x, Mo erh eid e 9,
92 20 Ha mm e
België – Belgique 8000 BRUGGE X 8/6301
V.U .: To m Wi llo
BR UA RI 20 12 AU GU ST US NU MM ER 6 • FE LV E IN JU NI EN JA AR GA NG 1 • DE LIJ KS , BE HA AN MA T IJN – P 60 27 45 X VE RS CH GE 26 00 Be rch em UG BR OO R 80 00 Wi tte str aa t 2, AF GIF TE KA NT aa t.b e de ren vzw – De hu isw erk Vla an at. be – ww w.f orm ma for o@ inf – Fo rm aa t Jeu gd 22 6 40 85 ) (03 F – 83 T (03 )22 6 40
E D E D G E “HIJ VEM I10 J” M T E VLOCupEidoRin het jeugdhuis • P ? EEN BOEK ILLUSTREREN ANS! ELDIGE K EEN GEW 7 P1 • gek op tekenen Niels is
VISSEN
K LAGEN NIE J eugdhuizen o
p hotspots •
T
P18
dossier
“TOEKOMST FUIVEN EN CONCERTEN VERZEKERD”
Nieuwe en geluidsnorm
Tekst: Lieven Van de Voorde
I
“ IN JUVENES VOEL IK ME VEILIG” YANA (19)
Yana: “Zele is een heel grote gemeente. Juvenes maakt die een beetje kleiner. Het is een plek waar ik me veilig voel. Al mijn vrienden zitten hier. Er is ook altijd wel iets te doen in ons jeugdhuis. We organiseren vaak optredens en comedyavonden. En we trekken er regelmatig op uit met de hele bende. Een weekendje weg, een fietszoektocht … Je verveelt je hier nooit.” Stefanie: “Juvenes is mijn thuis. Als je hier in de week binnenwandelt, is er altijd wel iemand om mee te babbelen. En in het weekend zijn er leuke feestjes. ’t Is een vertrouwde plek. Ik kom hier zelfs studeren tijdens de examenperiode.” Evelien: “Ook ik kom hier studeren. Het is leuker dan alleen thuis. Hier heb je de steun van anderen. Je kan rustig werken en dingen opzoeken op de computer. Als je pauze neemt kan je samen iets drinken en wat stoom aflaten. En ’s avonds eten we samen pita. Supergezellig, toch?”
“WE STUDEREN HIER ZELFS SAMEN” STEFANIE (20)
jij! en nu Evelien , Stefanie en
s Yana ? Ben jij net al erencentrum dhuis of jong ug je je et m gek op je jij m wie weet ko Mail ons en na. gi pa ze de jeugdhuis op aat.be redactie@form
3
INHOUD
20
10
Ine (25)
is zelf een echte romanticus. Met veel plezier viste ze in de jeugdhuizen naar zeemzoete verhalen over toogliefdes. (p. 10)
Lander (19)
is superactief in zijn jeugdhuis en gelukkig ook bulletproof, want Ifigineia ligt pal boven een schietbaan. (p. 20)
17 ij! en nu j
beeld? Scherpe pen of gek op mee der Werk net als Ine of Lan Mail . ine gaz Ma aan Formaat . .be aat form ie@ naar redact
MET MEDEWERKING VAN: Charlotte Desmet, Finn Van Dinter, Ine Van Kerckhoven, Jos Meers, Kara Eestermans, Lander Piccart, Lieven Van de Voorde, Lotte Lambin, Lotte Van de Werf, Thomas Abelshausen, Tom Willox EINDREDACTIE: Lotte Lambin & Lotte Van de Werf VORMGEVING: Pepijn Haghebaert FOTO’S: Formaat, jeugdhuizen, Heidi Haesevoets, Charlotte Desmet DRUK: Vanden Broele – Lieven Bauwensstraat 33, 8200 Brugge Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen, mits vermelding van Formaat Magazine. Formaat Magazine verschijnt 1 x per maand, behalve in juni & augustus. Het tijdschrift is gratis voor leden, extra abonnementen kunnen verkregen worden aan 20 euro per jaar. VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: Tom Willox, Moerheide 9, 9220 Hamme
DIT MAGAZINE 10
CUPIDO SCHIET RAAK
12
RADAR LOVE
17
NIELS IS GEK OP TEKENEN
18
JEUGDHUIZEN OP HOTSPOTS
EN OOK … 02
I LOVE
06
WALL
14
MIJN BUUR(T)
16
HARRY’S HELPDESK
DOSSIER D2
NIEUWE GELUIDSNORMEN
D5
3 GROTE EISEN, 3 RESULTATEN
D6
VAN BEDREIGING TOT COMPROMIS
D8
GOED OM METEN
ROCK ’N ROLL BABY April 1987. Nog net geen 4 jaar. Ik zit nog in de buggy. Mijn ouders rijden met mij naar Vorst Nationaal. Met tutter en pop zit ik klaar voor mijn eerste grote optreden. Passeren de revue: Arno, The Scene en andere rockers van Vlaamse bodem. Aanleiding is de verjaardag van Studio Brussel. Rock ’n roll, baby.
D11 OPINIE: DIT VINDEN ZIJ D12 CHECK WAT JIJ MOET DOEN
Sinds die dag hots ik van concert naar concert. In grote zalen, arena’s en op festivals. En ook in kleinere locaties zoals jeugdhuizen en cafés. Lang was er geen sprake van normen en begrenzers. Mijn ouders spreken nog van dat legendarische Led Zeppelin concert waarbij het zweet van de muur droop en de bassen in de buik trilden. Want buikbassen, dat is het ultieme concertgevoel, toch? Na ondertussen 24 jaar concertbeleving ben ik toch ook wat bezorgd over mijn oren. Twee jaar geleden suisden mijn flappers na een van de grote zomerfestivals nog vijf dagen na. En als het stil is suizen ze nog altijd. Ik ben dus pro een gehoorschadebeleid. En als concertfreak ook pro een fijne concertbeleving.
dossier
D1-12
Formaat leverde het voorbije jaar stevige inspanningen voor een breed gehoorschadebeleid. Formaat reageerde op een voorstel van een minister en streefde naar haalbare geluidsnormen die geen complete afbreuk doen aan muziekbeleving. Er is nu een realistische norm om muziekactiviteiten te organiseren in je jeugdhuis. Zal je daarvoor inspanningen moeten leveren? Zeker, maar je staat er niet alleen voor.
Lotte Nieuwe en geluidsnorm
WALL
Samenstelling & tekst: Lotte Van de Werf
t
omen het m
‘T SCHIPKE SCHILDERT Dat ze in ’t Schipke (Lauwe) gek zijn op hun jeugdhuis is bij deze absoluut duidelijk. ’t Schipke herschilderde een deel van de het jeugdhuis en zette de slogan van ‘I love my jeugdhuis’ op de muur.
6
DEBATTLE
Zet jongeren op de politieke agenda Op 14 oktober zijn het gemeenteraadsverkiezingen. Hét moment om te zorgen dat belangrijke jeugdthema’s bovenaan op de politieke agenda komen. Hoe? Door een straf debat te organiseren. Begeef je op de Debattlefield. Willen de politici jouw steun? Laat hen er dan voor zwoegen en zweten. Leg het vuur aan hun schenen tijdens een scherp debat en zet jeugdthema’s op hun agenda. In het weekend van 28, 29 en 30 september, precies twee weken voor de verkiezingen, barst de strijd los. Jouw debat en alle debatten die jeugdraden, jeugdhuizen, jeugdverenigingen en andere jongeren organiseren, vinden hopelijk dan plaats. Eind september, dat lijkt nog heel ver weg. Toch moedigen we je vandaag al aan om na te denken over de toekomst én over een straf debat. Op de website van Debattle vind je heel wat informatie over thema’s waarrond de gemeenteraadsverkiezingen zullen draaien. Je kan deze informatie gebruiken om bijvoorbeeld zelf een eisenbundel samen te stellen. Je vindt er ook handleidingen en voorbeelden die je helpen bij het organiseren van je debat, bij het opzetten van een ludieke actie of het opmaken van een memorandum. Laat deze kans niet liggen en surf snel naar de website van Debattle voor meer info. Debattle is een organisatie van Karuur i.s.m. Formaat en tal van andere verenigingen. www.debattle.be
Wha? My name is
DE FLOERE BLOES Waar? Wezemaal Waarom? Floer verwijst naar velours of fluweel. Toen het jeugdhuis opgericht werd, waren broeken in die stof volop in de mode. Tussen pot en pint gingen we op zoek naar een naam. Waarschijnlijk droeg er die dag iemand een bloes in velours vandaar ‘De Floere Bloes’. Tja, een naam moet van ergens komen. www.floerebloes.be
7
goe b ezig!
GOUD VOOR DE JEUGDHUIZEN Gouden Duim voor De Stip (Ham) Jonas Heyns wint De Gouden Duim. Dat is een onderscheiding die wordt uitgereikt door Jong CD&V Ham. Jonas liet met het project Intact een nieuwe wind waaien in jeugdhuis De Stip. Intact staat voor Interne Activiteiten. Intact wil jongeren op een projectmatige manier bij het jeugdhuis betrekken zonder dat ze in het bestuur moeten stappen. Ze kunnen activiteiten bedenken en uitvoeren in het jeugdhuis. Dankzij die ‘Interne Activiteiten’ draait het jeugdhuis weer op volle toeren. Enkele Intact’ers stapten ondertussen zelfs in het bestuur. Dikke duim, Jonas!
Gouden Leeuw voor Animoro (Sint-Genesius-Rode) En ook Jong N-VA deelt goud uit. Geen duim, wel een leeuw. Die Gouden Leeuw ging naar jeugdhuis Animoro. Al dertien jaar is het jeugdhuis een plek voor en van de jongeren uit de omgeving. En dat ondanks de soms stugge houding van de gemeente. Met deze prijs wil Jong N-VA Zenneland het jeugdhuis een hart onder de riem steken. Binnenkort gaat Animoro trouwens verhuizen naar het oude stationsgebouw. Een huisdier hebben ze alvast.
HET LANGSTE FESTIVALBANDJE En ander futiel textiel
Het MIAT is het museum over industriële archeologie en textiel in Gent. Momenteel kan je er terecht voor de tentoonstelling ‘Futiel Textiel’. De expo toont de verhalen achter alledaagse stukjes stof. Een belangrijk stukje futiel textiel is het festivalbandje. Misschien heb jij ook wel een resem bandjes om je pols met heel wat herinneringen, verhalen én een specifieke geur. Wie wil kan z’n festivalbandje dan ook mee in de tentoonstelling hangen. Het doel? Het langste festivalbandje maken. Geen zin om je geliefkoosde bandje af te geven? Dan kan je ook gewoon je toegangsticket van het museum gebruiken, want ook dat is een festivalbandje. Goed nieuws: ben je jongeren dan 26 dan kost zo’n toegangsticket maar 1 euro. Da’s wat anders dan die grote festivals. Bandjes in de expo hangen kan nog tot 25 maart. Raad jij hoe lang het festivalbandje dan zal zijn? Dan win jij één dagticket voor Rock Werchter 2012. www.miat.gent.be
PASCAL ZKT. JNGRN VR PACT 2020 Werk mee aan je toekomst
Minister van Jeugd Pascal Smet is op zoek naar 20 jongeren tussen 14 en 20 jaar die deel gaan uit maken van een ‘living library’. Het doel? Een Jongerenpact2020. Bedoeling is om een Jongerenpact2020 af te sluiten tussen de Vlaamse Regering, jongeren en de maatschappelijke stakeholders: waar willen we met Vlaanderen in 2020 sámen staan? Naast de ‘living library’ worden online duizenden jongeren bevraagd en begin mei vindt een groot jongerenevenement plaats. Het einddoel? Een ondertekend pact tegen eind juni. Voel jij je geroepen om deel uit te maken van de ‘living library’? Laat van je horen en werk aan de toekomst. www.jongin2020.be
8
WORD HET SLIMSTE JEUGDHUIS VAN VLAANDEREN Zet de bollebozen uit jouw jeugdhuis in tijdens de nationale jeugdhuizenquiz en vecht om de titel van ‘slimste jeugdhuis van Vlaanderen’. De quiz vindt plaats op zaterdag 18 maart van 20u tot 22u tijdens RADAR 04. Nadien kan je je overwinning vieren of je verlies wegdansen tijdens de fuif. Zin om zaterdag of zondag nog een vorming te volgen? Ontdek snel het programma op de website van Formaat. www.formaat.be/RADAR
elt dat t
100
Zoveel jeugdhuizen maken momenteel al gebruik van vereniginginfo.be en Assist. Sinds 1 januari 2012 maken die twee tools deel uit van je lidmaatschap bij Formaat. Met die tools wordt het beheren van je vzw een pak makkelijker. Bestuurswissels doorgeven, statuten wijzigen en je boekhouding voeren conform de vzw-wetgeving? Volg de verschillende stappen, druk op print en de formulieren rollen uit je printer in de juiste vormvereisten. Gewoon even handtekenen en bezorgen aan de griffie. www.vereniginginfo.be
THINK PINK
Maak holebi bespreekbaar
DIKKE TRUIENDAG Dans je warm
Op donderdag 16 februari is het weer ‘Dikke truiendag’. Draag je steentje bij aan het beperken van de klimaatverandering en draai de verwarming die dag een paar graden lager. Thuis, op school en ook in je jeugdhuis. Bang dat je het koud zal hebben? Met deze tips hou je het warm: • bouw een low-impactfeest en dans je warm • schurk tegen je lief aan dat je twee dagen eerder op Valentijn hebt versierd • doe de dikketruiencontest: diegene met de meeste dikste trui(en) krijgt een gratis drankje www.dikketruiendag.be
1 op de tien is holebi. Ook in jouw jeugdhuis zit misschien wel een biseksuele griet, een homojongen, een lesbisch meisje of een bi-gast. Is jouw jeugdhuis een ‘open’ huis waar dat bespreekbaar is? Waar iedereen zichzelf durft te zijn? Waar twee mannen die zoenen net zo normaal is als een man en een vrouw? Als jeugdhuis of jongerenorganisatie kan je een belangrijke rol spelen voor jongeren die het moeilijk vinden om zichzelf te ‘outen’. Daarom kan je bij Wel Jong Niet Hetero een vorming aanvragen om seksualiteit en genderidentiteit bespreekbaar te maken. www.weljongniethetero.be/jeugdwerk
BACK IN THE SEVENTIES Play back in Lodejo, 1979
Jeugdhuizen bestaan 50 jaar. En dat vieren we. Met een vet feest in alle jeugdhuizen op vrijdag 16 november en een festival op zaterdag 17 november in de Vooruit in Gent. Bovendien maken 15 jongeren samen een boek vol straffe verhalen. Daarvoor zijn ze nog op zoek naar ontroerende, hilarische en gezellige foto’s uit de oude doos. Check eens bij je ouders of grootouders en oud-leden of er een verborgen fotoarchief bestaat. Leuke foto’s gevonden? Dan mag je die altijd inscannen en doormailen naar redactie@formaat.be of opsturen naar Formaat, De Wittestraat 2, 2600 Berchem, t.a.v. Bert Bossaert.
9
REPORTAGE
14 februari: Valentijn. De hoogdag van de liefde. Althans voor knuffelbeerverkopers, bloemisten en magazinemakers. Een zeemzoete dag, waarop we je met veel liefde een paar kleverige verhalen serveren. Van vloervegen en tooghangen tot ware liefde. Tekst: Ine Van Kerckhoven
Dat ene speciale moment
ile
Cupidof
23) Broes ( (21) en eden a n a h C l berg) r ge Wie: (Korten : 6 jaa Geraakt ene:’t Excuus c Crime s
“HIJ VEEGDE DE VLOER MET MIJ, ZO IS HET ALLEMAAL BEGONNEN” De kennismaking Chana: “Ik zag Broes en was meteen van de kaart. Voor mij was dat echt liefde op het eerste gezicht.” Broes: “Ik geloof niet zo in liefde op het eerste gezicht. Volgens mij duurt het altijd even voor je iemand echt kent. Toch voelde ik meteen een ‘klik’ toen in Chana leerde kennen. Dat is misschien wel wat anderen ‘liefde op het eerste gezicht’ noemen. Ik ervoer het eerder als een grote drang om haar beter te leren kennen. En een sterke drang, daar kan je niet aan weerstaan hé.” Chana: “Onze eerste ontmoeting was best bijzonder. Ik zat met wat vrienden in het jeugdhuis. We kwamen daar regelmatig. Plots zag ik Broes rondlopen en werd meteen verliefd. Een vriend heeft ons aan elkaar voorgesteld. Toen ik wat later rustig op de grond zat, werd ik plots vastgegrepen aan mijn benen. Het was Broes. Hij sleurde me de hele gang door. Aan de deur gooide hij me over zijn schouder. Hij zette me buiten en liet me niet meer binnen. Toen wist ik het zeker: dit was iemand voor mij. Een week later liet Broes me weten dat het wederzijds was.”
10
Chana: “Toen we anderhalf jaar samen waren, gingen we voor de eerste keer samen op reis. Bestemming: Spanje. Op een avond is Broes op het strand op één knie gaan zitten. Met de lichtjes van Rosas en het geluid van de zee op de achtergrond, vroeg hij me ten huwelijk. Superromantisch. Het is nog niet voor morgen. Maar over een paar jaar maken we deze droom zeker waar.” Broes: “Ik heb niet meteen een herinnering die er echt uitspringt. Ik ben iemand die van ieder moment geniet. En ook van de slechte momenten kan je er goede maken. Hoe beter je dat doet, hoe sterker je daar samen van wordt.”
Het perfecte koppel? Chana: “Broes is echt een schitterende kerel. Hij staat me altijd bij met raad en daad. Hij is ook de persoon die me weer opbeurt als ik een fikse ruzie heb gehad met mijn vrienden of ouders. Broes is iemand die voor alles een oplossing heeft en zich niet klein laat krijgen door anderen. Hij vindt altijd de moed om door te gaan.” Broes: “Chana vult me perfect aan. Ze weet precies wat ze moet zeggen en geeft me altijd moed om door te gaan. Als ik Chana naar me toe zie komen, zie ik een engeltje. Ze is lief, meegaand, bezorgd en vooral zo … naturel. Altijd zichzelf, nooit gemaakt.” Chana: “Of dit ware liefde is? Voor mij komt onze relatie daar in ieder geval aardig in de buurt. We hebben al veel doorstaan en zijn er altijd samen doorgekomen. Liefde is samen lachen, ruzie maken, elkaar steunen, samenwonen en elkaar respecteren.”
Praat met elkaar Chana: “Zit iets je dwars? Zeg het dan meteen aan je lief. Praat, maak ruzie, maar laat het niet aanslepen. Wij gaan nooit slapen voor we een ruzie hebben uitgepraat. Laat je ook niet van de wijs brengen door roddels of door de mening van andere mensen. En steun elkaar door dik en dun.” Broes: “Leer uit de fouten die je samen of alleen maakt. Laat die je relatie niet stukmaken, maar versterken!”
Cupidofile e (23) Wie: Sien (21) en Arn eden gel r jaa 4,5 t: Geraak veir (Ledegem) Crime scene: Den Tra
“IK RAAD IEDEREEN AAN OM ZO LANG MOGELIJK SINGLE TE BLIJVEN” De kennismaking Sien: “Toen we elkaar leerden kennen, was Arne al voorzitter in het jeugdhuis. Ik bleef met hem vaak tot in de late uurtjes aan de toog hangen. We dronken steevast Ricard met fruitsap. Terwijl praatten we over hoe leuk ons vrijgezellenbestaan was. Een lief? Daar hadden wij geen nood aan. We waren zo druk bezig met kritiek geven op het koppeltjesgedrag van anderen, dat we niet door hadden dat we zelf zo’n koppel in wording waren. Op het festival van Dranouter zijn we officieel iets met elkaar begonnen. Dat is ondertussen viereneenhalf jaar geleden.”
Het perfecte koppel? Sien: “Arne en ik geven elkaar veel vrijheid. Dat vind ik heel belangrijk. We zien vaak dat mensen plots niet meer naar het jeugdhuis komen als ze een lief hebben. Alsof er plots niets anders meer is. Ik vind dat jammer. Vrijheid in een relatie is zo belangrijk. Waar ik ook een hekel aan heb, is aan koosnaampjes. Als je lief je ‘scheetje’ noemt, waar ben je dan mee bezig? Daar doen wij niet aan mee.”
doen f l e z Goed foute openingszinnen Testen op eigen risico
op mijn slaapkamervloer. • Dat jasje zou goed staan of ben jij dat? • Is het nu warm hierbinnen bent mijn laatste stukje. jij • Mijn hobby is puzzelen en je me zoenen? • Heeeej ik ben jarig, wil ga ik wel zitten. Als je me an, sta ziet t • Als je me nie liggen. Als je me niet ziet niet ziet zitten, ga ik wel . liggen dan val je dus op me kraan te komen om een de uit t • Goh, dus je hoeft nie spetter te zijn
Plannen voor de toekomst Sien: “Momenteel zitten we samen op de voorzittersstoel van het jeugdhuis. Tot de nieuwe generatie klaar is om de fakkel over te nemen, houden we dat nog zo. Zelf hebben we ondertussen een huis gekocht. We zijn volop aan het verbouwen en hopen over twee maanden te verhuizen. Daarna zullen we wel zien hoe het verder loopt.”
Tip: blijf zo lang mogelijk single Sien: “Ik raad iedereen aan om zo lang mogelijk single te blijven. Als je wat ouder bent en hebt genoten van je vrijheid als single, is het makkelijker om die vrijheid ook in je relatie ruimte te geven. Als je relatie alles opslorpt, mis je zoveel in het leven.”
zelf doen Een lief opscharen? Dat do
e
je zo! • Laten zien – Laat het dui delijk merken als je iemand leuk vindt. Anders misloo p je misschien de man/ vrouw van je leven. • Kijk eens diep in mijn oge n – Trek zijn/haar aandacht. Maak oogcontact of lach spo ntaan. Heeft hij/zij je dan nog altijd niet gezien? Bie d dan een bril aan. • Je ziet er gewèèèldig uit – Spreek je prooi een eerste keer aan. Oprechte complim entjes werken altijd. • Hot topics – Zoek naar gemeenschappelijke interes ses om over te praten. Zor g er voor dat je ongeveer even lang aan het woord ben t. • Hahaha – Een grapje ma ken? Doen! Humor is de lijm van de liefde. • Goede intenties? – Zor g dat het van bij het beg in duidelijk is wat je intentie s zijn. Droom jij alvast van samen op reis gaan en is je prooi op zoek naar een rebound? Dan wordt dat sow ieso pijnlijk achteraf. • Euheu – Luister oprech t en met volle aandacht naa r je gesprekspartner. Laat je interesse blijken door regelmatig vragen te stellen of te knikken. • Dorst?! – Als je al een tijdje in gesprek bent, is een drankje aanbieden op dit mo ment wel een goed idee. • Touch me – Als je iemand fijn vindt, raak hem of haa r dan af en toe aan, bijvoorbee ld op de arm of de knie. Hou het wel bij lichte, kor te aanrakingen. • 0477 … – was het fijn? Laa t dat dan weten. Zeg dat je nog wel eens wil afspreken en scoor een telefoonnummer.
11
Michael (21) is vooral gekend als ‘De Cauwer’. Hij is gek op zijn jeugdhuis, De Kadee (Bornem), en ook op RADAR, het nieuwe vormingsweekend van Formaat. Tekst: Lotte Van de Werf
jij! u n n e
en n fijn weekend e Cauwer ee . D s 04 al R t A ne D f A R Belee rt mee op aa m 18 f /o ga op 17 en mma? Op het progra ot sport / sportk am / te f? ie Sport it je omgeving nu t maken va ns ku g f? in ie at ay Cre en / rolepl filmpjes mak stop-motion voor starters dj / z shbeat Muzikaal? tra stuurders / w / nieuwe be Serieus? vz orzitters / … otiveren / vo lledige vrijwilligers m k snel het vo de nt meer. O . R A D A R En nog veel t.be/ www.formaa programma op
12
“Ik ging al twee keer mee op RADAR en begin februari ben ik opnieuw present op RADAR 03. Die weekends zijn voor mij momenten waarop ik veel mensen ontmoet uit andere jeugdhuizen. Dat sociale aspect vind ik heel belangrijk. Ik ben zelf ook gewoon een supersociaal beest. Dankzij Facebook is het makkelijk om contact te houden met iedereen. En natuurlijk leer ik heel wat bij tijdens zo’n weekend. Op RADAR 01 volgde ik de weekendvorming rond barbeheer. Ik sta nu zelfzekerder achter de toog. En weet hoe ik moet omgaan met ‘moeilijke’ klanten. Ook tijdens het tweede weekend nam ik heel wat nuttige tips mee naar huis. Deze keer rond vrijwilligers motiveren. Als voorzitter van de kern is het belangrijk dat ik ervoor zorg dat vrijwilligers graag doen wat ze doen. ’s Avonds is het altijd plezant op RADAR. Samen iets drinken, gekke ideeën uitwisselen over elkaars jeugdhuis en feesten als de beesten, heerlijk. Mijn topmoment op RADAR? Tijdens het eerste weekend gaf ik het beste van mezelf tijdens de karaoke. Per liedje dat we zongen kregen we een drankbonnetje. Ambiance verzekerd!”
GEENJ EUGDH U I S Z O NDERM U Z I E K dossier
GEEN JEUGDHUIS ZONDER MUZIEK De nieuwe geluidsnormen zijn een feit. Dit na een jaar lang onderhandelen en actie voeren. Ontdek snel wat de nieuwe normen voor je jeugdhuis betekenen.
dossier•2
S I U H D G U E J N GEE K E I Z U M R E D N O Z snormen
Tekst: Kara Eestermans
De nieuwe geluidsnormen zijn een feit. Op 23 december 2011 keurde de Vlaamse regering de regelgeving goed. Ontdek snel wat dit voor je jeugdhuis betekent.
Nieuwe geluid
Om onze oren te beschermen, ging minister Schauvliege op zoek naar duidelijke normen. Na een lang onderhandelingsproces is de nieuwe regelgeving rond geluid een feit. In het kader van een gehoorschadebeleid werd de VLAREM-wetgeving aangepast. Er is dus geen nieuwe wet. Wel zijn er verschillende veranderingen in de milieuvergunningswetgeving of VLAREM. Waar vroeger een beperkt aantal jeugdhuizen met deze regelgeving in aanraking kwam, zal nu 99% van de jeugdhuissector de VLAREM leren kennen. We beseffen het, de uitleg die volgt is soms zeer technisch. Toch proberen we het voor jou zo eenvoudig en duidelijk mogelijk te maken.
Een beetje geschiedenis Het aantal jeugdhuizen dat tot nu toe te maken kreeg met de VLAREMwetgeving was beperkt. Enkel jeugdhuizen die groter zijn dan 100m² en meer dan twaalf keer per jaar dansactiviteiten (lees fuiven) organiseren, moesten een milieuvergunning aanvragen. Vaak ging het om grotere werkingen die regelmatig fuiven organiseren en daarvoor ook gekend zijn. Jeugdhuizen zonder vergunning – de overgrote meerderheid dus – hadden wel te maken met een Koninklijk Besluit. Dat bepaalde dat het geluidsniveau bij een muziekactiviteit nooit hoger mocht zijn dan 90dB(A) LAmax,slow. Wie luider wilde gaan, moest voor elke activiteit een toelating vragen aan het College van Burgemeester en Schepenen (CBS) van de gemeente. Wie geen toelating aanvroeg of kreeg, riskeerde een veroordeling met geldboetes of zelfs een gevangenisstraf tot gevolg. Wat verandert er? Het Koninklijk Besluit mag je vergeten. Hoe groot je bent, maakt ook niet meer uit. Het gaat nu vooral om hoeveel geluid je wil produceren. Gelukkig is er in de vernieuwde VLAREM-wetgeving sprake van verschillende categorieën. Niet iedereen zal een vergunning moeten aanvragen. De meeste jeugdhuizen komen er vanaf met een eenvoudige ‘melding’.
Drie categorieën Afhankelijk van hoeveel geluid je wil produceren, moet je aan andere voorwaarden voldoen. Er zijn drie categorieën: 1. een geluidsniveau van maximum 85 dB(A)LAeq,15min. 2. een geluidsniveau van maximum 95 dB(A)LAeq,15min. 3. een geluidsniveau van maximum 100 dB(A)LAeq,60min. Hoe luider je wil gaan, hoe meer je moet doen. Dat is logisch. En laat duidelijk zijn dat je nooit hoger mag gaan dan 100 dB(A)LAeq,60min.
Wij zijn stil Wie maximum 85 dB(A)LAeq,15min. wil produceren, heeft het gemakkelijk. Je moet dan niets doen. Je valt dan in categorie 1. Wees je er wel van bewust dat je dan een ‘stil’ jeugdhuis bent. 85 dB(A)LAeq,15min. wil zeggen dat je geen fuiven, concerten of deejayavonden organiseert. Er speelt in jouw jeugdhuis enkel (stille) achtergrondmuziek.
Wij maken geluid Wie wil gaan voor een maximum geluidsniveau van 95 dB(A)LAeq,15min. moet wel iets ondernemen. Deze jeugdhuizen vallen onder categorie 2 en moeten éénmalig een melding doen bij hun CBS (College van Burgemeester en Schepenen). Het jeugdhuis valt dan onder de bepalingen van VLAREM, meldingsklasse 3. Een akoestisch onderzoek is in principe niet nodig. Een meettoestel of een geluidsbegrenzer is wel nodig. Want je bent verplicht om gedurende je volledige activiteit het geluid te meten, zowel voor elektronisch versterkte muziek als achtergrondgeluid. Wie liever niet meet, kan ook kiezen voor het installeren van een geluidsbegrenzer die zo is afgesteld dat de norm gerespecteerd wordt. Het CBS kan je melding niet weigeren, maar kan wel bijzondere voorwaarden opleggen. Gemeentes mogen een einduur of een maximale duurtijd van je activiteiten bepalen. Ze mogen toch een akoestisch onderzoek eisen en ze kunnen zelfs bepalen dat je geluidsniveau lager moet zijn dan 95 dB(A)LAeq,15min.
“De meeste jeugdhuizen komen er vanaf met een eenvoudige melding”
dossier•3
“Laat duidelijk zijn dat je nooit hoger mag gaan dan 100 dB(A)LAeq,60min”
LA-wat? Decibels meten is niet voor iedereen weggelegd. Het is een moeilijke en technische materie die vaak een wiskundeknobbel vereist. Of niet?
In de nieuwe regelgeving wordt er gesproken over LAeq en over LAmax,slow. Maar wat is dat nu? • LAeq wordt altijd weergegeven met een aantal minuten achter. Als je maximum 95dB(A)LAeq,15min. mag produceren, wil dat zeggen dat je gemiddelde aantal decibels over een periode van 15 minuten niet hoger mag zijn dan 95 decibels. Je kan dus hogere pieken halen als er ook dalen in zitten. Zo krijg je dynamiek in je muziek. • LAmax,slow geeft aan dat er gemeten wordt over ongeveer 2 seconden. Het gaat dus om een piekmeting. Als je maximum 92dB(A)LAmax,slow mag produceren, betekent dit eigenlijk dat je op welk moment dan ook nooit boven die 92dB(A) mag zitten. Omdat meten over 2 seconden makkelijker is dan meten over 15 minuten (of zelfs 60 minuten), voorziet de regelgeving vergelijkingen.
• Categorie 1 ≤ 85 dB(A)LAeq,15min. mag getoetst worden aan 92dB(A)LAmax,slow. • Categorie 2 ≤ 95 dB(A)LAeq,15min. mag getoetst worden aan 102dB(A)LAmax,slow. • Categorie 3 ≤ 100 dB(A)LAeq,60min. mag getoetst worden aan 102dB(A)LAeq,15min. Een voorbeeld: Jouw jeugdhuis valt onder categorie 2 en mag dus maximum 95dB(A)LAeq,15min. produceren. Iemand komt jouw jeugdhuis controleren. Zij meten over 2 seconden en zien dat je jeugdhuis op dat moment 100dB(A)LAmax,slow produceert. Dit is dus lager dan de toetssteen van 102dB(A)LAmax,slow. In dat geval zal de controleur concluderen dat een verdere meting niet noodzakelijk is. Als je 105dB(A)LAmax,slow produceert, zal de controleur wellicht verder meten, dit keer over een kwartier om te bekijken of je voldoet aan de 95dB(A)LAeq,15min.
De toekomst van fuiven en concerten in jeugdhuizen is verzekerd.
Wij willen meer Wat als een geluidsniveau van maximum 95 dB(A)LAeq,15min. over het algemeen wel goed is, maar je toch af en toe een echte muziekactiviteit wil organiseren? Je moet dan nog steeds geen milieuvergunning aanvragen. Je kan aan je CBS een uitzondering vragen voor maximaal 12 muziekactiviteiten per jaar. En/of voor muziekactiviteiten die plaatsvinden tussen 12u en 24u en niet langer duren van 3 uur. Met andere woorden, als je toestemming krijgt van het CBS kan je twaalf fuiven of festivalletjes per jaar organiseren en nog een pak concertavonden. Op deze uitzonderlijke activiteiten moet je wel een aantal extra zaken doen. • Er moet een duidelijke visuele indicatie zijn van het geluidsniveau. Minstens de verantwoordelijke moeten kunnen zien hoeveel geluid er geproduceerd wordt. • Je moet het geluidsniveau van de activiteit registreren en minstens één maand bijhouden.
Wij willen nog meer Is een maximum geluidsniveau van 95 dB(A)LAeq,15min. in combinatie met de uitzonderingen voor jouw jeugdhuis nog niet genoeg? Dan kan je een milieuvergunning klasse 2 aanvragen (rubriek 32.1 VLAREM-I ). Je valt dan onder categorie 3. Als je de aanvraagprocedure doorlopen hebt, krijg je als alles in orde is toelating om zoveel muziekactiviteiten te organiseren als je wil. Je mag dan in het beste geval maximum 100dB(A) LAeq,60min. produceren. Wie zo’n VLAREM-vergunning aanvraagt, moet eerst een akoestisch onderzoek doen. Het verleden leert ons dat de weinige jeugdhuizen die een VLAREM-vergunning hebben, meestal een pak minder luid mogen gaan dan 100dB(A)LAeq,60min. Vaak ligt hun maximum zelfs onder de 95dB(A). De vraag is dan of je niet beter kiest voor een melding klasse 3, je hebt minder kosten en meer mogelijkheden
dossier•4
Wie in categorie 3 valt moet ook aan een aantal extra maatregelen voldoen: • Er moet een duidelijke visuele indicatie van het geluidsniveau zijn dat minstens zichtbaar is voor de verantwoordelijken van je werking. • Je moet gratis oordopjes ter beschikking stellen voor je publiek. • Je moet een akoestisch onderzoek laten uitvoeren en een geluidsplan opstellen als je een vaste permanente geluidsinstallatie hebt. Hiervoor zijn er extra VLAREM-voorschriften bepaald.
Al mee? We proberen in dit artikel de vernieuwde regelgeving aan je voor te stellen. In de rest van dit dossier vind je wellicht nog interessante aanvullingen op deze informatie. We schetsen ook het lange onderhandelingsproces en gieten de regelgeving in een handig schema zodat je snel kan zoeken wat er voor jouw jeugdhuis geldt.
Afhankelijk van hoeveel geluid je wil produceren, moet je aan andere voorwaarden voldoen. Er zijn drie categorieën:
≤ 85 dB(A)LAeq,15min. • melden niet verplicht • meten niet verplicht
“Wie af en toe een muziekactiviteit organiseert, kan uitzonderingen aanvragen”
≤ 95 dB(A)LAeq,15min. • melden verplicht • meten of begrenzen verplicht gedurende volledige activiteit • meten ter hoogte van de mengtafel of andere representatieve meetplaats • duidelijke visuele indicatie van het geluidsniveau, minstens zichtbaar voor verantwoordelijke(n)
≤ 100 dB(A)LAeq,60min. • vergunning verplicht • meten of begrenzen verplicht gedurende volledige activiteit • registreren verplicht, logfile één maand bewaren • meten ter hoogte van de mengtafel of andere representatieve meetplaats • duidelijke visuele indicatie van het geluidsniveau, minstens zichtbaar voor verantwoordelijken • gratis oordopjes ter beschikking stellen verplicht • extra verplichtingen i.v.m. akoestisch onderzoek en geluidsplan indien je dit geluidsniveau permanent wil halen
In openlucht of in een tent
Wij hebben al een milieuvergunning
Muziekactiviteiten in openlucht of een tent vallen niet onder de VLAREM. Dit was zo in het verleden en zal zo blijven in de toekomst. Wie een muziekactiviteit in een tent of in openlucht wil organiseren, mag maximum 90dB(A)LAmax,slow produceren. Als je luider wil gaan, moet je daarvoor de toelating vragen aan het CBS van je gemeente. Muziekactiviteiten in tenten zullen – mits goedkeuring van het CBS – ook langer kunnen duren dan 3 dagen. Vandaag kan dit strikt genomen nog niet.
Beschikt jouw jeugdhuis al over een milieuvergunning? Dan kan je kiezen. Wie wil, kan zijn milieuvergunning inleveren. Je valt dan onder categorie 2 en moet net als vele andere jeugdhuizen een eenmalige melding doen aan het CBS. Als de voorwaarden van categorie 2 voor jouw werking niet volstaan, moet je je milieuvergunning behouden. In principe blijven dan ook de decibels die nu in je vergunning staan van toepassing. Als je dus nu een milieuvergunning hebt die bepaalt dat je minder dan 95 decibels mag produceren, doe je er beter aan om je milieuvergunning in te leveren. Je bent dan beter af met een categorie 2.
3 GROeTsuEltaEteInSEN 3r
Eind december 2011 kwamen de jeugdsector en de Vlaamse regering eindelijk tot een compromis over de nieuwe geluidsnormen. Dit na een jaar lang onderhandelen en actie voeren. Het nieuwe voorstel zorgt ervoor dat concerten en fuiven in jeugdhuizen ook in de toekomst alle kansen krijgen. Formaat had bij de finale onderhandelingen drie grote eisen.
1. Geen uitbreiding van de vergunningsplicht Dat was ons belangrijkste breekpunt. Het oorspronkelijke voorstel zou zware administratieve en financiële gevolgen hebben. In het voorstel dat werd goedgekeurd, is dat niet meer het geval. Het gros van de jeugdhuizen zal zich enkel moeten melden binnen de Vlarem en krijgt een zogenaamde Klasse 3-vergunning. Dit is een eenvoudige procedure waarvoor geen akoestisch onderzoek nodig is. De norm van 95 dB(A) is, zo blijkt uit onze eigen testmetingen, zeer werkbaar voor openingsavonden, thema-avonden, een rustig concert, een kleine fuif. We maken op deze manier ook komaf met het gedoogbeleid waar we al jaren vanaf hangen (het zgn. KB Van ’77 dat een norm oplegde van 90dB(A)max).
2. Geen grote extra kosten De toepassing van deze normen vraagt een inspanning van de organisatoren. Zowel de norm tot 95dB(A)LAeq 15 min. als de norm tot 100dB(A) LAeq 60 min. moeten permanent gemeten worden. In de toekomst behoort de geluidsmeter dus tot het standaardmateriaal van ieder jeugdhuis, café, parochiezaal of cultureel centrum. De Vlaamse regering is principieel akkoord om een inspanning te doen om jongeren in jeugdhuizen op te leiden en tussen te komen in de kosten van de meters. De regering zal bovendien aan de gemeentebesturen vragen om de komende jaren in te zetten op investeringen in de binnenakoestiek van jeugdhuizen en zalen.
3. Een breed gehoorschadebeleid We eisten een totaalbeleid rond gehoorschade. Ook hieraan komt de regering tegemoet. Er wordt ingezet op sensibilisering (campagne in het voorjaar rond gehoorschade, breder dan muziek) en opleiding. De Vlaamse minister van Welzijn zal aandringen op het terugbetalen door het RIZIV (rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering) van op maat gemaakte oordoppen, een federale bevoegdheid. Ook hier zetten we dus stappen vooruit.
“Als je je oren voor een korte periode zwaar belast, gun je ze nadien best even rust”
Jeugdhuizen, muzikanten en jongeren in Vlaanderen reageerden massaal op de petitie en op de Facebookactie ‘Geen jeugdhuis zonder muziek’.
“De geluidsmeter behoort in de toekomst tot standaardmateriaal in elk jeugdhuis” Toekomst concerten verzekerd Is de toekomst van fuiven en concerten hiermee verzekerd? Zeker. Door de betrokkenheid van onze achterban en de deskundigheid in onze delegatie hebben we onze plaats kunnen opeisen aan de onderhandelingstafel. De vergunningsplicht breidt niet uit. Integendeel, eindelijk is er een realistische norm van kracht om op een legale manier een jeugdhuis open te houden en muziekactiviteiten te organiseren. Zullen lokale organisatoren in de toekomst inspanningen moeten doen? Zeker, maar we hebben er voor kunnen zorgen dat we er niet alleen voor staan. De Vlaamse en lokale overheden zullen ons ondersteunen.
dossier•5
Tekst: Tom Willox
dossier•6
Tekst: Jos Meers
G N I G I E R D E B VAN IS M O R P M O C T O T handelen
In januari 2011 lanceerde Minister Schauvliege een voorstel voor nieuwe geluidsnormen. Het startpunt voor heel wat discussie. Samen met de Vlaamse Jeugdraad en de muzieksector ondernam Formaat verschillende stappen. Het resultaat? Een haalbaar compromis.
1 jaar onder
1 juni • Overleg 2 • Overleg met minister van Leefmilieu, Joke Schauvliege en minister van Jeugd, Pascal Smet. 19 januari • Concerten erfgoed? • Joke Schauvliege lanceert haar voorstel voor nieuwe geluidsnormen. De normen zijn onhaalbaar voor kleine concertorganisatoren. Formaat reageert met een persbericht ‘Concerten in jeugdhuizen binnenkort cultureel erfgoed?’
25 januari • Bezorgde brief • Formaat en de Vlaamse jeugdraad werken aan een advies over gehoorschade. De organisaties overleggen regelmatig met de muzieksector en geluidsdeskundigen. We schrijven een bezorgde brief aan de minister.
JANUARI
FEBRUARI
9 juni • Uitzonderingsmaatregelen? • Formaat dringt via een nieuw persbericht aan op uitzonderingsmaatregelen voor kleinschalige muziekevenementen.
10 juni • Impactanalyse • De Vlaamse regering keurt goed dat er een impactanalyse wordt gedaan in de jeugdhuizen. De regering beslist ook dat de nieuwe regelgeving niet voor bijkomende verplichtingen m.b.t. milieuvergunning mag zorgen.
MAART
8 februari • Overleg 1 • We hebben een eerste overleg met de minister, het kabinet en de administratie Leefmilieu.
APRIL
MEI
JUNI
15 juli • Eerste regeringsbesluit • De Vlaamse regering keurt een eerste ontwerp over de nieuwe normen goed. Gevolg? De milieuvergunningsplicht neemt enorm toe en bijna alle jeugdhuizen zullen een Vlaremvergunning moeten aanvragen. De minister beweert het tegendeel.
dossier•7
5 december • Open brief • Directeur van Formaat, Tom Willox, schrijft een open brief aan de minister. De brief verschijnt in De Morgen. Formaat lanceert een online-petitie en een Facebookactie. Op enkele dagen tijd tekenen bijna 7.500 mensen deze petitie. Heel wat jeugdhuizen bedenken leuke acties.
2 september • Kritiek op besluit • Formaat heeft kritiek op het regeringsbesluit. De kostprijs van de investeringen die de jeugdhuizen te wachten staat is té hoog. We maken werk van een stevige nota.
8 december • Rechtzetting • www.derechtzetting.be, een nieuwswebsite met berichtgeving die op geen enkele manier strookt met de werkelijkheid, publiceert een artikel over de beperking van het aantal Beats Per Minuut. Er komt een record aantal reacties op. Het kabinet Leefmilieu ziet zich genoodzaakt om te reageren.
7 september • Negatief advies • De Vlaamse Jeugdraad brengt een erg negatief advies uit over het regeringsbesluit en de nieuwe VLAREM- indeling. Formaat schrijft mee.
12 december • Pascal Smet • Mede op initiatief van minister van Jeugd, Pascal Smet, komt er een nieuw overleg. We creëren een eerste opening om milieuvergunning klasse II te verlaten en te kiezen voor de veel eenvoudigere meldingsklasse III.
september • Geluidsanalyse • In 5 jeugdhuizen wordt een geluidsmeting uitgevoerd tijdens concerten en een fuif. • Ook de SARC (Cultuurraad Vlaanderen) en de MINA-raad (Milieu) spreken een negatief advies uit over het voorstel van de minister.
JULI
AUGUSTUS
13 december • Overleg ministers • We overleggen met de kabinetten van vijf Vlaamse ministers. Het kabinet Leefmilieu doet een voorstel op basis van het gesprek van 12 december. De reacties zijn positief.
SEPTEMBER
6 oktober • Geen uitbreiding vergunningsplicht • Het kabinet laat weten dat het niet de bedoeling is om de vergunningsplicht uit te breiden. De minister en het kabinet vragen input aan Formaat en de Vlaamse Jeugdraad. We stellen voor om bepaalde muziekactiviteiten uit de regelgeving te halen.
9 november • Opnieuw overleg • Paul Mees, zaakvoerder van het bouwfysisch ingenieursbureau Daidalos Peutz stelt de resultaten van de metingen in de jeugdhuizen voor. Ze bevestigen wat Formaat al maanden beweert: de normen zijn niet haalbaar in kleine ruimtes. De minister gaat akkoord om kortstondige muziekactiviteiten uit de regelgeving te halen. Voor jeugdhuizen is dit geen oplossing. Wie na 23u nog muziek wil spelen, zal toch een milieuvergunning nodig hebben.
28 november • Alarmbel • De jeugdsector en de muzieksector trekken aan de alarmbel. We blijven pleiten voor een gehoorschadebeleid dat het muzieklandschap in Vlaanderen versterkt en niet onmogelijk maakt. Er komt een persbericht, ondersteund door de Vlaamse Jeugdraad, Formaat, Poppunt, Clubcircuit, Forum voor Amateurkunsten, Music managersfederatie België (Mmaf), Het depot en Steunpunt Jeugd.
OKTOBER
NOVEMBER
DECEMBER
14 december • We eisen totaalbeleid • De Raad van bestuur van Formaat bespreekt de voorstellen en formuleert een breekpunt. We eisen een totaalbeleid rond gehoorschade waarin niet enkel lokale uitbaters hun verantwoordelijkheid moeten nemen. En er moeten middelen vrijgemaakt worden om te investeren in meettoestellen en vorming.
19 december • Compromis bereikt • Er volgt een 2de overleg tussen de vijf ministeries, de Vlaamse Jeugdraad en Formaat. We bereiken eindelijk een compromis.
23 december • Goedkeuring • Het voorstel wordt goedgekeurd door de Vlaamse regering.
De nieuwe regeling gaat in van In het voorjaar van 2012 volg af 1 januari 2013. t er nog verder overleg over ondersteuningsm aatregelen.
dossier•8
N E T E M M O D E GO n ibels, meldinge
Alles over dec deringen en uitzon
Wat is een decibel?
erd is mische meting die gebase Een decibel is een logarit mpel dre oor geh uk waarbij de op de aanwezige geluidsdr oor lijk nse me het hoe dus aan de referentie is. Het geeft geluid ervaart. ing aal betekent een verdubbel Gezien de logaritmische sch k dru de van ing vertienvoudig van geluidsdruk + 3dB, een betekent +10 dB Een voorbeeld dB = 83 dB Twee geluidsbronnen van 80 = 86 dB dB 80 van en onn Vier geluidsbr dB = 90 dB Tien geluidsbronnen van 80 80 dB = 93 dB van Twintig geluidsbronnen 80 dB = 100 dB van en onn Honderd geluidsbr
Hoe wordt er
gemeten? Tot nu toe la g de norm va st op een piek zeggen een zo meting. Dit w genaamde ‘slo il w’ meting over den. In de nieu twee seconwe VLAREM m eet je • over een kw artier bij een maximum va • over een uu n 95 dB r bij een max imum tussen Voordeel? Het 95 en 100 dB geluid kan bi nnen die 15 m uur schomm inuten of dat elen tussen decibels onde gemiddelde. r en boven he Je kan dus dy t namie Zolang je gem iddeld de norm k brengen in je muziek. maar niet over schrijdt.
el. Een r gemeten? Waar wordtureen ter hoogte van de mengttafvoor een
be laats zorg Metingen ge van de meetp ng ni ke ele toezichtba af duidelijke or een eventu vo s al u jo voor tplaats tussen houvast zowel el is, is de mee af gt iden m en ge langrijkste lu houder. Als er tussen de be al ekt re ra nt sp af ce ijk en ats duidel la het publiek tp ee m de di rg dat je dat je mel ng sprekers. Zo het moment op lijk id he er ov eten is wette met de lokale p je moet m ro . aa og w ho te er og et ho 5 en 3 m doet. Ook de eten tussen 1, m t oe m Je vastgesteld.
en/of registreren? Wanneer moet je meten sen kiest voor activiteiten tus
je Je moet enkel meten als een je geen gebruik maakt van 85 en 95 dB(A) LAeq,15’ en geluidsbegrenzer. de geeren (lees: resultaten van Je moet meten en registr aniorg n eite ivit act ziek mu een je luidsmeting bijhouden) als 95dB(A) haalt. seert waarbij je meer dan
Moet iedereen zich een me ettoestel aanschaffen?
Een geluidsmeter of geluid sbegrenzer zal in de toekomst tot de standaarduitr usting behoren van een jeugdhuis. Er zijn versch illende mogelijkheden en uiteraard ook verschillende prijscategorieën. Formaat onderzoekt de volgen de maanden de mogelijkheden tot een groeps aankoop van meettoestellen en geluidbegrenzer s. Zo wordt het voor iedereen goedkoper om ma teriaal aan te kopen. De Vlaamse overheid bel oofde ook financiële input om de kosten te dru kken. We wachten nog even af tot we daar ver der zicht op hebben.
dossier•9
Geluidwsiknokremlde?n inge r dit dan Probaeaer eens! m
al z’n Help Animterug l te s m dru te vinden!
van ziek? entering ook Is de reglegmop niet-versterkte muersterkte toepassin tiviteit met uitsluitend niet-v Neen, een ac gelgeving. et onder de re muziek valt ni
Wat betekent dat ‘een me lding VLAREM klasse 3’?
Dit wil zeggen dat je aan de Vlaamse overheid moet me lden dat je een inrichting klasse 3 uitbaat. Dat doe je met een eenvoudig meldingsform ulier. Dat formulier vind je terug op www.formaat.be/inform atie/themas/muziek.
n? Wanneer moet je melde r 1 september 2012. Doe dit
voo Je moet een melding doen ber, n. Meld je pas na 1 septem rge mo dan beter vandaag, tijd op Wie . en’ ing cht inri uwe dan val je wettelijk onder ‘nie val je Zo ’. and sta ‘be als d uw cho meldt, wordt wettelijk bes men en win je 5 decibel. onder soepelere buitennor
oet? 85 dB(A) en melding d Wat als je geimum toegestane geluidsniveawuone, maar
ax ge Dan is het m lfs tijdens een t 15 minuten. Ze . Alleen al he er ch ov tis is en al et re m ge et ni t di is d gsavon eer lawaai. drukke openin produceert m k ie bl pu e ig aanwez
Kies je v geen miloieourvKlasse II en heb je mo ergunning? menteel Zorg er dan be st
voor dat je ze bouwvergun ker op 1/7/20 ning beschikt 12 over een . Let wel op aanvragen ne : zo’n vergun emt heel wat ning tijd in beslag aangetekende . Na afgifte – verzending of va n het dossier vangstbewijs tegen een on krijg je binnen t75 beslissing va dagen een be n het richt met de dienen onderw gemeentebestuur. Somm ige aanvrage orpen te wor n den aan een zoek, dan loop openbaar onde t de termijn la rnger uit (105 dagen).
Wat moet je doen om uitzo
nd
eringen te krijgen? Uitzonderingen moet je aanvragen bij ‘het colleg e van burgemeester en schepen’. Je kan ook voor meerdere act iviteiten tegelijk een uitzondering aan vragen. Bijvoorbeeld als het jeugdhuis iedere laatste vrijdag van de maand een concert wil organiseren.
dossier•10
M el een VLoAuRdEen? te n e m o m ft is hee . Moeten we die h Het jeugd-vheurg moeten zich unning 2 e euvergunning klass n met een mili ker als er
ugdhuize dig hebben. Ze Bestaande je n e nog wel no di j zi of n 95 dB(A) da n le die lager is da t de vraag stel g aa in st m m rm te no ng een nooit toes in de vergunni . e gemeente ax nd m ne en le 5’ er sv q1 ning 95 dB(A)LAe (> 3 e ri kan de vergun go EM te VLAR ezen voor ca ch. Lever je geven om te ki s dan realistis 3. ee se W as ’. kl 60 q, ng een meldi or 100 dB(A)LAe vo es ki en ter in vergunning be
koestiek van je Hoe zit het met de binnena jeugdhuis? aantal decibels dat
ieten van het Om optimaal te kunnen gen gddat de akoestiek van je jeu rijk ang bel je mag halen, is het dat gen zor r voo er zal iek e akoest huis in orde is. Een slecht n. Je eve bel nen kun te ze ten et zet je de muziek extra luid mo eg kost al vlug 100 euro/m². We binnenakoestiek aanpassen r naa t kor nen bin je ard is. Verhuis af of het die investering wa uw nie een aan te een wt de gem een nieuw gebouw of bou t Laa . dacht is voor die akoestiek bouw? Zorg dan dat er aan . eau bur een erkend akoestisch je hierbij begeleiden door
jij! u n n e
e uit je haal het best echnicus en , luidst id tie lu la al ge st d Wor l, de PA-in ee an gp en m … Duik in theo decibels. Het soundcheck s, er n. rk te pe rs op ve e kn sprekers, n draai aan di k en geef ee rie en praktij + praktijkri van 10–18u ua br fe 19 & WANNEER 18 rt van 10-23u dag op 3 maa eringen 9, Koersel-B WAAR Club t.bevorming
NDCHI
OF B
Y ?!
CK
S OU
www.formaa
Hou je geluid in balans • Tijdens fuiven en dj-avonden is er helemaal geen niveau nodig van meer dan 95 dB(A)LAeq15’. Ga je toch luider en gebruik je een vaste geluidsinstallatie, dan ben je verplicht om een geluidsplan te laten opmaken. En dat kost uiteraard veel geld. • Zorg dat je geluidstechnicus de knepen van de decibels kent. Wil je je bijscholen? Dat kan tijdens de opleiding geluidstechnicus van Formaat. Meer info op www.formaat.be/vorming. • Voorzie voldoende (lange) pauzes. Je oren hebben af en toe rust nodig. Bovendien zorgen pauzes ervoor dat het geluidsniveau gemeten over een uur lager zal liggen. • Zorg er bij gewone openingsuren en fuiven voor dat er voldoende boxen zijn en dat die goed verdeeld zijn over de ruimte, zeker niet in de hoeken. Met een betere verdeling kan het geluid met enkele decibels omlaag. • Maak duidelijke afspraken met je dj’s en bands. Zij moeten op de hoogte zijn van de norm die de avond zelf van toepassing is. Ze zijn ook verplicht om gebruik te maken van de toestellen (meter of begrenzer) die het jeugdhuis ter beschikking stelt. Leg die afspraken best vast in een contract. Een modelcontract vind je op www.formaat.be/informatie/themas/muziek. • Maak duidelijke afspraken met mensen die je zaal huren. Neem de normen best op in het huurcontract. Heb je als jeugdhuis een VLAREM-vergunning, hou er dan rekening mee dat je maar 12 uitzonderingen per jaar kan krijgen voor muziekactiviteiten luider dan 95dB(A)LAeq15’ na 24u. Hou rekening met de planning van je eigen activiteiten voor je de zaal verhuurt. Een modelcontract vind je op www.formaat.be/informatie/themas/muziek.
EATB O
Dit vinden zij
Nieuwe normen? We polsen bij een drummer, een concertorganisator en een jeugdhuis wat zij er van vinden. Tekst: Lotte Van de Werf
Michael Schack
Den Eglantier
“Het wordt een eeuwig zoeken naar de juiste balans”
“87 dB(A) is het maximum volgens onze VLAREM. Dat is een pak lager dan de 95dB(A) bij de nieuwe normen.”
© Briskey
“De norm is vooral positief voor livemuziek waarbij je de dynamiek van de set kan behouden doordat je het geluidsgemiddelde kan sturen. Voor elektronische muziek zijn de normen heel wat minder haalbaar. Daar worden dikwijls geen pauzes tussen de gespeelde nummers ingelast en is het dus moeilijker het geluidsgemiddelde te sturen. En dat terwijl TechHouse, Drum’n’Bass en Dubstep druk bezochte feestjes zijn. Het wordt vrees ik een eeuwig zoeken naar de juiste balans. En een oneindig uitleggen aan de verbaliserende politieman hoe hij die decibelmeter nu juist moet gebruiken.”
Het jeugdhuis
© AB
De drummer
Jeroen Vereecke De concertorganisator
“We moeten komen tot een regelgeving die niet alleen gekend, maar ook gedragen is” “Als concert- en festivalorganisator ben ik tevreden met de vorderingen die zijn gemaakt in het debat rond nieuwe geluidsnormen. Meer dan een jaar geleden was er sprake van totaal onhaalbare normen. Nu is er een akkoord waarin alle partijen zich meer kunnen vinden. Essentieel voor de haalbaarheid van een geluidsnorm voor livemuziek is een meting over tijd (de zogenaamde LAeq-meting) in plaats van een piekmeting. Het zou té enthousiast zijn om te zeggen dat met dit akkoord alles opgelost en geregeld is. De komende maanden zal moeten blijken hoe in de praktijk zal worden omgegaan met deze nieuwe normen. Zowel door organisatoren als door de steden en gemeentes, die de controles moeten uitvoeren. Er zal nog veel gepraat en gewerkt moeten worden om te komen tot een regelgeving die niet alleen gekend, maar ook gedragen is.”
“De nieuwe normen zijn in ieder geval een pak beter dan het oorspronkelijk KB van ’78. Vooral het feit dat er over een langere periode wordt gemeten (meting over 15 minuten of 60 minuten) is een hele vooruitgang. Voor ons is het nu even afwegen wat we gaan doen. We vroegen vorige zomer een VLAREMvergunning aan en hebben die sinds september. Met die vergunning mogen we onbeperkt activiteiten organiseren. Maar ons maximum geluidsniveau is vastgelegd op 87 dB(A). Dat is een pak lager dan de 95dB(A) die je mag halen bij de nieuwe normen. Bovendien moeten we nu ook alles registreren. Toch is het voor ons belangrijk om veel activiteiten te kunnen organiseren. We verhuren onze zaal ook regelmatig. We zijn dus volop aan het bekijken of we onze vergunning gaan inleveren of niet. Het grote voordeel zou zijn dat we de kwaliteit van onze concerten kunnen verbeteren. Een nadeel is dan weer dat de spontaniteit om ad hoc activiteiten te organiseren wordt afgeblokt doordat je voor iedere uitzondering een aanvraag moet doen bij het CBS.”
dossier•11
OPINIEer van
N
? N E M R O N E W IEU oet Check wat jij m
doen
Organiseer je vaak concerten of helemaal nooit? En welke invloed heeft dat op welke vergunning je nodig hebt of niet? Volg dit handige schema en kom te weten wat jij moet doen om de muziek in je jeugdhuis te houden volgens de nieuwe normen.
Speel je in het jeugdhuis elektronisch versterkte muziek luider dan 85dB(A)LAeq,15min.?
NEE JA Je bent een ‘stil jeugdhuis’. Je organiseert geen fuiven, dj-avonden en concerten. En speelt enkel achtergrondmuziek.
Organiseer je concerten of andere muziekactiviteiten waarbij het geluidsniveau hoger is dan 95dB(A)LAeq15’?
Je organiseert af en toe concerten: • max. 12 concerten/jaar na 24u of die langer duren dan 3 uur • concerten die eindigen ten laatste om 24u en niet langer duren dan 3 uur
JA
NEE
JA
JE MOET NIETS DOEN JE MOET AAN JE GEMEENTE MELDEN DAT JE EEN INRICHTING KLASSE 3 UITBAAT (melding vlarem klasse 3, categorie 2)
Je vraagt voor die concerten uitzonderingen aan bij het CBS* en kan dan geluid produceren tot 100dB(A)LAeq 60 min.
JA Ben je bereid het aantal concerten te beperken, de duur en/of het einduur?
NEE LAAT HET JEUGDHUIS AKOESTISCH SANEREN en kies afhankelijk van je financiële middelen voor een VLAREMklasse II, categorie 2 of 3. Bij cat.2 kan je 12 uitzonderingen per jaar krijgen tot max. 100 dB(A)LAeq60min
help! Ingewikkeld? Zeker. Formaat helpt je graag op weg. • In maart organiseren we in elke provincie een infosessie. We zetten alles op een rij en luisteren naar jouw vragen. Zorg dat je de sessie in jouw provincie niet mist. Meer info volgt snel. • Zit je nu al met concrete en prangende vragen? Neem dan contact om met een medewerker van Formaat.
NEE
NEE
Is het jeugdhuis akoestisch goed geïsoleerd? (100 dB(A) LAeq60’ is perfect mogelijk)
JA JE VRAAGT EEN VLAREM klasse 2-VERGUNNING AAN categorie 3 (max. 100 dB(A)LAeq60’). Heb je al een vergunning? Kies dan voor categorie 3
Heb je reeds een VLAREM-vergunning? Dan moet je voor 1 september 2012 meedelen aan je vergunningsverlenende overheid in welke klasse de muziekactiviteiten ingedeeld zijn.
*CBS = College van Burgemeester en schepenen
13
MIJN BUUR(T)
BRUGGEN BOUWEN OP DE DANSVLOER
De Lochtink tovert opvangcentrum om tot festivalterrein Tekst: Thomas Abelshausen • Foto: Lochtink
In Eeklo weten ze hoe ze feest moeten vieren. Meer nog. Ze doen dat daar met mensen vanuit de hele wereld. Ook jeugdhuis Lochtink zit daar voor iets tussen. Formaat had een gesprek met beroepskracht Bieke, die de vorige editie van het Rock Moere mee in goede banen leidde.
Eén keer per jaar organiseert jeugdhuis de Lochtink in samenwerking met Groep Intro en het Rode Kruis een internationaal feest. Dan wordt het opvangcentrum voor asielzoekers in de straat Pokmoere omgetoverd tot de festivalterrein van Rock Moere. Vorig jaar gebeurde dit voor de derde keer. “Het festival is een integratieproject waar ongedwongen plezier maken op de eerste plaats komt’’ vertelt Bieke trots. En samen plezier maken, dat schept een band. Toch?
Een nieuwe wereld ontdekken “Met het jeugdhuis spreken we de jongeren van heel Eeklo aan. Door één keer per jaar een feest te organiseren in het opvangcentrum, brengen we het thema op een laagdrempelige manier op de agenda.” De meeste bezoekers van het jeugdhuis zijn niet echt vertrouwd met het centrum, dat nochtans maar een paar straten verderop ligt. Door de jongeren naar het opvangcentrum te gidsen, krijgen ze een beter beeld van de werking. Ze leren er ook de kleine en grote problemen, de angsten en de dromen van de bewoners kennen. “Op avonden zoals deze vinden mensen aansluiting bij elkaar.”
Samenwerking troef In het opvangcentrum kunnen honderd mensen terecht. Vanuit alle uithoeken van de wereld zijn ze in Eeklo beland, vaak na een chaotisch parcours met een onzekere bestemming. Ook voor hen is een feestavond zoals dit, elk jaar opnieuw een hoogtepunt uit de kalender. “We moedigen de bewoners aan om zelf ook hun steentje bij te dragen. Bijna iedereen doet enthousiast mee. De decoratie van de zaal werd bijvoorbeeld door de bewoners zelf gedaan. En het zag er prachtig uit. Na het feest nemen ze ook de verantwoordelijkheid om alles weer netjes op te ruimen. De jongeren van het jeugdhuis nemen dan weer de promotie voor hun rekening. Natuurlijk brengen ook de groepen die komen optreden hun achterban mee.”
“DE MUZIEK KWAM UIT ALLE HOEKEN VAN DE WERELD.” (BIEKE)
14
“DOOR EEN FEEST TE ORGANISEREN IN HET OPVANGCENTRUM, BRENGEN WE HET THEMA OP DE AGENDA VAN DE JONGEREN.” (BIEKE)
Klinkt als …? Vorig jaar werd een dj-workshop georganiseerd, zodat de bewoners van het centrum op Rock Moere een eigen plaats op het podium konden veroveren. Voor hen is het vaak niet vanzelfsprekend om met cd-spelers en een mengpaneel aan de slag te gaan. Op drie verschillende dagen leerden ze werken met een muziekinstallatie, zodat ze op de avond zelf hun eigen muziek konden spelen. Eerst speelden de lokale muzikale helden, daarna was het de beurt aan de bewoners zelf. De muziek kwam uit alle hoeken van de wereld. “Het is echt ongelofelijk hoeveel verschillende muziekgenres je op zo’n avond hoort. Ik ken de namen allemaal niet, maar ik kon in ieder geval niet blijven stilstaan.”
Danst als… En worden er dan ook bruggen gebouwd op de dansvloer? “Zoals op veel feestjes, heerst er in het begin wat koudwatervrees. Behalve bij de allerkleinsten, die geven het goede voorbeeld en staan als eerste te springen op de dansvloer. En nadat het ijs gebroken is – en de grotere mensen een paar Belgische pintjes gedronken hebben – volgt ook de rest”, weet Bieke ons te vertellen.
Wordt vervolgd “Het is niet altijd eenvoudig om de jongeren te overtuigen, want het is voor hen geen vertrouwd terrein. Bruggen bouwen is altijd een beetje een zoektocht, en vaak een werk van lange adem. Maar we hebben er het volste vertrouwen in. Volgend jaar is er een nieuwe editie!”
jij! en nu sexy urman of een ffe bu Ook een stra eten op at het ons w La ? w ou buurvr e aat.b redactie@form
15
HARRY’S HELPDESK
HOE DOE JE DAT? Een algemene vergadering organiseren Wanneer moet je samenkomen?
Ten laatste 6 maanden na het einde van het boekjaar, dat is het jaar waarover een financieel verslag loopt. In de meeste jeugdhuizen of jongerenwerkingen loopt het boekjaar gelijk met het kalenderjaar. Je moet dus tussen januari en juni samenkomen.
Hoe nodig je de leden uit?
BESPAAR JAARLIJKS 100’EN EURO’S Met je vrijstelling onroerende voorheffing
Vanaf 2012 kunnen gebouwen waarin jeugdhuizen of jongerencentra zitten vrijgesteld worden van onroerende voorheffing. Dit is een belasting – die oploopt tot honderden euro’s – die eigenaars jaarlijks betalen voor hun gronden en gebouwen. Jeugdhuizen en jongerencentra die aangesloten zijn bij Formaat, kunnen van deze vrijstelling genieten. Je organisatie moet daarom vóór 14 februari een online formulier invullen.
Iets voor jouw jeugdhuis?
Deze informatie is belangrijk voor jeugdhuizen die zelf eigenaar zijn van hun gebouw. Maar ook voor jeugdhuizen die een gebouw (of lokaal) huren van een particuliere eigenaar. Dit wil zeggen dat alle jeugdhuizen die in een gebouw zitten waarvan de gemeente NIET de eigenaar is, belang hebben bij deze informatie. Eigenaars rekenen deze belasting immers door aan je werking.
Hoe ga je te werk?
Wil je gebruik maken van de vereenvoudigde procedure? Vul dan vóór 14 februari het online formulier in op https://www.surveymonkey.com/s/vrijstellingonroerendevoorheffingvoorjeugdverenigingen.
Meer info?
• Neem een kijkje op www.jeugdlokalen.be/onroerendevoorheffing voor meer informatie. • Contacteer Kara Eestermans (of een andere Formaatmedewerker) met je vraag.
16
• Je stuurt een uitnodiging naar alle leden minstens 8 kalenderdagen voor de datum van de algemene vergadering (d.w.z. de dag van de verzending van de uitnodiging meegeteld en de dag van de algemene vergadering niet meegeteld). • Je mag de uitnodiging versturen via e-mail en/of via de post. • Je voegt aan de uitnodiging ook de agenda toe van de vergadering, dit mag op hetzelfde blad. • Stuur met de uitnodiging ook een volmachtformulier mee, waarop leden kunnen aanduiden dat ze zich willen laten vertegenwoordigen door iemand anders, en diens naam vermelden.
WAT MOET JE VERPLICHT OP JE FLYER/AFFICHE ZETTEN? • Wie organiseert het evenement/activiteit Hier vermeld je verplicht de naam van je jeugdhuis, voorafgegaan of gevolgd door ‘vzw’ + het adres van de maatschappelijke zetel van je vzw. • Verantwoordelijke uitgever / v.u. Dit moet een meerderjarige inwoner van België zijn. Je vermeldt de volledige naam en (persoonlijk) adres. Bij illegaal plakken, wordt eerst de verantwoordelijke uitgever aangesproken en vervolgens de organisatie. • Bij flyers: ‘verboden op de openbare weg te werpen’ En nu jij! Wil je weten hoe je een straffe affiche maakt? Ga aan de slag tijdens de workshop ‘affiches maken’ op zondag 18 maart tijdens RADAR 04. www.formaat.be/RADAR
“EEN BOEK ILLUSTREREN? DAT IS EEN GEWELDIGE KANS”
jij! u n en
samen Niels maakt aan 50 jaar. st icatie be bl n pu ze ui Jeugdh n boeiende jongeren ee waar re n de ke an ek pl 14 met s bruisende al n ze ui dh H oeien. eb jij over de jeug en kunnen gr en ijg kr weken ns nd of indruk jongeren ka nd, ontroere se tuur S as rr n? ve ke n re nog ee mag ontb t daarin niet da l aa e. rh t.b ve aa kend ctie@form ltje naar reda dan een mai
“Tekenen is mijn passie. Ik kreeg de tekenkriebel te pakken als kind in de basisschool. Opletten was niet mijn ding. Veel liever nam ik een blad papier en begon wat te tekenen. En al gauw werd dat gekriebel van tijdens de les best wel goed. Ondertussen zit ik in mijn laatste jaar Sint-Lucas in Brussel. In mijn jeugdhuis, De Floere Bloes (Wezemaal), ontwerp ik de affiches. Ik ben ook bezig met graffiti. Als er bijvoorbeeld een themafuif is in het jeugdhuis, zorg ik met mijn spuitbussen voor de inrichting, zoals laatst met een cocktailfeestje. Door mijn engagement in het jeugdhuis leg ik veel contacten en die leiden soms naar nieuwe tekenopdrachten. Onlangs nog kreeg ik de kans om mee te werken aan een muurschildering in M, het stadsmuseum van Leuven. Naar aanleiding van de opening van de tentoonstelling van Charles Burns ging ik samen met andere jonge kunstenaars aan de slag. Dat was een superfijne ervaring. Ik grijp iedere kans om iets te kunnen doen met mijn passie. Toen iemand uit het jeugdhuis me vertelde over het project ‘maak een boek’, was ik dan ook meteen verkocht. Een boek illustreren? En dat over jeugdhuizen? Dat is een geweldige kans. Ik denk ook dat ik tijdens het project veel zal bijleren van de andere deelnemers en de begeleider. Zo samenwerken aan één product, dat vind ik echt de max. Mijn droom? Een eigen pagina met een illustratie waarin ik me helemaal kan laten gaan over het thema.” Tekst: Lotte Van de Werf • Illustratie (zelfportret): Niels Vermeulen
17
Sommige jeugdhuizen zitten op een wel heel bijzondere locatie. Zoals boven een schietbaan, tussen de geesten van Duitse officiers of in de Mechelse vaart. Wat brengt zo’n speciale plek met zich mee? En hoe geraak je verzeild op een boot, in een kasteel of boven grof geschut? Tekst: Lander Piccart, Charlotte Desmet, Lotte Van de Werf
KASTEELHEER
“Volgens enkele bezoekers dwalen hier geesten rond” Geesten Als je Josto binnenwandelt, voel je het meteen: hier hangen heel wat verhalen. De muren ademen geschiedenis. En volgens enkele bezoekers zwerven er zelfs geesten rond in het gebouw. Niet zomaar een gebouw trouwens. Het jeugdhuis in Deurne heeft een plek in het oude kasteel ‘Muggenberghof’. Oud, dat is heel oud. De geschiedenis gaat terug tot in de vijftiende eeuw.
Grote tuin Toen was het een kasteel met vijvers en gigantische tuinen, waar heel wat adellijke families woonden. Het domein moest in de loop der jaren wel wat aan grond inboeten. Maar Josto is nog steeds gezegend met een deftige lap grond. Zowel vooraan als achteraan heeft het jeugdhuis twee grote tuinen. Ideaal voor zomerbarbecues, volleybal- en voetbaltornooien en een zomerbar. Zo’n tuinen, daar kunnen veel jeugdhuizen alleen maar van dromen.
Wereldoorlogen Als je in de hal van het jeugdhuis staat, sta je boven een schuilkelder. Die liet een rijke familie bouwen tijdens de Tweede Wereldoorlog. De kelder is er vandaag nog steeds en is beter bekend als ‘Den Bunker’ of ‘Den Bierkelder’. Naar het einde van de Wereldoorlog trok er een bende van drieënzestig Duitse officiers en soldaten in het kasteel. Ook tijdens de Eerste Wereldoorlog leefde er heel wat in het huidige jeugdhuis. Het kasteel was toen een hondenrenbaan waar stevig gewed werd. Heel wat oorlogswoekeraars en zwarthandelaars zochten er hun pleziertjes.
18
Als je Josto binnenwandelt voel je het meteen: hier hangen veel verhalen.
“HET KASTEEL HEEFT ZOWEL VOORAAN ALS ACHTERAAN EEN GROTE TUIN” (JOSTO) Nieuw leven Na de oorlog kreeg het kasteel eindelijk weer een fijne bestemming. Een bende kleuters blies het gebouw nieuw leven in. En dat onder toezicht van de nonnen. En nog een beetje later, in 1966, kreeg Josto het gebouw. Het jeugdhuis gebruikt maar een deel van het kasteel. Zo’n oud gebouw heeft ook wel nadelen, vertellen de vrijwilligers. Heel wat dingen zijn verouderd. Toch zien ze vooral voordelen, zoals de grote tuinen en de vele verhalen. Bovendien zijn de jongeren er nooit alleen. Want in de afgesloten delen van het kasteel feesten de geesten van Duitse officiers en oorlogswoekeraars vrolijk mee.
19
BOOTJE VAREN
“De vissen klagen zelden over nachtlawaai” Battelship Battel is een Mechelse stadswijk, met de allures van een dorp. Midden door de wijk loopt de Leuvense vaart. En in die Leuvense vaart drijft jeugdhuis Joppe. Waarom een boot? Een andere locatie bleek onbegonnen werk. Toen enkele enthousiaste jongeren in 1995 het idee kregen om een jeugdhuis op te richten, was er in Battel nergens een lokaal, container of stukje bouwgrond te vinden. De oplossing? Op een avond had er iemand een lumineus idee: “Waarom kopen we geen boot? Er is water, het is origineel en vissen klagen zelden over nachtlawaai”.
Onderhoudswerken In 1998 kochten de Jopperianen hun drijvende jeugdhuis. De Gave, een boot van meer dan 100 jaar oud. Werk aan de winkel dus. Het smerige schip vol ijzerkrullen en afgedraaide olie werd omgetoverd tot een mooie en gezellige ontmoetingsruimte en een succesvol jeugdhuis. Drie jaar later bleek de buik van de boot het te begeven. De bodemplaten waren stevig aangetast. De boot werd hersteld, maar uiteindelijk toch vervangen door een nieuw exemplaar. Want één ding was zeker: “Niemand voelde er iets voor om met pot en pint te verhuizen naar het vasteland”.
Anthony-D Een nieuwe boot dus: Anthony-D. Een stalen kerel in goede staat. De Jopperianen gingen opnieuw aan het lassen, schuren, schilderen en inrichten. Er waaide een frisse wind door het schip en de werking van Joppe boomde. Tot de boot door een lek zonk … en gelukkig op tijd kon worden gered. Met wat stevige herstellingswerken was Anthony terug.
Verboden te zwemmen
“NIEMAND VOELDE ER IETS VOOR OM TE VERHUIZEN NAAR HET VASTELAND” (JOPPE)
De Jopperianen hebben gezweet en gezwoegd voor hun unieke locatie. En uniek is ze. Joppe is een jeugdhuis met een heel eigen identiteit. Het is de favoriete schuit van heel wat jongeren in de regio Mechelen. Vooral in de zomer is het heerlijk vertoeven op het water. Al is zwemmen ten strengste verboden. Op de website van Joppe vind je volgende waarschuwing terug. “Het politiereglement (artikel 16) verbiedt eenieder te zwemmen in de Leuvense Vaart.” Ieder jeugdhuis z’n problemen. Maar de vissen klagen in ieder geval nooit over overlast.
BULLETPROOF
“Het zware geschut, dat moet je erbij nemen” Nieuwe plek
De Jopperianen hebben gezweet en gezwoegd voor hun unieke locatie.
2004. Ifigineia krijgt een nieuwe stek. En niet zomaar één. Pal in het centrum van Merchtem, in het voormalige gebouw van een fitnessclub, in de schaduw van het gemeentehuis. Op vlak van sociale controle kan dat tellen. Het jeugdhuis heeft bovendien een grote polyvalente zaal en een gezellig café. Een schot in de roos.
Passioneel drama? Dat er soms wel eens zware bastonen uit een jeugdhuis durven komen, is algemeen bekend. Dat er geweerschoten te horen zijn, dat is even schrikken. En toch is het de dagelijkse realiteit in Ifigineia. Geen passionele drama’s of losgeslagen gekken. Het jeugdhuis ligt boven de banen van een schietstand.
Knallen maar
Joppe is de favoriete schuit van heel wat jongeren in de regio Mechelen.
20
Voor zij die niet thuis zijn in de wereld van de Lugers, Smith & Wessons en Glocks is een schietstand wat voor een voetballer zijn plein is of voor een jongere zijn jeugdhuis. Het is de plaats waar wapenliefhebbers zich uitleven met hun favoriete speelgoed. En dat zonder hun vrouw wakker te maken uit een verdiend middagslaapje. Dat ‘oefenen’ houdt in dat de schutter er op los knalt, het liefst zo dicht mogelijk bij de roos. Dat brengt uiteraard het nodige lawaai met zich mee.
Zware bastonen, dat zijn we gewoon. Geweerschotten, dat is even schrikken.
De volumeschuif opendraaien volstaat meestal om de knallen te maskeren.
“SCHRIK NIET WANNEER JE RUSTIG OP DE PLEE ZIT EN ER ONDER JE EEN MAGAZIJN KOGELS WORDT DOORGEJAAGD� (IFIGINEIA) Geen paniek Op een doorsnee vrijdagmiddag kan je in Ifigineia genieten van een pint of frisdrank. Op de achtergrond? De muziekkeuze van de tapper van dienst plus zwaar geschut, dat moet je erbij nemen. Schrik niet wanneer je rustig op de plee zit en er onder je magazijnen kogels worden doorgejaagd. Neen, de Derde Wereldoorlog is niet uitgebroken. Het zijn Jef, Jos en Jaak die thuis niet meer mogen schieten en hun frustratie botvieren in ondergelegen schietstand. Geen paniek dus.
Volumeschuif open We leerden door de jaren heen leven met de geweerschoten. Al is de concentratie van onze beroepskracht, Jurgen, regelmatig verstoord door het voortdurende geknal. Bezoekers hebben minder last van het geknal. De volumeschuif opendraaien volstaat meestal om de knallen te maskeren met tonen van fijnere kwaliteit. Elk nadeel heeft zijn voordeel moet je weten, alhoewel daar met de nieuwe geluidsnormen misschien ook verandering in kan komen. Maar dat is een andere zaak natuurlijk.
21
JIJ MAAKT HET Fotograaf? Illustrator? Schrijver? Filmpjesmaker? Social mediabeest? Verstrek de redactie met je scherpe woorden, rake kiekjes of straffe illustraties.
meedoen? Meer weten ofrm aat.be redactie@fo
22
12
17-18 MAART 20
Bouw je eigen vormingsweekend. Kies activiteiten die je interesseren. Op de dagen dat het je past. Zaterdag of zondag, een heel weekend, of enkel de quiz of party. JIJ KIEST.
weekeNd 2 daYS
Za. 9u30 - Zo. 17u / €55
TRASHBEATZ / STOP-MOTION / FUIFCOACH / ROLEPLAYING & FANTASY / VRIJWILLIGERS AANTREkkEN / NIEUWE BESTUURDERS / DJ (VOOR STARTERS) / OMGEVINGSkUNST
ZaterdaG 1 daY
Za. 9u30 - 19u30 / €25
ORIGINELE ACTIVITEITEN / VZW, MAkkELIJk ALS ABC / MINI M² (BUSTOUR) / TEAMSPORT
ZoNdaG 1 daY
Zo. 9u30 - 17u / €25
AFFICHES MAkEN / SPORTkOT / VOORZITTERS
kort 30 mIN
Za. 19u30 - 20u / GratIS
ZaterdaGaVoNd ::: GEEN JEUGDHUIS ZONDER MUZIEk: INFOSESSIE
qUIZ 120 mIN
Za. 20u - 22u / GratIS
ZaterdaGaVoNd ::: WIE IS HET SLIMSTE JEUGDHUIS?
partY
Sch voor 5rijf in /03 =
10%
Za. 22u / GratIS
ZaterdaGaVoNd ::: VOOR IEDEREEN
kort
ING
INFo & INSCHrIJVeN • www.Formaat.Be/radar Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap Formaat Jeugdhuiswerk Vlaanderen vzw - De Wittestraat 2, 2600 Berchem / V.U.: Tom Willox, Moerheide 9, 9220 Hamme
23
DJ / TEAMSPOR
Geluidstechnicus
T / VZW / TRASH
w e e k e N d
tallatie, luidsprekers, Het mengpaneel, de PA-ins … Duik in theorie en versterkers, soundcheck aan die knoppen. praktijk en geef een draai 18u + praktijkdag op 18 & 19 februari van 10– 9, Koersel-Beringen b Clu 3 maart van 10-23u /
Neerpelt
Sc voorhrijf in 5/03 = ING
BoUw Je eIGe
Voor jeugdhuize
MAART 2012 et (zin in) verantwoordelijkheid
vrijwilligers m Navigator • voor d op maat DAR 04 • weeken RA • 2 01 /2 03 8/ 17-1
n beroepskrachte n municatie • voor m beroepskrachte co de 3: en ag nn ad gi em be Th or • vo • 12 20 en 4/ m 05/0 erkvor technieken en w maat Module 4: tools, • 2 05 • weekend op R 01 /2 DA 04 RA 6/ • -2 2 24 28-29/04/201
e oordelijk n verantw eekend e e u jo n ursusw aakt va s twee c uit leiding m r. Tijden e Deze op het beste rk e je w l e a d a e h r’ m t c to is a u je gepro fdanim jeugdh gend sta n je ‘hoo a e d b it t u ri n e en ee de van d n het ein jezelf. Aa . ril 2012 gdwerk 27-29 ap in het jeu 2012 en rt a a m 16-18
r Navigato
Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap
Gedrukt op gerecycleerd papier
V.U.: Tom Willox, Moerheide 9, 9220 Hamme
N VormINGSw
eekeNd
n, jongerence
INFo & INSC
RADAR 03 • we vrijwilligers 04-05/02/2012 • n echnicus • voor st id lu Ge beroepskrachte • 2 01 18-19/02/2 voor beginnende • g lin ke ik tw organisatieon 2012 • Module 3:
APRIL 2012
m a a t
10%
FEBRUARI 2012 ekend op maat
16-18/03/2012 •
2012
/ ...
kort
A D N E G A T A A FORM 21/02/
TE JEUGDHUIS
o p
17-18 maart
RADAR 04
Zin in een leuk vormingsw eekend, een leuke vormingsdag of een vet fee stje? Ga op 17 en/of 18 maart mee op RADAR 04. Op het programma: Sportief? teamsport / spo rtkot - Creatief? kunst maken vanuit je omgeving / stop-motion filmpjes maken / roleplaying - Mu zikaal? trashbeatz / dj voor starters - Serieus? vzw / nieuwe bestuurders / vrijwilligers motiveren / voorzitters / … En nog veel meer. Ontde k snel het volledige programma op www.formaat.b e/RADAR en schrijf je nu alvast in.
BEATZ / SLIMS
ntra en jonge
HrIJVeN • www
renwerkingen
.Formaat.Be
/radar