devrije beroeper
JANUARI 2019 - DRIEMAANDELIJKS - P 918334
4-5 3
KOEN GEENS BLIKT TERUG EN KIJKT VOORUIT
Secretaris-Generaal Federatie Vrije Beroepen
“DE
VOLGENDE 20 JAAR ZULLEN DE VRIJE BEROEPEN INGRIJPEND VERANDEREN”
VERKIEZINGEN 2019: WAT VINDEN VRIJE BEROEPERS DE PRIORITEITEN?
Als het van de vrije beroepers afhangt, moet administratieve vereenvoudiging de inzet zijn van het debat tijdens de kiesstrijd in 2019 (50%). Dat blijkt uit een enquête van de Federatie Vrije Beroepen in aanloop naar de regionale, federale en Europese verkiezingen, waarbij 700 vrije beroepers werden bevraagd.
Op de tweede en derde plaats komen het verlagen van de belastingen (43%) en het betaalbaar houden van de sociale zekerheid (32%). Daarnaast zijn een efficiëntere overheid (27%), de mobiliteitsproblemen (23%) en de loonkosten (22%) thema’s die vrije beroepers bezighouden.
20% heeft last om geschikt personeel te vinden
Positieve kijk op de toekomst
Bij de belangrijkste problemen geeft nog eens 20% aan dat het moeilijk is om geschikt personeel te vinden en te behouden. Andere problemen zijn volgens vrije beroepers het betalingsgedrag van de cliënt (16%), de beroepsreglementering (15%), toenemende concurrentie (11%), rechtsonzekerheid (11%).
Ondanks deze belemmeringen, kijkt het merendeel van de vrije beroepers positief naar de toekomst. De meerderheid (58%) gaf aan met alles wat hij of zij nu weet, zeker opnieuw te starten als zelfstandig vrije beroeper. Slechts 17% zou het niet meer doen, en de overige 26% weet het niet zeker.
Met deze enquête werd o.a. gepeild naar de bekommernissen van de vrije beroepers en hun kijk op de toekomst. De resultaten dienen voor het opstellen van het Memorandum van de Federatie Vrije Beroepen, dat intussen digitaal werd verspreid naar alle stakeholders en momenteel in druk is.
Anouk
Personal coach
boostbodymind.be
Mijn ding?
Het beste in mijn sporters naar boven halen.
Niet mijn website bouwen.
Met Bizz Online heb ik mijn eigen professionele website, van a tot z beheerd en geoptimaliseerd voor zoekmachines ... en dat allemaal in samenwerking met een toegewijde Proximus-expert. Ik kan ineens meer tijd nemen voor de trainingen van mijn klanten.
Doe vooral je eigen ding!
EDITO
VAN HARTE
Dit is mijn laatste voorwoord voor ‘De Vrije Beroeper’. Momenteel ben ik al aan de slag bij Fednot, de Federatie van het Notariaat. Als ik terugkijk naar mijn 9 jaar bij de Federatie Vrije Beroepen, dan valt het op dat de vrije beroeper meer en meer onder druk komt te staan.
Er is de digitalisering. Een aantal activiteiten die kunnen worden gestandaardiseerd, zullen door digitale toepassingen worden overgenomen. Dat is niet alleen bij vrije beroepen het geval, het geldt voor alle sectoren in onze economie. Het zal vooral zaak zijn om de vrije beroepen de tijd te geven om zich aan te passen. Tegelijkertijd biedt nieuwe technologie ook de mogelijkheid om zich als vrij beroep te concentreren op het leveren van echte toegevoegde waarde door persoonlijk advies.
Maar het is niet de digitalisering die het vrij beroep onder druk zet. Meer fundamenteel is het ondergraven van de onafhankelijkheid van de vrije beroepen. Sommige commerciële spelers zien graten in de zogenaamde ‘markt’ van vrije beroepen. De onafhankelijkheid van een vrij beroep garandeert een onafhankelijk en objectief advies aan de cliënt of patiënt. Stel dat dit advies zou worden gegeven in functie van commerciële doeleinden, dan wordt de essentiële toegevoegde waarde van een vrij beroep te grabbel gegooid. Hetzelfde geldt voor de bewering dat sommige vrije beroepen door ambtenaren kunnen worden uitgeoefend. Een ambtenaar zal nooit op een onafhankelijke manier een advies kunnen geven. De overheid – ‘vadertje staat’ - zal altijd meekijken.
Tegelijkertijd ontstaat er een trend naar een deregulering van de vrije beroepen. Zelf ben ik altijd voorstander geweest van minder reglementen en vooral van minder administratieve rompslomp. Maar vrije beroepen werken met zo’n gespecialiseerde en cruciale materies (geneeskunde, recht, boekhouding,…) dat er een aantal minimumvereisten aan het beroep moeten worden gesteld. Dit is geen corporatistische reflex, ter bescherming van de eer en glorie van de vrije beroepen. Integendeel, deze reglementering is er in het voordeel van de burger. Jammer genoeg wordt dat laatste amper vermeld in de debatten over beroepsreglementering. Ben ik nu pessimistisch? Neen. Het aantal vrije beroepers blijft stijgen, wat betekent dat jonge mensen het nog steeds aantrekkelijke beroepen vinden. Alleen moeten we op onze hoede zijn, de juiste klemtonen leggen en de krachten bundelen. Ik blijf dus een grote supporter van de Federatie Vrije Beroepen. Het was alvast een eer en genoegen om hier zelf 9 jaar aan mee te werken. Van harte, Jan Sap, Secretaris-Generaal Federatie Vrije Beroepen @jansap
50%
50% van de ondervraagde vrije beroepers vindt dat administratieve vereenvoudiging hoog op de politieke agenda moet komen na de verkiezingen (zie p.1)
GROTE EENSGEZINDHEID BIJ STAKEHOLDERS
SAMENWERKING ZET DE TOON OP SLOTDAG
Het project ‘Samenwerking in de zorg’ dat de Federatie Vrije Beroepen uitvoerde met steun van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid, kreeg op 16 oktober 2018 een slotmoment op de Grote Markt in Brussel in aanwezigheid van een diverse groep stakeholders. Het werd een sterke avond, met als kernbegrippen samenwerking, verbinding en kruisbestuiving. Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Jo Vandeurzen was alvast vol lof: “Zelfstandige zorgverstrekkers zijn een essentieel onderdeel van de eerstelijnszorg in Vlaanderen. Zoals het zorglandschap vandaag vorm krijgt, in functie van de zorgvragen, wordt de samenwerking tussen hen van primordiaal belang.”
“Veel zorgverstrekkers werken al onder uiteenlopende vormen met elkaar samen. Maar willen we de uitdagingen in de sector effectief aanpakken, dan moet dat gebeuren met gezamenlijke doelstellingen en op basis van een gemeenschappelijke visie en missie”, aldus minister Jo Vandeurzen.
De 108.496 zelfstandige zorgverstrekkers in ons land omarmen meer dan ooit het principe van samenwerking. Voor deskundig advies en handige tips biedt de Federatie een gloednieuw stappenplan en handboek aan. Binnenkort zal er ook een begeleidingstraject aangeboden worden.
Luk Collet
Voor meer informatie, contacteer de projectverantwoordelijke gretel.vanderlooy@federatievrijeberoepen.be
Foto:
KOEN GEENS BLIKT TERUG EN KIJKT VOORUIT
INTERVIEW
‘JE KUNT VANDAAG NIET VOLHOUDEN DAT ADVOCATEN OF DOKTERS ONDERNEMERS ZIJN’
“Koen Geens werd in 2014 minister van Justitie , en zette een hele reeks hervormingen in de steigers. Met gevolgen voor de vrije beroepen. Een reden om bij hem op bezoek te gaan voor een vraaggesprek. Te meer daar minister Geens van huis uit iets heeft met de vrije beroepen. Zijn doctoraat (1986) droeg de titel ‘Het vrij beroep’, hij richtte mee het advocatenkantoor op dat vandaag bekend staat als Eubelius, en, klap op de vuurpijl, van 1999 tot 2005 was hij voorzitter van de Federatie Vrije Beroepen.
Tekst: Mona Wyverkens & Filip Huysegems
Foto’s: Peter De Schryver
Deze regeerperiode loopt af. Waarover bent u het meest tevreden als u terugkijkt?
“Dat we op Justitie de trein van de hervormingen hebben kunnen handhaven, ondanks de moeilijke omstandigheden – en dan denk ik aan de terreurdreiging, aan de moeilijke situatie in de gevangenissen...”
Zat u al langer te broeden op die hervormingen?
“Natuurlijk wist ik niet vooraf dat ik minister van Justitie zou worden, in de voorgaande regering zat ik op het departement Financiën. Maar door mijn ervaringen als hoogleraar en advocaat had ik wel een idee van wenselijke veranderingen. De eerste drie maanden van mijn mandaat, tot en met de kerstvakantie 2014, heb ik gebruikt om alles op een rijtje te zetten. Zo zijn we dan gekomen tot de hinkstapsprong.”
Hinkstapsprong? Kunt u dat toelichten?
“Dat waren drie plannen. De hink had als doel het justitieapparaat efficiënter te maken. Daarvoor maakten we tien zo-
genaamde ‘potpourriwetten’ – we zitten nu aan de negende. De stap slaat op de reeks nieuwe basiswetgeving. Het derde plan kun je zien als de sprong naar de toekomst. Daarmee tekenden we uit, voor een volgende bewindsploeg, hoe justitie zich kan aanpassen aan de moderne technologieën. Zo denken we onder meer aan justitie-op-afstand.”
“Door mijn ervaringen als hoogleraar en advocaat had ik een idee van wenselijke veranderingen.”
Kijkt u ook terug op gemiste kansen?
“Gemiste kansen? Goh... Natuurlijk had ik graag een nieuw wetboek van strafvordering tot stand zien komen. De strafprocedure zoals ze vandaag is, is dikwijls tergend traag. Maar de sector is er nog niet klaar voor. Dus dat is misschien een gemiste kans. Maar ik lig daar niet wakker van. Vóór mij is het ook niemand
VOLHOUDEN DOKTERS GEEN
gelukt, de eerste voorstellen om de strafprocedure te hervormen dateren van 1975. Advocaten en onderzoeksrechters en parketten op één lijn krijgen, vraagt nog enkele jaren energie.”
Hoe komt dat?
“Omdat het gaat om regels omtrent de menselijke vrijheid, toch een van de belangrijkste zaken in vredestijd. En omdat de betrokkenen onderling tegenstrijdige opvattingen hebben over hoe een beter systeem er kan uitzien. In de sociale en economische sector bestaan er overlegstructuren om zoiets uit te klaren. In de penale sector niet. Iedereen die kan spreken, spreekt.”
Een gevolg van de nieuwe basiswetgeving is onder meer dat vrije beroepers failliet verklaard kunnen worden. Waarom was dit volgens u nodig?
“Die nieuwe wetgeving wil aansluiten bij de economische realiteit waarin we leven. Je kunt vandaag niet volhouden dat advocaten of dokters geen ondernemers zijn. Toen ik student was, was ‘ondernemer’ nog een lelijk woord, vandaag staat het voor al wie op een dynamische en creatieve manier andere mensen van goederen, en in het geval van de vrije beroepen, van diensten voorziet.”
“Om specifiek op uw vraag in te gaan: niet failliet kunnen gaan is een nadeel. Failliet gaan betekent dat je een episode afsluit. Vroeger beschouwden mensen een faillissement als een schande,
“De ordes en de instituten zullen moeten bewijzen dat ze opgewassen zijn tegen de uitdagingen van de 21ste eeuw.”
INTERVIEW
maar dat is fout. Particulieren kunnen in schuldbemiddeling gaan, een kwijtschelding bereiken, en zo zicht krijgen op een nieuwe kans. Dat is het recht van elke ondernemer. En voortaan ook van de vrije beroeper.”
Ordes en instituten krijgen een belangrijke rol bij insolventie van een vrije beroeper, in de aanstelling van een medecurator-vrije beroeper.
Hoe ziet u de rol van ordes en instituten in de toekomst? Zullen zij aan belang winnen, zoals in dit geval, of net niet?
“De ordes en de instituten zullen moeten bewijzen dat ze opgewassen zijn tegen de uitdagingen van de 21ste eeuw. In wat u daar aanhaalt, zijn ze dat alvast geweest. Ik weet zeker dat twintig jaar geleden van een uitbreiding van insolventie tot de vrije beroepen geen sprake zou geweest zijn. Ik herinner mij, toen ik voorzitter was van de Federatie van de Vrije Beroepen, dat er over publiciteit voor vrije beroepen gesproken werd en dat bepaalde beroepen ogenblikkelijk in battle mode gingen.”
“Het is een opdracht voor ordes en instituten om het belang van het beroep en het belang van de patiënten en cliënten te laten convergeren. Vrije beroepen hebben een aantal voorrechten, zoals monopoliebescherming, titelbescherming, en een eigen tuchtrecht. Ze moeten die voorrechten verdienen, want het publiek wordt steeds mondiger.”
Vrije beroepen wordt de jongste tijd inderdaad geregeld aangewreven dat hun privileges niet meer van deze tijd zijn. Wat denkt u daarvan?
“Politici, bedrijfsleiders, werknemers, ambtenaren... allemaal hebben ze wel iets dat ze onderscheidt: wij, politici, hebben
de uittredingsvergoeding, ambtenaren een beter pensioen, vrije beroepers een eigen orde, of vaste tarieven in het geval van deurwaarders of notarissen. En dan hoor je anderen in de samenleving zeggen: is daar wel een goede reden voor?
Als je dán geen antwoord klaar hebt dat juist is en dat intelligent wordt verdedigd, dan sta je te kijk. Daar moet je dus op anticiperen. Want reputatieschade loop je op in een oogwenk, en vervolgens kost het jaren om het vertrouwen van het publiek terug te winnen. En als je veel moeite hebt om een correct en inzichtelijk antwoord te geven, moet je toch eens kijken of onder al die kritiek geen bron van waarheid zit.”
“De vrije beroepen zullen de volgende twintig jaar een ernstige transformatie ondergaan.”
Jan Sap, secretaris-generaal van de FVB, is overgestapt naar de federatie van het notariaat. Hebt u tips voor zijn opvolger?
“Die persoon moet twee zaken combineren: helder inzicht en diplomatie. Of nog anders: weten wat er moet gebeuren met het oog op de toekomst, en dat met een fluwelen handschoen doordrukken. Want de vrije beroepen zullen de volgende twintig jaar een ernstige transformatie ondergaan. Zoals heel onze maatschappij. Blockchain, de digitalisering, artificiele intelligentie... dat gaat allemaal veel gezond verstand vergen. Zij die zeggen ‘het zal onze tijd wel duren’, die zijn ofwel heel oud ofwel niet wijs. En de nieuwe secretaris-generaal moet die tweede categorie absoluut bij de les brengen.”
WAT IS DE MEERWAARDE VAN LIBERFORM VOOR ONDERNEMINGEN DIE VALLEN ONDER PC336?
Liberform is sinds 2015 het vormingsfonds bij het paritair comité 336. In 2016 startten we met een gratis aanbod van opleidingen voor werknemers. Dat zijn geen vakspecifieke opleidingen, daar is immers al bijzonder veel aandacht voor. Wel focussen we ons op algemene vorming: taal, bureautica, leiding geven, coachen, persoonlijke ontwikkeling. De opleidingen kunnen klassikaal gegeven worden, maar er is ook een ruim aanbod van e-learning. Naast de gratis opleiding is er sinds 2016 de opleidingspremie. Opleidingen voor werkgevers of werknemers die betaald worden door de onderneming, kunnen tot op zekere hoogte terugbetaald worden met die opleidingspremie.
Liberform verzamelt onder de noemer ‘Inspire’ ook informatie over tewerkstellingsmaatregelen, de vele vormen van stages, diversiteit in de sector, personeelsbeleid…
Ga naar de website en laat je zeker inspireren www.liberform.be/nl-inspire.
VERMINDERDE VOORLOPIGE BIJDRAGEN?
WEES WAAKZAAM!
Betaal je in 2018 verminderde voorlopige sociale bijdragen, dan is het belangrijk om de evolutie van je inkomen in de gaten houden en verhogingen te voorkomen.
Voorgestelde voorlopige bijdrage
Sinds 2015 worden je sociale bijdragen als zelfstandige berekend op basis van je netto belastbaar inkomen van het bijdragejaar. De bijdragen van 2018 worden dus berekend op je inkomen van 2018. Als zelfstandige betaal je voorlopige bijdragen die later herzien worden zodra de fiscus je inkomen officieel vaststelt. Deze voorlopige bijdragen worden berekend op je inkomen van 3 jaar geleden. Het is dus mogelijk dat je bij de herziening moet bijbetalen of dat je terugkrijgt.
Vermijd verhogingen
Kreeg je een vermindering van je voorlopige bijdragen, dan is er een risico op bijkomende verhogingen. Het is dus belangrijk om de evolutie van je inkomen in de gaten te houden. Je boekhouder kan je hierbij helpen.
Meer weten over je sociaal statuut als vrijeberoeper? www.liantis.be
GELDEN DE ALGEMENE VOORWAARDEN VOOR
VRIJE BEROEPERS ALS
ZE OP DE FACTUUR STAAN?
Je hebt de algemene voorwaarden vooraf niet uitdrukkelijk goedgekeurd. Zijn die van toepassing voor de vrije beroeper, ook als ze op de achterkant van de factuur staan?
Bij een niet-tijdige betaling of een ander dispuut over een overeenkomst, kan discussie ontstaan. Dan is het belangrijk te weten of de algemene voorwaarden gelden. Daarin staan meestal bepalingen die afwijken van de ‘gewone’ toepassing van de wet.
Voor particuliere klanten tellen die algemene voorwaarden alleen als de klant ze kreeg vóór het sluiten van het contract. Bovendien moet de tegenpartij kunnen bewijzen dat de klant de voorwaarden aanvaard heeft (bvb. door de bestelbon of offerte te tekenen en daarbij te bevestigen akkoord te gaan met de voorwaarden).
Een klant die handelaar is, moet niet bewijzen dat hij ze uitdrukkelijk aanvaard heeft. Het volstaat dat de tegenpartij bewijst dat die klant-handelaar bvb. via e-mail de offerte én de algemene voorwaarden kreeg, ook al tekende hij die niet. Als de klant-handelaar het contract gewoon uitvoert, wordt dit gezien als een stilzwijgend akkoord met de algemene voorwaarden.
Voor particuliere klanten volstaat het niet dat de algemene voorwaarden op de achterkant van de factuur staan.
Ze moeten die immers krijgen vóór het contract wordt afgesloten en er uitdrukkelijk mee instemmen. Voor vrije beroepen en andere ondernemingen die niet als ‘handelaar’ beschouwd werden, gold tot voor kort de regeling voor particuliere klanten.
Op 1 november is dit veranderd: voortaan geldt de regeling voor handelaars voor àlle ‘ondernemingen’: vrije beroepers, vzw’s, stichtingen, maatschappen, landbouwers, burgerlijke vennootschappen, beroepsverenigingen, enz. Samengevat: zijn de klanten handelaars, dan zijn de algemene voorwaarden van toepassing, ook als ze op de achterzijde van de factuur staan en ze die niet geprotesteerd hebben. Vanaf 1 november 2018 geldt die regel ook voor vrije beroepers. Voor particulieren niet.
MIJN MEDEWERKER IS ZIEK, WAT NU?
De wintermaanden staan voor de deur. Dat betekent dat het griepseizoen eraan komt. Wat moet je als vrije beroeper-werkgever doen als een medewerker dan uitvalt?
Wat mag ik verwachten van mijn medewerker?
Dat hij jou of de personeelsverantwoordelijke onmiddellijk verwittigt. Dat mag telefonisch of per e-mail. Doet hij dat niet en er is geen sprake van overmacht (bv. Als hij in het buitenland in het ziekenhuis ligt), moet je hem voor die dagen waarop hij afwezig is ook geen gewaarborgd loon betalen.
Wat kan ik doen als werkgever?
Als werkgever mag je een medisch attest eisen binnen de twee dagen, tenzij die termijn anders bepaald is in de CAO of het arbeidsreglement. Dat mag per post, bij voorkeur aangetekend, of ingescand via e-mail. Doet je medewerker dat niet? Dan kan je de dagen waarop hij afwezig is, aanrekenen op het gewaarborgd loon.
Moet ik gewaarborgd loon betalen?
Als werkgever ben je verplicht om één maand - vanaf de eerste dag arbeidsongeschiktheid - het loon van de zieke door te betalen. Duurt het langer dan één maand, dan valt hij terug op een uitkering van de ziekteverzekering.
Kan ik mijn medewerker ontslaan bij ziekte?
De Belgische en Europese rechtspraak aanvaarden ziekte niet als een reden voor ontslag. Dat wordt gezien als discriminatie. Dat betekent niet dat je een zieke medewerker niet kunt ontslaan. Je moet dat ontslag motiveren en ziekte mag niet de reden zijn. Let wel: de opzegperiode begint pas te lopen als de ziekteperiode voorbij is en die persoon weer werkt. Vraag eerst advies over de concrete situatie bij je sociaal secretariaat.
Nog vragen? Contacteer UNIZO Ondernemerslijn (0800 20 750) of Liantis www.liantis.be
ALLES MET MATE
MARIEKE WYCKAERT
Voorzitter Federatie Vrije Beroepen
Ukent misschien het vervolg van dit het oude Vlaamse spreekwoord: “…zei de boer, en hij sloeg zijn vrouw met de ellestok”. Voor ons aller educatie (ook ik zocht het even op): een el is, afhankelijk van de streek, ongeveer 70 cm, dus ik zou in dit verhaal niet graag de vrouw van de boer zijn. Alles met mate, vraagt de Europese wetgever ons in de fameuze proportionaliteitsrichtlijn: elke bestaande en nieuwe reglementering van een beroep moet onder het vergrootglas worden gelegd om niet gerechtvaardigde en niet-proportionele drempels voor de uitoefening van een beroep weg te schrapen. Leve het vrije ondernemerschap. Tot zover akkoord: ook wij zijn voor het ondernemerschap. Maar die ellestok, daarvoor passen wij.
Stel u eens voor dat alle medische zorgen zonder enige beperking vrij in de markt te koop zouden zijn: diagnose, behandeling, medicatie. Dat mevrouw Zachte Handen zonder enige beroepskwalificatie een – effectief goede - massage mag aanprijzen als een middel tegen, ik zeg zomaar wat, hartritmestoornissen. Of dat mijnheer Ik Weet Het Per Definitie Beter, na vijf jaar de assisenverslaggeving in de pers te hebben gevolgd - geef toe dat daar wel wat oneliners te rapen zijn – zichzelf aanprijst als de redder in nood voor de zondaars onder ons. En wat vindt u van mevrouw Blokjesbouwer, die zich uitsluitend kan beroepen op een indrukwekkende jeugdcarrière in Duplo- en later Legoconstructies en de brug zal bouwen waarop in dit drukbevolkte land elke dag tienduizenden voertuigen moeten rijden? Of nog, mijnheer Polyglot, die gemakkelijk talen oppikt, en dus zijn diensten aanbiedt voor juridische of medische vertalingen.
Toegegeven, erg genuanceerd ben ik niet. Maar in essentie staan al onze beroepen nu voor zo’n oefening: elke regel die de toegang tot en de uitoefening van het beroep beperkt, moet worden getoetst op zijn noodzaak. En
wie de pers een beetje volgt, weet het: als er één beroepsgroep wordt geassocieerd met reglementering, dan zijn het wel de vrije beroepen.
We kunnen er ook wat van. Deze richtlijn dwingt ons onszelf in de spiegel te bekijken en onnodig corporatisme te scheiden van regels die het algemeen belang dienen. Laten we de zaken dus in de eerste plaats als een opportuniteit zien. We zijn hierin best proactief: we moeten de overheid hierin bij de hand kunnen nemen en de analyse mee aansturen.
De eerste horde (die van mijn ongenuanceerde voorbeelden: wie medische zorgen verstrekt, iemand voor de rechtbank verdedigt, of bruggen bouwt, moet daarvoor geschoold zijn) zal relatief gemakkelijk te nemen zijn. Daarna wordt het een pak moeilijker: mag de jurist ook in het buitenland zijn geschoold om het Belgisch straf- en strafprocesrecht te bedrijven, zonder enige controle op zijn kennis? We zullen dus streng maar rechtvaardig moeten zijn voor onszelf: dat vraagt nederigheid.
Dat is de oefening die elk vrij beroep eerst in eigen huis moeten voeren. Niet alleen de ordes en de instituten, maar ook de beroepsverenigingen en elke vrije beroeper met gezond verstand moeten hiervan werk maken. En in deze oefening kunnen we veel van elkaar leren: samenwerking is dus nog maar eens het motto.
Dus ja, alles met mate, ook onze beroepsreglementering. Maar die slagen met de ellestok, daarvoor hoeden wij ons. Die zijn niet meer van deze tijd. En dat hebben we grotendeels zelf in handen. Om met een ander spreekwoord uit dezelfde sector te eindigen: handen aan de ploeg dus, en ju En u, ment u mee het ossenspan?
COLOFON De Vrije Beroeper is een uitgave van de Federatie Vrije Beroepen vzw (VU), Willebroekkaai 37, 1000 Brussel. Verschijnt 4x per jaar. De redactie van De Vrije Beroeper streeft naar de grootst mogelijke betrouwbaarheid van de gepubliceerde informatie, waarvoor zij echter niet aansprakelijk kan worden gesteld. Contact: +32 (0)2 21 22 504, info@federatievrijeberoepen.be Kernredactie: Jan Sap, Gert Peeters, Filip Huysegems, Nele Muys, Sanderijn Vanleenhove, Gretel Van Der Looy, Edward Van Rossen, Mona Wyverkens Vormgeving: Kliek Creatieve Communicatie, Bruggestraat 105, 8700 Tielt, +32 (0)51 40 43 12, contact@kliek.be Fotografen: Pat Verbruggen, Dieter Telemans Adverteren? Trevi nv, Meerlaan 9, 9620 Zottegem, +32 (0)9 360 62 16, www.trevi-regie.be Blijf op de hoogte: www.facebook.com/federatievrijeberoepen, twitter.com/vrijeberoepen Onze elektronische nieuwsbrief? www.federatievrijeberoepen.be
“Als ik later stop met mijn praktijk, kan ik dan de levensstandaard van mij en mijn gezin behouden?”
Minder gaan werken? Da’s voor later. Toch denkt u er best nu al over na. Dan weet u zeker dat u – als het zover is –niet met lastige vragen zit. “Tellen mijn studiejaren mee voor mijn pensioen? Kan ik mijn beroep nog deeltijds blijven doen als ik mijn praktijk stopzet? En wat doe ik met mijn praktijkgebouw?” De antwoorden zijn uitgebreid en voor iedereen anders. Daarom staat er een KBC relatiebeheerder Medische Vrije Beroepen voor u klaar. Wilt u ook meer weten over úw later? Maak dan zeker een afspraak. kbc.be/ondernemen/later
