68751 Sociaal zekerheidsrecht by Boom beroepsonderwijs

SOCIAALZEKERHEIDSRECHT

COLOFON

BoomMbo

klantenservice@boom.nl www.boom.nl

Auteurs:DjokeRispens,OdileOort

Inhoudelijkeredactie:mr.MaaikeTimmer,mr.ValescadeVoogd

Titel:Sociaalzekerheidsrecht

ISBN:9789037259834

Bronvermelding:Jarretera,StasKnop,DutchmenPhotography,ANPXTRAKoenSuyk, Wikimedia/Kolja21,Rijksoverheid,RIVM,KredietbankNederland

BehoudensdeinofkrachtensdeAuteurswetgesteldeuitzonderingenmagnietsuitdezeuitgave wordenverveelvoudigd,opgeslagenineengeautomatiseerdgegevensbestand,ofopenbaar gemaakt,inenigevormofopenigewijze,hetzijelektronisch,mechanisch,doorfotokopieën, opnamenofenigeanderemanier,zondervoorafgaandeschriftelijketoestemmingvande uitgever.Auteursrechttenaanzienvantekst-endataminingenmachinelearningisnadrukkelijk voorbehouden.

Voorzoverhetmakenvanreprografischeverveelvoudigingenuitdezeuitgaveistoegestaan opgrondvanartikel16hAuteurswetdientmendedaarvoorwettelijkverschuldigde vergoedingentevoldoenaandeStichtingReprorecht(www.reprorecht.nl).Voorhetovernemen vaneen(ofmeerdere)gedeelte(n)uitdezeuitgaveinbijvoorbeeldeen(digitale)leeromgeving ofeenreaderinhetonderwijs(opgrondvanartikel16,Auteurswet1912)kanmenzichwenden totStichtingUitgeversorganisatievoorOnderwijslicenties(Postbus3060,2130KBHoofddorp, www.stichting-uvo.nl).

Deuitgeverheefternaargestreefddeauteursrechtenteregelenvolgensdewettelijke bepalingen.Degenendiedesondanksmenenzekererechtentekunnendoengelden,kunnen zichalsnogtotdeuitgeverwenden.

Doorhetgebruikvandezeuitgaveverklaartukennistehebbengenomenvanenakkoordte gaanmetdespecifiekeproductvoorwaardenenalgemenevoorwaardenvanBoom,tevinden opwww.boom.nl.

VOORWOORD

Vakkennis,vaardighedenenkunnenwerkenmettoolszijnessentieelvooriedereendieaande slagwilindezakelijkedienstverlening.VoordeassistentBusinessServices,deAllroundAssistant BusinessServicesendespecialistenOfficeenManagementSupport,BusinessAdministration &Control,Marketing&CommunicationenLegal,Insurance&HRServices.

DeleermiddelenvanKnowhow|Juridischzorgendatjij–studentLegal,Insurance&HRServices –beschiktoverdejuistevakkennisendezekenniskunttoepassenenleertwerkenmetdejuiste tools.

StandaardopbouwKnowhow|Juridisch

Jestartaltijdmeteenuitlegvanvakkennisenvakvaardigheden.Metkennis-en inzichtopdrachtensteljezelfvastofjedekennisbeheerst.Metpraktischeopdrachtenleerje kennistoepassenenwerkjeaanvaardighedenomdekennisteverwerken.Jemaaktkennis metsoftwareofinformatiebronnendiejoukunnenhelpenbijjekennisenvaardighedeninzetten.

Decombinatievankennis,vaardighedenentoolssteltjouuiteindelijkinstaatomopdrachten diezijngebaseerdoptakenenproductenuitdepraktijktemaken.Daarnaastontwikkeljemet Knowhow|Juridischstudievaardighedendieinhethbovanjewordengevraagd.

Kwalificatiedossier

DeinhoudvanalleKnowhow|Juridisch-leermiddelenisafgestemdophetprofieldeelLegal, Insurance&HRServicesuithetkwalificatiedossierBusinessServices.Detheorieende opdrachtenbereidenjevooropdekennisexamensenpraktijkexamensLegal,Insurance&HR ServicesvanStichtingPraktijkleren.

Hoewerktdemethode?

Knowhow|Juridischbestaatuittheorie-/werkboekeneneendigitaleleeromgevingwaarinje viajecomputer,tabletofsmartphonekuntwerken.Indezeonlineomgevingvindjealletheorie enopdrachtenuitditboek,inclusiefdevideo’s,weblinksendocumenten.

Jekuntdaarnaastindedigitaleleeromgevingmetverschillendesoortenopdrachtenaanhet werk.Vaktermenleren,jezelfoverhorenmetTestjekennis,doeopdrachtenwaarmeejemet kennis,vaardighedenentoolsaandeslaggaatenopdrachtendiezijngebaseerdoptakenuit deberoepspraktijk.

Dedigitaleleeromgevingkunjebereikenviadigitaal.boomonderwijs.nl.

Bekijkdevideo,activeerdeweblinkofdownloadhetdocument

Hoemoetjedelicentieactiveren?

Voordatjededigitaleleeromgevingkuntgebruiken,moetjejelicentieactiveren.

• Overlegmetjedocentwelktypeaccountjegebruikt.

• Ganaarwww.boomberoepsonderwijs.nl/licentie.

• Bekijkdeinstructiefilmofleeshetstappenplan.

• Volgdestappen.

Hoofdstuk1

Socialezekerheidisbestuursrecht

1.1 Inleiding

Socialezekerheidtoenennu.

In1889:TeunHanenis29jaar.HijisgetrouwdmetJohanna.Samenhebbenzezevenkinderen. DooreenongelukophetwerkraaktTeunblijvendinvalide.Hijkannietmeerwerkenendaardoor geengeldmeerverdienen.Hetgezinisvoorhetbestaanvolledigafhankelijkvandesteunvan mensenomzichheen.

In2025:JosRoosjenis29jaar.HijisgetrouwdmetIsabella.Samenhebbenzetweekinderen. DooreenongelukophetwerkraaktJosblijvendinvalide.Hijkannietmeerwerken.Joskan eenberoepdoenoptweejaarloondoorbetalingendaarnaopregelingenvanuitdeoverheid indevormvansocialezekerheid.

Socialezekerheidwerdeentaakvandeoverheid.Dezetaakwerdalsvolgtbeschreven:

‘Degemeenschap,georganiseerdindenStaat,isaansprakelijkvoordesocialezekerheiden vrijwaringtegengebrekvanalhaarleden,opvoorwaarde,datdezeledenzelfhetredelijke doenomzichdiesocialezekerheidenvrijwaringtegengebrekteverschaffen.’

Bron:Socialezekerheidsrecht,inkortbestek.

Leerdoelen

• Jekunthetbegrip'solidariteit'uitleggen.

• Jekuntdegrondslagvanhetsocialezekerheidsrechtbenoemen.

• Jekuntdewettelijkeregelsvandesocialezekerheidplaatsenbinnenhetgeheelvanhet recht.

• Jeweetwateenbesluiteneenbeschikkingzijn.

• Jekuntdebegrippen'bestuursorgaan','uitvoeringsorgaan','belanghebbende'en'besluit' omschrijven.

1.2 Socialezekerheid

Socialezekerheidheefteigenlijkaltijdbestaan,maardevormwaarinhetbestondheeftzich indeloopvandetijdontwikkeldtotwathetnuis.Alvanoudsherkekenmensennaarelkaar om.Alsiemandhulpnodighad,konhijvaakterechtbijfamilie,vriendenofdegemeenschap waarinhijleefde.Latergingenkerkenenliefdadigheidsinstellingenhierineenrolspelen.Maar erbestondgeenrechtopondersteuning.

Vanarmenzorgnaarbijstand

In1854gingdeoverheidzichmetdesocialezekerheidbemoeien.Dearmenzorgkwamin handenvandeoverheid,alwerddaarmaarweiniginvullingaangegeven.Pasalsmensen nergensandersterechtkonden,kondenzeeenberoepdoenopdearmenzorg.Ondersteuning krijgenvandeoverheidbleefechtereengunst.Daarbijkondenmensennauwelijkslevenvan watzeuitdearmenzorgkregen.

Socialezekerheidenverzorgingsstaat

Ditveranderdein1965.IndatjaartraddeAlgemenebijstandswet(Abw)inwerking.Vanafdat momenthaddenburgersondervoorwaardenrechtopondersteuningindevormvanbijstand.

Werknemersverzekeringen

Rond1900haddeoverheidalmaatregelengenomenomwerknemersdievooreenwerkgever werktentebeschermen.Diebescherminggoldvoordearbeidsomstandighedenendelonen, maarookdeeerstesocialeverzekeringenwerdenverplicht.Werknemerswarendaardoor automatischverzekerdtegenarbeidsrisico's.In1901ontstondbijvoorbeelddeOngevallenwet. Alseenwerknemerophetwerkeenongevalkreeg,hadhijopgrondvandezewetrechtopeen uitkering.In1930kwamdaardeZiektewetbij.Werdeenwerknemerziek,danhadhijrechtop eenuitkeringopgrondvandezewet.

NadeTweedeWereldoorlogwerdditstelselvanwerknemersverzekeringenuitgebreiden vernieuwd.Erkwamenverzekeringenbijvoorwerknemersdiewerkloosoflangdurig arbeidsongeschiktwerden.

Volksverzekeringen

NadeTweedeWereldoorlogkwamenookdevolksverzekeringentotstand.Daarmeewerdde socialezekerheiduitgebreidtotalleburgers.Erkwamenwettendievoorzageninuitkeringen aanouderen,weduwenenwezenenzieken.Hiermeewasdeverzorgingsstaateenfeit.Iedereen konvanafdewiegtothetgrafrekenenopverzorgingvanuitdeoverheid.

Veranderingen

Sindsdejarentachtigvandevorigeeeuwzijndesocialezekerheidswettenmeermalenaangepast. Daarzijnverschillenderedenenvoor.Eenbelangrijkeredenisdeveranderingindesamenstelling vandebevolking.Indeinleidinglasjeovereenjonggezinmetzevenkinderen,terwijlhet gemiddeldeaantalkinderendatnugeborenwordtminderisdantweepergezin.Daarnaast blijvenmenseninNederlandsteedslangerleven.Daardoorkomenerinverhoudingminder mensendiemeebetalenaandelastenvandeverzorgingsstaattotmensendiegebruikmaken vandevoorzieningen.

Vanverzorgingsstaatnaarparticipatiesamenleving

Vanafhetmomentdatsocialezekerheideentaakwerdvandeoverheid,isdeNederlandse overheidprimairverantwoordelijkvoorhetwelzijnvandeburger.Indeafgelopendecennia heeftdelandelijkeregeringsteedsmeertakenenuitvoeringenvandesocialezekerheid overgeheveldnaardegemeentenindevormvanvoorzieningen.Daarbijverwachtdeoverheid meerzelfredzaamheidvandeburgers.Werkenenbijdragenaandemaatschappijwordt belangrijkergevondendaneeninkomenkrijgen.Daarommoetdeburgererallesaandoenom zelfweervooreeninkomentezorgen.Alsdit,ondanksvolledigeinzetvandeburgernietlukt, bestaathetrechtopeenuitkeringofondersteuningvanuitdesocialezekerheid.

Metdezeaanpassingensprekenwenietmeervaneenverzorgingsstaat,maarvaneen participatiesamenleving.

1.3 Bestuurstaak

Kerntaken van de overheid.

Onderdeelvanhetbestuursrecht

Deoverheidheeftdriekerntaken:wetgeving,rechtspraakenbestuur Bestureniszorgenvoor eengoedegangvanzakeninhetland.Hetuitvoerenvandesocialezekerheidenhetbeslissen overuitkeringenenvoorzieningenvallenonderdezebestuurstaakvandeoverheid.Het bestuursrechtgeeftregelsvoordemanierwaaropdeoverheidhaarbestuurstaakmoet uitvoeren.

Hetbestuursrechtgaatoverzeerverschillendeonderwerpen,zoalsmilieu,onderwijs, vreemdelingen,belastingen,openbaarvervoerenwoningbouw.Elkgedeeltevande bestuurstaakwordtgeregeldinéénofmeerapartewetten.

Aldezewettengevenregelsvoorderechtenenplichtenvanburgersenoverheid.Wiewilweten ofhijrechtheeftopkinderbijslagmoetkijkenindeAlgemeneKinderbijslagwet(AKW).Enwie wilnagaanofhijrechtheeftopeenwerkloosheidsuitkeringkijktindeWerkloosheidswet(WW).

Deinhoudvandebestuurstaakisgeregeldindeverschillendebestuurswetten.Daarnaastis erdeAlgemenewetbestuursrecht(Awb).Dezewetgeeftdefinities,begrippen, zorgvuldigheidsregelsenproceduresdieinprincipevooralleverschillendeonderdelenvan hetbestuursrechtgelden.

DeregelsvandeAwbvormenhetalgemeenbestuursrechtvanwegedealgemenewerkingvan deAwb.Dewettendieregelsgevenvooreenspecifiekonderdeelvandebestuurstaakvande overheid,zijndebijzonderebestuurswetten.

AOW-pensioenmevrouwVanOven

MevrouwVanOvenbereiktdeAOW-gerechtigdeleeftijd.Omdatzijeenaantaljareninhet buitenlandheeftgewoond,krijgtzijnieteenvolledigeAOW-uitkering.SocialeVerzekeringsbank (SVB)steltvastdatzijrechtheeftop70%vanhetAOW-bedrag.SVBstuurthaareenbriefwaarin staatdatzij70%vandeAOW-uitkeringkrijgt.

HetbesluitommevrouwVanOven70%vanhetAOW-bedragtebetalenmoetSVBmotiveren. Ditwilzeggendatindebriefmoetwordenuitgelegdwaaromdeuitkeringlagerisdan100% vanhetAOW-bedrag.DathetbesluitmoetwordengemotiveerdstaatnietindeAOW,maarin deAwb.Wanthetgaatomeenalgemeneregeldievoorhethelebestuursrechtgeldt: bestuursorganenmoetendebesluitendiezijnemengoedmotiverenendezemotiveringin hunbesluitopnemen(zieart.3:46en3:47Awb).Ditvoorbeeldmaaktduidelijkdatwieeen bijzonderebestuurswet,zoalsdeAOW,wiltoepassennietgenoegheeftaanhetbestuderen vandewettekstvandeAOW.HijmoetdaarnaastdealgemeneregelsvandeAwbkennen.

Vandaardatweditboekbeginnenmetenkelekernbegrippenuithetalgemeenbestuursrecht dieookvoordesocialezekerheidvanbelangzijn.

1.4 Bestuursorgaan

Eenvandehoofdrolspelersinhetbestuursrechtishetbestuursorgaan(art.1.1Awb).

Kenmerkendvoorbestuursorganenisdatzijeendeelvandebestuurstaakuitvoeren.Zovoert bijvoorbeeldSVBdevolksverzekeringenuitenhetUitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen(UWV)dewerknemersverzekeringen.

Eenbestuursorgaanvoerteendeelvandebestuurstaakuit.Eenbestuursorgaanindesociale zekerheidheeteenuitvoeringsorgaan

Belanghebbende

Detweedehoofdrolspelerinhetbestuursrechtisdebelanghebbende.Debelanghebbendeis volgensart.1.2Awbdegenewiensbelangrechtstreeksisbetrokkenbijeenbesluitvaneen bestuursorgaan.ZoismevrouwVanOvenuithetvoorbeeldeenbelanghebbende,wanthet besluitvanSVBraakthaardirect.

Specifiekeigenbelang

Voorwaardevooreenbelanghebbendeisdathijeeneigenbelangheeftdatdoorhetbesluit wordtgeraakt.Ditwilzeggen:eenbelangdathemzelfraaktendatandersisdaneenbelang vanburgersofbedrijveninhetalgemeen.Debelanghebbendeisdusrechtstreeksbetrokken bijeenbesluit.AlshetcollegevanBenWbijvoorbeeldeenaantalbesluitenneemtwaardoor uitkeringsgerechtigdenminderbijstandkrijgen,zullenmisschienveelburgersvandegemeente dituitsociaaloogpuntbetreuren.Tochzijnzijnietallemaalbelanghebbenden,wantzijhebben nietallemaaleeneigen,specifiekbelang.Belanghebbendenzijninditvoorbeeldalleende personendiedoordezebesluitenminderbijstandkrijgen.

Rechtenvandebelanghebbende

Belangrijkisomtewetenofiemandbelanghebbendeis,omdatdeAwballeenaan belanghebbendenbepaalderechtentoekent.Zoheeftalleendebelanghebbendehetrecht ombezwaartegeneenbesluittemakenenerzonodigtegeninberoeptegaanbijderechter.

1.5 Besluit

Behalvedebegrippen'bestuursorgaan'en'belanghebbende'ishetbesluiteenkernbegripin hetbestuursrecht.Eenbesluitiseenschriftelijkebeslissingvaneenbestuursorgaandierechten enplichtenschepttussenbestuursorgaanenbelanghebbende.

Bestuursorganenkunjezienalsbedrijvenwaarvooralbesluitenwordengenomen.BijSVB wordenbijvoorbeeldbesluitengenomenoverhetAOW-pensioenendekinderbijslag.Het collegevanBenWneemtbesluitenoverbijstandsuitkeringenenDUO(DienstUitvoering Onderwijs)beslistoverdetoekenningvanstudiefinancieringaanbijvoorbeeldmbo’ers.

Eenbeslissingiseenbesluitalshetaanart.1:3Awbvoldoet:

• eenschriftelijkebeslissing

• afkomstigvaneenbestuursorgaan

• dieeenpubliekrechtelijkerechtshandelingbevat.

Schriftelijkebeslissing

Eenbesluitscheptrechtenenplichten.Daarommoetdeinhoudervanoppapierstaan,zodat deburgerweetwaarhijaantoeisenwelkerechtenenplichtenhijheeft.

Deeisdateenbesluitschriftelijkmoetwordenvastgelegdmagruimwordenopgevat.Onder schriftelijkvalt,ondervoorwaarden,ookdigitalevastlegging(zieart.2:13e.v.Awb).

Afkomstigvaneenbestuursorgaan

Kenmerkendvooreenbesluitisdathetafkomstigisvaneenbestuursorgaan,wantalleen bestuursorganenhebbendebevoegdheidombesluitentenemen.

Publiekrechtelijkerechtshandeling

Deinhoudvanhetbesluitbestaatuiteenpubliekrechtelijkerechtshandeling.Daarmeewordt bedoelddathetbesluitrechtenenplichtenscheptindeverhoudingtussenbestuursorgaan enbelanghebbende.Zoschepthetbesluitomouderskinderbijslagtoetekennenvoorde oudershetrechtopkinderbijslagenvoorSVBdeplichtomkinderbijslaguittekeren.

Soortenbesluiten

Erzijntweesoortenbesluiten:besluitenmeteenalgemenestrekkingenbeschikkingen.

Besluitenmeteenalgemenestrekkinghebbenalgemenewerking.Zerichtenzichopgrote groepenburgers,bijvoorbeeldopalleinwonersvanonslandofopalleinwonersvaneen bepaaldegemeente.Voorbeeldenvanbesluitenmeteenalgemenestrekkingzijneen bestemmingsplanvooreenbepaalddeelvaneengemeenteeneengemeentelijkeverordening overhethuisvuil.

Beschikkingenzijnbesluitendiezijngerichtopeenindividuelepersoonofopeenconcrete zaak.EenvoorbeelddaarvanisdebeslissingoverhetAOW-pensioenvanmevrouwVanOven uithetvoorbeeldindithoofdstuk.SVBrichtzichinhaarbesluitheelconcreetopmevrouwVan OvenenkenthaareenAOW-pensioentoeterhoogtevan70%.

Bestuursorganenindesocialezekerheidproducerenvooralbeschikkingen,wanthunbesluiten zijndoorgaansgerichtopindividuelepersonen.Indebeschikkingmakenzijbekendofeen bepaaldepersoonrechtheeftopeenuitkering,eentoeslagofeenvoorzieningenopwelk bedragofwelkevoorzieningdezepersoonaanspraakkanmaken.Ookgebruiken bestuursorganenhetmiddelvandebeschikkingomeenuitkeringofeenvoorzieningweerin tetrekken.Ofomeenboeteofeenmaatregelopteleggenalseenburgerzichniethoudtaan devoorwaardenbijdeuitkeringofdevoorziening.

Bestuursorgaanverantwoordelijk

Doordathetbesluitwordtgenomeninnaamvanhetbestuursorgaan,blijfthet bestuursorgaanzelfverantwoordelijkvoordebesluitendieinzijnnaamwordengenomen.

1.6 Informatiebronnen

Meestrecentegegevens

Binnendesocialezekerheidwordenregelmatigbedragenenpercentagesaangepast.Zostelt deoverheid(half)jaarlijksdehoogtevanhetwettelijkminimumloonvast.Daarnaastzagjeal datbinnendesocialezekerheidveelbewegingisinderegelgeving.Daaromishetbelangrijk datjealtijduitgaatvandemeestrecenteregels,bedragenenpercentages.Daarvoorkunje verschillendeinformatiebronnenraadplegen.

DeKleineGids

Naastonline-informatiewordtjaarlijks De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid uitgegeven.

Dezegidsbehandeltdiverseonderwerpen,variërendvanbijstandtotzorgverzekeringenvan deWetmaatschappelijkeondersteuning(Wmo)totdeWetwerkeninkomennaar arbeidsvermogen(WIA).Degidsisbedoeldvoorprofessionalsdiesneldejuiste,opdatmoment geldenderegelingen,cijfersenandereinformatieoverdesocialezekerheidwillenraadplegen. Omdatdesocialezekerheidvoortdurendinbewegingis,ishetnoodzakelijkdatdegidstwee keerperjaarwordtuitgegevenomdaarmeeup-to-dateteblijven.Inhetvoorwoordvande Kleine Gids vindjedebelangrijksteontwikkelingenophetgebiedvandesocialezekerheid.

Belangrijkewebsites

DewebsitevandeRijksoverheidgeeftburgersenbedrijveninformatieoveroverheidsregels, waaronderderegelsdiegeldenvoorvoorzieningen,verzekeringenentoeslagen.

WebsiteRijksoverheid

Opdeanderewebsitevandeoverheidvindjeofficiëleteksten,zoalsvolledigewettekstenen stukkendieindeTweedeKamerendeEersteKamerzijnbehandeld.

WebsiteOverheid.nl

OpdewebsitevanUWVstaatuitvoerigeinformatieoverderechtenenplichtendiegeldenvoor dewerknemersverzekeringen.

WebsiteUWV

DewebsitevanSVBgeeftinformatieoverderechtenenplichtendiegeldenvoorde volksverzekeringenAOW,AnwenAKW.Ookisopdezewebsiteinformatietevindenoverhet persoonsgebondenbudget(pgb).

WebsiteSVB

1.7 Samenvatting

Rond1850begintdesocialezekerheidvasterevormenaantenemen.Eerstviadekerkenen liefdadigheidsinstellingen,laterviawetgeving.Daarmeewordtsocialezekerheideentaakvoor deoverheid.Dezebestuurstaakvandeoverheidbestaatuitdezorgvooreengoedegangvan zakeninonsland.Voordesocialezekerheidbetekentditdatdeoverheidvoorzietin bestaanszekerheidvoordeburgers.

Hetbestuursrechtgeeftregelsvoordebestuurstaakvandeoverheid.DeAwbgeeftregelsdie voorhethelebestuursrechtgelden.Omdatdesocialezekerheidookonderhetbestuursrecht valt,zijndealgemeneregelsvandeAwbookvoordesocialezekerheidvanbelang.

Tweehoofdrolspelersinhetbestuursrecht:

• Hetbestuursorgaan:datvoerteendeelvandebestuurstaakuit.Eenbestuursorgaaninde socialezekerheidheeteenuitvoeringsorgaan.

• Debelanghebbende:deburgerdieeenrechtstreeksbelangheeftbijhetbesluitvanhet bestuursorgaan.

Eenkernbegripvanhetbestuursrechtishetbesluit.Eenbesluitiseenschriftelijkebeslissing vaneenbestuursorgaandatrechtenenplichtenvoordebelanghebbendeenhetbestuursorgaan schept.Alseenbesluitgeenalgemenewerkingheeftmaarzichrichtopeenconcretezaakof toteenindividuelepersoon,wordthetbesluiteenbeschikkinggenoemd.

Desocialezekerheidwordtregelmatigaangepast.Daaromishetbelangrijkdatjegebruikmaakt vaninformatiebronnenwaarindelaatsteaanpassingenindesocialezekerheidwordenvermeld.

1.8 Kernbegrippen

Algemeenbestuursrecht

Algemeneregelsvanbestuursrechtdieinprincipevoorelkonderdeelvandebestuurstaak gelden.

Algemenebeginselenvanbehoorlijkbestuur

VoorderechtspraakontwikkeldeeninmiddelsgrotendeelsindeAwbvastgelegderegelsvoor bestuursorganenmetbetrekkingtoteenzorgvuldigeomgangmet(debelangenvan)burgers.

Belanghebbende

Persoondierechtstreeksdooreenbesluitvaneenbestuursorgaaninzijnbelangenwordt geraakt.

Beschikking

Besluitgerichtopeenindividuelepersoonofopeenconcretezaak.

Besluit

Schriftelijkebeslissing,afkomstigvaneenbestuursorgaan,dierechtenenplichtenscheptin hetbestuursrecht.

Bestuursorgaan

Orgaandatdewettelijketaakheeftomeenbepaaldebestuurswetuittevoeren.

Bestuursrecht

Rechtsgebieddatregelsgeeftvoordeuitoefeningvandebestuurstaak.

Bestuurstaak

Taakvandeoverheidomtezorgenvooreengoedegangvanzakeninonsland.

Uitvoeringsorgaan

Bestuursorgaandatéénofmeerwettenindesocialezekerheiduitvoert.

1.9 Opdrachten

Opdracht1 Socialezekerheid

Bekijkdevideo. Achtergrondsocialezekerheid

a. Socialezekerheidisnauwverbondenaansocialerisico's.Dezerisico'shebbenvaaktot gevolgdatjeinkomstenwegvallen.Eensociaalrisicokunjeomschrijvenalseensituatiedie zichinhetlevenkanvoordoenendaarmeedebestaanszekerheidbedreigt.Maakinoverleg metjestudiegenoteneenlijstvanrisico'swaarvanjulliedenkenofvindendatdezesociale risico'szijn.

Bekijkdevideo.

b. Socialezekerheidkanbestaandoorhetprincipevansolidariteit.Bespreekinviertallenhoe julliedenkenoversolidariteit.Inhoeverrezijnjulliebereidomfamilieofvriendentehelpen alszijhetmoeilijkkrijgen?Watvindenjullieervandatdeoverheidvanjouverwachtdatje meebetaaltaandezorgvananderen?

Opdracht2 Socialezekerheid

a. Watwordtbedoeldmetdeparticipatiesamenleving?

b. Geeftweeoorzakendiemetelkaarsamenhangenenwaardoorhetsocialezekerheidsstelsel moestwordenaangepastomdehoudbaarheidervantegaranderen.

Opdracht3 Bestuurstaak

a. Welkedriekerntakenheeftdeoverheid?

b. Inwelkwetsartikelstaatdateenuitkeringsinstantievandeoverheideenbesluitmoet motiveren?

Opdracht4 Bestuursorgaan

a. InwelkartikelvandeAwbwordthetbestuursorgaanbeschreven?

b. Hoewordteenbestuursorgaanindesocialezekerheidgenoemd?

c. Hoezoujijhetbegrip'belanghebbende'omschrijven?

d. InwelkartikelvandeAwbstaathetbegrip'belanghebbende'omschreven?

art.2Awb

art.1.2Awb

art.1.1Awb

Opdracht5 Besluit

a. Aanwelkedrieelementenmoeteenbeslissingvoldoenomeenbesluittezijn?

b. Waaromproducerenuitvoeringsorganenvooralbeschikkingeninplaatsvanbesluiten?

Hoofdstuk2 Stelselsocialezekerheid

2.1 Inleiding

Alsjewerkt,denkjedatjezekerheidhebtwatinkomenbetreft.Maarerkunnenzich omstandighedenvoordoenwaardoorjewerk,endaarmeejeinkomen,wegvalt.Jekuntontslag krijgendoordathetbedrijfwaarjewerktgaatreorganiserenoffaillietgaat.Ofjekuntziek wordenofdooreenongevalnietmeerwerken.VoordiesituatieszijninNederlandfinanciële vangnettenontwikkeldindevormvansocialezekerheid.Dezevangnettenbiedeneeninkomen aanmensendiezelfnietinhuninkomenkunnenvoorzien.

Leerdoelen

• Jekunthetverschiluitleggentussensocialeverzekeringenensociale voorzieningen.

• Jekunthetverschiluitleggentussenwerknemersverzekeringenenvolksverzekeringen.

• Jekuntdevolksverzekeringennoemen.

• Jekuntdewerknemersverzekeringennoemen.

• Jekunthetverschiluitleggentussensocialeverzekeringenenparticuliereverzekeringen.

2.2 Socialezekerheid

Hetstelselvansocialezekerheidvaltuiteeninsocialeverzekeringenensocialevoorzieningen. Schematischzietheteralsvolgtuit:

Sociale zekerheid.

Socialeverzekeringen

Denaamzegthetal:verzekeringen.Hiervoorbenjeverzekerd.Voorverzekeringenbetaalje premie.Depremiesvandesocialeverzekeringenwordenbetaalddoormensendieeeninkomen hebben.Ditinkomenkankomenuitwerk,eenuitkeringofeenpensioen.Dewerkgeverof uitkeringsinstantiehoudteenbepaaldpercentagevanhetinkomenofdeuitkeringinendraagt ditafaandeBelastingdienst.BijzelfstandigondernemersstuurtdeBelastingdiensteenaanslag waarmeedezelfstandigendesocialepremiesmoetenbetalen.Eenzelfstandigondernemeris eennatuurlijkpersoondieeenondernemingheeftendaarbijzelfstandigeconomische activiteitenuitvoertzonderinloondiensttezijnbijeenwerkgever.

Deoverheidbetaaltvandezeinkomstenuitkeringenaanwerklozen,ouderenoflangdurig zieken.Jebetaaltdusgeenpremievooreenuitkeringaanjezelf,maarjebetaalteenpremie voormensendieopditmomentrechthebbenopeensocialeuitkering.Ditnoemenwehet omslagstelsel.

Socialeverzekeringen

Erzijntweesoortensocialeverzekeringen:volksverzekeringenenwerknemersverzekeringen.

Volksverzekeringen VolksverzekeringenzijnverzekeringenwaarvooriedereingezeteneinNederlandverzekerdis enwaariedereingezetenevanNederlandeenberoepopkandoenalshijaandeeisenvoldoet. EeningezeteneisdegenedieinNederlandwoont(art.6Wetfinancieringsocialeverzekeringen (Wfsv)).

Erzijnviervolksverzekeringen:

• AlgemeneOuderdomswet(AOW)

Biedtiedereingezetenevanafeenbepaaldeleeftijdeenouderdomspensioen.

• Algemenenabestaandenwet(Anw)

Kenttweeuitkeringen:

– eenuitkeringvoornabestaanden

– eenuitkeringvoorwezen.

• AlgemeneKinderbijslagwet(AKW)

Biedtoudersenverzorgersvanminderjarigekindereneentegemoetkomingindekosten vandeopvoeding.

• Wetlangdurigezorg(Wlz)

Biedtvoorkwetsbareouderen,mensenmeteenpsychischeaandoeningofhandicap langdurigeintensievezorg.

Anw

AKW

Wlz

Algemenenabestaandenwet

AlgemeneKinderbijslagwet

Wetlangdurigezorg

Werknemersverzekeringen

Uitvoeringsinstantie

SocialeVerzekeringsbank

Zorgkantoor

Werknemersverzekeringenzijnbestemdvoorwerknemers.Werknemerswerkenopbasisvan eenarbeidsovereenkomstvooreenwerkgever.Ditheetwerkeninloondienst.Dewerkgever betaaltdepremiesvoordezewerknemersverzekeringen.Ditbetekentdatalleenwerknemers dieinloondienstzijnverzekerdzijnvooreenuitkeringuitdezewerknemersverzekering. Zelfstandigondernemerskunnendusgeenberoepdoenopeenuitkeringuiteen werknemersverzekering.

Erzijnvierwerknemersverzekeringen:

• Wetwerkeninkomennaararbeidsvermogen(WIA)

Voorlangdurigarbeidsongeschiktewerknemers.

• Werkloosheidswet(WW)

Voorwerknemersdietegenhunwilwerklooszijngeworden.

• Ziektewet(ZW)

Voorziekewerknemersdiegeenloonkrijgen.

• Wetarbeidenzorg(WAZO)

Voorzwangerewerkneemstersishetzwangerschaps-,bevallings-enouderschapsverlof. Voordepartneriserhet(aanvullend)geboorte-enouderschapsverlof.

WAO

SomshoorjemensenzeggendatiemandindeWAOzit.Ditisdevoorlopervande huidigeWIA-uitkering.DeWAO(Wetarbeidsongeschiktheidsverzekering)bestaatnog,maar alleenvoorwerknemersdievoor1januari2004ziekzijngewordenensindsdiennietmeer kunnenwerken.OmdatjenunietmeerindeWAOkuntkomen,hoefjedezewetnietinhoudelijk tekennen,maarjemoetwetendathijbestaat.VerwardezewetnietmetdeAOW(Algemene Ouderdomswet).

Socialevoorzieningen

Socialevoorzieningenzijneenonderdeelvandesocialezekerheid.Dezevoorzieningen voorkomen,doorhetgevenvanuitkeringen,toeslagenofeenmaligebijdragen,datjeonder hetsociaalminimumuitkomt.HetSociaalminimumofbestaansminimumishetbedragdat iemandminimaalnodigheeftomvanteleven.Voorsocialevoorzieningenbetaaljegeenpremie. Desocialevoorzieningenwordenbetaalduitdebelastingopbrengsten.Iedereingezetenein Nederlandkaneenberoepdoenopdesocialevoorzieningen.

Desocialevoorzieningenzijn:

• Participatiewet

Vooriedereingezetenediekanwerkenmaardiezonderondersteuningonderhet bestaansminimumuitkomt.

• Toeslagenwet(TW)

Vooriedereingezeteneboven18jaarvanwiehetbruto-inkomenlagerisdanhetsociaal minimum.

• Wetwerkenarbeidsondersteuningjonggehandicapten(Wajong)

Voormensendienietkunnenwerkendoordatzevanafjongeleeftijdeenziekteofhandicap hebben.

• Wetmaatschappelijkeondersteuning(Wmo)

Voormensendienietmeerzelfredzaamzijnendooreenaandoeningofeenbeperkingniet meermeekunnendoenindesamenleving.

Erzijnooknoginkomensvoorzieningenspecifiekvoorouderen.DatzijndeIOAZ,IOAWenIOW. Dezevoorzieningenzijnontwikkeldomervoortezorgendatouderendoornieuwewetgeving netbuitendebootvallen.Juistouderenhebbenmindermogelijkhedenomeenandervangnet tezoekenalsdewettenveranderen.Dezewettenblijvenbestaantotdatallemensendieonder dezegroepvallendeAOW-leeftijdbereiken.

Uitvoeringsinstantie Wet

VoorheenBijstandswet Participatiewet

Wajong

Wmo

Gemeenten

UWV Toeslagenwet

Wetarbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten

Wetmaatschappelijkeondersteuning

UWV

Gemeenten

Socialezekerheidendezorg

Deoverheidheeftwet-enregelgevingopgesteldtenaanzienvandezorg.Eendeelvandezorg isgeregeldineenvolksverzekering.Hetoverigedeelvandezorgisondergebrachtinde Zorgverzekeringswet.

Wlz

DeWlz(Wetlangdurigezorg)iseenvolksverzekering.Hetuitgangspuntvandeze volksverzekeringisdatiedereen,rijkenarm,jongenoud,gezondenziek,rechtheeftopdezelfde enbetaalbarezorg.IedereingezeteneisvanrechtswegeverzekerdvoordeWlz.Daarnaast geldtdatgrensarbeidersdienietinNederlandwonenmaarwelinNederlandwerkenen loonbelastingbetalenvoordeWlzinaanmerkingkomen.

DeWlzvoorzietinzorgvoormensendieblijvendzijnaangewezenop24uurperdagzorginde nabijheidofoppermanenttoezichtvanwegehunaandoeningofbeperking.Naastdezezorg ofdittoezichtkanvanuitdeWlzeenuitkeringwordenaangevraagd.Ditishetpersoonsgebonden budget(pgb).Metditbudgetkaniemandzelfzorginkopenbijzorgverleners.

Zorgverzekeringswet

Dezewetisgeensocialeverzekeringengeensocialevoorziening.Verzekerdenzijnnamelijk nietopgrondvandezewetvanrechtswegeverzekerd.Tochkunjedezorgverzekeringwel binnendesocialezekerheidplaatsen.IndeZorgverzekeringswetisnamelijkbepaalddatiedere ingezetenezichvoordezorgmoetverzekeren.Dezeverzekeringsplichtgeldtdusvooriedereen dieookvoordeWlzinaanmerkingkomt.EngeldtdusookvoormensendienietinNederland wonen,maarwelinNederlandwerkenenloonbelastingbetalen.

Hetafsluitenvandezeverzekeringgebeurtnietvanrechtswege,maardoetdepersoonzelf. Omervoortezorgendatmensenmet(ernstige)aandoeningenzichnietkunnenverzekeren, isindewetvastgelegddatdezorgverzekeraarseenacceptatieplichthebben.Iedereenkan zichdusvoorzorgverzekeren.Alslaatstebepaaltdeoverheidwelkedekkingdezorgverzekeraar minimaalinzijnpakketmoetaanbieden.

2.3 Ingezetenen

IngezetenenvanNederlandkunneneenberoepdoenopdesocialeverzekeringenen voorzieningen.

EeningezeteneiseennatuurlijkepersoondieinNederlandwoont.Dezepersoonmoetstaan ingeschrevenindeBasisregistratiePersonen(BRP).

Wetbasisregistratiepersonen

Artikel 1.1.f: de ingezetene: deingeschrevene,diezijnadresheeftineengemeente inNederland,enopwienspersoonslijstniethetgegevenvanzijnoverlijdenofvanvertrekuit Nederlandalsactueelgegevenisopgenomen.

BasisregistratiePersonen

DeBasisregistratiePersonen(BRP)bevatdepersoonsgegevenvandeingezetenen(inwoners) vanNederland.DaarnaastbevatdezedepersoonsgegevensvanpersonendieNederlandhebben verlaten.PersonendiekorterdanviermaandeninNederlandwonenkunnenookals niet-ingezeteneingeschrevenstaanbijdeBRP.DatkanhetgevalzijnalszetijdelijkinNederland werkenofstuderen.

Opendevideoopdewebsite.

VideoWatisdeBasisregistratiePersonen

Emigreren

MensenmetdeNederlandsenationaliteitdieemigrerenverliezenhetrechtopdesociale zekerheid.DatisookhetgevalalszehunNederlandsenationaliteitaanhouden.Zijzijnimmers geeningezetenevanNederlandmeer.ErisechteréénverzekeringwaarNederlandersrecht ophoudenendatiseenuitkeringopgrondvandeAOW(AlgemeneOuderdomswet).

Gemoedsbezwaarden

Socialeverzekeringenzijnverplichtvooralleingezetenen.Maareriseengroepmensendie zichbeslistnietwilverzekeren.Datzijngemoedsbezwaarden Gemoedsbezwaardenzijn mensendiezichnietwillenverzekerenomdathetnietaansluitbijhunlevensovertuiging.Deze overtuigingkantemakenhebbenmetpolitiek,geloofofnormenenwaarden.Als gemoedsbezwaardennietwillenmeedoenaandeverplichtingen,hebbenzijeenontheffing nodig.Zebetalendangeenpremievoordesocialeverzekeringen,maarzebetaleninplaats daarvanvervangendebelasting.Dezebelastingisevenhoogalsdepremiediegeldtvoorde volks-enwerknemersverzekeringen.Gemoedsbezwaardenmogengeenenkeleverzekering hebbenafgesloten.Isdatwelhetgeval,dankandegemoedsbezwaardegeenontheffingkrijgen.

Vreemdelingen

Nederlandershebbenautomatischhetrechtominonslandtewonen.Kenmerkendvoorde positievanvreemdelingenisdatzetoestemmingmoetenhebbenvoorverblijfinonsland.De Vreemdelingenwet2000(VW2000)geeftregelsvoordetoelatingvanvreemdelingentotons land.

Alseenvreemdelingeenverblijfsvergunningvanbepaaldeofonbepaaldetijdkrijgtenstaat ingeschrevenbijdeBRP,ishijvanafdatmomentingezetene.Eenverblijfsvergunningiseen officieeldocumentdatdoordeoverheidwordtafgegevenenwaarmeeeenvreemdeling toestemmingkrijgtomlegaalineenlandteverblijven.

2.4 Socialezekerheidenparticuliereverzekeringen

Voordesocialeverzekeringenhoefteenparticulierzichnietaantemelden.Dezeverzekeringen (enookdevoorzieningen)geldenopbasisvaneenwet.Voldoejeaandeeisen,danbenjevan rechtswegeverzekerd.Daardoorishetnietmogelijkomnietverzekerdtezijn.Ditverplichte karaktervandesocialezekerheidheefttemakenmethetdoelvandesocialezekerheid:aan iedereingezetenevanonslandminstenseenbestaansminimumbieden.Doordesociale zekerheidverplichttemakendraagtiedereingezetenebij,waardoorhetstelselkanbestaan.

Ondankshetfeitdatdeoverheidalvoorzietineenaantalverzekeringenenvoorzieningen,kan hetverstandigzijnomnogaanvullendeverzekeringenaftesluiten.

Eenparticuliereverzekeringmoetjezelfaanvragenbijeenverzekeraar.Jebentdusniet automatischverzekerd.Eenverzekeraarmagjoudeverzekeringweigerenalsjebijvoorbeeld eengrootrisicobent.Datkanvanwegeeerderewanbetalingofomdatjebekendstaatals fraudeur.

Socialeverzekeringenversusparticuliereverzekeringen

Socialeverzekeringen

Particuliereverzekeringen

Afsluiten

Premie

Uitkering

Acceptatieplicht

Vanrechtswege

Afhankelijkvanhetinkomen

Afhankelijkvan levensomstandigheden

Nietvantoepassing

Verplichteparticuliereverzekeringen

Persoonlijkafsluitenmeteen aanvraagformulier

Afhankelijkvanhetrisicoen dehoogtevandeverzekerde waarde

Afhankelijkvandekkingen oorzaak

Deverzekeraarmagweigeren (geldtnietvoorde basiszorgverzekering)

Opgrondvandewetbenjealsnatuurlijkepersoonverplichtdevolgendeverzekeringenafte sluiten:

• Zorgverzekering:vanaf18jaarmoetjejeeigenzorgverzekeringafsluiten.Dezeverplichting geldtvoordebasisverzekering.Deoverheidbepaaltwelkezorgdeverzekeraarmoetbieden.

• WAM-verzekering:deaansprakelijkheidsverzekeringvoormotorrijtuigen.

Vrijwilligeparticuliereverzekeringen

Bijdezeverzekeringenkunjedenkenaaneeninboedelverzekering.Datiseenverzekeringdie schadeuitkeertalsdespullendiejeinjehuishebtwordengestolenofbeschadigdraken.Een anderevrijwilligeverzekering,dieminstenszobelangrijkis,isdeaansprakelijkheidsverzekering. Eenongelukzitineenkleinhoekje.Alsjijperongelukiemandschadeofletseltoebrengt,zal deaansprakelijkheidsverzekeringdezeschadebetalen.

Verzekerdekankiezen

Omtebeginnenstaathetiedereenvrijomaldannieteenparticuliereverzekeringaftesluiten enmagookiedereenzelfwetenmetwelkeverzekeringsmaatschappijhijeencontractsluit. Wieoverweegteenparticuliereverzekeringaftesluitenmaakteenafweging:welkerisico’s loopikenwelkepremiemoetikdaarvoorbetalen?

Verzekeraarkankiezen

Bijdeparticuliereverzekeringenheeftnietalleendeverzekerdemaarookdeverzekeraareen keus.Deverzekeraarkandeaanvraagvaneenverzekeringweigeren.Bijvoorbeeldomdathij altevaakbrandinzijnwoningheeftgehadofomdathijopreiswilnaareenlandwaarde veiligheidsrisico’stegrootzijn.

Bijdesocialeverzekeringenhebbendeuitvoeringsorganendievrijheidniet.Dewetwijstde verzekerdenaanendaarmeemoetendeuitvoeringsorganenhetdoen.Zehebbennietde mogelijkheidomoudereofziekeverzekerdenuittesluiten.

Particuliereverzekeringenalsaanvulling

Socialeverzekeringenenparticuliereverzekeringenvullenelkaarsteedsmeeraan.Desociale verzekeringenbiedenmeestalnietmeerdaneenbestaansminimum.Alsjedatteweinigvindt enjehetkuntbetalen,kunjeaanvullendeparticuliereverzekeringenafsluiten.

Aanvullendeparticuliereverzekering

MathildeenRoansluiteneenlevensverzekeringaf.Alséénvanhenkomtteoverlijden,krijgt deandereensomgelduitgekeerd.Daarmeekandehypotheekvooreengrootdeelworden afbetaald,waardoordewoonlastennaarbenedengaan.Datkaneendeelvanhetwegvallen vanhetinkomenvandeoverledeneopvangen.

Kimiszelfstandigondernemer.Zijsluiteenarbeidsongeschiktheidsverzekeringaf.Alszij arbeidsongeschiktwordt,krijgtzijeenuitkeringuitdezeverzekering.

2.5 Boeteenmaatregelen

Alseenuitkeringsgerechtigdezichnietaandevoorwaardenvandeuitkeringhoudt,kandaar eenboeteen/ofmaatregeltegenoverstaan.

JarenlangindeZiektewet

Uitkeringsfraude

Eenuitkeringontvangenbetekentdatdeuitkeringsgerechtigdezichookaanvoorwaarden moethouden,zoalsdeinlichtingenplicht.Deinlichtingenplichtbetekentdatde uitkeringsgerechtigdeuitzichzelfalleinformatieaanhetuitvoeringsorgaanmoetverstrekken dievanbelangisvoor(dehoogtevan)zijnuitkering.Doethijdatniet,danissprakevan uitkeringsfraude Bijuitkeringsfraudemoetjebijvoorbeelddenkenaanhetnietmeldenvan inkomstenuitbetaaldwerk,hetnietmeldenvanveranderingenindeleefsituatie(zoals samenwonen)ofhetnietmeldenvanspaargeldofdeontvangstvaneengiftofeenerfenis.

Opzetnietvereist

Determ'fraude'wektdeindrukdathetalleengaatomdiegevallenwaariniemandopzettelijk belangrijkeinformatieverzwijgt.Uitkeringsinstantieshanterendeterm'fraude'ruimer.Ook iemanddieernietaangedachtheeftominformatieteverstrekkenoverdeeigeninkomsten ofoversamenwonenpleegtuitkeringsfraude.Hetzelfdegeldtvoormensendieinformatieniet hebbendoorgegevenomdatzijnietzogoedmetdecomputeroverwegkunnenofomdatzij deNederlandsetaalnietgoedbegrijpen.

Terugvorderenbenadelingsbedrag

Hetbenadelingsbedragishetbedragdatdeuitkeringsgerechtigdeonterechtteveelheeft ontvangen.UWVenSVBzijnverplichtomtenonrechteofteveelontvangenuitkeringenterug tevorderen.

Opleggenbestuurlijkeboete

Wietenonrechte(teveel)uitkeringontvangt,moethetbedragdathijtenonrechteheeft ontvangenterugbetalen.Daarnaastwordteenbestuurlijkeboeteopgelegd.Dezeboetekan netzohoogzijnalshetbedragdatdeuitkeringsgerechtigdetenonrechteheeftontvangen. Datkanalsvaststaatdatdeontvangeropzettelijkfraudeheeftgepleegd.

Draagkracht

Voorzowelhetterugvorderenvanhetbenadelingsbedragalshetbetalenvandeboetespeelt ookdefinanciëlepositievandeuitkeringsgerechtigdeeenrol.Afhankelijkvandematevan verwijtbaarheid(fraude,groveschuldofvergissing)kandeaflossingstermijnwordenaangepast. Daarnaastmoetdeuitkeringsgerechtigdealtijd90%vandezogenoemdebijstandsnorm overhouden.Anderskandezepersoonnietleven.Debijstandsnormishetwettelijkvastgestelde bedragdatbepaalthoeveelfinanciëleondersteuningiemandviadebijstandkanontvangen.

2.6 Samenvatting

Socialezekerheid

Hetstelselvandesocialezekerheidbiedtmensenminimalebestaanszekerheid.Ditstelsel bestaatuitsocialeverzekeringenensocialevoorzieningen.Socialeverzekeringenbestaanuit volksverzekeringenenwerknemersverzekeringen.

Volksverzekeringenzijnvooralleingezetenen.Werknemersverzekeringenzijnvoorwerknemers dieinloondienstwerkzaamzijn.Zelfstandigondernemerskunnengeenberoepdoenopeen uitkeringuiteenwerknemersverzekering.

Socialevoorzieningenbiedeneenbestaansminimumalseronvoldoendeinkomenisomvan tebestaan.Datgebeurtindevormvanuitkeringenoftoeslagen.Voorsocialevoorzieningen betaaljegeenpremie.Ditwordtuitdealgemenemiddelenbetaald.

DeWlzvaltookonderdevolksverzekeringen.Dezewetvoorzietinzorgvoormensendieblijvend zijnaangewezenopzorg.WievanrechtswegeverzekerdisvoordeWlzisopgrondvande Zorgverzekeringswetverplichtzichteverzekerenvoordebasiszorgverzekering.Depersoon moetzelfdezezorgverzekeringbijeenzorgverzekeraarafsluiten.Dezorgverzekeraarmagde aanvraagvoordebasiszorgverzekeringnietweigeren.

EeningezeteneiseennatuurlijkepersoondieinNederlandwoont.Dezepersoonmoetstaan ingeschrevenindeBasisregistratiePersonen(BRP).

Voordesocialeverzekeringenhoefteenparticulierzichnietaantemelden.Dezeverzekeringen geldenopbasisvandewet.Ondanksdesocialeverzekeringenkanhetnodigzijnomzelf aanvullendeparticuliereverzekeringenaftesluiten.Voorparticuliereverzekeringengeldtdat deverzekeraardeaanvraagvandeverzekeringmagweigerenalsdeverzekeraarhetrisicote hoogvindt.Eenuitzonderingopdezeregelisdezorgverzekering.

Wanneereeningezeteneverkeerdeinformatiegeeftenopgronddaarvanonterechteen(te hoge)uitkeringopgrondvandesocialezekerheidkrijgt,moethijdezeuitkeringterugbetalen. Bijhetterugvorderenvanhetbedraghoudtdeuitkeringsinstantierekeningmetdedraagkracht.

2.7 Kernbegrippen

Benadelingsbedrag

Bedragdatdeverzekerdetenonrechteheeftontvangen.

Bijstandsnorm

Wettelijkvastgesteldbedragdatbepaalthoeveelfinanciëleondersteuningiemandviade bijstandkanontvangen.

Gemoedsbezwaarden

Mensendiezichnietwillenverzekerenomdathetnietaansluitbijhunlevensovertuiging.

Ingezetene

Persoondierechtmatiginonslandwoont.

Particuliereverzekeringen

Verzekeringendieburgerszelfstandigafsluitenbijverzekeringsmaatschappijen.

Sociaalminimum

Bedragdatiemandminimaalnodigheeftomvanteleven.

Socialeverzekeringen

Bijwetgeregeldeverzekeringenwaarvoorpremiewordtbetaaldendieeenbestaansminimum biedenaandeverzekerden.

Socialevoorzieningen

Bijwetgeregeldevoorzieningendieingezeteneneenbestaansminimumbiedenalszeniet voldoendeinkomstenhebbenvoordenoodzakelijkekostenvanhunbestaanenookgeen aanspraak(meer)kunnenmakenopeenuitkeringdieeenbestaansminimumbiedt.

Socialezekerheid

Stelselvanbijwetgeregeldeverzekeringenenvoorzieningendiedeingezetenenminimale bestaanszekerheidbieden.

Uitkeringsfraude

Nietofnietvolledigvoldoenaandeinformatieplicht.

Verblijfsvergunning

Officieeldocumentdatdoordeoverheidwordtafgegevenenwaarmeeeenvreemdeling toestemmingkrijgtomlegaalineenlandteverblijven.

Volksverzekeringen

Bijwetgeregeldeverzekeringenwaarvooralleingezetenenmeteeninkomenpremiebetalen endiealleingezeteneneenuitkeringbiedeninhetgevalvanouderdomofhetverliesvaneen partnerofeenouder,evenalseentegemoetkomingindekostenvandeopvoedingvan minderjarigekinderen.

Werknemer

Persoondieopbasisvaneenarbeidsovereenkomstarbeidverrichtvooreenwerkgever.

Werknemersverzekeringen

Bijwetgeregeldeverzekeringenwaarvoorwerkgeversenwerknemerspremiebetalenendie werknemerseenuitkeringbiedeninhetgevalvanziekteofwerkloosheid.

2.8 Opdrachten

Opdracht1 Bijstandsuitkering

Bekijkhetfilmpje.

Rechtenenplichtenbijeenbijstandsuitkering

Jekrijgteenuitkeringnietzomaar.Erwordtwelietsvanjeverwacht,zoalsdatjeerallesaan doetomwélaanhetwerktegaan.Ditkanookbetekenendatjewerkmoetaccepterenwaar jenietveelzininhebt.

InNederlanddenkenmensenverschillendoverdeinvullingvandeverzorgingsstaat.Zovinden sommigemensendatdeoverheidteveeleisenstelt,maaranderenvindendeoverheidniet strenggenoeg.

Gametjemedestudentenindebat.Kieséénofmeerstellingenuitwaarjullieoverdebatteren ofdiscussiëren.Blijfdaarbijrespectvolmetelkaaromgaan.

Stellingen:

1. Mensenmoetenzelfinhuninkomenvoorzien.Daarhoeftdeoverheidnietvoortezorgen.

2. Erzijnteveelmensendiemisbruikmakenvanonzeverzorgingsstaat.Zijkunnenwelwerken, maarwillengewoonniet.

3. Ermoeteenbasisinkomenkomen.Daarmeekrijgtiedereenvanaf18jaareenbasisinkomen vandeoverheid.Wieeenhogerinkomenwil,gaatdaarvoorwerken.

4. Deoverheidmoetstoppenmetdedwangomtewerken.Alsmensennietwillenofkunnen werken,hebjealswerkgevertochnietsaanhen.

5. Bedenkzelfeenstellingwaarjullieoverdebatteren.

Opdracht2 Socialezekerheid

a. Waaruitbestaathetstelselvansocialezekerheid?

b. Wiekomeninaanmerkingvoordevolksverzekeringen?Kieshetjuisteantwoord. alleenwerknemers alleingezetenenvanNederland

c. WelkevolksverzekeringenhebbenwijinNederland?

d. Schrijfdewetvoluit.

e. Geefvandevolgendewettenaanwelkeinstantiedewetuitvoert.

SVB(SocialeVerzekeringsbank)

Gemeenten

UWV(Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen)

f. Beschrijfhetbegrip'omslagstelsel'.

AOW Participatiewet

WIA Wetarbeidenzorg.

g. Watishetkenmerkvanwerknemersverzekeringen?

h. Watzijndewerknemersverzekeringen?

i. WiebetalendepremiesvoordeWW,deWIAendeZiektewet?Kieshetjuisteantwoord. allemensendieeeninkomenhebbenuitwerk werknemersdieeeninkomenhebbenuitloondienst alleNederlandersdieinkomstenbelastingmoetenbetalen

j. Watishetkenmerkvansocialevoorzieningen?

k. Watzijndeviersocialevoorzieningen?(Laathierbijdevoorzieningen/uitkeringenvoorde bijzonderedoelgroepbuitenbeschouwing.)

Opdracht3 Ingezetenen

a. Aanwelkeeisenvoldoeteeningezetene?Erzijntweeantwoordenjuist. heefteenhoofdverblijfinNederland isgeboreninNederland heeftdeNederlandsenationaliteit betaaltbelastinginNederland staatingeschrevenindeBasisregistratiePersonen verblijftmaximaalviermaandeninNederlandenisingeschrevenbijdeBRP

b. VanafwanneeriseenasielzoekereeningezeteneinNederland?

Opdracht4 Socialezekerheidenparticuliereverzekeringen

a. Kruisaanofhetbegrippastbijsocialezekerheid,bijparticuliereverzekeringenofbijbeide.

Socialezekerheid

Particuliereverzekering

Kinderbijslag

Arbeidsongeschiktheidsverzekeringvooreenzelfstandige

AOW

Ongevallenverzekering

Reisverzekering

Wetwerkeninkomennaar arbeidsvermogen

b. Welkeparticuliereverzekeringmoetjeafsluitenalsje18jaarwordt?

Opdracht5 Boeteenmaatregelen

a. Watishetbenadelingsbedrag?

b. Wanneerkrijgtdeuitkeringsgerechtigde100%boeteopgelegdoverhetbenadelingsbedrag?

Hoofdstuk3

Financieringenuitvoeringsociale zekerheid

3.1 Inleiding

Departicipatiemaatschappijkostgeld.IndebegrotingdiedeoverheidopPrinsjesdag presenteert,staathoeveelgelddeoverheidverwachtteontvangenenhoeenhoeveelde overheidvanplanisuittegeven.

Miljardenaanuitgaven,maarslechtseenkleinbeetjebelastingverlaging

Leerdoelen

• Jekuntdetakenvandevolgendeuitvoeringsinstantiesuitleggen:

– gemeenten

– UWV

– SocialeVerzekeringsbank(SVB)

– zorgverzekeraars

– Belastingdienst.

• Jekuntuitleggenhoedesocialezekerheidwordtbetaald.

• Jekunthetbegrip'dagloon'uitleggen.

3.2 Wiebetaaltdesocialezekerheid?

Desocialezekerheidbetalenweallemaalmetelkaar.Hetisafhankelijkvanjepersoonlijke situatieenjeinkomenhoeveeleninwelkevormjevoordesocialezekerheidbetaalt.

Volksverzekeringen

Iedereenmeteeninkomenuitarbeidofuiteenuitkeringbetaaltpremievoorde volksverzekeringen.Alsjewerktofeenuitkeringkrijgt,betaaljepremievoordeAOW(Algemene Ouderdomswet),deAnw(Algemenenabestaandenwet)endeWlz(Wetlangdurigezorg).De AKW(AlgemeneKinderbijslagwet)isookeenvolksverzekering,maarvoordezeverzekering betaaljegeenpremie.Deuitkeringvandezewetkomtuitdealgemenemiddelen.

MensendienietinNederlandwonenmaarhierwelwerkenenmensendieinNederlandwonen maarhiernietwerken,betalenookpremievoordevolksverzekeringen.

Werknemersverzekeringen

Alleenmensendieinloondienstwerkenzijnverzekerdvoordewerknemersverzekeringen. Voordezeverzekeringbetaaltdewerkgeverpremie.Dewerkgeverbetaaltvooriedere werknemerpremievoordeWW(Werkloosheidswet),deWIA(Wetwerkeninkomennaar arbeidsvermogen)endeZiektewet.

Socialevoorzieningen

Voordesocialevoorzieningenbetaaljegeenpremiemaarbelasting.Dezebelastingbetaalje viajeaanslaginkomstenbelasting.

Volksverzekering

Watbetaalje?

Wiebetaalt?

Werknemersverzekering

Premie(behalve AKW)

Ingezeteneviade aanslag inkomstenbelasting

Zorgverzekering

Socialevoorziening

Belasting Premie

Werkgever

Dezorgverzekeringwordtoptweemanierenbetaald:

1. nominalepremie

2. inkomensafhankelijkebijdrage.

Nominalepremie

Ingezeteneviadeaanslag inkomstenbelasting

Deverzekerdebetaalteennominalepremierechtstreeksaandezorgverzekeraar.Depremie verschiltperverzekeraar.Elkjaarrondoktobergevendezorgverzekeraarsdoorwatdepremie vanhunzorgverzekeringwordt.Iedereverzekerde,jong,oud,gezondofziek,betaaltbijdeze verzekeraardezelfdepremie.

Inkomensafhankelijkebijdrage

Debelastingbetalerbetaalteeninkomensafhankelijkebijdrageoverbelastbaarinkomenaan deBelastingdienst.

DewerkgeverofuitkeringsinstantiebetaaltdewerkgeversheffingZorgverzekeringswetdirect aandeBelastingdienst.Dezebijdragewordtdus,netalsdepremievande werknemersverzekeringen,nietophetlooningehoudenmaardoordewerkgeveraande Belastingdienstbetaald.

ZelfstandigondernemersbetalendebijdrageviaeenaanslagdirectaandeBelastingdienst.

Deinkomensafhankelijkebijdragewordtgehevenovereenbepaaldmaximaalbedragperjaar. Afhankelijkvanhetsoortinkomenishetpercentageinkomensafhankelijkebijdrage6,57%of 5,32%.Maardezepercentageskunnenjaarlijksanderszijn.

3.3 Uitvoeringsinstanties

Nadatdepremiesenbelastingenbinnenzijngekomen,wordendegeldenverdeeldonderde uitvoeringsinstanties.Datzijnonderanderedegemeenten,deSocialeVerzekeringsbank,UWV endezorgkantoren.

Gemeenten

Degemeentenzijnbelastmetdeuitvoeringvandesocialevoorzieningen,zoalsde ParticipatiewetendeWmo(Wetmaatschappelijkeondersteuning).Dedienstdiezichbinnen degemeentemetdeuitvoeringvandesocialevoorzieningenbezighoudt,wordtweldeafdeling SocialeZaken,dedienstWerk&InkomenofdeSocialeDienstgenoemd.Debetreffendeafdeling binnendegemeentezorgtnamenshetcollegevanBenWvoordebeoordelingvandeaanvragen vanuitkeringsgerechtigden.Alsrechtopeenuitkeringbestaat,zaldegemeentedeuitkering uitbetalen.

HetaanvragenvaneenuitkeringopgrondvandeParticipatiewetgaatviaWerk.nl.Datiseen onderdeelvanUWV.Omdatdeuitkeringvandegemeentekomt,isdegemeentede uitvoeringsinstantie.

WajongenToeslagenwet

Degemeentevoertnietallevoorzieningenuit.UWVvoertdeWajongende Toeslagenwet(TW)uit.

SocialeVerzekeringsbank

DeSocialeVerzekeringsbank(SVB)voertvolksverzekeringenuit:deAOW(Algemene Ouderdomswet),deAKW(AlgemeneKinderbijslagwet),deAnw(Algemenenabetaandenwet).

SVBmaaktgebruikvandeBasisregistratiePersonen(BRP).Daarstaanalleingezetenenin Nederlandingeschreven.DaardoorheeftSVBinzichtinveranderingeninhetlevenvande ingezetenen.JekuntdandenkenaanhetbehalenvandeAOW-leeftijd,gezinsuitbreidingof overlijden.SVBkanaandehandvandezeveranderingengerichteinformatiesturenwaarmee deingezeteneeenuitkeringkanaanvragenofstopzetten.

ZostuurtSVBautomatischeenaanvraagformuliervoorkinderbijslagaangezinnendieaangifte hebbengedaanvaneengeboorteenwordenopdezelfdemanierookaanvraagformulieren vooreenAOW-uitkeringeneennabestaanden-ofwezenuitkeringverstuurd.SVBbeoordeelt deaanvragenenzorgtvoordeuitbetalingvandepensioenenenuitkeringenvandeAOW,de AnwendeAKW.

HetverhaalvandeSVB

UWV

DeafkortingUWVstaatvoorUitvoeringsinstituutWerknemersverzekeringen

DevierbelangrijkstetakenvanUWVzijn:

• Werk:hetstimulerenvanmensenomaanhetwerkteblijvenofnieuwwerktevinden.UWV werkthierbijsamenmetgemeentenenprivatepartijen.UWVondersteuntwerkgeversbij hetvindenvanpersoneel.

• Indicatiestelling:hetvolgensvastgesteldecriteriabeoordelenvanziekteen arbeidsongeschiktheid,alsgrondslagvoorre-integratie,enhetbenuttenvan participatiemogelijkheden.

• Uitkeren:hetzorgenvoortijdigeencorrecteuitkeringenalswerkennietofnietdirectmogelijk is.

• Gegevensbeheer:ervoorzorgendatmensenslechtséénkeergegevensoverwerkenuitkering aandeoverheidhoevendoortegeven.

Trefpuntvoorwerkzoekendenenwerkgevers

UWVisindeeersteplaatsbedoeldalstrefpuntvoorwerkzoekendenenwerkgevers.Werkgevers kunnenbijUWVhunvacaturesopgeven.Daarwordtzonodigbemiddeldbijhetvindenvande juistekandidaat.WerkzoekendenkunnenbijUWVterechtvoorondersteuningbijhetvinden van(nieuw)werk.

Uitvoeringvanwerknemersverzekeringen

DaarnaastvoertUWVdewerknemersverzekeringenuit:deWW(Werkloosheidswet),deZW (Ziektewet),deWIA(Wetwerkeninkomennaararbeidsvermogen)endeWAO(Wetopde arbeidsongeschiktheid,devoorlopervandeWIA).UWVbehandeltdeaanvragenenkeertde uitkeringenuit.Ditgebeurtoverigensnietalleenvoordevierwerknemersverzekeringen,maar ookvoordeToeslagenwetendeWajong.

Uitvoeringsorganen sociale zekerheid

Gemeenten

SVB

UWV

WW AOW Participatiewet

Belastingdienst

Inningpremies

Huurtoeslag ZW Anw Wmo

Zorgtoeslag WIA(WAO) AKW

Toeslagkinderopvang TW Beheerpgb Wajong WAZO

Zorgkantoren

DeWlzwordt,inopdrachtvandezorgverzekeraars,perregiouitgevoerddooreenregionaal uitvoeringskantoor,ookwelzorgkantoorgenaamd.HetCentrumIndicatiestellingZorg(CIZ) heeftindeWlzdetaakomvasttestellenofiemandrechtheeftopzorgopgrondvandeWlz. HetCIZdoetgeenuitspraakoverdezwaarteofdevormvandezorg;hetsteltalleendetoegang totdezorgvast.

Watdoeteenzorgkantoor

Zorgverzekeraars

DeZorgverzekeringswetwordtuitgevoerddoordezorgverzekeraars.

3.4 Uitkeringen

Dehoogtevandeuitkeringenvandevolksverzekeringenendievandewerknemersverzekeringen verschillenvanelkaar.

Volksverzekeringen

Voordevolksverzekeringengeldtdatdeoverheiddehoogtevandeuitkeringenopgrondvan devolksverzekeringenbepaalt.Dezebedragenvindjein De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid Eenuitkeringuitdevolksverzekeringenbestaatzolangdebelanghebbende zichineenbepaaldeomstandigheidbevindt.

AOW-uitkering

MarcoenSihamhebbenaltijdinNederlandgewoond.Marcowasinzijnwerkzameleveneen paarkeerwerkloos.Alshijwerkte,verdiendehijongeveerhetminimumloon.Sihamdaarentegen heeftaltijdgewerktenhadeenbovenmodaalinkomen.Nuzijnzebeiden70jaaroud.Zezijn alleenstaand.Daaromkrijgenzebeidendemaandelijksebruto-AOW-uitkeringdieopdat momentgeldt.VooriedereingezeteneindezelfdesituatiealsMarcoenSihamgeldthetzelfde bedragaanuitkering.

AKW-uitkering

Francien(29jaar)enKarl(26jaar)zijndeoudersvandochterKim(2jaar).Daaromkomen FrancienenKarlinaanmerkingvoorkinderbijslagopgrondvandeAlgemeneKinderbijslagwet (AKW).Deoverheidsteltdehoogtevandekinderbijslagvast.Vooriedereingezeteneindezelfde situatiealsFrancienenKarlgeldthetzelfdebedragaanuitkering.

Wezenuitkering

DeoudersvanMike(15jaar)zijnoverleden.DaaromkrijgtMikeeenuitkeringopgrondvande Algemenenabestaandenwet.Deoverheidbepaalthoehoogdezewezenuitkeringis.Vooriedere ingezeteneindezelfdesituatiealsMikegeldthetzelfdebedragaanuitkering.

Werknemersverzekeringen

Dehoogtevandeuitkeringopgrondvanwerknemersverzekeringeniswelgekoppeldaanhet salarisvandewerknemer.Deuitkeringhangtsamenmetwatiemandindereferteperiode verdiende.Dereferteperiodeisdeperiodevanéénjaardieeenmaandeerdereindigtdande dagwaaropjewerklooswordtofziekwerd.

Hoogteuitkering

Omdehoogtevandeuitkeringtekunnenberekenen,kijkjenaarhetsv-loon,hetdagloon,de referteperiodeenhetmaximaaldagloon.

Sv-loon

Ditishetsocialeverzekeringsloon.Hetsv-loonishetloonwaaroverjijbelastingensociale premiesbetaalde.Jebetaaldetijdensjewerkvoordewerknemersverzekeringen.Bijhetsv-loon horenooktoeslagen,bonussen,eendertiendemaandenjevakantiegeld.Alsjealsuitzendkracht werkte,kanhetzijndatjenaarhetsv-loonvandeverschillendewerkgeversmoetkijken.

Dagloon

Ditishetloondatjijgemiddeldperdagverdiende.Daarbijgajeuitvanhetsv-loon.Doordit sv-loontedelendoorhetaantalwerkdagenkrijgjehetdagloon.Perjaargajeuitvan261 werkdagen.Permaandgajeuitvan21,75werkdagen.

Dagloon

Hetsv-loonvanDaoudawashetafgelopenjaar€40.000.Zijndagloonis€40.000/261=€ 153,25.

Referteperiode

Dereferteperiodeisdeperiodevantwaalfmaandenvoorafgaandaanjouweerste werkloosheidsdag.Dezeperiodevantwaalfmaandenbegintéénjaarpluséénkalendermaand (ofvierwekenperiode)voorjeeerstewerkloosheidsdag.Dezeperiodestoptopdelaatstedag vandeéénnalaatstevollemaand(ofvierwekenperiode)voordeeerstewerkloosheidsdag. Kortgezegd:delaatstemaandvoorjouwwerkloosheidteltnietmeebijhetberekenenvanje dagloon.

Referteperiode

Jewordtwerkloosop1juni.Dereferteperiodelooptdanvan1meivanhetvorigejaartot1 meivanditjaar.

Berekenendagloonaandehandvandereferteperiode

Marritwerktevan12januari2025totenmet30juni2026.Haarjaarinkomenvan31meitot31 december2025was€34.000.Haarjaarinkomenvan1januari2026totenmet30juni2026was €18.000.

Haardagloonberekenjealsvolgt:

Dereferteperiodeis1juni2025totenmet31mei2026.

2025:7maanden×€2.833,33(maandloon€34.000÷12)= €19.833,33. 2026:5maanden×€3.000,00(maandloon€18.000÷6)= €15.000,00.

Hetinkomeninhetrefertejaaris€19.833,33+€15.000=€34.833,33÷261=€133,46(dagloon).

Maximaaldagloon

Uitkeringenopbasisvandewerknemersverzekeringenzijngekoppeldaanhetdagloon.Maar eriseenmaximumaanditdagloongesteld.HetministerievanSocialeZakenen Werkgelegenheidsteltditmaximaledagloontweekeerperjaarvast.Alshetsv-loonhogeris danhetmaximaledagloon,wordtdeuitkeringgebaseerdophetmaximaledagloon. Deregelvanhetmaximumdagloonvoorkomtdatwerknemersmeteenhoogsalariseenwel erghogeuitkeringkrijgen.ZijontvangenalsWW-uitkeringniet75%of70%vanhunoudeloon, maar75%of70%vanhetmaximumdagloon.

Flinkeachteruitgang

HetdagloonvanRogierwasindereferteperiode€430.Hijraaktzijnwerkkwijtendoeteen beroepopdeWerkloosheidswet.Zijnuitkeringwordtnietberekendopbasisvanzijndagloon, maaropbasisvanhetmaximumdagloonvandatmoment.Alsdatbijvoorbeeld€298is,gaat Rogiererflinkopachteruit.

3.5 Samenvatting

AlleingezetenenvanNederlandbetalenpremievoordevolksverzekeringenendezorg.De ingezetenenbetalenbelastingvoordesocialevoorzieningen.Werknemersinloondienstbetalen daarnaastpremievoordewerknemersverzekeringen.

Erzijnverschillendeuitkeringsinstantiesdiezichbezighoudenmetdeuitvoeringvandesociale zekerheid.SVBvoertdrievandeviervolksverzekeringenuit:deAOW,deAKWendeAnw.UWV voertdewerknemersverzekeringenuit.Degemeentenvoerendesocialevoorzieningenuit.De zorgverzekeraarsvoerendeZorgverzekeringswetuitendezorgkantorenvoerendeWlzuit.

VoordevolksverzekeringenendeParticipatiewetsteltdeoverheidjaarlijksdehoogtevande uitkeringenvast.

Dehoogtevandeuitkeringenvandewerknemersverzekeringenhangtafvandehoogtevan hetinkomendatdewerknemerverdiende.Deuitkeringiseenpercentagevanhetdagloon.De overheidbepaalttweekeerperjaardehoogtevanhetmaximaledagloondatgeldtvoorde berekeningvandesocialeverzekeringen.

3.6 Kernbegrippen

Dagloon

Loondatdewerknemerindereferteperiodeverdiende.

Inkomstenbelasting

Belastingdieiedereenmeteeninkomenmoetbetalen.

Maximaaldagloon

DagloondattweekeerperjaardoorhetministerievanSocialeZakenenWerkgelegenheid wordtvastgesteld.Ophetmaximaledagloonwordteenuitkeringgebaseerd.

Referteperiode

Periodevantwaalfmaandenvoorafgaandaandeeerstewerkloosheidsdag.Dezeperiodevan twaalfmaandenbegintéénjaarpluséénkalendermaand(ofvierwekenperiode)voordeeerste werkloosheidsdag.

Sv-loon

Loonwaaroverbelastingensocialepremieswordtbetaald.

Zorgverzekeraar

ParticuliereziektekostenverzekeraardieopgrondvandeZvwverplichtisverzekerdendiezich aanmeldeneenbasispakketaantebiedenvanziektekostenwaartegenzijwordenverzekerd.

3.7 Opdrachten

Opdracht1 Debegrotingindeafgelopenjaren

Begrotingsvisualisaties

Jezietopdezewebsitedebedragendiedeoverheidindeafgelopenjarenheeftuitgegeven aanonderandereSocialeZakenenWerkgelegenheid,VolksgezondheidenhetGemeentefonds. Ditzijndedrieonderdelendievooraltemakenhebbenmetdeverzorgingsstaat.

Bespreekdevolgendeonderwerpenindeklas.

a. Wieschriktvandehoogtevandebedragendiemetdeverzorgingsstaatgemoeidzijn?

b. Welkebewegingziejeindeuitgavenvandeafgelopenjaren?Watvindjevandeze ontwikkelingen?

c. WelkeplannenheefthethuidigekabinetwatbetreftdeuitgavenvoorSocialeZakenen Werkgelegenheid,VolksgezondheidenhetGemeentefonds?Watvindjevandezeplannen?

d. Indevorigevraagstaatexpliciet'hethuidigekabinet'.Waaromisditbelangrijk?

Opdracht2 Wiebetaaltdesocialezekerheid?

a. Bepaalvoordevolgendeverzekeringenenvoorzieningenofdezewordenbetaalduitpremies ofuitalgemenemiddelen(belastingen).

Participatiewet

Premie

Belastingen

Socialevoorzieningen

Toeslagenwet

b. Wiebetaaltdepremievoordewerknemersverzekeringen?

Opdracht3 AOW-premie

ZoekopdewebsitevandeBelastingdienstopwelkpercentagevanhetloonvoordesociale verzekeringendewerknemeraanAOW-premiebetaalt.

Opdracht4 Wettenendeuitvoerders

Geefdevolledigenaamvandeverschillendeafkortingenweerengeefaanwelkeinstantiede wetuitvoert.

Afkorting

Volledigenaamvandewet

Uitvoeringsinstantie

Opdracht5 Hoehoogisdeuitkering?

a. Hoehoogishetmaximaledagloonopditmoment?Zoekhetantwoordopin De Kleine Gids Noemnaasthetbedraghethoofdstukwaarinjehetantwoordkuntvinden.

b. Hetsv-loonvanXanderisoverdereferteperiode€43.000.Hoehoogiszijndagloon?

c. Hetsv-loonvanDymfyisoverdereferteperiode€98.000.Hoehoogishetmaandloon waaroverdeuitkeringuitdewerknemersverzekeringwordtberekend?

Hoofdstuk4 Volksverzekeringen

4.1 Inleiding

IedereingezetenevanNederlandkomtinaanmerkingvoordevolksverzekeringen.Kortgezegd kunjeoverdeverschillendevolksverzekeringenzeggen:deAOWisvoorouderen,deAnwvoor mensenvanwiedepartnerofouder(s)overlijdtendeAKWvoordeouders/verzorgersmeteen thuiswonendkinddatjongerisdan18jaar.DeWlzvaltookonderdevolksverzekeringen,omdat ookdievooriedereingezetenegeldt.OmdatdewerkingvandeWlzafwijktvandeoverige volksverzekeringen,wordtdeWlzineenanderhoofdstukbehandeld.

Rijksoverheid:volksverzekeringen

Leerdoelen

• JekuntbeschrijvenhoeeeningezetenezijnrechtopAOWopbouwt.

• JekuntdehoogtevandeAOWinverschillendegezinssituatiesberekenen.

• Jekuntdevoorwaardenbeschrijvenvooreennabestaandenuitkeringenwezenuitkering opgrondvandeAnw.

• JekuntdehoogtevandeAnw-uitkeringinverschillendegezinssituatiesberekenen.

• Jekuntuitleggenwieinaanmerkingkomtvoorkinderbijslag.

• Jekuntdehoogtevandekinderbijslaginverschillendegezinssituatiesberekenen.

4.2 AOW-pensioen

DeregelingvandeAlgemeneOuderdomswet(AOW)iseenvoudig:iedereingezeteneheeftvanaf deAOW-leeftijdrechtopeenmaandelijksAOW-pensioen.DeoverheidsteltdeAOW-leeftijd vast.HetAOW-pensioeniseenbasispensioen.Daarmeekunnenoudereninelkgevalde noodzakelijkekostenvanhunbestaanbetalen.Deoverheidbepaaltopwelkeleeftijdiemand inaanmerkingkomtvoorhetAOW-pensioen.Indeafgelopenjarenheeftdeoverheidingrijpende aanpassingendoorgevoerdmetbetrekkingtotdeAOW.

Opbouwvanrechten

IemandbouwthetrechtopAOW-pensioenopdooringezetenevanNederlandtezijn.Iedereen dieinNederlandwoontofwerktisautomatischverzekerdvoorhetAOW-pensioen.Voorelk jaardatiemandverzekerdisbouwthij2%AOW-pensioenop.Iemandbouwtvijftigjaar voorafgaandaandeAOW-leeftijdAOW-pensioenop.Jehoeftniettewerkenomvooreen volledigAOW-pensioeninaanmerkingtekomen.

DeAOW

Katie

KatieheefthaarheleleveninNederlandgewoondenbereiktnuhaarAOW-leeftijd.Zijheeft 100%(50x2%)AOW-pensioenopgebouwd.HaarzusMargaheefteenaantaljareninhet buitenlandgewoond.VoorafgaandaanhaarAOWwoondezijveertigjaarinNederland.Zijheeft 80%(40x2%)AOW-pensioenopgebouwd.

MoniqueenRein

Monique(70jaar)heefthaarhelewerkzamelevengewerkt.Zebegonmetwerkentoenze18 jaarwasenstoptetoenze68jaarwerd.HaarneefRein(70jaar)begontewerkentoenhij28 jaarwas.Hijstoptetoenhij60jaarwerd.OmdatbeidenhunheleleveninNederlandhebben gewoond,hebbenzebeiden100%(50x2%)AOW-pensioenopgebouwd.

Sander

DeAOW-leeftijdvanSanderis65jaar.Hijemigreerdetoenhij50jaarwas.Nuishij72jaar.Hij krijgtvanuitNederland70%AOW-pensioen,omdathij35jaarAOW-pensioenheeftopgebouwd.

FinancieringAOW

VoordefinancieringvandeAOWgeldthetomslagsysteem.Ditwilzeggendatdepremiebetalers vannuhetAOW-pensioenvandehuidigeAOW’ersbetalen.Eenpremiebetalerspaartdusniet voorzijneigenAOW-pensioen,maarbetaaltmeeaandefinancieringvandeuitkeringendie opditmomentaandeuitkeringsgerechtigdenwordengedaan.

Pensioengerechtigdeleeftijdnaar67jaar

VanafdeinvoeringvanhetAOW-pensioenindejarenvijftigvandevorigeeeuwtotaan1januari 2013lagdepensioengerechtigdeleeftijdvastop65jaar.DoordatdeNederlandsebevolking steedsouderwordtendebevolkingmededaardoorvergrijst,washetvoordebetaalbaarheid vanhetAOW-pensioennodigdatdepensioenleeftijdomhoogging.Sinds2024isde pensioengerechtigdeleeftijdafhankelijkvandegemiddeldelevensverwachtingvanmensen inonsland.

ElkjaarsteltdeoverheidvastwelkeAOW-leeftijdovervijfjaargeldt.Daardoorweetiedereen vijfjaarvantevorenofhijovervijfjaareenAOW-pensioenkankrijgenofdathijlangervooreen eigeninkomenmoetzorgen.HetCentraalBureauvoordeStatistiek(CBS)steltjaarlijksde levensverwachtingvast.AandehanddaarvanbepaaltdeoverheidofdeAOW-leeftijdmoet wordenverhoogdofniet.In2024totenmet2027zijnergeenverhogingengeweest.Indiejaren bleefdeAOW-leeftijd67jaar.In2028isdeAOW-leeftijdmetdriemaandenverhoogdnaar67 jaaren3maanden.

Leeftijdsopbouw voor de AOW

Jaar

LeeftijdwaaropdeAOW-uitkeringingaat

67jaar 2026

67jaar 2027

67jaaren3maanden 2028

67jaaren3maanden 2029

Wordtin2025bekend 2030

Wordtin2026bekend 2031

Etcetera

Vrijwilligeverzekering

Etcetera

HetismogelijkomjevrijwilligvooreenAOW-pensioenteverzekeren,bijvoorbeeldomdatje emigreert.DaarvoorbestaateenvrijwilligeAOW-verzekeringvanmaximaaltienjaar,zodat tijdenshetverblijfinhetbuitenlanddeopbouwvanAOW-rechtengewoondoorloopt.

Sander

DeAOW-gerechtigdeleeftijdvanSanderis65jaar.Hijemigreerdetoenhij50jaarwas.Sander heeftervoorgekozenomeenvrijwilligeAOW-verzekeringaftesluiten.Hijheeftdaarzevenjaar premievoorbetaald.VanuitNederlandkrijgthijeenAOW-uitkering,omdathijdaar42jaar(35 +7jaar)AOWheeftopgebouwd.ZijnAOW-pensioenis84%(42x2%).

OmgekeerdkunnenmensendievanuithetbuitenlandinNederlandkomenwoneneentekort aanAOW-pensioenhebbendoordatzegeenvijftigjaaringezetenevoordeAOW-leeftijdwaren. ZijkunnenontbrekendeAOW-verzekeringsjareninkopen,zodatzelatereenvolledig(er)pensioen krijgen.

Aanvraag

IedereendiestaatingeschrevenindeBasisregistratiePersonen(BRP)krijgteenhalfjaarvóór zijnpensioengerechtigdeleeftijdeenaanvraagformuliertoegestuurdvanSVB,diedeze informatieuitdeBRPhaalt.Wieinhetbuitenlandwoontmoetminstenseenjaarvantevoren zelfaandeslagomdeAOW-uitkeringaantevragen.

Gevolgenoverigeuitkeringen

OphetmomentdatdeAOW-leeftijdingaat,heeftdeAOW'ergeenrechtmeeropandere uitkeringenuitdesocialezekerheid.WelkandeAOW'ernaasthetAOW-pensioeneeninkomen hebbenuiteenpensioenvaneenpensioenfondsofverzekeraarofvanuitwerk.Dezeinkomsten hebbengeeninvloedopdehoogtevandeuitkeringvandeAOW.

4.3 HoogtevanhetAOW-pensioen

HetAOW-pensioenbestaatuiteenvastbedragpermaand.De hoogtevanditbedragisvooriedereingezeteneindezelfde levenssituatiegelijkendusnietafhankelijkvanhetinkomenof vanhetvermogenvandeAOW’er.Dehoogtevanhetpensioen wordtjaarlijksvastgesteld.Jekuntdebedragenterugvindenin De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid

HetAOW-pensioenisgekoppeldaanhetminimumloon.Gaathet minimumloonomhoog,dangaatookhetAOW-pensioenomhoog. Blijfthetminimumloonachterbijdeanderelonen,danblijftook dehoogtevandeAOW-uitkeringdaarbijachter.Datheeft gevolgenvoordekoopkrachtvandeAOW'er.Vaakgaandeprijzen indewinkelsomhoog.AlsdeAOW-uitkeringnietstijgt,kande AOW'erminderkopenvanzijnuitkering.

Hoeveel houd ik over?

HetpercentageaanAOW-pensioenisafhankelijkvande gezinssituatievandepensioengerechtigde.EenalleenstaandeAOW'erontvangt70%vanhet minimumloonenAOW'ersdiesamenwonenofgetrouwdzijnontvangenieder50%vanhet minimumloon.Samenontvangenzedan100%AOW-pensioen.

4.4 Partnerbegripenleefsituatie

Voorveeluitkeringen,waaronderhetAOW-pensioen,ishetvanbelangofde uitkeringsgerechtigdeeengezamenlijkehuishoudingvoert.

Inallesocialezekerheidswettenwerktmenmethetzelfdepartnerbegrip.Hetbegrip'partner' isvantoepassingals:

• tweemeerderjarigepersoneneengezamenlijkehuishoudingvoerenén

• beidenhunhoofdverblijfindezelfdewoninghebbenén

• beideneenbijdrageleverenaandekostenvandegezamenlijkehuishoudingofopeen anderewijzevoorelkaarzorgen,bijvoorbeelddoorhetdoenvanhuishoudelijkeklusjes.

Alleenstaandenalleenstaandeouder

Ookgehuwdenkunnenalleenstaandezijn.Zolangjenoggehuwdofgeregistreerdpartnervan elkaarbentmaarfeitelijkuitelkaarbenteniederopeeneigenadreswoont,wordjeals alleenstaandeaangemerkt.

Determ'alleenstaandeouder'wordt,vooralvoordeParticipatiewet,gebruiktalseenouder samenwoontmetzijnofhaarminderjarigekindvoorwiehijofzijkinderbijslagontvangt.Heeft eenalleenstaandeAOW'erdezorgvooreenminderjarigkind,danontvangtdeze70%vanhet minimumloonaanAOW.Hijblijftdusaangemerktalsalleenstaande.

TweewoningenregelvoordeAOW

EenAOW'erdiesamenwoontmeteenpartnerkrijgteen lagerAOW-pensioen.Dieregelisvantoepassingomdatje mindergeldnodighebtalsjesameneenhuishoudenvoert. Vooralbijouderenkomthetnogaleensvoordattwee partnersweldemeestetijdsamendoorbrengen,maartoch iedernogeeneigenkoop-ofhuurwoningheeft.Voordeze situatiegeldtdetweewoningenregel

Opgrondvandezeregelingkomentweepartnersdiesamenwonentochiederinaanmerking vooreenAOW-pensioenvan70%alszevoldoenaandevolgendeeisen:

• Zezijnongehuwd.

• Zehebbenbeideneeneigenhuur-ofkoopwoningenstaanbeidenopheteigenadres ingeschreven.

• Zebetaleniederdevolledigekostenenlastenvoordeeigenwoning.

• Zekunnenbeidenvrijoverdeeigenwoningbeschikken.

4.5 ANW

DeAlgemenenabestaandenwet(Anw)biedtbestaanszekerheidaannabestaandendiehun partnerofhunouder(s)doordedoodverliezen.Wanthetoverlijdenvaneenpartnerofeen ouderbetekentvaakinkomensverliesvoordenabestaanden.NetalsdeAOWisdeAnween volksverzekeringmeteenzeerruimekringvanverzekerden.VoorhetrechtopeenAnw-uitkering gaatheteromofdeoverledeneverzekerdwasvoordeAnw.VooringezetenenvanNederland geldtdatzijhiervoorvanrechtswegeverzekerdzijn.

DeAnwkenttweeverschillendeuitkeringen:

• nabestaandenuitkeringvoordepartner

• wezenuitkeringvooreenminderjarigkindalshetbeideoudersverliest.

Nabestaandenuitkeringvoordepartner

Nietiedereweduweofweduwnaarheeftrechtopeennabestaandenuitkering.Datisafhankelijk vandegezinssituatie,deleeftijd,degezondheidenhetinkomenvandeweduweofweduwnaar.

Rechtopeennabestaandenuitkeringheeftdenabestaandealshijophetmomentvanoverlijden vandepartner:

• nognietdeAOW-leeftijdheeftbereikt

• zwangerisofdezorgheeftvooreeneigenkindofstief-ofpleegkindtot18jaaróf

• minstens45%arbeidsongeschiktisendezearbeidsongeschiktheidminstensdriemaanden gaatduren.

Nabestaandenpensioen

Eenvolledigarbeidsongeschikteweduwe(33jaar)heeftrechtopeennabestaandenuitkering vanwegehaararbeidsongeschiktheid.Eenweduwnaar(45jaar)diedezorgheeftvoortwee kinderenvan14en16jaar,heefteveneensrechtopeennabestaandenuitkering.Inditgeval vanwegedezorgvoorzijnminderjarigekinderen.

Eengezondeweduwe(30jaar)zonderkinderenenzonderinkomenheeftgeenrechtopeen nabestaandenuitkering.Zijkanindiennodigeenuitkeringaanvragenopgrondvande Participatiewet.Eengezondeweduwnaar(51jaar)meteeninwonendezoonvan19jaarheeft geenrechtopeennabestaandenuitkering.

Partnerbegrip

VoordeAnwwordengehuwdeenongehuwdepartnersgelijkbehandeld.Eenechtgenoot,een geregistreerdepartnereneensamenwonendepartnerhebbendezelfderechtenopeen nabestaandenuitkering.Inhetgevalvaneenmeerpersoonshuishouden,dusalsmeerdantwee meerderjarigepersoneneengezamenlijkehuishoudingvoeren,isergeenrechtopeen nabestaandenpensioen.

Eindenabestaandenuitkering

Denabestaandenuitkeringeindigtals:

• denabestaandeopnieuwtrouwt,eengeregistreerdpartnerschapaangaatofgaat samenwonen

• denabestaandeAOW-pensioenkrijgt

• hetjongstekindvandenabestaande18jaarwordt

• denabestaandeoudernietlangerminstens45%arbeidsongeschiktis.

Nabestaandenuitkeringvooreenex-partner

Eengescheidenechtgenootdieophetmomentvanoverlijdenvandeex-partneralimentatie ontvangt,kannahetoverlijdenvandealimentatiebetalendeechtgenooteenberoepdoenop deAnw.Welmoetdezeex-echtgenootzowelbijdescheidingalsophetmomentvanoverlijden vandeex-echtgenootvoldoenaaneenvandeeisendieookgeldenalsgeensprakeisvan alimentatie.Denabestaandenuitkeringisnooithogerdandealimentatie.Dezeregelinggeldt alleenvoormensendiegetrouwdwarenofdieeengeregistreerdpartnerschapzijnaangegaan endaarnazijngescheiden.Voorsamenwonersdieuitelkaarzijngegaanisergeenrechtop eenAnw-uitkering,ookalhaddendesamenwonerseensamenlevingscontractopgemaakt.

Misbruikdooreen(schijn)huwelijk

OmmisbruiktegentegaanbepaaltdeAnwdateennabestaandegeenrechtheeftopeen nabestaandenuitkeringalsdepartneroverlijdtbinneneenjaarnadatdepartnerszijngetrouwd ofzijngaansamenwonenenopdatmomentalteverwachtenwasdatdepartnerbinneneen jaarzouoverlijden.Wietrouwtmeteenernstigziekepatiëntdietweemaandenlateroverlijdt, kangeenaanspraakmakenopeennabestaandenuitkering.

Langzullenzeleven

Sonya(28jaar)enBarak(30jaar)trouweninapril.InoktoberblijktSonyaernstigziektezijn. Zijkomtinfebruariteoverlijden.Barakblijftachtermetdedochteruiteeneerdererelatievan Sonya.Dezedochterblijftbijhemwonen.BarakheeftrechtopeenAnw-uitkering.

Kylian(59jaar)enCynthia(46jaar)hebbenaltwintigjaareenlatrelatiemetelkaar.Uitonderzoek blijktdatKylianernstigziekis.OmervoortezorgendatCynthiaverzorgdachterblijft,trouwen zeinoktober.TweemaandenlateroverlijdtKylian.Cynthiaisopdatmomentvoor65% arbeidsongeschikt.ZijheeftgeenrechtopeenAnw-uitkering,wantzevoldoennietaande eenjaarstermijn.ZewistenophetmomentvantrouwendatKylianernstigziekwas.

Wezenuitkeringvooreenminderjarigkindalshetbeideoudersverliest Eenminderjarigevanwiebeideouderszijnoverleden,wordtvoordeAnweenvollewees genoemd.Eenvolleweesontvangtinelkgevaltotzijnzestiendejaareenwezenuitkering. Vanaf16jaargeldenaanvullendevoorwaardenomeenwezenuitkeringtekrijgen,zoalshet volgenvaneenstudieofdezorgvoorhethuishouden.Dewezenuitkeringstoptaltijdalsde wees21jaarwordt.

4.6 HoogtevandeAnw-uitkeringen

Nabestaandenuitkering

Denabestaandenuitkeringbedraagtmaximaal70%vanhetbrutominimumloon.Ofditbedrag wordtuitbetaaldisafhankelijkvandeeigeninkomstenvandenabestaande.Hoemeerde nabestaandezelfverdient,hoemindernabestaandenuitkeringhijkrijgt.Voordeinvloeddie heteigeninkomenvandenabestaandeopdeuitkeringheeft,ishettypeinkomenvanbelang: inkomenuitarbeidofinkomenuiteenuitkering.

Vanheteigeninkomenuitarbeidwordtnietmeegerekenddehelftvanhetminimumloonen eenderdevanderestvanhetinkomen.Datheethetvrijlatenvaninkomen.Wieminderdan dehelftvanhetminimumloonverdientheeftnaastditinkomenrechtopeenvolledige nabestaandenuitkering.

Voorheteigeninkomenuiteenuitkering(bijvoorbeelddeWW,WIAofZW)geldtdezevrijlating niet.Deheleuitkeringisvaninvloedopdenabestaandenuitkering.Ditbetekentdatdetotale uitkeringvandenabestaandenuitkeringwordtafgetrokken.

Inkomenweduwebijinkomenuitarbeid

Voordezecasuswordtgerekendmetdevolgendewaarden:

• minimummaandloon€2.069,40

• Anw-uitkering€1.459,53.

Eenweduweheefteenbrutomaandinkomenuitarbeid(loonofwinstuitonderneming)van €1.053permaand.Vanhaarinkomenwordtvrijgelaten50%vanhetminimummaandloon+ 1/3vanderestvanhetinkomen.

Vrijlating50%vanhetminimummaandloon:(€2.069,40x50%)=€1.034,70+ 1/3van(€1.053-€1.034,70=€18,30)=€6,10. Daarmeewordtdevrijlating€1.034,70+€6,10=€1.040,80. €1.053(inkomen)-€1.040,80(vrijlating)=€12,20.

VandeAnw-uitkeringwordtdaarom€12,20afgetrokken. €1.459,53-€12,20=€1.447,33.

Hetinkomenvandeweduweisdan: Loonuitarbeid€1.053+€1.447,33=€2.500,33.

Inkomenweduwebijuitkering

Voordezecasuswordtgerekendmetdevolgendewaarden:

• minimummaandloon€2.069,40

• Anw-uitkering€1.459,53.

Stel,deweduweheefteeninkomenuiteenWW-uitkeringvan€1.053. HaarAnw-uitkeringwordtdan:

MaximaleAnw-uitkering€1.459,53-€1.053(uitkering)=€406,53.

HetinkomenvandeweduwekomtdaarmeeintotaalopdemaximaleAnw-uitkering.Zijkrijgt dezeuittweebronnen:UWV(WW-uitkering)enSVB(Anw-uitkering).

Wezenuitkering

Dehoogtevandewezenuitkeringisafhankelijkvandeleeftijdvandevollewees.Eenweestot 10jaarontvangt32%vanhetminimumloon,eenweestussende10en16jaarkrijgt48%van hetminimumlooneneenweesvan16jaarofouderkrijgt64%vanhetminimumloon.

Dewezenuitkeringisnietafhankelijkvanandereinkomstenofvaneventueelvermogenvan dewees.Dezeuitkeringisvoorallewezenvandezelfdeleeftijdgelijk.

4.7 AlgemeneKinderbijslagwet

DeAlgemeneKinderbijslagwet(AKW)biedtiedereingezetenediedezorgheeftvoorminderjarige kindereneentegemoetkomingindekostenvandeopvoeding.Dezetegemoetkomingheet kinderbijslag.Dekinderbijslagisnietalleenbedoeldvooreigenkinderen,maarookvoorstief-, pleeg-enadoptiekinderen.

Dekinderbijslagiservooriedereen,ongeachtzijninkomenofvermogen.Ookdebedragenvan dekinderbijslagzijnvooriedereengelijk.DeAKWwordt,netalsdeAOWendeAnw,uitgevoerd doorSVB.

Definancieringvandekinderbijslagkomtuitdealgemenemiddelen.Jebetaaltgeenpremie voordezevolksverzekering.

Kinderbijslag in de eerste week van januari, april, juli en oktober.

Rechtopkinderbijslag

Erbestaatrechtopkinderbijslagvooreigenkinderen,stief-,pleeg-enadoptiekinderentot18 jaar.Voorwaardeisweldatzetothethuishoudenbehorenofdoordeverzekerdeworden onderhouden.

Devolgenderegelsgevenaanvoorwelkekinderenrechtopkinderbijslagbestaat:

• Thuiswonendekinderentot16jaargevenaltijdrechtopkinderbijslag.

• Voorthuiswonendekinderenvan16en17jaargeldtdeeisdatze:

– onderwijsvolgenóf

– hiervanzijnvrijgesteldopgrondvandeLeerplichtwetóf

– eenstartkwalificatiehebbenbehaald.

Peildatum

Depeildatumvoorhetrechtopkinderbijslagisdeeerstedagvanhetkwartaal.Ermoetop dezepeildatumrechtopkinderbijslagbestaan.

2januari

Williamwordtop2januarigeboren.Zijnouderskunnenvanaf1aprilkinderbijslagkrijgen.

Aanvraag

Nadegeboorteaangiftekrijgendeoudersautomatischeenaanvraagformuliervoorde kinderbijslagthuisgestuurd.Wiegeenformulierkrijgtmaarwelrechtmeenttehebbenop kinderbijslag,kaneenformulieraanvragenbijSVB.Naditeersteaanvraagformulierhoeven deoudersmeestalnietsmeertedoen,ooknietalsdegezinssituatieverandert.Dewijzigingen komennamelijkviadeBasisregistratiePersonenvanzelfbijSVB.

Hoogteenuitbetalingvandekinderbijslag

Hetbedragdatoudersaankinderbijslagontvangen,isalleen afhankelijkvandeleeftijdvanhetkind.Dekinderbijslag wordtverhoogdalshetkind6jaarwordtennogeenkeer alshetkind12jaarwordt.Alshetkind18jaarwordt,stopt dekinderbijslag.Debedragenindeverschillende leeftijdscategorieëngeldenvooriedereen,ongeachthet inkomenenhetvermogenvandeouders.

Deuitbetalingvindtelkeeersteweekvanhetkwartaal plaats.Dusindeeersteweekvanjanuari,april,julienoktober.

SVB-infooverkinderbijslagenrecentebedragen

Kindmeteenhandicap

Oudersdiehunkindmeteenblijvendelichamelijkeofgeestelijkehandicapthuis verzorgen,komeninaanmerkingvoordubbelekinderbijslag.Voorwaardeisdathetkindeen indicatievanhetCentrumIndicatiestellingZorgheeftvoorminimaaltienurenzorg.

Welkeouderkrijgtkinderbijslag?

Bijgehuwdeofsamenwonendeoudersmaakthetvoordekinderbijslagnietuitwiedekinderen onderhoudt.DeAKWgaatervanuitdatdevrouwdekinderbijslagaanvraagt.Ookalsdeman deaanvraagindient,wordthetgeldaandevrouwovergemaakt.

Alsdeoudersuitelkaargaan,gaatdekinderbijslagnaardeouderbijwiehetkindwoont. Wanneerdeoudersco-ouderschapaangaan,sprekendeouderssamenafhoezedebetaling vandekinderbijslagwillenverdelen.Bijco-ouderschapmakendeoudersafspraken.Daarin staatdatbeideoudershunkindongeveerindezelfdeverhoudingonderhoudenenverzorgen. Alsgeenafsprakenwordengemaakt,krijgtiedereouderdehelftvandekinderbijslag.

4.8 Kindgebondenbudget

Dekinderbijslagiservooralleoudersmetkinderentot18jaar,ongeachthetinkomenvande ouders.Hetkindgebondenbudgetiseenextrabijdragevandeoverheiddieisbedoeldvoor oudersmetkinderenjongerdan18jaardieeenlaagtotgemiddeldgezinsinkomenhebben. DezeoudersontvangenvandeBelastingdienstmaandelijkseenbedragperkind.Ditbedrag komtbovenopdekinderbijslag.Rechtophetkindgebondenbudgetontstaatvanafdemaand dievolgtopdegeboortedatumvanhetkind.Wordteenkindop12meigeboren,danhebben deoudersvanafjunirechtophetkindgebondenbudget.

Marlice

Marlicewordtop12aprilgeboren.

Kinderbijslag

Gaatin

Kindgebondenbudget

Ondervoorwaardenop1mei Automatischop1juli

Gezin met twee kinderen.

Voorwaardenvoorhetkindgebondenbudget

Devoorwaardenominaanmerkingtekomenvooreenkindgebondenbudgetzijn:

• Deoudersontvangenkinderbijslag.

• Erzijnéénofmeerkinderenjongerdan18jaar.

• Hetinkomenvandeouder(s)isniettehoog.

• Hetvermogenvandeouder(s)isniettehoog.

• DeoudershebbendeNederlandsenationaliteitofhebbeneenverblijfsvergunning.

Oudershoevenhetkindgebondenbudgetnietzelfaantevragen.SVB,diedekinderbijslag uitkeert,geeftdegegevensoverhetgezinaandeBelastingdienstdoor.DeBelastingdienst beoordeeltvervolgensofrechtopeenkindgebondenbudgetbestaatenkeertditbudget maandelijksuit.

Inkomenenvermogen

Voorhetkindgebondenbudgetwordenjaarlijksmaximalebedragenvastgesteld.Alseen alleenstaandeoudereeninkomenheeftterhoogtevanhetwettelijkminimumloon,krijgtde ouderhetmaximalebedragaankindgebondenbudget.Heeftdeoudereenpartner,danwordt gekekennaarhetgezamenlijkinkomen.

Erisgeenrechtopeenkindgebondenbudgetalshetvermogenvandeouder(s)hogerisdan demaximalevermogensgrens.

4.9 Samenvatting

DeAlgemeneOuderdomswet(AOW)iservooriedereingezetene.OmdatdeAOWeen volksverzekeringis,bouwtiedereingezeteneAOWop.Hetpercentageaanopbouwperjaar datdepersooningezeteneis(ofwas)is2%AOW.WasiemandvoordeAOW-leeftijdvijftigjaar ingezetene,daniseenrechtvan100%AOWopgebouwd.VoordefinancieringvandeAOWgeldt hetomslagstelsel.Dehuidigewerkendenbetalenpremiedieophetzelfdemomentwordt uitgekeerdaandeuitkeringsgerechtigden.OmdeAOWbetaalbaartehoudenisdeAOW-leeftijd gerelateerdaandegemiddeldelevensverwachting.DeAOW-leeftijdwordtjaarlijksvastgesteld voorovervijfjaar.OphetmomentdatdeAOW-uitkeringstart,vervallenderechtenopoverige uitkeringenuithetsocialezekerheidsstelsel.

HetAOW-pensioenisgekoppeldaanhetminimumloon.DehoogtevanhetAOW-pensioenis daarnaastafhankelijkvandegezinssituatievandepensioengerechtigde.

Hetbegrip'partner'isindesocialezekerheidswettenalsvolgtbeschreven:

• tweemeerderjarigepersonenvoereneengezamenlijkehuishoudingén

• beidenhebbenhunhoofdverblijfindezelfdewoningén

• beidenlevereneenbijdrageaandekostenvandegezamenlijkehuishoudingofzorgenop eenanderewijzevoorelkaar,bijvoorbeelddoorhetdoenvanhuishoudelijkeklusjes.

VoorAOW'ersdieveeltijdbijelkaardoorbrengenbestaatdetweewoningenregel.Tweepartners diesamenwonenkunnendaardoortochinaanmerkingkomenvoortweekeer70% AOW-pensioen.

DeAlgemenenabestaandenwet(Anw)voorzietineeninkomenvoornabestaandendiehun partnerofhunoudersdoordedoodverliezen.DeAnwkenttweeuitkeringen:

• nabestaandenuitkeringvoordepartner

• wezenuitkeringvooreenminderjarigkindalshetbeideoudersverliest.

OmvooreenAnw-uitkeringinaanmerkingtekomenmoetaaneenaantaleisenwordenvoldaan. Zomoetdenabestaandedezorghebbenvooreeneigenkindofpleeg-ofstiefkindjongerdan 18jaarofisdenabestaandeouderophetmomentvanoverlijdenvandepartnerminstens45% arbeidsongeschikt.

Minderjarigenvanwiebeideouderszijnoverledenkunnenondervoorwaardeneen wezenuitkeringkrijgen.Inelkgevaltothetzestiendelevensjaarontvangtdevolleweeseen wezenuitkering.

Denabestaandenuitkeringismaximaal70%vanhetbrutominimumloon.Hetinkomenvande nabestaandeisvaninvloedopdehoogtevandeuitkering.Eendeelvanhetinkomendatde nabestaandezelfverdientwordtvrijgelaten.Dezevrijlatinggeldtnietvooreeninkomenuit eenuitkering.Dehoogtevandewezenuitkeringisafhankelijkvandeleeftijdvandewees.

DeAlgemeneKinderbijslagwetbiedtiedereingezetenediedezorgheeftvoorminderjarige kindereneentegemoetkomingindekostenvandeopvoeding.Dehoogtevandekinderbijslag isvooriedereenhetzelfde.Inkomenenvermogenhebbengeeninvloedopdeuitkering.De kinderbijslagwordtbetaalduitdealgemenemiddelenenwordtperkwartaaluitgekeerd.

Hoofdstuk4 Volksverzekeringen

Hetkindgebondenbudgetiseenextrabijdragevooroudersmetkinderenjongerdan18jaar dieeenlaagtotgemiddeldgezinsinkomenhebben.Netalsdekinderbijslaghoevendeouders hetkindgebondenbudgetnietaantevragen.DeBelastingdienstbeoordeeltofrechtophet budgetbestaat.Hetrechtopeenkindgebondenbudgethangtafvanhetaantalkinderenonder de18jaarenvanhetinkomenenhetvermogenvandeouders.Hetkindgebondenbudget wordtmaandelijksuitgekeerd.

4.10 Kernbegrippen

AOW-pensioen

BijwetgeregeldepensioenuitkeringvooriedereingezetenevanafdeAOW-gerechtigdeleeftijd.

Gezamenlijkehuishouding

Feitelijkvoerenvanéénhuishoudingdoortweemeerderjarigepersonendienietouderenkind vanelkaarzijn.

Kinderbijslag

Tegemoetkomingvooroudersofverzorgersindekostenvandeopvoedingvanminderjarige kinderen.

Kindgebondenbudget

Extrabijdragevandeoverheidvooroudersvankinderentot18jaarmeteenlaagtotgemiddeld inkomen.

Nabestaandenuitkering

InkomensafhankelijkeuitkeringvoorweduwenenweduwnaarsopbasisvandeAnw.

Wees

Minderjarigkindvanwiedeouderszijnoverleden.

Wezenuitkering

UitkeringvoorwezenopbasisvandeAnw.

4.11 Opdrachten

Opdracht1 Jan

RechtopAOW

Janheeftbeslotenomtestoppenmetzijneigenbedrijfomvanafnuvanzijnpensioentegaan genieten.

DevolgendevragenkunjebeantwoordendoornaardewebsitevanSVBtegaanende leeftijdchecktedoen.

SVBAOW

a. Stel,Janisop24februari1960geboren.Opwelkeleeftijdkrijgthijrechtopeen AOW-uitkering?

b. SteldatJanop13juni1963geborenis.OpwelkeleeftijdkrijgthijrechtopeenAOW-uitkering?

c. OpwelkeleeftijdkunjijeenAOW-pensioenkrijgen?

Opdracht2 AOW-pensioen

Hetfilmpjelegthetprobleemgoeduit.Inhetfilmpjegaathetoverdepensioenopbouw,maar ditzelfdesysteemgeldtvoordeopbouwvanhetAOW-pensioen.

Bekijkhetfilmpje. Hetbestepensioenstelsel

a. BeschrijfineigenwoordenwaaromhetnoodzakelijkwasdeAOW-leeftijdteverhogen.Geef minimaaltweeexplicieteoorzaken.

b. Bespreekjeantwoordmeteenmedestudent.Bepaalsamenwatermoetgebeurenomervoor tezorgendatdeAOW-leeftijdniethoefttestijgen.

Opdracht3 Welkerechten?

a. WelkpercentageaanAOWkrijgtdevolgendepersoon?

EenalleenstaandeAOW-gerechtigdedieindevijftigjaarvoorzijnAOWvijftienjaarinhet buitenlandheeftgewoond.

b. WelkpercentageaanAOWkrijgtdevolgendepersoon?

EenmandievijftigjaarvoorafgaandaandeAOW-leeftijdinNederlandwoondeendie38 jaarheeftgewerkt.

Opdracht4 HoogtevanhetAOW-pensioen

a. VulindetabeldehuidigebedragenvanhetAOW-pensioenin.Gadaarbijuitvandeuitkering brutopermaand.Gebruikvoorhetbeantwoordenvandevraag De Kleine Gids.

Alleenstaande

Gehuwd/samenwonend

Uitkeringbrutopermaand

Vakantie-uitkeringbrutoper maand

b. Hoehoogishetbruto-AOW-pensioenvaneenmandiesamenwoontmeteen60-jarigepartner die€190aaninkomenheeft?

c. Hoehoogishetbruto-inkomenvanSjorsenMayasamen?Zijzijnbuitengemeenschapvan goederengetrouwdenhebbenbeideneenAOW-pensioen.

d. Vulhetontbrekendeantwoordin.

EenalleenstaandeAOW'erontvangt %vanhetminimumloon.

EensamenwonendeofgehuwdeAOW'erontvangt %vanhet minimumloon.

Opdracht5 Nieuweliefde

WeduwnaarVanBomen(75)enweduweDeWaard(69)besluitentegaansamenwonen.

Berekendefinanciëlegevolgenvandiestap.Gauitvanhetvolgendeminimumloon:

€2.133permaand Minimumloon

Opdracht6 Partnerbegripenleefsituatie

a. Watwordtbedoeldmet'partnerbegrip'?

b. Wanneerisde'tweewoningenregel'vantoepassing?

Huwelijkopdeoudedag

WeduwnaarVanBomen(75)enweduweDeWaard(69)zijn,ondankshetfeitdatzeerdaardoor financieelopachteruitgingen,vorigjaargaansamenwonen.MevrouwDeWaardheeftdaarom ditjaarhaarhuisverkocht.Zehebbendaardoorgeldoverenbesluitenomtetrouwen.Vande overwaardevanhethuisbetalenzeeenmooihuwelijksfeest.

c. HeefthethuwelijkgevolgenvoorhunAOW-pensioen?

Opdracht7 Anw

a. WelketweeuitkeringenkentdeAnw?

b. Warner(26jaar)woontnogbijzijnvader.Zijnmoederisaloverleden.Hijwoontsamenmet zijnvaderendriejongerezusjesvan12,18en22jaarinhetouderlijkhuis.HeeftWarner rechtopeenAnw-uitkeringalszijnvaderoverlijdtenhijinhetouderlijkhuisvoorzijnzusjes blijftzorgen?Motiveerjeantwoord.

Opdracht8 HoogtevandeAnw-uitkeringen

a. HoewordtdemaximaleAnw-uitkeringberekend?

b. SpeelthetinkomendatiemandverdienteenrolbijeenrechtopeenAnw-uitkering?

c. Kiessteedsdejuisteoptie.

Eenweduwe(28jaar)meteenkindvan3jaarheeftwel/geenrechtopeenAnw-uitkering. Alszijeeninkomenheeftuitarbeid,verlaagtdithaarAnw-uitkeringwel/niet.Ergeldtvoor haarwel/nieteenvrijlating.AlszijeenjaarlaternaontslageenWW-uitkeringkrijgt,geldt voorhaarwel/nieteenvrijlating.

Opdracht9 Anw-uitkeringeninkomen

a. Eenweduwevan40jaarmeteeneigeninkomenvan€2.365permaandheeftdezorgvoor tweekinderenvan10en19jaar.

1. BerekendeAnw-uitkering.

2. Berekenhetmaandelijksinkomen.

Gauitvandevolgendegegevens:

• minimummaandloon€2.069,40

• Anw-uitkering€1.459,53.

b. Eenweduwnaar(46jaar)meteenuitkeringvan€2.165permaandheeftdezorgvoortwee kinderenvan10en19jaar.

1. BerekendeAnw-uitkering.

2. Berekenhetmaandelijksinkomen.

Gauitvandevolgendegegevens:

• minimummaandloon€2.069,40

• Anw-uitkering€1.459,53.

Opdracht10 Uitkeringvoorwees

Zoekdeantwoordenopdevragenopin De Kleine Gids

a. Hoehoogisdebrutowezenuitkeringvooreen8-jarigewees?

b. Hoehoogisdebrutowezenuitkeringvooreen12-jarigewees?

c. Hoehoogisdebrutovakantie-uitkeringpermaandvooreen8-jarigewees?

Opdracht11 AlgemeneKinderbijslagwet

Zoekdeantwoordenopdevragenopin De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid.

a. DefamilieVanArkheeftdriekinderen.Ditjaarishetoudstekind17jaar.Hettweedekind is14jaarenhetderdekindis10jaar.

BerekenhetbedragdatdefamilieVanArkperkwartaalintotaalaankinderbijslagontvangt.

b. Hetisvandaag2april.BijdefamilieRenkenswordtdochterHajargeboren.Hoeveel kinderbijslagkrijgtdefamilieRenkensinditkalenderjaaruitbetaald?

c. DeoudstedochtervandefamilieBenaliwordtop30september18jaar.Hoeveelkinderbijslag krijgtdefamilieBenaliinditkalenderjaaruitgekeerd?

Kindmeteenhandicap

Dekinderbijslagisvoorkinderenmeteenhandicaphoger.Ramon(5jaar)isalsgevolgvaneen lichamelijkestoornisaangewezenopintensievezorg.HetCentrumIndicatiestellingZorgheeft dezezorgbevestigd.

d. HoeveelkinderbijslagkrijgendeoudersperkwartaalvoorRamon?

Opdracht12 Kindgebondenbudget

Maakvoorhetbeantwoordenvandevragengebruikvan De Kleine Gids

a. Ouderskunnenrechthebbenopeenkindgebondenbudget.Aanwelkeeisenmoetenzijdan voldoen?Kiesdejuisteantwoorden. ermoetenminimaaltweekinderenzijn hetvermogenmagniettehoogzijn hetinkomenmagniettehoogzijn allekinderenmoetenjongerzijndan16jaar dekinderenmoetenonderwijsvolgenofdaarvanzijnvrijgesteld

b. WelkeinstantievoertderegelingKindgebondenbudgetuit?

c. Watishetmaximumbedragvoorhetkindgebondenbudgetperkind?

Hoofdstuk5

Zorgenwelzijn

5.1 Inleiding

InNederlandwordtdezorggeregelddoordeoverheid.EnkelebelangrijkewettenzijndeWlz (Wetlangdurigezorg)endeZvw(Zorgverzekeringswet).Voorbeidewettengeldtdatzegelden vooralleingezeteneninNederland.Daarnaastgeldendezewettenvoorzogenoemde grensarbeiders.Datzijnmensendieinhetbuitenlandwonen,maardieinNederlandwerken endaardoorinNederlandloonbelastingbetalen.OokzijzijnvoordeWlzendeZvwinNederland verzekerd.

Naastdegenoemdewetten,dieervoorzorgendatingezetenenverzekerdzijnvoorzorgkosten, isernogdeWetmaatschappelijkeondersteuning(Wmo).Dezevoorzieningwordtgeregeld doordegemeenten.

Metdezewet-enregelgevingprobeertdeNederlandseoverheidervoortezorgendat ingezetenenverzorgdoudkunnenworden.

Zolangmogelijkzelfredzaam

Leerdoelen

• JekunthetsysteemvandeZvwuitleggeneninditverbandde verzekeringsplicht,deacceptatieplichtenhetverplichteeigenrisicobeschrijven.

• Jekuntdebegrippen'basiszorgverzekering','aanvullendeverzekering','naturaverzekering' en'restitutieverzekering'omschrijven.

• JekuntbeschrijvenvoorwelkezorgkostendeWlzeenvergoedingbiedt.

• JekuntbeschrijvenvoorwelkezorgkostendeZvweenvergoedingbiedt.

• JekuntbeschrijvenvoorwelkezorgkostendeWmoeenvergoedingbiedt.

• JekunthetdoelvandeWlz,ZvwenWmobeschrijven.

• Jekunthetbegripenhetdoelvandesocialekaartuitleggen.

5.2 Wetlangdurigezorg

DeWetlangdurigezorg(Wlz)iseenvolksverzekering.IedereingezeteneinNederlandisvoor langdurigezorgverzekerd.

DeWlzheeftalsdoelalleingezetenenteverzekerentegendekostenvanlangdurigezorg. Langdurigezorgiszorgvan24uurperdagdichtbijdeziekeofgehandicapteofbeperkte.Iedere ingezeteneishiervoorautomatischverzekerd.

Wetlangdurigezorg

DeWlzbiedtmedischezorg,bijvoorbeeldbijopnameineengezinsvervangendtehuis,een inrichtingvoormensenmeteenzwaregeestelijkebeperking,eenpsychiatrischziekenhuisof eenverpleeghuis.

DeWlzwordtinopdrachtvandezorgverzekeraarsuitgevoerddoorhetzorgkantoor,datinelke regioaanwezigis.AparteaanmeldingofinschrijvingvoordeWlzisnietnodig.

Indicatie

DeWlzvergoedtdezorgalleenalshetCentrumIndicatiestellingZorg(CIZ)heeftvastgesteld datdezorgechtnoodzakelijkis.Wiebijvoorbeeldopgenomenmoetwordenineenverzorgingsofverpleeghuis,krijgteersteenmedewerkervanhetCIZopbezoekvoordeindicatiestelling. GeefthetCIZeenindicatieaf,danwordtdeopnameineenerkendverzorgings-ofverpleeghuis doordeWlzvergoed.

Eigenbijdrageregeling

DeWlzkenteeneigenbijdrageregeling Dezeregelinggeldtvoorverzekerdenvan18jaaren ouderdiezijnopgenomenineentehuisofinrichting.Dehoogtevandeeigenbijdrageis afhankelijkvanhetinkomen.Ergeldteenlagere(inkomensafhankelijke)eigenbijdragevoor kortdurendeopnames.Voorlangdurigeopnamesgeldtmeestaleenhogeeigenbijdrage.Er zijnuitzonderingenopdehogeeigenbijdrage,bijvoorbeeldalsdepartnernogthuiswoonten hethuishoudenvandeverzekerdedoorloopt.HetCentraalAdministratieKantoor(CAK)intde eigenbijdrage.

CAK:eigenbijdrageWlz

ViervormenvanWlz-zorg

DeWlzkentvierverschillendevormenvanzorg:

• zorgmetverblijfineeninstelling

• eenvolledigpakketaanhuis

• eenmodulairpakketaanhuis

• eenpersoonsgebondenbudget(pgb).

Deeerstedrievormenvanzorgzijnvormenvanzorginnatura:deverzekerdeontvangtdezorg enbetaaltdaarnietdirectvoor.Hetpgbiseenbedragingeldwaarvoordeverzekerdezelfzijn zorgkaninkopen.DitwordtuitgekeerdindevormvaneentrekkingsrechtbijSVB.Dathoudt indatdeverzekerdehetgeldnietzelfinhandenkrijgt,maareruitkanputtenbijhetinkopen vanzorg.

Bijeenvolledigpakketaanhuiskrijgtdeverzekerdeallezorgdiehijandersineeninstelling zoukrijgen,maarhijkrijgtdiezorgnuinzijneigenhuis.Eénzorgaanbiederisverantwoordelijk voordezorgvandezeverzekerde.Bijeenmodulairpakketsteltdeverzekerdezijnzorgpakket zelfsamen.Erkandaneencombinatiezijntussenzorgthuis,zorgineeninstellingeneenpgb.

5.3 Zorgverzekeringswet

DeZorgverzekeringswet(Zvw)verplichtiedereingezeteneomeenzorgverzekeringaftesluiten voorhetzogehetenbasispakket.Alleenerkendegemoedsbezwaardenkunnenzichaandeze verplichtingonttrekken.HetbasispakketishetindeZvwbeschrevenpakketvanzorgkosten waarvandewetgevervindtdatiedereingezetenedaarvoorverzekerdmoetzijn.

Elkjaarop1januarimoetiedereverzekerdebepalenofhijbijdezelfdezorgverzekeraarblijft ofdathijoverstaptnaareenanderezorgverzekeraar.

Deoverheidpastdedekkingjaarlijksaan.Ditkanbetekenendatbepaaldezorguithetpakket wordtgehaald,maarookdatnieuwezorgaanhetpakketwordttoegevoegd.

BasispakketviaRijksoverheid.nl

Er zijn vele soorten aanbieders van de zorgverzekering.

Acceptatieplicht

Tegenoverdeverplichtingvandeingezetenenomzichteverzekerenstaatdeacceptatieplicht vandezorgverzekeraar.Meldtiemandzichbijdezorgverzekeraaraanvoorhetbasispakket, danmagdezorgverzekeraarhemnietweigeren.Daardoorkaniedereenzichvoorzorg verzekeren,ookmensendieveelzorgnodighebben.Omdatdewetgeverdedekkingvaststelt, biedenallezorgverzekeraarsopdezorgverzekeringdezelfdedekking.

Nominalezorgpremie

Deverzekerdebetaaltdenominalepremierechtstreeksaandezorgverzekeraar.InNederland zijnzorgverzekeraarswettelijkverplichtomuiterlijkop12novemberhunpremiesvoorhet komendejaarbekendtemaken.TraditioneelisDSWdeeerstezorgverzekeraardiezijnpremie openbaarmaakt,vaakalinseptember.Erzijnverschillendewebsiteswaaropjedepremies kuntvergelijken,waaronderdevergelijkingssiteZorgwijzer.

Depremiediedezorgverzekeraarbekendmaakt,geldtalleenvoordebasisdekkingdiede wetgeverbepaalt.Dezepremiegeldtvooriedereendiezichbijdieverzekeraarverzekert.De zorgverzekeraarmaggeenhogerepremievragenaanoudereofziekeverzekerden.Ditheet hetdifferentiatieverbod.

VergelijkingssiteZorgwijzer

Inkomensafhankelijkepremie

Deinkomensafhankelijkepremiebestaatuiteenbepaaldpercentagevanhetinkomenvan deverzekerde.Dezepremievaltonderdewerkgeverslasten.Dewerkgeverofuitkeringsinstantie betaaltdezepremieaandeBelastingdienst.Zelfstandigondernemersbetalendeze inkomensafhankelijkebijdrageviadeaangifteinkomstenbelasting.

Geenpremie

Jongerentot18jaarbetalengeenpremievoordezorgverzekering.Zijzijngratisverzekerdop depolisvanéénvandeouders.

Aanvullendezorgverzekering

Bepaaldezorgkosten,zoalstandartskosten,fysiotherapieenalternatievegeneeswijzen,vallen nietofondervoorwaardenonderdedekkingvandezorgverzekering.Alsmensendezezorg welvolledigwillenverzekeren,kunnenzijdaarvooreenaanvullendezorgverzekeringafsluiten. Dezeaanvullendezorgverzekeringisdusnietverplicht.Dezorgverzekeraarmageenaanvraag vooreenaanvullendeverzekeringafwijzenalsdeverzekeraarverwachtdatdeverzekerdeveel zorgkostenzalmaken.Deaanvullendezorgverzekeringvaltdoordevrijheidvoorverzekerden enverzekeraarsnietonderhetstelselvandesocialezekerheid.

Tandartskostentot18jaaronderbasisdekking

DekostenvoordetandartsvallenvoorTim(15jaar)onderdedekkingvande basiszorgverzekering.VoorzijnzusCobie(19jaar)zijnopdebasiszorgverzekeringdekosten nietgedekt.Zijkandaarvooreenaanvullendezorgverzekeringafsluiten.

Onverzekerden

Hetsysteemvandezorgverzekeringgaatervanuitdatiedereenzichaandeplichthoudtom zichvoorzorgteverzekeren.Tochisereenbeperktegroepdiezichnietverzekert. OnverzekerdenkrijgeneenbriefvanhetCAK(CentraalAdministratieKantoor)methetdringende verzoekzichalsnogbinnendriemaandenteverzekeren.Geeftdebetrokkenegeengehooraan ditverzoek,danvolgteentweedebrief.Ditiseenbeschikkingwaarineenbestuurlijkeboete wordtopgelegd.Gaathetomeenonverzekerdeminderjarige,danwordtdeboeteaanzijn wettelijkevertegenwoordigeropgelegd.Alsookdezetweedebriefgeeneffectheeft,volgtdrie maandendaarnaweereenbeschikkingmetnogeenkeereenbestuurlijkeboete.Alsondanks dezetweeboetesnoggeenverzekeringwordtafgesloten,sluithetCAKeenzorgverzekeringaf bijeenverzekeraar.Depremievoordezezorgverzekeringwordtingehoudenophetloonofde uitkeringvandeverzekerde.Deverzekerdebetaaltvanafdatmomentdebestuursrechtelijke premie.Dieishogerdandepremiediehijbetaaltwanneerhijzelfdezorgverzekeringafsluit.

5.4 EigenrisicoeneigenbijdrageZvw

Eigenrisico

Vooralleverzekerdenvanaf18jaargeldteenverplichteigenrisicovoordezorgkostendie onderdebasisdekkingvallen.

Ditverplichteeigenrisicoisaleenaantaljarengelijkgeblevenop€385.Deverzekerdebetaalt doorditeigenrisicodeeerste€385aanziektekostenzelf.Dekostenvoordehuisarts,de verloskundigeendekraamzorgvallenbuitenditeigenrisico.Naasthetverplichteeigenrisico iserdemogelijkheidomvrijwilligeenhogereigenrisicoaftesprekenvan€100totmaximaal €500bovenophetverplichteeigenrisico.Zo’nvrijwilligeigenrisicokanvooreenverzekerde aantrekkelijkzijn,omdathijdaardooreenlagerepremiebetaalt.Maarvoormensenmeteen laaginkomenishetbelangrijkdatzijnietvooreenhogereigenrisicokiezen.Zijkunneneen verhoogdeigenrisiconietdragenalszijtochzorgkostenmoetenmaken.

Tijdensdeverkiezingstijdwordthetverplichteeigenrisicoweleensgebruiktomeenkiezer overtehalenomopeenbepaaldepolitiekepartijtestemmen.

Verplichteigenrisicotijdensverkiezingstijd

Eigenbijdrage

Voorbepaaldezorgdieindebasisverzekeringzitmoeteenverzekerdeeeneigenbijdrage betalen.Eeneigenbijdrageisietsandersdaneeneigenrisico.Dezeeigenbijdragegeldtvoor onderanderekraamzorg,bepaaldegeneesmiddeleneneengehoorapparaat.Dieeigenbijdragen

wordendoordeoverheidbepaaldenkunnenjaarlijksveranderen.Goedisomditaltijdeven natekijkenopdewebsitevandeRijksoverheid.Dehoogtevandeeigenbijdragestaatniet vast,maarkanafhankelijkzijnvandesituatiewaarindezorgwordtverleend.

Eigenbijdragenzorg

Eersteigenbijdrageendaarnaeigenrisico

Bijzorgwaarvoorjenaastheteigenrisicoeeneigenbijdragebetaaltgeldthetvolgende:

• Jebetaalteerstdeeigenbijdrage.

• Hetbedragdatoverblijftvaltvervolgensonderhetverplichteigenrisico.

• Hetbedragdatdaarnaoverblijftvaltonderhetvrijwilligeigenrisico(alsiemanddatheeft).

• Hetbedragdatdanoverblijftbetaaltdezorgverzekeraar.

Verschil tussen eigen bijdrage en eigen risico

Basisverzekering

Eigenbijdrage

Eenwettelijkeeigenbijdragevoor bepaaldezorg,hulpmiddelenen medicijnen.

Eigenrisico (verplichtof vrijwillig) kostenzelfbetaalt.Allekostenboven diteigenrisicobetaaltde zorgverzekeraar.

Geeneigenrisico voor

Aanvullendeverzekering

Afhankelijkvandevoorwaardenvan deverzekeraar.

Geen. Eriseeneigenrisicovoorbepaalde zorg,hulpmiddelenenmedicijnen. Ditbetekentdatjeeendeelvande

Onderandere:huisarts,kraamzorg enverloskunde,zorgvooriemand jongerdan18jaar.

5.5 Soortenzorgverzekeringen

Naastdekeuzeomalleendebasisdekkingtenemenofookeenaanvullende ziektekostenverzekeringkunjealsverzekerdenogeenaantalkeuzesmaken:

• collectiefofindividueelverzekeren

• natura-ofrestitutieverzekering.

Collectiefofindividueel

Eencollectieveverzekeringwilzeggendateengrotegroepverzekerdenzichaanmeldt.Voor bijnaiedereverzekerdeiserweleenmogelijkheidomzichbijeencollectiefaantesluitenvia hetwerk,eenberoepsvereniging,eenvakbondof(voorbijstandsgerechtigden)deSociale Dienst.Eencollectieveverzekeringisaantrekkelijk,omdatdeverzekeraarindatgevalspecifieke dekkingkangevendieaansluitopdesituatievandedoelgroep.Jekuntdandenkenaan cursussenTillenvoorbouwvakkersofhetaanbiedenvantrainingendiegaanoveromgaanmet werkdrukinhetonderwijs.Voordeaanvullendedekkingenmogencollectievennogkorting gevenopdepremie.

Aansluitenbijhetcollectiefisnooitverplicht.Iemandmagzichaltijdindividueelverzekeren. Daarmeemistdezepersoonweleventueleextradekkingeneneenmogelijkekortingopde aanvullendeverzekering.

Naturaofrestitutie

Deverzekerdekanbijdemeesteverzekeringenkiezenuiteennatura-ofrestitutieverzekering. Bijeennaturaverzekeringkeertdezorgverzekeraardevolledigekostenuitwanneerde verzekerdenaareenzorgverlenergaatwaarmeedezorgverzekeraareenovereenkomstheeft. Dezorgverzekeraarmaaktprijsafsprakenmetdezezorgverleners,waardoordezorggoedkoper is.Gaatdeverzekerdenaareenzorgverlenerwaarmeegeenovereenkomstisgesloten,dan betaaltdezorgverzekeraareendeelvandekosten,bijvoorbeeldmaximaal70%vandegemaakte kosten.

Bijeenrestitutieverzekeringmagdeverzekerdezelfkiezenbijwelkezorgverlenerhijzorg krijgt.Alsdezorgkostennietteveelafwijkenvandegemiddeldezorgkosten,zalde zorgverzekeraardekostenvolledigvergoeden.

Naturaenrestitutie

Murat(21jaar)heefteenzorgverzekeringopnaturabasis.Hijgaatvoordezorgnaarzorgverlener Verstraeten.Daarmeeheeftzijnzorgverzekeraargeenovereenkomstafgesloten.Indepolis staatdatdezorgverzekeraarindatgevalmaximaal70%vandezorgkostenvergoedt.

Theo(23jaar)heeftbijdezelfdeverzekeraaralsMurateenzorgverzekeringoprestitutiebasis. HijgaatvoorzijnzorgooknaarzorgverlenerVerstraeten.Omdatdezorgkostennietergafwijken vandegemiddeldezorgkosten,betaaltdezorgverzekeraardevolledigekostenaanTheo.

Zoweldenatura-alsderestitutieverzekeringhebbenvoor-ennadelen

Zorgverzekering

Natura

Restitutie

Voordeel

Nadeel

• • Minderkeuzewatbetreft behandelaarofinstellingom volledigevergoedingtekrijgen.

Dezorgverlenerdientde rekeningrechtstreeksinbijde zorgverzekeraar.

• Vaakeenlagerepremie.

Meerkeuzevrijheidwatbetreft zorgverlenersdievolledig wordenvergoed.

•

• Deverzekeringismeestal duurderdaneenverzekeringin natura.

• Bijeenaantalzorgverleners eerstzelfdefactuurbetalenen daarnaeenvergoedingvande verzekeraarvragen.

5.6 Wetmaatschappelijkeondersteuning

DeWmo(Wetmaatschappelijkeondersteuning)isgeensocialeverzekering,maareensociale voorziening.DeuitvoeringvandeWmoligtbijdegemeenten.

Gemeentenhebbendoordezewetdetaakgekregenomdesocialesamenhanginwijkenen buurtentebevorderen.Daarnaastmoetengemeentenhuninwonersondersteunenalszijhulp nodighebbenbijzelfredzaamzijnofbijhundeelnameindemaatschappij.DeWmoheeftals doelomervoortezorgendatiedereenkanmeedoenindesamenleving,vooralmensendie

doorouderdom,ziekteofeenbeperkingondersteuningnodighebben.DeWmoisbedoeldom zelfredzaamheidenparticipatietebevorderenentevoorkomendatmensenineensociaal isolementraken.

DeWmo,zowerkthet

Wmoalsvangnet

DekernvandeWmoisdatdeburgererindeeerste plaatszelfmetfamilie,burenenvriendenuitmoet komen.Alsdatnietlukt,denktdeoverheidmee. Voorzieningenwordentoegekendophetmomentdat ergeenvoorliggendevoorzieningenmeerzijn.Dusals ergeenanderemanierenzijnomeenvoorzieningte krijgen.Wiebijvoorbeeldvooreenvoorzieningterecht kanbijdezorgverzekeraar,kangeenberoepdoenop deWmo.Elkegemeentebiedtalgemenevoorzieningen enmaatwerkvoorzieningen.

Wmo-loket van een gemeente.

Elkegemeenteorganiseertdetoegangtotondersteuningophaareigenmanier.Sommige gemeentenkiezenvoorhetWmo-loket.Veelgemeentenkiezenvoorsocialewijkteams,waar mensenterechtkunnenmethunhulpvraag.Wathetwijkteampreciesdoetverschiltper gemeente.

Algemenevoorziening

Eenalgemenevoorzieningisvrijtoegankelijk,zondervoorafgaandonderzoeknaarpersoonlijke omstandigheden.Voorbeeldenvanalgemenevoorzieningenzijn:

• boodschappenserviceenmaaltijdservice

• VeiligThuis

• ontmoetingsruimtevoormensendieeenzaamzijnen(daklozen)opvang

• hulpaanbuurthuizenenverenigingen.

Iedereinwonervandegemeentekangebruikmakenvandealgemenevoorziening.Meestal betaaljedaarvooreeneigenbijdragevan€21(2025).Maarhetkanzijndatdegemeenteeen extrabijdragevraagt.Daaromishetbelangrijkombijdegemeentenatevragenwelkeregels zijhanteert.

Maatwerkvoorziening

Maatwerkvoorzieningis,andersdaneenalgemenevoorziening,opmaatgemaaktvooreen persoon.Degemeentedoeteerstonderzoeknaardepersoonlijkesituatievandeaanvrager. Ookvoormaatwerkvoorzieninggeldtdeeigenbijdrage,maardezebijdrageisvooriedereen gelijk.

Voorbeeldenvanmaatwerkvoorzieningenzijn:

• vervoervoormensendieslechtterbeenzijnennietmethetopenbaarvervoerkunnenreizen

• individuelebegeleiding

• beschermdewoonpleken/ofdagbesteding

• aanpassingenindewoning

• ondersteuningvanmantelzorgers

• huishoudelijkehulp

• maatschappelijkeopvang.

Wmo-verordening

DeWmoiseenzogenoemdekaderwet.Ditbetekentdatdegemeentenbinnendegrenzenvan dewetzelfhetbeleidmakenenditvastleggenineenWmo-verordening.Indezeverordening wordenookdeeigenbijdragenvastgestelddiemensenmoetenbetalenalszijgebruikmaken vandealgemenevoorzieningenvandeWmo.OmdatelkegemeenteeeneigenWmo-verordening heeft,kandeuitvoeringvandeWmopergemeenteverschillen.

Jewordtwelofnietopgehaald

Rick(8jaar)woontindegemeenteDudewaal.Zijnoudershebbenbijdegemeentevervoervan huisnaarschoolenterugaangevraagd.Ditheeftdegemeentetoegekend.Rickwordtelkedag vanhuisopgehaalddooreentaxibusje.Daarkunnenmaximaalzevenkinderenin.'sMiddags wordthijweermetditbusjethuisgebracht.

Nina(8jaar)woontindegemeenteWestererven.ZijzitopdezelfdeschoolalsRick.Ookhaar oudershebbenbijdegemeentevervoervanhuisnaarschoolenterugaangevraagd.Deze gemeenteregelthetandersdandegemeentewaarinRickwoont.DeoudersvanNinamoeten haarelkedagbijeenopstapplaatsinhetdorpbrengen.DaarwordtNinadooreenbusopgehaald envervolgensnaarschoolgebracht.Indezebuskunnen27kinderentegelijkwordenvervoerd. 'sMiddagsstaptNinabijdeopstapplaatsweeruitdebus.

5.7 Persoonsgebondenbudget

Meteenpersoonsgebondenbudget(pgb)kaniemandzelfzorgofondersteuninginkopen. Daarmeekrijgenmensenmeereigenregieenkeuzevrijheidindezorgdiezenodighebben.

Pgbiseenbedragwaarmeeiemandzelfzorgofondersteuninginkoopt.Depersoondiehet pgbvoordezorggebruikt,wordteenbudgethoudergenoemd.Eenbudgethouderbepaaltzelf waar,wanneerenvanwiehijdezorgkrijgt.Omdatdebudgethouderzorgverlenersindienst neemtomzorgteverlenen,wordtdebudgethouderwerkgever.Ditisandersdanwanneerde gemeenteofeenzorgkantoordezorginkooptenregelt.Datlaatsteheetzorginnatura.

Watiseenpgb?

Pgbwatmoetjenudoen?

Rechtopeenpgb

Iedereendiezorgenondersteuningnodigheeftkaninaanmerkingkomenvooreenpgb.Het pgbiseenkeuzevooralsiemandzorgnodigheeft.Eenpgbisbeschikbaarbijdevolgendevier wetten:

• Jeugdwet

• Wmo

• Wlz

• Zvw.

Pgb-vaardig

Bijdekeuzevooreenpgbkomtwelheteenenanderkijken.Depersoondieeenpgbaanvraagt wordtopdatmomentookwerkgever.Hijhuurtnamelijkmenseninomvoorhemtezorgen. Ookmoetdezepersooneenpgbkunnenbeherenofditkunnenleren.Depersoonmoet pgb-vaardigzijn.Degemeente,hetzorgkantoorofdezorgverzekeraarcontroleertofde aanvragerpgb-vaardigis.

SVB

Degenedieeenpgbontvangtkrijgtgeldtotzijnbeschikking.Ditgeldmaghijalleenuitgeven aandezorgdieistoegekend.Overhetuitgevenvanhetgeldmoetdebudgethouder verantwoordingafleggen.Alleswatgeregeldmoetenworden,waaronderdebetalingvanhet loonvandemedewerkers,looptviaSVB.

5.8 Socialekaart

Wanneerjehebtachterhaalddatjeinaanmerkingkomtvoorprofessionelehulp,moetjedeze hulpnogvinden.Daarvoorisdesocialekaartontwikkeld.DesocialekaartendeWmohebben eensterkerelatiemetelkaar,omdatbeidegerichtzijnophetondersteunenvanburgersdie hulpnodighebbeninhetdagelijksleven.Desocialekaartisvooraleendigitaalhulpmiddel voorburgersendeWmo-consulentenomzichttekrijgenopdemogelijkeondersteuningdie beschikbaaris.Metdesocialekaartkunnenburgerszelfinformatievinden.Maarook professionalskunnendesocialekaartgebruikenomcliëntendoorteverwijzennaarpassende dienstenofvoorzieningeninderegio.Desocialekaartisdaarmeeeenpraktischhulpmiddel ominvullingtegevenaaneenbelangrijkdoelvandeWmo:mensenzelfredzaammakenen ervoorzorgendatzijzelfstandiginformatiekunnenvindenoverhulpenondersteuning.

Socialekaart

Desocialekaartkentverschillendeinvalshoeken,zoalswonen,welzijn,jongeren,inkomen, werkengezondheid.

Waarkunjedesocialekaartvinden?

Desocialekaartkunjeonlinevinden.Veelgemeentenhebbenalhuneigensocialekaart.Omdat elkegemeentehaareigensocialekaartmaakt,kunnendelay-outeninrichtingdaarvaner steedsandersuitzien.Maardeinhoudkomtingrotelijnenovereen.Demeestegemeenten hebbenophunwebsiteeenheelduidelijkeverwijzingnaardesocialekaart.

Ganaardesocialekaart. Linkopdewebsitenaardesocialekaart

Contactgegevens

Namen,adressen,telefoonnummers,e-mailadressenenwebsitesvanorganisatiesdiezorgen ondersteuningbieden.

Beschrijvingvandiensten

Eenoverzichtvanwatdeorganisatiespreciesdoen,zoalsmaatschappelijkwerk,psychologische hulp,verslavingszorg,ouderenzorgofjeugdhulp.Perorganisatiewordtvaakuitgelegdwatde specialisatieszijn.Viadesocialekaartkunjevaakeenvoudigopdewebsitevandeorganisatie komen.

Doelgroepen

Specifiekegroepenwaarvoordedienstenbedoeldzijn,zoalskinderen,jongeren,ouderen, mensenmeteenbeperkingofmigranten.

Informatieoververwijzing

Informatieoverhoejetoegangkrijgttotdediensten.Hebjebijvoorbeeldeenverwijzingvan eenartsofeenberichtvandegemeentenodig?

5.9 Samenvatting

DeWlz(Wetlangdurigezorg)iseenvolksverzekeringenheeftalsdoelalleingezetenente verzekerentegendekostenvanlangdurigezorg.HetCentrumIndicatiestellingZorgsteltvast ofiemandinaanmerkingkomtvoorvergoedingvanzorgvanuitdeWlz.VoordeWlzbetaalje alsjeouderbentdan18jaareeneigenbijdrage.Dezebijdrageisafhankelijkvandepersoonlijke situatievandezorgvrager.

OpgrondvandeZvwisiedereingezeteneverplichtzichvooreenbasispakketvanziektekosten teverzekerenbijeenzorgverzekeraar.Dezezorgverzekeraarheefteenacceptatieplicht,zodat iedereenverzekerdkanzijn.Inhetbasispakketzittenvergoedingenvoordenoodzakelijke ziektekosten.Wiemeerzorgvergoedwilkrijgenkaneenaanvullendeverzekeringafsluiten.

Voordezorgverzekeringbetalenverzekerdenoptweemanierenpremie:eennominalepremie eneeninkomensafhankelijkepremiediedoordewerkgeverofhetuitvoeringsorgaanwordt betaald.Zelfstandigondernemersbetalendeinkomensafhankelijkepremieviade belastingaangifte.

Deoverheidbepaaltjaarlijkswathetverplichteeigenrisicovoordebasiszorgverzekeringis. Heteigenrisicoistot2027vastgesteldop€385.Deverzekerdebetaalthierdoordeeerste€ 385aanziektekostenzelf.Dekostenvoordehuisarts,deverloskundigeendekraamzorgvallen buitenditeigenrisico.Omeenlagerepremietekrijgenkaneenverzekerdeervoorkiezennaast hetverplichteeigenrisiconogeenvrijwilligeigenrisicotenemen.

Naasteeneigenrisicobestaatvoorbepaaldezorgnogeeneigenbijdrage.Dezeeigenbijdrage kanvantoepassingzijnoponderanderekraamzorgofmedicijnen.Dehoogtevandeeigen bijdragestaatnietvast,maarisafhankelijkvandesituatiewaarindezorgwordtverleend.

Hetismogelijkomviaeencollectiefeenzorgverzekeringaftesluiten.Ditkanvoordelengeven, zoalskortingopdeaanvullendeverzekeringspremieofextradekkingendieaansluitenopde aardvanhetwerk.Daarnaastkunjekiezenvooreennatura-ofrestitutieverzekering.

DeWmoiseenvoorzieningenwordtdoordegemeenteuitgevoerd.Dezewetzorgtervoordat mensenkunnenblijvenmeedoenindesamenleving.DeWmobiedtalgemenevoorzieningen enmaatwerkvoorzieningen.

Meteenpersoonsgebondenbudgetkaniemandzelfzorginkopenendaarmeedezorgzelfnaar behoefteinrichten.Degenediedezorginkooptisbudgethouderenwordtdoordezefunctie werkgever.Iemandkaneenpgbaanvragenalshijpgb-vaardigis.Eenberoepophetpgbkan alserrechtisopeenuitkeringopgrondvandeWmo,Wlz,ZvwofJeugdwet.

Indesocialekaartkunnenburgersenhulpverlenersinformatievindenoverorganisatiesdie diensten,productenenactiviteitenaanbiedenbinnenhetsocialedomein.Demeestegemeenten hebbeneensocialekaartophunwebsitestaan.Hetdoelvandesocialekaartisomburgerste helpenzelfredzaamtezijn.

5.10 Kernbegrippen

Aanvullendpakket

Ziektekostendiebuitenhetbasispakketvallenenwaartegenverzekerdenzichopvrijwillige basiskunnenverzekeren.

Acceptatieplicht

Verplichtingvandezorgverzekeraaromiedereingezetenediezichaanmeldtvooreen verzekeringvanhetbasispakketvanziektekostentegendezelfdevoorwaardenteaccepteren.

Basispakket

Ziektekostenwaartegeniedereingezetenezichverplichtmoetverzekerenbijeen zorgverzekeraar.

Budgethouder

Depersoondiehetpgbgebruiktvoorzijnzorg.

CentrumIndicatiestellingZorg

CIZ.IndicatieorgaanvoordeWlzdatvaststeltofeenverzekerdeinaanmerkingkomtvoor Wlz-zorg.

CIZ

CentrumIndicatiestellingZorg.IndicatieorgaanvoordeWlzdatvaststeltofeenverzekerdein aanmerkingkomtvoorWlz-zorg.

Collectieveverzekering

Zorgverzekeringwaarbijeengroepverzekerdenzichaanmeldtalsverzekerde.

Differentiatieverbod

Dezorgverzekeraarmaggeenhogerepremievragenaanoudereofziekeverzekerden.

Inkomensafhankelijkepremie

Deelvandepremiewaarvandehoogteafhankelijkisvanhetinkomenvandeverzekerdeen datdeBelastingdienstinhoudtophetinkomen.

Naturaverzekering

Zorgverzekeringwaarbijdebehandelaarzijnrekeningrechtstreeksindientbijde zorgverzekeraar.Deverzekerdekrijgtzorgvanzorgverlenerswaarmeedezorgverzekeraareen overeenkomstheeftafgesloten.

Nominalepremie

Premiebedragdatdeverzekerdepermaandbetaaltaanzijnzorgverzekeraar.

Persoonsgebondenbudget

Bedragingeldwaarmeeeenverzekerdezijnzorgofzijnmaatschappelijkeondersteuningzelf kaninkopenopbasisvaneentrekkingsrechtbijSVB.

Restitutieverzekering

Zorgverzekeringwaarbijdeverzekerdezijnrekeningenvoorziektekosteneerstzelfbetaalt, waarnahijdezedeclareertbijzijnzorgverzekeraar.Deverzekerdeisvrijinhetkiezenvande zorgverlener.

Trekkingsrecht

Rechtvaneenverzekerdeopeenbepaaldbedragdatinhetkadervaneenpersoonsgebonden budgetaanhemistoegekendendatdoorSVBwordtbeheerd.

Verzekeringsplicht

Verplichtingvaniedereingezeteneomzichvoorhetbasispakketvanziektekostenbijeen zorgverzekeraarteverzekeren.

Zorginnatura

Degemeenteofeenzorgkantoorkooptdezorginenzorgtdathetgeregeldenuitgevoerd wordt.

5.11 Opdrachten

Opdracht1 Tandartskosten

Tandarts

Jekomtnetvandetandarts.Dieheeftnogalwatwerkgehadaanjouwgebit.Erzijngaatjes gevuldendemondhygiënistheefttandsteenverwijderd.Detandartsheeftjeookeenverwijzing naardeorthodontistmeegegeven.Bijjouisgeensprakevaneenontwikkelingsstoornisof afwijkingindemond,maardetandenkunnenmeteenbehandelingvandeorthodontistmooi rechtwordengezet.Detandartsadviseertjouomthuistevragenhoezijdaaroverdenken.

Jeverteltditthuis.Jouwoudersvragenzichafofdezekostendoordezorgverzekeringworden vergoed.Zehebbengeenaanvullendetandartsverzekeringafgesloten.Jijwiltditweleven voorzeuitzoekenviadewebsitesvandeRijksoverheidenZorginstituutNederland.

Zorgverzekeringbasisdekking HoewerktdeZorgverzekeringswet?

a. Stel,jebentophetmomentvandebehandeling17jaar.Hoeveelmoetenjouwoudersvoor dezebehandelingenbetalen?

b. Vallendekostenvanorthodontieonderdedekkingvandebasiszorgverzekering?

c. Jeoudersstellenjouvooromvanafjeachttiendezelfeenverzekeringaftesluiten.Daarin moetookorthodontiewordenmeeverzekerd.Welkeverzekeringhebjedannodig?

Opdracht2 Wetlangdurigezorg

a. WelkorgaanvoertdeWlzuit?

b. WelkorgaandoetdeindicatieinhetkadervandeWlz?

c. WatishetdoelvandeWetlangdurigezorg(Wlz)? ondersteunenvanmensenmeteenhandicapbijhetvindenvanwerk biedenvanzorgaanmensendieintensievezorgnodighebben bevorderenvanmantelzorgenvrijwilligerswerk

d. WelkezorgvaltNIETonderdeWlz?

verblijfineenzorginstelling begeleidingbijzelfstandigwonen verplegingenpersoonlijkeverzorging

Opdracht3 Zorgverzekeringswet

a. Welkeuitspraakisjuist?

Eenzorgverzekeraarmoetvoorhetbasispakketiedereaanvrageraccepteren. Eenpersoonmeteenernstigeziektemagvoorhetbasispakketdoordezorgverzekeraar geweigerdworden.

Eenzorgverzekeraarmoetvoordeaanvullendeverzekeringiedereaanvrageraannemen.

b. Opwelkeuiterlijkedatumkunjeoverstappennaareenanderezorgverzekeraar? maandelijksopdeeerstedagvandemaand jaarlijksop1januari dagelijks,meteenopzegtermijnvaneenmaand

c. Bepaalindevolgendesituatiesaandehandvandevoorwaardenofdegenoemdezorgis verzekerdonderdezorgverzekering(basisdekking).

Basispakketzorgverzekering

Welonderdebasisdekking

Nietonderdebasisdekking

Pim(56jaar)gaatnaarhetziekenhuis voorfoto'svanzijngebrokenenkel.

Jildou(21jaar)gaatnaardetandarts.Hij vulteengaatjeinhaarkies.

Marcel(30jaar)gaatnaareenhomeopaat omvanzijnhuidaandoeningaftekomen.

Louai(16jaar)isnaeenongelukmet vuurwerkgeopereerdaanzijnoog.

Tinie(83jaar)krijgteenpacemaker vanwegehaarhartklachten.

Pascal(36jaar)krijgtfysiotherapie vanwegerugklachten.

Opdracht4 EigenrisicoeneigenbijdrageZvw

a. Janita(15jaar)gaatnaardehuisarts.Dehuisartsschrijfthaarmedicijnenvoor.Dekosten zijn:

Consulthuisarts:€35,91.Demedicijnenkosten€18.

Hetzijndeeerstezorgkostendiezijditjaarmaakt.

Hoeveelkeertdezorgverzekeraaruit?Gauitvaneenverplichteigenrisicovan€385.

b. Robbert(56jaar)gaatnaardehuisarts.Dehuisartsschrijfthemmedicijnenvoor.Dekosten zijn:

Consulthuisarts:€35,91.Demedicijnenkosten€18.

Hetzijndeeerstezorgkostendiehijditjaarmaakt.

Hoeveelkeertdezorgverzekeraaruit?Gauitvaneenverplichteigenrisicovan€385.

c. Marga(35jaar)breekthaarbeen.Dekosteninhetziekenhuiszijn€2.000.Hoeveelbetaalt dezorgverzekeraar?Hetzijndeeerstezorgkostendiezijditjaarmaakt.Gauitvaneen verplichteigenrisicovan€385.

Opdracht5 Soortenzorgverzekeringen

a. Watiseenvoordeelvaneencollectievezorgverzekering? eenlagerverplichteigenrisico kortingopdepremievandebasisdekking kortingopdepremievandeaanvullendeverzekering dewerkgeverbetaaltmee

b. Watiseenvoordeelvaneenzorgverzekeringopnaturabasis? Jehoeftderekeningnietvoorteschieten. Dezorgkostenwordenaltijdvolledigvergoed. Geeneigenbijdragevoorzorgkostenbijzorgverlenerswaarmeedezorgverzekeraareen contractheeft.

c. Waaromkaneennaturaverzekeringgoedkoperzijndaneenrestitutieverzekering?

Opdracht6 Wetmaatschappelijkeondersteuning

a. WatishetdoelvandeWmo?

b. WelkevoorzieningenvallenonderdeWmo?Erzijnachtantwoordenjuist. maaltijdservice fysiotherapie huishoudelijkehulp geestelijkegezondheidszorg(GGZ) woningaanpassenaandesituatie standaardelektrischerolstoel wijkverpleging dagbesteding scootmobiel hoog-laagbed opvanginhetgevalvanhuiselijkgeweld ondersteuningomdemantelzorgerteontlasten

c. Hoehoogisdeeigenbijdrageinjouwgemeentevoordealgemenevoorzieningenuitde Wmo?

ZorgvoorIlse

Ilsewoontzelfstandigmaarheeftvanwegeeenspierziektewelondersteuningenmaterialen nodig.Zoheeftzijeenopmaatgemaakterolstoel.Daarnaastkrijgtzeeenmaalperweek huishoudelijkehulp.Dagelijkskomteenverzorgendebijhaarthuis.Dezeverzorgendewasten kleedthaarindeochtend.Indeavondkomteenverpleegkundigediehaarhelptmethaar medicatie.ZijhelptIlseookmetnaarbedgaan.

ElkemaandgaatIlseeenkeervooreenbehandelingnaareenmedischspecialistinhet ziekenhuis.Opwoensdaggaatzenaardedagbestedinginhetdorp.Zijwordtaltijdmeteen taxibusjevanhuisgehaaldenweerthuisgebracht.Zekrijgthaaretenelkedagvan Tafeltje-dek-je.IlseheeftdemeestuitgebreidezorgverzekeringeneenindicatievanuitdeWmo endeWlz.

d. Bepaalof-enzoja-opgrondvanwelkewetIlserechtheeftopvergoedingvanhaar zorgkosten.

rolstoel

Zvw

Wlz

Wmo

Geenvergoeding

Opdracht7 Persoonsgebondenbudget

verzorgende(wijkverpleging)voorwassen enaankleden

verpleegkundigevoorhettoedienenvan medicatieenhetnaarbedbrengen medischspecialistinhetziekenhuis dagbesteding etenvanTafeltje-dek-je.

a. Watzijndevoorwaardenomeenpgbtekunnenbeheren?

b. Welkestellingisjuist?

EenpgbkanalleenopgrondvandeWmowordentoegekend. EenpgbkanalleenopgrondvandeWlzwordentoegekend. EenpgbkanzowelopgrondvandeWlzalsdeWmowordentoegekend.

c. Marianneiskunstenaar.Zijheeftvoorhaarfinanciëlezakeneenboekhouder,wantvoor financiëlezakenmoetjenietbijhaarzijn.Zeheeftergeenverstandvanenwilzicherniet inverdiepen.Haarmoederheeftzorgnodig.DaarvoorgaatMarianneeenpgbvoorhaar moederaanvragen.Marianneisgoedinstaatomdingenteregelenenookomzelfzorgte leveren.Zekangoedafsprakenmaken.WelkevaardigheidzalvoorMarianneeenprobleem zijn?

Opdracht8 Socialekaart

a. Watishetdoelvandesocialekaart?

b. Waarkunjedesocialekaartvinden?

Hoofdstuk6

Ziekteenwerk

6.1 Inleiding

Iedereenkanziekworden.Voormensendieopdatmomentinloondienstwerkzaamzijn,heeft datnietaltijddirectgrotefinanciëleconsequenties.Maarwanneerdeziektelangerduurten overgaatinlangdurigearbeidsongeschiktheid,zullenerzekerfinanciëlegevolgenzijn.

Voorwerknemersdieinloondienstwerkeniser,naeenperiodevantweejaarvanziekte,een werknemersverzekeringdiedefinanciëlegevolgenenigszinsopvangt.Maarvoordatiemand daarvoorinaanmerkingkomt,heeftdewerknemeraleenheelprocesdoorgemaakt.

Ziekwordenenziekmeldenopjewerk.Jerechtenenjeplichten

Leerdoelen

• Jekunthetbegrip'loondoorbetalingsplicht'uitleggen.

• JekunthetdoelvandeWetverbeteringpoortwachteruitleggen.

• JekuntuitleggenvoorwelkewerknemersdeWIAbedoeldis.

• JekuntuitleggenwieinaanmerkingkomenvooreenIVA-uitkeringenwievooreen WGA-uitkering.

• JekuntdehoogtevaneenIVA-uitkeringeneenWGA-uitkeringinverschillendesituaties berekenen.

• Jekuntuitleggeninwelkegevallenwerknemersaanspraakkunnenmakenopeenuitkering opgrondvandeZiektewet.

• JekuntdevoorwaardenvooreenZiektewetuitkeringnoemen.

• JekuntuitleggenwaardeWAZOvoorstaat.

6.2 Wetverbeteringpoortwachter

DeWetverbeteringpoortwachter(WVP)heeftalsdoelomziekewerknemerszosnelmogelijk telatenterugkerennaarwerk.Dewetvraagtvanzoweldewerkgeveralsdewerknemerdatzij zichinspannenomzosneleneffectiefmogelijkintegrijpen.Ditingrijpenmoetdekansop langdurigverzuimverkorten.

Wetverbeteringpoortwachter

Loondoorbetalingbijziekte.

InhetBurgerlijkWetboek(artikel7:629BW)isgeregelddatwerknemersdietijdenshun dienstverbandziekwordenrechthebbenopdoorbetalingvanhunloon.Ergeldtvoorde werkgevereenloondoorbetalingsplichtvantweejaren(104weken).Deuitkeringoverdeze periodemoetminimaal140%enmagmaximaal170%vanhetlaatstverdiendeloonzijn.In dezeperiodeblijftdewerknemerindienstvandewerkgever.

Indecao'sisvastgelegdhoedeverdelingvandezepercentagesis.Erzijncao'swaarinstaat datdeziekewerknemerinheteerstejaar100%krijgteninhettweedejaar70%.Maarerzijn ookcao'swaarinstaatdatdeziekewerknemerinbeidejarenmaximaal70%of85%krijgt.

Ondergrensineerstejaarvanziekte

Erziteenondergrensaanhetbedragdatdewerkgeveraanloonmoetdoorbetalen aanzijnwerknemer.Als70%vanhetlaatstverdiendeloonbetekentdatdewerknemerdaardoor onderhetminimumloonuitkomt,moetdewerkgeverminstenshetminimumloonnaarrato vandeomvangvandewerkweekdoorbetalen.Inhettweedejaarvervaltdezeondergrens.

Alsdewerknemernadeze104wekennognietkanwerken,kanhijmogelijkeenberoepdoen opeenuitkeringuitdeWetwerkeninkomennaararbeidsvermogen(WIA).

Geenrechtoploondoorbetaling

Alsdewerknemerdeziekteopzettelijkheeftveroorzaaktofalsdeziekteeengevolgisvaneen gebrekdathijvoordathijindiensttradheeftverzwegen,hoeftdewerkgeverhetloonnietdoor tebetalen.Ookalshijnietmeewerktaangenezingofzonderdeugdelijkeredengeenpassende arbeidwilverrichten,magdewerkgeverdeloondoorbetalingstopzettentotdewerknemer weermeewerkt.Alsdewerkgevervanmeningisdatdewerknemernietziekis,magdewerkgever deloondoorbetalingstopzettengedurendedeperiodedatonderzoeknaarhetziek-zijnis gedaan.Blijktdewerknemerwelziektezijn,danmoetdewerkgevermetterugwerkendekracht hetloonbetalen.

Re-integreren

DeWetverbeteringpoortwachterrichtzichopdeeerstetweejarenvanziektevandewerknemer. Indezetweejarenmoetzoweldewerknemeralsdewerkgeverzich,samenmetdebedrijfsarts, inspannenvoorhetre-integrerenvandeziekewerknemer.Re-integrerenishetweerstarten metwerkennaeenperiodevanziekte.

Debedrijfsartsofarbodienstmagaandeziekewerknemervragenwathemmankeert.Daar mageenwerkgevernietnaarvragen.Debedrijfsartsofarbodienstkanbepalenofdezieke werknemerdoordeziekteinderdaad(tijdelijk)nietkanwerken.Daarnaastkijktdebedrijfsarts ofarbodienstnaardeverwachteduurvandearbeidsongeschiktheid.

Stappenplan

DeWetverbeteringpoortwachterkenteenstrakstappenplanwaardewerkgeverende werknemerzichaanmoetenhouden.Ditvraagtvandewerkgeverdatereengoedbeeldisvan deziektemeldingenhetvervolgdaarvan.Destappenmoetjeingrotelijnenkennen,wantje moetalswerkgeveractiefenoptijdhandelen.

Stappenplanbijziektewerknemer

Stap1:dag1-ziekmelding

Dewerknemermeldtzichziek.Dewerkgevermeldtditaandebedrijfsartsofarbodienst.De bedrijfsartsofarbodienstneemtcontactopmetdeziekewerknemer.

Stap2:week6-probleemanalyse

Debedrijfsartsofarbodienstheefteengesprekmetdewerknemerenstelteenprobleemanalyse. Daarinstaatwatdewerknemerondankszijnziektewelofnietkan.Dezeanalyseontvangt zoweldewerkgeveralsdewerknemer.

Stap3:week8-planvanaanpak

Dewerkgeverenwerknemermakeneenplanvanaanpak.Hierinstaandeafsprakentussende werkgeverenwerknemeroverdere-integratie.Ditplanvanaanpakwordtgemaaktaande handvandeopgesteldeprobleemanalyse.Zoweldewerkgeveralsdewerknemerondertekent hetplanvanaanpak.

Stap4:week42-42e-weeksmelding

Dewerkgevergeeftaanhetbeginvande42eziekteweekeen42e-weeksmeldingaanUWV.Het re-integratietrajectstoptdaarmeeniet.HetisenkeleensignaalnaarUWVdatsprakeisvan langdurigearbeidsongeschiktheid.Dewerknemerkrijgteenkopievandezemelding.

Stap5:week52-eerstejaarsevaluatie

Dewerkgeverenwerknemerstellensamennaeenjaareenevaluatieop.Hierinbeschrijvenzij watzevindenvandeafsprakendietotdantoezijngemaakt.Alsveranderingeninhetplanvan aanpaknodigzijn,kunnendiewordendoorgevoerd.

Stap6:week88-WIA-aanvraag

DewerknemerkrijgteenbriefvanUWVvoorhetaanvragenvandeWIA-uitkering.Daarinstaat ookdeuiterlijkedatumwaaropdewerknemerdeWIA-uitkeringkanaanvragen.Datisinde 93eziekteweek.Dewerkgeverkrijgteenkopievandezebrief.

Stap7:week91-eindevaluatie

Inweek91vultdewerkgeverdeeindevaluatiein.Hetverslagvandeeindevaluatiewordtdoor dewerkgeverendewerknemerondertekend.Dewerkgeverstuurthetgetekendeverslagnaar UWVendewerknemerkrijgthiervaneenkopie.

Stap8:week93-documentenaanleveren

UiterlijkeendagnadatdewerknemerdeaanvraagvoordeWIA-uitkeringheeftingestuurd, moetdewerkgeverhetre-integratieverslagnaarUWVsturen.Inditverslagzittenalle documentenoverdere-integratieendemedischeinformatievandebedrijfsarts.Dewerknemer magditverslagookinsturen,maarjemoetditalswerkgeverwelgoedmetdewerknemer bespreken.

Wet verbetering poortwachter

Eersteentweedespoor

Inheteerstejaarwordtgekekennaarre-integratiebinnenheteigenbedrijf,aldannietin dezelfdefunctie.DitheetindeWetverbeteringpoortwachterheteerstespoor.Alsdatook metaanpassingenindewerkplekenfunctienietlukt,wordtvanafhettweedejaargekeken naarfunctiesbuitenheteigenbedrijf.Ditheethettweedespoor.

Gevolgennietnakomenstappenplan

Alsdewerkgevernietkanaantonendathijhettrajectvolgensdevastgesteldestappenheeft uitgevoerd,kanhetzijndatdewerkgeverdewerknemerna104wekennognietkanontslaan.

Werktdewerknemernietmeeaanre-integratie,danmagdewerkgeverhetloon(deels) inhouden.

6.3 Wetwerkeninkomennaararbeidsvermogen(WIA)

Alsdeloondoorbetalingsplichtvandewerkgevereindigt ofalshetrechtopeenuitkeringuitdeZiektewet(ZW) stopt,zitdearbeidsongeschiktewerknemernietdirect zonderinkomen.DeZWwordtlaterindithoofdstuk behandeld.Vanafdatmomentkaneen arbeidsongeschiktewerknemeraanspraakmakenop eenuitkeringvandeWetwerkeninkomennaar arbeidsvermogen(WIA).BijdeWIAgaatheter nadrukkelijkomwatjenogwélkunt.Datisje arbeidsvermogen.

Arbeidsvermogen

Desoortendehoogtevanjeuitkeringzijnafhankelijkvanhetwerkdatjenogwelkuntdoen. Ofbetergezegd:watjezelfnogkuntverdienen.AlsdeartsvanUWVvaststeltdatjeeen arbeidsbeperkinghebt,gajeingesprekmeteenarbeidsdeskundige.Diebekijktwelkwerkje nogwelkuntdoenenhoeveeljedaarmeekuntverdienen.Zosteltdearbeidsdeskundigeje matevanarbeidsongeschiktheidvast.

Matevanarbeidsongeschiktheid

Dematevanarbeidsongeschiktheidishetverschiltussenhetloondatjeverdiendevoordatje ziekwerdenhetloondatjenunogkuntverdienen.Ditheetderesterendeverdiencapaciteit

Inkomensverlies

Injeoudebaanverdiendeje€3.500permaand.DearbeidsdeskundigevanUWVsteltvastdat jeineenanderberoepnog€1.925permaandkuntverdienen.Hetverschilis€1.550permaand. Jekuntdusnog55%vanjelaatstverdiendeloonverdienen.Datisjeresterende verdiencapaciteit.Jebentdaardoor45%arbeidsongeschikt.

Rechtopuitkering

Alsdearbeidsdeskundigevaststeltdatjemeerdan65%vanjeoudeloonkuntverdienen,heb jegeenrechtopeenuitkering.Kunjetussen20%en65%vanjeoudeloonverdienen,danheb jerechtopeenWGA-uitkering.Enkunjeminderdan20%vanjeoudeloonverdienen,danheb jerechtopeenIVA-uitkering.

InkomensvoorzieningVolledigArbeidsongeschikten(IVA)

Alsdearbeidsdeskundigeverwachtdatiemandnauwelijkszalherstellenennietsofminder dan20%vanhetoudeinkomenkanverdienen,krijgthijeenIVA-uitkering.Dezeuitkeringgeeft rechtopeenuitkeringvan75%vanhetoudeloon.Maardeuitkeringismaximaal75%vanhet maximaledagloon.DezeIVA-uitkeringkrijgjetotjeAOW-leeftijd.

DevolgendesituatiesgevenookrechtopeenIVA-uitkering:

• AlsjealeenWGA-uitkeringhebt,maarjetijdensdezeuitkeringvolledigenduurzaam arbeidsongeschiktwordt.

• AlsjeophetmomentvanhetaanvragenvandeWIA-uitkeringminderdan35% arbeidsongeschiktwasmaardaarna:

– binnenvijfjaardoordezelfdeoorzaakvolledigenduurzaamarbeidsongeschiktwordt

– binnenvierwekendooreenandereoorzaakvolledigenduurzaamarbeidsongeschikt wordt.

WerkhervattingGedeeltelijkArbeidsongeschikten(WGA)

Wanneerjenogwelkuntwerkenenmetditwerktussen20%en65%vanjeoudeloonkunt verdienen,komjeinaanmerkingvoordeWGA-uitkering.DeWGAkentverschillendefasen:

• fase:loongerelateerdeuitkering

• vervolgfase:loonaanvullings-ofvervolguitkering.

Loongerelateerdeuitkering

EersthebjerechtopdeWGA-loongerelateerde.Voorwaardevoordezeuitkeringisdewekeneis. Dewekeneiswilzeggendatjeinminstens26vande36wekenvoordatjearbeidsongeschikt werdminimaaléénuurperweekinloondiensthebtgewerkt.Jevoldoetoverigensookaande

wekeneisalsjeonmiddellijkvoordatjeziekwerdeenWW-uitkeringhad.Alsjenietaande wekeneisvoldoet,hebjegeenrechtopdeloongerelateerdeuitkering(maarwelopde vervolguitkering).

Deloongerelateerdeuitkeringisdeeerstetweemaanden75%endaarna70%vanhet laatstverdiendedagloon.Alshetdagloonhogerisdanhetmaximaledagloon,krijgje70%van hetmaximaledagloon.Jekrijgtdeze70%WGA-loongerelateerdeuitkeringminimaaldrie maandenenmaximaal24maanden,afhankelijkvanjearbeidsverleden.

Hans

HanskomtinaanmerkingvooreenuitkeringopgrondvandeWIA.Hijhadvóórzijn arbeidsongeschiktheideendagloonvan€100.Alsloongerelateerdeuitkeringontvangthijde eerstetweemaandeneendagloonvan€75endaarna€70.

Jeffrey

Jeffreyheeftbetaaldwerk.Hijisgedeeltelijkarbeidsongeschiktenkrijgtsindsviermaanden eenloongerelateerdeuitkering.

Hetdagloonwasvoorzijnarbeidsongeschiktheid€100. Hijverdientnu€40.

Hijkrijgteenloongerelateerdeuitkeringvanhetverschiltussenwathijwerkelijkverdient(€ 40)enwathijvroegerverdiende(€100).

Deformuleomzijnuitkeringteberekenenis70%van(€100-€40)=€42. Zijndagloonwordt€40eigeninkomen+€42WGA-loongerelateerdeuitkering. HetdagloonvanJeffreywordt€82.

WGA-loonaanvullingsuitkering

Nadeloongerelateerdeuitkering,ofmeteenalsjenietaandewekeneisvoldoet,kunjein aanmerkingkomenvooreenloonaanvullingsuitkeringalsjezelfbetaaldwerkverricht.Werk jenietofteweinig,dankrijgjeeenvervolguitkering.

Deloonaanvullingsuitkeringisbedoeldvooralsjegedeeltelijkarbeidsongeschiktbentenzelf eeninkomenhebtvanminstensdehelftvanjeresterendeverdiencapaciteit (restverdiencapaciteit).Derestverdiencapaciteitdruktuitwatjezelfnogkuntverdienen.Slaag jeerinminstens50%vanjerestverdiencapaciteitmetwerkteverdienen,dankomjein aanmerkingvooreenloonaanvullingsuitkering.Deberekeningvandezeloonaanvullingis70% x(maandloon-restverdiencapaciteit).Lukthetomdevolledigerestverdiencapaciteitte verdienen,danberekenjedehoogtevandeloonaanvullingvolgens70%x(maandlooninkomen).

Herman

Hermanisvoor40%arbeidsongeschikt. Hetdagloonvoordeziektewas€100. Zijnrestverdiencapaciteitis60%=€60.

OmvoorloonaanvullinginaanmerkingtekomenmoetHermanmeerdan50%vande restverdiencapaciteitverdienen.Datis€30. HetluktHerman€45teverdienen. Hermanheeftrechtopeenloonaanvullingsuitkering.

Dezeloonaanvullingsuitkeringis70%vanhetverschiltussenhetoudedagloonende restverdiencapaciteit.

70%x(€100-€60)=€28.

HetdagloonvanHermanwordt€45+€28=€73.

WGA-vervolguitkering

DeWGA-vervolguitkeringisbedoeldvooralsjegedeeltelijkarbeidsongeschiktbentengeen betaaldwerkhebtofjemetdatbetaaldewerkminderdandehelftvanderesterende verdiencapaciteitverdient.Dezevervolguitkeringisgeenloongerelateerdeuitkering,maareen uitkeringdieisgekoppeldaanhetminimumloon.Dehoogtevandezeuitkeringisafhankelijk vandearbeidsongeschiktheidsklasse.Ziedevolgendetabel.

Hoogte van de WGA-vervolguitkering

Arbeidsongeschiktheidspercentage

Percentagevanhetminimumloon

NBDearbeidsongeschiktedievoor80%ofmeerarbeidsongeschiktis,valtnietonderdeWGA maaronderdeIVA.

Herman

Hermanisvoor40%arbeidsongeschikt. Hetdagloonvoordeziektewas€100. Zijnrestverdiencapaciteitis60%=€60.

Hermanvindtgeenbetaaldwerk.Hijkrijgtdaaromeenvervolguitkering.Hetminimumdagloon vandatmomentis€112.Volgensdetabelkrijgthijbij40%arbeidsongeschiktheid28%van hetminimumloon.

€112x28%=€31,36.

HoeverloopteenWIAaanvraag?

Kringvanverzekerden

DekringvanverzekerdenvoordeWIAispraktischgelijkaandievoordeZiektewet.Dekring vanverzekerdenisdegroeppersonendieonderdedekkingvandeverzekeringvalt.Leerlingen enstagiairsvallenechternietonderdeWIA,maaronderdeWajong.Werknemersmetonbetaald verlofvallenwelonderdeWIA,alleenbeginthunwachttijdvan104wekenpastelopenaan heteindevanhunverlof.VoordenawerkingvandeWIAgeldenongeveerdezelfderegelsals voordeZiektewet.

Uitsluitingsgronden

Ookalvoldoejeaanallevoorwaarden,indevolgendegevallenwordtdeWIA-uitkeringvanwege eenuitsluitingsgrondbeëindigd:

• JekrijgtrechtopAOW.

• Jemoetnaardegevangenis.

• Jeblijktbijhetbeginvandeverzekeringalvolledigarbeidsongeschikttezijngeweest.

• UWVheeftdeloondoorbetalingsplichtvandewerkgeververlengd,omdatdewerkgeverzich nietvoldoendeheeftingespannenvoorjere-integratie.

6.4 Ziektewet(ZW)

Bijziektevaneenwerknemerdiegeenwerkgever(meer)heeft,ofalsdewerkgevergeen doorbetalingsplichtheeftalsbedoeldinart.7:629BW,heeftdewerknemeronderbepaalde voorwaardenrechtopeenuitkeringopbasisvandeZiektewet.

OminaanmerkingtekomenvooreenuitkeringopgrondvandeZiektewetmoetjeaaneen aantalvoorwaardenvoldoen.Jemoet:

• verzekerdzijn

• arbeidsongeschiktzijn

• geenrechthebbenopdoorbetalingvanloon.

Duurenhoogtevandeuitkering

IemandontvangtdeZW-uitkeringmaximaal104weken,tenzijhijeerderhersteltofophet momentdathijindeWIAterechtkomt.Dehoogtevandeuitkeringis70%vanhet(maximale) dagloon.Bijziektedoorzwangerschapoforgaandonatiekrijgtiemand100%vanhetdagloon voordeduurvandeziekteofdeherstelperiode.

Ryanne

Ryanneheefteencontractvoorbepaaldetijd.Zewordternstigziek,waardoorzijvolledig arbeidsongeschiktraakt.Na26wekenloopthaarcontractaf.Zijkrijgtgeenverlenging.Zekan nunog78wekeneenuitkeringkrijgenuitdeZW.Daarnakanzijeenberoepdoenopeen WIA-uitkering.

Verzekerdzijn

Deeerstevoorwaardeisdatjeverzekerdmoetzijn.JebentverzekerdvoordeZWalsjein loondienstwerkzaambentenenziekwordt.Ofjehebtgeenwerkgever,maarjevoldoetaan eenaantalcriteria.

Inloondienst

Indevolgendesituatieshoeftdewerkgevergeenloondoortebetalenalsdewerknemerziek wordt.DewerknemerisindatgevalverzekerdvoordeZWalshij:

• ziekisdoorzwangerschapofbevalling

• ziekwordtdoororgaandonatie

• valtonderdeno-riskpolis(ditiseenregelingwaaropeenwerkgevereenberoepkandoen alshijeenwerknemermeteenziekteofhandicapindienstneemt).

Geenwerkgever

Alsiemandgeenwerkgeverheeft,kanhijindevolgendesituatiestochverzekerdzijnvoorde ZW:

• Hijisuitzendkracht,oproepkrachtofinvalkrachtenisziek.

• Eriseenfictiefdienstverbandenhijisziek(denkaanthuiswerkers,musicienartiesten).

• Hetarbeidscontractvoorbepaaldetijdlooptaftijdensdeziekte.

• Iemandisziekgewordenbinnenvierwekennaafloopvanhetcontract.

• Iemandheefteenuitkeringenisziek.

• IemandisvrijwilligverzekerdvoordeZW.

Paul

Paulzitalsgevolgvaneenongevalziekthuis.Hetherstellaatnogevenopzichwachten.Tijdens zijnziekteperiodelooptzijntijdelijkecontractbijdeplaatselijkefietsenmakeraf.Hetcontract wordtnietverlengd.HeteindevanhettijdelijkcontractbetekentvoorPauldatookde loondoorbetalingsplichtvandewerkgevereindigt.PaulkannueenberoepdoenopdeZW.

Arbeidsongeschiktzijn

AlstweedevoorwaardevoordeZWgeldtdatdewerknemerarbeidsongeschiktis.Desociale wettengebruikendetermarbeidsongeschikt,omdatdezetermpreciesaangeeftwateraan dehandis:dooreenziekteofeenhandicapisdewerknemernietgeschiktomarbeidte

verrichten.VoordeZWisiemandarbeidsongeschiktalshijzijneigenwerknietkanverrichten. Zozijneenbuschauffeurdieeengebrokenarmheeft,eenzangeresdievanwegeeenverkoudheid haarstemverlorenheefteneenoverspannensysteembeheerder(tijdelijk)arbeidsongeschikt.

Tweemaalachterelkaarziek

Alseenziekewerknemerzijnwerkweeroppaktenbinnenvierwekenopnieuwziekwordt, geldendezetweeziektenalsééndoorlopendeziekte.Deperiodevantweejaarwaarinde werkgeverhetloonmoetdoorbetalenbeginttelopenopdeeerstedagvandeeersteziekte.

Geenrechthebbenopdoorbetalingloon

Alslaatstevoorwaardevooreenuitkeringgeldtdatdeverzekerdegeenrechtheeftop doorbetalingvanzijnloondoordewerkgever.Dezelaatsteeisspreektvanzelf:deZWisimmers bedoeldalsvangnetvoorwerknemersdiegeenwerkgevermeteenloondoorbetalingsplicht hebben.

Zieknaeindedienstverband

Alsiemandbinnenvierwekennaafloopvanhetdienstverbandziekwordt,heeftdiepersoon geenrechtoploondoorbetaling.DankanernogwelrechtopeenuitkeringuitdeZWbestaan. DatisalleenmogelijkalsdewerknemeropdatmomentgeenrechtheeftopeenWW-uitkering. Deziekeex-werknemermoetzichbijUWVziekmeldenomeenZiektewetuitkeringtekrijgen.

Zelfstandigenenziekte

Alsiemandgeenwerkgeverheeft(gehad),ishijnietverzekerdvoordeZW.Indatgevalkanhij bijziektegeenuitkeringkrijgen.Bijziekteiserindatgevalgeeninkomen.Alsiemandeeneigen bedrijfbegintofalszelfstandigeaandeslaggaat,moetdiegenezichdatwelrealiseren.Indat gevalkaneenarbeidsongeschiktheidsverzekeringbijeenverzekeraaruitkomstbieden.Ditis vaakeenergdureverzekering.

6.5 Wetarbeidenzorg(WAZO)

Arbeidenzorg

DeWetarbeidenzorg(WAZO)isbedoeldvoorwerknemersdieookzorgtakenhebben.Deze wetbundelteenaantalwettelijkeverlofvormen.Hetgaatonderandereomdevolgende verlofvormen:

• zwangerschapsverlof

• bevallingsverlof

• geboorteverlof

• ouderschapsverlof.

Ziek kind thuis

Zwangerschapsverlof

Zwangerschapsverlofishetverlofdatvoorafgaataandebevalling.Ditverlofbegintuiterlijk vierwekenvoordeuitgerekendedatum,maardezwangerevrouwmagookzeswekenvoor deuitgerekendedatumzwangerschapsverlofopnemen.Hetzwangerschapsverlofmoet minimaaldriewekenvoordatdevrouwmetzwangerschapsverlofgaatwordenaangevraagd. Alsdevrouweerderbevaltdandeuitgerekendedatum,schuivendedagenvanhet zwangerschapsverlofdoornaarhetbevallingsverlof.

Bevallingsverlof

Naastzwangerschapsverlofheeftdevrouwnogrechtopminimaaltienwekenbevallingsverlof. Bevallingsverlofishetverlofdatdedagnadebevallingingaatenduurtminimaaltienweken. Hetbevallingsverlofhoeftzenietinéénkeeroptenemen.Zijmagditvanafzeswekennade bevallingookspreidendoorbijvoorbeeld50%tewerken.Zemoethetbevallingsverlofwel binnendertigwekennadebevallingopnemen.

Devrouwheeftrechtopminimaalzestienweken zwangerschaps-enbevallingsverlofsamen.Ditkan langerwordenalszelaterbevaltdande uitgerekendedatum.Bevaltzeeerder,danishet totaleverlofzestienweken.Bijtweelingenishet totaleverloflanger.Dankanzekiezenvooracht tottienwekenzwangerschapsverlof.Het bevallingsverlofisookbijtweelingentienweken.

Zwangerschapsuitkering

DezwangerschapsuitkeringwordtdoorUWVbetaald.MeestalbetaaltUWVdeuitkeringaan dewerkgever,diedeuitkeringdanalsloonaandewerkneemsterbetaalt.Deuitkeringis100% vanhetdagloonvandewerkneemster,maarisnietmeerdanhetmaximumdagloon.

Ziektijdenszwangerschap

Wanneereenvrouwziekisdoordezwangerschap,hoeftdewerkgevergeenloondoortebetalen. IndatgevalheeftdeziekezwangererechtopeenuitkeringuitdeZW.UWVzal100%vanhet loontijdensdezeziekteperiodebetalen.Dezeuitkeringlooptdoortotdeziekewerkneemster beterisofalshetzwangerschapsverlofbegint.

Geboorteverlof

Alsdepartnervandewerknemerbevaltvaneenkind,magdewerknemereenmaalhetaantal werkurenperweekvanhetgeboorteverlofopnemen.Geboorteverlofishetverlofwaaropde partnervandebevallenvrouwrechtheeft.Ditgeboorteverlofwordtdoordewerkgevervolledig doorbetaald.Dewerknemermagzelfbeslissenwanneerhijdieurenverlofopneemt,maardat moetbinnenvierwekennadegeboortevanhetkindgebeuren.

Aanvullendgeboorteverlof

Wildepartnernoglangergeboorteverlof,dankanhijmaximaalvijfwekenaanvullend geboorteverlofopnemen.Daarmeekanhetgeboorteverlofmaximaalzeskeerhetaantal werkurenperweekzijn.HetaanvullendgeboorteverlofiseenuitkeringvanUWVenis70%van het(maximale)dagloon.

Bevallingsverlof opnemen

Ouderschapsverlof

Naasthetgeboorteverlof,datkortnadegeboortevanhetkindmoetwordenopgenomen, bestaathetbetaaldouderschapsverlof.Ditverlofheeftalsdoelomgezinnenmeertijdtegeven omaandenieuwesituatietewennen.Ouderskunneninheteerstelevensjaarvanhetkind maximaalnegenwerkwekenbetaaldouderschapsverlofopnemen.Dehoogtevanhet ouderschapsverlofis70%vanhet(maximale)dagloon.

Betalinggeboorte-enouderschapsverlof

UWVbetaaltdeuitkeringaandewerkgeverofrechtstreeksaandewerknemer.Inhetlaatste gevalmoetdewerknemerditvoorafdoorgevenaandewerkgever.Ouderschapsverlofwordt altijdachterafopbasisvanbetaalverzoekendoorUWVbetaald.

Betaaldouderschapsverlof

Johanistweewekengeledenvadergeworden.Hijheefteenweekgeboorteverlofopgenomen. Nuwilhijaanvullendbetaaldouderschapsverlofopnemen.Hijwerktveertigurenperweek. Johanheeftdaarmeerechtop360uren(9×40)betaaldouderschapsverlof.Hijneemtditinde komende45wekenop.Daardoorheefthij45wekenlangwekelijkseendagbetaaldvrij.

6.6 Samenvatting

Wanneereenwerknemerinloondienstziekwordt,moetdewerkgeverdeziekewerknemer 104wekenloondoorbetalen.Tijdensdezeperiodemagdewerkgeverdewerknemerniet ontslaan.Dewerkgeverhoefteenarbeidscontractdattijdensdeziekteperiodevanrechtswege aflooptnietteverlengen.DewerknemerendewerkgeverzijnopgrondvandeWetverbetering poortwachterverplichteenre-integratietrajectaantegaanomervoortezorgendatdezieke werknemerweerkanwerken.Dewerknemermoettijdensdezeperiodeminimaal140%en magmaximaal170%vanzijndagloonontvangen.Afhankelijkvandecaokaninheteerstejaar tussen70%en100%wordendoorbetaald.Dewerknemermoetinheteerstejaarminimaalhet wettelijkminimumloonontvangen.

Alsdewerknemernaafloopvande104wekenloondoorbetalingsplichtnogarbeidsongeschikt blijkttezijn,kandewerknemerinaanmerkingkomenvooreenuitkeringuitdeWIA.DeWIAis opgedeeldindriecategorieën:IVA,WGAofgeenuitkering.DeWGAkentverschillendefasenen uitkeringen.Eerstkrijgtdearbeidsongeschikteeenuitkeringdieaanhetloonisgerelateerd. Daarnaontvangtdearbeidsongeschikteeenvervolguitkeringofeenloonaanvullingsuitkering.

Alsiemandziekismaargeenrechtheeftoploondoorbetalingvaneenwerkgever,kanerrecht bestaanopeenuitkeringuitdeZiektewet.DeuitkeringvandeZiektewetis,netalsde loondoorbetalingsplicht,beperkttot104weken.DeZiektewetkeertonderandereuitbijziekte doordezwangerschapenwanneerdearbeidsovereenkomstvanrechtswegeeindigtende werknemeropdatmomentarbeidsongeschiktis.

DeWAZOisbedoeldvoorwerknemersdieookzorgtakenhebben.IndeWAZOisookhetrecht opzwangerschapsverlofenbevallingsverlofopgenomen.

6.7 Kernbegrippen

Arbeidsongeschikt

Dooreenziekteofeenhandicapnietinstaatomwerkteverrichten.

Eerstespoor

Re-integratiebinnenheteigenbedrijf,aldannietindezelfdefunctie.

Geboorteverlof

Verlofwaaropdepartnervandebevallenvrouwrechtheeft.

InkomensvoorzieningVolledigArbeidsongeschikten

RegelingindeWIAvoorvolledigenduurzaamarbeidsongeschiktewerknemersdiemeerdan 80%arbeidsongeschiktzijn.

Kringvanverzekerden

Groeppersonendieonderdedekkingvandeverzekeringvalt.

Loondoorbetalingsplichtwerkgever

Verplichtingvandewerkgeveromhetloonvanzijnziekewerknemermaximaaltweejaardoor tebetalen.

No-riskpolis

Regelingwaaropeenwerkgevereenberoepkandoenalshijeenwerknemermeteenziekteof handicapindienstneemt.

Probleemanalyse

Documentwaarinstaatwatdeziekewerknemerondankszijnziektewelofnietkan.

Re-integreren

Hetweerstartenmetwerkennaeenperiodevanziekte.

Restverdiencapaciteit

Inkomendatdearbeidsongeschiktewerknemernogkanverdienen,afgezettegenwathijals hijgezondwaszoukunnenverdienen.

Tweedespoor

Re-integratieineenanderbedrijf,aldannietindezelfdefunctie.

Volledigenduurzaamarbeidsongeschikt

Dooreenziekteofbeperkinggedurendelangetijdnietinstaatzijnom20%vanhetloonte verdieneninvergelijkingmetwatineengezondetoestandzoumoetenkunnenwordenverdiend.

WAZO

Wetarbeidenzorg.Wetdieisbedoeldvoorwerknemersdieookzorgtakenhebben.Dezewet bundelteenaantalwettelijkeverlofvormen.

Wetverbeteringpoortwachter

Indezewetisgeregeldhoehetre-integratietrajectvaneenziekewerknemerindeeerstetwee jaarvanziekteeruitmoetzien.

WGA

Regelingvoorgedeeltelijkarbeidsgeschikten.Dewetiseropgerichtomdewerknemerte stimulerenomte(blijven)werken.

WGA-loonaanvullingsuitkering

Uitkeringbijziektedievolgtopdeloongerelateerdeuitkeringvoordegedeeltelijk arbeidsongeschiktewerknemer.Hetluktdeuitkeringsgerechtigdeomminimaal50%vande restverdiencapaciteitteverdienen.

WGA-loongerelateerdeuitkering

WGA-uitkeringdieeenbeperktetijdvolgtopdeloondoorbetalingenwaaroprechtbestaatbij arbeidsongeschiktheidtussen35%en80%.Dehoogtevandeuitkeringisgekoppeldaanhet laatstverdiendeloon(ofaanhetmaximumdagloon).

WGA-uitkering

Regelingwerkhervattinggedeeltelijkarbeidsgeschikten.Dewetiseropgerichtomdewerknemer testimulerenomte(blijven)werken.

WGA-vervolguitkering

Uitkeringbijziektedievolgtopdeloongerelateerdeuitkering.Hetluktdeuitkeringsgerechtigde nietomminimaal50%vanderestverdiencapaciteitzelfteverdienen.Deuitkeringiseen percentagevanhetminimumloon.

Wetverbeteringpoortwachter

Indezewetisgeregeldhoehetre-integratietrajectvaneenziekewerknemerindeeerstetwee jaarvanziekteeruitmoetzien.

6.8 Opdrachten

Opdracht1 Huseyin

Ongeval

Huseyinheefteentijdelijkcontracttoteindoktobervanhetjaar.Injuniraakthijdooreen verkeersongevalzwaargewond.HetisduidelijkdatHuseyinnietmeeraanhetwerkkanvoor heteindevanzijncontract.Omdathetophetwerkjuistergdrukis,verteltdewerkgeverdat hijhetcontractvanHuseyinvoortijdigbeëindigt.Dankandewerkgevereennieuwewerknemer aannemen.HijverteltHuseyindathijzichgeenzorgenhoefttemaken,wanthijiszo zwaargewonddathijvastweleenuitkeringzalkrijgen.

Bekijkdevideo. Ontslagtijdensziekte

DewerkgevermagHuseyinnietontslaannuhijdoorarbeidsongeschiktheidnietkanwerken. Ditisgeregeldinartikel7:670lid1BW.Pasalszijncontractinoktoberafloopt,kandewerkgever besluitenhetcontractniettevernieuwen.

Indezekwestiezijnernatuurlijktweekanten:dewerkgeverdievoorextrakostenkomttestaan endewerknemervoorwiehetinkomenonderdrukkomttestaan.

Bespreekintweetallendevolgendestellingen,waarbijjevoorbeidekantengaatbeoordelen watvoorjulliehetzwaarstmoetwegen:hetbelangvandewerkgeverofhetbelangvande werknemer.

• Ikvinddateenwerkgeverindezesituatievandeziekewerknemermageisendathijzich laatbehandelendooreenartsofspecialistomervoortezorgendathijzosnelmogelijkweer aanhetwerkkan.

• Ikvinddatalsdirectzekerisdateenwerknemernietweerkanwerkenhetmogelijkmoet zijnomhetcontractvandewerknemertebeëindigen.

• Dewerkgeverheefthetrechtomtewetenwatdewerknemermankeert.

Opdracht2 Loondoorbetaling/Wetverbeteringpoortwachter

a. Wiemagvragennaardeaandoeningwaaraandewerknemerlijdt?Kieshetjuisteantwoord. dewerkgever

debedrijfsarts

dedirectleidinggevendevandewerknemer

b. HettrajectdatdoordeWetverbeteringpoortwachterisuitgezetkentverschillendestappen. Bijaldezestappenzijnerverantwoordelijkhedenenacties. Bepaalvoordevolgendestappenwiebetrokkenzijnofwieactiemoetondernemen.

Stappen

Dewerknemerwordt ziekgemeldbijde bedrijfsartsof arbodienst

Probleemanalyse opstellen

Planvanaanpak opstellen

42e-weeksmelding

Eerstejaarsevaluatie

Bedrijfsarts/arbodienst Werknemer Werkgever

c. Verbinddeactieindelinkerkolommetdejuisteweekinderechterkolom.

d. Dewerkgevermoeteenziekewerknemerindeeerste104wekenhetloondoorbetalen.Wat ishetminimaleenmaximalepercentagevanhetloonvandewerknemerdatdewerknemer indeze104wekenkrijgtuitgekeerd?

e. Bepaalvoordevolgendeomschrijvingenofsprakeisvanre-integratieeerstespooroftweede spoor.

• Monemkandooreenongevalzijnhuidigefunctienietmeervervullen.Hijre-integreert ineenanderefunctieinheteigenbedrijf.Eerstespoor/Tweedespoor

• Sylviaisreceptionistebijeenproductiebedrijf.Hetblijktdatzijallergischisvoordestoffen waarmeehetbedrijfwerkt.Daaromgaatzeinoverlegmetdewerkgeverre-integreren alsreceptionistebijeenschool.Eerstespoor/Tweedespoor

• Joachimisadministratiefmedewerker.Hijkrijgtrug-enschouderklachten.Zijnwerkplek wordtdaaromaangepast.Hijgaateerst20%werkenomzolangzaamweeroptebouwen. Eerstespoor/Tweedespoor

• Ferdiisvrachtwagenchauffeur.Hijkrijgtepilepsie.Alsgevolgdaarvanwordtzijnrijbewijs ingenomen.Hijisnuviermaandenarbeidsongeschikt.Deinschattingisdathijnietweer zalrijden.Daaromgaathijre-integrerenbijeensupermarktinzijnwoonplaats. Eerstespoor/Tweedespoor

f. WatishetbelangrijkstedoelvandeWetverbeteringpoortwachter?

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevraag. Wetverbeteringpoortwachter

g. WatkunnendegevolgenvoordewerkgeverzijnalshettrajectvandeWetverbetering poortwachternietgoedisgevolgd?Kiesdejuisteantwoorden.

Dewerkgevermoeteenjaarlangerloondoorbetalen.

DewerkgevermoetdeWIA-uitkeringterugbetalenaanUWV.

Dewerkgeverblijftverantwoordelijkvoorhetre-integratietraject.

Dewerknemerheefthetrechtindienstteblijvenbijdewerkgever. DewerkgeverkrijgteenboeteopgelegdvanUWV.

Opdracht3 Wetwerkeninkomennaararbeidsvermogen(WIA)

a. DeWIAvaltonderde: volksverzekeringen socialevoorzieningen werknemersverzekeringen werkgeversverzekeringen

b. DewachttijdvoordeWIAis104weken.UWVkandezewachttijdverlengenalsdewerkgever onvoldoendeaanhetre-integratietrajectheeftgedaanofwanneerdewerknemerde WIA-aanvraagtelaatheeftingediend.Daarnaastbestaatnogeenmogelijkheidomde wachttijdteverlengen.

WatisdetweedemogelijkheidomdewachttijdvoordeWIAteverlengen?Zoekhetantwoord in De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid

c. DekringvanverzekerdenvoordeWIAkomtergovereenmetdievandeZiektewet.Eriseen uitzondering.Zoekin De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid deuitzondering.

d. UitwelketweeuitkeringenbestaatdeWIA?

e. WanneerkomjeinaanmerkingvooreenWIA-uitkering?

f. WanneerkrijgjeeenIVA-uitkering?

g. DeartsenarbeidsdeskundigevanUWVstellenvastdateenwerknemervoor25% arbeidsongeschiktis.

Leguitofdezewerknemer,nadeeerstetweejaarvanarbeidsongeschiktheid,inaanmerking komtvoordeWGA-regeling.

Opdracht4 Langdurigziek

Miaisadministratiefmedewerkster.Dooreenongevalraaktzijarbeidsongeschikt.Natwee jaarishethaar,ondankseengoeddoorlopenre-integratietraject,nietgeluktweeraanhet werktegaan.Dearbeidsdeskundigestelthaarrestverdiencapaciteitop55%.Deverwachting isdatMiaindetoekomstwelweerkanwerken,maaropditmomentnogniet.

a. VoorwelkeuitkeringkomtMiainaanmerking?Kieshetjuisteantwoord.

IVA-uitkering

WGA-uitkering

Ziektewetuitkering

b. DeWGA-loongerelateerdeuitkeringvoorMialooptaf.

Bepaalwelkeuitkeringzijindevolgendesituatieskankrijgen.

• DearbeidsdeskundigesteltderestverdiencapaciteitvanMiavastop85%.Inhetrapport staatdatverbeteringvandebelastbaarheidnietofnauwelijksteverwachtenis.

IVA-uitkering/WGA-aanvullingsuitkering

• HetblijktdatMiamaximaal20%vanhaarresterendeverdiencapaciteitkanverdienen. Vervolguitkering/WGA-aanvullingsuitkering

• HetluktMiaom60%vanhaarresterendeverdiencapaciteitteverdienen.

Geenuitkering/WGA-aanvullingsuitkering

• DearbeidsdeskundigesteltderestverdiencapaciteitvanMiavastop85%.

Geenuitkering/Vervolguitkering

c. HetdagloonvanMiais€112,57.HoehoogwordthaarmaandelijkseWGA-loongerelateerde uitkeringvanafdederdemaand?Vermenigvuldigvoorhetberekenenvandemaandelijkse uitkeringhaardagloonmet21,75.

d. HetdagloonvanMiais€112,57.Hoehoogwordthaarmaandelijkseuitkeringalszijeen IVA-uitkeringkrijgt?Vermenigvuldigvoorhetberekenenvandemaandelijkseuitkeringhaar dagloonmet21,75.

e. OpwelkmomenteindigtdeIVA-uitkeringalsMiablijvendarbeidsongeschiktis?Kieshet juisteantwoord. alszijeenAOW-uitkeringkrijgt pasalszijoverlijdt alszijgaattrouwenofeengeregistreerdpartnerschapaangaat

Opdracht5 Ziektewet(ZW)

a. WatzijndedrievoorwaardenomeenuitkeringuitdeZWteontvangen?

b. BepaalwieverzekerdzijnvoordeZW.Gebruikvoorhetbeantwoordenvandevraag De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid (artikel1.4.1).

Verzekerd Wie?

Allewerknemersinloondienst

Tijdelijkewerknemersenuitzendkrachten

WerknemersindeWW,WAOofWIA

Oproepkrachtendieeencontracthebbenen deheleweekbeschikbaarmoetenzijn

Oproepkrachtendieeenoproepkunnen weigeren

Stagiairesmeteenwerkvergoeding

Artiesten,musicienthuiswerkers

Werknemersdieonbetaaldverlofhebben opgenomen

Huishoudelijkpersoneeldatminderdanvier dagenbijeenparticulierindienstis

Rosalie

Nietverzekerd

Rosalieiszelfstandige.Zijishuisschilder.Tijdenshaarwerkvaltzevandeladder.Daardoor kanzijeentijdlangnietwerken.

c. WatbetekentditvoorRosalie?Kieshetjuisteantwoord.

ZijkaneenuitkeringaanvragenopgrondvandeZW.

ZijkaneenuitkeringaanvragenopgrondvandeWIA.

Zijheeftgeenrechtopeenuitkeringuiteenwerknemersverzekering.

Dirk

Dirkisuitzendkracht.Hijheefteencontractvoorbepaaldetijd.Tijdenszijnuitzendovereenkomst wordthijziek.Nogvoorhijbeterislooptzijncontractaf.EenkeuringsartssteltvastdatDirk inderdaadziekisennietkanwerken.

d. OpwelkeuitkeringkanDirkeenberoepdoen?Kieshetjuisteantwoord.

WGA-uitkering loondoorbetaling

Ziektewetuitkering(ZW)

Opdracht6 Wetarbeidenzorg(WAZO)

a. WelkezesvormenvanverlofzijngeclusterdindeWAZO?

b. Mirandaiszesmaandenzwangeralsblijktdatzijdoordezwangerschapeentehoge bloeddrukheeft.Deverloskundigevertelthaardatzezekervierwekenrustmoethouden enzichdaaromziekmoetmeldenophetwerk.WiebetaalthetloonvanMirandatijdens dezeperiodeenopgrondvanwelkeregeling?

Hoofdstuk7 Werkloosheid

7.1 Inleiding

Jewerktinloondienstenhebthetnaarjezinophetwerk.Dankomthetberichtdathetbedrijf gaatsluitenofdatereenreorganisatiekomt.Duidelijkisdatjijjebaangaatverliezen.Het verliesvanjebaanwerptvaakeenschaduwoverjeleven.Alsjeinloondienstbent,hebje financieelgeziengelukkignogeenvangnetindevormvandeWerkloosheidswet(WW).Deze wetbeschermtvoorbepaaldetijdtegenhetrisicovaninkomensverliesdoorwerkloosheid.

Op zoek naar werk

WanneerhebikrechtopeenWW-uitkering?

Leerdoelen

• JekuntuitleggenwelkevoorwaardengeldenvooreenWW-uitkeringenwatin ditverbandwordtverstaanonderdewekeneisendejareneis.

• Jekuntbeschrijvenwelkevoorschrifteneenwerkzoekendeverzekerdemoetnaleven.

• JekuntdehoogtevandeWW-uitkeringinverschillendesituatiesberekenen.

7.2 DeWerkloosheidswet

DeWWiseenwerknemersverzekering.Ditbetekentdatje,netalsbijdeZWendeWIA,in loondienstmoetwerkenofhebbengewerktomvoordezeuitkeringinaanmerkingtekomen.

VerzekerdvoordeWW

Eenvolledigeopsommingvandekringvanverzekerdenvindjein De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid.Voornuishetvoldoendedatjeweetdatjeinaanmerkingkunt komenvooreenWW-uitkeringalsjeeenarbeidsovereenkomsthebtofhebtgehad.Ofje daadwerkelijkeenuitkeringkuntkrijgenopgrondvandeWW,hangtafvanverschillende factoren.

NietverzekerdvoordeWW

OokvoordeWW-uitkeringgeldtdatdezestoptzodrajeeenAOW-uitkeringkrijgt.Daarnaast zijneenpaargroepennietverzekerdvoordeWW.Dangaathetomhuishoudelijkpersoneel datminderdanvierdagen(dusmaximaaldriedagen)bijdezelfdeparticulierwerkt,bijvoorbeeld alsoppas,werksterofchauffeur.Hetzelfdegeldtvoorleerlingenenstagiairs,tenzijzijechteen volwaardigloonontvangenvoorhunwerk.Alleenindatlaatstegevalkomenzijwelin aanmerkingvooreenWW-uitkering.

WW-uitkering

Jekuntdusalleeneenwerkloosheidsuitkering(WW-uitkering)krijgenalsjeinloondiensthebt gewerkt.Ookuitzendkrachtenvanwiehetwerk,endaarmeehetinkomen,wegvalthebben rechtopeenWW-uitkering.Hetmoetaltijdgaanomonvrijwilligewerkloosheid.Jehebtdus nietzelfjebaanopgezegd.

OfjerechthebtopeenWW-uitkeringisafhankelijkvandevolgendepunten:

1. criteria

2. wekeneis

3. uitsluitingsgrond

4. weigeringsgrond.

WanneerhebikrechtopeenWW-uitkering?

Criteria

DecriteriawaaraanjemoetvoldoenomeenWW-uitkeringtekrijgenzijn:

1. Jewerktegemiddeldminimaaltienuurperweek.Jeraaktminimaalvijfarbeidsurenper weekkwijt.

2. Ofjewerkteminderdantienuurperweek.Jeraaktminimaal50%vanjearbeidsurenkwijt.

3. Jevoldoetaandewekeneis.

4. Hetisnietdoorjeeigenschulddatjejewerkkwijtraakte.

5. Jebentbeschikbaarvooranderwerk.

Verliesvanuren

Alsjenogwelbijhetbedrijfblijftwerkenmaarurenverliest,kijktUWVnaarhetgemiddelde aantalwerkurendatjeindelaatste26wekenwerkte.VanditgemiddeldehaaltUWVhetaantal urendatjebehoudtaf.

Urenverlies

Eenwerknemerdie38uurperweekinloondienstwerktenvieruurverliest,isnietwerkloosin dezinvandeWW,omdathijminderdanvijfuurverliest.Eenanderewerknemer,diezevenuur perweekinloondienstwerktenvieruurverliest,iswelgedeeltelijkwerkloos,omdatvoorhem deregelgeldtdathijwerkloosisalshijminstensdehelftvanzijnurenverliest.

Gemiddeldeuren

Eenwerknemerheeftindeafgelopenzestienwekengemiddeld32uurperweekgewerkt.Op deeerstedagvanzijnwerkloosheidwerkthijnogachttienuurperweek.Metzijnurenverlies vanveertienurenishijwerkloosindezinvandeWW.

HoelangkanikeenWW-uitkeringkrijgen?

Wekeneis

OmtebepalenofjerechthebtopeenWW-uitkeringmoetjedirectvoorafgaandaanhet aanvragenvandeuitkeringeenaantalwekenhebbengewerkt.Ditheetdewekeneis.Jemoet indevoorgaande36wekenminimaal26weken(dereferteperiode)hebbengewerkt.Deze referteperiodegaatinopdemaandagvandeeersteweekwaarinjehetwerkkwijtbentgeraakt énjefeitelijkloonverlieslijdt.Hetaantalurendatjeperweekwerktemaaktnietsuit.Alsjein dezeperiodeéénofmeerwekenziekwas,tellendezewekenvanziektenietmee.Vakantieen betaaldverloftellenwelmee.

Hebje26wekenvandevoorgaande36wekengewerkt,danhebjerechtopminimaaldrie maandenWW-uitkering.

Voldoetwelaandewekeneis

Pabloisop1maartbegonnenmetwerkenopbasisvaneencontractvoorbepaaldetijd.Hij heeftinjulidriewekenvakantiegehad.Op1oktoberlooptzijncontractvanrechtswegeaf.In totaalheefthij28wekengewerkt.Ditbetekentdathijindeafgelopen36wekenmeerdan26 wekenheeftgewerkt.HijheeftrechtopdriemaandenWW-uitkering.

Voldoetnietaandewekeneis

Roanisop1februaribijhetuitzendbureaubegonnenmetwerken.Op1junistoptzijnwerkbij deinlener.Roanheeftzestienwekengewerkt.Ditbetekentdathijgeenrechtheeftopeen WW-uitkering.

Sanne

Sanneheeftonmiddellijkvoordatzewerklooswerd zestienwekentienuurperweekgewerkt.Daarvoorwas zeelfwekenziek.Voordatzeziekwerd,werktezezes wekendrieuurperweek.Daarvoortweewekennieten daarvoorzevenwekentienuurperweek.

Sanneheeftindeafgelopen36wekendaadwerkelijk 22wekengewerkt.Maarzemag,omdatzeelfweken ziekwas,terugkijkenover47inplaatsvan36weken. Zemag47wekenterugkijkenomtevoldoenaandeeis datzein26wekenminstenséénuurinloondienstheeftgewerkt.DanvoldoetSanneaande wekeneis,wantzeheeftindeafgelopen44weken29wekengewerkt.

Afwijkendewekeneis

Voorwerknemersmetonregelmatigwerk,zoalsmusicienartiesten,geldteenanderewekeneis. Voorhengeldtdatzijinnegentienvandelaatste36wekenminstenséénuurinloondienst moetenhebbengewerkt.

GeenrechtopuitkeringWW-uitkering

Erzijnsituatieswaarinjewelaandecriteriavoldoet,maartochgeenrechthebtopeen WW-uitkering.Erkandansprakezijnvaneenuitsluitings-ofeenweigeringsgrond.

Uitsluitingsgrond

EenuitsluitingsgrondiseenredenwaaromjegeenrechthebtopeenWW-uitkering. Uitsluitingsgrondenzijnbijvoorbeeld:

• JehebtaleenuitkeringopgrondvandeWIA,Ziektewet,AOWofWAZO.

• Jehebtnogvakantiebonnen(komtvoorindebouwsector)diejeeerstmoetlatenuitkeren.

• Jebentnietbeschikbaarvoornieuwwerk,bijvoorbeeldomdatjeinhetbuitenlandbent.

• Jebentgedetineerd.

Weigeringsgrond

Eenweigeringsgrondiseenredenwaaromjegeen WW-uitkeringkrijgtenwaarvandeoorzaakinjouweigen handelenofnalatenligt.

Weigeringsgrondenzijnbijvoorbeeld:

• Jebentontslagenendatisaanjezelftewijten(hetis jeeigenschuld).

• Jedoetnietgenoegomeennieuwebaantekrijgen.

• Jeovertreedtdevoorschriftendiebijde Werkloosheidswethoren.

• JehebtjenietoftelaatingeschrevenbijUWV.

• Jeweigertjetelatenom-ofherscholenomzodekansopeennieuwebaantevergroten.

• Jeweigertmeetewerkenaaneen(medisch)onderzoek.

Sanne

AanvragenWW-uitkering

Belangrijkisdatjebijdreigendontslagofvoorheteindevaneencontractperiodeoptijdeen WW-uitkeringaanvraagt.Gebeurtdatniet,danbetekentditdatjetijdelijkgeenofeenlagere uitkeringkrijgt.

DeWW-uitkeringaanvragenkanvanaféénweekvoorafgaandaandelaatstewerkdagenmoet uiterlijkbinnenéénweeknadeeerstewerkloosheid.

7.3 Verplichtingen

AlsjeeenWW-uitkeringwilthebbenenhouden,benjegebondenaaneenaantalvoorschriften.

Jemoetonderandere:

• actiefwerkzoekenenpassendwerkaanvaardenenhouden

• informatieverstrekken.

Actiefwerkzoekenenpassendwerkaanvaardenenhouden

Debelangrijksteverplichtingisdatjeactiefmoetzoekennaarbetaaldwerk.Demeeste communicatiemetUWVgaatdigitaal.OpMijnUWVziejedetakendiejemoetuitvoeren.Je kuntdandenkenaaneenbanenmarktbezoeken,eentrainingvolgen,meedoenaaneen speeddatemetwerkgeversenhetaantalsollicitatiebrievendatjemaandelijksminstensmoet schrijvenofmailen.ViaMijnUWVlaatjeUWVwetenwelkesollicitatiesjehebtlopenenwatje nogmeerhebtgedaanomwerktevinden.Inprincipemoetjeminimaalviersollicitatiesper maanddoen.Ontheffingvandesollicitatieplichtisalleenmogelijkvoor64-plussersenvoor werkzoekendendievanUWVtoestemminghebbengekregenomeenopleidingtevolgen.

PassendwerkvolgenshetUWV

Alsregelgeldtdatjeheteerstehalfjaarnaarhetwerkmagzoekendatjedeedvoordatje werklooswerd.Duurtdewerkloosheidlangerdanzesmaanden,danwordtalhetbetaalde werkgezienalspassendwerk.

Informatieverstrekken

Eenanderebelangrijkeverplichtingisdeinformatieplicht.Jemoetspontaanenopverzoek informatiegevenoververanderingeninjesituatie,bijvoorbeeldalsjetijdelijkwerkhebt gevonden,alsditwerkweerophoudtofalsjeziekwordt.Voorditsoortinformatie,dieinvloed heeftopdehoogtevandeuitkering,geldtdatjeeenweekdetijdhebtomdewijzigingbijUWV temelden.Komjelater,danwordtdeuitkeringingetrokkenofgekort.

7.4 DuurenhoogtevandeWW-uitkering

Alsjeaandewekeneisvoldoet,krijgjeminimaaldriemaandeneenWW-uitkering.Ditnoemen wedebasisuitkering.AfhankelijkvanjearbeidsverledenkanjeWW-uitkeringmaximaal24 maandenzijn.

LengteuitkeringWW

LangereduurWW-uitkering

JekuntlangerdandriemaandeneenWW-uitkeringkrijgenalsjeaandejareneisvoldoet.

Omtebepalenofjeaandejareneisvoldoetkijkjenaardeafgelopenvijfkalenderjaren voorafgaandaanhetjaarvanwerkloosheid.Hetjaarwaarinjewerklooswordtteltdaarinniet mee.Hebjeindieafgelopenvijfkalenderjareninvierkalenderjarensteeds208uurloon ontvangen,danvoldoejeaandejareneis.Daaromnoemenzedejareneisookwelde vier-uit-vijf-eis.

Reëelarbeidsverleden

Alsjeaandejareneisvoldoet,kijkjeomtebepalenhoelangjeeenWW-uitkeringkuntkrijgen naarhetreëleenfictievearbeidsverledensamen.Bijeenarbeidsverledentotenmettienjaar teltelkgewerktjaarvooréénmaanduitkering.Ishetarbeidsverledenlangerdantienjaar,dan verlengjedeuitkeringsduurmeteenhalvemaandperjaar.Voordegewerktejarenvoor2016 geldtechterdatjeuitgaatvaneenopbouwvanéénmaandpergewerktjaar.Na2015bouwje nahettiendejaareenhalvemaandop.

DuurWW-uitkering

• Marcoheeftvoordathijwerklooswerdtweejaargewerkt.Hijheeftrechtopdriemaanden WW-uitkering(basisuitkering).

• Rosaheeftvoordatzijwerklooswerdzesjaargewerkt.Zijheeftrechtopzesmaanden WW-uitkering(6x1maand=6maanden).

• Krijnheeftvoordathijwerklooswerdveertienjaargewerkt.Hijheeftrechtoptwaalfmaanden WW-uitkering((10×1)+(4×0,5))=12maanden).

Fictiefarbeidsverleden

Voorhetfictievearbeidsverledenmaakthetnietuitofjewelofniethebtgewerkt.Jeberekent hetfictievearbeidsverledendoordejarentetellenvanafhetjaardatje18jaarwerdtotenmet hetjaar1997.Ditbetekentdatalleenmensendiegeborenzijnvóór1979eenfictief arbeidsverledenkunnenhebben.

HenkenAnne

Henkisgeborenin1972.Hijisgaanwerkenin1994.Daarommaghijbijzijnreëlearbeidsverleden achtjaarfictiefarbeidsverledenoptellen(1990-1997).

Anneisgeborenin1980.Zijisgaanwerkenin1998enwordtwerkloos.Anneheeftgeenfictief arbeidsverleden.

Opgebouwdarbeidsverledenvóór2016

Tot2015koneenwerknemermeteenlangarbeidsverledeneenWW-uitkeringopbouwenvan maximaal38maanden.ElkjaararbeidsverledenwasgoedvooreenmaandextraWW.Derechten dieeenwerknemervóór2016metzijnarbeidsverledenheeftopgebouwdblijvenovereind. Voordiejarengeldtnogdeouderegel:eenjaarwerkiseenmaandverlenging.

BerekeningduurWW-uitkering

Eenwerknemerisgeborenin1982enwordtwerkloosin2026.Hijheeftvanaf1januari2000 fulltimegewerkttotaanzijnwerkloosheid.DemaximaleduurvandeWW-uitkering:

• feitelijkarbeidsverledenvan2000tot2016:zestienjaar=16maanden

• feitelijkarbeidsverledenvan2016tot2026:tienjaar=5maanden.

Hetarbeidsverledentot2016geeftrechtopeenmaandWW-uitkeringpergewerktjaar.Het arbeidsverledentussen2016en2026geeftrechtopeenmaandWW-uitkeringpertweejaar. Demaximaleduurvandeuitkeringbedraagtinditgeval21maanden.

Eenwerknemerisgeborenin1992enwordtwerkloosin2026.Hijheeftvanaf1januari2011 altijdfulltimegewerkt.Hetarbeidsverledenbedraagtvijftienjaar.Demaximaleduurvande WW-uitkering:

• feitelijkarbeidsverledenvan2011tot2016:vijfjaar=5maanden

• feitelijkarbeidsverledenvan2016tot2026:tienjaar=5maanden+2,5maand.

DeeerstetienjaargevenrechtopeenmaandWW-uitkering.Daarbovengeldteenmaandper tweejaar.Deeerstevijfjaarvanaf2016isdeopbouwnogeenmaandperjaar.

TotaleverleningvandeWW-uitkering.

Wanneerjehetfictieveenreëlearbeidsverledenoptelt,krijgjededuurvandeWW-uitkering. DeWW-uitkeringismaximaal24maanden.

Arbeidsverledenenzorgtaken

Somstellenjarenwaaringeen208uurzijngewerkttochmeevoorhetarbeidsverleden.Datis hetgevalalseenouderineenjaarzorgdevoorzijnkinddatnoggeen5jaaroudwasofalsje mantelzorgverrichtteopgrondvaneenpersoonsgebondenbudget.Jarenwaarinjedergelijke zorgtakenverrichttetellenvoordehelftmeealsjarenwaarinje208uurinloondienstwerkte.

Hoogtevandeuitkering

DeWW-uitkeringiseenloongerelateerdeuitkering.Dezeuitkeringisdeeerstetweemaanden 75%vanhetlaatstverdiendedagloonenvanafdederdemaand70%vanhetlaatstverdiende dagloon.VoordeWW-uitkeringgeldt,netalsbijdeWIAenZW,datvoorhetlaatstverdiende loonalsmaximumhetmaximumdagloonvantoepassingis.

HoogteWW-uitkering

• MarcoheeftrechtopdriemaandenWW-uitkering(basisuitkering).Zijndagloonisvastgesteld op€137.Deeerstetweemaandeniszijnuitkering€102,75(75%),dederdemaandisde uitkering€95,90(70%).

• RosaheeftrechtopzesmaandenWW-uitkering.Haardagloonisvastgesteldop€145.De eerstetweemaandenishaaruitkering€108,75(75%),vanafdederdetotenmetdezesde maandishaaruitkering€101,50(70%).

• KrijnheeftrechtoptwaalfmaandenWW-uitkering.Zijndagloonisvastgesteldop€210.De eerstetweemaandeniszijnuitkering€157,50(75%)endeoverigetienmaandeniszijn uitkering€147(70%).

Alsiemandgedeeltelijkwerklooswordt,krijgthijeenevenredigdeelvandeuitkering.Isiemand bijvoorbeeldvoor50%werkloos,danontvangthij50%van75%of70%vanhet(maximale) dagloon.

WWenWGA-loongerelateerdeuitkering

DeduurvandeloongerelateerdeWGA-uitkeringberekenjeopdezelfdemanier alsdeduurvandeWW-uitkering.Voorbeideuitkeringengeldtdatjedeeerstetweemaanden rechthebtop75%vanhet(maximale)dagloonendaarnaop70%.

Geenvermogenstoetsofpartnertoets

KenmerkendvoordeWW-uitkeringenvooruitkeringenopbasisvandeandere werknemersverzekeringen(ZWenWIA)isdatdeuitkeringnietafhankelijkisvaneeneventueel vermogenofeigenhuisvandewerkzoekende.Hetuitgangspuntisopvangvanverliesvan inkomen.Ookdeinkomstenvandepartnerwordenbuitenbeschouwinggelaten.

7.5 WW-uitkeringenwerken

WW-uitkeringenwerken

AlsjeeenWW-uitkeringkrijgt,magjebijverdienen.Ditwordtgestimuleerd,omdatwerkende kansenopdearbeidsmarktaltijdvergroot.Hetbijverdienenkanwelinvloedhebbenopde WW-uitkering.AlsjegaatwerkenterwijljeeenWW-uitkeringkrijgt,vultdeWW-uitkeringhet inkomenaanalsjegaatwerkenvooreenlagerinkomendanjeWW-maandloon.

Deuitkeringverlaagt

Alsje87,5%ofminderdanhetWW-maandloonverdient,wordtjeinkomenuitdebijverdiensten inclusiefhetvakantiegeldinminderinggebrachtophetWW-maandloon.Jekrijgtdaneen lagereWW-uitkering.UWVtrekthetinkomendatjeuitjewerkkrijgtafvanjevroegereloon. Overhetresterendebedragkrijgjedan70%WW-uitkering.

Doordezeberekeningloontwerken,wantjemaandelijkseinkomenstijgt,omdatjenaastje inkomenuitwerknogeenWW-uitkeringkrijgt.

LagereWW-uitkering

HetinkomenvanMariekevóórdewerkloosheidwas€3.000permaand.Natweemaandenis haarWW-uitkeringdan70%=€2.100permaand.Zekrijgteendeeltijdbaanalsuitzendkracht, waarmeeze€1.300permaandverdient.

HaarWW-uitkeringwordtdan:€3.000-€1.300=€1.700×70%=€1.190.

Haarinkomenwordtdan:WW-uitkering+inkomen=€1.190+€1.300=€2.490.

GarantieregelingWW

WanneerjetijdensdeWW-uitkeringweergaatwerken,kandittotgevolghebbendatdeuitkering stopt.Datgebeurtalsjemeerdan87,5%vanjeWW-uitkeringverdient.Wanneerjeaanhet werkgaatvoorminderinkomendanjehadbijdevorigewerkgever,kanditgevolgenhebben voorjenieuweWW-uitkering.Bijnieuwewerkloosheidgaanzeimmersweerrekenenmetje laatsteinkomen.Raakjejenieuwebaankwijt,danisjenieuweWW-uitkeringlagerdande uitkeringdiejenuhebt.Datkaneenredenzijnomdebaannietaantenemen.Omdatte voorkomenisdegarantieregelingontwikkeld.Doordegarantieregelinghebjebijnieuwe werkloosheidrechtopeenberekeningvandeWWopbasisvanhetloonvanjevorigebaan.

Erwordenaandezeregelingweleisengesteld:

1. Jehebtminimaaléénjaarindebaangewerktvanwaaruitjedeeerstekeerwerklooswerd.

2. JehebtvanuitdiebaanrechtopeenWW-uitkering.

3. Jekrijgteenminderbetalendebaan,waardoorjegeheeluitdeWW-uitkeringgaat.

Wanneerjebinneneenjaaruitdenieuwebaanwordtontslagen,kunjeeenberoepdoenop deberekeningvandeWW-uitkeringuitdeeerderebaan.

HerlevingoudeWW-uitkering

WanneerjevanuiteenWW-uitkeringweeraanhetwerkgaatmaarbinnen26wekenhetwerk kwijtraakt,voldoejenietaande26-wekeneis.InditgevalwordtbekekenofdeoudeWWuitkeringweerkanwordenvoortgezet.DitheethetherlevenvandeoudeWW-uitkering.

Brug-WW

Eenbrug-WWsteltjouinstaatomnoodzakelijkescholingtevolgenincombinatiemetjewerk. Jewordtindatgevalvrijgesteldvandesollicitatieplicht.Jegaataanhetwerk(vaakineen sectormettekorten)enkrijgtvandaaruitloonvandewerkgever.Daarnaastkrijgjeeen WW-uitkeringvoordeurendiejeaandescholingbesteedt.

Werken en leren

Debrug-WWiservoormensenvoorwieontslagdreigtenvoormensendiealeenWW-uitkering krijgen(vanwerk-naar-werkenvanWW-naar-werk).

Voordebrug-WWisomscholingnaareenanderberoepeenvoorwaarde.Debrug-WWduurt maximaaleenjaar,maarvoorBBL-trajectenkanhetmaximaaltweejaarzijn.Descholingmoet naareenerkenddiplomaofcertificaatleiden.Daarnaastmoetervanuitdenieuwewerkgever ofvanuitdesectoreenbaangarantiezijn.

EigenbedrijfvanuitdeWW

Omjeaantemoedigeneeneigenbedrijftebeginnengeldteenstartersregeling.Dezeregeling houdtindatjeaanUWVtoestemmingkuntvragenomvoormaximaaleenhalfjaarmetbehoud vandeWW-uitkeringeenbedrijftestarten.IndiestartersperiodekortUWVdeuitkeringmet 29%,ongeachthoeveelinkomenjemetjeondernemingverdient.Nazesmaandeneindigtde WW-uitkeringgeheelofgedeeltelijk.Wiemaareendeelvanzijnwerkloosheidsurenals zelfstandigewerkt,houdtnogrechtopeengedeeltelijkeWW-uitkering.

7.6 Samenvatting

DeWWbiedtwerknemerseenuitkeringalszijonvrijwilligwerkloosworden.Voorwaardenvoor eenWW-uitkeringzijnonvrijwilligewerkloosheid,verliesvanarbeidsurenenbeschikbaarzijn voorwerk.

ErbestaatgeenrechtopeenWW-uitkeringalssprakeisvaneenuitsluitings-ofweigeringsgrond. Dewerkzoekendemoetvoldoenaandeinformatieplichtenactiefzoekennaarwerk.Hijmoet passendwerkaanvaarden.

Wanneeriemandvoldoetaandewekeneis,heefthijrechtopminimaaldriemaanden WW-uitkering.Dezeuitkeringkanlangerwordenwanneersprakeisvaneenlanger arbeidsverleden.Omvoorverlenginginaanmerkingtekomenmoetjevoldoenaandejareneis. Indatgevalmoetjeindevijfjarenvóórdewerkloosheidvierjareninelkjaar208urenhebben gewerkt.DemaximaleduurvandeWW-uitkeringis24maanden.

DehoogtevandeWWisgerelateerdaanhetlaatstverdiendedagloon.Deeerstetweemaanden vandeWW-uitkeringgevenrechtop75%vanhetlaatstverdiendeloonofmaximumdagloon. Daarnageldteenpercentagevan70%.

Hetarbeidsverledenisopgebouwduithetfictievearbeidslevenenhetreëlearbeidsverleden. Voordeeerstetienjaararbeidsverledenbouwjerechtopvanéénmaanduitkeringpergewerkt jaar.Daarbovengeldteenopbouwvaneenhalvemaandpergewerktjaar.Degewerktejaren vóór2016gevenrechtopéénmaandopbouwpergewerktjaar.

JemagwerkennaastjeWW-uitkering.Afhankelijkvanhoeveeljedaarmeeverdientwordtje inkomenuitdebijverdiensteninminderinggebrachtopjeWW-maandloon.Alsjeweeraanhet werkgaatvoorminderinkomendanbijjeeerderebaan,kunjewanneerjeweerwerklooswordt ondervoorwaardeneenberoepdoenopdegarantieregelingWW.

7.7 Kernbegrippen

Arbeidsverleden

Hetreëleenfictieveaantaljarendatiemandgewerktheeftbijelkaaropgeteld.

Basisuitkering

WW-uitkeringvanmaximaaldriemaandenvoorwerknemersdieaandewekeneisvoldoen.

Fictiefarbeidsverleden

Hetdenkbeeldigearbeidsverledenvaneenwerknemer,datwordtberekenddoorhetaantal kalenderjarentetellendatligttussenhetjaarwaarindewerknemer18jaarwerdtothetjaar 1998.

Jareneis

EisdiegeldtvoordeverlengdeuitkeringvandeWW:dewerknemerheeftinminstensviervan devijfjaaronmiddellijkvoorafgaandaandewerkloosheid208uurperjaarloonontvangen.

Loongerelateerdeuitkering

(WW-)uitkeringwaarvandehoogteisgekoppeldaanhetlaatstverdiendedagloon.

Maximumdagloon

Maximaledagloonaandehandwaarvandehoogtevandeuitkeringwordtvastgesteld.

Reëelarbeidsverleden

Aantaljarendateenwerknemersinds1998inloondienstheeftgewerkt.

Uitsluitingsgrond

RedenomeenWW-uitkeringintetrekken.

Verlengdeuitkering

VerlengingvandeWW-uitkeringtotmaximaal24maandenvoorwerknemersdievoldoenaan dejareneis.

Wekeneis

EisdiegeldtvooreenbasisuitkeringvandeWW:dewerknemerheeftin26vandelaatste36 wekenonmiddellijkvoorafgaandaandewerkloosheidminstenséénuurperweekals werknemer.gewerkt.

Werkloos

Verliesvanminstensvijfuurwerkinloondienst,ofalsdewerkweekuitminderdantienuur bestaateenverliesvanminstensdehelftvanhetaantalureninloondienst.

7.8 Opdrachten

Opdracht1 Werkloosheid

Dezeopdrachtdoejemetdeheleklas.

Julliegaanmetdeklaseenaantalstellingenbespreken.Hetgaatoverwerkenwatdaarbij komtkijken.Enhoezouhetzijnomwerkloostezijn?

Hetiseeninteractievesetting.Deklasstaat.Wievoorisgaatnaardeenekant,wietegenis staataandeanderekant.Degroepenvoorentegenoverleggenmetelkaaroverwatde argumentenzijn.Dezewordendanbenoemd.Aandehandvandezeargumentengaanjullie discussiëren.Dediscussieduurtvijfminuten.Nadediscussiebepaaljeopnieuwofjevoorof tegenbent.

Destellingen:

1. Werkisbelangrijkvoormij,omdatikdangeldverdien.

2. Alsikwerkloosben,gaikvrijwilligerswerkdoen.

3. Laterwilikeenberoepuitoefenendatikgraagdoe,ookalverdienikminder.

4. Alsiemandwerkloosis,isdatzijneigenschuld.

5. Werkenmetjehoofdisbelangrijkerdanwerkenmetjehanden.

6. Hetisophetmomentvoorjongerenmoeilijkomeenbaantekrijgen.

Opdracht2 Werkloosheidswet

a. WelkepersoonkaneenberoepdoenopeenWW-uitkering?Kieshetjuisteantwoord. Roanheeftindeafgelopen36wekendertienwekengemiddeldachtuurgewerkt. Maxheefthetafgelopenjaarfulltimegewerkt.Hijisontslagenomdathijheeftgestolen. Ferdiheeftdeafgelopenvijftigwekengewerkt.Zijncontractliepvanrechtswegeaf.Hij gaatnueenmaandinhetbuitenlandvakantievieren. Jildouheeftindeafgelopenveertigwekendertigwekengewerkt.Hetbedrijfwaarzij werktgaatfaillietenzijkanopditmomentgeenwerkvinden.

b. HoeveelmaandenkunjeminimaaleenWW-uitkeringkrijgenalsjevoldoetaandewekeneis? Kieshetjuisteantwoord. éénmaand tweemaanden driemaanden

c. Bepaalvoorelkesituatieofsprakeisvaneenweigeringsgrondofeenuitsluitingsgrond.

Dewerklozeheefteenuitkeringopgrond vandeWIA.

Dewerklozeheeftzichtelaat ingeschrevenbijUWV.

Hetontslagisaandewerklozezelfte wijten.

Uitsluitingsgrond

Weigeringsgrond

Dewerklozeisgedetineerd.

Dewerklozedoeternietgenoegaanom weerwerktevinden.

Dewerklozeisinhetbuitenlanden daardoornietbeschikbaarvoorwerk.

Dewerklozewilnietmeedoenaaneen (medisch)onderzoek.

d. Inewerktzesuurinloondienstendaarnaasttwintiguuralszelfstandige.Zeverliestviervan dezesuurdiezeinloondienstwerkt.

IsInewerkloosvolgensdeWW?

e. Stevewerktesinds1maartvanditjaarinloondienst.Hijgaatvan1augustustot1september metvakantie.Zijncontractlooptop1oktobervanditjaaraf.Zijneerstedagvanwerkloosheid ismaandag5oktober.Vóór1maartheeftStevenietinloondienstgewerkt.Hijkwamtoen netvanschool.

LeguitofSteveaandewekeneisvoldoet.

Opdracht3 Verplichtingen

a. Watzijndevoorschriftenvooreenuitkeringsgerechtigde?

b. WatgebeurteralseenWW-uitkeringsgerechtigdezichnietaandevoorschriftenhoudt?

Opdracht4 DuurenhoogtevandeWW-uitkering

a. HoelangduurtdebasisuitkeringvandeWW? zesmaanden viermaanden driemaanden éénmaand

b. WatishetpercentagevanhetlaatstverdiendedagloonbijdeloongerelateerdeWW-uitkering? 75%

deeerstetweemaanden75%endederdemaand70% 70%

deeerstemaand75%,detweedemaand70%endederdemaand70%

c. Isaheeftindeafgelopennegenjaarbijeenzuivelfabriekgewerkt.Ditbedrijfwordtnaarhet buitenlandverplaatst,waardoorIsahaarwerkkwijtraakt.Isavoldoetaandeeisenomeen WW-uitkeringtekrijgen.

HoeveelmaandenkanIsaeenWW-uitkeringkrijgen?

d. CharlottekrijgteenWW-uitkering.Haardagloonisvastgesteldop€190.Hoehoogishaar WW-uitkeringindevijfdemaand?

e. BrendakrijgteenWW-uitkering.Haardagloonisvastgesteldop€185.Hoehoogishaar WW-uitkeringindeeerstemaand?

Opdracht5 WW-uitkeringenwerken

a. WelkepersonenkunneninaanmerkingkomenvooreenWW-uitkering? uitzendkracht freelancer werknemerinloondienst zzp'ermeteenovereenkomstvanopdracht

b. Waarofnietwaar?Alseenwerklozeweergaatwerkenendaarmeegeldverdient,kanhij geenWW-uitkeringmeerkrijgen. nietwaar waar

c. Pjotrwileenfulltimehbo-opleidinggaanvolgenomzozijnkansenopdearbeidsmarktte verhogen.Leguitwaaromhijmetditplanhetrisicolooptzijnuitkeringteverliezen.

Hoofdstuk8

Participatie

8.1 Inleiding

Jehebtgeenofweiniginkomenenhetluktjenietomwerktevinden.Daarnaasthebjegeen eigenvermogen.Jekuntjehuurnietbetalenenetenkopenluktnauwelijks.Alsjeindiesituatie zit,kunjeaankloppenbijdegemeentewaarinjewoont.Jekuntdanwellichtinaanmerking komenvoorbijstanduitdeParticipatiewet.DeParticipatiewetiseenvangnetregelingdieeen bestaansminimumgarandeert.

DeParticipatiewetiservoormensendiewelkunnenwerken,maardiehetnietluktomzonder ondersteuningwerktekrijgenoftebehouden.Dezewetmoetervoorzorgendatmeermensen (weer)werkvinden.Datgeldtookvoormensenmeteenarbeidsbeperking.

Participerenbetekent:meedoenindesamenleving.Datkandoormiddelvanwerk,maarook doordagbesteding,vrijwilligerswerk,samensportenofmuziekmaken.Kortom,samenmet anderemensendingenondernemen.VoordeParticipatiewetgeldtdatparticiperenbetekent datjedoormeetedoeneenpositievebijdragelevertaandemaatschappij.

Participatie:werkenineengewonefietsenfabriek

Leerdoelen

• JekunthetdoelbeschrijvenvandeParticipatiewet.

• Jekuntdevoorwaardennoemendiegeldenvooreenbijstandsuitkering.

• Jekuntdearbeidsverplichtingenendetegenprestatienaarvermogenbeschrijven.

• Jekunthetbegrip'sociaalminimum'omschrijven.

• Jekuntdehoogtevaneenbijstandsuitkeringinverschillendesituatiesberekenen.

• Jekuntuitleggenopwelkemanierheteigeninkomenofvermogeninvloedheeftopde bijstandsuitkering.

• Jekuntuitleggenwatdekostendelersnormbetekent.

• Jekuntuitleggenvoorwelkesituatiesbijzonderebijstandisbedoeld.

• Jeweetwelkeinstrumentenenvoorzieningendegemeentekaninzetteninhetkadervan deParticipatiewet.

• JeweetwatdeWetsocialewerkvoorzieninginhoudt.

• JekuntomschrijvenwierechthebbenopdeWajong.

8.2 Participatiewet

DeuitvoeringvandeParticipatiewetligtbijdegemeenten.Volgensdeoverheidhebben gemeentenbeterinzichtindespecifiekebehoeftenvandemenseninhunregio.Degemeenten kennendelokalesituatieenkunnendaardoorbetermaatwerkleverenvoorhuninwonersdie eenafstandhebbentotdearbeidsmarkt.Gemeentenhebbeneengoedbeeldvandelokale werkgelegenheid,voorzieningenensocialenetwerken.

DoelvandeParticipatiewet

HetdoelvandeParticipatiewetisommensenmeteenafstandtotdearbeidsmarktzoveel mogelijkaaneenregulierebaantehelpen.Alsmensenwerkenendaarmeeeeninkomen verdienen,zijnzijminderafhankelijkvansocialeuitkeringen.

DoelgroepParticipatiewet

TotdedoelgroepvandeParticipatiewetbehorenmensendiegeenwerkhebbenofkunnen vinden,maarookmensenmeteenlaaginkomen,eenarbeidsbeperkingofandere belemmeringenomzelfstandiginhuneigenlevensonderhoudtevoorzien.

Instrumentenenvoorzieningen

DeParticipatiewetlaatdegemeenteveelruimteomzelftebepalenhoezemensenondersteunt. Welnoemtdeweteenaantalinstrumentenenvoorzieningen.Dezekunjezienalshet gereedschapwaaroverdegemeentebeschiktomhetdoelvandeParticipatiewettebereiken. Dewetgeeftbovendienaandatdeondersteuningopmaatmoetwordengeboden.Ditwil zeggendatdeondersteuninggoedmoetaansluitenbijdebehoeftenvandebetrokkene.De ondersteuningmoet,voorzovermogelijk,gerichtzijnophethebbenenhoudenvanwerk.

Gemeentelijkeverordening

Degemeenteraadisverplichtomineenverordeningvastteleggenhoehetparticipatiebeleid vandegemeenteeruitziet.Indieverordeningstaatinelkgevalbeschrevenwieonderwelke voorwaardenvoorwelkevoorzieningeninaanmerkingkomt.Hetgaatdanvooralomdeinzet vanzware(endure)instrumenten,zoalsloonkostensubsidie,beschutwerkendeno-riskpolis.

DegemeenteraadmagookéénverordeningmakenwaarinhetWmo-beleidenhet participatiebeleidinonderlingesamenhangwordenbeschreven.

Participatiewet/Wmo

DegemeenteisverantwoordelijkvoordeuitvoeringvandeParticipatiewetende Wmo.Deverschillentussendezevoorzieningenziejeindevolgendetabel.

Voorziening

Doel

Doelgroep

Voorziening

Participatiewet

Participatieopdearbeidsmarkt

Mensenzonderinkomenofmeteen afstandtotdearbeidsmarkt

Bijstand,re-integratieen arbeidsondersteuning

Watdegemeentekanbieden

Wmo

Maatschappelijkeondersteuning

Mensendiehulpnodighebbenbij zelfstandigwonenofparticiperen

Zorgenondersteuning(bijvoorbeeld dagbestedingenhulpmiddelen)

Elkegemeentemaakthaareigenkeuzesvoorhetaanbodalshetgaatomparticipatie.Jekunt denkenaandevolgendemogelijkheden:

Watkandegemeente bieden?

Trainingen

Leer-werktraject

Aanpassingwerkplek

Proefplaatsing

Begeleidingopdewerkplek

Uitleg

Voormensendiewerkzoekenenhetlastigvindenom sollicitatiegesprekkentevoerenofbrieventeschrijven.

Voorjongerendiegeenstartkwalificatievoordearbeidsmarkt hebben.

Voormensenmeteenlichamelijkebeperking,bijvoorbeeldeen anderecomputer,eenlagerofhogerbureauofeenbeterestoel.

Alsdebeperkingofhetgebrekaanervaringwerkgevershuiverig maaktomiemandindiensttenemen.

Vanbijvoorbeeldeenjobcoach.

Watkandegemeente bieden?

Loonkostensubsidie

No-riskpolis

Beschutwerk

Kansopwerkvergroten

Uitleg

Voormensendieeenbeperkingeneenduidelijklagere productiviteithebben.Dewerkgeverbetaaltzijnwerknemerhet gebruikelijkecao-loon(ofalsergeencaoisminstenshet minimumloon)endewerkgeverkrijgteendeelvandatloonals subsidieterug.

Alsiemandlangarbeidsongeschiktisgeweestenweeraanhet werkgaat,kandatvoordewerkgevereenflinkrisicozijn.De werknemerkanweerziekwordenendanmoetdewerkgever tweejaardoorbetalen.Deno-riskpolisvoorkomtdat.

Alsdeafstandtotdearbeidsmarkttegrootisvooriemand,kan hijopeenspecialeplekwerkenwaardatwellukt.

Werkgevers,werknemers,UWVen35gemeentenhebbenzogehetenWerkbedrijvenopgericht. IndezeWerkbedrijvenontmoetenzijelkaarenbundelenzehunkrachtenomzoveelmogelijk mensenaanhetwerktekrijgen.Ookoverdevormgevingvanbeschutwerkvoordemeest kwetsbareburgerskunneninhetWerkbedrijfopregionaalniveauafsprakenwordengemaakt.

Werkbedrijven

Minimumloon

Welkeondersteuningmensenookkrijgenofwaarzijookwerken,zijhebbenrechtopbetaling van(minstens)hetminimumloon.Hetisaandegemeenteomdeeventueleextrakostenvoor deondersteuningtedragen.

OndersteuningWmoenParticipatiewetmetelkaarverbinden

EendeelvandedoelgroepvandeParticipatiewetdoetookeenberoepopdeWmovoorextra ondersteuningenbegeleidingvoorhetleidenvaneenzozelfstandigmogelijkleven.Omdat degemeentebeidewettenuitvoert,ligthetvoordehanddietweevormenvanondersteuning metelkaarteverbinden.Daardoorkunnenzeelkaarversterken.Zoondersteuntbijvoorbeeld aangepastvervoernietalleendezelfredzaamheid,maarookdetoegangtotdearbeidsmarkt. Verderkanvrijwilligerswerkhelpenbijhetmeedoenindesamenleving,maarkanhetmisschien ookeenopstapjezijnnaarbetaaldwerk.

ParticipatiewetinBalans

DeoverheidwildeParticipatiewetdeelsherzien.MetdeParticipatiewetinBalansmoetde Participatiewetbeteraansluitenopwatmensenaankunnenennodighebben.Dezeherziening vandewetisvooralgerichtopdemenselijkemaat,vertrouweneneenvoud.Deverwachting isdatdewetin2026zalingaan.

Enkelebelangrijkevoorstellenzijn:

• Vrijlatingvangiften:Bijstandsgerechtigdenmogengiftentot€1.200vrijontvangenzonder datzediehoeventemelden.

• Bijverdiensten:Hetwordtmogelijkomnaastdeuitkeringtot15%vandebijverdienstente behoudenvooreenperiodevantenminsteeenjaaromdeovergangnaarwerkaantrekkelijker temaken.

• Mantelzorgenvrijwilligerswerk:Hetverrichtenvanmantelzorgofvrijwilligerswerkzalgeen negatievegevolgenhebbenvoordebijstandsuitkering.Tijdelijkinwonenbijdegeneaan wiemenmantelzorgverleent,leidtniettotaanpassingvandeuitkering.

• Maatwerkbijverplichtingen:Gemeentenkrijgenmeerruimteompassendemaatregelente nemenalsbijstandsgerechtigdenzichnietaanderegelshouden,metnadrukopmaatwerk enmaatregelendieinverhoudingstaantotdeovertreding(proportionaliteit).De standaardkortingopdebijstandsuitkeringvervaltdaardoor.

• Eenvoudigereaanvraagprocedures:Hetwordtmogelijkomeenbijstandsaanvraagtedoen meteenrijbewijsalsidentiteitsbewijs.Bijeenverkeerdeaanvraagblijftdeoorspronkelijke aanvraagdatumgelden.

• Terugwerkendekracht:Gemeentenmogendebijstandsuitkeringmetterugwerkendekracht verstrekkentotmaximaaldriemaandenterug.Ditkanvoorkomendatschuldenontstaan, waardoordefinanciëleproblemenverminderen.

8.3 Bijstand

Alsjezonderinkomenzitengeenaanspraakkuntmakenopanderevoorzieningenofuitkeringen, kunjeeenberoepdoenopdebijstand.Dezebiedtindatgevaleenuitkeringophetniveauvan hetsociaalminimum.Dehoogtevandeuitkeringisafhankelijkvanjegezinssituatieenvanhet inkomenvanjehuisgenoten.DebijstandiseenonderdeelvandeParticipatiewet.De bijstandsuitkeringbestondalvoordeParticipatiewetinwerkingtrad.Doordebijstandopte nemenindeParticipatiewetwordtduidelijkdatbijstandnietalleeneenvangnetis,maarook eenspringplanknaarnieuwwerk.

Hoewerktdebijstand?

Aanvraag

Ookalisdegemeenteverantwoordelijkvoordeuitvoeringvandebijstand,deaanvraagvoor eenbijstandsuitkeringdoejebijWerk.nl.Nadieaanvraagbenjeautomatischingeschrevenals werkzoekendebijUWV.Metdezeinschrijvingkunjedeaanvraagvoorbijstandindienenbijde gemeente,diebeslistofdeuitkeringwordttoegekend.Degemeentebepaaltookdehoogte vandeuitkering.

Rechtenenplichtenbijeenbijstandsuitkering

Voorwaardenvooreenbijstandsuitkering

Vooreenbijstandsuitkeringontvangengeldendevolgendevoorwaarden:

• jebentingezeteneén

• jehebtzelfnietgenoeginkomenofvermogenomtewonen,teetenofjetekledenén

• jebentbeschikbaarvoorwerkén

• jehebtgeenrechtopeenandereuitkering.

Sociaalminimum

Hetsociaalminimumishetbedragwaarvandeoverheidvindtdatjeereenmaandmeerond moetkunnenkomen.Hetsociaalminimumisgekoppeldaanhetminimumloon.Omdateen alleenstaandemindernodigheeftdanbijvoorbeeldeen(echt)paar,isdehoogtevanhetsociaal minimumpergezinssituatieverschillend.

Gezinssituatie

Sociaalminimum

70%vanhetminimumloon Alleenstaande

100%vanhetminimumloon Samenwoners

Nakomenvanverplichtingen

Ophetmomentdatjerechtopbijstandhebt,krijgjemeteenaantalverplichtingentemaken:

• Arbeids-enre-integratieverplichtingen:Jehoudtjeaandeafspraken,zoalscursussenen trainingenvolgenenhetaantalsollicitatiespermaand.

• Aanvaardenvanpassendwerk:Onderpassendwerkverstaatdebijstandalhetlegalewerk waarmeejeeeninkomenkuntverdienen.Isindewijdeomgevinggeenwerktevinden,dan kandegemeenteeenverhuisplichtopleggen.Ditonderdevoorwaardedatindenieuwe woonplaatswerkbeschikbaarisvoorminimaaleenjaarwaarmeejeminstenshet minimumloonkuntverdienen.

• Leverenvaneentegenprestatie:alsbetaaldwerkdoorbepaaldeomstandigheden(nog)niet lukt,kandegemeenteeenanderetegenprestatieopleggen.Jedoet,binnendegrenzenvan jemogelijkheden,voordemaatschappijonbetaaldnuttigwerkinopdrachtvandegemeente.

• Verbeterentaalvaardigheid:Gemeentenzijnverplichtomvanbijstandsgerechtigdente verlangendatzij,zonodig,actiefwerkenaanhetverbeterenvanhuntaalvaardigheid.Zo nodigkandegemeenteeentaaltoetsafnemenomzotebeoordelenofjedeNederlandse taalvoldoendebeheerstomeenkanstemakenopdearbeidsmarkt.

Oudersmetjongekinderen

Alleenstaandeoudersmetjongekinderenonderde5jaarkunnenophunverzoekworden vrijgesteldvandesollicitatieplicht.Welkandegemeentehunverplichtingenopleggenom trainingentevolgenenanderetakenuittevoerenomervoortezorgendatze,alsdekinderen ouderzijn,aandeslagkunnen.Vooralleenstaandeoudersmetkinderentussende5en12jaar kandegemeentebijwijzevanuitzonderingeenontheffinggevenvandesollicitatieplicht.

Wachttijdvoorjongerentot27jaar

Voorjongerenvanaf18tot27jaargeldtvoorhetaanvragenvanbijstandeenwachttijd.Voordat zijondersteuningkunnenaanvragenbijhetvindenvanwerkofeenopleiding,moetenzijzelf vierwekenserieusnaarwerkofeenopleidingzoeken.Pasdaarnakunnenzeombijstanden ondersteuningvragen.

Crisissituatie

Tijdensdecoronacrisisisgeblekendatdeoverheidbijspecialeomstandighedeninspeeltop desituatie.Zosteldedeoverheidtijdelijkextrasteunpakkettenterbeschikking,zoalsde TegemoetkomingVasteLasten(TVL),TegemoetkomingOndernemersGetroffenSectoren (TOGS)endeTijdelijkeOverbruggingsregelingZelfstandigOndernemers(TOZO).

Bijstandvoormeerpersoonshuishoudens

Alsjenietalleenwoont,kandatinvloedhebbenopjebijstandsuitkering.Erzijndriebegrippen diedaarineenrolspelen:

• gezamenlijkehuishouding

• meerpersoonshuishouden

• kostendelersnorm.

Gezamenlijkehuishouding

Eengezamenlijkehuishoudingwilzeggendattweemeerderjarigepersoneninhetzelfdehuis hunhoofdverblijfhebbenenvoorelkaarzorgen.Indatgevalheefthetinkomenvaneenvan departnersinvloedopdehoogtevanhetgezamenlijkeinkomen.Jehoeftvooreengezamenlijke huishoudingdusnietgetrouwdofgeregistreerdpartnertezijn.

Gezamenlijkehuishouding

Maria

Mariavraagtbijstandaan,omdathaarWW-uitkeringstopt.BijdeWW-uitkeringwerdniet gekekennaardebezittingenvanMaria.Enookeeneventueelinkomenvaneenpartnerwas nietvanbelang.Bijdebijstandligtditanders.Mariakrijgtalleeneenbijstandsuitkeringalsze samenmethaarpartneronderhetsociaalminimumzit.Voorpartners(echtgenoten, samenwoners)ishetsociaalminimum100%vanhetminimumloon.Verdientdepartnervan Mariameerdanhetminimumloon,dankrijgtMariageenbijstand,wantdanbeschikkenze samenoverhetsociaalminimumdatvoorhungezinssituatiegeldt.Verdientdepartnervan Mariaminder,danvultdebijstandditbedragaantothetsociaalminimum(tenminste,als Mariaenhaarpartnernietteveelvermogenhebben).

Meerpersoonshuishouden

Bijeenmeerpersoonshuishoudenwonenmeerderepersoneninhetzelfdehuis,maarhebben zijgeentaakomvoorelkaartezorgen.Jekuntdandenkenaantweevriendendiesamenin eenwoningwonenomdekostentedelen.Dekostenvoorbijvoorbeeldhuur,gasenlicht kunnenopdiemanierwordengedeeld.

Kostendelersnorm

Eenalleenstaandeontvangt70%vanhetminimumloonaanbijstand.Gaathijsamenmet iemandandersinéénhuiswonen,danstijgtdegezamenlijkebijstandnietmet50%maarmet 30%(tot100%vanhetminimumloon).Erwordtvanuitgegaandateenextrapersooninhuis 30%extrakostenmetzichmeebrengt.

Ookhuishoudensvandrie,vierofvijfpersonenkunnenkostendelen,waardoor‘voordeel’ ontstaat.Naarmatemeerpersoneninhuiswonen,wordendekostenperpersoonlager.

Daaromwordtdebijstandsnormvoormeerpersoonshuishoudenslagernaarmatemeer meerderjarigepersonenbijelkaarwonenindezelfdewoning.Ditwordtdekostendelersnorm genoemd.Metdezenormhoudtiederepersoonweleenindividueelrechtopbijstand,maar ditbedragwordtlageralshijzijnkostenmetmeerpersonenkandelen.Zoisdebijstandper persoon50%vanhetsociaalminimumalsjemettweemenseneenhuishoudenvoerten43,55% alsjemetdrievolwasseneneenhuishoudenvoert.Dekostendelersnormwilvoorkomendat doorstapelingvanuitkeringenvoordeelontstaat.Ookvoorkomtditdatmensenerop achteruitgaanalszebetaaldwerkvinden.

Huisgenotendienietmeetellenvoordekostendelersnorm

Dekostendelersnormenderegelsvoordegezamenlijkehuishoudinggeldennietvooreen ouderdieinéénhuiswoontmetzijnkinderentot27jaarofvooreenoudermetmeerderjarige studerendekinderen.Ookmeerderjarigebroersenzussenofoudersen(klein)kinderendiebij elkaarwonenomdatéénvanhenveelzorgnodigheeft,vallenbuitendezeregels.De kostendelersnormisooknietvantoepassingalsdehoofdbewonereendeelvanzijnhuisaan eenanderverhuurt.

Welofgeenkostendeler

Mike(24jaar)woontthuisbijzijnmoeder(58jaar).Alshijeenbijstandsuitkeringaanvraagt, geldtvoorhemdatzijnmoederkostendeleris.Zijnbijstandsuitkeringwordtgekort.

Sandra(58jaar)woontsamenmethaardochterMelanie(24jaar).AlsSandraeen bijstandsuitkeringaanvraagt,heeftzijniettemakenmetdekostendelersnorm.Melanieis gezienhaarleeftijdgeenkostendeler.DeuitkeringvanSandrawordtnietgekort.

Berekeningkostendelersnorm

Dekostendelersnormishetpercentagevanhetminimumloonwaaropjerechthebtgeletop desamenstellingvanjehuishouden.Uitgangspuntdaarbijisdateenextrapersoonineen huishouden30%extrakostenmetzichmeebrengt.

Individuelenorm Huishouden:aantal personenvanaf27 jaar

Normalsalleledenvanhethuishoudenbijstand krijgen

Inge

De28-jarigeIngewoontbijhaarbeideouders.Zijvormeneendriepersoonshuishoudenmet alledrieeenbijstandsuitkering.Dezeuitkeringbedraagtvolgensdekostendelersnormper persoon43,33%vanhetminimumloon.Zijkomendaarmeesamenop130%vanhet minimumloon.

VindtIngebetaaldwerkengaatzedaarmeemeerverdienendanhaarbijstandsuitkering,dan heeftditinkomengeeninvloedopdeuitkeringvanhaarouders.Haarouderskunnenieder aanspraakblijvenmakenopeenbijstandsuitkeringdieisgebaseerdopeen driepersoonshuishoudenvan43,33%vanhetminimumloon.

Boris

De30-jarigeBorisheeftalsalleenstaandeeenbijstandsuitkeringvan70%.Hijgaateen meerpersoonshuishoudenvoerenmetdrievrienden.Tweevandezevriendenhebbeneen inkomenuitarbeid.Borisendederdevriendhebbeneenbijstandsuitkering.Vanafhetmoment datzemetzijnviereninéénhuiswonen,hebbenBorisenzijnvriendiederrechtop40%van hetminimumloonaanbijstand.SlaagtBoriserineenbaantevinden,danbehoudtdevierde vriendzijnrechtop40%bijstand.Dehoogtevandebijstandsuitkeringwordtineen meerpersoonshuishoudendusbepaalddoorhetaantalmeerderjarigepersonendatbijhet huishoudenhoort(ongeachtofdezepersonenbetaaldwerkhebbenofeenuitkering).

Verschilmeerpersoonshuishoudenengezamenlijkehuishouding

Dekostendelersnormisbedoeldvoorallesituatieswaarinmensensameninéénwoningwonen endaaromdekostenkunnendelen,zoalstweeouderseneenkindvanaf27jaarofdrieofvier vriendenofvriendinnen.Dekostendelersnormgebruikjealsiemandineen meerpersoonshuishoudenwoontomvasttekunnenstellenopwelkpercentagevanhet minimumlooneenpersoonrechtheeftalsbijstandsuitkering.Hetaantalpersonenmetwiede uitkeringsgerechtigdeeenhuishoudenvormtisdaarbijvanbelang;dehoogtevanhetinkomen vandeanderepersonenisnietvanbelang.

Bijeengezamenlijkehuishoudinggaathetompersonenmethetdoelzorgtedragenvoor elkaar,zoalsmensendiegetrouwdzijnofsamenwonen.Eengezamenlijkehuishoudingkunje dusmetmaaréén(meerderjarige)persoonvoeren.Dezepersoonkanookjongerzijndan27 jaar.Verdientéénvanbeiden100%vanhetminimuminkomenofmeer,danheeftdeandere persoongeenrechtopbijstand.

Individueleinkomenstoeslag

Degemeentekaneenindividueleinkomenstoeslagverstrekkenaanpersonendielangetijd zijnaangewezenopeeninkomenophetniveauvanhetsociaalminimum.Elkegemeentemag zelfderegelsbepalendievoordezeextratoeslaggelden.WelbepaaltdeParticipatiewetdat detoeslagalleenmagwordenverstrektaanpersonentussen21jaarendeAOW-leeftijdendat detoeslagalleenmagwordenverstrektaanmensendienietteveelspaargeldofvermogen hebben.Ookgeldtalsvoorwaardedatdeontvangerdeafgelopenjarenmetzijninkomenop ofbijhetsociaalminimumzat,dathijnietinstaatisomdekomendetijdzelfmeerinkomen teverdienenendathijinhetafgelopenjaargeentoeslagheeftgehad.

8.4 Bijzonderebijstand

Alsjeweiniginkomenuitwerkhebt,ofwanneerjeleeftvaneenuitkeringofeen bijstandsuitkering,kunjemoeilijkeenreserveopbouwenvoorbijzondereomstandigheden. Jekunttemakenkrijgenmetextrakosten,zoalsdevervangingvaneenkapottewasmachine ofkoelkast.Indiesituatiekunjeeenberoepdoenopbijzonderebijstand.

Devoorwaardenvoorbijzonderebijstandzijn:

Bijzonderebijstandkandooriedereenmeteenlaaginkomenwordenaangevraagd.Nietalleen doormensenindebijstand,maarookdoormensendielevenvaneenuitkeringofdieeenlaag inkomenuitarbeidhebben.

Voorwaardenomvoorbijzonderebijstandinaanmerkingtekomenzijn:

• jewoontrechtmatiginNederlandén

• jehebtonvoldoendeinkomenenvermogenomdekostenzelftebetalenén

• jebent18jaarofouder.

Degemeentebepaaltaanwelkevoorwaardenjouwsituatienogmeermoetvoldoen.

Jekuntalleenbijzonderebijstandkrijgenalsdekosten:

• aantoonbaar,onvoorzienennoodzakelijkzijnóf

• veroorzaaktwordendoorbijzondereofdringendeomstandighedenóf

• nietopeenanderemanierkunnenwordenvergoed.

Gezinnenmeteenlaaginkomen

Gezinnenmeteenlaaginkomenenmetkinderentot18jaarkunnenextrahulpvragenaande gemeente.Gemeentenkunnenextraondersteuninggevenaangezinnenmetkinderen, bijvoorbeeldmeteenkindpakket.Ditiseenpakketmetdemeestnoodzakelijkebehoeften voorkinderenomextradingenmeetekunnendoen.Bijvoorbeeldvouchersvoorkledingen zwemlessen.

8.5 Eigeninkomstenofvermogen

Debijstandheefteenvangnetfunctie:debijstandvangtalleenmensenopdiezelfonvoldoende eigenmiddelenhebbenomindenoodzakelijkekostenvanhunbestaantevoorzien.Onder eigenmiddelenverstaatdebijstandinkomstenenvermogen.

Inkomsten

Inkomstenkunnenbijvoorbeeldbestaanuitloon,eenuitkering,alimentatieofpensioen. Hiervoorzagenwealdathetnietalleengaatomdeeigeninkomsten,maarookomde gezamenlijkeinkomstenvandeaanvragervandebijstandendievanzijnpartner.

Bas

Basheeft€250aaninkomstenuitarbeiden€150aanonderhuur.Zijnvriendin,metwiehij samenwoont,verdient€200.Samenhebbenzeeenmaandinkomenvan€600.De bijstandsuitkeringvanBasvultditmaandinkomenaantotdebijstandsnormdiegeldtvoor een(echt)paar.

Inkomensvrijlating(inkomensgrens)

Alsjeindebijstandzitentijdelijkeeninkomenhebtdoorbijvoorbeeldeenfreelanceopdracht, heefthetinkomendatjezelfverdientgevolgenvoorjebijstandsuitkering.Omervoortezorgen datjedeopdrachtentóchaanneemtmagjesomseendeelvanwatjezelfverdientoverhouden. Alsdegemeentevanmeningisdathetwerkenhetinkomenbijdragenaanduurzame arbeidsinschakelingenvolledigeuitstroomuitdebijstand,magdegemeenteeen inkomensvrijlatinggeven.DeParticipatiewetkentdaarvooreenaantalvrijlatingen:

• normalevrijlating

• alleenstaandeoudervrijlating:

• vrijlatingmedischurenbeperkten

• vrijlatingdoelgroeploonkostensubsidie.

Bijelkevrijlatinggeldenanderepercentagesenmaximalebedragen.Dezevindjein De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid

Inkomenindebijstand

Jijzitindebijstand.Jevindtwerkwaarmeeje€400permaandkuntverdienen.DeSociale Dienstvandegemeentespreektmetjouafdatvoorjouzesmaandeneeninkomensgrensvan €100(25%vanhetmaandinkomen)geldt.Ditbetekentdatje€100vanjeinkomenmaghouden bovenjebijstandsuitkering.

Vermogen

Metvermogenwordtalhetbezitvaneenuitkeringsgerechtigdeendienspartnerbedoeld, verminderdmetdeschulden.Onderbezitvallenspaargeldenbeleggingen,maarookde economischewaardevangoederen,zoalssieraden,eenmotorofeenauto.Schuldenbestaan bijvoorbeelduiteenleningofuitdeaflossingsverplichtingennaeenkoopopafbetaling.

Denormalewoninginrichtingvaneenhuisendegebruikelijkekledingtellennietmeevoorhet vaststellenvanhetvermogen.

Vermogensvrijlating(vermogensgrens)

Omtevoorkomendateenbijstandsgerechtigdeeerstzijnhelevermogen‘opmoeteten’geldt eenvermogensvrijlating.Ditishetbedragaanvermogendateenbijstandsgerechtigdemag hebbenzonderdatditinvloedheeftopdebijstandsuitkering.Dehoogtevande vermogensvrijlatingwordtelkjaaropnieuwbepaaldenvindjein De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid

Welofnietrechtopbijstand

Stel,devermogensvrijlatingisopditmoment€15.540.

HermanenAïshavragenbijstandaan.Zijhebbensamen€4.000aanspaargeld.Zekomendus inaanmerkingvoorbijstand.

ThialdaenRaymonhebben€20.000aanspaargeld.Zijmoeteneersteendeelvanditspaargeld opmaken.Zodrahunvermogenonderdevermogensvrijlatingvan€15.540komt,hebbenze rechtopbijstand. Vermogen

• Hetvermogenwordtvastgesteldbijdeaanvraagvandebijstandsuitkering.Als hetvermogengedurendedebijstandsperiodegroterwordt,bijvoorbeelddooreenerfenis, kijktdeSocialeDienstvandegemeenteopnieuwofdebijstandsgerechtigdenogrechtheeft opbijstand.

• Vermogensgrenseninkomensgrenswordenookwelvrijlatinggenoemd.

Bijstandeneigenwoning

Alsjeeeneigenwoninghebtwaarinjeookwoont,geldtvoorjoualsbijstandsgerechtigdeeen extravermogensgrensspeciaalvoorditeigenhuis.Hetvermogenofeigengelddatinhethuis zitbestaatuitdemarktwaardevanhethuis,verminderdmethethypotheekbedragdatnog openstaat.

Bezitindewoning

Johannawoontinhaareigenwoning.Demarktwaardevandezewoningis€325.000.Dehoogte vanhaarhypotheekis€295.000.Hetvermogendatinhethuiszitis€30.000.

Ookdezevermogensgrenswordtjaarlijksvastgesteld.Ditbedragkunjeterugvindenin De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid VoorJohannauithetvoorbeeldbetekent hetinelkgevaldathetvermogendatzijinhaareigenwoningheeftbenedendeze vermogensgrensuitkomt.Voorhaargeldtdaaromeen(extra)vermogensvrijlatingvan€30.000.

Jekuntookjealgemenevermogensgrensnogvoorditdoelinzettenalsjegeenandere bezittingenhebt.

Eigenwoning

Eenechtpaarheefteeneigenhuisterwaardevan€150.000eneenhypotheekvan€70.100. Daarmeebestaatheteigenvermogendatinhethuiszituit€79.900.Steldatvoorditeigen vermogeninhethuiseenvrijlatinggeldtvan€54.900.Danblijfteeneigenbezitovervan€ 79.000-€54.900=€25.000.Heefthetechtpaarverdergeeneigenbezit,dankanookdealgemene vrijlatingnogwordeningezet.Alsdealgemenevrijlating€13.010is,blijft(€25.000-€13.010) €11.990overaaneigenvermogen.Ditresterendeigenvermogenvan€11.990heeftinvloed opdebijstandsuitkering.

Krediethypotheek

Hetzoujammerzijnalsjejehuismoetverkopenomditeigenvermogeneerstoptemaken voordatjerechthebtopbijstand.Daaromisereenspecialeregelingmeteenkrediethypotheek Ditbetekentdatjegeenuitkeringkrijgt,maareenbijstandsuitkeringontvangtindevormvan eenlening(krediethypotheek).Jehuisisdanhetonderpandvoordegemeente.Vandaarde naam'krediethypotheek'.Hebjenetzoveelaanleninggekregenalsdeoverwaardeis,dan ontvangjebijstandweerindevormvaneenuitkering.Jehoeftdelening(krediethypotheek) pasaftelossenalsjeuitdebijstandkomtofalsjehethuisverkoopt.Overdeleninghoefje tijdensdebijstandsperiodeenindetienjaarvandeaflossinggeenrentetebetalen.

Krediethypotheek

Robheeft€11.990aaneigenvermogeninverbandmetheteigenhuisover.DeSocialeDienst vandegemeentekeertvoorlopigbijstanduitindevormvaneenkrediethypotheek.ZitRob langindebijstand,danisopeenbepaaldmomentdegrensvan€11.990aanleningbereikt. Daarnaontvangthijgewoonbijstandindevormvaneenuitkering.Hijhoeftdeleningdiehij heeftgekregenindevormvandekrediethypotheekeerstnietterugtebetalen.GaatRobzelf weerverdienen,danmoethijgeleidelijkaanhetbedragvan€11.990aflossendathijalslening heeftgekregen.

Voorbeeld berekening vermogen en eigen huis

Waardeeigenhuis

Nognietafgelostelening

Eigenvermogeninhethuis

Vrijlatingeigenhuis

Algemenevrijlating

Totalevrijlating

Voordebijstandinaanmerkingtenemeneigenvermogen

€150.000

€ 79.900

€52.500

€12.590

€ 65.450

€ 14.450

Uitgaandevanditrekenvoorbeeldkrijgjetot€14.450eenleningindevormvaneenlening. Daarvoormoetjejehuis(deels)alsonderpandaandegemeentegeven.Alsjeweergaatwerken ofalsjejewoningverkoopt,moetjeeerstdezeleningaflossen.

8.6 IOAW,IOWenIOAZ

BijhetaanvragenvaneenuitkeringopgrondvandeParticipatiewetkrijgtdeaanvragerte makenmetdeinkomens-envermogenstoets.Datkanvoorouderebijstandsgerechtigdendie uiteenWW-ofWGA-uitkeringkomenergnegatiefuitpakken.Zijhebbenvakereeneigen vermogenopgebouwd.Jekuntdanookdenkenaandeoverwaardevandeeigenwoning.

Daaromzijnervoordezedoelgroepouderewerklozendriewettenontwikkeld:deIOW,IOAW enIOAZ.Dehoogtevandeuitkeringenuitdezewetteniseenaanvullingophet(gezins)inkomen tothetbestaansminimum.

Voorhetbepalenvandebijstandsuitkeringisvooralbelangrijkomtewetenofhetinkomen vandepartnerofhetvermogenmeetelt

• Wetinkomensvoorzieningouderewerknemers(IOW)

– Geenvermogenstoets.

– Inkomenvandepartnerteltnietmee.

• Wetinkomensvoorzieningoudereengedeeltelijkarbeidsongeschiktewerklozewerknemers (IOAW)

– Geenvermogenstoets.

– Inkomenvandepartnerteltmee.

• Wetinkomensvoorzieningoudereengedeeltelijkarbeidsongeschiktegewezenzelfstandigen (IOAZ)

– Hogevrijstellingeigenvermogen.

– Inkomenvandepartnerteltmee.

Leeftijdisbepalend

IOW:VoordeIOWgeldtdatdeuitkeringsgerechtigde60jaarenviermaandenofouderwas toenhijinaanmerkingkwamvooreenWW-ofWGA-uitkering.

IOAW:VoordeIOAWgeldtdatdeuitkeringsgerechtigdegeborenmoetzijnvoor1965en:

• nazijn50erechtkreegopeenWW-ofWGA-uitkering

• noggeenAOW-uitkeringkrijgt.

IOAZ:VoordeIOAZgeldtdatdeuitkeringsgerechtigdeouderisdan55jaar,maarnoggeen AOWontvangt.

Aanvullenderegels

Vooralledriewettengeldennogmeerbepalingendiemakenofiemandalofnietinaanmerking komtvoordeIOW,IOAWofIOAZ.Daarvoorkunje De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid raadplegen.VoordeIOWgeldtdatdezeuitkeringop1januari2028stopt.Deoverige uitkeringenstoppenalsdeuitkeringsgerechtigdedeAOW-leeftijdhaalt.

Degemeenteonderzoektofdeoudereaanvragerinaanmerkingkomtvooreenuitkeringop grondvandezewetten.Alsdathetgevalis,wordthetinkomenaangevuldvanuitdezewetten ennietvanuitdebijstand.VoordeIOWendeIOAWbetekentditvoordeuitkeringsgerechtigde dathijzijnvermogenniethoeftaantespreken.VoordeIOAZbetekentdateenhogevrijlating vanheteigenvermogen.

VerplichtingenIOW,IOAWenIOAZ

Devolgendeverplichtingengelden:

• sollicitatieplicht

• acceptatievanaangebodenwerk,ookalsdatnietaansluitopdegenotenopleidingen werkervaring.

DegenedieeenIOW-uitkeringheeftenoverminderdanéénjaardeAOW-gerechtigdeleeftijd bereikt,heeftgeensollicitatieplicht.

UWVofgemeente?

DeIOWwordtuitgevoerddoorUWV. DeIOAWendeIOAZwordenuitgevoerddoordegemeente.

8.7 Wajongendetaakvandegemeente

DeWetarbeidsongeschiktheidsvoorzieningjonggehandicapten(Wajong)richtzichopjongeren die:

• alvoorhunachttiendejaareenziekteofhandicaphebben,waardoorbetaaldwerkverrichten nietmogelijkisofveelextraondersteuningvraagt

• nahunachttiendeverjaardagdooreenziekteofbeperkinggeenbetaaldearbeidkunnen verrichtenentenminstezesmaandenstudeerdeninhetjaardaaraanvoorafgaand.

DeuitvoeringvandeWajongligtbijUWV.Voorheengoldditvoorallejongerendieeen Wajong-uitkeringkregen.Maarsinds2015isdegemeentevanuitdeParticipatiewet verantwoordelijkvoordejonggehandicaptendiegedeeltelijkarbeidsongeschiktzijn.

WatisWajong?

IndeafgelopenjarenzijnderegelsronddeWajongeenaantalkerenaangepast.DeWajongis nualleennogbedoeldvoorjonggehandicaptendiealvanafhunjeugdvolledigenduurzaam arbeidsongeschiktzijnendaaromgeenenkeluitzichthebbenopwerk.Zijhebbenindetermen vandeParticipatiewetgeenarbeidsvermogen.Doorditontbrekenvanarbeidsvermogenkunnen zenietonderdeParticipatiewetvallen.Degroepjonggehandicaptendienietinstaatisomte werken,kanaanspraakmakenopeenWajong-uitkering.Dieuitkeringis75%vanhet minimumloon.EengrootverschilmetdeParticipatiewetisdatdeWajong-uitkeringniet afhankelijkisvaneigenvermogenofvaninkomstenvaneenpartner.

Sinds 1 januari 2021 is de Wajong soepeler geworden Jonggehandicaptendieondankshunbeperkingwel(enig)arbeidsvermogenhebben,vallen doorhunarbeidsvermogenonderdeParticipatiewet.Degemeentemoethenondersteunen bijhetvindenenhoudenvanwerkdatisaangepastaanhunbeperking.

MeerderefasenWajong-regeling

IndeloopvandejarenisheteenenanderveranderdaandeWajong-regeling.

OudeWajongtot2010:

• Voorjongerendienietmeerdan75%vanhetminimumloonkondenverdienen.

Wajong2010tot2015:

• Uitkeringsregeling:voorjongerendieblijvendnietkondenwerken.Zijkregen75%vanhet minimumloon.

• Werkregeling:voorjongerendiewelkondenwerken.Zijkregenarbeidsondersteuningen daarnaasteenuitkeringalszezelfnietgenoegkondenverdienen.

• Studieregeling:voorjongerendiearbeidsongeschiktwarenenstudeerden.Zijkregen25% vanhetminimumloon.

Wajongvanaf2015:

• Voorjongerendieblijvendnietofnauwelijkskunnenwerken.Wanneereenjongereooitzal kunnenwerken,isinstromenindeWajongnietmeermogelijk.

DevoorgaandeWajong-regelingenzijnvanaf2021geharmoniseerd:

• ErisnuvoordeWajongéénnieuweberekeningswijzegekomenvoorinkomensondersteuning enuitkering.AlseenWajong'erdoordezenieuweregelingeropachteruitgaat,krijgthijeen aanvullingomdeinkomensachteruitgangoptevangen.

• DeverschillendeWajong-regelingenkennennudezelfderegelsvoorhetbeëindigenvande Wajong-uitkeringenhetherlevenervan.

• ErgeldtnuvooralleWajong-regelingendezelfdeverplichtingdaarwaarhetgaatomhet accepterenvaneenpassendwerkaanbod.VoorwaardeisdatUWVditheeftopgenomenin hetre-integratieplan.

BehoudbestaandeWajong-uitkering

EenWajong'erdiealvoor2015eenWajong-uitkeringhadhoudtdezeuitkering. Eendeelvandezejongerenisherkeurd.Dezeherkeuringwasalleengerichtophetbepalen vandehoogtevandeuitkering.

BegripblijvendarbeidsongeschiktenWajong UWVbeoordeeltofeenjonggehandicapteblijvendarbeidsongeschiktisenopgronddaarvan rechtheeftopeenuitkeringuitdeWajong.UWVbepaaltofjekuntwerken.Voordevolgende situatiesgeldtdatjevolgensUWVwelkuntwerken:

• Jekunteentaakuitvoerenbijeenwerkgever.Datkanduseendeelvaneenbaanzijn.

• Jekuntjeaanafsprakenhouden,zoalsoptijdopjewerkkomen.

• Jekuntminimaaleenuurzonderbegeleidingdoorwerken.

• Jekuntperdagminimaalvierurenwerken.

• Jekuntmetbegeleidingwerken.

• Jekuntwerkenalsjedaarvoorbepaaldehulpmiddelenkrijgt.

• Jekuntbeschutwerkendoenbijeenbedrijfdatdaarvoordemiddelenbiedt.

8.8 Samenvatting

HetdoelvandeParticipatiewetisommensenmeteenafstandtotdearbeidsmarktzoveel mogelijkaaneenregulierebaantehelpen.Hierinligteenbelangrijketaakvoordegemeenten. Gemeentenhebbenenkeleinstrumentenenvoorzieningendiekunnenbijdragenaanhet zoekenenvindenvanpassendwerk.Hetkangaanomonderanderesubsidieregelingen, trainingenofbeschutwerk.DaarnaastkentNederland35regionaleWerkbedrijven.Deze Werkbedrijvenhebbenalsdoelomopregionaalniveaumensenaanhetwerktehelpen.

DebijstandsuitkeringiseenonderdeelvandeParticipatiewet.Bijstandisbedoeldalsvangnet voormensendiegeeneigeninkomenkunnenkrijgenofverdienenendiegeenofweinigeigen vermogenhebben.Hettotalegezinsinkomenmoetonderhetsociaalminimumzitten.Wievoor debijstandinaanmerkingwilkomenmoetzicheerstalswerkzoekendeinschrijvenbijUWV. Daarnaastmoetdebijstandsgerechtigdealhetaangebodenwerkaanvaarden.

Wanneereenbijstandsgerechtigdeeengezamenlijkehuishoudingvoertofmetandere volwasseneninhetzelfdehuiswoont,kanditgevolgenhebbenvoordehoogtevandeuitkering. Indatgevalkandekostendelersnormvantoepassingzijn.

Bijzonderebijstandkandooriedereenmeteenlaaginkomenwordenaangevraagdalsextra uitgavennoodzakelijkzijnvanwegebijzondereomstandigheden.Gemeentenmogendeze bijzonderebijstandalleentoekennenopbasisvaneenindividueleaanvraag.Dezebijstandis afhankelijkvandegemeentewaarindeuitkeringwordtaangevraagd,maarkentwelwettelijke ondergrenzen.

Wieinkomstenheeftuitanderebronnen,zoalswerk,uitkering,eenpartnermeteeninkomen ofpensioen,kanwordengekortopdebijstandsuitkering.Eendeelvanheteigeninkomenmag ondervoorwaardenwordenvrijgelaten.Naasteeninkomensvrijlatingkanvoorheteigen vermogenvandeuitkeringsgerechtigdeeenvermogensvrijlatinggelden.Dehoogtevande verschillendevrijlatingenwordtjaarlijksvastgesteld.

Voorouderewerklozenzijndriewettenontwikkeld:deIOW,IOAWenIOAZ.Dehoogtevande uitkeringenuitdezewetteniseenaanvullingophet(gezins)inkomentothetbestaansminimum. Voordezewettengeldtdatdevermogenstoets(deels)nietmeetelt.VoordeIOWblijftookhet inkomenvandepartnerbuitenbeschouwing.

DeWajongisnadeinvoeringvandeParticipatiewetalleennogbedoeldvoorjonggehandicapten dievolledigenduurzaamarbeidsongeschiktzijn.Jonggehandicaptenmetnogenig arbeidsvermogenvallenonderdeParticipatiewet.Wajong’ersdiealindeWajongzatenvoordat deParticipatiewetwerdingevoerd,blijvenindeWajongenbehoudenhunWajong-uitkering.

8.9 Kernbegrippen

Algemeengeaccepteerdwerk

Alhetwerkwaarvaninredelijkheidvaneenbijstandsgerechtigdeofeenanderewerkzoekende kanwordengevraagdomhetteaccepteren.

Arbeidsvermogen

Mogelijkheidvaneenpersoonomarbeidteverrichten.

Beschutwerk

Arbeiddievoordemeestkwetsbarepersonenwordtaangebodenineenbeschermdeomgeving.

Bijzonderebijstand

Bijstanddiedoordegemeentewordtgebodenvanwegedebijzondereomstandighedenwaarin eeningezetenemeteenlaaginkomenverkeert.

Gezamenlijkehuishouding

Situatiewaarintweepersoneninéénhuiswonenmethetdoelookdezorgvoorelkaarte hebben.

Inkomensvrijlating

Deelvanhetinkomendatnietmeeteltvoordebijstandsuitkering.

Kostendelersnorm

Normaandehandwaarvandehoogtevandebijstandsuitkeringwordtvastgesteldalseen aanvragerdeeluitmaaktvaneenmeerpersoonshuishouden.

Krediethypotheek

Leningverstrektdoordegemeenteindevormvaneenmaandelijksebijstandsuitkering,met alsonderpandheteigenhuisvandebijstandsgerechtigde.

Loonkostensubsidie

Bijdragevandegemeenteaaneenwerkgeverdieeenwerknemerindienstneemtdieeenlagere productiviteitheeft.

Meerpersoonshuishouden

Situatiewaarintweeofmeermeerderjarigepersonenhunhoofdverblijfhebbeninéénwoning.

No-riskpolis

Eenvoorzieningvanuitdegemeentediebeschikbaarisvooreenwerknemermeteenverhoogde kansopuitvaldoorziekte.

Participatie-instrumentenen-voorzieningen

Middelendiedegemeenteheeftommensenteondersteunenbijhetvindenenhoudenvan werk.

Passendwerk

Legaalwerkpassendbijdepersoonwaarmeediepersooneeninkomenkanverdienen.

Periodiekebijstand

MaandelijkseuitkeringophetniveauvanhetsociaalminimumopgrondvandeParticipatiewet.

Sociaalminimum

Bedragwaarvaniemandgeachtwordteenmaandrondtekunnenkomen.Dehoogteis afhankelijkvandegezinssituatie.

Vangnetfunctie

FunctievandeParticipatiewetenvananderesocialevoorzieningenommensendiedoorde ondergrensvanhetsociaalminimumdreigentezakkenfinancieeloptevangen.

Vermogen

Waardevandebezittingen,verminderdmetdeschulden.

Vermogensvrijlating

Bedragaanspaargeldofanderbezitdateenbijstandsgerechtigdemaghebbenzonderdatdit invloedheeftopzijnrechtopbijstand.

Wajong

Wetarbeidsongeschiktheidsvoorzieningjonggehandicapten.Wetdiezichrichtopjongeren diealvoorhunachttiendejaareengeestelijkeoflichamelijkebeperkinghebben,waardoor betaaldwerkverrichtennietmogelijkisofveelextraondersteuningvraagt.

Werkbedrijf

Regionaalsamenwerkingsverbandvanwerkgevers,werknemers,UWVengemeentenmethet doelzoveelmogelijkmensennaarpassendwerktoeteleiden.

8.10 Opdrachten

Opdracht1 Meedoen,maarwelapart

Participatiewetinbegrijpelijketaal

Apartheidenparticipatie

Meedoen,maarwelapart

Inhetliedkomtdevolgendezinvoor:'Meedoen,maarwelapart.'Datwasvooralvroegerde situatie.Erwarenapartebedrijvenwaarmensenmeteenbeperkingaandeslagkonden.Dat werdindevolksmondde'SocialeWerkplaats'(SW-bedrijf)genoemd.Nunoemenwedateen beschuttewerkplek.Daarkunnenmensenwerkenvoorwiegeenwerkisineenregulierbedrijf. Jekuntdandenkenaanmensendieallangdurigwerklooszijnofaanmensenmeteen verstandelijke,psychischeoffysiekebeperking.

Bespreekinviertallenwatdevoor-ennadelenkunnenzijnvanwerkenbijeenSW-bedrijfof werkenmeteenbeperkingbinneneenregulierbedrijf.

Zetdevoor-ennadelennaastelkaarenstelvastofwatjulliebetreftSW-bedrijvenmoeten blijvenbestaanofdatdezevoorzieningenkunnenstoppen.Bespreekmeteenanderegroep watjullieconclusieis.

Opdracht2 Participatiewet

a. WatishetdoelvandeParticipatiewet?

b. WiekomeninaanmerkingvoordeParticipatiewet?Zoekhetantwoordopin De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid Noemookhetartikel.

c. UitwelkedrieonderdelenbestaatdeParticipatiewet?

d. Noteerminimaalvierregelingenwaaropwerkgeverseenberoepkunnendoenalszeiemand indienstwillennemenmeteenarbeidshandicapofafstandtotdearbeidsmarkt.

e. WatiseenWerkbedrijf?

Opdracht3 Bijstand

a. Watzijndevoorwaardenombijstandtekunnenontvangen?

b. Waarmoetjedeaanvraagvooreenbijstandsuitkeringindienen? UWV gemeente

c. Waaraanisdehoogtevandebijstandsuitkeringgekoppeld? laatstverdiendeloon (maximale)dagloon wettelijkminimumloon

d. Watisopditmomentdehoogtevandenettobijstandsbedragenopgrondvande Participatiewetpermaandvoorpersonenvanaf21jaartotdeAOW-leeftijd?Kijkvoorde antwoordenin De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid.

Basisnorm

Vakantie-uitkering

Gehuwdenen samenwonenden

Alleenstaandenen alleenstaandeouders

e. Watishetpercentagevanhetnettominimumloondateenalleenstaande45-jarige bijstandsgerechtigdeontvangtopgrondvandeParticipatiewet?

f. Watishetpercentagevanhetnettominimumloondateenechtpaarontvangtopgrondvan deParticipatiewet?

g. Nicolette(31jaar)deeltmetdrievriendinneneenhuis.Zijvormensameneen meerpersoonshuishouden.Eenvandevriendinnenzitookindebijstand;debeideandere vriendinnenhebbeneenmodaalinkomen.

WatishetpercentagevanhetnettominimumloondatNicoletteontvangt?

h. Stephano(28jaar)woontbijzijnouders.Dieverdienensameneenmodaalinkomen.

WatishetpercentagevanhetnettominimumloondatStephanoontvangt?

i. Ricardo(29jaar)woontnogthuisbijzijnmoederClaudia(63jaar).Opditmomentvolgt RicardoeenBBL-opleiding.Claudiakrijgteenbijstandsuitkering.

WatishetpercentagevanhetnettominimumloondatClaudiaontvangt?

j. Siham(51jaar)woontsamenmethaar24-jarigezoonTim.

WatishetpercentagevanhetnettominimumloondatSihamontvangt?

k. Pimdoeteenberoepopdebijstand.Leonie,zijnvrouw,heeftgeeneigeninkomsten.Zij zorgtfulltimevoordekinderen(6en7jaar).DemedewerkervandeSocialeDienstvertelt PimdathijalleenvoorbijstandinaanmerkingkomtalshijenLeoniezichalswerkzoekenden inschrijvenbijUWV.Zeweigerendit.AlleenPimschrijftzichinalswerkzoekende.Pimen Leonievindendatdemankostwinnerisendevrouwdezorgvoordekinderenheeft.Deeis vandeSocialeDienstmaaktvolgensheninbreukophunvrijheidomhungezinslevennaar eigenkeuzeinterichten.

Hoebeoordeeljedezeopstellingvanhetechtpaar?

l. Eengezamenlijkehuishoudingvoerenbetekent: zorgvoorelkaardragenenéénhuishoudenvoeren sameninéénhuiswonen gezamenlijketen

m.Victoria(31jaar)krijgteenbijstandsuitkering.ZegaatsamenwonenmethaarvriendinAafke. Aafke(25jaar)werktenverdientmaandelijksbruto€2.450.Aafkewerkt36uurperweek.

WelkegevolgenheefthetsamenwonenvoordebijstandsuitkeringvanVictoria?

Maakvoorhetvaststellenvandehoogtevandeuitkeringgebruikvandebedragendiein De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid staan.

n. Watisdekostendelersnorm?

o. Welkestellingenzijnjuist?

Meerderemenseninéénhuiskunnensamenwonenzonderdatzijeengezamenlijke huishoudingvoeren.

Alsjesamenwoontmetmeerderemensen,hebjevolgensdebijstandaltijdeen gezamenlijkehuishouding.

Alsjeeengezamenlijkehuishoudingvoert,hebjealtijdtemakenmetde kostendelersnorm.

Dekostendelersnormwordtgehanteerdbijdebijstandalsmeerderemensensamenwonen zondereengezamenlijkehuishoudingtehebben.

Opdracht4 Bijzonderebijstand

a. Moetjeindebijstandzittenombijzonderebijstandtekunnenaanvragen?

b. VoorwelkekostenkunjebijdegemeenteLeeuwardeneentegemoetkomingaanvragenop grondvanhetkindpakket?Erzijndrieantwoordenjuist.

Opendewebsite

contributievoordemuziekvereniging eenfietsvooreenkindvan6jaar eenverjaardagsboxvooreenkindvan14jaar eencomputervooreenkinddatingroep7vanhetbasisonderwijszit eengrafischerekenmachinediedoorschoolverplichtwordtgesteld geldvoorzwemlesvoorhetC-diploma babyzwemmen

c. Leguitofjebijzonderebijstandkuntkrijgenvoordevervangingvandevloerbedekking omdatdeoudeversletenis.

d. Leguitofjebijzonderebijstandkuntkrijgenvoordevervangingvandevloerbedekkingin verbandmeteenernstigestofallergievaneenvandekinderen.

e. Dekostenvaneencrècheinverbandmeteenopleidingvandeouder.

Opdracht5 Eigeninkomstenofvermogen

a. Watwordtbedoeldmetde‘vangnetfunctie'vandebijstand?

b. Watisopditmomenthetvermogendatvrijgesteldisvoordebijstand?

Alleenstaande Alleenstaandeouder

c. Machteldheefteeneigenwoningmeteenwaardevan€450.000.Errusteenhypotheekop dewoningterhoogtevan€320.000.Zeheeftnaastheteigenhuisaandelenterwaardevan €5.000.Hoeveelgeldmoetzijindevormvaneenkrediethypotheeklenenvoordateen gewonebijstandsuitkeringkanwordenverleend?

Gavoorhetberekenenuitvandevolgendevrijstellingen:

• algemenevrijlatingalleenstaande€7.575

• extravrijlatingeigenwoning€63.900.

d. Carliseenalleenstaandevader.Hijheefteenkindvan3jaarenzitindebijstand.Hijerft€ 10.200.

Carlmoetdezeerfeniswel/nietmeldenbijdegemeente.Deerfenisheeftgeen/welinvloed opdehoogtevandebijstandsuitkeringvanCarl.

Opdracht6 Wajong

a. Watisjuist?Meerdereantwoordenzijnmogelijk.

Eenjongeredieopzijnzeventiendeverlamdraakt,heeftrechtopeenWajong-uitkering. Eenjongeredieopzijntwintigstedooreenzwaarmotorongeluknietmeerkanwerken, heeftrechtopeenWajong-uitkering.

Eenjongeredievanafzijnvijfdeeentaaislijmziekteheeftenongeveer50%kanwerken, maaktaanspraakopdeParticipatiewet.

b. OpwelkbedragisdeWajong-uitkeringgebaseerd?

c. WieisbelastmetdeuitvoeringvandeWajong-uitkering? gemeente UWV

Hoofdstuk9

Toeslagen

9.1 Inleiding

Deoverheidkomtmensenmeteenlaagtotmodaalinkomenalshetnodigisfinancieeltegemoet. Ditdoetdeoverheidopverschillendemanieren:

• metdeToeslagenwet(TW)

• mettoeslagendieviadeBelastingdienstwordenbetaald.

Hetdoelvandebeidesystemenisomdoormiddelvangeldhulptebieden.Beidesystemen richtenzichdaarbijopverschillendegroepenensituaties.

Leerdoelen

• JekuntuitleggenwaarvoorenvoorwiedeToeslagenwetbedoeldis.

• Jekuntuitleggenwatwordtverstaanondereentoetsingsinkomeneneentoeslagpartner.

• Jekunthetdoelendevoorwaardenvandehuurtoeslagbeschrijven.

• Jekunthetdoelendevoorwaardenvandezorgtoeslagbeschrijven.

• Jekunthetdoelendevoorwaardenvandekinderopvangtoeslagbeschrijven.

9.2 Toeslagenwet

DeToeslagenwet(TW)isbedoeldalseenvangnetvoormensendieeenuitkeringontvangen viasocialezekerheidswetten,zoalsdeWW,WIAofAOW,endieeenlagerinkomenhebbendan hetsociaalminimum.Ookalsjedoordeloondoorbetalingbijziekteonderhetsociaalminimum komt,kunjeeenberoepdoenopdeTW.Dezewetvulthetinkomenaantothetsociaalminimum datvantoepassingisopjeleefsituatie.

DetoeslaguitdeTWstaatlosvanbijvoorbeelddezorg-ofhuurtoeslag.Hetgaatbijde Toeslagenwetomhetinkomenaanvullentothetsociaalminimum.

Aanvullingtothetsociaalminimum(bijstandsnorm)

DeTWvultaantothetsociaalminimum.Ditheetde bijstandsnorm.Dehoogtevandebijstandsnormis afgeleidvaneenminimumloon.Datminimumloonis speciaalvoordesocialezekerheidvastgesteld.Voor eenalleenstaandeishetsociaalminimum70%vandit minimumloon.Vooreengehuwdeofsamenwonende geldteensociaalminimumvan100%vanhet minimumloon.Dezepercentagesherkenje waarschijnlijkvandehoogtevandeuitkeringvanuitde bijstand.

Voorjongerenvan18totenmet20jaargeldtdatdebedragenzijngebaseerdop70%vanhet minimumjeugdloon.

Plichtenbijeentoeslag Toeslagenwet

RechtopeentoeslaguitdeToeslagenwet?

DeTWrekentmeteensociaalminimumperdag.Hoehoogdatbedragis,hangtafvanje leefsituatie.Elkhalfjaarbepaaltdeoverheidwatdehoogtevanhetsociaalminimumis.De toeslagdiejeperdagkuntkrijgenishetverschiltussenhetsociaalminimumperdagenje bruto-inkomenperdag.

Aanvullingtotsociaalminimum

Theo(19jaar)heefteenbruto-inkomenperdagvan€34.Alshetsociaalminimumperdagop datmoment€39is,ontvangtTheo€5toeslagperdag.

DevolgendesituatiesgevenrechtopTW:

• Eengehuwde/samenwonendedieeenbruto-inkomenperdagheeftdatlagerisdanhetop datmomentgeldendesociaalminimumperdag.

• Eenongehuwdejongerdan21jaardiezelfstandigwoonteneenbruto-inkomenheeftdat lagerisdanhetopdatmomentgeldendesociaalminimumperdag.Hierbijgeldenvoor18-, 19-,20-en21-jarigealleenstaandenapartebedragen.

BekijkvooractuelebedragendewebsitevanUWVofkijkin De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid

Actuelebedragen

Thuiswonendejongeren

Eenongehuwdejongeredietothethuishoudenvanzijn(pleeg)oudersbehoort, heeftgeenrechtopTW.

Partner

OmdatdeTWeensocialevoorzieningis,kijktUWVooknaarhetinkomenvandeechtgenoot ofpartnermetwiehijeengezamenlijkehuishoudingvoert.Alleenalsbeideinkomenssamen onderhetsociaalminimumzitten,bestaateenrechtopeentoeslag.Hetvermogenteltniet meevoorhetkrijgenvaneentoeslaguitdeToeslagenwet.

Bekijkdevideo

Watismijnleefsituatievoorhetbepalenvantoeslag?

Leefsituatie

UWVkenteenonderscheidtussendrieleefsituaties:

• getrouwdofdaarmeegelijkgesteld

• alleenstaand

• alleenstaand-woningdeler.

Deleefsituatievaststellenisvrijcomplex.OpUWV.nl/toeslagkunjeviaeenstappenplanje leefsituatiebepalen.

Kostendelersnorm

DekostendelersnormvoormeerpersoonshuishoudensdievoordeParticipatiewetgeldt,is ookvantoepassingopdeToeslagenwet.Jehebtindividueelrechtopdetoeslag,maarde hoogteervanisafhankelijkvanhetaantalmeerderjarigepersonendattothethuishouden behoort.

Parttimewerk,parttimetoeslag

Hetsociaalminimumisgebaseerdopfulltimewerk.Alsjeparttimewerkte,krijgjeminder uitkeringenookmindertoeslag.Dehoofdregelisdatjemeteenuitkeringplusdetoeslagniet meerontvangtdanhetloondatjeontvingtoenjenogwerkte.

Maximaletoeslag

Muciverdiendemetzijnparttimebaan€1.219.Alswerklozekrijgthij70%vanzijnlaatstverdiende loon:€853,30.Muciisgetrouwd.Zijnpartnerheeftgeeninkomen.Hetsociaalminimumvoor eenechtpaaris€1.922permaand.DetoeslagdieMucikankrijgenismaximaal€1.219-€ 853,30=€365,70.

9.3 ToeslagenviadeBelastingdienst

DetoeslagenviadeBelastingdiensthebbeneenspecifiekdoel,namelijkondersteuningbij specifiekekosten,zoalskostenvoorhuur,zorgverzekeringenkinderopvang.Dezespecifieke toeslagenwordenviadeBelastingdienstbetaald.

BelangrijksteverschillenToeslagenwet/ToeslagenviadeBelastingdienst

Aspect

Doelgroep

Uitvoering

Soortsteun

Toeslagenwet

Mensenmeteenuitkering

UWV

Aanvullingopuitkeringtot sociaalminimum

ToeslagenviadeBelastingdienst.

Huishoudensmeteenlaag inkomen/middeninkomen.

Belastingdienst/toeslagen.

Verlagenvanspecifiekekosten,zoals zorgkosten,huurkostenof kinderopvangkosten.

Bijhetvaststellenvanhetinkomenvoordetoeslaggaathetomhetgezamenlijkinkomenvan jouenjetoeslagpartner.Eentoeslagpartneriseenpersoondiemeeteltvoordetoeslagen.In datgevaltellenhetinkomenenhetvermogenvanjouenjetoeslagpartnermeevoorhet vaststellenvandetoeslag.

Toeslagpartner Eentoeslagpartnerisdeechtgenoot,geregistreerdpartnerofiemandandersdiesamenmet jouophetzelfdeadreswoont.

Inhetlaatstegevalbenjetoeslagpartnerals:

• julliesameneensamenlevingscontracthebbenafgeslotenbijdenotaris

• julliesameneenkindhebben(ofjijofdeanderdieopjouwadresstaatingeschrevenheeft eenkindvaniemandanderserkend)

• julliesamenzijnaangemeldalspartneropelkaarspensioenregeling

• julliesameneenkoopwoninghebbenendaarallebeiwonen

• jepartnerdieophetzelfdeadreswoonteenkindheeftdatjongerisdan18jaarendatkind ookopjouwadresisingeschreven

• jullievorigjaarookaltoeslagpartnersvanelkaarwaren.

Jekuntmaarééntoeslagpartnerhebben.

Geentoeslagpartners

• Eenkinddatofouderdieophetzelfdeadreswoont.

• Deanderisonderhuurder.

• DeanderiseenvluchtelinguitOekraïneenjijbentdatniet.

• Deanderisjeaupairmetwiejeeenaupaircontracthebt.

Medebewonerenhuurtoeslag

Voordehuurtoeslagisookhetbegrip'medebewoner'vanbelang.Eenmedebewonerisiedere persoondiebijdeBasisregistratiePersonenstaatingeschrevenophetadresvandeaanvrager vandehuurtoeslag.Dehuurder,zijntoeslagpartnereneeneventueleonderhuurderzijngéén medebewoners.Voorbeeldenvanmedebewonerszijndekinderendiethuiswonen,deleden vaneenleefgroep(metuitzonderingvandeaanvragervandehuurtoeslagenzijneventuele toeslagpartner)eneeninwonendevaderofmoeder.

Toeslag,vermogensgrenseninkomensgrens

Voordeverschillendetoeslagenbestaanverschillendebedragenwatbetreftdehoogtevan hetmaximaleeigenvermogenofhettoetsingsinkomen.

Nietuithethoofdleren

Leerdebedragennietuitjehoofd.Debedragenveranderenjaarlijks.Inhoofdstuk

9van De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid kunjedegrensbedragenterugvinden.

Elkjaarwordtonlineeentoeslagenkaartgepubliceerd:

Toeslagenkaartvoorbeeld2025

Vermogensgrenzen

Indevolgendetabelziejedevermogensgrenzendievantoepassingzijnopdeverschillende toeslagen.Jezietdatvoordekinderopvangtoeslagnietwordtgekekennaarhetvermogen. Voordehuurtoeslaggeldtdatzowelhetvermogenvandetoeslagpartneralsdatvande medebewonermeeteltomtebepalenofjerechthebtopeentoeslag.Hebjijofhebjesamen metjetoeslagpartnermeervermogendandevermogensgrens,dankunjegeentoeslag ontvangen.

Voorbeelden toeslagengrenzen (wijzigen jaarlijks)

Alleenstaande Soorttoeslag

Huurtoeslag

Zorgtoeslag

€37.395

€141.896

n.v.t. Kinderopvangtoeslag

Inkomensgrens

Metmedebewoners Mettoeslagpartner

€74.790

€179.429

n.v.t.

€37.395

n.v.t.

Voorhuurtoeslagbestaatgeenvasteinkomensgrens.Dehuurtoeslagisnaasthetinkomen afhankelijkvandehuurprijsdiejebetaaltenhetaantalpersonendatophetzelfdeadreswoont enhunleeftijd.

Voordezorgtoeslaggeldenwelgrenzen.Verdienjemeerdandeinkomensgrens,danhebje geenrechtopzorgtoeslag.

Voorbeelden inkomensgrens (wijzigen jaarlijks)

Alleenstaande Soorttoeslag

Zorgtoeslag

€39.719

Mettoeslagpartner

€50.206

Voorkinderopvangtoeslaggeldtdatgezinnendieeeninkomenhebbentussenongeveer€ 29.000en€159.000inaanmerkingkunnenkomenvoorkinderopvangtoeslag.

Toetsingsinkomenberekenen

HetrechtopofdehoogtevandetoeslagviadeBelastingdienstisafhankelijkvanhetinkomen vandeaanvrager.DeBelastingdienstgebruikthetbegriptoetsingsinkomen.Datishetgeschatte inkomenoverhetjaarwaarvoordetoeslagwordtaangevraagd.Alstoeslagvooreenbepaald jaarwordtaangevraagd,ishettoetsingsinkomenvandatzelfdejaarvanbelang.

Geschatinkomen

Jewilthuurtoeslagaanvragenvoorhetvolgendejaar.Daarommaakjeeeninschattingvanje inkomendatjevolgendjaarzultverdienen.

Meestalvraagjeinnovembervoorafgaandaanhetjaarwaarinjedetoeslagkrijgtdetoeslag aan.Hetinkomenschattengebeurtzoveelmogelijkopbasisvangegevensvanhetafgelopen jaar.

Berekenentoetsingsinkomen

Proefberekeningtoeslagen

Hettoetsingsinkomenberekenenkanopverschillendemanieren,afhankelijkvandeinformatie diejeoverjeinkomentotjebeschikkinghebt:

• Verzamelinkomenbijaangifte:hetverzamelinkomendatopdebelastingaanslagstaatna hetdoenvanbelastingaangifte.

• Belastbaarinkomenopdejaaropgave:iedereenkrijgteenjaaropgaveoverhetjaarwaarin hijgewerktheeftofeenuitkeringheeftgehad.Opdezejaaropgavestaathetbelastbare inkomen

• Belastbaarmaandinkomenvanhetloonstrookje:dezeberekeningisalleennodigalsergeen jaaropgaveisen(nog)geenbelastingaangiftegedaanis.

Hetverzamelinkomenvanhetvorigejaarisdebasisvoorhettoetsingsinkomenvoorhetnieuwe jaar.Devraagisalleennogwelkeveranderingenjeinhetnieuwejaarverwacht.Alsjevolgend jaarminderofjuistmeergaatwerkenofalsjeeenloonsverhogingkrijgt,zaldatvaninvloed zijnopjeverzamelinkomen.Datzelfdegeldtalsjegaatsamenwonenofalsjijenjepartneruit elkaargaan.

Wijzigingendoorgeven

Wijzigingenindeleefsituatie,huurofjeinkomenmoetjebinnenvierweken doorgevenviaMijntoeslagen.Daarmeevoorkomjedatjelatertoeslagenwaarjegeenrecht ophadterugmoetbetalen.

Berekening toetsingsinkomen

Verzamelinkomenofbelastbaarinkomenhuidigejaar €500

Brutobedragwaarmeehetinkomeninhetvolgendejaarstijgt(of daalt)

Geschattoetsingsinkomenkomendejaar

Berekening toetsingsinkomen bij loonstrookje

€18.000

€18.500

€12.950

Belastbaarmaandinkomenhuidigejaaris€1.000Belastbaar jaarinkomen12×€1.000+€950vakantietoeslag + €400

Brutobedragwaarmeehetinkomeninhetvolgendejaarstijgt(of daalt)

Geschattoetsingsinkomenvolgendejaar

9.4 Huurtoeslag

€13.350

Alsjeeenhuishuurt,kunjemogelijkrechthebbenopeentoeslagvandeoverheid.Daardoor dalenjenettowoonlasten.Detoeslagisbedoeldvoorhuurdersmeteenlaagtotgemiddeld inkomendieanderseentegrootdeelvanhuninkomenaanwoonlastenmoetenbesteden.De huurtoeslagkanbijeenlaaginkomenoplopentoteenbedragvanruim€300permaand.

Nettohuur

Patriciahuurteenwoningvoor€800permaand.Zijkrijgteenhuurtoeslagvan€114.Haar nettohuuris€686.

Voorwaardenvoorhuurtoeslag

Omvoorhuurtoeslaginaanmerkingtekomenmoetjeaandevolgendevoorwaardenvoldoen:

• Jebentmeerderjarig.

• Jij,jetoeslagpartnerenjemedebewonersstaanbijdegemeenteingeschrevenophetadres waarvoorjehuurtoeslagaanvraagt.

• Jij,jetoeslagpartnerenjemedebewonersverblijvenlegaalinNederland.

• Jewoontineenzelfstandigewoonruimte.Datiseenwoonruimtemeteeneigen toegangsdeur,eeneigentoileteneeneigenkeuken.

• Dehuurmagniethogerzijndanhetgeldendemaximum.

• Hettoetsingsinkomenmagniethogerzijndandeinkomensgrens.Zoweldehoogtevande huuralsdehoogtevanhettoetsingsinkomenbepaaltdehoogtevandehuurtoeslag.

• Hetvermogen(zoalsspaargeld)magniethogerzijndandevermogensgrens.Hetvermogen vandepartnerteltmee.

Hoogtevandehuurtoeslag

Dehoogtevandehuurtoeslagkunjenietzomaarberekenen.Daarvoorzijnteveelzakenvan invloedopdehoogtevandetoeslag.Voordevaststellingvandehuurtoeslagkijktde Belastingdienstnaarderekenhuur Derekenhuurisdekalehuurplusdeservicekosten.

9.5 Zorgtoeslag

Iedereingezeteneisverplichtzichbijeenzorgverzekeraarteverzekerentegeneenbasispakket vanzorgkosten.Voordezeverplichtezorgverzekeringbetaaljeeennominalepremieeneen inkomensafhankelijkepremie.Denominalepremieiseenvastbedragdatjemaandelijksaan deverzekeraarbetaalt.Deinkomensafhankelijkepremieiseenbepaaldpercentagevanje inkomen.Dezepremiebetaaltjewerkgeverdieofhetuitvoeringsorgaandatjeuitkering uitbetaalt.

Dezorgtoeslagiseentegemoetkomingvandeoverheidindekostenvoordenominalepremie vandezorgverzekering.Dezetoeslagisbedoeldvoormensenmeteenlaagtotgemiddeld inkomendieanderseentehoogpercentagevanhunloonaanzorgpremiekwijtzijn.

Voorwaardenvoordezorgtoeslag

Ergeldenviervoorwaardenomvoordezorgtoeslaginaanmerkingtekomen:

• Jebent18jaarofouder.

• JebentverzekerdbijeenNederlandsezorgverzekeraarvoorhetbasispakketvanzorgkosten.

• Jehebteeninkomenonderdeinkomensgrens.Dezeinkomensgrenswordtjaarlijks vastgesteld.

• Jehebtnietteveelvermogen.Dezevermogensgrenswordtjaarlijksvastgesteld.

18jaarofouder

Zodraje18jaarwordt,moetjejeeigenzorgverzekeringaanvragen.Jekuntdan ookzorgtoeslagaanvragen.Jebentimmersgeentoeslagpartnervanjeouders,broersen zussen.

Hoogtevandetoeslag

Dehoogtevandetoeslagisafhankelijkvanjeinkomen:hoelagerjeinkomen,hoehogerde toeslag.Enomgekeerdgeldtnatuurlijkook:hoedichterhetinkomentegendeinkomensgrens zit,hoelagerjetoeslagis.Dehoogtevandezorgtoeslagstaatlosvandehoogtevandepremie diejeaandezorgverzekeraarbetaalt.

9.6 Kinderopvangtoeslag

Dekinderopvangtoeslagiseenbijdragevandeoverheidindekostendieoudersmakenvoor deopvangvanhunkinderen.Omdekostenvoordeoverheidbetaalbaartehoudenénom ervoortezorgendatdetoeslagwordtgebruiktvooropvanginverbandmetbetaaldwerkvan deouders,isdetoeslaggekoppeldaanhetaantalurendatdeminstwerkendeouderbetaald werkverrichtofeenopleidingvolgt.

Kinderopvangtoeslag

Werkverdelingentoeslag

Werktdevrouw40uurendeman12uur,danisdetoeslaggekoppeldaande12uurvande man.Volgteenwerklozeman24uureenopleidingdiehemmeerkansenbiedtopwerken verrichtzijnvrouw32uurbetaaldwerk,danisdetoeslaggekoppeldaande24uuropleiding vandeman.

Voorwaarden

Devoorwaardenominaanmerkingtekomenvoorkinderopvangtoeslagzijn:

• Jewerktofjevolgteenopleiding.

• Deopvangwaarjekindzitvoldoetaandeeisen.

• Jeontvangtkinderbijslagofeenpleegouderbijdragevoorjekind.

• Jekindstaatopjouwadresingeschreven(uitgezonderdco-ouderschap).

• JeverblijftlegaalinNederland.

Werkenofopleiding

Eenbelangrijkevoorwaardevoorkinderopvangtoeslagkrijgenisdusdatjewerktofdatjeeen opleidingvolgtwaarmeejejekansopwerkvergroot.Ookalszelfstandigondernemerkunje dezetoeslagaanvragen.Hetrechtopkinderopvangtoeslagbestaatalalsjeéénuurpermaand werktofstudeert.

Eisenaandeopvang

Hetmoetgaanomgeregistreerdedagopvang,zoalseenkinderdagverblijf,gastouderof buitenschoolseopvang.Degemeentemoetdeopvangorganisatiegoedkeuren.Alsdegemeente nietmeebetaalt,kunjeooktoeslagaanvragenalsjekindnaardepeuterspeelzaalgaat.

Jekuntgeentoeslagkrijgenvoorschoolgaandekinderendietussendemiddagnaarde buitenschoolseopvanggaan.

Opaenomaalsgastouder

DegrootoudersvanMieke(4jaar)passentweedagenindeweekophaar.Haaroudersontvangen daarvooreenvergoeding.DeoudersvanMiekekunnengeenkinderopvangtoeslagkrijgen.Als degrootoudersalsgastouderstaaningeschrevenbijeengeregistreerdekinderopvang,kunnen deoudersvanMiekeweleentoeslagkrijgen.

Alleenstaandeengescheidenouders

Alleenstaandeoudershebbenrechtopevenveeltoeslagalstweewerkendeouders.

Bijgescheidenouderskunnenondervoorwaardenbeideouderskinderopvangtoeslag aanvragen.Eriseenaparteregelingvoorco-ouderschap.Bijco-ouderschapverdelendeouders dedagelijkseopvangenopvoedingvanhunkindongeveergelijk.Omdateenkindmaaropéén adreskanzijningeschreven,maakthetbijco-ouderschapnietuitopwelkadreshetkindstaat ingeschreven.Vanbelangisdatbeideouderseendeelvandeopvangkostenbetalen.Samen kunnendeoudersdanmaximaal230urenperkindpermaandaankinderopvangtoeslagkrijgen. Iedereouderkrijgtdanzijneigendeelvandebetaaldekostenvoordeopvang.

Hoogtevandetoeslag

Detoeslagbestaatuiteendeelvandekostendiejemaaktvoordeopvang.Dezetoeslagisdus eentegemoetkomingindetotalekostenvandeopvang.Ergeldenvoordevaststellingvande kinderopvangtoeslaggeeninkomens-ofvermogensgrenzen.Jehebtrechtopdetoeslagals jeaandegenoemdeeisvanwerkenofstuderenvoldoet.Dehoogtevandekinderopvangtoeslag iswelafhankelijkvanjeinkomen.Hoehogerjeinkomenis,hoelagerdetoeslagwordt.Alsje jebaankwijtraakt,hebjenogdriemaandenrechtopdekinderopvangtoeslag.

Jeontvangtvoormaximaal230uurpermaandkinderopvangtoeslag.Wathetmaximumbedrag ishangtafvandesoortopvang.Zokrijgjevoordedagopvangeenhogeretoeslagdanvoorde buitenschoolseopvang.Jaarlijkswordtdehoogtevandetoeslagenvoordeverschillende soortenopvangvastgesteld.

9.7 Samenvatting

Dehuurtoeslagiseentegemoetkomingindekostenvandehuurvoorhuurdersmeteenlaag totgemiddeldinkomen.

Dezorgtoeslagiseentegemoetkomingvandeoverheidindekostenvandenominalepremie diejevoorhetbasispakketvanzorgkostenbetaaltaandezorgverzekeraar.

Dekinderopvangtoeslagiseentegemoetkomingvandeoverheidindekostendieoudersmaken voordeopvangvanhunjongekind(eren).Voorwaardevoordetoeslagisonderanderedat beideoudersbetaaldwerkverrichtenofeenopleidingvolgendiemeerkansenbiedtopbetaald werk.

9.8 Kernbegrippen

Belastbaarinkomen

Termopdejaaropgavevandewerkgeverofhetuitvoeringsorgaanvoorhetinkomenwaarover loonbelastingwordtingehouden.

Huurtoeslag

Tegemoetkomingvandeoverheidindehuurlastenvaneenhuurdermeteenlaagtotgemiddeld inkomen.

Kinderopvangtoeslag

Tegemoetkomingvandeoverheidindekostendieoudersmakenvoordekinderopvangvan hunjongekind(eren).

Medebewoner

Iederepersoondieophetadresstaatingeschrevenvoorwiehuurtoeslagwordtaangevraagd, metuitzonderingvandehuurder,zijntoeslagpartnerendeonderhuurder.

Rekenhuur

Kalehuurplusdeservicekosten.

Toeslag

AanvullingophetinkomenopgrondvandeTWalseenuitkeringsgerechtigdemetzijnWW-, WIA-,ZW-,WAO-ofWajong-uitkeringonderhetsociaalminimumzit.

Toeslagpartner

Echtgenoot,geregistreerdepartner,fiscalepartnerofpersoonmetwiedeaanvragervande toeslagfeitelijkeengemeenschappelijkehuishoudingvoert.

Toetsingsinkomen

Belastbaarinkomenzoalsdatgeschatisvoorhetjaarwaarvooreenhuur-,zorg-of kinderopvangtoeslagwordtaangevraagd.

Verzamelinkomen

Termdiehetaangiftebiljetendeaanslaginkomstenbelastinggebruikenvoorhetbelastbaar inkomenvandebelastingplichtige.

Zorgtoeslag

Tegemoetkomingvandeoverheidindekostenvandenominalepremievoordezorgverzekering voorverzekerdenmeteenlaagtotgemiddeldinkomen.

9.9 Opdrachten

Opdracht1 Zorgtoeslag

Uitkeringterugbetalen

Alsje18jaarwordt,moetjeeenzorgverzekeringafsluiten.Datzaljeongeveer€150permaand kosten.Gelukkigkunje,alsjeweiniginkomenhebt,zorgtoeslagaanvragen.

Gaeenskijkenofjij(straks)rechthebtopzorgtoeslag.Gavoorhettoetsingsinkomenuitvan hetgemiddeldedatjenuverdient.Hebjegeeneigeninkomen?Danvulje€0in.

Proefberekeningzorgtoeslag

Opdracht2 Hardekeuzes

Baankwijt

Marianneverdientmethaartijdelijkebaanhetminimumloon.Zijkandaarmethaarmanen beidejongekinderennetvanrondkomen.Alszijwerklooswordt,krijgtzijtijdelijkeen WW-uitkeringvan70%vanhaaralzolageloon.MetdieuitkeringzalMariannehetmethaar gezinnietredden.Deschrikisdaaromgrootalszijhoortdathaarcontractnietwordtverlengd.

Desituatiewaarditgezininterechtkomtisernstig.

Armoede

Dezeopdrachtdoejemeteenmedestudent.Deopdrachtbespreekjelateralsdiscussie-of praatstukmetdeklasgenoten.

Vulindevolgendetabeldekostenindiejullieoudersvoorjulliemaken.Geefdaarbijaanwelke kosteninjullieogennoodzakelijkzijnenopwelkeuitgavenjullieeventueelkunnenbesparen. Voegeventueelkostenaandetabeltoedienietindetabelstaan,maardiewelopjullievan toepassingzijn.

Alsjullietevredenzijnoverdelijst,besprekenjulliedeuitkomstenmeteenandertweetal.Maak inviertalleneendefinitievelijst.Maakeennieuwetabelwaarinjedenoodzakelijkekostenzet. Zetdaarachterdebedragenenteldieop.Zoekdaarnaopwathetsociaalminimumloonis. Bepaalofjulliemethetsociaalminumumloonallenoodzakelijkekostenkunnenbetalen.Als datniethetgevalis,waarzoudenjulliedannogkunnenbezuinigen?

Kosten

Etenendrinken

Onderdak

Telefoon

Abonnementtelefoon

Etcetera

Opdracht3 Toeslagenwet

Noodzakelijk

Nietnoodzakelijk

a. WelkewettenvultdeTWaan?Noemdeverschillendewetten.Maakdaarbijgebruikvan De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid.

b. TotwelkbedragvultdeTWhetinkomenaan?

c. TuleenSarazijngetrouwd.ZehebbenbeideneenuitkeringopgrondvandeWajong.Hun gezamenlijkinkomenblijftbenedenhetsociaalminimum.Tothoeveelprocentvanhet sociaalminimumvultdeToeslagenwethuninkomenaan?

d. Rasit(21jaar)woontopkamersenisalleenstaand.HijheefteenWW-uitkeringvan70%van zijnlaatstverdiendeinkomen.HetinkomenvanRasitkomtdaardooronderhetsociaal minimum.WaaropheeftRasitrechtopgrondvandeTW?

Opdracht4 ToeslagenviadeBelastingdienst

BepaalaandehandvanhetstappenplanopdewebsiteofKarl,Khalid,LisaofAndyeen toeslagpartnerheeftofniet.Alsjegeeninformatiehebtovereenbepaaldevraagindestappen, kiesjevoor'nee'.

Probeereerstzelfinteschattenofindegegevensituatiesprakeisvaneen toeslagpartner.

Hebikeentoeslagpartner?

a. Karl(38jaar)heefteeneigenkoopwoning.ZijnzusMariët(42jaar)isvorigjaargescheiden. ZijwoontopditmomentbijKarlinhuis.ZowelKarlalsMariëtheeftgeenkinderen.

b. Khalid(51)iseenalleenstaandevader.Deechtscheidingisvierjaargeledenuitgesproken. Khalidenzijnex-vrouwwonennietmeerbijelkaar.Khalidwoontmetzijnzoon(15jaar)in eenhuurhuis.

c. Lisa(42jaar)woontsamenmetQuinten(39jaar).Zehebbengeensamenlevingscontract afgesloten.DriejaargeledenishunzoontjeMaxgeboren.

d. Andyverhuurtzijnzolderetageaande23-jarigestudentLeonard.

e. Opdeaanslagvoordeinkomstenbelastingvaneenondernemerstaatalsverzamelinkomen €19.000.Deondernemerverwachtinhetvolgendejaarenigeextrawinsttemaken,waardoor zijnbruto-inkomenvermoedelijkmet€3.000stijgt.Watishettoetsingsinkomenvoorhet volgendejaar?

f. Stel,opjouwloonstrookjevanjanuarivanditjaarstaateenbelastbaarinkomenvan€1.000. Jekrijgtjesalariselkevierwekenuitbetaald.Naastjesalarisontvangje€950aan vakantietoeslag.Aanheteindvanhetjaarkrijgjeeenwinstuitkeringdieafhankelijkisvan dewinstdiehetbedrijfmaakt.Inhetafgelopenjaarontvingjebruto€1.200aan winstuitkering.Deverwachtingisdatjewerkgeverhetkomendejaareenvergelijkbaar bedraguitkeert.Verderverwachtjegeeninkomensverbeteringenindeloopvanhetjaar. Berekenhettoetsingsinkomenvoorhetvolgendejaar.

Opdracht5 Huurtoeslag

a. Elkjaarwordtdemaximalerekenhuurvastgesteld.Watisdemaximalerekenhuuromvoor huurtoeslaginaanmerkingtekomen?Jekunthetantwoordvindenopdewebsitevande Rijksoverheid.

b. Johan(19)woontmeteenaantalstudentenineenwoning.Hijheefteeneigenkameren deeltdekeukenendedouchemetdeoverigestudenten.Aanhuurbetaalthij€210.Kan Johanhuurtoeslagkrijgen?

c. Kieshetjuisteantwoord.

Bijhetvaststellenvandehoogtevandehuurtoeslagtelthettoetsingsinkomenvandepartner wel/nietmee.Voordevermogenstoetstelthetvermogenvandepartnerwel/nietmee. Voordehuurtoeslaggeldtwel/nieteenmaximaalbedragaantoeslagdiejekuntkrijgen. Dehuurprijsiswel/nietvaninvloedophetaldannietkrijgenvanhuurtoeslag.

Opdracht6 Zorgtoeslag

a. Aanwelkeviereisenmoetjevoldoenomvoorzorgtoeslaginaanmerkingtekomen?

b. Watisdeinkomensgrensomvoorzorgtoeslaginaanmerkingtekomen?Gebruikvoorhet beantwoordenvandezevraag De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid.

Alleenstaande

Samenwonenden

Maximaleinkomen

c. Watisdevermogensgrensomvoorzorgtoeslaginaanmerkingtekomen?Gebruikvoorhet beantwoordenvandezevraag De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid.

Alleenstaande

Meteenpartner

Maximalevermogen

d. Watisdehoogtevandemaximalezorgtoeslagpermaand?Gebruikvoorhetbeantwoorden vandezevraag De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid

Alleenstaande

Meteenpartner

Maximalezorgtoeslag

Toeslagen.nlproefberekening

e. Ilse(geborenop12november1994)enArthur(geborenop1oktober1993)wonensamen. Zijhebbensamentweejongekinderen.Zewonenineenflat,waarvandehuurprijs maandelijks€420is.Daarnaastbetalenze€12aanenergiekostenen€12aan schoonmaakkostenvoordegemeenschappelijkeruimten.HettoetsingsinkomenvanArthur is€15.000endatvanIlse€7.500.Zijhebbeniedereenvermogenvan€4.000. BerekenmetbehulpvanhetrekenprogrammavandeBelastingdiensthoeveelzorgtoeslag IlseenArthurkunnenkrijgen.

Opdracht7 Kinderopvangtoeslag

a. Robertwerkt36uurenMark24uur.Hunzoontjegaatnaareenerkendedagopvang.Voor hoeveelurenkunnenRobertenMarkkinderopvangtoeslagaanvragen?

b. Kieshetjuisteantwoord. Voorkinderopvangtoeslaggeldtdathetinkomenwel/nietvaninvloedisopdehoogtevan detoeslag.Hetinkomenenhetvermogentellenniet/welmeeomvasttestellenofrecht opkinderopvangtoeslagbestaat.

c. Hoeveeluurmoetjepermaandwerkenofstuderenominaanmerkingtekomenvoor kinderopvangtoeslag? éénuur vieruren zestienuren

Hoofdstuk10

Beschikking,bezwaarenberoep

10.1 Inleiding

Eenbeschikkingiseenbesluitvaneenbestuursorgaan.Nietelkebriefvaneenbestuursorgaan iseenbeschikking.Eenbeschikkingschepteenrechten/ofeenplicht.Eenontvangstbevestiging scheptbijvoorbeeldgeenverplichting.Eentoekenningvaneenaanvraagvoorstudiefinanciering geefteenrechtenookplichten.

UWV

Leerdoelen

• Jekuntuitleggenwatondereenbeschikkingwordtverstaan.

• Jekuntdriekenmerkennoemenvaneenbeschikkingindesocialezekerheid.

• Jekuntbeschrijvenhoeeenaanvraagwordtbehandeld.

• Jeweethoedebezwaar-enberoepsprocedurewerken.

• Jekunteeneenvoudigbezwaarschrifteneeneenvoudigberoepschriftopstellen.

10.2 Beschikking

Nietelkebriefaaneenindividuelepersoonofovereenconcretezaakiseenbeschikking.De kenmerkenvaneenbeschikkingzijn:

• afkomstigvaneenbestuursorgaan

• schepteenrechten/ofeenplicht.

Vooreenbestuursorgaanisdebeschikkinghetbelangrijkstegereedschapomtebesturen.Dat wilzeggen:omdewetuittevoeren.Opbasisvanalgemeneregelsindewetneemthet bestuursorgaaninindividuelegevalleneenbesluit.Indesocialezekerheidvoerende uitvoeringsorganendoormiddelvanbeschikkingensocialewettenuit.

Eenbeschikkinginhetkadervaneenuitkeringopgrondvandesocialezekerheidheeftimpact opdefinanciëlesituatie.

Beschikkingindesocialezekerheid

Ookalzijndebeschikkingenindesocialezekerheidinhoudelijkheelverschillend,zehebben tocheenaantalkenmerkenmetelkaargemeen.

Kenmerkenvanbeschikkingenindesocialezekerheid:

• Deinhoudbestaatvaakuiteenrecht.

• Debeschikkingwordtmeestalgegevenopaanvraag.

Toekennenvaneenrecht

Deinhoudvaneenbeschikkingindesocialezekerheidbestaatvaakuiteenrechttoekennen, bijvoorbeeldhetrechtopeenuitkering,huurtoeslag,studiefinancieringofzorg.Dergelijke rechtenwordenmeestalonderbepaaldevoorwaardentoegekend,zoalseensollicitatieplicht bijhetrechtopeenWW-uitkering.

Opaanvraag

Indesocialezekerheidkomendemeestebeschikkingentotstandalsdeburgerofhetbedrijf daaromheeftgevraagd.Zokenthetgemeentebestuuralleeneenbijstandsuitkeringtoein reactieopeenaanvraagformulier.HetzelfdegeldtvoordetoekenningdoorUWVvaneen werkloosheidsuitkeringendetoekenningvanhuurtoeslagofzorgtoeslagdoorde

Belastingdienst.Wenoemenditbeschikkingenopaanvraag.

Beschikkingendiehetbestuursorgaanopeigeninitiatiefneemt,zonderdatereenaanvraag ligt,komenindesocialezekerheidmindervoor.Maarzezijnerwel.Jekuntdandenkenaan bijvoorbeelddebeschikkingwaarinhetuitvoeringsorgaaneenboeteoplegtvanwege uitkeringsfraudeofalsditdeuitkeringverlaagt,omdatmenbijvoorbeeldheeftontdektdatde bijstandsgerechtigdesamenwoont.

Inhoudvandebeschikking

Deinhoudvaneenbeschikkingstaat,omdatdiegebaseerdisopdewetgeving,redelijkvast. Dewijzevancommunicerenisechtervrij.Indeafgelopenjarenziejeeenduidelijkeverschuiving inhettaalgebruikdatdeuitvoeringsinstantieshanteren.Alleenwaarnodigwordtvaktaal gebruiktendievaktaalwordtindemeestegevallendirecttoegelicht.Daarnaastwordende wettenvaakinhoofdlijnenbenoemd.JekuntdandenkenaanhetnoemenvandeWGAof Werkloosheidswet.Deexacteartikelenwordennietaltijdmeergenoemd. Indebrievenziejeduidelijkekoppenterug.

Directuitsluitselgeven

Alshetgaatomeenbeschikking,isvoordelezervaakmaarééndingbelangrijk:komikin aanmerkingvoordeuitkering?Daaromstaatalindeaanleidingwatdebeslissingis.Die beslissingwordtindebriefverdertoegelicht.

Eenbeschikkingbevatinhetalgemeen:

• gegevensvandeaanvragerenhetuitvoeringsorgaan

• aanleidingvoordebeschikkingmetdebeslissing

• feitenendewegingdaarvan

• dewetwaaropdebeslissingisgebaseerd

• toelichtingvandebeslissing

• watwijvanuverwachten

• vragen

• bezwaarblok

• handtekening.

Gegevens aanvrager en uitvoeringsorgaan

Eenbeschikkingbegintmetinformatieoverhetuitvoeringsorgaandatdebeschikkingheeft genomenenoverdebelanghebbendetotwiedebeschikkingisgericht.

Aanleiding beschikking met beslissing

Daarnavolgendeaanleidingvoordebeschikkingendirectdebeslissingdieisgenomen.

Feiten en weging daarvan

Hetbestuursorgaanmoetindebeschikkingdefeitennoemendievoorhetbesluitvanbelang zijn.Afhankelijkvandesituatiewordendezefeitengewogen.

De wet waarop de beslissing is gebaseerd

Vaakwordtindebeschikkingenvandesocialezekerheiddenaamvandewetgenoemd.Dat isnietverplicht,maarwelwenselijk.Debeslissingisimmersgebaseerdopeenwettelijke grondslag.Debelanghebbendekandanbetercontrolerenofdebeschikkingjuridischjuistis. Ookhelpthetbijeventueelbezwaarmaken.

Weging feiten en wetsartikelen

Hetbestuursorgaanbenoemtzijnafwegingnaaraanleidingvanwetsartikelenenfeiten.Indit deelvandebrieflaathetbestuursorgaanzienhoehetuiteindelijktotzijnbeslissingkomt.

Toelichting van de beslissing

Detoelichtingvandebeslissingendeberekeningenwordtsomsindebriefzelfopgenomen, maarwordtookwelalsbijlageaandebrieftoegevoegd.

Wat wij van u verwachten

Indebeschikkingstaatexplicietwatdeverwachtingenzijn.Daarbijmagdeuitvoeringsinstantie verwijzennaarinformatieopeenwebsite.Welwordendegevolgenvanhetnietnakomenvan deverplichtingenindebeschikkinggenoemd.Daarmeemaakthetuitvoeringsorgaanduidelijk dathetloontomkennistenemenvandeverplichtingen.

Vragen

Hetuitvoeringsorgaanbegrijptdateenbeslissinggrote(financiële)gevolgenkanhebben. Daaromgeefthetuitvoeringsorgaaninformatieoverwaarjeaanvullendeinformatiekunt krijgen.Daarbijverwijsthetorgaannaarzijnwebsiteoftelefoonnummer.

Bezwaarblok

Totslotishetuitvoeringsorgaanverplichtomjoueroptewijzendatjebezwaarkuntmaken tegendebeschikking.Ditbezwaarblokmoetaltijdindebriefwordenopgenomen,ookalseen besluitgenomenwordtwaarmeejijhetwaarschijnlijkweleenszultzijn.

Handtekening

Onderdebeslissingstaatdehandtekeningvandefunctionarisdiehetbesluitnamenshet uitvoeringsorgaanheeftgenomen.

10.3 Behandelingvandeaanvraag

Veelbeschikkingenindesocialezekerheidbeginnenmetdeaanvraag.Hetaanvraagformulier bevateengrootaantalvragen.Denkaanpersoonlijkegegevens(zoalsleeftijd)enaanhet arbeidsverleden,hethuidigesalaris,deredenvoorhetontslagendeopleidingendiejevolgt. Devragenzijnnatuurlijkaangepastaanwatjeaanvraagt.Hetarbeidsverledenisnietzo belangrijkalsiemandhuishoudelijkehulpnodigheeft.Debestuursorganenhebbenveel informatienodigomvasttestellenofjerechthebtopwatjeaanvraagt.

Jevraagtdeuitkeringenofvoorzieningeninprincipeonlineaan.DaarvoorhebjeDigiDnodig.

Inbehandelingnemen

Elkbestuursorgaanisverplichteenaanvraaginbehandelingtenemen.Alsinformatieontbreekt bijdeaanvraag,zalhetbestuursorgaaneenverzoekdoentotaanvullingvandeinformatie.

In behandeling

Jemoetdegevraagdeinformatiewelbinnendegesteldetermijndoorgeven.Pasalsdeaanvraag nadegesteldetermijnnognietcompleetis,maghetuitvoeringsorgaanweigerenomde aanvraagtebehandelen.

Besluithetuitvoeringsorgaande(ooknadeaanvullingnogonvolledige)aanvraagniette behandelen,danmoetjedaarschriftelijkberichtvanhebben.Ditmoetbinnenvierwekenna hetindienenvandeaanvraag(ofnadatdetermijnvoorhetaanvullenvandeaanvraagis verstreken).

Beslistermijn

Isdeaanvraagcompleet,danvolgteenbeslissing.Hetuitvoeringsorgaanmoetbinneneen beslistermijndebeschikkingvaststellen.Debeslistermijnenzijnperwetverschillend,omdat sommigebesluitenmeertijdkostendanandere.Eenbesluitwaarvooreersteenmedische keuringmoetwordengehouden,kostbijvoorbeeldmeertijddaneenbesluitdatgenomen wordtopbasisvanhetaanvraagformulier.

DeAwbnoemtvoorhetgevalineenbijzonderewetgeenbeslistermijnstaateen (standaard)beslistermijnvanachtweken,terekenenvanafdedagwaaropdeaanvraagbijhet uitvoeringsorgaanisbinnengekomen(art.4:13lid2Awb).

Alshetuitvoeringsorgaanernietinslaagtombinnendegeldendebeslistermijneenbesluitte nemen,moethetuitvoeringsorgaanjouditlatenwetenenaangevenwanneerdebeslissing welwordtgenomen(art.4:14lid1Awb).

Voorbeeld

IndeParticipatiewetstaatgeenbeslistermijnvoordebehandelingvanaanvragen.Ditbetekent datdealgemenebeslistermijnvandeAwbvantoepassingis.DeZiektewetnoemtinart.72c weleeneigenbeslistermijnvoorbepaaldeaanvragen.Voordieaanvragengeldende beslistermijnenuitdeZW.InhetalgemeenkunjezeggendatderegelsvandeAwbgeldenals debijzonderewetgeeneigenregelsgeeft.

Bekendmaking

Ishetbesluiteenmaalgenomen,danvindteenbekendmakingplaats.Jijkrijgtdeze bekendmakingindevormvaneenbeschikking.

Ingebrekestellen

Dwangsom

Alsjeeenaanvraagofeenbezwaarschriftindientbijeenbestuursorgaanenhetbestuursorgaan nietreageertbinnendewettelijketermijn,hebjerechtopeendwangsom(art.4:17e.v.Awb). Wordtdetermijnoverschreden,dankunjehetbestuursorgaan‘ingebrekestellen’enomeen dwangsomvragen.Hetbestuursorgaanheeftdannogtweewekendetijdomalsnogeenbesluit tenemen.Gebeurtditniet,danhebjemaximaal42dagenrechtopeendwangsom.De dwangsombedraagtdeeersteveertiendagen€23perdag,dedaaropvolgendeveertiendagen €35perdagendeoverigedagen€45perdag.ViadewebsitevandeRijksoverheidkunje hiervooreenformulierdownloaden.

FormulierRijksoverheiddwangsom

Hetrechtopeendwangsombegintautomatischtelopenvanafdevijftiendedagnadatjeinje brief(‘ingebrekestelling’)omeendwangsomhebtgevraagdvanwegehetniettijdigbeslissen.

Deregelsvoordedwangsomgeldenalleenalshetbestuursorgaannietsvanzichheeftlaten horen.Alshetbestuursorgaanheeftlatenwetendathetdebeslistermijnverlengt–endewet dezeverlengingtoestaat–bestaatgeenrechtopeendwangsom.

Hoorplichtbeperktvooruitvoeringsorgaansocialezekerheid

Inhetalgemeengeldtvoorbestuursorganeneenhoorplicht(art.4:7Awb).Dehoorplichthoudt indathetbestuursorgaanverplichtisjouindegelegenheidtestellenomjemeningtegeven voordathetbestuursorgaandeaanvraag(gedeeltelijk)weigert.Hethorenisalleenverplicht alshetbestuursorgaanzijnweigeringmedebaseertopinformatiedieafwijktvandeinformatie diejijzelfhebtaangeleverd.

Dezehoorplichtgeldt(indemeestegevallen)nietvoordeBelastingdienstende uitvoeringsorganenvandesocialezekerheid.Art.4:12Awbmaakteenuitzonderingvoordeze dienstenomtevoorkomendatzijgroteaantallenburgerszoudenmoetenhoren.Indepraktijk betekentditdatdeuitvoeringsorganenvandesocialezekerheidhunaanvragersalleenoproepen omtewordengehoordalszeeenmondelingetoelichtingnodighebbenomdeaanvraaggoed tekunnenbeoordelen.

10.4 Bezwaar

Alsjehetnieteensbentmetdeinhoudvaneenbeschikking,kunjehiertegenbezwaarmaken. Jestartdaneenprocedureopwaarinjealsbelanghebbendejebezwarenschriftelijkvoorlegt aanhetbestuursorgaandathetbesluitgenomenheeft.

Bezwaarindienen

Deeersteofficiëlestapinhetverzettegeneenbeschikkingiseenbezwaarschriftindienen (art.6:4Awb).Eenbezwaarschriftiseenbriefwaarinjeuitlegtwaaromjehetnieteensbent methetgenomenbesluit.Hetbezwaarschriftisgerichtaanhetorgaandathetbesluitgenomen heeft,bijvoorbeeldUWV,hetcollegevanBenW,SVBofdeBelastingdienst.

Eerstinformeelcontact

Maarvoordatjebesluitomeenbezwaarschriftintedienen,ishetverstandiginformeelcontact optenemenmethetuitvoeringsorgaanompreciestehorenwaaromhetbesluitgenomenis. Alsjedateenmaalweet,kunjebeterbeoordelenofhetzinvolisombezwaartemaken.

Bezwaarschrift

Inhetbezwaarschriftmoeteninelkgevalstaan(art.6:5Awb):

• denaamenhetadresvandebelanghebbende

• dedatumvanhetbezwaarschrift

• eenomschrijvingvanhetbesluitwaarmeedebelanghebbendehetnieteensis

• deinhoudelijkebezwarentegenhetbesluit

• dehandtekeningvandebelanghebbende.

Aanhetbezwaarschriftvoegje,alshetmogelijkis,eenkopietoevanhetbesluitwaartegenje bezwaarmaaktenmogelijkebewijzendiejouwbezwaarondersteunen.

Mediation

GemeentenenUWVmakenbijklachtenenbijbezwaarzakenvaakgebruikvanmediation.Bij mediationproberenbeidepartijen,metbehulpvaneenonafhankelijkepersoon,toteen oplossingtekomen.UWVofdegemeentebeslistofdezaakzichleentvoormediation.Het voordeelvanmediationisdathetinformelerensnellergaat.Bovendienkunjealsmediation eenonvoldoendeoplossingbiedtalsnogbesluitenomformeelbezwaartemakenenzonodig inberoeptegaan.

Geenkosten

Voorhetbezwaarschriftbehandelenbrengthetuitvoeringsorgaangeenkosteninrekening.

Termijn

Indemeestegevallengeldteentermijnvanzeswekenvooreenbezwaarschriftindienen,te rekenenvanafdedagnadeverzendingvandebeschikking.Bezwaarschriftendielater binnenkomen,wordenalsregelnietbehandeld(art.6:7Awb).

Bezwaarschrift

AanSocialeVerzekeringsbank Postbus4100 3800ECAmersfoort

Amersfoort,8september20..

Doordezebriefmaakikbezwaartegenuwbesluitvan15augustus20..,nr.6755,waarvanik eenkopiealsbijlagehebtoegevoegd.

Ikbenhetmetdezebeschikkingnieteens.Usteltdatikduurzaamsamenwoonmeteenpartner endaarominaanmerkingkomvooreenAOW-uitkeringvan50%vanhetminimumloon.Ik woonechterinhetgeheelnietsamen.Ikhebweleenvriend,maarhijvoertelderszijneigen huishouding,namelijkopdeVanZantenstraat12inWoudenberg.

DaaromverzoekikutebeslissendatikeenAOW-uitkeringkrijgdieisafgestemdopeen alleenstaande,dus70%vanhetminimumloon.

Metvriendelijkegroet,

HendrikaWilhelminadeGroot

Geboortedatum:25augustus1950.

Adres:Sophiastraat12 1324ZZAmersfoort

Bijlage:Afschriftvandebestredenbeschikking

Medischverschilvanmening

BijeenmedischverschilvanmeninginhetkadervandeZiektewetisdetermijnvoorhet indienenvaneenbezwaarschrifttweeweken.Hetgaatdanmeestaloverdevraagofde verzekerdewelofnietteziekisomtewerken.

Eenbelanghebbendediemeertijdnodigheeftvooreenbezwaarschriftopstellen,moetbinnen tweewekeninelkgevaleenvoorlopigbezwaarschriftindienenwaarinhijduidelijkmaaktdat hijhetnieteensismethetbesluitenbinnenkortderedenenvoorhetbezwaarnaderzal aanvullen.

Horenvanbelanghebbende

Vaakhoorthetuitvoeringsorgaandebelanghebbendevoordatheteenbeslissingoverhet bezwaarschriftneemt.Horenwilzeggendatjijdegelegenheidkrijgtomjebezwaarschrift mondelingtoetelichten.Alsdezaakergduidelijkis,kanhethorenachterwegeblijven(art.7:2 en7:3Awb).

Omtevoorkomendatjetijdensdemondelingetoelichtingmettotaalnieuwestukkenkomt, geldtderegeldatjetottiendagenvóórhetgesprekaanvullendegegevensofbewijsstukken kuntaanleveren(art.7:4Awb).

Beschikkingopbezwaar

Hetuitvoeringsorgaanisverplichtomeenbeslissingtenemenoverhetbezwaar.Dezebeslissing wordtdebeschikkingopbezwaargenoemd.Ookvoordebeschikkingopbezwaargeldteen termijn(art.7:10Awb).

Doorgaansheefthetbestuursorgaan,gerekendvanafdedagnadiewaaropdetermijnvoor hetindienenvanhetbezwaarschriftisverstreken,zeswekendetijdomophetbezwaarte reageren.Hetbestuursorgaanheeftdemogelijkheidomdezetermijnmetzeswekente verlengen.Iseenadviescommissieingesteld,danheefthetbestuursorgaaneentermijnvan twaalfweken,ookweermetdemogelijkheidvanverlengingmetzesweken.

UitzonderingenUWV

VoorUWVzijnerenkeleuitzonderingenopdebeslistermijn.Gaathetbezwaar overdevraagofjewelofnietziekbentindezinvandeZW,dangeldteenbeslistermijnvan vierweken.BijeenbeschikkingopbezwaaropgrondvandeWIA,WAOofWajongwaarbijeen medischofeenarbeidskundigonderzoekmoetwordengedaan,geldteentermijnvanzeventien weken.Moeteenexternedeskundigewordeningeschakeld,dangeldteentermijnvan21weken. Aldezetermijnenkunnenmetvierwekenwordenverlengd.

Debeslistermijnenzijnvanbelang.Wantalsdezewordenoverschredenzonderdathet uitvoeringsorgaanietslaathoren,kandebelanghebbende-zonderdebeslissingverderafte wachten-inberoepgaanbijderechtbank.

Inhoudvandebeschikkingopbezwaar

Inhoudelijkkandebeschikkingopbezwaartweekantenop:

• Hetuitvoeringsorgaanblijftbijzijnoorspronkelijkebesluitenwijsthetbezwaaraf.

• Hetuitvoeringsorgaansteltdebelanghebbendeinhetgelijkenneemteennieuwebeslissing.

Indebeschikkingopbezwaarisaltijdaangegevenopbasisvanwelkeargumentenhetnieuwe besluitisgenomen.Opdiemanierweetjijduidelijkwaaromhetbesluitisgenomenenofhet zinheeftominberoeptegaan.Jekrijgtdebeschikkingopbezwaarthuisgestuurd.

10.5 Beroep

Alsjehetnieteensbentmetdebeslissingoverjouwbezwaar,kunjeinberoepgaanbijde rechtbank.Debehandelingvaneenjuridischgeschiloverbesluitenvanbestuursorganen,zoals degemeente,UWVofdeBelastingdienst,valtonderdesectorbestuursrecht(bestuurskamer).

Beroepschrift

Deberoepsprocedurebegintmethetindienenvaneenberoepschrift.Netalsvoorhet bezwaarschriftgeldtdaarvooreentermijnvanzesweken,terekenenvanafdedagnadedatum vanverzendingvandebeschikkingopbezwaar.Inhetberoepschriftlegjeuitwaaromjehet nieteensbentmetdebeschikkingopbezwaar.

Hetberoepschriftmoetjeintweevoudnaardegriffie(hetsecretariaat)vanderechtbanksturen. Alsbijlagengaaninelkgeval(intweevoud)afschriftenvandebeschikkingopbezwaarmee. Zijnernoganderebewijsstukken,bijvoorbeeldeenmedischeverklaringofeerdere correspondentiemethetuitvoeringsorgaan,danstuurjeookdezestukkenintweevoudals bijlagebijhetberoepschriftmee.Hiernaeenvoorbeeldvaneenberoepschrift.

Beroepschrift

Bezwaaroverslaan

DeAwbmaakthetmogelijkomdebezwaarprocedureoverteslaan.Indatgevalwordtdezaak meteeninberoepdoorderechtbankbehandeld.Dezemogelijkheidvanrechtstreeksberoep isvooralbedoeldvoorzakenwaaroverjijenhetuitvoeringsorgaanalveelmetelkaarhebben gesproken.Debezwaarprocedurelevertindatsoortgevallenwaarschijnlijkweinignieuwe gezichtspuntenop.Vandaardathetbezwaarkanwordenovergeslagen.

Erisnogeentweedemogelijkheidomhetbezwaaroverteslaan,namelijkalshet uitvoeringsorgaannietoptijdreageertopeenverzoekomeenuitkeringofvoorziening.Laat hetuitvoeringsorgaanbinnendebeslistermijnnietsvanzichhoren(ookgeenberichtvan uitstel),dankunjehetuitvoeringsorgaandooreenbriefingebrekestellen.Blijfthetdaarna nogveertiendagenstil,dankunjerechtstreeksinberoepgaanbijderechtbank(art.6:12Awb). Verklaartderechtbankhetberoepgegrond,danmoethetuitvoeringsorgaanbinnenveertien dagenalsnogeenbeslissingoverdeaanvraagnemen.Derechterkanaandezetermijnvan veertiendageneendwangsomverbinden.

Rechtsbijstand?

Debelanghebbendemagzijnberoepschrift,netalshetbezwaarschrift,zelfopstellen.Hijisniet verplichtomzichtijdensderechtszaaktelatenbijstaandooreenadvocaatofeenandere rechtsbijstandsverlener.Maaralsdezaakjuridischingewikkeldligt,ishetvaakwelverstandig omeenjuristinteschakelendiegoedthuisisindesocialezekerheid.

Griffierechten

Alsjein(hoger)beroepgaat,moetjegriffierechtenbetalen.Ditiseen(bescheiden) tegemoetkomingindekostenvanderechtszaak.Degriffierechtenindesocialezekerheid wordenlaaggehouden.JekuntdekostenterugvindenopdewebsitevanRechtspraak.nl.

Kostengriffierechten

Behandelingintweefasen

Debehandelingvanhetberoepschriftdoorderechtbankgebeurtmeestalintweefasen.Inde eerstefase,hetvooronderzoek,wordenallestukkenverzamelddiebetrekkinghebbenopde zaak.Bovendienkrijgthetuitvoeringsorgaandegelegenheidomschriftelijkophetberoepschrift tereageren.

Alsdefeitenduidelijkzijn,eventueelnanaderonderzoekdoordeskundigenofgetuigen,volgt detweedefase:derechtszitting.Jekrijgteenoproepvoordezezitting.Insommigegevallen benjeverplichtteverschijnen.Alsdithetgevalis,staatdatduidelijkindeoproep.Terzitting isookeenvertegenwoordigervanhetuitvoeringsorgaanaanwezigensomszijnergetuigenen deskundigen.

Uitspraak

Enigewekennadezittingvolgtdeuitspraakvanderechtbank.Jekrijgteenafschriftvandeze uitspraakthuisgestuurd.

Alsderechtbankheteensismetjouwprotest,vernietigtzeinhaaruitspraakdebeschikking opbezwaarvanhetuitvoeringsorgaan(gedeeltelijk).Somsneemtzemeteenzelfeenander besluit.Inanderegevallendraagtzehetuitvoeringsorgaanopeennieuwebeslissingtenemen.

Isderechtbankhetnietmetjoueens,danwijstzehetberoepaf.Indatgevallaatzede beschikkingopbezwaarinstand.

Hogerberoep

Alsjehetnieteensbentmetdeuitspraakvanderechtbank,kunjeinhogerberoepgaanbijde CentraleRaadvanBeroepinUtrecht.Ookdezeprocedurebegintmeteenberoepschrift,dat binnenzeswekennadeuitspraakvanderechtbankmoetwordeningediend.Nadatjede griffierechtenhebtbetaald,volgteenvooronderzoekendaarnaeenrechtszitting.Tenslotte doetdehogerberoepsrechteruitspraak.

Bijdezeuitspraakmoetjijjeneerleggen,wantnahethogerberoepzijnergeen beroepsmogelijkhedenmeer.

Van bezwaar tot hoger beroep

Voorlopigevoorziening

Tijdensdebezwaar-enberoepsprocedureishetbesluitwaarmeejehetnieteensbentnog gewoonvankracht.Ditbesluitvervaltnamelijkpasalshetuitvoeringsorgaanindebeschikking opbezwaareennieuwbesluitneemtofalsderechtbankofdeCentraleRaadvanBeroephet besluitvernietigt.Doordatberoepsproceduresvaaklangduren,kunjeflinkindeproblemen komen.Bijvoorbeeldalshetuitvoeringsorgaanheeftbeslotenjouwuitkeringtestoppen, waardoorjezonderinkomstenzit.

Voorditsoortnoodsituatiesiserdemogelijkheidvandevoorlopigevoorziening.Eenvoorlopige voorzieningiseentijdelijkbesluitteroverbruggingvandeduurvandeprocedure.Dittijdelijke besluitgeldttothetmomentdatereendefinitieveuitspraakligt.Alsjetehorenhebtgekregen datjeuitkeringstopt,kunjebijvoorlopigevoorzieningvragenomschorsingvanditbesluit. Schorsingwilzeggendathetbesluitomdeuitkeringtestoppennogevenwordtuitgesteld totdatereendefinitieveuitspraakligt.Deuitkeringlooptdandoortotderechtszaakisafgerond.

Voorlopigevoorzieningenkunjeaanvragenvanafhetmomentdatdebezwaar-of beroepsprocedureloopt.Hetverzoekschriftwaarinomeenvoorlopigevoorzieningwordt gevraagdrichtjeaandevoorzieningenrechtervanderechtbank.Voorhetbehandelenvande voorlopigevoorzieningbetaaljegriffierechten.Eenvoorlopigevoorzieningkaneenuitkomst zijn.

Vraagjepastijdensdehogerberoepsprocedureeenvoorlopigevoorzieningaan,danmoetje devoorzieningaanvragenbijdeCentraleRaadvanBeroep.

10.6 Klachtzorgverzekering

Metjezorgverzekeraarhebjegeenbestuursrechtelijkemaareenprivaatrechtelijkerelatie. DaardoorisdeAwbhieropnietvantoepassing.Daaromgeldteenafwijkenderechtsgang. Natuurlijkkunjealsparticulierdezaakdirectvoorleggenaanderechter,maarhetisbeterom de(goedkopere)klachtenproceduretevolgen.

Zorgverzekeringen

VanIKPtotdegeschillencommissie

Jevolgteerstdeinterneklachtenprocedure(IKP)vandezorgverzekeraar.Komjeerdanniet uit,dankunjejeklachtindienenbijdeonafhankelijkeStichtingKlachtenenGeschillen Zorgverzekeringen(SKGZ).VaakisdeeerstestapdatdeOmbudsmanvanSKGZgaatbemiddelen tussenjouendezorgverzekeraar.Benjehetnieteensmetdeuitkomstvandebemiddeling, dankunjedeklachtnogvoorleggenaandegeschillencommissievandeSKGZ.Deuitspraak vandegeschillencommissieisbindend.Nahetbindendadviesvandegeschillencommissie kunjedeklachtnietmeerinhoudelijklatenbeoordelendooreenrechter.

Klachtenprocedure zorg

10.7 Samenvatting

Eenbeschikkingiseenbesluitvaneenbestuursorgaan.Dezeschepteenrechten/ofeenplicht. Indesocialezekerheidkomendemeestebeschikkingentotstandnaeenaanvraagvaneen burgerofeenbedrijf.

Voorhetbestuursorgaangeldenbeslistermijnenwaarbinnenhetbestuurhetbesluitkenbaar moetmaken.Bijoverschrijdingvandezetermijnenkandeaanvrageromeendwangsomvragen. Indebeschikkinggeefthetbestuursorgaandebeslissingweerenlichthetdebeslissingtoe dooreenverantwoordingennadereuitleg.Eenbezwaarblokiseenvastonderdeelvande beschikking.

Alsjehetnieteensbentmethetbesluitvanhetbestuursorgaan,kunjeinbezwaargaan.Het bezwaarschriftrichtjetothetbestuursorgaandatdebeschikkingheeftgestuurd.Dat bestuursorgaanzalreagerenmeteenbeschikkingopbezwaar.

Wanneerjehetnieteensbentmetdebeslissinguitdebeschikkingopbezwaar,kunjeinberoep gaanbijderechtbank.Jerichtjeberoepschrifttotdebestuurskamervanderechtbank.Tegen debeslissingvandebestuurskamerkunjenogeenkeerinhogerberoepgaan.Voorhethoger beroeprichtjejetotdeCentraleRaadvanBeroep.Wanneerjedoordeeerderebeslissingvan hetbestuursorgaaninernstige(financiële)problemenkomt,bestaatdemogelijkheidvande voorlopigevoorziening.Deaanvraagvooreenvoorlopigevoorzieningrichtjetotde voorzieningenrechtervanderechtbank.

Voorklachtenoverdezorgverzekeringmoetjeeerstviadeinterneklachtenprocedure(IKP) vandezorgverzekeraar.DaarnakunjenaardeonafhankelijkeStichtingKlachtenenGeschillen Zorgverzekeringen(SKGZ).

10.8 Kernbegrippen

Beschikking

Besluitafkomstigvaneenbestuursorgaandatrechtenenplichtenscheptengerichtisopeen individuelepersoonofeenconcretezaak.

Beschikkingopaanvraag

Beschikkingdieeenbestuursorgaanneemtinreactieopeenaanvraagvaneenburger.

Beschikkingopbezwaar.

Schriftelijkereactievanhetbestuursorgaanophetbezwaarschriftvandebelanghebbende.

Beslistermijn

IndeAwbofeenbijzonderewetgenoemdetermijnwaarbinneneenbestuursorgaaneen beschikkingopeenaanvraagmoetvaststellen.

Bezwaar

Procedurewaarineenbelanghebbendezijnbezwarentegeneenbesluitschriftelijkvoorlegt aanhetbestuursorgaandathetbesluitgenomenheeft.

Bezwaarschrift

Stukwaarindebelanghebbendezijnbezwarentegenhetbesluitvanhetbestuursorgaan beschrijftenwaarmeehijdebezwaarprocedureingangzet.

Vrijebeschikking

Beschikkingdiewordtgenomenopbasisvaneenwetdiehetbestuursorgaanveelbeleidsruimte geeftvoordeinvullingvandebeschikking.

10.9 Opdrachten

Opdracht1 Beschikking

Beschikkingontvangen

Situatie1:Tweemaandengeledenbenjeafgestudeerd.Jehebtintussenvierweken gesolliciteerd,maarhetisjenietgeluktbetaaldwerktevinden.Daarombesluitjeeenaanvraag tedoenvooreenbijstandsuitkeringbijjegemeente.Natweewekenontvangjeeenbriefvan degemeente.Hierinstaatofjewelofgeenrechthebtopeenuitkering,inclusiefdeuitlegover debeslissing.

Situatie2:Jehadeenleukebaan,maardooreenernstigeziektelukthetnietmeeromte werken.Intussenhebjeeenheeltrajectvanre-integratieachterderug.Nu,natweejaar,ligt ereenaanvraagvooreenuitkeringopgrondvandeWIAbijUWV.Natweewekenontvangje eenbriefvanUWV.HierinstaatofjewelofgeenWIA-uitkeringkrijgt,inclusiefdeuitlegoverde beslissing.

De beslissing.

Leesdebeidesituatiesindecasus.Inbeidegevallenkrijgjeeenbeschikking.Gabijjezelfna ofervoorjouverschilzalzijnindebelevingvoorhetopenenvandeenveloppe.Neemdaarin onderanderedegenoemdepuntenmee.Bespreekjegedachtenmetdievaneenmedestudent.

• Ikzalvoorbeidebeschikkingenindezelfdemategespannenzijn.

• Ikwilalleenzijnalsikdebriefopenmaak.

• Alsikeennegatieveuitslagkrijg,denkikdatik

• Alsdeuitslagpositiefis,denkikdatik...

• Alsdeuitslagnegatiefis,praatikdaaroverinmijnomgeving.

Opdracht2 Kenmerkenbeschikking

a. Noemtweekenmerkenvaneenbeschikking.

b. Waaromwerkenveeluitvoeringsorganenvandesocialezekerheidvoorhunaanvragenmet aanvraagformulieren?

Opdracht3 Behandelingvandeaanvraag

a. Moeteenbestuursorgaaneenaanvraag(bijvoorbeeldvaneenuitkering)altijdinbehandeling nemen?

b. PietbeltmetUWVenvraagtofhijeenWW-uitkeringkankrijgen.DeUWV-medewerkerzegt datditnietkan.Magdit?

Ja,Pietbeltvoorinformatieenvraagtnietsaan.

Nee,Pietvraagteenuitkeringaan.Dezeaanvraagmoetdaninbehandelinggenomen worden.

c. Kieshetjuisteantwoord.

Alsjeeenaanvraagofeenbezwaarschriftindientbijeenbestuursorgaaninhetkadervan desocialezekerheid,hebjewel/geenrechtopeendwangsomalshetbestuursorgaan binnendewettelijketermijnnietsvanzichlaathoren.DeAwbnoemtvoorhetgevalineen bijzonderewetgeenbeslistermijnstaateen(standaard)beslistermijnvanacht/tienweken, terekenenvanafdedagwaaropdeaanvraagbijhetuitvoeringsorgaanisbinnengekomen. VoordeBelastingdienstendeuitvoeringsorganengeldtdatzijbijweigeringvandeaanvraag geen/welhoorplichthebben.

Opdracht4 Bezwaar

a. Welkepuntenmoetjeineenbezwaarschriftopnemen?

b. Geefaanwaarjehetbezwaarmoetindienen.

Belastingdienst

Eenbesluitoverdepartnertoeslagvande AOWintrekken.

Eenbesluitoverdezorgtoeslag.

Eenbesluitoverdeweigeringvaneen basisuitkeringvandeWW.

Eenbesluitoverbijzonderebijstand.

Eenbesluitoverdehoogtevande WIA-uitkering.

Eenbesluitoverdekinderopvangtoeslag.

Opdracht5 Beroep

a. Bijwelkeinstantiemoetjehetberoepinstellenalshetgaatomsocialezekerheid?

Rechtspraak.nl

b. Wanneerdienjeeenverzoektoteenvoorlopigevoorzieningin?

c. Bepaalvoordevolgendesituatiesbijwelkeinstantiejehetbezwaarofberoepindient.

Bezwaarindienennaaraanleidingvan eenbeschikkingvanUWVoverde WW-uitkering.

Beroepindienennaafwijzingvaneen bezwaarinzakedeWIA-uitkeringdoor UWV.

Bestuurskamervanderechtbank

UWV

CentraleRaadvanBeroep

Gemeente

Beroepindienennaafwijzingvaneen bezwaarinzakedeParticipatiewetdoor degemeente.

Bezwaarindienenovereenbeschikking inzakedeParticipatiewet.

Hogerberoepindienennaafwijzingvan hetberoepinzakedeWW-uitkering.

Voorlopigevoorzieningaanvragentijdens deberoepsprocedure.

Voorlopigevoorzieningaanvragenophet momentdatdehogerberoepsprocedure loopt.

d. ZoekviadewebsitevandeNederlandserechterlijkecollegesdekaartvanNederlandmet degerechtelijkeindelingopenleguitwaar,bijwelkerechtbank,dehiernagenoemde belanghebbendenhunberoepschriftmoetenindienen.

Rechtbanken

Belanghebbende

EenbelanghebbendeuitGroningendie bezwaarmaakttegeneenbesluitvandeSVB.

EenbelanghebbendeuitLelystaddie bezwaarmaakttegeneenbesluitvanUWV.

EenbelanghebbendeuitdeVerenigdeStaten diebezwaarmaakttegeneenbesluitvanhet collegevanBenWvanDenHelder.

Rechtbank

Opdracht6 Klachtzorgverzekering

Bepaalvoordevolgendesituatieswaarjedeklachtindient.

IKP

OmbudsmanSGKZ

GeschillencommissieSKGZ

Klachtindienenoverdezorgverzekeraar nabeëindigingvanbemiddelingvanuitde StichtingKlachtenenGeschillen Zorgverzekeringen.

Klachtindienenoverdeafwijzingvaneen schadeclaimdoordezorgverzekeraar.

Klachtindienenoverdezorgverzekeraar nadatdeklachtdoordezorgverzekeraar isafgewezen.

Hoofdstuk11

Schuldhulpverlening

11.1 Inleiding

Jebentmetjevriendenindestadalsiemanduitdegroepbesluitdatjullieookwelevennaar debioscoopkunnen.Jijgeeftaandatjedaaropditmomentgeengeldvoorhebt.Eénvanje vriendenzegt:'Geenprobleem,joh.Danbetaalikheteerstweleven.Wanneerhebjeweer geld?'Jezegtdatjeverwachtvolgendeweekweergeldtehebben.Jijspreektafdatjevriend joueenTikkiestuurtendatjevolgendeweekhetgeldterugbetaalt.Jehebtnueenschuldbij jevriend.

Flatscreenbehang

Leerdoelen

• Jekuntuitleggenwateenproblematischeschuldis.

• Jeweetwelkevormenvanschuldhulpverleningerzijn.

• Jeweetwatbudgetbegeleidingenbudgetbeheerzijn.

• Jeweetwatmeerderjarigenbewindis.

• JeweethoedeWsnptoegepastwordt.

11.2 Schulden

Alsjeinjewerktemakenkrijgtmetmensendieschuldenhebben,moetjeinstaatzijnom verdertekijkendanalleendeconstateringdaterschuldenzijn.Belangrijkisdatjeweethóé dezeschuldenzijnontstaan.Tevaakdenkenmensendathetdeschuldvandepersoonzelfis. Misschiendenkjedatzelfookwel.Hoekijkjijbijvoorbeeldnaardedaklozediejeindestad zietzitten?Denkje'Eigenschuld'ofkanhetzijndatjebegrijptdatookmensendaklooszijn dooromstandigheden?

Eigenschuld?

Alsjeweethoedepersoondietegenoverjouzitindeschuldenisgeraakt,kunjebetersamen metdeanderopzoekgaannaaroplossingen.Jebentdanbeterinstaatomdeklantgoedte adviserenenweetwelkehulpjeindezesituatieaandeklantkuntaanbieden.

Watzijnschulden?

Schuldhebbenbetekentdatiemandnoggeldvanjemoetkrijgen. Eendefinitievanschuldis:deverplichtingvandeenepartijomtevoldoenwaartoezekrachtens eenverbintenisjegensdeanderepartijverplichtisinzakeeengeldsomdiemenmoetbetalen. Hetkangaanomgroteofkleinebedragen.Mogelijkhebjeevenietsvaniemandgeleend,maar hetkanookzijndatjevooreenlangereperiodeeenschuldbentaangegaan.Denkbijvoorbeeld aaneenlanglopendeleningindevormvaneenhypotheekbijeenbankoffinanciëleinstelling. Maarookbetalingsachterstandenvoorhuur,verzekeringspremie,telefoonabonnementen, gas,waterenlichtzijnschulden.

Problematischeschuld

Indeschuldhulpverleningwordtdeterm'problematischeschuld'gebruikt.Eenproblematische schuldiseenschulddiejenietmeeropeenredelijkemanierkuntterugbetalen,bijvoorbeeld binnendeafgesprokentermijnofmetbeschikbaremiddelen.Hetgaatomeensituatiewaarin delastenvandeschuldgroterzijndanwatjeaaninkomstenontvangtofaanvermogenhebt.

Ontstaanvanschulden

Omeengoedinzichttekrijgeninschuldenishetnodigomtewetenhoedezeontstaan.Ingrote lijnenzijnvierfactorentenoemenvanhetontstaanvanschuldsituaties:

• Persoonlijkefactoren:

– Onvoldoendefinancieelvaardig.Kennisoverbudgetteren,sparenofverantwoordlenen ontbreekt.

– Levensgebeurtenissen.Eenechtscheiding,overlijdenofziektezorgtvooreenterugvalin inkomenofvoorplotselinghogekosten.

– Verslaving.Gokkeneneenalcohol-ofdrugsverslavingzorgenvoorproblemen.

• Maatschappelijkefactoren:

– Inflatie.Deprijzenvoorwonenenlevensonderhoudstijgenmeerdanhetinkomen.

– Huisvesting.Doorproblemenopdewoningmarktmoetenmensenhogerehurenofdure hypothekenafsluiten,waardooreengrootdeelvanhetinkomennaarwonengaat.

– Laaginkomen.Hetwerkdatiemanddoetwordtslechtbetaald,waardoordekostenvan hetlevensonderhoudnietmeerkunnenwordenbetaald.

– Socialedruk.Doordeomgevingofsocialemediaontstaatdrukomaaneenbepaalde levensstijltevoldoen.

• Economischefactoren:

– Schuldensystemen.Leningen,creditcardsenafbetalingsregelingenzijn(te)gemakkelijk toegankelijk.

– Onverwachtefinanciëletegenvallers.Medischerekeningen,autopechofandere onvoorzieneomstandighedendieveelgeldkosten.

– Renteenboetes.Hogeboetesofrentesbijbetalingsachterstanden.

– Economieenwerkgelegenheid.Dooreconomischeneergang(recessie)rakenmensen hunwerkendaarmeehuninkomen(deels)kwijt.

• Psychologischefactoren:

– Ontkenningenschaamte.Ditkanleidentotverergeringvandeschuldenproblematiek.

– Onvoldoendevooruitzien.Sommigemensenmakengeenplannenvoordelangetermijn, waardoorzegeenrekeninghoudenmetmogelijkerisico's.

Blijvendindeschulden

Eenbelangrijkeoorzaakvanhetfeitdatmensenmetschuldenergmoeilijkweeruitdeschulden komen,isdatschuldenzelfookweergeldkosten.Bijvoorbeeldindevormvaneenverhoogde premie,hogerente,incassokostenofboetes.

Alsjeeenachterstandhebtinhetbetalenvandezorgpremie,draagtdezorgverzekeraarhet innenvandepremienaeenhalfjaaroveraanhetCAK.Vanafdatmomentbetaaljeeen bestuursrechtelijkepremieaanhetCAK.Dieishogerdandenominalepremiebijde zorgverzekeraar.OmdatjenaastdezebestuursrechtelijkepremieaanhetCAKje betalingsachterstandmoetinlopen,hebjeveelextralasten.

Schuldeisersschakelennaverloopvantijdincassobureausinomdeschuldenteinnenofvia derechteraflossingaftedwingen.Dekostenvoorincassobureauseneventueleproceskosten moetdeschuldenaarookbetalen.

Opeenstapeling van kosten

Wki

Op1april2024isdeWetkwaliteitincassodienstverleningingegaan.Dezewetismededoor drukvanuitdeschuldhulpverleningtotstandgekomen.Indezewetishetvolgendeopgenomen:

• DeincassobureausmoetenzichlateninschrijvenbijhetIncassoregister.

• Kwaliteitseisen:

– Hetincassobureaumoetduidelijke(begrijpelijke)informatiegevenoverdeschulden.Dit betekentonderanderedathettaalgebruikopB1-niveaumoetzijn.

– Hetincassobureaumoetnetjesmetdeschuldenaaromgaan.Intimidatie,bedreigingen agressiefgedragmogennietvoorkomen.

– Perzesmaandenmogendeincassokostenmaximaal€140zijnalsdemaandelijkse vorderinglagerisdan€266,67.

– Hetincassobureaumoeteenklachtenprocedurehebben.

Dezeregelsgeldenookvoordeurwaarders.

Eenschuldisnietaltijdeenproblematischeschuld

Alsjeeenschuldhebt,betekentditdatjedezemoetaflossen.Eenschuldhebbenbetekent nietdatjealtijdeenschuldenprobleemhebt.Zohoefteenhypotheekschuldgeenprobleem tezijn.Zolangjedemaandelijkserenteenaflossingbetaalt,isernietsaandehand.Datgeldt ookvooreenconsumptievelening.Datiseenleningvoorroerendegoederen,zoalseenauto. Betaaljenetjesaf,danisookdezeschuldgeenprobleem.

Eenstudieschuldwordtevenminalsproblematischbestempeld.Degedachtedaarachteris datjedezeschuldaangaatomzolatereengoedinkomentekrijgen.Pasalsereeninkomen is,gajeafbetalen.Daarbijisderentelaagendeperiodevanafbetalenlang,waardoordelasten 'laag'blijven.

11.3 Schuldhulpverlening

Mensendieschuldenhebbenofmakenkomendaarnietgraageerlijkvooruit.Belangrijkisdat optijdbekendwordtdatsprakeisvanproblematischeschulden.Deinvloedvanschuldenop hetfunctionerenvanmensenisnamelijkgroot.Dezemensenmeldenzichvakerziekophet werkenhebbenmeermoeitemetparticiperenindemaatschappij.Schuldenzijndaaromeen maatschappelijkprobleem.

Voorhetsignalerenvanschuldenproblematiekligtbijdegemeenteeenbelangrijketaak.Binnen degemeenteniserdaaromregelmatigoverlegtussenverschillendeinstanties,zoalsscholen, maatschappelijkwerkofkerken.Deoverheidondersteuntdegemeenten,maardegemeenten gevenzelfinvullingaanhetactieplan'Bredeschuldenaanpak',datin2018doordeoverheidis opgesteld.Deinvullingvandeschuldhulpverleningverschiltpergemeente.

Hulpbijschulden

Uitvoerdersindeschuldhulpverlening

Sommigegemeentendoendeschuldhulpverleningzelf,anderegemeentenbestedenhetuit aanwelzijnsinstellingenofaanorganisatiesdiezichgespecialiseerdhebbenin schuldhulpverlening.Schuldhulpverleningwordtvaakuitgevoerddoor:

• gemeentelijkediensten

• algemeenmaatschappelijkwerk

• lokaleteamsofwijkteams

• specifiekeinstellingenvoorschuldhulpverlening

• GemeentelijkeKredietbank.

Schuldhulpverleninggemeente

Degemeente

Elkegemeenteheefteenplanwaarinstaathoedeschuldhulpverleningbinnendegemeente eruitziet.Degemeentegeefthierinaanwatzeonderschuldhulpverleningverstaat.Inelkgeval zaldegemeentezorgenvoor:

• eeneerstegesprekopkortetermijn,waarindehulpvraagwordtvastgesteld

• inzichtgeveninhetverdereverloopvaneenmogelijkbegeleidingstraject

• hetvaststellenvanmaximaletermijnenvoorhettevolgentraject

• hetvaststellenvaneenvormvanschuldhulpverleningvoorgezinnenmetinwonende minderjarigekinderen.

Budgetbegeleidingofbudgetbeheer

Eenbelangrijkonderdeelvanschuldhulpverleningisbudgetbegeleidingofbudgetbeheer. Beidezijnopvrijwilligebasis.Hierbijkrijgjeiemandtoegewezendiehelptbijhetbewakenvan jebudget 'Budget'geeftaanhoeveelfinanciëlemiddelenjebeschikbaarhebtvooreenbepaalde periodeofineenbepaaldesituatie.

Budgetbegeleiding

Eenbudgetbegeleideradviseertoverdebestedingvanhetbeschikbarebudget.Debegeleider spreektregelmatigmetjeafenkijktwaardeproblemenzittenenkandanheelpersoonlijken preciesadviesgeven.Dezeondersteuningkanervoorzorgendatjeschuldenvrijblijft.Bij bestaandeschuldenentijdenseentrajectvanschuldsaneringisbudgetbegeleidingnodigom herhalingvanschuldentevoorkomen.Schuldsaneringishetverminderenvandeschulden hetbiedenvaneennieuwestartzonderschulden.

Bijveranderingeninjesituatie,zoalsziekteofplotselingeenlagerinkomen,kanhetprettig zijnalserdirectondersteuningkomtvaneenbegeleider.Diekanadviezengevenoverhoeje kuntrondkomenmetmindergeld.Alshetinkomenombepaalderedenensterkdaalt,kaneen begeleideradviserenhoejedaarmeekuntomgaan.Ookkandebegeleideraangevenwelke aanvullingen,zoalstegemoetkomingen,toeslagenenbelastingkortingen,mogelijkzijn.

Schuldhulpmaatje

Budgetbeheer

Jekunterookvoorkiezenomjegelddooriemandanderstelatenbeheren.Datheet budgetbeheer.Ditbetekentindepraktijkvaakdateendienstverlener,zoalseenzelfstandig ondernemerofeenstichting,hetbeheervanjouwfinanciënopzichneemt.Dedienstverlener voertdandefinanciëlehandelingenuitdiemetjouzijnafgesproken.Letop:jeblijftzelf hoofdelijkaansprakelijkendusdirectaanspreekbaarvooronderanderealleopenstaande schuldenentelatebetalingen.

Soorthulp

Budgetbegeleiding

Budgetbeheer

Omschrijving

Regelmatigeondersteuning omzogoedzichtopde financiëleadministratiete houden.

Overnamevande(hele) financiëleadministratie.

Voorwie

Mensendie(tijdelijk)een steuntjeinderugnodighebben omhunfinanciëlezakengoed opordetekrijgenen/ofte houden.

Mensendiezelfhun administratienietoporde kunnenhouden.

Wetgemeentelijkeschuldhulpverlening

DeWetgemeentelijkeschuldhulpverlening(Wgs)verplichtgemeentenomschuldhulpverlening aantebiedenaaninwonersdiefinanciëleproblemenhebben.Hetdoelvandezewetisom mensentehelpenbijhetoplossenofbeheersbaarmakenvanhunschulden.Dangaathetniet alleenomschuldsanering,maarookompreventie,budgetbeheer,begeleiding,coachingen nazorg.Schuldsaneringrichtzichopdeschuldverminderen,maarvooralookopeennieuwe startzonderschuldenbieden.

DeWetgemeentelijkeschuldhulpverleningregeltonderanderedeuitwisselingvangegevens tussenmensenmetschuldenenbeschikbareschuldhulpverleningenandereorganisaties. Gemeentenkrijgendaarmeeinzichtindepersoonsgegevensvanburgersdieschuldenhebben. OmdatdeuitwisselingvaninformatieoverburgersinstrijdkanzijnmetdeAVG(Algemene verordeninggegevensbescherming),biedtdeWgsruimtevoordeuitwisselingvandezegevoelige informatie.

Indewetisopgenomendatwoningcorporaties,energie-endrinkwaterbedrijvenen zorgverzekeraarsbetalingsachterstandendoorgevenaandegemeente.Degemeenteneemt daaropcontactopmetdeschuldenaar.Zijmagzelfbepalenbinnenwelketermijnditgebeurt. Degemeentebekijktdanofdeschuldenaarkanmeedoenaaneenschuldregeling.

Nietalleschuldeisersmogenzomaarinformatiedoorspelenaandegemeente.Alsjeeenschuld bijdebankhebtendeaflossingennietnakomt,zaldebankcontactmetjeopnemenenje doorverwijzennaardeschuldhulpverleningvandegemeente.Debankenmogenzelfgeen signaalafgevenbijdegemeente.

Signaalnaardegemeenteover betalingsachterstand

Woningcorporaties

Energie-endrinkwaterbedrijven

Zorgverzekeraars

Hettraject

Geensignaalnaargemeenteover betalingsachterstand

Banken

Geldverstrekkers

Onderanderewebwinkels

Ophetmomentdatdegemeentebesluitomtotschuldhulpverleningovertegaan,treedthet trajectinwerkingzoalsdeWgsdatvoorschrijft.Ervolgteenintakegesprekenalleschuldenen inkomstenwordenopeenrijtjegezet.Omdatdegemeenteintegraleschuldhulpverlening(art. 2lid1Wgs)biedt,kijktdegemeenteooknaarwateraandehandisenwatdeoorzaakvande schuldenis.

Debeschikkingvandegemeente

Minnelijktrajectnatuurlijkepersonen(Msnp)

HetminnelijktrajectnatuurlijkepersoneniseenonderdeelvandeWgs.Dittrajectwordtzonder tussenkomstvaneenrechteropgezet.Deessentievandeminnelijkeregelingisdevrijwillige deelnamevanzoweldeschuldenaaralsdeschuldeisers.Eenschuldhulpverlenerkijktmetde schuldenaarnaarhoedeschuldenkunnenwordenafgelost.Deschuldhulpverlenerzalin overlegmetdeschuldeiserseentrajectvanafbetalingopstellen.Deduurvanderegelingis achttienmaanden.Daarnamoetdeschuldenaarschuldenvrijzijn.Degemeentekantwee vormenvanschuldhulpverleningaanbieden:

• schuldbemiddeling

• saneringskrediet.

Schuldbemiddeling

Bijschuldbemiddelingmaaktdeschuldhulpverlenerafsprakenmetdeverschillende schuldeisers.Datkunnenookafsprakenzijnoverhetafbetalenvaneendeelvandeschuld, waarnaderestvandeschuldwordtkwijtgescholden.Deschuldenaarbetaaltdeschuldenaf aandeverschillendeschuldeisers.

Saneringskrediet

Bijeensaneringskredietneemtdekredietbankdeschulden(deels)vandeschuldeisersover. Dezeschuldengaanopineensaneringskredietbijdekredietbank.Dekredietbankisvanafdat momentdeenigeschuldeiserwaaraandeschuldenaarafbetaalt.Ishetsaneringskrediet afbetaald,danisdeschuldenaarschuldenvrij.

Schuldbemiddelingslaagt

Diederikheeftveelschuldenbijverschillendeinstanties.Deschuldhulpverlenerneemtcontact opmetdeschuldeisersenprobeerteenakkoordtebereiken.Hijdoetopgrondvandefinanciële mogelijkhedenvanDiederikeenvoorstelaanalleschuldeisers.Alsalleschuldeisershetvoorstel accepteren,kanhetMsnp-trajectstarten.Diederikbetaaltdekomendeachttienmaandende afgesprokenaflossingenaandeschuldeisers.Alshijzichaandeafsprakenhoudt,zalhijna dezeachttienmaandenschuldenvrijzijn.

Schuldbemiddelingluktniet

Cobyheeftveelschuldenbijverschillendeinstanties.Deschuldhulpverlenerneemtcontact opmetdeschuldeisersenprobeerteenakkoordtebereiken.Hijdoetopgrondvandefinanciële mogelijkhedenvanCobyeenvoorstelaandeschuldeisers.Erzijntweeschuldeisersdieniet akkoordgaanmethetvoorstelvandeschuldhulpverlener.DaardoorkanhetMsnp-trajectniet starten.CobykannuviaderechtereenWsnp-trajectaanvragen.Indattrajectkanderechter eenregelingbijdeschuldeisersafdwingen.

VoorwieisdeMsnp?

DeMsnpisbedoeldvoormensen(natuurlijkepersonen).DeMsnpgeldtnietvoorschuldenvan eenonderneming.

Voordelen

AlszoweldeschuldeisersalsdeschuldenaarakkoordgaanmethetMsnp-traject,kandit gerechtelijkestappenvoorkomen,waardoorextrakosten(zoalsincasso-enproceskosten) achterwegeblijven.Deschuldhulpverlenerzalnamensdeschuldenaarafsprakenovereen haalbareaflossingvanschuldenmakenmetdeschuldeisersofdekredietbank.De schuldhulpverlenermaakteenplanvanaanpakenonderhoudtdecontactenmetdeschuldenaar endeschuldeisers.

Verplichtingen

Alleenalsdeschuldenaarzichgedurendehetheletrajectvanachttienmaandenhoudtaan gemaakteafsprakenenverplichtingen,levertditkwijtscheldingvandeschuldenop.

Verplichtingenschuldenaar

Deschuldenaarmoettijdenshetschuldhulpverleningstrajectaaneenaantalvoorwaarden voldoen.Dievoorwaardenwordenalsdevolgendeplichtenomschreven:

• Inlichtingenplicht:deschuldenaarmoetdegemeenteinformerenoverzakendievanbelang zijnvooreengoedeschuldhulpverlening.

• Medewerkingsplicht:deschuldenaarmoetzijnmedewerkingaanhettrajectverlenen.Dit kanbijvoorbeeldbetekenendathijdientmeetewerkenaanbijvoorbeeldeencursus Budgetbeheer.

• Identificatieplicht:alshetvoorhetschuldhulpverleningstrajectnodigis,moetdeschuldenaar zichkunnenidentificeren.

• Werken:deschuldenaarwerktzoveelmogelijk.Ditkanbetekenendatdeschuldenaarmoet stoppenmeteenstudieomindieurenbeschikbaartezijnvoorwerk.Deschuldenaarmoet opzoekgaannaareenvolledigebaanofmeerdereparttimebanen.

• Geennieuweschulden:deschuldenaarmagindezeperiodegeennieuweschuldenmaken.

11.4 Wetschuldsaneringnatuurlijkepersonen(Wsnp)

AlshettrajectvandeMsnpnietluktofalsduidelijkisdathettrajectvandeMsnpzinloosis, komtdeWetschuldsaneringnatuurlijkepersonen(Wsnp)inbeeld.Ditiseenwettelijk schuldsaneringstrajectdatviaderechtbankloopt.Alsjeveelschuldenhebt,kunjebijde rechtbankeenaanvraagindienenvoordeWsnp.Maaralsjedaarvoorkiest,wordtveelvanje verwacht.Gemotiveerdzijnomdaadwerkelijkaandeslagtegaanmethetaflossenvande schuldeniseeneerstevereiste.

HetdoelvandeWsnpisnietandersdandatvandeMsnp,namelijkervoorzorgendatde natuurlijkepersoonvrijkomtvanschuldenenmeteenschoneleiverderkan.DeWsnpis daarnaastgerichtophetterugdringenvanhetaantalfaillissementenvannatuurlijkepersonen. OndernatuurlijkepersoneninhetkadervandeWsnpwordtverstaan:

• eenmens(particulier)

• eeneigenaarvaneeneenmanszaak

• eenpersoondiemeteenanderevennooteigenaarisvaneenvennootschaponderfirma

• eenpersoondieookbeherendvennootisvaneencommanditairevennootschap.

FaillissementenWsnp

Wanneerjejeschuldennietmeerkuntbetalen,kunjebijderechterfaillissementaanvragen. Ookjeschuldeiserskunnenjouwfaillissementaanvragen.Faillissementiseenjuridische procedurewaarbijderechterverklaartdateenpersoon,bedrijfofinstellingofficieelnietlanger instaatisomdeschuldentebetalen.VanafdatmomentvaljeonderdeFaillissementswet.Als jefaillietwordtverklaard,blijfjeverplichtom(zonodigjelevenlang)deschuldenaftebetalen.

Alsjealsparticulierfaillietbentverklaard,kunjederechtbankvragenomjefaillissementom telatenzettenineenWsnp-traject.MethetWsnp-trajectishetmogelijkom–alsjeaanalle verplichtingenhebtvoldaan–deperiodevanschuldenechtaftesluiten,zelfsalsnietalle schuldenvannuvolledigzijnterugbetaald.

VoordeelWsnpbovenfaillissement

AlsjewordttoegelatentothetWsnp-traject,heeftdatalsbelangrijkvoordeeldat jenadeWsnp-periodeschuldenvrijbent.Ditterwijljebijeenfaillissementaltijd(zonodigje heleleven)moetblijvenaflossen.

Msnp-enWsnp-traject

EenbelangrijkverschiltussenhetMsnp-trajectenhetWsnp-trajectisdetussenkomstvande rechter.Derechterkandeschuldeisersmedewerkingopleggen.Doordatdittrajectviade rechtbankloopt,biedtditmeerjuridischebeschermingvoorzoweldeschuldenaaralsde schuldeisers.DerechterwijstookeenWsnp-bewindvoerderaan.

VoorwaardenWsnp

DevoorwaardenvoortoelatingtotdeWsnpzijn:

• Jehebtproblematischeschuldenendieschuldenzijnnietmeeroptelossen.

• Jehebtdriejaarvóórdeaanvraagnietbewust(extra)schuldengemaakt(tegoedertrouw).

• Hetisnietgeluktomdeschuldenviaeenminnelijkschuldhulpverleningstrajectaftelossen.

• Jemoetzorgenvooreenzohoogmogelijkinkomen.

• Jemoetbereidzijnomdeschuldenaftebetalen.

• Alleschuldeiserszijnbereidommeetewerkenaanderegeling.

Tegoedertrouw

TegoedertrouwzijnbetekentbijhetWsnp-trajectdatjedriejaarlangnietbewustschulden hebtgemaakt.Derechtervindtdatjebewustschuldenhebtgemaaktalsjebijvoorbeelddoor fraudeeenschuldterugmoetbetalenofdatjeeenboetevooreenmisdrijfhebtofwanneerje onverantwoordelijkeuitgavenhebtgedaan.Alsjenietaandevoorwaarde'tegoedertrouw' kuntvoldoen,kunjetochnogwordentoegelatentothetWsnp-trajectalsjekuntbewijzendat deproblemenondercontrolezijn.Derechterneemtuiteindelijkdebeslissing.

Bekijkdevideo Wsnpennu?

UitvoeringWsnp

DeWsnpwordtuitgevoerddooreenWsnp-bewindvoerder.Hijmaaktafsprakenmetde schuldeisersenzorgtervoordatereenafbetalingsplankomt.DeWsnp-bewindvoerdermoet ervoorzorgendatzoveelmogelijkschuldenwordenafbetaald.Daarombeslisthijoverjegeld enspullen,controleerthijofjijjeaandeafsprakenhoudtencontroleerthijjepost.

Wsnp-bewindvoerder

Iedereendieovervoldoendekennisenvaardighedenbeschikt,kanMsnp-bewindvoerder worden.VoordeWsnp-bewindvoerderdaarentegengeldtdathijaanspecifiekewettelijkeeisen encriteriamoetvoldoen.HijwordtbenoemdtotWsnp-bewindvoerder.Dehoofdtaakvande Wsnp-bewindvoerderiservoorzorgendatdeschuldenwordenafgelost.DeWsnp-bewindvoerder controleertenbegeleidtje.Ditkanbetekenendatdebewindvoerderjedoorverwijstnaar hulpverleningsinstantiesalserandereproblemendanfinanciëleproblemenzijn.

Doorverwijzennaarhulpverlening

YasimenCorinehebbenveelproblemenmethunopgroeiendekinderen.Yasimgeeftaandat hijdoordezespanningenthuisnietvolledigkanwerken,wantdatwordthemteveel.De Wsnp-bewindvoerderverwijstYasimenCorinenaareenmaatschappelijkwerker.Dezehoudt indegatenofzijdaadwerkelijkhulpzoeken.

Uitvoering

DeWsnp-bewindvoerderopenteenbeheerrekeningofboedelrekening.Vanafhetmomentdat jeonderbewindstaat,komtaljeinkomenopdezebeheer-ofboedelrekening.Vandezebeheerofboedelrekeningwordendevastelastenenjeleefgeldbetaald.Jekuntzelfgeengeldvan dezerekeninghalen.Wekelijkswordteenbedragaanleefgeldopjeleefgeldrekeninggestort. Jekuntwelzelfgeldvanjeleefgeldrekeninghalen.

Bij onvoldoende inzet

DeWsnp-bewindvoerderheefttottaakmaandelijksmetjoutekijkennaardevoortgang.Ziet deWsnp-bewindvoerderdatjejenietaanderegelshoudt,danrapporteertde Wsnp-bewindvoerderditaanderechtbank.Jewordtdaarnaopgeroepenomvoorderechtbank teverschijnen.OordeeltderechterdathetWsnp-trajectstopt,danblijvendeschuldenbestaan. Vanafdatmomentmogenschuldeisersweerbijjeaankloppenvoorgeld.

Bekijkdevideo Alshetlukt

Van36naar18maandenWsnp

IndevideokijkenzeterugoptweejaarWsnpennogtwaalfmaandentegaan. Voor1juli2023warenhetMsnp-enWsnp-traject36maanden.Zatiemandvoor1juli2023al ineenvandezeregelingen,danbleefhettraject36maanden.Sinds1juli2023zijndetrajecten achttienmaanden.

Leefgeldvaststellen

AlsjeinhetWsnp-trajectkomt,wordtvastgesteldvanwelkbedragjeindekomendeachttien maandenrondmoetkomen.Ditkanperpersoonverschillen.Jemoetinelkgevaldebeslagvrije voetoverhouden.Debeslagvrijevoetishetminimumbedragvanhetinkomendatwettelijk beschermdistegenbeslagleggingdoorschuldeisers.Ditbedragmoetgenoegzijnomde basisbehoeftenvantebetalen.Datisminimaal90%vanhetbestaansminimum,maardoorgaans wordtdebeslagvrijevoetberekendals95%vandebijstandsnorm.

Kanya

Kanyaheefteennettomaandinkomenvan€1.900.Zijheeftschulden.

Debijstandsnormisvooralleenstaanden€1.300.Kanyaisalleenstaandenheeftschulden. Haarbeslagvrijevoetwordtberekend,waarbijwordtuitgegaanvanhetabsoluteminimum. Datis90%vandebijstandsnorm(€1.300x90%)=€1.170.DaardoorkanKanyamaandelijks (€1.900-€1.170)=€730aflossenaandeschuldeisers.

Schorsingvanincassomaatregelen

ZodrajebenttoegelatentotdeWsnp,mogenschuldeisersgeennieuweincassomaatregelen treffen.Allebestaandebeslagenwordenopgeschortenschuldeisersmogennietmeerindividueel innen.Allevorderingengaannuviadebewindvoerder.Alsjenadeuitspraakvanderechter nieuweschuldenmaaktofjeverplichtingennietnakomt,mogenschuldeisersdiewel rechtstreeksopeisen.

Alleenergieopaflossen

Jemoetveertiguurperweekgaanwerken.Ditkanbetekenendatjeeenanderebaanmoet zoekenwaarindatmogelijkis.Jemoetalsjestudeertstoppenmetdestudieomdietijdte gebruikenvoorwerken.Alsjekostbarespullenhebt,moetjedieverkopen.Metdeopbrengst vandeverkoopwordenschuldenafgelost.

DeduurvandeWsnp

DeaflosperiodevooreenWsnp-trajectisachttienmaanden.Derechterkanbeslissenomhet trajectlangertelatenduren.Datkanbijvoorbeeldalsjetochschuldenmaaktofwanneerjeje niethoudtaandeafspraken,zoalssolliciterenopeenvolledigebaan.Alsjealwasbegonnen metaflossenviadeMsnp,kandeWsnpingaanophetmomentdatjebentgestartmetaflossen indeMsnp.

BureauWsnp

BureauWsnpisonderdeelvandeRaadvoorRechtsbijstandenvoertwerkzaamhedenuitvoor deWetschuldsaneringnatuurlijkepersonen(Wsnp)inopdrachtvandeministervanJustitie enVeiligheid.Viadevolgendewebsitekunjeveelinformatievinden:

BureauWsnp

VideouitlegopwebsiteWsnp

OpdewebsitevanBureauWsnpstaanfilmpjesdieuitleggevenover schuldhulpverlening,beschermingsbewindendeWsnp.

VanWsnp-trajectnaarfaillissement

AlsblijktdathetWsnp-trajecttochnietslaagt,zalderechterdittrajectbeëindigen.Vanafdat momentherlevendeschuldenweerenkaniedereschuldeiserdevolledigeschuldweeropeisen. Vaakleidtdittoteen(hernieuwde)aanvraagvoorfaillissement.Opdatmomentsteltderechter eencuratoraanvanuitdeFaillissementswet.Dezecuratorhoudtzichniet,zoalsde Wsnp-bewindvoerderwel,bezigmetdeschuldenaarwatbetreftdeinzetenverplichtingen. Hijrichtzichenkelophetverdelenvandegeldenenboedelomdieteverdelenonderde schuldeisers.

YasimenCorine

YasimenCorinehebbenveelproblemenmethunopgroeiendekinderen.Yasimgeeftaandat hijdoordezespanningenthuisnietvolledigkanwerken,wantdatwordthemteveel.Decurator zalzichhiernietmeebemoeienenzalYasimenCorinegeenadviezengevenofcontrolerenof zijactieondernemenomdezeproblemenoptelossen.

Uitvoering

Ookdecuratoropenteenbeheerrekeningofboedelrekening.Daaropkomtvoortaanhetloon binnen.Maardecuratorzal,alsblijktdatjewaardevollegoederenhebt,dezeverkopen.De opbrengstvandezeverkoopzaleveneensviadebeheer-ofboedelrekeningnaardeschuldeisers gaan.NetalsbijhetWsnp-trajectkrijgjevandecuratorleefgeldopeenleefgeldrekeninggestort. Alhetgelddatoverblijftopdebeheer-ofboedelrekeningverdeeltdecuratoronderde schuldeisers.

Curator

Bekijkdevideo

Watisfaillissementenderolvandecurator?

Nauitspraakfaillissement

Nadathetfaillissementuitgesprokenis,zijndevolgendezakenvanbelang:

• Jewordtbeschikkingsonbevoegd(art.23Fw).Ditbetekentdatjenietmeeroverjeeigen vermogeneninkomenmagbeschikkenenjevermogennietmeermagbeheren.

• Jeblijfthandelingsbekwaam.Jemagnogrechtshandelingenverrichten.Maardie rechtshandelingenmogengeenbetrekkinghebbenopdefaillieteboedel.Indatlaatste gevalzijnderechtshandelingenvernietigbaar(art.42Fw).

Overzicht kenmerken bewindvoering/curator

Faillissementscurator Wsnp-bewindvoerder Kenmerk

Doel

Juridischebasis

Focus

Begeleidingvannatuurlijke personenmetproblematische schuldennaareenschoneleina afloopvanhetWsnp-traject.

RechtbankWetschuldsanering natuurlijkepersonen(Wsnp)–Faillissementswet,TitelIII.

Schuldsaneringenfinanciële gedragsverandering,zodatde schuldenaarweerschuldenvrijkan worden.

Achttienmaanden.

Duur 11.5 BewindvoerdersencuratorBW

Afwikkelingvaneenfaillissement, waarbijhetvermogeneninkomen wordenbeheerdenschuldeisers zoveelmogelijkwordenbetaald.

RechtbankFaillissementswet(FW), TitelI.

Vereffeningenliquidatievanhet vermogenvaneenfaillietepersoon ofonderneming.

Variabel,afhankelijkvande boedelafwikkeling.Kanlevenslang zijn.

Hetkanzijndatiemanddooreenfysiekeofmentalebeperkingnietinstaatiszijnfinanciële zakengoedteregelen.VoordiesituatiesisinhetBurgerlijkWetboekhet meerderjarigenbewindencurateleopgenomen.

Beschermingsbewind-Wsnpbewindvoerder

BurgerlijkWetboek

BelangrijkeartikelenrondmeerderjarigenbewindvindjeinhetBW,metnamein artikel1:431totenmet1:447BW.

Bewindvoerderbijmeerderjarigenbewind

Meerderjarigenbewind(art.1:431BW),ookwelbeschermingsbewindgenoemd,isbedoeld voormensendiedoorhunlichamelijkeofgeestelijketoestandtijdelijkofblijvendnietinstaat zijnhunfinanciëlebelangentebehartigenen/ofmensenmetproblematischeschulden.

Dezejuridischevormvanbeschermingisgerichtopondersteuningenbeschermingvaniemand dienietgoedinstaatiszijneigenfinanciëntebeheren.Hetiseenwettelijkemaatregeldiedoor dekantonrechterwordtuitgesproken(art.1:431BW).

Detaakvaneenmeerderjarigenbewindvoerderrichtzichopfinancieelbeheer.Degenedie onderbewindstaat,wordtdeonderbewindgesteldegenoemd.Dezepersoonisnietgoedin staatomzijneigenfinanciëlebelangentebehartigen.Bijbeschermingsbewindhoeftdusgeen spraketezijnvanschulden.Demeerderjarigenbewindvoerderondersteuntbijgeldzaken regelen.Zobetaaltdezebewindvoerderderekeningen,vraagthijtoeslagenenuitkeringaan, doethijdebelastingaangifteenzorgthijervoordatdeonderbewindgesteldegoedverzekerd is.

Een onderbewindgestelde is niet goed in staat zijn financiën te beheren

Ondermeerderjarigenbewind

Iemandkanzelfmeerderjarigenbewindaanvragen,maarookiemandanderskanditaanvragen (art.1:432BW).Depersoonmagzelfeenbewindvoerdervoorstellen.Derechterhoudtrekening metdezevoorkeur,tenzijergoederedenenzijnomdiepersoonnietalsbewindvoerderaante wijzen.

Wiemagbewindvoerderworden?

Debewindvoerderkaniemanduitdeomgevingvandepersoonzijn,maarkanookeen professionelebewindvoerderofrechtspersoonzijn(art.1:435BW).Departnervandepersoon komtalseersteinaanmerkingommeerderjarigenbewindvoerderteworden.Daarnaéénvan

deouders,kinderen,broersofzussen.Kiestdekantonrechteriemandanders?Dangeeftdie indebeslissingaanwaaromdathetgevalis.Dekantonrechterkanookeenorganisatie benoemen,bijvoorbeeldeenbewindvoerderbijeenkantoor.

Eenpersoonkannietalsmeerderjarigenbewindvoerderwordenaangesteldalsdezepersoon:

• zelfondercurateleofmentorschapstaat(enooknietonderbeschermingsbewindvoor beschermingsbewindvoerders)

• tegelijkWsnp-bewindvoerdervandezelfdepersoonis

• directbetrokkenofbehandelendmaatschappelijkwerkeris

• werktalsleidinggevendeofalspersoneelslidvandeorganisatiewaardepersoonverzorging ofbegeleidingkrijgt

• eenorganisatorischebandheeftmetdezorginstelling.

Uitspraak

Dekantonrechterspreektuitwelkemaatregeldepersoonopgelegdkrijgtenvoorhoelang. Vaakisditvooronbepaaldetijd.Voormeerderjarigenbewindgeldtdatalsderedenvoorde maatregelalleenproblematischeschuldenisdemaatregelalleenvooreenbepaaldetijd uitgesprokenmagworden.

Nadeuitspraak

Voorallemaatregelengeldtdatverantwoordingaandekantonrechterafgelegdmoetworden. Voorbewindvoeringgeldtdatjaarlijkseenfinancieelverantwoordingsdocumentoverlegd moetworden.Voorprofessionelecuratorenenbewindvoerdersgeldenstrengereeisen.

Wiewordtbewindvoerder?

DemoedervanNicolette(21jaar)zietdatNicoletteveelschuldenheeftendathethaarniet luktdaaruittekomen.DaarommeldthaarmoederNicoletteaanvoor meerderjarigenbewindvoering.Haarmoederwilwelbewindvoerderzijn.Nicolettewilechter dathaarvriendBernd(24jaar)haarbewindvoerderwordt.Berndheeftzelfookschulden.De rechtermagindezesituatieafwijkenvandevoorkeurvanNicoletteendemoederaanwijzen alsbewindvoerder.

Uitvoeringvanhetbewinddoordemeerderjarigenbewindvoerder Alsjeonderbewindstaat,blijfjehandelingsbekwaammaarwordje–gedeeltelijk–handelingsonbevoegd.

• Beschikkingshandelingenzijnhandelingenzoalskoopenverkoopvanzaken.Doordergelijke handelingentreedtnamelijkeenwijzigingopindesamenstellingvanhetonderbewind gesteldevermogen.Daaropmoetdebewindvoerderwelzichthouden.Vooraankopenmoet jedaaromtoestemmingvragenbijdebewindvoerder.

• Beheershandelingenzijngerichtopdeinstandhoudingvanhetonderbewindgestelde vermogen,zoalseenreparatieaanofeenschilderbeurtvaneenhuis.Jebentniet(altijd) bevoegdtotditsoorthandelingen.Ookindatgevalmoetjetoestemmingvragenaande bewindvoerder.

Indevolgendevideowordtheelduidelijkuitgelegdhoebewindvoeringwerktenaangevraagd kanworden.

Bewindvoeringuitgelegd

Anderetakenvandebewindvoerder

Omdatdebewindvoerderdefinanciëlezakenregelt,kanhijooknamensofsamenmetjou belastingaangiftedoen,huurtoeslagaanvragenenbijvoorbeeldbijzonderebijstandaanvragen.

Meerderjarigenbewind

Meerderjarigenbewind(beschermingsbewind)iseralleenvoordetebeschermenpersoon,niet voorinstantiesofschuldeisers.Debewindvoerdermoetdefinanciëlebelangenvande onderbewindgesteldebehartigen.Daarhoortookbijdathijmoetzorgendateventueleschulden geregeldworden.

CurateleBurgerlijkWetboek

Curateleisbedoeldvooreenmeerderjarigediezijnfinanciëleenpersoonlijkezakennietzelf kanregelenenvoorwiemeerderjarigenbewind(beschermingsbewind)nietgenoegis.

Nauitspraakcuratele

Nadatdecurateleuitgesprokenis,wordjevolledighandelingsonbekwaam.Jemaggeen juridischehandelingenmeeruitvoeren,zoalscontractenafsluiten,aankopendoenofleningen aangaan.Decuratelewordtdoordekantonrechterbeëindigdophetmomentdatjijjeeigen belangenweerkuntbehartigen,ereenrechterlijkeuitspraakiswaaruitblijktdatcurateleniet meerzinvolis,ereenomzettingnaarbewindvoeringplaatsvindtofjijoverlijdt.

Overzicht kenmerken bewindvoering/curator

Curatele Meerderjarigenbewind Kenmerk

Doel

Juridischebasis

Focus

Duur

Takenbijschulden

Beschermingvanhetvermogenvan iemanddienietgoedmetgeldkan omgaanvanwegeeen fysieke/mentalebeperkingof schulden.

Kantonrechterart.1:431BWe.v.

Beheervanfinanciëlezakenen beschermingvanhetvermogenvan debetrokkene.

Langdurig(indiennodig).

Debewindvoerderhelptbijhet beherenvangeldenschulden,maar debetrokkeneblijft handelingsbekwaamenkanzelfnog verplichtingenaangaan.

Beschermingvaneenpersoondie zijnpersoonlijkeénfinanciëlezaken nietzelfkanregelendooreen ernstigebeperkingofverslaving.

Rechtbankart1:378BWe.v.

Volledigebescherming.Zowel financiëlealspersoonlijke beslissingenwordendoorde curatorgeregeld.

Langdurig(indiennodig).

Decuratorbeheertdefinanciën volledig.Debetrokkeneis handelingsonbekwaamenkangeen schuldenmakenzonder toestemming.

11.6 Samenvatting

Eenschuldisdeverplichtingomgeldtebetalenaandepartijwaarmeejeafsprakendaarover hebtgemaakt.Veelmensenhebbeneenschuld.Dathoeftnietaltijdeenproblematischeschuld tezijn.Pasophetmomentdatjejeschuldennietmeerkuntafbetalenofwanneerjeje betalingsverplichtingennietkuntnakomen,ontstaanproblematischeschulden.

Ophetmomentdatjeproblematischeschuldendreigttekrijgenofhebt,kunjehulpvragen bijdegemeente.Degemeenteisverantwoordelijkvoorhetschuldhulpverleningstraject.Dit isgeregeldindeWetgemeentelijkeschuldhulpverlening(Wgs).Degemeentemagzelfinvulling gevenaandeschuldhulpverlening.Dehulpverleningkanbestaanuitschuldbemiddeling,onder andereindevormvanbudgetbegeleidingofbudgetbeheerofindevormvaneen saneringskrediet.EenonderdeelvandeschuldhulpverleningishetminnelijketrajectMsnp. HetMsnp-trajectduurtachttienmaanden.OmvoorhetMsnp-trajectinaanmerkingtekomen moetjebereidzijnallestedoenwatinjevermogenligtomdeschuldenaftelossen.Daarnaast moetenalleschuldeisersbereidzijnmeetewerken.

HetWsnp-trajectkomtinbeeldalshetMsnp-trajectnietisgeslaagdofzinlooslijkt.Derechter moettoestemminggevenvoortoelatingtotdittraject.Detussenkomstvanderechteriseen belangrijkverschilmetdeMsnp.BijdeWsnpkanderechterdeschuldeisersdeelnameopleggen. OokvoordeWsnpgeldtdatjebereidmoetzijnallestedoenwatinjevermogenligtomde schuldenaftelossen.JemoettotdriejaarvoordeaanvraagvooreenWsnp-trajecttegoeder trouwzijngeweest.TijdenshetWsnp-trajectmogenschuldeisersnietmeerindividueelinnen.

Alsjefaillietwordtverklaard,steltderechtereencuratoraan.Decuratorzaltenbehoevevan deschuldeisersdeboedelverdelen.Bijeenfaillissementblijftdeafbetalingsverplichtingbestaan totdeschuldenzijnafgelost.

Alsjefaillietwordtverklaard,kunjederechtervragenofjeinaanmerkingkuntkomenvoor eenschuldsaneringstraject(Wsnp).Alsde(kanton)rechterbesluitjetoetelatentotdit schuldsaneringstraject,krijgjeeenWsnp-bewindvoerdertoegewezen.Dezebewindvoerder zaljeinzetenvoortgangbewaken.Wanneerjenietaandeeisenvoldoet,zalde Wsnp-bewindvoerderderechterdaarvanopdehoogtestellen.Indatgevalkanhettraject wordenbeëindigd,waarnadehelevorderingweerdoordeschuldeiserskanwordenopgeëist. AlsjehetWsnp-trajectwelgoedvolgt,benjenaachttienmaandenschuldenvrij.Inhet Wsnp-trajectkannaastdeWsnp-bewindvoerdernogeenmeerderjarigenbewindvoerderworden aangewezen.

Demeerderjarigenbewindvoerderwordttoegewezenalsjedooreenfysiekeofmentale beperkingnietinstaatbentjefinanciëlezakengoedteregelen.Bijmeerderjarigenbewindblijf jehandelingsbekwaam,maarwordje-gedeeltelijk-handelingsonbevoegd.Debewindvoerder beheertjefinanciëlezakenenbeschermtjevermogen.

Derechterkanbijeenfysiekeofmentalebeperkingookbesluitenomjeondercuratelete stellen.Indiesituatiewordjevolledighandelingsonbekwaam.Jekrijgtdaneencurator toegewezendiedefinanciënmaarookpersoonlijkezakenvolledigzalregelen.

11.7 Kernbegrippen

Beheershandelingen

Handelingendiezijngerichtopdeinstandhoudingvanhetonderbewindgesteldevermogen.

Beschikkingshandelingen

Handelingenalskoopenverkoop.

Budget Financiëlemiddelendieiemandbeschikbaarheeftvooreenbepaaldeperiodeofineenbepaalde situatie.

Budgetbegeleider

Adviseertoverdebestedingvanhetfinancieelbudget.Deadviseurspreektregelmatigafmet deklantenkijktwaardeproblemenzitten.

Budgetbeheer

Hetbudgetwordtbeheerd,devastelastenwordenbetaaldenerwordthuishoudgeld overgemaakt.

Consumptievelening

Eenleningvoorroerendegoederen,zoalseenauto.

Curatele

Juridischemaatregeldiebedoeldisomiemandtebeschermendienietinstaatisomzelfzijn belangenopeenverantwoordemaniertebehartigen.Dezemaatregelwordtopgelegddoor derechtbank.

Faillissement

Eenjuridischeprocedurewaarbijderechterverklaartdateenpersoon,bedrijfofinstelling officieelnietlangerinstaatisomdeschuldentebetalen.

Meerderjarigenbewind

Ookwelbeschermingsbewindgenoemd.Isbedoeldvoormensendiedooreenlichamelijkeof geestelijketoestandtijdelijkofblijvendnietinstaatzijnhunfinanciëlebelangentebehartigen.

Problematischeschuld

Eenschulddiejenietmeeropeenredelijkemanierkuntterugbetalen,bijvoorbeeldbinnende afgesprokentermijnofmetdebeschikbaremiddelen.

Schuld

Eenverplichtingvandeenepartijomtevoldoenwaartoezekrachtenseenverbintenisjegens deanderepartijverplichtisinzakeeengeldsomdiemenmoetbetalen.

Schuldsanering

Verminderenvandeschuldenhetbiedenvaneennieuwestartzonderschulden.

Wetschuldsaneringnatuurlijkepersonen

Wsnp.Hetdoelvandezewetisdatmensennaeenperiodewaarinzehunschuldenhebben afbetaaldmeteenschoneleikunnenbeginnen.

Wsnp

Wetschuldsaneringnatuurlijkepersonen.Hetdoelvandezewetisdatmensennaeenperiode waarinzehunschuldenhebbenafbetaaldmeteenschoneleikunnenbeginnen.

11.8 Opdrachten

Opdracht1 Inleiding

Bekijkdevideo

PiramidevanMaslow

a. Bespreekingroepenperlaagwatde'waarde'vangeldis.Bijvoorbeeldlaag1:'Ikhebbeslist geldnodig.Zondergeldkanikgeenetenendrinkenkopen.'Geldhebbenisdusnoodzakelijk inlaag1.Gazoverdertotenmetlaag5.

Bioscoopje?

JevriendstuurdevorigeweekeenTikkievoordekostenvandebioscoop.Hijheeftookde popcornenhetdrinkenvoorjebetaald.Hijvraagtjou€20overtemaken.Jehebtvorigeweek gezegddatjedezeweekgeldzoukrijgenenterugzoubetalen.Maarjehebteerderalschulden bijanderemensengemaakt.Diemoetjeooknogafbetalen.Jekuntde€20daardoornogniet betalen.Wanneerjeeerlijkbent,moetjebekennendatjehetgeldzelfsdeeerstetweemaanden nietterugkuntbetalen.

b. Watdoejenu?Bespreekjeoptie(s)metmedestudenten.

Wijsheid

Despreuk'Hethebbenvandezaakisheteindevanhetvermaak'betekentdatdevreugdeen hetpleziervaakliggeninhetverlangenomietstebereikenennietinhetdaadwerkelijkbezitten ervan.Zodrajeietshebtofhebtgedaanwatjeheelgraagwilde,kanhetenthousiasmesnel afnemen.

c. Beantwoorddevolgendevraag:maakthetvolgensjouverschilwanneerjeietshebtgekocht ofgedaanmetgeleendgeldofvaneigengeldenkunjeuitleggenwaarom?

Opdracht2 Schulden

a. Watisdedefinitievaneenschuld?

b. Watbetekenteenverbintenis‘jegens’eenanderepartij?

c. Waardoorishetmoeilijkomalsjeeenmaalschuldenhebtweeruitdeschuldentekomen?

Opdracht3 SchuldhulpverleningenMsnp

a. Welkeinstellingisineersteinstantieverantwoordelijkvoorschuldhulpverlening?

b. Inwelkewetisdezeverantwoordelijkheidgeregeld?

c. Bepaalvoordevolgendesituatieswelkevormvanondersteuninghetbestbijdesituatie past.

Budgetbegeleiding

Msnp

Budgetbeheer

HetluktJohnnietomtesparen.Ditvindt hijwelnodig,wanthijwillatereeneigen huiskunnenkopenendaarvooriseen eigenvermogennodig.Hijwilgraag iemanddiehemondersteunt.

Marliceheeftschuldenbijverschillende schuldeisers.Zijmerktdathethaarniet luktomdeschuldenaftelossen.Zeheeft hulpnodigomdeschulden(zoveel mogelijk)aftelossen.

CarolisnatweejaarziekteindeWIA terechtgekomen.Zijheeftsteedsmeer moeiteomrondtekomenvanhaarlagere inkomen.Zewilschuldenvoorkomenen zoektiemanddiemethaarwil meedenkenoverhoezeuitdeschulden kanblijven.

Patrickheeftmoeitemetzijn administratiebijhouden.Daardoorziet hijregelmatigrekeningenoverhethoofd. Hijwilgraagdatiemandditdeelvanzijn financiënopzichneemt.Welwilhijzelf verantwoordelijkblijven.

Thadeusheeftindeafgelopenmaanden eenpaarkeereenachterstandopgelopen inhetbetalenvanzijnvastelasten.Hij dreigtzijngripopzijnfinanciënkwijtte raken.Hijwilgraagdatiemandmethem meekijkt,zodathijweerinzichtkrijgtin zijnfinanciën.

Liaheeftinhetverledenveelgekochtop afbetaling.Deschuldeisersdringenaan opbetalingenschakelentegenextra kostenincassobureausin.Liawiluitde schuldenraken.

Muratgaatdriemaandennaarhet buitenlandvooreenstage.Eengrootdeel vanzijnvastelastenlooptdoor.Hijwil

graagdatiemandervoorzorgtdatzijn financiënindieperiodegoedworden afgehandeld.

d. HoelangduurthettrajectvandeMsnp? 12maanden 18maanden 36maanden

e. Kieshetjuisteantwoord.

DeelnemenaanhetMsnp-trajectisvrijwillig/verplicht.Omhettrajectoptestartenis geen/weleenuitspraakvanderechternodig.

f. Watishetverschiltussenbudgetbegeleidingenbudgetbeheer?

Opdracht4 Wetschuldsaneringnatuurlijkepersonen

a. AanwelkevoorwaardenmoetjevoldoenominaanmerkingtekomenvooreenWsnp-traject?

b. HoelangduurthetWsnp-trajectinprincipe?

c. Tothoelangkijktderechterterugalshetgaatomdevraagofje'tegoedertrouw'inde schuldenbentgekomen? achttienmaanden tweejaar driejaar

d. Kieshetjuisteantwoord.

Bijeenfaillissementkrijgjeeencurator/Wsnp-bewindvoerdertoegewezen.Dezebetaalt wel/nietdeschuldeisersnamensjou.Bijeenfaillissementblijvenschuldenwel/niet opeisbaaralsjedeschuldennietvolledigafbetaalt.Jekuntalsjefaillietbentverklaardwel een/geenaanvraagdoenomtothetWsnp-trajecttewordentoegelaten.

Opdracht5 Bewindvoerdersencurator

MaakvoorhetbeantwoordenvandevragengebruikvanhetBurgerlijkWetboek(artikel1:431 torenmet1:435BW).

Mariëlle

Mariëlleis36jaar.Zeisgokverslaafd.Intussenkrijgtzeeenbijstandsuitkering,maarhaar schuldenblijvenzichopstapelen.HaaroudersenXander,dieeengoedevriendvanhaaris, makenzichveelzorgenomMariëlle.

Mariëllezietzelfhetprobleemnietzo.Haarouderswillen,omergertevoorkomen,datMariëlle onderbewindwordtgesteld.

a. KunnendeoudersMariëllemetsuccesonderbewindlatenstellen?Motiveerjeantwoord ennoemdebeidewetsartikelenwaarinditgeregeldis.

b. KanXandereenverzoektotbewindvoeringvoorMariëlleinstellen?Motiveerjeantwoord ennoemhetwetsartikel.

c. KandegemeentewaarinMariëllewoonteenverzoektotbewindvoeringvoorMariëlle instellen?Motiveerjeantwoordennoemhetwetsartikel.

Bewindvoerder

MariëllezietnaenkelegesprekkenmethaaroudersenXanderindatonderbewindstellinggoed zalzijn.Zijdientzelfeenverzoektotinstellingvanbewindinopgrondvanartikel1:432lid1 BW.ZegeeftaandatzegraagwildatXanderbewindvoerderwordt.Xanderwilditweldoen. Xanderheefteenvastebaan,geenschuldenofandereproblemen.Haarouderszienlieverdat devadervanMariëllebewindvoerderwordt.

d. KanderechtertegemoetkomenaanhetverzoekvanMariëlle?Motiveerjeantwoorden noemhetwetsartikel.

Ayaz

Ayazis46jaar.Ayazheefteenongevalgehad,waardoorhijhersenschadeheeftopgelopen.Hij isopgenomenineenverpleeghuis.Hijheeftgeennaastefamilie.Dekantonrechtersteltbewind inopgrondvanartikel1:431BW.

e. Wiekanindezesituatiemeerderjarigenbewindvoering(beschermingsbewind)voorAyaz aanvragen?Motiveerjeantwoordennoemhetwetsartikel.

MaakvoorhetbeantwoordenvandevragengebruikvanhetBurgerlijkWetboekartikel1:436 totenmetartikel1:439BW.

Autokopen

EenjaargeledenheeftdekantonrechterPatriciaondermeerderjarigenbewindgesteld.Zijhad doormentaleproblemenproblematischeschuldenontwikkeld.Inhetafgelopenjaarheeftze zichvolledigaandeafsprakengehoudenen70%vandeschuldregelingisintusseningelost. Nuheeftzeeenautogeziendiezegraagwilkopen.

f. WatmoetPatriciadoenomdeautotekunnenkopen?Motiveerjeantwoordennoemhet wetsartikel.

g. EentelefoonaanbiederdoetPatriciaeenvoorstelvooreennieuwtelefoonabonnement. Patriciagaatopditvoorstelinensluiteennieuweovereenkomstvoorhetabonnementaf. Watishetgevolgvandezehandeling?Motiveerjeantwoordennoemhetwetsartikel.

MaakvoorhetbeantwoordenvandevragengebruikvanhetBurgerlijkWetboekartikel1:440 totenmet1:447BW.

Jaico

HarmenisbewindvoerdervanJaico(82jaar).Hijisonderbewindgesteldomdathijdementeert. Jaicoheeftinzijnwerkzameleveneenvermogenopgebouwd.Datheefthijinaandelengezet enhijheeftbelegdinvastgoed(vakantiewoningen).Hetbeheervandebeleggingenenhet vastgoedistoegewezenaanHarmen.Jaicoheeftgeenkinderenofnaastefamiliediehetbeheer vanzijnvermogenopzichwillennemen.WelheeftJaicotweenevendienazijnoverlijden wettelijkerfgenaamzijn.

h. HetvermogenvanJaicoheeftinhetafgelopenjaareenflinkrendementopgeleverd.Wat moetHarmenmetditrendementdoen?Motiveerjeantwoordennoemhetwetsartikel.

i. NaastHarmenisFreyabewindvoerdervanJaico.HoewordthetloonvanHarmenenFreya verdeeld?Motiveerjeantwoordennoemhetwetsartikel.

j. AlsJaicooverlijdt,blijktdatHarmengeenonderhoudheeftlatenplegenaande vakantiewoningen,waardoordezeinvervalzijngeraakt.Devakantiewoningenzijndaardoor veelminderwaardgeworden.

InhoeverrekunnendenevenvanJaicoHarmenaansprakelijkstellenvoordit vermogensverlies?Motiveerjeantwoordennoemhetwetsartikel.

k. Kieshetjuisteantwoord.

AlsjevoordeWsnpinaanmerkingwiltkomen,iseenuitspraakvanderechterwel/niet nodig.WordjetoegelatentotdeWsnp,dankrijgjeeenbewindvoerder/curatortoegewezen. JekuntvooreenWsnp-trajectinaanmerkingkomenalsalle/minimaal75%vande schuldeisersakkoordgaan.VoordathetWsnp-trajectkaningaan,hoefjeniet/moetjewel faillietverklaardtezijn.

Hoofdstuk12 Socialekaart

12.1 Inleiding

Alsjuridischdienstverlenerkunjetemakenkrijgenmetvragenoversocialezekerheidofeen anderehulpvraagophetgebiedvanjuridischebijstand.Jekuntdangebruikmakenvande socialekaart.Dezeonlinetoolbrengtinbeeldwelkehulpverlenersinjouwwerkveldaanwezig zijn.Alsjuridischdienstverlenerishetgoedomtewetennaarwiejekuntverwijzen.Denk daarbijaandegemeenteenaanmaatschappelijkwerk,maarookaanhetJuridischLoket.Elke gemeentekanweeranderelokaleorganisatieshebbenwaarmeejekuntsamenwerkenof waarnaarjekuntverwijzen.Daaromishetgoedominbeeldtehebbenwatinjouwwerkveld injouwomgevinggebeurt.

Socialekaart

Leerdoelen

• Jekuntbepalenwelkeinstellingeninbepaaldeomstandighedenhulpkunnen verlenen.

• JekuntdetakenvanSociaalRaadsliedenenHetJuridischLoketbenoemen.

• Jekuntdetakenenbevoegdhedenvanjeugdhulpbenoemen.

• JeweetwatdetakenvanVeiligThuiszijninverbandmethuiselijkgewelden kindermishandeling.

• JekuntdefunctieenhetdoelvanNibudendeGemeentelijkeKredietbankbenoemen.

• JekuntdetakenvanGGDenGGZbenoemen.

12.2 SociaalRaadsliedenenJuridischLoket

SociaalRaadsliedenwijstdeweginhetwoudvanwet-enregelgevingengeeftinformatieover verschillendeinstellingenenorganisaties,helptbijhetinvullenvanformulieren,ondersteunt metdeadministratie,helptjeinformatietebegrijpenofhelptjebijhetschrijvenvaneenbrief aaneeninstantieofinstelling.

HetdoelvanSociaalRaadsliedenisommensentehelpenomzelfstandighunproblemenaan tepakken.DaarmeeprobeertSociaalRaadsliedenomescalatievanproblemen,zoalsschulden enjuridischeconflicten,tevoorkomen.GemeentenendeoverheidwillenmetSociaal Raadsliedenzorgenvooreeninclusievesamenleving.

Doelgroep

SociaalRaadsliedenrichtzichopmensendiemoeitehebbenmethetbegrijpenvanregelgeving, diefinanciëleproblemenhebbenofdievastlopenincommunicatiemetinstanties.Vaakgaat hetomkwetsbaregroepen,zoalsouderen,mensenmeteenmigratieachtergrond,mensenmet eenlaaginkomenofmensenmetbeperktetaalvaardighedenofdigitalevaardigheden.

EenbelangrijkonderdeelvandetaakvaneenSociaalRaadslidishetstimulerenvan zelfredzaamheid.DaarwaarjehetzelfkuntzalhetSociaalRaadslidjehelpenomhetzelfin ordetemaken.

DetakenvanSociaalRaadslieden

JekuntmetheelveelsoortenvragenterechtbijSociaalRaadslieden.Hetkanbijvoorbeeld gaanomvragenoverinkomen,uitkeringenentoeslagen,maarookomvragenoverfamilie-of consumentenzaken,wonen,scholingskostenenvreemdelingenzaken.

Werk Sociaal Raadslieden.

SociaalRaadslieden

Uitleggen

EenSociaalRaadslidkanvertellenwelkeregelingenofvoorzieningenbeschikbaarzijn.Het kanzijndatditvoldoendeis.Maaralshetnodigis,helpthetSociaalRaadslidmethetvinden vaninstellingenoforganisatiesdiederegelingenofvoorzieningenaanbieden.Eventueelzal hetSociaalRaadslidnamensdeklantcontactleggenmetdeinstellingoforganisatie.Hijvertelt ookwatdeklantkanverwachtenenwelkerechtenenplichtenvantoepassingzijn.

Juridischloket Hoekomikuitdeschulden

DepersoonindevideowerddooreenkennisdoorverwezennaarHetJuridischLoket.Deze kennishadvoordezesituatieookkunnendoorverwijzennaarSociaalRaadslieden.Somsis hetlastigomhetonderscheidtussenbeideinstantiestebepalen.Tochzijnerverschillentussen HetJuridischLoketenSociaalRaadslieden.

HetJuridischLoket

HetJuridischLoketbiedtparticulierenspecifiekjuridischadviesenrichtzichmeer opjuridischeconflictenenoplossingen.

BijHetJuridischLoketkijktdejuristaltijdeerstofde rechtzoekendehetprobleemzelfkanoplossenengeeft hijinformatieoverzijnrechtenenplichten.Ookhelpt dejuristbijhetopstellenvaneenbriefofhetinvullen vaneenaanvraagformulier.

Ishetprobleemtespecialistisch?Dangaatdejuristop zoeknaareenalternatieveoplossing,zoalsmediation ofeenadvocaat.HetJuridischLoketverwijstdannaar eenmediator,advocaatofandereinstantiediegespecialiseerdisinhetprobleemvande rechtzoekende.

HetJuridischLoketbiedttelefonischenpere-mailhulp.Ookkanderechtzoekendeeenvan dedertigvestigingenbezoekentijdenshetinloopspreekuurofeenafspraakmakenvoorhet spreekuur.

www.juridischloket.nl

Rechtshulpenrechtsbijstand

OmdetakenvanHetJuridischLoketscherptekrijgenwordtonderscheidgemaakttussen rechtshulpenrechtsbijstand.HetJuridischLoketverleentalleenrechtshulp Ditwilzeggen dathetinformatieenadviesgeeftendevragenvanmensenanalyseertomhetjuridisch probleemduidelijktekrijgen.HetJuridischLoketverleentgeenrechtsbijstand.Rechtsbijstand isjuridischehulpwaarbijeenadvocaatofeenanderejuristooknaarbuitentoeoptreedtals vertegenwoordigervanzijncliënt.Bijvoorbeelddoornamenshemeenbriefteschrijven, onderhandelingentevoerenofineenrechtszaakoptetreden.Rechtsbijstandwordtvooral verleenddooradvocaten,maarbijvoorbeeldookweldoordeurwaarders.Derechtshulpvan HetJuridischLoketkanonderanderebestaanuitdoorverwijzennaardejuiste rechtsbijstandsverlener.

Het Juridisch Loket voor alle rechtsgebieden.

Website

DewebsitevanHetJuridischLoketbevatveelinformatieoverdagelijksejuridischeproblemen. Daarnaaststaanervoorbeeldbrievenopdewebsitediejegratiskuntdownloadenengebruiken.

Voorbeeldbrievenomtegebruiken

Gratistoteenbepaaldinkomenenvermogen

DerechtshulpvanHetJuridischloketisgratisalsjeeenlaaginkomenenweinigspaargeld hebt.Elkjaarwordendezegrenzenaangepast.HetJuridischLoketkijktvoorhetvaststellen vanhetinkomennaardebelastingaangiftevantweejaargeleden.

Inkomenenspaargeld

VerschilSociaalRaadsliedenenHetJuridischLoket

SociaalRaadslieden

Focusendienstverlening

Doelgroep

Aanpakenwerkwijze

Alledaagsejuridische, financiëleenmaatschappelijke vraagstukken.

Praktischeondersteuningbij bijvoorbeeldformulieren invullen.

Bredereroldanalleen juridischeondersteuning. Totalesituatievandeklantin beeld.

Bemiddelingmetinstanties.

Kwetsbaregroepen,zoals mensenmeteenlaag inkomen,ouderen,mensen meteentaalachterstandof mensenmetbeperktedigitale vaardigheden.

Laagdrempelig,persoonlijke benadering.

Regelmatiglangdurigerin contactmetdeklantenbiedt praktischeondersteuning.

HetJuridischLoket

Juridischevragenenadviesop specifiekerechtsgebieden.

Juridischeinformatieen juridischadvies.Minder praktischeondersteuningbij formuliereninvullen.

Inhoudelijkopjuridische zakenenverwijstdoornaar advocatenofmediatorsvoor verdererechtsbijstand.

Vooriedereendiespecifiek juridischadviesnodigheeftbij vragenofconflicten,ongeacht achtergrond.

Juridischadvies,vaakviaéén consult,telefonischcontact, onlineofviaeenafspraak.

Verwijstbijcomplexe juridischezakendoornaareen gespecialiseerdeadvocaatof andereinstantie. Vaakingezetbijhet voorkomenvanescalatiesof problematischeschulden. Biedtminderpraktische begeleiding,zoalsformulieren invullen.

Organisatieen toegankelijkheid

Vaakwerkzaambijgemeenten ofwelzijnsorganisaties..

Landelijkeorganisatie gesubsidieerdvanuitde overheid.

Vaakgratisofinbegrepeninde socialevoorzieningenvande gemeente.

Gratisjuridischehulptoteen bepaaldinkomen/vermogen. Maarbijuitgebreidere begeleidingwordtverwezen naarbetaalderechtsbijstand.

12.3 RaadvoorRechtsbijstand

Dekostenvooreenrechtszaakkunnenflinkoplopen.Alsiedereendatzelfzoumoetenbetalen, zourechtsbijstandalleenzijnweggelegdvoormensenmetveelgeld.Datisnietdebedoeling. Daaromisinartikel18vandegrondwetbepaalddatdeoverheidgefinancierderechtsbijstand regelt.DeRaadvoorRechtsbijstandbepaaltofjevoorgefinancierderechtsbijstandin aanmerkingkomt.

Kostenvanrechtsgang

Naarderechtergaankostgeld.Erzijnverschillendekostenwaarmeejetemakenkuntkrijgen alsjegebruikmaaktvanhetrechtssysteem:

• griffiekosten

• juridischevertegenwoordiging(advocaat,mediatorofjuridischadviseur)

• extrakostenvoorgetuigenvergoedingenofdeurwaarders.

Griffierechten

Griffierechtenzijndekostendiejeaanderechtbankbetaaltomeenzaakinbehandelingte nemen.Dezegriffierechtendekkeneendeelvandekostenvanderechtbank,zoalsadministratieenpersoneelskostenendefaciliteiten.Dehoogtevandegriffierechtenisafhankelijkvande soortzaakenwiederechtszaakstart.Eenparticulierbetaaltvaakminderdaneenbedrijf.

Juridischevertegenwoordiging

Ineenrechtszaakkanhetverplichtzijnjetelatenvertegenwoordigendooreenadvocaat.Ook alsditnietverplichtis,kanhetverstandigzijnomjebelangentelatenbehartigendooreen advocaat.Jezultbegrijpendatalsjeeenadvocaatnodighebtdezeadvocaatgeldgaatkosten. Hetuurtariefvaneenadvocaatvarieertvan€100totmeerdan€500peruur.Deprijsisonder andereafhankelijkvandeervaringendespecialisatievandeadvocaat.Ookeenmediatorof juridischadviseurmoetbetaaldworden.

Advocaat

Watdoeteenadvocaat

Vaakzijnadvocatengespecialiseerdinéénofmeeronderdelenvanhetrecht,zoalshet ondernemingsrecht,hetpersonen-enfamilierechtofhetconsumentenrecht.BijHetJuridisch Loketkentmendespecialisatiesvandeadvocatenindeomgeving.

Advocaatverplicht?

Bijdekantonrechteriseenadvocaatnietverplicht,bijdecivielerechterwel.Opdewebsite vanRechtspraak.nlkunjeprecieszieninwelkesituatieeenadvocaatverplichtis.

Advocaatwelofnietverplicht

Risico

Erzitnogeenfinancieelrisicoaaneenrechtszaak.Alsdeanderepartijgelijkkrijgt,kanhetzijn datjedekostenvanhetprocesmoetbetalen.Dusookdekostendiedeanderepartijheeft gemaakt.

Naar de rechtbank

Wetopderechtsbijstand

DeWetrechtopderechtsbijstandregelthoejuridischehulptoegankelijkwordtvoormensen diedaarzelfdefinanciëlemiddelennietvoorhebben.Hetdoelvandezewetisomervoorte zorgendatiedereen,ongeachtinkomenofvermogen,toegangheefttothetrechtssysteemen datiedereenjuridischebijstandkankrijgen.Wieonderdeinkomens-envermogensgrenszit komtinaanmerkingvoorgefinancierderechtsbijstand.Datheettoevoeging

RaadvoorRechtsbijstand

DeRaadvoorRechtsbijstandonderzoektofjeinaanmerkingkomtvoorgesubsidieerde rechtsbijstand(toevoeging).DezeRaadzaljouineersteinstantiewijzenopandere mogelijkheden,zoalsmediationofHetJuridischLoket.Ditisvaakgoedkoperofgratis.

Voorwaarden

Omvooreentoevoeginginaanmerkingtekomenmoetjeaanbepaaldevoorwaardenvoldoen. DeRaadkijktvoorhetbeoordelenvandetoekenningnaar:

• deinhoudvanhetprobleem

• dehoogtevanjeinkomenenjevermogen.

VoorhetinkomenenhetvermogenkijktdeRaadnaarjefinanciëlegegevensvantweejaar geleden.DezeinformatiekrijgtdeRaadvandeBelastingdienst.DeRaadneemtdaarinookhet inkomenenhetvermogenvaneeneventuelepartnermee.

Eigenbijdrage

Jebetaaltmeestaleeneigenbijdrage(erzijnenkelevormenvanrechtsbijstandwaarvoorgeen eigenbijdragegeldt).Hoehogerjeinkomen,hoehogerjeeigenbijdrage.Voordeeigenbijdrage voorkosteninhetpersonen-enfamilierechtgeldenaparte(hogere)eigenbijdragen.Detarieven voordeeigenbijdragenpubliceertdeRaadvoorRechtsbijstandopdewebsiteRechtsbijstand.nl.

Deeigenbijdrage

Kostenvoorrechtsbijstandverzekeren

Jekuntervoorkiezenomjeteverzekerentegenkostenvoorrechtsbijstand.Indatgevalsluit jeeenverzekeringafbijeenverzekeraar.Voordezeverzekeringbetaaljepremie.Ditkaneen optiezijnalsjevoldoendegeldhebtomdepremietebetalen.Voorlopendeofdreigende procedureskunjejenietmeerverzekeren.Eenverzekeringisdaaromgeenoptiealsjealweet datjekostenvoorrechtshulpmoetmaken.

Alsjealeenrechtsbijstandsverzekeringhebtafgesloten,kunjehetgeschilaanmeldenbijde verzekeraar.Diezaldanjouwbelangenbehartigenendekostenvooreeneventueleprocedure betalen.

12.4 Gezondheidenveiligheid

Gezondengelukkigzijndraagtbijaaneengoedleven.Alsjeweinigzorgenhebt,lukthetje beteromtewerkenenommeetedoenindemaatschappij.Ditwordtlastigeralsjetemaken hebtmetgezondheids-ofgeldproblemen.Maarookeenonveiligethuissituatiestaatgoed functionerenenparticiperenindeweg.

Daaromiservanuitdeoverheid,naastschuldhulpverlening,veelaandachtvoorgezondheid enveiligheid.

Huisarts

Dehuisartsvervulteensleutelrolindeorganisatievanonzegezondheidszorg.Dehuisartsis vooriedereenvrijtoegankelijkendehulpvandehuisartsvaltaltijdonderdezorgverzekering. Hijkijktwateraandehandisenbiedtindemeestegevallenzelfdenoodzakelijkezorg.Vaak zijnindepraktijknaastdehuisartsverpleegkundigenaanwezigdiealspraktijkondersteuner werken.Zijkunnengespecialiseerdezorgbiedenaanchronischepatiënten(diabetes)enaan patiëntenmetlichtepsychischeproblemen.

Pasalsdehuisartsmeentdatzorgvananderemedischhulpverlenersnoodzakelijkis,verwijst hijdepatiëntdoornaareenspecialist.Dekostenvandezorgvandezespecialistwordenalleen vergoedalsdepatiëntdoordehuisartsisverwezen.Eenbezoekaaneenhuisartskanveelgeld besparen.Daaromisdezezorgvooriedereenhelemaalgratis.Vooreenbezoekaandehuisarts betaaljegeeneigenrisicoofeigenbijdrage.

Gemeentelijkegezondheidsdienst

EenanderevormvanzorgziejeindeGemeentelijkegezondheidsdienst(GGD).Dezeinstantie beschermt,bewaaktenbevordertdegezondheidvandeinwonersvanNederland.

TakenvandeGGD

DeGGD’shebbeneenaantalwettelijketaken.DiezijnbeschrevenindeWetpubliekegezondheid (Wpg).Hierondervallenonderanderejeugdgezondheidszorg(consultatiebureauende ‘schoolarts’),infectieziektebestrijding,gezondheidsmonitorenengezondheidsvoorlichting. NaastdewettelijketakenvoertelkeGGDvoorzijngemeente(n)aanvullendetakenuit,diezijn beschrevenindegemeentelijkenota’soverhetlokalebeleidgezondheidszorg.

Vaccinatieprogramma's

OokjijkreegalheeljongtemakenmetdeGGD,alhebjedaarzelfwaarschijnlijkgeen herinneringenaan.HetconsultatiebureauvaltnamelijkonderdewerkzaamhedenvandeGGD. Hetconsultatiebureaubiedtgratisondersteuningenbegeleidingaanoudersenverzorgers vankinderenvan0tot4jaar.Ditbureaukijktnaardegroei,ontwikkelingengezondheidvan jongekinderen.Ouderskunnendaarterechtmetvragenoverdeontwikkelingvanhunkind.

JekuntbijdeGGDterechtvoorvaccinaties,gezondheidschecksenonderzoeken.DeGGD verzorgtdekindervaccinatiesvolgenshetRijksvaccinatieprogramma.Alsjeverrereizengaat maken,isvaccinatievaakaanbevolen.DichterbijhuisverzorgtdeGGDdejaarlijksegriepprik entijdensCOVID-19(corona)verzorgdedeGGDdegrotevaccinatieprogramma's.

Vaccinatieprogramma

Testenenbewaking

BehalvevoorvaccinatieskunjebijdeGGDterechtalsjegetestwiltwordenopseksueel overdraagbareaandoeningen(soa's)oftuberculose(tbc).Doordezetestentecentrerenbijde GGDkrijgtdezorginNederlandzichtopdeontwikkelingvandezeoverdraagbareziekten.Als ereengroeiisinhetaantalsoa'softbc,zaldeGGDeenwaarschuwingscampagneopzetten.

Gezondeomgeving

Alserineenbuurtiemandwoontdienietgoedvoorzichzelfkanzorgenofiemanddieveel overlastveroorzaakt,levertditgezondheidsproblemenopvoordeomgeving.Bijvervuiling vaneenwoningkanoverlastontstaandoorongedierteenstank.Enbijverwaarloosdewoningen iseerdersprakevanbrand.Wanneeriemandproblemenoplevertdoorbijvoorbeeldveellawaai ofagressiefgedrag,heeftdatinvloedophetzichveiligvoelenvandemensenomdepersoon heen.OokindezesituatiesheeftdeGGDeentaak.EenmedewerkervandeGGDzalingesprek gaanmetdebetrokkenenomtebegrijpenwatdeoorzaakvandeproblemenis.Daarnakijkt deGGDmeenaareenpassendeoplossing.OfdeGGDverwijstdepersoondoornaarbijvoorbeeld dehuisartsofanderesocialehulpverleners.

Geestelijkegezondheidszorg

Geestelijkegezondheidszorg(GGZ)iseenapartesectorbinnendegezondheidszorg.DeGGZ richtzichophetondersteunen,behandelenenbegeleidenvanmensenmetpsychische problemen,psychiatrischeaandoeningenofmentaleproblemen.HetdoelvandeGGZisom mensentehelpenomhungeestelijkegezondheidteverbeteren,testabiliserenofteherstellen, zodatzijweergoedkunnenfunctioneren.

DeGGZvaltvoorverzekerdenvanaf18jaaronderhetbasispakketvandezorgverzekering.

Dezegeestelijkegezondheidszorgbestaatuitdriedelen:

• GGZ-zorgvandehuisartsbij‘lichte’problemen.

• GGZ-basiszorgvangespecialiseerdeGGZ-zorgverlenersvoordiegevallenwaarindehulp vandehuisartsofzijnpraktijkondersteunernietvoldoendehelpt.

• GespecialiseerdeGGZ-zorgvoorzwareenernstigepsychischeproblemen.

Basiszorgengespecialiseerdezorgzijnalleentoegankelijkmeteenverwijzingvaneenarts.

Psychischeklachten;jebentzekernietdeenige!

Praktischeinvulling

JijkuntbijdeGGZterechtalsjelasthebtvanpsychischeproblemen.Jekuntdandenkenaan eendepressieofstemmingsproblemen,maarookaanverslavingenofeetstoornissen.

Psychischeproblematiek

Jeugd-GGZ

Dejeugd-GGZisgespecialiseerdinhulpvoorjongerentot18jaar.Ookvoordezezorggeldtdat jeeendoorverwijzingmoethebben.Datkandoordehuisarts,deschool(arts)ofeenwijkteam vandegemeente.Dejeugd-GGZvaltonderdeJeugdwet.

KostenGGZ

Dekostenvoordegeestelijkegezondheidszorgvallenvooreengrootdeelonderdedekking vandezorgverzekering.Jekuntdandenkenaandekostenvooreenpsycholoog,psychiater ofGGZ-instelling.Ookmedischnoodzakelijkebehandelingenofmedicijnenvallenonderde dekkingvandezorgverzekering.Welgeldtvoordezezorghetverplichteeigenrisicovan€385. Voorjongerentot18jaargeldtditverplichteeigenrisiconiet.

Regelhulp

DewebsiteRegelhulp.nlvandeoverheidbevatactueleinformatieophetgebied vanzorg,maatschappelijkeondersteuning,jeugdhulpenfinanciëleregelingenbijziekteof beperking.Dezewebsitewijstburgersenprofessionalsdewegalszezorg,ondersteuningof jeugdhulpnodighebben.

WebsiteRegelhulp

Jeugdwet

Omdatjongerenvaaktegenandereproblemenaanlopendanvolwassenen,kennenwein Nederlandgespecialiseerdehulpvoorjongerentot18jaar.Dezehulpverleningisvastgelegd indeJeugdwet.Degemeentenzijnverantwoordelijkvoordeuitvoeringvandezewet.

Elkegemeentebiedtjeugdhulp.Hetdoelvanjeugdhulpisomkinderenenjongereneengezonde enveiligeontwikkelingtebiedenenomdeoudersteondersteuneninhunopvoedingstaken. Jeugdhulpisdushulpaanjongerenénhunouders.Jekuntdandenkenaan:

• opvoedondersteuningvoorouders

• hulpentrainingvoorkinderenenjongeren

• geestelijkegezondheidszorgvoorkinderenenjongeren(jeugd-GGZ)

• begeleidingenondersteuningvankinderenenjongerenvanwegelichamelijkeofgeestelijke beperkingen.

Jeugdhulpsomsopgelegd

Derechterkanvormenvanjeugdhulpopleggen.Degemeenteisverantwoordelijkvoorde uitvoeringhiervan.Jekuntdandenkenaankinderbeschermingsmaatregelenen jeugdreclassering.

Toegangtotdejeugdhulp

Degemeentemoetzorgenvoordetoegangtotdejeugdhulp.Zijkandatdoendooreenwijkteam ofeenanderlokaalteaminterichten,maardetoegangkanookwordengebodenviaeenloket bijdegemeente.Ookopprovinciaalniveaukanjeugdhulpwordenaangeboden.

JeugdhulpFryslân

Kostenvoorjeugdhulp

DekostenvanjeugdhulpbetaaltdegemeenteopbasisvandeJeugdwet.Voorouderszijnde meestevormenvanjeugdhulpgratis.

JeugdzorgNederland

VeiligThuis

VeiligThuisiseenadvies-enmeldpuntinNederlandvoorsituatieswaarinervermoedenszijn vangeweldof(kinder)mishandeling.Hetisbedoeldvooriedereendiehulpofadviesnodig heeft.DitbetekentdatVeiligThuiserookisvoormensenuitdeomgevingdievermoedendat sprakeisvangeweldofverwaarlozing.Slachtoffers,professionalsenomstanderskunnen allemaaleenberoepdoenopadviesofhulpvanVeiligThuis.

Iserietsaandehand?

Willem(71jaar)kannietgoedmeervoorzichzelfzorgen.Gelukkigisereenbuurvrouwdieelke dagevenbijhemlangskomt.AlsGrada,dedochtervanWillem,bijhaarvaderopbezoekkomt, vertelthaarvaderheelgekkeverhalenoverdebuurvrouw.Zijzouhempestenenheeftophaar eigentelefoondebankappvanhaarvadersbankrekeninggezet.Zehadgezegddatzedatheeft gedaanzodatzeboodschappenvoorhemkandoen,maarzeneemteigenlijknooitietsvoor hemmee.Gradaweetnietzogoedwatzehiermeemoetdoen.DaarombesluitzeVeiligThuis tebellen.

Dora(14jaar)magvanhaaroudersnavijfuur'smiddagseninhetweekendnietnaarbuiten. Zemoetvaakophaarkamerblijven,waarbovendien'swintersgeenkachelbrandt.Dorakan ditmeldenbijVeiligThuis.

VeiligThuiskannaaraanleidingvandezemeldingeneenlokalehulpverlenerinschakelenom onderzoektedoeneneventueeltehandelenalsdatnodigblijkttezijn.

VeiligThuis

Jeugdhulp-VeiligThuis

Jeugdhulprichtzichopzorg,ondersteuningenbehandelingbijproblemenmet deopvoeding,gedragofpsychischeklachten.Omvoorjeugdhulpinaanmerkingtekomen hoeftgeenspraketezijnvanonveiligheid.JeugdhulpkanVeiligThuiswelinschakelenalsze vermoedtdatereenonveiligesituatieis.

VeiligThuisrichtzichopdeveiligheideniseenmeldpuntvoor(vermoedensvan)mishandeling, verwaarlozingofgeweld.VeiligThuisonderzoektdesituatieenzethulpinomdeveiligheidte herstellen.

DeWmobepaaltdatgemeenteneenVeiligThuismoeteninrichten.Gemeentenwerkendaarin vaakopregionaalniveausamen.VeiligThuisisduseenonderdeelvandevoorzieningenvanuit degemeenten.

WatdoetVeiligThuis?

InformatieoverVeiligThuis

12.5 Financiën

Naastfysiekeenmentalegezondheideneengevoelvanveiligheidisfinanciëlegezondheid belangrijk.Financiëlegezondheidvraagt,zekeralsjeweiniginkomenhebt,kennisvanhoeom tegaanmetgeld.DaarbijkanhetNibud(NationaalInstituutvoorBudgetvoorlichting)een belangrijkebronvankennisenbegeleidingzijn.

Nibud

HetNibudiseenonafhankelijkkennis-enadviescentrum ophetgebiedvanhuishoudfinanciën.Deinformatievan hetNibudisbetrouwbaarenobjectief.Alsinds1979 ontwikkelt,verzameltenvertaalthetNibudkennismet hetdoeltelatenzienwatfinancieelkwetsbaresituaties zijnenhoedievermedenkunnenworden.Hetdoelvan hetNibudisgeldproblemenvoorkomen.

Nibud:Gripopgeldisgripopjeleven

OpdewebsitevanhetNibudstaanveeltipsoverhoeomtegaanmetgeld.Daarvoorzijnook handigetools,zoalseenstappenplanvoordeadministratie.MaarhetNibudbiedtook e-mailcoachingaan,waarbijmensenondersteundwordenmethetinrichtenvanhun administratie.

Check, Plan, Spaar en Bewaar.

WebsiteNibud

Ikmóétmeerkleedgeld!

Janis14jaarenvindtdathijnietrondkankomenvanhetkleedgelddatzijnoudershemgeven. Alsargumentgebruikthijdatalzijnklasgenotenzeker€100permaandmeerkrijgen.Devader vanJanheeftgeenideehoehoogkleedgeldvooreen14-jarigemoetzijn.Natuurlijkkande vaderJanonbeperktkleedgeldgeven,maarhijvindtookdatJanmoetlerenomgaanmethet gelddathijkrijgt.JansvaderzietopdewebsitevanhetNibuddatJanvolgensdenormenwel genoegkleedgeldkrijgt.Janmoetalleenlerendathijdaarvannietelkemaandalleskankopen wathijwilkopen.Hijzalmoetensparenalshijduurdereaankopenwildoen.

Kredietbank

DelandelijkeenGemeentelijkeKredietbankenbiedenverschillendemogelijkhedenommensen metfinanciëleproblementeondersteunen.DeGemeentelijkeKredietbanken(GKB)zijneen dienstvandegemeenteenrichtenzichvooralopmensenmetschuldeneneenlaaginkomen ofopmensendiemoeitehebbenmethunfinanciënbeheren.

Kredietbank Nederland

GKB

DienstenvandeGemeentelijkeKredietbank

DeGKBkentverschillendediensten.Dezekredietbankhelptinwonersomfinanciëlestabiliteit tebereikenenhelptvoorkomendatschuldenleidentotgrotereproblemen,zoals huisuitzettingenofarmoede.DitdoetdeGKBopverschillendemanieren:

• Schuldhulpverlening,waaronderdeMsnpofondersteuningbijdeaanvraagvoordeWsnp.

• Saneringskredietgeven.

• Sociaalkredietgeven:ditiseenleningtegeneenlagerente.Dezeleningisbedoeldvoorde aanschafvannoodzakelijkedingen,zoalseenwasmachineofeenkoelkast.

• Budgetbeheer.

• Budgetbegeleiding.

• Noodhulp:vooracutesituaties,bijvoorbeeldeenvoorschotopeenuitkeringomdaarmee essentiëlekostentebetalen.

• Adviesendoorverwijzingnaarprofessionelebegeleidingofondersteuning.

• Preventiedoorworkshops,voorlichtingsbijeenkomstenentrainingen.

WiekanterechtbijdeGemeentelijkeKredietbank?

DeGKBrichtzichopmensenmeteenlaaginkomenenopmensenmetweinigfinanciëlekennis. Iedereendietijdelijkondersteuningnodigheeftomfinancieelzelfstandigteworden,kaneen beroepdoenopdekredietbank.

Ondersteuning

Gemeentenkunnenervoorkiezenomdeschuldhulpverleningondertebrengenbijde GemeentelijkeKredietbank.IndatgevalzaldeGKBjebegeleiden.Datkanindevormvan meekijkennaarjemogelijkheden,jehelpenjefinanciëlesituatieweeroverzichtelijktekrijgen ofjebegeleidennaareenschuldregeling(zoalsdeMsnpofWsnp).

Saneringskrediet

DeGemeentelijkeKredietbankkaneensaneringskredietverstrekken.Indatgevaliseenminnelijk trajecttotstandgekomenwaarbijdegemeentemetdeschuldeisersafsprakenheeftgemaakt overdeaflossingvandeschulden.Dekredietbankbetaaltdeschuldeisers,waarnanogmaar éénschuldopenstaat,namelijkhetsaneringskrediet.

Sociaal krediet (sociale lening)

DeGemeentelijkeKredietbankkanookeensociaalkredietgeven.Hetvoordeelvanditkrediet isdatderentelagerisdandievankredietenvancommerciëleaanbieders.Eensociaalkrediet krijgjenietzomaar.Daarvoormoetjeaaneenpaareisenvoldoen.Jebentouderdan18jaar enhebtbetaaldwerkofeenuitkering.Jemagnietineenschuldregelingzitten.Daarnaastmag jeinkomenniettehoogzijn,ofjehebteennegatievekredietregistratiebijBKR(BureauKrediet Registratie).Uiteennegatievekredietregistratieblijktdatjebestaandeleningenniethebt afgelost.

Sociaalkrediet

Meteensociaalkredietkunjenoodzakelijkegebruiksgoederenaanschaffen.Ofjekunter andere,duurdere,leningenmeeaflossen.DeGKBheeftgeenwinstoogmerk,waardoordeze bankeenlagererentevraagtdancommerciëlekredietverstrekkers.

12.6 Samenvatting

SociaalRaadsliedenwijstdeweginhetwoudvanwet-enregelgevingengeeftinformatieover verschillendeinstellingenenorganisaties.Zehelptbijhetinvullenvanformulieren,ondersteunt metdeadministratieofhelptjeinformatietebegrijpenofbijhetschrijvenvaneenbriefaan eeninstantieofinstelling.Kortom,SociaalRaadsliedenisdesteunentoeverlaatvoormensen dieevennietwetenwaarzewelkehulpkunnenkrijgen.

HetJuridischLoketbiedtparticulierenspecifiekjuridischadviesenrichtzichmeeropjuridische conflictenenoplossingen.Hetverleentrechtshulp.VoorrechtsbijstandverwijstHetJuridisch Loketdoornaareenadvocaatofeenandereinstantiedierechtsbijstandkanverlenen.

DeRaadvoorRechtsbijstandbepaaltofjevoorgefinancierderechtsbijstandinaanmerking komt.Hetkangaanomeentegemoetkomingindekosten,zoalsgriffierechten,juridische vertegenwoordigingenextraproceskosten,ofomdetoewijzingvankostendiedetegenpartij heeftgemaakt.Dehoogtevandetegemoetkomingindekostenisafhankelijkvanhetinkomen envanhetbelangendeaardvandeprocedure.

HetNibudiseenonafhankelijkkennis-enadviescentrumophetgebiedvanhuishoudfinanciën. DeinformatievanhetNibudisbetrouwbaarenobjectief.OpdewebsitevanhetNibudstaan veeltipsoverhoeomtegaanmetgeld.Daarzijnookhandigetoolsvoor,zoalseenstappenplan voordeadministratie.MaarhetNibudbiedtooke-mailcoachingaan,waarbijmensen ondersteundwordenmethetinrichtenvanhunadministratie. Dekredietbankbiedtverschillendemogelijkhedenommensenmetfinanciëleproblemente ondersteunen.DeGKBiseendienstvandegemeenten.Dezerichtzichvooralopmensenmet schulden,mensendieeenlaaginkomenhebbenofmensendiemoeitehebbenmethetbeheren vanhunfinanciën.DeGKBkanschuldhulpverleningbiedenensaneringskredietenofsociale kredietenverstrekken.

12.7 Kernbegrippen

GGD:gemeentelijkegezondheidsdienst

Beschermt,bewaaktenbevordertdegezondheidvandeinwonersvanNederland.

GGZ:geestelijkegezondheidszorg

Zorgvoorpsychische/geestelijkeproblemen,vanlichtetotzwaregeestelijkezorg.

HetJuridischLoket

Juridischadvies-eninformatiepuntwaareenvoudigerechtshulpwordtgeboden.

Jeugdhulp

Hulpaangezinnenbijopgroei-enopvoedvragen.Geestelijkegezondheidszorgvoor minderjarigenenondersteuningenbegeleidingvanminderjarigeninverbandmeteenhandicap ofbeperking.

Negatievekredietregistratie

RegistratiebijhetBureauKredietRegistratiewaaruitblijktdatjeleningenniethebtafbetaald.

Rechtsbijstand

Juridischehulpgebodendoorbijvoorbeeldeenadvocaat,waarbijhijzonodigooknamens zijncliëntbrievenschrijft,onderhandelingenvoertofprocedeert.

Rechtshulp

Lichtejuridischehulpindevormvaninformatieenadvies,bijvoorbeeldgebodendoorHet JuridischLoket.

Toevoeging

BeslissingvandeRaadvoorRechtsbijstandwatbetreftdatdeverzoekerinaanmerkingkomt voordoordeoverheidgefinancierderechtsbijstandwaarvoorhijzelfeendoordezeRaadvast testelleneigenbijdragebetaalt.

VeiligThuis

Advies-enmeldpuntvanhuiselijkgeweldenkindermishandeling.

12.8 Opdrachten

Opdracht1 HendrikenMaria

Verkeerdevrienden?

HendrikenMariavragenhulpbijdeopvoedingvanRick,hunoudstezoonvan15jaar.Hijluistert nietengaatsteedsmeerzijneigengang.Zijzijnbangdatzijnvriendeneenverkeerdeinvloed ophemhebben.Zevragenzichafoferiemandisdiemethenkanbesprekenhoezemethun zoonkunnenomgaanomtevoorkomendathetverkeerdgaat.

HenkenMariakomenmetdezevraagbijjou.

a. Onlinestaatveelinformatie.OpwelkewebsiteskunjijinformatievindenwaaraanHenken Mariaietskunnenhebben?

b. Bekijkdewebsitevanjeeigengemeente.Watvindjedaaroverjeugdhulp?

c. WatzoujijHendrikenMariaadviserenaandehandvanwatjegevondenhebtopdewebsite vanjouwgemeente?

Opdracht2 Socialekaart ‘Desocialekaart’eenproject

Dezeopdrachtdoejemetzijntweeën.Desocialekaartbetekentwetenwelkeorganisatieser injouwomgevingzijn.Erzijninmiddelsalenkelevoorbeeldenvanprojectendieopbasisvan desocialekaartensamenwerkingmetverschillendedisciplinestotmooieinitiatievenhebben geleid.Bekijkdevideoalsvoorbeeldenterinspiratie.

Onderzoekopinternet,opYouTube,bijjouwgemeenteofopeenandereplekwelkeinitiatieven erzijn.Verzamelinelkgevaldrieinitiatieven.

Maakeenschemavandeinitiatieven,bekijksamendeovereenkomstenendeverschillenen benoemwatjullieerzelfvanvinden.

Dezeopdrachtdeeljemetelkaarindeklas.

Opdracht3 SociaalRaadsliedenenHetJuridischLoket

a. Bepaalvoordevolgendesituatieswaarjehetbestterechtkuntvoorhulp.

Bernardheeftmetzijnwerkgevereen geschiloverinhoudingenopzijnloon.

Bijdeverbouwingvandewoningvan Bernardheefthetbouwbedrijfeen constructiefoutgemaakt.Bernardwilhet bouwbedrijfaansprakelijkstellen.

Chantalheefteenbriefgekregenvaneen incassobureau.Zebegrijptnietwatvan haarwordtverwacht.

HetJuridischLoket

SociaalRaadslieden

Oksanaheeftwerkgevondenin Nederlandeenmoetnueen zorgverzekeringaanvragen.Zeweetniet goedhoezeditmoetaanpakken.

Chrisheefteenconflictmetdebuurman overhetaanleggenvaneen erfafscheiding.

DehuurbaasvanEdwardheefthem vertelddatzijnhuurpervolgendemaand isopgezegd.Edwardwilwetenofdit zomaarmag.

b. HetJuridischLoketbiedt: rechtshulp rechtsbijstand

Opdracht4 RaadvoorRechtsbijstand

a. Waarombestaatgesubsidieerderechtsbijstand?

KanThialdatoevoegingkrijgen?

Thialdaheefteengeschilmethaartelefoonaanbieder.Zeheeftaldenodigeactieondernomen omdetelefoonaanbiederteovertuigen,maardieblijftbijzijneigenstandpunt.Daaromwil Thialdanueenrechtszaakstarten.Zevraagtzichafofzevoorgesubsidieerderechtsbijstand inaanmerkingkomt.ThialdaisgetrouwdmetHenry.

b. WelkeinstantiebeoordeeltofThialdainaanmerkingkomtvoortoevoeging? RaadvoorRechtsbijstand HetJuridischLoket rechter

c. WatisvaninvloedophetaldanniettoekennenvantoevoegingvoorThialda?Erzijndrie antwoordenjuist. haarinkomen hetbelangvandeprocedure deactiediezijvoorafalheeftondernomen devraagofzezichvoorrechtsbijstandkanverzekeren hetvermogenvanhaarenhaarpartner haareigenvermogen haarinkomenenhetinkomenvanhaarpartner

d. Kieshetjuisteantwoord.

AlsThialdainaanmerkingkomtvoorgesubsidieerderechtsbijstand,moetzijeen/geen eigenbijdragebetalen.

Opdracht5 Gezondheidenveiligheid

a. Welkepersoonheefteencentralerolalshetomgezondheidszorggaat?

Beantwoorddevolgendevragenmetbehulpvan De Kleine Gids voor de Nederlandse sociale zekerheid

b. Waarvoorzijndegemeentenverantwoordelijkinhetkadervanjeugdhulp?Noemookhet artikel.

c. Lieke(20jaar)heeftalheellangproblemenmethaarouders.Daarvoorkrijgtzijsindszij16 jaarishulpviajeugdhulp.Hetgaatnuietsbeter,maarhetisnoodzakelijkdatzijhettraject datzijdriejaargeledenisingegaanafmaakt.

Watisjuist?

Liekeisouderdan18jaar,waardoordezezorgnietmeeronderjeugdhulpvalt. Liekekaneenberoepdoenopverlengdejeugdhulp. Liekekanalleennoghulpkrijgenvanuitjeugdhulpalshetgaatomdoorderechter opgelegdejeugdhulp.

d. Ookouderskunneneenberoepdoenopjeugdhulp.Welkeouderkomtdaarvoorniet automatischinaanmerking? oudermetgezag stiefouder adoptieouder pleegouder eenanderepersoondiedejeugdigeingezinsverbandverzorgtenopvoedt

e. Bepaalvoordevolgendesituatieswelkeinstantiehulpkanbieden.

Lilianheeftonveiliggevreeën.Zewil wetenofzijeensoaheeftopgelopen.

Gerbenmerktdatzijnzusjenietmeer alleenthuiswilzijnmetzijnbroer.

Farah(26jaar)heeftinSyriëvreselijke dingengezien.Zeheeftdaarheelveel moeitemee.

Indyismantelzorgervoorhaaroom.Ze vermoedtdatdedochtervanhaaroom haarmishandelt.

Varis(41jaar)lijdtaanstraatvrees.Hijkan daardoornietmeervanhuis.

Jeugdhulp

VeiligThuis

DeoudersvanLudo(16jaar)voelenzich machteloos.Zevermoedendathijdrugs gebruikt.

YsbrandgaatnaarVietnam.Erisvoor Vietnameenvaccinatieadvies.

Petra(11jaar)heeftweinigzelfvertrouwen endeouderswillengraagwetenwatzij kunnendoenomhaartehelpen.

Robberthoortvaakgeschreeuwbijde buren.Hijzietzijnbuurvrouwook regelmatighuilenddoordestraatlopen.

Bekijkdevideo

VeiligThuis

f. BekijkdewebsitevanVeiligThuis.Watkunnensignalenvanhuiselijkgeweldzijn?

Opdracht6 Financiën

a. Bepaalvoordevolgendesituatiesnaarwelkeorganisatiejeverwijst.

Patrickwileenhuiskopen.Hijvraagtzich afmetwelkewoonlastenhijrekening moethouden.

Robinaishetoverzichtoverhaar financiënkwijt.Zezoektondersteuning omditweeropordetekrijgen.

Maxheefteenkoopwoning.Hijwilde woningverduurzamen,maarvraagtzich afinhoeverreditietszalopleveren.Waar kanhijadviesvinden?

GemeentelijkeKredietbank

b. Kieshetjuisteantwoord.

Simmyvraagtzichafofhaarfinanciële buffergrootgenoegisvoorfinanciële tegenvallers.

Corverdienthetminimumloon.Hijkan daarnetvanrondkomenenheeftgeen spaargeld.Zijnwasmachinegaatstuk.De bankwilhemgeenleningverstrekken gezienzijninkomen.

Eensaneringskrediet/sociaalkredietiseenkredietwaarmeedebankdeschuldenaan deschuldeisersheeftbetaald.Bijeensaneringskrediet/sociaalkredietmagjemeer verdienendanhetminimumloon.Omvooreensociaalkrediet/saneringskredietin aanmerkingtekomenhoeftergeenakkoordtezijnmetoverigeschuldeisers.

Nibud

Aanvullendpakket75

Acceptatieplicht66,75

AKW52

Algemeenbestuursrecht15

Algemeengeaccepteerdwerk137

Algemenebeginselenvanbehoorlijk bestuur15

AlgemeneKinderbijslagwet52

Algemenenabestaandenwet 49

AlgemeneOuderdomswet46

Algemenewetbestuursrecht10

Anw49

AOW46

AOW-pensioen58

Arbeidsongeschikt91,95

Arbeidsverleden114

Arbeidsvermogen137

Awb10

Basispakket75

Basisuitkering107,114

Beheershandeling194,197

Belanghebbende11,15

Belastbaarinkomen148,153

Benadelingsbedrag27,29

Beroepschrift169

Beschikking12,15,174

Beschikkingopaanvraag174

Beschikkingopbezwaar168,174

Beschikkingshandeling194,197

Beschutwerk137

Beslistermijn165,174

Besluit11,12,15

Bestuur10

Bestuursorgaan11,15

Bestuursrecht15

Bestuurstaak15

Bevallingsverlof93

Bezwaar166,174

Bezwaarschrift166,174

Bijstandsnorm27,29

Bijzonderebijstand127,137 Budget184,197

Budgetbegeleider184,197 Budgetbeheer185,197 Budgethouder71,75

CentraleRaadvanBeroep170 CentrumIndicatiestellingZorg64,75 CIZ64,75

Collectieveverzekering68,75 Compensatiebeginsel70 Consumptievelening183,197 Curatele197

D Dagloon39,42 Dekringvanverzekerden90 Differentiatieverbod66,75

Eerstespoor86,95 Eigenrisico67 Eigenbijdrageregeling64

Faillissement188 Faillissementswet197 Fictiefarbeidsverleden114 FinancieringAOW47

Geboorteverlof93,95 Geestelijkegezondheidszorg216,223 GemeentelijkeGezondheidsdienst214,223 Gemoedsbezwaarden24,29 Gezamenlijkehuishouding58,125,127,137 GGD214 GGZ216

Hogerberoep170 Huurtoeslag153

Indicatiestelling64 Informatieplicht107 Ingezetene20,29 Inkomensafhankelijkepremie66,75 InkomensvoorzieningVolledig Arbeidsongeschikten95 Inkomensvrijlating128,137 Inkomstenbelasting42 Instrumenten121

IOAW131

IOAZ131

IOW131

IVA-uitkering87

Jareneis107

Jeugdhulp217,223

JuridischLoket223

Kinderbijslag52,58

Kinderopvangtoeslag153

Kindgebondenbudget54,58

Kostendelersnorm125,137,145

Krediethypotheek130,137 Kringvanverzekerden95

Loonaanvullingsuitkering96

Loondoorbetalingsplichtwerkgever95

Loongerelateerdeuitkering114

Loonkostensubsidie137

Maximaaldagloon39,42

Maximumdagloon114

Medebewoner147,153

Meerderjarigenbewind192,197

Meerpersoonshuishouden127,137

Modulairpakketaanhuis65

Nabestaandenuitkering51,58

Naturaverzekering69,75

Negatievekredietregistratie221,223 No-riskpolis91,95,137 Nominalepremie66,75

Omslagstelsel20 Omslagsysteem47 Onverzekerden67

Participatie-instrumentenen -voorzieningen137

Particuliereverzekeringen29 Partnerbegrip49

Passendwerk107,124,137

Peildatum53

Pensioengerechtigdeleeftijd47

Periodiekebijstand137 Persoonsgebondenbudget65,75 Pgbvaardig71

Probleemanalyse85,95 Problematischeschuld180,197

Re-integreren85,95 Rechtsbijstand210,223 Rechtshulp210,223

Rechtstreeksberoep169

Reëelarbeidsverleden114 Referteperiode39,42,105 Rekenhuur149,153

Resterendeverdiencapaciteit87,95

Restitutieverzekering69,75

Restverdiencapaciteit89

Schuld180,197

Schuldsanering184,197

Sociaalminimum22,29,124,138 Socialekaart72

Socialeverzekeringen29

SocialeVerzekeringsbank37

Socialevoorzieningen29

Socialezekerheid29 Sv-loon39,42 SVB37

Tegenprestatie124

Toeslag144,153

Toeslagpartner146,153

Toetsingsinkomen148,153 Toevoeging213,223 Trekkingsrecht76

Tweedespoor86,95 TweewoningenregelvoordeAOW49

Uitkeringsfraude26,29 Uitsluitingsgrond106,114

Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen38 Uitvoeringsorgaan11,15 UWV38

V Vangnetfunctie138

VeiligThuis218,223

Verblijfsvergunning24,29

Verlengdeuitkering114

Vermogen129,138

Vermogensvrijlating129,138

Verzamelinkomen153

Verzekeringsplicht76

Vier-uit-vijf-eis114

Volksverzekering20,29

Volledigenduurzaamarbeidsongeschikt95

Volledigpakketaanhuis65

Voorliggendevoorzieningen70

Voorlopigevoorziening171

Voorzieningen121

Vrijebeschikking174

Vrijlaten51

VrijwilligeAOW-verzekering47

Wajong132,138

WAZO92,95

Wees58

Weigeringsgrond106

Wekeneis105,114

Werkbedrijf138

Werkloos114

Werknemer21,29

Werknemersverzekeringen30

Wetarbeidenzorg92

WetInkomensvoorzieningoudereen gedeeltelijkarbeidsongeschiktegewezen zelfstandigen131

Wetinkomensvoorzieningoudereen gedeeltelijkarbeidsongeschiktewerkloze werknemers131

Wetinkomensvoorzieningoudere werknemers131

Wetlangdurigezorg64

Wetmaatschappelijkeondersteuning69

Wetschuldsaneringnatuurlijkepersonen197

Wetverbeteringpoortwachter95

Wetverbeteringpoortwachter(WVP)84,96

Wetwerkenarbeidsondersteuning jonggehandicapten132

Wezenuitkering51,58

WGA96

WGA-loonaanvullingsuitkering89

WGA-loongerelateerdeuitkering87,96

WGA-uitkering87

WGA-vervolguitkering89,96

Wlz64

Wmo-verordening71 Wsnp198

Zelfstandigondernemers20 Zorginnatura71,76

Zorgmetverblijfineeninstelling65

Zorgtoeslag153

Zorgverzekeraar38,42 Zorgverzekeringswet65

ZVW65

Zwangerschapsverlof93