10 N~ GIÉN ßIåP N‡I TI⁄NG TRONG LëCH S^ TH⁄ GIõI
QUˇC T⁄
Li™n X´. Chi’n tranh th’ giÌi th¯ II k’t thÛc, C´-hen vµ chÂng chuy”n Æ’n Lu©n ß´n. ô Æ„, h‰ x©y d˘ng thµnh c´ng mπng l≠Ìi gi∏n Æi÷p, chÒ y’u cung c†p tin t◊nh b∏o v“ h∂i qu©n Anh cho Li™n X´. Sau khi ph∏t hi÷n bµ tham gia hoπt ÆÈng gi∏n Æi÷p, Anh xˆ bµ 20 n®m tÔ. Nh≠ng 8 n®m sau, khi Anh vµ Li™n X´ trao ÆÊi gi∏n Æi÷p, C´-hen Æ≠Óc trao tr∂ cho Li™n x´. Bµ Æ’n M∏t-xc¨-va vµ Æ≠Óc Æ„n chµo nh≠ mÈt vfi anh hÔng.
£-li-za-bät Ben-li
Ben-li b≠Ìc ch©n vµo ngh“ t◊nh b∏o vÌi t©m nguy÷n ban Æ«u lµ phÙc vÙ cho Æ∂ng CÈng s∂n M¸, nh≠ng b∂n th©n bµ cÚng kh´ng h“ bi’t, Æ©y th˘c t’ lµ lµm vi÷c cho Æ∆c vÙ Li™n X´. Trong Chi’n tranh th’ giÌi th¯ II, Ben-li trÎ thµnh mÈt trong nh˜ng gi∏n Æi÷p thµnh c´ng nh†t cÒa Li™n X´ tπi M¸. MÈt thÍi gian sau, bµ vµo lµm vi÷c tπi mÈt c¨ quan tuy™n truy“n cÒa I-ta-li-a tπi Niu-yo„c vµ Æ∑ tÀn dÙng lÓi th’ ch¯c vÙ thu thÀp r†t nhi“u tin t◊nh b∏o qu©n s˘ cÒa MÛt-s´-li-ni. Nh≠ng sau nµy, s˘ vi÷c bπi lÈ, bµ Æ∑ l˘a ch‰n quy thuÀn CÙc Æi“u tra Li™n bang M¸ FBI. Danh s∏ch Æi÷p vi™n Li™n X´ do bµ khai ra l™n Æ’n h¨n 150 ng≠Íi,
50 tπp ch› V®n Ho∏ Qu©n S˘
trong Æ„ c„ nhi“u nh©n vi™n trong ch›nh phÒ M¸.
St™-pha-ni Giu-li-anna V´n H´-hen-l´
St™-pha-ni xu†t th©n tı mÈt gia Æ◊nh qu˝ tÈc ߯c Î Éo. Sau khi t◊nh c∂m vÓ chÂng rπn n¯t, St™-pha-ni mÈt m◊nh Æ’n Lu©n ß´n. Sæc Æãp vµ phong c∏ch cÒa c´ Æ∑ chinh phÙc giÌi th≠Óng l≠u Lu©n ß´n. Tı bÈ tr≠Îng nÈi c∏c Æ’n thµnh vi™n hoµng th†t, kh´ng bi’t bao ng≠Íi Æ∑ ph∂i qu˙ gËi tr≠Ìc sæc Æãp cÒa c´ vµ h«u nh≠ t†t c∂ Æ“u bfi c´ l´i käo vµo mπng l≠Ìi t◊nh b∏o phÙc vÙ cho H›t-le. V◊ th’ c´ cfln Æ≠Óc H›t-le g‰i lµ {C´ng chÛa St™-pha-ni}. Chi’n tranh th’ giÌi th¯ II bÔng nÊ, Anh vµ ߯c tuy™n chi’n, thu thÀp tin t◊nh b∏o ngµy cµng kh„ kh®n. C´ cÔng ng≠Íi t◊nh - bfi H›tle khai trı - Æ’n M¸. Tπi Æ©y, c´ Æ≠Óc ch›nh phÒ M¸ tuy”n dÙng vµ phÙ tr∏ch ph©n t›ch t©m l˝, t›nh c∏ch cÒa H›t-le.
Bri-ta TËt
Bri-ta TËt sinh ra trong mÈt gia Æ◊nh qu˝ tÈc Î ßan Mπch. N®m 1942, bµ Æ≠Óc g∂ cho mÈt thµnh vi™n hoµng th†t Thu˛ ßi”n. 10 n®m sau, ThÙy ßi”n vµ ßan Mπch x∂y ra chi’n tranh, Bri-ta TËt trÎ thµnh gi∏n Æi÷p tuy÷t vÍi nh†t cÒa ßan Mπch. Bµ Æ∑ chuy”n cho ßan Mπch nhi“u tin t◊nh b∏o qu©n s˘. Nh˜ng cuÈc Æi“u ÆÈng qu©n cÒa Thu˛ ßi”n Æ“u bfi ßan Mπch næm r‚ nh≠ lflng bµn tay. Bµ cfln
lÀp m≠u ∏m s∏t quËc v≠¨ng S∏c-l¨ VIII cÒa Thu˛ ßi”n, nh≠ng bfi ph∏t gi∏c. MÌi Æ«u bµ bfi xˆ thi™u sËng, sau ÆÊi thµnh {t≠Íng h◊nh} (Æ∆t ng≠Íi sËng vµo trong
t≠Íng rÂi x©y k›n b™n ngoµi). May mæn lµ cuËi cÔng bµ bfi xˆ trÙc xu†t. Bµ trÎ v“ sinh sËng nh˜ng n®m th∏ng cuËi ÆÍi tπi qu™ h≠¨ng ßan Mπch.
M™-li-ta No-Ût
Trong Chi’n tranh th’ giÌi th¯ II, M™-li-ta No-Ût lµm vi÷c Î bÈ phÀn chÒ chËt phÙ tr∏ch thi’t k’ bom nguy™n tˆ cÒa Anh, c„ c¨ hÈi ti’p xÛc vÌi nhi“u tµi li÷u nhπy c∂m. Tuy nhi™n, bµ lπi lµ ng≠Íi c„ Ưc tin vµo chÒ ngh‹a cÈng s∂n. Khuynh h≠Ìng t≠ t≠Îng cÒa bµ kh´ng g©y ra s˘ c∂nh gi∏c cÒa c¨ quan t◊nh b∏o Anh nh≠ng lπi Æ≠Óc Li™n X´ chÛ ˝ vµ tuy”n mÈ. Trong suËt h¨n 40 n®m cÒa thÍi k˙ chi’n tranh lπnh sau Æ„, No-Ût Æ∑ cung c†p cho Li™n X´ nhi“u tin t¯c t◊nh b∏o qu©n s˘ vµ k¸ thuÀt. ThÀp ni™n 60, th’ k˚ 20, bµ tıng bfi ph›a Anh Æi“u tra nh≠ng Æ∑ tho∏t hi”m. N®m 2005, bµ qua ÆÍi Î tuÊi 93 tπi Lu©n ß´n. − NGñC KHANH (Theo THòI BÉO TOÄN C¡U)