2023, editie 3 - Op weg naar een dierwaardige veehouderij

Page 1

DIER

PORTRETTEN

Gedumpt en in het asiel

VOORLICHTING

Help mijn dier is te dik!

LEZERSFOTO’S

Bijzondere

vriendschappen

Dossier

Op weg naar een dierwaardige veehouderij

MAGAZINE VAN DE DIERENBESCHERMING NUMMER 3 JAARGANG 103 NAJAAR 2023

Op elk moment is er wel iemand namens de Dierenbescherming voor de dieren in de weer. 24 uur per dag, 7 dagen per week.

Niels Dorland woordvoerder en persvoorlichter

datum

26 juli

locatie

Varkensboerderij Zonvarken, De Heurde (Gld)

“De kern van mijn werk is verhalen vertellen. Dat is wat ik het liefst doe. Vroeger als kind al, later als journalist en nu al heel lang bij de Dierenbescherming. Door interviews te geven en stukken te schrijven hoop je andere mensen wat mee te geven. Iets wat ertoe doet. Dierenwelzijn is zo’n onder­

werp. Op deze foto sta ik Melanie Lokate van Omroep Gelderland te woord, die een reportage maakt over Zonvarken. Ze was benieuwd waarom wij zo enthousiast zijn over deze manier van varkens houden. Ik wilde sowieso eens een kijkje nemen bij dit bedrijf dat in de praktijk laat zien dat het wel degelijk kan; dieren op een commerciële manier houden en tegelijkertijd optimaal rekening houden met hun welzijn, oog hebben voor natuur, milieu, biodiversiteit én een oplossing bieden voor de stikstofproblematiek. Waanzinnig interessant en inspirerend! Later schreef ik ook voor dit blad een artikel over de werkwijze van het bedrijf als voorbeeld van de kant

die we als Dierenbescherming op willen met een dierwaardige veehouderij; hoe gaaf is dat? De roze overall op de foto komt trouwens niet uit mijn eigen kledingkast. Bezoekers aan het bedrijf dragen het uit hygiëne­overwegingen. In de ruim dertig jaar dat ik voor de Dierenbescherming werk, heb ik aan vele acties en initiatieven mijn bijdrage mogen leveren. Persoonlijk ben ik supertrots op onze acties tegen veetransporten, paardenimport uit het voormalig Oostblok en het feit dat we in de negentiger jaren de malafide hondenhandel op de kaart hebben gezet met een zwartboek en talloze media­optredens in televisieprogramma’s. Spannende

live­tv zal ik ook niet snel vergeten: in discussie met een CDA ­politica bij ‘Kopspijkers’ terwijl twee miljoen mensen meekijken, in ‘Radar’ je standpunt verdedigen omdat je denkt dat het Beter Leven keurmerk wel degelijk helpt om het voor miljoenen dieren iets beter te maken of Sonja Barend uitleggen dat we in Nederland een kattenoverschot hebben en daarom een chiplicht bepleitten (toen al!). Ik bewaar er mooie herinneringen aan en hoop er de komende jaren nog een aantal aan toe te voegen.”

Het verhaal dat Niels schreef over Zonvarken leest u vanaf pagina 6.

‘De kern van mijn werk is verhalen vertellen. Dat is wat ik het liefst doe. Vroeger als kind al, later als journalist en nu al heel lang bij de Dierenbescherming als woordvoerder.’

ACHTER DE SCHERMEN
2 | DIER NAJAAR 2023 BEELD ERIK BUIS

Pim

‘Je geeft en investeert, maar krijgt er ook veel voor terug’ 36.

‘We

NAJAAR 2023 DIER | 3 INHOUD En verder • Actueel 4 • Lezersfoto’s 12 • Vraag maar raak 21 • Inspirerende initiatieven 34 • Service 38 • Ik heb baas 39 18 Jubileum
Egelopvang
Hoofdverhaal 26
10 jaar
Papendrecht 6.
Onze vrijwilligers
Jaarlijks duizenden dieren gedumpt 14
weten nooit wat een avond ons brengt’
werd achtergelaten in een doos
bij huisdieren
dan een schoonheidsprobleem 28 30 In beeld Spiegeltje, spiegeltje
Op weg naar een dierwaardige veehouderij Obesitas
Meer

Maak een online collectebus aan

Onze jaarlijkse collecteweek start op 1 oktober. Zeven dagen lang gaan weer vele duizenden collectanten langs de deuren om geld op te halen voor dieren in nood. We willen alle collectanten alvast bedanken en veel succes wensen! Hebt u geen tijd om te collecteren, maar wilt u

Brengt u ook uw stem uit?

Van 23 tot en met 31 oktober kunnen leden van de Dierenbescherming hun vertegenwoordigers kiezen door hun stem uit te brengen tijdens de Ledenraadsverkiezingen. De Ledenraad vertegenwoordigt onze achterban en is een klankbord voor de directie bij het bepalen van strategisch en dierinhoudelijk beleid. Daarnaast heeft zij statutaire taken, zoals het goedkeuren van bestuurlijke besluiten, vaststellen van de jaarrekening, jaarplan en begroting. Op het moment dat dit blad ter perse ging, legden we de laatste hand aan de kandidatenlijst. Informatie over hoe en op wie u kunt stemmen ontvangt u per e­mail of post. Meer op dierenbescherming.nl/ledenraad.

5X

BOEK

toch iets extra’s doen voor dieren rondom dierendag? Maak dan eenvoudig zelf een online collectebus aan op dierenbescherming.digicollect.nl. Het geld dat met de collecte wordt opgehaald, besteden we aan het beschermen, redden en opvangen van dieren.

Linda de Mol en Joris Voorhoeve, destijds fractieleider van de VVD, werkten in 1988 mee aan de jeugdmanifestatie voor dierenwetgeving in Den Haag, waarbij jonge dierenbeschermers in gesprek gingen met politici.

Tijdens haar jaren als correspondent in de Verenigde Staten ontdekte Karlijn van Houwelingen in haar woonplaats New York een unieke en soms extreme relatie tussen mens en dier. Haar boek ‘Komt een olifant bij de rechter’ is een onvergetelijke verzameling dierenverhalen die tevens nieuw licht werpt op de rap verstedelijkende wereld en de gevolgen daarvan. Een olifant met een eigen advocaat die strijdt voor haar vrijheid, een hond met miljoenen volgers op Tiktok en buurtkatten met sterrenstatus. Het kan allemaal in New York, de iconische metropool die al talloze keren is geportretteerd, maar niet eerder door het perspectief van de dieren die de stad rijk is.

We mogen vijf exemplaren van ‘Komt een olifant bij de rechter’ weggeven. Lijkt het u leuk om een boek te ontvangen? Stuur dan een mail naar redactie@ dierenbescherming.nl met als onderwerp ‘Prijsvraag boek’ o.v.v. uw contactgegevens.

4 | DIER NAJAAR 2023 ACTUEEL
LANDELIJKE COLLECTEWEEK
UIT DE OUDE DOOS
LEDENRAADSVERKIEZINGEN
BEELD DIERENBESCHERMING, DEBORAH VAN DER SCHAAF, STOCKSY, ROBIN UTRECHT
win!
‘Komt een olifant bij de rechter’

Nieuwe Bestuurder Dierenbescherming

Ellen Bien is per 1 augustus aangesteld als Bestuurder van de Dierenbescherming. Zij volgt Roel Steenbeek op, die de positie sinds vorig jaar zomer op interim basis vervulde. Ellen brengt ruim vijfentwintig jaar ervaring in financiën, bedrijfsvoering, gezondheidszorg, luchtvaart, defensie, governance, overheid en publieke dienstverlening mee. Ook is zij al veertig jaar lid van de Dierenbescherming. Ze vertelt: “Dat ik me nu volledig mag gaan inzetten voor mijn passie, de bescherming van dieren, vind ik een grote eer. Ik kijk ernaar uit om samen met alle medewerkers en vrijwilligers de strategie – een vanzelfsprekend diervriendelijke samenleving – te gaan verwezenlijken en de Dierenbescherming nog beter op de kaart te zetten.”

BURGERINITIATIEF

Voor een bontvrij Europa

Meer dan anderhalf miljoen mensen hebben hun handtekening gezet onder het burgerinitiatief ‘Fur Free Europe’ van Eurogroup for Animals, onze koepelorganisatie in Brussel. ‘Fur Free Europe’ wil een verbod op bont omdat dieren die voor hun vacht worden gehouden, zoals vossen en wasberen, in kleine kooien leven en hun natuurlijke gedrag niet kunnen vertonen. Daarnaast vormen pelsdierfokkerijen een risico

voor de gezondheid van dier en mens en worden er giftige stoffen gebruikt bij het productieproces. De handtekeningen zijn inmiddels officieel aangeboden aan de Europese Commissie. De commissie zal voor het eind van het jaar een reactie moeten geven op het initiatief.

Meer dan 1,5 miljoen handtekeningen

INSTAGRAM

Gewonde zwaan op het spoor

Dierenambulance Maasland kreeg melding van een gewonde zwaan bij het spoor. Gevaarlijk, en omdat het ProRail niet lukte om het indrukwekkende dier te pakken, gingen vrijwilligers van de ambulance eropaf. Het treinverkeer werd zélfs even stilgelegd om de zwaan veilig te kunnen vangen. Waarom hij zo dichtbij het spoor bleef zitten, terwijl er met een noodgang treinen voorbijraasden, is een raadsel.

Regels fok kortsnuitige honden aangescherpt

Voor de Dierenbescherming is het evident: sommige erfelijke eigenschappen – zoals een korte snuit, uitpuilende ogen en huidplooien – zijn schadelijk voor het welzijn van dieren. Gek genoeg is niet iedereen het hiermee eens. Daarom werd er een wetenschappelijk onderzoek gestart dat moest aantonen in welke mate korte snuiten slecht zijn voor de gezondheid van honden. De uitkomst was duidelijk en bood perspectief. Eerder werden regels voor het fokken van honden met platte

neuzen al aangepast. Maar er gold nog een uitzondering voor het fokken met extreem kortsnuitinge honden in combinatie met een hond met een langere snuit. Die uitzondering verviel eind augustus per direct. Vrij simpel gesteld; het fokken van honden met een extreme korte snuit mag nu – zonder uitzondering – echt niet meer. Dit is een overwinning voor de hond die met recht gevierd mag worden. En waar we als Dierenbescherming heel blij mee zijn.

NAJAAR 2023 DIER | 5
BENOEMING
MIJLPAAL

Dossier

Op weg naar een dierwaardige veehouderij

6 | DIER NAJAAR 2023
Dieren niet meer aanpassen aan de stal waarin ze leven, maar andersom. Het klinkt zo logisch, maar dat is het allerminst. Sterker nog, er was twee jaar geleden een heuse wetswijziging voor nodig om dit uitgangspunt voor de veehouderij officieel te verankeren. Zowel de Tweede als de Eerste Kamer stemden in; ‘kat in het bakkie’, zou je denken. Of beter nog: ‘krul in de staart’. De werkelijkheid is echter weerbarstiger. DIER bekijkt de stand van zaken rond ‘diergericht ontwerpen’ van stallen, want dat is wat je zou moeten doen om recht te doen aan wat de wet beoogt. HOOFDVERHAAL

In die Wet dieren staat notabene al dat het verboden is om zonder redelijk doel bij een dier pijn of letsel te veroorzaken of het welzijn te benadelen. Hoe kan het dan dat er nog steeds dieren worden verminkt in de veehouderij? Dat kalfjes van melkkoeien worden onthoornd en dat de staarten van biggetjes, meestal ook nog onverdoofd, worden ingekort? Er zijn meer trieste voorbeelden, maar het antwoord op de vraag is voor iedere betrokkene duidelijk: eigenlijk zijn de stallen waarin we dieren houden voor de productie van vlees, melk en eieren te klein, te oncomfortabel en te saai en bieden ze nauwelijks mogelijkheden voor natuurlijk gedrag. Gevolg is dat dieren gefrustreerd zijn, zich vervelen en dán ongewenst gedrag gaan vertonen: vechten, pikken en elkaar bijten bijvoorbeeld.

NIET AFLATENDE LOBBY

En zo kon het gebeuren dat ondanks een officiële wettelijke regeling om lichamelijke ingrepen te verbieden dieren toch structureel en stelselmatig werden ‘aangepast’. Omdat er keer op keer tijdelijke vrijstellingen van het verbod werden verleend. Tot op de dag van vandaag. Met uitzondering van, dat moet worden gezegd, het snavelbehandelen van legkippen dat inmiddels wel is verboden. Ook daar moest echter intensief voor worden gelobbyd door de Dierenbescherming.

WORSTELEN MET INGREPEN

Die lobby bereikte alweer vijf jaar geleden een nieuw hoogtepunt toen de Dierenbescherming haar rapport ‘25 jaar worstelen met ingrepen’ overhandigde aan Landbouwminister Carola Schouten en de politiek indringend aansprak op de in feite onwettelijke praktijk van alledag

in de Nederlandse veehouderij. Uiteindelijk was het de Partij voor de Dieren in april 2021 die hier werk van maakte en een wetswijziging voorstelde. Dat amendement moest duidelijker maken wat nou het ‘redelijk doel’ was dat de al bestaande wet noemde als reden om pijn, letsel of welzijnsbenadeling van dieren te rechtvaardigen. En dat gebeurde. En wel heel letterlijk en duidelijk door het nu zo te formuleren: “Onder een redelijk doel wordt in elk geval niet begrepen het kunnen houden van dieren in een bepaald systeem of huisvesting.” Er kwam zoals gezegd steun van de Tweede en Eerste Kamer: aangenomen!

PANIEK

Tegelijkertijd brak er paniek uit. En niet zo’n beetje ook. De Wet dieren gaat immers ook over huisdieren. Zou dit betekenen dat oma haar kanariepietje niet meer in een klein kooitje mag houden? Hamsters in plastic bakjes, honden op balkons? Minister Schouten haastte zich om te melden dat de strekking van de wet expliciet de landbouwhuisdieren betrof en dat het hier dus om de huisvesting in stallen ging. Dat bedaarde de gemoederen enigszins, maar op het ministerie van Landbouw zat nog steeds menig ambtenaar met de handen in het haar

Hoe kan het dat er nog steeds dieren worden verminkt in de veehouderij? Dat kalfjes van melkkoeien worden onthoornd en staarten van biggetjes ingekort?

NAJAAR 2023 DIER | 7

POLITIEK SPEL

Conclusie van dit politieke spel was dat er toch echt bekeken moest worden of de wet praktisch gezien wel uitvoerbaar en handhaafbaar was. Schoutens opvolger Piet Adema verklaarde dat de wetswijziging wat hem betrof moest worden uitgewerkt in een convenant, een serie afspraken tussen alle betrokken partijen; het ‘Convenant dierwaardige veehouderij’. Het voert te ver om hier het hele proces te beschrijven, maar feit is dat er bij het ter perse gaan van dit blad nog steeds wordt gewerkt aan die afspraken.

GEEN WATERDICHTE GARANTIES

De Dierenbescherming denkt intensief mee, net als de vooruitstrevende boeren van Caring Farmers, het bedrijfsleven en het ministerie van Landbouw, maar waterdichte garanties voor een beter dierenwelzijn durft niemand nog te geven. De belangen zijn groot, want ook boerenorganisaties moeten zich straks aan de afspraken verbinden. Op zich is het positief dat demissionair minister Adema duidelijk heeft gemaakt dat hij hoe dan ook met een wettelijke vertaling komt van het amendement en daar het liefst de afspraken van het convenant in meeneemt.

KOFFIEDIK KIJKEN

“Maar het zijn onzekere tijden door onder meer de val van het kabinet en het is echt afwachten wat een en ander gaat betekenen voor de veehouderij en dus ook voor de rol die het Beter Leven keurmerk kan spelen,” concludeert dierwetenschapper Sophie de Graaf, die bij de Dierenbescherming verantwoordelijk is voor de langetermijnstrategie van het keurmerk. Het blijft natuurlijk koffiedik kijken, maar ze acht het waarschijnlijk dat de Dierenbescherming met het keurmerk in de toekomst een zeer prominente rol blijft spelen.

NIEUWE CONCEPTEN

Ze legt uit dat bij een en twee sterren in veel gevallen is uitgegaan van bestaande situaties en dat je bij drie sterren steeds vaker nieuwe concepten ziet. “De Kipsterstal voor leghennen is een goed voorbeeld,” stelt Sophie. Bij dit soort systemen is het ontwerp al ‘diergericht’. Maar wat houdt

dat dan precies in, diergericht ontwerpen? Volgens Sophie is dat per diersoort verschillend, maar begint het altijd met een programma van eisen. Hierbij wordt uitgegaan van de behoeften van het dier. Zonder volledig te zijn, gaat het dan vanzelfsprekend om zaken die te maken hebben met het kunnen uitoefenen van natuurlijk gedrag: wroeten, eten zoeken, scharrelen, kunnen schuilen, spelen, verzorging van jongen. Bij veel van dit gedrag is duidelijk dat er genoeg ruimte moet zijn, maar ook frisse lucht en daglicht.

GOED VOORBEELD

Volgens Sophie zijn de stallen van Zonvarken een goed voorbeeld. “Met de door ons toegekende drie sterren van het Beter Leven keurmerk maken we al duidelijk hoe goed daar rekening wordt gehouden met het welzijn van de varkens, maar er is meer.” Wat ze bedoelt, wordt duidelijk

als DIER op bezoek gaat voor een nadere toelichting en fotoreportage.

MANSHOGE KRUIDENTUIN

Al op de parkeerplaats van de boerderij in De Heurne in de Achterhoek wordt duidelijk dat het bij Zonvarken niet om een doorsnee bedrijf gaat. August Offenberg, één van de initiatiefnemers en oprichters van de Coöperatie Zonvarken lijkt uit een oerwoud van een manshoge kruidentuin te komen om de bezoekers te begroeten. “We letten hier ook op biodiversiteit,” vertelt hij, intussen wijzend op een in de tuin geplaatst insectenhotel. “Kijk, als de ingang van zo’n gangetje is dichtgesmeerd, dan is het bewoond,” legt hij uit. Ook de met sedum, een vetplantje, begroeide daken van de stallen vallen direct op. Perfecte isolatie in zomer en winter en ook weer een paradijsje voor alles wat groeit, bloeit en zoemt. Zonvarken heeft een goed verhaal, werkt

8 | DIER NAJAAR 2023 HOOFDVERHAAL
Zonvarken werkt klimaatneutraal en gebruikt onder meer de reststromen van menselijke voedselproductie voor de dieren
August Offenberg

Biggen met krulstaart en zeugen met hun buik lekker lui in de modder rollend. Het verschil tussen vroeger en nu kan bijna niet groter.

klimaatneutraal en gebruikt onder meer reststromen van menselijke voedselproductie voor de dieren. Hoogwaardig, circulair voer en praktisch geen stikstofbelasting.

PLASTIC STAARTJES

August Offenberg weet het nog goed: Als klein jochie knipte hij de staartjes van zijn plastic speelgoedvarkentjes er met een schaar af. “Want zo hoorde dat, vond ik; mijn vader die varkenshouder was deed dat namelijk ook.” August wist niet beter; zo zag een varken eruit. Datzelfde gold voor de gewoonte om zeugen aan te binden. Met een band om de romp stonden de dieren zo met een ketting aan hun buik vastgemaakt aan de vloer. “In het begin stribbelden ze vreselijk tegen, maar na verloop van tijd staakten ze hun verzet,” vertelt August. Het verschil met hoe hij nu zelf varkens houdt bij Zonvarken kan haast niet groter: Biggen met krulstaart en zeugen met hun buik lekker lui in de modder rollend.

WEERSTAND

Het is allemaal het gevolg van een knap staaltje diergericht ontwerpen, dat z’n oorsprong vond in de weerstand die

August en zijn partners tegen de reguliere varkenshouderij voelden. “We verzamelden knipsels over allerhande problemen, buurtoverlast, stank, noem maar op en zeiden tegen elkaar dat we dit niet meer wilden. We gingen dus echt kijken naar oplossingen: voor het dier, de omgeving, het milieu.” Het liefst laat August gewoon zien wat dat betekent. Ruiken kun je het trouwens ook, of niet eigenlijk, want in de stallen is geen stank te bespeuren. Het is er open, licht en fris. De hokken zijn schoon en de zeugen en biggen genieten van de dikke laag stro. Uiteraard kunnen ze naar buiten. Om te spelen, maar ook om hun behoeften te doen op de daarvoor bestemde plek, want zo hebben ze dat geleerd van hun moeder. Een ingenieus systeem onder de stal scheidt hun poep van de plas, zodat er geen ammoniak ontstaat.

HEERLIJKE MODDERPOEL

Op een driesterren varkensbedrijf mogen de zeugen zonder biggen lekker buiten lopen en dat is bij Zonvarken ook het geval. Tussen de bomen en het struikgewas, in het gras met een heerlijke modderpoel in de nabijheid komen ze de dag goed door. Maar wat Zonvarken zo bijzonder maakt, is de

grote speelweide tussen de stallen in. Daar mogen de zeugen mét hun jongen om beurten in grasduinen. Het is een lust voor het oog om de jonge dieren te zien genieten. Eén varkentje demonstreert dat ter plekke door als een jonge hond met een tak in zijn bek te komen aanhollen. Het diertje is tevreden. Misschien ook wel omdat hij twee keer zo lang als gebruikelijk bij zijn moeder mag blijven drinken: acht weken.

PELOTON INSPIREREN

Zonvarken heeft geen convenant nodig. Extra wetgeving ook niet. Met steun van onder meer de Dierenbescherming laten mens en dier in de praktijk al zien dat het anders kan. Rekening houden met de behoeften van het dier bij de bouw van een stal. Het zijn koplopers. En het worden er steeds meer. Hopelijk kunnen zij het peloton inspireren dat nu met elkaar in gesprek is over de koers die ze willen afleggen. Al dan niet gedwongen door noodzakelijke wettelijke kaders.

NAJAAR 2023 DIER | 9
Lees verder op de volgende spread over meer koplopers en de jaarlijkse Beter Leven week.
BEELD ERIK BUIS

Boer Kees runt een familieboerderij met kleine melkfabriek. Hij verwerkt en bottelt zijn melk zelf.

In de supermarkt het verschil maken

Hoe diervriendelijk en dus diergericht een stal ook wordt gebouwd en ingericht, uiteindelijk zal een boer er wel een redelijk inkomen mee willen verdienen. Anders is investeren geen reële optie. Consumenten en supermarkten zijn dan belangrijke spelers.

Om hen draait het in de jaarlijkse campagnes van het Beter Leven keurmerk en in de Beter Leven week die dit keer in de laatste week van oktober plaatsvindt.

Waar vorig jaar het thema ‘ruimte’ was, is deze keer gekozen voor een belangrijk element waar het op deze pagina’s over gaat; stallen zo maken en inrichten dat er wat te beleven valt voor de dieren. “Want ook dieren kunnen te maken hebben met verveling. Om verveling en stress door bijvoorbeeld een gebrek aan stalverrijking tegen te gaan, zorgen Beter Leven boeren er met extra ‘speelmateriaal’ voor dat onze Beter Leven kippen, runderen en varkens het beter hebben in de stal,” aldus de tekst van de aankondiging van de campagne. Hiervoor stelt de Dierenbescherming dierenwelzijns­

criteria op voor Beter Leven boeren. Bij drie sterren vleeskippen gaat het bijvoorbeeld om strobalen om op te zitten en om aan te plukken, een vrije uitloop naar buiten en een ingestrooide ondergrond om in te scharrelen. Daarvoor is ook ruimte nodig, dan pas kan het dier natuurlijk gedrag vertonen. In de campagne ligt de nadruk vooral op vleeskippen, met opnieuw een kleurrijke illustratie (zie pagina 20), die sinds een jaar beeldbepalend is in de campagnes van het Beter Leven keurmerk.

STEEDS MEER NAVOLGING

In de supermarkt kan de consument dan

het verschil maken. Als je vlees, eieren of zuivel consumeert, zou je dat minder vaak moeten doen en bovendien op het Beter Leven keurmerk moeten letten. De Dierenbescherming is daarom blij dat ook het vlees van Zonvarken (zie vorige pagina’s) sinds deze zomer verkrijgbaar is bij supermarkt Jumbo in ruim 150 winkels door heel Nederland en in het online assortiment. Niet dat de boerderij waar onze redacteur op bezoek ging steeds groter wordt, maar omdat het idee steeds meer navolging krijgt op andere plekken; de coöperatie Zonvarken startte in 2019 met de pilotboerderij in De Heurne (Gld.), maar inmiddels zijn

10 | DIER NAJAAR 2023 HOOFDVERHAAL

er ook in Eibergen en Winterswijk bedrijven met dit concept. Alle kleinschalig, want een Zonvarkenboerderij herbergt 25 of 50 zeugen met bijbehorende biggen.

MOOIE UITBREIDING

Een mooie uitbreiding van het Beter Levenaanbod in de supermarkt dus. Volgens Sophie de Graaf van de Dierenbescherming timmert Jumbo dezer dagen sowieso flink aan de weg als het gaat om uitbreiding van het diervriendelijker assortiment. Als dierwetenschapper die afstudeerde met een proefschrift over het vermarkten van dierenwelzijn in de melkveehouderij is zij vooral in haar nopjes dat Jumbo ook de volle melk van ‘boer Kees’ gaat verkopen. Boer Kees?

BLIJ MET BOER KEES

Sophie stond eerder in dit verhaal al even stil bij de onzekere tijden in de veehouderij. Er wordt veel afgewacht. Juist daarom is ze trots en vindt ze het van durf getuigen dat er toch weer een boer is die zich nu aansluit bij het Beter Leven keurmerk en een stap vooruitzet. Het gaat om Kees Schutte, die als eerste in Nederland koeien houdt volgens de nieuwe voorschriften van het Beter Leven keurmerk voor zuivel met twee sterren. Dat doet hij op de familieboerderij ‘Erve Holtwick’ met een eeuwenoude

geschiedenis in Agelo, vlakbij Ootmarsum in Twente. Een boerderij mét kleine melkfabriek, want Kees verwerkt en bottelt de melk zelf.

BEKRONING

De twee sterren van Beter Leven zijn een bekroning op de inspanningen op het gebied van duurzaamheid van Kees én op het werk van de Dierenbescherming om het grootste en bekendste keurmerk nu ook volledig beschikbaar te hebben in de supermarkt met een, twee en drie sterren. Vernieuwend is dat het Beter Leven keurmerk voor zuivel niet alleen gericht is op dierenwelzijn, maar ook criteria heeft voor de thema’s biodiversiteit, natuur en milieu. Met de introductie van twee sterren melk zijn alle niveaus nu verkrijgbaar en kan de consument kiezen.

PRIMEUR

De introductie van het twee sterren Beter Leven keurmerk voor melk is dus een primeur. Bij twee sterren lopen koeien per jaar minimaal 150 dagen 8 uur per dag in de wei, waarbij ze ook meer ruimte hebben. Deze manier van veehouderij heeft niet alleen een positieve invloed op het welzijn van de dieren, maar draagt ook bij aan een duurzamere omgeving. De normen voor

het keurmerk zijn ontstaan uit een samenwerking tussen de Dierenbescherming, Natuur & Milieu en Vogelbescherming Nederland. “Het twee sterren Beter Leven keurmerk daagt ons nog meer uit het landschap en de boerderij als een geheel te zien. Boeren is immers meer dan een koe in de wei,” vertelt Kees.

POSITIEVE MILIEU-IMPACT

Het is een win­winsituatie voor de koeien, boerenlandvogels en boeren, en heeft bovendien een positieve impact op het milieu. “Boer Kees laat zien dat bescherming van milieu, natuur en dierenwelzijn hand in hand kunnen gaan met een gezond boerenbedrijf. Een mooie stap naar een natuurinclusieve, groene toekomst,” vindt Natuur & Milieu. En Vogelbescherming Nederland voegt toe dat twee sterren ook inhoudt dat er meer ruimte voor natuur is op het bedrijf van Kees. “Dat gebeurt door in het broedseizoen minstens tien procent van het land met rust te laten en een kruidenrijke vegetatie te ontwikkelen waar insecten, vogels en zoogdieren zich thuis voelen. Ook het behoud van de streekeigen landschapselementen zoals houtwallen, poelen en patrijzenhagen zijn onderdeel van de criteria van het keurmerk.”

KNAPPERDS

Sophie wijst terecht nog even op de schoonheid van de koeien van Kees. Het gaat om Jerseykoeien, echte ‘knapperds’ die veel vollere melk geven dan gebruikelijk. “En vergeet de verplichte koeborstels in de stal niet te vermelden,” besluit Sophie. Als je het hebt over verrijking, horen die er echt bij. “Ze maken er graag en veel gebruik van en voegen duidelijk iets toe.” En dat is de kern van het Beter Leven keurmerk van de Dierenbescherming: iets toevoegen waar de dieren van profiteren, waar hun welzijn bij gebaat is.

NAJAAR 2023 DIER | 11
BEELD
LINDE
‘Het Beter Leven keurmerk daagt ons nog meer uit het landschap en de boerderij als een geheel te zien. Boeren is meer dan een koe in de wei.’
CHOLTEN
FOTOGRAFIE

Bijzondere vriendschappen

De band tussen mens en dier kan heel speciaal zijn, maar ook dieren onderling sluiten hechte vriendschappen. Zoals de beelden op deze pagina’s laten zien.

Dol op elkaar

Mijn dochter Charlotte en haar kat Jason, die zij adopteerde toen hij zes jaar oud was, zijn dol op elkaar. Onvoorwaardelijke liefde! Erica van Leeuwen-de Bruijn, Kloetinge

Altijd samen

Al vanaf dat wij hier wonen, zo’n twaalf jaar inmiddels, zwemt deze vriendelijke gans rond met twee eenden, een mannetje en vrouwtje. Ze slapen samen en zitten graag samen op de kant rond te kijken. En als er eentje het water in gaat, vertrekken ze alle drie. Zo mooi om te zien. Marianne van de Logt, Oss

Onvoorwaardelijke liefde

Onvoorwaardelijke liefde tussen Sam en zijn baasje. Oogcontact laat zien dat er vertrouwen en liefde is. Sam is dol op uitjes. Het liefst gaat hij overal mee naar toe. Hier laat hij zien hoe fijn hij dit vindt. Helaas heeft Sam een tumor in zijn schouder. We blijven onze uitjes maken tot het niet meer kan. Dat is echte vriendschap. Lindy Kruse, Enschede

Bijzonder moment

De ‘moeizame’ vriendschap tussen kat Joris en onze oppashond Dex. Dus dit is een bijzondere foto! Loes Eijsker, Almelo

12 | DIER NAJAAR 2023 LEZERSFOTO’S

Wederzijds vertrouwen

Onze Roemeense Aafke met wijlen parkiet Snooky. Geen vrienden voor het leven, al doet de foto anders vermoeden. Maar acceptatie en wederzijds vertrouwen laten ze hier zeker zien. Anke Postma, Etten-Leur

Op mijn schouder

Novi kwam op 11 januari 2020 bij ons wonen, ze was toen drie jaar. Ze voelde zich vrij snel thuis en mijn vriendin en ik hebben een hechte vriendschap met haar opgebouwd. Als het even kan springt ze op mijn schouder, zelfs als ik thuis aan het werk ben of sta te koken. Eddo de Leeuw, Den Haag

Onderonsje

Onze dochter Nova is al bíjna net zo gek op dieren als haar moeders. Op deze foto was ze drie jaar en had ze ogenschijnlijk een onderonsje met Pepsi, het schattige pony’tje van mijn oom en tante. Flos Vingerhoets, Vijfhuizen

Op de voet

Heerlijk aan het strand. Ik volg je altijd ‘op de voet’. Een mooie vriendschap met Schnauzer Leska. Anne, Haarsteeg

Dikke maatjes

Onze Maine Coone katers, halfbroers Semba en Bodhi, waren dikke maatjes en dat is te zien. Helaas hebben wij onze witte Semba in december vorig jaar moeten laten inslapen. Deze foto is voor ons een prachtige herinnering aan hun bijzondere vriendschap. Herma en Henny Stegeman, Goor

VOLGENDE KEER: MOOISTE DIERENFOTO

Voor het volgende nummer van DIER zijn we op zoek naar uw mooiste dierenfoto. Omdat toevallig op dat moment alles klopte en er een prachtige compositie ontstond, of omdat de foto een bijzonder moment vastlegde. Van een huisdier of juist een dier in het wild; het mag allemaal. Hebt u een foto waar u trots op bent en die u graag met ons deelt? Stuur uw inzending dan vóór 31 oktober naar foto@dierenbescherming.nl o.v.v. naam, woonplaats en een begeleidend tekstje.

NAJAAR 2023 DIER | 13

Gedumpt

Het dumpen van dieren is helaas van alle tijden. Nog steeds worden jaarlijks duizenden honden, katten, konijnen en andere dieren aan hun lot overgelaten. Achtergelaten in een bos, of met hok en al op straat gezet. Daar kunnen allerlei redenen voor zijn. Maar geen enkele rechtvaardigt de keuze om een dier de rug toe te keren. De Dierenbescherming vangt gedumpte dieren op, verzorgt ze en gaat voor ze op zoek naar een nieuw thuis. Ondertussen laten we zien dat er altijd een uitweg is. Met onder meer voorlichting maken we duidelijk dat dumping niet alleen onacceptabel, maar ook onnodig en te voorkomen is.

Meer op dierenbescherming.nl/gedumpt.

PORTRETTEN
14 | DIER NAJAAR 2023

In het bos aan een boom geknoopt

MICK

Het gebeurt gewoon echt nog in Nederland. Honden die aan een boom worden geknoopt en achtergelaten. Het overkwam Mick. Hij werd in het bos gevonden door wandelaars en naar het asiel gebracht. Mick was bij binnenkomst nog erg gestrest en onder de indruk van wat hem overkwam. Gelukkig zag hij er wel doorvoed uit en was hij vriendelijk naar mensen. Mick is van nature een stabiele hond, baasgericht en wil graag werken. Wel merken zijn verzorgers dat hij gebukt gaat onder zijn verblijf in het asiel, vooral het alleen zijn vindt hij lastig. Maar dat is natuurlijk niet raar als je achtergelaten bent aan een boom. Met regelmaat vangen onze asielen dieren op waarvan zij het vermoeden hebben dat ze gedumpt zijn of expres aangemeld zijn als ‘zwerfdier’, terwijl de eigenaar bekend is. Het dumpen van dieren is helaas van alle tijden. Omdat er financiële problemen zijn, de dagelijkse zorg intensiever is dan verwacht, maar ook omdat mensen hun dier ‘gewoon’ zat zijn. Hopelijk mag Mick binnenkort verhuizen naar een liefdevolle plek. Want dat is voor hem lang niet altijd vanzelfsprekend geweest. Hij is angstig voor riemen en schrikt van zwaaiende armen om hem heen. Dat zegt veel over wat hij heeft meegemaakt. Een ideale plek zou zijn bij mensen die houden van werken met een hond, actief zijn en speurspelletjes willen doen. Mick ziet er stoer uit, en is dat misschien ook wel, maar hij heeft een zacht karakter. Hij wil het graag goed doen en ‘erbij’ horen. Een eenheid vormen met zijn baas, en dat gunnen we hem enorm.

NAJAAR 2023 DIER | 15

JEPPE

Jeppe werd achtergelaten in een plastic boodschappentas bij de deur van opvangcentrum Het Knaaghof in Rijswijk. In een andere tas zaten nog twee konijnen. Jeppe had last van vachtmijt, maar zag er verder gelukkig wel goed uit. In het asiel toonde hij zich al gauw als een vriendelijk konijn. Hij heeft een rustig karakter, vindt het prima om geaaid te worden en was snel op z’n gemak. In 2022 werden er in totaal 319 zwervende dieren bij Het Knaaghof opgevangen. Het hoogste aantal tot nu toe. Elk jaar worden er meer dieren op straat gevonden en ook het aantal afstandsdieren groeit. Veel mensen denken dat dieren, en dan met name konijnen, zich wel redden in de natuur, maar dat is natuurlijk niet zo. Waarom dieren nog steeds worden gedumpt, komt volgens de medewerkers van Het Knaaghof omdat sommige eigenaren de afstandskosten bij het asiel niet willen betalen. Of omdat ze vanwege vakantie snel van hun dier af willen en niet het geduld hebben om te wachten op een plekje in de opvang. Een van de meest schrijnende dumpverhalen bij Het Knaaghof was de groep konijnen die op een bloedhete dag werden gevonden in een grote fruitdoos, afgedekt door een vuilniszak, in de volle zon op een parkeerplaats. Ze waren vies, zaten onder de wonden, waren uitgedroogd en vertoonden symptomen van oververhitting. Voor Jeppe breken nu gelukkig betere tijden aan. We hopen met z’n allen op een fijne plek voor hem, samen met een soortgenootje, waar hij alle ruimte heeft om te rennen en te genieten.

In een plastic boodschappentas gevonden

16 | DIER NAJAAR 2023 PORTRETTEN

In een dierenwinkel achtergelaten

Pim werd in een doosje in een dierenwinkel achtergelaten. Met de dierenambulance werd hij naar het asiel gebracht, waar bleek dat hij traanogen en niesziekte had. De dierenarts startte direct een behandeling. Pim was op het moment van binnenkomst zo’n twaalf weken. Een paar dagen later werd eenzelfde soort kitten afgegeven bij het politiebureau. Net zo oud, zelfde vachttekening en ook deze kitten had niesziekte. De verzorgers in het asiel gaan ervan uit dat het nestgenootjes zijn geweest en om die reden werden ze samen bij een gastgezin geplaatst. Daar hebben ze inmiddels de grootste lol met z’n tweeën. Of dieren doelbewust zijn gedumpt, is alleen met zekerheid te zeggen als ze worden achtergelaten, zoals bij Pim het geval was, of ergens vastgebonden worden gevonden. De medewerkers van het asiel dat Pim en zijn broertje opving, hebben de afgelopen jaren meer heftige situaties meegemaakt. Zoals hondje Bob Marley, dat in een bos werd gedumpt met een vacht die zo vervilt was dat hij amper kon lopen en Vida, een voormalig fokteefje dat haar hele leven in een bench had doorgebracht. Ze was enorm verwaarloosd en mankeerde van alles. Het is afschuwelijk wat mensen dieren aan kunnen doen. En dit zijn dan nog de dieren die gevonden worden, er is ongetwijfeld nog veel leed achter gesloten deuren. We kunnen alleen maar hopen dat Pim en zijn broertje heel oud en gelukkig worden bij een gezin waar hun welzijn voorop staat.

Ikzoekbaas.nl

Alle plaatsbare dieren in onze opvangcentra vindt u op ikzoekbaas.nl.

NAJAAR 2023 DIER | 17
PIM
BEELD ROBIN UTRECHT

Onze mensen, ons werk

10 jaar Egelopvang Papendrecht

In de zomer van 2013 opende onze Egelopvang in Papendrecht. Dat jaar werden er zo’n 450 egels opgevangen uit een voor toen grote regio, bestaande uit twintig gemeenten. De egels hadden hulp nodig omdat hun leefgebied steeds meer versnipperd raakte. Inmiddels worden er jaarlijks meer dan 1200 egels opgevangen en is de Egelopvang uitgegroeid tot een icoon voor de regio.

Bij de Egelopvang in Papendrecht is het jaarrond een drukte van jewelste. De dieren worden dagelijks gewogen en gevoed en de hokken schoongemaakt. Egels die binnenkomen, worden geregistreerd en onderzocht op onder andere conditie, huid en stekels, gebit, gewicht, parasieten en geslacht. Daarna worden ze in een hok geplaatst met voldoende eten en drinken en eventueel een warmtematje. Aangesterkte dieren mogen in de speciaal aangelegde egeltuin wennen aan de buitentemperatuur, waarna ze klaar zijn om vrijgelaten te worden in de natuur. Drie vaste medewerkers en zo’n 65 vrijwilligers houden de opvang draaiende.

18 | DIER NAJAAR 2023
“Klaar om te worden uitgezet in de natuur. Dat is altijd een mooi moment en het uiteindelijke doel voor alle dieren die we opvangen.”

“Deze egel heeft een beginnende longontsteking. Ze is benauwd en er kwam steeds meer vocht uit haar neusje. Ze heeft al twee antibioticakuren gehad, dus ergens ontwikkelt die ontsteking nog steeds. Misschien heeft het veel tijd nodig om er bovenop te komen of de longen hebben schade opgelopen. We blijven proberen.”

Meer weten?

Bij Egelopvang Papendrecht kunnen verzwakte, aangereden of gewonde egels aansterken. Ook dieren die hun moeder zijn kwijtgeraakt krijgen hulp. Dat kan een paar weken duren, maar soms ook maanden. Wilt u informatie over de Egelopvang en hoe u deze dieren kan helpen? Kijk op dierenbescherming.nl/ wildopvang/egelopvang­papendrecht of volg het laatste nieuws op Facebook.com/EgelopvangPapendrecht.

“Deze was helemaal kaal, had al zijn stekels verloren. Waarschijnlijk door een schimmelinfectie of mijten. De stekels groeien goed terug, maar de huid is nog erg droog. Daarom doen we ’m in een badje, zodat de huid weer wat soepeler wordt.”

ALLEMAAL EEN EIGEN KARAKTER

Een van deze medewerkers is Jessie de Keijzer. Ze werkte na haar studie Dierverzorging zes jaar als vrijwilliger in een wildopvang. Toen er een functie vrijkwam bij Egelopvang Papendrecht twijfelde ze geen moment. “Het is een droom om hier te werken. En inmiddels heb ik een heleboel over egels geleerd,” vertelt ze. “De problematiek wisselt per seizoen. Bij warm weer krijgen we veel drenkelingen binnen, terwijl het in de winter vooral onderkoelde, vermagerde dieren zijn. Ze hebben allemaal een eigen karakter. Dat vind ik zo leuk aan ze. Het zijn ook heel sterke dieren. Soms wordt er eentje binnengebracht met een infectie of verwonding zó ernstig dat we niet weten hoe we ’m er bovenop moeten helpen. Als zo’n diertje dan tóch herstelt, tegen alle verwachtingen in, is dat prachtig. Het zijn de momenten waarop ik het meeste geniet van mijn werk.”

UITZETTEN VAN GEZONDE DIEREN

En daarbij geldt: hoe kleiner de dieren, hoe intensiever de zorg. Jessie: “Babyegels hebben elke twee uur een fles nodig, ook ’s nachts. Het doel van de opvang is dat vroeg of laat alle egels terug de natuur in gaan. Omdat het solitaire dieren zijn, worden ze op verschillende locaties uitgezet. In parken en bosrijke gebieden bijvoorbeeld, en nooit met te veel op één plek.” Maar de opvang krijgt ook verzoeken van mensen die graag een egel in hun omgeving hebben en hun tuin aanbieden als uitzetplek. Voor­

waarde is dan wel dat de dieren de tuin uit kunnen als ze dat willen en met rust worden gelaten. Je moet als bewoner eigenlijk hopen dat je ze nooit meer terugziet, want dat betekent dat het goed met ze gaat.”

VIJF STEKELS

In april 2019 werd een egeltje bij de opvang binnengebracht met nog maar vijf stekels op zijn kopje. Hij kreeg de naam Five en zou later uitgeroepen worden tot ‘Dier van het Jaar’, de bekendste egel van Nederland. “Deze verhalen zijn natuurlijk de kers op de taart,” aldus Jessie. “De keerzijde is dat het steeds duidelijker wordt hoe hard een opvang als deze nodig is. Het aantal egels dat we binnenkrijgen is in tien jaar tijd verdubbeld, dat zegt genoeg. Maar hoe hoog de werkdruk soms ook is, met z’n allen proberen we zoveel mogelijk dieren beter te maken en ze hun vrijheid terug te geven. Dat is de ultieme beloning.”

NAJAAR 2023 DIER | 19 JUBILEUM
BEELD ROBIN UTRECHT
Het eerste jaar werden er 450 egels opgevangen, in 2022 waren dat er meer dan 1200

Eet bewust.

Van nature scharrelen vleeskippen naar voedsel, nemen ze het liefst een stofbad en hebben ze behoe e aan daglicht voor een normaal dag- en nachtritme. Maar doorgaans zien kippen nooit daglicht en zitten ze gestresst op elkaar in de stal.

Met het Beter Leven keurmerk garandeert de Dierenbescherming dat kippen beter leven. Met daglicht, ruimte en speelmateriaal zoals strobalen. Kies voor het Beter Leven keurmerk van de Dierenbescherming, als je boodschappen doet in de supermarkt.

Geven om dieren, heel vanzelfsprekend toch?

Rond dierendag ziet u onze campagne ‘Samen voor een diervriendelijke samenleving’, waarin we iedereen oproepen om mee te werken. Bijvoorbeeld door het werk van de Dierenbescherming te steunen.

Wilt u iets extra’s doen? Denk dan eens aan dierenwelzijn als u boodschappen doet, zet een egelhuis in de tuin of word vrijwilliger in het asiel. Scan de QR­code en laat u inspireren!

Vragen over dieren, hun welzijn en het werk van de Dierenbescherming worden hier beantwoord. Hebt u ook een vraag?

Mail deze dan naar vraag@dierenbescherming.nl.

Onze cavia krijgt een maatje, hoe koppel ik ze?

Zet twee hokken naast elkaar klaar, met zo’n zeven centimeter tussenruimte. Laat de cavia’s elke 24 uur van hok wisselen, zodat ze elkaars geur leren kennen. Als het een tijdlang goed gaat, kunt u wat schuilhuisjes in de koppelruimte zetten. In het begin spelen cavia’s vaak een machtsspelletje om de hiërarchie te bepalen. Dan mag de één niet in het huisje, dan de ander niet. Hetzelfde geldt voor eten, drinken en in elkaars weg lopen. Als de rangorde is bepaald, neemt het gekibbel af en zullen ze vaker tegen elkaar aan liggen of samen eten. U kunt de dieren dan bij elkaar in een hok zetten. Blijf voor de zekerheid nog wel even in de buurt.

Vliegen bijen lukraak rond?

Nee, het zijn slimme diertjes en weten moeiteloos de weg terug naar huis te vinden. Behalve met hun reukvermogen en de stand van de zon oriënteren ze zich aan de hand van herkenningspunten in het landschap, zoals wegen, rivieren en spoorlijnen. Zijn ze op onbekend terrein, dan vliegen ze eerst een paar verkenningsrondjes in verschillende richtingen, waarna ze toch de weg naar huis weten te vinden.

Zijn honden kleurenblind?

Ze zien kleuren, maar niet zoveel als de mens. Wij kunnen rood­, blauwen groentinten herkennen. Daarom onderscheiden we in een regenboog zeven kleuren, ook al bestaat hij eigenlijk uit nog veel meer tinten. Honden zien enkel blauw en geel. Onderscheid maken tussen die kleuren is lastig, zo niet onmogelijk. Een grasveld zal voor honden uit geeltinten bestaan. Gooi je daar een gele tennisbal op, dan mag het een wonder heten dat ze de bal überhaupt weten te vinden. Dat een hond toch zijn speeltjes braaf terugbrengt, komt onder meer door zijn uitstekende geur. Hij gebruikt simpelweg meerdere zintuigen om zijn weg te vinden.

Waarom hebben katten een hekel aan water?

Bij de meeste dieren is de vacht door huideigen oliën nogal vettig. Dat laagje werkt waterafstotend. Katten hebben dat niet. Daarom zien ze er ook zo verzopen uit als ze nat zijn. Gevolg is dat katten met een natte vacht snel lichaamswarmte verliezen. Toch zijn er ook katten die af en toe een duik nemen. Vaak gaat het dan om rassen die op eilanden zijn ontstaan of afstammen van wilde, op vissen jagende voorouders.

Waarom staan flamingo’s vaak op één poot?

Ze doen dit vooral om energie te besparen en hun lichaamstemperatuur te reguleren. Door op één poot te staan en af te wisselen tussen links en rechts, blijft er steeds eentje warm. Ze zetten hun poot precies onder het midden van hun lichaam neer en de enkel ‘op slot’, zwaartekracht zorgt ervoor dat ze niet omvallen. Ze staan perfect in evenwicht en dat bespaart energie. Flamingo’s kunnen zelfs slapen op één poot. Ook papegaaien, reigers en parkieten staan graag op één poot.

NAJAAR 2023 DIER | 21 VRAAG MAAR RAAK BEELD NATURE IN STOCK, DEBORAH VAN DER SCHAAF, SHUTTERSTOCK

Samen naar een diervriendelijke toekomst

Ooit leven we in een wereld waarin de belangen van dieren vanzelfsprekend worden meegenomen in het denken en handelen van mensen. Om die droom te realiseren, kunnen we allemaal een bijdrage leveren, op een manier die bij ons past. Bijvoorbeeld door als vrijwilliger te werken, te doneren of door het maken van diervriendelijke keuzes. Dat hoeft niet veel tijd of moeite te kosten. Als we allemaal een stapje zetten, heeft dat al een groot effect.

Op deze pagina’s vertellen vier mensen over hun bijdrage aan een diervriendelijke toekomst.

‘Hoe kon ik bezorgd zijn om mijn eigen dier, terwijl ik wel gewoon vlees at en me over dieren in de vee­industrie nooit afvroeg hoe ze hadden geleefd?’

22 | DIER NAJAAR 2023
22 | DIER NAJAAR 2023 PORTRETTEN
BEELD ERIK BUIS

BETER CONSUMEREN De impact van bewuste keuzes

Marijn Heemskerk en haar vriend Hans wonen met Friese Stabij Koosje en kat Miep in Monnickendam. Marijn is jurist en schrijver. Ze maakt al jaren bewuste, duurzame keuzes. Sinds 2022 is ze zo goed als veganist.

“Negen jaar geleden kwam Miep bij mij in huis. Ik was meteen zó dol op haar, dat het me begon te dagen; hoe kon ik bezorgd zijn om mijn eigen dier, terwijl ik wel gewoon vlees at en me over dieren in de vee­industrie nooit afvroeg hoe ze hadden geleefd?

Dat was een keerpunt. Ik ben toen gestopt met het eten van vlees. Later kwamen daar eieren en zuivelproducten bij. Ik was een enorme kaasliefhebber en at elke dag twee boterhammen met kaas. Ik had er alleen nooit bij stilgestaan waar die kaas vandaan kwam. Dat deed ik ook niet bij de eindeloze café lattes met koemelk die ik dronk. Toen ik ging nadenken over stierkalfjes die geboren worden in de melkveehouderij en hoéveel er jaarlijks in ons land ter destructie worden aangeboden, wilde ik daar geen aandeel meer in hebben. En alhoewel ik geen oordeel heb over de keuzes die andere mensen maken, was de transitie naar een veganistische leefwijze voor mij op een bepaald moment logisch. Al ging dat wel geleidelijk, ik ben niet cold turkey overal mee gestopt. Nog steeds eet ik één keer per maand een stukje vlees. En als ik bij mensen op bezoek ben die niet­vegan hebben gekookt, sla ik dat niet af. Gelukkig zijn er tegenwoordig veel alternatieven verkrijgbaar en in restaurants staat er bijna altijd een vegan­optie op de kaart. Wat ik nog wel lastig vind is het kopen van voer voor Miep en Koosje. Het gaat me te ver om ze ook op een vegan dieet te zetten. Maar wat is het alternatief?

Bij de meeste diervoedingsmerken blijft de intentie vaag; is alleen het dierenwelzijn van je eigen huisdieren geborgd, of ook dat van de dieren die voor dat product zijn gebruikt?

Ik denk dat binnen die branche nog een wereld te winnen is.”

NAJAAR 2023 DIER | 23

Edith Eecen collecteert al tien jaar voor de Dierenbescherming, sinds vier jaar is ze ook coördinator van de collecte in haar woonplaats Ermelo. Een van haar trouwe gevers is Ellen Kwaaitaal.

Edith: “Jaren geleden werd ik donateur van de Dierenbescherming en besloot ook de collecte te gaan lopen. Maar wel op één voorwaarde; dat ik onze hele wijk onder mijn hoede zou krijgen. We wonen op een prachtige plek, vlak bij het bos, waar ik elke dag wandel met mijn bouvier Bas. Door de jaren heen hebben we heel wat bosvrienden gemaakt. Toen ik met mijn collectebus op pad ging, belde ik aan bij al deze vrienden en durfde tegen hen wel te zeggen dat ik alleen voor papiergeld kwam. Ik bracht het als een grapje, maar meende het eigenlijk wel. Mensen konden dat waarderen. Zo ook Ellen, al sinds die eerste keer een gulle geefster. Wij hebben zulke leuke gesprekken tijdens onze wandelingen met Bas en haar hond Ruby dat we vaak zeggen; ‘kom, we plakken er nog een ronde aan’. Datzelfde heb ik als ik met mijn bus bij mensen op de stoep sta. Daar vloeien hele gesprekken uit voort. Zo ook op een mooie zaterdag, een paar jaar geleden. Ik belde aan bij een statig huis en hoorde de honden blaffen. Een goed teken; dit waren vast dierenliefhebbers. Een man opende de deur. Toen ik zei dat ik voor de Dierenbescherming liep, antwoordde hij: ‘Het is maar goed dat ik je niet de laan af schiet, daar geef ik niets aan!’ Ik wist niet wat ik hoorde. We hebben toen bijna een uur gepraat, waarna hij zijn portemonnee pakte en alsnog een tientje in de bus stopte. Sindsdien doneert hij altijd trouw. Zo zie je maar! Inmiddels ben ik ook collecte­coördinator en heb ik een groep enthousiaste collectanten om me heen verzameld. Met twee daarvan is het een behoorlijke competitie: wie haalt de hoogste opbrengst? Vorige keer won ik niet, maar dat laat ik me geen tweede keer gebeuren, dit jaar loop ik gewoon nóg wat harder.”

24 | DIER NAJAAR 2023 PORTRETTEN
‘We wedijveren om de hoogste collecteopbrengst. Vorige keer won ik niet, dit jaar loop ik gewoon nog wat harder.’

STEUN FINANCIEEL

Als lid, donateur of in de collectebus

Ellen: “Ik heb jarenlang vrijwilligerswerk gedaan. Toen onze kinderen nog klein waren, hielp ik op school. Later was ik actief binnen een toneelvereniging en ging ik langs de deuren om geld op te halen voor goede doelen. In die tijd deden we nog envelopjes bij mensen in de bus waar ze een donatie in konden doen. Als ik ze dan later ophaalde, waren er altijd een paar enveloppen leeg. Dat vond ik zo treurig. Mensen in deze buurt hebben het allemaal goed, een paar euro voor een goed doel kunnen ze echt wel missen. Ik legde dan altijd zelf nog wat extra in, om die lege enveloppen te compenseren. Mijn liefde voor dieren is groot, ik zou niet weten wat ik zonder ze zou moeten. Onze vorige hond Lotje, een Markiesje, had een enorme speurneus. Ik koos haar als gezelschapshondje, maar heb nooit eerder een hond met zo’n jachtinstinct gehad. We hebben heel wat avonturen met haar beleefd. Het mooiste moment staat op mijn netvlies gebrand. Lotje was er weer eens vandoor gegaan. Ik vond haar bij een bos takken, waar ze druk stond te blaffen. Plots kwam er een reekalfje uit het struikgewas gelopen. Het was zo groot als Lotje, alleen hoger op de fragiele pootjes. Lotje en zij snuffelden aan elkaars neusjes, dat was zo’n ontroerend beeld. Daarna heb ik Lotje aangelijnd en het kalfje zonder het aan te raken achtergelaten, zodat het weer naar de moeder kon. Onze huidige hond Ruby heeft nul jachtinstinct, maar is een schatje, zo lief. Edith en ik kennen elkaar via onze honden, we wandelen al twintig jaar samen. Ik vind het bijzonder dat ze collecteert voor dieren. En natuurlijk doe ik elk jaar een mooi bedrag in haar bus. We kunnen allemaal op onze eigen manier wat doen om de wereld een beetje beter te maken. Vroeger ging ik zelf op pad, nu steun ik met een donatie.”

NAJAAR 2023 DIER | 25
‘Elk jaar doe ik een mooi bedrag in de collectebus van Edith.
Iedereen kan helpen om de wereld een beetje beter te maken.’

Geven om dieren, vanzelfsprekend toch?

En iedereen doet dat op zijn of haar eigen manier. Door tijd te geven en als vrijwilliger te gaan werken, door te geven aan de collectant of door het maken van diervriendelijke keuzes. Gewoon een beetje extra liefde en aandacht. Samen geven we om én aan dieren. Op dierenbescherming.nl/ diervriendelijk vindt u informatie en tips.

26 | DIER NAJAAR 2023
PORTRETTEN
‘Toen ik hoorde dat het asiel vrijwilligers zocht, heb ik me aangemeld. Op deze manier kon ik met honden bezig zijn, en deed ik ook iets voor een ander. Ideaal!’

WORD VRIJWILLIGER Verschil maken met geven van tijd

Helma Feelders heeft een fulltimebaan als Inside Sales Engineer bij een groot bedrijf. Daarnaast werkt ze al tien jaar als vrijwilliger op de hondenafdeling van Dierenopvangcentrum Vlaardingen. Ook vangt ze thuis kittens op voor het asiel.

“Ik heb altijd honden gehad, maar met een drukke baan was dat geen optie meer. Toen ik hoorde dat het asiel in Vlaardingen vrijwilligers zocht, heb ik me meteen aangemeld. Op deze manier kon ik toch met honden bezig zijn, en deed ik tegelijkertijd iets goeds voor een ander. Ideaal! Bijkomend voordeel is dat ik het na vijf dagen op kantoor heerlijk vind om fysiek bezig te zijn, in de buitenlucht, met de honden. Als kind was ik al gek op dieren. Ik bracht van alles mee naar huis. Ik heb zelfs een keer een straatkat mijn slaapkamer in gesmokkeld. Hier in de opvang hebben de dieren het goed. Ze worden verzorgd, kunnen naar buiten en elke dag zijn er mensen die ze liefde en aandacht geven. Maar toch is er niets beter dan dat gouden mandje. Dus als je vraagt of ik de honden mis als ze vertrekken naar hun nieuwe thuis? Nee. Want ik doe dit niet voor mezelf, maar om dieren, die vaak uit een slechte situatie komen, een zo goed mogelijke tijd te geven tot ze verhuizen naar de plek waar ze nooit meer weg hoeven. En dat gun je ze zó. De keuze voor vrijwilligerswerk met dieren was in mijn geval logisch. Maar iedereen kan wat doen voor een ander. Of dat nou voor een sportvereniging is of een goed doel. En je hebt er zelf ook baat bij. Steeds meer mensen voelen zich eenzaam, als je vrijwilligerswerk doet sta je vanzelf in verbinding met anderen. Je geeft en investeert, maar krijgt er ook veel voor terug. En het hoeft niet veel geld of tijd te kosten. Heb je een drukke baan en financiële middelen, dan kan je doneren, is die ruimte er niet, denk dan eens over het geven van tijd. Met een uurtje per week maak je al een verschil.”

NAJAAR 2023 DIER | 27
BEELD ERIK BUIS

Meer dan een schoonheidsprobleem

Help, mijn dier is te dik!

Huisdieren kampen steeds vaker met overgewicht. Was in de jaren negentig nog ongeveer twintig procent te dik, inmiddels is dat percentage opgelopen tot ruim vijftig procent. Zorgwekkende cijfers. Het verhoogt de kans op diabetes en hart­ en vaataandoeningen. Huisdieren die te zwaar zijn, krijgen ook regelmatig te maken met pijnlijke gewrichten en slaapproblemen en leven minder lang.

Hoe bepaalt u overgewicht ?

Als u van bovenaf op uw hond of kat neerkijkt, kunt u achter de ribben geen taille onderscheiden.

Huisdierbezitters realiseren zich in veel gevallen niet dat hun dier te dik is. “Het probleem wordt onderschat, omdat het lange tijd onzichtbaar is,” aldus Ronald Corbee, specialist Klinische Voeding aan de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht. “Zeker bij katten, die vet vooral opslaan in de buik. Pas als overgewicht tot gezondheidsproblemen leidt, wordt er iets aan gedaan. Maar eigenlijk wil je dat stadium voor zijn.” Hoewel niet waterdicht, kan overgewicht worden vastgesteld door een staande hond of kat met een vlakke hand over de ribben te aaien. Ronald: “Indien je daarbij hetzelfde voelt als wanneer je met je vinger over je handrug wrijft, is dat een goed teken.”

Obesitas bij dieren wordt niet alleen onderschat, ook zien nog steeds veel mensen het als een schoonheidsprobleem. “Terwijl het feitelijk een ziekte is die de hormonale

‘Je moet een verslaving zien te overwinnen, want het lichaam vraagt om eten dat het eigenlijk niet nodig heeft’

regulatie van het dier verstoort en kan resulteren in allerhande klachten, zoals suikerziekte, ontstekingen door het hele lichaam en gewrichtsproblemen.”

EVOLUTIONAIR BEPAALD

Overgewicht ontstaat door te veel eten, te weinig bewegen of een combinatie van beide. Dat is bij dieren niet anders dan bij mensen. Volgens Ronald hangt de toename van obesitas samen met onze levensstijl. “Het wordt ons steeds makkelijker gemaakt,” zegt hij. “Alles wat we nodig hebben, is binnen handbereik. En voor eten hoeven we niet meer zoveel moeite te doen als vroeger.” Ronald legt uit dat deze mentaliteit invloed heeft op onze huisdieren. “Ze bewegen minder, maar krijgen hetzelfde eten, soms zelfs meer en energierijker dan voorheen.” Dat dieren meer eten dan nodig, is volgens Ronald niet vreemd. Ook als mensen iets lekkers krijgen voorgeschoteld, eten ze meer dan waar hun lichaam om vraagt. Bij dieren is de neiging tot overeten bovendien evolutionair bepaald. “In de natuur weet je

28 | DIER NAJAAR 2023 VOORLICHTING
Kijkt u vanaf de zijkant naar uw dier, dan ziet u de buik achter de ribben niet oplopen.
BEELD DEBORAH VAN DER SCHAAF
Uw dier wil voortdurend eten en raakt snel oververhit. U aait uw hond of kat met platte hand, maar voelt de ribben bijna niet.

nooit wanneer je weer wat krijgt en dus moet je pakken wat je pakken kan. Bovendien; als je eet, nemen je reserves toe en daarmee je kans op overleven.”

VERSLAVING OVERWINNEN

Overgewicht bij dieren is, net als bij mensen, lastig te behandelen. Ronald: “Je moet een verslaving zien te overwinnen, want het lichaam vraagt om eten dat het eigenlijk niet nodig heeft.” Om het tij te keren is dan ook een mentaliteitsomslag bij de eigenaar nodig: “Om een dier weer op een gezond gewicht te krijgen, zijn geduld en doorzettingsvermogen vereist. Het dier zal om eten gaan vragen, wordt in sommige gevallen agressief, en het is moeilijk om daarmee om te gaan. Ik vraag mensen dan ook altijd of ze bereid zijn om door te zetten als het zwaar wordt.” Want, als het lukt, hebben wijzelf en onze huisdieren daar levenslang plezier van.

TIPS 5

Wat kunt u doen om overgewicht te voorkomen?

1Maak een voedingsschema met een gespecialiseerde dierenarts De voedingsbehoefte van een dier is afhankelijk van verschillende factoren, zoals leeftijd, activiteitsniveau en castratiestatus. Een gespecialiseerde dierenarts kan hierin adviseren.

2Zorg voor meer verzadiging

Een hond kunt u wat groente toestoppen, zoals komkommer, wortel of gekookte boontjes. Ook konijnen en knaagdieren hebben baat bij groenten, zoals andijvie of witlof. Katten zijn vleeseters, waarbij droge brokjes gedeeltelijk kunnen worden vervangen door natvoer.

3

Om een dier weer op een gezond gewicht te krijgen, zijn geduld en doorzettingsvermogen van de eigenaar vereist

‘MIJN KAT DOET ZO RAAR’

Ronald: “Zo heb ik eens een kat van bijna twaalf kilo behandeld. Het was een traject van jaren voordat dit dier weer op een gezond gewicht van vier kilo zat. Tijdens deze periode kreeg ik een telefoontje van zijn baasje. ‘Mijn kat doet zo raar,’ zei ze bezorgd. ‘Soms rent hij plotseling heel hard de trap op en weer af, zonder reden, en ook blaast hij naar andere katten als hij in de vensterbank zit.’ ‘Gefeliciteerd mevrouw,’ antwoordde ik, ‘u hebt weer een gezonde kat.’ Ze was blijkbaar zo gewend geraakt aan een luie theemuts die de hele dag op de bank lag, dat ze geen flauw idee meer had wat normaal kattengedrag was.”

Wees creatief met snacks

Snacks bevatten vaak veel calorieën, maar weinig voedingsstoffen. Kies voor gezondere snacks, bijvoorbeeld (gedroogd) puur vlees voor katten en honden, en gedroogde groente of wilgentakken voor konijnen en knaagdieren.

4

Laat uw dier werken voor z’n eten

In het wild moeten dieren op zoek naar hun eten, terwijl huisdieren bij ons een gevuld bakje voor hun neus krijgen. Het natuurlijke gedrag kan worden geprikkeld door uw dier te laten werken voor z’n eten. Bijvoorbeeld door de brokjes door de kamer of het hok te strooien. Er is een groot aanbod aan voedingspuzzels en ballen waar brokjes uit vallen of laat uw dier oefeningen doen die u beloont met eten.

5

Gebruik een weegschaal om voer af te meten

Weeg elke dag af wat uw dier mag hebben, beloningen en snacks inbegrepen. Doe dit met een weegschaal en markeer de voerbeker om het makkelijker te maken.

NAJAAR 2023 DIER | 29

Spiegeltje, spiegeltje

We kunnen dieren allerhande menselijke eigenschappen toeschrijven, maar ijdelheid hoort daar niet bij. Hoewel een opvallend uiterlijk in het dierenrijk veel voorkomt, heeft dat vrijwel altijd een functie. Bijvoorbeeld om de kans op voortplanting en het voortbestaan van de soort te vergroten. Hebben we het over diersoorten die hun looks zonder gêne in de strijd gooien, dan scoren vogels bijzonder hoog.

Uitzonderingen daargelaten

In de natuur zijn het meestal de mannetjes die alle aandacht naar zich toe trekken. Toch zijn er ook uitzonderingen. Het betoverende ijsvogeltje valt op door de felgekleurde veren, waarbij het vrouwtje niet onderdoet voor het mannetje. Want terwijl de snavel van het mannetje zwart kleurt, heeft het vrouwtje een oranje vlek onderaan haar bek, die over de hele onderkant van de snavel kan doorlopen. En dat is misschien nóg wel een beetje specialer.

Het betoverende ijsvogeltje valt op door de felgekleurde veren, waarbij het vrouwtje niet voor het mannetje onderdoet

IN BEELD
30 | DIER NAJAAR 2023

De show stelen

Dieren zijn niet bezig met hoe ze erbij lopen. Of ze nou stinken, hun vacht in de klit zit, er kwijl uit hun bek hangt of ontlasting aan hun vacht kleeft; het maakt ze niks uit. Hoe anders is dat bij mensen. Wij staan regelmatig voor de spiegel, maken onszelf graag mooier, in de hoop dat we aantrekkelijk worden gevonden door anderen. Hoewel ijdelheid een menselijke eigenschap is, dichten we deze ook aan dieren toe. Door de imposante staart van de pauw ijdel te noemen, of de gierparelhoen met zijn felblauwe veren. Toch steelt het argusfazantmannetje pas echt de show met met een prachtig verenkleed vol kleur.

NAJAAR 2023 DIER | 31
De argusfazantmannetjes stelen de show met hun kleurrijke verenkleed

Verleiden als kunst

Vogels kunnen als een van de weinige dieren net zoveel kleuren onderscheiden als mensen. Mannetjes hebben vaak een verenkleed met een bont palet aan kleuren en patronen, terwijl de vrouwtjes wat saaier ogen. Mannetjes zijn afhankelijk van dat flamboyante uiterlijk om vrouwtjes te versieren. Kijk maar eens naar de lepelaar, een statige vogel met een prachtkleed van witte veren, die in het voorjaar een opvallende afhangende kuif op zijn kop heeft. Zodra de broedtijd aanbreekt, krijgt deze kuif een belangrijke functie. De sierveren worden langer en gaan rechtop staan bij het baltsen. Met wapperende veren in de wind laten lepelaarsmannetjes zien hoe je verleiden tot kunst kan verheffen. Overigens hebben de camouflerende kleuren van het vrouwtje ook een functie; zo is ze beter beschermd tegen roofdieren tijdens het broeden en het grootbrengen van de jongen.

Kijk naar mij!

Dieren zijn voor soortgenoten soms nog aantrekkelijker dan wij kunnen zien. In ultraviolet, een kleur die voor de mens onzichtbaar is, hebben bepaalde vogels tekeningen op hun gewaad om partners aan te trekken. Het vermogen om ultraviolet licht te zien, zorgt ervoor dat dieren een hele andere wereld waarnemen. Zo zijn kleuren feller en lichten er andere patronen op. Overigens kunnen alleen dieren in goede conditie deze intense kleuren aanmaken, waarmee ze laten zien dat ze een geschikte partner zijn. Het pimpelmeesvrouwtje gebruikt uv­licht om een mannetje te selecteren; hoe felgekleurder het blauw van zijn pet, hoe fitter het mannetje is. Die felle kleuren vertellen nog iets anders. Dieren maken zichzelf hiermee opvallend en dus kwetsbaar; ze laten zo eigenlijk zien dat ze zó gezond en sterk zijn dat ze zich een extravagant uiterlijk kunnen veroorloven.

BEELD NATURE IN STOCK, STOCKSY IN BEELD 32 | DIER NAJAAR 2023

Hoe blauwer, hoe populairder Blauwvoetgenten gebruiken hun opvallend gekleurde poten om te communiceren. Het is een echte zeevogel; een goede zwemmer en een geweldige duiker. Op het land kunnen ze minder goed uit de voeten. Alhoewel, zodra ze indruk op de vrouwtjes willen maken, blijken mannetjes ineens geweldig te kunnen dansen en stampen, waarbij ze hun felblauwe voeten in de strijd gooien. Ze zenden een belangrijk signaal uit. Want waar de voeten van jonge, sterke mannetjes felblauw zijn, hebben oude en zieke blauwvoetgenten een vale kleur. En zo verklappen de pootjes aan de dames hoe gezond ze zijn en of ze goed voor de kinderen kunnen zorgen.

NAJAAR 2023 DIER | 33
Voeten van jonge, sterke mannetjes blauwvoetgenten zijn felblauw

INSPIRERENDE INITIATIEVEN

Er zijn veel manieren om bij te dragen aan een beter dierenwelzijn. Op deze pagina’s een selectie van initiatieven die ons hebben geraakt en waarvan we vinden dat ze een verschil maken voor de dieren die afhankelijk zijn van onze hulp.

EGELOPVANG

Melk voor de kleintjes

Egels zijn gewoontedieren; de moeder loopt telkens hetzelfde rondje, haar kleintjes er achteraan. Als een egeltje achterblijft omdat de tocht te vermoeiend is, pikt de moeder het bij het volgende rondje gewoon weer op. Maar soms komt mama­egel onverhoopt niet meer terug. Verweesde egeltjes worden bij Egelopvang Papendrecht opgevangen, tot ze groot genoeg zijn om vrijgelaten te worden in de natuur. De eerste weken worden ze dag en nacht gevoed met speciaal melkpoeder, maar de kosten hiervoor zijn hoog. Een crowdfundactie bracht weer wat lucht; er werd maar liefst € 900 bijeengebracht, waarmee een heleboel jonge egeltjes gevoed kunnen worden.

SUCCES

Lange adem

Herinnert u zich asielhond Kyla uit een eerdere editie van dit blad nog? Ze woonde maandenlang bij haar lieve pleeggezin terwijl ze meerdere operaties aan haar kruisbanden onderging. Maar nu was het moment daar en werd Kyla overgedragen aan haar nieuwe baasjes. Voor Gerrit en Daisy zal het best even wennen zijn om in een leeg huis terug te komen na al die tijd. Maar ze deden het allemaal met één doel; een toekomst voor Kyla en dat is ze gelukt!

Eindelijk werd

keer doormaken. Daisy en ik werkten een tijd in het opvangcentrum de hondenafdeling, waar we van dichtbij zien wat een vreemde omgeving met dieren kan doen. Zo ontstond het idee van gastopvang. Kyla op de foto is de eerste hond die we in huis namen. Ze had een kapotte meniscus en gescheurde kruisbanden in beide achterpoten. Ze was niet op haar gemak in het asiel en bleef maar ijsberen in haar kennel.” Daisy: “Veel honden zijn angstig. Dat uit zich op allerlei manieren. Voor Kyla gold dat ze onophoudelijk trilde en van mannen wilde ze niets ‘We werken in het asiel en weten wat een vreemde omgeving met dieren kan doen. Kyla was er zó angstig dat we haar thuis opgevangen hebben.’ 001_DIER_1_2023.indd

CROWDFUNDING

Lange revalidatie

Het jonge poesje Eva werd door de politie binnengebracht. Bij de dierenarts bleek dat ze een klaplong en gebroken poten had. Inmiddels is Eva geopereerd. Aangezien haar baasje niet bekend was, kwamen alle kosten voor onze rekening. Gelukkig waren er een aantal lieve dierenvrienden die in totaal € 2.180 bijeenbrachten om Eva te helpen. En het mooiste nieuws; ze heeft een nieuw thuis gevonden.

weten. Inmiddels ze bij ons op haar gemak.” Gerrit: vraag me nog regelmatig af waarom sommige 07-02-23

34 | DIER NAJAAR 2023
BEELD DIERENBESSCHERMING, DEBORAH VAN DER SCHAAF
BEELD STOCK, VAN SCHAAF, SHUTTERSTOCK WIJ ZIJN DIERENBESCHERMERS Het vrijwilligerswerk van Gerrit en Daisy Gerrit en Daisy de Zwart werken als vrijwilligers in het dierenopvangcentrum Vlaardingen. Ook vangen ze als gastgezin honden die in een asielomgeving niet kunnen wennen. Sinds november zorgen ze voor Kyla, een hond die twee zware operaties nodig had om een normaal leven kunnen leiden. Gerrit: “Na het overlijden van onze Duitse Dog Lavinia, besloten we geen hond meer te nemen. Het verdriet om haar was zo groot, dat wilde ik nog een
Kyla aan haar nieuwe baasjes overgedragen mensen dieren nemen. Als er niet voor kan of wil zorgen, begin er dan niet aan. Neem de hond die laatst vijf dagen door het Kralingse Bos in Rotterdam heeft gezworven. Het vermoeden is dat als fokteef werd gebruikt en na de geboorte van haar pups uit een auto is gegooid. Ze heel bang, met name voor auto’s wantrouwt mensen.” Daisy: “Na twee operaties en revalidatie, waarbij Kyla volledige rust moest houden, is zij nu bijna klaar voor adoptie. We hadden niet verwacht dat onze eerste opvanghond meteen zo intensief worden. we doen met liefde.” Gerrit: “Net asielwerk. Dieren krijgen er alle zorg die nodig hebben, maar wij kunnen ze wat extra aandacht geven en dat voelt goed. Stiekem heb ik ook meer met dieren dan mensen, in mijn omgeving stond niemand raar kijken toen ik vrijwilliger werd.” Daisy: kunnen aan doen in het asiel zitten. Als wij ze dan met een beetje liefde, een wandeling en schone mand zó kunnen maken, geeft dat veel voldoening.” VOORJAAR DIER | 29

ADOPTIE

Groot konijnenhart

Dit lieve stel kwam op afspraak bij Het Knaaghof in Rijswijk, omdat ze twee konijntjes wilden adopteren, en dan bij voorkeur een koppeltje dat weinig kans had om geplaatst te worden. We zaten in dubio: we hadden zowel het oude, medisch uitdagende – en niet per se sociale duo richting mensen – Sjon en Sjoukje zitten. Maar ook onze druktemaker met handleiding Floris – die 369 dagen in het asiel verbleef

– gunden we het zo. Uiteindelijk bouwde het stel voor zowel Sjon en Sjoukje als Floris en zijn nieuwe vriendin Louèn een enorme ren, waarmee we in één keer vier konijnen konden plaatsen.

OPGEVANGEN

Vergeven en vergeten

Dierenambulancevrijwilligers Eva en Leendert mochten een herstelde zwaan uitzetten. Na een heftige ruzie met haar partner, was de zwaan dusdanig gehavend dat de ambulance eraan te pas moest komen. Binnen een week werden een kneuzing aan haar snavel, gat in de poot en verwonding in haar hals verholpen. Knap werk van de medewerkers van Vogelklas Karel Schot in Rotterdam! Nu mocht ze terug naar haar echtgenoot. En ondanks dat zwanen een levenslange verbintenis aangaan, waarbij dus ook de nodige strubbelingen horen, was het spannend om ze te herenigen. De eerste momenten waren nog wat onwennig, maar daarna zwommen ze samen in harmonie de plas op.

HERENIGD

Parkiet doet dagje Zeeland

Zomer in Zeeland is zo gek nog niet, moet grasparkiet Maisie gedacht hebben toen zij vanuit Woerden de vleugels nam en honderdzestig kilometer verderop terechtkwam in Westkapelle. Daar liep de knappe vogel natuurlijk al snel in de gaten. Voordat ze haar vleugels opnieuw kon uitslaan, werd ze in haar kraag gegrepen door vrijwilligers van de dierenambulance die haar onderbrachten in een volière op het kantoor van de Dierenbescherming in Vlissingen, waar ze met haar baasjes kon worden herenigd.

In een plastic zak bij het strand

Josje werd in een plastic tas bij strand Haringvliet in Hellevoetsluis gedumpt terwijl ze aan het bevallen was. Ze had al een kitten in de tas gekregen en de bevalling ging in rap tempo door. Gelukkig werd ze gevonden en konden vrijwilligers van de dierenambulance zich over haar ontfermen. Ze is nu veilig met haar vier kittens bij een van onze gastgezinnen aan het bijkomen van haar nare avontuur. Helaas worden er nog steeds veel dieren slachtoffer van dumping. Als Dierenbescherming staan we natuurlijk klaar om al deze dieren te helpen, zoals u leest vanaf pagina 14. We geven ook voorlichting om impulsaankopen en dumpen te voorkomen.

Met haar

vier kittens gered

NAJAAR 2023 DIER | 35
‘Bij voorkeur een koppeltje dat weinig kans maakte’
GEDUMPT

‘Hulp

aan dieren in nood, de onverwachte situaties waarin je verzeild raakt. We weten nooit wat een avond brengt, dat maakt dit werk zo leuk.’

Ook als vrijwilliger op de dierenambulance?

Kijk dan op dierenbescherming.nl/ dierenambulance.

36 | DIER NAJAAR 2023 ONZE VRIJWILLIGERS
bieden

Door het hele land zetten duizenden vrijwilligers zich belangeloos in voor dieren. De Dierenbescherming is trots op al deze vrijwilligers, want zonder hen zou het werk niet gedaan kunnen worden. Vincent Breur en Nancy Groeneveld werken als vrijwilligers bij de dierenambulance.

Ze hebben allebei een drukke baan. Hij als vertegenwoordiger, zij als homeopathisch therapeut. En toch werken Vincent Breur en Nancy Groeneveld al respectievelijk dertig en bijna vijfentwintig jaar als vrijwilligers op de dierenambulance in Rotterdam. Sinds twintig jaar rijden ze vrijwel altijd samen, een jubileum.

Vincent: “Als je dit werk doet, ga je anders naar je omgeving kijken. Alsof mijn blik wordt gezogen naar dieren die hulp nodig hebben. Ik heb al meerdere honden van de snelweg geplukt en roofvogels van de vluchtstrook gehaald. Mijn vrouw zit dan vervolgens weer met een aalscholver of buizerd op schoot naast me in de auto richting de dierenarts.”

Nancy: “Ik vind het mooi om dieren en hun eigenaren te helpen, oplossingen te zoeken in onverwachte situaties. We komen overal; in wijken waar een wapenverordening loopt, dichtgetimmerde woningen of laatst voor een leegstaand pand waar een groep verwaarloosde honden zou zitten. De politie was erbij, we werden nog net niet als eerste naar binnen geduwd. Maar de honden die we er aantroffen, bleken hartstikke lief en waren goed verzorgd.”

Vincent: “Nancy en ik kunnen lezen en schrijven met elkaar. We hebben dezelfde interesses, vertrouwen elkaar volledig en discussiëren over van alles. Soms zijn we net een getrouwd stel. Nog steeds stap ik elke woensdagavond met plezier achter het stuur van de ambulance, ik krijg er energie van en geniet van het onvoorspelbare. Voor je het weet breng je een groep vechthonden onder politiebegeleiding naar een geheim opvangadres of haal je een kat met veel kunst en vliegwerk uit een zes meter diepe schoorsteen.”

Nancy: “Jaren geleden kregen we een melding van een manegebrand. Het werd de heftigste nacht die ik op de ambulance heb beleefd. Het was hartje winter, koud en donker. Meer dan honderd paarden renden in paniek de brandende stallen uit, door weilanden, sloten en zelfs de Rijksweg op. Maar ze hebben het, op eentje na, allemaal gered. Een tijd geleden verhuisde ik naar Brabant, toen heb ik even getwijfeld of ik dit werk moest blijven doen. Elke keer die lange rit naar Rotterdam, en ’s nachts terug. Maar de fijne samenwerking met Vincent, de dieren die we helpen, maken het nog altijd de moeite waard.”

NAJAAR 2023 DIER | 37
BEELD ERIK BUIS

facebook.com/deDierenbescherming instagram.com/Dierenbescherming twitter.com/Dierbescherming

Word vrijwilliger

Zonder de inzet van onze duizenden vrijwilligers zou de Dierenbescherming niet kunnen bestaan. Werken bij de Dierenbescherming is leuk, betekenisvol en leerzaam bovendien. Lijkt het u ook leuk om te werken met dieren?

Wij zijn blij met iedereen die ons wil helpen. Zo zijn we regelmatig op zoek naar asielmedewerkers, scholenvoorlichters en dierenambulancerijders. U bekijkt alle vacatures bij u in de regio op dierenbescherming.nl onder het kopje ‘Vacatures’.

‘Het werk op de dierenambulance geeft me een heleboel energie. Op zaterdagochtend spring ik uit bed, zó veel zin heb ik om aan de slag te gaan.

HR-manager Charlotte werkt als vrijwillig dierenambulancerijder in Rotterdam.

Nalaten aan de Dierenbescherming

Mensen die ervoor kiezen om de Dierenbescherming op te nemen in hun testament laten hun liefdevolle zorg voor dieren voortleven en dragen ook in de toekomst bij aan een verbetering van dierenwelzijn. Omdat wij volledig afhankelijk zijn van giften en donaties is elk bedrag, groot of klein, bijzonder waardevol. Wilt u meer weten over de mogelijkheden om na te laten aan de Dierenbescherming? Dan komt een van onze relatiebeheerders graag bij u langs.

Jana van Muijden, Agnes van Veen, Sonja de Boo­Koremans

T 088 81 13 066

E nalaten@dierenbescherming.nl

I dierenbescherming.nl/nalaten

Hebt u ons opgenomen in uw testament? Laat het ons weten; wij bedanken u graag.

Dierenleed melden?

Neem dan contact op met het landelijke meldnummer van de politie: 144 Website dierenbescherming.nl

Service & Informatie

Postbus 85980, 2508 CR Den Haag

T 088 81 13 000 dierenbescherming.nl/klantenservice

Raad van Toezicht

Karin Broekhuizen (voorzitter), Marije Eleveld, Franck Meijboom, Nicolien van den Biggelaar, Johan van Hoof, Ralph van Disseldorp

Directeur/Bestuurder

Ellen Bien

Ledenraad dierenbescherming.nl/ledenraad

Lidmaatschappen

• Vanaf € 36 per jaar

• Lidmaatschap Gezin: € 58 per jaar (bent u lid en wilt u dit omzetten naar een gezinslidmaatschap? Neem contact op met Service & Informatie)

• Bedrijfslidmaatschap: € 100 per jaar Meer informatie op dierenbescherming.nl

De Dierenbescherming voert incasso’s einde maand uit. Rekeningnummer (IBAN): NL05INGB0003963156

Incassant ID Dierenbescherming: NL56ZZZ404073190000

De Dierenbescherming wordt gesteund door:

De Dierenbescherming voert het CBF­keurmerk van het Centraal Bureau Fondsenwerving. Dit houdt in dat de Dierenbescherming voldoet aan de strenge eisen op het gebied van financieel beheer, organisatie, bestuur en fondsenwerving.

COLOFON Coördinatie en eindredactie: Annelie Verhagen Teksten: Niels Dorland, Niels Kalkman, Annelie Verhagen Correcties: Jan van de Staaij Ontwerp & vormgeving: Martin Raven Lithografie: Studio Boon Drukwerk: Senefelder Misset, Doetinchem Coverfoto: Scholten Linde Fotografie Oplage: 127.000

Advertenties: Informatie via redactiesecretariaat, T 088 81 13 259 DIER voor blinden en slechtzienden: DIER in braille bij CBB, Ermelo, T 0341 56 54 77

De Dierenbescherming noch de redactie draagt op enigerlei wijze verantwoordelijkheid voor de strekking en inhoud van geplaatste advertenties. Artikelen mogen met bronvermelding worden overgenomen na toestemming van de Dierenbescherming. Door lezers ingezonden fotomateriaal wordt automatisch eigendom van de Dierenbescherming.

38 | DIER NAJAAR 2023 SERVICE
Voor al uw vragen en opmerkingen kunt u onze klantenservice bereiken via 088 81 13 000 van maandag tot en met vrijdag van 09.00 tot 17.00 uur.

De Dierenbescherming vangt jaarlijks tienduizenden honden, katten, konijnen en knaagdieren op. Ze krijgen liefdevolle zorg in het asiel of bij een gastgezin en als ze er klaar voor zijn, zoeken we een thuis voor ze.

Rikkie

Toen Rikkie werd binnengebracht bij Dierenopvangcentrum Gouda schrokken de verzorgers zich rot. Hij was zwaar vermagerd, zat onder de urine en zijn vacht bleek volledig te zijn verklit. Ook zijn gebit was er slecht aan toe. Hij had meerdere ontstekingen en een gat in zijn gehemelte, waardoor er een open verbinding was ontstaan naar zijn neusje. Rikkie werd nog diezelfde dag onderzocht door een dierenarts. Hij werd geschoren, geopereerd en bijna al zijn tanden zijn getrokken. Ook kreeg Rikkie nog wekenlang antibiotica en pijnstilling. En juist toen hij er weer een beetje bovenop was, meldden zich twee lieve mensen voor hem.

Baasjes over Rikkie

Rinus en Hennie: “We waren al even op zoek naar een hondje, toen onze kleindochter belde: ‘Opa en oma, ik heb er misschien eentje voor jullie’. Ze werkt als vrijwilliger bij het asiel in Gouda en had Rikkie binnen zien komen, hij was er toen slecht aan toe. We mochten hem opzoeken en er was meteen een klik. Rikkie heeft een zware tijd achter de rug, dat vonden we heftig om te horen. De eerste dagen dat hij bij ons woonde, merkten we dat hij erg ontregeld was. Dat kon ook bijna niet anders, na wat hij heeft meegemaakt. Nu zien we hem tot rust komen. Al verliest hij ons geen moment uit het oog, zijn verlatingsangst heeft hij nog niet overwonnen. Omdat bijna al zijn tanden en kiezen zijn getrokken, mag hij enkel vloeibaar voedsel eten en staat hij onder controle van de dierenarts in het asiel. Maar elke dag gaat het beter, daar houden we ons aan vast. Rikkie is een schatje, we zijn stapeldol op hem.”

NAJAAR 2023 DIER | 39 IK HEB BAAS
BEELD ROBIN UTRECHT
‘Hij was zwaar vermagerd, zat onder de urine en zijn vacht bleek volledig te zijn verklit’

Achter elke postcode zit een verhaal.

De Dierenbescherming maakt zich hard voor de verbetering van dierenwelzijn in ons land en begeleidt ontheemde dieren naar een liefdevol thuis. Vaak komen zij uit een situatie waarin ze ernstig verwaarloosd of mishandeld zijn. Er is nog veel werk te doen, maar gelukkig hebben we ook goed nieuws: jaarlijks biedt de Dierenbescherming onderdak aan zo’n 20.000 asieldieren en dierenambulances rijden meer dan 76.000 keer uit voor dieren in nood.

De Dierenbescherming ontving sinds 1996 een bijdrage van € 44,8 miljoen. Deelnemers van de Postcode Loterij: bedankt! Dankzij u kunnen wij de Dierenbescherming en meer dan 100 andere organisaties financieel ondersteunen. En dankzij u heeft de Postcode Loterij sinds 1989 al ruim € 6,2 miljard aan goede doelen geschonken.

Samen voor een betere wereld: postcodeloterij.nl

U een kans, zij een kans!
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.