MAAKLEERPLEK LEUVEN: SAMEN TOEKOMST MAKEN

NIEUWS VAN DE CAMPUSSEN

In het oude industriële hart van Europa’s meest innovatieve stad huist sinds kort een ‘maakleerplek’. Wie er een atelier voor technies, hobbyisten of doe-het-zelvers verwacht, moet zijn/haar mening herzien. Het pand is méér dan een ruimte. De Leuvense maakleerplek dient zich aan als een innovatie-mindset die steunt op het potentieel van multidisciplinaire samenwerking en co-creatie. Campus Groep T is present met een High Tech Lab en een STEAM-studio. De coördinatoren Jeroen Buijs en Stijn De Jonge doen het verhaal.

De Vaartkom in Leuven heeft in een paar jaar tijd een complete gedaanteverwisseling ondergaan. “Het lijkt wel alsof van de eerste industriële revolutie meteen naar Industrie 4.0 is overgestapt”, meent Jeroen. “De technologische omwenteling die de maakprocessen de laatste tijd hebben gekend, zetten het bouwen en het maken opnieuw in de kijker. Overal ter wereld rijzen ‘makerspaces’ als paddenstoelen uit de grond als centra van innovatie en out-of-the-box denken. In Leuven heeft de stad het initiatief genomen om een brede waaier van actoren samen te brengen. En dat zijn heus niet alleen kennisinstellingen en ondernemingen, maar ook middelveld - organisaties, jongerencentra, kunstenaars, … kortom iedereen die de stad gemaakt heeft tot wat ze is en bijdraagt tot wat ze worden zal. Ook de Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen is van de partij met haar Leuvense campus, maar ook met Technovation Hub en CORE, de coöperatie van ingenieursstudenten die concepten uitwerkt rond rationeel energiegebruik en de circulaire economie”.

Praktijken

“Je kunt de maakleerplek nog het best vergelijken met een ecosysteem waar over alle leeftijden, achtergronden, disciplines en sectoren heen wordt samengewerkt aan de uitdagingen van vandaag en morgen”, vervolgt Stijn. “De deelnemers delen niet alleen de ruimte, maar ook ideeën, materiaal en expertise. Zo geven ze mee vorm en inhoud aan praktijken waar iedereen leert van elkaar”.

“Om zulke praktijken te realiseren heb je uiteraard materiaal nodig”, merkt Jeroen op. “In de maakleerplek wordt gewerkt met vier essentiële grondstoffen. Dat zijn ‘mens-in-relatie’ met andere mensen en de omgeving, ‘materialen’ (van hout tot groenten), ‘energie’ (gas en elektriciteit maar ook spierkracht) en ten slotte ‘kennis en kunde’. Deze grondstoffen moeten niet alleen duurzaam worden ingezet maar ook circulair. Er mag m.a.w. niets verloren gaan. Wat gebruikt is, wordt hergebruikt of krijgt een nieuwe bestemming. Dat geldt overigens ook voor de ruimtes in het gebouw. De inrichting ervan kan wijzigen naargelang van de noden en de omstandigheden. Daarom is er ook een ‘witte ruimte’ waarmee je figuurlijk alle kanten uit kunt”.

Deelplekken

De maakleerplek is gevestigd in de Molens van Orshoven en de silo’s van de oude Stella Artois brouwerij. “Daar vind je acht zgn. deelplekken”, legt Stijn uit. “Het gaat om kunstateliers, een co-werkplek, een Low Tech Lab voor knutselaars en herstellers, een New Media Lab voor beginners en professionals, een groentetuin en uiteraard een kantine, het kloppend hart van het pand”.

“Campus Groep T heeft zich geëngageerd in twee deelplekken”, vult Jeroen aan. “Het eerste is het High Tech Lab. Daar pakken we het probleem van de plasticvervuiling aan. Ons doel bestaat erin een circulair maaklab te installeren waar plastic afval als grondstof dient voor innovatieve materialen en producten. We gaan er ook een recyclagemachine voor plastic bouwen”.

“Onze tweede deelplek is de STEAM-studio. STEAM is STEM met de A van ‘arts’ erbij. Dit past helemaal in onze visie om wetenschappen, technologie en wiskunde te koppelen aan het creatieve en het artistieke. Er is ook een perfecte match met de locatie. De Vaartkom is uitgegroeid tot dé creatieve hotspot van Leuven met tal van creatieve bedrijven en kunstateliers. Het is een biotoop waar onze studenten, docenten en onderzoekers zich direct thuis zullen voelen”.

v.l.n.r.: Andreas Monsieur, Mostafa Elkhouly, Hannah Gunsch, Bram Van Bogaert en Antoine Devroe

©Julie Feyaerts

Tweerichtingsverkeer

De partners van de Leuvense maakleerplek deinzen er ook niet voor terug om het concept van de ‘makerspace’ zelf in vraag te stellen. “We willen inderdaad het traditionele patroon van de ‘citizen science’ doorbreken of zelfs helemaal omdraaien”, bevestigt Stijn. ”Doorgaans zijn het de wetenschappers die de burgers betrekken bij hun onderzoek, denk maar aan het tellen van vogels of het opvangen van fijnstof. De maakleerplek wil de burgers en de jongeren in het bijzonder uitdagen om zelf onderzoeksvragen aan te brengen. Ver hoeven ze niet te zoeken. Mobiliteit, verkeersveiligheid, geluidsoverlast, gezondheid, energiegebruik, voedselveiligheid, … de onderwerpen liggen voor het rapen”.

Yves Persoons

www.maakleerplekleuven.be