Flapút september

De FlapĂşt

Doarpskrante fan Jelsum-Koarnjum

Hjerstmoanne

September 2017

Mondzorg Stiens

06- 215 929 51 www.mondzorgstiens.nl 2

Fan ‘e Redaksje Voor u ligt de laatste Flapút waaraan ik gewerkt heb. Ik heb het niet nagekeken, maar ik doe het bijna 15 jaar volgens mij. Ik heb het altijd met veel plezier gedaan, maar wil nu meer tijd en energie steken in ‘ het Gilde van tuinbazen’, ( landelijke vereniging van tuinbazen). Ik doe daar ook al 15 jaar de redactie van het blad en ga nu helpen een nieuwe website te maken en ga daar de redactie van doen. Bovendien heb ik aangeboden om het onderhoud van de nieuwe speeltuin te willen coördineren.

In die begin jaren werd de flapút nog “met de hand” gemaakt. Tijdens de redactie vergadering werd de kopij op papier meegebracht. Verderop in die week werd, door twee redactie leden, het boekje letterlijk d.m.v. knippen en

plakken in elkaar gezet. In het weekend daarop werden de Flapúten gedrukt op de zolder van het Skipperspypke. In de week daarna kwam er een ploegje redactie leden vouwen, nieten en de aantallen per bezorger in tassen doen.

Een aantal jaren geleden hebben we de koppen bij elkaar gestoken om te komen tot een modernisering van deze werkwijze. Vandaag de dag maken we de Doarpskrante in “de cloud” we communiceren via e-mail, vrijwel alle kopij komt binnen via de mail. De een kan met de nieuwe Flapút beginnen en een ander redactielid kan het afmaken. Als hij klaar is kijkt iedereen er nog even naar en kan hij met één druk op de knop naar de drukker.

Al met al heel wat minder werk dan in het verleden, vandaar ook dat we nu met minder redactieleden dan voorheen kunnen werken.

Greetje, Yvon, Corrie, en alle redactieleden uit het verleden, dank ik hartelijk voor de prettige samenwerking.

Ik ga in de toekomst genieten van lezen in de Flapút, in plaats van eraan werken!

Wim Hoogendam 3

Meidieling Beste doarpsgenoaten, It like ús goed ta om jim op ‘e hichte te bringen fan ús situaasje. Guon witte it al fan ússels, oaren fia fia: Ben is op snein 9 april fallen mei de racefyts. Hy hat by dy fal syn nekke op ferskate plakken brutsen. It gefolch is in hege dwarslaesie. Dat betsjut dat senuwen of stikken binne of yn harren paad belemmere wurde. Dêrtroch is Ben fanôf it boarst nei ûnderen ta ferlamme.

Ben is opereare yn it sikehûs yn Swolle en hat dêr hast fjouwer wike lein. Ek om’t hy der noch in longûnsteking by krige. Op 4 maaie is Ben oerbrocht nei Centrum voor Revalidatie Beatrixoord yn Haren.

Ben is foar waskje, ite en drinke, fan bêd ôf komme, ensfh. ôfhinklik fan soarch. Syn earms dogge it en gelokkich komt yn beide fuotten wat kracht werom. Ben treent safolle as mooglik is. Feit bliuwt dat der mear ‘stroom’ nei fuotten en foaral ek hannen moat. It is Ben syn grutste winsk dat hy syn hannen wer brûke kin.

Dit binne de keale feiten, mar der sit fansels in hiele wrâld achter. In wrâld fan fertriet, pine, missen, teloarstelling. Mar ek fan trochsetten, hoopje en der yn leauwe. Ben syn doel is om rinnende en fytsendewei Beatrixoord te ferlitten. Dêr geane we foar. En dat er dan thús út de fuotten kin. Us dream is om tegearre wer te fytsen, op hokker wize dan ek.

We ha de ôfrûne moannen in soad kaarten krigen, ek út Jelsum, Koarnjum en Britsum. Dat docht ús hartstikke goed. En de minsken dy’t my op de dyk oansjitte, de blommen fan tsjerke: alle omtinken soarget der foar dat wy fiele dat we der net allinnich foar steane.

Dankewol!

Groetnis, Ben en Annewiep Boarnsylsterwei 1 4

Dekema State Er zijn weer diverse activiteiten geweest in de afgelopen maanden, en de volgende activiteiten staan op de rol.

Op 8 en 9 juli konden de gasten genieten van de imkerijdagen.

Het was prachtig weer en hier kwamen dan ook weer veel bezoekers op af. Helaas was imker Meesters ziek, die de demonstraties honing slingeren zou geven en die altijd diverse soorten honing verkoopt.

Ook van Dekema State was er nog geen honing, en nog steeds niet. Het seizoen is niet gunstig geweest voor onze bijen. Nu staan de bijen de laatste maand bij de zeedijk waar we nog hopen een honing-oogst zee-aster vandaan te kunnen halen Op 12 augustus was er een fietstocht in samenwerking met de Schierstins in Veenwouden. Dit sloot mooi aan bij onze kleine expositie over fietsen die nog tot het einde van het seizoen bij Dekema State te bekijken is.

De tocht is pas in een laat stadium georganiseerd, waardoor we dit evenement niet hebben kunnen aankondigen in de flaput. Door de slechtere weersverwachting kwamen hier slechts 98 Fietsers op af.

5

6

Vriendenkring No’t de fekânsjes wer hast allegear efter de rêch binne, binne wy as bestjoer ek wer yn funksje. Alhoewol wy yn de simmer op de eftergrûn ek al aardich dwaande west ha. Der hat sich nammentlik wer in soad jeugd opjûn foar it desimberstik, wer’t we fansels tige wiis mei binne, sadat rezjy en stikken regele wurde moast. 19 septimber sette we útein mei trije groepen dy’t elk foar in ienakter repetearje.

Op 8 en 9 desimber bringe se harren stikken foar jim op de planken, dus skriuw de data fêst op de kalinder sadat jim dit net misse!

Ek foar it maartstik yn 2018 binne de tariedings al begûn. De plannen binne noch net konkreet en der is noch romte foar spilers om mei te dwaan. Ha jo/hast do altyd al in kear spylje wollen? Of ha jo/hast do it jerren lyn dien en wolle jo/wolsto it wer ris oppakke? Dan is dit jo/ dyn kâns! Stjoer in mailtsje nei vriendenkring1860@hotmail.nl sadat we fierdere ynformaasje jaan kinne.

Wy wolle jim ek noch witte litte dat wy tige grutsk binne op Anita Dijkstra, sy hat it earste jier fan de oplieding ta regisseur amateurtoaniel fan keunstwurk der op sitten. Anita in protte sukses mei it twadde jier!

Titus Sinnema Richt van der Velde Louis Hooghiemstra Theunis Dijkstra Lieuwkje Boomsma Sjoch ek ris op ús Facebookside: https://www.facebook.com/tonielselskipvriendenkring/

7

Monumenten weekend Dekema State Het open Monumentenweekend 9 en 10 september 13-17 uur heeft als thema: boeren, burgers en buitenlui.

Zoals gewoonlijk is deze middagen de toegang gratis.

Lezing Op zondag 10 sept. wordt om 14 uur in de kantine van de boerderij een lezing gegeven door Dhr. Peter Bijster over het kasboek van Gerardus Jacobus van Wageningen, bijgehouden tussen 1853 en 1868.

Deze lezing sluit aan bij het thema doordat het onderwerpen raakt zoals de geschiedenis van de landbouw, pacht/ pachters en eigenaars, lonen van arbeiders, prijzen van landbouwproducten zoals boter e.d. De gegevens in het kasboek zijn bestudeerd en vergeleken met gegevens uit de omgeving (Leeuwarden en Friesland).

Op beide dagen is er buiten een speurtocht voor de kinderen .

8

9

10

Wijn proeverij Tijdens de zomermaanden organiseert “Waijenberg Wijnadvies” proeverijen bij Dekema State. Ontdek hoe leuk het is om intensief wijnen te proeven en dan ook nog op een prachtige locatie!

Genieten van kwaliteitswijnen met stokbrood en verschillende kazen, luisteren naar de verhalen achter deze producten met daarbij een prachtig uitzicht op de tuin en de historische State.

Zaterdag 2 of zondag 3 september 2017

PROGRAMMA Wij verwelkomen de gasten om 14.00 uur bij de bezoekers-ingang (tuinhuis) aan de zijkant van Dekema State in Jelsum (volg de P-bordjes).

Na een kopje koffie of thee met wat lekkers kunt u een wandeling door de tuin maken en wordt u rondgeleid in de historische State.

Van ± 15.15-16.30 uur kunt u genieten buiten op de veranda bij het tuinhuis van de wijnproeverij.

U kunt zich individueel inschrijven of per groep (andere data op aanvraag). Kosten all in: € 20,00 p.p.

Aanmelden bij Petra@Waijenbergwijnadvies.nl of info@dekemastate.nl De proeverijen gaan door bij voldoende deelname.

11

Tryater Op freed 20 oktober 2017 spilet Tryater de foarstelling "Iedereen is een prutser" op in bysûndere lokaasje: Yn de skuorre fan it Skierhús te Jelsum Skierhústerwei 21,.

Oanfang 20 oere Fiif jonge talentearre akteur/teatermakkers steane as fiif überprutsers mei harren eigen gepruts symboal foar de syktocht fan in generaasje ( yn Fryslân ) dy’t de goede besluten nimme wol yn it libben.

Ynspirearre troch de dei, de lokaasje en it publyk is gjin jûn gelyk. in pear senes binne útwurke, fierders helje de akteurs ynspiraasje út harren fantasy, harren libben, dreamen, ferwachtings en eangsten.

Foar wa't dit net misse wol: kaarten kinne besteld wurde troch in e-mail te stjoeren nei Albert Sinnema: albertsinnema@gmail.com Wis is dat de foarstelling op de kop ôf in oere duorret.

Oant sjen yn de Skierskuorre, Albert en Titus

12

13

Prutsers

Wij zijn hier. Wij zijn nu. Wij praten Nederlands, Liwwadders en Frysk. Wy binne berne yn Fryslân. Wy binne tusken de 20 en 30 jier âld. Wy wenje net fierder as 50 kilometer by ús berteplak wei. Us heit en mem binne berne yn Fryslân. (De moeder van Raymond niet). Wy binne karnivoar (Brecht net). Wy hâlde fan silen (Eline en Brecht net).

Wij hewwe allemaal een Facebook en een Instagram-account. Wy hewwe allemaal ‘n groanyske ziekte of un gebrek (Eline net). Wy wille ut goed doen. Wy wille de wereld begripe. Wy wille útzoome om de wereld te begripen. Wy snappen niet hoe as ‘t heelal werkt. Wy binne bang foar de dea (Sjoerd en Brecht sizze fan net). Wij weten wat we goed doen. Wij weten wat we verkeerd doen. Wij reflecteren op onze competenties. Wy prutse. (Net as met deuze tekst).

En as wy it net mear witte, dan tappe wy.

De Prutsers, Sjoerd Blom, Romke Gabe Draaier, Raymond Muller, Eline de Vries en Brecht Wassenaar

14

15

Expositie gemeentehuis In het Gemeentehuis te Stiens exposeert de komende maande Anneke Hoekstra- de Vries, fotograaf te Joure. Het thema is ‘Wereldkinderen’.

Anneke heeft van haar hobby, fotograferen, haar beroep kunnen maken. Ze heeft door de jaren heen ontdekt, dat het portretteren van mensen haar grote passie is. Anneke maakt graag een praatje met de mensen, ook al kent ze hun taal niet. Met vriendelijkheid, een glimlach en met gebaren komt ze een heel eind. Ze vindt het ontzettend leuk om op deze manier contact met de bevolking te zoeken en vervolgens te vragen of ze een foto van hen mag maken. Dat is eigenlijk nooit een probleem. Het is helemaal leuk als de mensen op de display van haar camera zien, hoe het plaatje eruit ziet.

Kinderen, die boeien Anneke in bijzondere mate. Ze zijn speels, guitig, eerlijk, oprecht en spontaan. Op haar vele reizen heeft Anneke inmiddels heel wat mensen en ook kinderen mogen fotograferen. Kinderen uit rijke landen, kinderen die een keur aan speelgoed hebben. Kinderen uit arme delen van de wereld, waar de kinderen zich moeten vermaken met een leeg conservenblikje, een stokje, steentjes, water en zand.

Toch zijn deze arme kinderen niet minder gelukkig. Als kinderen met liefde worden omringd, ze hebben speelkameraadjes, ze hebben elke dag een vol maagje, dan is dat voor hen genoeg reden om gelukkig te zijn. Natuurlijk gunt zij ook hen een optimale voedselvoorziening, goed onderwijs en gezondheidszorg De expositie is vanaf 18 juli tot eind september te bezichtigen tijdens de openingstijden van het gemeentehuis: maandag- tot en met vrijdagmorgen van 8.30 uur tot 12.00 uur en dinsdagmiddag van 14.00 tot 17.00 uur.

16

17

Alde foto’s De brêge bij de Jelsumer feart en de Ie. Uterste puntsje fan Jelsum en dan tsjin Ljouwert oan.

Op it fjirste ein fan Ljouwerteradiel en dan sawat tsjin Ljouwert oan. Dêr stiet in brêgje dat tagong makket fanôf de Dokkumer Ie nei de Jelsumer feart ta. De minsken dy’t dêr wenje, sa ticht tsjin de Ie oan en útsicht hawwe op dit brechje, hawwe harren paad fan en nei harren hús ta dan ek oer dit brêgje.

18

Sels ha ik fan dizze nije brêge twa foto’s makke.

Hij moat iepen kinne fertelde de fam. Kroes mij, neiste bewenner bij de brêge. De wenarken dy’t hjir tichtby lizze, moatte dêr út en ynfarre kinne as der wat oan dizze boaten oan únderhâld barre moat.

Foarhinne wie dêr in soad ferfier oer it wetter fan en nei de doarpen ta. Sa hie Koarnjum de Koarnjumerfeart en gyng it ferfier fan Jelsum troch de Jelsumerfeart. En eindige neist de pleats wer’t Arjen en Douwe Heslinga it lêste buorke ha en oan de sydkant fan dizze pleats waard dêr it lêste stik ‘’ de Haven’’ neamd. Harren bedriuw is no sa’n 300 meter it easten yn en dan oan de oare kant fan de Aldlânsdyk ta ferpleatst.

De pleats yn de buorren is no opslach en fergaderrúmte foar Dekema State .

As dêr no al in boat troch de Jelsumer feart komt, dan is dat foar plezierfarders.

Brêgje links hjirboppe.

19

Alde foto’s

Doe’t ik bij Barend en Marijke Kroes wie, fertelden se mij dat se deselde middeis dizze reis op nei Dekema-State ek makke hiene, mar der siet in soat plantguod yn it wetter, dat net yn de skroef fan harren boatsje belânje moat.

In pear jier ferlyn is hjir oan dat lêste ein foar in soad jild alles wat útslatten, mar as it sa troch giet sil hjir wer wat barre moatte om mei de boat nei Dekema-State of Jelsum te farren.

Wat de brêge oanbelanget is dêr ek hiel wat feroare om him te ‘’wippen’’ nim ik oan.

Sil no net sa gau mear omheech helle wurde as yn eardere tiden. De brêgewipper fan eartiids sil de fam.T. Helfferich west wêze .

Op de foto hjirfoar is it âlde brêgje noch te sjen.

Ik krige dizze foto fan de fam. Kroes.

Ek harren soan mei frou en bern wenje dêr.

Piet.

20

21

” It Nut” Jelsum,Koarnjum,Britsum

Seizoen 2017/ 2018 •

Sneon 7 oktober 2017.

Tûzen triennen en Sanman & Sikke

•

Sneon 4 novimber Tryater

•

Sneon 25 novimber 2017 Paul de Haas en Marianne Makelaar

•

Sneon 16 december Kerststerren

•

Sneon 3 febrewaris 2018 Weima en van der Werf.

Lidmaatskip: € 15, - de persoan it jier. ( Fjouwer foarstellings, eksklusyf deTryaterjûnen ) Gasten: € 10,- de persoan de jûn.

By djoerdere jûnen wurdt der fan de leden en gasten in lytse bydrage frege.

Alle jûnen begjinne om 20.00 oere yn doarpshûs ‘De Bining’ fan Koarnjum, It Bestjoer Hendrikus Dijkstra, foarsitter tel 2572025.

Titus Sinnema, ponghâlder.

Joke Scheffer, skriuwster.

Haakje Stielstra Janna Prose

22

.

23

Neerstorten Engelse bommenwerper Over het neerstorten van de Engelse bommenwerper in het Jelsumer Aldlân, zaterdag 5 september 1942 (digitaal contact met familieleden in Engeland nu, opnieuw bezoek aan de oorlogsgraven, 75 jaar nadien, en een dringend verzoek via deze pagina, van de doarpskrante ‘De Flapút’) - Begin september 1942, zoals mogelijk bekend, voor Nederland in het 3e kwartaal van het 3e oorlogsjaar, was een ‘tamelijk druk’ moment op het gemeentehuis van Leeuwarderadeel, welk gebouw was gelegen toen aan de Schrans, in de toenmalige hoofdplaats Huizum (spoedig nadien onderdeel van Leeuwarden). Op don-derdag de 3e - en ofschoon niet direct duidelijk voor de aanwezige ambtenaren en bestuurders - kwam er be-zoek van zogenaamde landelijke inspecteurs van de algemene overheid (uit Den Haag), in de kantoren en ook in de brandkast van het pand, maar eindigend in een ‘stiekeme overval’ vanwege ‘Persoonsbewijzen’ (hagelnieuwe, ongebruikte identiteitspassen), welke documenten zeer welkom waren voor gebruik door de ondergrondse verzetsbeweging. Dit was een ‘zenuwslopende stunt’ van Mhr. Theo Dobbe, alias Mhr. J.W. van Hooghstraten - in het dagelijks leven gewoon een verkoper van een vloerbedekking firma - welke het aanwezige personeel wist te misleiden, samen met zijn verzetsmaat, bijgenaamd Jonkheer J.P. de Nijs Bik.

24

25

26

- Tijdens de volgende dagen, in het bijzonder door Brigadier (gemeente veldwachter) Jan Vrieswijk, werden alle feiten gecontroleerd, en werden alle betrokkenen, en zelfs de burgemeester, ondervraagd, hetgeen resul-teerde in een ‘Proces Verbaal’ (politie rapport), afgesloten en ondertekend op 11 september 1942. Echter, er was plotseling meer werk te doen, want....... in de nacht van 4 op 5 september werd een Engelse zware bom-menwerper, op weg voor een luchtaanval op de Duitse havenstad Bremen, neergeschoten door een nacht-jager van de Luftwaffe (Duitse luchtmacht), welke gebeurtenis eindigde in een dramatische ‘crash’ in het Jelsumer Aldlân, dus ook in de gemeente Leeuwarderadeel. En dat H.P. Halifax (Mk. II) vliegtuig, genummerd W1220 (met squadron en radio code PM - ‘T’ for Tommy), kwam hevig brandend omlaag, met alle 7 bemanningsleden nog aan boord, en explodeerde terwijl het de grond raakte; helaas, er waren geen over-levenden, alle Geallieerde vliegeniers werden gedood bij die gebeurtenis (4 Australiërs en 3 Engelsen).

- In de vroege ochtenduren van die zaterdag, bewaakten spoedig personeelsleden van de nabije ‘Fliegerhorst Leeuwarden’ (het Duitse vliegveld toen) de rokende plaats van het ongeluk, en deskundigen van de bezetters startten de bergingswerkzaamheden ten behoeve van de slachtoffers van dit inferno. Twee dode lichamen werden gevonden, in wat was overgebleven van de cockpit en neussectie van het toestel, terwijl twee andere slachtoffers werden ontdekt tussen de restanten van de romp, van het totaal vernielde vliegtuig; en de laatste 3 vliegeniers, hun stoffelijke resten, werden getraceerd in het wijd open landschap niet ver van de Dokkumer Ee, verspreid in de weilanden. En ook hier maakte Brigadier Vrieswijk kennelijk een politie rapport.

Zij werden alle begraven op het lokale kerkhof van Jelsum, nabij de Prot. (N.H.) St. Genoveva Kerk, op maandag 7 september 1942, in rij K, oorspronkelijk in de graven 23 - 27 (later herbegraven of omgenummerd ?; vandaag de dag in graven 1 - 7). En dat gebeurde kennelijk in een militaire begrafenis ceremonie, onder leiding van de Duitsers, compleet met een ‘eresaluut’ (geweerschoten over de graven) en het ‘Onze Vader’ gebed, nota bene in het Engels (!). Tegenwoordig zijn de laatste rustplaatsen van die dappere RAF strijders nog steeds aanwezig daar, zoals bekend van de jaarlijkse Dodenherdenking op 4 mei: 27

F/Sgt. Alec ‘Alex’ Henry Beesley (bommenrichter), F/O. Sidney ‘Sid’ Frank Belbin (navigator), Sgt. James Grant Crockett (luchtschutter ‘boven’), F/Sgt. Ernest ‘Earn’ Lewis Davies (pilot / ‘schipper’), Sgt. John ‘Johnny’ James Parish (boordwerktuigkundige), F/Sgt. Sidney Mervyn ‘Merv’ Selway (luchtschutter ‘staart’) en Sgt. John ‘Jack’ Douglas Whitehead (radiotelegrafist + reserve luchtschutter).

- Op 5 september aanstaande - zoals een eenvoudige berekening ons leert - is het precies 75 jaar geleden dat dit drama zich afspeelde. En daarom is het mijn voornemen om deze rustplaatsen opnieuw te bezoeken, op die datum inderdaad, of anders zo spoedig mogelijk nadien (is in feite afhankelijk van het weer, goed ge-noeg dan hopelijk om duidelijke, ‘zonnige’ foto’s te maken. Er is ondertussen digitaal verkeer gaande met enige nabestaanden / latere familieleden, wonend in Engeland met name, en met hun instemming wil ik dan graag een ‘bloemengroet’ brengen ter plaatse, en een ‘familiebericht’ achter laten, en samen met een portret-foto van tenminste ‘Jack’ Whitehead, de radiotelegrafist van de W1220 toen.

Dan nu een verzoek, naar ik hoop met medewerking van de redactie en de ingezetenen: Is het nog steeds mogelijk voor iemand uit Jelsum en omgeving, zelfs na zo vele jaren (!), om de exacte plaats van neerstorten aan te wijzen aan mij, na het lezen van dit stuk, en om mij op die manier de mogelijkheid te bieden om daar ook foto’s te maken ? (hoeft niet noodzakelijkerwijs op dezelfde datum). Een afspraak daarover kan wellicht worden gemaakt per e-mail (w.jong1@chello.nl) of anders per telefoon: 0517 - 232175 (in Dronryp).

- Bijgesloten (inderdaad toegevoegd aan dit artikel ?) vindt U onder anderen drie portretten van bemannings-leden, voor zover nu bekend / verkregen via familie.

Met vriendelijk groeten, Willem de Jong, Dronryp (vanaf 1 Januari 2018 wonend in dezelfde, nieuwe gemeente ‘Waadhoeke’).

28

29

James Oesi, contrabas, in Pakhûs SOLO Stiens 1 september, aanvang concert 20.15 u., koffie/thee vanaf 19.45 Het Pakhûs Solo gaat zijn tweede seizoen in wat betreft het organiseren van een verrassende programmering van oude en moderne klassieke muziek. De musici zijn veelal jonge gedreven professionele musici die hun enthousiasme voor de muziek goed weten over te brengen op het publiek. Er wordt een korte toelichting gegeven door de uitvoerende(n) op de stukken die op het programma staan. Dit wordt zeer gewaardeerd door het publiek. Ons beleid is om deze musici te stimuleren en een podium te geven. Het is bemoedigend om te zien dat musici ons inmiddels weten te vinden en graag bij ons komen optreden.

Het nieuwe seizoen wordt geopend door het fenomeen James Oesi.

Hij is bezig een carrière op te bouwen als solo contrabassist. Hij studeerde in 2012 af aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag met een 10! Hij wordt alom geprezen en is o.a. te gast geweest bij Podium Witteman en bij Vrije geluiden.

Hij trad op bij het Amsterdams Grachtenfestival, de City proms in Leeuwarden, De Groninger Oosterpoort en het Bachfestival in Dordrecht en Amersfoort. Hij combineert een klassiek met een modern repertoire. Hij wordt gevraagd als gastmusicus bij diverse spraakmakende ensembles voor moderne muziek zoals Asko/Schönberg, Insomni, Oerknal, Ives Ensemble en Ensemble modern.

30

31

De titel van het programma is Bach & Berio.

Uitgevoerd wordt een transcriptie van de bekende Cello suite no. 4 van J.S. Bach (1685-1750) voor contrabas. Het stuk Sequenza XIVb van Luciano Berio (1925-2003) is oorspronkelijk geschreven voor cello maar op verzoek van Berio getranscribeerd voor bas door Stefano Scodanibbio in 2004. Het stuk laat elk mogelijk timbre van de bas horen en maakt gebruik van een scala aan technieken. Het prachtige stuk Loure uit de partita no.3 van J.S Bach (1685-1750) is oorspronkelijk geschreven voor viool en door vele beroemde violisten gespeeld. Tot slot het stuk Failing: A Very Difficult Piece for Solo String Bass van de hedendaagse componist Tom Johnson (1939- ) uit 1975. Dit interessante en geestige stuk zal zeker een heel verrassend slot vormen van dit boeiende programma.

Meer informatie over James Oesi is te vinden op de website: http:// www.jamesoesi.com/news/ Toegang 15 € (incl. koffie/thee vooraf en glaasje na), beneden 18 jaar € 8. Er zijn 35 plaatsen beschikbaar. Om teleurstelling te voorkomen is het goed u vroegtijdig aan te melden via: http://www.stinze-stiens.nl/ nieuws/agenda/ In het pand is een lift.

Er is beperkt toegang voor rolstoelen en men kan gebruik maken van de aanwezige rolstoel.

Voor in uw agenda 13 oktober, 20.15 u. in Pakhûs SOLO: Tim Veldman, klavecimbel en blokfluit, een programma vol barokmuziek uit de 17e en 18e eeuw: ‘Pour passer la melancholie’.

32

Open monumenten dagen Doktershûs DOKTERSHÛS’ STIENS: GEGOEDE BURGER MAAKT GOEDE SIER in de 19e eeuw Monumentendag-lezing en bezichtiging ‘Boeren, burgers en buitenlui’ zo luidt het thema van de Open Monumentendagen 2017. Het was de uitroep waarmee de dorpsomroeper de aandacht trok. Het Doktershûs in Stiens (1838) staat in het teken van de goede sier. Was een rijk gedecoreerde woning in het verleden voorbehouden aan de adel, nu versiert ook de gegoede burger zijn/haar woning rijkelijk.

Op vrijdagavond 8 september wordt de Monumentendag-lezing gehouden door interieurhistoricus Dr. Richard Harmanni met de titel ‘De versiering van onze woning’ rond 1900. Gang en interieur van het Dokterhûs nader beschouwd. Hij gaat in op de vraag hoe die fraaie interieurdecoratie van het Dokershûs te plaatsen is in de Nederlandse en Friese wooncultuur.

Het Doktershûs is dan ook te bezichtigen voor bezoekers van de lezing. Op 9 en 10 september is het Doktershûs open na aanmelding.

Of de dorpsomroeper in Stiens in 1838 aankondigde dat het Doktershûs gereed was, valt te betwijfelen. Iedereen kon het zien tijdens de bouw: het neoclassicistische huis met de rijk versierde dakkapel. Toen ruim vijftig jaar later in 1894 de gang binnen prachtig beschilderd werd met imitatie marmerpanelen en een geschilderde vaas met bloemen bij de hoofdingang, en verder het plafond voorzien werd van met goud versierde ornamenten en de vloer belegd met prachtige mozaïektegels zou er meer reden geweest zijn dit luid kenbaar te maken in het dorp. Alleen al daarom zou je patiënt willen worden bij de toenmalige arts Ype Terpstra om binnen de aanpassingen bewonderen. Ruim tien jaar later laat het echtpaar Hooghoudt nog een fraai gestileerde geschilderde plantrank toevoegen aan de al aanwezige decoratieve lambrisering. Deze heeft kenmerken van de Art Nouveau stijl. De gang wordt afgesloten door een deur met een fraai geëtste ruit van de glasfabriek Bouvy Dord[rech]t. Deskundigen noemen de gang uniek omdat nog maar weinig van dergelijke rijk gedecoreerde entrées uit die tijd over zijn.

33

De titel van de Monumentendag-lezing is ontleend aan het boekje ‘De versiering van onze woning’ uit 1886, geschreven door architect J.B. Kam. Hij signaleert dat er sinds ca. 1860 veel meer aandacht is voor het ornament in de architectuur en vormgeving maar men moet zich hoeden voor een modieus gebruik ervan, zo waarschuwt hij.

Andere verrassingen in de woning zijn diverse originele plafonds en twee reconstructies van teruggevonden behang uit de negentiende eeuw. In het Pakhûs SOLO zijn de fragmenten van, totaal zes verschillende historische behangsels uit het Doktershûs te bewonderen. De dorpsapotheek, indertijd ook onder dokter Terpstra gebouwd, is weer in oude glorie hersteld en voorzien van negentiende-eeuwse opstandflessen, pillendoosjes en andere benodigdheden. Een historische apotheek ‘aan huis’ in een Doktershûs is waarschijnlijk uniek in Nederland.

PROGRAMMA: 8 september 20.30 u. in PAKHÛS SOLO Monumentendag-lezing: ‘De versiering van onze woning’ rond 1900. Gang en interieur van het Dokterhûs nader beschouwd. door interieurhistoricus Dr. Richard Harmanni Toegang € 12,50 (incl. koffie/thee en drankje) Reserveren via: http:// www.stinze-stiens.nl/nieuws/agenda/ In het Pakhûs is een lift.

Vooraf van 19.30 u. - 20.15 u. mogelijkheid tot bezichtiging DOKTERSHÛS voor bezoekers van de lezing.

Helaas is het pand niet toegankelijk voor rolstoelen en rollators. Binnen is voldoende zitgelegenheid.

Zaterdag 9 en zondag 10 september 13.00 u. – 17.00 u. (start laatste rondleiding 16.00 u.).

Toegang gratis.

U bent welkom na aanmelding via http://www.stinze-stiens.nl/nieuws/ agenda/ of, indien er nog plaats is, op de dag zelf in het Pakhûs SOLO. Daar kunt u ook terecht voor een kopje koffie of thee.

Vanwege de beperkte ruimte is het pand alleen toegankelijk via een rondleiding. Deze rondleiding duurt ca. 45 minuten. Helaas is het pand niet toegankelijk voor rolstoelen en rollators. Binnen is voldoende zitgelegenheid.

34

Op alle dagen zijn in het Pakhûs SOLO de fragmenten van de zes verschillende historische behangsels uit het Doktershûs te bewonderen.

Adres Doktershûs: Smelbrêge 6, Stiens (zij-ingang) Adres Pakhûs SOLO: Smelbrêge 9, Stiens Open Monumentendag in Leeuwarderadeel wordt gecoördineerd door de Stichting Monumentenzorg Leeuwarderadeel.

CONTACT:

Trudy van Riemsdijk-Zandee Willem van Riemsdijk Smelbrêge 6 9051BH Stiens 0653718024 e-mail: stinze.stiens@icloud.com twitter: @MonumentStiens faceboek: Stinze Stiens www.stinze-stiens.nl

Brandje in Jelsum Maandag 14 augustus werd Jelsum opgeschrikt door een behoorlijke rook ontwikkeling. De coniferen haag op de hoek van de Aldlandsdyk bleek in de brand te staan.

Wim en Jacomine Hoogendam waren toevallig in de buurt en haalden snel een brandblusser uit de tuinmanswoning van Dekema State, Wim was de brand snel meester en er werd besloten om de tweede brandblusser, die Jacomine nog uit de boerderij gehaald had, maar ongeopend te laten.

De brandweer was al te horen, die konden mooi de laatste rookpluimpjes de kop in drukken. De haag kan als verloren beschouwd worden.

De geblakerde haag op de hoek van de Aldlandsdyk 35

Martenastate: honden aan de lijn!

Zoals bekend is wandelen in park Martenastate in Koarnjum van zonsopgang tot zonsondergang toegestaan. Bij elke toegang tot het park is een bordje zichtbaar met daarop de spelregels, dit alles op basis van het gestelde in artikel 461 van het Wetboek van Strafrecht. Er is zoals bekend in de achterliggende periode zeer veel geld en energie gestoken in een kwalitatieve opwaardering van de natuurwaarden. Een situatie die we als bescherming voor alle flora en fauna natuurlijk willen handhaven, in elk seizoen van het jaar. Het is dan ook niet zonder reden dat honden altijd aangelijnd moeten zijn. Een loslopende hond is trouwens ook hinderlijk voor de overige wandelaars. Uitwerpselen moeten ook opgeruimd worden. Onze vrijwilligers in het park worden tijdens hun werkzaamheden geconfronteerd met achtergebleven hondenpoep, dat is ongewenst.

Graag roepen wij onze bezoekers op tot het respecteren van deze spelregels, het maakt het bezoek aan Martenastate op deze wijze alleen maar genoeglijker. Wij rekenen op ieders medewerking. Voel u vrij om indien nodig deze afspraak ook te delen met andere bezoekers als daar aanleiding voor is.

Bestuur Stichting Martenastate

Dorpsbelangen Heeft u vragen of ideeën?

U mag ons altijd mailen!

Het bestuur van Ver. v. Dorpsbelangen Jelsum Koarnjum: Auke Rijpstra Janna Prosé Mirjam van Heumen René Hofman Jaap Keizer

voorzitter secretaris, penningmeester algemeen lid algemeen lid

Algemeen emailadres Ver.v. Dorpsbelangen Jelsum Koarnjum: dorpsbelangen@jelsumcornjum.nl Website: http://jelsumcornjum.nl 36

Túnmanswente Nieuwe expositie Túnmanswente Aafke Stienstra uit Marssum heeft in Túnmanswente haar schilderijen tentoongesteld. Zelf schrijft ze hierover: "in de jaren 90 ben ik met aquarellen begonnen, had een goede feeling voor kleuren. Ik ben veel later met acryl schilderijen begonnen. Heb nu les van Jaap Ket. In de zomer komen we graag in het Cornjumer bos en ik om die reden vind ik het leuk om mijn schilderijen in Túnmanswente te laten zien". De schilderijen van Aafke Stienstra zijn in het restaurant te bewonderen.

Doarpshûs De Bining Ouderenproject Ontmoeten & koken: Start na de zomervakantie: Dinsdag 19 september 2017 Activiteit: spelletjes (sjoelen, biljarten, kaarten) / handwerken Aanvang 15.00 uur: activiteit in De Bining Gezamenlijk eten: 17.00 uur Túnmanswente

37

Wichtige Tillefoannûmers Alarmnummer hulpdiensten: 112 Politie (niet urgent) Brandweer (niet urgent)

0900-8844 058-2576666

Huisartsen: Dhr. Heuberger: Mw. Kalsbeek: Mw. Koetsier / Mw. Coenegracht : Dhr. Noordhoek :

058-2571969 058-2571254 058-2573572 058-2573407

Avond-, nacht- en weekend dienst: Dokterswacht Apotheek Stiens

0900- 112 7 112 058- 2572131

Het gebiedsteam Leeuwarderadeel elke werkdag van 9.00 uur 12.30 uur bereikbaar in de Skalm. Telefonisch is het gebiedsteam van 9.00 uur - 16.00 uur bereikbaar op telefoonnummer 058 - 58 53 790.

E-mailen kan ook via info@gebiedsteam-leeuwarderadeel.nl Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Noardwest Fryslân Voor aanvragen WMO hulpmiddelen tel: 0517-380200 werkd. 9-12u.

Centrum jeugd en gezin tel: 0900-2541254 Palet: Thuiszorg en verpleeghuiszorg Skilhiem, tel: 058 2576100 Thuis- en kraamzorg ‘Het Friese land’ , tel: 058-2330086 www.thfl.nl e-mail info@yhfl.nl 0900-8864 (€0,10 p.min) 24 uur Zorgcombinatie ‘Interzorg’ te Ferwert: tel: 88-5180200 Vrijwillige ouderen adviseurs: mail: dejong.gl@chello.nl tel:06-13866454 di. en do. 11-12u.

Begraffenisferiening ‘’ Eare en Plicht’’ Jelsum-Koarnjum: Boade: mefr. W. Hoekstra. Skierhústerwei 38, 9057 RE Jelsum.

Til: 058-2574388 of 06-20119960.

Helpboade: Joh. van der Galiën, Groningerstraatweg 214 D, 8921 TX Leeuwarden, til. 058-2667722

38

Ynformaasje foar Ăşs ynwenners Gemeentehuis Stiens: Tel: 058-2576666 Meldpunt klein leed: Vernielingen, vermiste straatnaamborden, verkeersborden, losse stoeptegels e.d. kunt u voortaan direct bij de gemeente melden.

Tel.: 058-2576677 van 09.00 - 12.00 uur of faxnr. 058-2570988.

Openingstijden zwembad Stiens: Telefonische informatie op tel: 058-2574296.

Vuilcontainers: Uw vuilcontainer wordt op vrijdag geleegd, op de even weken de groene container, op de oneven weken de grijze container.

Ophalen grofvuil: Telefonisch aanmelden bij Omrin op nummer 0900-2100215.

Milieustraat: Seerob 23 te Stiens Aanbieden grofvuil, huisvuil en klein chemisch afval: op werkdagen van 13.00-16.30 uur. Zaterdag 09.00-13.00 uur Oud papier: De data voor het ophalen van het oud papier staan op de afval kalender.

Openbare verlichting: Klachten kunnen worden gemeld bij de gemeente. Bij straatverlichting paalnummer vermelden.

Vliegbasis Leeuwarden Tel: 058-2346871 of 058-2346700

39

Ferskiningsdata 2016/2017 Nรป.

Moanne

Kopij uterlik

Ferskining

367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378

Jannewaris Febrewaris Maart April Maaie Juny July/Aug Septimber Oktober Novimber Desimber Jannewaris

12-12-16 16-01-17 13-02-17 13-03-17 17-04-17 15-05-17 12-06-17 14-08-17 11-09-17 16-10-17 13-11-17 11-12-17

23-12-16 27-01-17 24-02-17 24-03-17 28-04-17 26-05-17 23-06-17 25-08-17 22-09-17 27-10-17 24-11-17 22-12-17

Foarmoanne Sellemoanne Foarjiersmoanne Gersmoanne Blommemoanne Simmermoanne Hea-/Rispmoanne Hjerstmoanne Wynmoanne Slachtmoanne Wintermoanne Foarmoanne

U zoekt een woning ?

Bent u op zoek naar een geschikte woning in Jelsum, Koarnjum of elders in Friesland? Dan is WoonFriesland het aangewezen adres.

Inschrijven bij WoonFriesland gaat via onze internetsite

www.woonfriesland.nl.

Heeft u thuis geen internet aansluiting?

U kunt ook bij de bibliotheek in Stiens uzelf inschrijven en het aanbod op internet bekijken.

Inschrijven eenvoudig in mijnwoonfriesland.nl.

De gegevens die u nodig hebt bij uw inschrijving zijn: persoonsgegevens (naam, adres) inkomensgegevens BSN nummer (sofinummer) huidige woonsituatie Wilt u meer informatie, dan kunt u contact opnemen met het KlantServiceCenter 088 995 22 22. We helpen u graag!

40

Tsjerken

Protestantse gemeente te Britsum-Koarnjum-Jelsum

Dei

27 aug.

Tiid

9.30

Foargonger

Doarp / Bysรปnderheden

Ds. M. Hulzebos

De Hoekstien Britsum.

Ds.Rob B. Wor- Fermanje kel Stiens / Gez. dienst met Doopsgezinde gemeente

3 sept.

9.30

10 sept.

9.30

Ds. M. Hulzebos

17 sept.

9.30

Johannestsjerke Ds.T. Korteweg Britsum.

24 sept.

9.30

Ds. M. Hulzebos

Genovevatsjerke Jelsum.

De Hoekstien Britsum / startzondag 41

Redaksje 37ste jiergong nr. 374 Yvon Wolfslag Corrie v.d. Meer

oplage 500 eksimplaren Swarte Singel 2 Koarnjum H. de Jongstrj. 16 Jelsum

Kontaktpersoan advertinsjes en ponghâldster: Greetje Heeres, G.Heeres112@upcmail.nl

till: 2153671 till: 2572550 till: 2572600

Drukker:

KSB Repro Leeuwarden

E-mailadres:

doarpskranteflaput@hotmail.com

Finansjele bydragen, abonnemintsjild en oare betellingen kinne stoart wurde op Ibannummer.: NL98INGB0004348900 Fan: Redaksje De Flapút, Doarpskrante Jelsum/Koarnjum.

Minsken dy’t bûten Jelsum en Koarnjum wenje en de De Flapút tastjoerd ha wolle, kinne har as abonnee opjaan by de redaksje.

In abonnemint kostet € 11,-- de 11 nûmers + portokosten (of fergees fia e-mail).

Ynwenners fan Jelsum en Koarnjum en leden fan de by De Flapút oansluten ferienings kinne fergees lytse advertinsjes pleatse.

Dizze advertinsjes moatte de partikuliere ferkeap fan net al te djoere dingen, betankjes, lokwinsken ensfh. oanbelangje en net al te grut wêze. Oare advertinsjes kinne tsjin fergoeding pleatst wurde.

De folgjende Flapút ferskynt om-ende-by: 22-09- 2017 De kopij foar de folgjende Flapút kin uterlik 11-09- 2017 ynlevere wurde by ien fan’e redaksjeleden of fia e-mail:

doarpskranteflaput@hotmail.com 42

43

44