INGENIEURSBELEVING MAAKT CORONAJAAR GOED

ONDERWIJSONTWIKKELING IN DE KIJKER

Dat je ondanks de COVID-19 restricties toch creatief teamwerk kunt verrichten, bewezen de eerstejaars industrieel ingenieur tijdens de Ingenieursbeleving (IB). Ze gingen de uitdaging aan om al hun kennis, vaardigheden en talenten in te zetten waardoor ze konden uitpakken met vaak verbluffende realisaties. De demonstraties en presentaties op de campussen waren de hoogtepunten van het academiejaar. Een greep uit het rijke en gevarieerde aanbod.

De serre van de toekomst op Campus De Nayer

In het centrum van de groententeelt lag het thema voor IB1 voor het rapen. “De opdracht was zodanig geconcipieerd dat alle afstudeerrichtingen aan bod kwamen”, zegt prof. Greet Langie. “Meer nog, om de interdisciplinariteit te stimuleren, kregen teams die afstudeerrichtingen integreerden een bonus”. Bij Elektromechanica en Elektronica-ICT kwam de samenwerking vrijwel vanzelf tot stand. Deze teams bouwden een serre waarvan het dak automatisch open en dicht gaat. Sensoren registeren de omgevingsparameters en sturen de gegevens door naar een apparaat dat het dak bedient.

De Chemieteams gingen aan de slag met het afvalwater van de serre. Daarin kweekten ze algen die het water zuiveren. Via sensoren wordt de lichtintensiteit gecontroleerd zodat de algen optimaal kunnen groeien. En dat deden ze ook, tot drie keer beter dan in natuurlijke omstandigheden. Dat deze teams ook in Elektromechanica beslagen zijn, toonden ze met een hydrocycloon om de algen te oogsten. De planten worden gebruikt als veevoeder, biobrandstof of voedingssupplement. “Daarmee slaan we twee vliegen in één klap”, aldus prof. Langie. “Het afvalwater wordt gezuiverd en we kweken een product dat je op de markt kunt brengen. Een mooi voorbeeld van circulaire economie”.

Ook van de bouwkundigen in spe werd een duurzame reflex verwacht. Zij moesten een dakserre bouwen. Het dak van het hoofdgebouw van de campus bleek een uitgelezen plek. De resultaten van metingen en berekeningen vertaalden zich in originele maquettes. De demodag was eveneens origineel opgevat. Via streaming konden de presentaties van de teams op TV-schermen gevolgd worden.

Kettingreacties op Campus Groep T

In Leuven bouwden de eerstejaars in groepjes van acht elk een Rube Goldbergmachine. Dit is een complex apparaat dat een op zich eenvoudige opgave (zoals een balletje brengen van punt A naar B) op een ingenieuze manier uitvoert waardoor een kettingreactie ontstaat. “Het programma van eisen was zodanig opgesteld dat alle afstudeerrichtingen in het toestel geïntegreerd moesten worden”, legt coördinator Christel Willemaerts uit. “Tijdens de demonstraties koppelden we vijf tot zeven toestellen aan elkaar. Was er ruimte genoeg geweest dan hadden we een kettingreactie van wel 80m kunnen realiseren”.

“Het project bestond uit verschillende fasen”, vervolgt Nicolas De Hertoghe. “Eerst stelden de teams een bouwdossier samen, bestaande uit technische tekeningen, een wiskundig model en een plan van aanpak. Vervolgens werd het toestel gebouwd in Fablab met gebruik van 3D-printers. Daarna volgden een testweek en de finale demonstratie op de campus.” Elk toestel diende te beschikken over vier in- en evenveel uitgangen waardoor het balletje 16 trajecten kon afleggen. Om de spanning erin te houden, hadden de teams 15 minuten om hun toestel startklaar te maken.

“Niet alleen voor de studenten, ook voor de docenten was het een huzarenstukje”, merkt Christel op. “32 experts zorgen voor inhoudelijke input via seminaries. Voeg daarbij nog eens 12 coaches en je planningstabel moet niet onderdoen voor de kettingreactie van de studenten”.

Ingenieur@home op Technologiecampus Gent

Om je uit te leven als ingenieur hoef je het niet ver te zoeken, vond men in Gent. Je huis bevat voldoende elektronica, chemie, elektromechanica, energie en bouwkunde om er een boeiende Ingenieursbeleving in op te zetten. Coördinator Micheline Bekaert geeft uitleg: “De teams van elk vier studenten volgden eerst een aantal workshops van elke afstudeerrichting. Daarbij kregen ze telkens een concrete onderzoeksvraag mee (zie afbeelding). Elk team koos vervolgens een vrijstaande woning. Daarin gingen de studenten opmeten, bodemstalen nemen, het energiegebruik in kaart brengen, het leidingwater analyseren, de levenscyclus van de huishoudapparaten verifiëren, enz. Naast de vakspecifieke input waren er ook ondersteunende sessies over lab skills, professionele competenties, CAD en ruimtelijk inzicht. Die zorgden ervoor dat de eerstejaars niet onbeslagen op het ijs kwamen.”

Gelet op de hoeveelheid van onderzoeksvragen, hoefden de teams slechts één willekeurig gekozen onderwerp effectief te presenteren. Ook Micheline wijst op de bijzondere inzet van het docentencorps. “Voor hen was de Ingenieursbeleving eveneens nieuw en de omstandigheden verre van ideaal. Ze blikken met minstens evenveel voldoening als de studenten terug op een geslaagde primeur”.

Bruggen bouwen op Campus Brugge

Campus Brugge doet haar naam alle eer aan in de keuze van het thema van IB1. “Na het geïntegreerde lab en de seminaries professionele competenties gingen de studenten in het tweede semester aan de slag met het bouwen van een brug”, zegt coördinator Isabelle Vervenne. “We richtten vier modules in. De eerste handelde over materialen met aandacht voor o.m. belasting en verbindingsmogelijkheden. Daarna was het de beurt aan bouwkunde. De opdracht bestond erin een vakwerkbrug te bouwen die 90 cm kon overspannen. De brug moest zo licht mogelijk zijn, maar toch in staat om een zo zwaar mogelijke belasting te dragen. Het beste team pakte uit met een brug van amper 90 gr. die een gewicht van 7 kg aankon.”

In de module Elektromechanica stond de beweegbare brug centraal, uitgerust met rekstrookjes om de doorbuiging te meten. Die strookjes werden tijdens de module Elektronica-ICT uitgelezen en de gegevens gevisualiseerd om er vervolgens een app mee te bouwen die de brug aanstuurt en monitort. De Brugse IB1 werd afgesloten met de presentatie van een module naar keuze.

Isabelle kijkt tevreden terug op het project: “Ondanks de moeilijke tijden hebben de studenten en de docenten alles gegeven om van IB1 een succes te maken”.

Yves Persoons