SUPRASL_NASZA GMINA_59

Stworzymy dobrą i tanią linię autobusową s. 4

Programy prozdrowotne s. 8

Rok rekordowych inwestycji s. 11

Moc nietoperzy s. 26 ISSN 2084-5642

Wszystko o uzdrowisku nr 3 (59) JESIEŃ 2019

Dni Dziedzictwa Rzeczypospolitej w Supraślu s. 15

suprasl.pl

Gmina przyjazna mieszkańcom W ciągu ostatnich miesięcy informowaliśmy Państwa o tym, że ruszają kolejne inwestycje drogowe. Dziś większość z nich jest już prawie ukończona. Ich realizacja przebiegła zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju różnych części naszej gminy. Chcę, aby drogi nas łączyły – nie tylko w sensie dosłownym, ale także symbolicznym. Żadna z miejscowości nie jest pomijana w planach inwestycyjnych.

Droga Woronicze – Międzyrzecze ma już nową, asfaltową jezdnię wraz z poboczami. Prace na ulicy Kościelnej w Supraślu również dobiegają końca – dzięki nowej, granitowej kostce jedna z ważniejszych supraskich ulic zyskała nowy blask. Podobnie droga Sobolewo - Henrykowo, jezdnia już jest, trwają prace wykończeniowe. Natomiast w Grabówce i Zaściankach, budowa ulicy Granicznej - Dolnej przebiegaja pełną parą. Czekamy jeszcze na rozpatrzenie wniosku na drogę Grabówka – Ciasne. W następnym roku, wraz z powiatem zostanie zbudowana droga Sowlany – 42. Pułku Piechoty, przy jednoczesnej rozbudowie ścieżek rowerowych w ciągu ulic Ciołkowskiego i 42. PP. Razem możemy więcej. Dzięki dobrej współpracy, zarówno z Powiatem Białostockim, jak i Wojewodą Podlaskim mamy możliwość budowy i rozbudowy większej ilości dróg i ulic, ponieważ w kosztach większości z nich partycypuje Skarb Państwa, a w niektórych także starostwo. Można śmiało powiedzieć, że Gmina Supraśl jest liderem w pozyskiwaniu środków z Funduszu Dróg Samorządowych. Warto wykorzystać tę historyczną szansę, dzięki której życie mieszkańców będzie wygodniejsze i bezpieczniejsze.

Inwestycje to także tworzenie skutecznej polityki społecznej i zapewnienie bezpieczeństwa. Już wkrótce zostaną oddane do użytku nowe oddziały przedszkola samorządowego w Sobolewie oraz żłobek w Supraślu. W ten sposób poszerzamy gminną ofertę opiekuńczo – edukacyjną, wychodząc naprzeciw potrzebom naszych rodzin. Inwestujemy także w zdrowie - kolejne programy zdrowotne, zarówno dla najmłodszych (szczepienia przeciw HPV), jak i dla seniorów (szczepienia przeciw grypie) oraz program rehabilitacji leczniczej. W szkole w Sobolewie działa już gabinet stomatologiczny z refundacją NFZ. Z kolei otwarcie nowego posterunku policji w Zaściankach, a także remont remizy OSP w Supraślu, mają za zadanie zapewnienie poczucia bezpieczeństwa.

Dzięki wszystkim tym działaniom i inwestycjom Supraśl jest gminą jeszcze bardziej przyjazną swoim mieszkańcom.

Radosław Dobrowolski, Burmistrz Supraśla

Polub nas na www.facebook.com/SupraslNaszaGmina/

Spis treści Gmina przyjazna mieszkańcom . . . . . . . . . . . . 2

AKTUALNOŚCI Posterunek Policji w Zaściankach otwarty . . . . . . 3 Stworzymy dobrą i tanią linię autobusową z Supraśla do Białegostoku. . . . . . . . . . . . . . . . 4 Podpisano umowę na budowę biblioteki w Supraślu 6 Nowi sołtysi na XI sesji Rady Miejskiej . . . . . . . . 6 U przyjaciół z Zelwy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Gmina Supraśl liderem w pozyskiwaniu środków na drogi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Supraśl - gmina przyjazna mieszkańcom: programy prozdrowotne . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Seniorzy w akcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Wizyta seniorów z Grodziska Mazowieckiego . . . . 10

INWESTYCJE Rok rekordowych inwestycji . . . . . . . . . . . . . . 11 Inwestujemy także w edukację . . . . . . . . . . . . . 13

oświata Dzień Przedszkolaka w Grabówce . . . . . . . . . . . 13 Spotkanie z historią, naturą i sztuką . . . . . . . . . . 14

kultura Dni Dziedzictwa Rzeczypospolitej . . . . . . . . . . . 15 10-lecie zespołu „Jarzębina” z Karakul . . . . . . . . . 17 Supraskie obserwacje nocnego nieba . . . . . . . . . 18 Festyn na pożegnanie lata . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Z życia biblioteki w Supraślu . . . . . . . . . . . . . . 20 Nowa siedziba Biblioteki Publicznej i GPEK w Sobolewie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Spotkanie z aktorami filmu „U Pana Boga w ogródku” 21

Historia Na polach bitewnych Września 1939 . . . . . . . . . 22 Jan Abłażewicz ułan z Supraśla . . . . . . . . . . . . . 24

nasz ogród Przygotowania ogrodu do zimy . . . . . . . . . . . . 24

NATURA Moc supraskich nietoperzy . . . . . . . . . . . . . . . 26

sport Patriotyczna sztafeta przebiegła przez Kopną Górę . 27

Wydawca: Centrum Kultury i Rekreacji w Supraślu 16-030 Supraśl, ul. Cieliczańska 1 tel./fax 85 71 83 510, e-mail: biuletynsuprasl2@gmail.com Adres redakcji: 16-030 Supraśl, ul. Cieliczańska 1 tel./fax 85 71 83 510, e-mail: ckirsuprasl@gmail.com Redakcja: Zespół Biuro reklamy: 795 450 560 ISSN 2084-5642. Nakład 1000 egz.

Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń i reklam oraz zatrzega sobie prawo do dokonywania przeróbek i skrótów w tekstach. Materiałów nie zamówionychredakcja nie zwraca.

Skład: Adam Kierzkowski Druk: Drukarnia BIAŁY KRUK, ul. Tygrysia 50, 15-509 Sobolewo, tel. 85 74 04 704

Aktualności

Posterunek Policji w Zaściankach otwarty To drugi posterunek Policji w gminie Supraśl.

Powstał dzięki zaangażowaniu mieszkańców sami zgłosili potrzebę utworzenia takiej jednostki w trakcie konsultacji społecznych. Wsparcia udzieliły władze Gminy Supraśl, które przekazały teren pod budowę posterunku.

W piątek, 27. września odbyła się uroczystość otwarcia nowo utworzonego posterunku Policji w Zaściankach. Wzięli w niej udział m.in.

Minister Edukacji Narodowej Dariusz Piontkowski, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Jarosław Zieliński, Komendant Wojewódzki Policji w Białymstoku nadinspektor Daniel Kołnierowicz, Dyrektor Biura Prewencji Komendy Głównej Policji inspektor Robert Kumor, Jan Perkowski Starosta Białostocki wraz z Zastępcą Romanem Czepe, Burmistrz Supraśla Radosław Dobrowolski wraz z Zastępcą Marcinem Iwaniukiem, radni Gminy Supraśl oraz zaproszeni goście.

Całe szczęście, Po uroczystym złożeniu meldunku zgodnie z policyjnym ceremoniałem Jaroże od kilku lat sław Zieliński Sekretarz Stanu w MSWiA posterunki wraz z Komendantem Wojewódzkim Poliwracają do cji w Białymstoku, Dyrektorem Biura Premniejszych wencji Komendy Głównej Policji, p.o. Komiejscowości, a nie koncentrują mendanta Miejskiego Policji w Białymstoku się tylko w dużych inspektorem Maciejem Wesołowskim oraz Burmistrzem Supraśla Radosławem Domiastach. browolskim przekazali klucz symbolizujący otwarcie Posterunku Policji w Zaściankach kierownikowi nowej placówki. Odbyło się również poświęcenie obiektu.

- Policja musi być dla ludzi i blisko ludzi i takie inwestycje to potwierdzają – powiedział Jarosław Zieliński Wiceminister MSWiA. Ten posterunek jest bardzo potrzebny, bo to rozległa gmina. Zrodził się on po to, by zapewnić bezpieczeństwo mieszkańcom tej części gminy Supraśl. To już 110 otwarty posterunek policji dzięki policyjnemu programowi modernizacji służb mundurowych. Niebawem otworzymy kolejne posterunki.

REKLAMA

fot. UM w Supraślu

fot. UM w Supraślu

Obecny na uroczystości Minister Edukacji Narodowej Dariusz Piontkowski podkreślił, jak ważne jest bezpieczeństwo mieszkańców.

- Chcemy aby policjanci byli jak najbliżej, bo nawet jak się nic nie dzieje, to gdy policja jest w pobliżu czujemy się po prostu bezpieczni. Całe szczęście, że od kilku lat posterunki wracają do mniejszych miejscowości, a nie koncentrują się tylko w dużych miastach. Gmina Supraśl ma szczególne szczęście, bo ma aż dwa posterunki, a to się rzadko w Polsce zdarza. To nowy komfortowy obiekt. Cieszę się z mieszkańcami, że mają kolejną inwestycję, która pokazuje że państwo się rozwija.

AKTUALNOŚCI Z nowo wybudowanego posterunku cieszy się również Burmistrz Supraśla Radosław Dobrowolski.

- To inwestycja w bezpieczeństwo mieszkańców, jedna z wielu, które realizujemy. Bo bezpieczeństwo to nie tylko nowe posterunki, ten tu, w Zaściankach, ale również obroniony przed likwidacją i zmodernizowany posterunek policji w Supraślu – powiedział Radosław Dobrowolski. - Tutaj mieszka najwięcej mieszkańców i ta inwestycja znacząco podniesie ich bezpieczeństwo. Ale bezpieczeństwem są również inwestycje drogowe realizowane przez gminę Supraśl o wartości około 16 milionów złotych. Przed nami rozbudowa szkoły w Sobo-

lewie. Dzięki pomocy rządu PiS w ubiegłym roku rozbudowaliśmy szkołę w Ogrodniczkach, wybudowaliśmy Klub Seniora, budujemy żłobek, w szkołach powstają gabinety stomatologiczne. Potrzeb jest jeszcze dużo, ale jesteśmy wdzięczni za to, co do tej pory udało nam się zrealizować przy wsparciu rządu.

Posterunek Policji w Zaściankach, przy ul. Górka Tomka został utworzony w strukturze organizacyjnej Komisariatu Policji IV w Białymstoku. Pięciu policjantów strzec będzie bezpieczeństwa mieszkańców Grabówki, Sobolewa, Zaścianek, Henrykowa i Majówki. Inwestycja kosztowała ponad 1,6 mln złotych. MS

Stworzymy dobrą i tanią linię autobusową

z Supraśla do Białegostoku

Rozmowa z Burmistrzem Radosławem Dobrowolskim o sytuacji komunikacyjnej Supraśla.

Panie Burmistrzu, co dalej z umową na odtworzenie przez BKM linii 111 z Białegostoku do Supraśla? W ostatnich dniach kampanii parlamentarnej, były już kandydat na senatora, a nadal zastępca prezydenta Białegostoku, Zbigniew Nikitorowicz, obiecywał Supraślanom załatwienie tej sprawy. Przywiózł nawet swoją wersję umowy (choć niepodpisaną ) i złożył ją w supraskim magistracie, robiąc z tego przedwyborcze show. Pan złożył w białostockim ratuszu już podpisany aneks po pewnych poprawkach. Czy coś się w tej sprawie dzieje?

Radosław Dobrowolski: Ostatnim krokiem, jaki ja zrobiłem w tej sprawie, jest złożenie podpisu elektronicznego pod naszym aneksem do umowy z Miastem Białystok o uruchomieniu linii 111 do Supraśla.

Mieliśmy prawo do przedłożenia swoich poprawek w aneksie do porozumienia międzygminnego, ponieważ jego strony są równoważne i każda z nich ma równe prawa. Jeszcze przed wyborami negocjujący to porozumienie zastępca prezydenta Białegostoku Zbigniew Nikitorowicz powiedział w Radiu Białystok, że w zaproponowanym przez Supraśl brzmieniu aneksu - umowy nie podpisze. Od tego czasu nie mam na razie żadnego oficjalnego stanowiska władz Białegostoku czy BKM. W tym głośnym aneksie przedstawiłem stanowisko na kilka kluczowych dla mieszkańców Supraśla spraw i miałem do tego nie tylko prawo ale i obowiązek.

w tym filmiku, że nie zastał mnie w urzędzie. Jednak o swojej wizycie nie uprzedził, choć dysponuje numerem mojego telefonu. A ja byłem akurat w Białymstoku, załatwiałem sprawy urzędowy w oddziałe Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych. Cały ten happening świadczy o tym, iż Pan Zbigniew Nikitorowicz przygotował dla Supraśla „aneks przedwyborczy”, który mógłby później sporo kosztować, natomiast absolutnie nie interesowały go nasze pytania i wątpliwości. A były one uzasadnione – przypomnę, że kilka miesięcy wcześniej zastępca prezydenta Białegostoku stwierdził na piśmie, że połączenia BKM nr 111 Białystok nie będzie finansował, ponieważ nie rozwiązuje ono żadnego problemu komunikacyjnego Białostoczan.

Jakie są zatem propozycje władz Gminy Supraśl, jeśli chodzi

Czy to wzmożone zainteresowanie sprawami Supraśla ze strony

o treść umowy z BKM? Co zmienił Pan w umowie, aby była ona

Pana Zbigniewa Nikitorowicza, akurat przed wyborami, nie wy-

dla Supraśla akceptowalna?

daje się Panu dziwne?

RD: Przede wszystkim musimy mieć gwarancję stałej ceny przez cały czas umowy. Już w połowie tego roku na spotkaniu z burmistrzami i wójtami gmin sąsiadujących z Białymstokiem zastępca prezydenta Nikitorowicz zapowiedział, że od nowego roku będzie „nowe podejście do sprawy komunikacji”. Ma polegać na tym, że gminy będą płacić za przejazd autobusów BKM po ich terenie oraz że nastąpi podniesienie opłaty za tak zwany wozokilometr i to nawet o 30 procent.

Po takiej zapowiedzi my jako samorządowcy musimy mieć gwarancję stałej ceny, bo inaczej okaże się, że „dobra cena” Nikitorowicza tj.1,2 miliona złotych, będzie tylko ceną promocyjną na półtora miesiąca, tj. do 31 grudnia, a później opłaty wzrosną. Jak policzyliśmy wzrost może

RD: Tak, to było zastanawiające od samego początku. Pan zastępca prezydenta Białegostoku wybrał się do Supraśla, aby złożyć aneks, który nie został z nami przedyskutowany. Podkreślę, że 25. września wysłałem do Pana Nikitorowicza pismo z pytaniami dotyczącymi szczegółowych warunków omowy na realizację połączenia. Do chwili obecnej nie otrzymałem odpowiedzi. Na takie samo pismo spółka PKS Nova, odpowiedziała już i jest to odpowiedź satysfakcjonująca.

Dodam także, że nigdy nie zdarzyło się, aby ktoś składał w supraskim ratuszu pismo w towarzystwie osoby nagrywającej i potem wrzucał to na facebook. Tak zrobił Pan Nikitorowicz. Pan kandydat oznajmił 4 / Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) / Jesień 2019 / www.suprasl.pl /

Aktualności sięgać nawet dwóch, a kto wie może nawet i trzech milionów – bo taką cenę wyliczył na początku Białystok. Dałem przy tym w moim aneksie zobowiązanie do uczciwej waloryzacji ceny o wysokość inflacji i wzrost cen paliw. Zgodziłbym się też i na procentowy wzrost odpłatności za BKM ze względu na podwyżki płac kierowców. Niech cena rośnie, ale nie żywiołowo lecz w oparciu o uczciwe i mierzalne kwestie i w oparciu o konkretne zasady.

Czy cena to jedyna kwestia, którą powinna zabezpieczać ta umowa?

RD: Nie. Komunikacja jest stałą usługą, a nie zakupem jednorazowym. Stąd moja determinacja by autobus jeździł do dworca PKP, a nie do centrum przesiadkowego przy Piłsudskiego. Rozwój uzdrowiska i jego usług turystycznych to rozwój całej gminy Supraśl. Mam pisma od dyrektora Szpitala Uzdrowiskowego, w którym podkreśla, że komunikacja Białystok – Supraśl musi zaczynać się od Dworca PKP lub PKS. Pensjonariusze, kuracjusze czy turyści często przyjeżdżają koleją i chcą mieć możliwość dalszego podróżowania bezpośrednio z dworca kolejowego, a nie z centrum przesiadkowego. A kto w Polsce wie gdzie takie centrum nad Białką się znajduje?

Podkreśliłem też, że chcemy, aby ta umowa miała charakter stabilny, w związku z tym wypowiedzenie umowy mogłoby nastąpić z 24-miesięcznym wyprzedzeniem. I jeszcze wnioskowałem o zapewnienie przejazdu autobusu przez Krasne przynajmniej kilka razy dziennie.

Nie możemy odcinać od świata ludzi, których domy znalazły się pod estakadą. Są tam zrobione odpowiednie dojazdy i przystanki, które pozwalają na bezpieczny przejazd autobusu miejskiego. Uważam, że to są warunki, od których nie możemy odstąpić.

Wielu mieszkańców Supraśla bardzo zmartwił fakt, że Pan Zbigniew Nikitorowicz odmówił podpisania umowy w zaproponowanym przez Urząd Miejski w Supraślu kształcie. Czy rzeczywiście jest się czym martwić?

RD: Supraślanie absolutnie nie powinni się martwić. Po niezapowiedzianym wycofaniu się firmy Voyager-Trans z obsługi linii do Supraśla, tj. od II połowy czerwca prowadzę stale rozmowy z firmą PKS Nova. Mamy w tej chwili po dwadzieścia kursów dziennie na linii Supraśl – Białystok – Supraśl. Zaczynaliśmy od 12. wówczas był to dramat! Pamiętajmy, że obecnie przy 20 kursach jeździ dodatkowy autobus wynajęty specjalnie przez gminę, żeby rano uczniowie mogli dojechać do szkoły a po południu wrócić ze szkoły do Supraśla. Ten autobus zdaje egzamin, teraz jeździ nim po kilkadziesiąt osób codziennie. Zatrzymuje się na przystankach autobusowych w mieście. Jeżdżą nim bezpłatnie uczniowie, ale i dorośli – pracownicy. To było dobre, choć jedynie tymczasowe rozwiązanie.

Współpraca z PKS Nova układa się dobrze. Choć mankamentem jest notoryczne spóźnianie się autobusu, awarie, albo brak danego kursu.

Wspomnę też o starym taborze. To trzeba poprawić. Mamy zapewnienie, że gdy podpiszemy z PKS Nova umowę długoterminową, ta spółka w przyszłym roku kupi trzy niskopodłogowe autobusy miejskie specjalnie do obsługi linii do Supraśla. W ten sposób stworzymy linię podmiejską Białystok – Supraśl, która niczym nie będzie odstępować od linii 111 BKM. Tak więc nie ma powodu do obaw. Gmina ma wyznaczony horyzont oczekiwań. Teraz rozwijamy współpracę z PKS Nova, bez udziału gminy Białystok, skoro nie chce przyjąć ważnych dla nas warunków współpracy.

A co z ceną biletów? Czy to nowe połączenie realizowane przez PKS Nova będzie mieszkańców kosztować więcej?

RD: Wcale nie musi kosztować więcej. Rada Gminy Supraśl podjęła już uchwałę, która wprowadza specjalne ulgi w przejazdach na trasie Supraśl – Białystok. Wprowadzamy „bilety pracownicze”, dla tych, którzy regularnie dojeżdżają do Białegostoku. Imienny bilet miesięczny uprawnia do 50-procentowej zniżki w cenach przejazdu na linii Supraśl – Białystok – Supraśl. W Urzędzie Gminy mieszkańcy już niebawem będą składać odpowiednie wnioski o kartę pracowniczą. Te 50 procent, które zostaje w kieszeniach mieszkańców Supraśla, pozwoli im kupić bilet BKM na poruszanie się po Białymstoku, oczywiście jeśli tego wymaga ich miejsce pracy. Jeśli nie muszą dokonywać tego dodatkowego biletu, kwota ok. 80 złotych zostanie co miesiąc w portfelu.

W skali roku to kwota ok. 1 tysiąca złotych wsparcia ze strony Gminy!

Będą też zniżki dla honorowych dawców krwi i narządów oraz dla osób niepełnosprawnych. Planujemy później kolejny krok, tj. jeżeli Rada Miejska się zgodzi i środki budżetowe na to pozwolą, wprowadzimy 50 % zwrot kasy za zakup miesięcznego biletu szkolnego, który dałby uczniom z Supraśla oraz z Grabówki, poruszających się BKM, zwrot połowy ceny biletu za przejazd do Białegostoku. Trzeba jednak na początku uporządkować sprawę dojazdu mieszkańców z Supraśla do Białegostoku. Teraz jest to pilny priorytet.

To są rozwiązania, które spowodują, że mieszkańcy naszej gminy nie będą płacili więcej, tylko dlatego, że Białostocka Komunikacja Miejska nie chce pójść nam na rękę. Dbamy o to, by w tej trudnej jednak sytuacji, bo Białystok jest znacznie większym miastem niż Supraśl, nie dać sobie narzucić rozwiązań, które będą niekorzystne pod względem finansowym oraz strategicznym, biorąc pod uwagę dalszy rozwój funkcji turystycznych i uzdrowiskowych Supraśla.

Nowy rozkład obowiązuje już od 28. października.

Co dalej z uregulowaniem sprawy połączenia autobusowego?

RD: W połowie września uzgodniliśmy z PKS Nova, że od końca października PKS Nova wprowadzi dodatkowo cztery kursy. To będą dwa kursy w godzinach porannych – na dojazd do pracy i dwa w godzinach powrotów z pracy i ze szkół do Supraśla. Gdy zaczną jeździć, wówczas już podziękujemy naszemu przewoźnikowi za ten „wspomagający” autobus. Po wejściu w życie nowego rozkładu w dni powszednie będzie w sumie 24 kursy autobusu z Supraśla do Białegostoku. / Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) /Jesień 2019 / www.suprasl.pl / 5

AKTUALNOŚCI

Podpisano umowę na budowę biblioteki w Supraślu Nowoczesny budynek zachowany w industrialnym, XIX-wiecznym klimacie nawiązującym do pobliskiej fabryki Cytrona z salą konferencyjną, czytelnią, salą multimedialną i tzw. Skarbnicą Supraską, w której znajdować się będą książki wydawane w Supraślu, to wszystko znajdować się będzie w nowo budowanej bibliotece w Supraślu. Inwestycja o ponad 600 m kw. powierzchni użytkowej zostanie wybudowana przy obecnym Centrum Kultury i Rekreacji w Supraślu.

We czwartek, 26 września została podpisana umowa z wykonawcą inwestycji - firmą 4BUD sp. z o.o. Zadanie kosztować będzie ponad cztery miliony złotych, z czego połowę stanowi dotacja Instytutu Książki. Plany dotyczące budowy biblioteki snuto od kilku lat. Pierwsze projekty powstały w 2013 r. Do lipca tego roku biblioteka mieściła się w budynku szkoły podstawowej w Supraślu. Z racji na fakt, iż pomieszczenie to zostało zaadaptowane na żłobek, 25 tysięcy zbiorów przeniesiono na pięćdziesięciometrową salę galerii zmiennej w Centrum Kultury i Rekreacji w Supraślu.

Brakuje miejsca nie tylko na książki, ale i na zajęcia dodatkowe.

- Aktualnie, z racji na ograniczone miejsce udostępniamy tylko 2/3 z całych naszych zbiorów – powiedziała Urszula Szypluk,

Budowa biblioteki, widok z dnia 22.10.2019 kierownik biblioteki w Supraślu. – Supraślanie potrzebują miejsca, gdzie będą mogły spotykać się różne grupy. Biblioteka jest od lat wyczekiwana przez mieszkańców.

Budowa nowego obiektu rozpoczeła się z początkiem października. Budynek, w którym będzie mieściło się Centrum Kultury i Rekreacji, muzeum supraskie i biblioteka połączy tradycję z nowoczesnością. Wyglądem ma nawiązywać do XIX-wiecznych tradycji fabrycznych Supraśla, ale ma też mieć też nowoczesne zastosowanie. Będzie biblioteka dla dzieci, biblioteka dla dorosłych, sala komputerowa, a także sala konferencyjna oraz Skarbiec Supraski - namiastka muzeum miejskiego i miejsca gromadzenia cennych zbiorów regionalnych związanych z historią miasta i regionu. Inwestycja ma zakończyć się pod koniec 2020 roku. MS

Nowi sołtysi na XI sesji Rady Miejskiej Na XI sesji Rady Miejskiej, władze gminy Supraśl podziękowały sołtysom, którzy zakończyli kadencję i złożyły gratulacje nowo wybranym.

Brumistrz Radosław Dobrowolski wraz z Przewodniczącą Rady Moniką Suszczyńską wręczyli podziękowania sołtysom poprzedniej kadencji, a następnie listy gratulacyjne nowym sołtysom gminy Supraśl.

Sołtysi kadencji 2019-2023: Ciasne - Ewa Makarczuk Cieliczanka - Bożena Żak Grabówka - Anna Łubińska Kolonia Grabówka - Irena Niewiarowska Henrykowo - Mariola Małgorzata Borowa Jałówka - Bożena Makarewicz Karakule - Jerzy Jankowski Łaźnie - Andrzej Charkiewicz 6 / Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) / Jesień 2019 / www.suprasl.pl /

Ogrodniczki - Bogdan Augustynowicz Sobolewo - Piotr Górko Kolonia Sobolewo - Ludmiła Sawicka Sokołda - Piotr Łupiński Sowlany - Jacek Bardadyn Surażkowo - Lucyna Awier Woronicze-Międzyrzecze - Daniel Czerniewicz Zaścianki - Leonard Krzyżaniak Kolonia Zaścianki - Anna Iwaniuk

Aktualności

U przyjaciół z Zelwy Delegacja Gminy Supraśl w dniach 23-25 sierpnia br. wzięła udział w tradycyjnym święcie ”Annenski kirmash” w Zelwie na Białorusi.

Gości z Supraśla w składzie: Burmistrz Supraśla Radosław Dobrowolski, Wiceprzewodniczący Rady Miejskiej w Supraślu - Artur Olechno, Proboszcz Parafii pw. Świętej Trójcy w Supraślu – ks. Andrzej Chutkowski oraz pracownicy Urzędu Miejskiego w Supraślu: architekt i inspektor z referatu inwestycyjnego, przyjęli w zelweńskim magistracie Denis Olszewski i Walenty Siemieniako, Naczelnicy Zelweńskiej Rejonowej Rady Deputowanych.

Delegacja odwiedziła symboliczny grób pięciu ofiar II Wojny Światowej, którzy po 17 września 1939 r. zostali zamordowani przez bojówki komunistyczne. Wśród ofiar był ks. Jan Antoni Kryński, proboszcz parafii Świętej Trójcy w Zelwie (1924-1939), który wcześniej tj. w latach 1919-1924 pełnił funkcję proboszcza Parafii Rzymskokatolickiej Świętej Trójcy w Supraślu. W jednej mogile spoczęli tu również prawosławny proboszcz z Zelwy - ks. Dawid Jakubson oraz inni przedstawiciele miejscowej elity społecznej.

Goście z Supraśla podczas trzydniowego pobytu odwiedzili również masowy grób Żydów znajdujący się pod miastem Dreczyn, gdzie w 1942 r. Niemcy zamordowali ok. 3000 osób wyznania mojżeszowego. Grupa odwiedziła miejscowe zabytki, m.in. unikatowy kościół w Krzemienicy (z XVII w.) zabytkową cerkiew w Synkowiczach, która podobnie jak supraska pełniła funkcję obronną i jest zaliczana do najbardziej znanych i rozpoznawanych zabytków na Białorusi.

Gmina Supraśl od roku realizuje wspólne projekty z gminą Zelwa.

Władze obu miejscowości mają nadzieję, że współpraca owocować będzie nie tylko na szczeblu współpracy urzędów, ale również będzie rozwijała się w kierunku współpracy młodzieży i grup społecznych, tj. stowarzyszeń i parafii. PS

Gmina Supraśl liderem w pozyskiwaniu środków na drogi Burmistrz Supraśla odebrał z rąk Wojewody Podlaskiego symboliczny czek na dofinansowanie budowy dróg w naszej gminie z FDS. Fundusz Dróg Samorządowych to nowy mechanizm wsparcia finansowego dla jednostek samorządu terytorialnego, realizujących inwestycje na drogach samorządowych. Gmina Supraśl rozpoczęła w tym roku inwestycje drogowe na rekordową skalę. Ich łączna wartość to niemal 11 milionów złotych. Są one finansowane przez naszą gminę jedynie w częśći - większość dofinansowuje Powiat Białostocki oraz Skarb Państwa, właśnie poprzez FDS. Burmistrz Supraśla odebrał w starostwie białostockim symboliczny czek dofinansowania, opiewający na kwotę 3 810 789 zł. Wręczył go wojewoda Bohdan Paszkowski w obecności starosty Jana Bolesława Paszkowskiego oraz wicestarosty Romana Czepe.

Obecnie w naszej gminie z Funduszu Dróg Samorządowych realizowane są inwestycje: - Budowa z rozbudową drogi powiatowej nr 1430B na odcinku od drogi powiatowej nr 1431B (ul. 42 Pułku Piechoty).

- Przebudowa z rozbudową drogi powiatowej nr 1475B na odcinku Sobolewo – Henrykowo.

Pod koniec sierpnia 2019 r. Powiat Białostocki złożył 22 wnioski o dofinansowanie budowy dróg w kolejnej edycji FDS. Wśród nich jest także wniosek na przebudowę z rozbudową drogi powiatowej Grabówka – Ciasne.

REKLAMA

PODZIĘKOWANIE

Całej Ekipie Strażackiej z Ochotniczej Straży Pożarnej w Supraślu i Państwowej Straży Pożarnej w Białymstoku, Pracownikom Zakładu Energetycznego , Panom Policjantom, Mieszkańcom Supraśla i Panu Burmistrzowi Radosławowi Dobrowolskiemu za pomoc i wsparcie podczas ratowania naszego domu z pożaru Serdeczne Podziekowania Składają Maria i Marian Sacharewicz

AKTUALNOŚCI

Supraśl - gmina przyjazna mieszkańcom: programy prozdrowotne - Co robi dla nas gmina? – to pytanie zadają sobie czasem nasi mieszkańcy. Samorząd gminny posiada wiele istotnych kompetencji, a jego praca służy nam na co dzień, choć często nawet nie zdajemy sobie z tego sprawy. Warto więc zapoznać się z samorządowymi usługami, świadczonymi na rzecz różnych grup naszej społeczności. Zaczynamy od zdrowia.

Kilkaset tysięcy złotych – tyle przeznacza samorząd Gminy Supraśl na programy profilaktyczno-zdrowotne, mające poprawić kondycję mieszkańców. Pieniądze te są przeznaczone m.in. na badania, szczepienia czy rehabilitację. Z oferty programów prozdrowotnych mogą skorzystać reprezentanci praktycznie wszystkich grup wiekowych.

Po pierwsze zapobiegać – szczepimy przeciwko wirusowi HPV

Program ten ruszy na terenie naszej gminy od stycznia 2020 roku, zakończy się natomiast w 2020. Wirus HPV jest jedną z głównych przyczyn raka szyjki macicy. Ale nie tylko. Różne typy HPV odpowiadają za rozwój niezłośliwych zmian brodawkowatych najczęściej typ 6 i 11. Sposób leczenia HPV nie jest obecnie znany. Nowotwory szyjki macicy są natomiast poważnym problemem onkologicznym w krajach rozwijających się, gdzie diagnozuje się 85% przypadków Mieszkańcy gminy spośród 500000 zachorowań na świecie. Rak szyjki macicy poSupraśl od wielu woduje około 13% zachorowań lat mają możliwość korzystania z zabiegów na nowotwory u kobiet. W przypadku zdiagnozowania zakażefizjoterapeutycznych i kinezyterapeutycznych nia onkogennymi typami HPV finansowanych zaleca się regularne kontrole cytologiczne celem jak najwczez gminnego budżetu

śniejszego wykrycia i leczenia ewentualnych zmian atypowych.

Dlatego tak istotne jest zapobieganie zakażeniom. Celem programu jest więc wdrożenie profilaktyki polegającej na edukacji zdrowotnej społeczeństwa oraz szczepieniach ochronnych przeciwko wirusowi HPV dziewcząt z Gminy Supraśl obejmujących kolejno następujące roczniki: 2006, 2007 oraz 2008. Zakłada się znaczący wzrost świadomości i wiedzy wśród osób objętych programem. Szczepieniu będą mogły poddać się dziewczynki od 13. roku życia. W 2020 roku szczepieniom będą mogły być poddane dwa roczniki: trzynasto i czternastolatki.

Ochrona przed grypą

Grypa jest chorobą zakaźną stanowiącą duże zagrożenie dla zdrowia. Według Światowej Organizacji Zdrowia na świecie rocznie na grypę zapada 5-10% ogólnej populacji. Grypa jest jedną z ważniejszych przyczyn zachorowań oraz umieralności ludzi, powodując przy tym ogromne koszty społeczne. Zarażenie wirusem grypy następuje drogą kropelkową. Gminny program szczepień przeciwko grypie ma na celu przede wszystkim obniżenie liczby zachorowań na grypę u starszych osób oraz powikłań pogrypowych poprzez przebadanie i zaszczepienie osób po 65 roku życia oraz podniesienie poziomu wiedzy na temat szczepień przeciwko grypie i ich celowości. Program realizowany będzie od 1 września do 30 listopada br.

Rehabilitacja lecznicza

Mieszkańcy gminy Supraśl od wielu lat mają możliwość korzystania z zabiegów fizjoterapeutycznych i kinezyterapeutycznych finansowanych z gminnego budżetu, dzięki przekazywanej na realizację zadania w zakresie profilaktyki zdrowia dotacji samorządu. Do udziału w programie jest uprawniony każdy mieszkaniec gminy, który uzyska skierowanie od lekarza specjalisty lub lekarza POZ. Szacuje się udział około 15% mieszkańców gminy rocznie, przyjmując średnio 3 zabiegi na jednego pacjenta.

W ramach programu dostępne są różne formy fizjoterapii i kinezyterapii. Całkowity koszt realizacji tego programu to niemal 260 tys. złotych. PS 8 / Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) / Jesień 2019 / www.suprasl.pl /

Aktualności

Seniorzy w akcji

Wśród licznie zebranych członków Klubu i Rady Seniorów z Supraśla, Ogrodniczek, Karakul, Zapieczek i Grabówki oraz gości z Białegostoku i przedstawicieli Urzędu Miejskiego w Supraślu, na czele z panem burmistrzem Radosławem Dobrowolskim w dniu 12 września 2019r. w „Domu przy Puszczy” odbył się wernisaż prac wykonanych podczas warsztatów artystycznych, prowadzanych przez panią Genowefę Obuchowicz. Zajęcia odbywały się w ramach Rządowego Programu na Rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych, do którego przystąpiła Fundacja X Adama Obuchowicza, zapraszając dwie osoby: Genowefę Obuchowicz i Stanisławę Szypluk. Uczestnicy projektu – przedstawiciele poszczególnych gmin powiatu białostockiego, mieli za zadanie brać udział w wykładach, ćwiczeniach i uczestniczyć w wydarzeniach artystycznych, by pogłębić swe umiejętności animatora kultury. Na koniec przedstawiciele Programu Seniorzy w Akcji przeprowadzili zajęcia we własnym środowisku. Nasz program „Supraśl moje miasto” miał za zadanie uwzględnić walory historyczne, prozdrowotne i piękno naszego miasta o pięćsetletniej tradycji. W warsztatach brali udział nie tylko dorośli, ale i dzieci z Domu Dziecka w Supraślu. Zajęcia były różnorodne i miały inspirować do pracy twórczej. Tak też się stało i na wystawie znalazły się: zdjęcia plenerowe, zdobione abażury i prace malowane techniką batiku o różnorodnej tematyce, począwszy od krajobrazu, poprzez motywy zaczerpnięte z natury aż po abstrakcję. Prace dzieci, a szcze-

Nieczęsty to widok, gdzie ogromna przestrzeń nieba, lasu i łąk przecinanych meandrami rzeki, równoważy i stanowi integralną część miasteczka, którego sąsiedztwo dostrzegamy dopiero odwracając się ku zachodowi słońca.

gólnie urokliwe rysunki ptaków, zostały wykorzystane do wykonania ozdobnej papeterii i zaprezentowane pod hasłem: Piszmy Listy. By poszerzyć grono zainteresowanych do wystawy zaprosiliśmy autorów zdjęć również wcześniej wykonywanych, jak też kolekcjonerów starych fotografii o tematyce historycznej Supraśla, co niezwykle wzbogaciło prezentację. W myśl założenia programu stało się to punktem wyjścia, dla piszącej te słowa, by podjąć rozmowy o historii i niezwykłym usytuowaniu naszego miasta.

Supraśl liczący około 5 tys. mieszkańców leży w środku Puszczy Knyszyńskiej, tylko od wschodniej strony panoramę zamyka dolina rzeki, od której wzięła się nazwa miasta. Mówi o tym stara legenda o założeniu klasztoru bazylianów. Dodatkowo piękno pejzażu podkreślają liczne wzniesienia i pagórki, tworząc naturalne punkty widokowe. A jest ich wiele, o czym przekonują się nie tylko mieszkańcy, ale przyjeżdżający również turyści i zaprzyjaźnieni od lat indywidualni wczasowicze. Chciałabym przedstawić te najważniejsze punkty widokowe, które w pośpiechu dnia codziennego, być może mijamy, nie doceniając ich piękna. Zacznę od strony zachodnio-północnej, najstarszej dzielnicy Supraśla, gdzie przy ul. Rymarka usytuowany jest pensjonat „ Dom przy Puszczy” i „Żabi Staw”, a za nimi hotel „Pięć Dębów” i Szpital Rehabilitacyjno-Uzdrowiskowy „Holmed Uzdrowisko”. Z tego miejsca podziwiać można otwartą przestrzeń, którą tworzą: w głębi dolina rzeki przysłonięta wzniesieniami, na których

/ Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) /Jesień 2019 / www.suprasl.pl / 9

AKTUALNOŚCI umieszczone są zabudowania otoczone zielenią. Wśród nich górują krajobrazu na przestrzeni dziejów ulegała zmianie, lecz niezmiennie majestatyczne wieże i brama klasztorna, odbijające się w tafli wod- rozlewisko Zajma jednoczy starą rzekę z korytem nowej, spiętrzonej nej, położonych na pierwszym planie stawów. Ten wspaniały widok przez zaporę, nad którą mostem można przejść na groblę - drugą strozmienia się o każdej porze dnia i roku. Stąd można podziwiać również nę rzeki, gdzie rozpościerają się łąki. W połowie minionego wieku, wschody jak i zachody słońca. przed melioracją, stanowiły one kolorystycznie Następny punkt widokowy to wzgórze przyklaszunikalne zjawisko. Wczesną wiosną, gdy kwitły torne, gdzie dopłynął legendarny krzyż, wskazując kaczeńce i jaskry lśniły złotym kolorem, później zamieniały się na różowo, dzięki kwitnącym fir„Po przekroczeniu miejsce wybudowania świątyni. Kilka lat temu, wyletkom, a w końcu zakwitające wełnianki zamiestępująca, w „Salonie Poezji” wspaniała aktorka Anna bramy nieba Dymna, która mieszka w Krakowie stojąc tutaj, zaniały łąki w biało-zielony ocean. Dzisiaj brakuje tu w Supraślu, nawet chwycona stwierdziła „ Tu tworzył sam Pan Bóg-nie w dzień gwiazdy nie dominującej barwy, ale można zobaczyć różnoramusiał szukać pomocników”. kie kwitnące rośliny, m.in. kolonie białych tawuł. gasną” Kolejna, zjawiskowa przestrzeń ma już swą lektuAktualnie, gdy stoimy na skarpie przed amfiterę, (zob. „Porta Supraśla” 2017r. i „Supraślańska ecaatrem, widok łąk przysłaniają rozrośnięte drzewa -peca” 2018r.), którą mieszkańcy mijają codziennie, z dominującymi wierzbami, które przy słonecznej, chłonąc jej piękno podświadomie – to rynek przy Placu Kościuszki. ale wietrznej pogodzie nieustannie zmieniają ubarwienie, od srebrDzisiaj tak funkcjonalnie i estetycznie uporządkowany, dodatkowo nego po zieleń, w zależności od tego, na którą stronę odwrócą swe podkreśla widok tego krajobrazu. Bo były przeróżne zakusy na to liście. To zjawisko i wędrujące jasno błękitne chmury, tworzą „mamiejsce, po II wojnie światowej chciano zbudować tu dom wczasowy. larski muzyczny żywy obraz”, na którym kompozycyjnie dominuje Dzięki jednak protestom m.in. prof. Witolda Sławińskiego, ocalono niebo. Magiczne piękno tego miejsca, widziane okiem osoby przyten widok , którego fenomen podziwiają wysiadający z autobusu lub bywającej do Supraśla na plenery, w sposób metaforyczny określiła z autokarów przywożących wycieczki. Bo nieczęsty to widok, gdzie jedna z absolwentek Liceum Plastycznego: „Po przekroczeniu bramy ogromna przestrzeń nieba, lasu i łąk przecinanych meandrami rzeki, nieba w Supraślu, nawet w dzień gwiazdy nie gasną”. równoważy i stanowi integralną część miasteczka, którego sąsiedztwo Stanisława Łajewska- Szypluk Zdjęcia źródło: www.senior.suprasl.pl dostrzegamy dopiero odwracając się ku zachodowi słońca. Ta część

Wizyta seniorów z Grodziska Mazowieckiego W dniu 23 lipca br. Supraśl odwiedziła 22-osobowa grupa seniorów z Grodziska Mazowieckiego.

Grupie przewodniczyła Pani Danuta Dubielecka. Seniorzy to przede wszystkim członkowie Klubu Seniora Łąki oraz przedstawiciele Rady Seniorów Grodziska Mazowieckiego. Goście odwiedzili Monaster Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy oraz Muzeum Ikon. Odbyli też krótki spacer po Supraślu oraz spotkali się z przedstawicielami Rady Seniorów Gminy Supraśl oraz Zastępcą Burmistrza Supraśla Panem Marcinem Iwaniukiem i Sekretarzem Gminy Panem Mariuszem Żukowskim.

Na spotkaniu omawiano tematy wspólne dla środowisk senioralnych Supraśla i Grodziska Mazowieckiego, m.in.: sposoby finansowania projektów, zadania programowe i formy aktywizacji seniorów.

W Grodzisku Mazowieckim dotyczy to ok. 8 tys. osób mających do dyspozycji trzy Kluby Seniora.

Goście zaprosili członków Klubu Seniora Gminy Supraśl oraz Radę Seniorów Gminy Supraśl do odwiedzenia Grodziska Mazowieckiego w dogodnym terminie.

Krzysztof Wolfram Zdjęcia: Aleksandra Pierzchała i Bożenna Chmielewska 10 / Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) / Jesień 2019 / www.suprasl.pl /

INWESTYCJE

Rok rekordowych inwestycji

Gmina Supraśl stała się absolutnym liderem w pozyskiwaniu środków na budowę oraz rozbudowę gmin i ulic z Funduszu Dróg Samorządowych. Władze gminy, decydując się na zaciągnięcie kredytu, postanowiły wykorzystać historyczną szansę, jaką ów fundusz daje.

Dzięki temu mieszkańcy Gminy Supraśl będą mogli w znacznym stopniu odczuć poprawę jakości infrastruktury. Jednocześnie rozszerzana i modernizowana jest sieć wodno-kanalizacyjna, oraz prowadzone takie inwestycje jak remont remizy OSP w Supraślu, nowe oddziały przedszkola samorządowego utworzone w Sobolewie, czy adaptacja pomieszczeń gminnych na żłobek w Supraślu.

oraz drogami gminnymi niepublicznymi. Budowa tej drogi rozpoczęta została 12 sierpnia br.

Planowany termin zakończenia inwestycji to 29. listopada 2019 r.

Remont ulicy Kościelnej w Supraślu

Większość inwestycji drogowych budżet gminy pokrywa w 25%, na resztę składają się dotacje ze Skarbu Państwa poprzez FDS, do niektórych dokłada się również Powiat Białostocki. Wartość samych dróg to prawie 11 milionów złotych!

Budowa ulic Graniczna-Wiosenna-Dolna w Zaściankach i Grabówce

W ramach budowy zostanie położone 1216 m nowej nawierzchni ze skrzyżowaniami z drogami bocznymi.

Droga zostanie wybudowana wraz z niezbędną infrastrukturą podziemną, tzn. kanalizacją deszczową, kanalizacją sanitarną, budową wodociągu, budową linii oświetlenia ulicznego oraz przebudową linii telekomunikacyjnej i linii energetycznej.

Termin realizacji tej inwestycji to 31. sierpnia 2020 r.

Rozbudowa drogi Woronicze-Międzyrzecze Tworzona jest podbudowa asfaltu z żwiru i kruszywa. Długość rozbudowywanej drogi będzie wynosiła prawie 900 metrów.

Oprócz samej jezdni, która została już wykonana, wybudowane zostaną pobocza oraz skrzyżowania z pobliską drogą powiatową

Remont, budowa i przebudowa ulicy Kościelnej w Supraślu od ulicy Ks. O. Sidorowicza do ul. Piłsudskiego obejmuje budowę chodników z kostki brukowej betonowej, wjazdów z kostki kamiennej, wpustów ulicznych z przykanalikami, robót wykończeniowych oraz regulacji armatury do poziomu nowej nawierzchni oraz ukształtowanie zieleńców.

W ramach zamówienia przewidziano także wykonanie nawierzchni fragmentu powiatowej ulicy Piłsudskiego z kostki kamiennej nieregularnej na podsypce cementowo-piaskowej i podbudowie.

Inwestycja jest już na ukończeniu.

Kolejne plany przebudowy dróg 42. Pułku Piechoty do Sowlan – przygotowany został teren, gotowa jest już przesieka w lesie, wkrótce ruszy budowa drogi. Przygotowywana jest również budowa ulicy Tygrysiej – Niedźwiedziej w Sobolewie (Burmistrz Supraśla podpisał już na nią umowę), natomiast pod koniec sierpnia 2019 r. Powiat Białostocki złożył 22 wnioski o dofinansowanie budowy dróg w kolejnej edycji FDS. Wśród nich jest także wniosek na przebudowę z rozbudową drogi powiatowej Grabówka – Ciasne. / Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) /Jesień 2019 / www.suprasl.pl / 11

INWESTYCJE Remont remizy Ochotniczych Straży Pożarnych w Supraślu To już trzeci etap zadania pod nazwą: przebudowa budynku OSP w Supraślu. W I etapie wykonano część robót wewnętrznych i sanitarnych umożliwiających ogrzewanie oraz funkcjonowanie tego budynku. W ubiegłym roku, podczas drugiego etapu wykonano prace zewnętrzne z budową nowego wjazdu i bramy włącznie, co zapewniło OSP możliwość autonomicznego funkcjonowania.

W ramach tego etapu robót zaadaptowano część budynku do niedawna stanowiącego obiekt zawodowej straży pożarnej przy ulicy Posterunkowej w Supraślu. Wykonano roboty rozbiórkowe, murarskie i murowe. Zainstalowano bramy garażowe i łazienkę. Trwa wykańczanie wnętrza.

Umownie prace mają zakończyć się w październiku tego roku, jednak po stanie zaawansowania prac widać, że odbiór nastąpi wcześniej niż planowano. Wartość realizowanej inwestycji to ponad 838 000 zł.

Remont drogi Sobolewo-Henrykowo Trwają prace nad układaniem dolnej warstwy bitumicznej na odcinku drogi Sobolewo-Henrykowo.

Droga Sobolewo-Henrykowo jest jedną z sześciu inwestycji realizowanych w ramach rządowego programu budowy dróg. Remont kosztować będzie 2,3 mln zł. Połowę tej kwoty pokrywa Skarb Państwa, a Powiat Białostocki i Gmina Supraśl po 25 proc.

Na tę inwestycję czekano od wielu lat. Dopiero w tym roku udało się ją zrealizować. Droga ma 3,5 metra szerokości, zniszczoną nawierzchnię asfaltową, po bokach żwir i zawyżone lub zaniżone pobocza. Jazda więc nie należała do komfortowych. Teraz to się zmieni. Będzie szybciej i bezpieczniej, chociażby dlatego, że szerokość jezdni zwiększy się do sześciu metrów. Inwestycja ma się zakończyć w listopadzie 2019 r. MS

Budowa kanalizacji w Sowlanach zakończona W dniu 10. lipca została odebrana inwestycja polegająca na budowie kanalizacji w drodze (bez nazwy) oraz w ulicy Przyjaznej w Sowlanach. Zakończenie robót nastąpiło zgodnie z umową, a odbiór budowlany został pozytywnie zaopiniowany przez komisję.

Prace polegały m.in. na budowie kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej z rur PCV, kanalizację sanitarną ciśnieniową z rur PE, budowie przepompowni ścieków oraz studni rewizyjnych. Całkowity koszty realizacji tej inwestycji to 488 936,96 zł brutto.

Ruszyła także budowa sieci wodociągowo-kanalizacyjnej na ulicy Wiewiórczej w Sobolewie. Nastąpiło już przekazanie placu budowy wykonawcy, właściwe prace rozpoczną się w ciągu miesiąca. PS

REKLAMA

fot. Sołectwo Henrykowo fot. Sołectwo Henrykowo

OŚWIATA

INWESTYCJE

Dzień Przedszkolaka w Grabówce

Inwestujemy także w edukację Nowe oddziały przedszkolne w Sobolewie

W dniu 20. września w Przedszkolu Samorządowym w Grabówce odbyła się uroczystość „Ogólnopolskiego Dnia Przedszkolaka”. „Każdy przedszkolak dobrze wie, że kiedy 20 wrzesień zbliża się, od najmłodszego do starszaka, wszyscy świętują Dzień Przedszkolaka”

Nowe oddziały Przedszkola Samorządowego w Grabówce powstaną w Sobolewie. Jest to odpowiedź władz gminy na zapotrzebowanie na usługi opiekuńczo-edukacyjne w tej miejscowości.

Wykonywana jest obecnie przebudowa i remont budynku przy ul. Szosa Baranowicka 94, gdzie dotychczas mieściła się Gminna Pracownia Edukacji Kulturalnej, przedszkole i biblioteka, ze zmianą sposobu użytkowania na publiczne przedszkole z zapleczem technologicznym.

Planowane prace przebudowy i remontu budynku przedszkola są przeprowadzane głównie wewnątrz budynku. Budynek jest dostosowywany do potrzeb przedszkola z dwoma oddziałami, tj. przygotowanie pomieszczeń służących do wydania posiłków dostarczanych z zewnątrz, organizację szatni, toalety ogólnodostępnej i dla dzieci (w tym dla osób niepełnosprawnych) oraz zamontowanie windy towarowej służącej do dostarczania posiłków do sal dydaktycznych.

Dodatkowo, teren zostanie zagospodarowany tak, by był dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Remont i przebudowa powinny zostać zakończone do końca listopada.

Gabinet stomatologiczny w szkole w Sobolewie Od 2 sierpnia br. w Szkole Podstawowej w Sobolewie mieszkańcy Gminy Supraśl w wieku 3-18 lat uzyskają bezpłatną pomoc stomatologiczną.

Gabinet ma podpisany kontrakt z NFZ i świadczy bezpłatne usługi stomatologiczne dzieciom i młodzieży w wieku 3-18 lat zamieszkałym na terenie Gminy Supraśl.

Gabinet został utworzony ze środków Ministra Zdrowia w ramach programu „Poprawa dostępności do świadczeń stomatologicznych dla dzieci i młodzieży w szkołach w 2018 r.”

Telefon do gabinetu: 664 503 123.

Otwarcie żłobka w Supraślu Środki na otwarcie nowego żłobka Gmina Supraśl pozyskała z rządowego programu „Maluch+”. Koszt całej inwestycji to 800 tys. Zło.

Dofinansowanie rządowe wyniosło aż 640 tys. złotych. Nowa placówka mieścić się będzie w budynku dawnej biblioteki, przy ul. Piłsudskiego 1 w Supraślu. Znajdzie się w niej miejsce dla 23 maluchów do 3. roku życia.

Przeniesiona biblioteka znajduje się obecnie w Centrum Kultury i Rekreacji. PS

Przedszkole zostało udekorowane kolorowymi balonami i dekoracjami, a radosna atmosfera panowała już od samego rana. Grupy spotkały się na placu zabaw, aby świętować ten szczególny dzień. Punktem obowiązkowym obchodów było wspólne zaśpiewanie hymnu przedszkola pt. „Przedszkole drugi dom”. Panie nauczycielki przygotowały dla dzieci różne atrakcje m.in. zabawy integracyjne i taneczne, kolorowe zagadki.

Wszystkie grupy zbudowały ogromny tort z wcześniej ozdobionych pudełek. Pani Dyrektor Beata Barbara Palewska odpaliła racę na szczycie tortu. Na zakończenie tej części uroczystości każdy uczestnik zaśpiewał uroczyste „Sto lat”.

Zwieńczeniem tego dnia była kolorowa parada ulicami Grabówki.

Dzieci ze swoimi nauczycielkami wyruszyły z kolorowymi balonami oraz życzeniami dla mieszkańców naszej miejscowości. Podczas parady dzieci wesoło śpiewały i grały na instrumentach, aby zaznaczyć swoją obecność w społeczności lokalnej. Spotkani na ulicy mieszkańcy witali dzieci uśmiechem oraz pozdrowieniami dla całego przedszkola.

Na pamiątkę tego wyjątkowego spotkania każdy przedszkolak otrzymał balon. Dzień ten dostarczył dzieciom wielu pozytywnych wrażeń i na długo pozostanie w ich pamięci. Pamiętajmy, że „kiedy śmieje się dziecko, śmieje się cały świat”. /J.Korczak/ A. Czyżewska, K. Grzegorczuk

/ Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) /Jesień 2019 / www.suprasl.pl / 13

OŚWIATA

Spotkanie z historią, naturą i sztuką na ziemi mohylewskiej

W dniach 2-8 czerwca br. grupa młodzieży wraz z nauczycielami z Liceum Plastycznego im. Artura Grottgera w Supraślu, w ramach realizacji projektu współpracy ze Szkołą Średnią Nr 2 w Mohylewie, przebywała na ziemi białoruskiej.

Współdziałanie między szkołami rozpoczęło się już w 2016 roku, kiedy to została podpisana umowa o współpracy, która zaowocowała wzajemnymi wizytami nauczycieli i plenerami artystycznymi młodzieży. W 2018 r. dzięki Stowarzyszeniu „Wspólnota Polska” i Ministerstwu Edukacji Narodowej rozpoczęła się realizacja projektu „Razem dla Edukacji”. W październiku 2018 r. młodzież ze Szkoły Średniej nr 2 w Mohylewie gościła na plenerze artystyczno-językowym w Liceum Plastycznym w Supraślu, uczestnicząc w przedsięwzięciu „Niepodległa w obiektywie” z okazji obchodów 100-lecia niepodległości Polski.

Druga część realizacji projektu miała miejsce w ostatnich dniach na Białorusi. Nasze koleżanki – nauczycielki ze Szkoły Średniej Nr 2 w Mohylewie: Anastazja Hakiri i Tatiana Jakowlewa przygotowały plener akwarelowy dla młodzieży z Liceum Plastycznego w Supraślu, 14 / Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) / Jesień 2019 / www.suprasl.pl /

a także bogaty program, mający na celu poznanie historii i natury ziemi białoruskiej.

Zaplanowany i prowadzony plener akwarelowy przez Panią Tatianę Jakovlewą opierał się na współpracy z wybitnymi artystami z Mohylewa: Panią Heleną Rogaczową i Panią Ireną Krywicką, zajmującymi się akwarelą. Miał on na celu poznanie przez młodzież polską tajników różnych technik tej sztuki. Młodzież malowała kwiaty, ptaki i pejzaże w różnych miejscach Mohylewa i poza nim: w ekologiczno-turystycznym kompleksie „Stawy Mikołaja” oraz w Zdrawniewie, obok muzeum-dworu I. E. Repina nad rzeką Dwiną.

W ramach licznych wycieczek młodzież zwiedzała różne miejsca związane z życiem Polaków i wielkich artystów białoruskich. W Mohylewie podziwiała m.in. kościół Św. Stanisława oraz Muzeum Witolda Kajetanowicza Białynickiego-Biruli, przechadzała się uliczkami miasta, poznając jego historię i związki z Polską, słuchając barwnych opowieści przewodnika.

Duże wrażenie na uczestnikach pleneru wywarła historia życia i twórczości I. W. Newrewa, którą mogli poznać w muzeum artysty w gospodarstwie agroturystycznym „Stawy Mikołaja”. Młodzież także zwiedziła tam Muzeum ZSRR, stykając się z przedmiotami życia codziennego pokolenia swoich rodziców, a nawet dziadków.

Jeszcze większe wrażenie wywarło na młodych ludziach zwiedzanie Muzeum Historii Witebskiej Ludowej Szkoły Artystycznej, a zwłaszcza wykład Pana Dyrektora tej placówki na temat suprematyzmu oraz związków między Markiem Chagallem i Kazimierzem Malewiczem, a także grupy artystów, głoszących zasady Nowej Sztuki – UNNOWIS. Szczegóły z życia Marca Chagalla młodzież poznała w domu-muzeum tego artysty, dowiadując się wielu ciekawostek na temat jego sytuacji rodzinnej i osobistej oraz pobytu za granicą.

Ze świata nowoczesnego konstruktywizmu młodzież odbyła podróż artystyczną w wiek XIX, zwiedzając muzeum-dwór I. E. Repina w miejscowości Zdrawniewo. W duchu realizmu reprezentowanego przez tego artystę, na łonie natury, nad rzeką Dwiną, młodzież zakończyła plener akwarelowy.

Jego efekty zostały zaprezentowane 8 czerwca br. podczas wernisażu w Galerii Szkoły Średniej Nr 2 w Mohylewie.

Uczestnicy pleneru wraz z opiekunami pragną serdecznie podziękować za ucztę duchową, bogactwo doznań, opiekę merytoryczną i niebywałą gościnność organizatorom pleneru: Anastazji Hakiri, Tatianie Jakowlewej i Pani Dyrektor Szkoły Średniej nr 2 w Mohylewie, a także Podlaskiemu Oddziałowi Wspólnoty Polskiej w Białymstoku.

Mamy nadzieję, iż nasza przyjaźń i współpraca będzie się rozwijała dla dobra młodzieży obu krajów.

Elżbieta Suchocka, Barbara Sieńczuk fot. Maria Jackowska

INWESTYCJE KULTURA

Dni Dziedzictwa Rzeczypospolitej W sobotę 8 września o godzinie 13:00 spod kościoła wyruszył marsz ku uczczeniu Dni Dziedzictwa Rzeczpospolitej w Supraślu. W procesji uczestniczyły grupy rekonstrukcyjne z naszego regionu oraz Orkiestra z Gminy Supraśl. W pochodzie zostały wyeksponowane flagi z herbem Supraśla oraz I Rzeczpospolitej Polskiej, niesione przez Komputową Chorągiew Stefana Czarnieckiego. Tuż za nimi na koniach podążała Chorągiew Husarska Koronna Stefana Branickiego. Pochód prowadził przez ulicę 3-go Maja, aż do świeżo otwartego targowiska. Całemu widowisku cały czas przygrywała pięknie nasza orkiestra.

Orkiestra Gminy Supraśl

C horągiew Husarska Koronna Stefana Branickiego

Po dotarciu na miejsce część pokazową otworzył burmistrz Supraśla Radosław Dobrowolski wraz z dyrektorem Centrum Kultury i Rekreacji Łukaszem Lubiczem-Łapińskim. Pan burmistrz rozpoczął uroczystości dosłownie z niemałym hukiem, ponieważ zainicjował strzał z działa. Następnie zgromadzeni mogli podziwiać popisową jazdę husarską. Widzowie mogli zobaczyć, w jaki sposób konnica posługiwała się szablami oraz bronią drzewcową. Do wykonania takich manewrów siedząc w siodle trzeba było ogromnej precyzji. Poza tym, w programie znalazły się: symulacja szarży na przeciwnika, pokaz marszu i wspólnych manewrów, a także przytoczenie historii o unii lubelskiej.

Dalszą część uroczystości uświetnił pokaz musztry, którą prowadziła Chorągiew Husarska Koronna Stefana Branickiego. Każdy z etapów

Widzowie mogli obejrzeć z bliska, jaką bronią

posługiwano się w XVII wieku

/ Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) /Jesień 2019 / www.suprasl.pl / 15

KULTURA

został dokładnie opisany przez prowadzącego. Co jakiś czas padały przewrotne ciekawostki na temat funkcjonowania takiej formacji.

Następnie członkowie formacji pokazywali swoje zdolności strzeleckie. Udział w musztrze mogli wziąć także obserwatorzy pokazu.

Widzowie mogli obejrzeć z bliska, jaką bronią posługiwano się w XVII wieku. Aby zasygnalizować zakończenie pokazu po raz

Tego dnia odbył się pierwszy Jarmark Supraski

16 / Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) / Jesień 2019 / www.suprasl.pl /

kolejny wystrzelono z działa - tym razem uczynił to dyrektor Centrum Kultury i Rekreacji w Supraślu.

Tego dnia odbył się pierwszy Jarmark Supraski, na który przyjechało wielu wystawców, aby zaprezentować swoje wyroby.

Jarmark budził równie duże zainteresowanie jak sam pokaz.

PG

INWESTYCJE KULTURA

10-lecie zespołu „Jarzębina” z Karakul W niedzielę 8 września w supraskim Domu Ludowym odbył się uroczysty jubileusz 10-lecia zespołu ludowego „Jarzębina”.

mówień padło wiele ciepłych słów, wyrazów uznania i życzliwości.

W uroczystości udział wzięli burmistrz Radosław Dobrowolski,

trudności. Jednak przetrwaliście kryzys. Dziś można powiedzieć,

radni Gminy Supraśl: Krystyna Woronko, Mariola Małgorzata Boro-

że w ciągu ostatnich 10-lat poprzez aktywność i zaangażowanie

wa, oraz Daniel Sadowski. Zaproszenie przyjął także Zastępca Pre-

twórców, zespół, na trwałe wpisał się w krajobraz kulturalny Gminy

zydenta Białegostoku Adam Musiuk (będący mieszkańcem naszej

Supraśl. Dziękuję! - powiedział burmistrz Dobrowolski.

Członkowie zespołu zostali docenieni nie tylko przez słowa, ale również okolicznościowe podarunki i kwiaty.

- Jarzębina to zespół, który w ostatnim czasie przeżywał pewne

Po części oficjalnej uczestnicy jubileuszu mogli po raz kolejny

gminy) oraz wielu przyjaciół i miłośników zespołu.

Spotkanie prowadził dyrektor Centrum Kultury i Rekreacji w Supraślu Łukasz Lubicz-Łapiński. Podczas okolicznościowych prze-

Pamiątkowa statuetka z okazji

10-lecia zespołu Jarzębina

przekonać się o talencie artystycznym zespołu - w części artystycznej nie zabrakło bowiem występów muzycznych i kabaretowych.

PS

Gościnny występ zespołu Klekociaki z Bociek

/ Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) /Jesień 2019 / www.suprasl.pl / 17

KULTURA

SUPRASKIE OBSERWACJE NOCNEGO NIEBA Astronomiczny klub obserwacji nieba rozpoczął swoją działalność pod koniec wakacji.

Pierwsze spotkanie 30 sierpnia b.r. przerosło nasze oczekiwania, kiedy to na grobli nad rzeką Supraśl zebrała się spora gromadka chętnych obserwować gwiazdy nad ciemnym niebem.

Wspólne spotkania są dobrą okazją nauczenia się „mapy nieba”, obserwacji poszczególnych gwiazdozbiorów i zdobycia ciekawych informacji na temat otaczającego nas wszechświata w sposób praktyczny.

Mieliśmy już okazję oglądać w teleskopie planetę Saturn, podwójne gwiazdy oraz słynną Galaktykę Andromedy. Wrześniowe spotkanie poświęcone było naszemu naturalnemu satelicie - Księżycowi, którego kratery można było obserwować, a nawet wykonać własnoręcznie zdjęcie, telefonem komórkowym przystawionym do okularu teleskopu.

Zapraszamy do uczestnictwa wszystkich chętnych do nocnych, gwiezdnych eskapad, zarówno amatorów chcących zobaczyć na niebie coś więcej niż „Wielki Wóz”, jak i doświadczonych obserwatorów z własnym sprzętem. Spotykamy się raz w miesiącu by podziwiać uroki supraskiego nieboskłonu, który dzięki swemu położeniu w ciemnej, naturalnej puszczy dostarcza wyjątkowych wrażeń. Informacji o spotkaniach szukajcie na naszym facebook-u oraz stronie internetowej www.ckirsuprasl.com ŁŁ

18 / Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) / Jesień 2019 / www.suprasl.pl /

Z djęcie zrobione podczas naszych spotkań, telefonym komórkowym przystawionym do teleskopu

INWESTYCJE KULTURA

Festyn na pożegnanie lata

ORGANIZATORzy:

SPONSORZY:

Tańce, zabawy, konkursy dla dużych i małych – to tylko kilka z licznych atrakcji, jakie czekały na uczestników Festynu Rodzinnego w Grabówce zorganizowanego na pożegnanie lata.

W programie festynu mieliśmy prawdziwy „Muzyczny miszmasz - czyli dla każdego coś miłego”. Zespół WATERSIDE zaprezentował nam ostrzejsze nuty, grając muzykę poprockową, a LAJLAND, kolejny raz udowodnił, że potrafi porwać do tańca pod gwiazdami. Nie zabrakło grających i śpiewających „Sióstr Ostapczuk”, które w ciekawych aranżacjach przedstawiły znane przeboje.

Duże zainteresowanie wzbudziły ubrane w oryginalne stroje panie z zespołu tańca Bollywood – RANG. Niczym piękne motyle w swych barwnych, pełnych soczystych kolorów strojach dały wspaniały pokaz tańca indyjskiego.

Wiadomo, jak tańce, hulanki i swawole to tak naprawdę na „dmuchańcach”, których w tym roku również nie zabrakło. Oprócz zjeżdżalni, euro bungee i innych placów dmuchanych, pojawiły się nowości takie jak: fotobudka czy stoisko z dzikim zachodem, gdzie można było spróbować swoich sił w konkurencji ujeżdżania byka czy dojenia krowy. W tym ostatnim konkursie nie miały sobie równych nasze panie seniorki zdobywając pierwsze nagrody i pokonując dużo młodszą konkurencję. A warto było dołożyć starań, gdyż można było wygrać między innymi bon na wybrany zabieg kosmetyczny o wartości 200,00 zł, który ufundowała firma BLACK VELVET. Wejście na wszystkie atrakcje na festynie były bezpłatne. Było to możliwe dzięki szczodrości naszych sponsorów, którzy po raz kolejny z rzędu pomogli w przygotowaniach festynu. Można powiedzieć 16 wspaniałych, godnych zapamiętania.

Wszystkim sponsorom jeszcze raz dziękujemy! MMB / Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) /Jesień 2019 / www.suprasl.pl / 19

KULTURA

Z życia biblioteki w Supraślu

Kilka wydarzeń zrealizowanych we wrześniu: 3.09. spotkanie autorskie z poetką i pisarką, białostoczanką Panią

Anną Nejman, która mieszka i pracuje w Stanach Zjednoczonych, ale z Supraślem łączą ją więzi rodzinne i przyjacielskie.

Impreza dzięki współpracy z Książnicą Podlaską.

Biblioteka Publiczna w Supraślu od sierpnia 2019 roku działa w tzw. galerii zmiennej w budynku Centrum Kultury i Rekreacji w Supraślu, ul. Cieliczańska 1.

Czekamy na nową siedzibę, która ma zostać wybudowana, dosłownie „za ścianą”, na posesji Centrum do końca 2020 roku.

GODZINY OTWARCIA: pn 11.00-18.00, wt-pt 10.00-17.00 NOWY TELEFON: 533-905-540 27.09 w Bibliotece Piątek do kwadratu, a do tego Dzień Tabliczki

13.09. „W ogrodzie pełnym baśni” - impreza czytelnicza dla klas I-III Sportowej Szkoły Podstawowej w Supraślu. Pogoda nie zdążyła przeszkodzić i Biblioteka Szkolna i Biblioteka Publiczna znowu

Mnożenia!

W pięknej sali Klubu Seniora klasa 7a miała za zadanie „przemnożyć” polskie przysłowia i złote myśli.

Impreza dzięki współpracy z Klubem Seniora i Biblioteką Szkolną.

współdziałały razem. Wróżka Ewa, Baba Ula i Jaga Beata zachęcały do czytania i poznawania baśni. Panie z zaprzyjaźnionego Klubu Seniora w Supraślu czytały baśnie, uczniowie odgadywali tytuły i brali udział w plebiscycie baśni. „Pasowanie na czytelnika” uczniów klas drugich i wypożyczanie książek przebiegło sprawnie, a pierwszoklasiści odwiedzili Bibliotekę Publiczną w nowym miejscu.

Impreza dzięki współpracy z Klubem Seniora i Biblioteką Szkolną.

Oto efekt ich pracy:

26.09 – w ramach zajęć czytelniczych z najmłodszymi z cyklu Rozmowy o książkach i nie tylko odwiedziłyśmy grupę SÓWKI w supraskim przedszkolu. Dzieci biorą udział w Międzynarodowym Projekcie Czytelniczym „Magiczna moc bajek”. Było nam miło uczestniczyć we wprowadzaniu dzieci do świata książek.

Impreza dzięki współpracy z Przedszkolem Samorządowym w Supraślu.

20 / Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) / Jesień 2019 / www.suprasl.pl /

Urszula Szypluk, Beata Ohajm fot. Archiwum Biblioteki Publicznej w Supraślu

INWESTYCJE KULTURA

Spotkanie z aktorami filmu „U Pana Boga w ogródku”

Nowa siedziba Biblioteki Publicznej i GPEK w Sobolewie Miesiące sierpień i wrzesień były czasem wytężonej pracy, w którym miało miejsce przeniesienie Filii Biblioteki Publicznej w Sobolewie i Gminnej Pracowni Edukacji Kulturalnej z Sobolewa do Zaścianek. Decyzją Burmistrza i Rady Gminy w pomieszczeniach gminnych, które były dzierżawione przez CKIR w Supraślu, powstanie filia przedszkola samorządowego. Wszystkie zajęcia, które odbywały się w świetlicy w Sobolewie teraz będą miały miejsce w świetlicy w Zaściankach. Biblioteka również nabrała nowego charakteru.

Obecnie cały księgozbiór umieszczony został w jednym pomieszczeniu, dzięki czemu zwiększy się komfort czytelników podczas wypożyczania wybranych woluminów.

Filia biblioteczna i zajęcia świetlicowe ruszają od 1 października br.

MMB

14 września w Domu Ludowym w Supraślu odbył się niecodzienny pokaz filmu „U Pana Boga w ogródku”. Gośćmi spotkania byli aktorzy kultowego filmu: Alicja Bach, wcielająca się na planie w rolę gospodyni i Piotr Damulewicz odgrywający rolę prawosławnego księdza. Krótka prelekcja przed filmem przerodziła się w ciekawą dyskusję ze zgromadzoną publicznością. Uczestnicy mieli okazję odkryć kulisy filmu, którego znaczna część zdjęć odbywała się w Supraślu, wysłuchać licznych anegdot z planu filmowego, jak również poznać tajniki zawodu aktora. Każdy z zebranych miał szansę otrzymać od aktorów pamiątkowy autograf na specjalnie przygotowanych na tę okazję kartach pamiątkowych. Sala kinowa Domu Ludowego wypełniona była po brzegi nie tylko publicznością, ale również dobrym humorem, serwowanym przez film w reżyserii Jacka Bromskiego. ŁŁ

Od 1 października br. biblioteka wraz ze świetlicą mieści się tam, gdzie Filia Urzędu Miejskiego w Zaściankach, Szosa Baranowicka 58/4 Zaścianki, 15-521 Białystok.

GODZINY OTWARCIA: Poniedziałek 12:00-20:00 Wtorek 12:00- 17:00 Środa 12:00- 17:00 Czwartek 12:00- 20:00 Piątek – nieczynne Informacje pod nr telefonu: 668 303 430 Serdecznie zapraszamy. / Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) /Jesień 2019 / www.suprasl.pl / 21

historia

Na polach bitewnych Września 1939 Od wybuchu II wojny światowej minęło 80 lat.

Choć tyle już o niej napisano, to wciąż poznajemy kolejne, nieodkryte dotąd wydarzenia i życiorysy.

Dziś przedstawiam jeszcze jedną, nieznaną historię tamtych tragicznych czasów: nigdy niepublikowane wspomnienia Jana Rusiłowicza - jednego z uczestników Września 1939 r.

Jan Rusiłowicz urodził się 1 września 1907 r. w Drukowszczyźnie (obecnie część wsi Henrykowo) w wielodzietnej, chłopskiej rodzinie Stefana i Anny z d. Hrycuk. W okresie międzywojennym pracował w charakterze zwykłego robotnika na stacji kolejowej w Kurianach.

W latach 1930 – 1931 odbył służbę w wileńskim 1 Pułku Piechoty Legionów. Potem powrócił do rodzinnej wsi, ale pod koniec sierpnia 1939 r. ponownie otrzymał kartę mobilizacyjną ze skierowaniem do białostockiego 42 Pułku Piechoty. Naprędce formowane bataliony wysłano do okolicznych wsi, gdzie zostały przegrupowane i otrzymały niezbędne wyposażenie. Czwarta kompania, do której przydzielono Rusiłowicza, przez kilka dni stacjonowała w Karakulach, nim wreszcie nadszedł rozkaz o wymarszu. Żołnierze załadowali się do wagonów i ruszyli na zachód, w okolice Ostrołęki. Tam też wszystko się zaczęło... „W nocy z 31 sierpnia na 1 września poprosiliśmy swego dowódcę, żeby przespać się w stodole, na co on się zgodził. Stodoła była od rowów [strzeleckich] ok. 50 metrów, naciągaliśmy słomy na klepisko i położyliśmy się spać. Niedługo sprzyjał nam ten smaczny sen. Skoro świt zostaliśmy ostrzelani z ciężkich dział. Szybko poderwani ubieraliśmy się w okopach, na naszych stanowiskach. Bombardowanie i ostrzały nie trafiały [jednak] po naszych okopach. Ostrzelany został cmentarz i koszary. Nasz 3 batalion poszedł w kontratak i wyrzucił wroga aż za Myszyniec. My z tego wszystkiego się śmieliśmy i mówiliśmy, że niemiecki żołnierz jest zmuszany do walki i nie jest taki 22 / Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) / Jesień 2019 / www.suprasl.pl /

Jan Rusiłowicz

straszny, jak nam się zdaje. Wydawało się, że jest to poligon i ostre strzelanie.”

Pierwsze starcia mogły napawać optymizmem, ale zaraz potem nadciągnęły znacznie silniejsze jednostki Wehrmachtu, zmuszając Polaków do wycofania się za Narew. W tym czasie Rusiłowicz często był wysyłany na zwiad, sprawdzając przedpola planowanego pola bitwy oraz cywilów, którzy w coraz większej masie przedzierali się z zagrożonych, przygranicznych terytoriów. Zaraz po zakończeniu jednego z takich wypadów nadciągnęli Niemcy: „[Po powrocie] meldunek zdałem swemu dowódcy placówki. Powiedział: »Teraz proszę odpocząć«. Tylko usiadłem, przykryłem się płaszczem, aby wypalić papierosa [i] w tym czasie zaczęła się kanonada artyleryjska z różnego kalibru dział niemieckich.

Pociski leciały nad nami z wielkim gwizdem, za pół minuty odezwały się nasze działa polskie. Zagasiłem papierosa i słuchałem jak lecą pociski z niemieckich dział: bardzo gwizdały, a polskie szumiały. W tym czasie z naszych okopów wystrzelono zieloną rakietę, ruszyliśmy do sąsiedniej placówki. Przeszliśmy 50 metrów ze swego miejsca. Wstrząsnęła nami bardzo silna detonacja. Było to wysadzenie mostu na rzece Narwi. Za chwilę pokazała się w kierunku Ostrołęki wielka łuna. To był zapalony tartak wraz z drewnem. Spalony był przez wojska nasze.”

Walki w rejonie Ostrołęki były niezwykle zacięte. Poorana pociskami ziemia, znaczona trupami, robiła przerażające wrażenie. Rusiłowiczowi szczególnie zapadł w pamięć widok zbombardowanego cmentarza, pełnego powywracanych i porozbijanych krzyży oraz wyrwanych z grobowców trumien. Kolejne dni upłynęły na marszu na wschód w kierunku Łomży, co jakiś czas przerywanego potyczkami z wrogiem. Wszędzie biły łuny pożarów. Wreszcie 9 września strudzeni żołnierze dotarli do Nowogrodu, który był głównym celem atakujących sił niemieckich: „Z rana zeszliśmy z szosy na lewo do zagajnika i tam okopaliśmy się. Samoloty niemieckie bez przerwy patrolowały cały teren, ostrzeliwały z broni pokładowej podejrzane miejsca,

INWESTYCJE historia a także bombardowały. Nikt nie zdradził jednak i tym razem stanowisk choć kilka dni wytchnienia. Niestety, Niemcy byli szybsi: zajęli szosę bojowych. (...) Siedzieliśmy tam całą dobę. Nowogród płonął. Wczesnym z Warszawy do Białegostoku i pilnowali podejść do rzeki. Teraz oddział rankiem otrzymaliśmy suchy prowiant. O godz. 7.00 zarządzono zbiórkę Rusiłowicza mógł liczyć tylko na ich nieuwagę i spróbować przeprawy i oznajmiono nam, że za 10 minut ruszamy do kontrataku (cały pułk). pod osłoną nocy. Niestety, kiedy po przedarciu się przez szosę zaszył Na przedpolu żołnierzy polskich nie było. Polacy byli w bunkrach nad się w okopie, zaledwie kilkadziesiąt metrów od zbawczego brzegu, zoNarwią. Zadaniem naszym było odeprzeć Niemców i dostarczyć amu- stał dostrzeżony przez trzech niemieckich motocyklistów. Tym samym nicję walczącym w bunkrach. (...) Wyrównaliśmy tyralierę i dostaliśmy Polakom pozostała tylko jedna droga wyjścia: walka na śmierć i żysię pod silny ogień z CKM, RKM i karabinów ręcznych z kierunku No- cie z wielokrotnie silniejszym przeciwnikiem: „Otworzyliśmy ogień ze wogrodu. Padliśmy, pole było zaorane, ale wszystkiej broni jaką posiadaliśmy. Ci trzej od Pierwsze starcia mogły nie zabronowane. Kiedy Niemcy strzelali razu zginęli, a w kolumnach na szosie powstał napawać optymizmem, z CKM wstęga kurzu wzbijała się w odległowielki zamęt. Niemcy szybko się zorientowali ale zaraz potem ści około 300 metrów przed nami. Po około i wszyscy rzucili się do rowów przy szosie, dwa nadciągnęły znacznie minucie ogień osłabł i skokami ruszyliśmy czołgi płonęły. Zostały one uszkodzone przez naprzód. Dowódca prawie się nie krył. Przesilniejsze jednostki nasze działko przeciwpancerne. Po 10 - 12 miszliśmy około 200 metrów skokami i znowu Wehrmachtu nutach Niemcy zaczęli strzelać z dział ciężkich dostaliśmy się pod ogień zaporowy z CKM. i lekkich. Otrzymaliśmy ogień z trzech stron, Trzeba było się okopać, ale szpadelki pogubiliśmy, a plecaki zostawiliśmy z lasu sypały się tylko strzępy. Major Milewski, nasz dowódca, został za sobą aby nie przeszkadzały. Skryłem się za miedzą, a obok mnie w od- ciężko ranny, a także około 30 ludzi zostało rannych. Ja zostałem lekko ległości około 4 metrów skrył się dowódca. Podał mi komendę: »W lewo ranny i kontuzjowany. Majora i pozostałych ciężej rannych przenieśliśmy skok!«. Płonęły tam jakieś magazyny. Wskazał mi ciemniejszy punkt na do samochodu. (...) Wróciliśmy do Zaręb Kościelnych i z rozkazu majora tle ognia i powiedział, że to jest niemiecki CKM. Miałem nowy karabin wywiesiliśmy białą flagę. Major skierował do reszty żołnierzy odezwę, aby (...) i otworzyłem w tamtym kierunku ogień. Po moich pięciu strzałach każdy decydował, kto [chce] do domu, kto do niewoli, a kto może [niech ogień nieprzyjacielski z tego CKM próbuje] dołączyć do oddziału. Rannych złożyliśmy w klasztorze u zaucichł. Po przejściu jakiś 60 metrów konnic. Zaopatrzyliśmy ich w suchary, konserwy, papierosy, koce. Działo otrzymaliśmy komendę do ruszenia do przeciwpancerne, działo polowe i cekaemy wepchnęliśmy w bagno. Resztę walki wręcz. Ruszyliśmy na bagnety. broni, która była na wozach taborowych, umundurowanie, plecaki, koce, Niemcy zaczęli się cofać. Było widać po uprzęż, konserwy, suchary, konie z wozami oddaliśmy cywilom. Wzięli to nich duże zmęczenie. (...) Dostrzegłem ludzie z Zaręb Kościelnych i najbliższej wioski. (...) W nocy znowu zaczętrzy samoloty niemieckie, które leciały liśmy grupkami uciekać z tej miejscowości i jakoś udało nam się wydostać w naszym kierunku. Nasza obrona z tego kotła. Ja i jeszcze siedmiu wzięliśmy kierunek na Białystok.” przeciwlotnicza otworzyła ogień. Jeden Powrót do domu trwał długo. Wszędzie byli Niemcy, więc wędrówsamolot strącono, zaś dwa pozostałe ka głównymi traktami nie wchodziła w rachubę. Niekiedy pomocy zawróciły. Ruszyliśmy naprzód. Po udzielali mieszkańcy mijanych wsi, wskazując przesmyki, którymi przejściu około 200 metrów otrzymali- dało się ominąć wrogie patrole. W końcu jednak Rusiłowicz trafił na Jan Rusiłowicz - zdję- śmy silny ogień zaporowy artyleryjski. punkt, gdzie nie było żadnej bocznej ścieżki. Wiedział, że walka byłaby cie z okresu służby Był tak silny, że wśród dymu i kurzu nie samobójstwem, ale co mógł zrobić? Poddać się? Wówczas niebiosa zew 1 pp. w Wilnie było widać ani ludzi, ani słońca. Nie słały mu niespodziewany ratunek: „Przesiedzieliśmy tak [w lesie] do 10 mogliśmy się ruszyć w żadnym kierunku. Kiedy leżeliśmy pod ogniem wieczór, [wtedy] zaczęło nam sprzyjać szczęście. Nadeszła bardzo silna niemieckim zobaczyłem z tyłu swoich, którzy ciągnęli działka przeciw- burza. Niemcy wyciągnęli plandeki i zbierali się po 2 - 3 pod jednym napancerne, bo konie padły od niemieckich pocisków. Ciągnęli działka miocikiem. Przy oświetleniu błyskawicy wiedzieliśmy, gdzie oni są. Tam za postronki. Dociągnęli na odległość około 50 metrów od nas i zaczę- gdzie były większe luki i w tym czasie gdy był grzmot, przebiegaliśmy li ostrzeliwać płonące magazyny. Trwało to około 2 - 3 godziny. Ogień przez szosę. Dalsza nasza trasa to było: Kryżew obok Waniewa, Mińce, osłabł. Ranni prosili [żeby] ich zabić albo dobić. (...) Z kompanii w której Kościuki, Niewodnica Kościelna, Koplany, Widziki, Janowicze, Skrybibyłem ja wróciło 66 ludzi. Z piątej kompanii wróciło 25 ludzi. (...) O za- cze, Łubniki, Płoskie, Drukowszczyzna i mój dom. W swojej stodole zachodzie słońca dołączyli do nas żołnierze z pułków 42, 33, 71 (małymi stałem 5 ułanów z 1 Pułku Ułanów, którzy byli w patrolu w składzie 18 grupkami). Było nas około 200 żołnierzy. Na 1 Polaka przypadało 16 ludzi. Doszli do stacji kolejowej Kuriany i dalej już nie mogli się ruszyć.

Niemców. Porucznik oznajmił, że mamy rozkaz cofania się.”

Musieli się rozbroić i broń zakopać w lesie. Jeszcze przez dwa dni byli Po klęsce pod Nowogrodem znowu nastały ciężkie dni, wypełnione u mnie w domu.” nieustannym marszem na wschód. Wszędzie towarzyszył ten sam przyKampania wrześniowa była dopiero początkiem wojennej drogi Jana gnębiający widok: rozbite wozy, porzucone kuchnie polowe, konie bie- Rusiłowicza. Walkę z oboma okupantami prowadził aż do 1947 r., za gające samopas po utracie swych jeźdźców. Wróg błyskawicznie posu- co trafił potem do ubeckiej katowni. Ale to już zupełnie inna historia...

Adam Zabłocki wał się naprzód, co groziło zamknięciem Polaków w kotle, z którego nie Autor przygotowuje publikację „Tajna historia Ziemi Supraskiej 1944 byłoby już żadnej ucieczki. Wobec tego najważniejszym zadaniem stało - 1956” opisującą m.in. losy supraskich Żołnierzy Wyklętych się dotarcie do Bugu i przeprawienie się na drugą stronę, by uzyskać / Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) /Jesień 2019 / www.suprasl.pl / 23

historia

Jan Abłażewicz ułan z Supraśla Po wybuchu wojny polsko-niemieckiej 1 września 1939 r., pomimo dysproporcji sił, Polacy podtrzymywali wiarę w zwycięstwo. W tą optymistyczną wizję wpisały się także wypady polskiej kawalerii na Prusy Wschodnie, w których brała udział m.in. Podlaska i Suwalska Kawaleria. Niestety, wypady w większości okazały się jedynie swoistą przygodą wojenną, ponieważ w niczym nie zakłóciły planów niemieckich.

W wypadach na Prusy Wschodnie brał udział supraślanin - ułan Jan Abłażewicz. Odbył on służbę w białostockim 10. Pułku Ułanów Litewskich, do którego został powołany latem 1939 r. Abłażewicz zginął 4 września pod Kowalewem jadąc jako goniec z meldunkiem do dowódcy szwadronu. Rodzinę Abłażewicza oraz zachowane fotografie ułana odnalazł Andrzej Siegieńczuk (od wielu lat zbiera pamiątki i bada zawiłości związane z 10 Pułkiem Ułanów Litewskich z Białegostoku, w którym pełnili służbę także jego przodkowie; pochodzi z Supraśla, mieszka w USA).

Za sprawą Miłośników Militariów Polskich im. Andrzeja Zaremby w Nowym Jorku oraz Andrzeja Siegieńczuka zaczęto poszukiwania miejsca pochówku kawalerzystów poległych podczas wypadów na Prusy Wschodnie. Dzięki korespondencji prowadzonej m. in. z Międzynarodowym Czerwonym Krzyżem, Podlaskim Urzędem Wojewódzkim czy Radą Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa udało się ustalić nieznane dotąd fakty. Rada w piśmie z 28 lipca 2016 r. podała 7 nazwisk i załączyła 6 kart ewidencyjnych żołnierzy Wojska Polskiego, w większości z 10 pułku ułanów, pochowanych w zbiorowej mogile na cmentarzu w Grajewie. Wykaz ten skonfrontowano z ostatnim rozkazem dowódcy „dziesiątaków” ppłka Kazimierza Buslera, znalezionym w materiałach odnalezionych w Rypinie.

Historycy z Grajewskiej Izby Historycznej pod wodzą dr Tadeusza Dudzińskiego przejrzeli posiadane archiwalia i dokonali wizji lokalnej na cmentarzu. Okazało się, że ekshumacji białostockich ułanów, dokonano w lipcu 1945 r. Następnie szczątki 15 żołnierzy poległych w latach 1939-1945 pochowano w pięciu grobach. Trzy z nich zostały dokładnie opisane, natomiast na dwóch zbiorowych mogiłach znajduje się jedynie napis – groby nieznanych żołnierzy. To w nich spoczywają kawalerzyści z 10 Pułku Ułanów Litewskich, także Jan Abłażewicz.

Oprac. WZ - na podst. artykułu prof. Adama Dobrońskiego pt.

W anonimowej mogile leżą ułani

24 / Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) / Jesień 2019 / www.suprasl.pl /

nasz INWESTYCJE OGRÓD

Przygotowania ogrodu do zimy W tych typowo jesiennych miesiącach w ogrodzie jak zwykle mamy coś nowego co zrobienia, chociaż rośliny, podobnie jak zwierzęta, przygotowują się do nadejścia zimy.

Ogrodnicy także czynią przygotowania do zamknięcia sezonu, chociaż zostało nam jeszcze kilka rzeczy do zrobienia. Teraz sadzimy drzewka owocowe i rośliny z odkrytym korzeniem ale też i te z doniczek. Sadzimy cebule i bulwy roślin kwitnących wiosną - tulipanów, krokusów, szachownic i modnych w ostatnich latach czosnków olbrzymich. Czas ten jest dobrym momentem na sadzenie i przesadzanie roślin. Możemy to robić do końca listopada pod warunkiem, że w czasie sadzenia nie występują przymrozki i mróz.

Ostatnie sezony wyróżniały się przedłużonymi okresami suszy, a niedobory wody w glebie i rzekach są widoczne niestety również jesienią trudno będzie uzupełnić poziom wody do przeciętnego pomimo jesiennych opadów. Jest to istotny argument, aby nasadzenia roślin w ogrodzie, przesadzanie starszych okazów, a nawet zakładanie całych ogrodów planować na jesień. W tym czasie rośliny unikną stresu spowodowanego niedoborem wody i prawdopodobieństwo ich przyjęcia się będzie dużo większe niż wiosną i latem. Ważne jest także ściółkowanie gleby pomiędzy roślinami za pomocą agrowłókniny, kory lub mulczu, które zmniejsza parowanie wody z gleby, a substancja organiczna uwalniająca się z kory poprawia zdolność gleby do lepszego „przytrzymania” wilgoci.

Problem suszy uwidaczniał się także na naszych trawnikach (zwłaszcza tych bez systemu nawadniającego). Warto już teraz pomyśleć o kolejnym sezonie, ponieważ jesteśmy świadkami zmian w naszym klimacie skutkujących coraz większymi suszami, podczas których trawniki często nie dają rady bez naszej pomocy.

WAŻNE W PAŹDZIERNIKU I LISTOPADZIE

ykonujemy nasadzenia roślin. Jesień jest najlepszym momentem na przesadzanie roślin W szczególnie dotyczy to dużych okazów, które trudno przyjmują się. Przed przesadzeniem roślinę należy podlewać kilkukrotnie co 2-3 dni. Sadzimy również drzewka owocowe i inne rośliny z gołym korzeniem; Cały czas możemy jeszcze sadzić cebule i bulwy roślin kwitnących wiosną - tulipanów, narcyzów, szafirków, przebiśniegów, krokusów, czosnków itp. Pamiętajmy o zaprawieniu cebul. Cebule sadzimy na różną głębokość, zależnie od wielkości.

Wycinamy przekwitłe pędy kwiatowe, grabimy liście z trawnika.

Pamiętajmy o stosowaniu NAWOZÓW JESIENNYCH - odpowiednie do roślin liściastych, iglastych, trawników.

Stosujemy nawozy organiczne (kompost, torf, obornik) oraz nawozy wapniowe na glebach zbyt kwaśnych.

Trawniki kosimy w miarę potrzeby.

Usuwamy patogeny systematycznie, zbieramy opadłe owoce porażone przez choroby i szkodniki. Usuwamy również zasuszone owoce pozostałe na drzewie, tzw. mumie.

Grabimy i usuwamy liście - eliminując patogeny, ograniczamy zagrożenie chorobami w następnym roku.

Oczyszczamy zagony i kończymy uprawę warzyw. Usuwamy z nich resztki roślinne - zdrowe powinno się przeznaczyć na kompost, zaś porażone przez choroby najlepiej spalić. Zebrane warzywa przechowujemy w kopcach lub skrzynkach w wilgotnym piasku w chłodnym pomieszczeniu lub po prostu w chłodni.

Oto kilka czynników, które zwiększą szanse na przetrwanie trawy w czasie suszy: dobre przygotowanie gleby przed założeniem trawnika (dodanie odpowiedniej ilości czarnoziemu i właściwe wymieszanie go z glebą); unikanie dużych spadków terenu, w razie potrzeby tworzenie płaskich stopni na przemian ze skarpami - ma to na celu zmniejszenie spływów powierzchniowych wody opadowej i zwiększenie jej wsiąkania do gruntu; zmniejszanie do minimum powierzchni betonowych, które powodują spływanie większości wody; dosyć wczesne, w miarę możliwości przeprowadzenie wertykulacji oraz pierwszego nawożenia trawnika wiosną, co zapewni dobry start trawy wiosną, kiedy w glebie jest jeszcze zapas wilgoci po zimie; zrównoważone i systematyczne nawożenie trawnika w sezonie z zastosowaniem nawozów wieloskładnikowych, a nie tylko azotowych zawierających azot, fosfor, potas magnez, wapń, żelazo i inne mikroelementy; sadzenie i ochrona istniejących drzew zapewniających cień i zmniejszających szkody na roślinach spowodowane silnym nasłonecznieniem (również na trawnikach); montaż systemu nawadniającego na trawniku oraz linii kroplującej wśród roślin na rabatach; rzadsze koszenie traw w czasie suszy; tworzenie łąk kwietnych i obszarów dzikich, roślinność nie koszona łatwiej przetrwa suszę niż krótko ścięta murawa.

Tekst, zdjęcia: mgr Maria Radziwońska-Kryjan, mgr inż. Piotr Kryjan REKLAMA

posezonowe wyprzedaże

0%

7 do -

AZALIE

RÓŻANECZNIKI

SZKLARNIE OGRODOWE duży wybór: folia, poliwęglan, szkło

NOWODWORCE UL.KWIATOWA 7 TEL. 85 744 15 95

CENTRUM OGRODNICZE

GALERIA SZTUKI

www.szklarnia.eu www.dkgardens.pl

SZKLARNIE

Natura

Moc supraskich nietoperzy

Borowiec wielki (Nyctalus noctula) zdjęcie z lata, bo na zimę... większość borowców odlatuje (fot. G. Błachowski).

„Czy zwierzęta mogą cokolwiek przekazać człowiekowi? W jaki sposób, jakim językiem?” „Co sprawia, że w naszym odczuciu inne stworzenie wydaje się być nie tak wysoko w hierarchii jak my, ludzie?” „Jak to się dzieje, że w efekcie te wszystkie stworzenia lepiej (bo naturalniej), na tym wychodzą?” Nie zadajesz tych nieco filozoficznych pytań, Drogi Czytelniku, dopóki nie pojawi się w Twoim życiu nietoperz. „A co, kiedy pojawia się nietoperz?” Co wtedy? Ano zazwyczaj nic,

bo te dzikie zwierzęta z natury kryją się przed ludźmi. Unikają bliskości z Tobą, starają się uciec. Pozostawienie ich w spokoju jest więc najlepszym rozwiązaniem. „A jeśli nietoperz jest i nie chce wyjść?” Akurat w okresie od listopada do nawet końca marca zwierzęta te głównie hibernują (wyglądają wtedy jak gdyby spały). Czekają - tak jak jeże, borsuki czy chomiki - na wiosnę (...i np. smaczne komary). Nietoperze potrzebują do tego spokojnych miejsc o temperaturze od zera do kilku stopni (zimą dobrze czują się np. w niektórych piwnicach). Nie chcą i nie mogą ich opuszczać, bo w innych warunkach czeka je śmierć. Hibernując, pokonują trudny czas.

Bywa jednak, że wybudzają się z tego stanu (niekiedy w wyniku niepokojenia) i widujemy ich aktywność także zimą. Jeśli zostawiamy je

Hibernujące nocki (Myotis spp.) fot. G. Błachowski

w spokoju, ponownie zapadają w stan odrętwienia. Wybudzanie zabiera jednak wiele energii - zimą każde kolejne może kosztować nietoperza życie, zatem wymagana jest nasza ostrożność. „Ale on jest na klatce schodowej...” Zimą w ogrzewanym pomieszczeniu? To sygnał, że coś jest nie tak. On powinien hibernować.

Co wtedy?

1. Jeśli jest aktywny (lata, porusza się) trzeba mu dać drogę do wyjścia (otwarte drzwi na przykład). Lepsze to niż próba złapania zwierzęcia na siłę. Najlepiej jest jednak poczekać aż nietoperz usiądzie (może to zrobić na firance, ścianie, w zasadzie wszędzie, gdzie znajdzie miejsce do zawieszenia się na pazurkach stóp). A co dalej?

2. Jeśli siedzi nieruchomo - należy go delikatnie przenieść w odpowiednie warunki. Jak go złapać? Na pewno delikatnie, nie gołą ręką. Dokąd przełożyć, przenieść? Na początek w pudełko. A wybór bardziej naturalnego miejsca może nie być łatwy. Nie każda piwnica albo jaskinia jest miejscem przyjaznym nietoperzom, zatem...

3. Jeśli nie masz pewności w postępowaniu z nietoperzem, Drogi Czytelniku, zaproś chiropterologa, czyli specjalistę od nietoperzy (a najczęściej wystarcza krótki wywiad telefoniczny, niekoniecznie wizyta).

Nietoperze żyją blisko ludzi i przytrafiają im sie różne przygody (także niemiłe: kontuzje, wypadki - czasami lepiej, żeby zwierzę obejrzał fachowiec). Spis osób, które się zajmują tymi latającymi ssakami, znajdziesz na stronie www.nietoperze.pl. Na tej stronie znaleźć można

Nietoperze zajmują przeróżne miejsca na zimę (nocek rudy Myotis daubentonii) fot. G. Błachowski

26 / Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) / Jesień 2019 / www.suprasl.pl /

Noce Nietoperzy w Supraślu to okazja i do poznania przyrody, i czynnych działań fot. K. Błachowska

NATURA

INWESTYCJE sport

Patriotyczna sztafeta przebiegła przez Kopną Górę Taka piwnica zazwyczaj bardzo służy nietoperzom; pod sufitem montuje się czasem dla nich cegły dziurawki fot. G. Błachowski nieco więcej o sposobach postępowania z nietoperzami (proszę odszukać Poradnik Ochrony Nietoperzy, wersja w pdf.) „Ale ja go nie chcę... Nie mam ochoty się nim zajmować, usunę go.” Tak, pojawiają się i takie głosy. To już szersza kwestia - dotyczy zwykle naszego podejścia do innych istot. No bo „...co taki malutki stwór może wiedzieć o rzeczach znanych tylko nam, tzw. stworzeniom wyższym?”

Co nietoperz może wiedzieć o ludzkim strachu przed nieznanym?

Warto trochę przełamać niektóre trendy naszej kultury. Bo to dodaje co nieco do treści życia. W wierzeniach wielu narodów świata nietoperze zajmują ważną rolę jako istoty niosące szczęście i odrodzenie. U nas nie notujemy tego zbyt często. Trochę szkoda, bo im szybciej postępuje cywilizacja, tym dalej człowiek odchodzi od rytuałów związanych ze zrozumieniem samego siebie. Czyż nie byłoby przyjemnie - rozumiejąc i podziwiając hibernujące nietoperze - nauczyć się sposobów radzenia sobie np. z własną stagnacją w pewnych trudnych okresach? Jak przetrwać czas osobistej zimy? A dlaczego nie miałoby to być bezpieczne, nawet łatwe i przynosić nowych rezultatów?

Supraśl ma w sobie sporo dobrej magii i niezwykłej energii, a one rozpowszechniają się dzięki działaniom na rzecz ochrony zwierząt. To tutaj od kilku lat pod koniec sierpnia w Parku Krajobrazowym Puszczy Knyszyńskiej odbywają się Noce Nietoperzy, tutaj miał miejsce pierwszy koncert na rzecz ochrony tych zwierząt (zagrał zespół Starsabout).

Niech więc to miejsce takim pozostanie - łącząc ludzi i przyrodę. Bo Ty, Drogi Czytelniku i nietoperze od dawien dawna jesteście sobie bardzo bliscy. One mają moc, co - o ile zechcesz - łatwo Ci będzie sprawdzić i z niej skorzystać. Powodzenia!

Grzegorz Błachowski, Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Nietoperzy. www.nietoperze.pl; https://www.facebook.com/nietoperzepl/

Koncert na rzecz ochrony nietoperzy w Domu Ludowym w Supraślu, zagrał zespół Starsabout fot. Joanna Rafalska

Ciekawe, tajemnicze, sympatyczne! fot. G. Błachowski

To już VI edycja Sztafety Niepodległości, podczas której młodzież z Polski, ale też z Kazachstanu, Białorusi, Ukrainy, Rosji i Azerbejdżanu biegnie dla upamiętnienia Bitwy Niemeńskiej.

Młodzież biorąca udział w sztafecie zatrzymała się w Kopnej Górze, aby na cmentarzu Powstańców Listopadowych oddać hołd poległym pod Sokołdą bohaterom. - Cieszę się, że tu jesteście. Ten cmentarz, to ważne miejsce, upamiętniające walkę o wolność i niepodległość naszej Ojczyzny. Cześć i chwała tym, którzy oddali za nią życie! - powiedział w krótkim przesłaniu do młodych burmistrz Supraśla Radosław Dobrowolski.

Następnie uczestnicy sztafety wzięli udział w polowej Mszy Świętej oraz złożyli znicze i kwiaty na grobach powstańców. Zapoznali się także z historią tego miejsca pamięci, którą przedstawił pokrótce burmistrz.

Sztafeta Niepodległości organizowana jest już po raz kolejny przez Stowarzyszenie Historyczne im. Bohaterów Ziemi Sokólskiej z okazji Bitwy Niemeńskiej, która rozegrała się na ziemi sokólskiej. Jest to honorowy bieg, w którym uczestniczy młodzież z Sokólszczyzny, ale także z pozostałych części województwa - z Ogrodniczek, Supraśla, Sobolewa, a także z krajów Europy Środkowschodniej.

Jak stwierdził Krzysztof Oszer, współorganizator sztafety: – Wzorowaliśmy się na Sztafecie Niepodległości organizowanej przez polskich harcerzy z Wilna. Postanowiliśmy zaszczepić ten pomysł na Sokólszczyźnie i cieszymy się, że się przyjął. PS / Supraśl Nasza Gmina / Nr 3 (59) /Jesień 2019 / www.suprasl.pl / 27

AGENCJA PKO BANKU POLSKIEGO NR GB60 ul. Piłsudskiego 58, 16-030 Supraśl t: 85 710 38 91, k: +48 692 650 929, k: +48 796 138 985 GB60@agencja.pkobp.pl www.agencja.pkobp.pl/GB60 zapraszamy: pn - pt 9.00 – 17.00

ATRA GROUP TECHNIKA GRZEWCZA DYSTRYBUCJA, MONTA¯, SERWIS

LIDER KOT£ÓW I PALNIKÓW NA PELLET

602 151 098 atragroup@wp.pl

POŻYCZKA PO SĄSIEDZKU Potrzebujesz pożyczki gotówkowej, karty kredytowej lub konta?

Agencję PKO Banku Polskiego znajdziesz tuż obok – po sąsiedzku!

www.pkobp.pl, infolinia: 800 302 302 brak opłat dla numerów krajowych na terenie kraju; w pozostałych przypadkach opłata zgodna z taryfą operatora +48 81 535 60 60 opłata zgodna z taryfą operatora Informacje o produktach, w tym Taryfa prowizji i opłat bankowych, są dostępne w placówkach Banku i na www.pkobp.pl.

Udzielenie pożyczki oraz przyznanie karty kredytowej jest uzależnione od pozytywnej oceny zdolności kredytowej.

1406-1407-Agencje Jestesmy sasiadami A4 v2.indd 1

25.04.2017 12:55

ul. Ciesielska 2 15-542 Bia³ystok