Vistspor rafbíla

Rafbílar skilja eftir sig grynnsta vistsporið

International Council on Clean Transportation eða Alþjóðaráðið um hreinar samgöngur, ICCT, eru bandarísk sjálfseignarsamtök með höfuðstöðvar í Washington D.C. og skrifstofur í San Francisco, Sao Paulo, Beijing og Berlín. ICCT vakti heimsathygli 2014 þegar samtökin skiluðu af sér rannsóknum til bandarískra umhverfisyfirvalda um mengun Volkswagen-dísilbíla. Rannsóknin, sem vísindamenn við Vestur-Virginíu háskólannn (West Virginia University) unnu fyrir ICCT markaði upphaf ,,Dieselgate“málsins sem er eitt stærsta hneyksli bílasögunnar.

ICCT segir: Hætt verði að selja nýja bensín-, dísil- og blendingsbíla 2030 til 2035

Í rannsókn ICCT var farið í vistferilsgreiningu á nýjum bílum af árgerð 2021. Rannsakaðir voru brunahreyfils-, raf-, tengiltvinn-, tvinn- og vetnisbílar í Evrópu, Kína, Bandaríkjunum og Indlandi en raforkuframleiðsa er mjög mismunandi á þessum svæðum.

Niðurstaðan er hin sama, óháð hlutfalli endurnýjanlegrar orku

Rafbílar losa minni koltvísýring samanborið við bensínknúna bíla, einnig þeir sem nota óendurnýjanlega raforku. Á Indlandi, þar sem kol eru mikið notuð í raforkuframleiðslu, er útlosun rafbíla frá 19–34% minni en losun bensínknúinna bíla.

Mismunandi markmið

Útreikningarnir, sem gerðir eru fyrir allan líftíma bílsins frá framleiðslu til úreldingar, fela í sér losun sem tengist framleiðslu, notkun og viðhaldi bílsins, framleiðslu rafgeyma og orkugjafa, eldsneytis eða rafmagns sem bílarnir nota. Útreikningar ICCT miðast við mismunandi driflínur og orkugjafa, eins og bensín, dísilolíu, jarðgas, eldsneyti unnið með rafgreiningu, lífrænt eldsneyti, vetni og rafmagn. Útreikningarnir fyrir landsvæðin fjögur, Evrópu, Kína, Bandaríkin og Indland, taka mið af aðstæðum á hverju svæði varðandi eldsneytis- og raforkunotkun út frá raunakstursskilyrðum. Að auki hafa samsvarandi útreikningar verið áætlaðir fyrir bílaflotann í hverju hinna fjögurra svæða árið 2030, byggt á ýmsum pólitískum markmiðum og stefnumörkun yfirvalda í þessum heimshlutum. Um 70 prósent af sölu nýrra bíla á jörðinn er á þessum fjórum svæðum. Markmið Parísarsamkomulagsins um að hemja hlýnun jarðar undir tveimur gráðum krefst þess að losun koltvísýrings frá bílasamgöngum fyrir árið 2050 minnki verulega miðað við núverandi ástand. Til að takmarka hlýnun við 1,5 gráðu áætlar ICCT að draga verði úr koltvísýringslosun frá flutningum um að minnsta kosti 80 prósent og mest af þessu verður að koma frá bifreiðum.

Meginatriðin þau sömu

Að teknu tilliti til þess vaxtar sem vænst er að muni eiga sér stað í samgöngugeiranum þýðir þetta að kolefnislosun á hvern bíl verður að minnka umtalsvert. Það mun þó ekki gerast ef leyfð verður aukin kolefnislosun af sjálfri framleiðslu bílanna, segir í skýrslu ICCT. Þess vegna er það alger frágangssök að valdhafar í heiminum þekki og skilji þá tækni sem dugar til að minnka losun, ekki aðeins þá sem kemur út um púströr bíla, heldur af öllum líftíma (frá framleiðslu, notkun og að lokum eyðingu og endurvinnslu), segir ICCT. Losunartölur eru mismunandi milli svæðanna fjögurra, bæði vegna þess að bílafloti svæðanna og orkan sem knýr þá er af mismunandi toga. Meginatriðin eru þó hin sömu: Kolefnislosun brunahreyfilsbíla allan líftímann er miklu meiri en frá rafbílum. Losunarmagn frá vetnisknúnum bílum ræðst algerlega af því hvernig vetnið er framleitt.

Evrópa er ólík innbyrðis

Um losunartölur í Evrópuríkjum segir ICCT að aðeins með því að fjölga rafmagns- og vetnisbílum sé mögulegt að draga verulega úr kolefnislosun frá umferð. Hvað varðar bifreiðar með brunahreyfla er talið ekki verði mögulegt að ná fram frekari samdrætti í losun þeirra en þegar er orðinn. Heildar líftímalosun nýjustu rafbílanna, sem nýskráðir eru 2021, er 63–69 prósentum lægri en hjá sambærilegum bensínbílum. Hlutfall endurnýjanlegrar orku hækkar stöðugt og þegar það hefur náð markmiðum ársins 2030 verður líftímalosun raf- og vetnisbíla 78–81 prósent lægri en líftímalosun bensínbíla. Munurinn á raf-/ vetnisbílunum og tvinnbílunum verður mun minni eða einungis 25–31 prósent lægri að mati ICCT. Reiknað er með því að losun tengiltvinnbíla í jeppaflokkunum (SUV og Crossover) sé nú um 25–31 prósenti lægri en frá sambærilegum

bensínbílum. Með auknu drægi þessara bíla á rafmagni er þess vænst að verulega dragi í sundur með þeim og að líftímalosun tvinnbílanna verði árið 2030 komin í 40 prósent af losun tilsvarandi bensínbíla.

Hvað varðar tvinnbílana, sem Toyota hefur einkum lagt sig eftir að framleiða, hefur losun þeirra í Evrópu lengi verið um 20 prósent lægri en hjá tilsvarandi bensínbílum. Þetta hlutfall er þó mjög breytilegt eftir ríkjum og fer eftir því hvernig raforkan er framleidd, hve stór hlutur kola-, olíu-, gas-, vind- og vatnsorku er í löndunum. Orkubúskapur ríkja er mjög mismunandi. Til dæmis er líftímalosun rafbíla í Þýskalandi tvöföld á við það sem hún er í Frakklandi.

,,Kolamokstur“

Í Bandaríkjunum koma rafbílar jafnframt best út hvað varðar líftímalosun kolefnis með 56–68 prósent lægri losun CO2 en tilsvarandi bensínbílar. Þar leitast fólk á tengiltvinnbílum við að aka sem allra lengst á rafmagni sem hefur þau áhrif að þessir bílar sýna eilítið betri losunarniðurstöður en á hinum rannsóknarsvæðunum. Tvinnbílarnir eru með 35–40 prósent lægri CO2 losun en bensínbílarnir en 43–73 prósentustigum verri en alrafmögnuðu bílarnir. Í Kína hins vegar er kolabrennsla til rafmagnsframleiðslu svo mikil að munurinn á losun rafmagns- og bensínbíla er minni en í vestrænu löndunum. Munurinn á rafbílum og bensínbílum, eins og staðan er í dag, er þar 34–46 prósent en verður líklega 46–67 prósent árið 2030 milli hreinna rafbíla og bensínbíla, rafbílunum í hag. Indland er í dag fimmti stærsti bílamarkaður heims og stækkar ört. Bílaflotinn þar er hins vegar mjög ólíkur flota hinna rannsóknarsvæðanna. Munurinn á kolefnislosun rafbíla og bensínbíla reiknast þar á bilinu 19–45 prósent.

Gæði - Öryggi - Þjónusta

LANDSINS MESTA ÚRVAL AF BARNABÍLSTÓLUM

Maxi-Cosi Jade vagnpartur

Britax Dualfix M i-Size

Maxi-Cosi Pebble Pro Maxi-Cosi 3Way-Fix

Maxi-Cosi Pearl Pro