Formaat Magazine maart 2021

JAARGANG 11 • NR 1 • MAART 2021 VERSCHIJNT DRIEMAANDELIJKS – AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X – P 602745 V.U.: Formaat vzw, t.a.v. Kara Eestermans – De Wittestraat 2, 2600 Berchem T 03 226 40 83 – info@formaat.be – www.formaat.be

PB- PP B-

BELGIE(N) - BELGIQUE

SOCIALE COHESIE Waarom we (niet per se) allemaal aan elkaar moeten hangen Jonge ondernemers laten zich niet tegenhouden Lancering van het LIVE Netwerk

VOORWOORD MET MEDEWERKING VAN Tom Clapuyt Dieter de Coninck Ingmar Doumen Sinem Erdem Franka Foré Niele Jossa Sineray Karaca Betül Koç Elmo Peeters Amanda Roberts Lisa Staelens Willy Thomas Thomas Vancoppenolle Bram Vandersmissen Jasper Van Loy Ruth Zoka Jeugdhuizen COÖRDINATIE Adriaan de Roover VORMGEVING Pepijn Haghebaert COVERFOTO Agathe Danon BEELD / FOTO’S Rens Biebuyck Agathe Danon Thomas De Roeck Krew Collective Mathilde Maes Samy Musset Sophie Nuytten OP/TIL Maya Stoffyn Niet Nu Laura Theiabeeldenmakers Kurt Van der Elst Jonas Verbeke Lena Verstraete Annika Wallis Jeugdhuizen Formaat DRUK Graphius, Gent (FSC CO14767) Dit magazine is 100% CO2-neutraal gedrukt op FSC-gecertificeerd papier Alles uit deze uitgave mag worden overgenomen, mits vermelding van Formaat Magazine. Formaat Magazine verschijnt vierjaarlijks.

Het tijdschrift is gratis voor leden en jeugdambtenaren, extra abonnementen kunnen verkregen worden aan 20 euro per jaar.

V.U. Formaat vzw t.a.v. Kara Eestermans De Wittestraat 2 2600 Berchem VRAAG OF OPMERKING? redactie@formaat.be

Formaat creëert ruimte voor jongeren en hun initiatieven door open jeugdwerk te stimuleren, te ontwikkelen en te verbinden. Met meer en sterker open jeugdwerk dragen we bij aan een meer duurzame samenleving die haar diversiteit inzet als een sterkte.

WE ZIJN ALLE­ MAAL MENSEN MET DROMEN Toen ik begin 2020 afstudeerde, wist ik eerlijk gezegd niet wat ik moest doen in mijn leven. Eén ding stond echter vast: ik zou mij engageren voor iets groots en belangrijks. Daarom stond ik vorig jaar mee aan de wieg van de Posküder Girls. Het nieuwe initiatief vloeit voort uit Posküder, een jeugdhuis in Gent dat al sinds 1997 bestaat en vooral de aandacht trekt van Belgen met de Turkse roots. Veel mensen in het jeugdhuis komen uit Posof, een district in het noordoosten van Turkije. Posküder staat dan ook voor Posof Kültür Dernegi, dat je kan vertalen als Posof Culturele Vereniging.

In de raad van bestuur van Posküder zaten al jonge vrouwen, maar ze hadden nog geen speciaal plekje in de werking van het jeugdhuis.

Daarom hebben we Posküder Girls opgericht, niet enkel om de emancipatie van de vrouwen te versterken, maar ook om onze culturele grenzen te verleggen. Ook al gaan er dingen de goede kant op voor vrouwen, we hebben anno 2021 nog een lange weg te gaan.

In het jeugdhuis kunnen wij een stem hebben zonder veroordelende ogen. We willen vooral dat nieuwkomers ons jeugdhuisje als familie beschouwen: hun geaardheid, nationaliteit of ideologie maakt niet uit, zolang ze zich in harmonie met andere mensen gedragen. We zijn tenslotte allemaal mensen met dromen en we willen allemaal het hoofdstuk 'leven' overleven.

Met Posküder Girls organiseren we seminaries, workshops en evenementen, zoals de Taboo Hours. Op die avonden praten we over taboe­onder­werpen die onze gemeenschap niet apprecieert en liever negeert. Ook voor een hiphop- of zumba-les kun je bij ons terecht: het helpt om onze ziel en ons lichaam te ‘verlichten’.

Corona heeft ons verzwaard. Het virus heeft ons onzeker, uitgeput en gestrest gemaakt. Het heeft al zoveel afstand gecreëerd tussen mensen. Laten we dat niet verergeren door elkaar te discrimineren vanwege onze cultuurverschillen, taalbarrières enzovoort. Als Posküder Girls staan we voor geluk, harmonie en vrede. We geloven dat we de stem tegen het onrecht moeten zijn maar dat we, terwijl we complexe thema’s behandelen, vooral ook plezier moeten hebben.

Betül Betül(23) is medeoprichter van Posküder Girls in Sint-Amandsberg.

Ze studeerde International Business and Trade Management en werkt nu als Customer Service Agent bij een logistiek bedrijf in Gent.

Ze zou graag de wereld willen rondreizen en alle smaken van de wereld willen proeven.

poskuder_girls

4

HOT TOPIC | Sociale cohesie

Waarom we (niet per se) allemaal aan elkaar moeten hangen.

WERKING

4

HOT TOPIC | Sociale cohesie

12

COLUMN | Professional aan het woord

16

RAAT | RaaTslid aan het woord

22

LIVE | Jongereninitiatieven verbinden zich rond muziek

18

29

Ook tijdens corona werden nieuwe ideeën realiteit.

OP/TIL: Verleg je grenzen met een jeugdig & cultureel project.

GOED BEZIG | Jonge ondernemers laten zich niet tegenhouden

INSPIRATIE

14

COVER STORY | Posküder Girls: “Een plek om tot rust te komen”

AGENDA | Vormingskalender

26

INTERVIEW | Drie decennia als beroepskracht in het jeugdhuis

DAG VAN DE VROUW | “Elk meisje moet weten dat haar dromen en meningen tellen”

36

29

38

UIT DE DOEKEN | OP/TIL: Verleg je grenzen met een jeugdig & cultureel project

34

GOED BEZIG | Jonge ondernemers laten zich niet tegenhouden

24

VRAAG HET | Jouw jeugdhuisvragen beantwoord

AANBOD

18

32 INFORMATIE

UIT DE DOEKEN | Projectsubsidies voor bovenlokale projecten

24 UUR | Voorzitter Dieter

Corona: wat kan en moet mijn jeugdhuis doen?

Je kan alle meest recente informatie over steunmaatregelen en reglementeringen terugvinden op formaat.be/corona

PRIKBORD | Van alles een beetje

FORMAAT MAGAZINE | 3

HOT TOPIC Waarom we (niet per se) allemaal aan elkaar moeten hangen Binnen het open jeugdwerk wordt steeds vaker over sociale cohesie gesproken. Maar wat betekent dat begrip juist? Wat kan sociale cohesie betekenen binnen het jeugdwerk? Waar liggen de valkuilen?

En lopen we soms te ver vooruit in onze wil om samenhang te brengen? Een socioloog en twee jeugdwerkers denken graag mee na.

TEKST: Adriaan de Roover & Thomas Vancoppenolle FOTO’S: Mathilde Maes & Samy Musset

Sinds vorig jaar zijn er maar liefst 38 geprofessionaliseerde projecten opgestart in open jeugdwerkinitiatieven. Met de hulp van de Vlaamse overheid proberen zij de sociale cohesie te versterken, iets wat ze soms combineren met het ondersteunen van artistieke expressie en ondernemerschap. Die nieuwe projecten maken van sociale cohesie een gespreksonderwerp onder jeugdwerkers, maar waarover praten we als we over sociale cohesie praten?

“Sociale cohesie verwijst naar een harmonieuze samenleving waarin mensen elkaar vertrouwen, anderen willen helpen en het goed met elkaar kunnen vinden”, vertelt Stijn Ooster­lynck, hoogleraar stadssociologie aan de Universiteit Antwerpen en coördinator van CRESC, een onderzoekscentrum van de universiteit dat zich richt op sociologisch onder­zoek naar milieu en sociale verandering.

De Vlaamse overheid definieert sociale cohesie als “de mate waarin mensen in gedrag en beleving uitdrukking geven aan hun betrokkenheid bij maatschappelijke verbanden”. Dat uit zich bijvoorbeeld in de zorg voor oudere mensen in de buurt. “Sociale cohesie helpt mensen om vooruit te komen in het leven”, concludeert de overheid. “Het creëert groepssolidariteit, geeft vertrouwensvolle relaties en bevordert het welbevinden van individuen en samenlevingen.” Cohesie is dan ook een van de belangrijkste pijlers binnen Visie 2050, het traject waarmee de Vlaamse Overheid

4 | FORMAAT MAGAZINE

zich buigt over de vraag hoe we in 2050 met elkaar willen samenleven.

APARTE VROUWENWERKINGEN “Maar moeten we altijd meer cohesie nastreven?”, vraagt Oosterlynck zich af. “Een groot deel van ons sociaal beleid is er altijd op gericht geweest om gelijke kansen te verzekeren. Dat is niet hetzelfde als sociale cohesie. In principe kan je sociale cohesie creëren binnen een ongelijke samenleving. Daarom heb ik bedenkingen bij dat begrip.”

Een van de manieren om sociale cohesie te creëren in een samenleving, is zorgen dat iedereen voorzien is in zijn basisnoden. Daarna zal het minder moeilijk zijn om allerlei mensen samen te brengen Stijn Oosterlynck Liever dan per se te streven naar samenhang tussen alle mensen en daarvoor desnoods meningsverschillen onder de mat te vegen, zou

Oosterlynck de problemen liever benoemen.

“Als je kijkt naar grootstedelijke wijken, waar veel jongeren met een diverse achtergrond samenwonen en waar veel sociale ongelijkheid is tussen die jongeren, zie je conflicten. Zo heb je jongeren die hun gading vinden in klassieke jeugdbewegingen, maar ook jongeren die meer aansluiting vinden in een jeugdhuis of binnen het jeugdwelzijnswerk.”

Zo startten enkele Turks-Belgische vrouwen die actief zijn bij de Gentse vereniging Posküder onlangs een nieuw initiatief. “Het feit dat zij zich apart gaan organiseren als meisjesgroep zegt iets. Het geeft aan dat ze zich misschien niet helemaal veilig voelen binnen andere jeugdhuizen, of gewoon een plek voor zichzelf willen”, zegt Oosterlynck.

Binnen het open jeugdwerk klinken dan ook steeds vaker vragen. Betekent inclusief werken ook dat je effectief alle jongeren via één werking en één gedeeld aanbod moet bereiken? Of zit de sterkte van het open jeugdwerk net in de grote verscheidenheid aan organisaties die verschillende groepen jongeren bereiken?

HANGEN IN OOSTENDE Indigo Kersmaekers werkt nu een jaar als projectmedewerkster bij VJOC De Kim in Oostende. Het jeugdhuis zet in op sociale cohesie in haar omgeving en kiest er resoluut voor om extra in te zetten op specifieke groepen jongeren. Daarom trekt Indigo er regelmatig op uit:

“Het grootste deel van mijn werkuren kan je me buiten aantreffen. Ik vertoef op verschillende ‘hangplekken’ in het centrum van Oostende om jongeren te ontmoeten. We werken met veel kwetsbare jongeren. Zij vinden vaak niet zomaar hun weg naar onze reguliere werking. Daarom proberen we heel laagdrempelig te werken en iets op poten te zetten dat vanuit hun interesses vertrekt. Dat maakt de vertrouwensband op termijn sterker.”

Stijn Oosterlynck vertelt dat het erop aankomt om de vragen van die jongeren die zich minder goed bediend voelen serieus nemen: “Waarom vinden zij de bestaande werkingen minder toegankelijk? Zo’n vraag kan leiden tot heftige discussies en kritiek. Dat zal niet altijd cohesief zijn, maar dat soort gesprekken moeten we wel hebben.”

MEE ONDER HETZELFDE DAK In jeugdhuizen ontstaan vaak vriendengroepen die de boel doen draaien, stipt Oosterlynck aan, en daardoor kunnen andere groepen er zich soms minder thuis voelen. “Doorheen de jaren zijn er jeugdhuizen ontstaan waar bijvoorbeeld Marokkaans-Belgische of Turks-Belgische jongeren hun activiteiten organiseren. Als je dan een instroom van Oost-Europese jongeren in dezelfde wijk krijgt, vragen die zich af wat hun plaats is. Moeten zij mee onder hetzelfde dak

De Kim “Met het jeugdhuis proberen we zoveel mogelijk aanwezig te zijn in de publieke ruimte. We hebben een container waarmee we elk jaar naar De Velodroom, het lokale skatepark, trekken. In samenwerking met andere organisaties in het centrum van Oostende, de buurtwerker en de straathoekwerker in de wijk proberen we zoveel mogelijk activiteiten te organiseren met de jongeren uit de buurt. Voorbeelden hiervan zijn de BMX-wedstrijd in De Velodroom, een kunstproject aan de Gaanderijen, een fotocollectief … Zo leren we veel jongeren kennen die de weg anders niet vinden naar het jeugdhuis. Bij het organiseren van onze activiteiten proberen we ook andere buurtbewoners te betrekken. Op die manier proberen we de sociale verbinding te verbeteren, niet enkel binnen het jeugdhuis, maar ook in de buurt.”

Meer weten? vjocdekim.be vjocdekim vjocdekim

Ons jeugdhuis werd vroeger vooral bezocht door een vaste vriendengroep. Dat was gezellig, maar we wilden meer dynamiek in onze werking creëren. Door buiten onze muren te treden, betrekken we andere jongeren en ontstaat een nieuwe interactie Indigo Kersmaekers

FORMAAT MAGAZINE | 5

HOT TOPIC

De Route “Al vanaf het begin was de bedoeling om extra in te zetten op maatschappelijk kwetsbare jeugd, via ons project dat focust op artistieke expressie. Dat gebeurde ook. Het grootste succes tot nu toe is onze muziekstudio, waarmee we jongeren konden samenbrengen met hiphop als gemeenschappelijke interesse. Die werkte en werkt nog steeds heel verbindend. Ook het indoor skatepark, dat we jaarlijks tijdens de kerstvakantie opzetten, is ondertussen een vaste waarde van het jeugdhuis geworden. Jongeren samenbrengen rond wat ze graag doen, daar hebben we altijd op ingezet. Daarbij zoeken we telkens partners met expertise om ons te versterken.”

Meer weten? jhderoute.be JHDeRoute jhderoute

als de Marokkaanse jongeren, die al vorm hebben gegeven aan hun jeugdhuis? Daar zit een wrijving. Je zou dan kunnen proberen die spanning de wereld uit te krijgen, omdat dat de cohesie tussen de jongeren in die wijk ondermijnt.”

Dat wil niet zeggen dat het samenbrengen van verschillende groepen geen grote meerwaarde kan zijn, vertelt Indigo uit Oostende. “De Kim werd vroeger vooral bezocht door een vaste vriendengroep. Dat was gezellig, maar we wilden meer dynamiek in onze werking creëren.

Door buiten onze muren te treden, betrekken we andere jongeren en ontstaat een nieuwe interactie. Het is ons opgevallen dat veel van die jongeren ondertussen de weg hebben gevonden naar ons jeugdhuis en zelf sterke vrijwilligers geworden zijn.”

NIET AANGESPROKEN Ik ben ervan overtuigd dat mensen uit een andere groep leren kennen zeer bevorderlijk werkt voor je zelfontplooiing, maar niet iedereen heeft daar nood aan Mathilde Maes

6 | FORMAAT MAGAZINE

“Als je te snel sociale cohesie wil creëren, in een wijk waar te veel ongelijkheid is, doe je soms meer kwaad dan goed”, vertelt Stijn.

“Er zijn verschillende redenen waarom mensen zich niet aangesproken voelen. Het kan bijvoorbeeld zijn dat mensen daar geen tijd voor hebben omdat ze te veel aan hun hoofd hebben, bezig zijn met overleven.”

Zo bestaat er in Antwerpen een initiatief waarbij de stad mensen ondersteunt om samen de straat op te kuisen. De stad ondersteunt de mensen met materiaal en biedt de mogelijk-

heid om achteraf samen nog iets te drinken met de buren. Men probeert met het opkuisen van de buurt te zorgen voor sociale cohesie. “Dat bleek soms echter een negatief effect te hebben op de sociale cohesie,” vertelt Stijn, “omdat men vaststelde dat niet iedereen deelnam aan die activiteiten. In het bijzonder mensen met een migratieachtergrond voelden zich niet altijd aangesproken. Dus dan had je een groep samengebracht die het onder andere had over waarom de andere mensen niet waren gekomen. Op die manier versterk je de tegenstelling in een buurt, terwijl je mensen net wil samenbrengen.”

Ook Mathilde Maes, beroepskracht in jeugdhuis De Route in Eeklo, herkent dat. Als projectmedewerkster in het jeugdhuis is ze verantwoordelijk voor projecten die inzetten op artistieke expressie en sociale cohesie. “Verbinding zit op verschillende niveaus. Ik las onlangs het stuk 'Wij in de wijk' van Movisie (het landelijk kennisinstituut voor een samenhangende aanpak van sociale vraagstukken, nvdr.). Daar spreken ze over bonding, banden smeden binnen je eigen groep, over bridging, het verbinden tussen verschillende groepen, en linking, de verbinding met bijvoorbeeld stadsdiensten. Wij doen vooral aan bonding en linking. Dat voelt voor ons het beste aan. We spelen zo in op de noden van onze doelgroep.”

“Ik zou ook graag aan bridging doen en jongeren van verschillende groepjes samenbrengen,” gaat Mathilde verder, “maar dat is niet gemakkelijk. Het heeft veel tijd en geduld nodig en je mag het allesbehalve forceren. Maar ik geef niet op. Ik ben ervan overtuigd dat mensen uit een

In een diverse groep, niet alleen qua afkomst maar ook bijvoorbeeld qua scholings­ niveau of thuissituatie, is er meer conflictstof Stijn Oosterlynck

andere groep leren kennen zeer bevorderlijk werkt voor je zelfontplooiing, maar niet iedereen heeft daar nood aan. Ik moet er nog altijd op letten dat ik niet alle situaties vanuit mijn bevoorrechte bril bekijk.”

“Ik denk dat jongeren soms niet goed begrijpen wat wij allemaal doen,” vertelt de 27-jarige projectmedewerkster. “Dat is ook niet nodig. Sommigen vinden het jeugdhuis iets raars en zullen zich nooit laten zien op onze instuif Ze komen enkel als we een activiteit organiseren binnen hun interessegebied. Anderen zie je alleen in onze bar en ga je nooit op speciale activiteiten of workshops ontmoeten. Ook dat is oké. Iedereen kan en mag doen waar men zin in heeft.”

Een van de krachtigste manieren om sociale cohesie te creëren in een samenleving, is zorgen voor een goede basis van voor iedereen toegankelijke sociale dienstverlening. “Voldoende toegang tot goede gezondheidszorg, onderwijs, gezinsondersteuning, bibliotheken zijn belangrijker dan allerlei activiteiten”, vertelt Oosterlynck. “Als mensen het gevoel hebben dat ze zijn voorzien in hun basisnoden zal het minder moeilijk zijn om allerlei mensen samen te brengen, omdat je basisbezorgdheden weghaalt die tijd en energie kosten.”

NOOD AAN COMPETENTIES De verbinding tussen verschillende groepen komt in het open jeugdwerk vaak tot stand in geprofessionaliseerde samenleving. Dat is logisch, zegt Oosterlynck: “Mensen met een gelijke achtergrond samenbrengen gaat relatief

vanzelf. Een groep witte middenklasse kinderen uit dezelfde gemeente die naar dezelfde school gaan of waarvan ouders misschien ook in een jeugdhuis actief zijn geweest, kunnen uiteraard ook in conflict komen, maar dat kan je de vrijwilligers zelf laten uitklaren. In een diverse groep, niet alleen qua afkomst maar ook bijvoorbeeld qua scholingsniveau of thuissituatie, is er meer conflictstof. Omgaan met diverse groepen veronderstelt bijzondere competenties zoals conflictbemiddeling, zich kunnen verplaatsen in de positie van anderen … Sommige vrijwilligers kunnen dat, maar niet iedereen.”

Stijn verwijst naar een onderzoek rond de opstart van een Chirowerking in Molenbeek: “Binnen een project werden enkele meisjes met migratieachtergrond opgeleid tot leidsters. Dat leidde tot moeilijke gesprekken, niet alleen over halalvoedsel of een hoofddoek, maar ook over de vraag naar ondersteuning door professionelen binnen die initiatieven. Dat is controversieel in jeugdwerk waar vrijwilligerswerk een deel van de traditie is.”

De leidsters in spe gaven aan dat de jongeren waarmee ze werkten vaak een grote rugzak met zich meedragen. Veel van hen waren getraumatiseerd door oorlogssituaties, geconfronteerd met intrafamiliaal geweld, een gebrek aan inkomen thuis, enzovoort. “Die thema’s zijn zo’n groot onderdeel van die jongeren hun leven dat ze dat niet kunnen negeren”, legt Stijn uit. “Zulke zaken zijn zwaar om te dragen als vrijwilliger.

Daarom vroegen ze zich af of een deel van dat werk niet kon worden opgenomen door professionals. Dat botste op weerstand bij andere Chirowerkingen in Vlaanderen.”

Dat dergelijk werk om bepaalde competenties vraagt, wordt bevestigd door Indigo uit Oostende: “Een uitdaging die nu zichtbaar wordt, is het vinden van een goede balans tussen heel dicht bij de jongeren komen en heel open zijn, maar toch ook steeds je professionele rol als jeugdwerker behouden. Het vraagt veel van een jeugdwerker om zo in de leefwereld van jongeren te stappen. Het blijft ook altijd een uitdaging om iedereen altijd blij te houden als je in de publieke ruimte werkt. Je moet met veel meer factoren en actoren rekening houden.”

CREËER EEN SPEELVELD WAARIN IEDEREEN ZIJN DING KAN DOEN Hoe moet het dan verder? “Mij lijkt het belangrijker om in te zetten op een gelijk speelveld waar iedereen zijn ding kan doen binnen een wijk dan onmiddellijk te gaan inzetten op sociale cohesie”, concludeert socioloog Stijn Oosterlynck. “Iedere actor in het jeugdwerk, inclusief Formaat, kan zichzelf de vraag stellen of er voldoende aanbod is voor alle verschillende groepen. Onze samenleving is voortdurend in beweging. Het is een kwestie van alert te zijn en je ogen open te houden. Krijgt iedereen een redelijk deel van de middelen?”

Die laatste vraag is geen gemakkelijke. De middelen zijn eindig. Hoeveel geef je aan de nieuwe spelers en aan de gevestigde spelers? Hoe kan je ze enerzijds voldoende autonomie geven om zelf een eigen werking uit te bouwen en anderzijds aanmoedigen om expertise over te dragen? Het zijn uitdagingen voor de toekomst waar we, samen met zelforganiserende jongeren in heel Vlaanderen, aan bouwen.

FORMAAT MAGAZINE | 7

HOT TOPIC

JEUGDHUIS VAN VREDE: ‘EEN PLEK WAAR ANDERSTALIGE JONGEREN THUISKOMEN’ Jeugdhuis van Vrede in Antwerpen wil een pleisterplaats zijn voor anderstalige jongeren. De initiatiefnemers leggen graag uit waarom: “In het jeugdhuis voelen ze dat ze ergens deel van uitmaken.”

Loubna, Abdul en Mustafa begonnen als vrijwilliger in Jeugdhuis van Vrede

Ergens tussen het Antwerpse stadspark en de Lange Leemstraat ligt Jeugdhuis van Vrede.

Het jeugdhuis werd in 2018 mee opgericht door Loubna, Abdul en Mustafa. De drie twintigers hielpen daarvoor als vrijwilliger bij de overkoepelende organisatie Tafels van Vrede, een vzw die voornamelijk met Arabischtalige vluchtelingen uit het Midden-Oosten werkt.

Abdul kwam vijf jaar geleden naar België weet als geen ander hoe het is om als jongere je weg te zoeken in een nieuwe maatschappij. “Alles was nieuw voor me: de taal, het land, de cultuur … Vanuit dat idee hebben we een jeugdhuis opgericht. Onze werking staat open voor iedereen, ongeacht afkomst of religie, maar we vertrekken vanuit het idee dat we een plek willen creëren waar anderstalige jongeren thuiskomen, hun gelijken ontmoeten en even alles achter zich kunnen laten. We willen vermijden dat jongere nieuwkomers die de taal niet spreken zich eenzaam voelen. In het jeugdhuis vinden ze lotgenoten die hetzelfde hebben meegemaakt en voelen ze dat ze ergens deel van uitmaken. We zijn ervan overtuigd dat dat hen helpt om zich beter te integreren.”

Abduls spitsbroeder Mustafa kwam in 2015 naar ons land. De 24-jarige Syriër begon een jaar nadat hij hier aankwam als vrijwilliger mee te helpen bij Tafels van Vrede. Inmiddels is hij bestuurslid en hoofdanimator binnen de organisatie: “Samen met een collega-hoofdanimator ben ik verantwoordelijk voor een jong team van animatoren waarmee we leuke activiteiten organiseren voor kinderen en jongeren.”

Loubna, geboren en getogen in Antwerpen, studeerde enkele jaren geleden af met een master in Taalkunde. “Sinds die tijd ben ik altijd actief geweest in socio-culturele organisaties, hetzij als vrijwilliger, hetzij als vaste medewerker”, vertelt ze. “Enkele jaren geleden ben ik terechtgekomen bij Tafels van Vrede. Als vrijwilliger hielp ik voornamelijk anderstalige jongeren en hun ouders bij hun schoolwerk. Dat combineer-

Als iemand zich ergens thuis voelt en deel uitmaakt van iets groters, zal dit de integratie in de maatschappij een stuk makkelijker maken

8 | FORMAAT MAGAZINE

de ik met mijn voormalige job als projectmanager bij een internationaal vertaalbureau. Sinds kort heb ik een carrièreswitch gemaakt en werk ik als jeugdwerker in het jeugdhuis. Daarnaast werk ik als projectmedewerker op Taalsleutels Antwerpen 2021, een ander project van Tafels van Vrede.”

“Sinds enkele maanden hebben we middelen voor experimenteel jeugdwerk gekregen”, vertelt Loubna verder. “Daardoor konden Abdul en ik professioneel aan de slag als jeugdwerker. Die subsidie was een grote verwezenlijking voor ons. Zo’n honderd organisaties hadden een aanvraag ingediend voor acht toelages en wij waren daarbij! Het is een belangrijke stap in de uitbouw van onze organisatie en daar zijn we trots op.”

BILJARTEN OF TAFELVOETBAL? In normale, coronavrije tijden kunnen de jongeren op woensdag en zaterdag in Jeugdhuis van Vrede terecht om te hangen in de instuif, te biljarten of een spelletje tafelvoetbal of airhockey te spelen. “Als we activiteiten organiseren wordt de invulling daarvan meebepaald door de jongeren”, vertelt Mustafa. “We vragen hen ook om zelf activiteiten te organiseren. Zo proberen we niet alleen te bouwen aan hun verantwoordelijkheidsgevoel, maar ook aan hun zelfzekerheid.”

Meer weten? jeugdhuis_van_vrede

“We maken bewust ruimte voor zelfontplooiing”, klinkt het bij Loubna. “Als onze jongeren aangeven dat ze bepaalde vaardigheden willen ontplooien, zoeken we samen hoe we hen hierbij kunnen helpen, bijvoorbeeld door samen te zoeken naar de juiste lessen of workshops. Zo waren er een aantal jongeren die graag animator wilden worden. Mustafa heeft hen begeleid naar het vinden van een gepaste cursus en hen waar nodig ondersteund. De jongeren hebben met succes deze cursus afgerond en zetten zich nu geregeld in voor het organiseren van activiteiten, bijvoorbeeld het zomerkamp.”

FORMAAT MAGAZINE | 9

HOT TOPIC

Het is potvolkoffie onze plicht als jeugdwerker om een inspanning te leveren voor álle jongeren

GROEILAP: ‘EEN LAP GROND ALS BRUG TUSSEN VERSCHILLENDE JONGEREN’ Roel wil met Groeilap een oase van rust aanbieden.

“Nog te veel jongeren vinden te weinig hun weg naar ontspanning of een plaats waar ze gewoon kunnen zijn”, klinkt het bij Roel, initiatiefnemer van Groeilap in Sint-Niklaas. Groeilap wil een ontmoetingsplaats creëren voor onder meer jongeren met een problematische thuissituatie, met een beperking of met een vluchtverhaal.

Op het moment dat we Roel spreken, werkt hij nog bij Den Eglantier, het jeugdcentrum in Sint-Niklaas. Daar kreeg hij het idee voor Groeilap, de moestuinwerking die hij twee jaar geleden samen met Jürgen Naudts heeft opgestart.

“In Den Eglantier kwamen wekelijks jongeren van Vluchteling Ondersteuning Sint-Niklaas en Katrinahof, een organisatie die mensen met een beperking ondersteunt, over de vloer”, vertelt Roel. “In de dichte omgeving van Sint-Niklaas zijn drie asielcentra. Voor de jongeren die daar wonen, zijn het eilanden. Ze bouwen er moeilijk een netwerk op. Ook voor jongeren met een beperking zijn er weinig mogelijkheden om te participeren, de druk op de zorginstellingen is

10 | FORMAAT MAGAZINE

ook groot. Daarnaast is er voor jongeren met een problematische thuissituatie ook nood aan ruimte waar ze problemen die thuis, in een instelling of op school spelen, even los kunnen laten.”

“Gaandeweg groeide het idee om met die drie groepen jongeren een moestuinwerking op te starten om hen een oase van rust aan te bieden”, legt Roel verder uit. “Jürgen en ik engageerden ons om een nieuwe vzw op te starten in onze vrije tijd.” Oorspronkelijk zou het project doorgaan op het dak van Den Eglantier, maar later werden de twee initiatieven van elkaar losgekoppeld. “Via GO!, de Vlaamse openbare instelling voor het gemeenschapsonderwijs, kregen we een lap grond met een oud schoolgebouwtje om onze werking op uit te bouwen”, vertelt Roel. “Binnen het kader van subsidies voor experimenteel jeugdwerk kregen we financiële middelen om onze werking te ontplooien.”

DE HELENDE WERKING VAN GROENTJES Groeilap werkt daarnaast samen met Refu Interim. Dat is geen echt interimbureau, maar een organisatie die nieuwkomers en organisaties via vrijwilligerswerk verbindt. Ook met Spoor 56, een organisatie voor bijzondere jeugdzorg, loopt een samenwerking, net als met andere jeugdhuizen en open jeugdwerkorganisaties. De jongeren kunnen zo deelnemen aan verschillende activiteiten en breiden zo hun netwerk uit.

“In het begin stond ik kritisch over die samenwerkingsverbanden’, herinnert Roel zich nog. “‘Is dat wel de kern van wat we moeten doen?’, vroeg ik me af. Maar het is potvolkoffie onze plicht als jeugdwerker om een inspanning te leveren voor álle jongeren. Enkel door samen te werken kunnen we dit verhaal schrijven. We geloven in samen creëren en geloven dat moestuinieren iets universeel is en helend kan werken. Samen groentjes kweken, verdelen, koken, eten … Dat creëert verbondenheid. Verschillende mensen samenbrengen zorgt voor meer empathie. Het zorgt voor nuance. Depolarisatie, dat hebben we nu nodig in onze maatschappij.”

De buurt betrekken gaat tot nu toe moeizaam door corona. “Toch komen er regelmatig buurtbewoners of buurtkinderen langs om een kijkje te nemen”, vertelt Roel. “‘De Willy’, één van de buren, doneerde reeds een servies en tuinstoelen. Een andere buurtbewoner kwam aandraven met een grasmaaier.”

De verschillende groepen jongeren bij elkaar brengen is geen evidentie, stelt Roel vast. “Ik zie ontzettend veel hindernissen, zeker met de ambities die we hebben. Jongeren met een be-

perking hebben bijvoorbeeld nood aan continuïteit, terwijl jongeren met een vluchtverhaal dan weer van de ene op de andere dag uitgewezen kunnen worden. We zien wel waar we komen.

Is het niet werkbaar? Tja, we hebben tenminste geprobeerd. Maar eerlijk? Er zijn ondertussen al hoopvolle signalen. De jongeren komen graag en we zagen al regelmatig jongens met een vluchtverhaal die hun weg vonden naar het regulier jeugdwerk. Tof, toch?”

Meer weten? groeilap.be Groeilap

FORMAAT MAGAZINE | 11

FOTO: Sophie Nuytten

12 | FORMAAT MAGAZINE

COLUMN Willy Thomas is artistiek leider van ARSENAAL/LAZARUS, een Mechels theaterhuis en -makerscollectief. Hij is de bezieler en trekker van het bijzondere Mechelse stadsproject The Life of Mechelen en De Grond der Dingen.

FOTO: Kurt Van der Elst

Sociale cohesie is het cement van een gezonde samenleving: dat was de insteek voor De Grond Der Dingen, een project waarbij de Mechelse bevolking werd uitgedaagd om mee na te denken over de gedeelde ruimte in de stad. De Mechelaars kwamen met maar liefst 208 voorstellen. Uiteindelijk bleven er, na onderhandelen met indieners en bewoners, 86 ideeën over. Tijdens de expo The Neverending Park, die was opgebouwd als een theater en waar drie maanden lang plaats was voor debat, werden de voorstellen gewikt en gewogen.

Uiteindelijk kwam het tot een samensmelting van voorstellen in verschillende clusters die elk een apart stedelijk verhaal vertellen, over duurzaamheid, inclusie, voedsel, openbare ruimte, wonen … Op dit moment onderzoeken we met verschillende schepenen de

De Grond der Dingen was een oproep aan alle Mechelaars om na te denken over 20.000 vierkante meter die door de stad ter beschikking werd gesteld. Zo gingen theater ARSENAAL/LAZARUS en Museum Hof van Busleyden op zoek naar verbindende en duurzame ideeën om die ene vierkante meter per inwoner te gebruiken om van Mechelen een betere stad te maken. Begin 2020 kende de Vlaamse overheid de Ultima voor lokaal cultuurbeleid toe aan De Grond der Dingen.

Meer weten? degrondderdingen.be

“SOCIALE COHESIE IS HET CEMENT VAN EEN GEZONDE SAMENLEVING” WILLY THOMAS volgende fase van de ontwikkeling hiervan.

De stad steunde het project en schonk 20 000 vierkante meter grond.

We mogen en moeten vandaag de krachten bundelen om te verbinden in tijden van versnippering en gemeenschapsregressie. We moeten erkennen dat de kracht van burgers essentieel is bij het vorm geven aan een gedeelde toekomst, dat in een representatieve democratie ruimte moet zijn voor mensen die meer willen bijdragen dan enkel een bolletje kleuren en dat de expertise van burgers complementair kan zijn aan die van experten en beleidsmakers.

Daarbij zie ik een theater(huis), net als een museum, als een medespeler. We nemen een rol op in een breder samenlevingsverhaal dat in relatie staat met alle mogelijke non-profitorganisaties, individuen en het stedelijk beleid. Het is een verhaal binnen een bepaald territorium, waar we niet noodzakelijk een verleden delen, maar wel degelijk een gezamenlijke toekomst hebben.

De kwaliteit van dat gezamenlijke kan worden aangescherpt en verzorgd. Zo’n evolutie dringt zich zelfs op in een wereld die doorge-

slagen is naar een veeleer individualistische beleving. ‘Gezamenlijk’ staat hier voor inclusief. We proberen niemand achter te laten en houden rekening met alle stemmen die klinken.

Dat is zo ongeveer wat De Grond der Dingen wil bereiken. Grond is een goed dat we net als lucht en water gezamenlijk moeten beheren, daarbij vertrekkend van de noden van de gemeenschap. Waar zetten we op in om samen onze toekomst op gedeelde grond uit te bouwen en hoe pakken we dat aan? Een vorm van onderhandeling die doorheen alle geledingen van de samenleving loopt en op die manier nieuwe doorleerde maatschappelijke weefsels creëert.

Het potentieel van dit hele verhaal van inbreng, onderhandeling, partnerschap en ontwikkeling geeft een beeld van ‘een algemeen belang van onderuit’. Naast burgers en experten is de rol van het stedelijk beleid hier erg belangrijk. Hun erkenning is cruciaal voor de mensen die deelnemen. Vanuit cultuur proberen we aan deze driehoek nog een been toe te voegen: de kunsten. We zien voor de kunstenaar een rol als verbeelder en mogelijke katalysator van belangen.

Culturele partners zijn bereid om te onderzoeken hoe we kunnen investeren in een veelkleurige wereld en kunnen samenleven in gemeenschappelijkheid. Het is, zoals een recent Nederlands essay dat De Grond der Dingen als exemplarisch voorstelt, hoog tijd om te VER-GE-MEEN-SCHAP-PE-LIJKEN. De toekomst is een gemeenschappelijk werkwoord.

FORMAAT MAGAZINE | 13

COVERSTORY

14 | FORMAAT MAGAZINE

Met Posküder Girls ontstond vorig jaar een nieuwe plek waar meisjes uit de omgeving van SintAmandsberg zichzelf kunnen uitleven.

“Posküder is een plek voor ons, waar we de kans hebben om te ontspannen en een beetje vrij te zijn”, vertelt Sinem, die samen met een twintigtal meisjes deel uitmaakt van Posküder Girls.

TEKST: Adriaan de Roover FOTO’S: Agathe Danon

Even weg van thuis, weg van ouders, weg van de stress die school en corona met zich meebrengen. Als we hier zijn, kunnen we onszelf zijn Sinem

EEN PLEK OM TOT RUST TE KOMEN “Posküder bestond al voordat we onze eigen meisjeswerking in het leven riepen”, legt Sinem uit. In het jeugdhuis, gelegen op een tiental minuutjes wandelen van Gent-Dampoort, kwamen vooral jongens samen. “’s Avonds, na school, kwamen ze hier bijvoorbeeld FIFA of tafelvoetbal spelen. Met de meisjes konden we hier eigenlijk enkel op vrijdagavond terecht, om samen te dansen bijvoorbeeld. Daar wilden we verandering in brengen.”

Sinem en haar vriendinnen wilden graag iets meer betekenen voor de meisjes in de buurt.

“Op een gegeven moment dachten we: ‘Kijk, we willen ook een plek voor ons’, vertelt Sinem ons als we vragen hoe ze uiteindelijk een eigen werking konden opstarten. “We waren ontzettend blij toen we toestemming kregen om hier een aparte plek voor de meisjes van Posküder in te richten. Sinds de opening in oktober is Posküder Girls openbaar voor iedereen. We hebben een team, een logo en een eigen plaats. We hebben zelfs vestjes met ons logo kunnen regelen.”

Sinem merkt dat het initiatief een verschil maakt voor de jongeren in de buurt. “We zagen binnen onze eigen kring dat mensen gespannen rondliepen, worstelden met school … Ik ken de meeste meisjes van Posküder goed. Ik weet wat voor personen het zijn en hoe ze zich voelen.

Als ze hier in Posküder zijn, kan ik zien dat ze echt zichzelf kunnen zijn. Ze kunnen hier plezier

hebben en tot rust komen. Even weg van thuis, weg van ouders, weg van de stress die school en corona met zich meebrengen.”

Zodra de coronamaatregelen het toelaten, zullen de meisjes bokslessen, zumbalessen en hiphop dans organiseren. Die activiteiten stonden al gepland toen Posküder Girls de deuren opende, maar een tweede lockdown schoof ze op de lange baan. “De suggesties voor de activiteiten kwamen van de groep zelf”, vertelt Sinem. “Niet iedereen is hetzelfde en heeft dezelfde voorkeuren. We hebben als groep de mogelijkheden besproken en samen gekozen voor die activiteiten.

Als we groeien of als we nieuwe mensen tegenkomen, kunnen we ervoor kiezen om ook andere activiteiten te beginnen organiseren.”

Posküder is in de eerste plaats een plek waar de leden gewoonweg zichzelf kunnen zijn. “We kunnen hier ’s avonds bijeenkomen om een beetje te babbelen of samen te eten. Hier zijn we vrij.

Deze plek geeft ons de kans om positieve dingen te verspreiden, leeftijdsgenoten te helpen …

Meisjes die thuis niet de kans hebben om te studeren, kunnen dat bijvoorbeeld ook hier doen.

Niemand is hier de baas.”

Meer weten? poskuder_girls FORMAAT MAGAZINE | 15

RAAT Formaat wil open jeugdwerkorganisaties inspraak geven in zijn beleid en strategie.

Daarom werd in 2015 de RaaT van Formaat opgericht. In deze rubriek laten we een RaaTslid aan het woord om zich voor te stellen.

Deze keer: Amanda.

TEKST: Adriaan de Roover

Dag Amanda, kan je iets vertellen over jezelf?

“Ik ben opgegroeid in Luchtbal, een bruisende buurt in Antwerpen. Nu woon ik al een tijdje in de binnenstad.

Ik werk als account & administration officer in een non-profitorganisatie die wereld­wijd schoolsport organiseert. Daarnaast

Zelf ben ik nooit in een jeugdhuis beland, die waren er vroeger niet in Luchtbal. Mijn interesse in groepsparticipatie werd gevoed door sportlessen of door kerkgemeenschaps­ activiteiten Amanda

16 | FORMAAT MAGAZINE

doe ik vrijwilligerswerk voor een aantal niet-conventionele jeugdorganisaties zoals Youth Zone, Kilalo en Ayo. Zo kwam ik ook wel eens in contact met organisaties als Moving Ground, Fameus en City Pirates. Binnen die kringen noemen mensen me Mandy.”

Hoe en wanneer ben je in het open jeugdwerk beland?

“Zelf ben ik nooit in een jeugdhuis beland. Dat aanbod was er simpelweg niet in Luchtbal toen ik jong was. Mijn interesse in groepsparticipatie werd gevoed door sportlessen op school, zoals judo, of door kerkgemeenschapsactiviteiten, zoals potlucks (samen eten na de misviering, nvdr.) of bidsessies. In 2014 werd mijn interesse voor het jeugdwerk gewekt door vrienden.”

Hoe is dat gelopen?

“Mijn eerste aanraking met een jeugdorganisatie gebeurde via Sandrine, een vriendin die samen met vrienden een platform wilde creëren dat toegankelijk zou zijn voor jongeren met een migratieachtergrond. Jongeren met een migratieachtergrond vonden geen aansluiting bij conventionele jeugdhuizen of scoutsverenigingen. Daarom richtten Sandrine en haar vrienden Kilalo op tijdens hun studies. Daarmee organiseerden we huiswerkbegeleiding, uitstappen en evenementen in Antwerpen.

Toen Rodney, een andere vriend, me vier jaar geleden betrok in zijn idee om de artistieke en culturele expressie van jongeren in Luchtbal aan te moedigen, ontstond Youth Zone vzw. In 2017 organiseerden we onze eerste activiteiten op basis van onze eigen wilskracht. Geleidelijk aan vonden we meer ondersteuning bij stadsdiensten en nu worden we ondersteund door middelen van Stad Antwerpen.

AYO, voluit African Youth Organization, is de derde organisatie waar ik vrijwilliger ben. Mohamed, Aminata en Emmanuel wilden graag een afrocentrische studentenclub oprichten om het samenhorigheidsgevoel voor jongeren met een migratieachtergrond op de campus te be-

De RaaT van Formaat De RaaT geeft advies aan de raad van bestuur en/of directie van Formaat. Concreet formuleert de RaaT adviezen over beslissingen die een invloed hebben op de ondersteuning van onze leden-jeugdhuizen en standpunten die Formaat vertolkt naar beleidsmakers.

Meer weten? formaat.be/raat

vorderen. Dat deden ze door middel van evenementen zoals Kroeshaar Festival, een Afro ball, museum­uit­stappen, game nights enzoverder.”

Wat spreekt je aan in het jeugdhuis?

“Menselijk connectie is brandstof voor de ziel.

Als mens verlangen we niet alleen naar onszelf te kunnen ontplooien, maar ook naar een ruimte om dat met anderen te kunnen beleven.

Elke (jeugd)organisatie die zich richt op de verrijking van de menselijke belevenis en op het stimuleren van groepscohesie is een meerwaarde voor onze jeugd. Daar mijn vrije tijd aan spenderen geeft me een waardig doel. Daarmee inspireer ik hopelijk ook anderen.”

Welke taken neem je op binnen het jeugdhuis?

“Ken je de Engelse term ‘jack of all trades’? Dat fenomeen, het manusje-van-alles dat overal helpt waar nodig, is mij niet vreemd. De rollen die ik opneem gaan van marktcoördinator op de Do It Yourself-verkoopmarkt bij Kroeshaar Festival tot kookmadame voor de vrijwilligers en artiesten bij Youth Zone Sessions. Maar ik ben ook vrijwillige huiswerkbegeleider voor Kilalo in Deurne, host weleens een evenement, enzoverder.

Corona heeft velen een uitdaging gepresenteerd die niet zo gemakkelijk te beheersen valt, maar zelfs nu, op afstand, proberen we allemaal bij te dragen waar kan. Dat gebeurt met respect voor

Elke organisatie die zich richt op de verrijking van de menselijke belevenis en op het stimuleren van groepscohesie is een meerwaarde voor onze jeugd. Daar mijn vrije tijd aan spenderen geeft me een waardig doel

de richtlijnen in de jeugdsector en op dit moment vooral digitaal. Momenteel ben ik vooral actief in Youth Zone als lid van de raad van bestuur en hr-verantwoordelijke.”

Kan je iets vertellen over je jeugdhuis?

“De drie jeugdorganisaties waar ik vrijwilligerswerk voor uitvoer, zijn niet-conventionele jeugd­ organisaties. Ze bereiken jongeren met een eigen identiteit en migratierijkdom op de plaats waar ze wonen en binnen hun interesseveld.

Kilalo doet dit door jongeren op academisch vlak aan te moedigen, bijvoorbeeld via huiswerkbegeleiding, maar ook door hen op sociocultureel vlak te prikkelen. Het streefdoel is om de jongeren hun dubbele identiteit als een verrijking te laten zien en als een meerwaarde binnen het multiculturele landschap in België.

Youth Zone vzw zet in op de talentontwikkeling bij jongeren in de omgeving van Luchtbal door hen op een creatieve manier te stimuleren tot zelfontwikkeling. Het mooie daaraan is dat je de jongeren ziet openbloeien in een sfeer waar ze zich thuis voelen. Ze voelen zich gezien door de podiumkansen die ze hier krijgen.

AYO focust zich op plezier, ontdekkend leren en zelfrealisatie. Het is een interdisciplinaire studentenvereniging die zich op de persoonlijke en academische ontwikkeling van Afro-Belgische studenten richt, specifiek in hogeronderwijsinstellingen in Antwerpen.”

Welke momenten zijn je bijgebleven?

“Ik heb zoveel mooie momenten mogen ervaren, het zijn er te veel om op te noemen! Ik herinner me nog goed hoe een van de jongeren in Luchtbal geleidelijk aan zijn plankenkoorts overwon tijdens één van de Youth Zone Sessions. Je zag zijn handen trillend de microfoon vasthouden terwijl hij een stuk van zijn tekst vergat. Maar het publiek bleef klappen, op de beat, om hem aan te moedigen. Hij stond daar met zijn ogen dicht. De flow die toen vrijkwam …

Dat was gewoon prachtig. Zo’n moment is een goed voorbeeld van hoe onze maatschappij zou moeten zijn: elkaar toejuichen om het beste uit elkaar te halen.

Amanda

Het is ook mooi om te zien hoe iemand vanuit een passie evolueert en professionele stappen zet in die richting. Daar is Sesa een goed voorbeeld van, zij trad ook op tijdens een Youth Zone-evenement. We bleven contact houden.

Inmiddels heb ik twee van haar literaire poëzie­ boeken in mijn bezit. De persoonlijke notities in beide boeken vertellen me dat we, hoe klein ook, allemaal de kracht hebben om iemand te inspireren tot iets moois.”

Wanneer en waarom ben je bij de RaaT van Formaat gekomen?

“De RaaT heeft mij eigenlijk benaderd. Ik was zelf niet op de hoogte dat dit adviesorgaan binnen Formaat bestond. Toen Youth Zone vzw met Formaat in contact kwam, twee jaar geleden, is mijn naam, doorgesijpeld als mogelijke kandidaat. Na wat opzoekwerk dacht ik: waarom niet? Als mijn stem kan bijdragen aan het discours binnen de RaaT en ik nieuwe inzichten kan verwerven, dan kan de ervaring alleen verrijkend zijn!”

Welke thema’s die aan bod komen binnen de RaaT spreken je het meest aan?

“Ik vind alle gesprekken die ertoe leiden dat Formaat het aanbod beter afstemt op de noden van jeugdorganisaties, zoals bijvoorbeeld milieu­bewustzijn, boeiend. Maar het zijn vragen zoals ‘hoe kunnen we racisme binnen de jeugdsector aankaarten?’, ‘hoe kunnen we zorgen voor oprechte inclusiviteit binnen onze authentieke diversiteit?’, ‘hoe kunnen we een brug vormen tussen traditionele jeugdhuizen

en nieuwe jeugd­organisaties die niet per se dezelfde historische structuren handhaven?’ en ‘hoe kan het jeugdbeleid in Vlaanderen een voedingsbodem zijn tot groei voor alle jongeren?’ die me heel erg interesseren.”

Waar is de RaaT op dit moment mee bezig?

“We zijn volop bezig met de nieuwe mandaatperiode waarbij nieuwe mensen zich kandidaat kunnen stellen als RaaTslid voor een termijn van twee jaar. Het is echt de moeite waard, schrijf je dus zeker in!”

Wat is volgens jou de grootste uitdaging van het jeugd(huis)landschap?

“In ons huidig klimaat van corona zou ik zeggen: werkbaar jeugdwerk dat ook rekening houdt met de digitale kloof die leeft binnen onze maatschappij.”

Hoe zie je het jeugd(huis)werk evolueren in de toekomst?

“Inclusiever. Er moet een aanbod zijn dat resoneert met alle verschillende jongeren uit alle lagen vanuit onze samenleving.”

Meer weten?

YouthZoneBE kilalodebrug ayobelgiumantwerpen

FORMAAT MAGAZINE | 17

GOED BEZIG Het afgelopen jaar werd de arbeidsmarkt op z’n kop gezet.

Studentenbaantjes in het weekend of de zomer sneuvelden, vacatures voor werkzoekenden bleven uit en solliciteren moest plots via een computerscherm.

Bij Haven merken ze dat jongeren in deze crisis zoeken naar alternatieven en kiezen om volledig of deels op eigen benen te staan. Ideeën komen uit de kast en worden realiteit. We vroegen twee jonge ondernemers naar hun ervaringen.

TEKST: Niele Jossa FOTO’S: Maya Stoffyn, Krew Collective en Jonas Verbeke

JONGE ONDERNEMERS LATEN ZICH NIET TEGEN­ HOUDEN DOOR CORONA

“We kregen tijd om na te denken” Gilles De Boeck (22 jaar) Sem Cappaert (23 jaar) Nemo Baert (23 jaar) • Wonen in Sint-Niklaas • Zelfstandigen in bijberoep • Ondernemen onder de vleugels van Haven

Gilles zette samen met twee vrienden de stap om – in een tijd waarin corona de muzieksector in een houdgreep heeft – een muzieklabel op te starten. Ze willen graag eigen muziek en die van anderen releasen, een online radio starten, leuke merchandise maken en events organiseren met beloftevol talent op de line-up.

Dag Gilles, je startte recent met twee vrienden een eigen label op. Kan je er wat meer over vertellen?

“Het is al lang een droom om muziek te releasen, niet alleen van mezelf maar ook van anderen. Ik wil iets terug doen voor de community.

Tijdens de lockdown heb ik veel tijd gehad om

18 | FORMAAT MAGAZINE

na te denken en te gaan wandelen (lacht). Ook met de medeoprichters van het label ging ik wandelen. Sem sprak toen over een maat die in het buitenland een succesvol label heeft. Toen dachten wij: ‘dat kunnen wij hier in België ook.’

Zo is de bal aan het rollen gegaan. Nu runnen wij Black Teeth Records, een muzieklabel dat zich focust op genres die in België minder gangbaar zijn. Het gaat van dubstep, electro, breaks tot hybride vormen van deze muziekstijlen.”

Hoe hebben jullie de opstart concreet aangepakt?

“We brachten in kaart welke artiesten er in België bezig zijn met de genres waarop wij mikken.

Om te voelen hoe groot de nood was om muziek uit te brengen op een Belgisch label zijn we contacten beginnen leggen. Er bleek een groeiende scene te zijn. Uiteindelijk besloten we vrij snel om er gewoon voor te gaan. Achter de schermen brachten we alles piekfijn in orde voor de

Nog voor Black Teeth Records bestond waren de ondernemers vaste bezoekers bij Sonar Soundlab in Den Eglantier (Sint-Niklaas).

lancering van het label en het uitbrengen van de eerste releases. Het was pas later dat we effectief, via onze coach Kaat, bij Haven aanklopten om officieel op te starten en ondersteuning te krijgen met de zakelijke kant.”

Kaat van jeugdcentrum Den Eglantier in Sint-Niklaas bracht je in contact met Haven. Welke rol speelde deze plek nog voor jullie?

“Nog voordat Black Teeth Records er was, zijn we heel erg betrokken geweest bij Sonar Soundlab, een project van Den Eglantier. Zij hebben een zolder waar we deelnamen aan workshops.

Daar was ook materiaal ter beschikking, zoals platenspelers. Zo is iedereen platen beginnen kopen, daar beginnen spelen en ontstond een community. We hebben daar veel geleerd over hoe de muziekwereld werkt. Maar het ging nog verder. We kregen de kans om feesten te organiseren in de kleinste, donkerste ruimte die er was. Die feesten sloegen aan.”

Welke impact heeft de coronacrisis op jullie label?

“Door deze crisis staan toch wel wat plannen on hold. Den Eglantier is bijvoorbeeld dicht. Normaal kunnen we in hun zeefdrukatelier terecht om onze merchandise te drukken. Daarom zit de uitbreiding van onze merchandise nog even in de koelkast. Jammer, want we hebben heel wat ideeën klaar op dat vlak.”

“Qua verkoop hebben onze eerste muziekreleases het toch vrij goed gedaan. In deze tijden

nemen mensen echt de tijd om muziek te luisteren, ontdekken en kopen, dat merken we. De eerste tracks worden ook opgepikt door grotere artiesten en online radio’s.”

Heb je je moeten aanpassen?

“Voor de opstart van ons label hebben we niet echt rekening gehouden met de coronacrisis, daardoor laten we ons niet tegenhouden. Nu is er, meer dan ooit, nood aan muziek.”

Heeft deze periode nieuwe inzichten opgeleverd of kansen geboden?

Voor de opstart van ons label hebben we niet echt rekening gehouden met de coronacrisis, daardoor laten we ons niet tegenhouden. Nu is er, meer dan ooit, nood aan muziek

“Voor ons is de coronatijd een vruchtbare tijd geweest om veel na te denken, dingen op poten te zetten en ook effectief te fixen. Het was ook handig dat iedereen bereikbaar was. Onze Haven-coach Kaat was ook een goed klankbord in de afgelopen periode.”

“De crisis heeft ook wel een positief effect op creativiteit bij artiesten. Iedereen is nu heel veel muziek aan het maken en die zal ooit worden

uitgebracht. Wat opvalt is dat er veel experiment is. Producers maken nu rare dingen omdat er meer artistieke vrijheid is in deze tijden.”

Hoe pikken jullie de draad weer op als de crisis is gaan liggen?

“Er staat een plan klaar voor een hele reeks van evenementen. Iedereen snakt ernaar. Dus we willen klaar zijn, als het terug mag. Daarnaast willen we artiesten contacteren om af te spreken om plannen te maken voor releases maar ook om hen residentieel op onze online radio te krijgen.”

Waar dromen jullie nog van?

“We dromen ervan om elke release op vinyl uitbrengen. Daar mikken we op. Labels zoals Black Teeth Records leven ook van fysieke releases.”

Meer weten? www.blackteethrecords.com

FORMAAT MAGAZINE | 19

GOED BEZIG

“Ik wil nieuwe oplossingen bedenken” Aäron Leman (25 jaar) • Kortrijk • Oprichter van Karkas • Zelfstandige in bijberoep • Onderneemt onder de vleugels van Haven

Aäron Leman studeerde product design en volgde bijkomend een lerarenopleiding. Voor de coronacrisis toesloeg, was hij actief binnen horeca. De tijd die vrij kwam, gebruikte hij om na te denken over wat hij in de toekomst wilde doen. En zo ontstond Karkas.

Dag Aäron, kan je wat meer vertellen over Karkas?

“Met Karkas zet ik algemene ideeën om naar fysieke concepten. Door mee na te denken met de opdrachtgever en alle mogelijke alternatieven te bekijken laat ik het verhaal kloppen. Karkas geeft ruggengraat aan ideeën.”

ponton te realiseren. Mijn doel is om concepten telkens volledig open te trekken. Ik wil nieuwe oplossingen bedenken en afwijken van bewandelde paden.”

Hoe is de bal aan het rollen gegaan voor jouw project?

maar een kleine stap. Ik begin eraan en als het niet lukt, of het is mijn ding niet, dan heb ik het tenminste geprobeerd.”

Welke impact heeft de coronacrisis op jouw onderneming?

Kan je een voorbeeld geven van wat je doet?

“Tijdens mijn stage bij Designregio (een Kortrijks platform voor designers, nvdr.) werkte ik aan een inkominstallatie voor een event. Die moest ecologisch, opvallend en budgetvriendelijk zijn. Uiteindelijk huurden we een stelling en werkten we, in plaats van nieuwe banners te laten drukken, met werfdoeken die we op een leuke manier bevestigden en uitlichtten.

De doeken zijn nadien door de modeacademie hergebruikt als textiel. Als jobstudent werkte ik ook mee aan jongerenproject BAT om low budget en duurzaam een bar, exporuimte, atelier en

Mijn doel is om concepten telkens volledig open te trekken. Ik wil nieuwe oplossingen bedenken en afwijken van bewandelde paden Aäron Leman

20 | FORMAAT MAGAZINE

“Het is een beetje raar om te zeggen maar corona is een zegen geweest. Alle andere projecten stonden op pauze waardoor ik tijd en ruimte kreeg om na te denken. Al sinds mijn studieperiode voel ik dat ik naast een leuke job ook een bijberoep wil doen waarin ik echt mijn eigen ding kwijt kan, zonder mezelf te moeten verantwoorden. De moment daarvoor was nu rijp, ook omdat er enkele opdrachten op mijn pad kwamen.”

Hoe ben je dan opgestart?

“Via een workshop bij JC Ten Goudberge in Wevelgem leerde ik Haven kennen.

Via Ruben van Bolwerk (een open jeugdwerkorganisatie in Kortrijk, nvdr.) heb ik uiteindelijk met hen contact opgenomen. Ik zocht een legaal platform om alles te kunnen uitvoeren. Ik werkte altijd vanuit een persoonlijk engagement, voor weinig geld, omdat ik het graag doe. Nu was het tijd om er een professionele stap in te zetten, ook al is het

“Corona is een beetje de start geweest van Karkas als mijn bijberoep. Op dit moment zitten er voor mij wat mogelijke opdrachten in de pijplijn.

Ik moet er ook nog niet van leven, daarom wacht ik liever op de juiste opdrachten in plaats van dingen aan te nemen waar ik niet 100% achter sta. Er is wel één opdracht in het water gevallen door een verstrenging van maatregelen. Via Bolwerk kwamen ze bij mij terecht om een winkelstraat in de kerstsfeer te steken, maar niet op de traditionele manier. Toen de niet-essentiële winkels opnieuw dicht moesten, verdween dat project van tafel.”

Wat wil je bereiken?

“Met Karkas hoop ik mensen te laten nadenken.

Ik wil tonen dat er alternatieven zijn, oplossingen die minder voor de hand liggen. Ik zou er graag voltijds mee bezig zijn. Ik vind het tof dat ik nu effectief iets met product design doe en ik hoop dat ook te blijven doen.”

Meer weten? /___karkas___/

Haven voor jonge ondernemers Black Teeth Records en Karkas werden beiden ondersteund door Haven. Haven is een veilige proeftuin waarin jij als jonge ondernemer experimenteert. In een tweejarig traject test je de levensvatbaarheid van je onderneming terwijl je jouw ondernemerskills aanscherpt. Je onderneemt op basis van hun ondernemingsnummer en een boekhouder beantwoordt alle denkbare vragen. Je persoonlijke Haven-coach in jouw lokale jeugdhuis ondersteunt je om jouw onderneming naar een nog hoger niveau te tillen.

Meer weten? www.havenvoorjongeondernemers.be

Aäron Leman realiseerde mee een bar, exporuimte en atelier op BAT, een evenement van JC Ten Goudberge.

FORMAAT MAGAZINE | 21

LIVE In tijden van crisis horen gelijkgezinden elkaar door dik en dun te steunen!

Onder dit motto nam Formaat, samen met vaste partner VI.BE, het initiatief om 19 Vlaamse jeugd­ werkingen met elkaar te verbinden. Niet zomaar wille­keurige initiatieven, maar organisaties met een kloppend hart voor muziek die bijgevolg op consistente basis muziek programmeren.

Het netwerk dient als kruis­bestuiving tussen lokale artiesten, organisatoren en vrij­ willigers met als doel het ontwikkelings­ traject van iedereen die in het circuit meedraait te verrijken.

TEKST: Ingmar Doumen FOTO’S: Theiabeeldenmakers, Thomas De Roeck, Annika Wallis

22 | FORMAAT MAGAZINE

19 JEUGDHUIZEN VERBINDEN ZICH IN LIVE NETWERK Vlaamse jongereninitiatieven zetten resoluut in op muziekprogrammatie en podiumkansen

“Eigenlijk is het heel eenvoudig,” vertelt Naomi van jeugdhuis Klokhuis in Hamme, “alle partners hebben hetzelfde doel: we willen dat ons jong talent groeit in hun kunnen.” Elke speler binnen LIVE Netwerk zet daarom resoluut in op muziekprogrammatie en biedt podiumkansen aan jonge en lokale artiesten.

“Door samen te werken, creëren we bovendien meer middelen om te organiseren en geven we muzikanten, dj’s en producers meer speelkansen en een groter publiek”, vervolgt Charina van JOC Ieper. Op die manier wil het netwerk een springplank vormen voor muziek op lokaal niveau naar het bredere muzikale circuit. Maar ook kennisuitwisseling is een belangrijke pijler.

“We vinden het een enorme meerwaarde om van elkaar te leren en good practices te delen”, dixit Jasper van De Serre in Hasselt.

ELK ZIJN DING De organisaties leggen elk op hun manier klemtonen in hun muzikaal engagement. Zo ambieert het Gentse Kinky Star minstens vijf

optredens per week te organiseren en zetten ze via JonGeduld met jonge muzikanten de eerste stap naar grotere podia. De creatieve broeikas De Serre brengt dan weer muzikant, organisator en kunstenaar samen en werkt daarvoor nauw samen met Muziekodroom.

De Stroate geeft als jeugdcultuurcentrum een platform aan rappers in Kortrijk en Asgaard doet hetzelfde voor metalheads in Gent. Jakkedoe, De Nest, Zenith, Sojo en Ten Goudberge creëren op hun beurt een levendige muziekscene in gemeentelijke en kleinstedelijke context. En zo kunnen we nog even doorgaan.

BROODNODIGE BOOST Partner VI.BE komt alvast uit de kast als superfan: “Vergeet het oude cliché dat het betere live-werk in jeugdhuizen aan een infuus hangt of enkel bestaat uit een rockpodium op bierbakken. We leerden deze 19 ambassadeurs kennen als dynamische spelers die de liefde voor muziek koppelen aan een hands-on organisatorische gedrevenheid.”

Dat deze initiatieven zich verenigen in een netwerk onder de deskundige begeleiding van Formaat, stemt VI.BE hoopvol in een door corona geteisterde sector: “Elke speler van LIVE Netwerk streeft naar een kwalitatieve en diverse programmatie met veel aandacht voor jong geweld, zowel op als naast het podium. Hun inzet zal uitstralen naar andere jeugdhuizen en een boost geven aan de broodnodige doorstroom van artiesten naar het professionele circuit.”

Ons allereerste optreden samen was in een klein donker kot in het Leuvense als opener van een lokale jamsessie. Als je in zo’n context begint, blijft het voor de rest van je carrière geweldig om daar naar terug te keren, zelfs al ben je het gewoon om op grotere podia te spelen

Open jeugdwerk heeft voor mij altijd een belangrijke rol gespeeld. De samenkomst van mensen die gelijkgezind zijn, die, ondanks hun verschillen toch een muzikale connectie hebben, dát is goud waard.

Het is zoveel meer dan gewoon een café. Het is een community

Fred Gata & Mustapha (FaBRECOLLECTIV.)

Kim Mathijs (Pukkelpop)

Fred Gata en Mustapha kwam elkaar voor het eerst tegen op en rond de podia van het jeugdhuizencircuit. Voor beiden artiesten bleek dit de perfecte voedingsbodem om individueel én samen te ontwikkelen. Uit de ongeplande kruisbestuiving in het jeugdhuis ontstond onze soulfunkhiphop groep, genaamd FaBRECOLLECTIV.

Ondanks zijn jonge leeftijd kan je Kim Mathijs al aanzien als veteraan van het Belgische muzieklandschap. Als hij niet op het podium staat met één van zijn DJ-acts Ed & Kim, Michael Midnight of Flashback Force, is hij meestal bezig met die podia op te vullen als booker van Pukkelpop. Ook Kim zette zijn eerste stappen als artiest en organisator in het jeugdhuizencircuit.

Welke spelers zitten er allemaal in het LIVE Netwerk?

• Kavka in Antwerpen • Wollewei in Turnhout • De Serre in Hasselt • Club 9 in Koersel-Beringen • XL in Herk-de-Stad • Plug-In in Leopoldsburg • Klokhuis in Hamme • Kinky Star in Gent • Zenith in Dendermonde • Asgaard in Gentbrugge • De Nest in Sint Niklaas • SOJO in Kessel-Lo • De Klinker in Aarschot • JOC Ieper in Ieper • Ten Goudberge in Wevelgem • Comma in Brugge • Bolwerk in Kortrijk • Jakkedoe in Desselgem • De Stroate in Kortrijk

Wil je meer weten over het LIVE Netwerk of hoe erbij aan te sluiten? formaat.be/thema/live-netwerk ingmar.doumen@formaat.be

FORMAAT MAGAZINE | 23

VRAAG HET

TEKST: Lisa Staelens & Bram Vandersmissen

Zo’n document voor jeugdhuizen is bijvoorbeeld een publicatie van de bestuurders in het staatsblad of de oprichtingsakte van de vzw in geval van oprichting. De bedoeling is dat die documenten aantonen dat de verstrekte informatie met betrekking tot een uiteindelijke begunstigde adequaat, nauwkeurig en actueel is.

“Wat is veranderd aan de UBO-regelgeving voor jeugdhuis-vzw’s?”

Wat is het UBO-register?

De afkorting UBO staat voor ‘ultimated beneficial owner’ dat vertaald kan worden als ‘uiteindelijk begunstigden’. Alle rechtspersonen, en dus ook vzw’s, zijn verplicht om hun ‘uiteindelijke begunstigden’ te registreren. Deze verplichting is bedoeld om te voorkomen dat natuurlijke personen met malafide bedoelingen zich verschuilen achter een onderneming, stichting of andere juridische entiteit, vb. voor het witwassen van geld of de financiering van terrorisme.

Wie zijn uiteindelijk begunstigden?

Voor jeugdhuis-vzw's beschouwen we volgende personen als uiteindelijk begunstigden: • De leden van het bestuur • Zij die gemachtigd zijn de vereniging te vertegenwoordigen (bijvoorbeeld een personeelslid dat de vzw mag vertegenwoordigen) • Leden van het dagelijks bestuur (komt normaal alleen voor bij zeer grote vzw's)

Tegen welke deadline?

Informatieplichtigen die voor 11 oktober 2020 zijn geregistreerd, hebben tot 30 april 2021 om de documenten op te laden.

Opgelet! Het is belangrijk dat de vzw in orde is met haar vzw-verplichtingen. Nieuwe bestuurders moeten volgens de daarvoor bestemde formulieren worden bekend gemaakt via de publicatie in het Belgisch Staatsblad en de Kruispuntbank. Indien dit nog niet gebeurde, kan er geen registratie in het UBO-register plaatsvinden.

Tip: Als je dit jaar een bestuurswijziging moet doen in het Staatsblad, pas je best onmiddellijk ook je statuten aan. Dit is enkel nodig wanneer ze niet zijn aangepast aan de nieuwe vennootschapswetgeving. Je bent immers verplicht dit te doen voor …. Formaat organiseerde rond dit thema een webinar, die je online kan herbekijken. Op de website van Formaat vind je ook modelstatuten.

Hoe begin je eraan?

Formaat maakte een presentatie waarin stap voor stap wordt uitgelegd hoe je de uiteindelijke begunstigden van jouw vzw registreert.

Wat verandert er?

formaat.be/artikel/het-ubo-register Sinds 11 oktober 2020 zijn alle vzw’s in principe verplicht om via het online platform elk document toe te voegen dat “aantoont dat de informatie met betrekking tot een uiteindelijke begunstigde adequaat, nauwkeurig en actueel is”.

24 | FORMAAT MAGAZINE

“Hebben wij recht op een lagere verzekeringspremie in 2021? ” Welke verzekeringen moeten we afsluiten?

Elk jeugdhuis heeft nood aan goede verzekeringspolissen die de werking en zijn medewerkers indekken tegen ongelukken en ongevallen. Bij verzekeringen kan je een onderscheid maken tussen verplichte verzekeringen en niet-verplichte. Tussen de niet-verplichte verzekeringen zitten echter ook enkele polissen, die sterk aangeraden worden. We maken hieronder een opsomming van de verschillende polissen met verwijzing naar onze website en welke schade iedere polis dekt.

1. De verplichte verzekeringen Alle jeugdhuizen zijn verplicht om de verzekeringen burgerlijke aansprakelijkheid en objectieve aansprakelijk bij brand en ontploffing af te sluiten.

Wanneer jouw jeugdhuis personeel in dienst heeft, ben je verplicht om ook de verzekering arbeidsongevallen af te sluiten.

Daarnaast kan het gebeuren dat je contractueel verplicht wordt om nog andere polissen af te sluiten. Bijvoorbeeld in het huurcontract wordt soms verplicht om een brandpolis af te sluiten.

2. De aanbevolen verzekeringen Een polis die Formaat sterk aanraadt als jeugdhuis is een brandverzekering voor de inboedel.

Heb je zelf een vraag waarop je op onze website geen sluitend antwoord lijkt te vinden?

Stel ze dan aan vraaghet@formaat.be

De brandverzekering vergoedt schade aan gebouwen of inboedel, dus aan onroerende of roerende goederen. Deze verzekering bestaat uit drie onderdelen: • De meeste jeugdhuizen huren een gebouw van een privéeigenaar of de gemeente en meestal staat in dat het huurcontract dat men ‘afstand van verhaal doet’. Dit wil zeggen dat je als huurder zelf geen brandverzekering voor het gebouw moet afsluiten, want de eigenaar doet dat zelf. Opgepast: wanneer je je jeugdhuis verhuurt aan anderen is het echter wel weer aangeraden om een brandverzekering voor het gebouw te nemen.

• Naast de brandverzekering voor het gebouw is het sterk aangeraden om een brandverzekering schade aan inboedel te nemen.

• Wij raden ook aan om een uitbreiding diefstal te nemen in deze verzekering.

Een tweede aangeraden verzekering is een polis rechtsbijstand, vooral voor jeugdhuizen die veel belangrijke contracten afsluiten. Ten laatste raden we polis beroepsomnium aan, voor jeugdhuizen met personeel die regelmatig de eigen wagen gebruiken tijdens de werkuren .

3. De niet-verplichte verzekeringen Verder zijn er nog heel wat verzekeringen die je kan afsluiten die niet verplicht zijn. Afhankelijk van hoe jouw organisatie eruit ziet en welke activiteiten je doet, kan het aangeraden zijn om nog extra verzekeringen af te sluiten.

Enkele van deze verzekeringen zijn: • Uitbreidingen zoals overlijden • tijdelijke en blijvende arbeidsongeschiktheid medewerkers • Burgerlijke aansprakelijkheid bestuurders Een overzicht van de verschillende verzekeringen vind je op onze website.

https://www.formaat.be/thema/ verzekeringen

Verzekeren bij ic-verzekeringen via Formaat Sinds 2007 – het ontstaan van Formaat – is IC-verzekeringen de vaste partner van de jeugdhuizen. Zij bieden betaalbare polissen aan op maat van de jeugdhuissector. Uniek is dat bij de polis burgerlijke aansprakelijkheid geen franchise voorzien is, BA-tent is inbegrepen, jeugdhuizen hun (grote) evenementen goedkoop kunnen laten mee verzekeren zonder een extra polis te moeten afsluiten. Een gemiddeld jeugdhuis dat klant is bij IC, bespaarde ondertussen bijna 10.000 euro.

Wij raden zelf sterk aan om te verzekeren via IC, omdat IC-verzekeringen ondertussen de expert zijn in het verzekeren van jeugdhuizen.

Verzekeringsrecht is immers een werk van specialisten. Daarnaast zijn er nog heel wat andere voordelen: a. De verzekeringen die ic aanbiedt aan jeugdhuizen zijn maatwerk. Het aanbod is immers samengesteld via een nauwe samenwerking tussen Formaat en IC. b. Lage premies, doordat je in een groepering zit c. De belangrijkste premies werden nog nooit geïndexeerd d. Formaat doet een deel van het werk, waardoor er minder personeelskosten nodig zijn voor de makelaar.

e. De kans op uitsluiting is nihil, zelfs bij herhaaldelijke schadegevallen f. Je kan geen dubbele verzekeringen aansluiten, aangezien Formaat dit bewaakt. g. De polissen dekken meer dan standaardpolissen (bijv. bij BA: geen franchise, BA-tent-inclusief, dekking grotere evenementen …) h. Ze kiezen steeds voor maatschappijen die vlot en zonder veel discussie schadegevallen afhandelen.

Welke jeugdhuizen kunnen een éénmalige verlaging aanvragen voor hun premie 2021?

2020 is een uitzonderlijk jaar en ook bij IC-verzekeringen is men zich daar bewust van.

Ze kwamen eerder dit jaar al met extra steunmaatregelen, maar ook voor 2021 kan het zijn dat je recht hebt op een goedkoper tarief.

Jeugdhuizen hebben de mogelijkheid om voor 2021 zelf een eenmalige verlaging van hun premie aan te vragen. Dit kan wanneer jij denkt dat het bereik van jouw jeugdhuis ook in 2021 erg beperkt zal zijn, dat (grote) evenementen niet zullen doorgaan … Het volstaat gewoon om het Excel-formulier dat jouw premie bepaalt nogmaals in te vullen.

FORMAAT MAGAZINE | 25

INTERVIEW

“JONGEREN EEN GOED GEVOEL GEVEN, DAT KAN JE OOK ALS JE 60 BENT” Drie decennia als beroepskracht in het jeugdhuis

26 | FORMAAT MAGAZINE

Maar liefst 29 jaar – je leest het goed – was Stiene als beroepskracht mee verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van jeugdhuis Jakkedoe in Desselgem.

Eind vorig jaar vertrok de West-Vlaamse op pensioen. Nog voor de jeugdwerker goed en wel de deur achter zich dicht kon slaan, blikte Tom, een jonge vrijwilliger in Jakkedoe, met Stiene terug op drie decennia in het jeugdhuis.

TEKST: Tom Clapuyt • FOTO’S: Jakkedoe

is onvervangbaar. De energie die de jeugd doorgeeft, die spontaniteit, creativiteit, energie, dat was voor mij de max.”

Tom: Stiene, laat ons beginnen bij het begin. Hoe ben je bij Jakkedoe terechtgekomen?

Stiene: “Mensen, en dan vooral jonge mensen, hebben altijd centraal gestaan in mijn carrière.

Ik ben begonnen als redder, waarna ik drie jaar bij de sportdienst in Waregem heb gewerkt. Vervolgens ging het naar jeugdhuis Flash (inmiddels jeugdhuis Aksent, nvdr.). Intussen had Jakkedoe al een paar keer gepolst of ik niet bij hen wilde beginnen. Toen ik na vijf jaar besloot om bij Aksent te stoppen, heb ik op verschillende plaatsen gesolliciteerd. Uiteindelijk had ik drie keuzes: een organisatie waar ik met mindervaliden zou werken, een vluchthuis voor vrouwen of Jakkedoe. Drie fascinerende jobs, maar het werd het jeugdhuis. De jeugd is dus altijd de kern van mijn carrière geweest.”

Je hebt natuurlijk heel wat generaties zien passeren.

Hoe heb jij in de loop der jaren de jeugd zien evolueren?

“Ik heb geleerd dat alles altijd terugkomt. In het jeugdhuis kende de werking telkens hoogtepunten om vervolgens enkele jaren te stagneren.

Telkens weer gingen we door. Mensen zeggen vaak dat de jeugd nu met te veel tegelijk bezig is en dat ze te veel mogelijkheden heeft, maar mijn ervaring spreekt dat tegen. De jeugd is altijd gemotiveerd geweest, heeft er altijd goesting in gehad en zal ervoor blijven gaan!

Alle generaties die ik heb zien passeren, waren fantastisch en hadden hun schoonheid Stiene

Hoe is het om als zestiger tussen al die jongeren rond te lopen?

“Jongeren een goed gevoel geven, en naar hen luisteren, daar gaat het om. Dat kan ook op mijn leeftijd. Het gaat over een manier van zijn. Ik ben jong van geest gebleven en de jeugd heeft me altijd gewaardeerd.”

In al die jaren heb je wel wat meegemaakt. Welk was het meest memorabele?

Stiene in haar eerste jaar bij jeugdhuis Jakkedoe (1991)

Alle generaties die ik heb zien passeren, waren fantastisch en hadden hun schoonheid. Op het moment dat een generatie op zijn einde komt, vloeit een andere daarin over. Dat is prachtig om te zien. Vaak hoorde ik van mensen dat we ‘altijd moesten herbeginnen’. Voor mij was dat net een boost, een uitnodiging om er weer volledig voor te kunnen gaan met een nieuwe groep.”

Hoe is de rol van het jeugdhuis doorheen de jaren veranderd?

“In het begin draaide de werking van Jakkedoe gewoon rond de ontmoeting. Later organiseerden we steeds grotere activiteiten en werd alles professioneler. Het aanbod groeide.”

Wat is voor jou eigenlijk het mooiste aan een job in het jeugdhuis?

“De mensen, zonder twijfel. Het sociale contact dat je hebt door met mensen te kunnen werken,

“Het verrassingsfeest voor mijn zestigste verjaardag zal mij altijd bijblijven. We waren met de collega’s gezellig iets gaan eten, maar werden gebeld omdat het alarm in Jakkedoe was afgegaan en de politie ter plaatse was moeten komen. Dat was vervelend, we zaten net gezellig te eten. De verrassing was dus des te groter toen we toekwamen: het jeugdhuis stond vol mensen om mijn verjaardag te vieren! Reuzegezellig, maar toen ik nog een rosé wilde bestellen voor ik naar huis ging, bleef Thomas (beroepskracht in het jeugdhuis, nvdr.) maar volhouden dat de drank op was en ik naar huis moest. Ik begreep niet waarom. Er was natuurlijk thuis ook een feest bezig waar ik niks van wist.”

Persoonlijk zal ik nooit vergeten dat je mij hebt “leren” autorijden. Welke anekdote zal jou altijd bijblijven?

“De rode draad doorheen die jaren is misschien wel dat we altijd beloofd waren een nieuwe locatie te krijgen, maar die kwam er nooit. Ik heb mij enorm geamuseerd in de oude Jakkedoe, maar ben toch blij dat ik heb kunnen afsluiten in het nieuwe gebouw. Het is een mooi aantrekkingspunt voor de jeugd en dat blijft tenslotte

FORMAAT MAGAZINE | 27

Meer weten? jakkedoe.be jeugdhuis.jakkedoe jh_jakkedoe onze doelstelling. Jongeren samenbrengen en ondersteunen blijft onze prioriteit. Jammer dat corona roet in het eten gooide dit jaar, maar alles komt goed.”

Hoe was het afgelopen jaar voor jou?

“Het hele coronagebeuren zorgt ervoor dat je minder offline contacten hebt, terwijl die wel belangrijk zijn. Een schouderklopje of eens goed kunnen babbelen, dat is af en toe gewoon nodig. Ik voel dat de jeugd het emotioneel lastiger krijgt. Ik hoop dat de hele situatie zo snel mogelijk normaliseert. Dan kunnen beroepskrachten hun taak weer ten volle uitvoeren en kunnen ze er zijn voor jonge mensen, zoals ik altijd gedaan heb.”

Het ging bij onze generatie vrijwilligers al wat stroef, en de huidige groep vrijwilligers liet al weten dat de wekelijkse poetsbeurt voor hen niet past. Hoe lossen we dit op als jij er niet meer bij bent?

“Ik functioneer niet in een vuile omgeving, dat was mijn probleem. Ik heb graag dat het jeugdhuis spic en span is. Zelfs als het al gekuist was, durfde ik nog eens te passeren met een borstel.

Zo zit ik nu eenmaal zo elkaar. Het komt wel in orde met die hygiëne hoor, Ik zie het positief. Er zal zeker nog gekuist worden, maar het zal niet meer door mij gebeuren!”

* Een versie van dit gesprek verscheen ook in Inktvis, het magazine van Jakkedoe.

De jeugd heeft me altijd geapprecieerd. Ik ben jong van geest gebleven Stiene

28 | FORMAAT MAGAZINE

JAKKEDOE AAN DE SLAG MET DE CULTURELE ACTIVITEITENPREMIE Soms zit het even niet mee en wordt praktisch alles afgelast. Wat moet je dan doen? Een livestream organiseren natuurlijk! Beter iets dan niets, dachten ze bij Jakkedoe.

FOTO’S: Rens Biebuyck

“Als je ons een jaar geleden had gezegd dat we concerten gingen capteren in een professionele jeugdhuis-setting, dan had niemand je geloofd. De aanvraag om de stream te organiseren kwam van Ventus, een band die een locatie zocht. Ze hadden nog maar net in Jakkedoe gespeeld toen de tweede lockdown roet in het eten gooide. We zaten dus nog vers in hun geheugen toen ze opnieuw op ons podium stonden.

Geen crappy monitors en krakende micro's, wel een professionele setting en een roedel technici die het beste van zichzelf gaven. Ze leken wel maanden niet meer aan hun geliefde knoppen te hebben geprutst.

De culturele activiteitenpremie die we aanvroegen, zorgde niet enkel voor een serieuze kwaliteitsinjectie, maar liet ons ook samenwerken met andere jeugdhuizen om alles uit te pluizen. Als kers op de taart werd de stream ook uitgezonden op de pagina van muziekcentrum Trix. Op die manier stond jeugdhuis Jakkedoe uit Desselgem nog eens serieus in de schijnwerpers.”

UIT DE DOEKEN

Wil jij met jouw organisatie jongeren sterker maken? Wil je kansen creëren voor nieuw en jong talent? En dat met een culturele insteek? OP/ TIL inspireert met straffe cases én helpt je graag partners te vinden binnen de culturele sector. Meer nog: 15 mei 2021 is de volgende deadline voor het indienen van een subsidiedossier voor een bovenlokaal cultuurproject. Iets voor jouw organisatie?

Lien Verwaeren, directeur en consulent bij OP/TIL, geeft je graag uitleg.

TEKST & FOTO: OP/TIL

OP/TIL

Verleg je grenzen met een jeugdig & cultureel project Lien, OP/TIL is een relatief nieuwe organisatie. Waar staan jullie voor?

OP/TIL stimuleert cultuur in alle richtingen. We verbinden spelers uit de brede cultuursector over de grenzen van gemeenten, sectoren en disciplines heen. We geloven heel hard dat samenwerken en verbinden loont. En niet alleen binnen de cultuursector. Ook met welzijn, met toerisme of bijvoorbeeld met de wereld van het ondernemen. Het levert nieuwe ontmoetingen op, nieuwe ideeën ook. Je deelt kennis en ervaring in een samenwerking. Je versterkt elkaar.

OP/TIL stimuleert, inspireert én geeft tips om je project te realiseren. Dat is ook onze opdracht.

Als steunpunt leiden we toe naar de projectsubsidies binnen het Bovenlokale Cultuurdecreet.

Sinds wanneer is dat decreet actief?

OP/TIL is actief sinds 2019. En in oktober 2019, kende de Vlaamse overheid de eerste projectsubsidies toe. Die eerste projecten lopen vanaf januari 2020. Het is dus een nieuw decreet, en OP/TIL is ondertussen een dikke twee jaar bezig. Elk jaar voorziet de Vlaamse overheid bijna

7 miljoen euro voor bovenlokale cultuurprojecten. 15 mei en 15 november 2021 zijn de komende deadlines voor het indienen van een projectdossier. Ook jeugdactoren kunnen indienen.

Wat is het profiel van zulke jeugdactoren, en aan welke formele voorwaarden moeten ze voldoen?

De jeugddienst van een lokaal bestuur kan indienen. Ook de meeste niet-commerciële culturele en jeugdorganisaties met rechtspersoon.

Dat zijn dus in de praktijk meestal vzw’s. Er zijn geen bepalingen rond professionalisering of zo.

In 2021 willen jullie ook meer jeugdactoren toeleiden naar die subsidies. Vanwaar deze keuze?

We zouden graag meer jeugdactoren warm maken om een project in te dienen. We zien dat er heel wat projecten zijn die inzetten op talentontwikkeling of het bereiken van jongeren. We zijn heel nieuwsgierig naar projecten die bedacht zijn vanuit de eigenheid, vanuit het perspectief van die jeugdactoren. Of vanuit de directe vragen van de jongeren.

FORMAAT MAGAZINE | 29

Meer weten?

Vind infosessies, consults op maat, en inspirerende voorbeelden op de website van OP/TIL: www.cultuuroptil.be Op 24 maart organiseert Formaat samen met OP/TIL een infosessie.

Inschrijven is gratis.

Binnen de vorige rondes werden al een paar mooie projecten gefinancierd. Ik denk aan GEN-Zie van Fameus. Na Kunstbende zocht Fameus een nieuwe manier om jongeren artistiek uit te dagen. Ze werken volop samen met andere organisaties uit de amateurkunsten, met het onderwijs, of met organisaties uit het jeugdwerk en de socio-culturele sector. De jongeren geven het hele traject actief mee vorm. Of ik denk aan aan ‘projectwww’ van onder andere Zinnema, in Brussel, en verschillende organisaties uit de Vlaamse Rand.

Het decreet Bovenlokale Cultuurwerking heeft ook een aantal prioriteiten. Hoe kunnen jeugdactoren daar rekening mee houden?

Minister Jambon heeft drie beleidsprioriteiten vastgelegd. De eerste gaat over participatie en het actief bereiken van verschillende kansengroepen en doelgroepen. Ik denk dat net de jeugdsector op dat vlak heel wat ervaring heeft.

Een tweede prioriteit zet in op samenwerken, en roept op om dat vanuit je eigen sterkte te doen. Ook hier denk ik dat de jeugdsector zijn eigen kracht moet zien: er zit expertise waarvan culturele spelers heel wat kunnen leren. En een laatste gaat over het inzetten op jong en nieuw talent. Hier denk ik dan bijvoorbeeld aan de vele jeugdhuizen die podiumkansen geven aan jong talent.

OP/TIL zet zich in 2021 in om meer jeugdorganisaties toe te leiden naar die subsidies. Hoe zullen jullie dat doen? Wat wil je graag bereiken?

Wij willen in de eerste plaats de jeugdsector informeren over de mogelijkheden van het Bovenlokale Cultuurdecreet. Alles start bij de juiste info. Daarnaast willen wij zelf onze blik verruimen en de jeugdsector beter leren kennen.

En die nieuwe ervaringen vervolgens ook delen met het brede culturele veld.

30 | FORMAAT MAGAZINE

PROJECTSUBSIDIE VOOR BOVENLOKALE CULTUURPROJECTEN Wat? Een projectsubsidie voor bovenlokale cultuurprojecten is een financiële ondersteuning om culturele organisaties en jeugdorganisaties de kans te geven om te experimenteren en door te groeien binnen hun praktijk. Ook meerjarige projecten (tot maximaal drie jaar) komen in aanmerking voor subsidie.

De projectsubsidie voor bovenlokale cultuurprojecten focust op beleidsprioriteiten, zoals beschreven in het bovenlokaal cultuurdecreet. Voor de indienrondes vanaf 15 november 2020 tot en met 15 mei 2025 zijn deze beleidsprioriteiten vastgelegd: 1. Inspelen op maatschappelijke uitdagingen door te streven naar maximale cultuurparticipatie 2. Meerwaarde creëren door eigen sterktes te verbinden via samenwerking 3. Inzetten op nieuw en jong talent door ontwikkelingskansen te bieden Voor wie?

Alle culturele- en jeugdactoren, openbare besturen en niet-commerciële verenigingen met rechtspersoon die gelieerd zijn aan kunsten, cultureel erfgoed, circuskunsten, amateurkunsten, sociaal-cultureel volwassenenwerk en jeugdwerk en gevestigd zijn in Vlaanderen of in het tweetalig gebied Brussel-Hoofdstad komen in aanmerking voor een projectsubsidie voor bovenlokale cultuurprojecten.

Let op: projecten van jeugdhuizen die in aanmerking komen voor subsidie via het decreet bovenlokaal jeugdwerk komen niet in aanmerking, maar zij kunnen kunnen wel partner zijn in een project.

Past mijn idee in de projectlijn?

Er zijn een reeks inhoudelijke voorwaarden.

Het project: - voert minimaal twee zogenaamde functies uit. Er zijn vier functies: “experimenteren en innoveren”, “creëren en produceren”, “spreiden en presenteren” en “leren en participeren”.

- heeft een bovenlokale schaalgrootte, reikwijdte en relevantie; - overstijgt de reguliere werking van mijn organisatie; - heeft een culturele finaliteit; - is afgebakend in de tijd en in opzet of doelstelling; - loopt maximaal 3 opeenvolgende jaren, 1 of 2 jaar kan ook; - heeft een zakelijk luik dat financieel sluitend is en strookt met het inhoudelijke luik.

Wanneer kan ik een subsidie aanvragen?

De Vlaamse overheid reikt 2 keer per jaar een projectsubsidie uit voor een bovenlokaal cultuurproject: • Uiterlijk 15 mei voor projecten die starten vanaf 1 januari van het volgende kalenderjaar.

• Uiterlijk 15 november voor projecten die starten vanaf 1 juli van het volgende kalenderjaar.

Hoe aanvragen?

Je kan een projectsubsidie voor bovenlokale cultuurprojecten aanvragen via de webapplicatie KIOSK. https://www.vlaanderen.be/cjm/nl/cultuur/bovenlokale-cultuur/subsidies/ projectsubsidie-voor-bovenlokale-cultuurprojecten

FORMAAT MAGAZINE | 31

“ELK MEISJE MOET WETEN DAT HAAR DROMEN EN MENINGEN TELLEN”

Twee jeugdwerkers staan stil bij de Internationale Dag Van De Vrouw

Op 8 maart 1908 legden vrouwelijke textielarbeiders in New York het werk neer uit protest tegen hun slechte werkomstandigheden.

Twee jaar later werd 8 maart internationaal gebombardeerd tot Vrouwendag. De roep om gelijkwaardigheid die toen klonk, klinkt vandaag nog steeds.

Jeugdwerkers Franka en Zoka vertellen wat Vrouwendag voor hen betekent.

TEKST: Adriaan de Roover

De nog steeds bestaande loon­ kloof, de hyperseksualisering van vrouwen, de seksueel getinte opmerkingen op straat en op sociale media …

De strijdpunten liggen er vandaag nog steeds Franka Foré 32 | FORMAAT MAGAZINE

Op die manier legt jeugdwerk de basis voor gelijke rechten. Jongeren ontwikkelen appreciatie voor elkaar, elkaars anders zijn en het besef dat hun eigen vooroordelen vaak ontstaan vanuit een gebrek aan referentiekader.

Het lijkt alsof een groot deel van de samenleving van mening is dat je je stem pas mag laten horen als je je school hebt afgemaakt, ‘bijgedragen’ hebt aan de samenleving en ‘het een en ander hebt meegemaakt’. Maar kinderen en jongeren zijn zoveel meer dan enkel de volgende generatie.

Franka Foré (33) is beleidsmedewerker bij jeugdvereniging JOETZ. Sinds enkele maanden is ze ondervoorzitter van de Vlaamse Jeugdraad.

“De Internationale Dag Van De Vrouw is belangrijk om bij stil te staan. Enerzijds bij de inspanningen die al zijn verricht op vlak van gelijke rechten voor vrouwen, anderzijds bij de strijdpunten die er vandaag nog liggen. Die zijn er nog steeds in overvloed: de nog steeds bestaande loonkloof, de hyperseksualisering van vrouwen, de seksueel getinte opmerkingen op straat en op sociale media … om nog maar te zwijgen over grensoverschrijdend gedrag en menstruatiearmoede.

In deze strijd speelt het jeugdwerk zijn rol als ontmoetingsplek. Dat is zijn sterkte. Pas door samen met iemand te ‘leven’, leer je elkaars noden, wensen en gevoeligheden kennen.

Boven­dien vertrek je in het jeugdwerk vanuit de talenten en competenties van jongeren. Ze ontdekken niet alleen hun eigen sterktes, ze ontdekken ook de sterktes van anderen en hoe mensen elkaar kunnen aanvullen door samen te werken.

Vanuit alle contacten die ik de afgelopen jaren met kinderen en jongeren had, heb ik geleerd hoe goed ze de vinger op de wonde kunnen leggen. Ze vertrekken vanuit hun eigen realiteit en komen zo op ideeën die misschien ver weg liggen van het geijkte pad, maar soms echt dé oplossing kunnen zijn. We moeten naar hen luisteren.

Rolmodellen of vrouwen waar ik persoonlijk naar opkijk, zijn vrouwen die hun stem durven te laten horen. Inhoudelijke experten zoals Marleen Temmerman, Olivia Rutazibwa of Ingrid De Jonghe, maar evengoed vrouwen die opkomen voor wat zij geloven dat juist is, zoals heel recent nog Maaike Cafmeyer. Mijn tip? Ga eens naar wat vrouwen (maar evengoed mannen!) luisteren, bijvoorbeeld in de podcast Zwijgen is geen optie.

Vrouwen en vrouwenrechten maken deel uit van alles wat in onze samenleving speelt. Alleen door een breed beeld te krijgen op onze maatschappij en door met een open blik verschillende perspectieven tegemoet te treden, kunnen we bouwen aan ieders rechten.”

Meer weten? joetz.be joetzvzw joetzvzw

Als jeugdwerker kan je met meisjes de eerste bouwstenen leggen om een sterke vrouw te worden binnen een machistische maatschappij Ruth Zoka Ruth Zoka (25) is jeugdwerker in jeugdhuis 2050. In het jeugdhuis op Linkeroever in Antwerpen is ze al drie jaar actief binnen de tiener- en de meisjeswerking.

“Als vrouw ondervinden we nog steeds ongelijkheden en moeilijkheden. Daarom betekent de Internationale Dag van de Vrouw veel voor mij. Ik vind het belangrijk om op die dag stil te staan bij onze waarde en onze bijdrage aan deze maatschappij. Die mogen in the picture staan.

Scholen zouden op deze dag bijvoorbeeld kunnen inzoomen op de geschiedenis van vrouwenrechten. Ik zou gewoon willen dat het iets meer was dan een vrouw gewoon bloemen of chocolade geven.

Gelijkheid moet starten vanuit de basis, ook binnen jongerenorganisaties. Hoe kan men over gelijkheid spreken als de budgetverdeling van hogerop al anders ligt voor tienerjongens als voor -meisjes? Als je minder meisjes bereikt, ligt dat misschien niet aan het gebrek aan interesse van die meisjes, maar aan het feit dat ze in eerste instantie al worden benadeeld.

Als jeugdwerker ondersteun ik een meisjeswerking in het jeugdhuis, onder meer met het project Dames Voor Dames. Een meisje moet weten dat haar leven, toekomst, dromen en mening tellen. Als je dat aan haar kan meegeven als jeugdwerker, dan leg je samen met haar de eerste bouwstenen om een sterke vrouw te worden binnen een machistische maatschappij.”

Meer weten? jeugdhuis2050.be jeugdhuis2050 jeugdhuis_2050

Drie tips van Ruth Zoka voor vrouwen

1

Wees niet bang om jezelf te zijn. Self-love is the best love.

Vergeet alle stereotiepe en opgelegde ‘regels’ die worden opgelegd door mannen. Draag wat je wil, studeer wat je wil, beoefen de sport die je wilt, werk waar je wil en hou van wie je wil.

2

De film Hidden Figures is een mooi voorbeeld van hoe (donkere) vrouwen heel veel hebben veranderd in een mannenwereld.

De wetenschapsters waarop de film gebaseerd is, hebben een lastig, maar inspirerend parcours afgelegd.

3

Neem jezelf als rolmodel. Kijk in de spiegel, blik terug op waar je vandaan komt en wees trots op waar je nu staat. Grijp je successen en gebruik ze als inspiratie voor de volgende stappen die je wil nemen.

Dames voor Dames Dames voor Dames. What’s in a name: het is een project ván dames, voor dames. Het idee voor Dames voor Dames ontstond al in 2018. Zoals ieder jaar werd gevraagd of het jeugdhuis een project wilde indienen voor de burgerbegroting in Antwerpen. Ieder jaar kunnen de inwoners van district Antwerpen zo meebeslissen over 1,4 miljoen euro: ze bepalen mee de prioriteiten en kiezen welke projecten geld krijgen. Ruth Zoka, meisjeswerker in 2050, vond het belangrijk dat de meisjes, de dames, een project voor zichzelf kregen. Afgelopen kerstvakantie vond de tweede editie van Dames voor Dames plaats. Een moment waarop straffe rolmodellen iets aanleren of vertellen over hun werk of hobby, maar vooral een moment waarop de meisjes in 2050 gemotiveerd en geïnspireerd worden.

Dit project had zo’n straffe impact, dat Formaat dit in 2020 zelf financierde, los van de burgerbegroting.

De rolmodellen Er wordt veel aandacht gestoken in het vinden van de rolmodellen.

Meestal is een rolmodel iemand waarin de meisjes (en de jeugdwerkers) zich herkennen: door hun verhaal, etniciteit, leeftijd, interesses …

Daarnaast wordt gezorgd voor een spreiding over verschillende thema’s: sport, muziek, politiek, enzovoort.

Uiteraard waken de jeugdwerkers erover dat de rolmodellen voldoende divers zijn en dus voldoende diverse meisjes kunnen aanspreken. Dat kan via een workshop, maar even goed via een lezing. De rolmodellen krijgen artistieke vrijheid.

FORMAAT MAGAZINE | 33

34 | FORMAAT MAGAZINEvan Gekkoo en Formaat in de zomer van 2020. (FOTO: Lena Verstraete) Zomercursus

AGENDA

CHECK OOK FORMAAT.BE/VORMING

BEROEPSKRACHTEN ONLINE INTERVISIE VOOR BEROEPSKRACHTEN 11 MAART 2021 Online NETWERK MAATSCHAPPELIJKE UITDAGINGEN – INTERNATIONALE DAG TEGEN RACISME 16 MAART 2021 Online NETWERK COÖRDINATOREN – DE RELATIE MET DE LOKALE OVERHEID 25 MAART 2021 Online WERKEN MET JONGEREN

31 MAART EN 1 APRIL 2021 Vormingscentrum Hanenbos, Dworp

INSPIRATIEDAG ARTISTIEKE EXPRESSIE VOOR BEROEPSKRACHTEN 2 APRIL 2021 Musea in Vlaanderen (zie website) INSPIRATIEDAG ARTISTIEKE EXPRESSIE VOOR BEROEPSKRACHTEN EN VRIJWILLIGERS 3 APRIL 2021 Verbeke Foundation, Kemzeke INTERVISIE VOOR BEROEPSKRACHTEN 8 APRIL 2021 Online INTERVISIE VOOR BEROEPSKRACHTEN 20 MEI 2021

Online

ORGANISATIEONTWIKKELING 9 EN 10 JUNI 2021 Te bepalen INTERVISIE VOOR BEROEPSKRACHTEN 10 JUNI 2021 Online VERBINDEND COMMUNICEREN 9 EN 10 SEPTEMBER 2021 26 EN 27 AUGUSTUS 2021 Te bepalen STUDIEREIS VOOR BEROEPSKRACHTEN

6 TOT 10 SEPTEMBER 2021 Finland

OPEN JEUGDWERK 13 EN 14 OKTOBER 2021 Jeugdherberg Pulcinella, Antwerpen INNOVATIEPROCESSEN 8 EN 9 DECEMBER 2021 Jeugdherberg De Blauwput, Leuven POSTGRADUAAT OPEN JEUGDWERK

5 OKTOBER 2021

POSTGRADUAAT OPEN JEUGDWERK

14 DECEMBER 2021 Lesdag 4

Lesdag 1

19 OKTOBER 2021 Lesdag 2

16 NOVEMBER 2021 Lesdag 3

TWEEDAAGSE VOOR BEROEPSKRACHTEN 25 EN 26 NOVEMBER 2021 Te bepalen

VRIJWILLIGERS RADAR: HET IDEALE JEUGDHUIS 27 MAART 2021 Online NETWERK VOORZITTERS APRIL/MEI 2021 (TE BEPALEN) Online

IEDEREEN MASTERCLASS BOEKHOUDEN MODULE 2: KASPLANNING 18 MAART 2021 Online MASTERCLASS BOEKHOUDEN MODULE 3: PROJECTFINANCIERING

22 APRIL 2021 Online

Het vormingsaanbod is onder voorbehoud van coronamaatregelen. Houd ons aanbod in de gaten op formaat.be/vorming voor updates!

FORMAAT MAGAZINE | 35

24 UUR

06:05

Omdat onze bestuursleden overdag allemaal moeten werken, hadden we twee opties: ’s ochtends vroeg aankomen of ‘s avonds laat. We moesten dus een goede planning maken om al onze ideeën te kunnen verwezenlijken.

10:00

De ingang van ons jeugdhuis is al enkele maanden voorzien van een tafel met mondmaskers, handschoenen en ontsmettingsalcohol. Op die manier blijven we een coronavrij jeugdhuis. We hadden liever gehad dat die tafel niet meer nodig was, maar voor de opnames was ze zeker noodzakelijk.

11:30

De bestuursleden en vrijwilligers komen met alle plezier helpen om het carnavalsgevoel weer binnen te brengen in ons jeugdhuis. Met de maatregelen in het achterhoofd werken we afwisselend aan de indeling en aankleding van onze zaal.

36 | FORMAAT MAGAZINE

Hoi allemaal! Ik ben Dieter, 24 jaar en voorzitter van jeugdhuis Terlinden in Aalst. Als je dat weet, weet je natuurlijk ook dat het bij ons elk jaar koekenbak is met carnaval. Dat was dit jaar natuurlijk minder vanzelfsprekend. We kwamen op het gewaagde idee om onze jaarlijkse carnavalsfuif digitaal te organiseren.

Dat bleek een succes, met onze livestream bereikten we maar liefst 18.000 kijkers! Daar hadden we geen woorden voor, machtig gewoon. Ik geef je graag een inkijkje in de voorbereidingen.

12:30

Met mondmaskers aan hebben we al de hele week gewerkt, dag en nacht, om alles op tijd klaar te krijgen. Jeugdhuis Terlinden zou jeugdhuis Terlinden niet zijn mocht daar niet af en toe wat plezier aan te pas komen. Wie kan het ons kwalijk nemen? Het is al een jaar geleden dat we onze zaal nog eens kunnen versieren.

14:00

Na alle voorbereidingen is onze zaal klaar om de eerste zangers en dj’s te ontvangen. Alle optredens moesten van de stad op voorhand worden opgenomen om er zeker van te zijn dat het coronaproof kon gebeuren.

15:00

Onze chalet, die we hadden opgezet voor tijdens de wintermaanden, werd volledig omgetoverd tot discobar. Het is zonder meer een streling voor het oog. Achter de plastic folie zitten onze camera’s en geluidsinstallatie, samen met onze technicus die elke dag aanwezig is.

15:20

Elke opnamedag testen we eerst uitvoering onze installatie om er zeker van te zijn dat er geen enkele fout kan optreden tijdens de opnames. Dat is nodig, omdat we vaak maar one shot hebben. Stresserend!

17:00

We hebben onze lichtinstallatie voor deze opnames volledig verplaatst zodat we live kunnen inspelen op wat onze artiesten en dj’s doen.

21:30

Een frisse pint mogen we onze artiesten niet aanbieden. Gelukkig zijn onze artiesten vindingrijk genoeg om zelf iets mee te brengen van thuis. Al is het voor een lege zaal, iedereen vindt het bangelijk om na een jaar nog eens te mogen optreden!

Benieuwd? jhterlindenaalst jeugdhuis_terlinden

06:05

10:00

11:30

12:30

14:00

15:00

15:20

17:00

21:30 FORMAAT MAGAZINE | 37

PRIKBORD

NEVER GONNA QUIZ YOU UP

NIEUWE OVERKOP-HUIZEN IN VLAANDEREN In 2021 investeert de Vlaamse overheid in elf bijkomende OverKop-huizen. Een OverKop-huis is een plek waar jongeren elkaar kunnen ontmoeten en waar ze ook terecht kunnen wanneer ze willen babbelen over kleine of grote zorgen. Momenteel zijn er vijf OverKop-huizen in Genk, Tienen, Mechelen, Gent en Oostende.

Het duurde te lang en we misten jullie. Om de vele prachtige jongereninitiatieven in Vlaanderen samen te brengen organiseerde Formaat op 5 maart ’21 een online televisieshow.

Maar liefst 70 ploegen streden voor de overwinning in een online quiz. Host van dienst was stand-upcomedian Erhan Demirci, die vrolijk gezelschap kreeg van DJ ALL-MAN. Dank aan alle deelnemers!

En het slimste jeugdhuis?

JC Ten Goudberge Jeugdhuis Snuffel Tram 44

🥇 🥈 🥉

In de oproep naar nieuwe OverKop-kandidaten wordt het jeugdwerk expliciet vermeld als partner om laagdrempelige hulpverlening dichter bij jongeren te brengen. Vanuit Formaat erkennen we dat jeugdhuizen en open jeugdwerk­ initiatieven goede plekken zijn om met jongeren in gesprek te gaan.

We zien dan ook een rol in de aanvraagdossiers voor deze laagdrempelige ontmoetingsplekken. Het kan voor jouw initiatief extra projectmiddelen en/of personeelstijd betekenen.

De deadline voor aanvragen ligt op 31 maart 2021. Als je nog geen contact hebt met je jeugdconsulent hierrond, dan is het dringend tijd om de telefoon vast te nemen. overkop.be

'MIGHT DELETE THIS LATER' In samenwerking met S.M.A.K. organiseert Formaat op 8 mei 2021 een jongerendag met interactieve workshops.

'Might delete this later’ is het thema van de dag. Je gaat aan de slag in een drietal workshops rond expressie, kwetsbaarheid en vergankelijkheid. Hiervoor werken we samen met een aantal multidisciplinaire kunstenaars zoals Robbert & Frank, Dolly Bing Bing en Sarah Yu Zeebroek De dag wordt in goede banen geleid door Artshizzle. artshizzle.be/jongerendag

38 | FORMAAT MAGAZINE

Formaatvzw De inschrijvingen voor de eerste (online) RADAR van het jaar zijn geopend! #ikbenopradar #radarhetidealejeugdhuis

😮

Formaatvzw Formaat pleit ervoor om de geldende protocollen voor het jeugdwerk te verruimen.

'Laat ons, nu de nood aan ontmoeting en ontspanning hoge toppen scheert, opnieuw vertrouwen op ons sterke jeugdwerk om onze jongeren perspectief te bieden. Of willen we enkel dat hun haar goed ligt?' #jeugdhuis

🚨

Formaatvzw Sinds maandag 8 maart zijn er enkele coronamaatregelen gewijzigd. Eén daarvan is de vergroting van de buitenbubbel naar 10 personen.

We bundelden de meest voorkomende vragen in een artikel. We doen ons uiterste best om jullie zo goed mogelijk te informeren. Houd zeker de website in het oog voor verdere aanpassingen. #corona #openjeugdwerk #jeugdhuizen

🤔

👀

FORMAAT MAGAZINE | 39

VOLG FORMAAT VZW OP

WWW.FORMAAT.BE