Top magazine 2016

TOP. M a ga z ine • 2 016

Future proof ondernemen Boomkwekerij Ebben Royal Brinkman Ter Laak Orchids Eosta

Denk_Magazine_Top_v11.indd 1

21-12-15 15:05

16 17 18 februari

2016

De trots van de Nederlandse tuinbouw Locatie: Evenementenhal Gorinchem

Met trots mag Tuinbouw Relatiedagen Gorinchem zich het grootste vakgerichte Nederlandse tuinbouwverzamelpunt noemen.

In drie dagen verwelkomen we meer dan 17.000 telers, kwekers en aanverwanten op onze beursvloer. Uit binnen- ĂŠn buitenland. Wilt u ook uw zakelijke grens verleggen?

Registreer nu uw e-tickets: evenementenhal.nl/tuinbouw-go

Nico Koomen, voorzitter Tuinbouw Ondernemersprijs

Future proof ondernemen Als we de verhalen van alle genomineerden en winnaars van dertig edities Tuinbouw Ondernemersprijs op een rij zetten, dan ontstaat er een bijzonder document van een krachtige sector, die overleeft dankzij innovatie. Vooruitgang, dankzij de energie van doorzetters. Mensen van vlees en bloed, wiens hart aan het groene vak verpand is.

Dertig jaar Tuinbouw Ondernemersprijs is een mijlpaal voor de Nederlandse Tuinbouw. Wij zijn bijzonder vereerd dat Hare Majesteit Koningin Máxima getuige was van de dertigste overhandiging van deze bijzondere prijs, die dit jaar in het teken stond van ‘Future proof’ ondernemen. Zij kon met eigen ogen het enthousiasme ervaren van nuchtere agrariërs die niet dagelijks complimenten ontvangen voor hun inspanningen. De lijst van genomineerden en winnaars van de prijs is lang en gevarieerd. Ieder jaar weer verdiept de jury zich in de aanmeldingen en moet daarbij moeilijke afwegingen maken. Bescheiden als veel ondernemers zijn worden zij vaak door anderen aangemeld. Gelukkig stellen zij zichzelf ook steeds vaker kandidaat. Daaruit merken wij dat ondernemers steeds meer trots durven zijn op hun bedrijf.

Die trend moedigen wij aan. De Nederlandse tuinbouw is een sector van wereldklasse.

Visie op toekomst In dertig jaar constateren wij ook de enorme vooruitgang die de sector heeft geboekt op gebied van kwaliteit, duurzaamheid en oog voor de samenleving om ons heen. Was de sector voorheen nog tamelijk op zichzelf gericht, de echte topondernemingen hebben een visie op de toekomst en slepen daarin anderen met zich mee. ‘Future proof’ ondernemen, dus. Dat maakt het voor ons ook zo enorm moeilijk om een winnaar uit te kiezen. Het is soms appels met peren vergelijken, zo breed en verschillend is het deelnemersveld. Toch hebben ze allen iets gemeen; bedrijven zijn al generaties lang diep geworteld in de tuinbouw en ondernemers zijn oprecht en gedreven om hun zaken goed te doen.

Kroon op werk Vanuit een behoefte om er achter te komen wat de topondernemers met elkaar verbindt hebben wij afgelopen jaar onderzoek laten doen door studenten van HAS Hogeschool Den Bosch. Zij interviewden een groot aantal genomineerden en winnaars en zochten naar gemeenschappelijke competenties. Met dit lijvige rapport hopen wij als bestuur weer nieuwe impulsen te geven aan de prijs, die eigenlijk geen prijs is, maar een kroon op jarenlang bijzonder ondernemerschap. Daarom nomineren wij onze winnaars ook voor de International Grower of the Year Awards. Natuurlijk hopen wij dat onze ondernemers in de toekomst ook in aanmerking komen voor de prestigieuze Koning Willem 1 Prijs. Gewoon, omdat de tuinbouw het verdient om trots te zijn.

De Tuinbouw Ondernemersprijs bestaat 30 jaar Een kroon op het werk van topondernemers

3

Denk_Magazine_Top_v11.indd 3

21-12-15 15:05

international communication & advertising in horticulture For the right advertisement in the right horticultural media Call Stefan Timmer or Rob van der Schoot at +31 (0)30 20 40 740

Helling 14 | 3523CC Utrecht | The Netherlands | T: +31 (0)30 20 40 740 | E: info@elbee.nl | W: www.elbee.nl

Untitled-1.indd 1

21-12-15 16:29

Inhoud

6 8 10 12 20 22

Winnaar Tuinbouw Ondernemersprijs 2016 Boomkwekerij Ebben ‘Wij zoeken naar contrasten tussen het zakelijke van gebouwen en grillige vormen van de natuur.’

Genomineerde Royal Brinkman verstevigt haar internationale positie ‘Dat wij op tijd zijn begonnen met digitalisering heeft ons sterker gemaakt.’

Genomineerde Ter Laak Orchids ‘We willen heel erg vooruitstrevend zijn, maar doen dat stapsgewijs.’

Genomineerde Eosta ‘Door eerlijk en transparant handelen helpen wij biologische boeren en tuinders bij verzilvering van hun inspanningen.’

Jan-Paul Rutten van Gulpener Bier ‘Ondernemen zoals wij dat doen heeft te maken met een gevoel, met zorg voor je omgeving en milieu.’

Ruud Huirne van Rabobank ‘Ondernemers met onderscheidende vaardigheden komen nu boven drijven.’

En verder Tuinbouw Topsector 17 • Florensis, winnaar 2015 19 • Risicomanagement 25

Colofon TOP magazine is een uitgave van Stichting Tuinbouw Ondernemersprijs ABC Westland 129, 2685 DB Poeldijk info@tuinbouwondernemersprijs.nl www.tuinbouwondernemersprijs.nl

Ontwerp en vormgeving

Oplage: 15.000

Uitgever en drukwerk

Bianca Dijkzeul

Fotografie Fotostudio Gerard-Jan Vlekke

Koninklijke BDU Grafi sch Bedrijf, Barneveld

Productiecoördinatie Marian Kester, DENK Communicatie Diana Duijvestijn, DENK Communicatie

Advertenties

Redactie

Copyright: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming vooraf worden overgenomen.

Pieternel van Velden, Krabbels Tekst en Beeld

Koninklijke BDU Grafi sch Bedrijf, Barneveld

5

Denk_Magazine_Top_v11.indd 5

21-12-15 15:06

Ebben zoekt naar contrasten met d Gebouwen zijn vaak ontworpen naar een vastomlijnd plan, maar de natuur is grillig en soms onvoorspelbaar. Die contrasten maken onze omgeving spannend en boeiend.

Toon Ebben kan daar helemaal in opgaan. Onder zijn leiding is Boomkwekerij Ebben uitgegroeid tot een toonaangevend en vooral innovatief bedrijf met aandacht voor de natuur.

“Als bomen te dicht op elkaar staan,

Meerstammige bomen

ontwikkeld in een breed en diep

verzwakken ze. Laat je er te lang een

Toon’s betovergrootvader begon als

sortiment, waarbij natuurlijk gevorm-

bamboestok naast staan, dan

hovenier in een kloostertuin met het

de meerstammige bomen een echte

worden ze slap. De kroon moet op

kweken van rozen en fruit. De familie

specialiteit zijn geworden. Plannen en

tijd worden uitgedund.” Toon Ebben

ontwikkelde vervolgens een eigen

vooruitdenken is daarbij enorm belang-

beent heen en weer langs de lange

sortiment, waarmee de tweede

rijk, omdat de bomen minimaal tien

boomstamtafel in de ontvangst-

generatie al een goede reputatie

jaar op de kwekerij staan voordat ze

ruimte. Hij legt graag verbanden

opbouwde in binnen- en buitenland.

hun weg naar de klant vinden.

tussen het ambachtelijke kwekersvak

Vandaag de dag is het bedrijf erg

Sommige bomen zijn zelfs meer dan

en de manier waarop hij zijn bedrijf

internationaal gericht. Boomkwekerij

honderd jaar oud. Het bedrijf kweekt

leidt. Hij is alweer de vierde generatie

Ebben levert beplantingen voor

bomen met een uniek karakter die

die de dagelijkse leiding heeft van

dierentuinen, kasteeltuinen, paleizen,

bijdragen aan biodiversiteit en de

het meer dan 150 jaar oude familie-

ziekenhuizen, scholen, gemeenten en

identiteit van woon-, werk- en

bedrijf in Cuijk, waar teelttechniek

begraafplaatsen, maar ook voor

leefomgeving.

en landschapsarchitectuur hand in

particuliere opdrachtgevers en

hand gaan. Toon’s vader was tuin-

architecten. Het bedrijf ondersteunt

Goed luisteren

architect, zijn moeder was bezig met

en adviseert vormgevers en tuin- en

De combinatie van kweken en kennis

de vormgeving binnenshuis.

landschapsarchitecten. De laatste

over landschapsarchitectuur maakt

De kinderen Ebben hebben de liefde

decennia heeft Ebben zich verder

het 450 hectare grote bedrijf uniek.

voor natuur en vormgeving van hen

In een zoektocht naar het juiste

meegekregen. Toon’s liefde ligt

sortiment werkt de boomkwekerij

vooral bij de zakelijke en ontwerptechnische kant van de onderneming. Eén van zijn broers leidt eigen tuincentra.

Waar we nu staan, dat hebben we samen bereikt.

Oordeel van de jury Boomkwekerij Ebben blinkt uit in de relaties die het bedrijf nationaal en internationaal onderhoudt en heeft veel aandacht voor communicatie op alle niveaus in de keten. De activiteiten zijn gericht op kennisoverdracht, openheid binnen en promotie van de sector. Bijzonder is de zorg voor de duurzaamheid van de leefomgeving en bodemverbetering.

De innovatie op gebied van ICT is vergevorderd, waardoor processen

nauw samen met een breed spectrum aan architecten. “Wij zoeken naar contrasten tussen het strakke, zakelijke van gebouwen en juist het

Internationaal Samenwerking Rol in de sector Duurzaam: planet Kennisontwikkeling

optimaal verlopen. Met de inspirerende bomen zoektool TreeEbb kunnen klanten alle bomensoorten en hun habitat vinden. Ebben is een van de weinige bedrijven die bomen verplant en opplant via GPS. Het bedrijf levert alle producten met Milieukeurlabel.

www.ebben.nl

6

Denk_Magazine_Top_v11.indd 6

21-12-15 15:06

Winnaar

et doelgroepen grillige en onvoorspelbare van de

met veel doelgroepen. Voorbeelden

natuur er omheen”, legt Toon uit.

daarvan zijn de boeken die het bedrijf

“Niet alleen een gebouw moet je

maakt om mensen te inspireren en

ontwerpen, maar ook de omgeving

met hen de liefde en schoonheid voor

waar het in staat.”

de natuur te delen. Ook ontwikkelde

Ons bedrijf heeft een lange geschiedenis, zo oud als onze bomen.’

het bedrijf de TreeEbb, een online tool

Zorg voor natuur

om de juiste beplanting bij locatie en

waardoor het lukt om snel te

Door de jaren is niet alleen het

klimaat te vinden. Bijzonder is het

schakelen. “We zijn diep geworteld”,

sortiment breder geworden, maar

Inspyrium, een groene, duurzame

legt Toon uit. “We hebben een lange

heeft zich binnen het bedrijf ook een

locatie met daktuinen op het bedrijfs-

geschiedenis, zo oud als onze bomen,

cultuursomslag voltrokken. De zorg

terrein, waarmee Ebben (toekomstige)

en zijn ook heel organisch gegroeid. Ik

voor de natuur, de biodiversiteit, is

professionals uit de groenbranche

heb vertrouwen in de toekomst.

volledig in de bedrijfsvoering op-

naar zich toe haalt. Er is ruimte voor

Natuurlijk bekijk ik het ondernemen

genomen. Het eindproduct zorgt al

het houden van evenementen,

met een zakelijke blik, maar het liefst

voor biodiversiteit, maar de weg

congressen, beurzen en workshops.

breng ik mensen in beweging”,

daarheen ook. Ebben maakt deel uit

“We zien het als een kans om mensen

glimlacht hij. Het winnen van de

van het Praktijknetwerk Duurzame

te inspireren met onze producten. Wij

Tuinbouw Ondernemersprijs vindt hij

Aanpak van ziektes en plagen. Tussen

staan open voor veel vormen van

een kroon op het werk van al zijn

de lange rijen bomen zijn bijvoorbeeld

samenwerking”, legt Toon uit. “De deur

medewerkers. “Waar we nu staan, dat

bloemenranden aangelegd waar

staat open. Sociale, maatschappelijke

hebben we samen bereikt.”

natuurlijke vijanden van ziekten en

projecten die verbindingen leggen,

plagen zich goed kunnen ontwikkelen.

vinden we belangrijk. Zo zijn we ook

Dat is niet alleen goed voor de bomen,

actief betrokken bij bijvoorbeeld

maar ook voor een gezonde leef-

boomplantdagen.”

omgeving in de regio. Het complete sortiment valt inmiddels onder

Diep wortelen

Milieukeur.

”Wat is er mooier dan de wisseling van seizoenen? Ik hou van die verandering

Inspireren

van kleuren.” Dat kleurenpallet ziet hij

Met zoveel kennis van ontwerpen in

ook binnen het bedrijf. De afstanden

huis zoekt Ebben naar verbindingen

tussen de medewerkers zijn klein,

7

Denk_Magazine_Top_v11.indd 7

21-12-15 15:06

Royal Brinkman mikt op een in De internationale markt groeit en local-for-local is de trend voor de komende decennia. Tel dat op bij snelle digitalisering en er ligt een grote uitdaging voor tuinbouw toeleveranciers. Bij Royal Brinkman is deze ontwikkeling goed opgepakt.

Samen een zorgvuldig gekozen strategie uitwerken, is een rol die Ton van Mil graag naar zich toe trekt.

De wereld verandert in snel tempo.

Perspectief

Toen Ton van Mil drie jaar geleden als

Brinkman is een familiebedrijf dat

algemeen directeur werd aangenomen

inmiddels 130 jaar bestaat. In die

bij Royal Brinkman bracht hij leven in

periode kende het bedrijf veel

de brouwerij. “Ik trof een mooie

successen, maar ook mindere tijden.

organisatie aan”, vertelt hij enigszins

In de periode 1991-2003 vond er een

maar er was meer nodig. “Er moest

gereserveerd. “Maar er was werk aan de

reorganisatie plaats. Sindsdien schrijft

weer ondernemerschap en een ‘ziel’ in

winkel. Ik zag zoveel kansen.” Van Mil

het bedrijf zwarte cijfers. De banken-

het bedrijf komen.” Hij besloot om drie

werkte samen met het directieteam

crisis en de daarop volgende crisis in

keer per jaar alle medewerkers bij te

aan een duidelijk plan om de ingezette

de glastuinbouw was een moeilijke

praten over het reilen en zeilen van

koers te herzien en te verstevigen.

periode voor veel toeleveranciers.

het bedrijf. Zaken, die voorheen niet

Een strategie, waarbij hij iedereen op

Royal Brinkman is deze periode sterk

bij iedereen bekend waren.

sleeptouw nam.

doorgekomen. Juist in een krimpende

Ook bracht hij structuur aan binnen

markt wist het bedrijf zelfs in Nederland

de organisatie. Het werkterrein van

de afgelopen jaren te groeien. Anno

Royal Brinkman is zeer breed.

2016 ziet Van Mil vele lichtpuntjes. “Wij

Het bedrijf levert bijvoorbeeld

zien nu ook in Nederland de activiteiten

30.000 verschillende producten, van

van de technische en mechanische

de kleinste onderdelen tot complete

afdeling weer toenemen. Het betekent

installaties, aangevuld met adviezen.

dat de telers weer wat lucht krijgen.”

Van Mil groepeerde alle activiteiten en

Wij zijn en blijven een kennisbedrijf

bracht ze terug tot de zeven thema’s

Zeven thema’s

teeltwisseling, gewasverzorging,

Op het moment dat Van Mil aantrad

gewasbescherming en desinfectie,

trof hij een sterke financiële basis aan,

verpakking en ontwerp, mechanisatie,

8

Denk_Magazine_Top_v11.indd 8

21-12-15 15:06

Genomineerd

n internationale positie technische projecten en service-

vertegenwoordiger die willekeurig

mee. Royal Brinkman is voor de helft

artikelen. Ieder thema correspondeert

bedrijven bezoekt. Nu komen we op

eigenaar van het Spaanse Agrobío,

met een eigen team van specialisten.

het moment dat er een vraag ligt, of

leverancier van biologische bestrijders

wanneer wij zien dat een ondernemer

en hommels voor bestuiving.

Online bestellen

interesse toont in bepaalde producten.

Met deze strategische zet heeft het

Sinds 2009 heeft Royal Brinkman een

Dat is efficiënt. We hebben ook veel

bedrijf eigen biologisch materiaal in

eigen webshop waar klanten snel en

meer inzicht in het totaalpakket dat

huis voor haar klanten.

eenvoudig bestellingen kunnen doen.

klanten bij ons afnemen.”

Dat was destijds nog een eenvoudige

Royal Brinkman neemt de rol van

tool, maar inmiddels is deze digitale

initiatiefnemer en intermediair op

dienstverlening professioneel en over-

zich. De accountmanagers signaleren

zichtelijk. “Dat wij op tijd zijn begonnen

de behoeftes van klanten en lossen

met digitalisering heeft ons sterker

een bepaalde vraag samen met

gemaakt. We hebben de ambitie om de

leveranciers op. Samen ontwikkelen

Bol.com of de Amazon.com van de

ze dus ook nieuwe producten en

tuinbouw te worden”, legt Van Mil uit.

systemen.

Dat wij op tijd zijn begonnen met digitalisering heeft ons sterker gemaakt

Toch is er een verschil. De diensten van het bedrijf zijn veel uitgebreider dan die

Internationale focus

van genoemde webshops. Zo kan een

De dienstverlening van Royal Brinkman

ondernemer offertes aanvragen, waarna

beperkt zich niet tot Nederland.

Goede sfeer

een accountmanager contact opneemt.

Het bedrijf heeft wereldwijd inmiddels

Vraag Ton van Mil waarvan zijn hart

Ook is aan vele producten, zoals

twaalf vestigingen, waar sinds kort

een stukje sneller gaat slaan, dan komt

levering van biologische bestrijders of

Mexico en Australië aan zijn toe-

hij terug op de nieuwe koers en de

technische installaties, advisering

gevoegd. Juist die focus op het buiten-

werksfeer binnen het bedrijf. “Er is hier

gekoppeld. ”Wij zijn en blijven een

land heeft er voor gezorgd dat het

veel veranderd, de stemming is goed.

kennisbedrijf. Digitaal met een ‘personal

bedrijf minder kwetsbaar is geworden.

De teams zijn erg gedreven en komen

touch”, zo noemt Van Mil dat.

Wereldwijd zijn er veel ontwikkelingen

met goede, toekomstgerichte ideeën.

in de tuinbouw, waaronder de

Het moet ook superleuk zijn om hier te

Innovatie aanzwengelen

local-for-local trend dat producten

werken en ik ben blij dat ik daar een

“We slaan dus een hele nieuwe

daar wordt geteeld waar consumenten

motiverende rol in mag spelen”, besluit

richting in. Het is niet meer de

zijn. Het bedrijf gaat met die beweging

hij met een glimlach van oor tot oor.

Oordeel van de jury Royal Brinkman is een goed geleide onderneming met focus op de internationale tuinbouw. Het sterke managementteam heeft met een strategische visie een duidelijke koers bepaald. Het bedrijf neemt initiatief tot innovaties. Samen met partijen in de sector komen zij tot duurzame oplossingen. Daar waar nodig zoekt het bedrijf naar raakvlakken en overeenkomsten om gezamenlijk problemen op te lossen. De ingezette e-commerce getuigt van visie

Marktgericht Internationaal Arbeid & Personeel Duurzaam: product Samenwerking

en verstevigt de internationale positie van het bedrijf.

www.royalbrinkman.com

9

Denk_Magazine_Top_v11.indd 9

21-12-15 15:06

Ter Laak Orchids innoveert stap v Glastuinbouw is een dynamische sector, waar heel veel uitdagingen liggen. Dat maakt het ondernemen plezierig, maar is tegelijkertijd topsport. Met beleid investeren in nieuwe technieken zonder je polsstok te ver te zetten, kenmerkt Richard en Eduard Ter Laak. Hun liefde voor Phalaenopsis gaat ver, tot Guatemala en terug.

“Pas als we voelen dat we het meeste onder controle hebben doen we een volgende stap. Wij zijn best vooruitstrevend om vooral onderscheidend te zijn, maar we blijven wel met twee

Continuïteit en kwaliteit zijn belangrijk voor ons

jaar te gaan had. “Onze ouders hebben ons altijd vrijgelaten in die keuze”, vertelt Richard, “maar voor ons was het vanzelfsprekend.” Zo bouwden zij een bedrijf op van 4,5 hectare

voeten op de grond staan.” De broers

in Wateringen, waarna ze in 2008

Eduard en Richard ter Laak zeggen

besloten om op een steenworp

het instemmend. Vanuit de glazen

water verwarmen. In deze koele kas

afstand nieuw te bouwen op

vergaderruimte hebben ze uitzicht op

gaan de luchtramen minder vaak

8 hectare. Aanvankelijk waren ze van

het verkeer dat via de N211 het

open en blijft er meer CO binnen.

plan om de oude locatie af te stoten,

Westland in en uit zoeft. Inmiddels ligt

Het levert een energiereductie van

maar na een periode van opkweek

de grootste nieuwbouw alweer vijf jaar

40% op, waarmee ze de meest

voor derden is dat uiteindelijk niet

achter hen, maar afgelopen jaar is er

duurzame Phalaenopsistelers ter

gebeurd.

nog wel een nieuwe stekruimte van

wereld willen worden. “En die kas

4.000 m2 gebouwd, de zogenaamde

werkt”, leggen ze uit. “We zijn tevreden

Flexibel naar afnemers

DaglichtKas. Daarvan is er pas één in

over de eerste resultaten.”

“We richten ons op een top-

2

assortiment in 12 cm potten, waarbij

Nederland. Het dek van deze kas, die in samenwerking met Wageningen

Familiebedrijf

continuïteit en kwaliteit voor ons

UR Glastuinbouw tot stand kwam,

Terwijl hun ouders een gemengd

belangrijk zijn”, legt Eduard uit.

heeft een bijzondere zaagtandvorm,

bedrijf hadden, van kweken tot

Dit assortiment komt tot stand door

doordat de noordkant een steilere

loonwerk, wisten de broers al heel

ontwikkeling van eigen rassen, maar

hellingshoek heeft dan de zuidkant.

vroeg dat ze het tuindersvak in wilden.

ook in goede samenwerking met

De zuidkant heeft twee fresnellenzen,

Ze zaten als het ware al in de start-

leveranciers van planten. Hiermee

waarmee je door meebewegende

blokken op het moment dat Eduard

kunnen ze flexibel inspelen op wensen

collectoren elektriciteit kan winnen en

van school kwam en Richard nog een

van hun klanten.

Oordeel van de jury Ter Laak Orchids is een modern en solide bedrijf met een goed doordachte strategie die het bedrijf in een internationale toppositie brengt. De jury looft de open opstelling naar alle partners waar het bedrijf mee samenwerkt. De stap om de Midden-Amerikaanse markt te betreden vraagt lef. Er is veel waardering voor de wijze waarop Ter Laak verbinding legt met de consument, onder andere door de rondleidingen en de eigen winkel. De kennis die het bedrijf hiermee

Duurzaam: planet Marktgericht Kennisontwikkeling Internationaal Arbeid & Personeel

verkrijgt wordt gebruikt om het sortiment aan te passen. Ter Laak is op weg om de meest duurzame Phalaenopsisteler van de wereld te worden met de nieuwe DaglichtKas.

www.orchidee.nl

10

Denk_Magazine_Top_v11.indd 10

21-12-15 15:06

Genomineerd

p voor stap Als één van de eerste bedrijven sloten

kas. “We gaan daar eindproducten

zijn. Het is een sport om steeds beter

ze zich aan bij telersvereniging

leveren voor de lokale markt en

te worden, mooiere producten te

Decorum, waarbij ze naar samen-

halfwas planten voor de omringende

leveren, nog betere kwaliteit te halen.

werking zoeken met gelijkgestemde

landen” legt Eduard uit, “De perfecte

We gaan om met levende producten,

collegatelers. De afnemers zijn vooral

locatie zoeken was nog niet zo

die je kunt ruiken, kunt voelen.”

groothandelsbedrijven en tuincentra

eenvoudig, maar uiteindelijk hebben

Richard en Eduard kijken elkaar aan.

door heel Europa, maar daar komen

we die gevonden. Het juiste klimaat

“Maar het allermooiste zijn de kleine

steeds vaker hoger segment super-

was de belangrijkste factor.” De broers

successen, die niet in geld zijn uit te

markten en bouwmarkten bij.

leveren naast kapitaal ook kennis en

drukken.” En direct gaan ze weer over

Naast het kweken van een goed

planten, de partners verzorgen de

tot de orde van de dag. Er staan

eindproduct ligt de nadruk op het

arbeid. Richard vliegt straks iedere

alweer nieuwe projecten op hen te

ontwikkelen van succesvolle rassen,

maand heen en weer om de start van

wachten, zoals proeven met energie-

onder andere door eigen veredeling.

dit bedrijf te begeleiden. “We willen

zuinige LED’s om de teelt verder te

In hun eigen winkel houdt Ter Laak

heel erg vooruitstrevend zijn, maar

optimaliseren.

een vinger aan de pols door goed te

doen steeds stappen waarbij we onze

luisteren wat consumenten belangrijk

risico’s kunnen overzien”, meent hij.

vinden. De dagelijkse leiding is er in handen van Mariëlle, de echtgenote

Plezier in ondernemen

van Eduard. Ook ontwikkelen ze een

De ogen van deze Westlandse

eigen webshop voor online verkoop.

ondernemers gaan glimmen als ze over het plezier in ondernemerschap

Internationalisering

praten. “Ondernemen is jezelf kunnen

We zijn tevreden over de eerste resultaten met de nieuwe DaglichtKas

Nieuw zijn de plannen voor een eigen locatie in Guatemala. Nadat zij verschillende landen en afzetgebieden hebben vergeleken, gevolgd door enkele overzeese expedities, lijkt de tijd rijp om in Midden-Amerika de vleugels uit te slaan.

Met twee vennoten bouwen zij een met rolcontainers uitgeruste plastic

11

Denk_Magazine_Top_v11.indd 11

21-12-15 15:06

Eosta brengt een transparante Duurzaamheid ontstaat niet zonder transparantie. Transparantie over voedselproductie van teler tot tafel, maar ook over alle kosten in de keten. De zelf ontwikkelde duurzaamheidsbloem vertelt je het verhaal van telers en hun producten. Zo wil Eosta’s Volkert Engelsman dat. De ultieme regisseur wil welvaart eerlijk verdelen.

Cellist, econoom, filosoof en vrijdenker,

Duurzaamheidsbloem

Europa. Het beeldmerk is een post-

Volkert Engelsman heeft veel kanten.

Engelsman noemt Eosta geen

zegel met daarop een afbeelding van

Hij leerde het commerciële vak bij het

handelshuis, maar een keten-

de duurzaamheidbloem.

Amerikaanse Cargill en handelde in

regisseur. Een rol die het bedrijf

Volkert wijst aan: “Ecologische

risicovolle derivaten, maar de tijdgeest

waar maakt. In vijfentwintig jaar

verantwoordelijkheid, uitgedrukt in

deed iets met hem. “Al Gore leerde me

groeide het bedrijf uit tot Europees

aarde, water, lucht en energie, sociale

de waarde van ecologie economisch

marktleider in de handel van

verantwoordelijkheid in vrijheid,

correct door te berekenen in de markt.

biologische producten. Het accent

gelijkheid en solidariteit.” Op elk

De Berlijnse muur viel. Mandela kwam

ligt op biologische en biologisch

product staat een portret van de teler.

vrij. Er hing iets in de lucht; de samen-

dynamische kasgroenten uit

Aan de hand van een uniek nummer

leving kreeg een nieuwe impuls, de

Nederland en fruit van het Zuidelijk

en de bloem kan iedere consument

economie ontdekte duurzaamheid.”

halfrond en uit de tropen.

het verhaal van de teler lezen, maar

Engelsman pauzeert en kijkt naar een

Tegenwoordig leveren zo’n duizend

ook zijn inzet om het milieu minder

denkbeeldige stip op de horizon.

grote en kleine boeren en tuinders

te belasten en zijn bijdrage aan

“Op de grens van licht en donker

aan Eosta. De producten van het

sociale verantwoordelijkheid.

ontstaat een regenboog”, vervolgt hij.

bedrijf liggen onder consumenten-

Dat werd Eosta, een verbastering van

merk Nature&More in natuurvoedings-

Gezonde bodem

‘Eos’, het Grieks woord voor dageraad.

winkels en supermarkten in heel

“De vraag naar biologisch groeit exponentieel”, constateert Engelsman. Daarmee lijkt de markt

Er hing iets in de lucht; de samenleving kreeg een nieuwe impuls

in te gaan tegen de uitspraken van Louise Fresco en Aalt Dijkhuizen van Wageningen Universiteit, die menen dat intensieve land- en tuinbouw juist tegemoet komt aan het

12

Denk_Magazine_Top_v11.indd 12

21-12-15 15:06

b

e

Genomineerd

beweging op gang nijpende voedselvraagstuk. “Je kunt

rekenen. Het levert aanvankelijk en op

producten afzetten. Er is een duidelijk

niet ongestraft doorgaan met

korte termijn misschien meer op,

tekort aan bepaalde producten en

intensieve landbouw bedrijven

maar per saldo kost het de samen-

rassen. Consumenten hebben voor-

zonder natuurlijke bronnen zoals

leving meer en zijn we onhandig

keur voor groenten van grond-

onze bodem uit te putten.”

bezig. Alleen kunstmest is al

gebonden kasteelt. Met name onze

Als kroon op het 25-jarige jubileum

verantwoordelijk voor achttien

oosterburen zijn een beetje klaar met

organiseerde Eosta afgelopen zomer

procent van de mondiale broeikas-

‘Ackerlose Landwirtschaft’. Dat is niet

samen met Vips zoals Julia Roberts,

gasuitstoot. Waarom zou de

een kleine economisch elitaire groep

Desmond Tutu Prins Charles, en veel

belastingbetaler in plaats van de

die het kan betalen.”

organisaties, waaronder de FAO, het

vervuiler moeten opdraaien voor de

Er is een beweging op gang gekomen

congres ‘Save our Soils’. Dit was een

kosten van klimaatopwarming? Het

van mensen die bereid zijn om meer

aftrap van een beweging om mensen

wordt tijd om onze winstdefinitie te

voor hun eten te betalen vanuit een

meer bewust te maken van de

herzien.” Met transparant handelen

gezondheids-, ecologisch- en

uitputting van de bodem door

maakt het bedrijf niet alleen de

solidariteitsprincipe. Die markt groeit

intensieve landbouw. “Biologische

maatschappelijke-, maar ook de

harder dan wij nu aankunnen.”

landbouw kan de biodiversiteit weer

afhandelingskosten in de keten

terug brengen”, meent Volkert. Door

zichtbaar. Telers die zich met het

Samen

eerlijk en transparant handelen helpt

bedrijf verbinden weten dus precies

Toen Engelsman vijfentwintig jaar

Eosta biologische boeren en tuinders

welke marge het maakt op hun

geleden in een visioen voor zich zag

bij de verzilvering van hun eco-

producten. Daarmee maakt Eosta zich

hoe hij fair trade commercieel kon

logische inspanningen, zodat hun

uniek als handelshuis.

maken had hij er nog geen idee van hoe dit zou uitpakken. Samen met

manier van telen loont.

Groeiende markt

investeerders, vrienden en gelijk-

Transparantie kosten

Het bedrijf mikt op langjarige

gestemden groeide Eosta uit tot een

Eosta heeft door de jaren een snelle

verbindingen met boeren en tuinders.

belangrijke speler en trok veel Ngo’s in

groei doorgemaakt en maakt winst

Het dochterbedrijf Soil&More helpt

de slipstream mee. “Het doet goed te

door maatschappelijke kosten

hen bij de overstap van gangbaar naar

zien hoe collega’s en partners binnen

meetbaar te maken en ze te

biologisch. Engelsman roept

en buiten de onderneming Eosta als

communiceren. Winst ziet Engelsman

Nederlandse telers op om over te

hun eigen co-creatie zien. Vat het

ook in natuurbehoud. “Ik zie dat we

schakelen op biologische teelt.

samen als ‘Ubuntu’, ‘ik ben omdat

met intensieve landbouw verkeerd

“We kunnen veel meer biologische

wij zijn’.”

Oordeel van de jury Eosta levert een niche, namelijk een breed assortiment biologische producten en geeft daarmee invulling aan duurzaamheid op internationaal gebied. Het bedrijf zwengelt samen met vele organisaties maatschappelijke discussies aan en geeft daarmee duurzaamheid in de tuinbouw vorm. Lovenswaardig is de voortrekkersrol om zowel telers enthousiast te maken voor de biologische teelt en consumenten voor biologische producten. De jury heeft waardering voor de drive om via dochterbedrijf Soil&More telers die gangbare producten telen, mee te nemen in de ontwikkeling naar duurzaam ondernemen, zodat deze vorm van telen in omvang toeneemt.

Internationaal Marktgericht Biologisch Duurzaam: people Duurzaam: planet www.eosta.com www.natureandmore.com

13

Denk_Magazine_Top_v11.indd 13

21-12-15 15:06

Alfa Accountants en Adviseurs feliciteert

Ter Laak Orchids met hun nominatie voor de Tuinbouw Ondernemersprijs 2016.

Alfa Naaldwijk Tiendweg 6 2671 SB Naaldwijk

088 2532450 naaldwijk@alfa.nl

Denk_Magazine_Top_v11.indd 14

21-12-15 15:06

Sinds 1972 het Origineel

GENOMINEERDEN VAN DE TUINBOUW ONDERNEMERSPRIJS,

VAN HARTE!

Meer dan 100 modellen

STEK- en ZAAITRAYS Voor iedere teelt de juiste tray!

NL001

HerkuPlast International Holland T : +31 (0)76 5017402 F : +31 (0)76 5036645 E : export@herkuplast.com

HerkuPak

®

Dunne trays in deense- en euromaat.

QuickPot

®

Meermalige, zeer dikke trays voor opkweek van groente, vaste planten, sierteelt, bomen en struiken.

Vraag om gratis monsters en de catalogus 2016!

www.herkuplast.com

Het label ‘Amore Mio’ staat voor de liefde en de passie waarmee deze Phalaenopsis wordt opgekweekt. Het team van Van der Hoorn Orchideeën zorgt met hart en ziel voor mooie, langbloeiende planten, die mensen blij en vrolijk maken! Hiernaast kunnen wij met trots zeggen, dat wij de eerste kas zonder gas hebben. Er is geen aardgas nodig om onze kas te verwarmen, wij gebruiken hiervoor de energie van de zon. U koopt bij ons een bijzondere Phalaenopsis Multiflora, die zonder meerkosten, milieubewust is geteeld.

Ontdek ons kleurrijke en brede assortiment!

www.iperen.com

Denk_Magazine_Top_v11.indd 15

design•primalabel.nl

Van der Hoorn Orchideeën

Van Der Hoorn Orchideeën B.V. Adres: Paradijsweg 49 • 2461 TL Ter Aar Verkoop T +31(0)6-552 466 64 verkoop@vdhoornorchideeen.nl www.vdhoornorchideeen.nl

21-12-15 15:06

16

Denk_Magazine_Top_v11.indd 16

21-12-15 15:06

Tuinbouw Topsector De Nederlandse tuinbouwsector behoort internationaal tot de wereldtop.

Of het nu gaat om ondernemerschap, innovatiekracht, kennisniveau of vakmanschap. Bedrijfsleven, kennisinstellingen en onderwijs zetten zich samen met de overheid in zodat deze topsector tot de wereldtop blijft behoren.

Nederland en Europa zijn de belangrijkste afzetmarkten voor tuinbouwproducten en uitgangsmaterialen uit Nederland. De afzet in deze thuismarkt stabiliseert. Nederland richt zich voor de groei in toenemende mate op de wereldmarkt. De ondernemers drijven daarnaast handel met Amerika, Azië en Afrika. Daar liggen de grootste groeimarkten.

Tuinbouw opper-

Nederland is grootste

vlakte 96.590 hectare

exporteur van snij-

en 14.220 bedrijven

bloemen ter wereld

Aandeel tuinbouw in

Nederland is grootste

totaal agrarische

exporteur van zaden

productiewaarde 40%

en uitgangsmateriaal: € 2.2 miljard

Bruto productie-

Werkgelegenheid

waarde totale sector

productiebedrijven

2015 € 10,2 miljard

54.000; tuinbouw

(excl. handel, toelevering)

totaal 400.000

Nederland is na Spanje

6 bedrijven in tuinbouw

grootste exporteur

staan in top 30

van verse groenten

Nederlandse bedrijven

en fruit ter wereld

met hoogste R&D

Bron: LEI, CBS, Topsector TU, GroentenFruit Huis en Royal FloraHolland 17

Denk_Magazine_Top_v11.indd 17

21-12-15 15:06

Ondernemen is het kennen van de risico’s om daarna de juiste afwegingen te maken

Leveringszekerheid van het product is voor iedere teler belangrijk.

Als agrarisch verzekeraar zijn wij nauw betrokken bij risico’s en vraagstukken in deze sector. Wij helpen u graag met onze kennis vanuit schade, netwerken en oplossingen om uw bedrijf ‘in bedrijf’ te houden.

Denk_Magazine_Top_v11.indd 18

21-12-15 15:06

Florensis, winnaar 2015

Voel je verbonden met elkaar Een lekke band buiten de Keukenhof, een week lang niet kunnen werken, coördinatie van de gebaksstroom en veel aandacht van pers, vakgenoten en mensen buiten de branche.

Ondanks zorgvuldige voorbereiding raakte COO Leo Hoogendoorn toch even in een roes, nadat Florensis de Tuinbouw Ondernemersprijs 2015 won. Vijf vragen aan hem.

Hoe beleefden jullie de aanloop

na de bijeenkomst langs de kant van

Heeft het winnen van de Tuinbouw

naar de nominatie?

de weg met een lekke band. Die

Ondernemersprijs iets veranderd?

“Wij zijn eigenlijk een bescheiden

enorme bokaal moesten we veilig

“Wij zijn niet veranderd. Nou ja,

bedrijf dat meestal onder de radar

stellen in een benzinestation. Door alle

misschien toch wel iets. Je kunt met

blijft. ‘Doe maar gewoon’, is ons credo.

opmerkingen van voorbijgangers

nét iets rechtere rug je werk doen.

In een behoefte aan erkenning

begon het pas echt tot ons door te

We merken wel dat er op een andere

hebben wij onszelf toch kandidaat

dringen. De volgende morgen hebben

manier naar ons wordt gekeken. We

gesteld. We hebben veel tijd besteed

we het gevierd met het personeel.

worden serieuzer genomen. Dat blijkt

aan de voorbereiding. Dat was best

We stuurden het bericht naar onze

bijvoorbeeld ook doordat we nu zijn

een confronterende maar ook een

vestigingen over de hele wereld.

genomineerd voor The International

uiterst nuttige exercitie, want de jury

Daarna kwam een stroom van

Grower of the Year. Bijzonder.”

licht het bedrijf volledig door.”

felicitaties op gang, van bedrijven

Hoe groot was de verrassing?

binnen de sector, maar zeker ook

Wat willen jullie de nieuwe

van buiten. Plots val je op.

winnaar meegeven?

“Heel groot, want het deelnemersveld

“Wees trots. Vier dit momentum met je

was sterk. Het is al een enorme

Wat betekent deze prijs voor jullie?

medewerkers en laten zij zich ook trots

prestatie om één van de vier

“Hoewel we heus wel weten dat we

voelen. Voel de verbondenheid met je

genomineerden te zijn. Wij waren zo

ons werk met passie doen is zo’n prijs

hele team en probeer zo je prestaties

verrast met de overwinning. Stonden

een echte erkenning. Het is een

te verbeteren. Het winnen van deze

Herman Hamer, mijn vrouw en ik, net

bevestiging van buitenaf dat wij met

prijs is een mooi baken; een moment

de goede dingen bezig zijn. Dat geldt

om je koers voor de toekomst uit te

uiteraard voor iedereen in ons bedrijf.

zetten. Pak de ambassadeursrol op en

Zonder onze trouwe medewerkers

draag het goede van de tuinbouw uit.

zouden we nergens zijn en iedereen

En blijf vooral met twee voeten op de

heeft dus een beetje gewonnen.”

grond staan.”

www.florensis.com

19

Denk_Magazine_Top_v11.indd 19

21-12-15 15:06

Jan-Paul Rutten, directeur Gulpener Bierbrouwerij

Duurzaam bier start met een e Durven doen en doen wat goed voelt. Eigen koers bepalen, risico’s nemen, eigenzinnig en soms dwars zijn. Het zijn woorden van Jan-Paul Rutten, de chirurg die bier door zijn aderen heeft stromen. Deze Vrije Brouwer heeft een speciale connectie met de boeren in zijn streek. Water, gerst en hop komen van dichtbij. Gulpener bier is een duurzaam streekproduct.

Duurzaamheid kun je niet opleggen, het moet in je zitten

Trots en duurzaam, zo omschrijft

Duurzaam ondernemen

brouwerij Gulpener uit Zuid-Limburg

In 2014 ontving de bierbrouwerij de

zichzelf. De dagelijkse leiding van het

MVO Nederland Award, een een-

familiebedrijf is in handen van

malige prijs ter gelegenheid van het

Jan-Paul Rutten. Zijn zus Maartje is

tienjarig bestaan van deze organisatie.

verantwoordelijk voor de marketing

Door zowel publiek als jury werd

en communicatie. Beiden zijn zij

Gulpener uitgeroepen tot onder-

kinderen uit een lang geslacht van

neming die in de afgelopen tien jaar

biermarkt. In plaats van fusies en

bierbrouwers. Voor Jan-Paul was dit

het meest toonaangevend is geweest

overnames is juist gekozen voor een

geen vanzelfsprekende zaak. Hij was

op het gebied van duurzaam onder-

strategie om als vrije brouwer speciaal-

jarenlang chirurg, voordat hij wel-

nemen. Baanbrekend daarin is het

bieren te maken. Zestien verschillende

overwogen besloot om vier jaar

samenwerkingsverband dat het

soorten bier, die onder het motto

geleden de stethoscoop aan de

bedrijf met boeren in de regio heeft

‘Puurzaam, met liefde gemaakt’, op de

wilgen te hangen. Sinds 1 januari 2015

opgezet. De prijs is een mooi baken

markt komen. Steeds is er sprake van

heeft hij het stokje overgenomen van

voor de brouwer, maar het verduur-

productvernieuwing; intense smaken

John Halmans.

zamen van het bedrijfsproces is

ontwikkelen voor genieters. Zo heeft

eigenlijk een stap die al in de jaren

de brouwerij bijvoorbeeld met succes

negentig als een natuurlijke leidraad

geëxperimenteerd met toevoegen van

en bedrijfsfilosofie is ingezet. Iets wat

verse, in plaats van gedroogde hop.

de vader van Jan-Paul en Maartje al aanvoelde.

Biologische grondstoffen “Mijn vader wilde de grondstoffen van

Vrije brouwer

onze bieren niet van ver halen. Hij

“We zijn nog steeds een zelfstandige

zocht samenwerking met boeren in

brouwerij en we zijn van plan om dat

onze regio”, legt Rutten uit. Vandaag

zo te houden”, vertelt Jan-Paul.

de dag verbouwen zo’n 35 boeren in

Acht generaties lang is de brouwerij

de regio, verenigd in de coöperatie

in handen van zijn familie. In totaal

Triligran, speciaal brouwersgerst,

werken er 54 mensen. De productie

tarwe, rogge en spelt voor de

bedraagt 100.000 hectoliter per jaar,

brouwerij. Deze relatief kleine groep

goed voor 1% van de Nederlandse

maakt afspraken over de manier van telen, zodat de brouwerij kan beschikken over biologische gerst en

Alle grondstoffen komen uit een cirkel van circa veertig kilometer

gerst geteeld volgens Milieukeur.

Gulpener biedt de boeren een extra bedrag boven de marktprijs van graan, zodat het voor hen aantrekkelijk is om van de maïsteelt over te stappen op traditionele gewassen. Zo leveren zij

20

Denk_Magazine_Top_v11.indd 20

21-12-15 15:06

n eerlijke grondstofketen

gezamenlijk een bijdrage aan de

brouwer uit. De net over de Duitse

biodiversiteit. Doordat de brouwerij

grens gelegen mouterij kiemt en

beschikking wil hebben over

roostert de gerst. Deze mouterij kan

biologische grondstoffen houden de

namelijk relatief kleine hoeveelheden

boeren daar rekening mee in hun

gerst verwerken tot mout. De spelt,

teeltplan.

voor Gulpener Korenwolf, wordt weer

Hop is als zout in je eten, essentieel voor de smaak van bier

vermalen in de Bisschopsmolen in

Streekproduct

Maastricht. Het water dat nodig is voor

Zorg om milieu

Ook de hop komt uit eigen regio.

het brouwproces komt uit eigen

Op het moment dat Gulpener een

De familie Wouters in Reijmerstok

bronnen, 53 meter diep onder het

nieuwe duurzame keten ging

teelt op vier hectare hopranken. Zo is

maaiveld. Bijna alle grondstoffen voor

inrichten waren grote brouwerijen

de hopteelt na honderd jaar weer terug-

het bier komen uit een cirkel van circa

daar nog niet mee bezig.

gekeerd in het landschap. “Hop is voor

veertig kilometer rond de brouwerij

Tegenwoordig is dat wel anders.

bier als zout in ons eten. Je hebt er

vandaan. Dat maakt het mogelijk om

Het kan de familie niet deren.

maar weinig van nodig, maar het is

grip te houden op de kwaliteit van de

“Ondernemen, zoals wij dat doen

essentieel voor de smaak”, legt de

eigen grondstofketen. Uiteindelijk

heeft te maken met een gevoel, met

heeft deze inspanning er ook voor

zorg voor je omgeving en zorg voor

gezorgd dat de brouwerij sinds 2009

het milieu.” Rutten voelt als brouwer

het predicaat ‘Erkend Streekproduct’

sterke verwantschap met de land- en

mag voeren.

tuinbouw, waar biologisch telen en

We zijn een zelfstandige brouwerij en dat willen we zo houden

duurzaam ondernemen flink doorzet.

www.gulpener.nl

Dat deze strategie werkt staat vast.

De brouwerij is fier op haar naam.

Wie kent de merknaam Gulpener niet?

21

Denk_Magazine_Top_v11.indd 21

21-12-15 15:06

Ruud Huirne van Rabobank

Persoonlijkheid ondernemers Hoe toekomstbestendig is een onderneming en welke vaardigheden moet een ondernemer in de agrarische sector zich eigen maken om een succesvol bedrijf te leiden? Brainstormen met Ruud Huirne van de Rabobank levert een mooie balans op van ondernemersvaardigheden. De crisis heeft nieuwe inzichten naar boven gebracht en de kijk op ‘Future proof’ ondernemen verder verdiept.

Vertrouwen uitstralen is essentieel

Drie jaar geleden verruilde econoom

leiderschap zijn competenties die

en professor Ruud Huirne zijn post bij

nadrukkelijk naar voren komen. Ze

Wageningen UR voor een functie in

leiden tot het opnieuw definiëren van

de financiële sector. Tussen de regels

het ondernemersprofiel. “Een crisis

door proef je dit aan de beschouwe-

maakt de verschillen tussen onder-

lijke benadering van het ondernemer-

nemers duidelijk”, legt Huirne uit.

moet in orde zijn, vinden wij. Je moet

schap, die de directeur Food& Agri

“Ondernemers met onderscheidende

aan de veilige kant zitten. Niet voor

Nederland kiest. De financiële crisis,

vaardigheden komen bovendrijven.”

ons als bank, maar primair voor jezelf”, legt hij uit. Veilig betekent ook dat je

die zowel de agrarische sector als financiële instellingen in haar greep

Toekomstbestendig

duidelijk moet kunnen maken hoe

hield, luidt een nieuw tijdperk in,

De vraag rijst hoe het profiel er uit ziet

het bedrijf met risico’s omgaat. Welke

waarbij ondernemingen een nieuwe

van een toekomstbestendig bedrijf.

risico’s kun je binnen een onder-

weg inslaan. Veel en meer tegen de

Als vertegenwoordiger van een

neming opvangen en welke besteed

laagste kostprijs produceren is voor de

financieringsinstelling noemt Huirne

je uit? De ene ondernemer neemt

meeste bedrijven niet langer het

uiteraard dat een ondernemer zijn

meer risico’s dan de ander en kan dit

succesvolle ondernemingsmodel.

financiën op orde moet hebben.

ook doen. “Een ondernemer moet zelf

Bedrijven die er echt toe doen zoeken

Een ondernemer moet aan zijn bank

zijn verhaal kunnen vertellen. Het is

naar verbinding. Vertrouwen,

duidelijk kunnen maken hoe ren-

zijn besluit, en zelfreflectie is daarbij

bestendigheid en intelligent

derend een investering is. “De basis

een groot goed.”

22

Denk_Magazine_Top_v11.indd 22

21-12-15 15:06

b

s

bepaalt succes van een bedrijf Competenties Vervolgens noemt Huirne de onderneming en de ondernemer zelf.

Hoe ‘doet’ een bedrijf het in zijn sector. Is het toonaangevend, vooruitstrevend, of juist heel stabiel?

Of laat een ondernemer zich teveel beïnvloeden door zijn omgeving?

“De kennis van de ondernemer is cruciaal”, weet Huirne. “De competenties van de persoon en het team zijn belangrijk. De rol die de ondernemer speelt is vele malen belangrijker dat het gewas dat hij teelt of het product dat hij maakt. Persoonlijkheid, kennis en competenties maken juist het verschil.

Wij constateren dat de verschillen tussen ondernemers onderling heel

problemen of kansen tijdig ziet

Dat vertrouwen is nodig om zaken te

groot zijn.” Hij wijst er op dat sommige

aankomen? Ben je echt in control?”

doen”, legt Huirne uit. “Je keten-

bedrijven heel goed presteren als ze

In het verleden is in ondernemings-

partners moeten voelen en zien dat je

een bepaalde omvang hebben, maar

plannen soms uitgegaan van

visie hebt en betrouwbaar bent.

dat het kan omslaan als het bedrijf

opportunistische cijfers, maar bij

Onderga je of onderneem je?

verder opschaalt. Soms kan een

moeilijke marktomstandigheden

Dat is de vraag.”

bedrijf beter investeren in een hogere

of andere tegenslagen bleek dat

toegevoegde waarde in plaats van

bedrijven niet weerbaar genoeg

Erkenning

nog groter te worden, omdat dat

waren. Met alleen positieve

Huirne vindt een nominatie voor de

beter bij de ondernemer past. Dat van

prognoses kom je er niet meer als

Tuinbouw Ondernemersprijs een

tevoren goed inschatten is natuurlijk

ondernemer. Je moet ook aantonen

enorme erkenning voor bedrijven,

niet eenvoudig, maar wel essentieel.

dat het bedrijf stevig en stabiel is als

“Het winnen van deze prijs is een

het tegen zit.

prachtige erkenning voor jarenlang

Scenarioanalyse

hard werken en je nek uit durven

Ten derde noemt de bankman het

Visie

steken op het gebied van onder-

belang van scenarioanalyse.

Tot slot is van essentieel belang dat

nemerschap, personeelsbeleid,

“Heb je een antenne voor nieuwe

de ondernemer en zijn team een

verduurzaming en innovatie”, vindt

ontwikkelingen? Kun je een goed

goede visie voor de toekomst

hij. “Het is goed voor je imago en

track-record presenteren? En heb je

hebben. Innovatie staat daarbij

zelfvertrouwen, maar tegelijkertijd

ook een worst-case scenario

voorop. Dat kan bijvoorbeeld een stap

moet je blijven doorzetten en je weer

voorhanden? Heb je een goed

zijn naar internationale activiteiten,

richten op de toekomst. Soms is het

managementsysteem, waardoor je

maar evengoed een keuze om juist

voor de eerste keer dat een onder-

op de lokale markt te blijven

nemer na jaren een oprecht

opereren. Marktgericht denken krijgt

compliment krijgt. Innoveren vergt lef

steeds meer gewicht, gecombineerd

en uithoudingvermogen. Het is vaak

met duurzame ontwikkeling.

een lastig proces om koploper te zijn.

“Dit goed uitleggen, dus in een

De prijswinnaars zijn hard nodig voor

mondig gesprek, geeft vertrouwen.

de totale sector.”

Innoveren vergt lef en uithoudingsvermogen

23

Denk_Magazine_Top_v11.indd 23

21-12-15 15:06

rd Genominee bouw voor de tuin sprijs ondernemer 2016!

Een nieuw logo voor Royal Brinkman

De kroon op ons merk!

Royal Brinkman heeft een nieuw logo geïntroduceerd. Een nieuw logo dat aansluit bij de kernactiviteiten van het bedrijf, de nieuwe strategie en de internationale en digitale koers van Royal Brinkman.

Na ruim dertig jaar met een rood/zwart schuin beeldmerk is er nu een nieuw logo: Royal Brinkman zet de kroon op haar merk. De kroon is hierbij artistiek vormgegeven vanuit de letters ‘rb’. De basiskleur blijft herkenbaar rood, de kroon is zilvergrijs. In 1985 ontving Royal Brinkman het predicaat ‘Koninklijk’ en dit predicaat is weer verlengd tot 2035. De kroon is met gepaste trots nu toegevoegd aan het logo.

Met de toevoeging van de nieuwe slogan ‘global specialist in horticulture’ wordt het internationale karakter van het bedrijf benadrukt als tuinbouwspecialist.

Royal Brinkman is een one-stop-shop gespecialiseerd in zeven thema’s: teeltwisseling, gewasverzorging, gewasbescherming & desinfectie, verpakking & ontwerp, mechanisatie, technische projecten en service artikelen.

Het nieuwe Royal Brinkman is klaar voor de toekomst!

royalbrinkman.com

Willem Snoeker van Interpolis

Risicomanagement is basis van succes Risicomanagement verdient een centrale plaats in de

Boomkwekerij Ebben

onderneming. Bedrijven die een gezonde toekomst tegemoet

“Door balans te brengen in een breed

gaan, zijn in controle. Het is een manier van denken die bij

en diep sortiment en daarnaast onze

een ondernemer in zijn systeem moet zitten. Zo denkt Willem Snoeker van Interpolis erover. En met hem de jury van de Tuinbouw Ondernemersprijs.

organisatie te laten toetsen door erkende certificeringsinstellingen borgen wij onze processen. Het behalen van ISO 9001 én ISO 14001 geeft aan dat we deze kwaliteits-

Dit jaar heeft de jury van de Tuinbouw

of afnemers zijn. Vertrouwen is de

Ondernemersprijs alle aanmeldingen

basis van zaken doen.”

systemen en processen beheersen.”

voor deze dertigste editie extra beoordeeld op de wijze waarop zij

Ongestoorde bedrijfsprocessen

Royal Brinkman

omgaan met risico’s. Daaronder vallen

Bedrijven zijn groot en complex

“Risicomanagement is de ruggengraat

alle maatregelen die ondernemers

geworden en ondernemers zijn zich

van ons bedrijf. Wij kiezen voor een

nemen om de continuïteit van hun

daarvan in toenemende mate bewust.

‘Royal’ manier van zaken doen waar-

onderneming te waarborgen. Het

Een grote calamiteit kan de leverings-

voor intern gedragscodes zijn vast-

weegt dus mee in de eindbeoordeling.

zekerheid naar afnemers in gevaar

gelegd. Er is continu aandacht voor

De genomineerde bedrijven scoren

brengen, waardoor de continuïteit van

valutarisico’s, aansprakelijkheids- en

daarin zeer goed. “Het is eigenlijk

de onderneming op het spel staat. De

uitvoeringsrisico’s bij grote projecten.

ondenkbaar dat ondernemers zich

grootste winst van goed risicobeheer

De nadruk ligt op integriteit, het vast-

niet bezig houden met de risico’s van

is dat het productieproces ongestoord

leggen van bevoegdheden en het

het vak. Misschien ligt risicomanage-

door gaat. Snoeker: “Het is eigenlijk

naleven van wet- en regelgeving.”

ment wel aan de basis van hun succes”,

een manier van denken die bij onder-

oppert Snoeker. “Een bedrijf dat

nemers in hun systeem moet zitten.

transparant is en kan aantonen dat alle

Wij zien dat ze daarover al veel kennis

Ter Laak Orchids

bedrijfsprocessen onder controle zijn

in huis hebben en daar waar nodig

“Risicomanagement voeren wij door in

wekt vertrouwen van alle partners.

externe partijen aantrekken.

al onze bedrijfsprocessen, waaronder

Of dat nu financiers, toeleveranciers

Relevant is dus met wie je vervolgens

onze keurmerken als MPS Florimark.

zaken doet. Een initiatief als het

Voor ons staat de continuïteit van een

certificeringssysteem HortiQ, waar

betrouwbaar product en evenwichtige

steeds meer toeleveranciers aan

spreiding van onze afzetmarkt centraal.

deelnemen, zegt bijvoorbeeld veel

Van doordacht hygiënebeleid tot

over kwaliteit en vertrouwen.”

nauwe, transparante samenwerking

Transparantie wekt vertrouwen

met onze keypartners.

Eosta “Geen duurzaamheid zonder transparantie. Goed gedocumenteerde transparantie van teler tot consument is de basis van ons risicomanagement én onderscheidend vermogen. Dat raakt alle facetten van onze bedrijfsvoering, van voedselveiligheid tot personeelsbeleid. Juist daaraan heeft de onderneming haar sterke reputatie te danken en die is ons heilig.”

25

Denk_Magazine_Top_v11.indd 25

21-12-15 15:06

Bedankt! partners en eventsponsors Dertig jaar Tuinbouw Ondernemersprijs is een bijzonder moment om bij stil te staan. Samen zetten we innovatieve ondernemers in de tuinbouw in de schijnwerpers. Door uw bijdrage delen we bijzondere verhalen met bijzondere mensen op een prachtige locatie.

Anthos, CNB, Hobaho, BQ Support, Naktuinbouw, Bejo Zaden, MPS, Incotec, Enza Zaden, Rijk Zwaan, VGB

2016 26

Denk_Magazine_Top_v11.indd 26

21-12-15 15:07

VAKMANNEN IN HART EN NIEREN Wij zijn ruim 40 jaar de specialist in spuittechniek voor gewasbescherming in de (glas)tuinbouw.

Onze vakmannen produceren kwaliteitsapparatuur, standaard of op maat, speciaal voor u. Neem contact met ons op voor de mogelijkheden of bestel via onze webshop.

SPUITTECHNIEK

Maak kennis met ons! +31(0)318 525 888

|

www.empas.nl

|

info@empas.nl

Kansrijke ontwikkelingen delen

waardoor u op voorsprong blijft.

Kennis en inzicht in de mondiale food & agri sector Als agrarisch ondernemer wilt u altijd weten hoe uw sector zich ontwikkelt. Daarom delen wij onze inzichten met u in thema-updates, 1-op-1 strategiegesprekken en workshops. Zo kunt u uw bedrijfsvisie blijven aanscherpen.

Meer weten? Kijk op rabobank.nl/cijfers-en-trends Een aandeel in elkaar

Denk_Magazine_Top_v11.indd 28

21-12-15 15:07