Zoom na... Jak wiele zawdzięczamy drzewom

Jak wiele zawdzięczamy drzewom

Większość z nas postrzega je jako rośliny najważniejsze w dostarczaniu tlenu. Tymczasem robią dla ludzi znacznie więcej. Warto o tym pamiętać, doceniać drzewa i o nie dbać!

TEKST MAŁGORZATA ŚWIGOŃ

Nie sposób przecenić roli drzew. Już od zarania ludzkości zapewniały pożywienie, opał, schronienie przed deszczem lub upałem, dostarczały też leków. Były surowcem, z którego najpierw wytwarzano drobne narzędzia codziennego użytku, broń, a potem budowano łodzie, wozy, domy. Przypisywano im też niezwykłe właściwości i moce. Dziś wiemy, jak ważne są drzewa dla klimatu, ekosystemu i zachowania równowagi w przyrodzie. Niszczenie ogromnych obszarów lasów deszczowych w Ameryce Południowej jest problemem w skali całego świata. Zanieczyszczenia i związane z nimi zmiany klimatyczne też w dużym stopniu wywołane są wycinaniem lasów. Drzewa bardzo wiele korzyści przynoszą mieszkańcom miast. Są nie tylko bardzo dekoracyjne, ale też pełnią niezwykle istotne funkcje ochronne, o których piszemy poniżej. Warto tu wspomnieć, że ich dobroczynny wpływ zależy od wielkości i masy listowia. Dlatego trzeba wyjątkowo dbać o duże okazy.

DAJĄ POŻYTEK ZWIERZĘTOM I OWADOM

Ptaki budują w koronach gniazda, zwierzęta, także owady i pszczoły znajdują pożywienie. Ogród, w którym są drzewa i krzewy naprawdę żyje! Może zaglądać do niego nawet 7000 gatunków zwierząt, a wśród nich ssaki (45 gatunków), motyle, chrząszcze, gąsieniczniki. I oczywiście ptaki (nawet 50 gatunków). Rośliny powinny być możliwie najbardziej urozmaicone, bo wówczas cieszyć nas będą kwiatami wiosną i latem, a jesienią różnokolorowymi owocami. Bardzo ważne, by były to rodzime gatunki, które wytwarzają pyłki i owoce. Każda roślina przyciąga bowiem inne gatunki owadów i ptaków. Egzotyczne okazy, choć piękne – dla krajowych zwierząt są bezwartościowe, bo nie stanowią źródła pożywienia.

OBNIŻAJĄ TEMPERATURĘ POWIETRZA W UPAŁ

Na miejskim skwerze pozbawionym zieleni temperatura może osiągnąć nawet 50 st. C. Korony drzew nie tylko zacieniają ziemię i zmniejszają jej nagrzewanie, ale także wyparowują z liści chłodzącą otoczenie wodę. Np. duży klon potrafi w gorący letni dzień w ciągu godziny wyparować prawie 300 litrów wody! Aby zastąpić jego działanie chłodzące, trzeba by kilku klimatyzatorów pracujących całą dobę.

CHRONIĄ PRZED SILNYM WIATREM

Szpalery drzew znacznie redukują szybkość wiatru, który jest dokuczliwy jesienią i zimą. Drzewa otaczające dom jednorodzinny mogą więc zmniejszyć zużycie energii koniecznej do ogrzewania. Blokują zimne wiatry, które z dużo mniejszą siłą chłodzą ściany i wdzierają się do środka. Jednocześnie bezlistne zimą gałęzie nie blokują przenikania promieni słonecznych. Wybierając drzewa, warto wziąć pod uwagę gęstość korony (potrzebne są zarówno te rzadsze, jak i te gęstsze) i posadzić je po wietrznej stronie.

Szkodliwe ogławianie!

*Botanicy uważają tzw. ogławianie drzew (tak chętnie stosowane w Polsce) za działalność, która prowadzi do śmierci rośliny. Oskalpowane z liści, poranione drzewo jest słabsze. Łatwiej atakują je bakterie, grzyby. Zwykle usycha.

Warto wiedzieć

*Pierwsze drzewa pojawiły się ponad 370 milionów lat temu. Wiedzę o nich czerpiemy ze skamieniałości. *Jednym z najszybciej rosnących drzew jest eukaliptus. Już po 5 latach osiaga 12 m. *Do najstarszych okazów należy sosna oścista we wschodniej Kalifornii.

OBCOWANIE Z DRZEWAMI WPŁYWA KORZYSTNIE NA ZDROWIE

Sami wiemy najlepiej, jak dużo daje spacer po lesie. Już po godzinnej przechadzce wracamy spokojniejsi, dotlenieni, wyciszeni, wypoczęci, odstresowani. Wybierając się do lasu, możemy nie tylko poddać się swoistej psychoterapii, ale także zdobyć surowiec, z którego zrobimy skuteczne naturalne leki na wiele przypadłości. W Japonii istnieje już kilkadziesiąt ośrodków terapii leśnej, którą lekarze zapisują jako lek – kąpiele leśne czyli spacery po lesie, podczas których uruchamiają się wszystkie zmysły.

GDY PRZYTULISZ SIĘ DO DRZEWA, POCZUJESZ ZAPACH KORY I LIŚCI, ICH TEMPERATURE ORAZ FAKTURĘ. DOŚWIADCZYSZ WIĘZI ZE ŚWIATEM PRZYRODY.

ZADRZEWIENIE MA OGROMNE ZNACZENIE RETENCYJNE. TERENY ZALEWOWE POWINNY BYĆ OBSADZANE ROŚLINNOŚCIĄ.

REGULUJĄ GOSPODARKĘ WODNĄ

Wychwytywanie przez drzewa deszczu może zmniejszyć o kilkanaście procent spływ wody do kanalizacji, zdecydowanie odciążyć instalacje przeciwburzowe i zapobiec ich przelaniu. Korzenie powstrzymują erozję gleby. Odgrywają też ważną rolę w utrzymaniu i przywracaniu zasobów wód gruntowych. Znane są przypadki pojawienia się wody w wyschniętych studniach po posadzeniu drzew.