Diario de Arteixo Oct-Nov 2018

Page 1

Publicación mensual gratuita de información general local

A plantilla de Alcoa continúa en loita para evitar o peche

Redacción | Arteixo Os traballadores e traballadoras de Alcoa continúan coas mobilizacións mentres a incertidume se fai día a día, máis difícil de levar. A empresa norteamericana négase a retirar o Experdiente de Regulación de Emprego que afecta ás plantillas de Alcoa en Coruña e Avilés. Diferentes administracións locais, autonómicas e estatais amosaron xa o seu apoio aos traballadores e traballadoras. Así o fixo o Concello de Arteixo, cunha declaración institucional en apoio á plantilla de

Alcoa e en contra do peche da factoría. Nesta declaración institucional, que conta co apoio de todos os grupos políticos do concello, denuncian que o anuncio de peche por parte do grupo Alcoa Inespal, faise de “maneira unilateral e sen causa xustificada”. Unha afirmación na que coinciden os traballadores de Alcoa. Así o espuxo o presidente do comité empresa, Juan Carlos Corbacho durante o pleno extraordinario celebrado no Concello de Arteixo. Dende o comité de empresa reclaman ademais a unión de

todas as forzas políticas no ámbito local, autonómico e estatal para buscar unha solución. A primeira das condicións, di, “é levantar da mesa o ERE e abrir unha mesa de diálogo”. Afirmou tamén que é necesario buscar mecanismos para “garantir a enerxía e as materias primas necesarias” para manter a fábrica en funcionamento. Mediante as verbas de Corbacho, os traballadores e traballadoras quixeron agradecer o apoio do concello de Arteixo. Un concello di, “moi próximo e no que conviven moitos dos traballadores de Alcoa”.

Pola súa banda, os grupos políticos amosaron o apoio unánime ás mobilizacións levadas a cabo pola plantilla de Alcoa e reclamaron tamén unha solución para a fábrica. Pois din, o peche de Alcoa poría en graves problemas a toda a área metropolitana. O goberno do Estado continúa coas negociaciacións aínda que polo momento non hai solución a situación das factorías de Coruña e Avilés. Mentres os axentes políticos buscan unha solución nos despachos, a plantilla de Alcoa di, continuará loitando ata o final.

VENRES 21 e SÁBADO 22 DE NOVEMBRO busca os comercios con este cartel e...

TODOS LOS DÍAS LA INFORMACIÓN DE ARTEIXO EN LA WEB diariodearteixo.com

Oct-Nov 2018 Nº 75 | año 7

También puedes seguirnos:


p.02 | sociedad

diariodearteixo.com | octubre-noviembre de 2018

Comenzó el otoño hasta nos frustremos porque no los podemos adquirir. Tanto si es así como si no es el caso, no es menester frotar ninguna lámpara maravillosa, podemos probar a frotarnos los ojos y abrirlos de nuevo para ver que es maravilloso vivir y disfrutar del grande y sorprendente mundo de las cosas pequeñas.

Lucía Vilches Moya | Arteixo No sabemos cuánto durará este planeta gobernado estúpidamente así, entre bombas de guerras y de palabras. Pero hoy, precisamente hoy que ha salido el sol, he decidido que os voy a hablar de esas cosas sencillas y pequeñas que alegran el corazón y nos dan felicidad. Ha comenzado el otoño, con sus nieblas matutinas que se entretejen entre los árboles del bosque aquí, enfrente de mis ojos. Es increíble lo bello que puede resultar acercarse a la frondosidad en el frescor de la mañana y escuchar el jolgorio de los pájaros que despliegan sus alitas y vuelan alegres alrededor de sus nidos. Es bello verlos en su carrera como si se tratara de un ejército aéreo. Se acercan a mi patio para comer todas esas miguitas que mis hijas dejaron precisamente para ellos. Que ternura ver como una madre les da de comer uno a uno con su pico a la pequeña hilera de hijitos que esperan pacientes. El petirrojo solitario, en una rama espera su turno mientras nos deleita con su peculiar y claro trino. Me encanta pasear por los alrededores de mi casa, y ver como cuelgan las uvas, ya en sazón, de viejas viñas abandonadas en casas de piedra en ruinas. Higueras, manzanos que se asoman a los caminos por encima de vallados derruidos. Algún que otro nogal, limoneros, y ya, un poquito más adelante, donde apenas

¡Un gran abrazo a todos!

Editor: Juan Sevilla González T 881 100 675 Redacción T 644 962 757 redaccion@enpaginaimpar.es Publicidad: publicidad@enpaginaimpar.es T 644 962 757 Fotografía: PhotoCool25 Depósito Legal: C- 1986-2012

hay casas, cantidades de castaños regalando su fruto al caminante .Y esas florecillas pequeñitas al pie de los árboles, tan perfectas, lilas, amarillas, blancas, rodeadas de musgo, surgiendo de en medio de él como si de un minúsculo mundo se tratase. Bajo el sombrío, esos lavaderos típicos, ya en desuso, evocan épocas queridas de fotos en blanco y negro. Es tan maravilloso asomarse a las pequeñas cuevas que hacen los chorrillos de agua cuando discurriendo monte abajo

dejan al descubierto enormes raíces de árboles centenarios. Cautiva escuchar el murmullo de los riachuelos que destilan la lluvia y corren por los lados del camino. Que agradable el aroma de los jazmines, las rosas, el romero mojado. El esplendor majestuoso de los macizos de hortensias y poner dos pomos con hojas en el jarrón para adornar la mesa después del paseo. Hoy es un día espléndido de otoño, pero según fueron avanzando las horas, ha resultado ser un regalo que nos ha

hecho el verano. En el atardecer, la luz anaranjada del crepúsculo te invita a mirar al cielo, y allí en lo alto, la luna más hermosa grande y espléndida de todo el año se va elevando por encima de las montañas, y entre los altos árboles trepa hasta flotar en el universo, mientras que las estrellas tímidamente la rodean eclipsadas por su esplendor. Estamos rodeados de un mundo que nos deslumbra con grandes cosas, inventos que nos maravillan, artilugios asombrosos. Posiblemente

Administración: administracion@enpaginaimpar.es T. 881 100 675 La empresa editora no es responsable de las opiniones firmadas por sus colaboradores. Se reserva el derecho a no publicar informaciones que considere no dignas de una práctica deontológica de la profesión periodística. Las cartas al director no deben exceder los 680 caracteres. El autor debe identificarse indicando su nombre, DNI, domicilio y número de teléfono.

Distribución mensual gratuita Difusión diaria en: www.diariodearteixo.com Salvador de Madariaga 29. 1ºD 15008 A Coruña


diariodearteixo.com | octubre-noviembre de 2018

actualidad | p.03

Circularweekend: dos días para promover modelos de negocio circulares

“Bajo la tinta” es un proyecto que explora la identidad de las personas y la representación de su arte corporal mediante una serie de entrevistas y el proceso fotográfico. La exposición estará abierta al público del 9 de noviembre al 9 de enero de 2019.

Exposición fotográfica

BAJO LA TINTA Inauguración 9 de noviembre a las 20:00 h. Calle Olmos 7. A Coruña

Redacción | Arteixo El concello acogerá los días 9 y 10 de noviembre en el Centro Tecnológico de Arteixo, la iniciativa Circularweekend. Se trata de un encuentro de innovación para aprender a lanzar ideas con modelos de negocio circulares, modernizar empresas implantando procesos más eficientes en el uso de los recursos y entrar en contacto con todos los agentes del ecosistema de la economía circular. Circular Weekend es una iniciativa pionera en España promovida por Enviroo, cuyo director, Agustín Valentín-Gamazo, ha estado presente en la presentación del evento junto al alcalde de Arteixo, Carlos Calvelo y la concejala de promoción económica, Patricia Armado. La iniciativa, que cuenta con el apoyo también de Bankinter y Mapfre, está destinada a emprendedores, empresas y entidades interesadas en desarrollar cualquier proceso o diseño dentro de la economía circular.

El concepto economía circular no es nuevo pero sí está en auge en diferentes países del mundo y cada vez son más los negocios que basan su filosofía en este concepto. La economía circular se interrelaciona con la sostenibilidad, y su objetivo es que el valor de los productos, los materiales y los recursos se mantenga en la economía durante el mayor tiempo posible, reduciendo al mínimo la generación de residuos. Se trata de implementar una nueva economía basada en el principio de «cerrar el ciclo de vida» de los productos, los servicios, los residuos, los materiales, el agua y la energía. El evento propiciará el lanzamiento de nuevas ideas y proyectos que tengan modelos innovadores, que sean sostenibles, viables económicamente y aplicables tanto en el municipio como en otros lugares del país. Gracias al apoyo de los patrocinadores la inscripción es gratuita y puede hacerse en arteixo.circularweekend.org. Como ha explicado Agustín Valen-

tín-Gamazo, director de Enviroo, Circularweekend Arteixo supone la oportunidad de que “aprendamos de una vez a circularizar proyectos, empresas y entidades. Sabemos bien la teoría sobre la economía circular pero faltan conocimientos prácticos y metodologías aplicables a la realidad, y por eso este evento tiene un espíritu eminentemente práctico. Queremos que los participantes lleguen con ideas y salgan con proyectos reales y materializables en el mercado”. El encuentro de Arteixo tiene como principales objetivos dar a conocer el concepto de economía circular; motivar a emprendedores que lancen empresas para solucionar retos ambientales; enseñar metodologías ágiles para el lanzamiento de proyectos y crear sinergias con personas y entidades afines. Desde el viernes 9 de Noviembre a las 10:00 de la mañana hasta el sábado a las 19:00, los participantes de Circularweekend Arteixo atenderán a ponencias, mesas redondas, talleres y aprenderán las bases de la economía circular, presentando y defendiendo sus proyectos, en torno a los que se trabajará durante el evento para materializarlos en el mercado. Circularweekend conlleva un programa de acompañamiento de los modelos de negocio seleccionados, tanto de forma grupal como individual. De esta manera, tras el evento se realizarán talleres prácticos para continuar con la formación, resolver dudas y realizar seguimiento de los proyectos. Además, los proyectos seleccionados dispondrán de sesiones de mentoring individual para el desarrollo y aplicación de la metodología en sus propios proyectos.


p.04 | publicidad

diariodearteixo.com | octubre-noviembre de 2018


actualidade | p.05

diariodearteixo.com | octubre-noviembre de 2018

O Plan galego de formación oferta máis dun millar de cursos para persoas sen emprego Redacción | Arteixo A Xunta pon en marcha o Plan galego de formación 2018-2019, que permitirá que un total de 16.515 persoas sen emprego poidan elixir a súa cualificación a través dunha oferta de máis de 1.100 cursos. O Plan galego de formación forma parte da Axenda 20 para o Emprego, que ten como obxectivos incrementar e mellorar as oportunidades laborais dos galegos e galegas e adaptar a formación ás demandas reais do tecido produtivo. A Administración autonómica destina a este programa preto de 48 millóns de euros, un 13,4% máis que na convocatoria anterior. Esta iniciativa contará, nesta edición, con algunhas novidades. Por primeira vez, os alumnos e alumnas poderán escoller o centro e a acción formativa que se impartirá en empresas, entidades sen ánimo de lucro e concellos que son os adxudicatarios destas axudas da Xunta. Ademais, os centros de formación terán a posibilidade de seleccionar directamente ao alumnado. A través do portal de Emprego online da Xunta, https://emprego.xunta.gal/portal/index.php/gl/ buscador-de-formacion, o alumnado poderá solicitar o centro e a materia na que se desexa formar. Terá, tamén, a posibilidade de coñecer o custo do curso no que se vai cualificar e que se financia ao 100%. A persoa desempregada poderá obter na web toda a información sobre o curso: a data prevista de comezo; o horario; o lugar onde se imparte; e os datos de contacto da entidade. Ademais, terá acceso á solicitude de preinscripción para o posterior proceso de selección que poderá levar a cabo o centro de

formación. A cualificación, que será acorde ás necesidades que demanda o tecido empresarial, permitirá acceder a certificados de profesionalidade con validez en todo o Estado. Dentro do Plan galego de formación ofértanse cursos nas catro provincias galegas e nos principais sectores da economía galega, como son o metal e naval; as TIC; a automoción; o comercio e márketing; a construción; o turismo e a hostalería; o transporte; a sanidade; os servizos sociais; a seguridade e medio ambiente; o ámbito agrario; as actividades deportivas ou a industria alimentaria, entre outros. As accións formativas terán un custo por alumno de

Os alumnos poderán escoller o centro e a materia do curso

ata 6.491 euros. No eido do metal e naval cada acción formativa ten un custo medio de 5.000 euros por alumno; na automoción e nas enerxías renovables de 3.900 euros; e nas TIC e construción de 3.600 euros. Cada curso ten unha media de duración de 6 meses. Inserción media do 60% O obxectivo do Plan galego de formación 2018-2019 é facilitar o acceso ao mercado laboral das persoas sen emprego. Na convocatoria deste ano, a Xunta ampliou a dotación orzamentaria inicial co propósito de atender a un maior número de solicitudes. A Administración autonómica continúa impulsando os cursos de formación dirixidos a persoas desempregadas, xa que este tipo de accións alcanzan de media unha inserción laboral próxima ao 60%. Na selección do alumnado terán preferencia as mulleres; as

persoas en paro de longa duración; menores de 30 anos; emigrantes retornados; persoas con discapacidade ou en risco de exclusión social; alumnado con baixa cualificación ou persoas que teñan superados un ou varios módulos dun certificado de profesionalidade ou que obtivesen certificados parciais.

millóns de euros; mentres que os obradoiros duais, nos que participan máis de 1.600 alumnos e alumnas dos 206 concellos beneficiarios, contan cun orzamento total de 23,26 millóns de euros.

A formación para persoas desempregadas e ocupadas é un reto prioritario para o Goberno galego. Por iso, ten en marcha outro tipo de programas, como son as Unidades formativas na empresa; os plans formativos para sectores específicos, como a automoción, o naval e o forestal; ou os obradoiros duais e para menores de 30 anos.

A principal novidade desta segunda modalidade –pioneira en Galicia– é que os participantes poden combinar un contrato de formación e aprendizaxe durante nove meses, cun contrato laboral de, como mínimo, tres meses máis nunha empresa emprazada no mesmo ámbito territorial e cunha actividade vinculada ás materias do obradoiro. Trátase de mesturar formación e aprendizaxe coa oportunidade dunha experiencia laboral.

Para esta última iniciativa, a Xunta destina este ano un 25% máis que no período anterior. Estanse a impartir 23 obradoiros para 352 menores de 30 anos aos que se destinan 3,4

O obxectivo é seguir mellorando o emprego nos concellos galegos, especialmente os do rural, adaptando a oferta formativa ás súas demandas e necesidades de contratación.


p.06 | salud

diariodearteixo.com | octubre-noviembre de 2018

“Debe existir una mejor comunicación entre los niveles asistenciales: atención primaria, hospitalaria y extrahospitalaria” lor para atender a la población? El 85% del dolor crónico no oncológico se trata en los centros de atención primaria como casi todas las patologías. Sólo el 13% de los pacientes son derivados a centros hospitalarios, fundamentalmente a las áreas donde se tratan las dolencias musculoesqueléticas o en su caso a neurología. A las unidades del dolor sólo se mandan a pacientes con dolores refractarios que no se han podido tratar en otras áreas. Es complicado que cualquier persona afectada con patologías asociadas al SSC haya visitado alguna vez uno de estas unidades.

Redacción | Arteixo En la actualidad, se desconoce la causa de la Fibromialgia, el Síndrome Miofascial o la Sensibilidad Química Múltiple. No existe una prueba específica para el diagnóstico de fibromialgia, sino que este es diferencial. Es decir, se debe descartar la existencia de otras patologías que puedan provocar estos síntomas. A partir de ahí, el diagnóstico se basa en una serie de criterios como los puntos sensibles, la fatiga, el deterioro cognitivo,… La falta de una prueba diagnóstica provoca que las personas afectadas sufran un retraso en el diagnóstico que, en ocasiones, puede superar los ocho años. Durante el tiempo transcurrido sin diagnóstico, las pacientes recorren distintas consultas para dar con una explicación a sus síntomas. Una vez diagnosticada la enfermedad, comienza la lucha por conseguir tratar los síntomas. Desde la asociación Fibroarteixo, señalan la necesidad de mejorar la comunicación entre los diferentes especialistas involucrados en el diagnóstico y tratamiento de la enfermedad. No conocer la causa significa que no se conoce tampoco ningún tratamiento específico y efectivo. Sin embargo, las pacientes suelen estar polimedicadas con diferentes tratamientos recetados por los distintos especialistas. Esta excesiva farmacología provoca, además, muchos efectos adversos como sequedad de mucosas,

Imagen de las actividades desarrolladas por la asociación Fibroarteixo

dolor estomacal o problemas digestivos, entre otros, que se suman a los síntomas de la enfermedad. Según los especialistas, hasta el momento, el único tratamiento efectivo es la suma de diversos aspectos: una buena alimentación, vida sana y ejercicio físico. De hecho, este último, es la única técnica con evidencia demostrable en la mejoría de los síntomas. Analizamos con Miguel Carballal, de la asociación Fibroarteixo, la actual situación de las pacientes en la comunidad gallega.

- Fibromialga - Fatiga crónica - Sindrome Miofascial

¿Qué avances son los más significativos en la actualidad? Yo creo que el mayor avance es poder detectarlo correctamente y poder ser atendido. El trato personalizado, la psicoterapia y el ejercicio físico son la base del tratamiento. La alimentación, el ejercicio físico, la salud mental y un gran esfuerzo por parte de las afectadas es el único camino para poder llevar una vida lo más parecida a la normalidad. ¿En qué situación está la “Estrategia de Atención Integral al Dolor” de la Xunta de Galicia? Se supone que Galicia tiene implantado un procedimiento de

valoración del dolor en todos los hospitales. Sin embargo, siempre hace falta llegar a la práctica clínica en el día a día. Debe existir una mejor comunicación entre los niveles asistenciales: atención primaria, hospitalaria y extrahospitalaria. Los afectados siempre manifiestan que los médicos no saben muy bien qué hacer con ellos y que tienen cien mil diagnósticos, pero ninguna solución. Las citas se demoran terriblemente a la par que el padecimiento, incluso algunas veces el brote se ha extinguido antes de la cita médica. ¿Hay suficientes unidades del do-

¿Qué actividades realizáis en la asociación? Realizamos cursos de yoga con una pequeña subvención privada del proyecto social de la “Caixa” y diversos talleres ocupacionales, pero con los pocos recursos que tenemos nuestras demandas y necesidades no están ni mucho menos cubiertas. Intentamos autofinanciamos con pequeñas cuotas y cosas que vamos vendiendo, apenas nos quedan recursos para grandes iniciativas. La financiación pública es inexistente y no será porque no lo hemos intentado, nos hemos reunido con el alcalde de Arteixo y con el “Subdirector Xeral de Planificación e Programación Asistencial” Alfonso Alonso, pero sin resultados. Lo único que nos ha dado resultados es colaborar con otras asociaciones y optar a subvenciones privadas para desarrollar nuestros pequeños proyectos.

Especialistas en la salud de tus pies Maestro Mateo 10. Arteixo Horario de atención: lunes y jueves de 17 a 19 h. Teléfono 674 46 48 20 Presidenta (Esther) 618 629 013

- Todo tipo de anchos - Calzado para plantillas - Dolores plantares - Pie diabético - Dedos en garra - Juanetes • San Andrés 151. T 981 22 14 42 • Médico Rodríguez 9. T 981 27 15 09 A Coruña

www.calzadosreno.com


publicidad | p.07

diariodearteixo.com | octubre-noviembre de 2018

PELUQUERIA CANINA

ARTEIXO: Avenida de Finisterre 60. T 981 602 004 tien21arteixo@gmail.com MALPICA: Plaza Fontevella 9. T 981 721 028

Estamos en C/Ventura Rodriguez bajo 3 15142 Arteixo T. 981 924 366 www.hocicalados.es peluqueria@hocicalados.es

INVIERTE EN ARTEIXO ien! b s á r i t te sen

General Mosquera Palleiro, 1 Bajo ARTEIXO - A Coruña Estamos frente a la cafetería Bata de Guata

881 897 490 693 420 741

arteixolaser@me.com www.masajesolidario.es

Cubito 40g Cubito 60g Cubito Tubular 60g Cubito Redondo Hielo Picado Vasos de plástico

Mesas Dulces

Alguien te necesita todos los días

900 100 828

https://www.facebook.com/doadoressangue


p.08 | concello

diariodearteixo.com | octubre-noviembre de 2018

Turismo científico: unha no coñecer e entender o medio

Fotos: arriba temos o mapa das praias na costa de Arteixo, abaixo e de esquerda a dereita vemos a Praia de Valcovo, Praia fósil no Porto de Sorrizo, Igrexa de Loureda e Praia de Barrañán


arteixo | p.09

diariodearteixo.com | octubre-noviembre de 2018

ova maneira de o que nos rodea

Redacción | Arteixo Os paseos pola natureza deixánnos moitas veces abraiados e con mil preguntas de como a natureza conseguiu dar forma o que os nosos ollos ven. No concello de Arteixo, todas estas preguntas e dúbidas poden ser respostadas coas rutas de Turismo Científico. Dende o ano 2016, púxose en marcha esta iniciativa para dar a coñecer aos visitantes e veciñanza, os segredos mellor gardados do concello. A súa temática enmárcase na Xeoloxía e na Arqueoloxía, materias que axudan a entenderen mellor o funcionamento da natureza e do medio que se visita. Por exemplo, saber que en Valcovo hai unha falla de desgarre, que na canteira de Barrañán está o gabro á vista (cando o normal é que este mineral, de cor escura, estea nas profundidades da codia terrestre), praias fósiles en Barrañán e Sorrizo, Campo de Dobras en Campelo (pregamentos que son únicos nesta zona) ou unha furna circular na Punta da Torre. Dentro desta iniciativa de Turismo Científico, realízanse catro Paseos Científicos: dous na primaveira e dous a principios de outono. Os participantes contan sempre coas explicacións de persoas expertas na materia que axudan a entender o medio que nos rodea. Neste ano 2018 está previsto realizar catro rutas inseridas no antedito concepto de Turismo científico. Dúas, xa realizadas, na primavera e as outras dúas a principios do outono. Nos paseos arqueolóxicos deste ano comezouse cunha visita á Loureda Patrimonial a través da cal se explicou o patrimonio arquitectónico do Igrexario e a súa contorna; o significado do Castro de Santa Locaia e a súa situación de atalaia no val de Loureda, nas estribacións do Golfo Ártabro; a configuración da paisaxe histórica ou as pedrafitas ou menhires como expresión da cultura Megalítica. A segunda das rutas foi o “Paseo Xeolóxico por Suevos” da man do xeólogo Xavier Barros. Inmersos xa no outono, o vindeiro tres de novembro, realizarase outro Paseo Arqueolóxico denominado “da Estrela ao Castelo” entre as parroquias de Monteagudo e Sorrizo. Desenvolverase entre a Capela da Estrela, o Igrexario de Monteagudo, o Camiño da Area e o Castro de Castelo en Sorrizo. Este castro está en moi boas condicións de conservación e alí explicaranse as características destes poboados Prehistóricos, a Idade de Ferro e a súa implantación no territorio. Así, permitirá detectar as pegadas dos nosos antepasados desde a Prehistoria. A ruta será guiada pola arqueóloga Puri Soto. O obxectivo destas rutas é poñer en valor os recursos singulares dos que dispón Arteixo, desestacionalizar o turismo e divulgar o coñecemento científico para todos os públicos ao mesmo tempo que se goza do tempo de lecer. Inscricións Departamento de Turismo e Normalización Lingüística Teléfono 981 659 177


p.10 | actualidad

diariodearteixo.com | octubre-noviembre de 2018

Endometriose: unha enfermidade oculta polos mitos sobre o ciclo menstrual

Redacción | Arteixo A endometriose é unha patoloxía na que o endometrio, o tecido que cobre o interior do útero, crece fóra da cavidade uterina, adheríndose a outras zonas do corpo. Trátase dunha patoloxía benigna (non canceríxena), crónica, inflamatoria, estróxeno-dependente e de orixe descoñecida. Explicado de forma simplificada, o ciclo menstrual feminino depende de distintas hormonas sexuais. Entre elas, o estróxeno e a proxesterona. O estróxeno é o encargado de estimular a for-

mación do tecido endometrial para albergar o óvulo fecundado. No caso de que non haxa fecundación por espermatozoides, o nivel de proxesterona diminúe, provocando a desintegración do endometrio que será expulsado co sangrado vaxinal.

noutras zonas como a pleura, as meninxes, os pulmóns ou mesmo o cerebro. A sintomatoloxía coa que cursa esta patoloxía é: fortes dores de regra; dor crónica pélvica; dor coas relación sexuais; dor e dificultade ao ouriñar ou defecar e infertilidade.

Este tecido endometrial, ao desintegrarse durante o ciclo menstrual, é expulsado co sangrado vaxinal. Nembargantes, na endometriose, pode insertarse, principalmente, na zona pélvica: ovarios, xenitais internos, intestino, vexiga,… Poden aparecer, de forma excepcional, adherencias

Estímase que esta doenza afecta ao 10% das mulleres en idade fértil. Isto tradúcese en que, en Galicia, son arredor de 60.000 as mulleres afectadas. A pesares de ser unha das patoloxías xinecolóxicas máis habituais, continúa a ser unha grande descoñecida. O motivo, como explica Cristina

Novoa da asociación querENDO, atópase “na cuestión de xénero e os mitos que hai arredor da regra”. Os tabúes e mitos arredor do ciclo menstrual perpetúanse dunha xeración a outra provocando a desinformación e a normalización de síntomas como a dor nas regras. Temas como a regra ou a sexualidade feminina son aínda tratados moi superficialmente, ou mesmo ignorados, tanto na educación formal como na sociedade en xeral. Para movilizar tanto á sociedade

como ás institucións, a asociación querENDO, fixo partícipes das súas reclamacións a diversos concellos galegos. No concello de Arteixo, as demandas das afectadas foron apoiadas mediante unha moción institucional. Así, o concello comprometeuse, entre outras accións, a sensibilizar sobre esta doenza a través de campañas informativas. A que achacades a invisibilidade da endometriose? En primeiro lugar, á cuestión de xénero. Ademais, os mitos que hai arredor da regra son enormes. Dende pequenas, fannos crer que a regra ten que doer, si ou si, e é mentira. O feito de que só afecte a mulleres e a existencia de destes mitos provoca que non se chegue a profundizar na enfermidade. Cando vas a consultas médicas por sufrir regras moi dolorosas, o que che recetan é un analxésico, calor e manzanilla. Con iso, obviamente, as dores non remiten. Cando calquera muller acode ao médico, de forma continuada, con dor e non se atopa un resultado concluinte, os seus síntomas son asociados e tratados como problemas de ansiedade. Cal é a sintomatoloxía da endometriose? Os principais síntomas son as dores de regra moi fortes; regras abundantes; dores ó defecar e ouriñar ou as dores nas relacións sexuais. Hai mulleres asintomáticas que non se decatan ata que queren quedarse embarazadas, pois un 50% das mulleres con endometriose teñen problemas de fertilidade. Por que hai un retraso tan grande na diagnose? Temos que ir petando en moitas portas porque non fan caso da nosa dor ou a infravaloran. A media para conseguir un diagnóstico é de 8 anos. Hai sintomatoloxía clara como a forte dor nas regras ou a dor nas relacións sexuais que poden facer presumir que hai unha endometriose. Con probas como unha resonancia ou ecografías transvaxinais xa poderían ver se hai afectación. O Dr. Carmona, eminencia no tratamento da en-

Avenida de Nostián s/n. Polígono La Artística, nave 19E. (Meicende) 15008 A Coruña. T 981 20 17 22 www.legumbresgarcia.com


actualidad | p.11

diariodearteixo.com | octubre-noviembre de 2018

dometriose, di que, moitos dos diagnósticos da endometriose se farían só escoitando á muller. O primordial é sentarse coa muller, facer unha escoita activa e as preguntas pertinentes para axudar á doente a identificar síntomas.

En Galicia, a endometriose afecta a arredor de 60.000 mulleres, das que un 15% ten afectacións graves

Durante o tempo sen diagnose, a enfermidade vai empeorando… O ciclo non para e as adherencias van aumentando. Nese periodo sen diagnóstico, pode haber complicacións e ter que pasar polo quirófano. Cada vez se tende a ser máis conservador e facer intervencións mínimamente invasivas, mais, en ocasións, pode ser causa dunha histerectomía. Non se trata só de non poder ser nai, no caso de querelo, senón que te atopas cunha menopausia aos 20 ou 30 anos.

sospeita. A endometriose hai que vela, polo que o xinecólogo tamén ten que ter formación. No meu caso concreto, cunha ecografía, por parte de profesional especializado, viron o que aquí non viran en 20 ecografías. Hai moi bos profesionais na sanidade pública pero precisan formación. Na Facultade de Mediciña, estes temas trátanse igual dende hai moitos anos. Aínda así, confío moito nas novas xeracións. Tanto en formación como en perspectiva de xénero.

Os tratamentos conseguen mellorar a sintomatoloxía? Ao non saber a orixe, é o que se busca. O habitual é que pases por diferentes tratamentos ata atopar o que encaixe. Na medida do posible, conséguese mellorar os síntomas e ter unha mínima calidade de vida. Cada muller é un caso diferente. Dependendo de como metabolices os tratamentos, serán beneficiosos ou non. No caso das intervencións, nalgúns casos son a primeira opción mais noutros non se pode intervir pola localización das adherencias. Nunha operación de endometriose complicada pode haber afectación intestinal, urolóxica, dixestiva… Ademais, non hai o seguemento médico necesario. Nas unidades específicas faise un maior seguemento, tres consultas ao ano, pero están indicadas para mulleres con afectación grave. Mais, se non fai un tratamento precoz, todas as mulleres con endometriose acabarán con afectacións graves.

Varía a atención dependendo de se os profesionais son homes ou mulleres? Aínda que vai contra os meus principios dicir isto, realmente, atopámonos case máis empatía en homes que en mulleres. Aínda que nisto, obviamente, non se pode xeneralizar. Os profesionais homes non saben o que doe a regra e unha muller si pode valorar esa dor. Mais, unha cousa é dor e outra son molestias. Con ese tipo de comentarios, motivados por unha formación sen perspectiva de xénero, que normalizan ou cuestionan a dor, pensas se realmente non tes ningún tipo de tolerancia á dor.

Hai formación dos profesionais sanitarios en endometriose? Este é un dos asuntos polos que loitamos: que na atención primaria teñan formación en endometriose e deriven ao servizo de xinecoloxía cando exista algunha

Reclamades tamén unidades multidisciplinares… Sí, é algo polo que estamos loitando porque en Galicia non existen. No ano 2015, presentouse unha moción no Parlamento de Galicia pedindo, entre outras cousas, unidades multidisciplinares. Nesa data, aprobouse. Nembargantes, para a súa ratificación, en Febreiro deste ano, o PP votou en contra. A explicación foi que o que se pedira xa estaba feito. O que existen son unidades específicas, con dous xinecólogos/as, en Coruña, Ourense e Vigo.

Como debería ser esa unidade multidisciplinar? Sendo unha enfermidade que afecta ao eido dixestivo, urolóxico, psicolóxico… precisamos estar rodeadas dese círculo de profesionais. Ademais, evitaría as diferentes listas de espera nos distintos profesionais involucrados no tratamento. Un diagnóstico e tratamento precoz non só é beneficioso para a calidade de vida, senón tamén no eido económico para o sistema público. Canto máis se tarde, máis probas e atencións serán necesarias. Algunhas mulleres, para buscar algunha solución, optan por desplazarse a Madrid ou Barcelona onde hai unidades multidisciplinares. Mais, para iso, se non é centro de referencia, tes que empadronarte alí. O que pedimos, nestes casos, é que se derive ás afectadas a estes centros dende a sanidade galega. Como afecta no aspecto psicolóxico? Afecta en todos os ámbitos: persoal, profesional, na parella, familia… Na parella, eles ou elas, sufren contigo porque te ven mal. Non é unha relación do que se presupón ideal: continuas visitas médicas, urxencias, medicacións moi potentes… A familia sofre esa preocupación e no entorno social, non podes planificar nada. Veste totalmente limitada. E, por riba, o que máis mortifica é a dor crónica coa que convives todos os días. Para a que é necesaria, ademais dos tratamentos hormonais, analxesia que pode chegar ata a morfina. Un dos temas importantes son as relacións sexuais. A dor que se sofre, dependendo de onde estean as adherencias, pode ser durante e despois. Se hai un quiste no saco de Douglas, as penetra-

cións serán moi dolorosas porque se vai contra unha inflamación. Se a isto, lle sumas o tema da fertilidade, coas expectativas de futuro e as “bombas” hormonais, vaise enchendo o vaso ata que reventas e pides axuda para reconducir a situación e aprender a convivir coa enfermidade. A pesares desta situación, aínda nos atopamos con mulleres que directamente non o din á familia e ó entorno polos tabúes que hai sobre a regra, a sexualidade ou a culpabilidade que se lles atribúe por non poder ser nais. Como está a situación no eido laboral? Non está recollida como enfermidade que poida causar discapacidade. O absentismo laboral é moi grande polos episodios de dor e as baixas acábanse. Cando chegas ao INSS, non tes opcións. A min chegaron a dicirme que a dor non era obxectiva nin obxectivable en caso de baixa. As empresas tamén se cansan e entón atopaste incapacitada no eido laboral. Neste senso, estamos intentando colaborar coas empresas, para informar sobre a endometriose e buscar un diagnóstico precoz mediante as revisións médicas. Simplemente facendo as preguntas que poidan indicar se hai unha endometriose. A enfermidade vívese con moita incertidume? Hai 12 anos, dixéronme que tiña un quiste que non era nada. Agora xa teño o diagnóstico mais, podería ter tratamento hai anos e plantexarme moitas cousas. Agora, con 30 anos, se queres ser nai, tes que apurar porque con 40, xa non tes acceso a programas de fertilidade a través do sistema público. Durante a enfermidade hai que tomar moitas decisións. As operacións cirúrxicas, en ocasións, teñen pros en contras. Hai mulleres que teñen que decidir se se operan ou non, poñendo na balanza unha posible melloría da endometriose e poder saír do quirófano cunha colostomía para toda a vida.

Pode mellorar a endometriose ou non e pode haber múltiples cirurxías pola aparición de novas adherencias. Son decisións das que depende a túa vida. No caso de querer ser nai, que recursos tedes? Polo sistema público, non existe ningún tipo de protocolo de derivación rápida. Isto supón unha lista de espera duns oito meses. Durante este tempo, podes ter que someterte a unha histerectomía ou quitar un ovario. Ademais, a nosa capacidade e calidade ovárica é mala e empeora co avance da enfermidade. Tampouco podemos facer conxelación de óvulos pola pública e a donación de óvulos, aínda que se supón que a hai, non está por ningún lado.

A forte dor nas regras ou a dor nas relacións sexuais poden facer presumir que hai unha endometriose Cal é o papel da asociación? Cando se chega é por desesperación. Só co primeiro contacto coa asociación, respiras con alivio porque infravalorando a túa dor, fante sentir culpable e daste de conta que non é así. Ves que non estás sola, que hai motas mulleres que están na mesma situación e senteste arroupada. Cando saes da consulta co diagnóstico de endometriose, ninguén che explica nada e a asociación é ese espazo para compartir experiencias e información. Non só sobre a enfermidade, senón tamén sobre os distintos profesionais que nos poden atender. E, por suposto, a asociación tamén é para loitar porque individualmente non conseguiriamos nada.


p.12 | infancia

diariodearteixo.com | octubre-noviembre de 2018

La práctica musical provoca el desarrollo de otras habilidades

Redacción | Arteixo En el artículo del mes pasado, “La actividad musical puede cambiar la estructura de tu cerebro,” hablamos de algunos hallazgos de la ciencia sobre cambios inducidos por la prác-

tica musical en distintas partes del cerebro, como por ejemplo: cambios estructurales tanto en la materia blanca como en el hipocampo o en la cápsula interna del cerebro, un aumento de volumen de la materia gris, del cerebelo y del cuerpo callo-

Rubén L. Someso Músico, compositor y experto en pedagogías musicales Director del espacio:

Espacio de música especializado en las pedagogías más avanzadas con respecto a la enseñanza de la música donde los padres acompañan el proceso de aprendizaje de sus hijos. Las metodologías utilizadas en MUSICAVIVENCIAL han sido especialmente desarrolladas para el aprendizaje de la música en niños desde los 0 años de edad, basándose en el juego y en los procesos de aprendizaje de la lengua materna. Contacto en: www.musicavivencial.net o Telf. 669442121.

so, así como un menor grado de asimetría entre las cortezas motoras izquierda y derecha. La pregunta que nos hacemos ahora es ¿ésta reorganización estructural observada en los cerebros de los individuos que realizan una práctica musical,

podría conducirles a desarrollar otras habilidades cognitivas? La respuesta que nos dan algunas investigaciones llevadas a cabo tanto en la infancia como en los adultos parece ser afirmativa. Nos centraremos aquí en el plano de las habilidades visuales y verbales. La atención dividida es la capacidad que tiene nuestro cerebro para atender a diferentes estímulos o tareas al mismo tiempo, y así, dar respuesta a las múltiples demandas del ambiente. Esto nos permite procesar diferentes fuentes de información y ejecutar con éxito más de una tarea a la vez. Algunos investigadores1 señalan una mayor atención visual dividida en los individuos músicos que en los no músicos, habilidad que estaría vinculada principalmente a las características de la práctica musical de conjunto. Otros estudios sugieren que el entrenamiento bimanual (como el realizado en la práctica musical) facilita un proceso inusual de mielinización extra que produce más conexiones neuronales equilibradas entre ambos hemisferios. Este hecho2-3 se

traduce en una capacidad de la atención espacial más equilibrada, así como una capacidad visomotora mejorada, que implica el ejercicio de movimientos controlados y deliberados que requieren de mucha precisión. En otros casos4-5 se sugiere una memoria visual más desarrollada, así como un procesamiento visual de los detalles mejorado debido a los cambios que la práctica musical produce en la zona frontoparietal del cerebro. Algunos estudios a largo plazo6-7-8 que realizaron tests a los individuos antes y después de comenzar la práctica musical demuestran el desarrollo de habilidades espaciales aumentadas en los niños. También sugieren que la mejora estructural y funcional en las áreas del cerebro se relacionan con la edad de inicio de la formación musical así como con el número de años en que se mantiene la actividad, y la intensidad de la misma. En cuanto a la habilidad verbal, algunos resultados9 muestran que los niños que realizan una práctica musical demuestran una mayor memoria verbal que aquellos que no la realizan.

Algunos estudios a largo plazo que realizaron tests a los individuos antes y después de comenzar la práctica musical demuestran el desarrollo de habilidades espaciales aumentadas en los niños

Fuentes: 1. Rodrigues A, Guerra L, Loureiro M. Visual attention in musicians and non-musicians: a comparative study; CIM07. Proceedings of the 3rd International Conference on Interdisciplinary Musicology; 2007 Aug 15-19; Tallinn, Estonia. Available from: URL: http://www-gewi.uni-graz.at /cim07/index2.htm . 2. Patston L, Corballis M, Hogg S, Tippett L. The neglect of musicians. Line bisection reveals an opposite bias. Psychol Sci. 2006;17:1029–1031. 3. Patston L, Hogg S, Tippett L. Attention in musicians is more bilateral than in non-musicians. Laterality. 2007;12:262–272. 4. Jakobson L, Lewycky S, Kilgour A, Stoesz B. Memory for verbal and visual material in highly trained musicians. Music Percept. 2008;26:41–55. 5. Stoesz B, Jakobson L, Kilgour A, Lewycky S. Local processing advantage in musicians: evidence from disembedding and constructional tasks. Music Percept. 2007;25:153–165. 6. Costa-Giomi E. The effects of three years of piano instruction on children’s cognitive development. J Res Music Educ. 1999;47:198–212. 7. Bilhartz T, Bruhn R, Olson J. The effect of early music training on child cognitive development. J Applied Dev Psychol. 1999;20:615–636. 8. Rauscher F, Zupan M. Classroom keyboard instruction improves kindergarten children’s spatialtemporal performance: a field experiment. Early Childhood Res Q. 2000;15:215–228. 9. Chan AS, Kwok I. Hong Kong List Learning Test. Hong Kong, China: The Chinese University of Hong Kong, Department of Psychology; 1999. Otras fuentes: 1. Carolina Rodrigues A, Alves Loureiro M, Caramelli P. Musical training, neuroplasticity and cognition. Dement Neuropsychol. 2010 Oct-Dec; 4(4): 277–286. 2. Lieff j. Music Training and Neuroplasticity. http://jonlieffmd.com/blog/music-training-and-neuroplasticity 3. Kumar Sanju, H. Neuroplastic changes in musician’s brain: a review 5. Paulnack K. Music Saves Lives. Southwestern Musician | April 2013: 22-28 5. Mandolesi L, Gelfo F, Serra L, Montuori S, Polverino A, Curcio G, Sorrentino G. Environmental Factors Promoting Neural Plasticity: Insights from Animal and Human Studies. Neural Plast. 2017; 2017: 7219461. 6. Guillén J.C. La música una necesidad cerebral. Bolg: Escuela con cerebro https://escuelaconcerebro.wordpress. com/2015/07/06/la-musica-una-necesidad-cerebral/

Sus anuncios con más visibilidad: publicidad@enpaginaimpar.es


diariodearteixo.com | octubre-noviembre de 2018

publirreportaje | p.13


p.14 | empresas

Redacción | Arteixo

diariodearteixo.com | octubre-noviembre de 2018

Vender en la actualidad

Debemos, por tanto, trazar un plan de marketing digital, siguiendo las siguientes etapas:

E-commerce, millenials, influencers, Web, son palabras de lengua inglesa que se cuelan en nuestras conversaciones diarias, en los blogs y redes sociales que habitualmente leemos con nuestro ordenador, Tablet o Smartphone. Un continuo uso de extranjerismos que hacen patente que vivimos en la era tecnológica, en plena transformación digital.

En primer lugar, debemos definir los objetivos a alcanzar, así como, ordenarlos en función de su importancia y plazo de consecución. En segundo lugar, analizar el mercado y nuestra empresa. Es importante recoger información para ser consciente de las nuevas tendencias y cambios del mercado. En este nuevo entorno digital las empresas se dividen entre rápidas y lentas al cambio, no entre pequeñas o grandes.

Surge el ecosistema de internet, y allí, formando una comunidad virtual, aparece también el mercado ¿y es acaso un mercado diferente inserto en una comunidad distinta? La respuesta es no. No hay nada ajeno a nosotros. El mundo virtual es una ampliación de nuestra propia realidad física.

En tercer lugar, definir nuestro producto y nuestra oferta de valor. Se trata de establecer estrategias para hacer más atractivo nuestro producto, precio, calidad, ofertas y distribución.

En este ecosistema de internet se encuentra un mercado virtual cada día más grande en el que clientes y empresas encuentran grandes beneficios. Por el lado de la oferta, surge un nuevo entorno competitivo sin barreras y sin horarios, y por el lado de la demanda, los clientes encuentran ahorro de tiempo, comodidad, ofertas… En este contexto podemos diferenciar tres grandes grupos de vendedores: aquellos innovadores que invierten tiempo y dinero en posicionar bien a su empresa en este nuevo entorno competitivo. Otros a los que les abruma el ecosistema de internet, que no tienen tiempo y que descartan las redes sociales bien porque nos las entienden, bien porque no les gustan y el último grupo, que se sube al carro de cualquier innovación tecnoló-

En cuarto lugar, definir y analizar nuestra competencia, es decir, que tipo de empresa satisface las mismas necesidades que nosotros a nuestro mismo público objetivo.

gica, que está presente en todas las redes sociales y genera mucho contenido diario al azar, sin trazar una estrategia previa.

diferencia, ya que invertir tiempo y dinero sin trazar un plan previo es siempre contraproducente.

El primer grupo de vendedores que está perfectamente actualizado y sigue un plan en redes, este es al que debe aspirar cualquier empresa que no quiera desaparecer. Entre el segundo y el tercer grupo apenas existe

No basta con estar presente en la red. Es necesario disponer de todos los conocimientos, herramientas y técnicas para que nuestra presencia en el entorno virtual y las estrategias de marketing online que realicemos

sean realmente efectivas y se conviertan en un verdadero valor para la empresa. La estrategia de marketing online no debe basarse en estar presente en todas las redes sociales y generar contenido. Esta presencia y el contenido debe responder a una estrategia o plan, meditada y orientada a alcanzar nuestras metas.

Gestión y promoción empresarial. Asesoramiento y publicidad. Creación y diseño web.

www.conectadev.com

En quinto lugar, definir nuestro público objetivo, es decir, cual sería nuestro comprador ideal. Posteriormente nos acercaremos a él, a través de sus influenciadores o influencers. Por último, debemos definir también en nuestro plan de marketing digital tanto su plazo de realización como su presupuesto. Aplicando adecuadamente las estrategias de marketing digital sin duda nuestra presencia y buena reputación online traerán consigo altos beneficios a nuestra empresa.


diariodearteixo.com | octubre-noviembre de 2018

publicidad | p.15

Ya somos 5.000 personas en Facebook y por eso os decimos...

R G A C 0 I 0 A S 0 . 5

Para todos y cada uno de vosotros que nos seguís en Facebook Y para tí, que aun no nos sigues, No te pierdas ninguna de nuestras noticias...

¡SÍGUENOS Y SE EL PRIMERO EN ENTERARTE! Gracias por confiar en

, tu diario


p.16 | vecinos

Publicación mensual gratuita de información general local Octubre-Noviembre 2018 Nº 75 | año 7

As mulleres de Pastoriza homenaxean a unha figura de referencia: Doña Josefina Teijeiro

Redacción | Arteixo Corrían os anos 50 cando Doña Josefina chegou á escola unitaria de Pastoriza. Durante dúas décadas foron máis de 200 as alumnas que tiveron como referente a Doña Josefina. Todas esas nenas, agora mulleres, decidiron celebrar unha cea para rendirlle un sentido e merecido homenaxe. Como explica Carmen Vázquez, unha daquelas alumnas, “a cea foi unha maneira de compartir, volver atoparnos e festexar”. Non só houbo parte lúdica, senón tamén, como di “reivindicativa”. “Estaba pendente homenaxeala polo traballo descomunal que fixo en Pastoriza”. Doña Josefina, como di Carmen, non era só unha mestra. Era “unha muller vanguardista” e levou a educación cunha metodoloxía propia do século XXI. As aulas quedábanse pequenas para todo o coñecemento que Doña Josefina lles quería transmitir. Por iso, as nenas coa súa mestra, saían de excursión para descubrir todo o que as rodeaba. Cada persoa ten as súas habilidades e Doña Josefina, din, era quen de sacar o mellor de cada unha delas. Ademais de insertar na súa personalidade o afán por coñecer. O respeto que cada nena lle tiña a aquela muller convertiuse en admiración co paso dos anos. Son moitas as historias e anécdotas que as súas alumnas gardan daqueles anos. Mais, quizais é a entrega daquela muller o que lembran con maior cariño. Doña Josefina sabía que para aprender, era necesario facelo co bandullo cheo. Así, levou, durante anos, un comedor escolar no que aquelas nenas non só se alimentaban senon que se nutrían. A roda de alimentos estaba moi presente na escola de Pastoriza. Moitas nais levaban ovos, carne ou patacas para manter aquel comedor que Doña Josefina sacaba adiante con grande entrega e coa axuda das cociñeiras María Corral e Aurelia Rabuñal. Madmoiselle Josefina ou Doña Josefina, como a recordan as súas pupilas, marcou a infancia daquelas nenas que agora reclaman unha rúa para recordala por sempre.


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.