Digitaal expert Jo Caudron over ‘disruptie’ in het vrije beroep
“In elke sector zie je dezelfde fouten, telkens volgens hetzelfde scenario”
“Eerst denken ze ‘die disruptie zal wel meevallen’, daarna klinkt het ‘het zal in onze sector wel niet zo’n vaart lopen’ en tot slot, wanneer ze zien dat het toch gebeurt, roept men ‘maar dat mag toch niet?’. Als je voorbij die stadia bent, sta je al heel ver.” Aan het woord is Jo Caudron, een digitale autoriteit in Vlaanderen en binnenkort, op 26 april, spreker op onze ‘Dag van het Vrije Beroep’. In een gesprek met deze krant vertelt hij hoe de digitale revolutie wellicht ook op uw vrij beroep zal ingrijpen.
Genoteerd “Patiënten verwachten dag en nacht hulp. Dat maakt een normaal gezinsleven onmogelijk.”
Huisarts Henk Rabaeys vertelt in De Standaard waarom hij een duopraktijk begint.
“Quota zijn een affront voor vrouwen” Marieke Wyckaert, nieuwe voorzitter van de Federatie Vrije Beroepen
Verandering van tijdperk
Dezer dagen kan men geen kranten openslaan of het gaat over ‘Uber’ of ‘Airbnb’. Disruptie. U kent het: nieuwe businessmodellen, vaak technologiegedreven, zorgen voor een verstoring van bestaande, traditionele businessmodellen. Met de nodige frustraties van dien. Zo zien we dat overal ter wereld de bestaande taxisectoren heftig protesteerden tegen de komst van Uber.
Op het eerste gezicht lijken vrije beroepen hier weinig last van te hebben. Maar schijn bedriegt. Meer nog, geen enkel beroep zal eraan kunnen ontsnappen. Verder in deze krant leest u er meer over. Dat is logisch, want vernoemde disrupties zijn een gevolg van dieper liggende transities die we binnen onze maatschappij meemaken. De Nederlandse professor Rotmans zei het treffend: “we leven niet in een tijdperk van verandering, maar in een verandering van tijdperk”. Ook patiënten en cliënten gaan de wereld op een andere manier bekijken, vanuit nieuwe paradigma’s. En dat zorgt ervoor dat de verhouding tussen vrije beroepers onderling en zeker de verhouding met cliënten en patiënten fundamenteel anders wordt dan voordien.
Een belangrijke paradigmawissel is de evolutie van gesloten structuren naar open netwerken. Het internet is de belangrijkste exponent van dergelijk open netwerk. Het zorgde voor een explosie van informatie waar patiënten en cliënten gretig gebruik van maken. 80% van de mensen die juridische hulp zoeken beginnen te zoeken op … Google. En menig zorgverstrekker zal bij zijn consultaties hebben vastgesteld dat een patiënt bijna een ‘second opinion’ komt vragen nadat hij op internet heeft opgezocht welke ziekte hij heeft. Om nog niet te spreken over de kracht die een open communitynetwerk als Facebook heeft inzake informatie en onderlinge communicatie.
In plaats van een top-down en centraal georganiseerde samenleving komen we terecht in een samenleving waarin decentrale krachten van onder uit veel meer in beweging kunnen zetten. Het zorgt voor andere machtsposities. Mondige patiënten en cliënten organiseren zich heel erg makkelijk via netwerken en kiezen zelf wat hun vertrouwen waard is. En in de keuze die ze maken is vertrouwen, transparantie, eerlijkheid gekoppeld aan een aanpak op maat heel erg belangrijk aan het worden. Dat is dan weer een andere paradigmawissel: een langetermijnrelatie waarin de mens en onderling vertrouwen centraal staan, wint het stilaan op het kortetermijndenken.
Bovenstaande evoluties hebben duidelijk hun invloed op de manier van werken van vrije beroepen. En vaak lijken ze de traditionele denkkaders waarin veel vrije beroepen graag gedijen te verstoren. Nochtans zijn er veel opportuniteiten. Als er een overvloed aan open informatie ter beschikking is, dan is het aan een slimme vrij beroeper om er die informatie uit te filteren en te gebruiken die relevant is voor de betrokken cliënt of patiënt. En het feit dat meer en meer mensen transparantie, vertrouwen en een aanpak op maat belangrijk vinden, biedt sowieso kansen aan vrije beroepen. Het werken in vertrouwen en binnen een deontologisch kader behoort net tot de essentie van een vrij beroep.
Als Federatie willen we graag met u nadenken over al deze evoluties. Reden waarom we een reeks provinciale infosessies organiseren over dit thema en waarom we de Dag van het Vrij Beroep van 26 april aan dit thema wijden. We zijn er immers van overtuigd dat vrije beroepen - net als alle andere economische actoren - zich open moeten durven stellen voor deze nieuwe wereld. Het vergt ook een investering. Niet alleen door nieuwe technologieën te gebruiken of aan te schaffen maar ook door actief tijd vrij te maken voor deze nieuwe evoluties.
Jan Sap
Secretaris-Generaal
Federatie Vrije Beroepen
@jansap
Nieuwjaarsevent
Op woensdag 27 januari brachten we onze aangesloten sectoren uit het vrije beroep en UNIZO samen in het prachtige kader van de Vanhaerents Art Collection te Brussel. Karel Van Eetvelt en Jan Sap waren gastheer terwijl Hendrik Vos en Rob Heirbaut op zoek gingen naar de achterkant van het Europanieuws in een jaaroverzicht van 2015. Ze blikten ook reeds vooruit naar het komende jaar.
Geef top-subsidieadvies aan uw cliënten met CONNECT
Als accountant, belastingconsulent, boekhouder, … kan u zich onderscheiden met sterk advies. Het CONNECT project biedt u als economisch beroepsbeoefenaar een platform met up-to-date informatie aangaande subsidies en steunmaatregelen. Via www.connect.vlaanderen kan u makkelijk surfen naar subsidies op naam, thema of alfabetische volgorde. Ook alle begeleidingsinitiatieven worden hier correct in weergegeven. Zo kan u voortaan met kennis van zaken en proactief aanbevelingen doen aan uw cliënt.
Raadpleeg de databank op www.connect.vlaanderen
Jan Sap, secretarisgeneraal Federatie Vrije Beroepen
Walter Vanhaerents, eigenaar Vanhaerents Art Collection
Johan De Leenheer, voorzitter Federatie Vrije Beroepen
Karel Tobback, notaris - Johan De Leenheer, voorzitter Federatie Vrije BeroepenKoen Geens, minister van Justitie
vitrine
Startersgids Medisch Vrije Beroepen
De Federatie Vrije Beroepen stelt u trots dé Startersgids voor de medisch vrije beroeper voor.
Een eigen praktijk starten en uitbouwen is niet altijd evident. Financieel management, personeelsbeleid, communicatie en marketing. Allemaal aspecten die de medisch vrije beroeper, naast zijn specialiteit, moet beheersen om ook een ondernemer te zijn. De opleiding ‘Zorgmanagement’ biedt een degelijke ondersteuning voor de ondernemer die schuilt in de medisch vrije beroeper. Maar om een tastbare houvast te bieden voor elke dag, brengt de Federatie eind maart “de Startersgids” uit voor de zelfstandige arts, apotheker, tandarts, verpleegkundige, kinesitherapeut, psycholoog, ergotherapeut en podoloog! Hou onze website in de gaten en bestel tijdig uw gids. Het aantal exemplaren is beperkt.
Deze gids maakt deel uit van het project ‘Een zorgzame start’ en is een initiatief van de Federatie Vrije Beroepen en hun aangesloten organisaties, met de steun van het Agentschap Innoveren & Ondernemen.
Dag van het Vrije Beroep 2016 Schrijf nu in!
Dit staat er concreet in Ontwerpakkoord PC 336 voor 2015-2016 goedgekeurd
Op 14 december 2015 werd het ontwerpakkoord met de loon- en arbeidsvoorwaarden voor 2015- 2016 in het PC 336 goedgekeurd. Bent u advocaat, gerechtsdeurwaarder, accountant, belastingconsulent, boekhouder of boekhouder/fiscalist, bedrijfsrevisor, architect, landmeterexpert of dierenarts, valt u onder dit PC 336, dan zijn volgende afspraken op u van toepassing.
Het protocolakkoord in het kort
1) Vanaf 1 april 2016 geldt een verhoging van het effectief bruto maandloon van 14 euro voor voltijdse prestaties. Daarnaast is er een éénmalige bruto premie van 42 euro voor zij die voltijdse prestaties leverden tussen 1 januari 2016 en 31 maart 2016. Deeltijdse werknemers ontvangen een bruto loonsverhoging en premie in verhouding tot hun arbeidsregeling.
2) De cao’s rond tijdkrediet worden verlengd. Voor niet-uitvoerende bedienden en voor die bedienden met een functie die niet door een andere bediende in het bedrijf wordt uitgeoefend, vereist de uitoefening van het recht op tijdskrediet de goedkeuring van de werkgever.
3) Naast de bijdrage voor risicogroepen (0,10%) komt er een bijkomende bijdrage van 0,02% tot financiering van het sectoraal opleidingsfonds Liberform. Daarmee wordt een gratis aanbod aan opleidingen en een stelsel van opleidingspremies uitgewerkt. Zowel opleidingen van werknemers als werkgevers zullen in aanmerking kunnen komen voor de opleidingspremies.
4) Een werkgroep met het oog op sectorale minimumbarema’s wordt opgestart na afronding functieclassificatie.
Meer informatie op www.federatievrijeberoepen.be
Op dinsdag 26 april 2016 is het weer zover: de Dag van het Vrije Beroep. Hét inspirerende netwerkmoment van het jaar voor de vrije beroepen zal dit jaar plaatsvinden vanaf 18u in het Koloniënpaleis in Tervuren. Het centrale thema dit jaar is de vraag hoe nieuwe technologieën het vrije beroep de komende jaren zullen hertekenen. Kan er in uw beroep een Uber of Airbnb opstaan die de spelregels verandert? Zie ook het interview met Jo Caudron verderop in deze krant. Naast het plenaire programma is er uiteraard ook ruim de tijd om te netwerken met andere vrije beroepers of vertegenwoordigers van de beroepsorganisaties en ordes en instituten, in een stijl- en smaakvol kader. Info: Wil u er zeker bij zijn? Schrijf u nu dan in via www.federatievrijeberoepen.be/activiteiten.
28,5%
In ons land zijn 1.015.902
zelfstandigen actief, waarvan 28,5% in het vrij beroep. Dat is een pak meer dan tien jaar terug toen het aandeel van de vrije beroepen nog 20,69% bedroeg.
34%
Onder de ‘klassieke vrije beroepen’ zien we dat de medische sector met 34% de grootste groep is. Binnen deze sector tellen de paramedici het meeste beroepsbeoefenaars (19,06%), gevolgd door de artsen (9,65%).
51,82%
Voor het derde jaar op rij startten net iets meer vrouwen (51,82%) in een vrij beroep dan mannen (48,18%).
interview
Wyckaert is de nieuwe Federatie Vrije Beroepen-voorzitter
“Quota zijn een affront voor vrouwen”
De Federatie Vrije Beroepen heeft een nieuwe voorzitter: Marieke Wyckaert. Ze is onder andere advocaat-vennoot bij Eubelius, hoogleraar aan de KULeuven, lid van verschillende juridische werkgroepen, moeder van 3, bestuurslid bij Le Concert Olympique, geëngageerd in Women in Law & Leadership (WILL), muziekveelvraat en fervent lezer. Je zou voor minder de hemden van je man door iemand anders laten strijken, is het niet?
Marieke Wyckaert (lacht): “Ik doe dat toch af en toe, hoor. Ik heb wel hulp in huis en ik koop ook zoveel mogelijk hemden die je niet te veel moet strijken. Maar mijn man strijkt niet, dat is waar. De verdeling thuis is nog redelijk traditioneel. Maar professioneel krijg ik alle ruimte die ik wens. Ik zie dat dit vandaag nog altijd geen evidentie is. Nog al te vaak is het de vrouw die een stapje terugzet wanneer het gezinsmatig te zwaar wordt. Mijn man vindt het normaal dat ik dat niet doe. Dat neemt niet weg dat de organisatie van het huishouden mijn werk is.”
U deed de hemden-onthulling in een kranteninterview toen u het had over de gelijkheid tussen man en vrouw. U bent daar heel fel mee bezig.
Marieke Wyckaert: “Ja, ik ben daar fel mee bezig met dien verstande dat ik geloof dat mensen moeten worden erkend omwille van hun kwaliteiten, los van hun geslacht. Mannen en vrouwen zijn verschillend. Ze zijn biologisch verschillend, naar brede karaktertrekken toe waarschijnlijk een beetje verschillend. Maar ze zijn zo ongelooflijk complementair dat het zonde zou zijn om vrouwen die daartoe de kwaliteiten hebben,
Marieke
“Dat de Federatie nu een vrouw als voorzitter naar voren schuift, is fijn. Maar verkies mij niet omdat ik een vrouw ben. Doe dat asjeblieft omdat je in de persoon gelooft.”
dat willen en maatschappelijk ook mogen niet dezelfde functie te laten uitoefenen als mannen. Ik las in de krant een artikel met als titel ‘quota werken’. Natuurlijk ‘werken’ quota. Maar wat me mateloos stoort, is het beeld dat vrouwen in hoger geplaatste maatschappelijke functies worden benoemd omdat het moet, omdat ze vrouw zijn. We leven nog altijd in een mannenmaatschappij waar vrouwen gewoon structureel niet de kans krijgen om te tonen wat ze in hun mars hebben. Soms ook niet willen. Maar we doen het niet goed. In ons kantoor is de instroom van vrouwen 50 procent. Maar bij de vennoten zakt dat aandeel naar 10%. Samen met een aantal andere vrouwelijke vennoten van grote kantoren probeer ik op structurele wijze vrouwen te begeleiden en stimulansen te geven (via WILL, red.). Vrouwen hebben snel de neiging om zelf de handdoek in de ring te gooien. Ik ga u nog een voorbeeld geven. Ik geef les in Leuven. Een 40-tal studenten – ongeveer de helft man-vrouw – moest in kleine werkgroepjes de resultaten van een seminarie presenteren. U moet eens raden hoeveel van die rapporteurs een vrouw waren?”
Geen enkele?
Marieke Wyckaert: “Eén. Ok, goed, ik laat dat passeren. Dan komt de vragenronde en ik begin systematisch
mijn vragen aan de vrouwen te richten. Twee op de drie keer draaien zij zich naar de man naast of achter zich. Als je als bijna-afgestudeerde jurist niet eens je punt durft maken nadat je het hebt kunnen voorbereiden, dan zal het niet gaan. Dat je dat niet doet zoals mannen, door agressief op tafel te kloppen, dat begrijp ik. Je moet nooit je vrouw zijn opgeven. Maar je moet wel in staat zijn om op basis van juridische argumenten je punt te verdedigen. Sorry, als dat er niet in zit, dan zal het niet gaan.”
U sprak daarnet in positieve zin over quota. Bent u dan van mening veranderd? Ik las in een interview dat u tegen quota bent.
Marieke Wyckaert: “Ik ben daar nog altijd niet voor. Ik ben wel voor omkaderende maatregelen en voor bewustwording. Omdat men heel vaak niet beseft hoe mannelijk men denkt. Ik zie natuurlijk wel in de politiek dat quota hebben gewerkt. Maar er is een verschil. In de politiek gaat het over het aantal verkiesbare plaatsen. Of vrouwen al of niet verkozen worden, hangt uiteindelijk af van de kiezer. De quota in de bedrijfswereld zijn dwingend. Je moet zo veel vrouwen hebben. Dat is een groot verschil. Ik geloof niet in eeuwige quota. Kwaliteitsvolle vrouwen bestaan heus wel. Ik heb dat altijd beschouwd als
“Ik ben een overtuigd vrij beroeper. Als advocaat vind ik mijn intellectuele vrijheid heel belangrijk. Mijn recht om een cliënt te zeggen dat hij niet goed bezig is, of zelfs te zeggen dat ik mijn handen terugtrek, draag ik hoog in het vaandel.”
een affront voor vrouwen, dat wij quota nodig hebben om ergens te kunnen geraken. Dat de Federatie nu een vrouw als voorzitter naar voren schuift, is fijn. Maar verkies mij niet omdat ik een vrouw ben. Doe dat alsjeblieft omdat je in de persoon gelooft.”
Uw voor-voorganger bij de Federatie Koen Geens komt ook uit dit kantoor. Is dit toeval?
Marieke Wyckaert: “Ja en neen. Ik denk niet dat Koen Geens de reden is waarom ze mij hebben aangezocht. Maar ik heb dertig jaar met hem samengewerkt, ik was zijn eerste assistente aan de universiteit. We hebben veel samen gedaan en nu nog. Hij heeft me als inspirator voor een stukje wel gevormd. Hij is een enorme ploegspeler, neemt veel plaats in, maar laat ook veel plaats voor anderen en duwt iedereen altijd naar zijn sterkste punt. Meilleur est en vous. Ik zeg niet dat het niet zou gebeurd zijn, mocht ik niet naast hem gestaan hebben, maar hij heeft me zeker gestimuleerd. Wat ik zeker ook van hem geleerd heb, is de aandacht en de liefde voor de res publica. Als je goed bedeeld bent, dan moet je iets teruggeven aan de maatschappij. Ik ben net als hij ook altijd een teamplayer geweest. Ik zou niet kunnen aarden in een situatie waarin je alleen staat.”
Diezelfde Koen Geens is intussen minister? Gaat u hem ook daarin volgen?
Marieke Wyckaert: “Nee, hoor. Dat was bij hem ook geen gedetermineerd plan. Het is hem een beetje overkomen. Ik heb daar geen enkele ambitie voor. Ik heb uiteraard zeer sterke maatschappelijke overtuigingen. Maar Koen Geens is al jarenlang lid van CD&V, ik niet. Van geen enkele politieke partij trouwens. Ik doe mijn job als advocaat graag, en ik geef graag les. Politiek staat zeker niet op mijn lijstje. Maar goed, we zullen zien hoe het leven loopt.”
U bent ook lid van het juridisch comité van de Elisabethwedstrijd en bestuurslid bij Le Concert Olympique. Dat klinkt heel cultureel.
Marieke Wyckaert: “Ik ben gewoon een heel groot muziekluisteraar. In klassiek gaat dat echt van polyfonie over Monteverdi en Bach tot Beethoven. Ik heb het iets minder voor de ‘moderne’ klassieke componisten. Maar ook chansons, pop, kleinkunst… Ik ben een veelvraat van muziek. Maar opnieuw, het is vooral de klassieke muziek die steun kan gebruiken. Mensen willen 75 euro betalen voor K3, maar geen 15 euro voor een klassiek concert. Dan denk ik, ok, dan zit mijn meerwaarde meer in het steunen van dit soort activiteiten.”
Heeft dat engagement ook te maken met het iets willen teruggeven aan de maatschappij?
Marieke Wyckaert: “Ja, dat speelt ook mee. Maar ik luister ook heel graag naar muziek. Er staat altijd muziek op in de wagen, en vaak ook als ik werk. Ik lees ook veel. Er ligt altijd een boek naast mijn bed, van autobiografieën tot romans.”
Natuurlijk zijn we hier in de eerste plaats omdat u voorzitter geworden bent van de Federatie. U hebt zich geen kandidaat gesteld, u bent gevraagd?
Marieke Wyckaert: “Men heeft mij inderdaad aangezocht, wat me eerst verbaasde. Maar ik begrijp wel waarom. Ik ben een overtuigd vrij beroeper. Als advocaat vind ik mijn intellectuele vrijheid heel belangrijk. Mijn recht om een cliënt te zeggen dat hij niet goed bezig is, of zelfs te zeggen dat ik mijn handen terugtrek, draag ik hoog in het vaandel. Ik vind niet dat ik de marsorders van een cliënt zomaar moet aanvaarden als ik er echt van overtuigd ben dat het tegen het maatschappelijk belang of zijn belang is. Ik ben ook overtuigd van de meerwaarde van samenwerking, dus het uitgangspunt zelf van de Federatie spreekt mij
interview
uitermate aan. Men zoekt ook iemand die met belangstelling en kennis van zaken faciliteert. Als jurist ben ik vertrouwd met heel wat van de reglementeringen van vrije beroepen, en professioneel heb ik ook te maken met verschillende van de vrije beroepen. Ken ik er iets van? Ja, dus. Ik kan voor een publiek staan om een punt te verdedigen. Er is privématig ook meer ruimte. Wat ook meespeelt is dat er een hele wetswijziging zit aan te komen, zowel Belgisch als Europees, die cruciaal is voor het vrije beroep. Ik ben daar in een andere hoedanigheid bij betrokken, maar het kan maar helpen dat iemand in beide richtingen bepaalde zaken kan vertalen.”
Die nieuwe wetgeving, hebt u het dan over het nieuwe Wetboek van vennootschappen?
Marieke Wyckaert: “Ja, daar ben ik bij betrokken. Dat heeft tentakels naar andere bewegingen : het ondernemingsrecht, faillissementsrecht, het begrip ‘onderneming’ en marktpraktijken. Op die manier heb ik een globaal zicht dat voor de Federatie zeer belangrijk is. Ik ga wel proberen de twee zaken inhoudelijk gescheiden te houden. Maar ik kan er wel voor zorgen dat er communicatie is en dat de
bekommernissen worden meegegeven.
Het lijkt erop dat de wetgever het onderscheid tussen ondernemers en vrije beroepers stilaan wil doen verdwijnen?
Marieke Wyckaert (onderbreekt): “Maar vrije beroepers zijn ondernemers. Vroeger bepaalde de cliënt hoeveel hij de dokter wou betalen op basis van zijn tevredenheid. Het woord zegt het zelf: een ereloon. Maar sorry, dat is niet meer van deze tijd. We moeten winstgevend zijn om ons beroep te kunnen uitoefenen. De vrije beroeper die alleen maar bezig is met de techniek van zijn vak haalt het niet. Wij zijn ondernemers, we mogen die realiteit niet ontkennen. Weet je, het woord ‘commerce’ heeft iets vies. We moeten daarvan af. Ondernemen is prachtig. Dit land leeft van grote maar vooral kleinere ondernemers en vrije beroepers zijn daar een belangrijk onderdeel van. Maar in de wetgeving moet je met bepaalde bijzondere kenmerken van vrije beroepers rekening houden, dat wel. Als voorzitter ga ik altijd het standpunt van de Federatie uitdragen. Maar in de beslotenheid van die werkgroepen ga ik als academicus blijven zeggen wat ik denk. Nu, ik heb eigenlijk geen reden om te geloven dat we naar een totale clash gaan. Ook de Federatie vindt dat vrije beroepers ondernemers zijn, maar van een bijzondere soort.
Een bijzondere soort, zegt u. Zijn ze dan in een definitie te gieten?
Marieke Wyckaert: “Ja, u weet dat daar op dit ogenblik over nagedacht wordt. Maar het zal een zeer moeilijke opdracht zijn om een definitie te vinden die sluitend is en voldoende ruim. Ik leer nu veel beroepen kennen die graag als vrije beroepen worden erkend. Het zal een hele opdracht zijn voor de wetgever om te zeggen wanneer iemand een vrij beroeper is en wanneer niet, en de Federatie kan aan dit denkproces in belangrijke mate bijdragen.”
Wat zijn dan voor u de kenmerken die vrije beroepen onderscheiden?
Marieke Wyckaert: “Wel, de onafhankelijkheid. Uiteraard ook het intellectuele aspect. Het is geen handenarbeid. Verder de bereidheid om zich te onderwerpen aan de krachtlijnen vanuit het beroep. En dan spreek ik over deontologie en tucht. Je kan wel discussiëren over hoe veel deontologie en tucht er moet zijn. Ik geef een eenvoudig voorbeeld vanuit mijn situatie. Een bedrijfsjurist moet instructies uitvoeren. Hij kan wel aan zijn baas zeggen: ‘dat is niet koosjer’. Maar ik kan mij terugtrekken. Dat is een wereld van verschil. Als vrij
“De vrije beroeper die alleen maar bezig is met de techniek van zijn vak haalt het niet. Wij zijn ondernemers, we mogen die realiteit niet ontkennen.”
beroeper verdedig je ook bepaalde waarden van de maatschappij. En dat is een aspect dat absoluut behouden moet blijven. Maar daarvoor moeten er bepaalde contouren zijn, en de garantie dat iemand die al dertig jaar in het vak zit, nog steeds voldoet. Uitmuntendheid, of minstens hoge professionele bekwaamheid, zijn ook kenmerken. Dat is en blijft een grote uitdaging. De democratisering van het onderwijs is een zegen, ik ben daar zelf een product van. Maar het mag niet leiden tot een normverlaging. België is een land van intellectuele grondstof, we moeten het daarmee doen. We hebben geen andere grondstoffen. We moeten het niveau dus hoog houden.”
Laat ons even in de toekomst kijken. Hoe gaan wij u later als voorzitter herinneren? Welke accenten gaat u leggen?
Wie is Marieke Wyckaert?
Marieke Wyckaert: “Transparantie. Die is er en moet behouden blijven. Een goede en gedragen interne werking en een gezicht naar de buitenwereld. Dat is het representatieve luik. Intern wordt het een uitdaging om al die vrije beroepen een modern gezicht te geven. De kracht is er en ik geloof zeer sterk in de meerwaarde, maar we gaan ook de anderen moeten overtuigen. Als na mijn mandaat het vrije beroep een evidentie blijft of is gebleven, dan zal ik een tevreden vrouw zijn. En als dat kan in een sfeer van een goede en prettige samenwerking, dan zal ik dubbel tevreden zijn. Ik sta nu nog een stuk voor een leerproces, maar ik ben dat zeer leergierig aan het doorlopen. Ik zuig alle info op. Dat ik van buiten kom, heeft nadelen, maar die probeer ik nu op te vangen. Maar dat kan ook net voordelen hebben, ik ben onbevangen.”
Marieke Wyckaert (1961) is vennoot van Eubelius advocaten sinds 2001. Zij behaalde haar doctoraat aan de KU Leuven in 1994, dat een standaardwerk over het kapitaalbegrip werd. Ze legt zich toe op vennootschaps- en financieel recht, waaronder governance, openbare overnameaanbiedingen, private equity en acquisitiefinanciering. Marieke doceert vennootschapsrecht aan de KU Leuven waar zij als hoogleraar is verbonden aan het Jan Ronse Instituut voor Vennootschaps-en financieel recht, en is sinds 2011 lid van de raad van toezicht van de FSMA. Zij maakt deel uit van de redactieraad van het Tijdschrift voor Rechtspersoon en Vennootschap, schrijft regelmatig bijdragen over het Belgisch vennootschaps- en financieel recht, en is een veelgevraagd spreker over dezelfde onderwerpen. Marieke is ook actief in het Belgisch Centrum voor Vennootschapsrecht, en lid van de raad van bestuur van de VZW “Le Concert Olympique”, een Beethovenorkest o.l.v. Jan Caeyers, en van de VZW PSC St Alexis, een psychiatrisch ziekenhuis in Elsene. Marieke is getrouwd en is moeder van 3 volwassen kinderen.
Eén adres voor al uw btw-vragen
een schat aan btw-kennis en ervaring
bijstand op maat aan een democratische prijs
voor bedrijven, accountants, koepelorganisaties
snel en duidelijk bruikbare antwoorden op uw vragen
praktische abonnementsformule mogelijk
gratis toegang tot btw-updates via verschillende kanalen
spreker op diverse seminaries en auteur van diverse publicaties
Contacteer ons:
www.btw-lijn.be
info@btw-lijn.be
Elektronisch betalen? E-commerce? Ik reken op CCV!
De juiste betaalterminal huren of kopen, snelle transactieverwerking, een webshop bij je zaak CCV is dé partner in elektronische betaaloplossingen.
ccvonline.be 0800 22 789 (gratis nummer) de
interview
‘Law farms’, digitale artsen of online reviewsites: hoe gaat technologie uw vrij beroep veranderen?
“Geen enkele sector is ongevoelig voor disruptie”
“Misschien zullen we in de toekomst zelfs niet meer wíllen dat bepaalde taken door een mens afgehandeld worden, omdat ze minder betrouwbaar zijn.”
Uber, AirBnB, Netflix, … De kranten smullen van deze nieuwe technologieën die volledige sectoren hertekenen en de spelregels ingrijpend veranderen. Zullen de vrije beroepen hiervan gespaard blijven? Jo Caudron, een digitale autoriteit in Vlaanderen en spreker op de Dag van het Vrije Beroep (26 april – zie kader), weet wel zeker van niet. “Soms is een mens gewoon veel minder betrouwbaar dan een computer.”
De naam Jo Caudron doet bij u misschien geen belletje rinkelen, maar in de Belgische media- en online wereld is hij een autoriteit. Caudron (1968) bouwde de voorbije twintig jaar aan een ijzersterke reputatie als succesvol internetpionier. Hij richtte meer dan 10 (succesvolle) internetbedrijven op en is een veelgevraagd spreker over digitale media en nieuwe technologieën. Vandaag bestudeert hij technologische veranderingen in allerlei sectoren en adviseert hij bedrijven hoe daarmee om te gaan. Het zijn drukke tijden voor Caudron,
want élke sector wordt vandaag wel wakker geschud door technologische innovaties. ‘Disruptie’, de term die het overhoop halen van een markt door nieuwe businessmodellen omschrijft, werd vorig jaar zelfs bijna woord van het jaar in Nederland.
Zijn de vrije beroepen hier ook gevoelig voor, waar de menselijke expertise zo’n wezenlijk onderdeel uitmaakt van de dienstverlening?
Jo Caudron: “Geen enkele sector is ongevoelig voor disruptieve technologieën. Wat jij definieert als expertise is altijd onderhevig
aan evolutie. Vroeger moesten taxichauffeurs in Londen een examen afleggen om te bewijzen dat ze elk klein steegje in de stad wisten te vinden – hun expertise bewijzen dus. Vandaag is dat niet meer relevant, want er zijn gedetailleerde GPSsystemen die in real time rekening houden met de verkeerssituatie. Voor sommige economische beroepen gebeurt hetzelfde: enkel nog weten hoe je een balans invult, is niet meer genoeg, want er is software waarmee klanten dat zelf kunnen doen.
In elke sector zijn er zo’n voorbeelden te vinden. Wij geven advies aan
een Vlaamse law firm, waar ze zich voorbereiden op de ‘Watson’ van IBM. Die supercomputer is in staat om zelf contracten te lezen en daarin de zwakke punten te herkennen. De computer duidt vervolgens aan welke passages door een mens extra nagekeken moeten worden, gebaseerd op precedenten en juridische uitspraken. Die intelligentie bestaat vandaag al, in het Nederlands. Diezelfde Watson computer is trouwens ook in staat om medische diagnoses te stellen op basis van een aantal symptomen die je invoert. Daar baseert hij zich op ontelbaar
“In elke sector zie je dezelfde fouten, telkens volgens het zelfde scenario”
veel eerdere medische dossiers. De resultaten zijn nauwkeuriger dan die van een mens. Er is zelfs een Belgisch ziekenhuis waar computers vandaag al risico-inschattingen maken op basis van een dataset van bloedwaarden en dergelijke. Dus ja, ook het vrije beroep is hier gevoelig voor.”
Akkoord, maar persoonlijk contact is toch niet te evenaren door een computer?
Jo Caudron: “Er zijn inderdaad bepaalde onderdelen in de waardenketting die niet vervangen kunnen worden. Maar het is moeilijk om daar een lijstje van te maken. Het heeft te maken met menselijkheid, emotie, intuïtie, creativiteit, expertise, … Neem bijvoorbeeld de muziekindustrie: het product zelf, de marketing en de distributie zijn volledig digitaal geworden, maar de creativiteit van de muzikant is niet vervangbaar. De emotionele ervaring van bezweet in een concertzaal te staan ook niet – al kan die wel technologisch aangevuld worden. Bijvoorbeeld door virtual reality brillen, waarmee je een goedkopere concertervaring kan aanbieden vanop afstand.
Misschien zullen we in de toekomst zelfs niet meer wíllen dat bepaalde taken door een mens afgehandeld worden, omdat ze minder betrouwbaar zijn. Als een computer veel nauwkeuriger of objectiever kan beslissen over schuld of onschuld, of over een ziektebeeld, waarom dan een mens laten oordelen over zulke belangrijke zaken? De ene rechter die structureel zwaardere straffen geeft dan de andere, dat lijkt op willekeur en dat is niet OK. Idem voor chauffeurs: waarom zou je mensen laten rijden, met alle foutenmarges vandien, als een zelfrijdende auto binnenkort veel veiliger is?”
Wanneer laat je een taak beter over aan computers of technologische oplossingen?
Jo Caudron: “Het criterium is relevantie. Waarom stappen mensen over naar een alternatieve dienst? Omdat het een relevantere ervaring is. Het neemt een nadeel weg, omdat het sneller, goedkoper, meer op maat, gemakkelijker, kwalitatiever, … of
een combinatie daarvan is. Soms is iets zelfs minder goed, maar wel een pak goedkoper, en dan kies je toch voor de minder goede oplossing. Eigenlijk heeft technologie daar weinig mee te maken, behalve dat het die transformatie faciliteert. Het gaat over een businesstransformatie naar relevantere oplossingen. In de bankwereld zijn de voorbije jaren honderdduizenden jobs verloren gegaan door automatisering van denktaken, bijvoorbeeld het analyseren van contracten. Er zullen nog taken overblijven voor mensen, maar dat zullen er wel minder zijn. En ook dan kan er nog disruptie optreden. Nu al zijn er ‘law farms’ in het verre Oosten waar hoog opgeleide advocaten veel goedkoper werk uitvoeren voor Europese law firms. Door de betere communicatiemiddelen wordt dat steeds eenvoudiger.”
Sommigen stellen het wel heel scherp. Digitale expert Peter Hinssen zei onlangs in Humo het volgende: “Je moet goed gek zijn om nu nog boekhouder of advocaat te willen worden. Computers kunnen dat veel beter.”
Jo Caudron: “Standaardtaken zoals een contract opmaken, kan je inderdaad perfect in een wizard gieten. Je beantwoordt een aantal vragen en tien minuten later rolt er op maat een uitgewerkt contract uit je printer. Een huwelijkscontract, een koopovereenkomst, zelfs een lastenboek, dat is geen rocket science.”
Afspraak op 26 april in Tervuren
Kom Jo Caudron beluisteren tijdens de Dag van het Vrije Beroep
Wilt u meer weten of zich voorbereiden op de ‘digitale transformatie’ in uw beroep? Kom dan naar de Dag van het Vrije Beroep. Jo Caudron geeft er een presentatie op maat van vrije beroepers met recepten om u als individu of sector voor te bereiden. Nadien gaat hij in debat met vertegenwoordigers van de diverse sectoren in het vrije beroep.
Deze 7de editie van de Dag van het Vrije Beroep is hét inspirerende netwerkmoment van het jaar voor vrije beroepen, en gaat door op dinsdag 26 april 2016 vanaf 18u in het Koloniënpaleis in Tervuren.
Wilt u erbij zijn? Schrijf nu in via www.federatievrijeberoepen.be/activiteiten.
communicatie uitbesteed aan lageloonlanden. En dat is genoeg om een volledige sector zwaar te hertekenen. Als 30, 40 of 50% van de jobs verdwijnt, is het maar de vraag of een sector overeind kan blijven met alleen maar de specialisten.”
Wat kunnen we doen om ons hierop voor te bereiden?
Jo Caudron: “Verhuizen naar een onbewoond eiland. (lacht) Nee, pragmatisch gezien is het eerste wat je kan doen: weten wat er op je afkomt en dat aanvaarden. En je niet meer verschuilen achter ‘ja, maar’-argumenten. ‘Dat mag niet wegens deze of gene regel’ klopt vandaag misschien, maar regels veranderen snel. Zeker als die enkel dienen om een monopolie in stand te houden. Een diplomavereiste kan heel gerechtvaardigd zijn om de kwaliteit te garanderen, maar ik ben heel
“Goed of kwaad is hier niet relevant, het gebeurt gewoon en ga ermee om.”
Niet iedereen is het daarmee eens. Bert Kruismans, de comedian die ook jurist van opleiding is, schreef kort nadien een antwoord aan Hinssen in de Juristenkrant: “Sommige activiteiten zijn niet te vangen in het binaire model van een computer. Het antwoord is niet altijd 1 of 0, maar ‘dat hangt er van af’ of ‘het is maar hoe je het bekijkt’. Computers zullen de juristen nooit kunnen vervangen.”
Jo Caudron: “Hij heeft natuurlijk óók gelijk. Ik zeg ook niet dat alle jobs zullen verdwijnen, wel dat er minstens een substantieel deel van de taken geautomatiseerd kan en zal worden, of anders door digitale
benieuwd of een licentieverplichting voor taxichauffeurs vandaag nog stand zou houden voor een Europese rechtbank.”
Je goed informeren dus, en dan?
Jo Caudron: “Daarna kan je voor jezelf uitmaken of je er zelf iets mee kan aanvangen. Want vergis je niet: de verandering komt van mensen net zoals jij. De nieuwe challengers zijn geen aliens die uit het duister springen, maar gewone mensen die zich een andere mindset hebben eigen gemaakt en daar iets mee doen. Die mens kan jij zelf ook zijn. Nadat je inzicht hebt in de veranderingen die eraan komen, moet
je nagaan of er verdediging mogelijk is. Niet zoals de muziekindustrie tegen Napster destijds, want dat heeft geen zin. Nieuwe patronen tegengaan en de nieuwe spelers proberen plat te kloppen als een vervelende vlieg, lukt toch niet. Ze hebben van alles uitgevonden om CD’s te beveiligen tegen kopiëren, en toch is het niet gelukt. Als een nieuw gebruikerspatroon zich zo overtuigend aandient – in de muziekindustrie: overal toegang hebben tot alle muziek - kan je daar niet tegenin gaan.”
Hoe dan wel?
Jo Caudron: “Door je als individuele vrije beroeper de vraag te stellen of je werkwijze vandaag nog steeds de beste is. Misschien zal dat ingrijpende veranderingen met zich meebrengen, maar probeer dat met een open blik te bekijken. Misschien zal er bijvoorbeeld minder nood zijn aan advocaten aan de balie, maar meer aan juridische consultants?
Moet je dan alles wat je vandaag doet overboord gooien? Neen. Onderzoek welke delen daarvan jou net sterk maken, waarmee je het onderscheid kan maken. Als juridisch bureau moet je niet al je kantoren sluiten en enkel nog online advies geven, maar wel bekijken welke aspecten van de nieuwe spelers je kan kopiëren. Kan je een online component toevoegen aan je klassieke dienstverlening?
Zo moeilijk is dat eigenlijk niet, maar toch loopt het in veel sectoren fout en telkens volgens hetzelfde scenario. Eerst denken ze ‘die disruptie zal wel meevallen’, daarna klinkt het ‘het zal in onze sector wel niet zo’n vaart lopen’ en tot slot, wanneer ze zien dat het toch gebeurt, roept men ‘maar dat mag toch niet?’. Als je voorbij die stadia bent, sta je al heel ver.”
Zijn er beroepen die echt volledig van de kaart geveegd kunnen worden?
Jo Caudron: “In theorie zou dat kunnen, als ze echt elke relevantie verliezen. Maar je kan altijd mee
interview
“Eerst denken ze ‘die disruptie zal wel meevallen’, daarna klinkt het ‘het zal in onze sector wel niet zo’n vaart lopen’ en tot slot, wanneer ze zien dat het toch gebeurt, roept men ‘maar dat mag toch niet?’. Als je voorbij die stadia bent, sta je al heel ver.”
evolueren. Stel dat er wereldwijde databanken bestaan met gedetailleerde plannen van allerlei types huizen, die je op een legale manier kan laten 3D-printen, hoeveel mensen gaan dan nog een architect betalen om hun huis te tekenen? Ben je dan totaal verloren als architect? Nee, misschien moet jij je als eerste
gaan toeleggen op die 3D-plannen en kan je daarrond je business uitbouwen.”
Is dit al bij al nog een positieve evolutie?
Jo Caudron: “Op dat vlak ben ik een boeddhist: who cares? Goed of kwaad is hier niet relevant, het gebeurt
gewoon en ga ermee om. Maar voor wie er niet mee kan omgaan, is het geen goede zaak natuurlijk. Het vrije marktmodel kreunt hieronder, taxen worden weg geoptimaliseerd naar de meest voordelige landen. Vandaag vernietigt deze evolutie meer waarde dan het opbrengt, dat is een feit.”
Tot slot: wat kunnen sectororganisaties doen?
Jo Caudron: “Ook zij moeten door dezelfde fases: de verandering aanvaarden en omarmen. Als sectorfederatie zou je moeten instaan voor een soort ‘train the trainer’ opleidingen. Je achterban sensibiliseren en de transformatie faciliteren, om zelf niet irrelevant te worden. En naar het beleid toe, zou je als sectororganisatie de brug moeten slaan naar de disruptors. Samen kan je bespreken welke regelgeving toegepast moet worden door de nieuwe spelers en welke aanpassingen de klassieke spelers moeten doorlopen.”
Een paar voorbeelden Welke technologieën komen op in uw vrij beroep?
De lijst van ‘kandidaat-disruptors’ in het vrije beroep is eindeloos.
Evoluties ten goede of ten slechte, daar laten we u zelf over oordelen. Een greep uit de recente mediaberichten:
Archimedicx: een website met Belgische roots die de booking. com van de ziekenhuizen wil zijn. Het filtert voor patiënten tal van gegevens (prijs, kwaliteit, ervaring, wachttijd, …) over 1.000 ziekenhuizen uit 42 landen.
DUS Architects: dit Nederlandse architectenbureau is bezig met het 3D-printen van een volledig grachtenpand in Amsterdam.
PharmaTruck: een online platform waarmee apothekers zelf online kunnen verkopen, met leveringen aan huis binnen het uur.
NowCure.me: een online community om remedies te delen voor allerlei aandoeningen. Watson: een supercomputer van IBM die een in spreektaal gestelde vraag kan interpreteren en na een zoektocht door encyclopedieën, boeken, tijdschriften, wetenschappelijke artikelen en gedownloade websites binnen enkele seconden een goed antwoord op de vraag kan geven. Toepassingen in oa. de juridische en medische sector.
Yuki: een samenwerkingsplatform tussen ondernemers en accountants voor online boekhouden.
Nu het aantal elektronische betalingen in ondernemingen zowat de norm zijn, kan u maar beter over betrouwbare betaalterminals beschikken. Kiezen wie die terminals levert, is dus een belangrijke beslissing. Het apparaat moet betrouwbaar en veilig zijn, en de leverancier moet u een goede dienstverlening kunnen garanderen. Om u te helpen een goede leverancier te kiezen, ontwikkelde UNIZO een kwaliteitslabel voor leveranciers die voldoen aan bepaalde minimumeisen inzake klantvriendelijkheid, betrouwbaarheid en veiligheid. Onder meer onderstaande leveranciers ondertekenden het UNIZO charter voor betaalterminalleveranciers.
Stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag en eindeloopbaanmaatregelen duurder voor nieuwkomers
In het kader van de taxshift besliste de overheid om het SWT-stelsel en bepaalde eindeloopbaanmaatregelen vanaf 1/1/16 duurder te maken.
Hogere bijdragen
Voor alle stelsels van werkloosheid met bedrijfstoeslag die vanaf of na 1/1/16 ingaan én waarvan het ontslag na 15/10/15 betekend werd, moeten er hogere RSZ-bijdragen betaald worden. Voor de profitsector gaat het om een verhoging met 25 %, voor de non-profitsector zelfs met 125 %.
SWT vanaf 1 januari 2016 – Profitsector
Leeftijd bij de aanvang van het brugpensioen
Werkgeversbijdrage % op de bedrijfstoeslag Minimumbijdrage
minder dan 52 jaar 125 % (i.p.v. 100 %) € 50
52 t.e.m. 54 jaar 118,75 % (i.p.v. 95 %) € 50
55 t.e.m. 57 jaar 62,50 % (i.p.v. 50 %) € 50
58 t.e.m. 59 jaar 62,50 % (i.p.v. 50 %) € 50
60 jaar en meer 31,25 % (i.p.v. 25 %) € 37,60
SWT vanaf 1 januari 2016 - Non-profitsector
Leeftijd op het einde van de maand waarin de aanvullende vergoeding wordt uitbetaald
Werkgeversbijdrage % op de bedrijfstoeslag Minimumbijdrage
minder dan 52 22,50 % (i.p.v. 10 %) /
52 t.e.m. 54 21,38 % (i.p.v. 9,5 %) /
55 t.e.m. 57 19,13 % (i.p.v. 8,5 %) /
58 t.e.m. 59 12,38 % (i.p.v. 5,5 %) /
60 en meer 0 % /
De hogere werkgeversbijdragen gelden onder dezelfde voorwaarden ook voor aanvullingen door een werkgever toegekend bovenop de werkloosheidsuitkeringen aan een ex-werknemer van minstens 50 jaar. Dit zijn de zogenaamde pseudobrugpensioenen. Enkel voor werklozen van 60 jaar en ouder bedraagt de nieuwe bijdrage voor de profitsector 48,53 % (i.p.v. 31,25 % voor de ‘echte’ bruggepensioneerden). Voor SWT en pseudobrugpensioenen van vóór 1/1/16 (of waarvan het ontslag betekend werd vóór 16/10/15), blijven de oude bijdragen van toepassing.
Hogere bijdragen voor aanvullingen bij tijdskrediet Ook op aanvullingen bovenop de onderbrekingsuitkering toegekend aan werknemers in tijdskrediet van minstens 50 jaar oud moeten werkgeversbijdragen betaald worden. Voor de aanvullingen die voor het eerst vanaf 1/1/16 toegekend worden, bedraagt de bijdrage 48,53 %. Voor de aanvullingen waarvan de toekenning al gestart was vóór 1/1/16 blijft de werkgeversbijdrage 38,82 %.
Bron: ADMB Sociaal Bureau
Vermindering tarief sociale bijdragen vanaf 2016
Goed begonnen is half gewonnen! In het kader van de taxshift genieten vrije beroepers en zelfstandigen* vanaf 2016 van een vermindering van hun sociale bijdragen. Deze vermindering wordt trapsgewijs ingevoerd tussen 2016 en 2018.
In december 2015 werd het Koninklijk Besluit voor de verlaagde berekening van de sociale bijdragen van 2016 in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd.
Even een opfrissing:
Je sociale bijdragen worden berekend op je netto belastbaar beroepsinkomen van het bijdragejaar. Tot eind 2015 bedroeg het bijdragepercentage 22% (d.i. het maximumpercentage) voor de meeste vrije beroepers* op inkomen uit hun beroepsinkomsten tot en met € 55 576,94 per jaar.
Wie meer verdiende, betaalt 14.16% op zijn inkomen tot en met € 81 902, 81. Op inkomsten boven dit bedrag betaal je geen sociale bijdragen.
Wat verandert er:
De berekeningswijze blijft hetzelfde. Enkel het maximumpercentage van 22% daalt. Voor dit jaar betekent dit dat je als vrije beroeper nog maximum 21.5% sociale bijdragen betaalt. In 2017 zakt dit percentage naar 21% en vanaf 2018 betalen alle vrije beroepers 20.5% sociale bijdragen op hun inkomsten tot en met de hierboven bepaalde grensDeze grens wordt jaarlijks aangepast – in 2016 bedraagt deze € 56 182,45; de grens van € 81 902,81 (2015) bedraagt € 82 795,16 in 2016 1
De starter
Ben je onlangs gestart als vrije beroeper of ben je van plan dit te doen in de komende drie jaren?
Als starter genoot je vroeger al van verlaagde bijdragen tijdens de eerste drie jaar. Nu beslist werd om het tarief te verminderen voor iedereen, zal er vanaf 2018 geen afzonderlijk tarief meer zijn voor starters. Tijdens de overgangsfase (2016-2017) blijven de verlaagde bijdragen voor starters echter nog van toepassing, met dien verstande dat een starter nooit een hoger percentage wordt aangerekend dan op dat moment van toepassing is voor de gevestigde vrije beroeper.
Samengevat!
Gevestigde vrije beroeper
Bijdrage in 2015: 22%
Bijdrage in 2016: 21,5%
Bijdrage in 2017: 21%
Bijdrage vanaf 2018: 20,5%
Starters
Bijdrage in 2016: 20,5% voor starters in het eerste jaar 21% voor starters in het tweede jaar 21,5% voor starters in het derde jaar
Bijdrage in 2017: 20,5% voor starters in het eerste jaar 21% voor starters in het tweede en derde jaar
Bijdrage in 2018: 20,5%
Voor gepensioneerden blijft het basistarief van 14,7% behouden.
www.zenito.be
Aarzel niet om contact op te nemen met onze studiedienst voor meer toelichting. Lise Windey, Coördinator studiedienst: studiedienst@zenito.be.
* in hoofd- en in bijberoep
1 Deze grens wordt jaarlijks aangepast – in 2016 bedraagt deze € 56 182,45; de grens van € 81 902,81 (2015) bedraagt € 82 795,16 in 2016
Jan Elen, Onderwijspsycholoog, De Standaard “Maak van een leraar een vrij beroep. Zelf het leraarschap definiëren, versterkt het beroep en verhoogt het aanzien.”
Gezondheidsminister Maggie De Block op een debat van het VBO. “Waarom moeten de ziekenfondsen een saunabezoek terugbetalen? Wie wil ontspannen kan toch ook gewoon in bad gaan zitten met wat kaarsen erbij?”
Psycholoog Jeffrey Wijnberg in zijn boek ‘Dictatuur van het geluk’
“Depressie of burn-out is in acht van de tien gevallen een beschermingsreactie op een langdurige overbelasting van het lichaam. Als iemand zegt: ‘Ik heb een burn-out’, zeg ik: ‘Dan zit je eindelijk op de goede weg’”
VUB-prof Bram Vanderborght, de Vlaamse wereldautoriteit op vlak van Robotica, in Het Nieuwsblad. “Robots kunnen zowat de helft van de huidige jobs overnemen. Dan gaat het niet alleen om bandwerk of handenarbeid. Een robot kan al berekeningen overnemen van een accountant of een architect.”
Prof Marc De Vos (Itinera) in Trends “De dokter trouwde vroeger met een verpleegster, nu met een andere dokter. Gevolg: meer ongelijkheid van gezinsinkomens.”
colofon
De Vrije Beroeper, de krant voor vrije beroepen, is een uitgave van de Federatie Vrije Beroepen. Verschijnt 4x per jaar.
Pat Verbruggen, Dieter Telemans, Dann, Imagedesk - Tom Verbruggen
Adverteren in De Vrije Beroeper? Trevi nv, Meerlaan 9, 9620 Zottegem. Tel: 09/360.62.16 www.trevi-regie.be
De redactie van De Vrije Beroeper streeft naar de grootst mogelijke betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie, waarvoor zij echter niet aansprakelijk kan worden gesteld.
Schrijf nog snel in voor de nieuwe Actuasessie:
Uw praktijk, over 5 jaar achterhaald?
Na onze vorige succesreeks over fiscale optimalisatie, organiseert de Federatie Vrije Beroepen in maart opnieuw een reeks Actuasessies, deze keer onder de titel ‘Uw praktijk, over 5 jaar achterhaald?’. We hebben topspreker Erik Van Den Dobbelsteen kunnen strikken om te komen uitleggen hoe verdienmodellen en dienstverlening de komende jaren gaan wijzigen in het vrije beroep, aan de hand van voorbeelden en succesrecepten.
Cliënten en patiënten hebben andere verwachtingen dan tien jaar geleden. Ze worden steeds ongeduldiger en veeleisender. Automatisatie en zelfbediening krijgen een sterkere rol. Zelfs al is uw expertise en inschattingsvermogen niet te evenaren door nieuwe technologieën, toch zal uw rol de komende jaren wijzigen. Dit is een uitdaging die ook kansen creëert.
Leer er meer over tijdens deze actuareeks. Een echte aanrader! De sessie richt zich tot alle vrije beroepen en gaat door in Westerlo (7 maart), Brussel (15 maart), Aalst (16 maart), Hasselt (17 maart) en Roeselare (22 maart).
Inschrijven en meer info over het onderwerp, de spreker en de accreditaties permanente vorming op www.federatievrijeberoepen.be/ activiteiten.
Blijf op de hoogte: www.facebook.com/federatievrijeberoepen twitter.com/vrijeberoepen
Btw-tarief op elektriciteit naar 21%. Sinds september betaal ik 21 % i.p.v. 6 % btw op de elektriciteitsfactuur van mijn woning met dierenartsenpraktijk. Kan ik onder die meerkost uit komen?
Ik ga een bijscholing volgen
Kom ik in aanmerking voor een premie van vormingsfonds Liberform?
Ik ben van plan om mij als vrije beroeper in te schrijven voor een bijscholing.
Kom ik in aanmerking voor een opleidingspremie van het vormingsfonds ‘Liberform’ (PC 336)?
Wat zijn de voorwaarden? En op welk bedrag kan ik aanspraak maken?
Eén van de maatregelen van de welbekende taxshift is een stijging van het btw-tarief op elektriciteit van 6% naar 21%. In uw geval gaat het wellicht om een zogenaamd ‘gemengd elektriciteitsverbruik’, d.w.z. deels voor de praktijk, deels privé. In dat geval zijn er twee mogelijkheden: U heeft een professioneel óf een residentieel elektriciteitscontract. Btw-plichtige vrije beroepers kunnen de btw recupereren voor het gedeelte beroepsgebruik. U heeft blijkbaar een residentieel contract gezien u de stijging van het btw-tarief op 1 september 2015 van 6 naar 21% integraal voelde (ook voor het verbruik in uw dierenartsenpraktijk). U laat best berekenen of het in uw situatie voordeliger is om eventueel over te schakelen naar een professioneel contract.
De opleidingspremie zal vanaf mei aangevraagd kunnen worden. De premie kan gevraagd worden voor opleidingen die door u als werkgever of door uw werknemer zijn gevolgd, op voorwaarde dat u betaald heeft voor de opleiding en dat de opleiding effectief gevolgd is.
De tussenkomst is 60 euro indien het over een opleiding van een dag (of 6u) gaat, en 30 euro indien de opleiding een halve dag duurde (dit wil zeggen 3u). als werkgever heeft u op jaarbasis minimaal recht op 1.750 euro. Het maximum bedrag is vastgelegd op de jaarlijkse bijdrage die u als werkgever betaald aan het fonds. Met andere woorden, als u minder dan 1.750 euro bijdraagt aan het fonds kan u rekenen op solidariteit.
Niet alle opleidingen komen in aanmerking. Als het gaat om bedrijfsspecifieke opleidingen, gratis opleidingen van een leverancier, teambuildingsactiviteiten of examen afleggen kan u geen beroep doen op de premie. Als de opleidingen vakspecifiek zijn, nodig om de functie beter uit te voeren of uit te oefenen, mag de premie aangevraagd worden. De opleiding moet niet noodzakelijk binnen de werktijd plaatsvinden. Het gaat wel om een formeel georganiseerde opleidingen. Dit wil zeggen dat een externe docent of lesgeeft of begeleidt.
Mijn .be-domeinnaam registreren, hoe doe ik dat? Ik heb na mijn stagejaren mijn eigen praktijk opgericht en wil nu werk maken van een website. Hoe start ik mijn .be-domeinnaam. Waar moet ik dan allemaal rekening mee houden?
Ik wil van een restaurant een kantoor maken.
Heb ik daarvoor een vergunning nodig?
Er is geen lijst vastgelegd van opleidingsverstrekkers waar u de opleiding kan volgen of laten volgen. De opleidingsverstrekker moet wel over een kwaliteitslabel beschikken die nodig is om bijvoorbeeld een subsidiedossier bij de overheid aan te vragen. Ook opleidingen bij instituten, ordes, kamers en raad komen in aanmerking.
Het registreren van uw .be-domeinnaam is dan inderdaad de eerste stap. Eerst en vooral controleert u best of de naam die u kiest nog vrij is. Dit kan op www.dns.be. Als de domeinnaam die u kiest niet meer beschikbaar is, ziet u op de resultaatpagina van www. dns.be een aantal tips om een alternatief te vinden. Zo kunt u woorden van plaats verwisselen, een koppelteken gebruiken of nv of bvba toevoegen.
Uw bedrijf is aan uitbreiding toe en daarom wilt u een nieuw filiaal openen. U heeft een gebouw gekocht waar voordien een restaurant in gevestigd was en nu wilt u er een kantoorruimte van maken. Heeft u daar een stedenbouwkundige vergunning voor nodig?
Registreer dan zo snel mogelijk de .be-domeinnaam, zeker vooraleer u erover communiceert via bijvoorbeeld naamkaartjes. Op de website www.dns.be vindt u een lijst met registrars, dit zijn bedrijven waar u de registratie kan doen. Met de registratie van de domeinnaam hebt u dan in elk geval de eerste stap gezet voor het aanmaken van een website. Uiteraard zal u rekening moeten houden met de specifieke deontologische regels van uw beroep naar communicatie toe.
Sinds 29 november 2015 heeft de Vlaamse regering de lijst vergunningsplichtige functiewijzigingen aangepast. De hoofdfunctie ‘handel, horeca, kantoorfunctie en diensten’ is nu opgesplitst in drie aparte, volwaardige hoofdfuncties: detailhandel; dancing, restaurant en café en ten slotte kantoorfunctie, dienstverlening en vrije beroepen. Dat betekent dat u voortaan vaker een bouwvergunning zal moeten aanvragen. Koopt u een restaurant en wil u in dat gebouw uw kantoor vestigen, dan zal u daar een stedenbouwkundige vergunning voor nodig hebben. Ook wanneer u uw dokterspraktijk wil omvormen tot een dancing, moet u dus een vergunning aanvragen.
Ik schrijf af en toe een boek, hoe wordt mijn auteursvergoeding belast?
Door een tikfout staat een nul te weinig in onze factuur Kan ik een gecorrigeerde factuur nasturen?
Toch zal er in de praktijk niet zo héél veel veranderen. Een functiewijziging van bijvoorbeeld restaurant of café naar een detailhandelspand gaat immers bijna altijd samen met werken. En om te verbouwen, uit te breiden, muren te verwijderen of bij te bouwen, is sowieso al een stedenbouwkundige vergunning vereist.
Als advocaat schrijf ik soms boeken over juridische thema’s, in opdracht van een uitgeverij, die me daarvoor een auteurscontract bezorgt. Daarbij houdt de uitgeverij 15 % roerende voorheffing in op mijn auteursvergoeding. Hoe zit dat nu met mijn aangifte in de personenbelasting? Moet ik dat nog aangeven?
Een tikfout is vlug gebeurd, zeker als de zaken snel moeten gaan. Zo typte uw medewerker per ongeluk een nul te weinig in een factuur, waardoor het saldo slechts een tiende bedroeg van wat normaal moest worden aangerekend. Kan u dat rechtzetten door een gecorrigeerde factuur na te sturen?
Wanneer u als auteur afstand doet van uw auteursrechten, ontvangt u hiervoor een auteursvergoeding van uw uitgever. Die houdt vooraf 15 % roerende voorheffing in, stort dit door naar de fiscus en vult hiervoor een aangifteformulier in. Eenmaal deze formaliteiten vervuld, hoeft u deze inkomsten in principe zelf niet meer aan te geven. U wordt hier ook verder niet meer op belast. Opgelet: deze regel geldt tot een grens van 57.270 euro aan auteursvergoedingen op jaarbasis (na aftrek van 50 % forfaitaire kosten op de eerste 15.220 euro inkomsten en 25 % op de inkomsten tot 30.440 euro). Komt u boven dat bedrag, dan is uw uitgever verplicht 25 % in te houden op die schijf boven 57.270 euro of kan dit als een beroepsinkomen worden belast volgens de progressieve tarieven in de personenbelasting.
Bel de klant best meteen op om uit te leggen wat er fout is gelopen. Vervolgens stuurt u meteen een creditnota naar de klant, voor het bedrag van de foute factuur, samen met de nieuwe, correcte factuur waarop het juiste bedrag staat. In de creditnota verwijst u duidelijk naar de fout die in de oorspronkelijke factuur is geslopen én naar de oorspronkelijke verkoopovereenkomst met het afgesproken juiste factuurbedrag. Bij een gezonde klantenrelatie moet dat volstaan om het verkeerde factuurbedrag recht te zetten. Lukt dat niet, dan kan u een minnelijke schikking voorstellen, waarbij u een korting geeft. Of u kan de zaak voor de rechtbank brengen.
Ledenvoordeel
U kan de gratis digitale adviesgids ‘De Factuur’ downloaden, met daarin alle info en tips voor correct factureren: www.unizo.be/publicaties.
UNIZO ontwikkelde een handige online facturatietool. U kan die tool gedurende één maand gratis testen, geheel vrijblijvend. Neemt u nadien een jaarabonnement, dan betaalt u als UNIZO-lid slechts 8 euro per maand, andere geïnteresseerden betalen 15 euro per maand. www.defactuur.be
DeVrijeBeroeper 15
Vraag&Antwoord
Door Gert Peeters, juridisch adviseur, gert.peeters@federatievrijeberoepen.be
Elektronische maaltijdcheques
Is mijn keuze definitief?
Een kinesitherapeut die langer thuisblijft Wat zegt Europa?
masterclass
Gespecialiseerde managementopleidingen voor de medisch vrije beroeper. Wegens groot succes herhaald!
Als apotheker, (tand-)arts, kinesitherapeut, … genoot u een gedegen medische opleiding. Maar hoe zit het met uw kennis over financieel management, over uw marktpositionering, over personeelszaken…? Facetten die minder aan bod komen in uw opleiding als medisch vrije beroeper, maar die wel cruciaal zijn bij de uitbouw van uw praktijk. Wil u als zorgverstrekker extra managementskills verwerven, dan is de speciale managementopleiding van de Federatie Vrije Beroepen beslist iets voor u. Na het succes van vorige edities starten we tijdens het komende najaar een nieuwe opleidingsreeks. Ruim op voorhand inschrijven is de boodschap, gelet op het groot aantal gegadigden. De masterclasses worden afzonderlijk per medische beroepsgroep (arts, apotheker, tandarts, psycholoog…) gedoceerd. Zo bent u verzekerd van een opleiding met praktijkvoorbeelden specifiek voor uw beroepsgroep!
Er is ruimschoots mogelijkheid tot vraagstelling, interactie en persoonlijke begeleiding. Tijdens het gezamenlijke lunchmoment kunt u in dialoog gaan met zorgverstrekkers uit de andere disciplines.
Voor deze opleiding zullen accreditaties voor permanente vorming aangevraagd worden.
Het programma Strategie, Marketing en Sales Management Strategie:
U leert hoe u een praktijk met een visie runt. Door u af te vragen waar u naar toe wilt met uw praktijk, stelt u uw eigen visie op. Ook wordt bekeken of u een businessplan nodig heeft en hoe u daar precies aan begint.
Communicatie, marketing en verkoop: Waar staat uw praktijk voor en hoe vertaalt u uw businessplan in uw communicatie. Wat is de rol en het doel van een eigen website? En hoe pak ik sociale media aan? Wat is de impact van de deontologie op mijn communicatie en marketing?
Financieel Management – luik 1
U leert meepraten met uw boekhouder:
In hoeverre ben ik er echt van op de hoogte hoe al die begrippen een invloed hebben op mijn dagelijkse praktijkvoering? Wat zeggen een balans en resultatenrekening over mijn praktijk, cash-flow, jaarrekening, financiële analyse, budget, …?
Financieel Management – luik 2 Hoe kijkt een bankier naar uw balans bij een kredietaanvraag? U krijgt tips bij het verwerven van onroerend goed, zowel de fiscale en financiële aspecten. Ook leert u het verschil tussen een eenmanszaak of vennootschap: wat
betekent een vennootschap voor uw portemonnee?
Verder worden de volgende vraagstukken behandeld: Hoe kan ik privé-inkomen uit mijn vennootschap verwerven? Hoe kan ik geldoverschotten rendabeler maken via vermogensbeheer? Welke verzekeringen heb ik nodig – privé en professioneel? Wat betekent successieplanning voor mij, mijn gezin en mijn vennootschap?
Persoonlijk ondernemerschap en HR Management
Timemanagement & privé-werkbalans Als vrije beroeper is timemanagement altijd een uitdaging. Hoe kunt u uw tijd beter beheren, zowel op vlak van effectiviteit, kwaliteit en productiviteit?
U leert omgaan met uitdagingen, veranderingen, burn-out, gezin, vrije tijd, nieuwe impulsen, …?
HR Management
Denkt u er aan om personeel aan te werven of bent u al leidinggevende? Leer dan hoe u een goede leidinggevende wordt en hoe te evalueren en motiveren. U ontvangt ook een overzicht van verschillende samenwerkingsmodellen.
Divers Management
Uit onderstaande lijst zullen twee onderwerpen gekozen worden. Voor het definitief aanbod, raadpleeg onze
Praktisch: Zaterdag: 17/09, 08/10, 29/10, 19/11, 10/12/2016 - 5 dagsessies van 9.30 tot 14.30u U kunt zich vanaf 1 maart 2016 inschrijven voor deze unieke reeks via onze website: www.academievrijeberoep.be
website www.ondernemersacademie.be en uw beroepsorganisatie.
� Overnemen en overlaten: Waarde van de praktijk en van onroerend goed, verschillende partners bij een overname (koper, verkoper, financierder, …), voordelen van samenwerking, rol van de accountant bij overname, probleem met privévastgoed, successieplanning.
� Online met je praktijk: Kan ik als medisch vrije beroeper een online activiteit organiseren? Hoe kan ik bijvoorbeeld als vrije beroeper een webshop opstarten en met welke parameters dien ik hierbij rekening te houden? Hoe pak ik online marketing aan binnen de deontologische grenzen?
� Associëren, is dat iets voor mij? Wat zijn de voordelen? En de nadelen? Wat zijn de verwachtingen van elke partij? Welke rechtsvorm wordt gekozen? Hoe wordt de verloning geregeld?
� Omgaan met moeilijke patiënten: Hoe gedraag ik mij voldoende assertief? Wie is de patiënt van vandaag? Wat is uitzonderlijke patiëntvriendelijkheid? Hoe communiceer ik? Hoe stel ik patiënten op hun gemak?
Deze opleiding is een initiatief van de Federatie van Vrije Beroepen, de Academie voor het vrije beroep en de UNIZO Ondernemersacademie.
“Mijn zaak wordt nooit getackeld door tv-problemen.”
FILIP MEEUS, ANTWERP BOWLING
U staat altijd klaar voor uw patiënten. KBC staat altijd klaar voor u. kbc.be/mediservice
