Nando 1 - Module 7 Machten en VKW gehele getallen - proefexemplaar (definitieve versie)_0705

Page 1


Opdracht 3

Een schaakbord heeft 64 kleine vierkante vakjes. Je telt aan elke zijde van het bord 8 vierkantjes.

a) Hoeveel vierkantjes liggen aan een zijde van het bord als zo’n groot vierkant 121 vakjes telt?

b)Hoeveel vierkantjes liggen er aan een zijde van het bord als zo’n groot vierkant bord 400 vakjes telt?

Opdracht 4

Vul telkens de tabel aan en probeer de algemene formule te vinden. figuur

Noteer deze producten als een macht.

a)5 5 5 = e)10 10 10 =

b)3 3 3 3 3 = f) 1 1 1 1 1 1 1 =

c)2 · 2 · 2 · 2 = g) x · x · x =

d)8 8 = h) a a a a a a =

Noteer deze machten als een product van factoren en werk daarna uit.

a)25 =

b)33 = c)104 =

d)53 = Reken uit het hoofd.

a)62 = e)80 = i)34 =

b)106 = f)17 = j)43 =

c)52 = g)71 = k)27 =

d)25 = h)08 = l)20260 = 3 4 5

2 Machten van gehele getallen

Voorbeelden ( -3) 3 = ( -3) ( -3) ( -3) = -27

-4) 4 = ( -4) ( -4) ( -4) ( -4) = 256 ( -4) 3 = ( -4) · ( -4) ( -4) = -64

) 5 = ( -2) ( -2) ( -2) ( -2) ( -2) = -32

Vaststelling

Bij een negatief grondtal en een oneven exponent is de macht negatief.

Bij een negatief grondtal en een even exponent is de macht positief. definitie

Merk op

Om het tegengestelde van een macht uit te rekenen, kun je de volgende redenering gebruiken: -32 = -9want32 = 9 en -32 is het tegengestelde van 32. -( -2) 4 = -16want ( -2) 4 = 16 en -( -2) 4 is het tegengestelde van ( -2) 4 -( -5) 3 = 125want ( -5) 3 = -125en -( -5) 3 is het tegengestelde van ( -5) 3 .

Verwerkingsopdrachten

Reken uit.

(

Een video van een sportclub had om 9 uur 200 views. De video ging viraal en in het volgende uur verdubbelde het aantal kijker elke 5 minuten.

a) Hoeveel views waren er om 10 uur?

b) Schat na hoeveel minuten de video 100 000 views had.

definitie

3 Vierkantswortels

De oppervlakte van een vierkant is 16 cm2 z2 = 16

Hoe lang is een zijde van dat vierkant? z = 4 √16 = 4

Je vindt dat z = 4 want 42 = 16 en z moet positief zijn (het gaat hier om een lengte).

Er zijn twee getallen die 16 als kwadraat hebben.

42 = 16 en ( -4) 2 = 16

b is een vierkantswortel van a als en slechts als b2 = a.

Het vierkantswortelteken √ wordt gebruikt om de positieve vierkantswortel aan te duiden: √16 = 4

Om de negatieve vierkantswortel te noteren schrijf je: √16 = 4

Voorbeelden

Het is handig om enkele kwadraten en vierkantswortels paraat te kennen. Op p. 21 vind je kaartjes om enkele vierkantswortels snel te leren.

Merk op

• We kunnen geen vierkantswortel bepalen van een negatief getal.

√ 9 bestaat niet in q omdat er geen rationaal getal bestaat waarvan het kwadraat gelijk is aan -9.

• √16 is het tegengestelde van √16 .

• Er is een verband tussen de worteltrekking en het kwadrateren.

Een vierkantswortel van een rationaal getal is een getal waarvan het kwadraat gelijk is aan dat rationaal getal.

Verwerkingsopdracht 6

Bereken

4 Volgorde van bewerkingen

We breiden de volgorde van bewerkingen uit met machten en vierkantswortels.

Start

Haakjes ( ) en : ( )

Hoe voer je de volgorde van bewerkingen uit ?

methodeSTAP 1: Indien er haakjes zijn, reken je eerst alles uit binnen de haakjes. a)machtsverheffingen en vierkantsworteltrekkingen b)vermenigvuldigingen en delingen van links naar rechts c)optellingen en aftrekkingen van links naar rechts

STAP 2: Indien er geen haakjes zijn of nadat de haakjes zijn weggewerkt. a)machtsverheffingen en vierkantsworteltrekkingen b)vermenigvuldigingen en delingen van links naar rechts c)optellingen en aftrekkingen van links naar rechts

Voorbeelden

15 + 25 ( 2)2 + √100

= 15 + 25 4 + 10

= 15 + 100 + 10

= 125 (103 2 25) :25 + 25:5 =(1000 2 25) :25 + 25:5 =(1000 50) :25 + 25:5 = 950:25 + 25:5 = 38 + 5 = 43

( 3)2 + √ 9 + 52 :2

=( 3)2 + √ 9 + 25:2

=( 3)2 + √16:2

= 9 + 4:2

= 9 + 2 = 11

5 + 32

(2 3)

5 + 32 ( 1) = 5 + 9 ( 1) = 5 9 = 4

a)Reken uit.

√81 = √144 = √100 = √36 = √1 = √1000000 = √121 = √0 =

b)Vul aan.

• De lengte van een zijde van een vierkant met oppervlakte 144 cm² is .

• De lengte van een zijde van een vierkant met oppervlakte 10 000 cm² is .

7 >>> Verder oefenen: D23 t.e.m. D30 >>> Verder oefenen: D31 t.e.m. D36

Werk uit met de volgorde van bewerkingen.

a)102 : 52 - 52 c) √40 4: (22 + 2 20 )

b) -5 + 23 ( 15 - 2 5) d) 1 (4 √25)2 + 16:23

‘Elk geheel getal kun je schrijven als de som van vijf derdemachten van gehele getallen.’

Illustreer deze uitspraak met twee getallenvoorbeelden.

Ontbind de volgende getallen in priemfactoren. Schrijf je priemfactorisatie zo eenvoudig mogelijk door gebruik te maken van machten.

112

676

Noteer de juiste exponent zodat de gelijkheid klopt.

a) ( -1) ( -1) ( -1) = ( -1) d) ( -10) ( -10) ( -10) ( -10) = ( -10)

b) ( -2) ( -2) = ( -2) e) -8 8 = -8 c) -6 6 6 6 = -6

( -7) ( -7) = ( -7)

Noteer de volgende producten als een macht.

a) ( -5) ( -5) d) ( -8) ( -8) ( -8) ( -8) ( -8

) b) ( -10) ( -10) ( -10)

c) -11 11 11 11 11

Noteer elke macht als een product en werk daarna uit.

Reken uit.

Welke machten hebben als oplossing 64? Duid aan.

Vul aan.

a)Als b = -2 dan b2 = … en -b2 = …

b)Als m = 3 dan -m2 = … en -m3 = …

c)Als k = -5 dan -k2 = … en -( -k) 3 = …

d)Als q = -4 dan q0 = … en -q1 = …

a)Voor welke waarden van p is p2 positief? c)Voor welke waarden van p is -p3 positief?

b)Voor welke waarden van p is p3 positief? d)Voor welke waarden van p is -p0 = -1?

Werk uit.

a) √10000

Werk uit.

Vul aan zodat de gelijkheid klopt.

Werk uit.

Bepaal de waarde( n) van a

Werk uit. Maak gebruik van de volgorde van bewerkingen. Noteer de tussenstappen.

a)200:102 √4

b) 52 + 2 5 ( 1)3

c) 72 + 3 (5 23 )

d)42 :24 + 1

e) ( 3)0 + 50 √64

f) 10 √81:3

g)62 : (24 + 2)

h) √32 + 42 7

Werk uit. Maak gebruik van de volgorde van bewerkingen.

a)52 √25 + 6 22 31

b) √64 + 23 (10 6)0 2

c) √121 + 42 (14 8) :3

d) 33 √36 : 61 + 10

e) 82 + 62 ( 2)4 : ( 4)2

f) 103 ⋅ 102 : √400 ⋅ 52

g) ( 2)4 32 + 23 + 4 ⋅ 22

h)33 3 √64: 10 + 21 + 32

a)Noteer de juiste getallen in de cirkels.

b)Noteer de oefening als één opgave en controleer deze opgave.

()2 -5 -3 · 10

Ons talstelsel steunt op het gebruik van machten samen met de tien cijfers ( 0 tot en met 9) .

Voorbeeld

735 = 5 100 + 3 101 + 7 102 (De positie van het cijfer wijst naar de exponent van 10.)

Er bestaan nog heel wat andere positiestelsels, bv. het hexadecimaal talstelsel. Dit systeem wordt onder andere gebruikt om de RGB-waarde van kleuren weer te geven. Hier worden 16 cijfers gebruikt. De cijfers 0 tot en met 9 worden uitgebreid met de cijfers A, B, C, D, E en F. Hoe ga je daarmee aan de slag?

Voorbeeld

het hexadecimaal getal 3 BC

C (eerste positie) is het 12e symbool en komt overeen met 12 160 = 12

B (tweede positie) is het 11e symbool en komt overeen met 11 161 = 176

3 (derde positie) is het 3e symbool en komt overeen met 3 162 = 768

3BC in hexadecimale notatie heeft een waarde van 12 + 176 + 768 = 956.

Ga nu zelf aan de slag en plaats de getallen van de hexadecimale notatie naar de decimale notatie.

a)13 d) FCB

b) E8 e)AB00

c) 7A f) D00F

Studiewijzer

Differentiatietraject Doelen

Ik ken het begrip macht.

Ik kan een product, indien mogelijk, als een macht schrijven.

Ik kan een macht, waarbij het grondtal een natuurlijk getal is, uitrekenen.

Ik kan een macht, waarbij het grondtal een geheel getal is, uitrekenen.

Ik kan vierkantswortels uitrekenen.

Ik kan de volgorde van bewerkingen toepassen.

Doelstellingen pagina in module pagina in vademecum

Ik ken het begrip macht.

Leer goed het verschil tussen grondtal, exponent en macht. Geef zelf voorbeelden. verwerking: 1, 2 signaal : 1 differentiatie: 1 t.e.m. 4

Ik kan een product, indien mogelijk, schrijven als een macht.

Wat is het grondtal? Hoeveel keer komt het voor? Dat wordt de exponent. verwerking: 2, 3 signaal : 2 differentiatie: 5 t.e.m. 8

Ik kan een macht, waarbij het grondtal een natuurlijk getal is, uitrekenen.

Controleer je antwoord met ICT.

verwerking: 4, 5 signaal: 3, 4 differentiatie: 9 t.e.m. 15

Ik kan een macht, waarbij het grondtal een geheel getal is, uitrekenen.

Let goed op het minteken bij een negatief getal. Staat dit minteken tussen haakjes of niet? Controleer je antwoord met ICT.

verwerking: 6, 7 signaal : 5 differentiatie: 16 t.e.m. 22

Ik kan vierkantswortels uitrekenen.

Denk aan de link met het kwadraat. Je kunt geen vierkantswortels trekken van een negatief getal. Controleer je antwoord met ICT.

verwerking : 8 signaal : 6 differentiatie: 23 t.e.m. 30

Ik kan de volgorde van bewerkingen correct toepassen.

Herhaal de regels. Haakjes hebben altijd voorrang.

verwerking : 9 signaal : 7 differentiatie: 31 t.e.m. 36

4

4

4

7

8

9

Auteurs Björn Carreyn, Filip Geeurickx en Roger Van Nieuwenhuyze

Eerste editie - Bestelnummer 94 606 0012 (module 07 van 17)

ISBN 978 90 4865 054 5 - KB D/2025/0147/100 - NUR 126 - Thema YPMF

Illustrator Jona Jamart - Design en lay-out die Keure

Verantwoordelijke uitgever die Keure, Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge

RPR 0405 108 325 - © Copyright die Keure, Brugge

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.
Nando 1 - Module 7 Machten en VKW gehele getallen - proefexemplaar (definitieve versie)_0705 by die Keure - Issuu