Hatløy. Menneskedagar. Omsl.qxp 07.08.2018 16:42 Side 1
FO R LAG E T OK TO BER
Omslag: Egil Haraldsen & Ellen Lindeberg | Exil Design
Kjartan Hatløy Menneskedagar
Kjartan Hatløy (f. 1954) debuterte i 1996 med diktsamlinga Solreven. Sidan har han gitt ut ei lang rekke kritikarroste samlingar. Kjøkkendikt frå 2012 blei innstilt til Brageprisen, mens Den kvite vegen (2016) blei innstilt til Ungdommens kritikerpris og er omsett til tysk. I 2015 blei Kjartan Hatløy heidra med lyrikkprisen Diktartavla for sin markante forfattarskap.
Kjartan Hatløy
Menneskedagar
D I K T | F O R L AG ET O KTO B ER
Hatløy. Menneskedagar. Mat.qxp 08.08.2018 17:41 Side 2
Hatløy. Menneskedagar. Mat.qxp 08.08.2018 17:41 Side 3
k ja rta n hat l ø y
Menneskedagar Dikt
forlaget oktober 20 1 8
Hatløy. Menneskedagar. Mat.qxp 08.08.2018 17:41 Side 4
k jartan h at løy Menneskedagar © f orlag et ok t ober as , os lo 2018 Omslag og bokdesign: Egil Haraldsen & Ellen Lindeberg | exi l desi gn Sett med: Sabon Next 11/15 pkt Trykk og innbinding: Livonia Print, 2018 Papir: 90 g Munken Print Cream 1,5 Første opplag, 2018 is bn : 978-82-495-1983-5 www.oktober.no Sitatet på s. 41 er fra Mikael Wiehe: «Natten»
av k jartan h at løy Solreven. Dikt, 1996 Svarande pupill. Dikt, 1997 Svarte lyn. Dikt, 1999 Stasjon smale seng. Dikt, 2001 Nattsong og andre forteljingar. Noveller, 2002 Steg – frå klår himmel. Dikt, 2003 Riket er vårt, damti damti. Dikt, 2005 I kråkekrins. Dikt, 2006 Fjord. Dikt, 2011 Kjøkkendikt. Dikt, 2012 Mi meinings hus. Dikt, 2014 Den kvite vegen. Dikt, 2016 Dikt i samling, 2017
Hatløy. Menneskedagar. Mat.qxp 08.08.2018 17:41 Side 5
Mobilen, skjermen er ein spegel eit auge som stirer frå ei svartblank flod eg legg den vekk men den svarte flata kviler aldri den lastar inn i seg dagen, fuglesjelene nyheitene måten blikket mitt glid over saker og ting på alle bilar all togn horisonten hadde ligg og prøver laste inn i seg Kolsekken i den sørlege himmelkvelven i all stillheit klarar det 5 den ligg og sleng medan noko hos ekspansjonen av universet sender og sender berre til denne
Hatløy. Menneskedagar. Mat.qxp 08.08.2018 17:41 Side 6
Kontaktliste rekkje med namn, svarte på kvitt ein heil liten by ganske så livleg, mangt går føre seg det finst ikkje fnugg av vond handling, vond tale i den alt livet i mobilen, ja eg nesten høyrer kjenningane, i stova si eller ute og éi død, at ho ikkje kan svare lyttepost kan den òg vere, den er det no, har ei låg summing ei vinternatt lèt eg mobilen merke handa, varmen som snart er kulden det er stilt, men innimellom: stutte, nesten uhøyrlege knepp kvar gong ei supernova går av 6
Hatløy. Menneskedagar. Mat.qxp 08.08.2018 17:41 Side 7
Alle som held ein, har gløymt hendene sine det næraste er vekk, bakken eller gata, golvet vart åleine kvar som held ein, tastar eller talar, gjerne ein milliard driv på med dette same blikka deira reiser ifrå mangt samlar seg i hop til sitt vil, nektar strålar av lukke, sørgjer regn eller sol, alle desse blikka, mobilen gjestar dei, dei gjestar mobilen i eit mirakuløst no som ikkje tilhøyrer dei, for noet er dei kasta inn i av noko framandt, som er i nærleiken, som finst her ikring utan minste tvil, for smart for smartphones kvar av oss flyg strevlaust over klodens levande gudar den tid vi talar eller tastar ser ned på dei utan å sjå stengd mobil, eg har merka meg korleis blikka vandrar, også dei hatefulle fargane i blikka sviv ikring oss, i jordbana, ja, men ikkje berre
7
Hatløy. Menneskedagar. Mat.qxp 08.08.2018 17:41 Side 8
Då mobilen ringde opp nummeret, stod eg og såg at fjordlyset utanfor vart til eit gildt, vidstamma høgt tre. Den ringde verkeleg sjølv opp eit ukjent nummer, eg skjøna det ikkje, treet synte ei slags periodisk skjelving der ute. Det vart kopla opp, og eg høyrde ei stemme som sa: Har du enno dei små nevane dine, er dei enno lysebrune på handbaken, og kan dei enno underkue kaos? Denne kvinnestemma var så roleg og sakte, som om det gjekk eit omløp med Jupiter mellom kvart ord. Etter eit år kom det: Er du glad i meg? Ikkje svar. Jupiterstille. Eg stod der ei stund, det var eg og «åleine» som stod der ei stund. Treet lyste med alle greinene. Eg gjekk utanfor og bort til det og la armane om det. For det var daganes yngste tre. Alle dagar som har vore, alle dagar som skal komme. 8
Hatløy. Menneskedagar. Mat.qxp 08.08.2018 17:41 Side 9
Eg flyg i dag, er to ramnars skugge, to ramnars sjel vi fer, også i skuggane våre
eg seier ikkje høg furu, raude stammar ikkje berrlagd grus, ikkje mo seier ikkje sjøen for no skal lydane våre komme brått på den mektigaste er ikkje frå jorda med den kallar vi opp ungdommen til eit fjell vi er ute og ramnar, er vårt svarte hjarte, eg flyg så snøgt dei kan skuggane våre skriv over bakkane, dei renn fram over hav, over menneske, ein by sveipar over eit barn som ikkje er herifrå som rekk å byrje leike med oss 9
Hatløy. Menneskedagar. Mat.qxp 08.08.2018 17:41 Side 10
Fly landa og tok av under ei høgtsvevande, kvit, boblande sky då desse eg stod og såg på, tok mobilen til øyret, tok dei bylgja munnane, alle ulike diverre lét ein av dei seg inn med det vonde, det var tydeleg men kvar leppe kyste den utstrøymande talen ein drakk brennheit kaffi til alle blikka var noko nytt, augefargen ny éin opna augneloka, og éin såg han var så langt borte som i Tokyo, hos kjærasten éin, høgare enn vi, var på ein klode som draup frå vår vesle klode og frå den kunne han slå tilbake den forferdelege tyngda av kosmos, slik det no er frå den kunne han få sjå den utrulege dalen der Gud etter festen endeleg tok seg saman og fór heim 10
Hatløy. Menneskedagar. Mat.qxp 08.08.2018 17:41 Side 11
Eg ser deg med mobilen i handa du ringjer livet ditt Atlanterhavet svarar det er ein framifrå mobil, du kan ringje ei gul fjørsky som talar ordlaust med blodet ditt du ringjer, nyttar safari, tekstar – så mykje av livet ditt i handa då køyrer ein raud buss forbi, så du må stå der og vibrere og taste
det var dei døde som fór der
11