Sint Maartenskliniek, Nijmegen
Villa in het bos met modernste OK-complex ter wereld
Sint
Maartenskliniek
Als een villa in het bos symboliseert en versterkt de nieuwbouw alom aanwezige kwaliteiten. De nieuwe kliniek is met meer natuur en minder stenen een verademing voor patiënt en medewerker. Het maakt de internationale topkliniek efficiënter, luxer en innovatiever.
De nieuwe kliniek, geïntegreerd in de natuur
Even ten oosten van Nijmegen, op een heuvel en omringd door groen, ligt de Sint Maartenskliniek. De internationaal toonaangevende kliniek behandelt aandoeningen op het gebied van houding en beweging. Al sinds 1936 bouwt de kliniek aan een sterke reputatie op basis van de kernwaarden excellent, innovatief, mensgericht en ondernemend. Na veel decennia van groei was het tijd deze krachtige
uitgangspunten, ook middels het fysieke gebouw, opnieuw te onderstrepen en te versterken. EGM architecten kreeg hiervoor in eerste instantie een renovatieopgave van het gespecialiseerde ziekenhuis. Toen duidelijk werd dat een nieuw gebouwcontour, mogelijk gemaakt door gefaseerde sloop, voor minder bebouwde meters en meer groen zou zorgen, werd deze opdracht in 2016 omgezet naar nieuwbouw.
Door minder bebouwde meters meer ruimte en groen voor een oefen- en therapietuin
Sint Maartenskliniek - © EGM architecten
Patiëntenkamers aan de lange zijde van de nieuwbouw bieden via een schuifdeur toegang tot het brede balkon
Conceptschetsen
Concept schema: versterkte verbinding met de natuur, buiten komt binnen
Oude situatie met te slopen gebouwen
oude situatie nieuwe situatie
Versterkte verbinding met natuur buiten komt binnen
Nieuwe situatie
Nieuwe vingers in het groen
Het concept van de nieuwbouw is gebaseerd op openheid, natuur en dynamiek. Het gebouw en zijn direct aanpalende omgeving vormen onlosmakelijk samen het project. De kliniek maakt daardoor weer optimaal gebruik van haar ligging op de groene berg. De omgeving is daarmee integraal deelgenoot gemaakt van de healing environment die binnen is gerealiseerd. Aan het einde van de bestaande centrale as zijn twee bouwdelen gesloopt en is de nieuwbouw verrezen. De nieuwbouw zet de bestaande dubbele kamstructuur naar beide zijden logisch voort. De drie vingers van de h-vormige plattegrond zijn elk vier verdiepingen hoog. De rechthoekige volumes staan op deels taludvormig terrein. In totaal is zo’n
tien à vijftien procent van het bebouwde oppervlakte teruggeven aan de natuur. Zo is er aan het einde van het project ruimte voor een 3.000 m² grote rolstoeltoegankelijke oefen- en therapietuin. De krimp is mede mogelijk door de ontwikkeling van multifunctionele ruimtes. Deze flexibiliteit verhoogt de efficiëntie van bijvoorbeeld de poliklinieken en oefenruimtes. Een speciale app geeft medewerkers inzicht in de beschikbaarheid en mogelijkheden van de ruimtes. De nieuwbouw biedt plaats aan het Loop Expertise Centrum (LEC), de verpleegafdelingen voor dwarslaesie- en neurologiepatiënten, de revalidatieafdeling en het OK-complex.
Oude situatie
Nieuwe situatie
Oude situatie met de te slopen bouwdelen
Nieuwe situatie met de nieuwe vleugels
Loop Expertise Centrum (LEC)
Souterrain Begane grond
Plattegronden
Begane grond
Verpleegafdeling
Spreekurencentrum / poli
Personele ondersteuning
Facilitaire ondersteuning
Hoofdverkeer
Secundair verkeer
Techniek
Liften en trappen
Begane grond
Verpleegafdeling
Spreekurencentrum / poli
Personele ondersteuning
Facilitaire ondersteuning
Hoofdverkeer
Secundair verkeer
Techniek
Liften en trappen
grond
Verpleegafdeling
Spreekurencentrum
Personele ondersteuning
Facilitaire
Hoofdverkeer
Secundair verkeer
Techniek
Liften en trappen
Begane grond
Begane
Als een hotel
Bij binnenkomst in het centrale ontvangstgebied op de begane grond is er naar alle zijden zicht op buiten met onder meer de aangrenzende revalidatietuin en het omringende groen achter de poliklinieken en patiëntenkamers.
Onder de ontvangst, op -1 in het souterrain, bevindt zich het LEC. Het centrum richt zich op mensen met problemen op het gebied van lopen, staan en balans. In de ruime multifunctionele revalidatiezaal worden innovatieve hulpmiddelen zoals de Zero-G, het exoskelet en de Grail op één plek gebundeld.
Op de begane grond en de 1e verdieping zitten twee verblijfsafdelingen van de Sint Maartenskliniek die elk gericht zijn op een langdurig verblijf, soms tot wel zes maanden. Hier zijn huiskamers, ruimtes voor groepstherapie, oefenzalen, spreek-,
onderzoeks- en behandelkamers en 72 bedden verdeeld over één- en tweepersoonskamers. Alle patiëntenkamers zijn extra groot en geschikt voor mensen in een rolstoel. De kamers zijn voorzien van domotica, rolstoelvriendelijke kasten en ruime badkamers met dubbel open te klappen deur. De toegankelijkheid en gebruiksvriendelijkheid is daarmee optimaal afgestemd op patiënt en medewerker. Patiëntenkamers aan de lange zijde van de nieuwbouw bieden via een schuifdeur in de eigen kamer direct toegang tot het brede balkon dat over de gehele lengte van het gebouw doorloopt. Binnen zijn de gangen hier vijf meter breed zodat bedden en rolstoelen elkaar makkelijk kunnen passeren. Aan het einde van de gang laat een gangbreed en plafondhoog venster daglicht overdonderend binnenvallen. Wuivende bladeren zijn bijna aan te raken, trekken de blik naar buiten en laten de natuur binnenstromen.
Centraal
Extra grote patiëntenkamers zijn voorzien van domotica, rolstoelvriendelijke kasten en ruime badkamers met dubbel open te klappen deur
Vijf meter brede gangen zodat bedden en rolstoelen elkaar makkelijk kunnen passeren
Operatiekamer vol met innovatieve toepassingen
Modernste operatiekamers ter wereld
Op de tweede verdieping bevinden de nieuwe operatiekamers (OK’s). Met hun 55m2 zijn deze twee keer zo groot als hun voorgangers en inmiddels in gebruik. Ze zijn veiliger, overzichtelijker en voorzien van de laatste digitale vernieuwingen. Alle OK’s, zeven in totaal, bevatten het innovatieve luchtbehandelingssysteem van Opragon dat de hele OK steriel maakt, minder lawaai oplevert en voor een
aangenamere temperatuur zorgt. Uniek zijn de volledig naadloos uitgevoerde wanden waardoor de kans op bacteriegroei minimaal is. Bovendien zijn de wanden vermengd met positief geladen titaniumdioxide-deeltjes, die stof, bacteriën en schimmels afstoten. Alle OK’s hebben drie enorme beeldschermen, naadloos verwerkt in de wand, die de chirurg altijd duidelijk zicht op de beelden geven die noodzakelijk zijn tijdens een operatie.
Ook hangen er hierdoor minder pendels aan het plafond. Dat heeft weer voordelen voor de steriliteit en voor de concentratie van het OK-team. De kleur van het licht in de OK’s verandert gedurende de dag mee met het daglicht buiten. Dat is fijn voor het bioritme van de medewerkers. Verder komt er via de ramen in elke OK direct daglicht binnen en is de kleur van de verlichting aan te passen. Voor sommige ingrepen is bijvoorbeeld groen licht of blauw licht handig vanwege het contrast. Orthopedisch chirurg Koen Defoort van de kliniek is zeer positief: “Als ik alle functionaliteiten van onze nieuwe OK’s op een rijtje zet, dan durf ik best te stellen dat de Sint Maartenskliniek nu het modernste OKcomplex ter wereld heeft!”
OK-complex
De gehele nieuwbouw neemt afstand van de ziekenhuisachtige uitstraling. Patiënten zijn hier immers niet ziek maar revalideren. De uitstraling van een hotel met meer comfort, rust en een positief thuisgevoel past daarbij en sluit aan op het gedachtegoed van een healing environment. Het
strakke witte stucwerk met donkergoudkleurige puien aan de buitenkant oogt luxe en refereert aan een villa in het bos. In het interieur zijn rust en ruimte het devies. Zo kunnen medewerkers optimaal werken en patiënten prikkelarm revalideren.
Het witte stucwerk met donkergoudkleurige puien aan de buitenkant oogt luxe en refereert aan een villa in het bos
Gezond gebouw
De nieuwbouw is in drie jaar tijd ontworpen, gebouwd en in gebruik genomen en is met recht een gezond gebouw. De verpleegafdelingen zijn open, transparante en motiverende omgevingen die de zelfredzaamheid van de patiënt stimuleren en maximale ondersteuning voor de zorgprofessional
bieden. Ruim binnentredend daglicht, natuurlijke materialen, een ingetogen kleurpallet, uitzicht naar buiten, lange rustgevende zichtlijnen en contact met de natuur dragen bewezen bij aan deze gezonde werken revalidatieomgeving.
Verkoeverruimte
Feiten en cijfers
Opdrachtgever
Sint Maartenskliniek
Adres
Hengstedal 3, 6574 NA Ubbergen
Gebouwfunctie
Medische kliniek voor orthopedie, reumatologie, revalidatie-geneeskunde, pijnbestrijding, kinderzorg en anesthesiologie
Architect
EGM architecten, Dordrecht
Interieurarchitect
EGM interieur, Dordrecht
Start project juni 2015
Start bouw december 2017
Oplevering september 2019
Officiële opening 8 november 2019
Omvang 12.005 m² bvo
Programma
Loop Expertise Centrum, revalidatieafdeling, kantoren, logistiek, poliklinieken, verpleegafdelingen, operatiekamers, holding/verkoever, fitnessruimtes
Eenpersoonspatiëntenkamers 36
Tweepersoonspatiëntenkamers 18
Totaal aantal bedden 72
Operatiekamers 7
Aannemer
Carebuilders, Oss
Installateur
Unica
Adviseur constructie
Bouwtechnisch Adviesbureau Croes, Nijmegen
Adviseur installaties
Royal Haskoning DHV BV., Nijmegen
Adviseur bouwfysica
EGM adviseurs, Dordrecht
Projectmanagement
D2 ontwikkeling, Almelo
Adviseur brandveiligheid
EGM adviseurs, Dordrecht
Adviseur licht
Royal Haskoning DHV BV., Nijmegen
Bewegwijzering
Mijksenaar, Amsterdam
Fotografie
Ronald Tilleman
EGM architecten Wilgenbos 20 3311 JX Dordrecht +31 78 6330 660 info@egm.nl www.egm.nl
Postadres
Postbus 298 3300 AG Dordrecht