DIGITAL CONSTRUCTION BRUSSELS
1.300 professionals kwamen samen op de 8e editie
Maandblad van en voor de aannemer en de installateur Uitgave van Embuild • Kunstlaan 20, 1000 Brussel • afgiftekantoor Gent X • 6 euro
ARBEIDSREGLEMENT
Tijd om jullie kalender voor 2026 te finaliseren!
VISIEMOMENT VAN EMBUILD VLAANDEREN Bouw maakt Vlaanderen weerbaar
Een processie van Echternach. Zo kan je de zoektocht naar 10 miljard euro van de federale regering om de begroting recht te trekken het best omschrijven. Tegen kerst moet er een akkoord liggen of het is wellicht al ‘game over’ voor Arizona? Intussen circuleren continu voorstellen om de begrotingsput te vullen. Sommige daarvan zijn zwaar negatief voor de bouw- en installatiesector en dat laten we premier De Wever en zijn vicepremiers ook telkens duidelijk weten.
Neem nu het plan om de btw te verhogen. Op tafel liggen verschillende scenario’s. Het ene harmoniseert de tarieven van 6% en 12% naar 9%, waardoor renovatie en sloop-herbouw fors duurder worden. Het andere verhoogt alle btwtarieven lineair met 1 procentpunt. Gevolg: renovatie en sloop-heropbouw stijgen van 6% naar 7%, sociale woningbouw van 12% naar 13% en nieuwbouw van 21% naar 22%. In één klap wordt wonen zo voor iedereen duurder.
Je hoeft geen expert te zijn om in te zien dat die scenario’s voor de btw contraproductief zijn. Wat op papier een eenvoudige manier lijkt om extra inkomsten te vinden, dreigt in werkelijkheid een verliesoperatie te worden. Voor gezinnen, bedrijven en de overheid zelf. Een verhoging van de btw maakt wonen duurder, vertraagt de renovatiegolf die nodig is en holt tegelijk de fiscale inkomsten uit.
En dat terwijl fiscale aanmoediging net werkt. Het btw-tarief van 6% op sloop en heropbouw, dat sinds deze zomer ook geldt voor verkoopprojecten, werpt al meteen vruchten af. Meer dan de helft van de woningbouwers en bouwpromotoren ziet al een stijgende interesse van particulieren en acht op de tien verwach-
ten dankzij die maatregel meer projecten te kunnen realiseren. Fiscale ondersteuning loont dus. Punt.
Nog zo’n voorstel dat onze sector midscheeps dreigt te raken: het plan om werkgevers de eerste zes maanden arbeidsongeschiktheid volledig te laten betalen, in plaats van één maand nu. Een onhaalbare last voor kmo’s. Eén langdurige zieke zou dan in een kleine onderneming het hele jaarbudget onderuithalen? En dat in een land als het onze waar de loonkosten nu al tot de hoogste van Europa behoren. Pure waanzin.
Dat de noodzakelijke begrotingsinspanning groot is, valt te begrijpen. Maar onze bedrijven verder op kosten jagen, is zeker niet de oplossing. Een kerstmirakel? Het zou meer dan welkom zijn bij de kalkoen.
Niko Demeester
CEO Embuild " Een btw-verhoging lijkt op papier een eenvoudige manier om extra inkomsten te vinden, maar dreigt in werkelijkheid een verliesoperatie te worden. Voor gezinnen, bedrijven en voor de overheid zelf. "
1.300 PROFESSIONALS KWAMEN SAMEN OP DIGITAL CONSTRUCTION BRUSSELS
3 ● Edito
Kerstmirakel gezocht. .
7 ● Regionaal standpunt
Vlaamse regering, maak nu vergunningenrevolutie waar..
EVENEMENT
8 ● Digital Construction Brussels
1.300 professionals kwamen samen op Digital Construction Brussels.
BOUWBELANGEN
10 ● Arbeidsreglement
Tijd om jullie kalender voor 2026 te finaliseren!
12 ● My Constructiv
Een app om informatie over jouw arbeiders te vinden.
DOSSIER
15 ● Inleiding
Afvalbeheer op de bouwplaats.
16 ● Vlaanderen
Vlarema 9 leidt tot extra te scheiden afvalstromen op de werf.
18 ● VSOR en Embuild Vlaanderen
Bouwafvalstoffenregeling gewikt en gewogen.
Het is inmiddels een vaste afspraak geworden die velen van jullie in hun agenda zetten. De jaarlijkse beurs Digital Construction Brussels vond plaats in Brussels Kart Expo in Groot-Bijgaarden op 21 oktober 2025. 58 exposanten namen deel aan deze 8e editie, die zo’n 1.300 professionals samenbracht. Embuild Magazine liep rond op de beurs om de sfeer op te snuiven van dit evenement dat draait rond digitale tools voor bouw- en installatiebedrijven.
DOSSIER : AFVALBEHEER OP DE BOUWPLAATS
Het correct sorteren van bouw- en sloopafval vormt een belangrijke uitdaging. Dit dossier belicht onder meer de verschillende wetgevingen die in de gewesten van kracht zijn. We stellen je ook interessante projecten voor die het sorteren op de bouwplaats promoten met innovatieve praktijken die overal navolging verdienen.
van de bouw, met een keynote over de (verdwijnende) fundamenten van onze welvaart en een hoopgevende slottoespraak van Vlaams minister van Omgeving en Landbouw Jo Brouns.
IN CHARLEROI ZAL METROLIJN M5 BINNENKORT GEEN SPOOKLIJN MEER ZIJN
Je gelooft het misschien nog niet helemaal, daar in Charleroi. Maar de beruchte spooklijn M5, die van het centrum naar het oosten van de stad loopt en sinds 1986 ongebruikt is gebleven, zal in de loop van 2027 eindelijk in gebruik worden genomen.
Om een idee te krijgen van de renovatiewerken in de verschillende stations, organiseerde Embuild Hainaut een bezoek aan twee ervan, samen met het bedrijf Duchêne Bâtiment (onderdeel van de Eiffage Groep), dat een deel van de werken uitvoerde, waaronder de afwerking.
In Brussel heeft het regelgevend kader Brudalex verschillende evoluties
ReloAD
Een nieuwe dienst om bouwafval beter te sorteren in Brussel.
Waalse Gewest
Naar een verantwoorde en doeltreffende aanpak van bouwafval in Wallonië.
Een Waals project om het sorteren van afval op de bouwplaats te stimuleren.
SECTOR & BEROEPEN
Visiemoment van Embuild
Waarom en hoe moet Vlaamse bouw Vlaanderen weerbaar maken?
30 ● Tweede klimaatdakcongres
Bijkomend onderzoek en extra kansen voor klimaatdaken.
32 ● Opleidingen bij provinciale Embuilds
Ruim aanbod van bediendenopleidingen dankzij samenwerking met Cevora.
34 ● Prométhéa
Prométhéa viert 40 jaar promotie van mecenaat met een memorabele gala-avond.
36 ● Buildwise
• Warmtepompen, gezien door Buildwise.
• Belang van de binnenluchtkwaliteit, ook in bestaande woningen.
PROJECTEN & BEDRIJVEN
40 ● Project
In Charleroi zal metrolijn M5 binnenkort geen spooklijn meer zijn.
42 ● Ledenvoordelen
Uw lidmaatschap rendeert!
44 ● Bouwmarkt
• ABAX
• Group S
46 ● Markant
• Christophe Maes, voorzitter van Embuild, is overleden.
• Cijfer van de maand.
Doe mee en signeer het charter op safetymypriority.be
Na maanden van overleg en voorbereiding heeft de Gemengde Commissie Vergunningen haar eindrapport voorgesteld. Binnen de klankbordgroep heeft ook Embuild Vlaanderen continu een lans gebroken voor de bezorgdheden en doelstellingen van de bouwsector. Het resultaat zijn 45 adviezen en 140 voorstellen om het vergunningenbeleid in Vlaanderen te vernieuwen en robuuster te maken. Hierbij werden de noden uit het brede werkveld en van de bouwsector ernstig genomen.
Dit rapport kan een grote stap voorwaarts betekenen om de vergunningenknoop te ontwarren. Maar dan dienen de adviezen snel omgezet te worden in een concreet actieprogramma. Op basis van deze grondige analyse van de vergunningenproblematiek kunnen we komen tot een vlottere procedure waarbij vergunningen een veel grotere kans hebben om overeind te blijven. Vermits we op een historisch dieptepunt zitten op het aantal vergunningen voor nieuwbouw, is er geen tijd meer te verliezen om de nodige aanpassingen aan decreten en besluiten en een andere organisatie van administraties door te voeren.
Met voldoende politieke wil kan de Vlaamse regering in de komende maanden al resultaten boeken. Maar ook na het omzetten van alle adviezen zal het werk niet af zijn. Minstens twee werven zijn even dringend en noodzakelijk om de vergunningenproblematiek op te lossen maar vielen slechts beperkt onder het mandaat van de gemengde commissie.
Ten eerste moeten de lokale wildgroei aan regelgevingen en verordeningen en de versnippering van bevoegdheden rond vergunnen en bouwen worden aangepakt. Anders zal men op elk bouwpro-
ject kritiek kunnen blijven leveren en een reden vinden om ertegen in beroep te gaan.
Daarnaast is er nood aan een doorgedreven digitalisering van het bouw- en vergunningenproces. Dit vereist een omvangrijke investering vanuit de Vlaamse overheid, maar betaalt zichzelf terug in termen van efficiëntie, ook bij de administraties die vergunningsaanvragen moeten behandelen.
Na negen maanden van herculesarbeid van de gemengde commissie zijn we als sector hoopvol dat de vele, hardnekkige belemmeringen in ons vergunningensysteem op de schop kunnen. Dat biedt perspectief op een beleid waarin aanvragen vlot voorbereid en behandeld kunnen worden en beslissingen juridisch standhouden. Alleen dan kan de vergunningenrevolutie waarheid worden, die Vlaams minister van Omgeving, Jo Brouns, naar voren schuift.
Caroline Deiteren
Directeur-generaal van Embuild Vlaanderen
" Na negen maanden van herculesarbeid van de gemengde commissie zijn we als sector hoopvol dat de vele, hardnekkige belemmeringen in ons vergunningensysteem op de schop kunnen. "
Het is inmiddels een vaste afspraak geworden die velen van jullie in hun agenda zetten. De jaarlijkse beurs Digital Construction Brussels vond plaats in Brussels Kart Expo in Groot-Bijgaarden op 21 oktober 2025. 58 exposanten namen deel aan deze 8e editie, die zo’n 1.300 professionals samenbracht. Embuild Magazine liep rond op de beurs om de sfeer op te snuiven van dit evenement dat draait rond digitale tools voor bouw- en installatiebedrijven.
Naast de vertrouwde exposanten zie je elk jaar ook nieuwe namen en gezichten in de wereld van digitalisering. Zo was Contracto er dit jaar voor het eerst bij. Contracto is een AI-tool waarmee je bestekken en contracten sneller en nauwkeuriger kan analyseren.
"Onze tool helpt bouwbedrijven om sneller te werken en fouten of onduidelijkheden in contracten te voorkomen, die anders tot vervelende conflicten op de bouwplaats kunnen leiden. Je ontdekt er ook nieuwe opportuniteiten mee," legt medeoprichter Malo Misson uit. "We focussen ons op bouwbedrijven, dus deze beurs is dé plek waar we moesten zijn. Ik moet zeggen dat het best positief is voor een eerste keer. We vervelen ons geen moment en we zijn best blij dat we aanwezig zijn."
Ook Isabel was voor het eerst aanwezig op Digital Construction Brussels. Isabel is een online multibancair platform waarmee ondernemers makkelijk hun rekeningen bij verschillende banken kunnen beheren. "Het gaat om Isabel 6, een B2B-platform. We bieden ook de mogelijkheid om Isabel 6 te integreren in software zoals ERP-systemen, die vaak gebruikt worden door onze klanten in de bouwsector," vertelt Ida Maziyateke, Customer Success Account bij Isabel. "Omdat het de eerste keer was, wisten we niet goed wat te verwachten. Alles is goed georganiseerd en het is boeiend om partners en andere expo-
" Ik merk dat de mensen eerst naar die infosessies gaan luisteren, en daarna komen ze vragen stellen en informeren ze zich op onze stand."
santen te ontmoeten. We merken dat vooral vakmensen naar deze beurs komen. Voor ons zou het interessant zijn om ook financiële profielen uit de bouwsector te ontmoeten."
Op de stand van Buildwise, een belangrijke speler op deze beurs net als Techlink, praatte Bart van de Pol, onderzoeker bij het innovatiecentrum voor de bouw, met bezoekers. Na een gesprek spraken we hem even aan. Hoe verloopt het dit jaar? "Er worden heel wat seminaries en lezingen georganiseerd, vooral rond AI en BIM. Ik merk dat mensen eerst naar die infosessies gaan luisteren en daarna bij ons op de stand vragen
komen stellen en zich komen informeren. Dat werkt heel goed," zegt hij.
Een andere nieuwkomer dit jaar was Esri BeLux. Esri is een Amerikaans bedrijf dat meer dan 400 GIS-softwarepakketten ontwikkelde, waaronder ArcGIS, dé tool voor cartografie en ruimtelijke analyse. Het gaat om een krachtige technologie van geografische informatiesystemen die hulpmiddelen biedt om gegevens vast te leggen, te visualiseren, te bewerken, te beheren, te analyseren en te delen in de context van locatie. Ze omvat toegang tot duizenden geselecteerde datasets en kaarten, die kunnen worden verkend en gebruikt voor analyse en het verkrijgen van inzichten. "Voor de bouwsector bieden onze tools inzicht in de hele ruimtelijke omgeving van een bouwplaats en helpen ze om de impact van een gebouw op zijn omgeving beter te begrijpen. Je kan bijvoorbeeld zien waar drones mogen vliegen. Onze software wordt ook gebruikt voor ondergrondse werken, zoals bij de Oosterweelverbinding in Antwerpen, of bij de bouw van windmolens op zee," vertelt Gert Bergers, Business Consultant bij Esri BeLux, die de oplossingen van het Amerikaanse bedrijf verkoopt in België en Luxemburg.
Belangrijk om te weten: BIM en GIS zijn
" Ik
moet zeggen dat het best positief is voor een eerste keer. We vervelen ons geen moment en we zijn best blij dat we hier aanwezig zijn."
geen concurrenten, maar vullen elkaar aan. BIM focust op het gedetailleerde ontwerp en het optrekken van een bouwwerk, terwijl GIS een geografische, ruimtelijke en dus contextuele laag toevoegt. Dat is in elk geval de visie van een bedrijf als BESIX, dat beide technologieën gebruikte in het bekende R4WO-project aan de ring rond Gent: GIS voor de ruimtelijke analyse en BIM voor ontwerpzaken zoals conflictdetectie en planning van de uitvoeringsfasen.
Tot slot was er dit jaar ook Madaster Connect België, een belangrijk moment rond circulariteit in de bouw. Het bracht spelers uit de sector samen en versterkte de banden tussen alle betrokkenen, van architect tot materiaalproducent.
Een nieuw online Madaster-platform werd voorgesteld: een innovatieve oplossing waarmee alle betrokkenen in een bouwproject materialen beter kunnen begrijpen en beheren. Je vindt er onder andere het materialenpaspoort, dat een duidelijk overzicht geeft van de gebruikte materialen, hun milieuprestaties en hergebruikpotentieel. De internationaal gerenommeerde architect Thomas Rau, bedenker van het Madaster-concept, was aanwezig en deelde zijn 'circulaire' visie op bouwen. Hij pleit voor transparantie in gebouwen, zodat je beter kan zien welke materialen erin zitten en wat je ermee kan doen in de toekomst.
Het slotwoord komt toe aan Kristel Dekempeneer die bij Embuild het evenement organiseert. "Dit jaar was de editie van Digital Construction Brussels andermaal succesvol, met een recordaantal bezoekers. De exposanten zijn tevreden kunnen vertrekken, na talrijke contacten te hebben gemaakt."
We zien je graag terug volgend jaar voor de 9e editie!
Elk jaar vóór 15 december moeten alle collectieve sluitingsdagen voor het volgende jaar (jaarlijkse vakantie, vervanging feest- en rustdagen) aan de werknemers worden meegedeeld. Deze mededeling moet worden opgehangen in de onderneming. Ze wordt opgenomen als bijlage bij het arbeidsreglement (afgekort AR). Deze bijlage wordt ook bezorgd aan het Toezicht op de Sociale Wetten (afgekort TSW) aangezien ze deel uitmaakt van het AR. Deze kennisgeving kan elektronisch worden gedaan via de applicatie https://www.arbeidsreglement.belgie.be/.
Laten we beginnen met de jaarlijkse vakantie. De regels voor het vaststellen van de jaarlijkse vakantie worden bepaald door de regelgeving. Er wordt voorzien in een cascadesysteem. De paritaire comités hebben tot 31 december van het jaar dat voorafgaat om te beslissen over een collectieve sluiting voor alle ondernemingen. Als het
paritair comité geen beslissing neemt, wordt in de ondernemingen beslist. De beslissing tot collectieve sluiting wordt genomen in overleg met de vakbondsafvaardiging of in overleg met de werknemers zelf als er geen vakbondsafvaardiging is. Als er geen beslissing tot collectieve sluiting wordt genomen, is een individueel verlofstelsel van toepassing.
Het PC voor het Bouwbedrijf stelt al vele jaren geen collectieve sluitingsperiode meer vast. Toch worden op lokaal niveau aanbevelingen overeengekomen tussen werkgevers- en werknemersorganisaties. Deze aanbevelingen zijn niet dwingend, maar worden gewoonlijk door de ondernemingen gevolgd.
Concreet betekent dit dat een onderneming die op een ander moment wil sluiten of een kortere periode van collectieve sluiting wil toepassen (bijvoorbeeld 2 weken), dit uiteraard kan doen met de toestemming van de werknemers of van de vakbondsafvaardiging als er een is in de onderneming.
Een feestdag die samenvalt met een zondag of een gewone inactiviteitsdag moet worden vervangen door een gewone activiteitsdag. Ook hiervoor voorziet de regelgeving in een cascadesysteem. De paritaire comités (afgekort PC’s) kunnen de vervangingsdag vaststellen. Ze moeten in dat geval hun beslissing meedelen aan de minister van Werkgelegenheid vóór de 1e oktober van het jaar dat voorafgaat zodat deze beslissing algemeen verbindend verklaard kan worden bij koninklijk besluit. Als het paritair comité geen beslissing neemt, kan de beslissing worden genomen op ondernemingsniveau in overleg met de vakbondsafvaardiging of in overleg met de werknemers als er geen vakbondsafvaardiging is. Ten slotte is het ook mogelijk om niets te beslissen op ondernemingsniveau. In dit geval wordt de vervangingsdag vastgesteld op de eerste gewone activiteitsdag die op de feestdag volgt.
De afgelopen jaren leeft in het PC voor het Bouwbedrijf (PC 124) de trend om de vervangingsdagen voor het hele land vast te stellen. In 2026 vallen twee feestdagen samen met een inactiviteitsdag en moeten worden vervangen door een activiteitsdag. Voor de feestdag op 1 november heeft het PC 124 de vervangingsdag vastgesteld op maandag 2 november.
Voor de feestdag op 15 augustus heeft het PC 124 de collectieve vervangingsdag geschrapt, om de ondernemingen de vrijheid te bieden om op hun niveau een datum vast te stellen. Het PC beveelt echter aan dat de ondernemingen de vervangingsdag vaststellen op vrijdag 30 oktober 2026 in het Franstalige gedeelte van het land en op dinsdag 3 november 2026 in het Nederlandstalige gedeelte. Dit is louter een aanbeveling die de onderneming al dan niet kan volgen. Als je niets vastlegt, wordt 15 augustus automatisch vervangen door maandag 17 augustus.
Bij het vastleggen van de rustdagen voor arbeidsduurvermindering voor de jaren 2023-2026 was de hervorming van de lesweekblokken in de Federatie Wallonië-Brussel nog niet ingevoerd. Sindsdien heeft de hervorming tot gevolg gehad dat in 2026 twee rustdagen (7 en 8 april 2026) buiten de Franstalige schoolvakanties vallen.
Om te voldoen aan de vele aanvragen om de data aan te passen zullen twee verschillende regimes van toepassing zijn voor 2026: regime A en regime B.
De ligging van de vestigingseenheid waarvan de arbeider afhangt bepaalt welk regime toegepast wordt. In principe geldt regime A (7 en 8 april) in het Vlaamse Gewest en in de gemeenten van de Duitstalige Gemeenschap. Regime B (29 en 30 april) geldt in het Waalse Gewest (met uitzondering van de gemeenten van de Duitstalige Gemeenschap).
Op ondernemingsniveau is het mogelijk om voor het andere regime te kiezen. Hiervoor is een akkoord nodig dat moet worden gesloten met de vakbondsafvaardiging vóór 1 december, als er een vakbondsafvaardiging is. Komt er geen akkoord uit de bus of is er geen vakbondsafvaardiging, dan beslist de werkgever en hangt hij zijn beslissing op in de onderneming vóór 15 december.
Voor de vestigingseenheden gelegen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is het aan de onderneming om het geldende regime te kiezen (A of B). Deze keuze moet ook in overleg met de vakbondsafvaardiging worden gemaakt vóór 1 december als er een vakbondsafvaardiging is. Komt er geen akkoord uit de bus of is er geen vakbondsafvaardiging, dan beslist de werkgever en hangt hij zijn beslissing op in de onderneming vóór 15 december.
De andere data van de rustdagen 2026 zijn niet gewijzigd.
INFOS : de bouwkalender 2026 is beschikbaar op de website www.embuild.be (klik op Cijfers en data en dan op Bouwkalender).
Constructiv, het sectoraal fonds van de bouwsector, heeft in samenwerking met Embuild en de andere sociale partners de toepassing My Constructiv ontwikkeld waar je als werkgever in de bouwsector snel informatie kan vinden over jouw arbeiders en over bepaalde sectorale voordelen waarop jij en jouw arbeiders recht hebben. Er is ook een versie waarop jouw arbeiders kunnen inloggen om hun gegevens te raadplegen. (zie kader)
Om informatie over jouw arbeiders te vinden zijn er twee mogelijkheden: ofwel bekijk je de gegevens via een pc, ofwel download je de app op jouw smartphone/iPhone. Als je jouw pc gebruikt, surf dan naar https://my.constructiv. be/. Als je de telefoon gebruikt, download de app op jouw smartphone/iPhone. Android-gebruikers kunnen in Google Play Store de My Constructiv app terugvinden en installeren. Voor Apple-gebruikers is dit in de App Store. Inloggen gebeurt op een veilige manier via Itsme. Heb je Itsme nog niet geïnstalleerd? Download dan ook deze toepassing op je telefoon. Gebruik je een PC ? Dan kan je je ook met een eID-kaartlezer aanmelden.
Belangrijk: om de gegevens in naam van jouw werkgever te kunnen raadplegen, moet je daarvoor eerst de MyConstructiv-rol toebedeeld krijgen. Dit moet online gebeuren door een wettelijk vertegenwoordiger van de onderneming via Mijn eGov-Rollenbeheer.
Welke informatie?
Welke informatie kan je raadplegen met deze toepassing? Vooreerst informatie over de basisveiligheid. Sinds 2022 zijn jouw arbeiders verplicht om een basisveiligheidsopleiding te volgen van minimum 8 uren. In een aantal gevallen kan een arbeider vrijgesteld zijn van het volgen van deze basisveiligheidsopleiding.
" Belangrijk: om de gegevens in naam van jouw werkgever te kunnen raadplegen, moet je daarvoor eerst de MyConstructiv-rol toebedeeld krijgen."
My Constructiv is er niet alleen voor werkgevers: er bestaat ook een versie voor de arbeiders. Zij kunnen hun gegevens raadplegen door als werknemer in te loggen via de app of op PC (geen MyConstructiv-rol vereist).
De arbeiders kunnen gegevens raadplegen over hun opleidingen en over hun aanvullend pensioen in de bouwsector (actuele stand). Er is ook een link naar de apps van AG Insurance (hospitalisatieverzekering) en RVA (eC3.2).
My Constructiv vermeldt of jouw arbeiders wel of niet in orde zijn met de verplichting om een basisveiligheidsopleiding te volgen. Verder vind je in de toepassing ook informatie over opleidingen. Bijscholen en nieuwe vaardigheden aanleren blijft cruciaal in de bouwsector. Via My Constructiv kan je zien welke opleidingen jouw arbeiders de voorbije 5 jaar via Constructiv gevolgd hebben. Je ziet trouwens ook welke van jouw arbeiders deelgenomen hebben aan deze opleidingen. Je kan ook informatie raadplegen over de rustdagen. Ter compensatie van de 40-uren werkweek, hebben jouw arbeiders recht op
een aantal inhaalrustdagen bouw. Zij ontvangen daarvoor een vergoeding. Welke arbeiders hebben recht op deze vergoeding ? Je vindt een overzicht in My Constructiv. Je vindt daar ook terug op welk bedrag zij recht hebben. Wat met de gegevens over de terugbetaling van het gewaarborgd loon? Werkgevers met minder dan 20 werknemers in dienst (belangrijkheidscode 1, 2 of 3) die aangesloten zijn bij een Patronale Vereveningsdienst (PVD), hebben recht op een terugbetaling van het gewaarborgd loon dat ze hebben betaald aan arbeiders die arbeidsongeschikt zijn wegens ziekte of ongeval van gemeen recht.
De toepassing bevat heel wat interessante informatie over jouw arbeiders.
In My Constructiv kan je zien of je recht hebt op de terugbetaling van het gewaarborgd loon (Aansluitingsgegevens), welke medische attesten je reeds hebt overgemaakt aan de PVD waarbij je aangesloten bent om de terugbetaling van het gewaarborgd loon te vragen, en op welk bedrag je recht hebt nadat je een medisch attest hebt ingediend.
En wat tenslotte met de zegels? Alle arbeiders die tewerkgesteld zijn in de bouwsector, hebben recht op getrouwheidszegels. Wil je weten welke arbeiders recht hebben op welk bedrag? Je vindt het overzicht in My Constructiv! Arbeiders die vooral buitenwerken uitvoeren (tewerkgesteld onder RSZ-kengetal 024 of 054) hebben ook recht op weerverletzegels. Ook voor hen kan je een overzicht zien in My Constructiv.
Het kan handig zijn om een overzicht van de rustdagen en/of de zegels te kunnen afprinten. Momenteel is dat nog niet mogelijk, maar er wordt aan gewerkt om dat in de toekomst mogelijk te maken.
Wil je een visueel voorbeeld van de toepassing krijgen? Dat is wel mogelijk. Om een idee te hebben van wat je in My Constructiv kan raadplegen, kan je de demoversie openen zonder in te loggen (enkel in de app-versie).
INFO: Heb je een bijkomende vraag over de inhoud van My Constructiv ? Neem contact op met jouw lokale Embuild. Zij helpen je graag verder. Heb je een technisch probleem met My Constructiv ? In dat geval neem je best contact op met Constructiv. Het beste doe je dit door een mail te sturen naar MyConstructiv@constructiv.be. Beschrijf duidelijk jouw probleem en voeg indien nodig screenshots toe om het te illustreren.
Werken als zelfstandige heeft veel te bieden: afwisseling, verantwoordelijkheid, uitdagingen en vooral vrijheid. U beslist zelf hoe u uw onderneming vormgeeft en bouwt met passie aan uw project. Die autonomie is precies wat ondernemen zo aantrekkelijk maakt. Maar heeft u er al eens bij stilgestaan hoe uw financiële situatie er na uw pensioen uitziet? Een beperkt pensioen kan die kostbare vrijheid immers flink beperken.
DUIDELIJK VERSCHIL
De verschillen tussen de wettelijke pensioenen van de verschillende statuten zijn aanzienlijk:
• Het gemiddeld bruto pensioen van een ambtenaar bedraagt 3.458 euro,
• Het gemiddeld bruto pensioen van een werknemer bedraagt 1.677 euro.
• Het gemiddeld bruto pensioen van zelfstandigen bedraagt 1.222 euro.
Daarnaast bouwt bijna 80% van de werknemers een aanvullend pensioen op, tegenover slechts 56% van de zelfstandigen. (bron: pensionstat.be)
WAAROM ZELFSTANDIGEN EEN DUBBELE
ACHTERSTAND OPLOPEN
Hoewel de kloof de afgelopen jaren al voor een stuk werd dichtgereden, ligt het wettelijk pensioen van zelfstandigen nog steeds een stuk lager dan het pensioen van werknemers en ambtenaren.
Zelfstandigen hebben niet alleen een lager wettelijk pensioen, ze bouwen doorgaans ook minder aanvullend pensioen op dan werknemers of ambtenaren. Voor mensen met een werknemersstatuut maakt een aanvullend pensioen vaak automatisch deel uit van hun loonpakket: werkgevers sluiten collectieve pensioenplannen af, zonder dat de werknemer daar zelf initiatief voor moet nemen. Het is vandaag dan ook voor iedereen en dus zeker voor zelfstandigen erg belangrijk om zelf werk te maken van een aanvullend pensioen.
Bij zelfstandigen ligt die verantwoordelijkheid wél volledig bij henzelf. Maar door een gebrek aan kennis, een te laag of een onregelmatig inkomen of het gevoel dat het pensioen nog ver weg is en dus geen prioriteit heeft, maken té veel zelfstandigen er geen werk van.
NIET WACHTEN OM UW AANVULLEND PENSIOEN OP TE BOUWEN
Veel zelfstandigen beginnen te laat met de opbouw van hun aanvullend pensioen. Zo starten velen pas rond hun vijftigste. Op dat moment rest er vaak nog maar tien à vijftien jaar tot de pensioenleeftijd, waardoor de tijd beperkt is om een substantieel kapitaal op te bouwen.
Het goede nieuws? Er zijn verschillende mogelijkheden om een aanvullend pensioen op te bouwen en ervoor te zorgen dat u uw levensstandaard ook na uw pensioen kunt behouden.
Ontdek de oplossingen om uw aanvullend pensioen op te bouwen of vraag vrijblijvend het advies van een expert!
Dagelijks produceren de vele bouwplaatsen in het hele land een aanzienlijke hoeveelheid afval. Vanuit een duurzaamheidsvisie is een goed beheer daarvan cruciaal, want een groot deel van dit afval kan worden gerecycleerd, hergebruikt of gevaloriseerd. Het correct sorteren ervan is dus een belangrijke uitdaging. Dit dossier belicht onder meer de verschillende wetgevingen die in de gewesten van kracht zijn. Embuild Wallonie waarschuwt voor een te complexe regelgeving, terwijl Vlaanderen volgens Embuild Vlaanderen al over een dergelijke regelgeving beschikt. In Brussel is het regelgevend kader Brudalex sterk geëvolueerd. We stellen je ook interessante projecten voor die het sorteren op de bouwplaats promoten met innovatieve praktijken die overal navolging verdienen.
In 2024 is in Vlaanderen de 9de versie van het Vlarema (het Vlaams reglement voor het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen) in voege getreden. Deze versie voorziet in een aantal extra afvalstromen die aan de bron (d.w.z. reeds op de werf) moeten worden gescheiden. De Vlaamse overheid heeft duidelijk gekozen voor een gescheiden inzameling aan de bron. Aannemers, slopers en verwerkers van bouw- en sloopafval staan achter dit principe. Maar tegelijk zitten zij met ernstige vragen rond de haalbaarheid en toepasbaarheid.
Heel wat fracties bouw- en sloopafval kunnen worden hergebruikt of gerecycleerd. Om dit mogelijk te maken, moeten de fracties voldoende zuiver zijn. OVAM (de Openbare Vlaamse Afvalstoffen Maatschappij) kiest duidelijk voor een doorgedreven ‘gescheiden inzameling aan de bron’ want zij is van mening dat het mogelijk wordt om meer afvalstoffen te recycleren door op de werf de verschillende fracties gescheiden in te zamelen.
Welke afvalstoffen moeten de aannemer en sloper aan de bron scheiden?
Drie groepen van afvalstromen zijn daarbij van cruciaal belang:
A) BOUW- EN SLOOPAFVAL
Deze groep van afvalstoffen bestaat:
● enerzijds uit afvalstoffen die vrijkomen bij bouwwerkzaamheden en afkomstig zijn van de gebruikte bouwmaterialen (weliswaar exclusief hun verpakkingen);
● anderzijds uit afvalstoffen die tot stand komen bij sloop-, renovatie- en ontmantelingswerkzaamheden (nadat alle losse elementen die geen deel uitmaken van de constructie, verwijderd zijn).
Het gaat dan heel concreet over de volgende afvalstoffen die de aannemer of sloper reeds op de werf apart moet houden:
● inert puin dat kan bestaan uit beton-, metselwerk- of mengpuin;
● houtafval;
● vlakglas;
● recycleerbare harde kunststoffen;
● metaalafval;
● verontreinigde fracties bouw- en sloopafval die verwerkers achteraf niet kunnen uitsorteren, zoals bijvoorbeeld schoorsteenpuin;
● funderingsmaterialen die niet conform het eenheidsreglement voor gerecycleerde materialen kunnen worden verwerkt, zoals onder meer spoorwegballast.
Sedert 1 juni 2024 moet de aannemer of sloper ook nog de volgende afvalstoffen scheiden: cellenbeton, niet-teerhoudend asfaltpuin en gipskartonplaten en gipsblokken. En vanaf 1 januari 2027 zouden nog de volgende drie stromen moeten worden gescheiden: glaswol, rotswol en bitumineus dakbedekkings- of afdichtingsmateriaal.
B) AFVALSTOFFEN DIE GEEN BOUW- EN
SLOOPAFVAL ZIJN
De volgende afvalstoffen zijn geen bouw- en sloopafval en moeten dus eveneens afzonderlijk worden ingezameld en verwerkt:
● verpakkingen van bouwmaterialen (zoals verpakkingsfolies, karton, …);
● groenafval (bijvoorbeeld van groendaken);
● losse elementen die voorafgaand aan de eigenlijke sloop moeten worden verwijderd, zoals meubels en losse tapijten …;
● gescheiden in te zamelen afval dat niet gerelateerd is aan het bouwproces, zoals pmd, etensresten, enz.;
Scheiding op de werf.
Scheiding in de sorteerinstallatie.
● restafval dat geen deel uitmaakt van de constructie, zoals vuile zakdoeken, vervuilde verpakkingen, enz.
C) GEVAARLIJKE AFVALSTOFFEN
Tenslotte moeten ook gevaarlijke stoffen, zoals onder meer kitten, verven en verfpotten en TL-lampen, aan de bron worden gescheiden. Scheiding aan de bron is eveneens vereist voor:
● afvalolie;
● afgedankte batterijen of accu’s;
● klein gevaarlijk afval;
● asbestcementhoudende afvalstoffen en asbestverdachte materialen;
● afgedankte apparatuur en recipiënten die ozonafbrekende stoffen of gefluoreerde broeikasgassen bevatten;
● afgedankte elektrische en elektronische apparaten.
Wederzijdse rol van aannemer en IHM
Elk natuurlijk persoon of bedrijf dat afvalstoffen veroorzaakt, is afvalproducent. In de praktijk is dit veelal de aannemer (van een bouw-, ontmantelings- en/of sloopwerf) of de particulier die zelf verbouwt. Weet dat de wijze waarop bouw- en sloopafval wordt afgevoerd, verschilt voor particulieren en professionelen. Dit artikel focust op de professionele afvalstoffenproducent.
Als afvalstoffenproducent kan je steeds terecht bij de IHM (inzamelaar, handelaar of makelaar) of vergunde inrichting voor meer informatie over welke afvalstoffen je gescheiden moet inzamelen. Elke IHM of vergunde inrichting moet de afvalstoffenproducent individueel en aantoonbaar informeren over de afvalstoffen die hij gescheiden moet inzamelen en over welke fracties de container of bigbag voor gemengd bouw- en sloopafval mag bevatten.
Uitzondering op de bronsortering
In sommige gevallen is gescheiden inzameling aan de bron niet mogelijk. Gemengd bouwen sloopafval is de fractie van het bouw- en sloopafval die niet gescheiden wordt aangeboden of ingezameld. Vlarema 9 maakt een uitzondering op de gescheiden inzameling aan de bron onder de volgende voorwaarden:
● of de totale hoeveelheid gemengd bouwen sloopafval is kleiner dan 40 m3;
● of de beschikbare ruimte voor de inzamelrecipiënten is maximaal 40 m2;
● of omwille van veiligheid, stabiliteit of technische uitvoeringsbeperkingen of gevaar voor werknemers (mits de gemotiveerde verklaring van een veiligheidscoördinator).
Gemengd bouw- en sloopafval weigeren
Als een aannemer voor zijn containers gemengd bouw- en sloopafval een beroep doet op een IHM, zal de IHM een visuele controle van het recipiënt uitvoeren voor ophaling op de werf. Deze visuele controle gebeurt aan het oppervlak. Wanneer de IHM bij deze controle afvalstoffen ziet waarvoor een nultolerantie geldt, gaat hij het afval weigeren. Dat staat althans in de brochure van OVAM hierover.
De IHM brengt je op de hoogte van de non-conformiteit en vraagt je om de foute afvalstof uit de container te verwijderen. Een nultolerantie geldt met name voor gevaarlijk afval, afgedankte elektrische en elektronische apparatuur, klein gevaarlijk afval, asbestcement, asbesthoudende en asbestverdachte materialen.
Of aanvaarden
Daarnaast zijn er fracties waarvoor de IHM een non-conformiteit opstelt maar waarvoor geen nultolerantie geldt, zoals onder meer voor boedel- en verpakkingsafval. In dat geval kan de IHM zelf kiezen om deze al dan niet te aanvaarden. Als de IHM het foutief ingezameld gemengd bouw- en sloopafval aanvaardt, is hij wel zelf verantwoordelijk voor het verder nasorteren. Een tweede visuele controle op het gemengd bouw- en sloopafval gebeurt na het uitkippen in de sorteerinrichting, waar de verwerker de volledige inhoud van het gemengd bouw- en sloopafval controleert op het gescheiden aanbieden van afvalstoffen. Bij eventuele fouten gaat de IHM opnieuw een non-conformiteit opstellen en je krijgt hier als afvalproducent een melding van.
Bouwafvalstoffenregeling gewikt en gewogen
Dino Henderickx, directeur van de VSOR (Vereniging van Sloop-, Ontmantelings- en Recyclingbedrijven) is niet gekant tegen de uitgangspunten van de in 2024 aangepaste Vlarema-regeling maar stelt wel vragen bij de praktische haalbaarheid.
Wat een sloper kan valoriseren, zoals schroot en steenpuin, zal hij sowieso apart houden. De overheid moet er ook rekening mee houden dat sorteerinstallaties zo performant geworden zijn dat zij achteraf tal van afvalstromen kunnen scheiden. Bovendien zijn de chauffeurs niet de mensen die moeten gaan bepalen of iets conform is of niet. Ze zijn daarvoor niet opgeleid, spreken dikwijls de taal niet om voldoende te kunnen communiceren met de mensen op de werf en moeten al zeker geen handhavende rol gaan spelen.
Hun primaire taak is correct en veilig transport en daarmee hebben ze al meer dan de handen vol door de administratieve obesitas waar ze mee geconfronteerd worden, alsook door de complexiteit van de systemen en protocollen die ze moeten hanteren en beheersen... Ook daarom is het aangewezen dat de controle gebeurt bij de acceptatie en het uitkippen van het gemengd bouw- en sloopafval op het depot van de IHM en/ of sorteerder.
Non-conformiteiten, pv’s en boetes
Het huidige Vlarema leidt tot nodeloos veel non-conformiteiten en mogelijks nadien tot talrijke pv’s en boetes. De focus van de handhaving ligt daarbij vooral bij de klasse 1-inrichtingen (grotere sorteer- en breekinstallaties) en dus niet op de bouwplaatsen waar men al snel zou kunnen vaststellen dat een aantal scheidingsregels praktisch niet haalbaar of nutteloos zijn. Dit varieert wel van werf tot werf, hangt af van de lokale omstandigheden en moet dus niet worden veralgemeend.
Dino Henderickx geeft de volgende voorbeelden: “Papieren cementzakken worden beschouwd als verpakkingen en mogen dus niet bij de containers voor papier en karton. Maar achteraf gaan zij in de sorteerinstallaties toch weer samenkomen. Een houten kast die los staat en is achtergebleven in een te slopen gebouw, moet als inboedel apart worden afgevoerd. Maar zodra diezelfde kast enigszins in de muren is vastgeschroefd, hoort hij bij bouw- en sloopafval. Afvalstromen kunnen in bigbags worden verzameld. Maar die bigbags zijn zelf niet recycleerbaar.
Cellenbeton is één van de stromen die be-
hoort tot de lijst van 29 materialen die aan de bron moeten worden gescheiden en dus apart moeten worden afgevoerd. Er zijn momenteel echter nauwelijks verwerkers die cellenbeton aanvaarden en samen kunnen zij op jaarbasis misschien 20.000 ton aan. Maar de hoeveelheden cellenbeton die nu al bij sloop vrijkomen, zijn aanzienlijk hoger. IHM worden dus verplicht om op hun depots zelf te verzamelen of ophalers stapelen grote stocks van cellenbeton op hun terreinen.”
Administratieve overlast
De sector wordt nu overspoeld met in te vullen formulieren en op te maken plannen en verslagen. Zo moeten uitvoerders van bouw- en sloopwerken sedert 2024 voor hun werven een afvalbeheerplan opmaken. Grotere IHM hebben omwille van de extra administratieve verplichtingen bijkomend personeel moeten aanwerven. Ten gronde gaat de huidige Vlaamse regelgeving uit van een wantrouwen tegenover afvalproducenten en IHM. Volgens Dino Henderickx zou de Vlaamse overheid eerder moeten uitgaan van resultaatsverbintenissen in de plaats van in detail uitgeschreven middelenverbintenissen.
Embuild Vlaanderen erkent en ondersteunt de bezorgdheden vanuit VSOR. Ook volgens Embuild Vlaanderen is het voor de circulaire economie belangrijk tot kwalitatieve stromen te komen. Bronsortering is daarbij absoluut noodzakelijk. De daarmee samenhangende beleidsdoelstelling tot het verminderen van het brandbaar residu verdient ondersteuning. Maar tegelijk beaamt Embuild Vlaanderen dat de huidige regeling te streng is en dat onder meer de veelheid aan non-conformiteiten voor ongewenste neveneffecten zorgt.
Naar een sectorgedragen regeling
Steven Declercq, adviseur Omgevingsrecht en Omgevingsbeleid bij Embuild Vlaanderen, besluit: “De steeds toenemende administratieve verplichtingen en het feit dat er niet voor alle stromen die aan de bron moeten worden gescheiden, een voldoende circulaire oplossing bestaat, halen het draagvlak onderuit en brengen ons niet dichter bij het gelijke speelveld waaraan de sector absoluut nood heeft.
Maar in het kader van het project Regelrecht waarmee de Vlaamse regering administratieve vereenvoudiging beoogt en waarin ook de resultaatsgerichte bronsortering van bouw- en sloopafval is opgenomen, hoopt de sector om via een constructie aanpak tot een evaluatie en een aangepaste sectorgedragen regelgeving te komen.”
In Brussel is de bouw- en sloopsector verantwoordelijk voor 30% van het Brusselse afval, wat neerkomt op ongeveer 1.297.000 ton per jaar. De afgelopen jaren is het regelgevend kader Brudalex, dat betrekking heeft op afvalbeheer (waaronder bouwafval), aanzienlijk geëvolueerd met meerdere updates die gevolgen hebben voor de sector. Naast deze regelgeving bestaat er ook een ontmantelingsprotocol: een gids met goede praktijken die de kwaliteit van het sloopafval moet verbeteren.
In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is het besluit dat het afvalbeheer regelt bekend onder de naam Brudalex. In 2022 kreeg het een eerste update:
Brudalex 2
Deze update introduceerde tal van maatregelen, waarvan sommige een directe impact hebben op Brusselse bedrijven en werven. Brudalex 2 verplicht immers het sorteren van nieuwe afvalstromen in alle gebouwen voor beroepsdoeleinden (kantoren, werkplaatsen, opslagplaatsen, …).
Deze stromen omvatten onder andere:
● Voedselafval.
● Metaalafval.
● Houtafval.
● Harde kunststoffen.
● Piepschuim.
MEER INFORMATIE NODIG?
● Plasticfolie.
● Plastic omsnoeringsbanden.
● Puin.
Deze sorteerplicht geldt ook voor bouwplaatsen, maar alleen voor bouwplaatsen die onderworpen zijn aan een milieuvergunning. Op deze bouwplaatsen mag de inzamelaar het sorteren uitvoeren, op voorwaarde dat hij kan aantonen dat het afval vooraf gesorteerd werd.
In 2025 werd een nieuwe update gepubliceerd: Brudalex 3. Deze heeft hoofdzakelijk impact op de bouw- en sloopsector, aangezien hij betrekking heeft op het beheer van gerecycleerde granulaten en uitgegraven grond.
Het besluit maakt een onderscheid tussen:
● Enerzijds gerecycleerde granulaten die met een bindmiddel zijn bewerkt of die niet vermengd zijn met de bodem.
● En anderzijds uitgegraven grond en gerecycleerde granulaten die in of op de bodem worden gebruikt.
CONTACTEER BUILD CIRCULAR.BRUSSELS!
Heb je een vraag over de afvalreglementering in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest? Wil je een opleiding volgen om je afvalbeheer en -sortering te verbeteren? Heb je begeleiding nodig om materialen met hergebruikpotentieel te identificeren en bij te dragen aan de circulaire economie?
Het programma Build Circular.Brussels is gratis voor bedrijven die actief zijn in Brussel en staat klaar om je te ondersteunen bij alle thema’s rond circulariteit, zoals afval en hergebruik.
Meer informatie en contact via: https://buildcircular.brussels/nl/.
Voor beide categorieën voorziet het besluit in een traceerbaarheidssysteem, opgevolgd door erkende beheersinstellingen, en gebruiksvoorwaarden die uiteindelijk moeten leiden tot het einde van de afvalstatus in het Brussels Gewest. Het doel van dit nieuwe besluit is dan ook een betere circulaire verwerking van deze afvalstromen.
“De traceerbaarheidsprocedure zal volledig van kracht zijn in 2027, en we werken op dit moment samen met het Gewest om de toepassing zo pragmatisch en operationeel mogelijk te maken,” legt Quentin Maillard, coördinator van de cel Leefmilieu bij Embuild. Brussels, uit.
Naast deze nieuwe regelgeving werkte het Brussels Gewest in samenwerking met Buildwise aan een ontmantelingsprotocol in 2022. Dit is een gids met goede praktijken, bedoeld voor de hele waardeketen: van opdrachtgever tot afvalinzamelaar, inclusief de aannemer.
Het doel is:
● De kwaliteit van sloopafval te verbeteren.
● Afval met potentieel voor besmetting te identificeren en uit te sluiten.
● Harmonisering met andere gewesten te bevorderen.
Dankzij deze betere afvalkwaliteit is hoogwaardige recyclage van de steenfractie mogelijk, wat bijdraagt aan een betere circulaire verwerking van sloopafval.
In Brussel blijft afvalbeheer een kopzorg voor bouwbedrijven: te weinig ruimte, verschillende afvalstromen, strenge regels… De nieuwe dienst ReloAD, gesteund door Embuild. Brussels, wil van die complexiteit een kans maken. Het is een innovatieve aanpak die mikt op betere afvalsortering rechtstreeks op de bouwplaatsen. Deze nieuwe dienst werd officieel voorgesteld op 16 oktober 2025 bij onze partner Shipit, een logistieke dienstverlener in Brussel.
Zoals eerder vermeld, produceert de Brusselse bouw- en sloopsector jaarlijks zo’n 1.297.000 ton afval. Hoewel 96% daarvan gerecycleerd wordt, ontsnappen nog steeds meer dan 50.000 ton lichte materialen – zoals isolatie, plastic en polystyreen – aan hergebruik. Die belanden vaak in containers voor gemengd afval, raken vervuild en zijn daardoor niet meer bruikbaar voor hoogwaardige recyclage.
Bedrijven kunnen en moeten hun afvalbeheer verbeteren, maar kant-en-klare oplossingen zijn schaars. Ze moeten dan ook zelf alternatieven zoeken. Het nasorteren van afval, dat vaak wordt toegepast, voldoet niet altijd aan de eisen van de afzetkanalen. Tegelijk hebben producenten, die verplicht zijn meer gerecycleerde materialen te gebruiken, moeite om kwaliteitsvol afval te vinden. Een dubbele blokkade die de circulaire economie afremt. “Op de bouwplaats balanceren we elke dag tussen de wettelijke verplichtingen, de beperkte ruimte op stedelijke bouwplaatsen en de druk van de deadlines. Afval correct sorteren vergt dan enorm veel middelen,” getuigt Marc Vanderick, verantwoordelijke Duurzaamheid, Kwaliteit en Milieu bij Louis De Waele.
Behoefte aan een operationele dienst
Na zulke signalen uit de praktijk bracht Embuild.Brussels verschillende spelers uit de waardeketen van bouwafval bijeen om samen een oplossing te bedenken. Het Brusselse
ecosysteem was het er snel over eens dat er nood was aan een operationele dienst voor aannemers en inzamelaars: ReloAD. ReloAD wordt gecoördineerd door Shipit, Vanheede en SmartLife, met de steun van Embuild. Brussels, Buildwise, Louis De Waele, Leefmilieu Brussel en Valipac. Het is een concrete, gestructureerde en collectieve aanpak van sorteren aan de bron.
Op 16 oktober opende Shipit de deuren van zijn opslagplaats voor de officiële lancering van ReloAD, samen met Embuild.Brussels en de groep Vanheede. Doel: bedrijven een kant-en-klare dienst voorstellen met modulaire sorteerstations, omgekeerde logistiek en volledige traceerbaarheid van de afvalstromen. Heel wat betrokken partijen waren aanwezig op het evenement, waaronder producenten die al meewerken aan het initiatief. Denk aan Knauf, Xella, STO, Pierret, Deceuninck, Wienerberger, Reynaers en AGC. Zij zullen de kwaliteit van het door deze dienst
" Op de bouwplaats balanceren we elke dag tussen de wettelijke verplichtingen, de beperkte ruimte op stedelijke bouwplaatsen en de druk van de deadlines."
MARC VANDERICK
GEPLEIT VOOR SORTEREN
In de studie From container to knowledge: insights from construction waste for the Brussels construction sector, uitgevoerd door Shipit en Buildwise, werden afvalbeheerdata van 60 Brusselse bouwplaatsen geanalyseerd. Daaruit blijkt dat op een bouwplaats gemiddeld 80 kg/m² afval wordt geproduceerd bij woningbouw, en 40 kg/m² bij kantoren, bijvoorbeeld. Bovendien komt uit deze studie naar voren dat 70% van het bouwafval niet wordt gesorteerd, terwijl het sorteren van afval in minstens vier stromen de inzamelkosten dadelijk met 50% zou kunnen verlagen. Een duidelijk signaal om sorteren op de bouwplaats te vergemakkelijken.
De ReloAD-ploeg (van links naar rechts): Jeremy Boomer (Smartlife), Gilles Godissart (Vanheede), Mark Goossenaerts (Shipit), Marc Vanderick (Louis De Waele), Marion Anbergen (Embuild. Brussels), William Dockx (Shipit) et Rémy Robijns (CIT Blaton).
INFO :
Neem contact op met Shipit via planning.bru@shipit.be
ingezamelde afval testen om het opnieuw in hun productieproces te brengen.
Concreet biedt ReloAD sorteerstations aan op de bouwplaats, bestaande uit bigbags en aangepaste containers voor de verschillende afvalstromen. Die worden opgehaald bij materiaalleveringen via omgekeerde logistiek, en vervoerd naar het Centrum voor de Consolidatie van Bouwmaterialen (CCB). Daar worden ze gebundeld in containers voor één-stroomrecyclage en opnieuw nuttig toegepast in gespecialiseerde afzetkanalen.
Tijdens het lanceringsmoment stelde Vanheede het prototype van het sorteerstation en de tarieven in avant-première voor. Daarmee werd de concrete en operationele aanpak geïllustreerd. De groep Vanheede Environmental brengt zijn ervaring in afvalbeheer mee en is actief in heel België.
Het project ontstond uit een reeks overlegworkshops onder leiding van Embuild. Brussels, met aannemers, logistieke spelers, recyclagebedrijven, overheden, Buildwise enzovoort.
“Omdat logistiek een grote hindernis is, hebben we samen met het Centrum voor de Consolidatie van Bouwmaterialen gezocht naar een oplossing om de ritten te bundelen en er een troef van te maken,” legt Marion Anbergen, adviseur circulair bouwen bij Embuild.Brussels, uit.
In plaats van lege vrachtwagens te sturen, maakt omgekeerde logistiek elke rit rendabel en drukt het de kosten voor bedrijven. Het
CCB, gelegen aan het kanaal, biedt een centrale plek om afvalstromen te bundelen en alles vlot te organiseren.
Wat biedt ReloAD concreet, in een notendop?
• Een voorstudie van jouw leveringen en afval vóór de start van de bouwplaats.
• Modulaire sorteerstations op maat van jouw bouwplaats.
• Opleiding van jouw ploegen en kwaliteitscontrole op de bouwplaats.
• Just-in-place-ophaling, gelijktijdig met de leveringen.
• Wegen en traceren van de afvalstromen via het Brusselse CCB.
• Gedetailleerde rapportering over de volumes en afzetkanalen.
voor alle bouwbedrijven
Door sorteren aan de bron makkelijker te maken en het dagelijkse afvalbeheer te vereenvoudigen, helpt ReloAD middelgrote en grote bouwbedrijven om aan de milieuregels te voldoen zonder extra complexiteit. Je krijgt ook meer zicht op waar je materialen in werkelijkheid terechtkomen en hoe ze bijdragen aan de circulaire economie.
Voor grote bedrijven is dit een strategische kans: toekomstige regelgeving voor zijn, logistieke kosten drukken en hun milieu-imago versterken. In de toekomst wil men in het project ook bekijken hoe kleinere bouwplaatsen toegang kunnen krijgen tot de dienst.
ReloAD is nu beschikbaar voor geïnteresseerde bedrijven. Neem daarvoor gerust rechtstreeks contact op met Shipit.
Elk jaar produceert de Waalse bouwsector bijna 12 miljoen ton afval. Om de impact daarvan te beperken, zijn preventie vanaf het ontwerp, sorteren, een strikte aanpak en efficiënte recyclage essentieel. Dankzij die praktijken halen we al recyclagepercentages van meer dan 90% voor inert afval, stimuleren we lokale afzetkanalen en drukken we de kosten voor de bedrijven.
Een slimme afvalaanpak draagt rechtstreeks bij aan de doelstellingen van het Waalse Gewest en aan de omschakeling naar een duurzamere en verantwoordelijkere economie. Sorteren is daarbij het sleutelwoord. Zonder sorteren is kwaliteitsvolle recyclage gewoon niet mogelijk. De Waalse regelgeving verplicht al jaren het sorteren van bepaalde afvalstromen. Bovendien is het sinds 2004 verboden om inert bouw- en sloopafval te storten. Daardoor moet dat afval zo vroeg mogelijk gescheiden worden met het oog op recyclage.
Maar sorteren is meer dan een wettelijke verplichting. Het is vooral een strategische hefboom. Door afvalstromen goed te scheiden (beton, metaal, hout, plastic, …), zorgen de aannemersbedrijven ervoor dat die materialen terechtkomen in efficiënte recyclagetrajecten die waar nodig nog ontwikkeld worden en waarbij die materialen opnieuw hoogwaardige grondstoffen worden.
Als je echter slordig sorteert, daalt de waarde van het afval drastisch. Denk maar aan asbest: als dat niet op tijd wordt opgespoord en verwijderd vóór de werken, kan het een hele container puin besmetten. Gevolg: alles moet als gevaarlijk afval verwerkt worden, recyclage is volledig uitgesloten, de kosten schieten omhoog en de gezondheidsrisico’s nemen toe.
Maar ook bij niet-gevaarlijk afval is zorgvuldig sorteren cruciaal. Vlakglas bijvoorbeeld kan bijna eindeloos gerecycleerd worden, op voorwaarde dat het zuiver gescheiden is en niet vervuild door andere materialen. Dan kan het opnieuw omgesmolten worden
tot vlakglas, met minder energieverbruik en zonder nieuwe grondstoffen te ontginnen. Deze twee voorbeelden tonen aan hoe belangrijk correcte scheiding is: niet alleen om vervuiling te voorkomen, maar ook om het circulaire potentieel van hoogwaardige materialen te behouden.
Wallonië heeft bouwafvalbeheer centraal geplaatst in zijn Gewestelijke Beleidsverklaring (GBV). Om die complexe maar noodzake-
" Wallonië heeft bouwafvalbeheer centraal geplaatst in zijn Gewestelijke Beleidsverklaring (GBV)."
lijke transitie waar te maken, pleit de sector voor samenwerking met de Waalse regering en voor het uittekenen van een gezamenlijke strategie. Die moet voldoen aan de Europese eisen en tegelijk milieudoelstellingen koppelen aan werkbare oplossingen voor de bedrijven.
Embuild Wallonie schuift vier prioriteiten naar voren:
1. Proportioneel en op de juiste plek sorteren
Stimuleer sorteren waar het technisch en economisch zinvol is, zonder onrealistische eisen op te leggen, met name op kleine bouwplaatsen. Professionele sorteercentra moeten een centrale rol spelen naast sorteren op de bouwplaats.
2. Traceerbaarheid en digitalisering
Het is belangrijk om eenvoudige en gestandaardiseerde digitale tools te ontwikkelen om afvalstromen nauwgezet op te volgen, zonder bedrijven te overladen met administratie.
3. Uitbouw van afzetkanalen
Ondersteun de ontwikkeling en industrialisering van afvalbeheer en creëer daarbij lokale afzetmarkten voor materialen waarvan het recyclagepotentieel nog niet ten volle benut wordt, zoals gips, isolatiemateriaal en keramische producten.
Het is belangrijk te zorgen voor een stapsgewijze invoering, gekoppeld aan de uitrol van tools en logistiek voor het beheer, opleiding van de betrokkenen en voorbeeldgedrag in overheidsopdrachten.
Wallonië heeft een duidelijke beleidsambitie: aanzienlijk meer recyclage en streven naar een meer circulaire en een verantwoordelijkere economie. Maar die transitie moet haalbaar en betaalbaar blijven voor de bedrijven. Om echt resultaat te boeken, is het cruciaal om overregulering te voorkomen en de bedrijven te ondersteunen bij het overwinnen van obstakels, waarbij tegelijk de voordelen in kaart gebracht worden en de kansen benut worden.
INFO : sophie.ibrahim@embuild.be
Deze strategie steunt op een aantal praktische tools die al beschikbaar zijn. We zetten er vier op een rij:
1. Het Waals Plan voor Afval- en Grondstoffenbeheer (PWD-R)
Dit plan schetst de algemene visie en doelstellingen rond afvalreductie, recyclage en circulariteit op gewestniveau.
2. Het specifiek plan voor het beheer van werfafval
Verplicht in bepaalde overheidsopdrachten via het Standaardbestek Gebouwen (CCTB). Het helpt om afvalbeheer concreet te organiseren: welke stromen verwacht je, hoe zamel je ze in, hoe vervoer en verwerk je ze?
3. De inventaris van materialen en afvalstoffen die mogelijk hun status van afvalstof kunnen verliezen
Wordt opgesteld vóór de start van een project. Hierin worden de aanwezige materialen, het hergebruik- of recyclagepotentieel ervan en de bijbehorende beperkingen in kaart gebracht. Als je het goed gebruikt, is het een echt planningsinstrument, niet zomaar een formaliteit voor de opdrachtgever.
4. Het platform https://www.bouwensloopafval.be/
Ontwikkeld door Buildwise met steun van Wallonië. Je vindt er praktische fiches per afvaltype: sorteercriteria, beschikbare recyclagekanalen en wettelijke richtlijnen. Een waardevolle, operationele tool voor bedrijven die met uiteenlopende afvalstromen te maken hebben.
Afvalbeheer mag niet beschouwd worden als een last die uit regelgeving voortspruit, maar is een kans voor meer innovatie en sterkere concurrentiekracht. Zoals je hebt gelezen, is sorteren op de bouwplaats cruciaal om afvalbeheer te optimaliseren — een centraal doel in de Waalse ambities. Embuild Wallonie heeft overigens vier prioriteiten uitgewerkt om jou te helpen bij het bereiken van dit doel en er bestaan al tools om je daarbij te ondersteunen. Die tools kwamen in dit artikel aan bod.
Bedrijven die het belang van dit thema hebben begrepen en inzetten op het beter voorkomen en beheren van hun afval zullen morgen het best geplaatst zijn om te voldoen aan de milieudoelstellingen van Wallonië. Tot slot nog een geruststelling: je staat er niet alleen voor: Embuild Wallonie, via zijn milieucel en met steun van het Waalse Gewest, begeleidt je in deze transitie.
In het Waalse Gewest wil het project (CD)² – Circulatie van Bouw- en Sloopafval –goede praktijken rond afvalsortering en logistiek promoten, zodat het afval naar recyclagetrajecten kan worden toegeleid. Sinds de start in oktober 2022 konden de betrokken partijen op twintig pilootbouwplaatsen van verschillende omvang innovatieve oplossingen testen voor afvalbeheer en logistiek, en tegelijk de afzetkanalen versterken. We spraken met Eléonore de Roissart, projectcoördinator bij Buildwise.
Gips, glas- en rotswol, keramische dakpannen of bakstenen, pvc, verpakkingen, bitumen… al deze afvalstoffen kunnen een tweede leven krijgen bij producenten of recyclagebedrijven.
"De bouwsector is in Europa in zijn eentje verantwoordelijk voor bijna een derde van het totale afval. In België gaat het om ongeveer 20 miljoen ton per jaar, waarvan een groot deel gerecycleerd zou kunnen worden tot nieuwe producten, als het afvalbeheer op de bouwplaats en de logistiek goed georganiseerd zijn. Precies op die hefbomen wordt in het project (CD)² gefocust: het organiseren van de sector, van de implementatie van goede sorteerpraktijken op de bouwplaats tot het transport naar recyclagebedrijven, en dat alles met innovatieve logistieke oplossingen die tegelijk getest worden," legt Eléonore de Roissart uit.
Het project (CD)² bracht drie sleutelspelers uit de keten samen – bouwbedrijven, logistieke partners en industrielen – met één gemeenschappelijk doel: het sorteren, inzamelen en recycleren van materialen efficiënter, economisch haalbaar en toegankelijk maken. Het projectconsortium bestaat uit Buildwise, Embuild Wallonië, Galère, Cogetrina SA (Groupe Dufour), Knauf, Wienerberger, Saint-Gobain, Denuo (de Belgische federatie van bedrijven actief in afvalverwerking en recyclage) en BMP-PMC (de federatie van Belgische producenten van bouwmaterialen), met steun van het
Waalse Gewest en financiering door de Europese Unie – NextGenerationEU.
Onbekende recyclagekanalen
De wil om te innoveren in afvalsortering op de bouwplaats en recyclage te promoten is duidelijk aanwezig: aannemers willen hun ecologische voetafdruk verkleinen, logistieke spelers worden gemotiveerd door innovatie, en producenten worden door veranderende wetgeving verplicht om zich voor te bereiden.
Toch is één ding duidelijk: de afzetkanalen werken, maar zijn nog te weinig bekend. De databank https://www. bouwensloopafval.be/ centraliseert al alle nodige informatie over de aanvaarde afvalstromen, de acceptatiecriteria daarvoor, de beschikbare logistiek en de locatie van de recyclagebedrijven. "Daarom is het project (CD)² zo waardevol," benadrukt Eléonore de Roissart.
"We hebben deze kanalen getest op pilootbouwplaatsen. Concreet hebben we verschillende oplossingen uitgeprobeerd, zoals het inschatten van afvalvolumes, het gebruik van containers met compartimenten of kleinere containers, en de inzet van een valorist. De resultaten tonen aan dat, mits correcte sortering ter plaatse, het afval voldoet aan de criteria van de afzetkanalen. Maar daarvoor moeten ingesleten gewoontes veranderen en moeten de ploegen gesensibiliseerd worden over het belang van deze praktijken. Tegelijkertijd werden in het project nieuwe logistieke benaderingen onderzocht om de circulatie van materialen te optimaliseren en kosten te beperken. Regelmatige ophaling, omgekeerde logistiek, kleine inzamelparken bij handelaars of samenwerking tussen naburige bouwplaatsen maken het mogelijk om volumes te bundelen en transporten te optimaliseren," legt de projectcoördinator uit.
GEEN GEDOE. GOED GEREGELD. E-FACTUREREN ZONDER FRUSTRATIE
Op 7 oktober vond in de Docks Dome in Schaarbeek voor een 500-tal toeschouwers het jaarlijkse visiemoment van Embuild Vlaanderen plaats rond een bijzonder actueel thema: een sterke bouw in een weerbaar Vlaanderen, met een inspirerende speech van Caroline Deiteren over de beschermende rol van de bouw, met een keynote over de (verdwijnende) fundamenten van onze welvaart en een hoopgevende slottoespraak van Vlaams minister van Omgeving en Landbouw Jo Brouns.
Caroline Deiteren, directeur-generaal van Embuild Vlaanderen, opende het visiemoment met een beklemmende speech. “De wereld waarin we leven bevindt zich op een scharniermoment. We hebben het nóg goed. Maar we zijn niet immuun. De geopolitieke schokken raken ons ook. Bedrijven en gezinnen voelen dit elke dag een beetje meer. Sommigen voelen het al keihard. De economie slabakt, de werf ligt te vaak stil en jobs gaan verloren.”
Maar volgens Caroline kunnen wij niet al de problemen in de schoenen van Trump of Poetin schuiven. “Er zijn ook issues die Vlaanderen zichzelf aandoet: een vergunningenknoop die ondernemerschap afremt, een wooncrisis die om de hoek loert, de achteruitgang in ons onderwijs, een huizenhoog begrotingstekort. En wat met al die files! We zitten in een periode van disruptie, maar vreemd genoeg soms ook van stilstand. Dat komt omdat het oude niet meer werkt. En het nieuwe zich nog moet vormen.”
Beschermende rol van de bouw
Maar welk rol kan de bouw daarbij spelen? “Wapens hebben er telkens toe gediend om anderen te doden. Bouwwerken en infrastructuur hebben daarentegen mensen en steden altijd beschermd.” Daarbij verwees Caroline Deiteren naar de Chinese Muur, de Romeinse aquaducten en de middeleeuwse
stadsomwallingen, naar de uitbreiding van de Antwerpse haven die de basis heeft gelegd voor decennia van voorspoed, en tenslotte naar Oekraïne.
Caroline Deiteren: “Daar heeft men 4.300 ‘Points of Invincibility’ gecreëerd: publieke schuilplaatsen met generatoren die warmte, elektriciteit, drinkwater en internet blij-
ven leveren bij zware bombardementen. Infrastructuur is in deze oorlog letterlijk een frontlinie geworden. Bouwwerken hebben dus steeds bijgedragen aan het succesverhaal van de nieuwe tijd. Want de bouw beschermt en maakt weerbaar.”
Hoe kan de bouw haar rol van beschermer vervullen? Drie cruciale actoren moeten daarvoor een coalitie vormen: een overheid die vergunningen sneller en eenvoudiger maakt, knopen doorhakt en niet wegkijkt, private bedrijven en burgers die investeren in weerbaarheid, kwaliteit en duurzaamheid en tenslotte een bouwsector die innoveert, digitaliseert en circulair bouwt. Caroline Deiteren besloot: “Een coalitie van overheid, private investeerders en bouwsector kan samen zorgen voor een weerbaar Vlaanderen.”
Op welke werven moeten zij dan samenwerken? Caroline noemde er vijf. De eerste werf is die van de energie-onafhankelijkheid. Dat betekent massaal renoveren, isoleren en elektrificeren met in het noodpakket van iedereen, naast pillampen en water, ook zonnepanelen, warmtepompen en batterijen.
Sterkere en klimaatrobuuste
De tweede werf is die van een defensieve en civiele infrastructuur: wegen en bruggen waar zwaar en massaal militair transport over kan, gebouwen die ook in moeilijke tijden blijven functioneren en netwerken die bestand zijn tegen cyberaanvallen. Ten derde moeten wij Vlaanderen klimaatrobuust maken, d.w.z. vergroenen, ontharden en meer water vasthouden, bouwen aan dijken, buffers en klimaatdaken.
De vierde werf is die van de circulaire materialen. Want als we materialen slim hergebruiken, gebouwen modulair en demonteerbaar maken, dan zijn we minder afhankelijk van anderen. En dan maken we onze eigen economie sterker, want circulair is lokaal. Een vijfde uitdaging is die van de digitale transformatie. De werf van de toekomst is digitaal. Met BIM-modellen, sensoren, drones en realtime data. Maar ook met robuustheid en cyberveiligheid, zodat die digitale werf niet zelf kwetsbaar wordt.
In een tweegesprek gingen Michel Vanderstraeten, voorzitter van Embuild Vlaanderen, en Jan Desmyter, Stakeholder Relations
" Wapens hebben er telkens toe gediend om anderen te doden. Maar bouwwerken en infrastructuur hebben mensen en steden altijd beschermd."
Director bij Buildwise, dieper in op de mogelijke bijdrage van de bouw tot een weerbaar Vlaanderen. De vijf werven waarover Caroline Deiteren sprak, zijn eveneens werven waarop Buildwise actief is. Jan Desmyter verwees naar het initiatief BuildForward 2030 van Buildwise maar tegelijk naar de vereiste initiatieven van bouwbedrijven zelf. Subsidies kunnen hen daarbij ondersteunen.
Michel Vanderstraeten gaf aan dat de bouw een deel van de oplossing kan zijn. Maar hoge kosten zorgen er vaak voor dat voordelige oplossingen niet tot stand komen. Om de immobiliteit te doorbreken pleitte hij voor meer samenwerking tussen alle actoren. Zijn eigen bedrijf werkt volop aan de uitbouw van zo’n ecosysteem. Een objectiveerbare weerbaarheidsscore kan ertoe bijdragen dat ver-
dichting en ontharding effectief doorgang vinden en niet langer met tegenwind te kampen krijgen.
Tegelijk is er nood aan een betrouwbaar beleid en een rechtszeker kader. Bij gebrek aan zo’n kader raakt het vertrouwen zoek en zoeken buitenlandse investeerders soelaas in andere regio’s. Tenslotte pleitte hij voor meer arbeidsmigratie, niet alleen van midden- maar ook van laaggeschoolden, omdat de activering van werklozen niet zal volstaan. De innovatiesubsidies van VLAIO (Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen) zouden ook meer naar proces- in plaats van naar productinnovaties moeten gaan en dus meer de bouw ten goede moeten komen. Meer in het bijzonder vroeg hij daarbij overheidssteun voor het sectoraal ecosysteem Flanders Build.
" Door een combinatie van overregulering en onderinvestering dreigen wij onze soevereiniteit te ondermijnen."
DAVID CRIEKMANS
BOUW ALS STORMBREKER
De ‘keynote speaker’ op het visiemoment was prof. dr. David Criekmans die in zijn recent boekessay Hyperrealisme een analyse biedt van de geopolitieke schokken die onvermijdelijk én snel op ons afkomen en onderzoekt hoe wij hiermee kunnen omgaan. Volgens hem is de bouw goed geplaatst om op die geopolitieke wijzigingen en geo-economische schokken te reageren.
Van een liberaal marktstelsel dat focuste op kostenefficiëntie en daarvoor op mondiale interdependentie stoelde, evolueren wij naar een wereld met een toegenomen nadruk op veiligheid en op lokale ontwikkeling en autonomie. Maar welke rol speelt de Europese Unie daarbij? Door een combinatie van overregulering en onderinvestering dreigen wij onze soevereiniteit te ondermijnen. Tegelijk dwingen zowel Rusland als de Verenigde Staten ons om kleur te bekennen. Ook tussen de VS en China heerst een strijd om de macht, met als risico dat Europa aan de zijlijn terechtkomt.
Vier welvaartspijlers
David Criekmans herinnerde aan de vier pijlers van onze welvaart. De eerste pijler was de beschikbaarheid van goedkope energie dankzij aardgas uit Rusland. Sinds de inval in Oekraïne is energie in Europa drie tot vier maal duurder dan in de VS. De bouw kan hiervoor een oplossing bieden dankzij de installatie van hernieuwbare energie met als belangrijke kanttekening dat de grondstoffen voor een vergaande elektrificatie nu in handen van China zijn terechtgekomen.
Een tweede pijler was het aanboren van Aziatische markten. Europa heeft om kosten te besparen heel wat industrie naar Azië gedelocaliseerd. Intussen heeft China sectoren zoals die van de zonnepanelen, windmolens en elektrische wagens, helemaal in handen genomen. Een oplossing
kan erin bestaan dat wij nu het omgekeerde doen en met name China tot investeringen in Europa aanzetten. Tegelijk moeten wij diversifiëren in Azië (bijvoorbeeld naar Vietnam), onze ‘supply chain’ herzien en op duurzamere (circulaire) aanvoerketens inzetten.
Oorlog als technologisch testlaboratorium
De quasi afwezigheid van oorlog in Europa vormde een derde welvaartspijler. De oorlog in Oekraïne is intussen alomvattend geworden maar het verzet van dat land tegelijk een opsteker. Deze oorlog is een technologisch testlaboratorium geworden: zij toont onze kwetsbaarheid aan maar tegelijk onze weerbaarheid. Daarover moet een breder debat komen. Naast een versnelde digitale omschakeling pleitte David Criekmans voor een analoge back-up. Niet alleen de federale maar ook de Vlaamse overheid moet haar uitgaven daartoe herpositioneren.
De vierde welvaartspijler was de veiligheidsgarantie van de VS. Nu moet Europa op veiligheidsvlak meer verantwoordelijkheid nemen. Maar ook die nieuwe rol biedt voor de bouw nieuwe opportuniteiten. Naast economische en ecologische aspecten gaan bij de vergunningen ook militaire veiligheidsaspecten een rol spelen. België wordt immers een belangrijke schakel voor het binnenbrengen van militair materieel vanuit de havens.
“We staan voor een nieuw tijdperk”, besloot David Criekmans, “Europa wordt geconfronteerd met een nieuwe wereld en we worden enkel en alleen au sérieux genomen als we komen tot een vernieuwing van ons economisch weefsel via technologie en via het investeren in defensie. Op die manier kunnen wij er als Europa opnieuw staan. En de bouwsector heeft daarin een belangrijke rol te spelen.”
Op het visiemoment werden ook vijf Jonge Vlaamse Aannemers gehuldigd die elk zorgen voor een weerbaar Vlaanderen met v.l.n.r. Simon Eggermont (Eggermont Grondwerken), Ward Beneens (Beneens Alucon), Thomas Monnens (Derdaele +), Wiet Vande Velde (Energy King) en Jorg Storme (Interbrickx).
VERGUNNINGENREVOLUTIE
Eenvoudige en modulaire totaaloplossing
Warmtepomp, warmtepompboiler, warmwatertank én automatisering
Tijdswinst, installatiegemak en overzicht via Installer App & Portal
Training en ondersteuning via ‘service hotline’
Embuild_90x128_Warmtepomp_NL_1025.indd 1
Het slotwoord op het visiemoment van Embuild Vlaanderen was voor Jo Brouns, Vlaams minister van Omgeving en Landbouw. Om Vlaanderen weerbaar te maken is een rechtszeker vergunningenkader cruciaal. Jo Brouns: “Een op vijf dossiers stopt er gewoon mee. Wanneer het gaat om projecten met meer dan 20 woningen, haalt één op twee niet eens de eindmeet in eerste aanleg. Als het dan toch tot een vergunning komt, wordt in 20% van de gevallen beroep aangetekend. En de Raad voor Vergunningsbetwistingen vernietigt 60 à 70% van de dossiers.”
Na overleg met experten en met het middenveld staan nu vier werven op stapel. Een eerste werf betreft de organisatie van het vooroverleg. Dat moet een recht worden. Initiatiefnemers moeten hun vergunningen beter
kunnen voorbereiden en hun slaagkans kunnen aftoetsen. Daarnaast moet de behandeling van de vergunningen flexibeler en klantgerichter gebeuren. Ambtenaren moeten meer oplossingsgericht adviseren (d.w.z. oplossingen voor tegenstrijdige belangen aanbrengen) en het positieve maatschappelijke belang meer in rekening brengen tegenover bijvoorbeeld de mogelijke hinder van de werken. Nu houden zij teveel rekening met louter negatieve opmerkingen.
08/10/2025 08:12
Ten derde mag wie eerst geen bezwaar tegen een project indiende, nadien niet in beroep gaan. De overheid moet ook kunnen optreden tegen wie geen belang had of geen ernstig nadeel bij een project ondervond en toch onrechtmatig in beroep ging. Tegelijk moet de Vlaamse overheid zelf terughoudender zijn bij het in beroep gaan tegen gemeentelijke en provinciale projecten. En de Raad voor Vergunningsbetwistingen mag niet alleen de (on)wettigheid beoordelen maar moet eveneens met oplossingen komen.
Tenslotte moet de Vlaamse overheid haar sectorale regelgeving durven vereenvoudigen, bijvoorbeeld op het vlak van de hemelwaterverordening. Het standstill-principe (dat kwaliteit en kwantiteit van de natuur niet mag achteruitgaan) is intussen uitgegroeid tot een ‘verslechteringsverbod’. Ook dat moeten wij volgens de minister durven aanpakken.
Het laatste visierapport van Embuild Vlaanderen met als titel Samen voor een sterke bouw in een weerbaar Vlaanderen is alleen digitaal beschikbaar op de website https://weerbarebouw.vlaanderen.
Meer dan 200 bedrijven en organisaties hebben al het klimaatdakprotocol ondertekend. Dit protocol schetst de ambitie om platte daken in Vlaanderen multifunctioneel en duurzaam in te zetten. De ondertekenaars verbonden zich ertoe om daar actief toe bij te dragen. Intussen hebben Embuild Vlaanderen en Buildwise het COOCK+-project Klimaatdak opgestart dat het volledige potentieel van platte daken wil omvormen tot multifunctionele, circulaire klimaatdaken. De tijd is dus rijp voor een tussentijdse evaluatie. En die vond plaats op het tweede klimaatdakcongres op de Belgian Roof Day.
Op het tweede klimaatdakcongres herinnerde Wim Garmyn, projectcoördinator voor klimaatadaptatie bij Embuild Vlaanderen, eraan dat binnen vijf jaar elk (nieuw) plat dak een klimaatdak zou moeten zijn en dat als gevolg van de Europese natuurherstelregeling in de steden geen groen meer zou mogen verdwijnen. Een klimaatdak is per definitie multifunctioneel, circulair, CO2-uitstoot reducerend en tegelijk technisch correct geplaatst. Dat is de uitdaging.
Initiatieven in het kader van COOCK+ Klimaatdak
Eddy Mahieu, expert voor platte daken bij Buildwise, gaf een overzicht van de reeds ondernomen initiatieven in het kader van het COOCK+-project Klimaatdak dat in 2025 van start ging, nog tot eind 2027 loopt en steun krijgt van het VLAIO (Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen). In dit kader hebben al verkennende dakentours plaatsgevonden en werden de troeven, aandachtspunten en onzekerheden voor rode, gele, groene en blauwe daken opgelijst. Gele daken zijn nuttig voor energieopwekking en blauwe voor waterbuffering.
Een workshop woog het concept van een circulaire dakopbouw af tegen de risico’s op vochtverspreiding. Recentelijk werd een werkgroep over bouwdetails en meer bepaald over aansluitingsdetails opgestart. Tegelijk is Buildwise met
labo-onderzoek begonnen, onder meer om tot technische richtlijnen voor retentiedaken te komen.
Het was de bedoeling om in het kader van het COOCK+-project 15 demodaken op te volgen: 10 in reeds opgeleverde projecten en 5 in projecten die zich nu nog maar in de ontwerp- of aanbestedingsfase bevinden. Die demodaken zijn intussen geselecteerd. Zij moeten aantonen dat het technisch en financieel haalbaar is om een klimaatdak aan te leggen en dat zo’n dak een duidelijke meerwaarde creëert. Twee van die projecten kwamen op het tweede klimaatdakcongres uitvoeriger aan bod. Thomas Janssens en Tuur Van Dijck van Bureau Bouwtechniek gingen dieper in op de vergroening van de Tondelier-wijk in Gent en Geert de Bruijne van fabrikant Optigrün op het multifunctioneel gebouw ‘In The Yard’
met daktuin te Drongen.
Dirk Van de Waeter, voorzitter van de federatie Embuild Plus Gevel- en Dakgroen, lichtte het charter voor gevel- en dakgroen toe. Daarmee streeft de federatie naar een duidelijke kwaliteitsstandaard hiervoor. Een standaard dringt zich op omdat ‘kleurig’ bouwen niet langer een optie is maar vaak een noodzaak en een verplichting.
Het charter bevat aanbevelingen voor de plaatsing maar ook voor het (vaak verwaarloosde) onderhoud. Dirk Van de Waeter nodigde de deelnemers uit om het charter mee te ondertekenen.
Marina Bosman schetste de ontwikkelingsmogelijkheden voor groene daken
in België. De stad Luik alleen al telt circa 350 ha dakoppervlak waarvan ongeveer 20% kansen op een groen dak biedt. In de 50 grotere steden in België schat zij de groendakpotentie op 24.500 voetbalvelden.
Vervolgens legde zij het concept van de dakbloemenweide uit. Het concept sluit volgens haar beter aan bij de omgeving dan bijvoorbeeld een sedumdak. Een dakbloemenweide trekt ook meer bijen, hommels en vlinders aan. De inheemse planten blijken goed te herstellen na een langdurige droogte en vereisen uiteindelijk weinig onderhoud. En bij een groen-blauwe dakconstructie is het koeler onder de PV-panelen en leveren die ook een beter rendement op. Meer informatie vind je op www.dakbloemenweide.nl.
Kasia Piekarczyk, Associate Design Director bij het internationaal vertakte en multidisciplinaire architectuurbureau Henning Larsen (www.henninglarsen.com), ging dieper in op de talrijke daklandschappen die dit bureau al heeft gerealiseerd en hun gebruik. Zo is het licht aflopend dak van het Moesgard museum vlakbij Aarhus een druk bezochte recreatiezone geworden. De Saling roofgarden van 2.000 m² boven een warenhuis in Aarhus heeft al meer dan 3,5 miljoen bezoekers aangetrokken en werd tot ‘best rooftop experience’ uitgeroepen.
De nieuwe lagere school van Sundby
werd ontworpen als een open plek voor iedereen, nauw verbonden met de omliggende natuur en ingebed in een tuinlandschap. De school moest het geloof in de toekomst van deze achteruitlopende regio vernieuwen. En in het Bestseller Logistics Center West, het grootste houten logistiek centrum in Europa, is het architectuurbureau erin geslaagd de biodiversiteit met 10% te verhogen, ook ten gunste van de logistieke medewerkers.
Sarah Dehasque is projectcoördinator van het Interreg-project MultiRoofs (https://multiroofs.nweurope.eu) met focus op Mechelen, een stad die groeit maar ook bereikbaar moet blijven en tegelijk klimaatneutraal wil worden. MultiRoofs transformeert stedelijke daken tot toegankelijke, biodiverse en inclusieve ruimten. Het project bevat geen uitvoeringsbudget maar biedt wel kennis over mogelijke partners aan en schat de mogelijkheden voor multifunctionele daken in Mechelen in.
Voor de uitvoering zal de stad diverse doelgroepen benaderen: particuliere eigenaars en verenigingen van mede-eigenaars maar ook eigenaars van industriegebouwen om zo groenere industrieterreinen te realiseren.
Britt Berghs, kabinetsadviseur klimaat en leefmilieu van de stad Antwer-
pen, verwees naar de internationale beleidsverklaring over ‘rooftop activation’ van Faro. Daarbij aansluitend bevordert ook Antwerpen de aanleg van multifunctionele daken, om te beginnen in haar eigen patrimonium, zoals in haar administratief centrum Den Bell. Om gebouweigenaars te ondersteunen bij het vergroenen van daken heeft de stad een leidraad over klimaatrobuuste daken uitgewerkt. Het stadsontwikkelingsbedrijf neemt deze leidraad mee in al zijn projecten.
Daarnaast verplicht de bouwcode van de stad om een groendak aan te leggen, kijkt een zonnemakelaar uit naar daken die gunstig zijn voor pv-panelen en naar mogelijke gebruikers hiervoor en reikt de stad sedert 2023 een eigen klimaatpremie uit om groene daken te bevorderen. Niet alleen particulieren maar ook verenigingen van mede-eigenaars, scholen en verenigingen maken hier gebruik van. Voor een nieuwe dakboerderij op het Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen ontstonden al meteen wachtlijsten. En op het tweejaarlijks festival DAKkan kunnen burgers inspiratie opdoen.
Tot slot dankte Karel Derde, ondervoorzitter van Embuild Vlaanderen, Buildwise voor de noodzakelijke technische ondersteuning bij de aanleg van klimaatdaken. Het komt er nu op aan niet alleen voor nieuwbouw maar ook bij de renovatie van het bestaande patrimonium eigenaars hiervoor te enthousiasmeren.
De provinciale Embuilds organiseren al decennialang sectorspecifieke opleidingen op vraag en op maat van de sector, zowel voor bouwarbeiders als voor bouwbedienden. Voor hun bediendenopleidingen hebben zij voor bouwspecifieke thema’s een unieke samenwerking met Cevora, het opleidingscentrum voor de werknemers uit het paritair comité 200. Daardoor kunnen zij die opleidingen grotendeels gratis aanbieden.
De Embuilds van Westen Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant, Limburg en de provincie Antwerpen bieden een ruime waaier aan bediendenopleidingen aan. In 2024 hebben zij circa 10.500 bouwbedienden opgeleid waarvan bijna 6.000 in open aanbod en ongeveer 4.500 in company (bedrijfsintern). Deze provinciale Embuilds pakken de opleidingsvragen van de bouwbedrijven op een gelijkaardige manier aan. Zij overleggen en communiceren hierover met elkaar op een transparante manier en beschikken intussen voor het open aanbod over één digitaal platform waar bedrijven zich rechtstreeks kunnen inschrijven.
Midden oktober ligt de opleidingskalender voor de komende maanden ongeveer vast: een geschikt moment om het geplande aanbod te overlopen, temeer omdat de meeste opleidingen nog altijd tijdens de wintermaanden plaatsvinden.
Caroline Baert, verantwoordelijke voor de opleidingen van Embuild Antwerpen, getuigt: “Traditioneel succesvolle opleidingen zijn onder meer de cursussen voor VCA VOL (Veiligheid voor Operationeel Leidinggevenden), over de planningstool MS Project, over de sociale verplichtingen en de sociale inspectie en over strategisch aankopen
en calculeren.”
Lisa Samyn, opleidingscoördinator bij Embuild West-Vlaanderen vult aan: “Ook onze opleidingen voor preventie-adviseur van niveau 3 blijven populair, evenals technisch Frans en werken in hiërarchische lijn. Deze laatste cursus gaat dieper op de bevoegdheden, aansprakelijkheden en verantwoordelijkheden van werf- en projectleiders op het vlak van veiligheid en bij ongevallen. Van de traditionele Windows-tools blijven onze cursussen over Excel nog altijd met succes doorgaan. Maar wij concentreren ons daarbij op de typefuncties die meer gebruikelijk zijn in de bouw. Dat zijn andere dan bijvoorbeeld in de financiële sector.”
Nieuw in het aanbod voor de komende maanden zijn allerhande opleidingen in verband met AI (Artificiële Intelligentie). Lisa: “Zo bieden wij nu opleidingen over de toepassing van AI voor een eenvoudigere werfadministratie aan. Ook preventieadvies met AI behoort momenteel tot ons aanbod. De deelnemers leren dan bijvoorbeeld met AI risicoanalyses uitvoeren. En de nakende verplichting van e-facturatie vangen wij op met een mix van infosessies en opleidingen.”
Marieke Vandecapelle, opleidingsadviseur van Embuild Oost-Vlaanderen,
stipt nog andere nieuwe initiatieven aan die in samenwerking met Cevora succesvol zijn gebleken zoals twee workshops over overheidsopdrachten (enerzijds over de opmaak van een offerte en anderzijds over wat te doen na een gemiste opdracht) en daarnaast ook een opleiding over privacy op de werkvloer in het kader van de GDPR (General Data Protection Regulation), alcohol en drugs en toezicht/monitoring.”
Voor hun opleidingen doen de provinciale Embuilds een beroep op een ruime waaier van lesgevers: eigen medewerkers, consultants, (preventie)adviseurs, ervaren mensen uit de bouwwereld, docenten van hogescholen enz. Caroline: “Een belangrijke organisatie waaruit wij voor onze cursussen kunnen putten, is Buildwise. Hun deskundigen maken onze cursisten wegwijs in onderwerpen zoals lean management, kostprijsberekening en planning.”
Lisa: “Via haar bestuurders en medewerkers komt een provinciale Embuild in contact met tal van deskundigen uit de eigen provincie. Het gaat dan om lesgevers die een duidelijke voeling met de bouw hebben ontwikkeld, bijvoorbeeld om AI-experten die bij bouwgerelateerde audits betrokken waren. Wij bouwen met die lesgevers een hechte vertrouwensrelatie uit en zorgen voor een goede samenwerking tussen hen en onze eigen adviseurs. Op die manier evolueren onze lesgevers tot partners.”
Cevora is het paritair beheerd opleidingscentrum voor werknemers uit het paritair comité 200. De bouwbedienden vertegenwoordigen ongeveer 10% van al de werknemers van pc 200. Cevora wordt gefinancierd door de sociale bijdragen van hun werkgevers. De samenwerking tussen Embuild en Cevora verloopt momenteel optimaal. Embuild beschikt bij Cevora over een vaste gesprekspartner. De bespre-
kingen over de wederzijdse planning verlopen vlot. In essentie verloopt de samenwerking tussen Embuild en Cevora op basis van complementariteit.
Caroline: “Wij moeten ervoor zorgen dat het aanbod dat wij met de steun van Cevora ontwikkelen, specifiek op de bouw is gericht. Het grote voordeel is dat wij dit aanbod dan dankzij de steun van Cevora gratis aan de bouwbedrijven kunnen aanbieden. Daarnaast organiseert Cevora een eigen opleidingsaanbod voor bedienden van het paritair comité 200 maar dit aanbod is algemeen en dus niet specifiek bouwgericht. Nu bieden wij ook zelf op vraag van onze bedrijven meer algemene opleidingen aan, onder meer op het vlak van assertiviteit en het gebruik van Outlook. Bedrijven kiezen daar bijvoorbeeld voor omdat onze opleidingen dichter bij het bedrijf plaatsvinden en ook omdat zij doorspekt zijn met cases en voorbeelden uit de bouwsector. Die opleidingen zijn dan niet gratis maar bedrijven kunnen hiervoor zelf financiële steun aanvragen via de kmo-portefeuille en ook via Cevora.”
Een alternatief dat almaar aan belang wint, zijn de opleidingen die de provinciale Embuilds op vraag van de leden organiseren in de bedrijven zelf. Caroline: “Ook die opleidingen kunnen wij dankzij de steun van Cevora gratis aanbieden op voorwaarde dat het om bouwspecifieke opleidingen gaat. We vragen dan wel aan de bedrijven om ze voldoende ruim op voorhand bij ons aan te vragen. Verder is het belangrijk dat een voldoende aantal deelnemers op de vastgestelde datum effectief aan de bedrijfsinterne cursus deelnemen. Wij ontzorgen de bedrijven daarbij. Wij komen tussen bij problemen en zorgen, bijvoorbeeld wanneer de lesgever uitvalt, voor een aangepaste planning.”
Lisa: “Wij nemen hiervoor de administratie op ons en zijn bij problemen gemakkelijk en vlot bereikbaar. Wij garanderen ook een opleiding die best
aan de wensen van de doelgroep beantwoordt. We kennen onze bedrijven maar ook onze lesgevers door en door. Bestaat de doelgroep uit werfleiders op zoek naar praktische tips of meer uit kaderleden die voor strategische keuzes staan? Wij zorgen telkens voor een optimale match tussen lesgever en deelnemers.”
De provinciale Embuilds organiseren niet alleen opleidingen voor bouwbedienden maar ook voor bouwarbeiders. Het opleidingsfonds voor bouwarbeiders Constructiv heeft hen daarvoor erkend als structurele partner. In het schooljaar 2023-2024 leidden zij bijna 22.000 bouwarbeiders uit circa 3.000 bouwbedrijven op. Het ging daarbij in zeer grote mate om winteropleidingen maar daarnaast ook om weekdagopleidingen en nog maar in zeer beperkte mate om zaterdag- en avondopleidingen.
Het volledige opleidingsaanbod van de provinciale Embuilds bevindt zich op https://embuild.promatis.be. Je kan daarin zoeken op trefwoord, taal en locatie en zelfs inschrijven.
Contacteer per provinciale Embuild de volgende personen:
West-Vlaanderen: Lisa Samyn, 056/26 81 43, lisa.samyn@embuild.be
Oost-Vlaanderen: Marieke Vandecapelle, 09/244 45 00, opleidingenovl@embuild.be.
Antwerpen: Caroline Baert, 03/203 44 06, caroline.baert@embuild.be
Vlaams-Brabant: Ikram Ouadrassi, 02/238 52 02, ikram.ouadrassi@embuild.be
Limburg: Alexia De Meersman, 011/30 10 37, alexia.demeersman@embuild.be Meer weten?
Prométhéa, de vereniging voor de promotie van mecenaat ten gunste van cultuur en erfgoed, werd opgericht in 1985. Dit jaar viert ze haar 40e verjaardag. Ter gelegenheid van deze bijzondere mijlpaal organiseerde de vzw op 13 oktober een uitzonderlijke gala-avond in Maison de la Poste, op de site van Tour en Taxis in Brussel. Het evenement bracht meer dan 300 gasten samen, de meesten met een artistiek accent in hun outfit, afkomstig uit mecenasbedrijven en culturele instellingen, evenals trouwe en betrokken partners zoals Delen Private Bank en de Nationale Loterij.
Foto's ©Bryan Nicola Maxwell
Enkele cijfers om het doel van Prométhéa te begrijpen
De vzw verenigt 140 bedrijven en 7 collectieven van mecenasbedrijven, en zet jaarlijks meer dan 700.000 euro in ter ondersteuning van cultuur en erfgoed. Haar acties vertalen zich in concrete en voorbeeldige projecten, intensieve begeleiding van culturele actoren en de uitreiking van de Caïus-prijzen, die de dynamiek van samenwerkingen tussen bedrijven en de culturele wereld in de kijker zetten.
Deze 40e verjaardag verdiende een memorabele avond, en dat werd het ook. Het evenement was immers rijk aan momenten van uitwisseling en culturele emoties, dankzij de artiesten die de avond betoverden met hun talent: 'Le Rythme des Fourmis' (een ritmische én fysieke prestatie), Léo Ispir, toekomstig kandidaat voor de Koningin Elisabethwedstrijd, en tot slot de jonge dansers van het Junior Ballet Project.
Dankzij de verkoop van tafels en de steun van de partners werd een bedrag van 100.567 euro ingezameld. Dit zal worden ingezet ter ondersteuning van projecten begeleid door de vereniging via het participatief financieringsplatform 'Prométhéa For Culture', gebouwd voor crowdgiving en mecenaat van competenties.
Dit systeem heeft als doel een echte boost te geven aan de financieringscampagnes die door de vzw worden begeleid. “Op 40-jarige leeftijd wil Prométhéa meer dan ooit een
katalysator zijn voor ontmoetingen, financiering en synergieën tussen bedrijven en de culturele wereld in België,” benadrukte Robert de Mûelenaere, voorzitter van de raad van bestuur van de vzw. “Deze verjaardag symboliseert een voortdurende inzet voor de culturele en erfgoedsector en vormt een nieuwe stap om de impact van mecenaat te versterken, nieuwe actoren aan te trekken en extra fondsen te genereren.”
Verschillende verhalen
Verschillende recente verhalen illustreren de acties van Prométhéa. Zo werd de restauratie van de glas-in-loodramen in de erezaal van het Zénobe Gramme-gebouw van de Université du Travail in Charleroi, erkend als 'Uitzonderlijk Erfgoed van Wallonië', mogelijk gemaakt dankzij Prométhéa en vier mecenasbedrijven. In Doornik bereikte het project 'Kunst en Cultuur in het ziekenhuis' van het CHwapi een beslissende mijlpaal dankzij de Akcessprijs, die patiënten en zorgverleners artistieke momenten in het hart van het ziekenhuis biedt. Studiebureau Greisch toont het belang van mecenaat van competenties door zijn ingenieurskennis in te zetten voor monumentale werken zoals de hyperrealistische Mosasaurus van Zephyr in Luik, of de toekomstige Moby Train van François Schuiten en Pierre Matter.
Daarnaast is er het Collectief Patwal dat jaarlijks een prijs uitreikt aan initiatieven die het Waalse erfgoed in de kijker zetten (zie hierover het artikel in de oktobereditie op pagina 40).
" Op 40-jarige leeftijd wil Prométhéa meer dan ooit een katalysator zijn voor ontmoetingen, financiering en synergieën tussen bedrijven en de culturele wereld in België. "
De gala-avond vond plaats in
Voorzitter Robert de Müelenaere (uiterst rechts), algemeen directeur Nadia Abbès (2de van rechts) en het team van Prométhéa genieten van het succes van deze mooie verjaardag.
Voor eigenaars van erfgoed en coördinatoren van culturele projecten is mecenaat een welkome alternatieve financieringsbron in tijden van besparingen op publieke budgetten. In een memorandum dat vóór de verkiezingen naar de politieke partijen werd gestuurd, formuleerde Prométhéa concrete voorstellen om bedrijfsmecenaat te promoten. Daarbij werd de noodzaak benadrukt van een specifiek wettelijk en fiscaal kader voor mecenaat, los van schenking of sponsoring, om de betrokkenheid van bedrijven te ondersteunen en te stimuleren.
Die boodschap is goed aangekomen, want mecenaat wordt inmiddels vermeld in de communautaire en gewestelijke beleidsverklaringen. “Zo voorziet in Wallonië de nieuwe Alliantie Erfgoed-Werkgelegenheid 2.0, gelanceerd in het kielzog van de gewestelijke beleidsverklaring door de nieuwe Waalse regering in samenwerking met onder andere Embuild Wallonië, onze beroepsvereniging voor erfgoedrestauratie, de Vereniging van Historische Woonhuizen en Tuinen van België en Prométhéa, expliciet in de facilitering van alternatieve financiering en fiscale maatregelen voor het onderhoud van erfgoed,” aldus Francis Carnoy, algemeen adviseur van Embuild en bestuurder bij Prométhéa.
Volgens een studie uit 2019 in opdracht van Prométhéa, die binnenkort geactualiseerd wordt, doet bijna één op twee bedrijven (48%) in België aan mecenaat. Niet alleen grote bedrijven (76%), maar ook kmo’s (50%) en micro-ondernemingen (44%). Gemiddeld bedragen de bijdragen ongeveer 4.000 euro voor micro-ondernemingen, 10.000 euro voor kmo’s en 15.000 euro voor grote bedrijven. Naast cultuur en erfgoed worden ook sportinitiatieven, humanitaire projecten en sociale projecten ondersteund. “Veel bouwbedrijven doen aan maatschappelijk mecenaat, in samenwerking met organisaties die zich inzetten voor sociale, humanitaire of culturele activiteiten. Dit sectoraal mecenaat is trouwens het onderwerp van de jaarlijkse Awards van de Embuild Foundation,” voegt Francis Carnoy eraan toe. Hij benadrukt dat bedrijfsmecenaat niet alleen financieel is, maar ook in natura of via competenties gebeurt.
Naast de gefinancierde projecten blijft Prométhéa haar begeleidende rol vervullen via de Mecenaatschool, die jaarlijks bijna 200 culturele spelers opleidt en coacht.
Tijdens de avond kondigde Robert de Mûelenaere het nakende vertrek aan van Nadia Abbès, algemeen directeur van Prométhéa. Na vijf jaar besteed aan de ontwikkeling van de vereniging, heeft zij besloten haar functie eind november neer te leggen om nieuwe professionele uitdagingen aan te gaan.
Sinds haar aantreden in 2021 heeft Nadia Abbès zich onvermoeibaar ingezet voor de heropbouw, transformatie en uitstraling van de vzw. Tot de belangrijkste verwezenlijkingen onder haar leiding behoren de lancering van het platform voor crowdgiving en mecenaat van competenties, de versterking van de nationale en internationale zichtbaarheid van Prométhéa, de verdieping van de samenwerking met de Nationale Loterij, en de opname van cultureel en erfgoedmecenaat in de communautaire en gewestelijke beleidsverklaringen. “Prométhéa zal altijd een bijzondere plaats innemen in mijn parcours,” verklaarde Nadia Abbès ontroerd. “Ik had het geluk projecten te coördineren die maatschappelijk zinvol zijn, en ik verlaat de vereniging met de zekerheid dat mijn waarden van creativiteit en durf zullen blijven voortleven dankzij ieders inzet.”
Robert de Mûelenaere bedankte Nadia Abbès publiekelijk voor haar energie, betrokkenheid en visie “die Prométhéa in staat hebben gesteld om de afgelopen jaren belangrijke stappen te zetten”, en verklaarde “vertrouwen te hebben in de bekwaamheid van de raad van bestuur en het team van Prométhéa om de continuïteit te waarborgen en de ambities voort te zetten waarvoor zij de inspiratiebron was.”
De nieuwste Innovation Paper van Buildwise is zojuist verschenen. Deze gids biedt een geïntegreerde, pragmatische aanpak, geïllustreerd met concrete cases, om aannemers te ondersteunen bij elke stap van een renovatie met warmtepompen (WP), rekening houdend met de technische, economische en reglementaire beperkingen.
Dit referentiedocument geeft een samenvatting van de uitdagingen, de belangrijkste fasen en de aanbevelingen voor een succesvolle integratie van een warmtepomp in een renovatieproject, met name in de context van eengezinswoningen en kleinere appartementen.
Voordelen en beperkingen van warmtepompen
Warmtepompen maken het mogelijk om verwarming koolstofvrij te maken en bieden een hoge energie-efficiëntie, met prestatiecoëfficiënten (COP) tot 4, waardoor ze 4 keer meer thermische energie teruggeven dan ze aan elektriciteit verbruiken. Hun prestaties nemen echter af wanneer de buitentemperatuur daalt of wanneer het verwarmingssysteem op hoge temperatuur werkt. De integratie van een warmtepomp is optimaal in geïsoleerde gebouwen met warmteafgiftesystemen die compatibel zijn met een lagetemperatuurregime (bv. vloerverwarming aan 35 °C of radiatoren aan 45 °C).
Het renovatieproces: praktische stappen
De renovatie moet beginnen met het isoleren en luchtdicht maken van de gebouwschil, gevolgd door het aanpassen van het lagetemperatuurverwarmingssysteem. Het document beschrijft drie typische gevallen:
● globale renovatie: isolatie + warmtepomp + aanpassing van de bestaande radiatoren
● renovatie van alleen de verwarming indien er reeds een performante gebouwschil aanwezig is
● gedeeltelijke renovatie met hybride verwarming (warmtepomp + bestaande ketel), aanpasbaar in functie van de toekomstige verbetering van de isolatie.
De dimensionering is gebaseerd op een berekening van de warmteverliezen en op een beoordeling van het vermogen van de afgiftesystemen volgens het gekozen regime. Ondergedimensioneerde radiatoren op lage temperatuur moeten aangepast worden of vervangen worden door krachtigere modellen of ventiloconvectoren. In specifieke gevallen wordt er een bijverwarming aanbevolen (bv. badkamer).
Technologie en hydraulische installatie
De gids staat vol met sprekende illustraties, zoals deze.
De prestaties van warmtepompen zijn verbeterd dankzij nieuwe compressoren, overgedimensioneerde warmtewisselaars en koudemiddelen met een lage milieu-impact (vooral propaan). In de Innovation Paper worden er een aantal nauwkeurige schema's voor de aansluiting van de warmtepomp voorgesteld. Hierbij gaat het ofwel om een rechtstreekse aansluiting, dan wel om een hydraulische ontkoppeling wanneer de opgelegde debieten te hoog zijn voor de bestaande kring. De reiniging van de leidingen en de bescherming ervan tegen vervuiling (bv. door slibvangers) is essentieel vooraleer de warmtepomp geplaatst wordt.
Lawaaibeheer en akoestische voorschriften
Lawaai is een groot probleem voor rijwoningen en huizen in een stedelijke omgeving. De Innovation Paper benadrukt het belang van de keuze van een stille warmtepomp, de optimale plaatsing van de buitenunit, de installatie van geluidsschermen en het gebruik van trillingsisolatoren om de geluidshinder te beperken, in overeenstemming met de Belgische normen (maximaal 40 dB aan de perceelsgrens 's nachts).
Samenvatting van Innovation Paper nr. 53 ‘De uitdaging van warmtepompen bij renovatie’. Enkel de originele tekst van Buildwise geldt als referentie.
Het is essentieel om te controleren of de warmtepomp compatibel is met de bestaande installatie (type aansluiting, beschikbaar vermogen, keuze van de kabels en de zekeringkast, conformiteit met het AREI). Een goed overleg tussen de verwarmingsinstallateur en de elektricien is noodzakelijk om de goede werking, de veiligheid en de conformiteit van de installatie te waarborgen.
PRAKTISCHE
● Geef de voorkeur aan een verlaging van het temperatuurregime om de prestaties van de warmtepomp te optimaliseren.
● Dimensioneer de warmtepomp nauwkeurig in functie de werkelijke behoeften na de isolatie.
● Pas indien nodig de afgiftesystemen aan of vervang ze, en voorzie in hybride oplossingen wanneer de renovatie van de gebouwschil gefaseerd verloopt.
● Reinig en controleer de staat van het hydraulische netwerk vooraleer het aangesloten wordt.
● Respecteer de akoestische aanbevelingen vanaf de ontwerpfase om geschillen te voorkomen.
● Werk nauw samen met de elektricien en voldoe aan de geldende normen voor de elektrische aansluiting.
Warmtepompen bieden enorme kansen voor wie renoveert, voor zover ze correct geïnstalleerd worden. Daarom schreef Buildwise, samen met partners uit de sector, hét nieuwe referentiedocument over de meest voorkomende uitdagingen én hun praktische oplossingen. Zo beschik je over alle kennis om met vertrouwen de juiste warmtepomp te kiezen en zonder zorgen te installeren. Je leest het hier:
https://buildwise.direct/warmtepompen-bij-renovatie
De binnenluchtkwaliteit is een complex onderwerp: het gaat om meer dan alleen maar vochtproblemen in de dienstruimten van een woning. In bestaande woningen wordt het belang van een goede ventilatie vaak onderschat. Deze is nochtans essentieel om een aanvaardbare luchtkwaliteit te verzekeren. De monitoring die uitgevoerd werd in het kader van de Prio-Climat-studie benadrukt de cruciale rol van ventilatie in de leefruimten van een woning, zoals de slaap- en woonkamer.
Er moet bijzondere aandacht besteed worden aan de binnenluchtkwaliteit van woningen. Deze kan immers een weerslag hebben op het comfort en de gezondheid van de bewoners. In woningen kan de binnenlucht vervuild zijn door onder andere:
● menselijke bio-effluenten (waarvan CO2 een goede indicator is)
● verontreinigende stoffen die vrijkomen uit bouwmaterialen en meubilair
● schimmelgroei door een te hoge vochtigheid.
Zelfs als een ruimte geen zichtbare tekenen van een slechte luchtkwaliteit vertoont (bv. aanwezigheid van vocht), is dit geen garantie dat de luchtkwaliteit er goed is.
Sommige woningen waren uitgerust met een mechanisch ventilatiesysteem van het type D (mechanische balansventilatie). Andere hadden helemaal geen ventilatiesysteem of beschikten over beperkte ventilatievoorzieningen (slechts enkele roosters of afvoeren) die niet voldoen aan de norm NBN D 50-001. De norm NBN EN 16798-1 deelt de luchtkwaliteit in vier categorieën in: hoog (I), gemiddeld (II), matig (III) en zwak (IV). Deze worden gedefinieerd door de verhouding tussen de CO2-concentratie van de binnenlucht en die van de buitenlucht.
Uit de monitoring blijkt nog maar eens duidelijk dat het ventilatiesysteem een belangrijke invloed heeft op de binnenluchtkwaliteit. Zo vertonen de woningen die voorzien zijn van een systeem D over het algemeen een betere luchtkwaliteit dan de woningen zonder ventilatiesysteem of met zeer beperkte ventilatievoorzieningen.
In afbeelding 1 kan afgelezen worden dat de woon- en slaapkamers van de woningen met een systeem D grotendeels onder de categorieën I en II vallen.
In het algemeen was de luchtkwaliteit in de woonkamers beter dan in de slaapkamers. Er zijn verschillende factoren die dat kunnen verklaren:
● de bewoners verblijven doorgaans minder lang in de woonkamer dan in de slaapkamer en de oppervlakte van de woonka-
1 | Beoordeling van de luchtkwaliteit, gemeten in zes woningen die uitgerust zijn met een systeem D (mechanische balansventilatie).
2 | Beoordeling van de luchtkwaliteit, gemeten in acht woningen zonder ventilatiesysteem of met zeer beperkte ventilatievoorzieningen.
mer is gewoonlijk groter dan die van een slaapkamer
● in een woonkamer zijn er vaak meer mogelijkheden voor indirecte luchtverversing dan in een slaapkamer (gebruik van de dampkap in een open keuken,
openen van de voordeur rechtstreeks in de woonkamer, openen van een deur naar het terras of de tuin ...).
In het kader van het Prio-Climat-project hebben we meerdere innovatieve ventilatiesystemen geïdentificeerd die zowel gebaseerd zijn op het systeem D (mechanische balansventilatie) als op het systeem C (natuurlijke toevoer en mechanische afvoer). Deze systemen garanderen een efficiënte ventilatie in de slaapkamers en zijn gemakkelijker toepasbaar bij renovaties. Ze worden uitvoerig besproken in het Buildwise-artikel 2021/06.09.
Samenvatting van een artikel, verschenen op pp. 8-9 van het Buildwise Magazine 2022/4. Enkel het originele Buildwise-artikel geldt als referentie.
• Tips voor de keuze, het ontwerp, de installatie en het onderhoud
• Praktijkgerichte oplossingen voor renovatie
• Optivent-tool om de installateur te helpen met het ontwerp en de afregeling
Je gelooft het misschien nog niet helemaal, daar in Charleroi. Maar de beruchte spooklijn M5, die van het centrum naar het oosten van de stad loopt en sinds 1986 ongebruikt is gebleven, zal in de loop van 2027 eindelijk in gebruik worden genomen. Om een idee te krijgen van de renovatiewerken in de verschillende stations, organiseerde Embuild Hainaut een bezoek aan twee ervan, samen met het bedrijf Duchêne Bâtiment (onderdeel van de Eiffage Groep), dat een deel van de werken uitvoerde, waaronder de afwerking.
Heel goed nieuws dus voor de hoofdstad van het 'Zwarte Land'. Binnenkort kunnen de inwoners van Charleroi, die zich wellicht even moeten knijpen om het te geloven, opstappen in de metro van de beroemde lijn M5, van het stadscentrum (station Waterloo) naar het nieuwe Grand Hôpital de Charleroi (het nieuwe station Les Viviers). De lijn van ongeveer 7 kilometer werd gebouwd in de jaren ‘80, maar nooit in gebruik genomen, ondanks de volledige afwerking van vier stations (Neuville, Yernaux, Pensée en Centenaire) en de ruwbouw van twee andere (Champeau en Roctiau). Zeg nu zelf, Henegouwen is toch echt de bakermat van het surrealisme?
Maar dat surrealisme behoort binnenkort tot het verleden. Dankzij Europese fondsen –100 miljoen euro (waarvan 60 miljoen uit Europa en de rest gefinancierd door de Opérateur de Transport de Wallonie) – werd het project enkele jaren geleden opnieuw opgestart. Het omvat onder andere de renovatie van bestaande stations en de bouw van twee nieuwe: Corbeau en Les Viviers. In totaal zullen er acht stations zijn (zie kaart), en er moest een tunnel worden verlengd om de laatste twee met elkaar te verbinden. De opdrachtgever is de Opérateur de Transport de Wallonie (afgekort OTW) en het architectenbureau is ABR Architecture Urbanisme.
Het bezoek, georganiseerd door onze collega’s uit Henegouwen, focuste op de renovatie van de stations Centenaire en Pensée, twee
van de zes bestaande stations die aangepakt worden. David Deni, werfleider bij Duchêne Bâtiment, leidde de rondleiding vanuit het ondergrondse station Centenaire en gaf uitleg over de afwerkingswerken aan onze talrijke en aandachtige leden.
Zoals hij aangaf, waren de belangrijkste opdrachten in deze stations: het herstellen van de bestaande infrastructuur, het aanpassen aan de hedendaagse normen voor personen met beperkte mobiliteit (PBM) en brandveiligheid, en het renoveren van enkele toegangen.
“Het algemene project voorziet in het grondig nakijken en vernieuwen van alle afwerkingen, nieuwe perronverlichting, nieuwe roltrappen en nieuwe liften, en een uitgebreide aanpak van de omgeving. De grootste uitdaging was – en is nog steeds – de toegang tot sommige stations die al ongeveer veertig jaar verlaten zijn. Je kan je voorstellen in welk staat we ze aangetroffen hebben. Hier in station Centenaire moesten we zelfs een ingang maken, want die bestond nog niet. We hebben witte wandbekleding geplaatst en alle plafonds zwart geverfd. De oude tegels op het perron zijn verwijderd en vervangen, en de zitzones zijn vernieuwd. Er komt ook een grote muurschildering, samen gemaakt met een kunstenaar uit Charleroi,” vertelde David Deni.
Pensée: het station dat de burgemeester nauw aan het hart ligt
Het tweede deel van het bezoek vond plaats in station Pensée, vaak beschouwd als het meest originele station, met zijn gebogen traject en opvallende houten dak. Ook hier werden dezelfde werken uitgevoerd als in Centenaire:
↑
David Deni (helemaal rechts achteraan op de foto), werfleider bij Duchêne Bâtiment, leidde de rondleiding vanuit het ondergrondse station Centenaire.
De lijn M5, die vertrekt vanuit het centrum (station Waterloo) richting het oosten van de stad en het nieuwe Grand Hôpital de Charleroi (station Les Viviers), zal in de loop van 2027 operationeel worden.
→
"
Het algemene project voorziet in het grondig nakijken en vernieuwen van alle afwerkingen, nieuwe perronverlichting, nieuwe roltrappen en nieuwe liften, en een uitgebreide aanpak van de omgeving.
“De grootste uitdaging was – en is nog steeds –de toegang tot sommige stations die al ongeveer veertig jaar verlaten zijn.” "
In station Centenaire werd witte wandbekleding geplaatst en zijn alle plafonds zwart geverfd. ↑
De burgemeester van Charleroi, Thomas Dermine (in het midden), vertelde dat station Pensée – vaak beschouwd als het meest originele station met zijn gebogen traject en opvallende houten dak – hem aan zijn jeugd herinnerde. Links op de foto: Murielle Brynart, directeur van Embuild Hainaut.
alle afwerkingen werden grondig nagekeken en vernieuwd, er kwam nieuwe perronverlichting, een nieuwe roltrap en een nieuwe lift.
“Hier was al een ingang, die we hebben gerenoveerd met een metalen constructie. Het dak is volledig vernieuwd met leien. Een interessant detail: we hebben aan de zijkanten plantenvakken aangelegd die regenwater tijdelijk kunnen opvangen, wat een ‘natuurlijke toets’ aan het station geeft. We hebben ook veel aandacht besteed aan de verschillende afgewerkte niveaus van het perron, die perfect moeten aansluiten op de uitstaphoogte van de metro. Alles is daarop afgestemd,” aldus David Deni.
Tijdens het officiële gedeelte van het bezoek vertelde burgemeester Thomas Dermine dat dit station hem aan zijn jeugd herinnerde. “Ik kom uit deze wijk, Monceau-sur-Sambre, en speelde hier als kind in het spookstation. Jullie kennen vast allemaal de spookmetro van Charleroi via het beroemde ‘Journal des travaux inutiles’. Deze lijn werd in de jaren ‘70 ontworpen in de hoop dat Charleroi zou blijven groeien en mobiliteitsinfrastructuur nodig zou hebben. Maar dat gebeurde niet. Toen ik hoorde dat er budget was om de lijn nieuw leven in te blazen, zat ik nog op federaal niveau en begon ik bijna te huilen. Het was nodig, want de wijk wordt
dichter bevolkt en oudere mensen zullen makkelijker naar het ziekenhuis aan het einde van de lijn kunnen. Fantastisch nieuws voor Charleroi. Dank aan Embuild voor het organiseren van dit bezoek en het in de kijker zetten van deze werken,” zei hij.
Deadline: 31 december 2025
Alle renovatiewerken moeten klaar zijn tegen 31 december 2025. In 2026 volgen tests op de lijn, en de opening is gepland voor april 2027. “We zijn gestart in september 2023 en de timing was een heuse uitdaging, want het gaat om werken in acht stations, elk met hun eigen kenmerken. Naast afwerkingswerken hebben we ook een nieuw technisch gebouw ontworpen dat sommige stations van stroom zal voorzien, en een voetgangersbrug tussen Centenaire en Champeau gerenoveerd,” aldus de werfleider. En hij besluit: “Ik ben enorm trots dat ik aan de nieuwe opstart van zo’n project heb meegewerkt.”
Na al deze werken zal metrolijn M5 binnenkort geen spooklijn meer zijn. En dankzij de expertise van de Eiffage Groep wordt iets wat nutteloos was binnenkort iets nuttigs.
De Norwear Jet is een sportieve, ultralichte veiligheidsbril met modern design dankzij de doorlopende lens. Het zwarte nylon montuur en de zachte neusbrug zorgen voor langdurig draagcomfort, terwijl de polycarbonaat lens een uitstekende bescherming biedt bij intensief gebruik.
De lens is behandeld tegen krassen en condensvorming, en biedt bovendien een goede zijdelingse afscherming — ideaal voor werkzaamheden waar veiligheid en zicht cruciaal zijn.
Belangrijkste kenmerken:
• Sportief, modern ontwerp
• Extreem licht
• Doorlopende polycarbonaat lens (blank)
• Anti-kras en anti-condens behandeling
• Goede zijdelingse bescherming
• Zachte neussteun
• EN166
Speciale verkoopprijs enkel voor de maand november 2025
Ledenprijs: € 89,00 (exclusief BTW)
Niet-ledenprijs : € 104,00 (exclusief BTW)
Verpakking: 12 stuks per karton
Ref. 991930N
Deze veiligheidsbril kan besteld worden via de website www.embuild.be, e-shop, categorie veiligheid of door een mail te sturen naar bestellingen@embuild.be
Embuild Magazine is het maandblad van de vzw Embuild, Kunstlaan 20, 1000 Brussel
Verantwoordelijke uitgever: Filip Coveliers, Kunstlaan 20, 1000 Brussel
Afgiftekantoor: Gent X
Redactie: Marc Guéret, Gerrit De Goignies. tel. 02 545 57 30
Vormgeving: nikka.cuypers@embuild.be abder-razzaaq.boujdaini@embuild.be
Druk: Graphius
Reacties - vragen: communicatie@embuild.be
Met de medewerking van: de studiedienst van Embuild tel. 02 545 56 36 officeteam@embuild.be
• Embuild Vlaanderen Johan Walewijns, tel. 02 545 57 49 johan.walewijns@embuild.be
• Embuild.Brussels Morgane Cendoya, tel. 02 545 58 29 morgane.cendoya@embuild.be
• Embuild Wallonie Justine Danis tel. 02 545 59 56 justine.danis@embuild.be
Abonnementen: Charlotte Joppart tel. 02 545 57 21 charlotte.joppart@embuild.be
Reclame: Kristel Dekempeneer, tel. 02 545 56 99 - fax 02 545 59 08, kristel.dekempeneer@embuild.be of kde@embuild.be.
Prijs jaarabonnement
Leden van Embuild: begrepen in het lidgeld
Niet-leden: € 137,80 (incl. BTW en portkosten) / buitenland: € 300 (incl. btw en portkosten)
Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers
Wil je al je gereedschap traceren om verlies te vermijden en je winstgevendheid te verhogen?
Met de ABAX Locator kan dat al
voor enkele euro’s per maand. Dit hulpmiddel zorgt ervoor dat je gereedschap veilig en op de juiste plaats is, dat je de locatie kan volgen
Zoek je ondersteuning in HR? Onze consultant is er wanneer jij dat nodig hebt. Soms staat HR onder druk. Te veel administratie, te weinig tijd. Nieuwe regels, wisselende collega’s, foutjes die je liever vermijdt. Herkenbaar? Een HR-consultant van Group S is meer dan gewoon tijdelijke hulp. Het is iemand die je begrijpt, meedenkt en doet. Kortom: iemand die je HR weer vlot laat lopen, zodat jij je kan richten op je mensen en je business.
Een HR-consultant van Group S geeft je tijdswinst en extra expertise. Je krijgt één vertrouwd aanspreekpunt naast jou, ondersteund door een heel team specialisten. Wij zorgen voor continuïteit, volgen de wetgeving op de voet. Deze consultant biedt drie voordelen: hij is snel inzetbaar, altijd up-to-date en flexibel. Deze HR-consultancy is mogelijk in drie domeinen: Payroll & HR-administratie, HR-optimalisatie en HR-management.
INFO : www.groups.be
en dat je het kunt toewijzen aan een specifiek voertuig, zodat je teams altijd de juiste tools bij zich hebben.
Je krijgt ook meldingen om te voorkomen dat gereedschap per ongeluk wordt achtergelaten.
ABAX Smart Mobility biedt bovendien de mogelijkheid om je bouwplaatsen stap voor stap te digitaliseren. Je krijgt een volledig overzicht van je voertuigen, machines en gereedschap, letterlijk binnen handbereik. De gegevens worden verzameld en geanalyseerd, zodat je weloverwogen beslissingen kan nemen en slimmer kan werken.
INFO : www.abax.com
Een aannemer die lid is van Embuild - de voormalige Confederatie Bouw - mag op beide oren slapen. Er bestaat geen betere partner voor:
• advies
• informatie
• ondersteuning
• belangenbehartiging
• netwerking
• promotie van jouw bedrijf bij het grote publiek onder meer via buildyourhome.be
Word nu lid op embuild.be/nl/lid-worden
Op 12 oktober is Christophe Maes overleden. Hij is 64 jaar oud geworden. Zijn rouwkaart roemde hem als een ‘ondernemer in hart en nieren’.
Christophe Maes is zijn carrière in de bouw begonnen samen met zijn vader Roland, zijn broer Tony en zus Sophie bij de familiale bouwonderneming Maes. Nadien is hij familiaal bestuurder in de Algemene Bouw Maes nv geworden, evenals in Alides, het vastgoedbedrijf dat ook tot de familie Maes behoort. Tegelijk was hij gedelegeerd
bestuurder van Messiaen nv.
In maart 2023 werd hij verkozen tot nationaal voorzitter van Embuild. Maar zijn betrokkenheid bij de bouworganisatie Embuild ging veel verder terug. Zo was Christophe Maes voorzitter van Embuild Oost-Vlaanderen van 2007 tot 2011. Tussen 2011 en 2015 was hij voorzitter van Embuild Vlaanderen en van 2015 tot 2018 voorzitter van de Federatie van Algemene Bouwaannemers.
Met Christophe Maes verliest Embuild een warm, geëngageerd en inspirerend voorzitter. Hij had het vermogen om mensen te verbinden en wist anderen te enthousiasmeren om samen toekomstgerichte oplossingen uit te bouwen. “Zijn integriteit, vakmanschap en menselijkheid maakten hem tot een bijzonder voorzitter en laten een blijvende indruk na binnen onze federatie en de bredere bouwgemeenschap”, zegt Niko Demeester, gedelegeerd bestuurder van Embuild.
Embuild heeft intussen ondervoorzitter Michel Vanderstraeten aangeduid om ad interim de taken van Christophe Maes over te nemen. In december zal Embuild een nieuwe voorzitter verkiezen die het mandaat van Christophe zal afmaken tot maart 2027.
Christophe Maes is gestorven op 64-jarige leeftijd. In maart 2023 werd hij verkozen tot voorzitter van Embuild.
+17,4 %
In 2024 zijn er in België 2.619 bedrijven in de bouwsector failliet verklaard, een stijging van 17,4% ten opzichte van het voorgaande jaar, toen het aantal faillissementen 2.230 bedroeg. Daarmee wordt in de bouwsector opnieuw een historisch record gevestigd, het hoogste sinds 2013. In de gehele Belgische economie gingen in 2024 11.067 bedrijven failliet, wat een toename van 8% betekent ten opzichte van 2023 (10.243 faillissementen).
In 2024 had 94% van de failliet verklaarde bouwbedrijven geen tot vier werknemers in dienst. Daarnaast beschikte 5% van de failliete bouwondernemingen over vijf tot negentien werknemers en 1% over twintig tot negenennegentig werknemers. Er zijn geen faillissementen gemeld onder bouwbedrijven met 100 of meer werknemers dat jaar. In tegenstelling tot de totale economie waar veertien ondernemingen failliet werden verklaard met 100 of meer werknemers in 2024.
Build Your Home helpt bouwers en verbouwers de vakman vinden die ze nodig hebben om hun droomhuis te realiseren.
Vul je gegevens op Build Your Home aan, zodat (ver)bouwers je bedrijf vinden en zien wat jij in je mars hebt. Pak uit met je mooiste realisaties en overtuig de klant van je vakmanschap. Het kost je maar enkele minuten en is helemaal gratis bovendien!
Een volledig profiel betekent:
Meer zichtbaarheid
Meer vertrouwen bij klanten
Meer kans op nieuwe opdrachten
Gratis reclame voor je bedrijf
Plaats je bedrijf via Build Your Home in de kijker en je orderboekje stroomt vol!
DIG I T ALISERING IS ESSENTIEEL VOOR AANNEMERS DIE ZICH
W I LLEN PROFESSIONALISEREN EN EMBUILD MOET HEN DAAROP VOORBEREIDEN.