Ökunám verður stafrænt

FRÁ UPPHAFI TIL ENDA

Ákveðið hefur verið að fyrir árslok verði umgjörð fyrir almennt ökunám orðin stafræn frá upphafi til enda. Tekur það til umsókna, ökunámsbóka, upplýsingagáttar fyrir nemendur og ökukennara, ökuskóla, prófa og útgáfu ökuskírteina. Markmiðið er að einfalda ökunámsferlið, fækka snertiflötum milli stofnana og bæta til muna þjónustu við nemendur og ökukennara. Gert er ráð fyrir því að annað ökunám og ökunám til aukinna ökuréttinda fylgi síðan í kjölfarið.

„Ég hef lagt áherslu á að efla stafræna þjónustu og nýsköpun. Nú ætlum við að bæta þjónustu við nokkur þúsund ökunema á hverju ári. Ökunámið er vandað, námskröfur skýrar og nemendur fúsir að undirbúa sig vel fyrir akstur á ýmsum stigum. Það er þó ljóst að mikil tækifæri eru fólgin í að einfalda umgjörð ökunáms og bæta rafræna stjórnsýslu. Það er tímabært að ökunámið verði markvissara og umhverfisvænna í takt við nútímatækni. Við viljum kveðja prentuðu ökunámsbækurnar, auðvelda fólki að fara í gegnum ökunámið og gera próf rafræn, að undanskildu gamla góða verklega prófinu,“ segir Sigurður Ingi Jóhannsson, samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra, á vef ráðuneytisins.

Samgöngustofa ber ábyrgð á ökunámi og stýrir verkefninu í samvinnu við samgöngu- og sveitarstjórnarráðuneytið, dómsmálaráðuneytið og sýslumannsembætti, sem gefa út ökuskírteini í umboði ríkislögreglustjóra. Verkefnastofa um stafrænt Ísland mun hafa umsjón með að þróa tæknilausnir til að stafrænt ökunámsferli verði að veruleika. Stafrænt Ísland vinnur að verkefnum þvert á stofnanir ríkis og sveitarfélaga til að stórefla stafræna þjónustu hins opinbera.

„Samvinna um stafrænar lausnir felur í sér tækifæri til að stórefla opinbera þjónustu við mjög marga notendur. Við sáum að ferlið frá umsókn um ökunám til útgáfu ökuskírteinis mætti einfalda til muna en útfærslan myndi krefjast góðrar samvinnu ráðuneyta og stofnana. Hugmyndinni um stafrænt ökunámsferli hefur verið vel tekið hjá öllum aðilum, sem er afar ánægjulegt. Auk tæknilegra lausna felur verkefnið í sér samráð við marga, ekki síst mikilvæga hagaðila eins og ökuskóla og ökukennara og að sjálfsögðu fulltrúa stærsta hópsins, sem eru ökunemar. Við sjáum fyrir okkur að verkefnið um stafrænt ökunámsferli verði til hagsbóta fyrir alla notendur,“ segir Jón Gunnar Jónsson, forstjóri Samgöngustofu.

Unnið í þremur áföngum

Verkefnið verður unnið í nokkrum áföngum sem fylgja þeirri tímaröð sem ökunemar fara í um ökunámsferlið. Í fyrsta áfanga verður því unnið að nýju rafrænu umsóknarferli. Vinna við það er hafin hjá Samgöngustofu, sýslumannsembættunum og Stafrænu Íslandi.

Í öðrum áfanga verður rafræn ökunámsbók og tenging hennar við ökunema, ökukennara, ökuskóla, ökugerða og alla þá aðila sem tengjast þessum miðpunkti ökunámsins.

Þriðji og síðasti áfanginn felst í að gera ferlið í kringum próftöku og útgáfu skírteina stafrænt ásamt allri umsýslu í kringum það.

Græja til að glíma við bílveikina

Fyrir nokkru var byrjað að selja Reliefband hér á landi en tækið hefur verið á markaði í Bandaríkjunum í tvo áratugi. Reliefband er ætlað að draga úr ógleði af hvaða völdum sem er, þar á meðal bílveiki. Tækið lítur út eins og armbandsúr og er sett á úlnliðinn. Það gefur frá sér örlítinn rafpúls sem örvar miðtaug úlnliðsins, sem sendir þau taugaboð til heilans að hafa stillandi áhrif á ógleðiviðbrögð magans. Reliefband er skráð sem lækningatæki hjá Lyfjastofnun, notkun þess er hættulaus og hefur engin lyfjaáhrif. Það er jafnt ætlað börnum og fullorðnum en flestir bíleigendur kannast við hvað börn eiga það til að verða bílveik í aftursætinu. Virkni taugapunktsins P6 í miðtaug úlnliðsins er vel þekkt. Margir kannast við sjóveikiarmböndin sem voru lengi hér á markaði. Þau þrýsta á þennan P6–taugapunkt til að draga úr ógleði en hætta að virka eftir nokkurn tíma vegna þess að heilinn hættir að taka mark á þessum stöðuga þrýstingi. Reliefband skapar þennan „þrýsting“ með rafpúlsum sem virka eins og nýtt áreiti í hvert skipti. Virknin helst þannig svo lengi sem kveikt er á tækinu. Tækið er selt á ogledi.is, netverslun Reliefband hér á landi.

Svíar vinna að lausnum fyrir rafbílaeigendur

Sett hefur verið á laggir nefnd sem sænska orkustofnunin stýrir til vinna að lausnum sem hafa það markmið að bæta aðgengi fyrir rafbílaeigendur þar í landi. Ljóst er að aðgengi til hleðslu í fjölbýlishúsum er skammt á veg komið. Fyrir þá sem eiga þess ekki kost að hlaða bílinn heima eða í vinnunni draga kannski á langinn að ráðast í kaup á rafbíl. Sænska ríkisstjórnin leggur áherslu á að nefndin leggi fram tillögur í þessum efnum eigi síðar en 30. ágúst á þessu ári. Brýnt sé að finna lausnir og bæta aðgengi rafbílaeigenda sem allra fyrst. Sænski orkumálaráðherrann, Anders Ygeman, segir það sjálfsagða kröfu að allir ættu að eiga gott aðgengi til hleðslu á rafbílum. Hindranir séu til staðar og því sé það hlutverk nefndarinnar að koma með lausnir til framtíðar.

Meðalakstur fólksbifreiða 12.665 km

Skrásett ökutæki í árslok 2020 voru rúmlega 329 þúsund talsins, þar af voru bifreiðar 315 þúsund. Fjöldi fólksbifreiða stóð svo að segja í stað í samanburði við fyrra ár. Hópbifreiðum fækkaði hins vegar um 89 á sama tíma og vélhjólum fjölgaði um 605. Þetta kemur fram í tölum frá Hagstofu Íslands. Þegar rýnt er í talnagögn frá Samöngustofu kemur fram að fólksbílar í árslok 2020 voru alls 269.615. Bensínbílar voru 156.335 og dísilbílar 88.209. Bensín- eða raftengilbílar voru í árslok alls 9.658, bensín- eða rafmagnsbílar 6.597 og rafmagnsbílar 6.271. Meðalakstur fólksbifreiða á ári er um 12.665 km. Um 750 fólksbílar eru á hverja eitt þúsund íbúa.