Sarphati_Vakmanschap Leidinggeven_Personeelsbeleid_CONCEPT0212

VAKMANSCHAPLEIDINGGEVEN-PERSONEELSBELEID

leerwerkboek|vakkennis|1edruk

CONCEPT

COLOFON

BoomBeroepsonderwijs

info@boomberoepsonderwijs.nl www.boomberoepsonderwijs.nl

Auteursenredactie:LindadeBoer,KarinMakkinga,HannaMolenaar,HenriëttePenning,Iekeveld

Metmedewerkingvan:DunyaWotte

CONCEPT

Titel:VakmanschapLeidinggeven-Personeelsbeleid

ISBN:9789037268881

Beeldverantwoording:Securitas,Detailhandelbanen.nl,Facebook,Sorbis-Shutterstock.com,Coolblue,uwv, Shutterstock-Byonkruud,Shutterstock.com-ThaspolSangsee

1edruk/1eoplage

©2025Boomberoepsonderwijs|Boom

BehoudensdeinofkrachtensdeAuteurswetgesteldeuitzonderingenmagnietsuitdezeuitgaveworden verveelvoudigd,opgeslagenineengeautomatiseerdgegevensbestand,ofopenbaargemaakt,inenigevormof openigewijze,hetzijelektronisch,mechanisch,doorfotokopieën,opnamenofenigeanderemanier,zonder voorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever.AuteursrechttenaanzienvanTekst&DataMiningen Machinelearningnadrukkelijkvoorbehouden.

Voorzoverhetmakenvanreprografischeverveelvoudigingenuitdezeuitgaveistoegestaanopgrondvanartikel 16hAuteurswetdientmendedaarvoorwettelijkverschuldigdevergoedingentevoldoenaandeStichtingReprorecht (www.reprorecht.nl).Voorhetovernemenvaneen(ofmeer)gedeelte(n)uitdezeuitgaveinbijvoorbeeldeen (digitale)leeromgevingofeenreaderinhetonderwijs(opgrondvanartikel16Auteurswet1912)kanmenzich wendentotStichtingUitgeversorganisatievoorOnderwijslicenties(Postbus3060,2130KBHoofddorp, www.stichting-uvo.nl).

Deuitgeverheefternaargestreefddeauteursrechtenteregelenvolgensdewettelijkebepalingen.Degenendie desondanksmenenzekererechtentekunnendoengelden,kunnenzichalsnogtotdeuitgeverwenden.

Doorhetgebruikvandezeuitgaveverklaartukennistehebbengenomenvanenakkoordtegaanmetdespecifieke productvoorwaardenenalgemenevoorwaardenvanBoomBeroepsonderwijs,tevindenop www.boomberoepsonderwijs.nl.

CONCEPT

INLEIDING

Digitaleleeromgeving

Somswordterverwezennaarbijvoorbeeldfilmpjes,formulierenofeenwebsite.Dezestaan allemaalindedigitaleleeromgeving.Jeherkentdeverwijzingaanheticoontjeindevormvaneenwereldbol.In dedigitaleleeromgevingvindjeookalleopdrachten:

• Opdrachtenbijdetheorie:gewoneopdrachten(horenbijéénparagraaf)enplusopdrachten (toepassingopdrachtenbijmeerdereparagrafen).

• Reflectieopdrachten

• Actieopdrachten

• Testjekennis-vragen.

Voordatjededigitaleleeromgevingkuntgebruiken,moetjejelicentieactiveren.

• Overlegmetjedocentwelktypeaccountjegebruikt.

• Ganaarwww.boomberoepsonderwijs.nl/licentie.

• Bekijkdeinstructiefilmofleeshetstappenplan.

• Volgdestappen.

Daarnakunjeaandeslag!

CONCEPT

Alsorganisatiemoetjesomsopzoeknaarnieuwemedewerkers.Deafdelinghumanresourceswerftenselecteert. Alsleidinggevendebenjijnauwbetrokkenbijgesprekkenmetgeschiktekandidatenvoeren.Wanneereennieuwe medewerkergaatstarten,isermeestaleeninwerkprogramma,ookwelonboardinggenoemd.Denieuwe medewerkermaaktdaardoorkennismetdeorganisatieenmetdewerkzaamheden.Belangrijkisdatmedewerkers daarbijgoedwordenbegeleid.Deleidinggevendevoertregelmatiggesprekkenmetallemedewerkersoverhun functioneren,overhunwerkenoverwelkebehoeftenzehebben.Ditgebeurtbijvoorbeelddoormiddelvan functionerings-enbeoordelingsgesprekken.

Somsloopthetandersdangepland;eenmedewerkerwordtziek,ontwikkeltzichdooropleidingentevolgenof groeitdoornaareenanderefunctie.Somsnemenwerkgeverenwerknemerafscheidvanelkaardoorontslag.Dit kanopinitiatiefvandewerkgever,ofdewerknemerbesluitzelftevertrekken.

Inaldezesituatieszijnerproceduresenregelswaaraanjejemoethoudenalswerkgeverenalsleidinggevende. Alsleidinggevendevoerjehetpersoneelsbeleidvanjeorganisatieuitbinnenjouwafdelingofteam.Jedraagt ookbijaanhetverbeterenvanhetpersoneelsbeleid.

Inheteerstehoofdstukleerjewatpersoneelsbeleidpreciesinhoudtenwatderelatieistussenpersoneelsbeleid enhumanresourcesmanagement(hrm).Ookleerjehoedeonderdelenvanhetpersoneelsbeleidmetelkaar samenhangenineenhr-cyclus.Indehoofdstukkenernawordendeonderdelenvandezecyclusverdertoegelicht enleerjewatjouwtakenalsleidinggevendezijnophetgebiedvanpersoneelsbeleid.Jeleertietsoverwerving enselectie,hoejegesprekkenvoertmetjemedewerkersenhoejetalentenvanmedewerkerskuntontwikkelen. Ookleerjehoejeziekteverzuimvoorkomtenwelkeregelsgeldenbijlangdurigverzuimenbijhetontslagvaneen medewerker.

CONCEPT

Hoofdstuk1

Personeelsbeleidenhrm

CONCEPT

Alsleidinggevendestuurjejemedewerkersaanenzorgjedatzeoptimaalkunnenfunctioneren.Jeneemtnieuwe medewerkersaan,voertgesprekkenenzorgtdatzezichverderkunnenontwikkeleneneventueelkunnen doorgroeien.Somsvertrekkenmedewerkersnaareenanderefunctiebinnendeorganisatieensomswordthet dienstverbandbeëindigddoordewerkgeverofdoordewerknemer.Hierbijvolgjederegelsenproceduresuit hetpersoneelsbeleidvanjeorganisatie.Ditpersoneelsbeleidkanopverschillendemanierenwordeningevuld. Veelorganisatiesvolgenhierbijdehrm-filosofie,demanagementfilosofieofdenkwijzediebepaalthoehet personeelsbeleidvaneenorganisatiewordtingevuld.

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• weetjewatpersoneelsbeleidenstrategischbeleidmetelkaartemakenhebben.

• kenjedevijfuitgangspuntenvandehrm-filosofie.

• weetjewelkehrm-instrumentenerzijnenbegrijpjehoedezeinsamenhangingezetkunnenworden.

• begrijpjehetdoelvanhrm.

• weetjewelkeverschillendemanagementniveauserzijnenhoedezesamenhangenmethrm.

• weetjewate-hrminhoudtenkenjedevoordelenervan.

• begrijpjedehrm-cyclus.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

a. Watisdekerngedachtevanhrm?

b. Kunjebedenkenhoejijalsleidinggevendevaneenafdelingofteammethrmtemakenkrijgt?Geefdrie voorbeelden.

1.1 Personeelsbeleid

CONCEPT

Alsleidinggevendekrijgjemetveelzakentemaken,maarnietsiszobelangrijkalsjepersoneel.Zonderkundig personeeldatgoedpresteertiseenorganisatiegedoemdtemislukken.Eengoedpersoneelsbeleidisdusvan grootbelang.Personeelsbeleidgaatoveralleswatmetdeinstroom,doorstroomenuitstroomvanmedewerkers temakenheeft.Medewerkersbegeleideniseenbelangrijketaakvanjoualsleidinggevende.Personeelsgesprekken, zoalsplannings-,functionerings-,beoordelings-enloopbaangesprekken,vormendaarbijjouwbelangrijkste ‘instrumenten’.

PersoneelsbeleidnoemjeookwelpersoneelsmanagementofP&O(PersoneelenOrganisatie).Inhet personeelsbeleidvaneenorganisatiewordtbeschrevenhoeverschillendepersoneelsinstrumentenbinnende organisatiewordengebruiktbijdeprocesseninstroom,doorstroomenuitstroom.Metinstroomwordthet aannemenvannieuwemedewerkersbedoeld.Doorstroomvindtplaatswanneereenmedewerkerzichontwikkelt enbinnendeorganisatieeenanderefunctiegaatuitvoeren.Jespreektvanuitstroomwanneereenmedewerker stoptmetwerkenvoordeorganisatie.

Dehulpmiddelendiejekuntinzettenomhetwerkenensamenwerkenvanmensenbinnendeorganisatiete regelen,noemjepersoneelsinstrumenten.Voorbeeldenvanpersoneelsinstrumentenzijnwervingenselectie, introductievannieuwpersoneel,opleiding,beoordeling,functiewaardering,verzuimmanagementenontslag.

Humanresourcesmanagement(hrm)

Demanagementfilosofieofdenkwijzediebepaalthoehetpersoneelsbeleidvaneenorganisatiewordtingevuld, noemjehumanresourcesmanagement(hrm).Hetinstroom-,doorstroom-enuitstroombeleidspelendaarbij eencentralerol.

Humanresourcesmanagement

Human

Resources

Management

Demensmetalzijnkennis,vaardigheden,creativiteitendaadkracht.

Debronnenvankwaliteitdiejekuntaanboren.

Planning,uitvoering,analyseenevaluatie.

CONCEPT

Hrmismeerdanalleeneenanderwoordvoorpersoneelsbeleid.Hetiseenvisieoppersoneelsbeleid,waarbijje ervanuitgaatdatdemenselijkefactorinhethelebedrijfsprocescentraalstaat.Hrmiseenfilosofiewaarbijjede motivatie,devaardighedenenhetinzichtvanmedewerkersalsbasisneemtvooreensuccesvolleorganisatie.

Dehrm-filosofieisgebaseerdopvijfuitgangspunten:

1. Medewerkerszijngeenkostenpost,maarkapitaal.

2. Strategischbeleidenpersoneelsbeleidhangenmetelkaarsamen.

3. Personeelsbeleidgaatuitvaneenlangetermijnvisie.

4. Personeelsbeleidisdeverantwoordelijkheidvanhetmanagement.

5. Personeelsinstrumentenwordengeïntegreerdtoegepast.

1.Medewerkerszijngeenkostenpost,maarkapitaal

Binnendehrm-filosofiestaande medewerkerscentraal.Zijwordengezienals debelangrijkstesuccesfactorvande organisatie:hoegoedeenorganisatie presteert,hangtvooralafvandekwaliteit vanhetpersoneel.

Dehrm-filosofiebenadertmedewerkers hierbijalskapitaalennietalskostenpost. Medewerkerslevereneenbelangrijke bijdrageaanhetbedrijfsresultaat.Zedenken meeendragenverantwoordelijkheid. Hierdoorzijnopleiding,ontwikkelingen begeleidingvanmedewerkersbelangrijke investeringenindeorganisatie.

Inspiratiefilmpje:medewerkerswaarderen

BijCoolbluenemenzeindedrukkesinterklaastijduitgebreiddetijdomallemedewerkersopeenludiekewijze tebedankenvoorhuninzet.Datisechtjemedewerkersalskapitaalzien.

2.Strategischbeleidenpersoneelsbeleidhangenmetelkaarsamen Hetpersoneelsbeleidhangtsamenmethetalgemenestrategischebeleidvaneenorganisatie.Demedewerkers zijnnamelijkdegenendiedeorganisatiedoelenmoetenbereiken.Hetstrategischebeleidvandeorganisatieheeft danookdirectegevolgenvoordeinvullingvanhetpersoneelsbeleid.

Medewerkers: de succesfactor van de organisatie.

Voorbeeld

Eenproducentvantelefoonsheeftalsstrategischdoelomvooroptelopenintechnologischeontwikkeling.Binnen deafdelingproductontwikkelingwildeorganisatiedaaromgraagspecialistischemedewerkershebbendievoor langeretijdindienstblijven.Ditdoelheeftgevolgenvoorverschillendeonderdelenvanhetpersoneelsbeleid:

• Wervingenselectiemoetenwordeningezetommedewerkerstevindendiegraagvoorlangeretijdbijde organisatiewillenwerkenenspecialistzijninhunvakgebied.

• Ermoetvoldoendebudgetbeschikbaarzijnvooropleidingenbegeleiding,zodatdemedewerkersdenodige trainingenencursussenkunnenvolgenomtopspecialistteblijven.

CONCEPT

• Bijhetfunctionerenenbeoordelenmoetdenadrukliggenophetvermogenvandemedewerkerominnovatieve productentebedenken.

• Medewerkersmoetengoedwordenbeloond,zodatzijernietvoorkiezenomvooreenconcurrentmetbetere arbeidsvoorwaardentegaanwerken.

3.Personeelsbeleidgaatuitvaneenlangetermijnvisie

Hetpersoneelsbeleidwordtopgesteldvanuiteenlangetermijnvisievanvijftottienjaar.Hrmisgerichtopde ontwikkelingvanpersoneel.Medewerkersontwikkelenzichdoorgaansnietvandeeneopdeanderedag.Daar istijdvoornodig.Daarommoethetpersoneelsbeleidvoorlangeretijdgelden.

4.Personeelsbeleidisdeverantwoordelijkheidvanhetmanagement

Hetpersoneelsbeleidwordtbepaalddoorhethogermanagement.Afhankelijkvandeorganisatiegebeurtditin samenwerkingmeteengespecialiseerdepersoneelsafdeling.Hetpersoneelsbeleidwordtuitgevoerddoorde leidinggevendenvandeafdelingen.Zijstaannamelijkhetdichtstbijhunmedewerkers.Daardoorhebbenzijde bestepositieombijvoorbeeldnieuwemedewerkersvoorhunteamaantenemen,medewerkerspersoonlijke begeleidingtegevenenhunfunctionerentebeoordelen.

HR-succeshangtafvanlijnmanager

Wiltutevredenpersoneel?Zorgdanvoormanagersmeteenstimulerendeleiderschapsstijl.Werkgeversdiedaarop letten,boekenmeersuccesdanandereondernemers.

Werknemersdiekunnenrekenenopgoedhumanresourcesmanagementzijnvakertevredendanwerknemersdie diezekerheidniethebben.Indepraktijkhangtdatvaakafvandeindividueleleiderschapsstijlvandemanagers. DatsteltbestuurskundigeBrendaVermeereninhaarproefschrift Hrm implementatie en prestaties in de publieke sector Vermeerenwilaantonendatinvestereninmedewerkersdoormiddelvanhumanresourcesmanagement (hrm)belangrijkisomdeprestatiesvanpubliekeorganisatiestebeïnvloeden.

Blijemedewerkers,betereresultaten Volgensdebestuurskundigezijnwerknemerstevredenermethunwerkalszijmeerhrm-activiteitenervaren,zoals opleidingsmogelijkhedenenprestatiebeoordeling.Blijemedewerkersleverenbeterwerkaf,concludeertVermeeren. Ookzoudentevredenpersoneelsledenbeteredienstverlenerszijnvoorklanten.

Hoofdstuk1 Personeelsbeleidenhrm

Dematewaarinwerknemersmerkendathrmzichmet henbezighoudt,zouindepraktijkvaakvande lijnmanagersafhangen.“Hetblijktdatlijnmanagersin toenemendematehrm-takendienenuittevoeren”, steltVermeeren.“Veeltraditioneletakenvande hr-afdelingzijnovergedragenaanlijnmanagers.”

Sturenopontwikkelingenmotivatievan medewerkers

CONCEPT

Investeer in opleidingen.

Nietallemanagershechtenevenveelwaardeaandie hr-taken.Stimulerendeleidinggevendenzoudener meeraandachtaanbestedendancorrigerende managers.Datkomtdoordatdestimulerendemanager zichrichtopontwikkeling,motivatieenbetrokkenheidvanmedewerkers.Degroepwerknemersdieopdiemanier wordtaangestuurd,zoudaardoortevredenerzijndanhuncollega’smeteencorrigerendeleidinggevende.“Dit geeftaandatdelijnmanagereenbelangrijkerolvervultbijdeimplementatievanhrm–endaarmeevoorde prestatiesdiegeleverdworden”,schrijftdebestuurskundige. Vermeerenondervroegruim44.000medewerkersenleidinggevendenuitdepubliekesector.

Pwnet.nl.

5.Personeelsinstrumentenwordengeïntegreerdtoegepast

Deverschillendepersoneelsinstrumentendieineenorganisatiekunnenwordengebruikt,hangenmetelkaar samen.Dieinstrumentenwordennamelijkallemaalingezetomdezelfdeorganisatiedoelentebereiken.Zemoeten daaromgeïntegreerdwordenuitgevoerd.Datwilzeggen:alsééngeheel.Alsjebijvoorbeelddoelbewustmensen aanneemtdiezichgraagwillenontwikkelenmaarhunhierbijvervolgensonvoldoendebegeleidingbiedt,krijgje nietdespecialistendiejewilt.Deinvullingenvandeinstrumenten‘wervingenselectie’en‘begeleiding’passen dannietbijelkaar.

Hetdoelvanhrm

Hetdoelvanhrmisommedewerkerszointezettendatdeorganisatiehaardoelstellingenkanrealiseren.Twee aspectenzijnhierbijvanbelang:

• Hrmmoetervoorzorgendatmedewerkerszoproductiefmogelijkkunnenzijn.

• Hrmmoetzorgenvooreengoedearbeidsrelatietussendemedewerkerendeorganisatie.

Productiviteitvanmedewerkers

Methrmwileenorganisatiedeproductiviteitvanhaarmedewerkerszogrootmogelijkmaken.Productiviteitis dehoeveelheidwerkdieeenmedewerkerineenbepaaldetijdkanuitvoeren.Dezehoeveelheidwordtgedeeltelijk beïnvloeddoordekennisenvaardigheidvandemedewerker. Kennisenvaardighedenkunnenwordenverbeterddoorhetvolgenvanopleidingen,trainingenencursussen. Daaromziethrmkostenvooropleidingenontwikkelingalsinvesteringindeorganisatie.

Ookdoorhetopdoenvanervaringkaneenmedewerkerproductieverworden.Daaromhechthrmwaardeaan hetaangaanvanlangdurigearbeidsrelatiestussenorganisatieenmedewerker.Demedewerkerkanzichdan langeretijdverdiepeninzijnwerkenhierinsteedsbeterworden.

Eengoedearbeidsrelatie

Omeenmedewerkervoorlangeretijdaanzichtebindenmoeteenorganisatieaandachtbestedenaaneengoede arbeidsrelatieopbouwenenonderhouden.Hiermeewordtderelatietussendeorganisatieeneenmedewerker bedoeld.Bijeengoedearbeidsrelatiekrijgenbeidepartijenvanelkaarwatzenodighebben.Demedewerkerkrijgt eeneerlijkloonvoorzijnwerkenwordtcorrectbehandelddoorzijnwerkgever.Inruildaarvoorkrijgtdeorganisatie eenloyalemedewerkerdiezichinzetvoorhetbelangvandeorganisatie.Eenpositievearbeidsrelatiedraagtbij aandemotivatievandemedewerkeromzichvolledigintezettenvoorzijnwerk.Ditverhoogtzijnproductiviteit. Daaromiseengoederelatieopbouweneenbelangrijkdoelvanhrm.

Hetbelangvanhrm

CONCEPT

Hrmisomverschillenderedenenvanbelangvooreenorganisatie.Omtebeginnenkaneenorganisatiehaar huidigeentoekomstigeproductievergrotendoorhrmopeenjuistemaniertoetepassen.Alshrmgoedwordt toegepast,ontwikkelenmedewerkerszichenwordenzijsteedsbeterinhunwerk.Doorteinvesterenineen langdurigearbeidsrelatiekrijgjemedewerkersdiedeorganisatiegoedkennenenzichthuisvoelenbinnende organisatie.Medewerkerskunnenzelfstandighunwerkuitvoerenenerkaneenteamontstaanvanmensendie goedopelkaarzijningespeeld.Ditallesdraagtbijaaneengroterebetrokkenheidenhogereproductiviteitvan medewerkers.Dekrachtvanhrmligtinhetlangetermijndenken:doorjeoptijdvoortebereidenopontwikkelingen opdelangetermijnblijfjejeconcurrentievoor.Jijhebtjevoorbereidopgebeurtenissenindetoekomstenje medewerkerszijnerklaarvooromhieropintespelen.

Hiernaastkanhrmvanbelangzijnvooreengoedimagovandeorganisatie.Alseenorganisatiebekendstaatals eengoedewerkgever,waarjejekuntontwikkelenenwaarmensenzichverbondenvoelen,willenanderendaar ookgraagwerken.Jehebtdanwaarschijnlijkvoldoendekeuzewanneerjeeennieuwemedewerkerzoekt.Ook voorklanteniseenorganisatieaantrekkelijkwanneerzeeenimagovaneengoedewerkgeverheeft.

Managementdevelopment

Netalsallemedewerkersmoetenookmanagersgezond,gemotiveerdeninzetbaarzijnenblijven.Hetproces binnenorganisatiesdatgerichtisopdecontinuïteitenkwaliteitvanhetmanagement,noemje managementdevelopment Hierbijgaathetomhetgeheelvanmaatregelenenactiviteitendiezijngerichtop (toekomstige)managerswerven,selecteren,aanstellen,begeleiden,overplaatsen,opleidenenontwikkelen. Daarbijzijn'kwaliteit'en'kwantiteit'kernbegrippen.Dekwantiteitheefttemakenmethetaantalmanagersdat jeindetoekomstverwachtnodigtehebben.Bijdekwaliteitvraagjejeafwatvoorsoortleidinggevendenje (straks)nodighebtenhoejedaaraankomt.

Managementdevelopmentwordtvooralingroteorganisatiestoegepast.Maarookkleinebedrijvenkunnenop huneigenmanieraanmanagementdevelopmentdoen.Bijvoorbeelddoormedewerkersgedurendeeenaantal jarenvoortebereidenopeenmanagementfunctie.Hetvoordeelvanmanagementdevelopmentisdatdeorganisatie opelkmomentkanbeschikkenovergoedopgeleidleidinggevendpersoneel.

Hrmopverschillendemanagementniveaus

Inorganisatieswordenbeslissingengenomenentakenuitgevoerdopverschillendemanagementniveaus:

• strategischniveau

• tactischniveau

• operationeelniveau.

Strategischniveauenhrm

Opstrategischniveauwordtbepaaldhoedeorganisatiezichdekomendejarenmoetgaanontwikkelen.Erworden strategischedoelstellingenopgesteld.Dezedoelstellingenzijnnietindeeersteplaatsgerichtophet personeelsbeleid.Zehebbenechterwelbijnaaltijdgevolgenvoorhetpersoneelindetoekomst.

Hoofdstuk1 Personeelsbeleidenhrm

Tactischniveauenhrm

Optactischniveauwordtonderzochthoedeorganisatiehetbestkanwordeningerichtomdestrategische doelstellingentebehalen.Ditwordtvertaaldnaarbeleidopverschillendebedrijfsgebieden,bijvoorbeeldfinancieel beleid,marketingbeleidenICT-beleid.Ookpersoneelsbeleidhoorthierbij.

Hetpersoneelsbeleidwordtuitgewerktineenpersoneelsplan Hierinwordtdebezettingsprognosevergeleken metdehuidigebezettingenwordtbeschrevenhoehetin-,door-enuitstroombeleidmoetwordeningezetomin detoekomstvoldoendepersoneelindiensttehebben.

Operationeelniveauenhrm

CONCEPT

Hetoperationeelniveauisverantwoordelijkvoorhetorganiserenenaansturenvandedagelijksewerkzaamheden, waardoordedoelstellingenvoordeeigenafdelingwordenbehaald.Hetoperationeelmanagementvoerthierbij hetpersoneelsbeleiduit.

Voorbeeldhrmopverschillendemanagementniveaus

Hetgemeentebestuurvaneengrotestadhechtveelwaardeaaneengoederelatietussendiverseculturelegroepen indestad.Ongeveer55%vandeinwonersheefteenNederlandseachtergrond,30%heefteenOost-Europese achtergrond,10%heefteenAfrikaanseachtergronden5%heefteenAziatischeachtergrond.

Opstrategischniveauhanteertdegemeentededoelstellingdatallebewonerszichindegemeente vertegenwoordigdmoetenvoelen.Ditheeftgevolgenvoorhetpersoneelsbeleidvandegemeente.Erwordt bijvoorbeeldnaargestreefddatdeverhoudingtussendecultureleachtergrondenonderhetpersoneelgelijkis aandezeverhoudingindesamenleving.

Optactischniveauwordthetpersoneelsplanvoordekomendejarenopgesteld.Hierinblijktdatopditmoment 80%vandemedewerkerseenNederlandseachtergrondheeft.Ditkomtnietovereenmetdesamenstellingvan debevolkingindestad.Inhetpersoneelsbeleidkomtbijvoorbeeldtestaandatnieuwemedewerkersmeteen niet-Nederlandseachtergronddevoorkeurhebben.

Opoperationeelniveauvoertdeleidinggevendevandeafdelingburgerzakendesollicitatiegesprekkenalsin zijnteameennieuwemedewerkernodigis.

Alsmeerderekandidatenevengeschiktzijnvoordefunctie,kiesthijvoordekandidaatmetdegewensteculturele achtergrond.

Deleidinggevendeenhrm

Alsleidinggevendevaneenafdelingbenjijverantwoordelijkvoorhrmopoperationeelniveau.Jijzetjemedewerkers inomdeorganisatiedoelstellingentebehalenenvolgthierbijderegelsenproceduresuithetpersoneelsbeleid. Jepastdepersoneelsinstrumententoeomervoortezorgendatjemedewerkershunwerkgoedkunnendoen.

Bijvoorbeeld:

• Jegebruikthetinstrument‘wervingenselectie’omtezorgendatjedejuistemedewerkersinjeteamhebt.

• Jegebruikthetinstrument‘opleiding’omtezorgendatjemedewerkersdejuistekennisenvaardigheden hebbenomhunwerktekunnenuitvoeren.

CONCEPT

• Jegebruikthetinstrument‘beloning’omjemedewerkerseenpassendebeloningtegevenvoorhunprestaties.

Alsoperationeelleidinggevendecreëerjeeenwerkomgevingwaarinjemedewerkersoptimaalmetelkaarkunnen samenwerken.Jezorgtvooreenjuistepersoneelsplanningen-bezettingvandeafdeling.Jijpasthierbijrelevante wet-enregelgevingvandeoverheidtoe,zoalsdeArbeidsomstandighedenwet.Jeregistreertenkelezakendie metjepersoneeltemakenhebben,zoalsdeprofessioneleontwikkelingofhetziekteverzuimvanjemedewerkers. Demeestehrm-takenvoerjezelfstandiguit.Ingroteorganisatieskunjehierbijvaakondersteuningkrijgenvanuit eenpersoneelsafdeling Ditiseengespecialiseerdeafdelingingrotereorganisatiesdieverantwoordelijkisvoor hetvormgevenvanhetpersoneelsbeleid.Bijvoorbeeldopdevolgendemanieren:

• Depersoneelsafdelingkanstandaardformulierenmakenwaarmeejijfunctioneringsgesprekkenmetje medewerkerskuntvoorbereiden.

• Eenpersoneelsmedewerkerkandeelnemenaansollicitatiegesprekken.

• Depersoneelsafdelingkanderegistratievanziekmeldingencentraalregelenvoordeheleorganisatie.

Alsoperationeelleidinggevendedraagjeookbijaanverbeteringvanhetpersoneelsbeleid.Alsjebijvoorbeeld merktdateenprocedurebeteropeenanderemanierkanwordenuitgevoerd,doejehiervoorsuggestiesbijhet tactischmanagementofdepersoneelsafdeling.

Inkleineorganisatiesofalszelfstandigondernemerkunjeverantwoordelijkzijnvoorzowelhetstrategischeals hettactischeenoperationelemanagementniveau.Erisindezeorganisatiesmeestalgeenapartepersoneelsafdeling. Indatgevalbedenkjijalsleidinggevendezelfwelkpersoneelsbeleidjehanteertenhoejeditpreciesuitvoert.

E-hrm

Veelorganisatiespassenminofmeere-hrm(elektronisch humanresourcesmanagement)toe.Mete-hrmondersteun jedehrm-processenindeorganisatiedoorgebruikte makenvanspecialesoftware.Eenorganisatiewerktdan meteenonlinesysteemwaarinverschillendeonderdelen vandehrm-cyclus,zoalswervingenselectie,verlof, verzuimenadministratievezakenrondomhetaflopenof ontbindenvanarbeidsovereenkomsten,kunnenworden verwerkt.

E-hrm via een onlinesysteem.

Voordelene-hrm

• Mete-hrmkunnenmedewerkerszelfeenaantaladministratievehandelingenuitvoeren.Dathoeftde leidinggevendeofdeafdelingpersoneelszakendannietmeervoorallemedewerkerstedoen.Denkbijvoorbeeld aanvrijedagenaanvragenofpersoonlijkegegevenswijzigen.

• E-hrmkanverschillendehrm-processenautomatiseren.Wanneersollicitantenbijvoorbeeldonlineeen standaardvragenlijstoverhunachtergrondinvullen,kanhetsysteemautomatischvoorjoudekandidaten selecterendieeenbepaaldeopleidinghebbenaangevinkt.

• Alsleidinggevendekunjemete-hrmbeschikkenoverhandigegegevensoverjepersoneel.Afhankelijkvan watallemaalinhetonlinesysteemwordtopgeslagen,kunjebijvoorbeeldgegevensinzienover loopbaanontwikkelingenziekteverzuimbinnenjeafdeling.Meteensysteemdatooknograpportagesmaakt vandezegegevens,kunjebijvoorbeeldinéénoogopslagzienhoedein-,door-enuitstroombinnenjeafdeling verlooptenhoehetziekteverzuimzichbinnenjeafdelingontwikkelt.

CONCEPT

E-hrmiswinstvoormedewerker,managerénHR

MohamedAmriiservanovertuigddate-hrmnogveelmeerkangaanbetekenenvoororganisatiesdanopdit momenthetgevalis.VoordeHR-professionalbiedte-hrmdemogelijkheidomtijdvrijtemakenvoordeecht inhoudelijkezakenenvoordelijnmanagerbetekente-hrmveelmeerinzicht:‘e-hrmenSelfServiceoplossingen voormedewerkerenmanagersgaanorganisatiesechthelpenomafdelingentothogereniveaustebewegen.’

Uithetonderzoek‘DeToekomstvanHR’blijktdatongeveer30procentvandeHR-professionalszichbezighoudt mete-hrm.MohamedAmri,ManagerProductmanagementbijAFASSoftware,vindtzulkestatistiekennietzo veelzeggend.‘Alshetovere-hrmgaat,wordterveelgepraatmaarweiniggedaan’vindthij:‘Misschienisinderdaad 30procentvandeHR-afdelingenbezigmete-hrm.Maarwatbetekentdatprecies?Mensenhebbenalsnelhet ideedatzemete-hrmbezigzijnalszehunverlofonlinekunnenaanvragenenhunloonstrookjedigitaalkunnen bekijken.Ikziee-hrmveelbreder.Hetheletrajectvansollicitatienaarloonstrookisfantastischteautomatiseren.’ […]

Grapje

‘Somsschrikikecht.Onlangsgafikeenpresentatiebijeengrootbedrijf.Ikzeialsgrapje“Deverlofaanvragen zullenbijjullienogwelmeteenbriefjegaan.”Bleekdatechtzotezijn.Erzijnheusbedrijvendiegoedbezigzijn hoor,maarheelveelorganisatiesmoetendeslagnogmaken.Hetisechtgeendoelopzich,maareenmiddelom tijdvrijtemakenzodatjeechtdie‘warontalent’kuntgaanvoereneneindelijkdiegetalenteerdenieuwe medewerkersbinnenkunthalen.’

Flows

GevraagdnaartoekomstigeontwikkelingenzietAmrivooralookkansenvoorslimmetoepassingen.Alsvoorbeeld noemthijhetindienst-trajectvaneennieuwemedewerker:‘Inplaatsvanallerleiformulierenendocumentendie jealsmanagermoetscannenalsjeakkoordgeeftopeennieuwemedewerker,gaatautomatischeenheleserie flowswerken:erwordteenlaptopaangemaakt,erwordteenaccountaangemaakt,erligteensleutelklaarener staatopdeeerstewerkdageenbloemetjeophetbureau.’

Langediscussies

Ombepaaldeweerstandenteoverwinnen,ishetbelangrijkdatdebeslissingomvolvoore-hrmtegaandoorde boardwordtgedragen,vindtAmri:‘Hetmoetechtvanuithetbeleidkomen.Envervolgenszoumijnadvieszijn omnietheelveellangediscussiestegaanvoeren,maargewoonaandeslagtegaan.Mensenmerkenpashoefijn ennuttighetisalszeerechtmeekunnenwerken.’[…]

Hrpraktijk.nl.

Opdracht2 Personeelsbeleidenhrm

Watishetverbandtussenpersoneelsbeleidenhrm?

Opdracht3 Hrminjouworganisatie

Wordtbinnenjouworganisatiehrmtoegepast?Zoja,geefbijelkvandevijfuitgangspuntenvanhrmaanhoeje dezeterugzietinjeorganisatie.Zonee,waaromdenkjedat?

Opdracht4 Hrm-filosofie

CONCEPT

Tweeuitspraken

1. ‘Alsleidinggevendebeniknietalleengeïnteresseerdinhetwerkdatmijnmedewerkersleveren,maarook inhunpersoonlijkeleven.Ikvraagregelmatighoehetmetzegaatenvertelhunookovermijzelf.’

2. ‘Alsleidinggevendebenikmedeverantwoordelijkvoorhetimagovandeorganisatie.’

Geefvanelkvandetweeuitsprakenaanofzegoedpassenbijdehrm-filosofie.Legjeantwoorduit.

Opdracht5 Managementdevelopment

Bekijkterinspiratiehetfilmpjeovermanagementdevelopment.

Wordtbinnenjouworganisatieaanmanagementdevelopmentgedaan?Zoja,hoe?

Opdracht6 Personeelsinstrumenten

Jijbentleidinggevendevandeafdelingklantenservicevaneenenergieleverancier.Jemedewerkersstaan telefonischklantentewoorddievragenofklachtenhebben.Deorganisatievindtklantvriendelijkheidergbelangrijk enwilzichhiermeeonderscheidenvanhaarconcurrenten.

Leesdecasus.Binnenhrmhangthetpersoneelsbeleidsamenmethetalgemenebeleidvandeorganisatie.De personeelsinstrumentenwordeninsamenhangmetelkaaringezet.Hoezoujeindezesituatiedeverschillende personeelsinstrumentenkunneninzetten?Legjeantwoordenuit.

Hoeinzetten? Instrument

Wervingenselectie

Bij nieuwe medewerkers werven en selecteren let je er goed op dat zij klantgericht zijn. Je vraagt hier bijvoorbeeld naar tijdens sollicitatiegesprekken. Of je laat de kandidaten een rollenspel uitvoeren waarin zij moeten laten zien hoe zij met een klant in gesprek zouden gaan.

Beoordeling

Beloning

Opdracht7 Hrmbijprobleemsituaties

Leeshetartikelenbeantwoorddevragen.

Ambtenarenwillen‘personeelszorg’naasthrm

SindsPersoneelszakeninhumanresourcesmanagement(hrm)isopgegaan,iserveelbegeleidingverdwenen. Vragenovercarrièremogelijkhedenofarbeidsvoorwaardenmoetentegenwoordigdoordedirectleidinggevende wordenbeantwoord.Endatisvoorveelambtenareneengevoeligobstakel.FNVOverheidpleitdaaromvoorde invoeringvanPersoneelszorg.‘Datisnietalleengoedvoordewerknemermaaruiteindelijkookvoordeorganisatie’, aldusMarcoOuwehandvanFNVOverheid.

CONCEPT

Kruisje

‘Ikvindmijnwerknietleukmeerenwilloopbaanadviesvooranderemogelijkheden.’‘Hebikrechtopmeersalaris?’ ‘Ikvindmijnwerkzwaarenzoumisschienminderurenwillenwerken.’Vragendieregelmatigbijmedewerkers spelenendiezebijhundirecteleidinggevendemoetenneerleggen.‘Endatkanmoeilijkzijnvooreenambtenaar. Zewillenlievernietdatjeleidinggevendedatweet,’legtOuwehanduit,‘jewiltimmersgeenkruisjeachterje naam.Gevolgisdatmensenstilblijvenstaanofjuiststiekemsolliciterenopeenanderebaanenzokansenbinnen dehuidigeorganisatiemislopen.’

Minimalerol

Binnendeoverheidlopenallelijnenviademanagers.Depraktijkisdatmanagersuiteindelijkwordenafgerekend opde‘productie’vanhunafdelingenennietopdepersoonlijkeontwikkelingvanhunmedewerkers.Deafdeling HRvervultslechtseenadviesrolenheefteenminimalerolbijdeuitvoervandecao-afspraken.Bovendienzijnze tedrukmetanderedingenennietvolledigopdehoogtevandelaatstestandvanzaken.

HRonbereikbaar

FNVOverheidheeftdeafgelopenmaandenop25plekkenindeRijksdienstlunchbijeenkomstengeorganiseerd. Ledenenniet-ledenkondenzichuitspreken.DeoproeptotPersoneelszorgklonkdaarluidenduidelijk.Ouwehand: ‘Hrisvoormedewerkersnauwelijksbereikbaarenmanagersgevenleidingaanveelmensenenhebbensimpelweg geentijd.’

Vraagbaak

MedewerkersbinnendeRijksoverheidmissendusdepersoonlijkebegeleidingvanuitdeorganisatieophetgebied vanopleiding,persoonlijkeontwikkelingencao-verwantezaken.DaarompleitFNVOverheidvooreenvormvan Personeelszorg,iemanddienaastpersoneelszakenopereert,dieeenvraagbaakisvoordemedewerkersendie eenleidinggevendeaandeafsprakenkanhouden.‘Mensendieeenonafhankelijkepositiehebbenenhet medewerkersbelangen,daarmeeookhetlangetermijnorganisatiebelang,goedkunnenverbinden,’schetstde vakbondsbestuurder,‘veiligheidenvertrouwelijkheidzijndaarbijvancruciaalbelang.’

Binnenlandsbestuur.nl.

a. Inhetartikelwordteenaantalmogelijkeprobleemsituatiesgenoemdbijhetuitvoerenvanhrm-takendoor leidinggevenden.Noemdrievandezesituaties.

b. Hoedenkjijoverdezemogelijkeproblemen?Geefaanofjeditwelofnietalsproblemenzietenonderbouw ditmetéénofenkelelogischeargumenten.

c. Hoezoujijalsleidinggevendedezesituatieskunnenvoorkomen?

Opdracht8 E-hrm

Indithoofdstukzijnenkelevoorbeeldengegevenvanhoee-hrmverschillendehrm-processenmakkelijkerkan maken.Bedenkzelfvoordevolgendevijfhrm-processeneenvoorbeeldvanhoee-hrmhierbijkanhelpen:

1. wervingenselectie

2. functionerenenbeoordelen

3. opleidenenontwikkelen

4. ziekteenverzuim

5. uitstroom.

CONCEPT

Tip:bekijkbijvoorbeeldhoee-hrmbinnenjeeigenorganisatiewordttoegepastofzoeknaarvoorbeeldenop internet.

1.2 Dehrm-cyclus

Hrmisgeenprocesdatjeéénkeeruitvoertenafrondt.Hetiseencyclus:eenprocesdatzichsteedsherhaalt.De hrm-cyclusomvathetheletrajectvaninstroomtotenmetuitstroom.Jezietdehrm-cyclusindeafbeelding.De verschillendeonderdelenvandecyclushangenallemaalmetelkaarsamen.

Instroom:wervenenselecteren

Dehrm-cyclusbegintmetdeinstroomvannieuwpersoneel.Alsjeeennieuwemedewerkernodighebtbinnenje afdeling,beginjemetgeschiktekandidatenverzamelen.Ditnoemjewerven.Vervolgenskiesjenaeenaantal gesprekkendemeestgeschiktekandidaat.Ditnoemjeselecteren

Iseenkandidaataangenomen,danvolgteenintroductievandenieuwemedewerkerindeorganisatieende afdeling.Vervolgenskandenieuwemedewerkeraandeslag:hijmoetgaanprestereninzijnnieuwewerk.

Presterenenbeoordelen

Metiederemedewerkerbinnenjeafdelingbespreekjeregelmatigzijnpresterenoffunctioneren Ditdoejeinelk gevaléénkeerperjaar.Maarhetkanookvaker,zoalsintussentijdsecoachgesprekkenofsuccesgesprekken. Indetraditionelehr-gesprekscyclusbespreekjeineenfunctioneringsgesprekmetdemedewerkerwatzijnsterke puntenzijnenopwelkepuntenhijzijnwerkverderkanverbeteren.Latervolgteenbeoordelingsgesprek Hierin geefjedemedewerkereenbeoordelingvanzijnwerkenkwaliteiten.

Detraditioneletermen'functioneringsgesprek'en'beoordelingsgesprek'komjesteedsmindervaaktegen.In plaatsdaarvanwordendetermen'ontwikkelgesprek','doelstellingsgesprek'of'resultaatgesprek'gebruikt.De ontwikkelingvandewerknemerstaatindiegesprekkencentraalendewerknemerheeftderegiegrotendeelsin eigenhand.

CONCEPT

Debeoordelingdieinhetbeoordelingsgesprekaandeordekomt,kanverschillendegevolgenhebben:

• Belonen.Alsdemedewerkereenpositievebeoordelingheeftgekregen,krijgthijbijvoorbeeldloonsverhoging. Dezekrijgthijnietbijeennegatievebeoordeling.

• Opleidenofontwikkelen Alsblijktdatdemedewerkerbepaaldekennisofvaardighedenmistomzijnwerk betertekunnendoen,kanhijbijvoorbeeldeencursusoftrainingvolgen.Ookalsdemedewerkerwelgoed functioneertmaarbijvoorbeeldwildoorgroeienindeorganisatie,kanhijzichdooreencursusoftraining verderontwikkelen.

• Uitstromen.Isdebeoordelingnegatief,dankunjebesluitendatdemedewerkerdeorganisatiemoetverlaten.

Opleiden,ontwikkelenendoorstroom

Medewerkersopleidenenontwikkelenkanverschillendevormenhebben,bijvoorbeeldviaeencursus,training ofopleiding.Maarookeencoachingstrajectismogelijk,waarbijjealsleidinggevendejemedewerkerextra begeleidinggeeft.Vaakwordenopleidingenontwikkelingingezetnaaraanleidingvaneenbeoordeling.Opleiden enontwikkelenkunnenechterookdirectwordeningezetwanneereennieuwemedewerkerisaangenomen. Tijdenshetselectieprocesisdanalgesprokenoverontbrekendekennisofvaardigheden.Alshetgoedis,zorgen opleidingenontwikkelingervoordateenmedewerkerzijnfunctionerenverderverbetert.Opleidingenontwikkeling kunnenookleidentotdoorstroomvanjemedewerker.Hijgaatdaneenanderefunctiebinnendeorganisatie uitvoeren.

Ziekteenverzuim

Medewerkerskunnensomsziekzijn.Blijven zijthuisomdatzedoordeziektenietinstaat zijnomtewerken,danheetdatverzuim Ziekteenverzuimstaannietindehrm-cyclus, omdatzegeenstandaardonderdeelzijnvan hetprocesdatjemeteenmedewerker doorloopt.Nietiederemedewerkerkrijgt immerstemakenmetziekte.

Verzuim door een ongeluk.

Ziekteenverzuimkunnenwelsamenhangenmetdeonderdelenvandehrm-cyclus:

• Ziektekanhetfunctionerenvaneenmedewerkernegatiefbeïnvloeden.Eenmedewerkerkanbijvoorbeeld doorzijnziektefysieknietinstaatzijnomzijnwerkgoedtedoen.

• Verzuimkaninvloedhebbenopdebeoordelingdiejedemedewerkergeeft.Demeestemedewerkerszijn weleensziek.Maarbijveelvuldigverzuimkanookietsandersaandehandzijn,bijvoorbeeldeengebrekaan motivatie.

• Ziektekanleidentotuitstroom.Alseenmedewerkerlangerdantweejaarachtereenziekis,kunjealswerkgever afscheidnemenvandezemedewerker.

CONCEPT

• Inwet-enregelgevingisvastgelegdhoeeenwerkgevermoetomgaanmetziekewerknemers.Natweejaar ziekteeindigtdeverantwoordelijkheidvandewerkgever.

Uitstroom:beëindigingarbeidsovereenkomst Somsverlaateenmedewerkerjeorganisatie.Zijnarbeidsovereenkomsteindigtdan.Uitstroomkanplaatsvinden opinitiatiefvandemedewerkerzelf,bijvoorbeeldwanneerhijeenanderebaanheeftgevondenofmetpensioen gaat.

Uitstroomkanookgebeurenopinitiatiefvandewerkgever,bijvoorbeeldwanneerdemedewerkernietgoed functioneertofdoorbedrijfseconomischeomstandigheden.Bijeenarbeidsovereenkomstbeëindigenmoetjeje houdenaanverschillendewettenenregels.

Opdracht9 Personeelbeoordelen

a. Welkgesprekvindteerstplaats:eenbeoordelingsgesprekofeenfunctioneringsgesprek?

b. Leguitwattijdenseenfunctioneringsgesprekwordtbesproken.

c. Leguitwattijdenseenbeoordelingsgesprekwordtbesproken.

d. Watkunnendegevolgenzijnvaneenbeoordelingsgesprek?Geefdrievoorbeelden.

Opdracht10 Ziekteenverzuim

Ziekteenverzuimstaannietindehrm-cyclus,maarhangenertochmeesamen.Leguithoedatzit.

Opdracht11 Hrm-taken

Hebjealsleidinggevendealervaringmethrm-takenuitvoeren?

Alsleidinggevendekunjevijfhrm-takenhebben.

Beschrijfbijelketaakwelkeervaringjeeralmeehebt.Enwatjegraagwiltlerenbijelketaak.

Detakenzijn:

1. wervingenselectie

2. functionerenenbeoordelen

3. opleidenenontwikkelen

4. ziekteenverzuim

5. uitstroom.

1.3 Samenvatting

Inhetpersoneelsbeleidvaneenorganisatiewordtbeschrevenhoeverschillendepersoneelsinstrumentenmoeten wordeningezetomdeprocessenvaninstroom,doorstroomenuitstroomnaarwenstelatenverlopen.

Humanresourcesmanagement(hrm)iseenveeltoegepastemanagementfilosofiediebepaalthoehet personeelsbeleidvaneenorganisatiewordtingevuld.

Hetdoelvanhrmisommedewerkerszointezettendatdeorganisatiehaardoelstellingenkanrealiseren.Daarom moethrmervoorzorgendatmedewerkerszoproductiefmogelijkkunnenzijnendateengoedearbeidsrelatie wordtopgebouwdtussendeorganisatieendemedewerker.

CONCEPT

Hrmisomverschillenderedenenbelangrijk:hetzorgtervoordateenorganisatiegoedisvoorbereidop ontwikkelingenindetoekomstendraagtbijaaneenpositiefimagovaneenorganisatie.

Eenorganisatiekanerookvoorkiezenomspecifiekaandachttebestedenaandeontwikkelingvan(toekomstige) leidinggevenden.Jespreektdanvanmanagementdevelopment.

Hrmheefttemakenmetelkmanagementniveauineenorganisatie.Opstrategischniveaubepaaltdealgemene organisatiestrategiedehoofdlijnenvoorhetpersoneelsbeleid.Optactischniveauwordthetpersoneelsbeleid uitgewerktineenpersoneelsplan.Enopoperationeelniveauvoerjealsleidinggevendehetpersoneelsbeleiduit endraagjebijaanverbeteringvanhetbeleid.Ingroteorganisatieskunjehierbijondersteuningkrijgenvaneen personeelsafdeling.Inveelorganisatieswordtookgebruikgemaaktvane-hrmomjehrm-takengemakkelijkerte maken.

Allehrm-takenhangenmetelkaarsamenineenhrm-cyclus.Decyclusstartbijdeinstroommethetwervenen selecterenvaneennieuwemedewerker.Dezenieuwemedewerkermoetvervolgensgaanprestereninzijnwerk. Alsleidinggevendevoerjeregelmatigfunctionerings-enbeoordelingsgesprekkenmethem.Tegenwoordigkom jesteedsvakertermenals'ontwikkelgesprek'tegen,waarbijdeontwikkelingvandewerknemercentraalstaat. Tijdensditsoortgesprekkenkunnenvoorstellenwordengedaanvoorontwikkelingofopleidingvandemedewerker. Ookkandebeoordelinggevolgenhebbenvoorzijnbeloning.

Wanneerdemedewerkerdoorgroeitnaareenanderefunctie,issprakevandoorstroom.Uitstroomvindtplaats wanneereenmedewerkerstoptmetwerkenvoordeorganisatie.Omgaanmetziekteenverzuimvanmedewerkers isgeenvastonderdeelvandecyclus,maarjekunteralsleidinggevendewelmeetemakenkrijgen.

Opdracht12 Hrm(plusopdracht)

Hrm

Hrmkentvijfuitgangspunten:

1. Medewerkerszijngeenkostenpostmaarkapitaal.

2. Strategischbeleidenpersoneelsbeleidhangenmetelkaarsamen.

3. Personeelsbeleidgaatuitvaneenlangetermijnvisie.

4. Personeelsbeleidisdeverantwoordelijkheidvanhetmanagement.

5. Personeelsinstrumentenwordengeïntegreerdtoegepast.

a. Noteerbijallevijfuitgangspuntenvanhrmwatjijerpersoonlijkvanvindtenleguitwaaromjedatvindt.

b. Bespreekdeantwoordenopdegenoemdevijfuitgangspuntenmetdriemedestudenten.Enbepaaleen gezamenlijkstandpuntoverdezeuitgangspunten.Presenteerditaandeklas.

Opdracht13 Hrm-cyclus(plusopdracht)

CONCEPT

a. Onderzoekinjeeigenbedrijfhoedehrm-cyclustoegepastwordt.Maakeenoverzichtvanwelkeactiviteiten perstapgedaanworden.

b. Maakmetdeantwoordenuitdetabeleenhrm-cyclusvoorjeeigenbedrijfinclusiefdeactiviteiten.

c. Bespreekjehrm-cyclusmeteenmedestudentennoteerdeovereenkomstenendeverschillen.

Opdracht14 Reflectie

Jebentaanheteindegekomenvanhethoofdstuk'Personeelsbeleidenhrm.'Ditbetekentdatjegaatreflecteren enevalueren.

Werkjeevaluatieuitopeenmanierdiebijjoupastenoverlegditmetjedocent.Jekuntjeevaluatieopverschillende manierenvastleggen:indevormvaneenverslag,podcastofvlogofopeenanderemanier.

Verwerkinjeevaluatiedevolgendevragen:

• Watvondjevanditonderwerp?

• Wathebjehiervangeleerd?

• Wathebjegemist?

• Waarzoujemeervanwillenweten?

• Hoebelangrijkvindjedeonderwerpendieaanbodgekomenzijninhethoofdstuk'Personeelsbeleidenhrm'? Leguitwaarom.

Eenverslagbestaatuit500-700woorden.Eenpodcasten/ofvlogdurenelkvijftotzevenminuten.Wanneerje evaluatieklaaris,uploadjejebestand.

Hoofdstuk1 Personeelsbeleidenhrm

1.4 Begrippen

Arbeidsrelatie

Derelatietussendeorganisatieeneenmedewerker.

Beoordelingsgesprek

Gesprekwaarinjedemedewerkereenbeoordelinggeeftvanzijnwerkenkwaliteiten.

Coachgesprek

CONCEPT

Gesprekwaarbijerdooreenexternecoachofdemanagerendewerknemer(coachee)gewerktwordtaaneen ontwikkeling.Tijdensditgesprekkunnenerinzichtenontstaanwaardoordewerknemerzijnkwaliteitenbeter kaninzetten.

Doorstroom

Hrm-proceswaarbijeenmedewerkereenanderefunctiegaatvervullenbinnendeorganisatie.

Functioneren

Demanierwaaropeenmedewerkerzijnwerkuitvoert.

Functioneringsgesprek

Gesprekwaarinjemetdemedewerkerzijnfunctionerenbespreekt.Jebespreektwatzijnsterkepuntenzijnen opwelkepuntenhijzijnwerkverderkanverbeteren.

Hrm-cyclus

Allevastemomentenwaaropjealswerkgeveringesprekgaatmetjewerknemers.Hetomvathetheletrajectvan instroomtotenmetuitstroom.

Humanresourcesmanagement(hrm)

Managementfilosofieofdenkwijzediebepaalthoehetpersoneelsbeleidvaneenorganisatiewordtingevuld.

Instroom

Hrm-proceswaarbijeennieuwemedewerkerwordtaangenomen.

Managementdevelopment

Hetprocesbinnenorganisatiesdatgerichtisopdecontinuïteitenkwaliteitvanhetmanagement.

Operationeelniveau

Hetlaagstemanagementniveauineenorganisatie.Hiermeewordendeleidinggevendenvandeafdelingenof teamleidersbedoeld.

Personeelsafdeling

Gespecialiseerdeafdelingingrotereorganisatiesdieverantwoordelijkisvoorhetvormgevenvanhet personeelsbeleid.

Personeelsbeleid

Alleswatmetdeinstroom,doorstroomenuitstroomvanmedewerkerstemakenheeft.

Personeelsinstrument

Hulpmiddeldatjekuntinzettenomhetwerkenensamenwerkenvanmensenbinnendeorganisatieteregelen.

Personeelsplan

Concreteuitwerkingvanhetpersoneelsbeleid.

Productiviteit

Dehoeveelheidwerkdieeenmedewerkerineenbepaaldetijdkanuitvoeren.

Selecteren

Hetkiezenvandemeestgeschiktekandidaat.

CONCEPT

Strategischniveau

Hoogstemanagementniveauvaneenorganisatie.

Tactischniveau

Middelstemanagementniveauineenorganisatie.

Uitstroom

Hrm-proceswaarbijeenmedewerkerdeorganisatieverlaat.

Verzuim

Vanwegeziektenietophetwerkverschijnen.

Werven

Hetverzamelenvangeschiktekandidatenbijhetzoekennaareennieuwemedewerker.

Hoofdstuk2

Instroom:wervingenselectie

CONCEPT

Alsleidinggevendehebjealtijdmetdehrm-filosofievandeorganisatietemaken.Inelkgevalalshetgaatom operationelezaken.Zozorgjeeralsleidinggevendevoordatjealtijdvoldoendegeschiktemedewerkershebtom hetwerkvanjeafdelingtekunnenuitvoerenomzojeafdelingsdoelentekunnenbereiken.Somsmoetjehiervoor nieuwemedewerkersaannemen.Maardatgaatnietzomaar.Voordatjeiemandmaggaanwerven,moetjegoed onderbouwenwaaromjeiemandextranodighebtopjeafdelingenwelkekwalitatieveenkwantitatievebehoeften ernuprecieszijn.Omeengeschiktenieuwemedewerkertevindenvoerjehetprocesvanwervingenselectieuit. Indithoofdstukleerjeallesoverdezeeerstefasevandehrm-cyclus.

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• weetjewelkestappenjemoetdoorlopenvoordatjeeennieuwemedewerkerkuntaanstellen.

• kunjeeenkosten-batenanalysemaken.

• weetjewatineenfunctieomschrijvingmoetstaan.

• kenjedeverschillendewervingsmethoden.

• weetjewelkemogelijkhedenerzijnbijhetselectieproces.

• kunjedeSTARR-methodetoepassenbijsollicitatiegesprekken.

• weetjewelkeaspectenbesprokenwordentijdenseenaanstellings-ofarbeidsvoorwaardengesprek.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

Hebjeweleensalsleidinggevendeeensollicitatiegesprekgevoerdmeteensollicitant?

Zoja,hoehebjeditaangepakt?Watvondjehieraanmakkelijkofjuistmoeilijk?

Zonee,hoezoujeditaanpakken?Watlijktjehieraanmakkelijkofjuistmoeilijk?

2.1 Personeelsbehoefte

CONCEPT

Dehrm-cyclusbegintbijdeinstroomvannieuwemedewerkers.Jebekijkteerstdepersoneelsbehoefte:hebje meerpersoneelnodigofhebjemensenmetbepaaldekwaliteitennodig?Omjekeuzeteverantwoordenmaak jeeenkosten-batenanalyseenschrijfjeeenadviesrapport.

Wat moet de medewerker kunnen?

Personeelsbehoefte

Bekijkaltijdeerstkritischwatjepersoneelsbehoefteis:isechteennieuwemedewerkernodig?Personeelisniet goedkoop.Eenorganisatiewildaaromnietmeermensenindiensthebbendannodigis.

Alsjeeennieuwemedewerkernodighebt,bedenkdanookgoedwatvoormedewerkerditmoetzijn.Watmoet dezemedewerkerkunnen?Watheeftjeteamnodig?

Jekuntverschillenderedenenhebbenvoorhetaannemenvaneennieuwemedewerker:

• Jewilteenvertrekkendemedewerkervervangen.

• Dehoeveelheidwerkbinnenjeafdelingneemtzozeertoedatjehuidigeteamditnietkanbijhouden.Ofsprake isvandezevormvankwantitatieveonderbezetting,merkjebijvoorbeeldwanneerdeadlinesnietworden gehaald,medewerkersmoetenoverwerken,dekwaliteitvanhetwerkafneemtofmedewerkerszichvaker gestrestvoelen.

• Deaardvanhetwerkverandertzodanigdatjehuidigemedewerkersnietdejuistekennisofervaringhebben omhetwerkteblijvenuitvoeren.Ofsprakeisvankwalitatieveonderbezetting,merkjebijvoorbeeldwanneer fouteninhetwerkwordengemaakt.

Kosten-batenanalyse

Alsjetemakenhebtmetonderbezetting,zuljemeestalmetcijfersenfeitenmoetenonderbouwenwaaromje hetnodigvindtomjeteamuittebreiden.Vooralingrotereorganisatieshebjevoorhetaannemenvaneennieuwe medewerkereenakkoordnodigvanjeeigenleidinggevendeofvandepersoneelsafdeling.

Omtebepalenofeennieuwemedewerkernodigismaakjeeenkosten-batenanalyse.Hierbijvergelijkjede kostenenopbrengsten(baten)vaneenbepaaldemaatregel(zoalshetaannemenvaneennieuwemedewerker) omtezienofhetverstandigisomdemaatregeluittevoeren.Ditdoejeinvierstappen:

CONCEPT

1.Bepaaldekosten

Eennieuwemedewerkeraannemenkostgeld.Jestartjeanalysemetberekenenhoeveeleennieuwemedewerker zalkosten.Hierbijdenkjeaanallemogelijkekostendiekunnensamenhangenmethetaannemenvannieuw personeel,zoals:

• Loonvandenieuwemedewerker.

• Materiaalkosten.Kostenvoormateriaaldatdenieuwemedewerkernodigheeftomtekunnenwerken.Denk aanwerkkleding,eencomputeroflicentiesvoorprogramma’swaarmeedemedewerkermoetgaanwerken.

• Inwerkkosten.Kostenvoordenieuwemedewerkerinwerkenenbegeleiden.Eenanderemedewerkermoet hiervoorbijvoorbeeldtijdinruimen,diehijnietaanzijneigenwerkkanbesteden.

• Opleidingskosten.Alsdenieuwemedewerkerbijvoorbeeldeencursusoftrainingmoetvolgen.

• Kostenvoorhetuitvoerenvandewervingenselectie.Eenadvertentieplaatsenkangeldkosten.Maarde kostenvoorwervingenselectiezittenvooralindeurendieverschillendepersonenindeorganisatiebesteden aanbrievenlezenenselecterenenaangesprekkenvoorbereidenenvoeren.

Schatdekostenaltijdzonauwkeurigmogelijkin,andersheeftdeanalyseweinigzin.Denkgoednaoverwat allemaalvoorkostenkunnenontstaan.Overlegeventueelookmetspecialistenindeorganisatie.

2.Bepaaldebaten

Debedoelingisdatdenieuwemedewerkerookwatoplevertvoordeorganisatie.Daaromberekenjedete verwachtenbaten(opbrengsten)vandenieuwemedewerker.Hierbijgaathetvaakom:

• Batenuitextraproductieen/ofeenhogereomzet

• Besparingendooreenverhoogdeefficiëntie.Denkbijvoorbeeldaaneenplanneraannemen,zodat leidinggevendenvanverschillendeafdelingennietmeerzelfdeplanninghoeventemaken.

• Batenuiteenverhoogdekwaliteitofverbeterdeservice.Denkbijvoorbeeldaanmeerklantenbindingof minderproductiefoutenenverspilling.

Sommigebatenzijngemakkelijkeringeldtemetendanandere.Denkbijvoorbeeldaaneenextramedewerker aannemenvooreentelefonischeklantenservice.Bellendeklantenhoevendanminderlangtewachtenenwaarderen deorganisatiepositiever.Endatzorgtweervoorklantenbindingenopdelangeretermijnmisschienookvooreen grotermarktaandeel.Omwelkbedragaanbatenhetinzo’nsituatiegaatisvaaklastigteberekenen.Probeerdan tocheengoedeschattingtemaken.

3.Vergelijkkostenenbaten

CONCEPT

Alsjedekostenenbatenvaneennieuwemedewerkerhebtberekend,vergelijkjezemetelkaar.Zijndekosten ofdebatenhoger?Vaakzuljeziendatdeeerstemaand(en)dekostenhogerzijndandebaten.Datisnietzo vreemd.Bijhetindiensttredenvaneennieuwemedewerkerhebjenamelijkeenaantaleenmaligekostendie tegelijkkomen.Datzijnbijvoorbeelddekostenvoorhetaanschaffenvanwerkmateriaal,eventueleinwerk-en opleidingskostenendekostenvoorhetuitvoerenvandewervingenselectie.Verderiseennieuwemedewerker dienetindienstismeestalnognietevenproductiefalsmedewerkersdiehetwerkallangerdoen.Deopbrengsten vandenieuwemedewerkerstijgenalshetgoedisinhetbeginenkomenuiteindelijkopeenbepaaldevenwicht uit.

Omdateennieuwemedewerkervaakvoorlangeretijdwordtaangenomenendekostenenbateninhetbeginuit balanszijn,kijkjeinjeanalysemeestalnaardeopbrengstenopdelangeretermijn.Omeengoedevergelijking tekunnenmakenvandekostenenopbrengsten,kunjebijvoorbeeldeengrafiektekenenwaarinjedeopbrengsten permaandweergeeft.

4.Trekeenconclusieengeefadvies

Totslottrekjeopbasisvanjekosten-batenoverzichteenconclusie:leverteennieuwemedewerker(opdelangere termijn)meeropdanhijkost?Ofwel:isheteengoedideeomeennieuwemedewerkeraantenemen?Alsditniet hetgevalis,moetjedesituatieverderbekijken.Bedenkookofandere,goedkopere,oplossingenmogelijkzijn voorhetpersoneelstekort.Bijvoorbeeld:

• Ishetgoedkoperombepaaldetakenuittebesteden?

• Kunnentakenbinnenjeafdelingwordenherverdeeld?

• Kunnentakenefficiënterwordenuitgevoerd?

• Iseriemandbinnenjeafdelingdienuparttimewerktengraagmeerurenwilwerken?

• Iserbinneneenandereafdelingeenmedewerker‘over’diehetwerkbinnenjouwafdelingkanuitvoeren?

Adviesrapport

Alsjedekosten-batenanalysehebtafgerond,verwerkjejeanalyseenconclusieineenadviesaanbijvoorbeeld jeeigenleidinggevendeofdehr-afdeling.Jebeschrijftjeadviesineenadviesrapport.Zo’nrapportbestaatuit vieronderdelen:samenvatting,probleembeschrijving,oplossing,onderbouwing.

Samenvatting

Jeschrijfteenduidelijkesamenvattingvanjehelerapport,zodatjouwleidinggevendenietalleshoefttelezen maarsnelkanzienwatjeoverwegingenzijnenwatjeadviesis.Desamenvattingschrijfjepasalslaatste,maar jezetdezeinjerapportwelvooraan.Zozietdelezerdirectwatdebelangrijkstepuntenuithetrapportzijn.

Probleembeschrijving

Inhetonderdeelprobleembeschrijvingbeschrijfjedesituatiewaaroverhetadviesgaat.Jijgeeftaanwaarom adviesnodigisenwelkeaspectendaarbijvanbelangzijn.Jeeindigtdezebeschrijvingmeteenprobleemstelling: éénzindieduidelijkmaaktwathetprobleemiswaaroverhetrapportgaat.

Hoofdstuk2 Instroom:wervingenselectie

Oplossing

Inditdeelgeefjeaanwatvolgensjoudebesteoplossingisvoorhetprobleem.Vaakbeschrijfjenietalleendeze oplossing,maarookmogelijkealternatieven.Injebeschrijvingvandeoplossingverwijsjemeestalnaarstukken uitjeonderbouwing,zodatdelezerkannazoekenwatjepreciesbedoelt.

Onderbouwing

Deonderbouwingisvaakhetgrootstedeelvanhetrapport.Hierinbeschrijfjehetonderzoekdatjehebtgedaan naarhetprobleemendebesteoplossing.Inditdeelneemjealleberekeningenopdiejehebtgemaaktende informatiediejeuitjebronnenhebtgehaald.Dezebronnenvermeldjeook.Zokandelezerpreciesterugvinden hoejetotjeadviesbentgekomen.Eengoeduitgewerkteonderbouwingheeftookvoordeelvoorjezelf.Zokunje lateraltijdterugkijkenhoejedeverschillendebedragenhebtberekend.Ookkunjejeberekeningenlaternog eensgebruikenalseensoortgelijkesituatiespeelt.

CONCEPT

Eengoedonderbouwdekosten-batenanalyseuitvoerenisingewikkeldenkostvaakveeltijd. Bedenkvantevorenofeencompletekosten-batenanalysenoodzakelijkis.Insommigesituaties hoeftditniet.Alsjebijvoorbeeldeentijdelijkeklushebtdiegedaanmoetworden,kunjemisschienvooreven eenuitzendkrachtinhuren.Enalsjeweetdatsowiesoiemandmoetwordenaangenomen,voerjeeenandersoort analyseuit.Jebekijktdanbijvoorbeeldmetjeanalysenietófjeeennieuwemedewerkermoetaannemen,maar welkeoplossinghetgoedkoopstis.Jevergelijktdandekostenvaneennieuwemedewerkermetdievaneen andereoplossing.

Voorbeeldkosten-batenanalyse

Paulisleidinggevendebijeenproductiebedrijf.Hetaantalordersneemtelkemaandtoeenzijnteamwerktsteeds meeroveromhetallemaalbijtehouden.Paulwildezesituatienietlanglatenvoortduren.Hijbegintfoutente zienindeproductieenvraagtzichafofeenextramedewerkerdeoplossingis.Paulvoerteenkosten-batenanalyse uitomhierachtertekomen.

Stap1:dekostenbepalen

Paulzetdekostenvaneennieuwemedewerkeropeenrij.

Kosten

Wervingenselectie:eigenuren× uurloonenurenvaneencollegavanhr ×uurloon

Cursusnieuwemedewerker

Inwerkenenbegeleiden:urenvaneen ervarencollega×uurloon

Aanteschaffenwerkkleding

Brutoloonpermaand

Totaal

Maand1 Vóór indiensttreding

€1.000

Maand2

Maand3

Maand4en verder

€1.000

€50 €100 €500

€500

€2.400 €2.400 €2.400 €2.400

€4.400

€2.500

€2.450

€2.400

Stap2:debatenbepalen

VervolgenszetPauldebatenopeenrij. Maand6en verder

3

Hogereproductie:steedsoplopend toteennormaal productiviteitsniveau

Stap3:dekostenenbatenvergelijken

NuPauldekostenenbatenopeenrijheeftstaan,ziethijnietinéénoogopslaghoeveeldenieuwemedewerker zoukostenofopleveren.Hijberekentdaaromeerstdenettobatenpermaand.Hiervanmaakthijvervolgenseen grafiek.

CONCEPT

Stap4:conclusietrekkenenadviesgeven

Paulzietnudatdenieuwemedewerkerdeeerstetweemaandenmeerzoukostendandathijzouopleveren.Na dietweemaandenlevertdemedewerkervoorheteerstmeeropdanhijkost.Vanafmaand6kanwordenverwacht datdemedewerkereenconstantebijdragelevertaandeproductiedieophetniveauvaneenervarenmedewerker ligt.Paultrektdeconclusiedateennieuwemedewerkeraannemenrendabelis.Hijplaatsthierbijwelde kanttekeningdathetgestegenaantalordersblijvendmoetzijnomervoortezorgendatdenieuwemedewerker voldoendetedoenheeft.

Opdracht2 Kosten-batenanalyse

Bekijkterinspiratiehetvolgendefilmpjeoverpersoneelsbehoefte.

a. Watzijndevierstappenvandekosten-batenanalyse?

b. Personeelaannemenkostgeld.Geefvijfvoorbeeldenvanmogelijkekostendiesamenhangenmethetaannemen vannieuwpersoneel.

c. Alsjeeennieuwemedewerkerindienstneemt,zijndekostenindeeerstemaandenmeestalhogerdande baten.Leguitwaaromdatzois.

Opdracht3 Adviesrapport

a. Zetdeonderdelenvaneenadviesrapportindejuistevolgorde.

Onderbouwing

Oplossing

Samenvatting

Probleembeschrijving

CONCEPT

b. Inwelkonderdeelvanhetadviesrapportneemjedeberekeningenop?

2.2 Werving-enselectieproces:voorbereiding

Alsjedebeslissinghebtgenomenoftoestemminghebtgekregenomeennieuwemedewerkeraantenemen, voerjehetprocesvanwervingenselectieuit.Ditprocesbestaatuitvierstappen:voorbereiding,werving,selectie enafronding.

Deeerstestapinhetwerving-enselectieprocesisdevoorbereiding.Voordatjeopzoekgaatnaargeschikte kandidaten,moetjeduidelijkkunnenomschrijvenwatvoormedewerkerjeprecieszoekt.Ditdoejeineen functieomschrijvingeneenfunctieprofiel.Kandidatenwillenookgraaginformatieoverdeorganisatie.Ditbeschrijf jeineenorganisatieprofiel.

Functieomschrijvingenfunctieprofiel

Ineenfunctieomschrijvingbeschrijfjewelketaken,verantwoordelijkhedenenbevoegdhedenbijdefunctie horen.Takenzijndewerkzaamhedendiejeindefunctiemoetuitvoeren.Eenverantwoordelijkheidisde verplichtingomervoortezorgendateenbepaaldprocesgoedverloopt.Verantwoordelijkhedenineenfunctie gevenaanopwelkeaspectenvanhetwerkiemandindezefunctiekanwordenaangesproken.Bevoegdheden gevenaanwelkebeslissingeniemandinzijnfunctiemagnemenzondertoestemmingvananderen.

Verantwoordelijkhedenenbevoegdhedenmoetenbijelkaaraansluiten.Alsjenietbevoegdbentomeenbepaalde beslissingzelfstandigtenemen,kunjehiervoornamelijknietverantwoordelijkwordengehouden.

Eencompletefunctieomschrijvingbestaatuitdevolgendeonderdelen:

• Naamvandefunctie.

• Binnenwelkeafdelingkomjetewerken?

• Aanwielegjeverantwoordingaf?

• Aanwiegeefjeindezefunctiezelfleiding?

• Metwiewerkjeindezefunctiesamen?

• Welketakenhorenbijdezefunctie?

• Waarvoorbenjeverantwoordelijkindezefunctie?

• Watzijnjebevoegdheden?

CONCEPT

Bijhetmakenvaneenfunctieomschrijvingishetbelangrijkdatjenietalleenkijktnaarhoedefunctietotnutoe werduitgevoerd,maarookofhierinietsmoetveranderenindetoekomst.Alsjeweetdatdefunctieinhoudelijk zalveranderen,moetjejenieuwemedewerkerookdaaropselecteren.

Functieprofiel

Defunctieomschrijvingvuljeaanmeteenfunctieprofiel

Hieringeefjeaanwelkeeisenjesteltaaneenmedewerker diedezefunctiemoetuitvoeren,zoalsopleidingseisenof bepaaldecompetentiesenvaardigheden.

Eenverpleegkundigeindeouderenzorgmoetbijvoorbeeld kennishebbenvanbepaaldesoortenmedicatie,maar moetookgoedkunnencommunicerenmetouderenmet dementie.

Eenfunctieprofielbestaatuitdevolgendeonderdelen:

• welkeopleidingisnodig?

Bijvoorbeeldeenopleidingtotmanagementassistent.

• welkeervaringisnodig?

Wat zijn de opleidingseisen en vaardigheden?

Bijvoorbeeldminimaalvijfjaarervaringineensoortgelijkefunctie.

• welkepersoonlijkevaardighedenzijnnodig?

Bijvoorbeeldleidinggevendevaardigheden.

• welkesocialevaardighedenzijnnodig?

Bijvoorbeeldkunnensamenwerken.

• welkepersoonlijkekenmerkenzijnnodig?

Bijvoorbeeldzelfstandigheid.

• welkeoverigeeisenstelje?

Bijvoorbeeldhetbezitvaneenrijbewijs.

Defunctieomschrijvingenhetfunctieprofielgevenkandidatenbelangrijkeinformatieoverdefunctie.Zijkunnen hiermeegoedinschattenofdefunctieinteressantvoorhenis.

Selectiecriteria

Defunctieomschrijvingenhetfunctieprofielzorgenerookvoordatjijduidelijkweetwelkepersoonjezoekt.De omschrijvinghelptjeomnadesollicitatiegesprekkentebepalenofeenkandidaatwelofnietgeschiktis.De onderdelenvanhetfunctieprofielgebruikjedanalsselectiecriteria:eenlijstmeteigenschappenwaaraaneen kandidaatmoetvoldoenomgeschikttezijnvoordefunctie.

Functiewaardering

Totslotzijndefunctieomschrijvingenhetfunctieprofielbelangrijkehulpmiddelenwanneerjedefunctieeen waardemoetgeven.

Functiewaarderingisfunctiesindelenopbasisvanzwaarte.Dezezwaartewordtbepaalddoorverschillende onderdelenuitdefunctieomschrijvingenhetfunctieprofiel,zoalsdenodigekennisenopleiding,leidinggevende takenenzelfstandigheidvandefunctie.

Functiewaarderinghelptjebijhetbepalenvandehoogtevanhetloonvooreenfunctie.Ingrotereorganisaties wordtdefunctiewaarderingbepaalddoordepersoneelsafdeling.Benjeleidinggevendeineenkleinere onderneming,dandoejeditzelf.

CONCEPT

Voorbeeld

Naomiisleidinggevendeineenhotel.Bijhetzoekennaareennieuwemedewerkervoordefrontofficegebruikt zijeenfunctieomschrijvingeneenfunctieprofiel.

Medewerkerfrontoffice

Functieomschrijving:

Demedewerkerfrontofficeismedeverantwoordelijkvoorhetcreërenvaneengastvrijesfeer.Hijontvangtgasten, verzorgthetin-enuitcheckenenverleentserviceaangastentijdenshunverblijf.

Hijwerktineenteamvanzesmedewerkersonderleidingvanhethoofdfrontoffice.Hijbedientdetelefooncentrale enlevertadministratieveondersteuning.Hijdraagtzorgvoordeuitstralingvanhethoteldoordereceptie opgeruimdtehoudenenzelfvolgensgoedemanierentehandelen.

Indezefunctiekrijgthijveelruimteommeetedenkenoverdeuitvoeringvangastvrijheidenominitiatiefte nemen.

Functieprofiel:

Demedewerkerfrontofficemoetaaneenaantaleisenvoldoen.Hijheefteenopleidingtotreceptionist(niveau3) afgerondenheeftminimaaldriejaarervaringalsfrontofficemedewerkerineenhotel.

Demedewerkerfrontofficekangoedanticiperenopdewensenvangasten.Hijkangoedsamenwerkenineen team,maarkanookzelfstandigbeslissingennemenenimproviseren.Hijispositiefingesteldencreatief. Hijwoontbijvoorkeurnietverderdanvijftienkilometerbijhethotelvandaanenheefteenrijbewijs.

Inveelorganisatieszijnfunctieomschrijvingenen-profielenalbeschikbaarvoorallefuncties.Zoekaltijdeerstuit ofditinjouworganisatieookhetgevalis.Jehoeftzedannietzelfteschrijven.

Organisatieprofiel

Alsjeeennieuwemedewerkerzoekt,wiljedeaandachtvangeschiktekandidatentrekken.Ineenorganisatieprofiel geefjedaaromeenkortebeschrijvingvanjeorganisatieenverteljewatdeorganisatiedekandidatentebieden heeft.

Eenorganisatieprofielbestaatuitdevolgendeonderdelen:

• Beschrijvingvandeorganisatiecultuur:hoeisdesfeer,hoegaancollega’smetelkaarom,hoewerken medewerkersenleidinggevendenmetelkaarsamen?

• Beschrijvingvandeorganisatiestructuur:hoeveelmensenwerkenbijdeorganisatie,welkeafdelingenzijn er?

• Beschrijvingvandebelangrijkstearbeidsvoorwaarden:watbiedtdeorganisatiebijvoorbeeldaanloon, reiskostenvergoedingofvakantiedagen?

• Beschrijvingvanmogelijkhedenvoordoorgroeienontwikkeling:zijnermogelijkhedenomnaaranderefuncties doortestromen,isereenopleidingsbudget?

CONCEPT

Voorbeeld

Ronellisleidinggevendebijeenproducentvanverpakkingsmaterialen.Hijisopzoeknaareennieuwetechnisch medewerkerbinnendienstenschrijfteenorganisatieprofielvoordevacaturetekst:

Wat bieden wij?

Eendynamischewerkomgevingeneenno-nonsensecultuur.Binneneenopenencollegialesfeerwerkjenauw samenmetjecollega’senleidinggevende.Hetbedrijfheefteenplattestructuurmetweinigmanagementlagen. Erwordtdirecteninformeelgecommuniceerd.

Naasteenmarktconformsalarisbiedenwijuitstekendesecundairearbeidsvoorwaarden,waarondereenuitgebreide reiskostenvergoedingendemogelijkheidtotwinstuitkering.

Ookeenorganisatieprofielisinveelorganisatiesalbeschikbaar.Daarnaasthebbenveelgroteorganisatieseen organigramophunwebsitegepubliceerd.Ditiseenschematischeweergavevandestructuurvandeorganisatie.

Hiernaziejeeenorganigramvaneenorganisatiemetstafafdelingen.

Opdracht4 Werving-enselectieproces

a. Hetwerving-enselectieprocesbestaatuitvierfasen.Welkefasenzijndit?

b. Hebjealsleidinggevendealervaringmethetuitvoerenvanhetwerving-enselectieproces?Geefbijelkevan devierfasenvanhetprocesaanwelkeervaringjehiermeehebt.

Opdracht5 Functieomschrijvingen-profielinvacaturetekst

Leesdevacaturetekstenbeantwoorddevragen.

CONCEPT

Monteurelektrotechniek

Watgajedoen?

Vindjijelektrotechniekhetmooistevakgebieddateris?Hebjenetjembo4-opleidingafgerondenwilje verantwoordelijkzijnvoordeafbouwvaneeneindproductenwiljemeedenkenmetdeeisenvandeklant?Lees danverder!

AlsmonteurelektrotechniekbenjeonderdeelvandeafdelingproductievanInterflow.Dezeafdelinghoudtzich onderanderebezigmetdeproductievanLaminarAirFlowUnits(LAF).Ditzijnhalfopenkastendiezowelproducten alspersonenbeschermentegenschadelijkestoffenvanbuitenafdoormiddelvanschonelucht.Alsmonteur elektrotechniekwerkjeineenproductieomgevingenbenjeonderdeelvanhetafmontageteam.Jehoudtje voornamelijkbezigmethetafbouwenvandeLAFUnits.Jijzorgtervoordateenrompdeelwordtafgebouwdtot eeneindproductdatnaardeklantverzondenkanworden.Hetgaatonderandereomhetassemblereneninbouwen vanventilatoren,verlichtingsarmaturen,bekabelingentouchscreenbediening.

Dooreengroterangevankastendieweleverenenverschillendesoortenklantenwaarvoorwewerkenhebje voldoendevariatieinjewerk.Hetisaanjouommeetedenkenmetdewensenvandeklant.Zodoendeleverje altijdmaatwerk.

Wiezoekenwij?

Alsmonteurelektrotechniekhebje:

• eenafgerondembo4-opleidingelektrotechniek

• kennisgemaaktmethetbouwenvanelektrischeinstallaties

• ervaringmethetlezenvanelektrischeschema’sentechnischetekeningen.

Omsuccesvoltezijnalsmonteurelektrotechniekvindjehetleukomzelfstandigtewerkenenbenje resultaatgericht.Jebentproactief,neemtinitiatiefalsdatnodigisenhebtoogvoornieuweontwikkelingen.Je hebteenpassievoorhetvakenjewiltjezelfblijvenontwikkelen.Jebenteengedrevenvakman,klantgerichten communiceertmakkelijkmetjecollega’s.

Watbiedenwij?

Professioneleengemotiveerdemedewerkerszijndepijlersvoorhetrealiserenvanonzestrategischedoelstellingen. OmmedewerkerstehelpenzichindejuisterichtingteontwikkelenentebekwamenisBAMBusinessSchoolhet centrumvoorkennisoverdracht,kennisuitwisselingenkenniscreatie.

Wiezijnwij?

Interflowheeftzichindeloopderjarenontwikkeldtotspecialistinschonelucht.Opbasisvanditspecialismeis Interflowuitgegroeidtoteeninternationaalentoonaangevendfabrikantvancleanrooms,operatiekamers,steriele bereidingsruimtenenLaminarAirFlowUnits.VanontwerptotvalidatieheeftInterflowalleexpertiseinhuisom demeestuiteenlopendeprojectenmetuitersteprecisieengevoelvoorkwaliteitterealiseren.Interflowisonderdeel vanBAMBouwenTechniekbv.

OverKoninklijkeBAMGroepnv

CONCEPT

KoninklijkeBAMGroepnvontwikkelt,ontwerpt,bouwtenonderhoudtprojectenophetgebiedvanwonen, werken,transportenrecreatie.BAMverenigtwerkmaatschappijendieactiefzijnindesectorenBouwentechniek, Infra,VastgoedenPubliekprivatesamenwerking.BAMbehoorttotdegrootstebouwondernemingenvanEuropa. BAMvoertwereldwijdprojectenuitinmeerdantwintiglanden.BAMneemtindethuismarktenNederland,België, hetVerenigdKoninkrijk,IerlandenDuitslandleidendepositiesin.KenmerkendvoorBAMishetwijdvertakte regionalenetwerkvanvestigingen,waardoordeondernemingaltijddichtbijdeopdrachtgeverstaat.Inde thuismarktenbiedtBAMopdrachtgeverseenomvangrijkproducten-endienstenpakket.Wereldwijdvoertde Groepinnichemarktengespecialiseerdebouw-eninfrawerkenuit.BAMwileenleidenderolvervullenophet gebiedvanduurzaamondernemen.

a. Welkeonderdelenvaneenfunctieomschrijvingherkenjeindezetekst?Geefvoorbeelden.

b. Welkonderdeelvaneenfunctieomschrijvingkomtnietletterlijkterugindetekst?

c. Welkeonderdelenvaneenfunctieprofielherkenjeindezetekst?Geefvoorbeelden.

Opdracht6 Functiebeschrijving

Maakdezeopdrachtdigitaalofopeenapartpapier.

a. Kieseenfunctiebinnenjeeigenafdelingofteam. Maakeenfunctiebeschrijvingvoordezefunctie.

b. Maakeenfunctieprofielvoordezefunctie.

c. Steldatjevoordezefunctieeennieuwemedewerkerzoekt. Schrijfeenkortorganisatieprofielwaarmeejejeorganisatieaantrekkelijkpresenteertvoormogelijkekandidaten (maximaal100woorden).

2.3 Werving-enselectieproces:werving

Alsjejebeschrijvingvandefunctieendeorganisatiecompleethebt,kunjegeschiktekandidatengaanwerven.

Daarbijkunjekiezenuitinternewervingenexternewerving.Nadatjedekeuzevoorinterneofexternewerving hebtgemaakt,kiesjeeenwervingsmethode,schrijfjeeenvacaturetekstenverspreidjedevacature.

Interneofexternewerving

Bijeenwervingsmethodekiezenbepaaljeeerstofjeinternofexterngaatwerven.Bijinternewervingzoekje geschiktekandidatenbinnenjeeigenorganisatie.Bijexternewervingzoekjekandidatenbuitenjeorganisatie.

CONCEPT

Internewerving

Vooralbinnengrotereorganisatiesishetgebruikelijkomeersttekijkenoferbinnendeeigenorganisatiegeschikte kandidatenvoordefunctiezijn.Dezeorganisatieshebbenimmersveelpersoneelindienst.Daardoorisdekans grootdatereengeschiktekandidaattussenzit.Ookalsbuitendeorganisatieweiniggeschiktekandidaten beschikbaarzijn,kunjekiezenvoorinternwerven.

Voordelen intern werven

• Hetkangoedkoperzijn.Eenvacaturebuitendeorganisatiepublicerenkannamelijkveelgeldkosten.

• Kandidatenwervenenselecterenduurtminderlang.Dekandidatenzijnalindienstbijdeorganisatie,waardoor jemindertijdkwijtbentaanbrievenlezenengesprekkenvoeren.Ookhoeftadministratiefnaaannamevaak mindergeregeldteworden.

• Jeweetmeestalalietsoverdeinternekandidaten.Jekentzezelfofkentmensendiejouietsoverhenkunnen vertellen.Daardoorloopjebijeeninternekandidaatselecterenminderrisico’s.

• Deinternekandidaatiszelfalbekendmetdeorganisatieenheeftmindertijdnodigomtewennenofteworden ingewerkt.

• Metinternewervingcreëerjemogelijkhedenvoorjepersoneelomindeorganisatiedoortegroeien.Ditkan medewerkersextramotiveren.

Nadelen intern werven

• Alsjedekandidatenzelfalkent,ishetmoeilijkeromeenobjectievekeuzetemaken.Jelaatjedanmisschien onbewustleidendoorwiejouwpersoonlijkevoorkeurheeft.

• Alsjeeeninternekandidaatselecteert,vertrekthijuitzijnhuidigefunctie.Daarvoormoetdanvaakweereen nieuwemedewerkerwordengezocht.

• Doordemogelijkheidomindeorganisatiedoortegroeienkaneensfeervancompetitieontstaan.Ditpast nietbijelkeorganisatie.

• Alsjevaakinternnaarkandidatenzoekt,komenweinignieuwemedewerkersvanbuitendeorganisatiebinnen. Hierdoorkomenweinignieuwekenniseninzichtenbinnen.

• Erzijnnietaltijdvoldoendegeschiktekandidatenbeschikbaarbinnendeorganisatie.

Jekuntopverschillendemaniereninternwerven.Welke manierhetmeestgeschiktishangtafvandemogelijkheden engebruikenvandeorganisatiewaarjewerkt.

Jemaaktbijvoorbeeldviae-mail,hetintranetofeen personeelsbladbekenddatjeeenmedewerkerzoekt.Jekunt jevacatureophangenindekantine.Misschienhebjeweléén ofenkelespecifiekemedewerkersingedachtendiegeschikt kunnenzijnenvraagjehunpersoonlijkomtesolliciteren.

Externewerving

CONCEPT

Interne vacature via het prikbord.

Alsinternwervengeengoedeoptieis,bijvoorbeeldomdateronderhethuidigepersoneelgeengoedeopvolger isofjejuistkandidatenvanbuitendeorganisatiewiltaantrekken,kiesjevoorexternwerven.

Voordelen extern werven

• Jehebtwaarschijnlijkmeerkandidatenomuittekiezen.

• Meteenexternekandidaathaaljenieuwekennis,ervaringeninzichtenbinnen.Jeafdelingenzelfsdehele organisatiekunnenhiervanprofiteren.

• Eenobjectievekeuzemakenisgemakkelijker.Waarschijnlijkkenjeallekandidatennamelijkniet.Persoonlijke voorkeurspeeltdangeenrol.

• Jehaaltgeenmensenweguitanderedelenvandeorganisatie.Voorhenhoeftdangeennieuwemedewerker tewordengezocht.

Nadelen extern werven

• Hetisvaakduurderdaninternwerven.

• Hetwervenduurtlanger.Nietalleendegesprekkenkostentijd,maarookkandidatencorrectafwijzenkost tijd.

• Alsjedekandidatennietpersoonlijkkent,ishetrisicoopeenmismatchgroter.

Combinatieinternenextern

Interneenexternewervingwordenregelmatigmetelkaargecombineerd.Eenorganisatiemaaktbijvoorbeeldde vacatureeerstinternbekendeneenweeklaterpasextern.Internekandidatenhebbendaneenkleinevoorsprong. Ookkomthetvoordateenorganisatieindevacaturetekstvermeldtdateeninternekandidaatvoorrangkrijgt wanneerdezeevengeschiktisalseenexternekandidaat.

Wervingsmethodekiezen

Bijinternewervingzijndemanierenomtewervenbeperkt:permail,(digitaal)prikbord,personeelsbladof mondeling.Voorexternewervingzijnerveelverschillendemethoden.Welkemethodejekiesthangtvooralafvan eenaantalfactoren:

• Budget:hoeveelgeldhebjebeschikbaarvoorhetwerven?

• Tijdpad:hoesnelhebjeeennieuwemedewerkernodig?

• Doelgroep:wiezoekjepreciesvoordefunctie?

• Uitvoering:wiljezelfwervenenselecterenofwiljedituitbesteden?

Alsjeexternwiltwerven,hebjeverschillendeonline-enofflinemogelijkheden.Jekuntookkiezenomverschillende methodenmetelkaartecombineren.

Onlinewerven

Veelgebruikteonlinewervingsmethodenzijn:

• Vacatureplaatsenopdewebsitevandeorganisatie.Demeesteorganisatiesdoenditsowieso.Dezemethode brengtnamelijkgeenextrakostenmetzichmeeenjebepaaltzelfhoelangdevacatureonlinestaat.

• Vacatureplaatsenopeenvacaturesite,bijvoorbeeldMonsterboard.nl,Indeed.nlofStepstone.nl.Erzijnook vacaturesitesdiespecifiekzijngerichtopeenbepaaldesector,bijvoorbeeldMeesterbaan.nlvoorhetonderwijs, Medivacature.nlvoordezorgofTechniekwerkt.nlvoordetechnischesector.Hetvoordeelvaneenvacaturesite isdatveelwerkzoekendendezegebruiken.Jebereikterdusveelkandidatenmee.

CONCEPT

• Vacatureverspreidenviasocialmedia,bijvoorbeeldviadeLinkedIn-,Instagram-ofFacebookpaginavanje organisatieofviaX.ZelfsTikTokwordttegenwoordiggebruiktomjongemedewerkersaantetrekken.Het voordeelvansocialmediaisdatjeeennetwerkbereiktvanmensendiealinjeorganisatiegeïnteresseerdzijn. Dekansisgroterdathierdanookserieuzekandidatentussenzittendiegraagbijjouworganisatiewillen werken.

Op de website van de organisatie.

Vacaturesite voor een specifieke sector.

social media.

Offlinewerven

Veelgebruikteofflinewervingsmethodenzijn:

• Netwerkenviajeeigenmedewerkers.Jevraagtjeeigenmedewerkersomdevacatureteverspreideninhun eigennetwerk.Zijkennennamelijkvaakmeermensenbuitendeorganisatiedieindezelfdesectorwerkzaam zijn,zoalsoud-collega’sofoud-studiegenoten.Bijkomendvoordeelisdatzijalkunneninschattenofiemand uithunnetwerkgoedpastbijjeorganisatie.

• Eenuitzendbureauinschakelen.Ditdoejealsjedewervingeneersteselectievankandidatenwiltuitbesteden, bijvoorbeeldalsjeerzelfgeentijdvoorhebt.Hetuitzendbureaugaatdanvoorjeopzoekenstelteenaantal geschiktekandidatenvoor.

• UWVinschakelen.UWVstaatvoorUitvoeringsinstituutWerknemersverzekeringen.BijUWVstaanmensen ingeschrevendiewerklooszijneneenbaanzoeken.Jebereikthiermeedusveelmensendiedringendopzoek zijnnaarwerk.

• Eenadvertentieplaatsenineenkrantoftijdschrift.Jeplaatstjevacaturebijvoorbeeldineenvakbladalsje opzoekbentnaareenspecialistofineenplaatselijkekrantalsjejevacaturevooralindeeigenomgeving bekendwiltmaken.

• Meteenstandopeenbanenmarktgaanstaan.Hiervoorkiesjealsjemeerdanéénvacaturehebtofalsjeje organisatienadrukkelijkopdearbeidsmarktwiltpresenteren.

• Voorlichtinggevenopscholen.Ditiseenhandigemethodealsjejeorganisatiebekendwiltmakenbijstudenten diebijnaklaarzijnmethunopleiding.Ditdoejealsjegraagjongemensenwiltaannemen,bijvoorbeeldomdat zijveelup-to-datekennishebbenofomdatjejemedewerkersgraagzelfwiltkunnenvormen.Netalsde banenmarktisdezemethodevooralhandigalsjemeerderevacatureshebtenomjeorganisatietepromoten.

Via

• Stagemogelijkhedenbieden.Eenstagiairkannazijnstageperiodeindiensttredenalsmedewerkerwanneer destagebeidepartijengoedisbevallen.Eenvoordeelhiervanisdatjedanalweetwatvoormedewerkerje inhuishebt.Dezemethodeisalleengeschiktalsjenieuwemedewerkerweinigofgeenervaringhoefttehebben voordefunctieenalsjedemiddelenhebtomdestagiairgoedtebegeleiden.

• Jevacatureophangenbijjebedrijfspand.Vooralbijwinkelsenrestaurantsisditgebruikelijk.Voorbijgangers ziendandirectdaterpersoneelwordtgezocht.Ditishandigwanneerjebedrijfspandzichgoedinhetzicht vanpubliekbevindtenjenietopzoekbentnaareenspecialistischemedewerker.

• Eenludiekewervingsactiebedenken.Jekuntookcreatiefzijneneenheeleigenwervingsmethodebedenken. Ditdoejealsjealsorganisatieergwiltopvallen.Bijvoorbeeldalsjeveelconcurrentiehebtvanandere werkgeversendemedewerkerdiejezoektschaarsis.

Via een uitzendbureau.

CONCEPT

Op de deur van het bedrijfspand.

10voordelenalsjegaatrekruterenviasocialemedia

Rekruterengebeurtsteedsmeerviasocialemedia. Eenmixvankanalenwordtingezetomde geschiktekandidaattevindenvooreenjob.Enkel gebruikmakenvanjewebsiteofeen uitzendbureauisverledentijd.Socialemedia wordenmassaalgebruiktomjevacatureinde schijnwerpersteplaatsenenzelfactiefopzoekte gaannaarversterking.Wijgevenje10voordelen entipshoejeopeenprofessioneleendoelgerichte manierkanwervenviadeverschillende socialemediakanalen.

VOORDEEL1:JEBEREIKT(EINDELIJK)DE

JUISTEKANDIDATEN

Een creatieve methode.

Viasocialemediakanjede‘passieve’kandidatenbereiken Doorviajesocialstewervenkanjemensenbereiken diezelfnietactiefopzoekzijnnaareenjob.Sommigezittenalopeengoedewerkplaatsofzoekeninandere sectoren,waardoorzeviaklassiekekanalenjevacaturemislopen.Doorsocialemediategebruikenkanjehen metjevacatureaanhetdenkenzetten. ErisgeenbeteremanieromdemillennialsengenZtebereikendanviaFacebook,InstagramenX.De18-tot 39-jarigenzijnhetmeestactiefopsocialemediaenzullenopdezeplatformensnellerinaanrakingkomenmetje boodschap.

VOORDEEL2:HETGAATSNEL!

Nogeenvoordeelomterekruterenviajesocialemediakanalenisdesnelheid.Jekanveelsnellereenberichtje sturenofeenreactieplaatsenomtemeldendatjegeïnteresseerdbentofomsneltesolliciteren.Opdiemanier hebjeonmiddellijkrechtstreekscontactmeteenmogelijkekandidaat.Hetiseenpersoonlijker,meer laagdrempeligensnellerprocesdanbijvoorbeeldviae-mail.

VOORDEEL3:JEKUNTCREATIEFZIJN

CONCEPT

Eenlaatsteredenwaaromjeopdezemaniernieuwewerknemerszouwillenwervenishetfeitdatjegewoon ontzettendveeloptieshebtviasocialemedia.Jekanbijvoorbeeldeenvideomaken,eengrafischdesign ontwerpen,eenmooieteamfotogebruiken,eenietspersoonlijkereofeerderinformeletekstschrijven.Jehoeft hierzekernietevendroogtegaanrekruterenalsviadeklassiekemanier.Elkplatformisanders,opLinkedInga jeietsformelertewerkdanbijvoorbeeldopInstagram.

VOORDEEL4:JEKUNTEENGOEDEEMPLOYERBRANDNEERZETTEN

Hetleukeisdat,opwelkkanaaljeookbeslisttegaanrekruteren,jejebedrijfgoedkanpositioneren.Mogelijke kandidatenkrijgenonmiddellijkeeneersteindrukvanhetimagoendeidentiteitenkunnenineenfractievan eensecondedoorklikkennaarjeonlineprofiel.Jekanjebedrijfopdiemanierdusnietenkelverkopenaan potentiëleklanten,maarookaanmogelijkenieuwewerknemers.

VOORDEEL5:LAATMENSENERVARENHOEHETISOMBIJJOUTEWERKEN

Doorjouwpostsopsocialemediakunnenmenseneengoedeindrukhebbenvanhoehetisombijjou/julliete werken.Ditisveelmeerwaarddaneengoedomschrevenvacaturebericht.

VOORDEEL6:MEERDANALLEENLINKEDIN

Jekanervoorkiezenomjerekruteringsstrategietefocussenopéénkanaalofopeenmixvanverschillende socialemediakanalen.WijradenjesowiesoaanomzekerLinkedIntegebruiken.Ditsocialemediakanaalis helemaalgefocustoprekruterenenwervenenhetuitbreidenvaneennetwerk.LinkedInvoorzietdaaromookin specifieketoolsomditgoedaantepakken.Helaaskanjeeralleende‘hogeropgeleiden’bereiken. WeetjenietzekerofjewilrekruterenviaLinkedIn,Facebook,Instagram,X,Snapchat,YouTube,Pinterestof TikTok?Denkdaneersteensnaoverjouwidealekandidaatenwelkeleeftijdhijofzijheeft.Daarnakunjekijken opwelkkanaaldezeleeftijdscategoriehetmeestactiefis.

VOORDEEL7:ACTIVEERJOUWNETWERK,SCHAKELJOUWAMBASSADEURSIN

Overhetalgemeenishetookzekerbelangrijkomervoortezorgendatjevacaturedeelbaaris.Hoemeermensen jepostdelen,hoemeerpotentiëlekandidatenhetzullenzien.Vraagookaanjouw(interneenexterne) ambassadeursomjouwvacaturetedelen.Vaakvindjepeer-to-peernogbeterensnellergeschikteprofielen.

VOORDEEL8:ADVERTERENKANHEELDOELGROEPGERICHT

Ookkanjeervoorkiezenomjeonlinevacaturetepromoten.ZekeropFacebook,InstagramenLinkedInwordt ditvoorvacaturessteedsmeergedaan.Jekuntzoheelgerichtindetijdslijnkomenvandedoelgroepdiejewilt bereikenenbetalenvoorhetbereikdatjehierbijhaalt.

VOORDEEL9:MAAKEENGOEDEEERSTEINDRUK

Eeneersteindrukwordtsteedsmeeronlinegemaakt.Ditgeldtookvoorjou,jouworganisatie,maarookvoorde kandidaatzelf.

Alsjeopeenprofessionelemaniergebruikmaaktvansocialemedia,ishetaltijdaangeradenomvisueelsterkte zijn.Datisookeenmustbijhetonlinerekruteren.Graaggevenwejewattipseninspiratiemeevoorhoejedit goedkanaanpakken:

• Laateenfilmpjezienvanjewerkplek,zotoonjealeenblikachterdeschermen.

• Maakvanjewerknemersechteambassadeursdoorhenineenvideoaanhetwoordtelaten.Zoziejede gezichtenachterdeondernemingenmerkjeonmiddellijkwelkesfeererhangt.

• Zorgdatjevacature,jetekst,jefotoofjevideovisueelpastbijjeonderneming.

• Gebruikjeeigenhuisstijl.

• Postvoldoendegevarieerdecontent(wisselaftussentekst,video,foto,eenstory...).

CONCEPT

• Hebgeduld:postmeerdanéénkeer,probeernietteoverhaasten,creëereenbandmetjevolgersenzorgvoor eenaantrekkelijkonlineprofiel.

• Belichtdeverschillendeaspectenvanjebedrijfscultuurinjecontent.

• Zorgvooreengoedverhaal,zodatkandidatenwetenwaarjevoorstaatenwatjespecifiekzoektineen werknemer.

• Brengeenspecifiekemaarvooralpersoonlijkeenmenselijkeboodschap.

• Weesconsistent.

VOORDEEL10:HAALJOUWMOSTERDBIJANDEREVOORBEELDEN

Zoeknaarvoorbeeldenenlaatjeinspireren,wantdatkanookmakkelijkviasocialemedia.

Socialemediabureau.be.

Vacaturetekstschrijven

Nadatjehebtgekozenvooréénofmeerwervingsmethoden,steljeeenadvertentie-ofvacaturetekstop.Indeze tekstbeschrijfjenaarwatvoormedewerkerjeopzoekbentennodigjekandidatenuitomtesolliciteren.

Onderdelenvacaturetekst

Ineenvacaturetekststaandevolgendeonderdelen:

• functienaam

• plaatsvandefunctieindeorganisatie

• functieomschrijving:voornaamstetaken,verantwoordelijkhedenenbevoegdheden

• functieprofiel:gewenstekennis,vaardighedenenpersoonlijkeeigenschappen

• aanvullendefunctiewensen:nietnoodzakelijkemaarwelhandigeeigenschappen

• organisatieprofiel:beschrijvingvandeorganisatie

• aantalurenperweekofmaand

• indicatievanhetloon

• datumwaaropdemedewerkermoetstarten

• duurvanhetdienstverband

• omschrijvingvandearbeidsvoorwaarden

• decaodieeventueelvantoepassingis(caostaatvoor‘collectievearbeidsovereenkomst’;hierinzijnafspraken vastgelegd,bijvoorbeeldoverhetloon,diegeldenvooreenorganisatieofbranche)

• eventuelemogelijkheidvanpsychologischeofmedischeonderzoekendienodigzijn

• eventueleassessmentsoftestsdiewordenafgenomen

• eenVOG(VerklaringOmtrenthetGedrag):alsdievereistis,moetditwordenaangegeven

• sluitingsdatumvandevacature

• contactgegevensvandepersoonbijwiedekandidaatkansolliciterenofextrainformatiekanvragen.

Aandachtspuntenvacaturetekst

Omeengoedevacaturetekstteschrijvenmoetjeopeenaantalpuntenletten:

• Bedenkgoedwiejedoelgroepis.Schrijfjedetekstvoorjongeren,ouderen,vakspecialistenofonervaren kandidaten?Ditheeftbijvoorbeeldgevolgenvoordestijlvandetekstenhetgebruikvanvaktermen.

• Geefdeinformatieoverzichtelijkweer.Gebruikbijvoorbeeldkopjesenplaatstekstdiebijelkaarhoortbij elkaar.Houdjezinnenkort.

• Maakdetekstpersoonlijkdoordelezerdirectaantespreken.Gebruikbijvoorbeeld‘je’en‘jij’inplaatsvan ‘dekandidaat’.Gebruikactievewerkwoorden.

CONCEPT

• Alsjejevacatureonlineplaatst,denkdangoednaoverdetermendiejegebruikt.Gebruiktermenwaarop mogelijkekandidatenwaarschijnlijkzoeken.Alleendankunnenzijjevacaturegoedvinden.

• Weescreatiefenzorgdatjetekstopvalt.Kandidatenziennamelijkvaaktientallenvacatureteksten voorbijkomen.Beginbijvoorbeeldmeteenbijzondereuitspraakofvoegafbeeldingentoe.Alsjedevacaturetekst onlineplaatst,kunjeookoverwegenomeenfilmpjetoetevoegen.

• Werkzoekendenhechtentegenwoordigsteedsmeerwaardeaanhetsoortorganisatiewaardevacature openstaat.Zevindenhetbijvoorbeeldbelangrijkdateenorganisatiebijdraagtaaneenduurzamesamenleving ofdatdeorganisatiedezelfdenormenenwaardenhanteertalszij. Deorganisatiecultuur,reputatieenmissievandeorganisatiezijnvoormedewerkerssteedsvakerbelangrijke redenenomovertestappennaareenanderewerkgever.Besteedhierinjevacaturetekstvoldoendeaandacht aan.

Alsjedevacatureteksthebtgeschreven,verspreidjedezevolgensdemethodediejehebtgekozen:online,offline ofeencombinatiedaarvan.

Voorbeeldvacaturetekst

BeveiligerEindhovenairport,opleiding+baan

EindhovenAirport|Eindhoven|Luchthavenbeveiliging|20-30uur|€17,83/uur

Werkjijhetliefstdeheledagmeteendiversiteitaancollega'senontmoetjegraagnieuwemensenindebeveiliging? Iseenbaanvan9tot5niksvoorjou,omdatjeafwisselingnodighebtinwerktijdenenwerkzaamheden?Bijons opEindhovenAirportisgeendaghetzelfde!SolliciteerdanopdevacatureBeveiligerEindhovenAirport(opleiding +baan)(fulltimeenparttime)!

AlsbeveiligeropEindhovenAirportdraagjebijaaneenveiligNederland.Samenmetjecollega’sindebeveiliging zorgjedatelkepassagierveiligopreiskan.Hetteambestaatuiteengezelligegroepcollega’seniszodaniggroot datjeookregelmatigmetanderemensenwerkt.Teldaardediversiteitaanpassagiersvanuitdehelewerelden deverschillendewerkzaamhedenbijopenjehebtalleingrediëntentepakkenvooreenleukeenafwisselende baan(fulltimeenparttime)!Elkecollega,beveiligerenpassagierheeftzijneigencultuur,normenenwaarden. TochishetbelangrijkdatiedereenopdezelfdewijzewordtbehandeldengecontroleerdopEindhovenAirport. Samenmetjecollega’sindebeveiligingcontroleerjedepassagiersenhun(hand)bagageopgevaarlijkestoffen ofvoorwerpen,zoalswapensenexplosieven.Dankzijjoualsbeveiligerkomtgeenenkelgevaarlijken/ofillegaal voorwerpvoorbijdesecurity-checkenstaptiedereenmeteengerustgevoelhetvliegtuigin.

Klinktditjeallemaalalsmuziekindeoren?Mooi!Woonjeineenstraalvan40kmvanEindhovenAirportenkun jegemakkelijkmethetOVofandervervoerdeluchthavenbereiken?Wathoudtjenogtegen?Solliciteerdirect opdevacatureBeveiligerEindhovenAirport(opleiding+baan)!

Ditbiedenwijjou:

• Eencontractvoor20-30uurperweekbinnendebeveiliging.

• Eenuurloonvan€17,83.

• Vroegeopkomstvergoedingvan35%!

• Naastjesalarisontvangjeonderandere:vakantiegeld,onregelmatigheidstoeslag(10%,20%en35%)eneen eindejaarsuitkeringvan2,01%.

• Uitzichtopeenvastcontract.

• Eenvolledigbetaaldeopleidingtotbeveiliger(MBO2).

CONCEPT

• Opleidingenentrainingendievoorjoubetaaldworden.

• Reiskostenvergoeding.

• 24vakantiedagen(o.b.v.eenfulltimedienstverband).

• Eenuitstekendepensioenregeling.

• HetkosteloosenvrijblijvendvolgenvanonlinetrainingenindeOnlineAcademy.

• Kortingopeensportschoolabonnementendiverseanderepersoneelsvoordelen!

• Benjijaangenomen?EnkenjijnogeenkandidaatdieookeenmatchismetG4S?Danontvangjeeen aanbrengbonusvan€500netto!

Ditvragenwe:

• 24/7flexibeleinzetbaarheid(dag-,avond-,nacht-enweekenddiensten)enjebentinstaatom24/7deluchthaven tebereiken.

• Eengerichtemotivatievoorhetvakbeveiliging.

• Afgerondevooropleidingvanminimaalvmbo-T

• Jebentwoonachtigbinneneenstraalvan40kmvanEindhovenAirport.

• GoedemondelingebeheersingvandeNederlandseenEngelsetaal.

• Jehebtgeenstrafrechtelijkverleden(bijgeblekengeschiktheidvolgteen AIVD-antecedentenscreening)en jebentdeafgelopen8jaarwoonachtiggeweest,enhebtingeschrevengestaan,inNederland.

• Bereidheidomeenpersoonlijkheids-encapaciteitentesttemaken.

Sollicitatieprocedure

1. Solliciteer–Wanneerjehebtgesolliciteerd,neemteenrecruiterzospoedigmogelijkcontactmetjeop.

2. Telefonischeintake–Stelaljevragenaanonsenwekijkensamenofditdeuitdagingisvoorjou!

3. Onlineassessment–Eenpersoonlijkheidstesten/ofcapaciteitentest.Deprocedurekanverschillenper vacature.Wijzullenjeinformerentijdensheteerstecontact!

4. Eerstegesprek–Eengesprekoplocatieenmisschienmetjouwtoekomstigemanager!

Werkenbijg4s.nl.

Opdracht7 Externwerven

Erbestaanveelverschillendemethodenomexternnieuwemedewerkerstewerven.Welkewervingsmethodezou jekiezenindevolgendetweesituaties?Legjeantwoorduit.

a. Situatie1:Erisbinnenjeafdelingmeerwerktedoendanvoorheenenditlijktvoorlopigookzoteblijven.Jij zoektdaaromeennieuwemedewerkeromjeteamteversterken.Jewiltdatdezezosnelmogelijkkanbeginnen. Jouwbudgetvoorhetwervenisbeperkt.

b. Situatie2:Jewerktbijeengroteorganisatiediedekomendejarennogverdergaatgroeien.Uithet personeelsplanblijktdatookbinnenjouwafdelingopdemiddellangetermijnextramedewerkersnodigzullen zijn.Jezulttegendietijdbehoeftehebbenaannieuwemedewerkersmetenzonderervaring.

Opdracht8 Wervennieuwemedewerker

a. Kieseenfunctiebinnenjeeigenafdelingofteam.

CONCEPT

Alsjevoordezefunctieeennieuwemedewerkermoestzoeken,hoezoujedatdanaanpakken? Kiesjevoorinternofexternwerven?Legjeantwoorduit.

b. Welkeonline-ofofflinewervingsmethodezoujegebruiken?Eencombinatievanmethodenisookmogelijk. Legjeantwoorduit.

2.4 Werving-enselectieproces:selectie

Alsjejevacatureteksthebtgeplaatstofopeenanderemanierkandidatenhebtgeworven,krijgjewaarschijnlijk meerderesollicitatiesbinnen.Jebegintdanmethetselectieproces.Datprocesbestaatuitdevolgendestappen:

1. selectiecriteriaopstellen

2. kandidatenselecteren

3. selectiegesprekkenvoeren

4. eenkeuzemaken.

1.Selectiecriteriaopstellen

Omeenselectietekunnenmakenuitdesollicitatiesmoetjewetenwatjeselectiecriteriazijn.Ditzijnde eigenschappenwaaraaneenkandidaatinelkgevalmoetvoldoenomgeschikttezijnvoordefunctie.Dezecriteria gaanoverdegevolgdeopleiding,dewerkervaringendepersoonlijkeeigenschappenenvaardighedenvande kandidaat.Jeleidtjeselectiecriteriaafvandefunctieomschrijvingdieenhetfunctieprofieldatjehebtgebruikt bijhetopstellenvandevacature.

Voorbeeldselectiecriteria

Anneisleidinggevendebijeenkinderdagverblijf.Zijzoekteennieuwepedagogischmedewerker.Zeheefteen lijstmetselectiecriteriaopgesteld:

• afgerondeopleidingtotpedagogischmedewerker(niveau3)

• minimaalvijfjaarervaringalspedagogischmedewerkerineen soortgelijkeopvanglocatie

• minimaaldriejaarervaringmetkinderenmeteen taalachterstandbegeleiden

• kangoedsamenwerken

• kanheldercommuniceren

• isflexibelinzetbaar

• inhetbezitvanrijbewijsBeneigenvervoer.

Een pedagogisch medewerker moet aan een aantal criteria voldoen.

2.Kandidatenselecteren

Meestalsolliciterenkandidatendooreencveneenmotivatiebrief(e-mail)testuren.Eencv(curriculumvitae)is eenoverzichtvandeopleidingenenwerkervaringvandekandidaat,vaakaangevuldmetoverigevaardigheden. Grotereorganisatiesmakenvaakgebruikvanonlinesollicitatieformulieren.Kandidatenvullendaneenaantal standaardvragenin,bijvoorbeeldoverhunopleidingenwerkervaring.Vooralbijgroteaantallensollicitatiesis dithandig,omdatjedaninéénkeerallesollicitatieskuntselecterendieaanbepaaldeeisenvoldoen.Sommige kandidatensolliciterenopeenopvallende,creatievemanier.Bijvoorbeelddooreenfilmpjetemakenoverzichzelf.

Sollicitatiesscreenen

CONCEPT

Jebegintmetdesollicitatiesscreenen.Opelkeadvertentiereagerenookmensendienietvoldoenaandeeisen. Legdezebrievendirectaandekantenstuurdiemenseneenvriendelijkemaarduidelijkeafwijzing.

Alsjeveelsollicitatieshebtontvangen,bedenkdaneerstwelkeselectiecriteriahetmeestvanbelangzijn, bijvoorbeeldeenbepaaldeopleidingofeenminimumaantaljarenwerkervaring.Kijkvoordatjedebrievengaat lezenindecv’swiewelenwienietaandezecriteriavoldoenenmaaktweestapels.Aankandidatendieniet voldoenaandezecriteriahoefjedanverdergeentijdtebesteden.

Eenselectiemaken

Vervolgensbekijkjedesollicitatiesvanserieuzekandidatenuitgebreider.Eenkeuzemakenuitdesollicitatiesis nietaltijdevengemakkelijk.Sommigekandidatenkunnenzichzelfnueenmaalbeterverkopendanandere.Let daaromvooralopfeitendiekunnenaantoneninhoeverredekandidaatvoldoetaandefunctie-eisenenhoesterk demotivatieisomvoorjouworganisatietegaanwerken.

Tipsvoorkandidatenselecteren

1.Eersteindrukbriefencv

Hoedebriefenhetcveruitzienzegtveeloverdesollicitant.Bevatdebriefbijvoorbeeldtaalfouten,isdebriefsnel geschrevenofontbrekengegevens?Natuurlijkzijntaalbeheersing,communicatievevaardighedenen nauwkeurigheidnietvoorelkefunctieevenbelangrijk.Maaralsdezeeigenschappenwelbelangrijkzijn,ishet goedhieroptelettenindebrief.

2.Hoeorigineelisdesollicitatiebrief?

Sommigewerkzoekendensolliciterenopeenfunctiezonderdatzeechtgeïnteresseerdzijnindeorganisatieof defunctie.Zevoelenzichminofmeerverplichtomtesolliciterenenverstureneenstandaardbrief.Ditkunje signalerenalsdekandidaatnietspecifiekaangeeftwaaromhijjuistindezefunctieendezeorganisatie geïnteresseerdis.

3.Leestussenderegelsdoor

Interessantzijndeontbrekendegegevensineenbriefofcv.Somsisereenhiaatindeopsommingvande werkervaringofopleiding.Ensomsishetonduidelijkofeensollicitanteenbepaaldeopleidingen/ofcursussen diesamenhangenmetdefunctiewelofnietheeftgevolgd.Belangrijkisomhierineeneventueelsollicitatiegesprek naartevragen.

4.Laatjenietverblinden

Sommigesollicitantenkunnenzichzelfgeweldigverkopen,terwijlzeeigenlijkhelemaalnietaandefunctie-eisen voldoen.Houddaaromdefunctie-inhouden-eisensteedsinjeachterhoofd.

5.Sommigebrievenencv’skunnenjeaanhettwijfelenbrengen

Inhetgevalvantwijfelishetbeteromteveeldanteweinigkandidatenuittenodigenvooreengesprek,zodatje debestekandidaatnietmist.Jekuntookenkelekandidatenuitnodigenvooreenkortinformeelgesprekofhen telefonischbenaderenomextrainformatietekrijgen.Hebjeergveelkandidaten?Danhebjewaarschijnlijkook genoegkandidatenoverwiejenietofmindertwijfelt.

6.Houdtwijfelgevalleninportefeuille

CONCEPT

Roepnooitonnodigveelkandidatenop.Houdookkandidatendieeengoedetweedekeuszoudenzijnin portefeuille.Wanneerdelopendesollicitatiegesprekkengeengeschiktekandidaatopleveren,kunjemisschien indeportefeuillealsnogeengeschiktekandidaatvinden.Ditbespaartjeeennieuwesollicitatieprocedure.Inde praktijkkomthetnogaleensvoordatveelbelovende’tweedekeuskandidaten’tochaangenomenworden.

7.Verzamelonafhankelijkeinformatie

Voereenselectienietalleenuit.Laatverschillendemedewerkersdebrievenencv’slezenendezeonafhankelijk vanelkaarbeoordelenopdefunctie-eisen.Zokomjetoteenzoobjectiefmogelijkoordeeloverdegeschiktheid vandekandidaten.

8.Maakeenmatrix

Alsjenietteveelsollicitantenhebt,kunjeeenmatrixmaken.DitdoejedooropeenA4’tjeverticaaldefunctie-eisen tevermeldenenhorizontaaldenamenvandesollicitanten.Metmintekens,nullenenplustekensturfjebijiedere kandidaatinhoeverredezevoldoetaandefunctieomschrijving.Jenodigtdekandidatenmetdebestescoresuit vooreengesprek.

Voorbeeldvaneenmatrix:

Functie-eisen↓

Afgerondeopleidingtotelektromonteur

Minimaaldriejaarervaringalselektromonteur

Heeftervaringmeteenteamaansturen

Sommigebedrijvenkiezenervooromdesollicitanten nietmeteenuittenodigenophetkantoorvande organisatie.Zehoudendaneenkennismakingsgesprek viabijvoorbeeldTeamsofZoom.Inditgesprekkrijgen zealeengoedeindrukvandesollicitantenenkunnen zebijvoorbeeldvragennaarextrainformatie. Tegelijkertijdisditgesprekeengoedmiddelomte kijkenofiemandechtgemotiveerdisomvoorjouw organisatieaandeslagtegaan.

Een kennismakingsgesprek kun je ook online doen.

Celine Jaap Youssef Maria Kandidaten→

3.Selectiegesprekkenvoeren

Voordatjesollicitatiegesprekkengaatvoeren,bereidjejegoedvoor.Vervolgensnodigjekandidatenuitenvoer jedegesprekken.Erwordenmeestalmeerdererondesgeorganiseerd.Hethangtvandefunctieafhoeveelrondes datzijn.Meestalgeldt:hoehogerdefunctie,hoemeersollicitatierondes.Voorsommigefunctieskunjekandidaten eenassessmentlatenuitvoeren.Ditiseentestofopdrachtofeenreeksvantestsofopdrachtenwaarmeede kandidaatmoetlatenzienofhijbepaaldevaardighedenbeheerst.Totslotmaakjeeenkeuzeuitdekandidaten.

Gesprekvoorbereiden

Eensollicitatiegesprekheeftverschillendedoelen:

CONCEPT

• Jewilteengoedeindrukkrijgenvandepersoonlijkheidvandekandidaat.

• Jewiltinformatieuitdebriefofhetcvaangevuldkrijgen.

• Jewiltdekandidaateengoedbeeldgevenvandefunctieendeorganisatie.

Injevoorbereidingbedenkjewelkevragenjewiltstellenomdekandidaattelerenkennenenontbrekende informatieteachterhalen.Ookbedenkjewatjedekandidaatprecieswiltvertellen.Jegebruiktdezelfdevragen ingesprekkenmetverschillendekandidaten.Opdiemanierkunjedeantwoordenachterafmetelkaarvergelijken.

Kandidatenuitnodigen

Deuitnodigingdiejedekandidaatstuurt(meestalviae-mail)iskortenduidelijkenbevatdevolgendeinformatie:

• depersonen(enhunfunctie)dienamensdeorganisatiebijhetgesprekaanwezigzijn

• hetadreswaarhetgesprekplaatsvindt,inclusiefeenroutebeschrijving

• hoelaathetgesprekbegintenhoelanghetongeveerzalduren.

Meestalduurteensollicitatiegesprekongeveereenuur.Dithangtmedeafvandefunctiewaarhetomgaat.Meestal duurteengesprekietslangeralshetomeenzwarefunctiegaatenkorteralshetomeenlichtefunctiegaat.Zorg datjealsjemeerderekandidatenopééndagspreekttussendegesprekkendooreenkortepauzeinplant.Zokun jenaafloopvanelkgesprekdirectjeeersteindrukkennotereneneventueleuitloopopvangen.

Sollicitatiegesprekvoeren

Eensollicitatiegesprekverlooptindriefasen:

1. Introductiefase

Jebegintmetdekandidaatopzijngemaktestellen,bijvoorbeeldmeteenpraatjeoverietsonbelangrijks.De kandidaatzalopenereneerlijkeropjevragendurvenreagerenalshijzichopzijngemakvoelt.Vervolgensstellen depersonendienamensdeorganisatiebijhetgesprekaanwezigzijnzichaanhemvoor.Meestalzijntweepersonen vanuitdeorganisatiebijhetgesprekaanwezig:jijalsleidinggevendeenbijvoorbeeldiemandvande personeelsafdelingofeenvandemedewerkersuitjeteam.Totslotverteljeindezefasehoehetgesprekis opgebouwdenhoelanghetgesprekgaatduren.

2. Informatiefase

Indezefasegeefjedekandidaatkortinformatieoverdeorganisatie,hetteamendefunctie.Dekandidaatkan zichzelfindezefasepresenteren.Vervolgenssteljedevragendiejehebtvoorbereid.Jevraagtookdoornaarde antwoordendiedekandidaatgeeft.Totslotgeefjedekandidaatdekansomjouvragentestellen.Maak aantekeningentijdenshetgesprek.Zekeralsjemeerderegesprekkenachterelkaarvoert,kunjenooitalleswat isbesprokenonthouden.

3. Afrondingsfase

CONCEPT

Alsiedereenzijnvragenheeftkunnenstellen,vatjehetgesprekkortsamen.Vraagnaardeeersteindrukvande kandidaat.Hetisnamelijkprettigomnualtewetenofdekandidaatpositiefisoftwijfelt.

Eventueelgeefjezelfookalaanwelkeindrukjevandekandidaathebt.Zegechternognietofjehemwelofniet geschiktvindt.Jewiltimmersnogmetjecollegaoverleggenoverwatjullievandekandidaatvindenenwilthem nogvergelijkenmetjeanderekandidaten.Verteltotslothoedeverdereprocedureeruitziet.Volgtnogeen gespreksronde?Wanneerhoortdekandidaatofhijnogeenkeerlangsmagkomen?

DeSTARR-methode

EengoedemethodeomtoetepasseninhetsollicitatiegesprekisdeSTARR-methode.Jevraagtdekandidaat naargedragsvoorbeeldenuithetverleden.Hiermeekunjebeoordelenofhijhetgedragvertoontdatpastbijde functie.

S:Situatie

Jegeefteenvoorbeeldvaneenprobleemsituatieensteltdaarovervragenaandekandidaat.Heefthijdezesituatie aleensmeegemaakt?Watwasdeaanleidingvoordegebeurtenis?Watwasderolvandekandidaatopdatmoment?

T:Taak

Jehebtdesituatievanhetprobleemhelder.Nuvraagjewelketaakdekandidaathad.Watmoesthijpreciesdoen? Watwerdvanhemverwacht?Watwarenzijnverantwoordelijkhedenenbevoegdheden?

A:Actie

Jevraagtwelkeactiedekandidaatheeftondernomenomhetprobleem(desituatie)optelossen.Hoeheefthij zijntaakaangepakt?Watheefthijfeitelijkgedaan?

R:Resultaat

Jevraagtwelkresultaatofeffectdekandidaatheeftbereiktmetzijnactie.Hoesuccesvolwasdeactie?

R:Reflectie

CONCEPT

Eventueelkunjedekandidaatvragenwathijinhetvervolganderszouwillendoen.Jekuntdankijkenofhij geleerdheeftvanzijngedrag.

ErzijnverschillendepuntenwaaropjekuntlettenbijdeSTARR-methode.Belangrijkisdatheteenvoorbeeld betreftuiteenrecentverleden.Jewiltnamelijkeenbeeldkrijgenvanwiedekandidaatnuis.Hetvoorbeeldmoet ookduidelijkzijn.Alshetvoorjounietduidelijkiswatdesituatiewas,welketakendesollicitanthad,welkeacties hijheeftondernomenenwathetresultaatvanzijnhandelenwas,moetjedoorvragen.Belangrijkisombijdie enesituatieteblijven.Hiervanmoettijdenshetbesprekenvaneenprobleemnietafgewekenworden.Belangrijk isdatjezoneutraalmogelijkreageert.Probeerniettelatenblijkenwatjouwmeningis.Daarmeezoujekunnen beïnvloedenwatdekandidaatvervolgensvertelt.

VoorbeeldvragenSTARR-methode

• Kunjeeenvoorbeeldgevenvaneensituatiewaarinjemoestsamenwerkenmeteencollegametwiehetbotste? (situatie)

• Watwasjouwtaak?(taak)

• Wathebjegedaan?(actie)

• Hoegingjemetdesituatieom?(actie)

• Hoereageerdejecollega?(resultaat)

• Watwasheteffecthiervan?(resultaat)

• Watzoujedevolgendekeerandersdoen?(reflectie) Vragendiejemoetvermijdenzijnvragendiejealleenmetjaofneekuntbeantwoorden.Dezevragennoem jegeslotenvragen.

Naheteerstegesprek

Naafloopvanhetgesprekoverlegjemetdecollegadieookaanwezigwasoverwatjullievandekandidaatvinden. Ookwerkjejeaantekeningenuit.Eenhandigemethodeomalleinformatieopeenrijtekrijgenishetgebruikvan eenbeoordelingsformulier.Datmaakjevantevorenzelf.Hierinlaatjedevragenterugkomendiejehebtvoorbereid. Dezeleverenimmersdeinformatieopbasiswaarvanjedekandidaatbeoordeelt.Alsjejebeoordelingsformulier zomaaktdatjeperonderdeeleenscorekuntgeven,kunjejebeoordelingenvandekandidatennaafloopvande helegespreksrondegemakkelijkmetelkaarvergelijken.

Tweedegespreksronde

Vaakvolgteentweedegespreksronde.Nadeeerstegespreksrondewijsjedekandidatendiehetminstaanje selectiecriteriavoldoenaf.Metdeoverigekandidatenvoerjeeentweedegesprek.Jijsteltindezerondeandere vragen.Jeconcentreertjebijvoorbeeldopdepersoonachterdekandidaatinrelatietotdegesteldefunctie-eisen ofgaatdieperinopzakendiejezijnopgevallentijdensheteerstegesprek.Ookkunjetijdensditgesprekvragen naareensalarisindicatie.Ditbetrefthetsalarisdatdekandidaatzouwillenverdienen.Belangrijkisomditalvast teweten.Hetiszondealsjevooreenkandidaatkiestenlaterblijktdatjehetmethemnieteenskuntworden overhetsalaris.Bijdetweederondevraagjeeenanderecollegaomdeeltenemen.Jehebtdanmeermeningen

overdekandidatenenkuntmetmeerpersonenoverleggenoverdebestekeuze.Ookishetvoordekandidaat prettigomverschillendemedewerkerstehebbenontmoet.Hijkanzichdaneenbeterbeeldvormenvandesfeer indeorganisatie.

Assessmentsafnemen

Insommigeselectieproceduresishethandigomdekandidaateenassessmenttelatendoen.Eenassessmentis eentestofopdracht,ofeenreeksvantestsofopdrachten,waarmeejekunttestenofdekandidaatde eigenschappenbezitwaarnaarjeopzoekbent.

CONCEPT

Jekuntassessmentsafnemenomkennisofvaardighedentemetenofominzichttekrijgenindepersoonlijkheid vandekandidaat.Jelaateenkandidaatbijvoorbeeldeenvragenlijstinvullenoverpersoonlijkekenmerken. Vaardighedentestjemeteenpraktischeopdracht,zoalseenrollenspel,presentatieofdeontwikkelingvaneen product.

Jeorganisatiekaneenassessmentzelfuitvoeren,maarditkanookwordenuitbesteedaaneengespecialiseerd adviesbureau.Ditgebeurtvooralalshetgaatomcomplexetests,zoalspersoonlijkheidstests.

Referentieonderzoek

Eensollicitantkannatuurlijkvertellenhoegeweldighijhetheeftgedaantijdenszijnstage,studieofvorigebaan. Maarsomswiljewetenofanderendatookvonden.Jedoetdaneenreferentieonderzoek.Daarmeekunje vaststellenofhetcvvandekandidaatklopt.Ditbetekentdatjeaanbepaaldemensen,bijvoorbeeldvroegere leidinggevendenofcollega's,vraagtnaardevaardighedenenhetgedragvandekandidaat.Ofjecontroleertof iemandinderdaadeendiplomaheeftgehaald.Referentiesinwinnenmagalleenmettoestemmingvandesollicitant. Hijdraagtzelfnamenaanvanmensendieietsoverhemkunnenenwillenzeggen.

4.Eenkeuzemaken

Uiteindelijkmaakjeeenkeuzevooreenkandidaatdiezoveelmogelijkvoldoetaandevantevorenopgestelde selectiecriteria.Jebaseertjebeslissingopeenaantalbronnen:

• Jebeoordelingsformulieren.Hierophebjeperkandidaataangegeveninhoeverrezeaandeselectiecriteria voldoen.

• Hetoverlegmetjecollega’sdieookbijdegesprekkenaanwezigwaren. Zijhebbenmisschienandereaspectenopgemerktdanjij.Overlegzorgtdanvooreencompleterbeeldvande kandidaat.

• Jeeigengevoel.Ofdekandidaataandeselectiecriteriavoldoetisbelangrijk,maarjemoetookeengoed gevoelhebbenbijdepersoondiejehebtgesproken.Jemoetimmersmethemgaansamenwerkenende kandidaatmoetgoedinhetteampassen.Somsiseenkandidaatdieinhoudelijknogwatmoetlerenmaarwel dejuistepersoonlijkeeigenschappenheefteenbeterekeuzedaniemanddieallesalweetmaarnietinhet teampast.

Alsjeeenkeuzehebtgemaakt,steljeallekandidatenhiervanopdehoogte.Ditdoejemeestaltelefonisch.Geef dekandidatendiejeniethebtgekozenduidelijkeargumentenvoorjeafwijzing.Bedankhenookvoordegetoonde belangstellingindeorganisatie.Eenvriendelijkeenduidelijkeafwijzingzaldereputatievanjeorganisatieniet snelschaden,maareenbotteenonduidelijkeafwijzingwel.

Ookkunjevragenofjedegegevensvandekandidaatinjepersoneelsarchiefmagbewarenvooreventuele toekomstigevacatures.

Metdekandidaatdiejehebtgekozenmaakjeeenvervolgafspraakomdearbeidsvoorwaardentebesprekenen alleadministratievezakenteregelen.

Gelijkebehandeling

Bijeennieuwemedewerkerselecterenmoet jejehoudenaandeAlgemenewetgelijke behandeling(AWGB) Dezewetschrijft gelijkebehandelingvoorbijhetaanbieden vanwerk,huisvesting,goederenendiensten. Dewetverbiedtdatonderscheidwordt gemaaktopgrondvangodsdienst, levensovertuiging,politiekegezindheid,ras, geslacht,zwangerschap,nationaliteit, seksuelegerichtheidofburgerlijkestaat.

Dezewetwordtaangevuldmetsoortgelijke wettenvooranderedoelgroepen:

CONCEPT

Houd je aan de AWGB.

• Wetgelijkebehandelingopgrondvan handicapofchronischeziekte (WGBH/CZ):dezewetverbiedtdiscriminatievanwegeeenziekteofhandicap.

• Wetgelijkebehandelingopgrondvanleeftijdbijdearbeid(WGBL):dezewetverbiedtdiscriminatievanwege eentehogeoflageleeftijd.

Voorbeeld

Robisleidinggevendeopdemeldkamerbijeenbeveiligingsfirma.Eénvanzijnmedewerkersheeftontslaggenomen enRobzoekthiervoorvervanging.Eenvandekandidatenheeftveelervaringmetpreciesdejuisteprogramma’s.

Robisenthousiastoverhaar,totdatzijaanheteindevanhetgesprekverteltdatzenetdriemaandenzwangeris. Robheeftgeenzinomovereenaantalmaandenweervervangingtemoetenregelentijdenshaarverlof,dusnodigt hijhaarnietuitvooreentweedegesprek.

Ditisdiscriminatieopgrondvanzwangerschap.Datmagniet.

Degelijkebehandelingswettenlatenwelruimtevoorpositievediscriminatie Ermagbijvoorbeeldonderscheid gemaaktwordennaarnationaliteitofgeslachtalshetdebedoelingisomongelijkheidtussengroepente verminderenofopteheffen.Ofwanneereenbepaaldeeigenschapnueenmaalnodigisvoorhetgoedkunnen uitvoerenvandefunctie.Ditmagalleenwanneersprakeisvangelijkegeschiktheidvandekandidaten.

Voorbeeld

Mirtelyisleidinggevendebijdeklantenservicevaneenwoningcorporatie.Zeisopzoeknaareennieuwe medewerker.Mirtelyvindthetbelangrijkdatiedereenopdearbeidsmarktgelijkekansenkrijgtenpastditprincipe zelfooktoe.Natweegespreksrondeszijntweekandidatenovergeblevendieevengeschiktzijnvoordefunctie. Eénvanhenisinvalideenzitineenrolstoel.Mirtelyweetdatdezekandidaatbijanderebedrijvenminderkans zalmakenenneemthaarjuistdaaromaan.

Ditispositievediscriminatie.Datmagwel.

Sollicitatiecode

Deorganisatieendesollicitanthebbentijdenshetwerving-enselectietrajectverschillenderechtenenplichten, diezijnvastgelegdineensollicitatiecode.Hetdoelvandezecodeishetcreërenvaneenzoeerlijkenopen mogelijkebehandelingvansollicitantentijdenswerving-enselectieprocedures.Decodeomvatdebasisregels waaraanwerkgeversensollicitantenzichmoetenhoudenbijdewervingenselectievannieuwpersoneelenbij devervullingvanvacatures.

Enkelevoorbeeldenvanregelsuitdesollicitatiecodezijn:

• Jemoetdesollicitantvollediginformerenoverdesollicitatieprocedure.

• Jemoeteerlijkzijntegendesollicitantalsjeoverjeorganisatievertelt.

CONCEPT

• Jemagalleeneisenstellenaanpersoonlijkekenmerkenwanneerdezevanbelangzijnvoordefunctie.

• Jemoethetduidelijkaangevenwanneerjeeenvoorkeursbeleidvoertvoorbijvoorbeelddeleeftijdvande kandidaten.

JekuntdevolledigecodeterugvindenopdewebsitevandeNederlandseVerenigingvoorPersoneelsmanagement &Organisatieontwikkeling(NVP):nvp-plaza.nl.

Opdracht9 Kandidatenselecteren

a. Watisvooreenorganisatieeenvoordeelvanhetgebruikvanonlinesollicitatieformulieren?

b. Beschrijfineenpaarzinnenhoedescreeningvansollicitatiesverloopt.

Opdracht10 Selectiegesprekken

a. Leguitwateenassessmentis.

b. Watzijndedriedoelenvaneensollicitatiegesprek?

c. Eensollicitatiegesprekverlooptindriefasen.Welkefasenzijndat?

BekijkhetfilmpjeoverdeSTARR-methode.

d. WaaromishethandigomtijdenssollicitatiegesprekkendeSTARR-methodetegebruiken?

e. NoteervierpuntenwaaropjemoetlettenalsjetijdenseensollicitatiegesprekdeSTARR-methodegebruikt.

Opdracht11 Selectiecriteria

Leesdefunctiebeschrijvingenhetfunctieprofiel.

a. Bedenktienselectiecriteriabijdefunctiebeschrijvingenhetfunctieprofiel.

b. Welkedriecriteriavindjehetbelangrijkstalsjeeennieuwemedewerkermoetaannemenvoordezefunctie? Legjeantwoorduit.

c. Stel,jegaatopzoeknaareennieuwemedewerkervoordezefunctie. Welkedrievragenwiljedesollicitanteninelkgevalstellen?DenkaandeSTARR-methode!

Opdracht12 Traditioneelsollicitatiegesprek

Leeshetartikelenbeantwoorddevragen.

Waaromhettraditionelesollicitatiegespreknietwerkt

Sollicitantenliegen,werkgeverszittenvolvooroordelen.Waaromerbeteremanierenzijnommensenaante nemendaneensollicitatiegesprek.

CONCEPT

'Verteleenswatoverjezelf','Watzijnjegoedeenslechteeigenschappen'of'Waarziejejezelfovervijfjaar?'.Met ditsoortvragenproberenbedrijvendejuistekandidaatvoordebaanteselecteren.'Helemaalfout',zegtRon Friedman,auteurvanhetboek The best place to work Volgenshemliegtmaarliefst81procentvandemensen tijdenseensollicitatiegesprek.

Deredendatzeliegenisvrijsimpel,hetisdeenigemanieromdebaantekrijgen.Stel,jepotentiëlebaasvraagt jounaarjeincasseringsvermogen.Uitdievraagblijktdatditbelangrijkis.Dangajenatuurlijknietantwoorden datjevrijlangetenenhebteninjehuidigebaanalruziehebtgemaaktmetdehalveafdeling.Nee,jeverzinteen politiekcorrectantwoordoversamenwerkenendatjeheteigenlijkaltijdmetiedereengoedkanvinden.Het resultaatisdatgesprekkenvooraleenuitwisselingzijnvanstandaardantwoorden,waariedereentevredenmee is.

Vooroordelen

Naastalleleugensdieoverenweerwordenverteld,zijnernoganderemanierenwaardooreensollicitatiegesprek nietleidttotdejuistekandidaat.Datkomtdoordemanierwaaroponsbreinwerkt,zegtFriedman.Wehebben namelijkonbewustevooroordelenalswemetmensenpraten.

1. Mensendieergoeduitzienwordengezienalsmeercompetent,intelligenterenbetergekwalificeerddanhun minderaantrekkelijkecollega’s.Ondanksdatzedatobjectiefgeziennietzijn.

2. Aanlangemensenwordenmeerleiderschapskwaliteitentoegeschrevendanaankleinemensen.Ditgeldt vooralvoormannen.Ookzijnerveeldatadieonderschrijvendatmensendielangerzijnookmeerverdienen.

3. Mensenmeteenlagestemwordengezienalssterker,integerderenbetrouwbaarder.Ondanksdatwedenken datweobjectiefzijn,zorgtonsbreinervoordatweweldegelijkbeïnvloedworden.Zostellenweeenkandidaat waarvanwedenkendatdezeextravertisdevraag:‘Verteloverjeervaringeninhetleidenvangroepen.’Een alsintrovertgezienekandidaatkrijgtdevraag:‘Voeljejecomfortabelbijhetleidenvangroepen?’Klein verschil,maardemanierwaaropdevraaggesteldwordtzorgtervolgensFriedmanvoordathetantwoord aansluitopdevooroordelendiedeintervieweralhad.

Audities

Hoemoetenweditprobleemoplossen?Doorhetsollicitatiegesprekafteschaffenentekiezenvoorbaanaudities, vindtFriedman.Netzoalseenmuzikantofeenacteurbeoordeeldwordtdoorhemofhaartelatenzienwaarhij ofzijgoedinis,zozoudenanderesollicitantenookaangenomenmoetenwordenophunkwaliteitenennietop hunvaardighedenomeenaantalvragentebeantwoorden.

Duslaatdewebdesignereenpaginamaken,deverkoopmedewerkereenverkooppresentatiegevenenje communicatiemedewerkereenpersberichtschrijven.

Samenwerken

Friedmangeeftinzijnboekvoorbeeldenvanbedrijvendiehetandersdoen.SoftwareontwikkelaarMenlo InnovationsuitMichiganlaatsollicitanteningroepenvan50binnenkomen.Zewordeningedeeldinduo’sen krijgeneentaaktevolbrengen.Intotaalmoetenzeinverschillendesamenstellingendrieopdrachtenuitvoeren. Doorderecruiterswordtnietalleengekekennaardemanierwaaropdetaakwordtvolbracht,maarooknaarde manierwaaropdesollicitantensamenwerkenendemanierwaaropdekandidatendebesteeigenschappenin hunpartnernaarvorenbrengen.

CONCEPT

Nadezerondebesluitenallemedewerkerswelkesollicitantenzegraagterugzien.Detweederondewerkende kandidatensamenmettweemedewerkersaaneenechteklant.Wiedaarnaoverblijftmagdriewekenbetaaldop proefkomenwerken.

Skypechat

OokbijAutomattic,hetbedrijfachterWordPress,wordenpotentiëlemedewerkersgescreenddoorzemeete latenwerken.Kandidatenlopengedurendeeenperiodevandrietotachtwekenmeeindefunctiediezemogelijk gaanbekleden.Iedereenverdient25dollarperuur,ofhetnouomeennieuweCEOofeenklantenservicemedewerker gaat.

Alserdaarnaeenmatchis,danvolgtereeninterviewmetdeCEO.ViaSkypechat,waarbijdeCEOnietsweetvan dekandidaat,geenleeftijd,geslachtofervaring.Vandemensendiedezerondehalen,krijgt95procenteen contract.

Mt.nl.

a. WaaromvindtRonFriedmanhettraditionelesollicitatiegesprekeenverkeerdeaanpakomeennieuwe medewerkerteselecteren?

b. Denkjedathijhieringelijkheeft?Legjeantwoorduit.

c. WelkeoplossingsteltRonFriedmanvoor?

d. Alsjijeennieuwemedewerkermoetaannemenvoorjeafdeling,zoujedanlievereensollicitatiegesprekvoeren ofeenmethodetoepassendieinhetartikelwordtgenoemd?Legjeantwoorduit.

Opdracht13 Positievediscriminatie

Bedenkeenvoorbeeldvaneensituatiewaarinpositievediscriminatieistoegestaan.

Opdracht14 Discriminatievoorkomen

Discriminatietijdensdewervingenselectiegebeurtvaakonbewust.EenNederlandsewerkgeverisbijvoorbeeld onbewustgeneigdomsollicitatiebrievenvankandidatenmeteenniet-Nederlandsenaameerderopde‘neestapel’ teleggen.

Kunjijeenmanierbedenkenwaaropjeditkuntvoorkomen?

Hoofdstuk2 Instroom:wervingenselectie

2.5 Werving-enselectieproces:afronding

Devierdeenlaatstestapinhetwerving-enselectieprocesisdeafronding.Indezeafrondendefasehebjehet arbeidsvoorwaardengesprekmetjenieuwemedewerkerengaanjullieeenarbeidsovereenkomstaan.

Alsjeiemandhebtlatenwetendatdekeuzeophemisgevallen,volgteenaanstellingsgesprek Ditnoemjeook welhetarbeidsvoorwaardengesprek.Inditgesprekbespreekjedelaatstedetailsvoordatdearbeidsovereenkomst wordtondertekend.

Arbeidsovereenkomst

CONCEPT

Eenarbeidsovereenkomstiseenmondelingofschriftelijkvastgelegdeovereenkomstwaarinderechtenen plichtenvandewerkgeverenwerknemerstaanvermeld.Bijvoorbeeldwelkwerkdemedewerkervoordewerkgever gaatverrichtenenwelkebeloningdemedewerkerkrijgt.Bijeenarbeidsovereenkomstisaltijdsprakevaneen gezagsverhouding:dewerkgeverisbevoegdomdemedewerkeraanwijzingentegevenoverdeteverrichten arbeid.

Dearbeidsovereenkomstwordtdoordemedewerkerendeleidinggevendevoorakkoordondertekend.Deze ondertekeningmaaktdeaanstellingformeel.Maarletop:ookmondelingeafsprakenzijnrechtsgeldig!

Ineenarbeidsovereenkomststaaninelkgevaldevolgendeonderdelen:

Primaire,secundaireentertiairearbeidsvoorwaarden

Deafsprakendieeenwerkgeverenwerknemermetelkaarmakenoverdeomstandighedenwaarbinnenhetwerk plaatsvindt,noemjedearbeidsvoorwaarden.Hetzijndevoorwaardenwaarondereenmedewerkerzijnwerk verricht,duswathijervoorterugkrijgt.Jekuntonderscheidmakentussen:

• primairearbeidsvoorwaarden

• secundairearbeidsvoorwaarden

• tertiairearbeidsvoorwaarden.

Primairearbeidsvoorwaarden

Primairearbeidsvoorwaardenzijnafsprakendiealtijdwordengemaakttussendewerkgeverenwerknemer.Ze gaanoverdeduurvandearbeidendebeloningdaarvoor,bijvoorbeeld:

• salaris

• aantaltewerkenurenenopwelkedagen

• werktijden(eventueelooktijdenvanpauzes)

• aantalvakantie-enverlofdagen

• overwerkvergoeding

• toeslagen(bijvoorbeeldvakantietoeslag).

CONCEPT

Bijeenaantalvandezeafsprakenmoetdewerkgeverzichhoudenaaneenwettelijkvastgesteldminimum.Dit geldtbijvoorbeeldvoorhetloonenhetaantalvakantiedagenwaaropeenwerknemerrechtheeft.Ookmoetde werkgeverzichhoudenaanderichtlijnendieineencaovooreenbepaaldebranchezijnvastgesteld.

Secundairearbeidsvoorwaarden

Deafsprakenovereventueleaanvullendefinanciëletegemoetkomingenbovenophetsalarisenextraregelingen noemjedesecundairearbeidsvoorwaarden

Ditzijnbijvoorbeeld:

• opleidingsmogelijkheden

• kinderopvang(ofeenbijdrageindekostenervan)

• bijzonderevergoedingen(reiskosten,bonussen,dertiendemaand)

• collectieveziektekostenverzekering

• pensioen

• leaseauto.

Een reiskostenvergoeding is een secundaire arbeidsvoorwaarde.

Insommigesectorenishetmoeilijkomaangoedpersoneeltekomen.Werkgeversconcurrerendanmetelkaar doorextraaantrekkelijkesecundairearbeidsvoorwaardentebieden.Indebouwsectorisbijvoorbeeldveelbehoefte aanvakmensen.Bouwbedrijvenkunnenhunmedewerkersdaneenluxeleaseautobelovenwaarmeezijcomfortabel opelkebouwlocatiekunnenkomen.

Tertiairearbeidsvoorwaarden

Sommigebedrijvenhanterennaastprimaireensecundairearbeidsvoorwaardentertiairearbeidsvoorwaarden

Ditzijnbedrijfseigenzakendieeenwerkgeverzijnmedewerkerskanbieden,maardielastigingeldzijnuitte drukken.Hetgaatvaakomzakendiebijdragenaanhetwelzijnvandemedewerker.Voorbeeldenvantertiaire arbeidsvoorwaardenzijneeneigenparkeerplaats,gebruikvaneenbedrijfsrestauranteneengrotekantoorruimte.

Soortaanstelling

CONCEPT

Indearbeidsovereenkomstwordtookaangegevenwatvoorsoortovereenkomsthetis.Erzijnverschillende soortenarbeidsovereenkomstenofaanstellingen:

• vastearbeidsovereenkomst

• tijdelijkearbeidsovereenkomst

• nulurencontract.

Vastearbeidsovereenkomst

Eenvastearbeidsovereenkomstheeftgeeneinddatum.Ditnoemjeookweleenarbeidsovereenkomstvoor onbepaaldetijd Zonderexplicieteopzeggingdooréénvanbeidepartijenlooptdezeovereenkomstgewoon door.

Tijdelijkearbeidsovereenkomst

Bijeentijdelijkearbeidsovereenkomstspreekjeweleeneinddatumaf.Ditnoemjeookweleen arbeidsovereenkomstvoorbepaaldetijd Alsdeeinddatumisbereikt,eindigtdearbeidsovereenkomst automatisch,tenzijjedezeverlengtmeteennieuweovereenkomst.Ditmagjeechternietonbeperktdoen.Volgens deWetarbeidsmarktinbalans(WAB)geldtdatjeeenmedewerkermaximaaldriearbeidscontractenvoorbepaalde tijdmagaanbieden,meteengezamenlijkeduurvanmaximaaldriejaar.

Nulurencontract

Eennulurencontractiseen overeenkomsttussenmedewerkeren werkgeverwaarinnietwordt afgesprokenhoeveeluurgewerktmoet worden.Ditkanbijvoorbeelddeene weekachtuurzijnendeweekerop veertiguur.Demedewerkerwerkt alleenalshijopgeroepenof ingeroosterdwordt.Een nulurencontractkangeldenvoor bepaaldeofonbepaaldetijd.Alsdeze arbeidsovereenkomstlangerdan26 wekenduurt,moetditwelzijn toegestaandoordecao.

In de zorgsector wordt veel gebruikgemaakt van nulurencontracten.

Freelanceovereenkomst

Insommigegevallenwerkjenietmetpersoneeldatjeindienstneemtmeteenarbeidscontract.Jekuntook werkenmetzzp-ers(zelfstandigenzonderpersoneel)ookwelfreelancersgenoemd.Eenfreelancerisiemanddie nietinloondienstis,maareenopdrachtaanneemtvaneenopdrachtgever.Ditregeljemeteen freelanceovereenkomst(ofovereenkomstvanopdracht).Ineenfreelanceovereenkomstwordtdesamenwerking tussenopdrachtgeverenfreelancerbeschreven.Eenfreelanceovereenkomstisdusgeenarbeidsovereenkomst. Defreelanceriszijneigenbaas.Deafsprakenoverdeopdrachtwordenindeovereenkomstvastgelegd.

Soortdienstverband

Erbestaanverschillendesoortendienstverbanden.Hetsoortdienstverbandgeeftaanhoeveeluurperweekeen werknemerwerkt.Eenmedewerkerkaneendienstverbandhebbenvooreenvolledigewerkweekofvooreendeel daarvan.

Devolgendetermenwordenvaakgebruiktinverbandmethetaantaltewerkenuren:

• Eenfulltimemedewerkerwerkteenvolledigewerkweek (hetaantalurendatindecaoisafgesproken).

• Eenparttimemedewerkerwerktminderdanhetaantal urendatindecaoisafgesproken,maarminimaaltwaalf uur.

• Eenhulpkrachtwerkttussendetweeentwaalfuurper week.

• Eenoproepkrachtwerktopoproepbasis.Deze medewerkerwerktwanneerhet(meestalonverwacht) drukkerisdannormaalofvervangtiemanddie bijvoorbeeldziekis.

Overigeafspraken

CONCEPT

In de fastfoodbranche wordt veel gebruikgemaakt van hulpkrachten.

Ineenarbeidsovereenkomstlegjeookafsprakenvastdienietgaanoverarbeidsvoorwaardenofhetsoort aanstellingofdienstverband.Dezeoverigeafsprakenkunnengaanover:

• proeftijd

• opzegtermijn

• VOG

• cao

• extravoorwaarden.

Proeftijd

Ineenarbeidsovereenkomstmoetjeaangevenhoelangdeproeftijdduurt.Eenproeftijdiseenperiodeaanhet beginvandearbeidsovereenkomstwaarindewerkgeverendenieuwemedewerkerhetcontractkunnenopzeggen, metofzonderopgaafvanreden.Alsdemedewerkerbijvoorbeeldzijntakennietgoeduitvoertofgedragvertoont datnietpastindeorganisatie,kunjedearbeidsovereenkomstontbinden.Inprincipehoefjejeredenenniette vermelden,maarhetiswelzonetjesomdemedewerkertelatenwetenwaaromjeditbesluithebtgenomen.Let op:deredenmoetweltemakenhebbenmethetfunctionerenofmetdeklikmetdeorganisatie.Jemageen proeftijdnietopzeggenalshetgaatomeendiscriminerendereden,zoalseenzwangerschapofreligieuze achtergrond.

Demaximaaltoegestaneduurvandeproeftijdiswettelijkvastgelegdenhangtafvandeduurvande arbeidsovereenkomst.

Duurvandearbeidsovereenkomst

Zesmaandenofkorter

Zesmaandentottweejaar

Tijdelijkevervanging

Meerdantweejaarofonbepaaldetijd

Maximaleduurvandeproeftijd

Geenproeftijd

Maximaaléénmaand

Maximaaléénmaand

Maximaaltweemaanden

Eenproeftijdisopzichnietverplicht.Alsjeeenmedewerkerzonderproeftijdindienstwiltnemen,magdat.Maar alsjeweleenproeftijdafspreekt,moetjejehoudenaandemaximaleduurdieindetabelstaat.Eenproeftijdvan tweemaandennoemjedeijzerenproeftijd,omdatditdelangstmogelijkeproeftijdis.Allelangereproeftijden zijnnietig(onwettig).Ditbetekentdatdeproeftijddannietgeldigis:erisdanofficieelhelemaalgeensprakevan eenproeftijd.

Opzegtermijn

Bijeenarbeidsovereenkomstvooronbepaaldetijdiseenwerkgeververplichtomeenopzegtermijninde arbeidsovereenkomstoptenemen.Ditisdeperiodedieeenmedewerkernaopzeggingvandearbeidsovereenkomst nogmoetblijvenwerkenvoordeorganisatie.Alseenmedewerkerzijnarbeidsovereenkomstwilopzeggen,geldt eenwettelijkeopzegtermijnvanéénmaand,tenzijindearbeidsovereenkomstofcaoeenlangeretermijnis opgenomen.Eenopzegtermijnkorterdaneenmaandisniettoegestaan.Nietalleendewerknemermaarookde werkgeverkaneenarbeidsovereenkomstbeëindigen.Dewettelijkeopzegtermijnvoordewerkgevermoetminimaal tweekeerzolangzijnalsdievandewerknemer.Deminimaleduurvandeopzegtermijnhangtafvanhoelangeen medewerkerbijdeorganisatieindienstisgeweest.

Periodeindienst

Korterdanvijfjaar

Vijftottienjaar

Tientotvijftienjaar

Vijftienjaaroflanger

CONCEPT

Minimaleduurvandeopzegtermijn

Eénmaand

Tweemaanden

Driemaanden

Viermaanden

Ookineenarbeidsovereenkomstvoorbepaaldetijdkunjeeenopzegtermijnopnemen,maarditisnietverplicht.

VerklaringOmtrenthetGedrag(VOG)

IndearbeidsovereenkomstkunjeafsprekendatdemedewerkereenVOGmoetaanvragenvoordathijindienst komt.VOGstaatvoorVerklaringOmtrenthetGedrag.EenVOGiseenverklaringdatdepersoongeengedragheeft vertoonddateenbezwaarvormtvoorhetvervullenvaneentaakoffunctieindesamenleving.Hierbijgaathet eromdateenpersoongeenstrafbarefeitenheeftgepleegd.WerkgeversvragenbijvoorbeeldomeenVOGwanneer denieuwemedewerkergaatwerkenmetvertrouwelijkegegevens,metkwetsbaremensen,metgeldofmet kostbaregoederen.BijsommigefunctiesisdenieuwemedewerkerverplichtomeenVOGaantevragen,bijvoorbeeld alsleraar,alsmedewerkerindekinderopvang,alstaxichauffeur,bijdepolitieenindebeveiliging.

Eennieuwemedewerkerkaneenpapieren ofdigitaleVOGopvragenbijbijvoorbeeldde gemeente.Hiervoormoethijeenbepaald bedragbetalen.Jekuntafsprekendatjedit alswerkgeververgoedt.

CONCEPT

Collectievearbeidsovereenkomst(cao)

Voorbeeld van een papieren VOG.

Behalvedearbeidsovereenkomstdiedemedewerkermetzijnwerkgeverafsluit,bestaatvaakeenovereenkomst dieopallemensenvaneenorganisatieofeenhelebranchevantoepassingis.Ditisdecollectieve arbeidsovereenkomst,afgekortalscao.Hetnutvandecaoisdatjenietmetaljemedewerkersaparteafspraken hoefttemaken.Ditscheelteenwerkgevertijd,maarzorgterookvoordattussenmedewerkersdievergelijkbaar werkdoengeengroteverschillenindearbeidsvoorwaardenontstaan.

Deafsprakendieindecaostaanmogennooitinstrijdzijnmetdewet.Zokanhetminimumloonindecao bijvoorbeeldnooitlagerzijndanwatvolgensdewetistoegestaan.Welkunnenindecaobetereafsprakenstaan danindewet,bijvoorbeeldovervakantiedagenofloon.Alseencaovantoepassingis,moetjeinde arbeidsovereenkomstduidelijkvermeldenwelkecaoditis.

Eencaowordtafgesloteninoverlegtussendewerkgeversendewerknemers.Decaoisééntotenkelejarengeldig. Dewerkgeverswordenbijhetoverlegvertegenwoordigddoorwerkgeversorganisatiesendewerknemersdoor vakbonden,zoalshetCNVofdeFNV.Organisatieswaaropeencaovantoepassingisverwijzenvaaknaardeze caoindeaanstellingsbriefofarbeidsvoorwaarden.

Alsondernemermeteenkleinbedrijfbenjenietaltijdverplichteencaotehanteren.

Extravoorwaarden

Indearbeidsovereenkomstkunjetotslotnogextravoorwaardenafspreken.Dezevoorwaardennoemjeookwel bedingen.Eenvoorbeeldhiervaniseenconcurrentiebeding.Hierinstaatdateenmedewerkergedurendeeen bepaaldeperiodenavertrekuitdeorganisatienietbijeenconcurrentmaggaanwerken.Debedoelinghiervanis dathetvertrekvaneenmedewerkergeenvoordeelvooreenconcurrentoplevert.Eenandervoorbeeldishet relatiebeding.Hiermeeverbiedteenwerkgeverzijnmedewerkeromklanten‘meetenemen’alshijbijeenander bedrijfgaatwerken.

Opdracht15 Arbeidsovereenkomst

Welkeonderdelenmoeteninelkgevalineenarbeidsovereenkomststaan?

Opdracht16 Soortaanstellingendienstverband

a. Hoevaakmageenwerkgevereentijdelijkearbeidsovereenkomstverlengen?

b. Inwelkewetisvastgelegdhoevaakeenwerkgevereentijdelijkearbeidsovereenkomstmagverlengen?

c. Hoeveeluurperweekwerkteenparttimemedewerkerminimaal? vieruur

achtuur twaalfuur zestienuur

d. Hoeveeluurperweekwerkteenhulpkracht?

tussendetweeenachtuur

tussendetweeentwaalfuur

tussendevierenachtuur

tussendevierentwaalfuur

Opdracht17 Proeftijd

a. Eenwerkgeverisverplichtommeteenwerknemereenproeftijdaftespreken.Isdezebeweringjuistofonjuist?

b. Jeneemteennieuwemedewerkerindienst.Jegeefthemeenarbeidsovereenkomstvoordeduurvaneen jaar.

Magjetweemaandenproeftijdopnemenindezearbeidsovereenkomst?Legjeantwoorduit.

CONCEPT

c. Vindjehetlogischdatverschillendetermijnenvoordeproeftijdzijnvastgesteld?Legjeantwoorduit.

Opdracht18 Opzegtermijn

a. Bijeenarbeidsovereenkomstvoor onbepaalde tijd iseenwerkgeververplichtomeenopzegtermijninde arbeidsovereenkomstoptenemen.Isdezebeweringjuistofonjuist?

b. Bijeenarbeidsovereenkomstvoor bepaalde tijdiseenwerkgeververplichtomeenopzegtermijninde arbeidsovereenkomstoptenemen.Isdezebeweringjuistofonjuist?

c. Deminimaleduurvandeopzegtermijnhangtafvanhoelangeenmedewerkerbijdeorganisatieindienstis geweest.Geefdejuisteopzegtermijn.

Periodeindienst

Minimaleduurvandeopzegtermijn

CONCEPT

Korterdanvijfjaar maand(en) Vijftottienjaar maand(en) Tientotvijftienjaar maand(en) Vijftienjaaroflanger

Opdracht19 Cao

a. Waarvoorstaatdeafkorting cao?

b. Watishetnutvaneencao?

c. Eencaowordtafgesloteninoverlegtussendewerkgeversendewerknemers. Vuldeontbrekendewoordenin.

maand(en)

Dewerkgeverswordenbijhetoverlegvertegenwoordigddoor(1) endewerknemersdoorde(2)

Opdracht20 VOG

a. Waarvoorstaatdeafkorting VOG?

b. AlswerkgeverkunjeaannieuwemedewerkersvragendatzijeenVOGaanvragen.Isdatbinnenjouwafdeling gebruikelijk?Waaromwelofniet?

2.6 SchijnzelfstandigheidendewetDBA

Schijnzelfstandigheidiseenbelangrijkthemaopdearbeidsmarkt.Steedsmeerbedrijvenwerkenmetzzp’ers (freelancers),dienietinloondienstzijn,maarwelondervergelijkbarevoorwaardenwerken.Ditwordt schijnzelfstandigheidgenoemdenisniettoegestaan.

Wathoudtzelfstandigheidin,waaromkiezenwerkgeversenzzp'ersvoordezeconstructie?Enwaaromveroorzaakt schijnzelfstandigheidproblemen?

Arbeidsrelatie:loondienstofzelfstandigondernemer?

Eenwerknemerinloondienstheefteenarbeidsovereenkomst,krijgteenvastloonenheeftrechtopsociale zekerhedenzoalsdoorbetalingbijziekteeneenWW-uitkering.Dewerkgeverbepaalthetwerkendewerktijden.

Eenzzp’erwerktopbasisvaneenovereenkomstvanopdracht(freelanceovereenkomst)enbepaaltinprincipe zelfwelkeopdrachtenhijaanneemtenhoehijwerkt.Hijheeftgeenrechtopsocialezekerheidenloopt ondernemersrisico:geenwerkbetekentgeeninkomen.

Veelzzp’erswaarderendevrijheidenafwisselingdieditbiedt,maarzelfstandigheidbrengtookonzekerheden metzichmee.

Voordelenvaneenzzp-constructie

Voorwerkgeversishetaantrekkelijkomzzp’ersintehuren.Zebesparenopdiemanieroploonkostenensociale premies,enkunneneenvoudigtijdelijkekrachteninzetten.Ookzzp’ersprofiteren:zebepalenhuneigenwerktijden, kunnenhogeretarievenvragenenwerkenaandiverseprojecten.

Schijnzelfstandigheid

Schijnzelfstandigheidontstaatalseenzzp’erwerktondervoorwaardendielijkenoploondienst,maarzonderde voordelenervan.Voorbeeldenzijneentimmermandievolgensvastewerktijdenenonderinstructiesvaneen aannemerwerkt,ofeenkoerierdiedagelijksvasteroutesrijdtmetmateriaalvandeopdrachtgever.

CONCEPT

Waaromisschijnzelfstandigheideenprobleem?

Zzp'ersinschijnzelfstandigheidmissendebescherming vanloondienst,zoalsdoorbetalingvanloonbijziekteen pensioenopbouw.Zekunnendaardoorfinancieel kwetsbaarzijn.

Daarnaastlooptdeoverheidbelastinginkomstenmis, omdatergeenwerkgeverspremieswordenbetaalden zzp’ersvaakgebruikmakenvanfiscaleaftrekposten.Dit leidttotoneerlijkeconcurrentie:bedrijvendiezzp’ers inzetten,kunnengoedkoperwerkendanbedrijvenmet personeelinloondienst.

Zzp'er of schijnzelfstandige?

Ookdesocialezekerheidkomtonderdruktestaan.Omdatzelfstandigenminderbelastingafdragenengeen pensioenopbouwen,kanditgevolgenhebbenvoorhetsocialestelsel.

DewetDBAenhandhaving

DeWetDereguleringBeoordelingArbeidsrelaties(DBA)bepaaltofiemandechtzelfstandigisofinloondienst hoorttewerken.Vanaf1januari2025wordtdewetstrengergehandhaafdenkunnenbedrijvenenzzp’ersdiede regelsovertredenboetesennaheffingenkrijgen.

DeBelastingdienstkijktonderanderenaar:

• Werktdezzp’ervoormeerdereopdrachtgevers?

• Looptdezzp’erondernemersrisico?

• Investeertdezzp’erinzijnonderneming?

• Bepaaltdezzp’erzijneigentariefenwerktijden?

Toekomstigeaanpassingen

Deoverheidwerktaanstrengerecriteriaomschijnzelfstandigheidteherkennen.Erkomteenverplichte arbeidsrelatietoetswaarinloon,gezagenarbeidcentraalstaan.Ookwordteenminimumtariefvoorzzp’ers overwogen.

Opdracht21 Schijnzelfstandigheid

Waaromisschijnzelfstandigheideenprobleemvoordesocialezekerheid?

Opdracht22 Werkenalszzp-er

Noteertweevoordelenvanwerkenalszzp’er.

Opdracht23 Loondienst

Watiseenkenmerkvanloondienst?

Dewerknemerbepaaltzijneigenwerktijden.

Dewerkgeverbepaaltwatergedaanmoetwordenenwatdewerktijdenzijn.

Dewerknemerbepaaltwatergedaanmoetwordenendraagtondernemersrisico.

Dewerkgeverlaathetaandewerknemeroverhoehijzijnwerktijdenindeelt.

Opdracht24 Dewet

Welkewetregeltofiemandechtzelfstandigisofniet?

WIA

WIA

DBA

Arbeidstijdenwet

CONCEPT

2.7 Samenvatting

Dehrm-cyclusbegintbijdeinstroomvannieuwemedewerkers.Wanneereenmedewerkervertrektofjeafdeling onderbezetis,bedenkjeeerstkritischofjeeennieuwemedewerkernodighebtofdateenandereoplossing mogelijkis.Ditdoejedooreenkosten-batenanalysetemaken.Hebjeinderdaadeennieuwemedewerkernodig, danvoerjehetprocesvanwervingenselectieuit:voorbereiding,werving,selectieenafronding.

Alsvoorbereidingmaakjeeenfunctiebeschrijving,functieprofielenorganisatieprofiel.Ineenfunctiebeschrijving staandetaken,verantwoordelijkhedenenbevoegdhedendiebijeenfunctiehoren.Ineenfunctieprofielgeefje aanaanwelkeeiseneennieuwemedewerkermoetvoldoenomgeschikttezijnvoordefunctie.Ineen organisatieprofielbeschrijfjedebelangrijkstekenmerkenvandeorganisatieendebelangrijkste arbeidsvoorwaarden.

CONCEPT

Nadevoorbereidingbepaaljeofjeinternofexterngaatwerven.Jekiesthierbijeenonline-en/of offlinewervingsmethodediepastbijjebudget,tijdpadendoelgroepenbesluitofjehetproceszelfwiltuitvoeren ofniet.Vervolgensschrijfjeeenvacaturetekstdiepastbijjewervingsmethode.

Alsjereactiesvankandidatenhebtgekregen,beginjemetdeselectie.Jesteltselectiecriteriaop,zodatjekunt bepalenwelkekandidatenhetmeestgeschiktzijn.Dezekandidatennodigjeuitvooreeneersteselectiegesprek. Metdekandidatendiejoutijdensdezegesprekkenhetmeestgeschiktlijken,voerjeeentweedegesprek.Eventueel laatjeheneentestofassessmentuitvoeren.Totslotmaakjeeenkeuzevooreenvandekandidaten.Tijdenshet procesvanwervingenselectiehoudjejeaanderegelsuitdewettenovergelijkebehandelingenaande sollicitatiecodevandeNVP.

Alsjejekeuzehebtgemaaktendekandidaatvoorjouworganisatiewilgaanwerken,voerjeeenaanstellings-of arbeidsvoorwaardengesprekmethem.Hierinbespreekjedeprimaireensecundairearbeidsvoorwaarden. Afsprakenoverdezevoorwaardenenoverhetsoortaanstelling,deproeftijd,deopzegtermijnenhetsoort dienstverbandwordenvastgelegdindearbeidsovereenkomst.Hierinkunnenookeventueleextraafspraken wordenopgenomen.Oferkanwordenverwezennaarafsprakenineencao.

Opdracht25 Creatiefwerven(plusopdracht)

a. Sommigeorganisatieskiezenervooromopeencreatieveofludiekemaniernieuwemedewerkerstewerven.

Zoekopinternettweevoorbeeldenvancreatiefwerven.Ditmagzoweleenfilmpjealseenartikelzijn.Noteer delinkswaarjehetfilmpjeofartikelvindt.

b. Legvoorbeidemanierenuitwaaromjediteenleukemaniervanwervenvindtenwaaromditinjouwogen ludiekis.

c. Zoudendezemanierengeschiktkunnenzijnvoorhetwervenvanpersoneelvoorjouwafdeling?Legjeantwoord uit.

d. Bedenkzelfeencreatievewervingsmethodevoorjouworganisatieofafdeling.Bedenkeerstwelkdoeljeermee wiltbereiken.Beschrijfvervolgensjouwmethode.Leghierbijuithoejehetdoorjougesteldedoelermee bereikt.

Opdracht26 Werving-enselectieproces(plusopdracht)

a. Wervingenselectiewordenbinnenelkbedrijfopeeneigenmanieraangepakt.Onderzoekopwelkemanier jouwbedrijfditdoet.Zoekhetuitvooreenfunctiebinnenjouwafdeling.

b. Maakmetdegevondenantwoordeneeninfographicwaarinjeduidelijklaatzienhoehetprocesverloopt.

•

• Bespreekdeinfographicmetdriemedestudenten.Watzijndeopvallendsteverschillen?

• Leverjeinfographicinbijjedocent.

Opdracht27 Reflectie

CONCEPT

Jebentaanheteindegekomenvanhethoofdstuk'Instroom:wervingenselectie.'Ditbetekentdatjegaat reflecterenenevalueren.

Werkjeevaluatieuitopeenmanierdiebijjoupastenoverlegditmetjedocent.Jekuntjeevaluatieopverschillende manierenvastleggen:indevormvaneenverslag,eenpodcastofeenvlogofopeenanderemanier.

Verwerkinjeevaluatiedevolgendevragen:

• Watvondjevanditonderwerp?

• Wathebjehiervangeleerd?

• Wathebjegemist?

• Waarzoujemeervanwillenweten?

• Hoebelangrijkvindjedeonderwerpendieaanbodgekomenzijninhethoofdstuk'Instroom:wervingen selectie'?Leguitwaarom.

Eenverslagbestaatuit500-700woorden.Eenpodcasten/ofvlogdurenvijftotzevenminuten.Wanneerjeevaluatie klaaris,uploadjejebestand.

2.8 Begrippen

Aanstellingsgesprek

Arbeidsvoorwaardengesprek.

Algemenewetgelijkebehandeling(AWGB)

Wetdieonderanderebijhetwervenenselecterenvaneennieuwemedewerkergelijkebehandelingvoorschrijft.

Arbeidsovereenkomst

Contractwaarinderechtenenplichtenvandewerkgeverenwerknemerstaanvermeld.

Arbeidsovereenkomstvoorbepaaldetijd

Arbeidsovereenkomstmeteenvastgesteldeeinddatum.

Arbeidsovereenkomstvooronbepaaldetijd

Arbeidsovereenkomstzondereenvastgesteldeeinddatum.

Arbeidsvoorwaarden

Afsprakendieeenwerkgeverenwerknemermetelkaarmakenoverdeomstandighedenwaaronderhetwerk plaatsvindt.

Arbeidsvoorwaardengesprek

Gesprekwaarinjedearbeidsvoorwaardenbespreektmetdekandidaatdiejehebtgeselecteerd.

Assessment

CONCEPT

Testofopdrachtwaarmeedekandidaatmoetlatenzienofhijbepaaldevaardighedenbeheerstofbepaalde persoonlijkeeigenschappenheeft.

Bevoegdheid

Eenbeslissingdiejemagnemenineenbepaaldefunctie.

Collectievearbeidsovereenkomst(cao)

Arbeidsovereenkomstdiegeldtvoorallemedewerkersineenbepaaldebrancheoforganisatie.

Concurrentiebeding

Eenafspraakdateenwerknemergedurendeeenbepaaldeperiodenavertrekuitdeorganisatienietbijde concurrentiemaggaanwerken.

Cv(curriculumvitae)

Overzichtvandeopleidingenenwerkervaringvaneenkandidaat.

Dienstverband

Beschrijvingvanhetaantalurendateenmedewerkerperweekwerkt.

Externewerving

Wervingsproceswaarbijjebuitenjeeigenorganisatienaarkandidatenzoekt.

Fulltimemedewerker

Medewerkerdieeenvolledigewerkweekwerkt.

Functieomschrijving

Beschrijvingvandeinhoudvaneenfunctie.

Functieprofiel

Beschrijvingvandeeisenwaaraaneenmedewerkervooreenbepaaldefunctiemoetvoldoen.

Functiewaardering

CONCEPT

Functiesindelenopbasisvanzwaarte.Hierbijkijkjenaardenodigekennisenopleiding,leidinggevendetaken enzelfstandigheidvandefunctie.

Hulpkracht

Medewerkerdietussendetweeentwaalfuurindeweekwerkt.

IJzerenproeftijd

Demaximaleduurdieeenproeftijdmaghebben,namelijktweemaanden.

Internewerving

Wervingsproceswaarbijjebinnenjeeigenorganisatienaarkandidatenzoekt.

Kosten-batenanalyse

Analysewaarbijjedekostenenopbrengsten(baten)vaneenmaatregelmetelkaarvergelijktomtezienofhet verstandigisomdemaatregeluittevoeren.

Kwalitatieveonderbezetting

Jemedewerkershebbennietdejuistekennisofvaardighedenomhetwerktedoen.

Kwantitatieveonderbezetting

Jehebtteweinigmedewerkersomalhetwerktekunnendoen.

Nulurencontract

Eenovereenkomsttussenmedewerkerenwerkgeverwaarinnietwordtafgesprokenhoeveeluurgewerktmoet worden.

Oproepkracht

Medewerkerdiewerktopoproepbasis.

Opzegtermijn

Periodedieeenmedewerkernaopzeggingvandearbeidsovereenkomstnogmoetblijvenwerkervoorde organisatie.

Organisatiecultuur

Hetsamenhangendgeheelvanopvattingen,gewoontenengedragingenvandeledenvandeorganisatie.

Organisatieprofiel

Beschrijvingvandecultuur,structuurenmogelijkhedenvaneenorganisatie.

Organisatiestructuur

Demanierwaaropdeorganisatieisopgebouwduitmanagementlagenenafdelingen.

Organigram

Eenschematischeweergavevandeorganisatiestructuur.

Parttimemedewerker

Medewerkerdienieteenvolledigewerkweekwerkt.

Personeelsbehoefte

Dehoeveelheidmedewerkersdieeenorganisatienodigheeftomhaardoelstellingentebehalen.

Positievediscriminatie

CONCEPT

Onderscheidmakentussenmensenopbasisvanbijvoorbeeldnationaliteitofgeslachtmetdebedoelingom verschillentussengroepenindesamenlevingopteheffen.

Primairearbeidsvoorwaarden

Afsprakendiealtijdwordengemaakttussenwerkgeverenwerknemeroverdeduurvandearbeidendebeloning daarvoor.

Proeftijd

Periodeaanhetbeginvandearbeidsovereenkomstwaarindewerkgeverendenieuwemedewerkerhetcontract kunnenopzeggen,metofzonderopgaafvanreden.

Relatiebeding

Afspraakdateenwerknemergeenklanten‘meemagnemen’naarzijnnieuwewerkgever.

Secundairearbeidsvoorwaarden

Afsprakentussenwerkgeverenwerknemerovereventueleaanvullendefinanciëletegemoetkomingenbovenop hetsalarisenextraregelingen.

Selectiecriteria

Lijstmeteigenschappenwaaraaneenkandidaatmoetvoldoenomgeschikttezijnvoordefunctie.

Sollicitatiecode

Gedragscodedievoorschrijftdatwerkgeversenwerknemerszicheerlijkenopenmoetengedragentijdenseen werving-enselectieproces.

STARR-methode

Eengesprekstechniek.STARRstaatvoorSituatie,Taak,Actie,Resultaat,Reflectie.

Tertiairearbeidsvoorwaarden

Extraarbeidsvoorwaardenbovenopdeprimaireensecundairearbeidsvoorwaardendielastigingeldzijnuitte drukken.

UWV

AfkortingvanUitvoeringsinstituutWerknemersverzekeringen.BijUWVstaanmenseningeschrevendiewerkloos zijneneenbaanzoeken.

Vacaturetekst

Tekstdiedefunctieenfunctie-eisenomschrijftwaarmeejekandidatenwerftvooreenfunctie.

Verantwoordelijkheid

Deverplichtingomervoortezorgendateenbepaaldprocesgoedverloopt.

VerklaringOmtrenthetgedrag(VOG)

Eenverklaringdatdepersoongeengedragheeftvertoonddateenbezwaarvormtvoorhetvervullenvaneen taakoffunctieindesamenleving.

CONCEPT

Hoofdstuk3 Functionerenenbeoordelen

CONCEPT

Alsleidinggevendebespreekjegraagmetjemedewerkershoehetgaatmethunpersoonlijkeontwikkelingen hoezedeverschillendeaspectenvanhunwerkervaren.Daarnaastwiljijbesprekenhoejijtegendemedewerker aankijkt,hoezijnwerkhoudingisenwatzijnresultatenzijn.Jebespreekthoedemedewerkerfunctioneerten geefthieroveruiteindelijkookeenbeoordeling.Ditsoortgesprekkenvoerjeopeensystematischemaniermet eenduidelijkeopbouw.Vaakgebruikjehierbijookgespreksrichtlijnenof-formulieren.Demedewerkerbereidt hetgespreknatuurlijkookvoor.Vandeverschillendegesprekkenmaakjeeenverslag,datwordtbewaardinhet personeelsdossier.

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• kunjehetbegrip'onboarding'uitleggenenhetbelangdaarvanaangeven.

• weetjewatwordtopgeslageninhetpersoneelsdossierenwelkeregelservoorzijn.

• weetjewaarvoordeWetbeschermingpersoonsgegevens(Wbp)dient.

• kenjedeverschillendegespreksfasenendeverschillendeformelepersoneelsgesprekken.

• weetjewateengesprekscyclusis.

• weetjewelkeinformatiejevastlegtindeverschillendegesprekken.

• kenjeverschillendesoortenbeoordelingssystemen.

• weetjewelkezakendeobjectiviteitvaneenbeoordelingkunnenbeïnvloeden.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

a. Hebjezelfweleenseenfunctioneringsgesprekgevoerdmetjeeigenleidinggevende?Hoegingdatgesprek?

b. Watvondjevandemanierwaaropjeleidinggevendehetgesprekvoerde?

CONCEPT

c. Watzijnvolgensjoubelangrijkeaandachtspuntenvooreenleidinggevendebijeenfunctioneringsgesprek voeren?

3.1 Onboarding

Alseennieuwewerknemerdearbeidsovereenkomstheeftgetekend,kanhijaandeslag.Voordathijdaadwerkelijk aanhetwerkgaat,isereenkorteperiodevankennismakenmetdewerkgeverenhetlerenkennenvande werkzaamheden.Dezeperiodewordtonboardinggenoemd.

Tevreden werknemers presteren beter.

Belangrijkeonderdelenvanonboardingzijnhetlerenkennenvandebedrijfscultuurenontdekkenhoehetbedrijf denktenwathetbedrijfwilbereiken.Hoewerkencollega’ssamen?Issprakevaneenhiërarchischecultuurof niet?Bijeenhiërarchischecultuurzijnverschillendelagenofniveausvanleidinggevendenenondergeschikten teherkennen.Kortom,bijonboardingleertdenieuwewerknemerhetbedrijf,dewerkzaamhedenendecollega’s kennen.

Alshetonboardengoedgaat,blijktdenieuwewerknemersnellerproductieftezijnenzalhijzichalsnelbetrokken voelenbijhetbedrijfendewerkzaamheden.Betrokkenheidbijenplezierinhetwerkzorgenervoordatwerknemers vaaklangerbijhetbedrijfblijven.

Eenpaarcijfersdieditaantonen:

• Meerdan90%vandewerknemersvoeltzichnaeengoedeonboardingverbondenmethetbedrijf.

• Bijna90%vandewerknemersvoeltzichbijeengoedeonboardingverbondenmetdeoverigeteamleden.Ze voelenzichthuisinhetteam.

• Bijiemanddieeengoedeonboardingheeftgehad,neemtdewerktevredenheidmet30%toeinvergelijking metiemanddienietgoedisontvangeneningewerkt.

• Dekansdatiemandlangeretijdbijhetbedrijfblijftwerken,isnaeengoedeonboardingbijnatwintigkeer hoger.

• Deproductievannieuwewerknemersdieeengoedeonboardinghebbengehad,ismeerdan50%hoger.

Pre-boardingsprogramma

Hetonboardenbegintalvoordatdenieuwewerknemerstartmetwerken.Datnoemjepre-boarding.Tijdens dezeperiodezorgthetbedrijfervoordatdenieuwewerknemerweetwathijkanverwachten.Zokunjeervoor kiezenomvoorafeenmailtesturenmetallerleipraktischeinformatieoverdeeerstewerkdagen.Eenpaar voorbeeldenvanwatjekuntvertellen:

CONCEPT

• kledingvoorschriftenofwerkkleding

Ligtdewerkkledingklaarofmoetdewerknemerdiezelfverzorgen?

• devoorzieningenvooretenendrinken

Isereenbedrijfsrestaurantwaarhetpersoneeletenkankopen?Ofisergeenmogelijkheidomophetwerk etentekopen?Enkunjekoffiekrijgenophetwerk?

• debegeleiding

Wiezorgtdeeerstedagenvoordebegeleidingenwatisdefunctievandezepersoon?

• dewerktijdenendepauzemomenten

Zijndepauzesvooriedereengelijk?Hoeweetdenieuwewerknemerwanneerhetpauzeis?

• eenoverzichtvandeeerstewerkweek

Wanneerisdeontvangst,bijwiemoetjejemelden,wanneerstarthetwerken,zijnertrainingenofopleidingen?

Tegenwoordigkiezenveelbedrijvenervoorombijdepre-boardingonlinetrainingenaantebieden,waardoorde nieuwewerknemeralweethoedewerkzaamhedeneruitgaanzien.Ditgebeurtdoorfilmpjes,maarookdoor instructievideo’sofeenboekmetopdrachtendiedewerknemermoetuitvoeren.

Kortecheckvooraf

Alsjealleinformatiehebtgestuurd,kunjeervoorkiezenomvoordeeerstewerkdagnogevenmetdenieuwe werknemertebellen.Heefthijnogvragen?Kunjenogietsdoenomervoortezorgendathijmetzelfvertrouwen begint?Jevraagtdewerknemerofallesduidelijkis.

Eennieuwewerknemerinwerken

Alsdenieuwewerknemerisaangekomenbijhetbedrijf,kanhetinwerkenbeginnen.Eenaantalzakenzalinde inwerkperiodezekerwordenbehandeld.Binnenhumanresources(hr)wordtvaakgesprokenvande4C’svan onboarding:compliance,clarification,cultureenconnection.Deze4C'shelpennieuwemedewerkerszichsneller thuistevoelenenproductieftewordenbinnenhetbedrijf.

1. compliance(naleving)

Hetaanlerenvanbasisregels,proceduresenrichtlijnenbinnenhetbedrijf,zoalswerkomstandigheden, veiligheidsregelsenbedrijfsbeleid.Welkeregelsgeldenbinnenhetbedrijf?Watzijnderegelsdiegeldenvoor hetwerk?Isveiligheidskledingdrageneenvereisteofheeftdewerknemereengeheimhoudingsplicht?

Wanneerenhoemeldtdewerknemerzichziek?

2. clarification(duidelijkheid)

Hetverduidelijkenvanderolenverantwoordelijkhedenvandenieuwemedewerker,zodaterduidelijkheid isoverwatvanhemverwachtwordt.Watverwachthetbedrijfpreciesvandewerknemer?Moethijeen bepaaldeproductieleveren?Isdekwaliteitvanhetwerkbelangrijkofstaatvooraldekwantiteitvoorop? Magdewerknemerfoutenmaken?Enwelkeambitieverwachthetbedrijfvandewerknemer?

3. culture(bedrijfscultuur)

CONCEPT

Hetkennismakenmetdebedrijfscultuur,normenenwaarden,zodatdenieuwemedewerkerzichgoedkan aanpassenendeelgaatuitmakenvanhetteam.Watwilhetbedrijfuitstralen?Dragendewerknemerscasual kledingofeendriedeligpak?Magdewerknemeropdefietsnaardeklantofmoethijbeslistmeteenelektrische auto?Sprekencollega’selkaaraanmetuofje?Mogenenkunnenwerknemerszonderafspraakbijde leidinggevendeofbijhrbinnenstappen?Hoevrijzijndewerknemersinhetinvullenvanhuneigenwerk?De bedrijfscultuurisvanessentieelbelangvoorhetwelbevindenvanwerknemersbinnenhetbedrijf.Niet iedereenpastbijdezelfdecultuur.

4. connection(verbinding)

Hetbevorderenvansocialecontactenenrelatiesmetcollega's,zodatdenieuwemedewerkerzichverbonden voeltmethetteamendeorganisatie.Hoeishetbedrijfingericht?Hiervoorwordenvaakorganigrammen gebruikt,zodatdewerknemerkanzienwaarhijstaatbinnenhetbedrijf.

Evaluerenonboarding

Nieuwewerknemerskrijgendustweekeermeteenonboardingtemaken:voordatdeeerstewerkdagstartbijde pre-boardingendaarnahetdaadwerkelijkeinwerkenvanafdeeerstewerkdag.Hetisalswerkgeverbelangrijk omditprocesbeidekerengoedinbeeldtehebben.

Naenkelewekenkunjedeonboardingevalueren.Dithelptjeomtebegrijpenwatgoedwerktenwaarverbeteringen nodigzijn,zodattoekomstigeonboardingseffectieverenaangenamerwordenvoornieuwemedewerkers.Door feedbacktevragenaannieuwemedewerkersenleidinggevendenkunjeontdekken:

• ofde4C's(compliance,clarification,culture,connection)goedzijnovergebracht

• hoegoeddenieuwemedewerkerzichopzijngemakvoeltindeorganisatieenbinnenhetteam

• ofdemedewerkerdenodigeinformatieenondersteuningheeftontvangenomsuccesvolinderoltestarten

• welkeonderdelenvanhetonboardingprogrammamogelijkontbrekenofoverbodigzijn.

Opdracht2 Onboarding

a. Watisonboarden?Kieshetjuisteantwoord. eennieuwewerknemerinschrijven kennismakenmetdewerkgeverendewerkzaamhedenlerenkennen begeleidenvandeuitzendkrachtnaardeopdrachtgever

b. Koppelelkebeschrijvingaanhetjuistebegrip.

Begrip

Compliance

Clarification

Culture

Connection

Beschrijving

Watwilhetbedrijfuitstralen?

Hoeishetbedrijfingericht?

Welkeregelsgeldenbinneneenbedrijfenvoor hetwerk?

CONCEPT

Watverwachthetbedrijfvandewerknemer?

c. Opwelketweemomentenkrijgennieuwewerknemerstemakenmeteenonboarding?

3.2 Personeelsdossier

Werkgeverszijnwettelijkverplichtpersoonlijkegegevensvanhunmedewerkersteverwerkenentebewaren.Dit heetpersoneelsadministratie Degegevensvandemedewerkerwordenopgeslagenineenpersoneelsdossier

Ditiseen(digitale)mapmeteenverzamelingvanallerelevantegegevenspermedewerker.

Personeelsdossiersbijhoudenheefteenaantaldoelen:

• hetpersoneelsbeleideffectiefenefficiëntkunnen uitvoeren

• hetkunnenvoldoenaanwettelijkeverplichtingen

• hetveiligenoverzichtelijkbewarenvan administratieveenfiscalegegevens

• hetvastleggenvanhetfunctionerenvande medewerker

• beslissingenoverdeloopbaanvandemedewerker kunnennemen

• dearbeidsovereenkomstmetdemedewerker kunnenuitvoeren.

Digitale personeelsadministratie.

Onderdelenvaneenpersoneelsdossier

Ineenpersoneelsdossierverzameljeinformatieoverdevolgendeonderwerpen:

Persoonlijkegegevens

Inelkpersoneelsdossierneemjepersoonlijkegegevensopvandemedewerker.Denkhierbijaandenaam,het adresendewoonplaatsvandemedewerker,maarookaanhetburgerservicenummer(bsn).Daarnaastneemje informatieopoverdesollicitatievandemedewerker:zijnmotivatiebrief,cvenkopieënvandiploma’s,certificaten ofgetuigschriften.OokbewaarjeeeningevuldeopgaafvoordeloonheffingenindienvantoepassingeenVerklaring OmtrenthetGedrag(VOG)eneenwerk-ofverblijfsvergunning.

Identificatieplicht

CONCEPT

Iedereenbovende14jaarmoetzichhoudenaandeidentificatieplicht Ditbetekentdatjemeteengeldig identificatiebewijsmoetkunnenaantonenwiejebent.EenpaspoortofID-kaartzijngeldigeidentificatiebewijzen.

Ookophetwerkkrijgjetemakenmetdeidentificatieplicht.Alswerkgeverbenjenamelijkverplichtomdeidentiteit tecontrolerenvaniedereendiebijjeindienstkomt.Alsjeeennieuwemedewerkerhebtaangenomen,moetje controlerenofhetpaspoortofID-bewijsechtisenofdegeldigheidsdatumdaarvannietisverlopen.Voorheen gingeenkopievanjeID-bewijsinhetpersoneelsdossier,maartegenwoordigmagjegeenkopiemeermakenvan eenID-bewijs.

Eenrijbewijsisookeenidentiteitsbewijs,maarjemagdatnietgebruikenalsidentificatiebijindiensttredingbij eennieuwewerkgever.Ditkomtomdatophetrijbewijsgeengegevensoverdeverblijfsstatusennationaliteit staan.

Arbeidsovereenkomstenenarbeidsvoorwaarden

Inhetpersoneelsdossierbewaarjeookdearbeidsovereenkomst(en)vandemedewerkerendeeventuelewijzigingen hierindieschriftelijkzijnovereengekomen.Denkhierbijbijvoorbeeldaaneenveranderinginhetaantalurendat eenmedewerkerperweekwerktofeenverlengingvandeovereenkomst.Naastdearbeidsovereenkomstneem jedocumentenopoverdegeldendearbeidsvoorwaarden.Bijvoorbeeldoverdepensioenregelingvande medewerker,eenoverzichtvanzijnverlof,eventuelebonusregelingendiegeldenofeenoverzichtvan onkostenvergoedingen.

Indienvantoepassingbewaarjeinhetdossierookdocumentenwaarindemedewerkerheeftgetekendvoorhet gebruikvanbedrijfseigendommen.Denkbijvoorbeeldaaneenkantoorsleutelofhetgebruikvaneenlaptopvan deorganisatie.

Functionerenenontwikkeling

Inhetpersoneelsdossierneemjeinformatieopoverhetfunctionerenendeontwikkelingvandemedewerker. Denkhierbijbijvoorbeeldaanverslagenvanfunctionerings-/ontwikkelings-enbeoordelingsgesprekkenen gemaakteafsprakenoverdeloopbaanenontwikkelingvandemedewerker.Jekuntookeenoverzichtvangevolgde cursussen,trainingenenopleidingenopnemeninhetpersoneelsdossiereneenoverzichtvanbelangrijkemomenten indeloopbaan,zoalspromotiesofveranderingenvanfunctie.Vaakwordtinhetpersoneelsdossierookeen functieprofielvandefunctievandemedewerkeropgenomen.Ditgeeftinformatieoverwathetwerkvandeze medewerkerpreciesinhoudtenwaaropzijnfunctionerings-enbeoordelingsgesprekkenzijngebaseerd.

Ziekteverzuim

Inhetpersoneelsdossierregistreerjehetziekteverzuimvandemedewerker.Hierbijlegjealleenvasthoevaak demedewerkerheeftverzuimd(verzuimfrequentie)enhoelangditverzuimduurde(verzuimduur).

Demedischeoorzakenvanhetverzuimmagjeinverbandmetdeprivacyvandemedewerkernietregistreren.

Diversenenbijzonderheden

Totslotbewaarjeinhetpersoneelsdossieroverigeinformatieoverdemedewerker.Ditzijnbijvoorbeeld aantekeningenvandeleidinggevendeofcorrespondentietussendemedewerkerendeorganisatie.

Checklistpersoneelsdossier

Persoonlijke gegevens

Naam,adresenwoonplaats

Burgerservicenummer(bsn)

Informatieoverdesollicitatie:brief,cv

Kopieënvandiploma’s,certificaten,getuigschriften

Opgaafloonheffing

VerklaringOmtrenthetGedrag(VOG)

Werk-ofverblijfsvergunning

Arbeidsovereenkomsten en arbeidsvoorwaarden

Arbeidsovereenkomstenenschriftelijkewijzigingenhierin

Documentenovereenpensioenregeling

Verlofoverzicht

Bonusregelingen

Overzichtvanonkostenvergoedingen

Documentenoverhetgebruikvanbedrijfseigendommen

Functioneren en ontwikkeling

Verslagenvanfunctionerings-enbeoordelingsgesprekken

Afsprakenoverloopbaanenontwikkeling

Overzichtvangevolgdetrainingen,cursussenenopleidingen

Overzichtvandeloopbaan

Functieprofiel

Ziekteverzuim

CONCEPT

Verzuimfrequentie

Verzuimduur

Diversen en bijzonderheden

Aantekeningen

Correspondentie

Informatiedienietinhetpersoneelsdossiermagstaan

Jemagalleengegevensinhetpersoneelsdossieropnemen diedaadwerkelijknoodzakelijkzijnvoorhetuitvoerenvan personeelsbeleidenhetbegeleidenvandemedewerker.Er zijnookonderwerpenwaaroverjegeeninformatieinhet personeelsdossiermagopnemen,bijvoorbeeldgegevens overras,geloofofgeaardheid. Ookmedischegegevenswordeninprincipenietinhet personeelsdossieropgenomen.Ditmagalleenalser medischezakenzijnwaarmeedewerkgeverrekeningmoet houden.Denkbijvoorbeeldaaneenmedewerkerdielast heeftvanepilepsie,astmaofdiabetes.Collega’smoeten wetenhoezijmoetenhandelenwanneerzo’nmedewerker doorzijnziekteinnoodverkeert.

Individueelencollectiefpersoneelsdossier

CONCEPT

Medischeinformatie:alleeninhetpersoneelsdossier als het nodig is voor de veiligheid.

Ingrotereorganisatieswordthetpersoneelsdossiervaakverdeeldineenindividueeldossiereneencollectief dossier.Jekuntgegevensvoordeorganisatiealsgeheelbijhouden,maarookvooreenindividuelemedewerker. Wiezorgtvoordemeesteomzet?Hoevaakisiemandziek?Hoeverhoudtzichdattotdeheleorganisatieoftot debranche?Metdieinformatiekunjeingrijpen.Alsjeslimbent,gebruikjedezeinformatieookalsbasisvoor jouwbedrijfseconomischbeleid.Jekrijgtdaardoornamelijkmeerenbeterinzichtinbedrijfsprocessenenhet prestatieniveau.

Ineenindividueelpersoneelsdossierwordenallegegevensbewaarddiealleeninformatiegevenovereenspecifieke medewerker.Denkbijvoorbeeldaanpersoonlijkegegevenseninformatieoverfunctionerenenontwikkeling. Informatiedieookietszegtoverhetpersoneelsbestandinzijngeheel,komtinhetcollectiefpersoneelsdossier Bijvoorbeeldinformatieoverziekteverzuimofdoorstroomvanmedewerkers.Hiervankunnenanalysesworden gemaaktdieinzichtgevenvooreeneffectieveuitvoeringvanhetpersoneelsbeleid.

Voorbeeld

Leonisleidinggevendeineengroteorganisatie.Alséénvanzijnmedewerkerszichziekmeldt,houdthijdatbijin eenonlineregistratiesysteem.Depersoneelsafdelingverzameltdezegegevensvandeheleorganisatieenkan hieruitrapportagesopvragen.

Ineenvandezerapportagesisbijvoorbeeldteziendaterbinneneenbepaaldeafdelingopvallendmeer ziekmeldingenzijndanbinnenandereafdelingen.Hierdoorkanwordenonderzochtwaardoorditkomt.Wellicht zijndemedewerkersbinnendezeafdelingoverbelastenmoethetinstroombeleidhiervoorwordenherzien.

Algemeneverordeninggegevensbescherming(AVG)

Depersoonlijkegegevensdieeenorganisatievanhaarmedewerkers,(potentiële)klanten,leveranciersenanderen vastlegt,vallenonderdeAlgemeneverordeninggegevensbescherming(AVG) DeAVGbeschermtdeprivacyvan diepersonen.Dezeverordeningbevatvoorschriftenvoorderegistratieenhetgebruikvanpersoonsgegevens. Degegevensdieinhetpersoneelsdossierwordenopgenomen,zijnpersoonlijk.Hetisnietdebedoelingdatdeze openbaarworden.DeAVGzorgtervoordatorganisatieszorgvuldigmetdepersoonlijkegegevensvanhun medewerkersmoetenomgaan,zodatdeinbreukopdeprivacyzokleinmogelijkis.

Ditbetekenthetvolgende:

• Jemoetzorgvuldigomgaanmetdepersoonsgegevensvanjemedewerkers.Ditbetekentdatjedegegevens altijdvolgensvasteproceduresbewaartendatzenietdooriedereenzijnintezien.

• Jemagpersoonsgegevensvanmedewerkersalleengebruikenvoordoelendievoorafbepaaldenduidelijk omschrevenzijn.Voorjemedewerkermoetvoorafduidelijkzijnwaarvoorzijngegevensgebruiktzullenworden. Alsjezijngegevenseenmaalhebt,magjehiernietlateralsnogietsandersmeedoenzondertoestemmingte vragenaandemedewerker.

• Degegevensverwerkingmoetgoedwordenbeveiligd.Gegevensmogenniettoegankelijkzijnvooronbevoegden.

CONCEPT

Inkleineondernemingenheeftmeestalalleendeondernemerofleidinggevendeinzichtindepersoneelsdossiers, samenmetdegenediedepersoneelsadministratiebijhoudt.Ingrotereorganisatieswordendepersoneelsdossiers bijgehoudendoordepersoneelsafdeling.

Gegevensbewaren

Alseenmedewerkeruitdiensttreedt,magjedegegevensinzijnpersoneelsdossiernietvooraltijdbewaren.Maar jemagbepaaldegegevensooknietdirectweggooien.Ergeldenwettelijkebewaartermijnenvoordeinformatie inpersoneelsdossiers.Devolgendetabelgeeftweerhoelangjebepaaldegegevensmoetofmagbewarenna uitdiensttredingvandemedewerker.Jemaggegevensalleenlangerbewarenalsditnoodzakelijkis.

Bewaartermijn

Minimaalzevenjaar

Minimaalvijfjaar

Maximaaltweejaar

Soortgegevens

• Persoonlijkegegevens,zoalsnaam,adresenwoonplaats.

• Datumvanindiensttreding.

• Gegevensuitdesalarisadministratie.

• Aanvullendeafsprakenoverarbeidsvoorwaarden.

• Loonbelastingverklaringen.

• Kopievaneenidentiteitsbewijs.

• Arbeidsovereenkomstenwijzigingenhierin.

• Correspondentieoverpromotie,degradatie,benoemingenontslag.

• Verslagenvanfunctioneringsgesprekken.

• Correspondentieover(problematisch)functioneren.

• Kopievaneengetuigschrift.

Maximaaléénjaar

• Sollicitatiegegevens:brief,cv,formulier,referenties.

Digitalepersoneelsdossiers

Jekuntervoorkiezenomjepersoneelsdossiersoppapierofdigitaalbijtehouden,ofeencombinatievanbeide. Voorzowelpapierenalsdigitaledossiersgeldenregelsomtrentdebeveiligingvandossiers.Dezebeveiligingmoet ervoorzorgendatalleenbevoegdepersoneninzichtkunnenkrijgenindedossiersendatgeendatalekken voorkomen.Debeveiligingvanpapierenendigitaledossiersvraagtomeenverschillendeaanpak.Papieren dossiersbeveiligjebijvoorbeelddoorzetebewarenineenkastmeteensloterop,waarvanalleendebevoegde personendesleutelhebben.Bijdigitaledossiersmoetjebeveiligingnatuurlijkookinordezijn,zodatgegevens nietinhandenvanonbevoegdenkunnenvallen.Eengoedefirewall,sterkewachtwoordenentweetrapsverificatie zijnvereisten.

Digitaal personeelsdossier.

CONCEPT

Digitaliserenpersoneelsdossiers:veiligheidvooralles

Personeelsdossiersvormenvoorveelhr-managersnogaltijdeenflinkpijnpunt.Dedossiersmoetenallereerst voldoenaanuiteenlopendewet-enregelgeving.Daarnaastwerkenveelbedrijvennogsteedsmetfysiekedossiers. Probleemhierbijisdatzekeringrotereorganisatiesjehetbeheernietmeereffectiefkuntuitvoeren.

Daniseendigitaaldossierwellichttochhandiger.Hierinkunjenamelijksnelzakenopzoekenenwijzigenen bovendienbespaarjeenormveelruimte.Dedossiersbewaarjenietlangerindebedrijfskelderofineenaparte loods,maaropeenaantalgoedbeveiligdeserversdoorhetland.Maarletwelgoedopbijhetdigitaliserenenhet digitaalarchiverenvanpersoneelsdossiers!HetisnietietswatJanenallemanevenkanuitvoeren.Vertrouwelijke persoonsinformatiemoetjegoedbeschermen.

Meldplichtdatalekken

Sinds1januari2016geldtnamelijkdemeldplichtdatalekken.Krijgtjeorganisatietemakenmeteendatalek,dan benjeverplichtomditdirecttemeldenbijdeAutoriteitPersoonsgegevens.Letop:eendatalekgaatnietaltijd overcyberaanvallen.Alseeninbrekerfysiekepersoneelsdossierssteelt,hebjeookeendatalek.Ofhetnugaat omeeninbraak,hetkwijtrakenofonbevoegdgebruikvanpersoonsgegevens;inaldiegevallenissprakevaneen datalek.Isditdatalekeengevolgvannalatigheid,danloopjebovendienkansopeenboetetot€820.000of10% vandejaaromzetperovertreding.

Vanpapiernaardigitaal

Indatlichtishetnietslimomzowelpapierenalsdigitalepersoneelsdossiersnaastelkaarteblijvenbewaren.Dan loopjeimmerstweekeerdekansopeendatalek.Alsjeorganisatienogpapierendossiersheeft,ishetslimom tekiezenvoor‘substitutiescanning’;hetomzettenvandepapierendossiersnaardigitaledossiers.Datproces kannietzomaariedereenuitvoeren.Jemoeternamelijkoplettendatdenieuwedigitaledocumentendezelfde bewijskrachtkrijgenalsdeoudepapierendocumenten.Daarvoorhebjeeengecertificeerdepartnernodig.Het voordeelvanditprocesisweldatdedossierseenopfrisbeurtkrijgen.Hoevaakgebeurthetnietdatdocumenten dieallangnietmeergeldigzijntochnogineendossierzitten?

Kieseenbetrouwbarepartner

Jewiltpersoneelsdossiersdigitaliserenomdatjededossiersdanmakkelijkerkuntbeheren.Jekunteenvoudig ietsopzoekenenbovendienkunjeeenbewaartermijninstellenvoordedossiers.Aandeanderekantwiljeniet datgevoeligegegevensopstraatkomenteliggenwaardoorjeeenflinkeboetemoetbetalen.Kiesdaaromeen betrouwbarepartnerwaarmeejesamenzorgtvoortoekomstbestendigepersoneelsdossiers.

XpertHR ACTUEEL.

CONCEPT

Opdracht3 Personeelsdossiers

a. Waarvoormoetjepersoneelsdossiersbijhouden?Noteerzesredenen.

b. EennieuwemedewerkeroverhandigteenVOG.

Inwelkonderdeelvanhetpersoneelsdossierwordtditdocumentbewaard?Kieshetjuisteantwoord. persoonlijkegegevens arbeidsovereenkomstenenarbeidsvoorwaarden functionerenenontwikkeling ziekteverzuim diversenenbijzonderheden

c. Eennieuwemedewerkerheefteendocumentondertekendwaarinstaatdathijeentelefoonvandeorganisatie gebruikt.

Inwelkonderdeelvanhetpersoneelsdossierwordtditdocumentbewaard?Kieshetjuisteantwoord. persoonlijkegegevens arbeidsovereenkomstenenarbeidsvoorwaarden functionerenenontwikkeling ziekteverzuim diversenenbijzonderheden

d. Geeftweevoorbeeldenvangegevensdienietineenpersoneelsdossiermogenstaan.

e. Welkeinformatiewordtinhetcollectiefpersoneelsdossieropgenomen?Geefookeenvoorbeeld.

Opdracht4 AVG

a. Waarvoorstaatdeafkorting AVG?

b. WatishetbelangvandeAVG?

Opdracht5 Personeelsdossiersopruimen

Jijbentleidinggevendeineenkleineonderneming.Jehoudtzelfdepersoneelsdossiersvanaljemedewerkers bij.Elkjaarruimjededossiersop:jebekijktwelkeinformatiewegmagenwelkeinformatiejenogmoetbewaren. MedewerkerDenzelistweejaargeledenuitdienstgegaan.Zijndossierbevatonderandereeenkopievanzijn paspoort,zijnsalarisoverzichtenzijnarbeidsovereenkomsten.

a. WelkevandegegevensvanDenzelmoetjenuverplichtweggooien?

MedewerksterSouadisachtjaargeledenuitdienstgegaan.Inhaarpersoneelsdossierhebjenoghaarpersoonlijke gegevensopgeslageneninformatieoverdeaanvullendearbeidsvoorwaardendiemethaarwarenafgesproken.

b. MoetjedezegegevensvanSouadnuweggooien?

3.3 Formelepersoneelsgesprekken

CONCEPT

Alsleidinggevendevoerjeelkjaareenaantalformelegesprekkenmetjemedewerkers.Jebegeleidtjemedewerkers bijdeontwikkelingvanhunloopbaan.Daarvoorbespreekjeregelmatigmetjemedewerkershoezijfunctioneren enbeoordeeljehenhierop.Bijdeformelegesprekkenvoerenhoudjejeaaneenaantalvastestappen.

Hr-gesprekscyclussen

Degesprekkendiejealsleidinggevendemetjemedewerkersvoert,hebbeneenvastevolgordeenwordenmet eenbepaaldefrequentiegevoerd.Jenoemtditdehr-gesprekscyclusofpersoneelsgesprekkencyclus

Detraditionelegesprekscyclusbestaatnogsteeds,maarsteedsmeerorganisatieskiezenvooreenandereinvulling. Erzijnnieuwevormenvandemedewerkerbegeleiden,stimulerenenontwikkelen,zoalsgesprekkendievooral inhettekenstaanvandeontwikkelingvandemedewerker.Demedewerkerheeftdaneengrootdeelvanderegie ineigenhand.Voorbeeldenzijnhet'goede'gesprek,eenthemagesprek(waarbijdemedewerkerzelfhetonderwerp bepaalt)enhetcoachgesprek(waarbijdemanager(coach)endewerknemer(gecoachte)werkenaaneen ontwikkeling).Doormiddelvandezeontwikkelingkunnenkwaliteitennaarvorenkomenenkandewerknemer daardoorbeterpresteren.

Detraditionelehr-gesprekscyclus

Detraditionelecycluszieteralsvolgtuit:

1. planningsgesprek

Ditvoerjeaanhetbeginvaneencyclus.

2. functioneringsgesprek

Ditvoerjehalverwegedecyclus.

3. beoordelingsgesprek

Ditvoerjeaanheteindevandecyclus.

1.Planningsgesprek

CONCEPT

Detraditionelecyclusstartmeteenplanningsgesprek Ditiseeninteractiefgesprekwaarbijdeplannen(de ontwikkel-enprestatiedoelenvandemedewerker)voordetoekomstwordenbesproken.Beidegesprekspartners zijngelijkwaardigaanelkaar.

2.Functioneringsgesprek

Nahetplanningsgesprekvolgteenfunctioneringsgesprek.Ookditiseeninteractiefgesprek,waarbijwordt gekekennaardevoortgangvandeafgesprokenplannen.Jebespreektsamenhetfunctionerenendeontwikkeling vandemedewerkerenmaaktafsprakenoververbeteringenofontwikkelpunten.Beidegesprekspartnerszijn gelijkwaardigaanelkaar.

3.Beoordelingsgesprek

Detraditionelecycluswordtafgerondmeteenbeoordelingsgesprek Ditiseengesprekwaarindebeoordelaar aangeefthoehijoverdewerknemerdenktenwatditvoorgevolgenheeftvoordewerknemer.Erbestaateen hiërarchietussendegesprekspartners;hetgesprekiseenrichtingsverkeer.

Hetbeoordelingsgesprekwordtgevolgddooreennieuwplanningsgesprek,waarinnieuwedoelenworden besprokenvoordeaankomendeperiode.

Tussentijdsgesprek

Tussendegesprekkendoorkunnentussentijdsegesprekkenplaatsvinden.Hierinkijkjenaardevoortgangvan demedewerker.

Planningsgesprek

Hoevaak?

Wanneer?

Metwie?

Kenmerk?

Communicatie?

Gerichtop?

Eénkeerperjaar

Functioneringsgesprek

Eénkeerperjaar

Halverwege Begin

Leidinggevendeen werknemer

Doelenstellenvoorhet komendejaar

Tweerichtingsverkeer

Toekomst

Leidinggevendeen werknemer

Functioneren optimaliseren

Tweerichtingsverkeer

Toekomst

Beoordelingsgesprek

Eénkeerperjaar

Eind

Leidinggevendeen werknemer

Functionerenbeoordelen

Eenrichtingsverkeer

Verleden

Tegenwoordigvolgenveelbedrijvennietmeerdezetraditionelecyclus.Gesprekkenhebbensteedsmeerhet karaktervanontwikkelingsgesprekken,waarbijdepersoonlijkeontwikkelingvandewerknemercentraalstaat.

Ookzijnditsoortgesprekkenvrijwelaltijdtweerichtingsverkeer,waarbijdewerknemerenleidinggevendeallebei eengelijkwaardigeinbrenghebben.

Voorbeeld

Bramwerktnueenjaaralsleidinggevende.Hijhadzichaanhetbeginvanhetjaarvoorgenomenomeen toegankelijkeleidinggevendetezijn.Medewerkersmoetenzichnietschamenomvragentestellenenmoeten hetaltijdkunnenaangevenalserietsaandehandis.Bramheeftdaaromdedeurvanzijnkantooraltijdopenstaan, zodatmedewerkersgewoonbinnenkunnenlopen.Tijdenszijneerstewerkoverlegmetzijnafdelingheefthijook duidelijktegenzijnteamgezegddatzeditmogendoen.

CONCEPT

Alshijnuterugkijktophetafgelopenjaar,merkthijdatbijnanooitiemandmetvragenbijhemisgekomen.Hij zietzijnmensenwelelkedag.Dusalserietsaandehandzouzijn,hadhijdatvastwelgemerkt.Enhijheeftafen toemetiederemedewerkereenkortgesprekwaarinhijvraagthoehetgaat.Niemandheeftaangegevendater problemenzijn.

Opzichgaathetbinnendeafdelingnietverkeerd.Deafdelingsdoelenwordenaltijdwelgehaald.TochheeftBram geengoedbeeldvanzijnteam.MedewerkerJimbijvoorbeeldzougraageenopleidingvolgenomzichte specialiseren,maardurftditnietzomaartevragen.VerderiserwatspanningtussenmedewerkstersLisaen Monique,dienietgoedmetelkaaroverwegkunnen.

TotslotheeftdenieuwemedewerkerRayanmoeitemethetbegrijpenvanhetsysteemwaarmeehijmoetwerken enervaarthijdathijhierbijnietgoedgenoegwordtingewerkt.Hijvraagtnietomhulp,wanthijwilzichgraag bewijzenenblijkbaarwerkthetnueenmaalzoinditbedrijf.

AlsBramnietbeteropdehoogteisvanwatinzijnteamspeelt,kunnenproblemenontstaan.Omtewetenwelke behoeftenzijnmedewerkershebben,zalhijmeeraandachtmoetenbestedenaanhetvoerenvangestructureerde personeelsgesprekken.

Gespreksfasenformelegesprekken

Bijhetvoerenvanformelegesprekkenvolgjeeenaantalvastestappen:

1.Voorbereiding

Tijdensdevoorbereidingsfasesteljedeagendavoorhetgesprekop.Vervolgensbedenkjeperagendapuntwat jepreciesmetjemedewerkerwiltbespreken.Bijdevoorbereidingsfasehoortookhetorganiserenvanhetgesprek: jeplanteentijdenlocatievoorhetgesprek,nodigtjemedewerkerhiervooruitenvertelthemhoehijzichophet gesprekmoetvoorbereiden.

2.Opening

Indeopeningsfasestartjehetgesprek.Jebegintnietdirectmethetbesprekenvanjeagendapunten,maarvertelt eerstinwelkestappenhetgesprekzalverlopen,waaroverhetzalgaanenhoelanghetzalduren.Alsditvoorje medewerkerduidelijkisenhijzichopzijngemakvoelt,kunjemethetgesprekbeginnen.

3.Hetgesprek

Indegespreksfasebespreekjeéénvooréénjeagendapunten.

4.Afronding

CONCEPT

Indeafrondingsfasesluitjehetgesprekaf.Jevatdebelangrijksteconclusiesvanhetgespreksamenenmaakt denodigeafsprakenmetjemedewerker,bijvoorbeeldoververvolgactiesdiedemedewerkermoetuitvoeren. ZorgdatafsprakenaltijddevijfW’senéénHbevatten:

• Watmoetergebeuren?

• Wiemoetdatdoen?

• Waarmoetdatgebeuren?

• Wanneermoethetgebeurdzijn?

• Waarommoethetgebeuren?

• Hoemoethetwordengedaan?

5.Verslaglegging

Nahetgesprekmaakjehiervaneenverslag.Hieringeefjeeenkortesamenvattingvanhetgesprekenlegjede gemaakteafsprakenvast.Zovoorkomjelatermogelijkemisverstanden.Jelaathetverslaglezenaanjemedewerker. Eventueellaatjehemditookondertekenen.Regelshieroververschillenperorganisatie.Verslagenvanformele gesprekkenbewaarjeinhetpersoneelsdossiervandemedewerker.

Tipsvoorpersoneelsgesprekkenvoeren

Bijeenformeelgesprekvoerenkunjedevolgendegesprekstechniekengebruiken:

• Zorgvooreengelijkwaardigepositie.Gadusnietachterjebureauzitten,maargametdegesprekspartneraan eentafelzitten.

• Weesnietteveelaanhetwoord.Alsjijpraat,kandeandernietpraten.

• Luistertussenderegelsdoorenluisteronbevooroordeeld.

• Luisterempathisch.Probeerjeinteleveninhoedeanderzichvoelt.

• Concentreerjeopwatdeanderzegtenzorgdatjeondertussennietbezigbentmethetbedenkenvaneen antwoord.

• Vathetverhaalregelmatigsamen.

• Stelzoveelmogelijkopenvragen.

• Geefgeenwaardeoordelen.

• Stelgeensuggestievevragen.

• Laatooknon-verbaaljeinteresseblijken.

• Zorgvooroogcontact.

• Wachtnahetstellenvaneenvraag;geefdeandertijdomnatedenken.

• Probeertezoekennaargezamenlijkebelangen.

• Vermijdhetinnemenvanstandpunten.

• Verhelderproblemenzovolledigmogelijkomoverhaasteactietevoorkomen.

Opdracht6 Personeelsgesprekken

Deviersoortenformelepersoneelsgesprekkenwordennietallemaalinelkeorganisatietoegepast.

a. Welkegesprekkenuitdegesprekscycluszijnbinnenjouworganisatiegebruikelijk?

b. Leguitwaarombinnenjouworganisatieisgekozenvoorhetvoerenvanbepaaldesoorten personeelsgesprekken.

Opdracht7 Formelegesprekken

CONCEPT

Formelegesprekkenverlopenvolgenseenbepaaldestructuurenbepaalderegels.Waaromisdatzo?

3.4 Planningsgesprek

Eénkeerperjaarvoerjealsleidinggevendeeenplanningsgesprek(ookweldoelstellingsgesprek)metjeindividuele medewerkers.Meestaldoejeditaanhetbeginvanhetjaar.Hetisheteerstegesprekindetraditionele hr-gesprekscyclus.Tijdenshetplanningsgesprekstaandeverwachtingenvanjouenjemedewerkercentraal.Je bespreekttweesoortendoelstellingen:doelstellingenvoorwerkresultatendiemoetenwordenbehaalden doelstellingenvoordeontwikkelingvandemedewerkerzelf.Diebespreekjesamenomtotduidelijkeafspraken tekomen.Hetplanningsgesprekiseengelijkwaardiggesprekendustweerichtingsverkeer.

Gespreksfasen

Tijdenshetplanningsgesprekdoorloopjedevijffasenvanformelepersoneelsgesprekken.

1.Voorbereiding

Voordatjehetplanningsgesprekgaatvoeren,zorgjedatjeheldervoorogenhebtwelkeorganisatiedoelstellingen hetkomendejaarmoetenwordenbehaald.Ingroteorganisatieswordendezevaakbepaalddoordedirectie.In eenkleineorganisatiebepaaltdeondernemerofleidinggevendedit.Jebedenktvervolgenswelkebijdrageaan dezedoelstellingenjeverwachtvanjemedewerker.Watwiljedathijdoetenhoezorgjedatzijnresultaten meetbaarzijn?Alsjeorganisatiezichineennieuwerichtinggaatontwikkelen,watmoetjemedewerkerdan kunnenomzijnwerktekunnenblijvendoen?Jekunthierbijgebruikmakenvanhetfunctieprofielvande medewerker.Hierinstaatnamelijkwelkeeigenschappenbelangrijkzijnvoorhetuitvoerenvandefunctie.Ditzijn meestalookdeeigenschappenwaarvanjewiltdatdemedewerkerzicherverderinbekwaamt.Alsjebedenkt welkeresultatenjevanjemedewerkerverwacht,houddanrekeningmetdeomvangvanzijnwerkweekenmet zijnervaringsniveau.Zozorgjeervoordatjeverwachtingenreëelzijn.

Jebereidtjenietalleenzelfvoorophetplanningsgesprek,maarjevraagtookaanjemedewerkeromzichvoor tebereiden.Ineenplanningsgesprekgevennamelijkbeidepartijenhuninput.Jevraagtjemedewerkerofhij alvastwilnadenkenoverzijnrolbinnendeorganisatie.Hoeziethijzelfzijneigenontwikkelingvoorzich?Wat verwachthijvanzijnwerkinhetkomendejaar?

Bijeenplanningsgesprekwordtvaakgebruikgemaaktvaneenplanningsformulier.Hieropstaateenaantal standaardonderdelenwaaroverhetgesprekkangaan.Hetformulierhelptjeomjegesprekkenmetverschillende medewerkersopdezelfdemaniertedoorlopen.Jekunterookdebesprokenpuntenengemaakteafsprakenop vastleggen.

2.Opening

Bijdeopeningvanhetgesprekverteljedemedewerkerwathetdoelvanhetgesprekis:samenkomentotheldere afsprakenoverwerkresultatenenpersoonlijkeontwikkeldoelen.

3.Hetgesprek

Jebeginthetgesprekdoorinhetkortvoordemedewerkertebeschrijvenwelkeontwikkelingenhetkomende jaarbelangrijkzijnvoorjeorganisatie.Denkbijvoorbeeldaaneenbepaaldeomzetgroei,deinvoeringvaneen nieuwewerkmethodeofhetverbeterenvandeefficiëntie.Geefookduidelijkaanwatdeontwikkelingenvoor gevolgenhebbenvoorjeafdelingenvoordefunctievanjemedewerker.

Vervolgensgeefjeaanwatjijvanjemedewerkerverwachtophetgebiedvanwerkprestatiesenzijneigen ontwikkeling.Jevraagthemwelkeideeënhijhieroverzelfheeft.Jelaatdemedewerkeruiteindelijkzelfeenaantal doelstellingenformuleren.Zozalhijmeerdeverantwoordelijkheidervarenvoorhetbehalenvandedoelstellingen danwanneerjijhemdezeoplegt.Houdwelgoedindegatendatdedoelstellingenpassenbijdeorganisatieen haalbaarzijn.ZorgdatdedoelstellingenSMARTwordengeformuleerd:specifiek,meetbaar,acceptabel,realistisch entijdgebonden.

CONCEPT

VoorbeeldSMART-doelstelling

SMART-doelstellingvoorhetverbeterenvandewerkresultaten:

‘Aanheteindevanhetjaarheeftdemedewerkerzijnproductiviteitverhoogdmet1%.’

SMART-doelstellingvoordepersoonlijkeontwikkeling: ‘Aanheteindevanhetjaarkandemedewerkervolledigzelfstandigstoringenaanproductieapparatuuroplossen.’

Vraagtotslotwatdemedewerkernodigheeftomzijndoelstellingentekunnenbereiken.Denkhierbijbijvoorbeeld aanregelmatigoverlegmetjou,inhoudelijkeverdiepingdooreencursusofeengoedesamenwerkingmetzijn collega’s.Weesjebewustvanwelkeondersteuningjehembelooftenkomdezebeloftesookna.

4.Afronding

Bijdeafrondingvanhetgesprekherhaaljedebelangrijkstepuntendiezijnbesprokenendedoelstellingendie zijnvastgesteld.Ookspreekjeafhoehetvervolgtrajectvandebegeleidingeruitziet.Jegeeftbijvoorbeeldalvast aanwanneerhetfunctioneringsgesprekzalplaatsvindenofspreektafhoedemedewerkerjeopdehoogtezal houdenvanzijnvorderingen.

5.Verslaglegging

Debesprokendoelstellingenengemaakteafsprakenlegjevastineenverslag.Zorgervoordatdemedewerker hetverslaginzietenformeelakkoordgaatmetdeinhouddaarvan.

Opdracht8 Planningsgesprek

a. Hoewordteenplanningsgesprekookwelgenoemd?

b. Hoevaakenwanneervoerjeeenplanningsgesprekmeteenmedewerker?

c. Beschrijfineenpaarzinnenwattijdenshetplanningsgesprekwordtbesproken.

d. Hetplanningsgesprekistweerichtingsverkeer.Watwordthiermeebedoeld?

Opdracht9 Planningsgesprekvoeren

Inhetplanningsgesprekbespreekjewelkedoelstellingendemedewerkerhetkomendejaarmoetgaanbereiken. Jebespreektdoelstellingenvoorwerkresultatendiemoetenwordenbehaaldenvoordeontwikkelingvande medewerkerzelf.

a. Bedenkvooréénvanjemedewerkerstweemogelijkedoelstellingenvoorwerkresultaten.

b. Bedenkvoordezemedewerkerooktweedoelstellingenvoordepersoonlijkeontwikkeling.

3.5 Functioneringsgesprek

CONCEPT

Enigetijdnahetplanningsgesprekvoerjemetdemedewerkereenfunctioneringsgesprek.Meestaldoejedit halverwegehetjaar.

Hetfunctioneringsgesprekheeftdriedoelen.Indeeersteplaatsbespreekjehetfunctionerenvandemedewerker indeafgelopenperiode.Watdoethijgoedenwaarliggenmogelijkhedenvoorverdereverbetering?Vervolgens bespreekjehoedemedewerkerzijnprestatiesindeaankomendeperiodeverderkanverbeteren.Totslotbiedt hetfunctioneringsgesprekdegelegenheidommetjemedewerkertepratenoverjullieonderlingesamenwerking. Vindenjulliedatdesamenwerkingprettigverlooptofkandaarinietswordenverbeterd?Ookhetfunctioneren vandeleidinggevendekandustersprakekomen.Functioneringsgesprekkenzijntoekomst-enoplossingsgericht.

Gespreksfasen

Bijeenfunctioneringsgesprekvoerenvolgjedevijffasenvanformelepersoneelsgesprekken.

1.Voorbereiding

Tijdenshetfunctioneringsgesprekbespreekjemetjemedewerkerwathijgoeddoetenopwelkgebiedhijzijn functionerennogverderkanverbeteren.Omhiervaneengoedbeeldtehebbenmoetjehetfunctionerenvande medewerkeranalyseren.Jeweetdanprecieswelkepuntenjemethemmoetbespreken.

Voordatjedeprestatiesenontwikkelingvanjemedewerkergaatanalyseren,moetjebepalenwaaropjeprecies gaatletten.Ditkunjeindeeersteplaatsafleidenuithetverslagvanhetplanningsgesprek.Inditgesprekhebje immerseenaantalontwikkeldoelstellingenafgesprokenmetdemedewerker.Hoeverisdemedewerkermetdeze doelstellingen?Heefthijnogergensextraondersteuningbijnodig?Heefthijzelfbepaaldewensenvoorzijnverdere ontwikkeling?

Ookkunjehetfunctieprofielgebruikendathoortbijdefunctievandemedewerker.Hetfunctieprofielgeeft namelijkmeeralgemeneinformatieoverwateenmedewerkerindezefunctiemoetkennenenkunnen.Voldoet demedewerkerhieraanofzijnerpuntenwaarophijzichverderkanontwikkelen?

Hoofdstuk3 Functionerenenbeoordelen

Belangrijkepuntenbijhetanalyserenvanjemedewerker

• Weesobjectiefinjeoordeel.Kijknaarconcretegebeurtenissenenoordeelnietopbasisvanjegevoel.

• Beginoptijdmetdeanalyse.Omeengoedbeeldtekrijgenmoetjejemedewerkeropmeerderemomenten eninverschillendecontextenanalyseren.Ookontwikkeltjemedewerkerzichindeloopvandetijd.Deze ontwikkelingneemjeookmeeinhetgesprek.

• Inveelorganisatiesiseenstandaardformuliervoorfunctioneringsgesprekkenbeschikbaar.Maakhiervan gebruikbijjeanalyse,zodatjeinformatieverzameltoverdeonderwerpenwaaroverhetgesprekzalgaan.Is ergeenstandaardformulier,danishetraadzaamomzelfeenformuliertemaken.Hiermeezorgjedatjeanalyse engespreksystematischverlopen.

CONCEPT

Geefjemedewerkereeninstructieoverhoehijzichophetfunctioneringsgesprekmoetvoorbereiden.Hijmoet vantevorenbedenkenwathijzelfgoedenmindergoedvindtaanzijnfunctioneren,welkewensenhijheeftvoor zijnontwikkelingindenabijetoekomstenwathijvindtvandesamenwerkingmetjoualsleidinggevende.Geef jemedewerkerhetzelfdeformulierdatjijgebruiktomjeophetgesprekvoortebereiden.Jegeefthemhiervan eennietingevuldeversie.

2.Opening

Verteldemedewerkerwathetdoelisvanhetgesprek,hoehetzalverlopenenhoelanghetongeveerzalduren.

3.Hetgesprek

Jestarthetgesprekmetdepuntendiejemedewerkerwilbespreken.Geefhemdaaromeersthetwoord.Stel hembijvoorbeelddevraagwathijgoedvindtgaanaanzijneigenfunctionerenenwaarhijzelfvindtdaterruimte isvoorverbetering.Vraagooknaarhoehijdesamenwerkingmetjouervaartenontvangeventuelefeedback zonderindiscussietegaan.

Begin een gesprek met positieve punten.

Vervolgensbespreekjedepuntendiejijhebtvoorbereid.Waarschijnlijkiseenaantalhiervanalaanbodgekomen. Beginmetjepositievepuntenengeefeencompliment.Bespreekvervolgensdeverbeterpuntendiejijziet.Vraag demedewerkeromzelfnatedenkenovereengoedeoplossing.Bespreekookwatdemedewerkervanzijnfunctie enwerkzaamhedenvindtenhoehijzijntoekomstbinnendeorganisatieziet.Dithelptjullietebepalenhoede medewerkerzichverderkangaanontwikkelen.

Aandachtspunten

Houdjebijfunctioneringsgesprekkenvoerenaandevolgenderichtlijnen:

• Houdnooitonverwachtfunctioneringsgesprekken.Beidepartijenmoetenzichkunnenvoorbereidenophet gesprek.

• Bouwvoortopvoorgaandegesprekken,maarkomnietterugoptekortkomingenuitlangergeleden functioneringsgesprekkenalsdieinmiddelszijnverbeterd.

• Luisteractief:ontdekwatdeanderwilenwatinhemomgaat.Vraagdoornaarwatdemedewerkervertelten vatregelmatigsamenwatisgezegd.

CONCEPT

• Stelvragenvoordatjefeedbackgeeft.Mensengevengemakkelijkerzelffeedbackdandatzezichlaten bekritiseren.Steldusvragenals'Watzijnvolgensjoujesterkstepunten?','Opwelkepuntenvoeljejeminder bekwaam?'en'Groeijeinbekwaamheidofjuistniet..Leguitwaaromjedatvindt.Hebjevoorstellentot verbetering?'.

• Jehoefthetnietoveralleseensteworden.Benoemsamendepuntenvanovereenkomstendepuntenvan verschil.

• Alsjejemeninggeeftoverdeprestatiesvandemedewerker,houddanrekeningmetdiensvroegereprestaties, metdevrijheidvanhandelendiehijheeftenmetdemoeilijkheidsgraadvandeopdrachten.

• Weesjebewustvanjeeigenvooroordelen.Dezebeïnvloedenjeoordeelsvermogenwatbetreftdeprestaties vandemedewerker.

• Geefhettoealsjejemeningbijstelt.Hetisbeteromeenvergissingtoetegevendanhardnekkigproberen gelijktekrijgen.

• Jegeeftfeedbackopdeprestatiesennietopdemedewerkerzelf.Geefzoveelmogelijkconcreteoordelenen vermijdalgemenetermen.

• Wekgeenvalsehoop.Alsiemandnietgoedfunctioneert,zegdatdaneerlijkenmetgoedeargumenten.Dit geldtookalsergeengroeimogelijkhedenindeorganisatiezijnvooriemanddiewelgoedfunctioneert.

• Blijfnietstekenineentheoretischeanalyse,maarzorgvooreenconcreetactieplan.Laatditopstellendoor demedewerkerzelfentekenbeidenvoorakkoord.

• Streefernaardatdemedewerkerzijnsterkepuntenverderkanontwikkelenenzijnzwakkepuntenkan verbeteren.

4.Afronding

Sluithetgesprekafmetafsprakenoverdeontwikkelingvandemedewerker.Bedenkhierbijhoejedeontwikkeling vandemedewerkermeetbaarmaakt,zodatjeregelmatigkuntcontrolerenofhijopdegoedewegzit.Denk bijvoorbeeldaanbepaaldeverkooptargetshalenofwerkzaamhedenuitvoerenvolgenseenbepaaldenormtijd. Alseraanleidingvooris,maakjeafsprakenoverwatjijanderszultaanpakken,bijvoorbeeldbijhetaansturenvan demedewerker.Legookvastwelkebegeleidingdemedewerkereventueelnodigheeftbijzijnontwikkelpunten enwiedezebegeleidingzalgeven.Ditkunjijzelfzijnofkanbijvoorbeeldeenmeerervarencollegazijn.Geefaan wanneerhetvolgendegesprekongeveerzalplaatsvinden.Waarschijnlijkishetvolgendegesprekeen beoordelingsgesprekaanheteindevanhetjaar,maarjekuntookeentussentijdsgesprekafsprekenalsdatnodig is.

5.Verslaglegging

Netalsvanhetplanningsgesprekmaakjevanhetfunctioneringsgesprekeenverslag.Ookditverslaglaatjedoor demedewerkervoorakkoordondertekenen.Jezorgtdathijzelfeenexemplaarvanhetverslagkrijgt.Zoheeft hijzelfaltijdeenoverzichtvanjullieafspraken.Hetverslagmoetwordenbewaardinhetpersoneelsdossier.

Voorbeeldformulier voor het verslag van een functioneringsgesprek.

Opdracht10 Functioneringsgesprek

Leeshetartikelenbeantwoorddevragen.

CONCEPT

Nooitmeereenfunctioneringsgesprek

Hetfunctioneringsgesprekisopzijnretour.Want:‘Eénkeerperjaareenbloemetjemeenemenopjetrouwdag maaktnoggeengoedhuwelijk.’Maarhoemoethetdanwel?

Daargaanzeweer.Debaaszuchtendmeteenstapelvragenformulierenonderdearm.Dewerknemerermet frissetegenzinachteraan.‘Zo’,begintdebaas,netalselkjaar,‘hoevindjezelfdathetgaat?’Januariis traditiegetrouwdemaandvandefunctioneringsgesprekken.Hetmomentomdeverwachtingenvoorhetkomende jaartebespreken.Enom(vaakoverenweer)complimentenenkritiektegeven.Daarnaastvoegensommige bedrijvenhetfunctioneringsgespreksamenmethetbeoordelingsgesprek:danwordtookhetafgelopenjaar besproken.

Maareenstijgendaantalwerkgeversvraagtzichafofdittijdrovenderitueelnogwelzingeeft.Isheteigenlijkwel effectief?GrotebedrijvenalsAccenture,Booking.com,Deloitte,INGenWoltersKluwerNederlandexperimenteren metnieuwemanierenomhunwerknemersteevalueren.

EnergiebedrijfEnecostoptetweejaargeledenmetfunctioneringsgesprekken.Wantneemnoudievijfpuntenschaal diedaarbijhoort,zegtWillem-BartOverhand(35),hetbeoordelingssysteemvan‘1:slecht’tot‘5:excellent’.‘80 procentvandewerknemersvindtzichzelfbovengemiddeld.Zegjijdatzegemiddeldpresterendanschietenze directindeverdediging,daargaanzenietbeterdoorfunctioneren.’

Willem-BartOverhandstondalspersoneelsmanageraandebasisvaneennieuwemaniervanbeoordelen.Voor goederesultatenishetvolgenshemnodigeen‘continuedialoog’tevoerenmetwerknemers.Dus:elketweeof drieweken‘dekoppenbijelkaarsteken’tijdenseenveelinformelerbijpraatgesprek.

Maarwatbetekentdatindepraktijk?

Eenwerkgelukcijfer

CONCEPT

JulienBoonen(39),directeurklantcontactvanEneco,neemtplaatsineenvergaderruimtedie‘DeNachtegaal’is gedoopt.Vandaagiszo’nmomentdathijenzijnleidinggevendeErikvanEngelen(47),directeurconsumenten, terugkijkenopdeafgelopenperiode.Hoeishetdeafgelopentijdgegaan?JulienBoonenbliktterugopeendrukke periode.Hijisverantwoordelijkvoor700man.Vorigjaarkreeghijtemakenmetbezuinigingeneneenvrijwel compleetnieuwesamenstellingvanzijnmanagementteam.

VanEngelen:‘Knaphoejijjehoofdkoelhebtgehoudenendezaakweerinrustigervaarwaterhebtgekregen.’

Boonen:‘Watstabiliteitzoumijnuveelwaardzijn.Ikwildoorbouwen.’

VanEngelen:‘Ikmisnogiemandinjouwteamdiejouopzijkandrukken,zodatjijmeerachteroverkanleunen. Begrijpjewatikbedoel?’

Boonen:‘Ja,ikdenkhetwel.’

VanEngelen:‘Pakjespace.Neemiemanddiejouzenuwachtigkanmaken.Denk:eenLouisvanGaal.Iemandvan wiejezegt:oeh,daarneemikeenrisicomee,maardiekanonswelverderbrengen.’

Boonen:‘Check.Maarbetrekjijmedanmeerbijdossiers.Gebruikmealssparringpartner,neemmemeenaarde raadvanbestuur.Ikwileenstapnaarbovenmaken.’

VanEngelen:‘Heelgoed.Enjewerkgelukcijfer?’

Boonen(resoluut):‘Een8.’

VanEngelen(lachend):‘Lageraccepteerikniet.’

Zogaatzo’ngesprekdus.Meestalzitheternaongeveertwintigminutenweerop.

‘Geenwetenschappelijkbewijs’

OokPaulBoselie,hoogleraarhumanresourcesmanagementaandeUniversiteitUtrecht,isgeenvoorstandervan hetfunctioneringsgesprek.Kortgeledensprakhijernogovermetderaadvanbestuurvaneenmultinational. Moetenwedegesprekkenafschaffen,vroegenzehem.Zijnantwoordwasondubbelzinnig:‘Ja.’Hijvindtheteen nodeloosinstrument.‘Eénkeerperjaareenbloemetjemeenemenopjetrouwdagmaaktnoggeengoedhuwelijk.’

En:‘Erisgeenenkelwetenschappelijkbewijsdatzo’ngesprekbijdraagtaandeprestatievaneenorganisatieof hetwelzijnvandemedewerkers.’

Wélaangetoondisdatdoorlopendingesprekzijnmetwerknemerseengoedearbeidsrelatiecreëert.‘Daardoor gaateenorganisatiebeterpresteren.’Effectory,eenbureaugespecialiseerdinmedewerkersonderzoek,durfde deknoopalin2012doortehakken–vervoorEneco.Hetmoesthelemaalanders.

Daargingwelwataanvooraf.Wegmetdemanagersfuncties,de150werknemersvormenvoortaaneenzelfsturende organisatie.‘Ikgeloofnietinaangewezenleiderschap.Iemandisniethetbaasjepuuromdathetopzijnkaartje staat’,zegtoprichterGuidoHeezen(46).Hijgingbijzichzelfterade.Wiebenikeigenlijkomtevertellenofiemand hetgoedofnietgoeddoet?‘Watalswenuelkáárgaanbeoordelen?’

Endaarnawerdendusookdefunctioneringsgesprekkenafgeschaft.Nubeoordelenmensendiesamenwerken elkaardriekeerperjaar.Iedereenvraagtzevenmensenomeenbeoordeling.Datgaatmetopenvizier.Wantze leerden:anoniemfeedbackkrijgenvindenmensenheelvervelend.‘Zekeralshetgingomcommentaarophun verbeterpunten.’

Deprocedureiseenvoudig.Schrijfop:watwaardeerdejeindeander?Watzijntips,oppersoonlijkvlaken inhoudelijk?ZokreegHeezentehoren:‘Jedoetenormjebestombijbepaaldegesprekkenwatmeeropde achtergrondtezijn.Somspaktdatgoeduitensomsookniet(danziejedatjejezitoptevreten).’

CONCEPT

Detoonisinformeel,eenkritiekpuntwordtgerelativeerdmeteensmileyofeengrapje.‘Ikmerkdatjedeorganisatie weeropscherpaanhetzettenbent.Heerlijk!Zolangjenietalseenolifantdoordeporseleinkastgaat,juichikdit enormtoe.’

Punten‘verdienen’

Opeenschaalvan‘veronderverwachting’tot‘verbovenverwachting’wordtdescoreopsamenwerking, ontwikkelingenbijdragegenoteerd.Inelkerondezijnpuntente‘verdienen’waarmeedesalarisverhogingwordt berekend.

Wiebenedenverwachtingpresteertkrijgteenwaarschuwing.‘Bijdetweedewaarschuwingnemenweafscheid.’

Datisheelhard,erkentHeezen.‘Hetisweleensvoorgevallen,nulatenwehetzovernietmeerkomen.’

Inhetbeginvondiedereenhetdoodengomdeandertebeoordelen.Nunoemenwerknemershet‘extreem waardevol’,zegtHeezen.‘Wewarenevenbangdatdegenemetdegrootstemondopdevrijdagmiddagborrelde ‘stillewillie’zouovervleugelen.

Maarwatbleek:destoerekerelkreegalsfeedbackdathijbestietsmeerkondoen.’

Endestillewillie?‘Diehoorde:“Wezijnheelblijdatjeerbent.”’

NRC.

a. Watisvolgensditartikelmismeteentraditioneelfunctioneringsgesprek?Noemdriepunten.

b. Welkealternatievenvoorhettraditionelefunctioneringsgesprekwordenvoorgesteld?Noemertwee.

c. ‘Hetisgoeddathettraditionelefunctioneringsgespreksteedsmindervoorkomt.’Benjijheteensmetdeze stelling?Legjeantwoorduit.

d. Opwelkemanierzoujijalsleidinggevendebinnenjouworganisatiewillenomgaanmet functioneringsgesprekken?Legjeantwoorduit.

Opdracht11 Voorbereidenfunctioneringsgesprek

Bekijkterinspiratiehetvolgendefilmpjeovereenfunctioneringsgesprek.

Belangrijkisdatjeoptijdbegintmetjemedewerkersanalyseren.Doejeditpasvlakvoorhetfunctioneringsgesprek, danhebjejenietgoedvoorbereid.

Hoezoujijervoorzorgendatjeeengoedbeeldhebtvanjemedewerkerwanneerhetfunctioneringsgesprekeraan komt?

3.6 Beoordelingsgesprek

Jesluitdejaarlijksegesprekscyclusafmeteenbeoordelingsgesprek.Ineenbeoordelingsgesprekgeefjeeen oordeeloverhetfunctionerenendeontwikkelingvandemedewerkerinhetafgelopenjaar.Ditgesprekheeft formeelgezieneenandereinsteekdanhetfunctioneringsgesprek.Bijhetbeoordelingsgesprekgajenamelijk nietmeeroverleggenwatjijenjemedewerkervindenvanhetfunctionerenofdeontwikkelingvandemedewerker.

Indetraditioneleopzetvandehr-gesprekscyclusiseenbeoordelingsgesprekeenrichtingsverkeer:de leidinggevendegeeftzijnoordeelendewerknemerhoortditoordeelaan.Maartegenwoordigisookbijeen beoordelingsgespreksprakevaneenwisselwerking,waarbijdewerknemerookinbrengheeft.

CONCEPT

Eenpositievebeoordelingkanleidentoteenhogersalarisofpromotievoordemedewerker.Eenmindergoede beoordelingkanbijvoorbeeldleidentotextrabegeleiding.Meerderenegatievebeoordelingenachterelkaar kunnenaanleidingzijnvoorontslagvandemedewerker.

Beoordelingssystemen

Voordatjeeenbeoordelingsgesprekvoert,moetjejemedewerkerbeoordelen.Ditkanmetbeoordelingssystemen, zoalsvrijerapportageof360gradenfeedback.

Vrijerapportage

Bijdemethodevrijerapportageschrijfjeminofmeerspontaanopwatjevanhetpresterenvaneenmedewerker vindt.Jegaatdaarbijuitvaneeneigenopzetenindeling.Vaakschrijfjehierbijdesterkeenzwakkepuntenvan eenmedewerkerop.

360gradenfeedback

Bijde360gradenfeedbackmethodegevenmeerderebeoordelaarsbijgedragsbeschrijvingenaaninwelkemate diebeschrijvingenvantoepassingzijnopdemedewerker.Delijstmetbeschrijvingeniseengoedeweergavevan defunctieofgeselecteerdecompetenties.Debeoordelaarsdieeenrolkunnenspelen,zijncollega’sophetzelfde niveau,medewerkersaanwiedebeoordeeldeleidinggeeft,klanten,deleidinggevendeofdemedewerkerzelf.

Voorbeeld

BijhetverpleeghuiswaarAnoukalsleidinggevendewerktwordtde360gradenfeedbackmethodegebruiktvoor debeoordelingvanmedewerkers.OmeengoedebeoordelingvanhaarmedewerksterJaninetekrijgenvraagt zijeenaantalpersonenomhunoordeel:eendirectecollegavanJanine,enkelebewonersvanhethuis,eencollega vaneenandereafdelingendeplannervandewerkroosters.Zebeschrijvenallemaalhuneigenervaringmet Janine.Eéndingwordtduidelijkuitdegezamenlijkefeedback:iedereenervaartJaninealseenzeerflexibele collega.

CONCEPT

Valkuilenbijhetbeoordelen

Alsjeeenmedewerkerbeoordeelt,ishetbelangrijkdatjeobjectiefbent.Ditkanlastigzijn,omdatverschillende factorenonbewustjeoordeelkunnenbeïnvloeden.Devolgendefactorenofeffectenkunnenbijvoorbeeldvan invloedzijnopjebeoordeling:

• halo-effect

• horneffect

• emotioneleband

• privé-ofwerksituatie

• informatievandevorigeleidinggevende

• vergelijkenmetjezelf

• vooroordelen

• gemiddeldescores

• nadrukoprecentegebeurtenissen.

Omtoteenobjectiefoordeeltekunnenkomen,moetjejebewustzijnvandeinvloedvandezefactoren.

Halo-effect

Wanneerjeeenmedewerkerhebtdieineendeelvanzijnwerkheelgoedis,isdatnatuurlijkpositief.Maardeze medewerkerkanopandereaspectenjuistmindergoedscoren.Alsdepositieveeigenschapvandemedewerker jouwbeoordelingopzijnandere,mindergoedepuntenpositievermaakt,spreekjevanhet‘halo-effect’(‘halo’ isstralenkransinhetEngels).

Voorbeeldhalo-effect

Eenvoorbeeldvaneenhalo-effectiseenadministratiefmedewerkerdiealtijdnauwkeurigwerktenzeerbehulpzaam isvoorcollega’s,maarookeenbeetjelangzamerwerktdananderen.Indebeoordelingiszijnleidinggevende geneigdhetlagerewerktemponiettebenoemen,omdathijwelaltijdnetjeswerktengewaardeerdwordtdoor zijncollega’s.

Horneffect

Hethorneffectishettegenovergesteldevanhet halo-effect.Heeftdemedewerkereenpuntwaarinhijniet sterkisenbeoordeeljehemdaardoorookopandere puntennegatiever,danspreekjevanhethorneffect. (‘Horn’ishoorninhetEngels,bedoeldalsdehoorntjes opeenduivelskop.)Alsiemandeenmaalinde ‘horncategorie’zit,ishetwaarschijnlijkdatalleswat negatiefisronddezepersoonsteedsweerbevestigt waaromjediepersoonnietleukvindtendatallepositieve zakenrondomhemsnelvergetenworden.

CONCEPT

Pas op het halo- en horneffect.

Voorbeeldhorneffect

Eenvoorbeeldvaneenhorneffectiseenbaliemedewerkerbijdegemeentedievaaktelaatkomt,maarzijnwerk welmetveelenthousiasmeuitvoertenmensenzeervriendelijkencorrecthelpt.Telaatkomeniswelechteen probleemalsdebalieoptijdopenmoet.Daaromweegtditvoorzijnleidinggevendeveelzwaarderindebeoordeling dandehogekwaliteitvanzijnwerk.

Emotioneleband

Derelatiediejehebtmetdemedewerkerspeelteenbelangrijkerolbijdebeoordeling.Eenmedewerkerdieje graagmagzuljemindersneleenonvoldoendegevenalshijeentaaknietgoeduitvoertdaneenmedewerkermet wiejemindergoedoverwegkunt.

Privé-ofwerksituatie

Alsjethuismeteenstressvollesituatiezitofdiedageenbelangrijkebesprekinghebt,kandatjebeoordelingvan demedewerkerbeïnvloeden.

Informatievandevorigeleidinggevende

Somskrijgjevandevorigeleidinggevendeinformatieoverdemedewerker.Datisheelhandig,wantjekuntdan goedaansluitenbijdeleerpuntenvandemedewerker.Maaralsdevorigeleidinggevendeookzijnmeningover demedewerkergeeft,kandieinformatiejebeeldkleuren.Hetisvoordemedewerkerheelmoeilijkomdat gekleurdebeeldteveranderen.

Vergelijkenmetjezelf

Kenmerkendiejevanjezelfgoedvindtziejeookgraagterugbijeenmedewerker.Alshijheelandereideeënof eenheelandereaanpakheeft,maaktdatdebeoordelingsomsmoeilijk.Steldatjeeenperfectionistbent,danis demedewerkeralsneleensloddervos.

Probeerjejetijdensdebeoordelingvaneenmedewerkerbewusttezijnvandezeinvloeden.Doorgebruikte makenvandebeoordelingslijstdwingjejezelfvantevorennatedenkenoverwatjebelangrijkvindtenwaarop jewiltbeoordelen.

Vooroordelen

Bijnaiedereenheeftbewustofonbewustbepaaldevooroordelen.Laatjebeoordelinghierdoornietbeïnvloeden. Alseenmedewerkerbijvoorbeeldvaakstilistijdenseenoverleg,wilditnietperdefinitiezeggendathijniet meedenkt.

Gemiddeldescores

Alsjehetfunctionerenvaneenmedewerkerwiltbeoordelen,moetjeduidelijkonderscheidmakentusseneen goedeeneenmindergoedebeoordeling.Alsjedemedewerkeropelkaspectvanzijnfunctionereneengemiddelde scoregeeft,wordtnietduidelijkwatzijnverbeterpuntenzijn.

Nadrukoprecentegebeurtenissen

Bijeenbeoordelinggevenkijkenveelmensenonbewusthetmeestnaarrecentegebeurtenissen.Ietswatnetis gebeurdligtverserinjegeheugendanwanneerhetalwatlangergeledengebeurde.Maarhetisnieteerlijk tegenoverjemedewerkeromjevooraltelatenleidendoorjemeestrecenteherinneringen.Functioneerthijaltijd primaenmaaktehijtoevalliggistereneenfout,danishetnieteerlijkomhemdaaromeenslechtebeoordeling tegeven.

CONCEPT

Zelfreflectie

Naastanderenbeoordelenkunjejezelfbeoordelen.Ditnoemje zelfreflectie.Jestaatdanstilbijjeeigenmaniervanhandelen, hoejereageertinbepaaldesituatiesenwatjeandershadkunnen doen.

Doortereflecterenvergrootjejezelfkennis,benjejebewustvan jouwemotiesdieeenrolspeleninbepaaldesituatiesenkrijgje inzichtinhoejehandelt.Doorjehierbewustvantezijnkunjejouw handelenveranderen.Jehandeltdanminderopbasisvanemoties.

Gespreksfasen

Bijeenbeoordelingsgesprekvoerenvolgjedevijffasenvanformelepersoneelsgesprekken.

1.Voorbereiding

Injevoorbereidingvanhetgesprekzetjeopeenrijtjewatjeoordeelisenwelkeargumentenjehiervoorhebt.Je beoordelingishetduidelijkstvoorjemedewerkerwanneerjeerconcretevoorbeeldenbijgeeft.Alsjedezenog moetbedenkentijdenshetgesprek,komjeerwaarschijnlijknietop.Daaromzorgjedatjejebelangrijkste argumentenenvoorbeeldenvoorbereidt.

Jebeoordeeltjemedewerkeropverschillendeaspecten.Hijzalnamelijkwaarschijnlijknietallesgoedofalles verkeerddoen.Jeverwerktdeaspectendiehetbelangrijkstzijnvoordefunctieofdiehetmeestopvalleninje beoordeling.Jekuntdemedewerkerbeoordelenopvaktechnischeenpersoonlijkeaspecten.Eenvaktechnisch aspectgaatoverhetwerkuitvoeren.Eenpersoonlijkaspectgaatoverdehoudingvandemedewerker.

2.Opening

Jenoemtkortwatdebedoelingvanhetgesprekis.Alshetgoedis,weetdemedewerkerditookal.Bijhet voorgaandefunctioneringsgesprekhebjeimmersaangegevendateenbeoordelingzouvolgen.Jehoudtde inleidingbijditgesprekkort;jemedewerkerkanhetspannendvindenwatjehemgaatvertellen.Laathemniet telanginspanningzitten.Openmetjealgemeneindrukofeindoordeelenzorgdatdezeopeningkortenduidelijk is.Bijvoorbeeld:‘Ikvinddatjejewerkerggoeddoet.’Of:‘Jedoetjewerkinhetalgemeengoed,maarikbenniet zotevredenoverjehouding.’Jemedewerkerweetdangelijkwaarhijaantoeis.

3.Hetgesprek

Geefperpunteenbeoordeling.Noemeerstdepuntendiedemedewerkergoedheeftgedaanengavervolgens inopdemindergoedepunten.Gaaltijdnaofdemedewerkerbegrijptwaaromjehemgoedofslechtbeoordeelt opeenbepaaldonderdeel.Afhankelijkvandeinhoudvanjebeoordelingbespreekjehoedemedewerkerde negatievepuntengaatverbeterenenwanneerjedezeopnieuwgaatbeoordelen.Houdtijdenshet beoordelingsgesprekrekeningmetdeemotiesvanjemedewerker.Nietiedereengaatopdezelfdemanierom meteennegatievebeoordeling.Jemedewerkerkanerbijvoorbeeldverdrietigvanwordenofopstandigreageren. Hijkanindeverdediginggaanofjuistheelstilworden.Alsjeaaniemandstaaloflichaamstaalmerktdateremoties bijhemspelen,benoemdezedanengeefdemedewerkerderuimteomzichteuiten.Laatjeechternietverleiden totdiscussie.Jehebtjeoordeelzorgvuldigopfeitengebaseerdenditgaatnunietveranderen.

CONCEPT

4.Afronding

Sluithetgesprekzopositiefmogelijkaf.Alsdemedewerkereengoedgevoeloverhoudtaanhetgesprek,zalhij gemotiveerderzijnvoordeverdereuitvoeringvanzijnwerk.

5.Verslaglegging

Legdebelangrijkstepuntenuithetgesprekvastineenverslag.Laatdemedewerkervoorakkoordtekenenen bewaarhetverslaginhetpersoneelsdossier.Bijverslagenvanfunctionerings-enbeoordelingsgesprekkenishet extrabelangrijkdatzezorgvuldigwordenbewaard.Alsjeeenmedewerkernamelijkooitwiltontslaanvanwege slechtfunctioneren,moetjevoorderechterkunnenaantonendatdemedewerkerzijnwerkinderdaadnietgoed heeftgedaan.

Richtlijnenbeoordelingsgesprek

Houdbijeenbeoordelinggevenrekeningmetdevolgendepunten:

• Beoordeelprestatiesofwerkgedragwaaraandebeoordeeldeietskanveranderen,dusgeenkarakter-of persoonlijkheidseigenschappen.

• Onderbouwhetoordeelmetslechtsenkelegoedeargumenten.Trapnietindevalkuilvanveelargumenten spuien.Demedewerkerkandandezwaksteeruitpikkenomdaaropintehaken.

• Gebruikzoveelmogelijkjeeigenwaarnemingenalsargument.Weesdaarbijbeschrijvend,specifiekenconcreet.

• Weesselectiefinzwakkepuntenbenoemen.Teveelnegatievepuntenbenoemenkandemedewerker ontmoedigen.

• Stevigekritiekhebbenkanwelgoedwerkenbijpersonenmeteenhogeambitie.Zijwillengraaghorenwat nogbeterkanenzijnvaakalopdehoogtevanhunsterkepunten.

• Presenteerdeoordelenzelfverzekerd.Hoemeerjeoverkomtalseenbetrouwbareendeskundige leidinggevende,hoeminderweerstandjekrijgt.Maarprobeernietteveelomjemedewerkervanjegelijkte overtuigenalshijheternietmeeeensis.Dankomjejuistmindersterkover.

Modernebenadering

Indetraditionelehr-gesprekscyclusstaanineenfunctioneringsgesprekenhetbeoordelingsgesprekdeprestaties enwerkhoudingvandewerknemercentraal.Hetbeoordelingsgesprekheeftalsdoeldeprestatiesvandewerknemer formeelteevalueren,vaakmetgevolgenvoorsalarisofpositie.

Delaatstejarenisdefocusmeerverschovennaardeontwikkelings-engroeimogelijkhedenvandewerknemer. Inplaatsvanopstarreevaluatiesligtdenadrukopregelmatigeenopengesprekkendiedemogelijkhedenvoor persoonlijkeenprofessionelegroeiverkennen.Deintentieisomhetpotentieelvandewerknemernaarbovente

halenenditopeenconstructievemanierteondersteunen.Hierdoorkunnenwerknemershunvaardigheden uitbreidenenbeterbijdragenaandeorganisatie.Dezebenaderingbevorderteencultuurvanvoortdurende verbeteringenmotivatie.

Opdracht12 Valkuilen

SuzanneisleidinggevendevanYounes,JoachimenNoortje.Geefindevolgendesituatiesaanwelkevalkuilde beoordelingdoorSuzanneindewegkanstaan.

CONCEPT

Younesiseensympathiekeman.Suzanneenhijkunnenhetgoedmetelkaarvinden.DelaatstetijddoetYounes zijnwerkmindergoeddananders,maarSuzannezietdatdoordevingers.

a. Welkevalkuilstaathiereeneenobjectievebeoordelingdoordeleidinggevendeindeweg?Kieshetjuiste antwoord. halo-effect horneffect emotioneleband nadrukoprecentegebeurtenissen informatievandevorigeleidinggevende vergelijkenmetjezelf gemiddeldescores

Joachimheeftnietzo’nopvallendepersoonlijkheid.EigenlijkkanSuzannenietsbedenkenwaarhijheelgoedof juisthelemaalnietgoedinis.Zevindthetdaarombestlastigomhemtebeoordelen.

b. Welkevalkuilstaathiereenobjectievebeoordelingdoordeleidinggevendeindeweg?Kieshetjuisteantwoord. vergelijkenmetjezelf halo-effect vooroordelen horneffect gemiddeldescores emotioneleband privé-ofwerksituatie

c. Legjeantwoordopdevorigevraaguit.

SuzanneisaltijdheeltevredenoverhetwerkvanNoortje.GisterenmaakteNoortjeechtereenernstigefout. VandaagheeftSuzanneeenbeoordelingsgesprekmethaar.

d. Welkevalkuilstaathiereeneenobjectievebeoordelingdoordeleidinggevendeindeweg?Kieshetjuiste antwoord. halo-effect horneffect emotioneleband nadrukoprecentegebeurtenissen informatievandevorigeleidinggevende vergelijkenmetjezelf vooroordelen

e. Legjeantwoordopdevorigevraaguit.

Opdracht13 Personeelsgesprekken

Maakeenoverzichtvandebelangrijkstekenmerkenvandedriesoortenpersoneelsgesprekken.

Geefbijelksoortgesprekaan:

• Hoevaak?

• Wanneer?

• Doel?

• Hoebereidjejevooralsleidinggevende?

• Totwelkresultaatmoethetleiden?

CONCEPT

3.7 Samenvatting

Onboardingbetekentkennismakenmetdewerkgeverenhetlerenkennenvandewerkzaamheden.Belangrijke onderdelenvanonboardingzijndebedrijfscultuurlerenkennen,lerenhoehetbedrijfdenktenlerenwathet bedrijfwilbereiken.Alshetonboardengoedgaat,zaldenieuwewerknemersnellerproductiefzijnenzichalsnel betrokkenvoelenbijhetbedrijfendewerkzaamheden.

Werkgeverszijnwettelijkverplichtpersoonlijkegegevensvanhunmedewerkersteverwerkenentebewaren.Dit noemjepersoneelsadministratie.Degegevensvandemedewerkerwordenopgeslagenineenpersoneelsdossier. Hierinverzameljedevolgendeinformatie:persoonlijkegegevens,arbeidsovereenkomstenenarbeidsvoorwaarden, functionerenenontwikkeling,ziekteverzuimendiversenenbijzonderheden.

CONCEPT

Jemagalleengegevensinhetpersoneelsdossieropnemendiedaadwerkelijknoodzakelijkzijnvoorhetuitvoeren vanpersoneelsbeleidenhetbegeleidenvandemedewerker.DeWetbeschermingpersoonsgegevens(Wbp) verplichtorganisatiesomzorgvuldigmetdepersoonlijkegegevensvanhunmedewerkersomtegaan.Alseen medewerkeruitdiensttreedt,geldenwettelijkebewaartermijnenvoordeinformatieinpersoneelsdossiers.

Alsleidinggevendebespreekjeregelmatigmetjemedewerkershoezijfunctionerenenbeoordeeljehenhierop. Jebegeleidthenbijdeontwikkelingvanhunloopbaan.Hierbijvoerjeregelmatigformelepersoneelsgesprekken metjemedewerkers.Bijelkformeelpersoneelsgesprekvolgjeeenaantalvastegespreksfasen:voorbereiding, opening,hetgesprek,afronding,verslaglegging.

Deformelepersoneelsgesprekkenhangensamenineengesprekscyclus.Detraditionelecyclusstartmeteen planningsgesprek.Hierinwordenontwikkel-enprestatiedoelenvoordekomendeperiodebesproken.Vervolgens bespreekjeineenfunctioneringsgesprekhetfunctionerenvandemedewerkerenmaakjeafsprakenover verbeteringhiervan.Decycluswordtafgerondmeteenbeoordelingsgesprek.Hierinkrijgtdemedewerkereen definitievebeoordelingvanzijnfunctioneren.Hetbeoordelingsgesprekwordtgevolgddooreennieuw planningsgesprek,waarinnieuwedoelenwordenbesprokenvoordeaankomendeperiode.Tussendezegesprekken doorkunnentussentijdsegesprekkenplaatsvinden.Hierinwordtkortgekekennaardevoortgangvande medewerker.

Delaatstejarenwordtdetraditionelecyclussteedsmeerlosgelatenenligtdefocusmeeropdeontwikkelingsengroeimogelijkhedenvandewerknemer;meerregelmatigeenopengesprekkendiedemogelijkhedenvoor persoonlijkeenprofessionelegroeiverkennen.

Bijhetbeoordelenvaneenmedewerkerkunjeverschillendesoortenbeoordelingssystementoepassen,bijvoorbeeld vrijerapportageen360gradenfeedback.Eenmedewerkerbeoordelenmoetzoobjectiefmogelijkgebeuren. Daarommoetjejeervanbewustzijndateenaantalzakenjeoordeelkanbeïnvloeden.Bijvoorbeeldhethalo-effect, hethorneffect,eenemotioneleband,beïnvloedingdoorjeprivé-ofwerksituatie,informatiediejekrijgtvaneen vorigeleidinggevende,vergelijkenmetjezelf,vooroordelen,uitgaanvangemiddeldescoresendenadrukleggen oprecentegebeurtenissen.

Opdracht14 Onboarding(plusopdracht)

CONCEPT

Hetonboardingprocesisinelkbedrijfspecifiekvoordatbedrijf,omdatbinnenelkbedrijfeeneigencultuur,eigen regelseneigenwerkprocessengelden.

Indezeopdrachtgajijdeonboardingbinnenjouwafdelinginkaartbrengen.

a. Onboardingbestaatuitde4C's.Noteereerstinjeeigenwoordenwatde4C'sinhouden.

b. Noteerbijelkestapwatbinnenjouwafdelingbelangrijkis.

c. Maakmetdevoorgaandeantwoordeneenonboardingprogrammavoornieuwemedewerkersdiebijjou opdeafdelingkomenwerken.Doeditindevormvaneenpresentatie.

• • Depresentatiebespreekjemettweemedestudenten.Julliegevenelkaartipsentops.

• Leverjepresentatieinbijjedocent.

Opdracht15 Hr-gesprekscyclus(plusopdracht)

Inelkeorganisatiewordengesprekkengevoerdmetdemedewerkers.Maarwelkegesprekkenzijndatenhoe vaakwordenzegehouden?

• Maakeenoverzichtvandegesprekkendiebijjouinhetbedrijfgehoudenworden.Zeterbijhoevaakze gehoudenworden.

• Maakmetditoverzichteencycluswaarindegesprekkenstaanenhoevaakenwanneerzegehoudenworden. Ditkanbijvoorbeeldindevormvaneenmoodboard,eenSmartArt-figuurofeeninfographic.

• Bespreekdeuitwerkingvanjegesprekscyclusklassikaal.Kijkdaarbijnaardeovereenkomstenendeverschillen.

Hoofdstuk3 Functionerenenbeoordelen

Opdracht16 Reflectie

Jebentaanheteindegekomenvanhethoofdstuk'Functionerenenbeoordelen'Ditbetekentdatjegaatreflecteren enevalueren.

Werkjeevaluatieuitopeenmanierdiebijjoupastenoverlegditmetjedocent.Jekuntjeevaluatieopverschillende manierenvastleggen:indevormvaneenverslag,eenpodcastofeenvlogofopeenanderemanier.

Verwerkinjeevaluatiedevolgendevragen:

• Watvondjevanditonderwerp?

CONCEPT

• Wathebjehiervangeleerd?

• Wathebjegemist?

• Waarzoujemeervanwillenweten?

• Hoebelangrijkvindjedeonderwerpendieaanbodgekomenzijninhethoofdstuk'Functionerenenbeoordelen'? Leguitwaarom.

Eenverslagbestaatuit500-700woorden.Eenpodcasten/ofvlogdurenvijftotzevenminuten.Wanneerjeevaluatie klaaris,uploadjejebestand.

3.8 Begrippen

360gradenfeedbackmethode

Beoordelingssysteemwaarbijmeerderebeoordelaarsvanuithuneigeninvalshoekhetfunctionerenvaneen medewerkerbeoordelen.

Algemeneverordeninggegevensbescherming(AVG)

Europesewetgevingophetgebiedvangegevensbeschermingdiesinds25mei2018deWbpvervangt.

Beoordelingsgesprek

CONCEPT

Formeelpersoneelsgesprekdatjaarlijksplaatsvindtenwaarindeleidinggevendeeenbeoordelinggeeftoverhet functionerenvanzijnmedewerker.

Collectiefpersoneelsdossier

Verzamelingpersoonlijkegegevensvanmedewerkersdieookinformatiegevenoverhetpersoneelsbestandin zijngeheel.

Doelstellingsgesprek

Planningsgesprek.

Functioneringsgesprek

Formeelpersoneelsgesprekdatjaarlijksplaatsvindtenwaarinwordtoverlegdoverhetfunctionerenvande medewerkerenafsprakenwordengemaaktvoorverdereverbeteringvanhetfunctioneren.

Gesprekscyclus

Zichsteedsherhalendprocesvanformelepersoneelsgesprekken.

Halo-effect

Valkuildiejekunttegenkomenbijeenmedewerkerbeoordelen.Hierbijmaakteenpositieveeigenschapvanje medewerkerjebeoordelingopzijnandere,mindergoedepuntenpositiever.

Horneffect

Valkuildiejekunttegenkomenbijeenmedewerkerbeoordelen.Hierbijmaakteennegatieveeigenschapvanje medewerkerjebeoordelingopzijnandere,goedepuntennegatiever.

Identificatiebewijs

Officieeldocumentwaarmeejekuntaantonenwiejebent,bijvoorbeeldeenID-bewijsofpaspoort.

Identificatieplicht

Deverplichtingommeteenidentificatiebewijstekunnenaantonenwiejebent.

Individueelpersoneelsdossier

Verzamelingpersoonlijkegegevensvanéénmedewerker.

Loopbaangesprek

Gesprekwaarinjeuitwerkthoedemedewerkerzichinzijnloopbaanwilontwikkelenenwelktrajectdaarvoor nodigis.

Hoofdstuk3 Functionerenenbeoordelen

Onboarding

Kennismakenmetdewerkgeverendewerkzaamhedenlerenkennen.

Personeelsadministratie

Hetverwerkenenbewarenvanpersoonlijkegegevensvanjemedewerkers.

Personeelsdossier

Verzamelingvanpersoonlijkegegevensvanmedewerkersindepersoneelsadministratie.

Personeelsgesprek

CONCEPT

Verschillendesoortenformelegesprekkendiejeregelmatigmetjemedewerkersvoertoverhunfunctionerenen ontwikkeling.

Planningsgesprek

Formeelpersoneelsgesprekdatjaarlijksplaatsvindtenwaarinprestatie-enontwikkeldoelenwordenvastgesteld voordekomendeperiode.

Pre-boarding

Onboarding(lerenkennenvandewerkgeverenwerkzaamheden)diestartvoordeeerstewerkdagvande werknemer.

Verzuimduur

Aantaldagen,wekenofmaandendateenmedewerkerheeftverzuimd.

Verzuimfrequentie

Aantalkerendateenmedewerkerheeftverzuimd.

4C'svanonboarding

Devieronderdelendietijdensdeonboardingaandeordekomen:compliance(naleving),clarification (duidelijkheid),cultureenconnection(verbinding).

Vrijerapportage

Beoordelingssysteemwaarbijjeminofmeerspontaanopschrijftwatjevanhetpresterenvaneenmedewerker vindt.

Zelfreflectie

Jeeigenmaniervanhandelenanalyserenenbeoordelen.

CONCEPT

Hoofdstuk4

CONCEPT

Doorstroom:opleidenenontwikkelen

Alsleidinggevendevoerjenietalleenfunctionerings-enbeoordelingsgesprekken,maarbespreekjeookwelke ontwikkelingjemedewerkerdoormaakt.Somsishetnoodzakelijkdateenmedewerkereenopleidingvolgt,omdat ernieuweontwikkelingenzijnopzijnvakgebiedofomdatnieuwewerkwijzenwordendoorgevoerdbinnende organisatie.Jijbekijkthierbijwelkecursussenofopleidingennoodzakelijkzijn,maarookofjemedewerkerzelf opleidingswensenheeft.Jebespreektmetjemedewerkerwelkeopleidingsactiviteitennuttigzijnvoorhemen evalueertnaafloopsamenofdezeeffectiefzijngeweest.Belangrijkisdatmensenzichblijvenontwikkelen,zodat kennisaltijdup-to-dateis.Alsleidinggevendestimuleerenfaciliteerjedatmedewerkersblijvengroeien.

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• weetjewatopleidingsbeleidinhoudt.

• weetjewelkefunctiesopleidingsactiviteitenkunnenhebben.

• kenjedeverschillendeopleidingsvormen.

• weetjehetverschiltusseneentraining,cursus,opleidingencoachingstraject.

• weetjeuitwelkestappeneenopleidingsplanbestaatenwaarvoorditdient.

• weetjeuitwelkefasenhetopleidingsprocesbestaat.

• kunjedeopleidingsactiviteitopvijfniveausevalueren.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

a. Welketrainingen,cursussenofopleidingenhebjijgevolgdvoorjewerk?

b. Hebjehierzelfomgevraagdofwildejewerkgeverdatjeditgingdoen?

c. Wathebjevandetraining,cursusofopleidinggeleerdenhoegebruikjeditinjewerk?

4.1 Opleidenenontwikkeleninorganisaties

CONCEPT

JaarlijksinvesteerthetbedrijfsleveninNederlandmiljoeneneuro’sinopleidingen,trainingenencursussen. Belangrijkisdatmedewerkersblijvenvoldoenaandefunctie-eisen.Kennisenvaardighedenkunnenafnemenen verouderennaverloopvantijd.Ditbetekentdatjejouwmedewerkerscursussenmoetaanbiedenoverbijvoorbeeld nieuwesoftwarepakketten,betereverkoopmethoden,klantvriendelijkheidenassortimentskennis.Als leidinggevendevaneenafdelingofteambepaaljeofjemedewerkersmoetenwordenopgeleid.Hierbijhoudje rekeningmethetopleidingsbeleidvanjeorganisatieenonderzoekjedeopleidingsnoodzaakenopleidingsbehoefte.

Opleidingsbeleid

Ingrotereorganisatieswordtvaakeenopleidingsbeleiduitgewerkt.Hierinwordtdealgemenestrategischevisie oppersoneelindeorganisatieopleidenenontwikkelenbeschreven.Dezevisiegeeftaanwatdeorganisatie belangrijkvindtalshetgaatomopleidenenontwikkelenenhangtsamenmetdealgemenevisievandeorganisatie. Ookwordeninhetopleidingsbeleidalgemenedoelstellingenvoorpersoneelopleidenbeschreven.Hierbijwordt gekekennaardeontwikkelingendiedeorganisatiedekomendejarenverwachtenwelkeinvesteringditvraagt watbetreftdeontwikkelingvandemedewerkersendeorganisatie.

Voorbeeld

Eenadministratiekantoordatdepersoneels-ensalarisadministratievananderebedrijvenverzorgt,wilzijnklanten debesteensnelsteservicekunnenleveren.Ditheeftgevolgenvoordeinvullingvanhetopleidingsbeleid.Om goedeensnelleservicetekunnenleveren,moethetpersoneelnamelijkaltijdsnelenfoutlooskunnenwerken methetadministratieprogramma.Inhetopleidingsbeleidstaatdaaromdatalleadministratievemedewerkers directeenverdiependecursusmoetenvolgenwanneervanhetadministratieprogrammaeennieuweversiewordt gelanceerd.

Inkleinereorganisatiesisvaakgeenofficieelopleidingsbeleiduitgewerkt.Tochhebbenookdezebedrijvenvaak weleenbepaaldevisieopmedewerkersontwikkelen.

Functiesvanopleideninorganisaties

Waaromishetbelangrijkdatjemedewerkersblijftopleiden?Hetkanzijndatblijktdatdemedewerkerteweinig kennisofvaardighedenheeftomzijnopdrachtengoedtekunnenuitvoeren.Ofjewiltdemedewerkerklaarstomen vooreenhogerefunctie.Ofmisschienzijnerontwikkelingenindebranchewaarmedewerkersvanopdehoogte moetenzijn.

Opleidingsactiviteiteninorganisatieskunnenverschillendefunctieshebben:

• ontwikkelingindeeigenfunctie

• loopbaanontwikkeling

• organisatieontwikkeling

• motivatie.

CONCEPT

Ontwikkelingindeeigenfunctie

Dooropleidingsactiviteitenkunnenmedewerkerskennisenvaardighedenontwikkelenwaarmeezijhuneigen functiebeterkunnenuitvoeren.EenICT’erleertbijvoorbeeldeennieuweprogrammeertaalofeenleraarvolgt eentrainingoveromgaanmetgedragsproblemenindeklas.Jekuntjemedewerkersopleiden,zodatzijsteeds gespecialiseerderofproductieverwordeninhunhuidigetaken.Ookkanhetgebeurendatdetakenvaneen medewerkerveranderenofdatbijvoorbeeldmetnieuwesystemenofapparatuurgewerktgaatworden.Indie gevallenkanopleidennoodzakelijkzijnomdefunctiegoedtekunnenblijvenuitvoeren.

Loopbaanontwikkeling

Medewerkersopleidenkanookwordeningezetomtezorgendatzijeenanderefunctieindeorganisatiekunnen gaanuitvoeren.Alseenmedewerkervanfunctieverandert,spreekjevandoorstroom.Demedewerkerzetdan eenvolgendestapinzijnloopbaan.

Organisatieontwikkeling

Medewerkersopleidendraagtnietalleenbijaanhuneigenontwikkeling,maarookaandeontwikkelingvande organisatie.Opleidingsactiviteitenwordenvaakingezetomeenprobleemindeorganisatieoptelossen.Ermoet bijvoorbeeldefficiënterwordengewerkt.Daaromvolgendeafdelingsleidersineenorganisatieeencursusinlean management.Ofeenorganisatieheeftbehoefteaanmeerspecialistischemedewerkers,terwijlvanhenweinig tevindenzijnopdearbeidsmarkt.Deorganisatiekanerdanvoorkiezenomeigenmedewerkerstotspecialisten opteleiden.Ditsoortproblemenendegewensteoplossinghiervoorzijnmeestalopgenomeninhetopleidingsbeleid endeopleidingsdoelendiehierinstaan.

Motivatie

Medewerkersvindenhetvaakfijnalszijopkostenvande organisatieeenopleidingsactiviteitmogendoen.Hiermee ontwikkelenzijzichzelf.Ditbiedtkansenvooreenvolgende stapindeloopbaan,bijvoorbeeldeennieuwefunctie. Organisatieskunnenopleidingengebruikenomhun medewerkerstemotiverenhunwerkgoedtedoen.Zij gebruikenopleidingenbijvoorbeeldalsbeloningvoorgoed presterendemedewerkersofalseenaantrekkelijke secundairearbeidsvoorwaardeompersoneelaantetrekken.

kansen.

Insommigeorganisatieswordenstandaard opleidingsactiviteitengehanteerdvoorhetdoorstromennaareenanderefunctie.Jehoeftdannietpermedewerker afsprakentemakenoveropleidingsactiviteiten.Hierdoorkandeorganisatieuitgaanvaneenbepaaldniveauvan kennisenvaardighedenvanhaarpersoneel.

Een opleiding biedt nieuwe

Employability

Alsjejemedewerkersregelmatighunkennisenvaardighedenlaatverbredenofverdiepenmet opleidingsactiviteiten,investeerjeinhunemployability.Employabilityisdeduurzameinzetbaarheidvanje personeel.Bijeengoedeemployabilityzijnjemedewerkersnuenindetoekomstbreedinzetbaar,zowelinje eigenorganisatiealsergensanders.

Voordewerkgeveriseengoedeemployabilitybelangrijk.Hetzorgternamelijkvoordatmedewerkersflexibel inzetbaarzijnendatjealsorganisatiekuntanticiperenopmarktontwikkelingen.Ookvoordemedewerkerzelf iseengoedeemployabilityvanbelang.Metgoedontwikkeldekennisenvaardighedenishijnamelijkeen aantrekkelijkekandidaatopdearbeidsmarkt.

CONCEPT

Opleidingsnoodzaakenopleidingsbehoefte

Omeengoedopleidingsbeleidtevoerenmaakjeonderscheidtusseneenopleidingsnoodzaaken opleidingsbehoefte.

Opleidingsnoodzaak

Jespreektvaneenopleidingsnoodzaakwanneerhetnoodzakelijkisdateenmedewerkereenopleidingvolgt. Demedewerkerweetofkandannietalleswathijmoetwetenofkunnenomzijnhuidigefunctienuofindenabije toekomstgoeduittevoeren.Vaakkomtditdoorveranderendeomstandighedeninhetwerk,zoalsdeovergang naareennieuwsysteemofapparaat.

Hiernaastkaneenopleidingsnoodzaakontstaandoorveranderendewetgeving.Medewerkersmoetendanleren welkenieuweregelsgeldenenhoezijdezeindepraktijkmoetentoepassen.

Ookkanhetzijndatdemedewerkersdedoelstellingenniet behalenendateenopleidingsactiviteithierinverandering kanbrengen.Bijvoorbeeldeenadministratiefmedewerker diezijnwerknietbinnendegesteldetijdafkrijgt,omdathij nietvoldoendeefficiëntgebruikweettemakenvanExcel.

Totslotkaneenopleidingsnoodzaakontstaanbijnieuw personeelaannemen.Somskunjenamelijkeenmedewerker aannemendienognietalleskanwathijmoetkunneninde functie,maardieanderekwaliteitenheeftwaardoorjetoch voorhemhebtgekozen.Iederenieuwemedewerkerzal sowiesomoetenlerenhoebinnendeorganisatiewordt gewerkt.

Opleidingsbehoefte

Iedere nieuwe medewerker zal de bedrijfsspecifieke kennis moeten leren.

Bijeenopleidingsbehoeftewildemedewerkerzelfgraageenopleidingvolgen,bijvoorbeeldvoorzijnpersoonlijke ontwikkelingofomzijnkansopdoorstroomtevergroten.Deopleidingwaaraandemedewerkerbehoefteheeft hoeftnietaltijdnoodzakelijktezijnvoorhetgoedkunnenuitvoerenvanzijnhuidigefunctie.Deopleidingsbehoefte vaneenmedewerkerwordtvaakbesprokenindefunctionerings-enloopbaangesprekkendiejemethemvoert.

Erisnietinelkeorganisatieevenveelruimteomtegemoettekomenaandewensenvandemedewerker.Uitde opleidingsvisiekunjeopmakenhoedeorganisatiehiermeewilomgaan.

Hoofdstuk4 Doorstroom:opleidenenontwikkelen

Deopleidingsnoodzaakenopleidingsbehoeftezijntweeverschillendezaken,maarzekunnenwelmetelkaar samenhangen.Bijvoorbeeldwanneereenmedewerkereencursusvolgtdienietalleenhelptbijhetuitvoerenvan zijnhuidigewerk,maardieookzijnloopbaanmogelijkhedenverbetert.

CONCEPT

Vooreenorganisatieishetnietaltijdmogelijkomindeopleidingsbehoefteof-noodzaaktevoorzien. Jemoetalsleidinggevendegoedkijkenwelkeopleidingenvanwaardezijnenwelkbudgethiervoor beschikbaaris.Omeengoedebeslissingtekunnennemenoverwelofnietopleiden,kunjeookeen kosten-batenanalyseuitvoeren.Jevergelijktdandekostenvanopleidenmetdeopbrengstenervan.Kostenvan opleidenzijnbijvoorbeeld:

• cursusgeld

• kostenvanopleidingsmaterialen

• loonkostenvandemedewerkerdietijdenszijnopleidingniksofminderopbrengt.

Deopbrengstvanopleidenismeestaleentoenamevandeproductievandemedewerkerdiedeopleidingheeft gevolgd.

Individueel of collectief

Eencompetentieiseencombinatievankennis,vaardighedenenhoudingdiedemedewerkermoetbeheersen omeenfunctietekunnenuitoefenen.Competentiesdiedirecttemakenhebbenmethetfunctionerenvanéén medewerkerinzijnhuidigefunctie,bepalendeindividueleopleidingsbehoefte Bestaatdezebehoeftebijmeer medewerkers,dankunjehengezamenlijkopleiden.Datnoemjeeencollectieveopleidingsbehoefte.

Voorbeeld

Ilsewerktbijdeklantenservicevaneenverzekeringsmaatschappij,samenmetvijftigcollega’s.Zijdoenhunwerk goed,maardemeestenvanhenzoudengraageentrainingvolgenovercommunicatietechnieken.Zekunnende klantendannógbeterhelpen.Hierissprakevaneencollectieveopleidingsbehoefte.

Ilsezelfzougraagooknogeenverdiependecursuswillenvolgenoverdeverzekeringendiedemaatschappij aanbiedt.Zijisdeenigebinnendeafdelingdieditgraagzouwillen.Hierissprakevaneenindividuele opleidingsbehoefte.

Opdracht2 Opleidingsbeleid

Bekijkterinspiratiehetvolgendefilmpje.

Heeftjouworganisatieeenofficieelopleidingsbeleid?Welkevisieopopleidenbeschrijftdeorganisatiehierin?

Alsgeenopleidingsbeleidisbeschreven,watisdanvolgensjoudealgemenevisievandeorganisatieopopleiden?

Opdracht3 Opleidingsnoodzaaken-behoefte

Leguitwathetverschilistusseneenopleidingsnoodzaak eneenopleidingsbehoefte.

Opdracht4 Opleidingsbehoefte

Geefeenvoorbeeldvaneencollectieveopleidingsbehoefteenvaneenindividueleopleidingsbehoefteinjouw afdelingofteam.

4.2 Medewerkersopleiden

Alsjemedewerkerswiltopleiden,kunjekiezenuitverschillendemogelijkheden.Grofwegwordendriesoorten opleidingenonderscheiden:intern,externenincompany.Daarnaastmakensteedsmeerbedrijvengebruikvan e-learningofblendedlearning.

Internopleiden

CONCEPT

Jekuntmedewerkersinternopleiden.Ditbetekentdatjeéénofmeermedewerkersopleidtbinnenjeeigen organisatie.Deopleidingsactiviteitdiewordtaangebodenisontwikkelddoordeorganisatiezelfenwordtuitgevoerd dooreeneigenmedewerker,bijvoorbeeldeenleidinggevendeofeenervarenmedewerker.Eeninterneopleiding isalleenbedoeldvoormedewerkersvanjeeigenorganisatie.Internopleidenkanvariërenvankorteinstructies opdewerkvloertoteencompleetopleidingsprogrammadatdoordeorganisatieisontwikkeld.

Voorbeeld

BijverzorgingshuisDeZonnebloemwonenveelouderenmetdementie.Deorganisatievindthetbelangrijkdat nietalleenhetverzorgendpersoneelmaarallemedewerkersbasiskennishebbenoverdezeziekte.Zoweetook dereceptionistehoezeeencliëntmetdementiekanhelpenalsdezedewegkwijtisenkandemedewerkervan deafdelingmarketingzichgoedinleveninzijndoelgroep.Omervoortezorgendatalhetpersoneeldezebasiskennis bezitvolgtiederenieuwemedewerkerbinneneenmaandnaindiensttredingdeinternontwikkeldecursus‘Omgaan metdementie’.Dezecursuswordtgegevendooreenervarenverpleegkundigediebijdeorganisatiewerkt.

Voordelenvaninternopleiden

Internopleidenheefteenaantalvoordelen:

• Degenedieinternlesgeeftoftraintismeestaleenervarenmedewerkerdiedeorganisatiegoedkent.Hijkan bijhetgevenvandetraininggoedaansluitenbijdespecifiekecontextvandeorganisatie.

• Internopleidenkandebandvanmedewerkersmetdeorganisatieversterken.Medewerkersdieinternworden opgeleidwaarderendatinhenwordtgeïnvesteerd.Ookkaneentrainingmogengevenofcollega’sbegeleiden motiverendwerkenvoordemedewerkerdieditmagdoen.

• Omdathetopleidenbinnenjeeigenorganisatieplaatsvindt,verliesjegeentijdengeldaannaareenbepaalde locatiereizen.

• Personeelinternopleidenisvaakgoedkoperdanpersoneelexternopleiden.

• Personeelinternopleidenismeestaleenvoudigerteorganiserendanpersoneelexternopleiden.

Nadelenvaninternopleiden

Internopleidenheeftookeenaantalnadelen:

• Jemaaktalleengebruikvandekennisenvaardighedendieindeorganisatieaanwezigzijn.Daardoorloopje hetrisicodatjenietdemeestactueleinformatieaanjemedewerkersgeeftendoejegeennieuweinzichten opvanbuitenaf.

• Eeninterneopleiderkanveelwaardevollevakkennishebbenomaanzijncollega’steleren.Maardeze medewerkerisnietaltijdookeengoedetrainerofleraar.

• Metinternopleidenkunnenjemedewerkersmeestalgeenerkenddiplomabehalen,tenzijdeinternetrainer zelfgecertificeerdis.

Externopleiden

CONCEPT

Bijexternopleidenwordenmedewerkersbuitendeeigenorganisatieopgeleid,bijvoorbeeldbijeen opleidingsinstituutoftrainingsbureau.Zijwordendansamenopgeleidmetcursistendiebijanderebedrijven werken.

Voorbeeld

DeeigenaarvanrijschoolVanLoonwilgraagdatzijn instructeurskunnenomgaanmetbijzonderegroepen cursisten.Daarmeekanzijnbedrijfietsextra’sbiedenten opzichtevandeconcurrentie.Daaromlaathijzijninstructeurs eencursusvolgenoverrijlesgevenaancursistenmetADHD.

Hijstuurtzijnmedewerkershiervoornaareenerkend scholingsinstituut,waarervareninstructeursdecursusgeven.

Rij-instructeurs volgen een externe cursus.

Voordelenvanexternopleiden

Externopleidenheefteenaantalvoordelen:

• Hetopleidingsinstituutisgespecialiseerdinopleidingengevenenbiedtdemeestup-to-datekennisaan.

• Jouwmedewerkerswordensamenmetmensenuitandereorganisatiesopgeleid.Methenkunnenzijook ervaringeneninzichtenuitwisselen.

• Vooreenopleidingbijeenopleidingsinstituutkrijgenjemedewerkersmeestaleendiplomaofcertificaat. Nadelenvanexternopleiden

Nadelenvanexternopleidenzijn:

• Trainersvaneenopleidingsinstituutkennenjouworganisatienietvanbinnenenkunnenhunlesstofdaardoor nietspecifiekopjouworganisatietoepassen.

• Jekuntjemedewerkersexternnietaltijdlatenopleidenophetmomentdathetjouuitkomt,omdatjemoet aansluitenbijdeplanningvanhetopleidingsinstituut.

Incompanyopleiden

Bijincompanyopleidenlaatjejemedewerkersopleidendooreenpartijvanbuitenafdiedeopleidingbijjouin deorganisatiekomtuitvoeren.Metincompanyopleidencombineerjedevoordelenvaninternenexternopleiden.

Voordelenvanincompanyopleiden

Incompanyopleidenheefteenaantalvoordelen:

• Bijincompanyopleidenismeestalmaatwerkmogelijk.Ditbetekentdatdeexterneopleidingnaarwenskan wordenaangepastaandebehoeftenvanjouworganisatie.Jekunthiermeedusdenieuwstekennisen vaardighedencombinerenmetjouwbedrijfsspecifiekecontext.

• Omdathetopleidenplaatsvindtopeenlocatiebinnenjeeigenorganisatie,hoefjemeestalgeenrekeningte houdenmetreistijdenreiskosten.

• Metdezevormvanopleidenkunnenmedewerkersvaakeenerkenddiplomaofcertificaatbehalen.

Nadelenvanincompanyopleiden

Incompanyopleidenheeftooknadelen:

CONCEPT

• Omdatjeeenopleidingsprogrammaopmaatlaatmakenendeopleiderbijjouoplocatiemoetkomen,is incompanyopleidenvaakduur.

• Incompanyopleidenisalleengeschiktalsjemeerderemedewerkersdezelfdeopleidingwiltlatenvolgen.Je laatgeenmaatwerkontwikkelenvooréénmedewerker.

E-learning

Steedsmeerbedrijvengebruikene-learningbijhetopleidenvanhunmedewerkers.Mete-learningleertde medewerkermetdigitaleleerprogramma’sdieviainternettoegankelijkzijn.Ditkanverschillendevormenhebben, bijvoorbeeldonlinekennismoduleswaarintheoretischekenniskanwordengeleerdofonlinegamesof -oefenprogramma’swaarmeejevaardighedenkunttrainen.Vaakbiedtonlinelereneencombinatievanbeide: nieuwekenniswaarmeedirectkanwordengeoefend.E-learningkankleinzijn,zoalseenlossemodule.Maar e-learningkanookgrootzijn.Denkbijvoorbeeldaaneendigitaleleeromgevingwaarbinnenjemeerdereopdrachten ofleeractiviteitenkuntvolgenenkuntcommunicerenmeteenbegeleideropafstand.E-learningwordtookwel onlinelerengenoemd.

Voordelenvane-learning E-learningheefteenaantalvoordelen:

• Hetlerenkanplaats-entijdonafhankelijkplaatsvinden.Ditbetekentdathetnietuitmaaktwaarenwanneer hetlerenpreciesplaatsvindt.

Jemedewerkerkanbijvoorbeeldthuisinloggenomzijnonlinecursustevolgenenkanzelfindelenwanneer hethemhetbestuitkomtomhiermeebezigtezijn.

• Hetwordtvoormedewerkerssteedsbelangrijkeromzichcontinuteblijvenontwikkelen.Ditismete-learning gemakkelijkerterealiserendanmetofflineopleidingsactiviteiten.

• Mete-learningishetmakkelijkeromaantesluitenbijdepersoonlijkeleerbehoeftenvandemedewerker.De medewerkerkanbijvoorbeeldzelfdeonderdelenvaneenonlineprogrammadiehijnodigheeftselecteren.

• E-learningkangebruikersmogelijkhedenbiedenomzelfinhoudmetanderentedelen.Jestimuleerthiermee gezamenlijklerenbinnenjeorganisatie.

• E-learningisvaakgoedkoperdaneenofflinetrainingof-cursus.

• Bije-learningkanhetmogelijkzijnomdevoortgangvanjemedewerkerstevolgen.Alsjeorganisatieeeneigen onlineleeromgevingheeft,kunjebijvoorbeeldzienwelkeonderdelenvandeopleidingsactiviteiteen medewerkeralheeftuitgevoerd.

Hoofdstuk4 Doorstroom:opleidenenontwikkelen

Nadelenvane-learning

E-learningheefteenaantalnadelen:

• Dekostenkunnensterkuiteenlopen.E-learningkanbeperktofuitgebreidwordentoegepastinorganisaties. Bijeenbeperktevormwordtbijvoorbeeldéénonlinetrainingingekocht.Bijeenuitgebreidevormkaneen organisatieeeneigenonlineleeromgeving(laten)ontwikkelenwaarinmeerdereopleidingsactiviteitenworden opgenomen.Kiesteenorganisatievooreenuitgebreidevormvane-learning,dankanditveeltijdengeld kostenomtemaken.

• E-learningisvaakmakkelijkertoepasbaarvoorkennisleren.Hetisvaakmindergemakkelijktegebruikenvoor hetlerenvanvaardighedenenoefenenmetcompetenties.

CONCEPT

• Bije-learningkrijgteenmedewerkervaakgeendirectepersoonlijkebegeleidingvaneendocentoftrainer. Hierdoorishetlastigomdirectvragentestellenalsdeinhoudnietduidelijkis.

• Bije-learningisnietaltijddirectepersoonlijkeinteractiemetanderecursistenmogelijk.

• Omdatbije-learningderegieoverhetlerenvooralbijdemedewerkerzelfligt,moetdemedewerkerwel voldoendegemotiveerdenzelfsturendzijn.

Blendedlearning

Vaakwordenonline-enofflineopleidingsactiviteitenmetelkaargecombineerd.Denkbijvoorbeeldaaneentraining opdewerkplekwaarvoormedewerkersvantevorenonlinedetheoriekunnendoornemen.Ofaaneenklassikale cursuswaarbijdetoetsdigitaalmoetwordengemaakt.

Eencombinatievanoffline-enonlinelerennoemjeblendedlearning.

Opleideningroepsverbandofindividueel

Jekuntjemedewerkersindividueelopleidenofineengroep.Eenvoordeelvanindividueellerenisdathetmeestal makkelijkerteplannenis.Alsjeéénmedewerkermoetmissen,isdateenmindergrootprobleemdanwanneer jevoorjeheleafdelinggeenwerkzaamhedenkuntinplannen.

Bijindividueellerenkunjeookbeteraansluitenbijdeindividueleleerbehoeftenofnoodzaakvandemedewerker. Bijopleidenineengroephebjehetvoordeeldatjemedewerkersmetelkaarkunnenoverleggenenhetgeleerde gezamenlijkindepraktijkkunnenbrengen.Zekunnenelkaardanhelpenalsdatnodigis.Gezamenlijklerenkan ookhetgroepsgevoelinhetteamversterken.

Opleiden in groepsverband.

Opdracht5 Opleiden

Maakeenoverzichtvandevoor-ennadelenvandeverschillendevormenvanopleiden.Gebruikhierbijdetabel. Gebruik+,–ofn.v.t.(nietvantoepassing).

Docentenkennenjouworganisatiegoed.

CONCEPT

Docentenkunnengoedlesgeven.

Deleerstofisafgestemdopjouworganisatie.

Hetstimuleertcontinuleren.

Jehebtniettemakenmetreiskostenenreistijd.

Jemedewerkerskunnenlerenvanmedewerkersuit anderebedrijven.

Medewerkerskunnenzelfbepalenwaarenwanneerzede opleidingsactiviteituitvoeren.

Hetkostrelatiefweiniggeld.

Resultatenvandeopleidingsactiviteitenkunnen gemakkelijkautomatischwordenbijgehouden.

Jekuntmakkelijkaansluitenbijpersoonlijke leerbehoeftenvanmedewerkers.

Jemedewerkershebbendirectcontactmeteentrainer.

Jemedewerkershebbendirectcontactmet medecursisten.

Jegaatuitvanzelfsturingdoorjemedewerkers.

Opdracht6 Medewerkersopleiden

a. Eenkorteinstructieopdewerkvloeriseenvoorbeeldvaninternopleiden. Isdezebeweringjuistofonjuist?

b. Leguitwatincompanyopleideninhoudt.

c. Leguitwatblendedlearninginhoudt.

d. Geefeenvoorbeeldvanblendedlearning.

Hoofdstuk4 Doorstroom:opleidenenontwikkelen

4.3 Opleidingsactiviteiten

Alsjemedewerkerswiltopleiden,zijnverschillendeopleidingsactiviteitenmogelijk.Jekuntbijvoorbeeldkiezen uiteentraining,cursus,opleidingofcoachingstraject.

Training

CONCEPT

Alsjeeenmedewerkernieuwepraktischevaardighedenofbepaaldgedragwiltleren,biedjeeentrainingaan. Demedewerkeroefenttijdensdetraining,zodathijdevaardighedenofhetgedragernainzijnwerkkantoepassen. Eentraininggaatmeestaloveréénonderwerp.Denkbijvoorbeeldaaneenboormachinelerenbedienenofleren omgaanmetagressiebijklanten.

Trainingenvindenvaakinterninde organisatieplaats,bijvoorbeeldeen trainingopdewerkvloer.Hierbijgeeft eenervarenmedewerkerinstructies aanzijncollega’sdieietsnieuws moetenleren.Denkbijvoorbeeldaan eenervarenreceptionistediehaar nieuwecollegauitlegthoehijde telefooncentralemoetbedienen. Eentrainingkanookomvangrijkerzijn. Denkbijvoorbeeldaaneenschoolwaar dedocentenallemaaleentrainingvan eenheledagoverhetontwikkelenvan goedetoetsenkrijgen.

Training op de werkvloer.

Cursus

Bijeencursusleertjemedewerkernieuwekennis,nieuwevaardighedenofnieuwgedrag,ofeencombinatie hiervan.Eencursusgaatmeestaloveréénonderwerpenduurtlangerdaneentraining,bijvoorbeeldeenaantal dagen.Eendeelnemeraaneencursusontvangtnaafloopmeestaleencertificaatalsbewijsdathijdecursusheeft voltooid.Hiervoorhoeftnietperseeentoetstewordengemaakt.

Opleiding

Jemedewerkerleertnieuwekennis,nieuwevaardighedenennieuwgedragbijeenopleiding Eenopleidingduurt langerdaneencursus,bijvoorbeeldéénofenkelejaren.Ineenopleidingwordteenverzamelingvanonderwerpen behandelddiesameneengeheelvormen.Dooreenopleidingleertjemedewerkereennieuwvakofnieuw specialisme.Eenopleidingwordtafgeslotenmetéénofmeertoetsen.Alsdezegoedzijnafgerond,krijgtde deelnemerereendiplomavoor.

Coachingstraject

Bijeencoachingstrajectvoerjijofeen externecoachregelmatig coachingsgesprekkenmeteen medewerker.Hiermeebegeleidjede medewerkerinzijnpersoonlijke ontwikkeling.Daarbijgaathetnietom eenmaalnieuwekennisofeennieuwe vaardigheidaanleren,maaromde verbeteringvandehoudingen vaardighedenopdelangeretermijn. Deduurvaneencoachingstrajectkan variërenvanenkelegesprekkentoteen langdurigtrajectvanbijvoorbeeldeen jaar.Dithangtafvanhetsoortende hoeveelheidcoachingsvragendiede medewerkerheeft.

CONCEPT

Coachingsgesprekken voor persoonlijke ontwikkeling.

Opdracht7 Welkeopleidingsactiviteit?

Voorwelkeopleidingsactiviteitzoujekiezenindevolgendetweesituaties?

Kiesuit:training,cursus,opleiding,coachingstraject.Legjeantwoorduit.

Situatie1

Jijbentleidinggevendebijeengemeente.Jemerktdatéénvanjeonervarenbaliemedewerkerswatmoeiteheeft metduidelijkcommunicerenmetbezoekers.Zeisnogeenbeetjeonzekeroverofzealleswelgoedweetenkomt dansomswattwijfelendover.

Situatie2

Jebentleidinggevendeineenorganisatiewaarmetchemischestoffenwordtgewerktenwaareenverhoogd risicoopbrandenongelukkenis.Belangrijkisdatmedewerkerswetenwatzemoetendoenineennoodsituatie. Daaromwiljedatzeallemaaljaarlijkseenopleidingsactiviteituitvoerenwaarbijwordtherhaaldwatzemoeten doeninhetgevalvanbrand.

Opdracht8 Overzichtopleidingsactiviteiten

Watzijndekenmerkenvaneentraining,cursus,opleidingencoachingstraject? Beantwoordvoorelkesoortopleidingsactiviteitdevolgendevragen.

• Hoelangduurthet?

• Watishetdoel?

• Krijgjeereenerkenddiplomavoor?

Hoofdstuk4 Doorstroom:opleidenenontwikkelen

4.4 Opleidingsplan

Opleideninorganisatiesiskostbaar.Deopleidingsactiviteitenzelfkostenvaakgeld.Daarnaastmoetjerekening houdenmetmedewerkersdietijdelijkbeperktinzetbaarzijndoordatzijmethunopleidingbezigzijn.

Omgeenbedrijfsgeldteverspillenaanopleidingsactiviteitendienietvoldoendeopleverenmaakjeeerstzorgvuldig eenopleidingsplan.Ditplanmoetaansluitenbijdevisieendoelendiezijnbeschreveninhetopleidingsbeleid vandeorganisatie.

CONCEPT

Ineenopleidingsplanbeschrijfjeconcreetvoordekomendeperiodewelkemedewerkersbinnenjouwafdeling ofteamwelkeopleidingsactiviteitengaanvolgen.Inhetplangeefjeookaanwaaromjehebtgekozenvoor bepaaldemedewerkersenbepaaldeactiviteiten.

Doelvanhetopleidingsplan

Hetdoelvaneenopleidingsplanisdatjeoverzichtkrijgtoverdeopleidingsnoodzaaken-behoeftenbinnenje afdelingendemogelijkhedendieerzijnommedewerkersopteleiden.Metditoverzichtkunjevervolgenseen planningmakenvanalleopleidingsactiviteitendiehetkomendejaarzullenwordenuitgevoerd.

Hetopleidingsplanheefthierbijeenstrategischefunctieeneenpraktischefunctie.

Strategischefunctievanhetopleidingsplan

Opstrategischgebiedgeefthetopleidingsplanjeinzichtindeopleidingsbehoeftenen-noodzaakeninde mogelijkhedendieerzijnvoorpersoneelopleiden.Hierdoorkunjeonderbouwdekeuzesmakenvoorbepaalde opleidingsactiviteiten.Ditisooknodigalsjejeeigenleidinggevendeomtoestemmingmoetvragenvoorbepaalde opleidingsvoorstellen.Jekuntdanmetargumentenaangevenwaaromjouwplaneengoedideeis. Daarnaastkunjevanmedewerkersdevraagkrijgenofzijinaanmerkingkunnenkomenvooreenopleidingsactiviteit. Ookdanishetgoedalsjeweetwelkemogelijkhedenhiervoorzijnindeorganisatie.

Totslotweetjedooreengoedopleidingsplanookhoejehetbestkuntomgaanmetdein-,door-enuitstroom vanjeafdeling.Alseenmedewerkerbijvoorbeeldjeafdelingverlaat,hebjedandirectvervangingnodig?Ofiser eenanderemedewerkerdiekanwordenopgeleidomzijnplaatsintenemen?Zoja,zijnhiervoordanvoldoende middelenaanwezig?

Praktischefunctievanhetopleidingsplan

Hetopleidingsplanheeftnaasteenstrategischefunctieeenpraktischefunctie.Inhetplanneemjenamelijkook eengedetailleerdeplanningopvandeopleidingsactiviteitendiehetkomendejaargaanplaatsvinden.Dithelpt jebijmaand-enweekplanningenmaken.Hierdoorhebjeimmersinzichtinwelkemedewerkersjewanneerkunt inplannenvoorwerkzaamhedenenwanneerzijbezigzijnmethunopleiding.Ineenopleidingsplanformuleerje ookspecifiekedoelendiejemetbepaaldeopleidingsactiviteitenwiltbereiken.Doordatjehiervantevorengoed overhebtnagedacht,voorkomjedatjeactiviteitenlaatuitvoerendieweinigofnietsopleveren.

Eenopleidingsplanschrijven

Eenopleidingsplanschrijfjeineenaantalstappen:

1.Beschrijfdeopleidingsnoodzaak

CONCEPT

Beginmethetbeschrijvenvandeeventueleopleidingsnoodzaak.Hiervoorbedenkjeeerstoverwelkekennis, vaardighedenenhoudingdemedewerkerspreciesmoetenbeschikkenomhunwerkgoedtekunnenuitvoeren. Vervolgensbekijkjeofermedewerkerszijndiedezekennis,vaardighedenenhoudingnuniethebben.Ditmerk jebijvoorbeeldalshetgeleverdewerknietaandegesteldekwaliteitseisenvoldoet,alsvaakietsfoutgaatbinnen deafdelingofalsgesteldedoelennietwordenbereikt.Alsermedewerkerszijndienietoverdegewenstekennis, vaardighedenenhoudingbeschikken,bepaaldanofdezekunnenwordenaangeleerd.Somskandatmaartotop eenbepaaldehoogte.Jekunteenmedewerkerbijvoorbeeldeentrainingoververkooptechniekenlatenvolgen. Maaralshijvannatureergverlegenis,wordthijmisschiennooiteentopverkoper.

Bedenktotslotofjedekomendetijdinhetwerkveranderingenverwachtdieervoorzorgendatjemedewerkers moetenwordenbijgeschoold.Denkbijvoorbeeldaaneenveranderdewerkprocedureofnieuwesystemenof apparatuur.

2.Beschrijfdeopleidingsbehoefte

Alsjehebtbeschrevenwelkeopleidingsactiviteitennoodzakelijkzijn,kijkjenaareventueleopleidingsbehoeften bijjemedewerkers.Zijnermedewerkersdiehebbenaangegevendatzijeentraining,cursusofopleidingwillen volgen?Dithebjealshetgoedismethenbesprokenindeplannings-,functionerings-enloopbaangesprekken.

3.Bepaaldedoelenenrandvoorwaarden

Vervolgenssteljevastwelkedoelenjewiltbereikenmetdeopleidingsactiviteiten.Watmoetenjemedewerkers ervanleren?Watmoetenzijkunnennadeactiviteit?Hoemoetenderesultatenvanjeteamofafdelingworden verbeterddoorhetopleidenvanjepersoneel?

Ookbrengjederandvoorwaardeninkaart.Randvoorwaardengevenaanbinnenwelkegrenzende opleidingsactiviteitenmoetenblijven.Dezegrenzenwordenbepaalddoordebeschikbarehoeveelheidgelden tijd.Welkbudgetisbeschikbaarvoorhetopleidenvanmedewerkers?Voorwelkedatummoetdeopleidingzijn afgerondenhoelangkunjejemedewerkersmissenopdewerkvloer?

4.Onderzoekdeopleidingsmogelijkheden

Zoekuitwelkeopleidingsactiviteitengeschiktzijnvoorhetbereikenvanjeopleidingsdoelen.Hierbijkijkjenaar verschillendefactoren:

• Welksoortopleidingsactiviteitishetmeestgeschiktvoorhetbereikenvanjeopleidingsdoelen?Moetenje medewerkersnieuwekennisopdoenofvaardighedenleren?Kunjehetbestkiezenvooreentraining,cursus, opleidingofcoachingstraject?

• Kunjehetbestinternofexternopleiden?Heeftjeorganisatiedejuistekenniseneengoedetrainerinhuisom interntekunnenopleiden?Ofiserjuistbehoefteaaneenopleiderdiekenniskanbiedendieernognietisin deorganisatie?

• Moetereenindividuelemedewerkerwordenopgeleidofeengroepmedewerkers?

CONCEPT

Bekijkookwatdeopleidingsactiviteitenkosten,hoeveeltijdzeinbeslagnemenenwanneerzekunnenworden uitgevoerd.Zoektotslotuitwelkefinancieringsmogelijkhedenerzijn.Insommigebranchesgeldensoms(tijdelijke) subsidiesvoorhetscholenvanpersoneel,oferiseenOpleidings-enOntwikkelfonds(O&O-fonds)beschikbaar. EenO&O-fondsiseenstichtingwaarinwerkgevers-enwerknemersorganisatiesbinneneenbepaaldebranche metelkaarsamenwerkenaaneenduurzameinzetbaarheidvanhetpersoneel.Zijstellenbijvoorbeeld opleidingsmaterialenbeschikbaarofhelpenbijhetregelenvansubsidiesvoorhetvolgenvanopleidingen.

5.Maakeenkeuze

Maakeenkeuzevoordeopleidingsactiviteit(en)diehetbestpast(passen)bijjeopleidingsdoelen.Leterhierbij opdatjekeuzehaalbaarisbinnenjevastgesteldebudgetentijdpad.Jegeeftprioriteitaanopleidingsdoelendie noodzakelijkzijn.Alsdannoggeldentijdoveris,kunjebedenkenofookverzoekenvanmedewerkerskunnen wordenuitgevoerd.Lethierbijopafsprakendieeventueelzijngemaaktinarbeidsovereenkomstenof personeelsgesprekken.

Alsernietgenoegtijdofgeldisvoordenodigeopleidingsactiviteiten,weegdannogeensafhoegrootde opleidingsnoodzaakpreciesis.Kanhetprobleemdatjehebtookopeenanderemanierwordenopgelostdan meteenopleiding?Kunjebijvoorbeeldtakenherverdelenonderjemedewerkers?

6.Maakeenplanning

Alsjeeendefinitievekeuzehebtgemaaktvooréénof meeropleidingsactiviteiten,verwerkjedezeineen planning.

Jemaakthierbijvoorhetkomendejaareenoverzichtmet allebegin-eneinddatavandeactiviteitenenvermeldt erbijvoorwelkemedewerkerzegelden.

Maak een planning voor alle opleidingsactiviteiten.

Opdracht9 Leerdoelen

Bedenkeenonderwerpwaaroverjijmeerwiltwetenofeenvaardigheiddiejewiltlerenomjewerkbetertekunnen doen.

a. Bedenkeenleerdoelbijhetonderwerpdatofdevaardigheiddiejehebtgekozen.

b. Zoekopinternetnaarvijfverschillendetrainingenofcursussenwaarmeejijjeleerdoelzoukunnenbereiken.

Zetdetrainingenofcursussenineenoverzichtennoteerpertrainingofcursushetvolgende:

• Watzijndekosten?

• Hoelangduurtdetrainingofcursus?

• Wanneerwordtdetrainingofcursusgegeven?

• Isereenminimumaantalpersonenwaarmeejejemoetinschrijven?

• Krijgjealsdeelnemereencertificaat?

• Zijnerverdernogbijzonderheden?

CONCEPT

c. Welketrainingofcursusheeftjouwvoorkeur?Legjeantwoorduit.

d. Zoujouwwerkgeverachterdezekeuzestaan?Waaromwelofniet?

e. Stel,jehebttemakenmetdevolgenderandvoorwaarden:

• Detrainingofcursusmagmaximaal€800kosten.

• Detrainingofcursusmagmaximaaltweedagenduren.

• Jewiltdetrainingofcursuszosnelmogelijkvolgen,inelkgevalbinneneenmaandvanafnu.

• Erzijngeencollega’sdiedetrainingofcursusookgaanvolgen.

• Jewiltgraageencertificaat.

Welketrainingenofcursussenzoujekunnenkiezenalsjemetdezerandvoorwaardenrekeningmoethouden?

f. Welketrainingofcursusdiejebijdevorigevraaghebtgenoemdzoujekiezen?Legjeantwoorduit.

Opdracht10 O&O-fonds

ZoekopinternetopofereenO&O-fondsbestaatvoordesectorwaarinjouworganisatieactiefis.Alsdezeeris, hoeheetditfonds?

4.5 Hetopleidingsplanuitvoeren

Jemedewerkerdoorlooptzijnopleidingsprocesineenaantalstappen:

1.Leerdoelenbepalen

Voordatjemedewerkeraanzijnopleidingbegint,leggenjulliesamenvastwatzijnleerdoelenzijn.Eenleerdoel geeftaanwatdemedewerkerpreciesvandeopleidingwilleren.Doorleerdoelenoptestellengeefjehemrichting tijdenshetopleiden.Jeweetdanimmerswelkekennisenvaardighedenjedemedewerkerprecieswiltlaten

opdoen.Hiernaastmakenleerdoelenhetaanheteindevanhetopleidingsprocesmogelijkomgoedteevalueren. Hierbijbekijkjeofjejeleerdoelenhebtbereikt.FormuleerleerdoelenaltijdSMART,zodatzevoldoendeconcreet zijn.

Voorbeeldenvanleerdoelen

• Aanheteindevandetraining Omgaan met agressie kandemedewerkerrustigencorrectreagerenopeen agressievecliëntenerdaarbijvoorzorgendatzijnagressieafneemt.

CONCEPT

• Aanheteindevanhetcoachingstrajectkandemedewerkerzijnstijlvanleidinggevenenbegeleidenafstemmen opindividuelemedewerkers.

2.Activiteituitvoeren

Vervolgensgaatjemedewerkeraandeslagmetzijnopleidingsactiviteit.Alshetgaatomeencursusofopleiding dieeenlangereperiodeduurt,vraagdantussendoorregelmatighoehetgaatenwatjemedewerkerervanvindt.

3.Indepraktijkbrengen

Alsjemedewerkerzijnopleidingsactiviteitheeftafgerond,moethijzijnnieuwekennisofvaardighedeninzijn functieindepraktijkbrengen.Zorgdathijhierzosnelmogelijkdekansvoorkrijgt.Hijweetdanimmersnoghet bestwathijnetheeftgeleerd.Wachthijtelangmettoepassenindepraktijk,danishetgeleerdealweerwat weggezakt.

Wanneerjemedewerkerzijnnieuwekennisofvaardighedenindepraktijkbrengt,kanditnogevenwennenzijn. Hijzalhetmisschienooknietdirecthelemaalgoeddoen.Belangrijkisdatjehemhierbijaanmoedigt,ondersteunt enwaarnodigbijstuurt.

4.Evalueren

Naafloopvandeopleidingsactiviteitevalueerjewatdezeheeftopgeleverd.Washetopleideneffectief?Hoemeet jealsorganisatieofdeinvesteringdiejedoetinmedewerkerstrainenenopleidenookwatoplevert?Donald Kirkpatrickbedachtvierniveauswaaropjeopleidingsactiviteitenkuntevalueren:tevredenheid,leerresultaat, toepassingeneffectiviteit.LatervuldeJackPhillipsditmodelaanmeteenvijfdeniveau:hetniveauvanreturn oninvestment.

Tevredenheid

Ophetlaagsteniveauevalueerjedetevredenheidvanjemedewerker.Watvondhijvandeopleidingsactiviteit? Vondhijhetleukofniet?Makkelijkofmoeilijk?Zouhijdeactiviteitaanradenaaneencollega?

Hetisnietjehoofddoeldatjemedewerkerdeopleidingsactiviteitheelleukvindtomtedoen.Hijmoetervooral ietsvanleren.Tochishetookbelangrijkomophettevredenheidsniveauteevalueren.Alshetleukwasomde opleidingsactiviteituittevoeren,isdekansookgroterdatjemedewerkergraaghetgeleerdeindepraktijkwil toepassen.Ookweetjedoornaardetevredenheidtevragenofhetvooreenanderemedewerkerindetoekomst ookinteressantkanzijnomdezelfdeactiviteituittevoerenofniet.Hebjebijvoorbeeldeenexterntrainingsbureau ingeschakeldenbeoordelenjemedewerkersditnietpositief,danzoekjedevolgendekeereenandereaanbieder. Heeftéénvanjeeigenmedewerkerseentraininggegevenenisiedereendaarenthousiastover,danweetjedat jedezemedewerkereenvolgendekeerweerkuntinschakelen.

Leerresultaat

CONCEPT

Ophettweedeniveauevalueerjehetleerresultaat.Hierbijbekijkjeofjemedewerkerzijnleerdoelheeftbereikt. Heefthijinderdaadgeleerdwatnodigwasomzijnwerkbetertekunnendoenofeennieuwetaaktekunnen uitvoeren?Alsdatniethetgevalis,moetjenagaanhoedatkomt.Mankeerterbijvoorbeeldietsaande opleidingsactiviteit,dankiesjeeenvolgendekeervoorietsanders.

Toepassing

Hetderdeevaluatieniveaugaatoverdeinvloeddiedeopleidingsactiviteitheeftophetgedragvandemedewerker opdewerkvloer.Opditniveaubekijkjeofdemedewerkerzijnnieuwekennisofvaardigheiddaadwerkelijktoepast inzijnwerk.

Effectiviteit

Ophetvierdeevaluatieniveaumeetjedeeffectiviteitvandeopleidingsactiviteitvoordeorganisatie.Alsde medewerkerietsnieuwsheeftgeleerdendittoepastinzijnwerk,ishetooknogdebedoelingdatdeorganisatie hierookechtietsaanheeft.Ditkanbijvoorbeeldeenverhoogdeproductie,eenverbeterdeklantvriendelijkheid ofeenverbredingvanhetaanbodvandienstenzijn.

Returnoninvestment(ROI)

Ophethoogsteevaluatieniveaubekijkjedereturnoninvestment(ROI)vandeopleidingsactiviteit.Hierbijgaje naofjedeinvesteringindeopleidingsactiviteithebtterugverdiendmetdeeffectenvandeopleidingsactiviteit. Heefteencursusvaneenmedewerkerbijvoorbeeld€2.000gekostenmaakthijdaardoornujaarlijks€10.000 meeromzet,danisdateengoedeROI.

JekuntdeROIopeendirecteofeenindirectemaniermeten.

Directemetingismogelijkwanneerderesultatenduidelijkmeetbaarzijn.Voorbeeldenhiervanzijneentoename vanhetaantalverkopen,eengestegenomzetineuro’seneensnellereafhandelingvanklachtenperaantaldagen.

Bijindirectemetingishetmindergemakkelijkompreciestemetenwatheteffectis.Wiljebijvoorbeeldweten ofdekwaliteitvanjedienstverleningisverbeterd:hoemeetjeditdan?Jekijktdanbijvoorbeeldofminderklachten overjedienstverleningzijnbinnengekomen.Minderklachtenhoeftnietpersetebetekenendatjedienstverlening isverbeterd,maarkandaarwelopwijzen.

Opdracht11 Opleidingsplanuitvoeren

Hoofdstuk4 Doorstroom:opleidenenontwikkelen

a. Watzijndevierstappenwaarmeeeenmedewerkereenopleidingsprocesdoorloopt?

b. Waaromishetbelangrijkomleerdoelenoptestellen?Geeftweeredenen.

c. ZetdeevaluatieniveausvanKirkpatrickenPhillipsindejuistevolgordevanhoognaarlaag.

Toepassing

ROI

CONCEPT

Leerresultaat

Tevredenheid

Effectiviteit

d. Waarvoorstaatdeafkorting ROI?

e. WathoudthetevaluatieniveauROIin?

Opdracht12 Cursus‘Projectmanagement’

Jebentleidinggevendeineenstaalbouwbedrijf.Binnenjouwafdelingwordtinprojectengewerkt.Meestalgeef jijhierzelfalsprojectleiderleidingaan,maarintijdenvangrotedruktemoetjesomsexternprojectondersteuning inhuren.Ditisbestduurendaaromzoujehetfijnvindenalsjeeigenmedewerkersdezeondersteuningkunnen bieden.Daaromlaatjetweevanjemedewerkerseencursus‘Projectmanagement’volgen.

Opleidingsactiviteitenkunjeopvijfniveausevalueren:ophetniveauvantevredenheid,leerresultaat,toepassing, effectiviteitenROI.Geefvoorelkniveauaanhoejedezecursuszoukunnenevalueren.

4.6 Samenvatting

Alsleidinggevendevaneenafdelingofteambepaaljeofjemedewerkersmoetenwordenopgeleid.Hierbijhoud jerekeningmethetopleidingsbeleidvanjeorganisatie.Indatbeleidwordtdealgemenestrategischevisieop opleidenenontwikkelenvanpersoneelindeorganisatiebeschreven.Dezevisiehangtsamenmetdealgemene visieendoelenvandeorganisatie.

Opleidingsactiviteiteninorganisatieskunnenverschillendefunctieshebben:ontwikkelingvandemedewerker indeeigenfunctie,loopbaanontwikkeling,organisatieontwikkelingenmedewerkersmotiveren.De opleidingsnoodzaakgeeftaanwelkeopleidingsactiviteitennoodzakelijkzijnomuittevoeren.Deopleidingsbehoefte geeftaanwelkeopleidingsactiviteitennietpersenoodzakelijkzijn,maarwelgewenstzijndoordemedewerkers zelf.

CONCEPT

Alsjemedewerkerswiltopleiden,zijnerverschillendeopleidingsvormenwaaruitjekuntkiezen.Bijinternopleiden leidjeéénofmeermedewerkersopbinnenjeeigenorganisatie.Deopleidingsactiviteitwordtontwikkelden verzorgddooreenmedewerkeruitjeeigenorganisatie.Bijexternopleidenwordenmedewerkersbuitendeeigen organisatieopgeleiddooreengespecialiseerdbedrijf.Bijincompanyopleidenlaatjejemedewerkersopleiden dooreenexterneorganisatiediedeopleidingbijjouindeorganisatiekomtuitvoeren.Enbijonlineopleidenleert demedewerkermetdigitaleleerprogramma’sdieviainternettoegankelijkzijn.

Alsjemedewerkerswiltopleiden,zijnverschillendeopleidingsactiviteitenmogelijk.Ineentrainingleertje medewerkernieuwepraktischevaardighedenofbepaaldgedrag.Eentrainingduurtvaakkortengaatmeestal overéénonderwerp.Bijeencursusleertjemedewerkernieuwekennis,nieuwevaardighedenofnieuwgedrag aan,ofeencombinatiehiervan.Eencursusgaatmeestaloveréénonderwerpenduurtlangerdaneentraining. Bijeenopleidingleertjemedewerkernieuwekennis,nieuwevaardighedenennieuwgedrag.Eenopleidinggaat overmeerdereonderwerpenenduurtlangerdaneencursus.Bijeencoachingstrajectvoerjeregelmatig coachingsgesprekkenmeteenmedewerker.Hiermeebegeleidjedemedewerkerinzijnpersoonlijkeontwikkeling.

Opleideninorganisatieskankostbaarzijn.Omgeenbedrijfsgeldteverspillenaanopleidingsactiviteitendieniet aandeverwachtingvoldoen,maakjeeerstzorgvuldigeenopleidingsplan.Hetmakenvaneenopleidingsplan geeftjeopstrategischniveauinzichtindeopleidingsnoodzaaken-behoeftenbinnenjeafdelingofteameninde opleidings-enontwikkelmogelijkhedendiejeorganisatiebiedt.Oppraktischniveauvoorziethetopleidingsplan ineenconcreteplanningvandeopleidingsactiviteitendiedekomendeperiodegaanplaatsvindenendedoelen diehiermeemoetenwordenbereikt.

Eenopleidingsplanmaakjeineenaantalstappen.Allereerstbeschrijfjedeopleidingsnoodzaakenvervolgens ookdeopleidingsbehoefte.Daarnabepaaljewelkedoelenjemetdeopleidingsactiviteitenwiltbereikenenaan welkerandvoorwaardendezemoetenvoldoen.Jeonderzoektdeopleidingsmogelijkhedenenmaakthiernaeen keuzevoordeopleidingsactiviteitendiehetbestaanjevoorwaardenvoldoen.Totslotmaakjeeenplanningvoor deuitvoeringvandeopleidingsactiviteiten.

Hetopleidingsprocesbestaatuitvierstappen.Eerstbepaaljewelkeleerdoelenmoetenwordenbehaald.Vervolgens voertjemedewerkerdeopleidingsactiviteituit.Daarnabegeleidjejemedewerkerbijhetgeleerdeindepraktijk brengen.Totslotevalueerjedeopleidingsactiviteitopvijfniveaus:tevredenheid,leerresultaat,toepassing, effectiviteitenreturnoninvestment(ROI).JekuntdeROIopeendirecteofindirectemaniermeten.

Opdracht13 Bindenenboeienvanmedewerkers(plusopdracht)

Leeshetartikeloverdevijfsuccesfactorenvoorhetbindenenboeienvanmedewerkers.

a. Noteerdevijfsuccesfactorendieinhetartikelgenoemdworden

b. Noteerbijelkesuccesfactorhoeditbinnenjouwbedrijfgeregeldis.

c. Noteerbijelkesuccesfactorhoejijditzouwillenaanpakkenwanneerhetjeeigenbedrijf(fictief)zouzijn.

CONCEPT

d. Maakmetjeeigenantwoordeenblogvanvijfhonderdwoordenofeenvlogvanvijfminuten.Devolgende puntenmoetendaarinaanbodkomen:

• devijfsuccesfactoren

• jeeigenaanpak,inclusiefvoorbeeldenvanhoejehetgaataanpakken.

Leverjeblogofvloginbijjedocent.

Opdracht14 Opleidingsbudget(plusopdracht)

Volgensdewetmoeteenwerkgeverdemedewerkersdekansgevenomzichteontwikkelen.Ditkanvastgelegd zijnindecaoofinjecontract,maarhetkanooknergensvastgelegdzijn.

a. Onderzoekoferbinnenjeeigenorganisatieeenopleidingsbudgetisvoordemedewerkers.Zoja,hoeisdat geregeld?Zonee,waaromniet?

b. Zoekvoorjeeigenbedrijfuithoehetopleidingsbudgetopgebouwdisenwelkeopleidingenjeermeekunt volgen.

Alsjebedrijfgeenopleidingsbudgetheeft,zoekdanuitwelkeopleidingenjemagvolgenvanjewerkgever.

c. Bijditonderdeelmaakjeeenkeuze.Jedoetdusééngedeeltevandeopdracht.

Maakvoorjemedewerkerseenflyerwaarinjehetopleidingsbudgetpromoot,zodatiedereenweetwelke mogelijkhedenerzijn.

Of:

Maakvoorjewerkgevereenflyerwaarinjehethebbenvaneenopleidingsbudgetpromoot,metdaarinde voordelenvoordewerkgever.

Leverjeflyerinbijjedocent.Presenteerjeflyeraanjemedestudenten.

Opdracht15 Reflectie

Jebentaanheteindegekomenvanhethoofdstuk'Doorstroom:opleidenenontwikkelen.'Ditbetekentdatje gaatreflecterenenevalueren.

Werkjeevaluatieuitopeenmanierdiebijjoupastenoverlegditmetjedocent.Jekuntjeevaluatieopverschillende manierenvastleggen:indevormvaneenverslag,eenpodcastofeenvlogofopeenanderemanier.

Verwerkinjeevaluatiedevolgendevragen:

• Watvondjevanditonderwerp?

CONCEPT

• Wathebjehiervangeleerd?

• Wathebjegemist?

• Waarzoujemeervanwillenweten?

• Hoebelangrijkvindjedeonderwerpendieaanbodgekomenzijninhethoofdstuk'Doorstroom:opleidenen ontwikkelen'?Leguitwaarom.

Eenverslagbestaatuit500-700woorden.Eenpodcasten/ofvlogdurenvijftotzevenminuten.Wanneerjeevaluatie klaaris,uploadjejebestand.

4.7 Begrippen

Blendedlearning

Combinatievanofflineenonlineleren.

Coachingstraject

Opleidingsactiviteitwaarbijdeleidinggevendeofeenexternecoachregelmatigcoachingsgesprekkenvoertmet demedewerker.Dezegesprekkenzijngerichtoppersoonlijkeontwikkeling.

Cursus

CONCEPT

Middellangdurendeopleidingsactiviteitwaarbijdemedewerkerkennis,praktischevaardighedenofgedragleert, ofeencombinatiehiervan.

Directemeting

Metingvanresultatendieduidelijkmeetbaarzijn.

E-learning

Situatiewaarinjemedewerkerswordenopgeleidmetdigitaleleerprogramma’sdieviainternettoegankelijkzijn.

Ookwel:onlineleren.

Employability

Eenoptimaleinzetbaarheidvanpersoneel,nuenindetoekomst,doordatzijcontinuhunkennisenvaardigheden blijvenontwikkelen.

Externopleiden

Situatiewaarinhetopleidenvanjemedewerkersplaatsvindtbuitenjeeigenorganisatieeneengespecialiseerd bedrijfdeopleidingsactiviteitverzorgt.

Incompanyopleiden

Situatiewaarinhetopleidenvanjemedewerkersplaatsvindtbinnenjeeigenorganisatie,maarwaarbijeen gespecialiseerdbedrijfdeopleidingsactiviteitverzorgt.

Indirectemeting

Metingvanresultatendienietduidelijkmeetbaarzijn.

Internopleiden

Situatiewaarinhetopleidenvanjemedewerkersplaatsvindtbinnenjeeigenorganisatieeniemandbinnenje organisatiedeopleidingsactiviteitverzorgt.

Leerdoel

Doelwaarmeejeaangeeftwatjewiltlerenvaneenopleidingsactiviteit.

Onlineleren

Situatiewaarinjemedewerkerswordenopgeleidmetdigitaleleerprogramma’sdieviainternettoegankelijkzijn.

Ookwel:e-learning.

Opleiding

Langdurendeopleidingsactiviteitwaarbijdemedewerkereencombinatieleertvankennis,praktischevaardigheden engedrag.

Opleidingsbehoefte

Situatiewaarineenmedewerkervanuiteeneigenwenswilwordenopgeleid.

Opleidingsbeleid

Beschrijvingvandealgemenestrategischevisieoppersoneelopleidenenontwikkelenineenorganisatie.

Opleidingsnoodzaak

Situatiewaarinhetnoodzakelijkisdateenmedewerkerwordtopgeleid.

CONCEPT

Opleidingsplan

Planwaarindeuittevoerenopleidingsactiviteitenvoordekomendeperiodezijnuitgewerkt.

Randvoorwaarde

Grenswaarbinnendeopleidingsactiviteitenmoetenwordenuitgevoerd,zoalsbudgetentijd.

Returnoninvestment(ROI)

Deopbrengstvaneeninvestering.

Training

Kortdurendeopleidingsactiviteitwaarbijdemedewerkerpraktischevaardighedenofgedragleert.

Hoofdstuk5

Ziekteenverzuim

CONCEPT

Alsleidinggevendewiljegraaggezondemedewerkersdiegoedinhunvelzitten.Zijzijnproductiefenmelden zichnietvaakziek.Maarsomszuljealsleidinggevendetochtemakenkrijgenmetziekteenverzuim.Door regelmatiginformeelmetjemedewerkerstepratenkrijgjemeerzichtophoezijzichvoelenenhoehetmetze gaatophetwerkenthuis.Hetisdetaakvandeleidinggevendeomziekteverzuimzoveelmogelijktevoorkomen. Wanneermedewerkerslangdurigziekzijn,zijnerallerleiregels.Belangrijkisdatjejealsleidinggevendehoudt aandezeregelsendemedewerkergoedbegeleidt.

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• kenjedeverschillendesoortenverzuimendeoorzakendaarvan.

• weetjewelkeonderdeleninhetziekteverzuimbeleidkunnenstaan.

• weetjewelketweemiddelenvallenonderhetonderdeelverzuimpreventie.

• kenjedebegrippenRI&EenPMO.

• weetjewaarvooreenverzuimprotocoldientenwaterinstaat.

• weetjehoeverzuimgeregistreerdengeanalyseerdkanworden.

• weetjewatjealsleidinggevendemoetdoeninhetkadervanverzuimbegeleidingenre-integratie.

• weetjewatdeWvpinhoudtenwelketakenjealsleidinggevendehebtbijlangdurigverzuim.

• weetjewaarvoordeArbowetbedoeldis.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

a. Inhetfilmpjeisdemedewerkerlangdurigziek.Watvindjedatdewerkgeverhieraanzoumoetendoen?

b. DenkjedatdewerkgeverdelangdurigeuitvalvanJoephadkunnenvoorkomen?Zoja,hoe?

5.1 Verzuim

CONCEPT

Bijpersoneelsbeleidbetekenthetbegripverzuimdateenwerknemerafwezigis.Indemeestegevallenwordt verzuimveroorzaaktdoorziekte.Jekomtdanookvaakhetvolledigebegripziekteverzuimtegen.Gemiddeld meldenwerknemerszichongeveeréénkeerperjaarziekenisdegemiddeldejaarlijkseverzuimduurongeveer zesdagen.

Ziekzijnisnatuurlijkindeeersteplaatsheelvervelendvoordewerknemer,maarookdeorganisatieheefterlast van.Eenhoogverzuimiseengrotekostenpost,wantdewerkgeverisverplichthetloondoortebetalen.Eneen hoogziekteverzuimkaneensignaalzijndaterwatmisisindewerkomgeving.Verzuimkaneengevolgzijnvan hogewerkdruk,stress,onenigheidmetcollega’sofdeleidinggevendeof(baan)onzekerheid.

Soortenverzuim

Jekuntonderscheidmakentussenverschillendesoortenverzuim:

• wit,zwartengrijsverzuim

• werkgebondenenniet-werkgebondenverzuim

• kort,middellangenlangverzuim.

Wit,zwartengrijsverzuim

Bijwitverzuimisjemedewerkerechtzoziekofarbeidsongeschiktdathijzijnwerknietkanuitvoeren.Erissprake vanzwartverzuimalsjemedewerkerzichziekmeldtennietkomtwerken,terwijlhijhelemaalnietziekisen gewoonzijnwerkzoukunnendoen.

Tussenwitenzwartverzuimzitgrijsverzuim Hierbijmeldtjemedewerkerzichziek,maarishettwijfelachtigof hijwelofnietkanwerken.Denkbijvoorbeeldaaneenmedewerkerdieeigenlijkalishersteldvanzijngriep,maar ereenextradagjethuisachteraanplakt.Ookalsdewerknemerwelophetwerkverschijntmaardaarnietproductief is,noemjeditgrijsverzuim.Inorganisatiesdieveelaandachthebbenvoorhetwelzijnvanmedewerkersen ziektepreventie,zalgrijsverzuimmindervaakvoorkomen.

Werkgebondenenniet-werkgebondenverzuim

Verzuimkanwerkgebondenofniet-werkgebonden zijn.Werkgebondenverzuimwordtveroorzaakt doorfactoreninhetwerk.Denkbijvoorbeeldaan rugklachtendoorlichamelijkeoverbelasting. Niet-werkgebondenverzuimwordtveroorzaakt doorfactorenbuitenhetwerk,bijvoorbeeldeen blessuredoorsportofklusseninhuis. Hetonderscheidtussenwerkgebondenen niet-werkgebondenverzuimisnietaltijdmakkelijk temaken.Wordennekklachtenbijvoorbeeld veroorzaaktdoorhetsjouwenmetdozenophet werkofdoorhetsjouwenmettuintegelsthuis?

Lichamelijk zwaar werk kan leiden tot werkgebonden verzuim.

Hoofdstuk5 Ziekteenverzuim

Kort,middellangenlangverzuim

Verzuimduurtnietaltijdevenlang.Jespreektvankortdurendverzuimalshetverzuimmaximaalzeven kalenderdagenduurt.Bijmiddellangdurendverzuimisdemedewerkertussendeachten42kalenderdagen afwezigdoorziekte.Bijlangdurendverzuimisdemedewerkerlangerdanzeswerkwekenachterelkaarnietop hetwerk.

Oorzakenvanverzuim

Wit,grijsenzwartverzuimhebbenelkhuneigenoorzaken.Bijwitverzuimzijndezeoorzakenduidelijk.Erisdan sprakevanziekteofarbeidsongeschiktheid.Jemedewerkerheeftbijvoorbeeldgriep,migraineofeengebroken been.Hoeveeljetemakenhebtmetzwartverzuimhangtvaaksamenmethoehoogdedrempelvooreen medewerkerisomzichziektemelden.Bijeenlagedrempelkaneenmedewerkerzichgemakkelijkziekmelden zonderdatjijeralsleidinggevendeachterkomtdathijeigenlijknietziekis.Eenlagedrempelkanmedewerkers indeverleidingbrengenomafentoeeendagjeongeoorloofdteverzuimen.

Grijsverzuimkanverschillendeoorzakenhebben:

• slechtearbeidsomstandigheden

• stress

• werksfeer.

Slechtearbeidsomstandigheden

Doorslechtearbeidsomstandighedenkunnen medewerkersklachtenkrijgendieernietdirectvoor zorgendatzehunwerknietmeerkunnendoen,maar waarzijwellastvanhebbentijdenshetwerk.Denk bijvoorbeeldaanrugklachtenalsjelangdurigmoet staan,klachtenaannekenschoudersalsjeveelzware lastenmoettillenofklachtenalsjeveelgebuktmoet werken.

CONCEPT

KANS door lang in dezelfde houding te werken.

Maarookalsjeeenberoephebtwaarbijjenietmet zwarelastenwerkt,kunjetemakenkrijgenmet lichamelijkeklachten.Mensendieveelachtereen computerwerken,kunnenbijvoorbeeldlastkrijgenvan KANS(klachtenarm,nekenschouder,voorheenRSIgenoemd).Hierbijkrijgenzedoorlangindezelfdehouding tewerkenspier-engewrichtspijnaanhunhanden,polsen,armen,schoudersen/ofnek.

Stress

Stressiseenanderwoordvoorspanningofdruk.Iedereenervaartweleensstress,bijvoorbeeldalsjeeendeadline moethalenofalsjeietsmoetdoenwaarjetegenopziet.Stresskanwerkgebondenofniet-werkgebondenzijn. Werkgebondenstresswordtveroorzaaktdoorfactoreninhetwerk.Bijvoorbeelddooreentehogewerkdrukof alsjewerkmoetdoenwaarvoorjenietdejuistekennisofvaardighedenhebt.Niet-werkgebondenstresswordt veroorzaaktdoorfactorenbuitenhetwerk,zoalsproblementhuis.Eenbeetjestressismeestalnieterg.Hetkan ervoorzorgendatje(tijdelijk)snellerwerktendeadlineshaalt.Alsjeechtervaakoflangduriglasthebtvanveel stress,kanditgezondheidsproblemenveroorzaken.Jekuntlastkrijgenvanlichamelijkeklachten,zoalshoofdpijn ofbuikpijn.Maarookvanpsychischeklachten,zoalsjesombervoelenofprikkelbaarzijn.Mensendieteveelstress ervarenkunnenzichandersgaangedragen.Zezijnbijvoorbeeldkortaftegencollega’sofmakenvakerruzie.Tot slotkanstressgevolgenhebbenvoorjedenkvermogen:jewordtmindercreatiefofkuntjeslechterconcentreren.

Alseenmedewerkerlangetijdteveelstresservaart,kanhijoverspannenrakenofeenburn-outkrijgen.Hijisdan vollediguitgeputenheeftgeenenergiemeeromzijnwerktedoen.Hetherstelvaneenburn-outkanlangduren.

Signalenwaaraanjewerkstressmetkansopuitvalkuntherkennen

• Dewerknemervoeltzichmoe,komtmatoverenheefteenlagereproductiviteit.Vraaghemeensnaarde hersteltijdnahetwerk.Ditisdetijddiehetkostomnahetwerkweertotontspanningtekomen. Hersteltijdlangerdaneenuuriseenbelangrijksignaaldatkanwijzenopstressklachten.

CONCEPT

• Dewerknemerwordtsteedscynischeroverdewerkdrukendewerkactiviteitenenheeftveelmoeitemet veranderingen.

• Dewerknemerisvakerontevredenensnellergeïrriteerddananders.

• Dewerknemerheeftsteedsmeerlichamelijkeklachten.Eeneventueeldoktersbezoekdraagtnietstructureel bijtotherstelenbeterfunctioneren.

• Dewerknemermeldtzichvakerziek.

Arboned.nl.

Bekijkhetinspiratiefilmpjeoverstress.

Werksfeer

Eennegatievewerksfeerkaneenoorzaakzijnvangrijsverzuim.Medewerkersvoelenzichdannietprettigofveilig inhunwerkomgeving.Dewerksfeerkanopverschillendemanierennegatiefwordenbeïnvloed.Erisbijvoorbeeld sprakevanpestgedragdoorcollega’s,discriminatieofseksueleintimidatie.Maarookeenhogewerkdrukofeen gebrekaanwaarderingkanervoorzorgendatmensenzichnietprettigvoeleninhunwerkomgeving.

Psychischeaandoeningensteedsgroteraandeelinziekteverzuim

Ziektespecifiekverzuimverschiltvoormannenenvrouwen

Erzijnverschillendeoorzakenvanlangdurigziekteverzuim(42totenmet730dagen).Demeestvoorkomende ziektespecifiekeoorzaakvolgensgegevensvaneenarbodienstzijnbijzowelmannenalsvrouwen‘psychische aandoeningen’.Bijmannenveroorzaaktdit31,1%vanhetlangdurendeverzuimenbijvrouwen43,2%.Onder ‘overigverzuim’wordenonderanderehart-envaatziektes,maag-endarmklachten,neurologischeaandoeningen, urogenitaleklachtenenlongklachtenverstaan(ArboNed&HumanCapitalCare,2020).

Psychischeaandoeningensteedsgroteraandeelinziekteverzuim

Indeperiode2013-2019steeghet ziekteverzuimpercentagedoorpsychischeaandoeningen(zoalsburn-outen overspanning)enwasdatdaarmeein2019devoornaamsteoorzaakvanverzuim.Indeperiodedaarvoorwashet verzuimpercentagevanoverigeaandoeningenhethoogst.Onder‘overigeaandoeningen’wordenonderanderehartenvaatziektes,maag-endarmklachten,neurologischeaandoeningen,urogenitaleklachtenenlongklachten verstaan.Hetaandeelverzuimnaaraanleidingvanklachtenaanhetbewegingsapparaatneemtdelaatstejaren af(ArboNedenHumanCapitalCare,2020).

Vzinfo.nl.

Hoofdstuk

Opdracht2 Oorzakenverzuim

Bekijkterinspiratiehetvolgendefilmpjeoververzuim.

Verzuimwordtvaakveroorzaaktdoorslechtearbeidsomstandigheden,stressofeennegatievewerksfeer.

a. Noteervoorjeeigenwerkomgevingtweevoorbeeldenvanarbeidsomstandighedendievoorverzuimzouden kunnenzorgen.

CONCEPT

b. Noteervoorjeeigenwerkomgevingtweefactorendiestresszoudenkunnenveroorzakenbijdemedewerkers.

c. Noteervoorjeeigenwerkomgevingtweefactorendieeennegatievewerksfeerzoudenkunnenveroorzaken.

Opdracht3 Verzuimbijkleineengrotebedrijven

Leeshetartikelenbeantwoorddevragen.

Ziekteverzuimbijkleinebedrijven:voorkomlangdurigeuitvalvanmedewerkers

Alswerkgeverstajetrotstemiddenvanjeteamdathardwerktomjebedrijfdraaiendetehouden.Maarwat gebeurterwanneerereenvanjemedewerkersziekwordt?Hoezorgjeervoordatzezosnelmogelijkweer duurzaamaandeslagkunnenenhoevoorkomjedatzelangduriguitvallen?

Watzeggendecijfers?

VolgenshetCentraalBureauvoordeStatistiek(CBS)laghetziekteverzuimpercentageinNederlandinhetderde kwartaalvan2024op4,9procent.Ditbetekentdatvanelkeduizendwerkdagener49werdenverzuimdwegens ziekte.Decijferstoneneenietshogerewaardeaandaninhetderdekwartaalvan2023,toenhetpercentageop 4,8procentstond.

Erkomteenverschilnaarvorenbijbedrijvenmetmeerdan100medewerkers,waarhetziekteverzuimpercentage 5,5procentwas.Delaagstewaardewerdgemetenbijdekleinstebedrijven(minderdan10medewerkers),met eenpercentagevan2,6procent.DitsluitaanbijonderzoekvanSecurex(BE),waaruitbleekdatmedewerkersbij kleinebedrijvenmindervaakziekzijn,maarwellangerafwezigzijnalszeziekworden.

Oorzaken

Erkunnenverschillendeoorzakenzijnvoorditverschijnsel,zoalseensterkebetrokkenheiden verantwoordelijkheidszinbijdemedewerkers,eentekortaanvervangingofnoodplanvoordeafwezige medewerkerseneenmindergoedepreventieenbegeleidingvandegezondheidenhetwelzijnvandemedewerkers, omdatkleinebedrijvenvaakgeeneigenpersoneelsdienstofwelzijnsdeskundigehebben.

Langdurigziekteverzuimheeftgevolgenvoordegezondheidenhetinkomenvandemedewerker,maarookvoor deproductiviteitendesfeervanhetbedrijf.VolgensSecurexkeert42procentvandemedewerkersdielanger daneenmaandziekzijnnietbinneneenjaarterugnaarhetwerk.

Voorkomen

Omlangdurigziekteverzuimtevoorkomenofteverminderen,ishetbelangrijkomeenopenenondersteunende werkomgevingtecreëren.Dithoudtindatregelmatigfeedbackenerkenningwordengegeven,gesprekkenworden gevoerdoververwachtingenenbehoeften,enflexibelewerkuren,thuiswerkofaangepastwerkwordenaangeboden. Daarnaastkanhetinschakelenvanexternedienstenoforganisatiesdiegespecialiseerdzijninhetbevorderen vanwelzijnophetwerk,bijdragenaanhetverminderenvanlangdurigziekteverzuim.

Mkbasics.nl

CONCEPT

a. Welkopvallendverschilwordtgenoemdtussenhetverzuiminkleineengrotebedrijven?

b. Watzijndeoorzakenvanditverschil?

c. Hoekunjeverzuimvoorkomen?

5.2 Verzuimbeleid

Alsleidinggevendewiljegraaggezonde,productievemedewerkersdiezichprettigvoelenophetwerk.Organisaties hebbendaaromvaakeenspecifiekziekteverzuimbeleiduitgewerkt.Ditbeleidisgerichtopverzuimvoorkomen enverminderen.Belangrijkvoororganisatiesisomhetverzuimzolaagmogelijktehouden.Alsjehetziekteverzuim injouwbedrijfgoedaanpakt,kunjedaarmeenietalleengelduitsparen;jezorgtookvoorgemotiveerde medewerkers.Jelaatimmersziendatjehetwelzijnvanmedewerkersbelangrijkvindt.

Hoeeenziekteverzuimbeleiderpreciesuitzietverschiltperorganisatie.Vaakvindjedaarindevolgendeonderdelen terug:

• verzuimpreventie

• verzuimprotocol

• verzuimtraining

• verzuimregistratieen-analyse

• verzuimbegeleidingenre-integratie.

Verzuimpreventie

Hetonderdeelverzuimpreventiebeschrijfthoedeorganisatieziekteverzuimzoveelmogelijkwilvoorkomen. Tweemiddelenkomenhierbijvanpas:

• derisico-inventarisatieen-evaluatie(RI&E)

• hetpreventiefmedischonderzoek(PMO).

Derisico-inventarisatieen-evaluatie(RI&E)

ElkbedrijfisinhetkadervandeArbowetverplichtomeenrisico-inventarisatieen-evaluatie(RI&E)uitte(laten) voeren.MeteenRI&Ebrengjeinkaarthoehetisgesteldmetdeveiligheidopdewerkvloer.Jebeschrijfthierin derisico’sdieerinjouworganisatiezijnvoordeveiligheidengezondheidenwatdeorganisatiedoetomdeze risico’szoveelmogelijktebeperken.Denkbijvoorbeeldaanwerkenmetgevaarlijkestoffenendepersoonlijke beschermingsmiddelendiemedewerkershierbijverplichtmoetengebruiken.Maarookkantoorwerkkanrisico’s metzichmeebrengen,zoalshetrisicoopKANS(klachtenarm,nek,schouder,voorheenookwelRSIgenoemd).

Bijvoorbeeldwanneerbureausenstoelenvanmedewerkersnietopdejuistehoogtekunnenwordeningesteld.

Hoofdstuk5 Ziekteenverzuim

EenRI&Ewordt(mede)opgestelddoordepreventiemedewerker.Elkeorganisatiemoetminimaaléén preventiemedewerkerindiensthebben.Meestalvoerteenvandemedewerkersdetakenvaneen preventiemedewerkernaastzijneigenfunctieuit.

Inkleineorganisatiesmagdedirecteurzelfoptredenalspreventiemedewerker.NaastdeRI&Eopstellenen uitvoerenvoertdepreventiemedewerkeroverlegovertenemenveiligheids-ofgezondheidsmaatregelenenvoert hijdezemaatregelen(mede)uit.

Hetpreventiefmedischonderzoek(PMO)

CONCEPT

Alsjejemedewerkerseenpreventiefmedischonderzoek(PMO)aanbiedt,kunnenzijzichlatenonderzoekenop bepaaldegezondheidsrisico’s.Denkbijvoorbeeldaandiabetes,bloedarmoede,eenhogebloeddrukofafwijkingen inbepaaldeorganen.Jekuntjemedewerkersnietverplichtenhieraanmeetedoen,maarvelenvanhenzullen eenkostelozegezondheidscheckwelwaarderen.

DeresultatenvaneenPMOzijn privacygevoelig.Alswerkgeverkrijgje geenpersoonlijkemedischeinformatie overjeindividuelemedewerkers.Wel geeftdeuitvoerdervanhetPMOeen samenvattingvandeuitslagen,waarin eenbeeldwordtgegevenvan opvallendegezondheidsrisico’sinjouw team.Dezeinformatiekannuttigzijn alsjewiltbedenkenhoejehetverzuim binnenjeafdelingzoveelmogelijkwilt beperken.

Met een PMO krijg je inzicht in de algemene gezondheidssituatie van je medewerkers.

Werkgeverszijnverplichthun werknemerseenPMOaantebieden. Hoeuitgebreidditmoetzijnkan verschillenpersector.EenPMOkan bestaanuituitgebreidefysiekeonderzoeken,maarbijvoorbeeldookuiteenvragenlijstoverpsychischegezondheid endeervaringmetstress.

Verzuimprotocol

Alleregelsenproceduresdiedeorganisatiehanteertophetgebiedvanziekteenverzuim,wordenbeschrevenin hetverzuimprotocol.Denkbijvoorbeeldaanregelsoverhoelaatenbijwieeenmedewerkerzichziekmoet melden,hoehetverzuimgecontroleerdmoetwordenenwelkegevolgenerzijnvoorhetloonvaneenmedewerker alsdezezichziekmeldt.Dievasteregelsenprocedureszorgenervoordatdewerkgeverenwerknemersweten watzemoetendoenbijverzuimendatiedereenhierbijgelijkwordtbehandeld.

Jemoethetverzuimprotocolbekendmakenaaneennieuwemedewerkerwanneerdezeindienstkomt.Hijweet danwathijmoetdoenalshijzicheenkeerziekmoetmelden.

Verzuimtraining

Hetverzuimbeleidkanbeschrijvenwelkeverzuimtrainingdoorbepaaldemedewerkersmoetwordengevolgd. Alsleidinggevendekanhetbijvoorbeeldzinvolzijnomtelerenhoejeeenziekemedewerkerhetbestkunt begeleidenenwelkevragenjewettelijkgezienwelofnietaaneenziekemedewerkermagstellen.

Verzuimregistratieen-analyse

Werkgevershoudenbijwelkemedewerkerszichziekmelden,hoevaakdatgebeurtenhoelangzijziekzijn.Dit noemjeverzuimregistratie.Dezegegevenskunjegebruikenomhetziekteverzuimteverminderenofomnieuw ziekteverzuimtevoorkomen.Doordegegevensteanalyserenkunjepatroneninhetverzuimontdekken.Melden jemedewerkerszichbijvoorbeeldopvallendvaakzieknahetuitvoerenvanbepaaldewerkzaamheden,danzijn dezewerkzaamhedenmisschientezwaar.

Jeanalyseertdeziekteverzuimgegevensookperindividuelemedewerker.Valtjebijvoorbeeldopdateen medewerkerzichineenjaarregelmatigkortziekmeldt,dankanditeentekenzijndathetnietgoedgaatmet hem.

CONCEPT

Demedewerkerheeftbijvoorbeeldvaakhoofdpijnenmoeteigenlijkeenkeernaardedoktergaan.Oferspeelt eenprobleemindethuissituatiewaardoordemedewerkerzichoverbelastvoelt.Regelmatigkortdurendverzuimen kaneenvoorloperzijnvanlangdurigverzuim.

Verzuimbegeleidingenre-integratie

Hetverzuimbeleidbeschrijftwieinhetgevalvanziekteverantwoordelijkisvoordeziekemedewerkersbegeleiden bijhunre-integratie.Metre-integratiewordtdeterugkeernaarhetwerkbedoeld.Inhetgevalvanlangdurend verzuimmoetdere-integratievaneenmedewerkerzorgvuldigwordenbegeleid.

Meestalzuljijalsleidinggevendegesprekkenvoerenmetjemedewerker.Gezamenlijksprekenjullieafwanneer demedewerkerweeraanhetwerkkanenwelketakenhijdankrijgt.Ingrotereorganisatieskunnenzieke medewerkersookwordenbegeleiddooreenmedewerkervandepersoneelsafdeling.

Opdracht4 RI&E

BekijkhetvolgendefilmpjeovereenRI&E.

WaaromishetbelangrijkdateenbedrijfeenRI&Euitvoert?

Opdracht5 PMO

MeteenPMOkunjealswerkgeverinzichtkrijgenindealgemenegezondheidvanjemedewerkers.EenPMOkan beperktofuitgebreidzijn.

a. WordtbinnenjouworganisatieweleenseenPMOaangebodenaanmedewerkers?Zoja,watwordtpreciesin ditPMOonderzocht?

b. WatwordtbinnenjouworganisatiemetderesultatenvanditPMOgedaan?

Opdracht6 Verzuimprotocol

Zoekhetverzuimprotocolvanjouworganisatieop.

a. Watstaathierinoverhoemedewerkerszichmoetenziekmelden?

b. Welkegevolgenheefteenziekmeldingvoordemedewerker?

c. Watstaatinhetprotocoloverhoejijhetverzuimmoetcontroleren?

5.3 Omgaanmetverzuim

Hetverzuimbeleidbeschrijftvoordeheleorganisatiehoemetverzuimenpreventiemoetwordenomgegaan.Als leidinggevendevaneenafdelingofteamspeeljijeengroterolbijverzuimvoorkomenenbeheersen.

Jehebthierbijdrietaken:

• verzuimvoorkomen

• verzuimbeheersen

• ziekemedewerkersbegeleiden.

CONCEPT

Verzuimvoorkomen

Alsleidinggevendeishetjouwtaakomverzuimbinnenjeteamofafdelingzoveelmogelijktevoorkomen.Ditkan opverschillendemanieren.

1.Zorgvooreengezondeenveiligewerkplek

Bijwitverzuimheeftdemedewerkerlastvan duidelijkegezondheidsklachten.Je voorkomtwitverzuimzoveelmogelijkdoor tezorgenvooreengezondeenveilige werkplek.Zorgdatdewerkplekzois ingerichtdatmedewerkersdoorhetgebruik vanapparatuurenmeubilairgeenklachten krijgen.Zorgbijvoorbeeldvoorverstelbare bureausenstoelen,eengoederegelingvan detemperatuurenvoldoendefrisseluchten daglicht.

Zorg bij zwaar lichamelijk werk voor de juiste hulpmiddelen.

Alsjemedewerkerslichamelijkzwaarwerkmoetendoen,zorgdanvoordejuistehulpmiddelendiehetwerk minderzwaarmaken.Werkenzijmetgevaarlijkestoffenofingevaarlijkesituaties,geefdanduidelijke veiligheidsvoorschriftenenzorgdatdezewordennageleefd.

Laatmedewerkersoptijdenvoldoendepauzehouden.

Jekuntwitziekteverzuimnooithelemaalvoorkomen.Iedereenkaneenkeerziekzijn.

Grijsverzuimontstaatvaakdoorteveelstressofeenonprettigewerkomgeving.Jekuntgrijsverzuimdanook hetbesttegengaandoorstresszoveelmogelijktevoorkomenentezorgenvooreenprettigewerksfeer.

2.Voorkomstress

Hoevoorkomjestress?

CONCEPT

• Zorgvooreengezondewerkdruk.Isdedruktehoog,dankunnenmedewerkershetwerknietbijhouden.Maar eentelagewerkdrukisooknietgoed.Medewerkerskunnendanmindergemotiveerdraken,omdatzijhet werkalssaaiervaren.

• Zorgdatmedewerkerseenduidelijketaakomschrijvinghebben.Wetenzijnietgoedwathuntakenzijnofhoe zijdiemoetenuitvoeren,dankandatspanningveroorzaken.

3.Zorgvooreenprettigewerksfeer

Hoezorgjevooreenprettigewerksfeer?

• Zorgdatjemedewerkerszichveiligvoelenompersoonlijkezakenmetjoutebespreken.Zijdurvenhetdan aantegevenalserietsaandehandiswathunkansopverzuimvergroot.Gaaltijdvertrouwelijkommethun persoonlijkeinformatie.

• Letopsignalendiekunnenaangevendatmedewerkerszichonprettigvoeleninhetteam.Kansprakezijnvan discriminatie,seksueleintimidatieofpestgedrag?Alsjevermoedtdateronderlingeproblemenspelen,bespreek ditdanindividueelmetjemedewerkersenprobeermogelijkeconflictenzosnelmogelijkoptelossen.

• Laatjemedewerkersmerkendatjehuninspanningenwaardeert.Geefregelmatigcomplimenten.

• Doeaanteambuilding.Organiseerbijvoorbeeldjaarlijkseenafdelingsuitje.

Houdjeaandejaarlijksegesprekscyclus.Zospreekjejemedewerkersmeerderekerenperjaaruitgebreid.Hierbij iserruimteomoverstress,dewerksfeerenpersoonlijkeomstandighedentepratenengezamenlijkoplossingen tebedenkenvooreventueleproblemen.

Beleid ongewenst gedrag en vertrouwenspersoon

Vooreenprettigewerksfeereneenveiligewerkomgevingcreërenishetbelangrijkdathetvoorallemedewerkers duidelijkiswatgewenstenongewenstgedragopdewerkvloeris.Daarvoorishetverstandigomeenbeleidrondom ongewenstgedragoptestellen.Indatbeleidneemjeduidelijkopwatverstaanwordtonderongewenstgedrag enwatdemedewerkerkandoenalshijlastheeftvanongewenstgedrag(bespreekbaarmaken,contactopnemen meteenvertrouwenspersoon,eenbemiddelingsgesprekaanvragen,eenklachtindienen).Ookgeefjehandvatten voorleidinggevendenalshetophunafdelinggebeurt.

Begin2022isindeArboweteenwijzigingopgenomendieallebedrijvenverplichtomhunwerknemersaltijd toegangtegeventoteenvertrouwenspersoon.Eenorganisatiekanzelfwerknemersopleidenvoordezerol,maar kanookeenexternevertrouwenspersooninhuren.

4.Geefhetgoedevoorbeeld

Omgrijsverzuimtevoorkomenkanhetookhelpenalsjijzelfhetgoedevoorbeeldgeeft.Verzuimjijals leidinggevendeveel,danzullenjemedewerkershetnormaalvindenomditooktedoen.Alsjijechterzwaar verkoudenbententochkomtwerken,zullenzemerkendatverzuiminsommigesituatieseenkeuzekanzijnen dathetnietdebedoelingisdatjejetegemakkelijkziekmeldt.

5.Zorgvooreenhogedrempel

Bijzwartverzuimmeldteenmedewerkerzichziekterwijlernietsmisismethem.Ditsoortverzuimkunjezoveel mogelijkvoorkomendoordedrempelvoorongeoorloofdziekmeldenzohoogmogelijktemaken:

CONCEPT

• Hanteerderegeldateenziekemedewerkerzichpersoonlijktelefonischbijjouziekmoetmelden.Jekrijgt hemdantespreken.Datmaaktliegenmoeilijkervoorhemdanwanneerhijzichbijvoorbeeldmeteen WhatsAppberichtmagafmelden.

• Controleerdeziekmelding.Beldemedewerkernaeenpaarziektedagen,bijvoorbeeldomtevragenhoehet gaat.Vraagookwanneerhijverwachthersteldtezijnofwanneerhijeenafspraakheeftmetdedokter.Dekans opzwartverzuimiskleineralseenmedewerkerweetdathijzichmoetverantwoorden.

• Voereenverzuimgesprekwanneereenmedewerkerzichbijvoorbeelddriekeerineenhalfjaarheeftziek gemeldenzorgdatmedewerkerswetendatjeditzultdoen.Tijdenszo’nverzuimgesprekbespreekjede oorzakenvanhetverzuimenmogelijkeoplossingenhiervoor.

Zeventipsomverzuimtevoorkomen

Zorgdatjijenjepersoneelfysiekenmentaalfitblijven

Ziekteverzuimisvoorveelmkb’erseengrootrisico.Naastalleemotioneleschadekanhetjebedrijfveelgeld kosten.Hoekunjeziektevoorkomenenverzuimbeperken?Zeventipsomjezelfenjepersoneelfittehouden.

Tip1:Optijdingrijpen

Signaleerpsychischeklachtenoptijd.Deklachtenherkenneniséén,stappenondernemeniseenanderverhaal. Ditvindenveelwerkgeverslastig.Zonde,wantjekunterdeverzuimduurflinkmeeverkorten.

Tip2:Respecteergrenzen

Hetonvoldoendehanterenvangrenzenendewerk-privébalansisdebelangrijksteoorzaakvanpsychischverzuim. Geefjemedewerkersderuimteomhungrenzenaantegevenenrespecteerdezegrenzen.

Tip3:Herkendesymptomen

Merkjedatjij/jewerknemerminderfunctioneert?Dathijzwarebelastingvermijdt?Ziejeeenduidelijke gedragsverandering?Ditkanwijzenoppsychischeklachten.Vraaghulpvaneenbedrijfsartsdiegespecialiseerd isinhetherkennenvandeeerstesymptomen.Debedrijfsartskaninsamenspraakmetjouenjewerknemereen paaraanpassingendoenomgrotereschadetevoorkomen.

Tip4:Zorgvoorgezondeten

Goedvoedselisbelangrijkomgezondteblijven.Zorgdusvooreengoedelunch.Nietiederedagkroketopwitte bolletjes,maarbijvoorbeeldvolkorenbrood,magerbroodbeleg,fruitenversegroente.Zeteenfruitschaalneer, zodatjepersoneelnietnaarongezondetussendoortjeshoefttegrijpen.

Tip5:Stimuleersporten

Jekuntjepersoneelstimulerenomwatmeertebewegen.Moedigdewerknemersdiedichtbijgenoegwonenaan defietstegebruikenvoorhetwoon-werkverkeer.Stimuleerdaarnaastdatiedereendetrapneemt.Geefzelfhet goedevoorbeeld.Daarnaastkunjemetkortingbedrijfsfitnessaanbieden,actievebedrijfsuitjesdoenofeen gezamenlijkelunchwandelingmaken.Erbestaanookonlinevitaliteitsprogramma’s,waarmeejewerknemers kunnenkijkenhoehungezondheidssituatieervoorstaatenwatzijkunnendoenomdieteverbeteren.Ookdit kunjebinnendewerkkostenregelingaanbieden.Zobrengjemeerbewegenopeenleukemanieronderde aandacht.

Tips over gezondheid gewaardeerd

CONCEPT

UithetNationaalOnderzoekoverDuurzameInzetbaarheidblijktdatongeveerdehelftvandewerknemerstips overgezondheidopprijsstelt,deanderehelftvindtheteenprivézaakwaardebaaszichnietmeemoet bezighouden.Zorgdusdatjeadviezennooitdwingendwordenenbiedgezonderetenenbewegingaanalskeuze, nietalsverplichting.Grotekansdatdepersoneelsledendiehetaanvankelijknietzagenzittenertochdoorworden aangestokenenvanzelfmeegaandoen.

Tip6:Zorgvooreengoedewerkplek

Zorgvooreengezondeenschonewerkplek,metvoldoende(dag)licht,frisseluchtenplanten.Plantenfilteren deluchtenhebbenzoeenpositiefeffectopdegezondheidvanjepersoneel.HetisvanuitdeArbowetverplicht omtezorgenvooreenveiligewerkplekwaarjemedewerkersgeengezondheidsklachtenaanoverhouden.

Tip7:Cursusstopmetroken

Jekuntbelastingvrijeencursus‘stoppenmetroken’aanbieden,mitsditeenonderdeelisvanjearboplan. Daarnaastzoujeeenkleinebeloningtegenoverhetstoppenkunnenzetten.Steleencontractopomervoorte zorgendatjulliejeallebeiaandebeloftehouden.

Mkbservicedesk.nl.

Verzuimbeheersen

Alsleidinggevendemoetjehetverzuimkunnenbeheersen.Ditbetekentdatjeerdecontroleoverhoudt.Datkun jeopdevolgendemanierendoen.

6.Brenghetverzuiminkaart

Omverzuimtekunnenbeheersenmoetjeeerstgoedwetenhoehetverzuimerbinnenjouwafdelinguitziet.Je registreertwelkemedewerkerszichziekmelden,wathiervoorderedenisenhoelangzijafwezigzijn.Watvaltje op?Ishetbijvoorbeeldvaakdezelfdemedewerkerdiezichziekmeldt?Noemenmeerdereteamledeneenbepaalde redenvooreenziekmelding?Ishetverzuiminjouwafdelinghogeroflagerdaninderestvandeorganisatieenis datlogisch?

Pasalsjeeenduidelijkbeeldhebtvanhetverzuim,kunjeoplossingengaanbedenken.

Hoofdstuk5 Ziekteenverzuim

Voorbeeld

TeamleiderBasbekijktdeverzuimgegevensvanhetafgelopenhalfjaar.Hetwashemalopgevallendatmedewerker Timoregelmatigeendagverzuimt.Timogeeftdanaltijdaandathijlastheeftvanmigraineenthuisinbedmoet blijven.

NuBasdeverzuimgegevensvanTimoopeenrijtjezietvalt hethemopdatdemigrainevanTimoaltijdopmaandag komt.HijhoortTimoookregelmatigvertellenoverdeleuke feestjeswaarhijinhetweekendaltijdnaartoegaat. BasvindthettijdvooreengesprekmetTimo.ÓfTimokan nietzogoedtegenhetfeestenenheeftdaardoorecht migraineopmaandag,ófhijliegtoverdemigraineenheeft opmaandageenkater.Beidesituatieszijnonwenselijk.

CONCEPT

Ga bij regelmatig verzuim in gesprek.

7.Hanteereenduidelijkverzuimprotocol

Zorgdatregelsoverziekmeldenenverzuimduidelijkzijnvoorjemedewerkersenhandelbijelkverzuimgeval volgensdezelfderegels.Hiermeehoudjehetverzuimprocesoverzichtelijkenlaatjeziendatjehetverzuimserieus neemt.

8.Houdderegieineigenhand

Bijlangdurigziekemedewerkersbegeleidenspelenpartijenbuitendeorganisatieeenrol,zoalseenbedrijfsarts ofarbodienst.Legalsleidinggevendedeverantwoordelijkheidvoordeziekemedewerkernietvolledigbijdeze externepartijen,maarhoudzelfderegieoverhetproces.Hetbedrijfisimmerseindverantwoordelijkvoorde begeleidingvandemedewerker.Durfookaandeartsofarbodienstvragentestellenoverhetverloopvanhet herstelendeverwachtingenoverdeterugkeervandemedewerker.

Ziekemedewerkersbegeleiden

Alsleidinggevendebegeleidjejemedewerkersdiezichziekhebbengemeld.

9.Werkenhelpt

Hoelangeriemandthuiszit,hoelastigerhetwordtomweerterugtekerennaarhetwerk.Demedewerkerraakt zijnwerkritmesteedsmeerkwijtenkanhetalseensteedsgroterestapgaanvoelenomterugtekeren.Probeer ziekemedewerkersdaaromzosnelmogelijkweerinhetarbeidsprocestebetrekkenalsdesituatiedittoelaat. Datkanbijvoorbeelddoortebeginnenmetkorterewerkdagenofmetaangepastwerk.Ditheeftvoordemedewerker tweevoordelen:hijkanopdezemaniergoeduitproberenhoeveelwerkhijaankanenhijkanlangzaamsteeds meerwennenaanhetnormalewerkritme.

10.Weescreatief

Somshelpthetomcreatieveoplossingentebedenken.Hebjebijvoorbeeldhetgevoeldateenmedewerker dringendaanrusttoeis?Stuurhemdanmetverlofenspreekbijvoorbeeldafdatdit(gedeeltelijk)betaaldwordt. Ofmerkjedateenmedewerkersteedsverzuimtomdathijgeenopvangvoorzijnkinderenheeft?Geefhemdan, alsdatmogelijkis,toestemmingomthuistewerkenofteschuivenmetwerktijden.Jehoeftdezeoplossingen nietallemaalzelftebedenken.Vraagdemedewerkerofhijzelfideeënheeftvoorhetoplossenvanzijnprobleem. Kunjezijnwenseninwilligen,dankanditooknogeenpositieveuitwerkinghebbenopzijnmotivatie.

11.Houdcontact

Laateenziekemedewerkernietaanzijnlotover,maarzorgvoorregelmatigcontact.Jekuntbeterinschatten hoehetherstelvandemedewerkerverlooptalsjegoedopdehoogtebent.Ookkanhetdemedewerkermotiveren omweeraanhetwerktegaanalsjetoontdatjebetrokkenbent.Beldusregelmatigofspreekafwanneerde medewerkercontactmetjouopneemt.Gaookeensopziekenbezoek.

Opdracht7 Stress

Leeshetartikelenbeantwoorddevragen.

CONCEPT

Watisstress?

Oorzakenensymptomen

Stress.Erwordtveelovergepraateniedereenheefterweleenslastvan.Deeenkanerbetertegendandeander.

Maarwatisnueigenlijkstress?

Stressbetekentnietsandersdanspanningofdruk.Vanoorsprongisheteentermuitdebouw:stressisdekracht diewordtuitgeoefendopeenvoorwerp.Ofstressschadelijkishangtafvanhoeveelbelastingiets(ofiemand) aankan.Zelfsmetaalkrijgthaarscheurtjesalshetteeenzijdigofconstantwordtbelast.Datgeldtdusookvoor mensen.

Alswehetoverstresshebben,dangaathetmeestaloverongezondedruk:eenteveelaanspanning.Maarstress isnietaltijdongezond.Stressiseenhelenatuurlijkeenookgezondereactievanhetlichaam.Ophetwerkhelpt gezondestressjeomgoedtepresteren.Hetmaaktjealert,geconcentreerdenefficiënt.Despanningmaakthet lichaamookklaarvooractieendatisnodigomtekunnenreagerenopbedreigendesituaties.

Evenwicht

Deproblemenontstaanpaswanneerdedraaglastgroterwordtdandedraagkracht.Opdatmomentzijndeeisen dieaanjouwordengesteldofdiejeaanjezelfsteltgroterdanwatjeaankunt.Hetevenwichttussendefactoren diespanningveroorzaken,stressoren,enjouwmogelijkhedenomstresstevoorkomenofermeeomtegaanslaat doornaardeverkeerdekant.

Eenverstoringvandatevenwichtkanveroorzaaktwordendooreentegrotedraaglastofeentekleinedraagkracht.

Bijeentegrotedraaglastisersprakevaneisenenoorzakenbuitenjezelfalspersoon.Dezebelastende omstandighedenkunnenheelverschillendzijn:variërendvanalledaagsestresssituatiestotingrijpende levensgebeurtenissen.

Eigenschappen

Sommigemensenzijngevoeligervoorstressdananderen:dedraagkracht.Devolgendeeigenschappenmaken kwetsbaar:

• Perfectionisme.

• ZogenaamdetypeA-factoren:ambitie,prestatiegerichtheid,competitie,gehaastheid,niet‘niets’kunnen doen,vaaktweedingentegelijkdoen.

• Veelvanzichzelfeisenen‘moeten’.

• Grootverantwoordelijkheidsgevoel.

• Grotebetrokkenheidbijgezinofwerk.

• Strevennaarwaarderingvananderen.

• Moeilijk‘nee’kunnenzeggen,grenzenkunnenaangevenofvoorzichzelfopkomen.

• Moeilijksteunkunnenvragen.

• Gevoelensslechtkunnenuiten.

• Gevoelweiniginvloedtekunnenuitoefenenopdeomgevingenheteigenleven.

• Pessimismeeneenweinigpositievekijkopeigenprestaties.

CONCEPT

Dezeeigenschappenwordendeelsbepaalddoorkarakterentemperament,maarervaringenvaardighedenspelen ookeengroterol.

Jekuntzelfveeldoenomjedraagkrachtteverbeteren.Vaardighedenalsassertiviteitenconflicthanteringkun jeverbeterenenookkunjelerenmeerrealistischeeisentestellen.

Ookongezondeleef-enwerkgewoontenkunnendedraagkrachtverminderen.Verkeerdeeetgewoonten,teveel koffieofalcohol,teweiniglichaamsbewegingeneentekortaanslaapenontspanningbijvoorbeeld.

Maarookeenslechteorganisatievanhetwerk,teveelwerkenenteweinigpauzesnemendragenbij.Jeweerstand vermindertendaardoorbenjevatbaardervoordegevolgenvanstress.

Symptomen

Ongezondestresskanzichopvierverschillendemanierenuiten:

• lichamelijkesignalen

• psychischesignalen

• gedragssignalen

• gedachte-ofdenksignalen.

Lichamelijk

Lichamelijkesignalenhangensamenmetdeverhoogdelichamelijkeactiviteitbijstress.Jekuntlastkrijgenvan hoofdpijn,rugpijnofnekpijn,maarookvanhartkloppingenofspijsverteringsstoornissen.

Hetafweersysteemkandoorstresswordenaangetast.Hierdoorwordjeookvatbaardervoorverkoudheiden griep.Vermoeidheid,rusteloosheidenslaapproblemenzijnookveelvoorkomendestresssymptomen.

Psychisch

Gestrestemensenzijnvaakprikkelbaarofcynisch.Daarnaastkanstressookgepaardgaanmetgevoelensvan machteloosheid,ongelukofverveling.Ongezondestresskandestemming,degemoedstoestandwaariniemand verkeert,sterkbeïnvloeden.Mensenkunnenzichookeenzaamvoelen.

Gedrag

Bazig,snauwen,kritisch,maarookovermatiggebruikvanalcohol,drugs,sigarettenofeten.Ongezondestress kanookveranderingeninhetgedragvanmensenveroorzaken.Dezeveranderingenkomenonderanderevoort uitdelichamelijkeenpsychischesymptomenvanstress.

Prikkelbaarheidkanleidentotconflictenenlusteloosheidofsomberheidkanjuistterugtrekkenuitsociale contactentotgevolghebben.

Denken

Totslothebbenmensenmetstressvaakmoeitemetheldernadenken.Eengebrekaancreativiteit, geheugenproblemen,concentratieproblemen:hetkomtallemaalvoor.Ongezondestressleidtvaaktoteen negatiefgedachtepatroon:mensenkunnenhungevoelvoorhumorkwijtraken.

Gezondheidsnet.nl (bewerkt).

a. Watkunjijalsleidinggevendedoentegenstressopdewerkvloer?

b. Nietiedereenheeftevensnellastvanstress.Ziejijhierinverschillentussenjemedewerkers?

c. Hoekunjehiermeerekeninghoudeninhetwerkbinnenjouwafdeling?

Opdracht8 Ouderewerknemers

Leeshetartikeloverouderemedewerkersenbeantwoorddevraag.

Ouderen

CONCEPT

Ouderewerknemersbrengenveelkennisenervaringmetzichmee.Juistmethetzichtopvergrijzingenontgroening wordthetzaakhetarbeidspotentieelslimintezetten.Ditvraagtwelomaandachtvoorbelastbaarheid,motivatie enontwikkeling,om(vroegtijdige)uitvaltevoorkomenendeinzetbaarheidoppeiltehouden.

Ouderenoptimaalinzetten

Voorallewerknemers,enzekervoorouderewerknemers,ishetvanbelangeroptelettendatdewerkbelasting aansluitopwatdewerknemeraankan.Alshetwerktezwaardreigtteworden,moetgekekenwordenofde werkinhoudof-organisatieaangepastkanworden.Bijtijdigingrijpenkanvaakvoorkomenwordendateen werknemerzichziekmeldtofzelfsmoetstoppenmetwerken.

Ouderewerknemersdiehunwerktezwaarvinden,hebbenvaaktemakenmet:

• hogetijdsdruk,incombinatiemetweinigregelmogelijkheden

• zwarefysiekebelasting(rug-,knie-,heupbelasting)

• zichsnelontwikkelendetechnologie

• onregelmatigedienstenofploegendienstverband.

Omvroegtijdigeuitvaltevoorkomenishetzekerbijfunctiesmetdezeelementenvanbelangtijdigtezoekennaar enwerknemersvoortebereidenopalternatievetakenenfuncties.

Arbeidsomstandighedenen-voorwaarden

Goedearbeidsomstandighedenkunnenveelbijdragenaaneenduurzameinzetbaarheidvanwerknemers.Wanneer eropdeeigensituatieafgestemdevoorwaardenwordengecreëerd,zullenwerknemerslangerenproductiever kunnenwerken.Voorbeeldenzijn:

• taakroulatie

• inzetvanhulpmiddelenomfysiekebelastingteverminderen

• meerinvloedopdewerkdruk

• samenwerkenbijzwareklussen.

Hoofdstuk5 Ziekteenverzuim

Ookophetgebiedvanarbeidsvoorwaardenzijnerverschillendemogelijkheden.Hetmeestbekendzijnde ‘ontziemaatregelen’zoalsextravrijedagenvoorouderewerknemers.Insteedsmeercao’swordendezeechter afgeschaft.Inplaatsvandeontziemaatregelenkunnenindecaonieuwemaatregelenwordenvastgelegddiede inzetbaarheidbevorderen,bijvoorbeeldlevensfasebewustpersoneelsbeleid,scholingofaanpassingvan arbeidstijdenvoorouderen.Inveelorganisatieswaarouderewerknemerslangerdoorwerken,ligthetaccentniet zozeeropdeleeftijdmaaropdebelastbaarheidenindividuelewensenvandewerknemer.

CONCEPT

Zokunnenorganisatiesbijvoorbeeldà-la-cartesystemengebruiken(keuzemenu’s)waarinwerknemerskunnen aangevenvanwelkevoorwaardenzijgebruikwillenmaken.Enkelevoorbeelden:

• (om)scholing

• (meer)thuiswerken

• langerewerkdagen(4maal9uur)afgewisseldmetmeervrijedagen

• flexibelecontracten(oproepkrachtenvoorpiekperiodes)

• verlofdagen(ver)kopen

• sparenvoorsabbatical.

Arboportaal.nl.

Doordevergrijzingkomenersteedsmeerouderen.Zijmoetenooksteedslangerdoorwerkenvoordatzemet pensioenkunnen.Stel,jijgeeftinjehuidigewerkomgevingleidingaaneenouderemedewerker.Welkespecifieke maatregelenzoujebinnenjouworganisatieofafdelingkunnennemenomziekteenverzuimbijdezemedewerker tevoorkomen?

5.4 Langdurigverzuim

Alseenmedewerkerzichziekmeldt,moetjeditzosnelmogelijk(inelkgevalbinneneenweek)meldenaande bedrijfsarts.Ditiseenartsdieinopdrachtvaneenwerkgeverziekewerknemersbegeleidtbijhunherstel.Ishet eengriepje,danbetaaljealswerkgevergewoonhetloonvanjemedewerkerdoor.Demedewerkerzalsnelweer terugkerenophetwerk.

Ookkandemedewerkerlangerziekzijn.Ishijna42wekennogniet beter,danmoetjedemedewerkerziekmeldenbijhet

UitvoeringsinstituutWerknemersverzekeringen(UWV) UWVverzorgt deuitvoeringvandewerknemersverzekeringen,zoalsdeWW,WIA,WAO, WAZ,WAZOenZiektewet.Inprincipemoetdewerkgevereenzieke medewerkertweejaardoorbetalen.Heteerstejaarisditminimaal70% enmaghetloonnietonderhetminimumloonuitkomen.Hettweede jaarisditminimaal70%enmaghetloonwelonderhetminimumloon uitkomen.

Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen.

Re-integratietraject

Gedurendedezetweejaarmoetjeersamenmetdemedewerkerookallesaandoenomhemweeraanhetwerk tekrijgen,ofwelomhemtere-integreren.HiervoorisdeWetverbeteringpoortwachter(Wvp)ingesteld.Deze wetisingesteldombijlangdurigeziektesnellerintegrijpenenhetaantalwerknemersdatlangdurigziekisterug tedringen.Vandewerkgeverendemedewerkerwordtverwachtdatzezichbeideninspannenvoordere-integratie vandewerknemer.Ditdoenzeinsamenwerkingmeteenbedrijfsartsofarbodienst.

Hiervoormoetendepartijenmetelkaareenaantalvastestappendoorlopen:

1.Probleemanalysemaken

CONCEPT

Alsdemedewerkerziekisenheternaaruitzietdathijvoorlopignietterugaanhetwerkkan,moeteen probleemanalysewordenopgesteld.Ditdoetdebedrijfsarts.Hijvoerthiervooreengesprekmetdemedewerker. Ditmoetuiterlijkindezesdeweekvanhetverzuimgebeuren.Indeprobleemanalysebeschrijftdebedrijfsartsde helesituatierondomdeziekteofarbeidsongeschiktheidvandewerknemer,zoals:

• dediagnoseofoorzaak:debeperking(en)waardoordemedewerkernuzijnwerknietkandoen

• welkemedischebehandelingdemedewerkernuofindetoekomstondergaat

• inwelkematedemedewerkerzijnwerknietkandoen

• toekomstbeeld:deverwachtingofdemedewerkerindetoekomstweer(volledig)aanhetwerkzalkunnen

• hoedeverhoudingenopdewerkplekzijn

• hoederelatiemetdewerkgeveris

• eventueelhoehetindeprivésituatiegaat

• hoedemedewerkerzelftegenzijnsituatieaankijkt.

Debedrijfsartsmagmedischeinformatievandemedewerkeropvragenbijbijvoorbeelddehuisarts,maaralleen alsdemedewerkerhiervoortoestemminggeeft.Alsdebedrijfsartsdeprobleemanalyseheeftafgerond,adviseert hijdewerkgeverenwerknemeroverhoezijhetbestervoorkunnenzorgendatdemedewerkerhersteltenweer kanwerken.Deprobleemanalyseenhetadvieswordenbewaardinhetre-integratiedossier.Ditiseendossier waarinallestukkenoverdevoortgangvanhetre-integratietrajectbijelkaarwordenbewaard.

1e en 2e spoor

Meestalgaatheterinhetre-integratietrajectomdatdemedewerkerterugkeertinzijneigenfunctie.Somskan datechterniet.Bijvoorbeeldalsdemedewerkereenongevalheeftgehadwaardoorhijlichamelijknietmeer hetzelfdewerkkandoenalsvoorheen.Alsterugkeernaarzijneigenfunctienietmogelijkis,kijkjeofeenandere functiebinnendeorganisatiegeschiktisvoordemedewerker.Isditooknietmogelijk,danmoetjedemedewerker begeleidennaarwerkbijeenandereorganisatie.

Eenre-integratietrajectwaarbijdemedewerkernaardeeigenorganisatieterugkeert,noemjeeentrajectvanhet ‘1espoor’.Eenre-integratietrajectwaarbijdemedewerkernaareenandereorganisatieterugkeert,noemjeeen trajectvanhet‘2espoor’.

2.Probleemanalyse(eventueel)bijstellen

Alsdesituatievandewerknemerzodanigverbetertofverslechtertdatdeprobleemanalyseenhetadviesniet meerkloppen,moetjedebedrijfsartswaarschuwen.Hijzaldandeprobleemanalysebijstellen.

3.Planvanaanpakmaken

CONCEPT

Alsdeprobleemanalyseklaarisendebedrijfsartszijnadviesheeftgegeven,moetenwerkgeverenwerknemer sameneenplanvanaanpakmaken.Ditmoetinelkgevalbinnenzestotachtwekennadeziekmeldingzijngebeurd. HetplanvanaanpakiseenstandaardformuliervanUWV.Hierinbeschrijfje:

• welkedoelenzijnopgesteldvoordere-integratievandemedewerker

• welkestappenmoetenwordengezetomdemedewerkersuccesvoltelatenre-integreren

• welkeafsprakenzijngemaakt:watwerkgeverenwerknemermoetendoen

• welkemomentenvoorvervolggesprekkenzijnafgesproken.

Hetplanmoetwordenbewaardinhetre-integratiedossier.Ditplanmoetenwerkgeverenwerknemerondertekenen. ‘Dewerkgever’wordtvertegenwoordigddooreencasemanager.Datiseenpersoondiederegieoverhet re-integratieproceshoudt,voorallepartijenaanspreekpuntisenhetre-integratiedossierbijhoudt.Als leidinggevendekunjijcasemanagerzijn,maarhetkanbijvoorbeeldookiemandvandeafdelingpersoneelszaken zijn.

4.Planvanaanpakevaluerenenbijstellen

Elkezeswekenmoetenwerkgeverenwerknemersamenhetplanvanaanpakevalueren.Jebekijktdanofde geplandestappenzijnuitgevoerdenofderestvanhetplannoggoedhaalbaaris.Alsdesituatievandemedewerker verbetertofverslechtert,kanhetnodigzijnomhetplanvanaanpakaantepassen.Hiervoorgebruikjeeenapart formuliervanUWV.Ookelkebijstellingvanhetplanmoetwordenbewaardinhetre-integratiedossier.

Alsdemedewerkernietmeewerktomzijnre-integratiesuccesvoltelatenverlopen,moetjeditalsleidinggevende vermeldeninhetre-integratiedossiervandemedewerker.JekuntdanbijUWVeenoordeelvaneendeskundige aanvragen.UWVbekijktdesituatieengeefteenadviesoverwelkeinspanningendewerkgeverenwerknemer moetenlevereninhetre-integratietraject.Jebentnietverplichtditadviesoptevolgen,maardatiswelverstandig omtedoen.AlsdemedewerkerhetadviesvanUWVnietwilopvolgenennognietwilmeewerkenaanzijn re-integratie,kunjealswerkgeverbeslissenomgeenloonmeertebetalen.Jekuntdeweigeringvandemedewerker ooknogmeldenbijUWV.DatkandaneenbeslissingnemenoverhetrechtvandemedewerkeropeenWIA-uitkering.

5.42eweekziekmeldingdoen

Uiterlijkinde42eziekteweekmoetdewerkgeverdemedewerkerziekmeldenbijUWV.OokhiervoorheeftUWV eenformulier.Letgoedop:doejedezeziekmeldingtelaat,dankandewerkgeverhiervooreenboetekrijgen.

6.Eerstejaarsevaluatieuitvoeren

Isdemedewerkerna46wekennogziek,danmoettussende46een52eweekeeneerstejaarsevaluatieworden uitgevoerd.Werkgeverenwerknemerbedenkendansamenofhetplanvanaanpaknoggoedwerktvoorde medewerkerofdatnieuweafsprakenmoetenwordengemaakt.Ookvoordeeerstejaarsevaluatieiseen standaardformuliervanUWVnodig.

7.WIAaanvragen

Na87wekenziekteontvangtdemedewerkervanUWVeenaanvraagformuliervooreenWIA-uitkering(Wetwerk eninkomennaararbeidsvermogen).Binnendriewekenmoethijdeuitkeringhebbenaangevraagd.Dewerkgever moetUWVdaneenre-integratieverslagsturenwaarinalleafsprakenenresultatenvanhetre-integratietraject staan.DeWIA-uitkeringkanvoorlangeretijdzijnalsdekansergkleinisdatdemedewerkerooitweerkanwerken. MaardeWIA-uitkeringkanookvoorkortetijdzijnalsaanvullingophetverminderdeloondatdere-integrerende medewerkerontvangt.

CONCEPT

Voorbeeld

Aylinisleidinggevendebijeenuitzendbureau.VijfmaandengeledenishaarmedewerkerDaanoverspannen geraakt.Hijisdriemaandenthuisgeblevenomteherstellen.TijdensdezeperiodeheeftAylinregelmatigtelefonisch contactmethemgehadomtebesprekenhoehetmethemgaat.Ookiszeeenkeerbijhemthuisopbezoek geweest.AanheteindevandezedriemaandenheeftdearboartsDaangeadviseerdomlangzaamhetwerkweer tegaanoppakken.

Daanissindstweemaandenweeraanhetwerk.SamenmetAylinheefthijeenplanvanaanpakopgesteldvoor zijnre-integratie.DeeerstetweewekenbegonDaanmettweeuurwerkenperdagenhoefdehijeigenlijkalleen aanwezigtezijnenzijncollega’steondersteunenmetkleinetaken.Daanzagertegenopomweernaarhetwerk tekomen,maardezeeerstetweewekenvielenhemheelergmee.Detweewekendaarnawerktehijdrieuurper dagenbegonhijweermetwatadministratievetaken.Ookditginggoed,maarDaanmerkteweldathijbij thuiskomstergmoewas.DaaromspreekthijmetAylinafdathijdevijfdeenzesdeweeknognietmeerdandeze drieuurperdaggaatwerken.Nadezesdeweekzullenzeopnieuwbekijkenoferdanweleenuurperdagbijkan.

Elkestapdiejedoorlooptinhetre-integratietrajectmoetjezorgvuldigvastleggen.Maakvanelk gesprekeenverslag,onderbouwelkbesluitenonderhoudgoedcontactmetdemedewerker. Afsprakenmoetenduidelijkzijn,zodatallebetrokkenenprecieswetenwatvanhenwordtverwacht.Alsafspraken goedwordenvastgelegd,kunjelateraltijdterugzoekennaarwatpreciesisafgesproken.

Verderwordtvanbeidepartijenverwachtdatzijzichinzettenvoordere-integratie.Mochthetre-integratieproces nietgoedverlopen,danmoetjekunnenaantonenwelkestappenzijngezetenwatbeidepartijenhebbengedaan. Kandewerkgevernietaantonendathijerallesaanheeftgedaanomdemedewerkertelatenre-integreren?Dan loopjehetrisicodatjenatweeziektejarennogeenjaarhetloonvandemedewerkermoetdoorbetalen.

Ziektewet

Nietinallegevallenmoetdewerkgeverhetloonvandemedewerkerdoorbetalen.Insommigegevallenkande medewerkereenberoepdoenopdeZiektewet,eensocialewetvoorziekewerknemersdienietonderde loondoorbetalingsplichtvallen.Ditgeldtbijvoorbeeldvoormedewerkersdiealsgevolgvaneenzwangerschap ziekzijngeworden,medewerkersdieeenorgaandoneren,uitzendkrachtenenoproepkrachten(afhankelijkvan hunarbeidsovereenkomst).

Opdracht9 Re-integratie

BekijkhetfilmpjeoverdeWetverbeteringpoortwachter.

a. WatishetdoelvandeWetverbeteringpoortwachter?

b. Vindjehetlogischdatjijalsleidinggevendemedeverantwoordelijkbentvoordere-integratievaneenlangdurig ziekemedewerker?Waaromwelofniet?

Opdracht10 Planvanaanpak

CONCEPT

Neeméénvanjemedewerkersingedachten.Stel,dezemedewerkeriszesmaandenziekthuisgebleven.Hijkan weeraanhetwerk,maarhijwilhierwelrustigmeebeginnen.Inzeswekentijdwilhijhetwerkopbouwennaar hetaantalurendathijwerktevoordathijziekwerd.

Maakeenplanvanaanpakvoordebegeleidingvandezemedewerkervoordekomendezesweken.

Vermeldhierin:

• welketakendemedewerkergaatuitvoeren

• hoeveelurenperweekhijgaatwerken

• hoedebegeleidingdoorjouertijdensdezezeswekenuitziet.

Jekuntditplanvanaanpakopeenapartpapierofdigitaalmaken.

5.5 Arbowetgeving

Alswerkgeverdenkjenaoverdeveiligheidengezondheidvanjemedewerkersopdewerkvloer.Hierbijmoetje jehoudenaaneenaantalwettenenregelingen,zoalsdeArbowet,deArbeidstijdenwetenhetArbeidstijdenbesluit.

Arbowet

DeArbeidsomstandighedenwet(afgekorttotArbowet)geeft aanwatgoedearbeidsomstandighedenenbelangrijke voorwaardenzijnvoorgoedenveiligwerken.Volgensde Arbowetheeftiedereenrechtopeenveiligeengezonde werkplek.Zoweldemedewerkersalsdewerkgeverzijn verantwoordelijkvoordenalevingvandeArbowet.Zomoet dewerkgeverdemogelijkheidbiedeneneroptoeziendat veiliggewerktwordtenmoetdemedewerkerhetwerkveilig uitvoeren.

VolgensdeArbowetmoeteenwerkgeverinelkgevalvoorde volgendezakenzorgen:

Zorg voor veilige en gezonde werkomstandigheden.

• Ermoeteenconcreetziekteverzuimbeleidwordenopgesteld.

• Dewerkgevermoetongevallenopdewerkplekonderzoeken,registrerenenmelden.

• Hijmoetvoorlichtinggevenoverveiligwerken.

• Hijmoetvoorveiligeapparatenenwerkmethodenzorgen.

• Gevarenmoetenbijdebronwordenbestreden.

• Dewerkgevermoetdenodigebeheersmaatregelenorganiseren.

• Hijmoetdejuistepersoonlijkebeschermingsmiddelenleveren.

• Hijmoetmetsamenwerkendebedrijvenvastomlijndeafsprakenmakenoverveiligheid.

Voordewerknemerzijndevolgenderegelshetbelangrijkst:

• Apparatenengevaarlijkestoffenmoetenopdejuistemanierwordengebruikt.

• Beveiligingenopapparatenopdewerkvloermoetenopdejuistemanierwordengebruiktenmogenniet wordenveranderdofweggehaald.

• Persoonlijkebeschermingsmiddelenmoetenopdejuistemanierwordengebruiktenopgeborgen.

• Medewerkersmoetenzichhoudenaanspecifiekeveiligheidsvoorschriftendiegeldenvoorhunsector.

• Medewerkersmoetenhunwerkgeverinlichtenovergevarenopdewerkvloer.

• Medewerkersmoetenindiennodigmeewerkenaanhetwerkvandeskundigen,zoalsdearbodienstof preventiemedewerker.

CONCEPT

DeArbowetgeeftalleenalgemenebepalingenaanoverveiligheidopdewerkplekenismeerconcreetuitgewerkt inhetArbobesluitendeArboregeling.

InspectieSZW

DeInspectieSZW(SocialeZakenenWerkgelegenheid)controleertofdeArbowetgoednageleefdwordt.Slechte arbeidsomstandighedenlegtdeinspecteurschriftelijkvast.Alsdewerkgeverdearbeidsomstandighedenniet verbetert,volgenstrafmaatregelen.Datkaneenboetezijn,maarinhetergstegevalgaatdeInspectieSZWover totsluitingvanhetbedrijf.

Arbeidstijdenwet

IndeArbeidstijdenwet(ATW),ookweldeWerktijdenwetgenoemd,staanderegelsdiegaanoverdewerktijden enrusttijden.

DeArbeidstijdenwetbevatregelsover:

• Minimumrusttijden.Inprincipemoeteenwerknemerelke24uurminimaalelfuuraaneengeslotenrusttijd hebben.Ookheefteenmedewerkerinelkeperiodevanzevendagenrechtopminimaal36uuronafgebroken rust.

• Maximumarbeidstijden.Perdienstmageenmedewerkernietlangerdantwaalfuurwerken.Perweekisdit zestiguur.

• Pauzes.Eenpauzemoetminimaaleenkwartierduren.Bijeendienstvanmeerdan5,5uuriseenpauzevan minimaaleenhalfuurverplicht.

• Maximumarbeidstijdenbijnachtdiensten.Alsjeregelmatiginnachtdienstwerkt,magjenachtdienst maximaaltienuurduren.Werkjeincidenteelinnachtdienst,danmagjenachtdienstmaximaaltwaalfuur duren.

• Maximumaantalnachtdiensten.Eenmedewerkermagperzestienwekennietmeerdan36nachtdiensten werken.

• Zondagarbeid.Jehoeftnietopzondagtewerken,tenzijditvoorafisvastgelegdindecaoofindividuele arbeidsovereenkomstvandemedewerker.Werkenopzondagkanbijvoorbeeldnodigzijnindevolgende sectoren:gezondheidszorg,horeca,politieenbrandweer.

• Consignatie(oproepbaarzijn).Medewerkersmogenalleenverplichtoproepbaarzijntussentweediensten alseenbedrijfmetonvoorzieneomstandighedentemakenheeft. Denkbijvoorbeeldaaneenstoringsdienst.

NaastdezealgemeneregelsbeschrijftdeATWenkelespecifiekereregelsenuitzonderingendiekunnengelden alsdeaardvanhetwerkdaaromvraagt.

Hoofdstuk5 Ziekteenverzuim

Arbeidstijdenbesluit

HetArbeidstijdenbesluit(ATB)iseenonderdeelvandeArbeidstijdenwet.HetATBbevatdeuitzonderingenop deArbeidstijdenwet.Hierinstaanbepaaldecategorieënmedewerkers,situatiesensectorenwaarvoorafwijkende regelsgelden.Onderandereregelsrondomwerkenopfeestdagen,extrawerktijdvoorhetoverdragenvan werkzaamhedenensituatieswaarinpauzehoudennietmogelijkis.DezeaanvullingopdeArbeidstijdenwetis noodzakelijkvoorsommigesectoren,omdatderegelsuitdeATWnietmetallemogelijkewerksituatiesrekening houden.Denkbijvoorbeeldaanwerkenopzondag:inprincipemagditniet,maarbijvoorbeeldindehorecawel.

Opdracht11 Arbowet

a. BeschrijfinéénzinwatdeArbowetinhoudt.

CONCEPT

b. WieisverantwoordelijkvoordenalevingvandeArbowet?Kieshetjuisteantwoord. alleenwerkgevers alleenwerknemers zowelwerkgeversalswerknemers

c. WelkeinstantiecontroleertofdeArbowetgoednageleefdwordt?

Opdracht12 Arbeidstijdenwet

a. HoewordtdeArbeidstijdenwetookwelgenoemd?Kieshetjuisteantwoord.

Arbeidsomstandighedenwet

Werktijdenwet

Arbeidstijdenbesluit

b. Watbetekentconsignatie?

Ganaardewebsitewww.arbeidstijdenwet.nl.

ZoekhierdeantwoordenopdevolgendevragenoverdeArbeidstijdenwetop.

c. Hoelangmageenmedewerkermaximaalachterelkaarwerkenvoordathijrechtheeftopminstenseenhalfuur pauze?

d. Mageenmedewerkerveertienuurachterelkaarwerkeninclusiefpauzes?

e. Mageenmedewerkerdievijfnachtdienstenachterelkaarheeftgewerkt32uurnadelaatstenachtdienstweer werken?

5.6 Samenvatting

Alseenmedewerkernietophetwerkkomtomdathijdoorziektenietinstaatisomtewerken,spreekjevan verzuim.Bijwitverzuimisjemedewerkerechtzoziekofarbeidsongeschiktdathijzijnwerknietkanuitvoeren. Erissprakevanzwartverzuimalsjemedewerkerzichziekmeldtennietkomtwerken,terwijlhijhelemaalniet ziekisengewoonzijnwerkzoukunnendoen.Bijgrijsverzuimmeldtjemedewerkerzichziek,maarishet twijfelachtigofhijwelofnietkanwerken.Verzuimkanwerkgebondenofniet-werkgebondenzijn.Verzuimduurt nietaltijdevenlang.Kortdurendverzuimduurtmaximaalzevenkalenderdagen.Middellangdurendverzuimduurt tussendeachten42kalenderdagen.Langdurendverzuimduurtlangerdanzeswerkweken.

CONCEPT

Verzuimkanverschillendeoorzakenhebben.Witverzuimwordtveroorzaaktdoorziekteofarbeidsongeschiktheid. Zwartverzuimhangtsamenmetdehoogtevandedrempelvoorhetziekmelden.Veelvoorkomendeoorzaken vangrijsverzuimzijnslechtearbeidsomstandigheden,stressofeennegatievewerksfeer.

Organisatieshebbenvaakeenspecifiekziekteverzuimbeleiduitgewerktomhetverzuimzolaagmogelijkte houden.Ineenziekteverzuimbeleidvindjeinformatieterugoververzuimpreventie,hetverzuimprotocol, verzuimtraining,verzuimregistratieen-analyseenverzuimbegeleidingenre-integratie.

Alsleidinggevendehebjedrietakenrondomverzuimbinnenjeafdeling:jemoetverzuimzoveelmogelijk voorkomen,hetverzuimbeheersenenziekemedewerkersbegeleiden.Jevoorkomtverzuimbijvoorbeelddoor tezorgenvooreengezondeenveiligewerkplek,doorstresstegentegaanentezorgenvooreenprettigewerksfeer, doorzelfhetgoedevoorbeeldtegevenendoordedrempelvoorziekmeldenhoogtemaken.Jebeheerstverzuim doorhetinkaarttebrengen,eenduidelijkverzuimprotocoltehanterenenderegieoverhetverzuimprocesin eigenhandtehouden.Bijhetbegeleidenvanziekewerknemersmoetjejerealiserendatwerkenkanhelpenbij hetherstel.Jemoetcreatiefzijninhetbedenkenvanoplossingenenmoetgoedcontactonderhoudenmetde ziekemedewerker.

Alseenmedewerkerzeswekenziekis,moeteenbedrijfsartssamenmethemeenprobleemanalyseopstellen.Op basishiervanmakenwerknemerenwerkgeversameneenplanvanaanpak,waarinzijbeschrijvenhoedewerknemer gaatre-integreren.Ishijna42wekennognietbeter,danmoetjedemedewerkerziekmeldenbijhet UitvoeringsinstituutWerknemersverzekeringen(UVW).GedurendetweejaarmoetjeervolgensdeWetverbetering poortwachter(Wvp)samenmetdemedewerkerookallesaandoenomhemweeraanhetwerktekrijgen,ofwel omhemtere-integreren.Insommigegevallenkandemedewerkernietterugkerennaarzijnwerk,bijvoorbeeld omdathijarbeidsgehandicaptisgeworden.Demedewerkerkrijgtdannatweejaareenuitkering.

Alswerkgeverdenkjenaoverdeveiligheidengezondheidvanjemedewerkersopdewerkvloer.Hierbijmoetje jeaaneenaantalwettenenregelingenhouden,zoalsdeArbowet,deArbeidstijdenwetenhetArbeidstijdenbesluit.

Opdracht13 TijdlijnWetverbeteringpoortwachter(plusopdracht)

Alsleidinggevendekunjetemakenkrijgenmeteenlangdurigziekemedewerker.Voordere-integratievandeze medewerkerterugnaardewerkplekkrijgjedantemakenmetdeWetverbeteringpoortwachter.

a. ZoekopwelkestappenindeWetverbeteringpoortwachterzittenenzetdezeineentijdlijn.

b. Bijelkestapnoteerjewatjealsleidinggevendekuntdoen.

c. Maakmetdeantwoordenopdevrageneeninfographic,zodatjeduidelijkkuntmakenwatvaneen leidinggevendeverwachtwordtbijdere-integratievaneenlangdurigziekemedewerker.

Hoofdstuk5 Ziekteenverzuim

d. Bespreekjeinfographicmeteenmedestudentennoteerwatjullienogvanelkaarkunnenleren.

Leverjeinfographicinbijjedocent.

Opdracht14

Verzuimdrempel(plusopdracht)

Inelkbedrijfgeldenregelsvooropwelkemanierdemedewerkerszichziekmoetmelden.

a. Watzijnbijjouwbedrijfderegelsrondomziekmelding?

CONCEPT

b. Meldendemedewerkersbinnenjouwbedrijfzichopdejuistemanierziek? Zoja,geefeenvoorbeeld.Zonee,waaromniet?

c. Hoehoogligtdeverzuimdrempelbinnenjouwbedrijf?Legdituitmeteenvoorbeeld.

d. Wanneerjeeenmaatregelmagtoevoegenomdeverzuimdrempelteverhogen,welkezoudatdanzijn?Leg uitwaarom.

Opdracht15 Reflectie

Jebentaanheteindegekomenvanhethoofdstuk'Ziekteenverzuim'.Ditbetekentdatjegaatreflecterenen evalueren.

Werkjeevaluatieuitopeenmanierdiebijjoupastenoverlegditmetjedocent.Jekuntjeevaluatieopverschillende manierenvastleggen:indevormvaneenverslag,eenpodcastofeenvlogofopeenanderemanier.

Verwerkinjeevaluatiedevolgendevragen:

• Watvondjevanditonderwerp?

• Wathebjehiervangeleerd?

• Wathebjegemist?

• Waarzoujemeervanwillenweten?

• Hoebelangrijkvindjedeonderwerpendieaanbodgekomenzijninhethoofdstuk'Ziekteenverzuim'?Leg uitwaarom.

Eenverslagbestaatuit500-700woorden.Eenpodcasten/ofvlogdurenvijftotzevenminuten.Wanneerjeevaluatie klaaris,uploadjejebestand.

5.7 Begrippen

Arbeidsomstandighedenwet(Arbowet)

Wetdiebeschrijftwatgoedearbeidsomstandighedenenbelangrijkevoorwaardenzijnvooreengoedeenveilige werkplek.

Arbeidstijdenbesluit(ATB)

CONCEPT

OnderdeelvandeArbeidstijdenwet(ATW)waarinextraregelszijnopgenomenoverwerk-enpauzetijdenvoor specifiekesectoren.

Arbeidstijdenwet(ATW)

Wetdiederegelsrondomwerk-enrusttijdenweergeeft.

Burn-out

Situatiewaarineenmedewerkervollediguitgeputisengeenenergiemeerheeftomzijnwerktekunnendoen.

Grijsverzuim

Situatiewaarineenmedewerkerzichziekmeldtennietkomtwerken,maarwaarbijhettwijfelachtigisofhijecht nietkanwerken.

InspectieSZW(SocialeZakenenWerkgelegenheid)

InspectiediedeuitvoeringvandeArbowetdoorbedrijvencontroleert.

Kortdurendverzuim

Verzuimdatmaximaalzevenkalenderdagenduurt.

Langdurendverzuim

Verzuimdatlangerdanzeswerkwekenduurt.

Middellangdurendverzuim

Verzuimdattussendeachten42kalenderdagenduurt.

Niet-werkgebondenverzuim

Verzuimdatwordtveroorzaaktdoorfactorenbuitenhetwerk.

Preventiefmedischonderzoek(PMO)

Onderzoeknaardealgemenegezondheidvanjemedewerkers.

Preventiemedewerker

MedewerkerdiedeRI&Eopsteltenuitvoert,overlegvoertoverveiligheids-engezondheidsmaatregelenendeze maatregelenuitvoert.

Re-integratie

Terugkeernaarhetwerknaeenperiodevanziekte.

Risico-inventarisatieen-evaluatie(RI&E)

Verslagwaarinjeinkaartbrengthoehetisgesteldmetdeveiligheidopdewerkvloer.

Hoofdstuk5 Ziekteenverzuim

Stress

Eengevoelvanspanningofdruk.

UitvoeringsinstituutWerknemersverzekeringen(UWV)

Instantiediedeuitvoeringvandewerknemersverzekeringenverzorgtenwaarjejemedewerkermoetmeldenals dezelangdurigziekis.

Verzuim

Situatiewaarineenmedewerkernietnaarhetwerkkomt.

CONCEPT

Verzuimprotocol

Beschrijvingvanregelsenproceduresrondomziekteenverzuimineenorganisatie.

Verzuimregistratie

Bijhoudenwelkemedewerkerszichziekmelden,hoevaakdatgebeurtenhoelangzijziekzijn.

Werkgebondenverzuim

Verzuimdatwordtveroorzaaktdoorfactoreninhetwerk.

Werktijdenwet

Wetdiederegelsrondomwerk-enrusttijdenweergeeft.HetzelfdealsdeArbeidstijdenwet(ATW).

Wetverbeteringpoortwachter(Wvp)

Wetdiebeschrijfthoejealswerkgeverjelangdurigziekemedewerkermoetbegeleidenbijzijnre-integratie.

Witverzuim

Situatiewaarineenmedewerkernietnaarhetwerkkomt,omdathijdoorziekteofarbeidsongeschiktheidniet kanwerken.

Zwartverzuim

Situatiewaarineenmedewerkerzichziekmeldtennietkomtwerken,terwijlhijhelemaalnietziekisengewoon zijnwerkzoukunnendoen.

Ziektewet

Wetdieregeltdatziekewerknemersdiegeenloonkrijgeneenuitkeringontvangen.

CONCEPT

Hoofdstuk6

Uitstroom:beëindiging arbeidsovereenkomst

CONCEPT

Alsleidinggevendewiljegraagdatmedewerkersmetplezierhunwerkdoen,meegroeienbinnendeorganisatie, gezondzijnenlekkerinhunvelzitten.Datisgelukkigvaakhetgeval,maarnietaltijd.Somskrijgjetochtemaken metmedewerkersdiedeorganisatieverlaten.Datkankomenomdatdemedewerkerzelfontslagneemt,maar somszuljijalswerkgevereenmedewerkermoetenontslaan.Ditkanverschillendeoorzakenhebben:de medewerkerfunctioneertnietgoedofdeorganisatieheeft,omwelkeredendanook,geenplekmeervoordeze medewerker.Inbeidegevallensprekenwevanuitstroom,omdatdemedewerkervertrektuitdeorganisatie.Er kunnenverschillenderedenenzijnwaaromiemandvertrekt.Hethangtvanderedenvoorhetontslagafhoeje hetontslagmoetuitvoerenenwelkeregelsdaarbijgelden.

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• kenjeverschillendemanierenwaaropeenarbeidsovereenkomstkaneindigen.

• weetjewelkeregelsgeldenbijdeverschillendesoortenontslagopinitiatiefvandewerkgever.

• weetjewateentransitievergoedinginhoudt,wanneerdezekanwordentoegepastenwaarvanditeenonderdeel is.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

a. Welkeredenenkunjebedenkenomeenmedewerkerteontslaan?

b. Denkjedatjemedewerkersomdezeredenenaltijdmagontslaan?Bijwelkeredenenwelenbijwelkeniet?

6.1 Beëindigingvaneenarbeidsovereenkomst

CONCEPT

Werknemerskunnenomverschillenderedeneneenorganisatieverlaten.Misschienwillenzijinhunloopbaaneen nieuwestapzettenbijeenandereorganisatie,hebbenzijdepensioengerechtigdeleeftijdbereiktofmoetenzij gedwongendeorganisatieverlatenbijbezuinigingsmaatregelenofeenreorganisatie.

Deprocedurevanuitdiensttredingvanwerknemersineenorganisatienoemjebinnenhumanresourcesmanagement uitstroom.Hierbijeindigtdearbeidsovereenkomstvaneenmedewerkerenwerkthijnietlangervoordeorganisatie. Uitstroomvanmedewerkersnoemjeookwelpersoneelsverloop

Arbeidsovereenkomstbeëindigen

Erzijnverschillendemanierenwaaropeenarbeidsovereenkomstkaneindigen:

Beëindigingvanrechtswege

Eenarbeidsovereenkomstkanvanrechtswegeeindigen.Bijbeëindigingvanrechtswegelooptdeovereenkomst automatischaf.

Ditisindevolgendesituatieshetgeval:

• Deovereenkomstvoorbepaaldetijdbereikthaareinddatumenwordtnietverlengd.

• Erwordteenontbindendevoorwaardeindeovereenkomstvankracht.Meteenwerknemerdiegaatwerken alsvervangervaneenziekecollegaisbijvoorbeeldafgesprokendatzijnarbeidsovereenkomsteindigtzodra deziekecollegaishersteldenterugkomtinzijnfunctie.

• Dewerknemeroverlijdt.

Aanzegplicht

Alseenarbeidsovereenkomstvoorbepaaldetijdvanrechtswegeeindigtdoordatdeeinddatum isbereikt,hoefjealswerkgevergeenspecifiekehandelinguittevoerenomdemedewerkerteontslaan.

Hoofdstuk6 Uitstroom:beëindigingarbeidsovereenkomst

Alsdearbeidsovereenkomstmeerdanzesmaanden heeftgeduurd,moetjejeechterwelhoudenaande aanzegplicht.Ditbetekentdatjejemedewerkeruiterlijk éénmaandvoordatzijnarbeidsovereenkomstafloopt schriftelijkmoetlatenwetendatdeovereenkomstniet wordtverlengd.

Doejeditnietoftelaat,danbenjeverplichtje medewerkereenvergoedingtebetalen.Dehoogtevan dezevergoedinghangtafvanhoeveeltelaatjewasmet hetinformerenvandemedewerker.De arbeidsovereenkomstlooptinditgevalwelnogsteeds gewoonafopdeeinddatumervan.

CONCEPT

De werknemer moet op tijd vernemen dat zijn arbeidsovereenkomst niet wordt verlengd.

Beëindigingopinitiatiefvandewerknemer

Demedewerkerkanerzelfvoorkiezenomdeorganisatieteverlaten,bijvoorbeeldalshijeennieuwebaanheeft gevonden.Hijneemtdanzelfontslag.Hiervoorgeldteenopzegtermijn.Vaakisdateenmaand.Ditbetekentdat demedewerkernadathijontslagheeftgenomennogeenmaandindienstvandewerkgeverblijft.Dieheeftop dezemaniervoldoendetijdomeennieuwemedewerkertevinden.

Ermagookeenandereopzegtermijnwordengehanteerddaneenmaand.Ditmoetdanwelinde arbeidsovereenkomstofcaozijnafgesproken.Deopzegtermijnmagnietlangerdurendanzesmaanden.

Beëindigingopinitiatiefvandewerkgever

Eenwerkgeverkanookhetinitiatiefnemenomdeovereenkomstmetdemedewerkertelateneindigen.Jemag eenmedewerkermeteenarbeidsovereenkomstvooronbepaaldetijdnietzomaarontslaan.Hiervoorhebje toestemmingnodigvanUWVofvandekantonrechter.

Dezetoestemmingkrijgjealleenalsjeeengoederedenhebtvoorhetontslag.Dewetbepaaltwateengoede redenis,bijvoorbeeld:

• Alsheteconomischslechtgaatmeteenorganisatie.Erisbijvoorbeeldsprakevaneenreorganisatieofde sluitingvaneenbedrijfsvestiging,waardoordefunctievandemedewerkerkomttevervallen.Ofdeorganisatie moetbezuinigenenwilditdoendoordepersoneelskostenomlaagtebrengen. Inhetergstegevalissprakevanfaillissementenmoetenmedewerkerswordenontslagenomdatdeorganisatie inhaarhuidigevormnietkanvoortbestaan.

• Alsdemedewerkerlangerdantweejaarziekofarbeidsongeschiktis.Dehoofdregeloverontslagbijziekteis datontslagtijdensziektewelistoegestaan,maarontslagwegensziekteniet.Hieropgeldtéénuitzondering: ontslagwegensziekteisweltoegestaanalsdeperiodevanziektetweejaaroflangerheeftgeduurd.

• Alsdemedewerkeraantoonbaarslechtfunctioneert,werkweigertofzichmisdraagt.Demedewerkervoert zijntakenbijvoorbeeldnietgoeduitenhierintreedtooknalangeretijdgeenverbeteringop.Ookkanhet voorkomendatdemedewerkergewetensbezwarenheefttegenhetuitvoerenvanbepaaldetakenofdathij bewustzijncollega’sintimideert,fraudepleegtofzichnietaandebedrijfsregelshoudt.

• Alsdemedewerkernietkanaansluitenbijdewerkomgeving.Erisbijvoorbeeldeenarbeidsconflictontstaan tussenwerkgeverenwerknemeroftussendemedewerkerenzijncollega’s.Zulkeconflictenkunnengaan overdeinhoudvanhetwerkofoverdemanierwaarophetwerkmoetwordengedaan.Ookkansprakezijn vankaraktersdiezometelkaarbotsendatgoedsamenwerkennietmogelijkis.

Bekijkterinspiratiehetfilmpjeoverontslagnatweejaarziekte.

OfjetoestemmingvoorontslagmoetvragenbijUWVofbijdekantonrechterhangtafvanderedenvoorhet ontslag.Gaathetombedrijfseconomischeredenenofarbeidsongeschiktheidvanjemedewerker,danvraagje ontslagaanbijUWV.Wiljedemedewerkerontslaanvanwegeslechtfunctioneren,slechtgedragofeen arbeidsconflict,danmoetjebijdekantonrechterzijn.

Voorbeeld

CONCEPT

Pabloheefteeneigenglazenwassersbedrijfenheefttienmedewerkersindienst.MedewerkerYouriheefttwee jaargeledentijdenshetwerkeenongelukgehad:hijisvandesteigergevallenenheeftdaarbijzijnbeenop meerdereplaatsengebroken.DeafgelopentweejaarheeftYourihierdoornietkunnenwerken.Aanhetbeginvan zijnherstelperiodezathijineenrolstoelenwashetonzekerofhijzijnbeenweerzoukunnengebruiken.Gelukkig kanYouriinmiddelsweerlopen,maarhelaaskanhijnietmeeropsteigersenladdersklimmen.Pablomagnu,na tweejaardoorbetalingbijziekte,bijUWVeenontslagvergunningaanvragenvoorYouri.

Opzegtermijn voor de werkgever

Ookalswerkgevermoetjejehoudenaandeopzegtermijndiejemetjemedewerkerhebtafgesproken.Isjouw opzegtermijnbijvoorbeeldtweemaanden,danwerktjemedewerkerdusnogtweemaandenvoorjenadatjehem hebtontslagen.

Ontslag op staande voet

Eenspecialevormvanontslagdoorde werkgeverisontslagopstaandevoet. Hierbijwordtdearbeidsovereenkomstper directbeëindigd.Erisindatgevalgeen opzegtermijnenjehoefterookgeen toestemmingvoortevragen. Ontslagopstaandevoetkanalleenalshier eengoederedenvooris.Bijvoorbeeldalsde medewerkerheeftgestolen,hijeencollega heeftmishandeldofhijdronkenophetwerk komt.Meestalwordtontslagopstaandevoet eerstmondelinggegeven.Jestuurteen medewerkerimmersdirectwegalsjehem betraptopslechtgedrag.Hiernamoetjehet ontslagnogwelschriftelijkbevestigen.

Agressief gedrag op de werkvloer is een goede reden voor ontslag op staande voet.

Top10redenenontslagopstaandevoet

Heeftuwwerknemerhettebontgemaakt?Ditzijndetienmeestvoorkomenderedenenvoorontslagopstaande voet.Bijontslagopstaandevoetmoetdewerknemerhetwelheelbonthebbengemaakt.Uitdossieronderzoek vanjuridischdienstverlenerOntslagspecialistblijktdatfraudedemeestvoorkomenderedenisvooreen bliksemontslag.Watzijnverderdemeestvoorkomenderedenenvoorontslagopstaandevoet?

1.Fraude(18procent)

Allerleivormenvan‘gesjoemel’kunnendaarondervallen,zoalsonterechtekostendeclaraties,tenonrechte verstrektekortingenaanfamilieledenenvalselijkeopgavevangewerkteuren.Hetblijktindepraktijkdathoger opgeleidewerknemersmeerfrauderen,danlageropgeleidewerknemers.

2.Diefstalenverduistering(16procent)

CONCEPT

Hetzalnietverbazendatdiefstalenverduisteringhoogindetop10staan.Dergelijkegedragingentastenhet vertrouwenindewerknemersterkaan,redenwaaromwerkgeverditsoortwerknemersmeestalgeen‘tweede kans’wilgeven.Bovendienwordtontslagopstaandevoetvanwegediefstalvrijwelaltijdgoedgekeurddoorde rechter,zelfsalsdegestolenwaarnauwelijkswaardeheeft,zoalseenblikjefrisdrank,eenbroodjeofwatpinda’s.

3.Telaatkomen(13procent)

Eenveelvoorkomendeergernisbijwerkgevers:dewerknemerdietelaatkomt.Eenwinkelwerknemerdie‘s ochtendshetfiliaalmoestopenenomdeklantentoegangteverschaffen,presteerdehetmeerderemalentelaat tekomen,waardoorklantenvooreendichtedeurkwamentestaan.Hetwektgeenverbazingdatdezemanop staandevoetwerdontslagen.

4.Werkweigering(8procent)

Indepraktijkkomtdezeredenvoorontslagnogaleensvooralsdewerknemernietbereidiszijnwerkopeen anderelocatieofopeenafwijkendtijdstipteverrichten.‘Werkweigering’speeltookindiesituatieswaarinde werknemerzichziekacht,terwijldearboartssteltdathijweeraanhetwerkkan.

5.Agressieengeweld(6procent)

Opdewerkvloerkomtagressieregelmatigvoor.Hetkandaarbijgaanomfysiekgeweld,maarookomverbaal geweld(uitscheldenvandebaasofeencollega),ofdreigingmetgeweld.Eenwerknemerdiedebaastoebeet‘ik weetwaarjekinderennaarschoolgaan’werdopstaandevoetontslagen.

6.Alcohol-endrugsgebruik(5procent)

Hetonderinvloedverschijnenophetwerkkanonveiligesituatiesopleveren.Denkdaarbijaandechauffeurdie onderinvloedrijdt,ofdemachinebankwerkerdiebeneveldzijnwerkdoet.Dergelijkgedragisvoorveelwerkgevers redenvoorontslagopstaandevoet.OntslagopstaandevoetwordtvolgensOntslagspecialistookregelmatig gegevenaandewerknemerdiezichbeschonkenopeenpersoneelsfeestmisdraagt.

7.Excessiefinternet-entelefoongebruikvoorprivézaken(3procent)

Metdekomstvandemobieletelefooneninternethebbensteedsmeerwerknemersdeneigingomonderwerktijd huntijdtevullenmetwhatsappenenandereprivéaangelegenheden.

8.Schendingbedrijfsgeheimen(3procent)

Werknemers’vergeten’nogaleensdiscreetomtegaanmetvertrouwelijkebedrijfsinformatie.Dewerknemerdie zichdooreenconcurrentvanzijnwerkgeverlietverleidenhetheleklantenbestandvanzijnwerkgeverdoorte mailen,werdopstaandevoetontslagen.

9.Socialemedia(2procent)

Eenmodernfenomeen.Hetbeschimpenvandebaas,decollega’sofhetbedrijfopFacebook,Xenanderesociale media.Nietopmerkelijkdatdewerkgevereendergelijkeopenbarekastijdingniettolereertentotontslagop staandevoetovergaat.Hetmisbruikvansocialemediaisdaarmeeeenbelangrijkeredenvoorontslagopstaande voetdie10jaargeledennoggeheelonbekendwas.

10.Concurrentieennevenwerkzaamheden(2procent)

Voorveelondernemersisdedagelijkse‘strijd’metdeconcurrentiealzwaargenoeg.Concurrentievandeeigen werknemer–vanbinnenuit–isdusuitdenboze.Ookzonderconcurrentiebedinginhetarbeidscontractisvolgens derechterontslagopstaandevoetsomsterecht.

Naastdetiengenoemdehoofdredenenvoorontslagopstaandevoet,warenernogdiverseandereredenen,zoals pornosurfenmetdewerkcomputer,liegentijdensdesollicitatieenseksueleintimidatie.Deze‘restgroep’vormt 24procentvandegeturfdezaken.

Pwnet.nl.

CONCEPT

Ontslag bij een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd

Heeftdemedewerkerdiejewiltontslaaneenarbeidsovereenkomstvoorbepaaldetijd,dankunjehemniet zomaarontslaan.Hieropgeldteenaantaluitzonderingen:

• Jekuntdearbeidsovereenkomstopzeggenindeproeftijd.Merkjetijdensdeproeftijdaldatdemedewerker nietgeschiktisvoordefunctieofdathijnietbijdeorganisatiepast,danmagjedearbeidsovereenkomstper directopzeggen.Hiervoorhoefjeinprincipegeenredentegeven.

• Ontslagopstaandevoetismogelijkalsdemedewerkerzichheeftmisdragen.

• Jekuntdearbeidsovereenkomsttussentijdsopzeggenalsindeovereenkomstisafgesprokendatditmag.Er moetdaneentussentijdsopzegbedingindeovereenkomstzijnopgenomen.Inditgevalmoetjewel toestemmingvoorontslagvragenbijUWVofderechter.

Eenontslagprocedurekosttijd,variërendvanenkelewekentotenkelemaanden.Benjeniettevredenoverje medewerkermaarlooptzijnarbeidsovereenkomstvoorbepaaldetijdnietaltelangmeerdoor,dankunjeerook voorkiezengeenontslagaantevragenentewachtentotdeovereenkomstvandemedewerkervanrechtswege afloopt.

Beëindigingmetwederzijdsgoedvinden

Werkgeverenwerknemerkunnenookmetwederzijdsgoedvindentotontslagovergaan.Metbeëindigingmet wederzijdsgoedvindenwordtbedoelddatdewerkgeverendewerknemerinoverlegmetelkaarafsprakenmaken rondomhetontslag,bijvoorbeeldoverdedatumwaarophetdienstverbandeindigt.Dezeafsprakenleggenzij vastineenvaststellingsovereenkomst(VSO)

Eenvaststellingsovereenkomsthoefternietaltijdhetzelfdeuittezien.Inoverlegbepalenwerkgeverenwerknemer waterinmoetwordengeregeld.Ineenvaststellingsovereenkomstvindjemeestaldevolgendeonderdelenterug:

• watdeeinddatumvandearbeidsovereenkomstwordt

• dehoogtevandeontslagvergoedingoftransitievergoedingdiedemedewerkerontvangt

• hoedewerkzaamhedenmoetenwordenafgerond,welketakendemedewerkereventueelnietmeerhoeftuit tevoerenenhoehijzijnwerkgaatoverdragenaancollega’s

• eindafrekeningvanloon,vakantiegeldeneventueleanderefinanciëlerechtendiedewerknemernogheeft

• welkebedrijfseigendommenmoetenwordeningeleverdenwanneer

• voorwelkevertrouwelijkeinformatiegeheimhoudingwordtafgesproken

• hoedemedewerkernaontslagmoetomgaanmetconcurrentenenrelatiesvandeorganisatie

• de’finalekwijting’:deafspraakdatalleafsprakenindevaststellingsovereenkomststaanendatdepartijen daarbuitennietsmeervanelkaarkunneneisen

• datdewerkgeverdejuridischekostenbetaaltdiedemedewerkermaaktvoorhetlatencontrolerenvande vaststellingsovereenkomst.

Hoeweldewerkgevervolgensdewetverplichtisomeengetuigschriftaftegevenbijontslag,is hetnietzodatdeinhoudhiervanwettelijkgezienookpositiefmoetzijn.Daaromishetvoorde medewerkeraanteradenomindevaststellingsovereenkomsteenpositiefgetuigschriftalsvoorwaardebijontslag testellen.Dewerkgeverisdanverplichtomeenpositiefgetuigschrifttegeven.

Alshetontslagviaeenvaststellingsovereenkomstwordtgeregeld,isgeentoestemmingnodigvanUWVofde rechter.Hetvoordeelvandezemethodeisdatjejezelfenjemedewerkereenlangeontslagprocedurebespaart. Maarjemedewerkermoetdevaststellingsovereenkomstwelvrijwilligtekenen.Wilhijditniet,danisgeensprake vanwederzijdsgoedvindenenzuljetocheenontslagvergunningmoetenaanvragen.

CONCEPT

Alsjemedewerkereenvaststellingsovereenkomstheeftgetekend,heefthijrechtopveertiendagenbedenktijd. Wilhijbinnendezetijddeovereenkomstongedaanmaken,danmaghijdatzonderopgaafvanredenendoen.

Voorbeeld

Mirageeftleidingaandeafdelingmarketingvaneenlevensmiddelenproducent.Dedirectieheeftonlangsbesloten dathethoofdkantoorvanhetbedrijfgaatverhuizenvanGroningennaardeRandstad.Enkelemedewerkersvan deafdelingvindenditgeenprobleem;zijzijnnietaanGroningengebondenenkunnenmeeverhuizen.Andere medewerkershebbendezemogelijkheidniet.Inoverlegmethenwordtbeslotendatzijontslagkrijgen.Methen steltMiraindividueeleenvaststellingsovereenkomstop,waarinwordtafgesprokenwelkevergoedingzijkrijgen voorditontslag.

Beëindigingdoornatuurlijkverloop

Totslotishetmogelijkdateenarbeidsovereenkomsteindigtdoornatuurlijkverloop Hiervanissprakewanneer eenmedewerkerstoptmetwerkendoorgebeurtenissendienueenmaalbijhetlevenhoren,zoalspensionering, arbeidsongeschiktheid,verhuizingofoverlijden.Erisaltijdwelenignatuurlijkverloopineenorganisatie.Jekunt hiervaaknietstegendoen,endathoeftookniet.Welishetsomstevoorspellenenkunjejeeropvoorbereiden. Wanneereenouderemedewerkerbijvoorbeeldmetpensioengaat,spreekjedatruimvantevorenaf.Daardoor kunjeoptijdvoorvervangingzorgen.

Gevolgenvanuitstroom

Personeelsverloopkomtinelkeorganisatievoorenheefteenaantalnadelen:

• Deinvesteringendiejehebtgedaanindevertrekkendemedewerkergaanverloren.

• Dekansisgrootdatjeopzoekmoetnaareennieuwemedewerkeromdevertrekkendemedewerkerte vervangen.Ditkosttijdengeld.

• Alsjeeennieuwemedewerkermoetaannemen,kosthetooktijdengeldomdezegoedintewerkenenop hetzelfdeprestatieniveautekrijgenalsdemedewerkerdieisvertrokken.

Personeelsverloopkanechterookvoordelenhebben:

• Alsereennieuwemedewerkervoordevertrekkendemedewerkerindeplaatskomt,kandezeooknieuwe kenniseninzichtenmeebrengen.

• Uitstroomvandeenemedewerkerkandoorstroomvooreenanderemedewerkermogelijkmaken,omdater eenfunctieisvrijgekomen.

• Hetvoorkomtdatjeteam‘vast’komttezitteninjarenlangegewoonten.

Belangrijkisdatjealsleidinggevendehetpersoneelsverloopzoveelmogelijkinbalanshoudt.Hetisnietnodig ompersoneelsverloopaltijdtevoorkomen,maareentehoogverloopisooknietgoed.Ditkannamelijkzorgen vooreenhogerewerkdrukenonrustinjeteam.Alsjealweetdateenervarenmedewerkerbinnenkortdeorganisatie gaatverlaten,zorgdandathijzijnkennisoptijdoverdraagtaandeanderemedewerkers.

Exitgesprek

Inveelorganisatiesishetgebruikelijkdatjeeenexitgesprekvoertmetdevertrekkendemedewerker.Hierinkun jewaardevollefeedbackverzamelenoverjouwafdelingenjezelfalsleidinggevende.Jebespreekthoede vertrekkendemedewerkerzijntijdbijdeorganisatieheeftervaren,welkezakenvolgenshembeterzoudenkunnen enwatderedenisvoorzijnvertrek.

CONCEPT

Hoejehetgesprekvoertenwelkeonderwerpenjebespreekthangtafvandemanierwaaropde arbeidsovereenkomstisbeëindigd.Aaneenmedewerkerdievrijwilligvertrektsteljeanderevragendanaan iemanddiejehebtontslagen.

Opdracht2 Personeelsverloop

a. Personeelsverloopisnietoveralevenhoog.Vindjehetpersoneelsverloopinjouwafdelingofteamlaagof hoog?Legjeantwoorduit.

b. Waardoordenkjedatdatkomt?

Opdracht3 Ontslag

Stel,eenmedewerkervanjouwafdelingofteamneemtontslag.Bedenkwatjijalsleidinggevendeinditgeval allemaalmoetdoen.

Opdracht4 Ontslagopstaandevoet

Bekijkhetfilmpjeoverontslagopstaandevoet.

Watzijndegevolgenvoorjeuitkeringofloonalsjeopstaandevoetwordtontslagen?

Opdracht5 Exitgesprek

Veelorganisatiesvoerenexitgesprekkenmetvertrekkendemedewerkers.

a. Wordenbinnenjouworganisatieexitgesprekkengevoerd?

b. Zoja,welkeonderwerpenofvragenwordenhierinbesproken?

c. Vindjehetbelangrijkomexitgesprekkentevoeren?Legjeantwoorduit.

d. Welkevragenvindjijhetbelangrijkstomtestellentijdenseenexitgesprek?Legjeantwoorduit.

Opdracht6 Ontslagdoorsocialmedia

Leeshetartikelenbeantwoorddevragen.

Ontslagdoor(a)socialemedia

Hetrechtopvrijemeningsuitingbeschermtwerknemersniettegenontslagwanneerzijzichnegatiefuitenop socialmedia.NegatieveberichtenopFacebook,X,LinkedIn,Instagramofanderesoortgelijkekanalenleiden steedsvakertotdirectontslag.Juridischedienstverlenersbehandelenjaarlijkshonderdenontslagzakendie (mede)gebaseerdzijnopeenuitingopsocialmedia.Driekwartvandearbeidsrechtadvocatenheeftweleenseen ontslagzaakopzijnbordgehadwaarinsocialmediaeenrolspelen.

CONCEPT

Werknemerszijnzicherteweinigvanbewustdatnegatieveuitingenopsocialmediaontslagomdringende redenenkunnenrechtvaardigen.Hetgaatdanomuitingenoverwerkgevers,berichtenplaatsenbijziekteof racistischeuitingen.Ookhetbeledigenvancollega’swordtgenoemd,ofhetschendenvanhetrelatiebeding, bijvoorbeelddoorcontactenviaLinkedIntebehouden.Dewetgevingisnogonvoldoendetoegespitstopsocial media.

Ontslagopstaandevoet

Dewerknemerheeftrechtoprespecteringvandepersoonlijkelevenssfeer.Hetisdusniettoegestaanwerknemers zomaartecontroleren.Maarsomszijnpubliekepostsredentotingrijpen.ZoplaatsteeenwerknemeropFacebook: ‘Ikhebmenetziekgemeld.NulekkershoppenmetmijnmoederinAmsterdam.’Dezepostleiddetoteen rechtsgeldigontslagopstaandevoet.

Eenmeisjedatposttedatzegeenzinhadinhaarnieuwe baantje,hoefdenieteensmeertebeginnen.Zewerd, eveneensviaX,ontslagennogvoordatzeüberhaupt begonnenwas.Werkgevershoevennieteenszelfte ‘controleren’opsocialmedia,eenongepastepost bereikthenviaviavaaktochwel.

Al5jaargeledenwerdeenwerknemervanBlokkerde laanuitgestuurdnadathijzijnwerkgeverhadbeledigd opFacebook.Demanwasboosomdatzijnbaashem geenvoorschotwildebetalen.IneenvanzijnberichtenschreefhijopzijnpaginadatBlokkereen‘hoerenbedrijf’ isendatzijnteamleiderhetachterdeellebogenheeft.Volgensdewerknemerwasontslagonterecht,omdat Facebooktothetprivédomeinbehoort.Dathijhetberichtintussenhadverwijderdenzijnexcuseshadgemaakt, hielpookalniet.DekantonrechterinArnhemvonddathetberichteen‘publiekelijkeuiting’was,omdatvrienden hetverderkunnenverspreiden.

Goudenregels

Alswerkgeverkunjeopgrondvanartikel7:660BWeenwerknemerverplichtenzichtehoudenaanvoorschriften diestrekkentotbevorderingvandegoedeordeindeonderneming. Ditcreëertvoordewerkgeverdemogelijkheidomeensocialmediaprotocoloptestellen,metrichtlijnenomtrent uitingenopsocialmediadiedewerkgeverkunnenschaden.Ditscheptduidelijkheidoverdegrenzenvanhet gebruikvansocialmediaendaardoorwordendiscussiesachterafbijeenrechtervoorkomen.

Eenwerkgeverkanbijongewensteuitingenopsocialmediasnellercorrigerendoptredenalshijkanverwijzen naarbestaanderegels.Bovendienblijktuitjurisprudentiedateenwerkgevermeteensocialmediabeleidmeer middelenheeftomeenwerknemeraantepakkenvanwegeongepasteuitingen.

Amweb.nl.

a. Welkevoorbeeldenwordeninhetartikelgenoemdwaarinuitingenopsocialmediatotontslagkunnenleiden?

b. Zoujijeenmedewerkerindezegevallenwillenontslaan?Legjeantwoorduit.

c. Deschrijvervanhetartikeladviseertwerkgeverseensocialmediaprotocoloptestellenmetrichtlijnenvoor socialmediagebruikdoorwerknemers.Heeftjouworganisatiezo’nprotocol?

d. Zoja,watstaathierin?Zonee,watzoujijhierinzetten?

6.2 Ontslagprocedures

CONCEPT

Alsjeeenmedewerkerwiltontslaan,hebjetoestemmingnodigvanUWVofvandekantonrechter.Bijwiejeprecies moetzijnhangtafvanderedenvoorhetontslag.Erzijndaarbijtweesoortenontslagprocedures:

OntslagvergunningviaUWV

Alsjeeenmedewerkerwiltontslaanvanwegebedrijfseconomischeredenenofomdathijlangerdantweejaar ziekofarbeidsongeschiktis,vraagjeeenontslagvergunningaanbijUWV.UWVhanteertverschillende

toetsingskadersomtebepalenofdeontslagvergunningwordtverleendofniet.Indezetoetsingskadersstaande voorwaardenwaaraanjemoetvoldoenomeenontslagvergunningtekrijgen.

Toetsingskaderbijbedrijfseconomischeredenen

BijontslagvanwegebedrijfseconomischeredenenhanteertUWVhetvolgendetoetsingskader:

1. Dewerkgevermoetaantonendatovereenperiodevanminstens26wekensprakeisvaneensituatiewaarin deorganisatiedooreconomischeredenennietanderskandanmedewerkersontslaan.Hetgaatbijvoorbeeld omeensituatievanfaillissementofnoodzakelijkebezuinigingen.

2. Dewerkgevermoetaantonendathijbijhetontslaanvanmedewerkersrekeninghoudtmethet afspiegelingsbeginsel Hiermeewordtbedoelddatbijmeerdereontslagenmedewerkersineenbepaalde volgordemoetenwordenontslagen.

3. Dewerkgevermoetaantonendathetnietmogelijkisomdewerknemerbinneneenredelijketermijnbinnen deorganisatieteherplaatsenineenanderefunctie.Hierbijmoetdewerkgeverookhebbenbekekenof herplaatsingmogelijkisnaomscholingvandemedewerker.

Afspiegelingsbeginsel

Alsjeombedrijfseconomischeredenenmeerderemedewerkersmoetontslaan,bepaalthetafspiegelingsbeginsel welkemedewerkersdatmoetenzijn.Hetdoelhiervanisdatnadeontslagendeleeftijdsopbouwbinnen vergelijkbarefunctiesindeorganisatieongeveergelijkblijft.Eenwerkgevermagdusbijvoorbeeldnietalleoudste medewerkersontslaanomzolagereloonkostentekrijgen.

Volgenshetafspiegelingsbeginselmoeteenwerkgeverbijhetontslaanvanmeerderemedewerkersdeontslagen zogelijkmogelijkverdelenoverdeverschillendeleeftijdsgroepen:

CONCEPT

• 15tot25jaar

• 25tot35jaar

• 35tot45jaar

• 45tot55jaar

• 55jaarenouder.

Moetjebijvoorbeeldvijfmedewerkersontslaan,danisdatéénmedewerkerperleeftijdsgroep.Omtebepalen welkemedewerkerdatdanmoetzijnbekijkjewiehetkortstindienstis.

Uitzonderingenophetafspiegelingsbeginselzijnmogelijk,maarhiervoormoetjedanweleengoederedenhebben.

Ofinjecaomoetstaanvermeldhoedeorganisatieomgaatmethetontslagvanmeerderemedewerkers.

Toetsingskaderbijlangdurigearbeidsongeschiktheid

Bijontslagvanwegelangdurigearbeidsongeschiktheidmoetjevoldoenaanhetvolgendetoetsingskader:

1. Dewerknemerkandoorziekteofgebrekenzijnwerknietmeeruitvoeren.

2. Dewerknemerkannietbinnen26wekenzodanigherstellendathijzijnwerkwelweerkanuitvoeren.

3. Dewerknemerkannietbinnen26wekenzijnwerkinaangepastevormuitvoeren.

4. Dewerknemerkannietbinneneenredelijketermijnwordenherplaatstineenanderefunctie,ooknietals hijwordtomgeschoold.

5. Dewerkgeverheeftdeziekemedewerkeraltweejaarloondoorbetaaldtijdenszijnafwezigheiddoorde ziekte.

Procedure

Bijeenontslagvergunningaanvragengeldteenvasteprocedure.Dezeprocedureisgelijkbijbedrijfseconomische redenenenarbeidsongeschiktheid.

1. Ontslag aanvragen

AlsjeontslagwiltaanvragenviaUWV,beginjemethetinvullenvandejuisteaanvraagformulieren.Opdewebsite vanUWVmaakjealswerkgevereeneigenaccountaan.Viaditaccountdienjedeaanvraagformulierenin.

2. UWV beoordeelt de aanvraag

UWVcontroleerteerstofallebenodigdeinformatieisingeleverdomdeaanvraagtekunnenbeoordelen.Isdithet geval,danneemtUWVdeaanvraaginbehandeling.

3. UWV vraagt de werknemer om verweer

UWVvraagtdewerknemeromzijnverweer.Alsdewerknemerhetnieteensismetzijnontslag,kanhijzijn onderbouwingschriftelijkbijUWVindienen.Ditverweerwordtmeegenomenindebeoordelingvande ontslagaanvraag.Dewerknemerhoeftnietperseeenverweerintedienenalshijditnietwil.

4. UWV neemt een beslissing

CONCEPT

Ontslag aanvragen bij UWV doe je via Uwv.nl.

OpbasisvandeaanvraagformulierenvandewerkgeverenheteventueleverweervandewerknemerbeslistUWV ofjeeenontslagvergunningvoordezemedewerkerkrijgtofniet.

TegendebeslissingvanUWVkunjebijUWVzelfgeenbezwaarmaken.Benjehetnieteensmetdebeslissing?Dan kunjebinnentweemaandennadebeslissingdeontslagaanvraagaandekantonrechtervoorleggen.Jemedewerker magditookdoenalshijhetnieteensismetdeuitspraakvanUWV.

Dezeheleprocedureduurtongeveervierweken.Somszijnextrarondesnodigwaarinbeidepartijenhunstandpunt onderbouwen.Indatgevalduurtdeprocedurelanger.Isdewerknemersnelmetzijnverweerofgeefthijaangeen verweertewillenvoeren,dankandeprocedureookkorterduren.

Gerechtelijkeontbindingdoordekantonrechter

Alsjeeenmedewerkerwiltontslaanvanwegeslechtfunctionerenofslechtgedrag,ofvanwegeeenarbeidsconflict, moetjebijdekantonrechterzijn.Jevraagtdekantonrechterdanomdegerechtelijkeontbindingvande arbeidsovereenkomst.Ditnoemjeookweleenontbindingsprocedure.

Toetsingaandewet

Dekantonrechterzalderedenendiejijhebtvoorhetontslagvanjemedewerkertoetsenaandewet.Ditbetekent dathijbeoordeeltofjemethetontslagvanjemedewerkeromderedenendiejegeeftnietdewetovertreedt.Dit moetvoorkomendatjeeenmedewerkerontslaatomdatjehembijvoorbeeldpersoonlijknietmag,omdateen vrouwelijkemedewerkerzwangerisofomanderediscriminerenderedenen.

Toetsingskaderbijslechtfunctionerenofslechtgedrag

CONCEPT

Alsjebijderechteraangeeftdatjeiemandwiltontslaanvanwegeslechtfunctioneren,moethijkunnencontroleren datditookechtzois.Daaromishetergbelangrijkdatjeregelmatigpersoneelsgesprekkenvoertmetje medewerkersendeverslagenhiervangoedbewaartinhetpersoneelsdossier.Zonderopgebouwddossierkun jeslechtfunctionerennietbewijzen.

Toetsingskaderbijeenarbeidsconflict

Wiljedemedewerkerontslaanvanwegeeenarbeidsconflict,danzuljemoetenbewijzendatdearbeidsverhouding dusdanigverstoordisdatechtnietmeerkanwordensamengewerkténdatookeldersindeorganisatiegeen geschikteplaatsisvoordezemedewerker.Indepraktijkkanhetlastigzijnomdittebewijzen.Dekantonrechter kijkthierzeerkritischnaar.

Procedure

Eenontbindingsprocedureverlooptineenaantalfasen:

1. Schriftelijke fase

Dewerkgeverdientschriftelijkeenontslagaanvraaginbijderechtbank.Zo’nontslagaanvraagheetookweleen ontbindingsverzoek Derechtbankstuurtditverzoekbinnenenkeledagendoornaardewerknemermetdevraag hieroptereagerenmeteenverweerschrift.Demedewerkerkrijgthierenkelewekendetijdvoor.Inzo’n verweerschriftkandewerknemerderechtervragenomhetontbindingsverzoekvandewerkgeveraftewijzenof omeenbepaaldevergoedingtoetewijzenalshetontbindingsverzoekwordtgoedgekeurd.

Meestalwordenbeidepartijendooreenjuristofadvocaatbijgestaan,maarditisnietverplicht.

2. Mondelinge fase

Ongeveerviertotzeswekennadathetverzoekschriftisingediendbepaaltderechtbankeenzittingsdatum.Op dezedatummoetenwerkgeverenwerknemerenhunadvocatenbijdekantonrechterkomen.

Beidepartijenmogendanmondelinghunstandpuntennogmaalstoelichtenenreagerenopelkaarsargumenten. Alsbeidepartijenhunverhaalhebbengedaan,steltdekantonrechtervaaknogenkelevragenomzijninzichtin desituatiecompleettemaken.

Hiernakandekantonrechterervoorkiezenbeidepartijentevragenerterplekketochnogsamenuittekomen. Alsditlukt,hoeftderechtergeenuitspraakmeertedoen.Luktditniet,ofvraagtderechterhiernietom,dangaat dezittingverder.Nadelaatstevragenwordtdezittingafgerond.

3. Uitspraak

Naenkelewekenstuurtderechterzijnuitspraakschriftelijkaanbeidepartijen.Dezeuitspraaknoemjeeen schikking Hierinstaatvermeldofdearbeidsovereenkomstwordtontbonden.Alsditzois,staaterookbijper wanneerenwelkevergoedingjedemedewerkereventueelmoetbetalen.

CONCEPT

Driemaandennadeuitspraakkunjenoginhogerberoepgaanbijhetgerechtshof.Hetgerechtshofbeoordeelt desituatieopnieuwenkanalsnogeenanderebeslissingnemendandekantonrechter.Debeslissingvanhet gerechtshofgeldtdan.Jewerknemerkanookinhogerberoepgaanalshijdatwil.

Opdracht7 Medewerkerontslaan

BekijkterinspiratiehetfilmpjeoverdeontslagaanvraagbijUWV.

Jemageenmedewerkernietzomaarontslaan.Daarvoormoetjeeengoederedenhebben.Endanhebjeinde meestegevallenooknogtoestemmingnodigvanUWVofderechter.

Waaromdenkjedathetzomoeilijkisomeenmedewerkerteontslaan?Legjeantwoorduit.

Tip:alsjehetnietweet,zoekhetdanopinternetop.

Opdracht8 Afspiegelingsbeginsel

Vindjehetlogischdatjejeaanhetafspiegelingsbeginselmoethoudenwanneerjemeerderemedewerkersontslaat vanwegebedrijfseconomischeredenen?Waaromwelofniet?

Opdracht9 Personeelsdossier

Waaromishetinhetkadervanontslagzobelangrijkomeengoedpersoneelsdossierbijtehouden?

Opdracht10 Ontslagdoortelaatkomen

Leeshetartikelenbeantwoorddevragen.

Telaatophetwerk:eindearbeidsovereenkomst?

Eenmedewerkerdiesteedstelaatophetwerkkomt,kandebedrijfsvoeringernstighinderen.Werkgeversdie daartegenwillenoptreden,hebbensomsdeindrukdateronderdehuidigeWetWerkenZekerheid(Wwz)altijd eendikdossieraanwezigmoetzijn,om–bijvoorbeeld–iemandomdezeredenteontslaan.Mr.JosvanBohemen legtuitwatdemogelijkhedenzijn.

Elkbedrijfheeftervroegoflaatwelmeetemaken:werknemersdieveelvuldigtelaatophetwerkverschijnen. Vaakgaathetomnietmeerdanmaximaal10minutenenzehebbenaltijdweleenplausibeleverklaring.De schooltijdenvandekinderen,langefilesofeenziekeechtgenoot.Ditneemtnietwegdatzo’nlaatkomerdegoede werkingvaneenbedrijfinhetgedrangkanbrengen.Ditgeldtzekeralsdiewerknemerdoorzijngedragbelangrijke afsprakenmisloopt.

Uitdepraktijkblijktdatvoorveelwerkgeversnietduidelijkisofenzoja,inhoeverre,zijkunnenoptredentegen werknemersdievaaktelaatkomen.Hierbijspeeltookeenroldatbijveelwerkgeversdeindrukbestaatdater onderdehuidigeWetWerkenZekerheid(Wwz)teallentijdeeendikdossieraanwezigmoetzijn,om–bijvoorbeeld –iemandomdezeredenteontslaan.

Telaatkomenteltzwaar

UiteenrecenteuitspraakvandekantonrechterZutphenblijktdathetvaaktelaatophetwerkkomeneen werknemernogsteedszwaarkanwordenaangerekend.

CONCEPT

Hetgingindezezaakomeenwerknemerdiezichmeerderemalenhadverslapen.Daarvoorhadhijookeen officiëlewaarschuwinggekregen.Omdatdewerknemerzichvervolgensniethieldaandegemaakteafspraken omoptijdtekomen,heeftdewerkgevereendisciplinairemaatregelopgelegd.Ookdathielpniet.Daaromheeft dewerkgeverdezaakvoorgelegdaandekantonrechtermethetverzoekdearbeidsovereenkomstteontbinden.

Wanprestatie

Dekantonrechteroordeeldedaterindezezaaksprakewasvanwanprestatieinernstigemate.Ditleiddeuiteindelijk totontbindingvandearbeidsovereenkomstzonderenigevergoeding.Uitdezerechtspraakblijktdatookonder dehuidigewetgevinghetveelvuldigtelaatophetwerkkomenverstrekkendegevolgenkanhebbenvoorde arbeidsovereenkomst.

Tipvoorwerkgevers

Vooreenwerkgeverishetvanbelangomtenaanzienvandewerktijdeneenconsequentbeleidtevolgen.Ophet momentdateenwerknemerpaswordtontslagen,nadathijvoorde146ekeertelaatisgekomen,wordthet handelenvaneenwerkgeverongeloofwaardig.Hetverdientdanookdevoorkeurdateenwerkgeverdenaleving vanwerktijdenvastlegtineenkortprotocol,waarbijookaandachtisvoorhetsanctiebeleid.

Alsditbeleidvervolgensconsequentwordttoegepast,zalookderechteronverbiddelijkzijn.

Personeelsnet.nl.

a. Welkegevolgenvoorhetwerkofdeafdelingzouhethebbenalserbijjoueenmedewerkervaaktelaatkomt?

b. Watdoejijnutegentelaatkomendoorjepersoneel?

c. Waaromheeftdewerkgeverinditartikelwaarschijnlijkgelijkgekregenvanderechter?

d. Watkunjealswerkgevervolgenshetartikelhetbestdoenmetlaatkomers?

e. Zoujijjouwaanpakvanlaatkomersnahetlezenvanditartikelveranderen?Legjeantwoorduit.

6.3

Transitievergoeding

Eenmedewerkerdiewordtontslagenheeftvaakrechtopeenvergoedingvandewerkgever.Ditisde transitievergoeding.

Wetwerkenzekerheid(Wwz)enWetarbeidsmarktinbalans(WAB)

DetransitievergoedingisonderdeelvandeWetwerkenzekerheid(Wwz) Dezewetisingevoerdomhet ontslagrechteerlijkertemakenentezorgendatmedewerkersmeteentijdelijkcontractmeerrechtenkrijgen.

Metdetransitievergoedingkrijgenontslagenmedewerkerscompensatievoorhuninkomensverliesalszijwerkloos worden.Ookkandevergoedingwordengebruiktomdekansophetvindenvaneennieuwebaantevergroten, bijvoorbeelddoorhetvolgenvaneencursus.

Per1januari2020isdeWetarbeidsmarktinbalans(WAB)inwerkinggetreden.Hierinstaatdatdewerknemeral vanafdeeerstewerkdagaanspraakkanmakenopdetransitievergoeding.Hierbijmaakthetnietuitofditeen vastoftijdelijkdienstverbandwas.Alsdemedewerkerzelfontslagneemt,heefthijinprincipegeenrechtopeen transitievergoeding.Behalvealshijontslagnamomdatzijnwerkgeverernstigverwijtbaarhandeldeofnalatig was.

CONCEPT

Hierbijgeldenenkeleuitzonderingsgevallen.Eenmedewerkerheeftindevolgendegevallengeenrechtopeen transitievergoeding:

• Alshijisontslagenvanwegeernstigverwijtbaarofernstignalatiggedrag.

• Alshijjongerisdan18jaarengemiddeldmaximaaltwaalfuurperweekwerkte.

• AlshijdeAOW-gerechtigdeleeftijdheeftbereiktofmetpensioengaat.

• Alsdewerkgeverfaillietisgegaanofindeschuldsaneringisterechtgekomen.

• Alsindecaoeenanderevergoedingisafgesproken.Dezemoetwelvergelijkbaarzijnmetdewaardevande transitievergoeding.

• Alshijeentijdelijkearbeidsovereenkomsthadendezevoorheteindigenhiervanisverlengd.Alsjeje medewerkercontractverlengingaanbiedtenhijditaanbodweigert,heefthijookgeenrechtopeen transitievergoeding.

Bekijkterinspiratiehetfilmpjeoverdetransitievergoeding.

Berekeningvandevergoeding

Dehoogtevandetransitievergoedingwordtbepaalddoordehoogtevanhetmaandsalarisvandemedewerker enhetaantaljarendathijbijdewerkgeverindienstisgeweest.Demedewerkerkrijgteenvergoedingvaneen derdevanhetmaandsalarispergewerktdienstjaar.Iseenmedewerkerbijvoorbeeldtienjaarindienstgeweest, danheefthijrechtopeentransitievergoedingvan10×1/3maandsalaris.Demaximalevergoedingis€94.000(per 1januari2024).Werknemersdiemeerverdienendan€94.000,ontvangenmaximaaleenjaarsalaris.

Transitievergoedingbijeenvaststellingsovereenkomst

Ontslajejemedewerkermeteenvaststellingsovereenkomst,danverloopthetontslaginoverleg.Alsjemedewerker deovereenkomsttekent,gaathijhiervrijwilligmeeakkoord.Inditgevalisofficieelgeziendanookgeensprake vanontslagdoordewerkgever.Daarombenjijindezesituatienietverplichtjemedewerkereenvergoedingte biedenvoorhetontslag.Indepraktijklegjeechtermeestalweleenvergoedingvastinde vaststellingsovereenkomst.Doejeditniet,danisdekansgrootdatjemedewerkerhiermeenietakkoordgaat. JemoetdanalsnogeenontslagproceduredoorlopenviaUWVofdekantonrechter.Indezesituatiesheeftde medewerkersowiesorechtopeentransitievergoeding.

Transitievergoedingbijontslagviadekantonrechter

Alsjeontslagvoorjemedewerkerhebtaangevraagdbijdekantonrechter,bepaalthijdehoogtevandevergoeding diedemedewerkerontvangt.Hierbijgaathijinprincipeuitvandestandaardberekeningvandetransitievergoeding. Alseenwerkgeverdemedewerkerdiehijontslaatechternietnetjesheeftbehandeld,kanderechterbesluiten datdewerkgeverdemedewerkereenextraontslagvergoedingbetaalt.Ditnoemjedebillijkevergoeding Deze komtdanbovenopdenormaleontslagvergoedingdiedemedewerkeralkrijgt.Ditkanbijvoorbeeldgebeuren wanneerjealswerkgeverjemedewerkernietvoldoendehebtbegeleidbijre-integratienaeenziekteperiode,als

jejemedewerkerhebtgediscrimineerdofalsjemedewerkerarbeidsongeschiktisgewordendooroorzakendie jouteverwijtenvallen.Voordehoogtevaneenbillijkevergoedingbestaatgeenvasteformule.Derechtergaat hierbijuitvanwatgeziendesituatieeenredelijke,ofwelbillijke,vergoedingis.

HogeRaad:persoonlijkeomstandighedentellenweermeebijontslagvergoeding ‘Individuelerechtvaardigheidisteruginhetontslagrecht’

CONCEPT

DeHogeRaadheefteendeelvandeversoberingvandeontslagvergoedinguit2015ongedaangemaakt.Met maatwerkdoorderechtergaandepersoonlijkeomstandighedenvandewerknemerinsommigegevallentoch weermeetellen.

Werknemersdieinstrijdmetdewettelijkeregelsdoorhunwerkgeverzijnontslagen,kunnenviaderechtereen schadevergoedingeisenvoorhetloondatzedoordatonterechteontslagmislopen.Dekansenopeennieuwe baanenhetarbeidsverledenmogendaarbijzwaarmeetellen.

Hetbetreffendearrest,vanafgelopenvrijdag,kangevolgenhebbenvoorenkelehonderdenmensenperjaar.‘Het kanlelijkindepapierenlopen,maardeindividuelerechtvaardigheidisteruginhetontslagrecht’,zegtStefan Sagel,hoogleraararbeidsrechtinLeidenenadvocaatbijDeBrauw.Hijstaptevooreenontslagenkapsternaar deHogeRaad.

Bestraffendtikje

‘Zekervoorwerknemersdiealtijdgoedhebbengefunctioneerdennoglanghaddenkunnendoorwerken,zalflink moetenwordenbetaald.DeHogeRaadzegtdatvooralmoetwordengekekennaardeschadelijkegevolgenvoor eenwerknemer.Totnutoedeeldederechtereenbestraffendtikjeuitopdevingersvanwerkgeversdiederegels overtreden.DeHogeRaadvindtdiebenaderingtebeperkt.Hetgaaternietomdewerkgevertestraffen,maar omwatbillijkisvoordewerknemer.’

IndezaakwaaroverdeHogeRaadzichheeft gebogen,draaithetomeenkapsterdiena25jaar werdontslagentoendekapsaloninhandenkwam vannieuweeigenaren.Dekapster,meteenvaste baanvoor4,5uurperweekeneeninkomenvan 224,51eurobrutopermaand,kreegna tussenkomstvanderechternaasteen transitievergoedingvan1.596euroeenbillijke vergoedingvan4.000euromee.Datlaatstegold vooralalsstrafvoordekapsalonenmoet voorkomendatdewerkgevernogeensten onrechtepersoneelontslaat.

Zestienmaandsalarissen

De kapster kreeg een billijke vergoeding na tussenkomst van de rechter.

‘Vanditsoortbedragenschrikkenwerkgevers niet’,zegtSagel.Deadvocatevandekapsterhadeenextrabillijkevergoedingvan57.699,07eurobrutogeëist: hetsalarisdatdekapstertothaarpensioenmisloopt.Dekapster,metvierkinderen,heeftnoggeennieuwebaan.

DeHogeRaadheeftnuinelkgevalbepaalddatwerknemersrechthebbenopmaatwerk,zegtEvertVerhulp, hoogleraararbeidsrechtaandeUniversiteitvanAmsterdam.‘Dekomendejarenmoetblijkenhoederechtersde schadeinditsoortzakengaanberekenen.4.000euroinhetgevalvandekapsterisnatuurlijknietgenoegomte voorkomendateenwerkgeverditsoortfratsenuithaalt.Voordekapsterishetwelongeveerzestien maandsalarissen.’

Eenrechtergaatzichnuopnieuwbuigenoverdeeisvanbijna60duizendeuroenbepalenwatbillijkis.

Volkskrant.nl.

CONCEPT

Opdracht11 Transititievergoeding

Waaromdenkjedateenwerkgeverindevolgendegevallengeentransitievergoedinghoefttebetalen?

a. Devertrekkendemedewerkerisjongerdan18jaarenheeftgemiddeldachtuurperweekvoorzijnwerkgever gewerkt.

b. Devertrekkendemedewerkergaatmetpensioen.

c. Dewerkgeverisfaillietgegaan.

Opdracht12 Vaststellingsovereenkomst

Waaromspreekjeineenvaststellingsovereenkomstmeestalweleenvergoedingafmetjemedewerker?

6.4 Samenvatting

Alseenmedewerkerdeorganisatieverlaatdoordatzijnarbeidsovereenkomsteindigt,noemjedatuitstroomof personeelsverloop.Erzijnverschillendemanierenwaaropeenarbeidsovereenkomstkaneindigen:vanrechtswege, opinitiatiefvandewerknemer,opinitiatiefvandewerkgever,metwederzijdsgoedvindenofdoornatuurlijk verloop.

Bijbeëindigingvanrechtswegelooptdeovereenkomstautomatischafdoordatdeeinddatumvandeovereenkomst wordtbereikt,doordateenontbindendevoorwaardeinwerkingtreedtofdooroverlijdenvandemedewerker. Alsontslagopinitiatiefvandewerknemerplaatsvindt,kiesthijerzelfvoorzijnarbeidsovereenkomsttebeëindigen.

CONCEPT

Ontslagopinitiatiefvandewerkgeverkanverschillenderedenenhebben.Hetgaatbijvoorbeeldeconomisch slechtmetdeorganisatieofdemedewerkerislangdurigarbeidsongeschikt.Ookkunjeeenmedewerkerontslaan alshijslechtfunctioneert,alshijzichmisdraagtofalseenonherstelbaararbeidsconflictisontstaan.Inhetgeval vaneenbedrijfseconomischslechtesituatieoflangdurigearbeidsongeschiktheidvraagjevoorhetontslageen ontslagvergunningaanbijUWV.Bijandereredenenvraagjedekantonrechteromeengerechtelijkeontbinding vandearbeidsovereenkomst.Eenbijzonderevormvanontslagdoordewerkgeverisontslagopstaandevoet. Hierbijontslajeeenmedewerkerperdirectenzondertoestemmingofvergunning.Ditmagalleenalsjemedewerker gedragheeftvertoonddatontoelaatbaaris,bijvoorbeelddiefstal,dronkenschapofmishandeling.Alseen arbeidsovereenkomstmetwederzijdsgoedvindenwordtbeëindigd,makenwerkgeverenwerknemersamen afsprakenoverdevoorwaardenrondomhetontslag.Dezeafsprakenwordenvastgelegdineen vaststellingsovereenkomst.HierbijisgeentoestemmingnodigvanUWVofdekantonrechter.

Vannatuurlijkverloopissprakewanneereenarbeidsovereenkomsteindigtdooronvermijdelijkeoorzakenals pensionering,arbeidsongeschiktheid,verhuizingofoverlijden.

AlsjeeenontslagvergunningaanvraagtbijUWV,beoordeeltUWVbinneneenaantalwekenofjeaanvraagredelijk isentoestemmingkrijgtvoorhetontslag.HierbijvraagtUWVookomeenreactieofverweervandemedewerker. Eenprocedurevoorgerechtelijkeontbindingdoordekantonrechterverlooptongeveeropdezelfdemanier.De rechtervraagtdewerkgeverendewerknemerineenschriftelijkeeneenmondelingerondeominformatieover desituatie.Vervolgensbeslisthijofjetoestemmingkrijgtomhetontslaguittevoeren.ZowelbijUWValsbijde rechtermoetjemetbewijzenkunnenaantonendatjouwverzoekomontslagterechtis.Daaromishetbelangrijk datjejepersoneelsdossiersnauwkeurigbijhoudt.

Eenontslagenmedewerkerheeftonderbepaaldeomstandighedenrechtopeentransitievergoedingvande werkgever.Hiervoorgeldteenvasteformule.Bijslechtebehandelingdoordewerkgeverkanderechtereenextra vergoedingtoewijzen:debillijkevergoeding.

Opdracht13 Ontslagopstaandevoet(plusopdracht)

a. Hetkanvoorkomendatjealsleidinggevendeeenmedewerkeropstaandevoetmoetontslaan.

Noteerverschillenderedenenwaaromjeeenmedewerkeropstaandevoetmagontslaan.

b. Hetkangebeurendateenrechterbepaaltdathetontslagopstaandevoetonwettigwasenteruggedraaid moetworden.

Zoekopinternettweeartikelenovertweeverschillendegevallenop.Noteerdetitelsvandeartikelen.

c. Noteervoorelkartikelinjeeigenwoordenwatderedenvoorontslagopstaandevoetwasenwaaromde rechterheternietmeeeenswas.

d. Watvindjevandeuitsprakenvanderechter?Leguitwaaromjeditvindt.

e. Watisjeadviesvoorleidinggevendenwanneerzeeenmedewerkeropstaandevoetwillenontslaan?

Opdracht14 Ontslagprocedures(plusopdracht)

a. Erzijntweeverschillendeontslagprocedureswaarmeejealsleidinggevendetemakenkuntkrijgen.Watzijn detweeverschillendeprocedures?

b. Maakeenmoodboardwaarinjetweeverschillendeproceduresuitlegt.

CONCEPT

c. Bespreekjemoodboardmeteenmedestudent.Watzijndeovereenkomsten?Enzijnerookverschillen? Leverjemoodboardinbijjedocent.

Opdracht15 Reflectie

Jebentaanheteindegekomenvanhethoofdstuk'Uitstroom:beëindigenarbeidsovereenkomst'.Ditbetekent datjegaatreflecterenenevalueren.

Werkjeevaluatieuitopeenmanierdiebijjoupastenoverlegditmetjedocent.Jekuntjeevaluatieopverschillende manierenvastleggen:indevormvaneenverslag,eenpodcastofeenvlogofopeenanderemanier.

Verwerkinjeevaluatiedevolgendevragen:

• Watvondjevanditonderwerp?

• Wathebjehiervangeleerd?

• Wathebjegemist?

• Waarzoujemeervanwillenweten?

• Hoebelangrijkvindjedeonderwerpendieaanbodgekomenzijninhethoofdstuk'Uitstroom:beëindigen arbeidsovereenkomst'?Leguitwaarom?

Eenverslagbestaatuit500-700woorden.Eenpodcasten/ofvlogdurenvijftotzevenminuten.Wanneerjeevaluatie klaaris,uploadjejebestand.

Hoofdstuk6 Uitstroom:beëindigingarbeidsovereenkomst

6.5 Begrippen

Aanzegplicht

Verplichtingomoptijdtemeldenofeentijdelijkearbeidsovereenkomstwelofnietwordtverlengd.

Afspiegelingsbeginsel

Regeldievoorschrijftinwelkevolgordejemedewerkersmoetontslaanbijontslagvanmeerderemedewerkers doorbedrijfseconomischeredenen.

Beëindigingmetwederzijdsgoedvinden

CONCEPT

Situatiewaarindearbeidsovereenkomstvaneenmedewerkerwordtbeëindigdinoverlegtussenwerkgeveren werknemer.

Beëindigingvanrechtswege

Situatiewaarineentijdelijkearbeidsovereenkomstautomatischafloopt,omdatdeeinddatumisbereikt.

Billijkevergoeding

Extraontslagvergoedingdieeenrechterinhetgevalvanslechtebehandelingdoordewerkgeverbovenopde transitievergoedingkantoekennenaaneenontslagenmedewerker.

Exitgesprek

Evaluatiegesprekdatjevoertmeteenvertrekkendemedewerker.

Gerechtelijkeontbinding

Beëindigingvaneenarbeidsovereenkomstdoorderechter.

Natuurlijkverloop

Voorspelbaarpersoneelsverloopdoorpensionering,arbeidsongeschiktheidofoverlijden.

Ontbindendevoorwaarde

Afspraakineenarbeidsovereenkomstdieaangeeftinwelkesituatiedeovereenkomstautomatischeindigt.

Ontbindingsprocedure

Procedurewaarineenwerkgeverderechtervraagtombeëindigingvaneenarbeidsovereenkomst.

Ontbindingsverzoek

Ontslagaanvraagdiedewerkgeverdoetbijderechtbank.

Ontslag

Situatiewaarindearbeidsovereenkomstvaneenmedewerkerwordtbeëindigd.

Ontslagopstaandevoet

Situatiewaarindewerkgeverdearbeidsovereenkomstvaneenmedewerkerperdirectbeëindigt.

Ontslagvergunning

OfficiëletoestemmingvanUWVomeenmedewerkertemogenontslaan.

Personeelsverloop

Uitstroomvanmedewerkersuitdeorganisatie.

Schikking

Bindendeuitspraakvanderechter.

Transitievergoeding

Vergoedingwaaropeenontslagenmedewerkerinveelgevallenrechtheeft.

Tussentijdsopzegbeding

CONCEPT

Afspraakineentijdelijkearbeidsovereenkomstwaarinstaatdatdeovereenkomsttussentijdsmagworden opgezegd.

Uitstroom

Situatiewaarindearbeidsovereenkomstvaneenmedewerkerwordtbeëindigd.

Vaststellingsovereenkomst(VSO)

Overeenkomstwaarinalleafsprakenwordenvastgelegdrondombeëindigingvaneenarbeidsovereenkomstmet wederzijdsgoedvinden.

Wetwerkenzekerheid(Wwz)

Wetdiehetontslagrechteerlijkermaaktenervoorzorgtdatmedewerkersmeteentijdelijkcontractmeerrechten krijgen.

INDEX

360gradenfeedback-methode96

360gradenfeedbackmethode106

4C'svanonboarding107

A

Aanstellingsgesprek57,69

Aanzegplicht163,181

Afspiegelingsbeginsel170,181

Algemeneverordeninggegevensbescherming (AVG)80,106

Algemenewetgelijkebehandeling(AWGB)53,69

Arbeidsomstandighedenwet(Arbowet)153,158

Arbeidsovereenkomst57,69

Arbeidsovereenkomstvoorbepaaldetijd59,69

Arbeidsovereenkomstvooronbepaaldetijd59,69

Arbeidsrelatie12,23

Arbeidstijdenbesluit(ATB)155,158

Arbeidstijdenwet(ATW)154,158

Arbeidsvoorwaarden35,57,69

Arbeidsvoorwaardengesprek57,69

Assessment52,69

B

Beëindigingmetwederzijdsgoedvinden166,181

Beëindigingvanrechtswege162,181

Beoordelingsgesprek19,23,85,96,106

Bevoegdheid32,69

Billijkevergoeding176,181

Blendedlearning117,131

Burn-out136,158

C

Coachgesprek19,23,84

Coachingstraject120,131

E

E-learning116,131

Employability112,131

Exitgesprek168,181

Externopleiden115,131

Externewerving37,69

CONCEPT

Collectiefpersoneelsdossier80,106

Collectievearbeidsovereenkomst(cao)62,69

Collectieveopleidingsbehoefte113

Concurrentiebeding63,69

Cursus119,131

Cv(curriculumvitae)47,69

D

Dienstverband69

Directemeting126,131

Doelstellingsgesprek106

Doorstroom8,23

F

Freelanceovereenkomst59

Fulltimemedewerker60,69

Functieomschrijving32,70

Functieprofiel33,70

Functiewaardering34,70

Functioneren19,23

Functioneringsgesprek19,23,85,90,106

G

Gerechtelijkeontbinding172,181

Gesprekscyclus106 Grijsverzuim134,158

H

Halo-effect97,106 Horneffect98,106 Hr-gesprekscyclus84

Hrm-cyclus18,23 Hulpkracht60,70

Humanresourcesmanagement(hrm)8,23

I

Identificatiebewijs78,106 Identificatieplicht78,106 Incompanyopleiden115,131 Indirectemeting126,131

Individueelpersoneelsdossier80,106 Individueleopleidingsbehoefte113

InspectieSZW(SocialeZakenen Werkgelegenheid)154,158

Instroom8,23

Internopleiden114,131 Internewerving37,70

IJ

Ijzerenproeftijd61,70

K

KirkpatrickenPhilips125

Kortdurendverzuim135,158

Kosten-batenanalyse27,70

Kwalitatieveonderbezetting26,70

Kwantitatieveonderbezetting26,70

L

Langdurendverzuim135,158

Leerdoel124,131

Loopbaangesprek106

M

Managementdevelopment12,23

Middellangdurendverzuim135,158

N

Natuurlijkverloop167,181

Niet-werkgebondenverzuim134,158

Nulurencontract59,70

O

Onboarding74,107

Onlineleren116,131

Ontbindendevoorwaarde162,181

Ontbindingsprocedure173,181

Ontbindingsverzoek173,181

Ontslag163,181

Ontslagopstaandevoet164,181

Ontslagvergunning170,181

Operationeelniveau13,23

Opleiding120,131

Opleidingsactiviteit111,119

Opleidingsbehoefte112,132

Opleidingsbeleid110,132

Opleidingsnoodzaak112,132

Opleidingsplan121,132

Personeelsbeleid8,23

Personeelsdossier77,107

Personeelsgesprek107

Personeelsgesprekkencyclus84

Personeelsinstrument8,23

Personeelsplan13,24

Personeelsverloop162,181

Planningsgesprek85,88,107

Positievediscriminatie53,71

Pre-boarding75,107

CONCEPT

Oproepkracht60,70

Opzegtermijn61,70

Organigram35,71

Organisatiecultuur35,70

Organisatieprofiel34,70

Organisatiestructuur35,70

P

Parttimemedewerker60,71

Personeelsadministratie77,107

Personeelsafdeling14,23

Personeelsbehoefte26,71

Preventiefmedischonderzoek(PMO)139,158

Preventiemedewerker139,158

Primairearbeidsvoorwaarden58,71

Productiviteit11,24

Proeftijd60,71

R

Randvoorwaarde122,132

Re-integratie140,158

Referentieonderzoek52

Relatiebeding63,71

Returnoninvestment(ROI)126,132

Risico-inventarisatieen-evaluatie(RI&E)138,158

S

Schijnzelfstandigheid64

Schikking174,182

Secundairearbeidsvoorwaarden58,71

Selecteren18,24

Selectiecriteria33,46,71

Sollicitatiecode54,71

STARR-methode50,71

Strategischniveau12,24

Stress135,159

T

Tactischniveau13,24

Tertiairearbeidsvoorwaarden59,71

Training119,132

Transitievergoeding176,182

Tussentijdsopzegbeding166,182

U

Uitstroom8,24,162,182

UitvoeringsinstituutWerknemersverzekeringen (UWV)40,71,149,159

V Vacaturetekst43,71

Vaststellingsovereenkomst(VSO)166,182

Verantwoordelijkheid32,72

VerklaringOmtrenthetGedrag(VOG)61,72

Verzuim19,24,134,159

Verzuimduur78,107

Verzuimfrequentie78,107

Verzuimprotocol139,159

Verzuimregistratie140,159

VierC'svanonboarding75

Vrijerapportage96,107

CONCEPT

W

Werkgebondenverzuim134,159

Werktijdenwet154,159

Werven18,24

WetDereguleringBeoordelingArbeidsrelaties(DBA)65

Wetverbeteringpoortwachter(Wvp)149,159

Wetwerkenzekerheid(Wwz)175,182

Witverzuim134,159

Z

Zelfreflectie99,107

Ziekteverzuim134

Ziekteverzuimbeleid138

Ziektewet152,159

Zwartverzuim134,159