Fenix museum
Fenix, het nieuwe kunstmuseum over migratie, nodigt uit tot verwondering, verbinding en een nieuw uitzicht op de stad. Dat zicht heb je vanaf de Tornado, die als sprankelend baken boven de historische havenloods uittorent. Als co-architect van Fenix heeft EGM de Tornado bouwkundig uitgewerkt. Met zorgvuldige aandacht voor het verleden en oog op de toekomst verbindt het project technologie, historie en architectuur tot een unieke nieuwe stedelijke plek.
Voortbouwen op geschiedenis
De keuze voor deze plek is geen toeval. De San Francisco-loods stamt uit 1923 en was toen de grootste op- en overslagloods ter wereld. Ontworpen door architect Cornelis van Goor en gebouwd in opdracht van de Holland-Amerika Lijn was het pakhuis 360 meter lang. Aan diezelfde kades lieten miljoenen mensen Europa achter zich, of begonnen ze er juist een nieuw bestaan. De loods toont nog steeds de dynamische stadsgeschiedenis die tot op de dag vandaag voelbaar is. De restauratie vereiste respect voor deze gelaagde geschiedenis. Het Rotterdamse Bureau Polderman heeft het restauratieplan opgesteld zodat het gebouw gerestaureerd is naar de stijl van de jaren 50. Bouwkundige uitdagingen, zoals verzakte funderingen en niveauverschillen, zijn ingenieus aangepakt. Door nauwkeurige modellering en innovatieve oplossingen, waaronder het loszagen van elementen en toepassen van lichtgewicht betonnen vloeren, werd het mogelijk de oude loods te behouden én geschikt te maken voor de nieuwe cultuur- en museumfunctie.
The FirsT Thing To say is ThaT The gallery spaces are sensaTional. i seriously doubT any archiTec T could have builT From scraTch any Thing beTTer
Edwin Heathcote – architecture critic of Financial Times
Ontmoeting tussen oud en nieuw
Het ontwerp koppelt verleden en heden. De nieuwe Tornado zweeft visueel en constructief los van het oude monumentale gebouw, met de spiegelende roestvaststalen huid als moderne blikvanger.
De Tornado gaat letterlijk door het dak, een driedimensionaal gevormde glazen atriumkap. Binnenin biedt het museum verhalen over migratie: universele thema’s als afscheid, thuiskomen en identiteit krijgen hier letterlijk en figuurlijk een plek onder een nieuw dak.
Zo ontstaat ruimte voor reflectie en dialoog, op een kruispunt van culturen en generaties.
Plattegronden en doorsnede
Begane grond
Entree
Informatiebalie
Doorsnede A-A
Entree Paul Nijghkade
”
de Tornado is een meTaFoor voor de reis van een migranT
Ma Yansong – architect MAD Architects
paneel t.p.v. stalen krans
hoofddraagconstructie vs. glasdak)
Vliesgevelprofiel t.b.v. deuropening beglazing
Legenda
5. Geïsoleerd RVS kaderpaneel
10. Geïsoleerde paneelvulling t.p.v. geveldoorbreking tornado
13 14
6. Glaskap
7. Buisprofielen met isolatie t.p.v. geveldoorbreking
8. U-profiel
9. Gepolijst RVS platen
1. Hoofddraagconstructie vs. glasdak
2. Vliesgevelprofiel
3. Geïsoleerde beglazing
4. Luchtgordijn
paneel t.p.v. stalen krans hoofddraagconstructie vs. glasdak)
t.b.v. deuropening beglazing
11. Zetwerk t.b.v. afdekken HWA
12. Glasprofiel
13. Noodoverloop
14. Hemelwaterafvoer
5. Geïsoleerd RVS kaderpaneel
6. Glaskap
7. Buisprofielen met isolatie
8. U-profiel
5. Geïsoleerd RVS kaderpaneel
6. Glaskap
7. Buisprofielen met isolatie t.p.v. geveldoorbreking
8. U-profiel
9. Gepolijst RVS platen
9. Gepolijst RVS platen
10. Geïsoleerde paneelvulling
11. Zetwerk t.b.v. afdekken HWA
12. Glasprofiel
13. Noodoverloop 14. Hemelwaterafvoer
10. Geïsoleerde paneelvulling t.p.v. geveldoorbreking tornado
11. Zetwerk t.b.v. afdekken HWA
12. Glasprofiel
13. Noodoverloop 14. Hemelwaterafvoer
Vindingrijk vakmanschap
De realisatie van de Tornado vroeg om samenwerking tussen internationale ontwerpers, ingenieurs en lokale vakmensen. Elk detail is uitvoerig onderzocht en tot in het kleinste detail ontworpen: van het spaceframe met duizenden unieke stalen onderdelen tot de naadloze spiegelende bekleding die het daglicht vangt. De
wervelende trappen en glazen platformen sluiten netjes en comfortabel aan bij de publieksfunctie van het museum. Uiteindelijk waarborgen technologische hoogstandjes, zoals automatische scenario’s voor uitzetting en krimp, de duurzaamheid en betrouwbaarheid van de Tornado.
Detail Tornado
Legenda
Glazen balustrade
Houten vloer/afwerking
Roestvaststalen bekleding
Glazen dak
Glazen dakconstructie
Legenda
1. Glazen balustrade
6. Glas verbinding 7. Dragende boogconstructie 8. Koofverlichting 9. Deurkruk
Glazen deur
Legenda 1. Glazen balustrade 2. Houten vloer/afwerking 3. Roestvaststalen bekleding 4. Glazen dak 5. Glazen dakconstructie
2. Houten vloer/afwerking
3. Roestvaststalen bekleding
4. Glazen dak
5. Glazen dakconstructie
6. Glas verbinding 7. Dragende boogconstructie
8. Koofverlichting
9. Deurkruk 10. Glazen deur 11. Dragende constructie
Bestaand daklicht pakhuis
Bestaande dakconstructie pakhuis
Groen dak
Isolatie
Dragende constructie
Groen dak
Isolatie
Bestaand daklicht pakhuis
Bestaande dakconstructie pakhuis
Glas verbinding
Dragende boogconstructie
Koofverlichting
Deurkruk
10. Glazen deur
Dragende constructie
Groen dak
13. Isolatie
Bestaand daklicht pakhuis
Bestaande dakconstructie pakhuis
Detail cockpit Tornado
Legenda
Legenda 1. LED-lijnverlichting 2. 6 mm roestvast staal 3. Verlichtingskoof
1. LED-lijnverlichting
2. 6 mm roestvast staal
3. Verlichtingskoof
4. Leuning
5. Stalen spaceframe
6. Houten bekleding 7. Drainagegoot 8. Drainagebuis
Leuning
Stalen spaceframe
Houten bekleding 7. Drainagegoot
Drainagebuis
Perspectief op de stad
Met een indrukwekkende hoogte van 30 mt. en de glanzende huid markeert de Tornado de vernieuwde Fenixloods II als oriëntatiepunt aan de Maas. Het gebouw draagt bij aan de levendigheid op Katendrecht en versterkt Rotterdam als stad die vernieuwt met behoud van haar ziel. Door het combineren van cultureel erfgoed, krachtig design en aandacht voor mens en omgeving slaat dit project een brug tussen historie en toekomst.
Een nieuwe plek voor mensen
Fenix biedt een warm welkom aan iedereen. Het ontwerp is open en uitnodigend – afgestemd op bezoekers en medewerkers. Het is voelbaar in de publieke trappen, royale balustrades, antislipoppervlakken en brede vluchtroutes die voor comfort en veiligheid zorgen. De nieuwe lobby, Plein en de daktuinen nodigen bezoekers uit samen te komen, te ontmoeten en zelf het uitzicht op de stad te ervaren. Zo biedt Fenix niet alleen een herinnering aan het verleden, maar ook een huis aan de verhalen van vandaag.
Co-architect in uitwerking en ontwerp
Vanaf het voorlopig ontwerp in 2018 is EGM verantwoordelijk voor de bouwkundige uitwerking van zowel de transformatie en de verbouwing van het casco als de technische uitwerking van de Tornado en de nieuwe museumlobby. Daarnaast is EGM coarchitect voor een deel van het casco. Vanuit EGM verzorgde Powered by EGM de uitwerking van het voorlopig, definitief, technisch en uitvoeringsontwerp en de realisatiefase. Alle bouwkundige werkzaamheden zijn compleet uitgevoerd in BIM, vanwaaruit ook alle ontwerp- en werktekeningen zijn vervaardigd. En als BIM-manager coördineerde Powered by EGM alle modellen van de samenwerkende partijen.
”
Fenix geeFT een podium aan ervaringen en verhalen van migranTen van over de hele wereld. heT verhaal van Fenix is heT verhaal van roTTerdam, van de wereld en van jou
Feiten en cijfers
Opdrachtgever
Stichting Droom & Daad, Rotterdam
Architect
MAD Architects, China
Bureau Polderman, Rotterdam (restauratiearchitect)
EGM architecten, Dordrecht (co-architect)
Interieurarchitect
MAD Architects, China
EGM architecten, Dordrecht
BIM coördinatie
Powered by EGM, Dordrecht
Constructeur
IMd Raadgevende ingenieurs, Rotterdam
Werktuigbouwkundig en elektrotechnisch adviseur
Bosman, Amersfoort
DWA, Bodegraven
Akoestisch/bouwfysisch adviseur
LBP Sight, Nieuwegein
Algemeen adviseur
LBP Sight, Nieuwegein
Licht adviseur
Beersnielsen lichtontwerpers, Rotterdam
Hoofdaannemer
Dura Vermeer, Rotterdam
Werktuigbouwkundig en elektrotechnisch installateur
De Bosman Bedrijven, Dordrecht
Lift installateur
Lakeman Liften, Katwijk aan Zee
Tekeningen
MAD Architects, China
EGM architecten, Dordrecht
Fotografie
IFS Building Systems | Iwan Baan
| Titia Hahne Photography | Gregg
Telussa | Iris van den Broek | Mounir
Raji | EGM architecten
Omvang 16.210 m² bvo
Ontwerpperiode 2018-2025
Opleveringsjaar 2025
Anne Kremers – Directeur Fenix
