Zastanów się nad tym, jakie są Twoje pasje, zainteresowania i wartości. Wybierz obszar, w którym chciałbyś lub chciałabyś się zaangażować.
Może to być pomoc dzieciom, opieka nad zwierzętami, praca z osobami starszymi, ochrona środowiska czy wsparcie społeczności lokalnej.
Znajdź organizację pozarządową lub konkretny projekt wolontariacki w Twojej okolicy, który jest związane z wybranym wcześniej obszarem.
Przeanalizuj ich cele, działania i możliwości zaangażowania wolontariuszy.
Dowiedz się, jak możesz dołączyć jako wolontariusz. Zapytaj o ich oczekiwania, wymagania i dostępne zadania wolontariackie.
Poproś również o informacje na temat szkoleń lub spotkań wprowadzających.
Przeanalizuj swoje umiejętności, które mogą być przydatne w pracy wolontariackiej. Czy masz jakieś umiejętności specjalistyczne, takie jak umiejętność obsługi komputera, języki obce czy umiejętności artystyczne?
Określ również, ile czasu jesteś w stanie poświęcić na wolontariat, czy to regularnie czy okazjonalnie.
Jeśli organizacja oferuje szkolenia lub spotkania dla wolontariuszy, weź w nich udział. Szkolenia mogą pomóc Ci zdobyć niezbędną wiedzę i umiejętności do wykonywania zadań wolontariackich. Dodatkowo, spotkania wprowadzające mogą pomóc Ci lepiej poznać organizację, jej cele i strukturę.
Jeśli masz znajomych lub znajomych znajomych, którzy angażują się w wolontariat, porozmawiaj z nimi o ich doświadczeniach.
Możesz dowiedzieć się więcej o różnych możliwościach i otrzymać cenne wskazówki od osób, które już są zaangażowane w taką działalność.
Bądź otwarty/a i elastyczny/a
Bądź gotowy do pracy z różnymi ludźmi i w różnych sytuacjach. Często działalność wolontariacka wymaga elastyczności i adaptacji do zmieniających się warunków. Bądź otwarty na nowe doświadczenia i gotowy do nauki.
Pamiętaj, że wolontariat ma być źródłem radości i satysfakcji. Baw się dobrze podczas pracy wolontariackiej i ciesz się poczuciem, że wnosisz pozytywny wkład w życie innych osób i społeczności.
Pamiętaj, że każdy wolontariat jest unikalny. Nie obawiaj się zacząć od małych kroków I stopniowo się rozwijać. Każdy wkład ma znaczenie i może przynieść pozytywne zmiany.
Takie kluby działają w większości szkół, a ich zadaniem jest właśnie organizacja wolontariatu dla uczniów i promowanie tej formy aktywności społecznej.
Szkolne Kluby Wolontariusza mają wiele różnorodnych form działalności, zależnie od zainteresowań uczniów i potrzeb lokalnej społeczności.
Wolontariuszy/ek w mieście
Jeżeli istnieje, zwykle jest prowadzony przez miasto lub któreś z większych NGO. Jeżeli nie ma punktu informacyjnego w Twoim mieście, poszukaj listy organizacji na jego stronach i poprzez linki lub kontakt bezpośredni poszukaj ofert wolontariatu.
Wolontariat w samorządzie Twojej szkoły to szansa na aktywne uczestnictwa w życiu szkoły, rozwijania umiejętności społecznych i przywódczych, oraz wpływania na swoje otoczenie.
Samorząd często współpracuje z miastem, młodzieżową radą lub NGO-sami, łatwo więc wskoczyć na wyższy poziom wolontariatu.
Może być dobrym źródłem informacji lub też szansą na ciekawy wolontariat, polegający na udziale w demokracji lokalnej. Młodzieżowe Rady są apartyjne i zajmują się bardzo wieloma sprawami, dotyczącymi młodych mieszkańców.
Duże miejskie eventy zwykle angażują wolontariuszy. Taki wolontariat ma najczęściej formę krótkoterminową (1 lub kilka dni). Jest to świetna okazja na pierwsze działania w charakterze wolontariusza. Podczas nich prawdopodobnie poznasz innych wolontariuszy. Wielu z nich będzie doświadczonych i będzie mogło udzielić Ci praktycznych wskazówek oraz polecić inne organizacje i miejsca dla świadczenia wolontariatu.
Dowiedz się czy ktoś z Twoich znajomych lub ich znajomych jest wolontariuszem. Jeżeli tak zaproponuj spotkanie przy kawie i porozmawiaj o wolontariacie. Jeżeli jesteś na imprezie lub większym spotkaniu porusz temat wolontariatu i porozmawiaj z wolontariuszami. W ten sposób zyskasz wiele cennych informacji z pierwszej ręki oraz możesz otrzymać kontakt do osób bezpośrednio zajmujących się organizacją wolontariatu.
Szukaj organizacji, które realizują projekty w ramach EKS lub są partnerami takich projektów. Często wystarczy wpisać hasło i miasto, w którym jesteś zainteresowany wolontariatem i otrzymasz informację o konkretnych możliwościach europejskiego wolontariatu. Szukaj na centralnych stronach Programu Erasmus+ Duże miejskie eventy zwykle angażują wolontariuszy.
Taki wolontariat ma najczęściej formę krótkoterminową (1 lub kilka dni). Jest to świetna okazja na pierwsze działania w charakterze wolontariusza. Podczas nich prawdopodobnie poznasz innych wolontariuszy. Wielu z nich będzie doświadczonych i będzie mogło udzielić Ci praktycznych wskazówek oraz polecić inne organizacje i miejsca dla świadczenia wolontariatu oraz na stronach agencji krajowych.
Rozwijaj wolontariat w NGO
Jeżeli znasz ludzi związanych z jakimś NGO, zapytaj o możliwość wolontariatu u nich i zaproponuj rozwój tej strefy. Wiele z organizacji nie tworzy ofert dla wolontariuszy z obawy przed brakiem zainteresowania.
Wiele z NGO z radością przyjmie osobę, która nie tylko zostanie wolontariuszem, ale pomoże stworzyć praktyczne ramy dla takiej aktywności.
Prawa wolontariuszy i wolontariuszek w Polsce są uregulowane przede wszystkim przez Ustawę z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Jeżeli podejmiesz się pracy wolontariackiej podlegasz ochronie na podstawie tych przepisów, a instytucje państwowe mają za zadanie dopilnować przestrzegania tych praw.
Ustawa posługuje się prawniczym językiem, zgodnie z którym: Korzystający oznacza organizację pozarządową lub inny podmiot organizujący Twój wolontariat. Świadczenie to po prostu Twoja praca, którą wykonujesz bez wynagrodzenia. Porozumienie to umowa, którą zawierasz z Korzystającym.
Najważniejsze Twoje prawa, jeżeli rozpoczniesz wolontariat, to:
Pamiętaj, że Twoja praca to wolontariat. Jest więc jest dobrowolną działalnością, a Ty masz prawo do decyzji o rozpoczęciu i zakończeniu wolontariatu. Nie możesz być w żadnym razie zmuszony lub zmuszona do wolontariatu. Zgodnie z ustawą, porozumienie powinno zawierać także postanowienie o możliwości jego rozwiązania. Jeżeli go nie zawiera to i tak masz zawsze prawo do rezygnacji.
Korzystający z Twojej pracy ma obowiązek zapewnić Ci odpowiednie przygotowanie do wykonywanych zadań, jeżeli wolontariat wymaga kwalifikacji, których nie posiadasz.
Wolontariat oznacza zawarcie umowy z Korzystającą organizacją. Umowa ta reguluje Twoje prawa i obowiązki oraz zobowiązania organizacji. Zgodnie z ustawą, nie musi być ona zawarta na piśmie. Ten przepis, wbrew pozorom, ma na celu Twoją ochronę.
Oznacza, że od pierwszej czynności, choćby tylko polegającej na stawieniu się w gotowości do działania, jesteś traktowany jako wolontariusz lub wolontariuszka. Porozumienie w takiej sytuacji będzie umową ustną, która musi zawierać: zakres zadań i czas ich wykonywania. Dla jej zawarcia wystarczy więc, że ustalisz te dwie kwestie z Korzystającym. W takiej sytuacji, możesz się jednak domagać wydania pisemnego potwierdzenia takiej umowy.
Jeżeli Twoje świadczenie ma być wykonywane przez okres dłuższy niż 30 dni, umowa musi być sporządzona na piśmie (jeżeli tak nie jest, masz prawo tego żądać).
Masz prawo do zwrotu niektórych kosztów poniesionych w związku z wykonywaniem zadań wolontariackich, takich jak koszty dojazdu czy zakup materiałów niezbędnych do działań. Warunki zwrotu kosztów powinny być określone w umowie o wolontariacie.
Korzystający ma obowiązek zapewnić Ci odpowiednie ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków w związku z wolontariatem.
Korzystający musi Cię poinformować o Twoich prawach i obowiązkach. Masz prawo dowiedzieć się o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa związanym z wykonywanymi świadczeniami oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami. Masz także prawo do pisemnego potwierdzenia wolontariatu, zawierającego min. zakres zadań i czas ich wykonywania.
Wolontariat ma charakter non profit, ale także w drugą stronę. Korzystający nie może żądać od Ciebie opłat za możliwość wolontariatu.
Bezpieczeństwo
Masz prawo do pracy w zdrowym i bezpiecznym środowisku, ochrony przed niebezpieczeństwem wypadku i choroby. Korzystający nie może oczekiwać, że podejmiesz się zadań, które przekraczają Twoje możliwości lub są dla Ciebie zagrożeniem zdrowia lub życia. Możesz się również domagać odpowiednich środków ochrony indywidualnej, jeżeli charakter pracy to uzasadnia.
Masz prawo do uzyskania pisemnego zaświadczenia o wykonywanym wolontariacie.
Przysługuje Ci także ochrona prawna wynikająca z innych obowiązujących przepisów prawa, takich jak ochrona przed dyskryminacją, bezpieczeństwo i higiena pracy, a także ochrona danych osobowych.
Każdy wolontariat to wielka rzecz, w końcu podejmujesz się bezpłatnej pracy w swoim wolnym czasie. Masz prawo do docenienia za to.
Zwróć uwagę, że Twoje prawa i obowiązki mogą być także regulowane w statutach i regulaminach Korzystających organizacji. Zawsze czytaj i proś o wszelkie dokumenty regulujące planowany wolontariat przed jego rozpoczęciem.
Powodzenia!
Zespół FEIS
Publikacja została zrealizowana przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej. Publi- kacja odzwierciedla jedynie stanowisko jej autorów i Komisja Europejska oraz Narodo- wa Agencja Programu Erasmus+ nie ponoszą odpowiedzialności za jej zawartość merytoryczną.