DE VRIJE BEROEPER ALS MOTOR VAN ONZE MAATSCHAPPIJ
Pamflet verkiezingen 24
De Federatie Vrije Beroepen bundelt de krachten van 65 duizend vrije beroepers en functioneert als koepelorganisatie van 23 representatieve beroepsorganisaties voor het vrije beroep.
Van alle zelfstandige ondernemers in ons land, is liefst één derde ook vrije beroeper.
Dat zijn er samen meer dan 400 duizend, die samen ook 320 duizend mensen te werk stellen.
Vrije beroepers staan vaak centraal in onze gezondheidszorg, ons rechtssysteem, de fiscaliteit en de bouwketen.
Ze functioneren bovendien ook als een veilige haven, waar zowel particulieren als ondernemingen voor persoonlijk advies en ondersteuning kunnen aankloppen.
Vrije beroepers vormen een erg belangrijke motor van onze economie, en dus ook van onze maatschappij. Sterke vrije beroepen zorgen voor een sterke maatschappij.
En toch. Ondanks hun maatschappelijk groot belang, ervaren we dat het vrije beroep steeds meer onder druk komt te staan. Daar zijn we waakzaam voor.
In de laatste rechte lijn richting verkiezingen willen wij onze tien speerpunten helder formuleren om de beleidsmakers van morgen aan te sporen om een sterk vrij beroep te garanderen. En zo meteen ook een sterke maatschappij.
Eén.
Stimuleer starters.
Ook veel vrije beroepers kreunen onder een tekor mensen. Veel van de vrije beroepers behoren zelfs tot de knelpuntberoepen.
Stimuleer dus starters in het vrije beroep door meer gericht te investeren in onderwijs en opleiding, en vermijd ook te hoge drempels om tot de beroepen toe te treden.
We denken dat een structureel overleg tussen zowel de hogescholen (Vlaamse Hogescholenraad) als de universiteiten (Vlaamse Interuniversitaire Raad) enerzijds en stakeholders van de markt, waaronder ook onze federatie, anderzijds zinvol kan zijn.
Tijdens de opleidingen tot vrije beroepen, moeten ook vakken rond ondernemerschap verplicht in het curriculum.
En tot slot, als iemand start, en stagiair wordt, moet die altijd kunnen leven van de inkomsten ervan. Een te beperkt inkomen voor starters mag geen drempel worden om voor het beroep te kiezen.
Een structurele en duurzame aanpak van de tekorten in de vrije beroepen zorgt voor sterkere vrije beroepers, en dus ook voor een sterke maatschappij.
Een vrij statuut. Twee.
Een vrije beroeper moet altijd ook een zelfstandig ondernemer kunnen zijn.
Een bediendenstatuut voor een vrije beroeper verplichten, is voor ons hoe dan ook uit den boze.
Zo zijn wij geen voorstander van een verplicht bediendenstatuut voor stagiairs die als vrije beroepers starten.
We willen ook voorkomen dat al te veel zorgberoepers in de toekomst, ook de verre toekomst, in het keurslijf van ambtenaar of een bediendenstatuut worden geduwd.
Een te verregaande controle van de overheid op vrije beroepers tast de fundamenten van het statuut aan. En daar gaan wij niet in mee.
Want een sterk vrij beroep zonder keurslijf zorgt ook voor een sterke maatschappij.
Een vrij ereloon. Drie.
Een vrije beroeper moet steeds zijn of haar ereloo kunnen bepalen, wars van al te veel overheidsbemoeienis of -druk.
Uiteraard moeten vrije beroepers zich aan de algemene regels van ondernemerschap houden, en miskennen wij de nood aan transparantie hierover niet.
Maar we zien al te vaak invasief gedrag van de overheid als het over de kosten en erelonen van vrije beroepers gaat. En dat is, hoewel dat soms misschien op het eerste zich anders lijkt, echt vaak net geen goede zaak. Een belangrijk werkpunt voor ons hier is bijvoorbeeld dat de conventietarieven in de zorg de leefbaarheid van het vrije beroep zelf niet in het gedrang mogen brengen. Wat ons betreft moeten die dus, althans voor veel consultaties, omhoog.
Ook moet het stoppen dat sommige van onze vrije beroepers via aanbestedingen bijna gedwongen worden om aan forfaitair te lage tarieven prestaties te leveren en de prestaties voor offertes niet vergoed worden.
Een correct vergoede vrije beroeper is een sterke vrije beroeper, en dat resulteert in een sterke maatschappij.
Samenwerken. Vier.
Het kader voor samenwerking tussen vrije beroepe beroepsorganisaties, hun ordes en de beleidsmakers moet worden versterkt. Er wordt te weinig naar onze vrije beroepers geluisterd.
Zet hen meer centraal in het beleidsproces en bij het tot stand komen van nieuwe regelgeving. Ze moeten mee aan het stuur zitten waar dit nu niet het geval is.
Dat kan dus beter.
Bij nieuwe regels over of met een mogelijke impact op de vrije beroepers, moet de regelgever al advies vragen aan de Federatie Vrije Beroepen tijdens het wetgevend proces. Dat gebeurt nu niet, te laat of te weinig. Als Federatie kunnen wij daarbij ook terugkoppelen naar de specifieke beroepsgroep.
Om de samenwerking verder te versterken, vinden wij dat de Federatie Vrije Beroepen ook in het PC 330 moet zetelen en willen we graag meer structureel overleg met de VDAB. Vrije beroepers stellen meer 320 duizend werknemers te werk en veel van onze beroepen zijn zelfs een knelpuntberoep, enkelen ervan staan zelfs in de top tien.
Meer samenwerken zorgt voor een sterk vrij beroep, en dus ook voor een sterke maatschappij.
Samen met onze structurele partner UNIZO strijden wij volop tegen overmatige administratieve last die ondernemers, en ook vrije beroepers, moeten ondergaan. Die moeten écht wel naar beneden.
De voorbeelden liggen werkelijk voor het rapen. Zo willen wij dat de witwascontroles door vrije beroepers tot redelijke proporties wordt beperkt en moeten, bijvoorbeeld, architecten met minder administratieve rompslomp kunnen werken.
En ondanks de beloften is er op dit vlak ook nog veel werk in de zorg. Een concreet voorbeeld is dat alle aangiften bij de mutualiteiten in één uniform digitaal systeem moeten kunnen.
Want een vrije beroeper met minder administratieve lasten, kan meer focussen op de inhoud van de job. En een sterke vrije beroeper, zorgt voor een sterke maatschappij.
Administratie. Vijf.
Zes.
Fiscale hervorming
De vrije beroepers willen een fiscaliteit waarin bela op arbeid en vermogen meer verschuift naar belastingen op consumptie.
Een fiscale hervorming moet altijd gericht zijn op ondernemerschap en tewerkstelling.
Als belangrijkste hefboom hiervoor moeten de belastingen op arbeid drastisch naar omlaag.
Maar ook willen we geen belastingen op huurinkomsten en mogen vrije beroepers ook op geen enkele manier uitgesloten worden van het werken onder bepaalde vennootschapsvormen, ongeacht hun omzet en het aantal vennoten.
Een rechtvaardige fiscaliteit, ook voor de vrije beroeper, zorgt voor een sterke vrije beroeper, en dus ook voor een sterke maatschappij.
Zeven.
Beroepsgeheim.
Het maatschappelijk belang van het beroepsgehe vrije beroepers kan niet overschat worden. Daarom mag dit nooit door regelgeving of bij controles worden aangetast.
Het beroepsgeheim is onaantastbaar.
We vernemen van vrije beroepers dat die grens, bijvoorbeeld bij fiscale controles, stevig wordt afgetast. Dat kan niet.
Ongeacht de activiteitenvorm, eenmanszaak of vennootschap: er moeten altijd garanties kunnen zijn dat het beroepsgeheim intact blijft.
We vragen aan beleidsmakers bij nieuwe regels steeds de impact ervan op het beroepsgeheim mee te evalueren, en het beroepsgeheim moet daarbij altijd primeren. Ook hier is overleg met de betrokken beroepsgroep noodzakelijk.
Want een sterk verankerd beroepsgeheim zorgt voor een sterk vrij beroep, en dat op haar beurt voor een sterke maatschappij.
Acht.
Ondernemen.
De vrije beroeper is ook een ondernemer, en kan d het fout loopt en dat nodig blijkt, ook failliet worden verklaard.
Maar we merken dat de insolventieregels die daarbij gelden gebrekkig, of zelfs, niet worden toegepast. Zo draait de aanstelling van een mede-curator, die uit het eigen beroep komt, vandaag helemaal in de soep, en worden ordes of instituten al te vaak niet betrokken of ingelicht bij faling van een onderneming uit hun beroepsgroep.
Dat kan een pak beter.
Daarom willen wij samen met de beleidsmakers de insolventieregels voor de vrije beroeper evalueren, en bekijken hoe de procedures correct kunnen worden gevolgd, zodat ook alle deontologische regels die voor de vrije beroepers gelden daarbij niet onder druk komen te staan.
Die zijn niet enkel van groot belang voor de vrije beroepers zelf maar evenzeer voor hun patiënten of cliënten.
Maximaal respect voor de deontologische regels van vrije beroepers zorgt voor een sterk vrij beroep, en dus ook voor een sterke maatschappij.
Negen.
Gelijk speelveld.
Beleidsmakers moeten vrije beroepers verzekeren gezonde markt.
En steeds een gelijk speelveld garanderen tussen grotere ondernemingen en kleinere ondernemingen of zelfstandigen in het vrije beroep. Dat komt al te vaak onder druk te staan.
Zo willen we samen met beleidsmakers bekijken hoe zelfstandig vrije beroepers ook competitief kunnen deelnemen bij aanbestedingen, moeten bijvoorbeeld accountants volle bevoegdheid kunnen krijgen in duurzaamheidsrapportage en moet de regelgever erover waken dat de NACE-codes helemaal op punt staan.
Op het eerste zicht misschien vrij technische zaken, maar deze zijn ook van groot belang voor de patiënten en cliënten van vrije beroepers.
Zorg er ook voor dat minder kapitaalkrachtige vrije beroepers de trein van digitalisering niet hoeven te missen door fiscale en financiële stimuli.
Want een gelijk speelveld en een goede concurrentiële positie voor alle vrije beroepers, groot of klein, zorgt voor een sterk vrij beroep, en dus ook voor een sterke maatschappij.
Mentale veerkrach
We zien al te vaak veel stress en problemen rond welzijn bij vrije beroepers. Spijtig genoeg zijn de cijfers vaak nog hoger dan dan andere ondernemers.
Niet verwonderlijk, onze vrije beroepers zijn vaak erg betrokken bij hun patiënten en cliënten op kantelpunten in hun leven.
De vrije beroeper moet een evenwichtig leven kunnen leiden, wars van teveel werkdruk en bovenmatige stress.
Aanvaard psychosociale hulp als een beroepskost en maak flexijobs ook mogelijk bij vrije beroepers. Er is geen enkele reden om hen hiervan uit te sluiten.
We moeten waken over de mentale gezondheid van vrije beroepers.
Want een vrije beroeper met mentale veerkracht is een sterke vrije beroeper, en dat zorgt dan weer voor een sterke maatschappij.
Tien.
Samengevat.
Een sterk vrij beroep zorgt voor een sterke maatschappij.
Stimuleer starters.
Respecteer het vrije statuut.
Kies niet voor een overheidsinmenging bij het ereloon.
Verhoog de samenwerking tijdens het regelgevend proces.
Verminder administratieve lasten.
Maak werk van een grondige fiscale hervorming.
Zet het beroepsgeheim altijd voorop.
Evalueer de insolventieregels voor vrije beroepers.
Garandeer een gelijk speelveld en gezonde markt.
Waak mee over de mentale veerkracht.
update Federatie Vrije Beroepen vzw Willebroekkaai 37 | 1000 Brussel t 02 212 25 04 | info@federatievrijeberoepen.be
