Magazine van Carinova no1 voorjaar/zomer 2024
Van zorg naar leven Langdurige Zorg Thuis
Valpreventie Houdt mensen mobiel
Koffieraad Met kletskoppen
Sociale netwerken Opbouwen en onderhouden
“We denken met u mee”
Beeldentuin Kasteel Het Nijenhuis
1
Dichtbij is een uitgave van Carinova, Postbus 678, 7400 AR Deventer, Telefoon 0900 86 62
Audio
Dichtbij kan worden beluisterd via www.carinova.nl/luister
Concept en realisatie
Branding Media
B.V.
Redactie
Communicatie- en pr-afdeling Carinova, Carinova Thuizz en Branding Media
Aan dit nummer werkten mee
Ruud Gosse
René de Graaff
Biebs Köhne von Jaski
Irma van der Lubbe
Moniek Moorman
Marjolein Straatman
Ria Willemse
Grafisch ontwerp
Tein Janmaat
Fotografie
De Beeldredaktie
Branding Media
Carinova
Masterphoto
Hoewel bij het samenstellen van deze uitgave de grootst mogelijke zorgvuldigheid is betracht, kan de redactie niet aansprakelijk worden gehouden voor drukfouten. Genoemde prijzen zijn onder voorbehoud en er kunnen geen rechten aan worden ontleend.
Kopje koffie?
De Leefondersteuners van Carinova bieden de hulp die u nodig heeft om thuis zelfstandig te blijven: een kast opruimen of de was doen. Ze nemen u niets uit handen dat u zelf kunt doen, maar u kunt op ons terugvallen als het nodig is. Daardoor blijft er tijd over voor een kop koffie, een spelletje of een goed gesprek. Want een luisterend oor is minstens zo belangrijk.
Ook de huishoudelijke hulp van Carinova, die u wellicht al heel lang kent, denkt met u mee. Zij bouwen door de jaren heen een vertrouwensband op met hun cliënten en krijgen veel te zien en te horen. Tijdens een training leren zij wanneer het verstandig is om mantelzorgers te benaderen of om advies in te winnen van een wijkverpleegkundige.
Dit alles past in een nieuwe manier van werken die de zorg toekomstbestendig moet maken. Samen bespreken we welke ondersteuning voor u wenselijk is. Via moderne (technische) hulpmiddelen, een cursus valpreventie of bijvoorbeeld het inzetten van een leefstijlcoach voorkomt u dat u afhankelijk van zorg wordt.
“Wij denken met u mee”
Dit alles maken wij mogelijk samen met uw eigen netwerk van familie, vrienden en mantelzorgers. Zij kunnen u af en toe ondersteunen met een boodschapje of huishoudelijke taken. Door contact met mensen met dezelfde ervaringen vindt u herkenning en bent u minder alleen. Een kopje koffie samen drinken kan een groot verschil maken in de dag. Ook onze cliëntenraad weet als geen ander dat je van koffie met kletskoppen aan de praat raakt. Verderop in deze uitgave leest u hierover meer.
Jan Griepink
Raad van Bestuur Carinova
voorwoord colofon
o
2 dichtbij
ZELFREDZAAMHEID
Pag 6
MOGELIJK MAKEN
Valpreventie houdt mensen mobiel
Pag 7
VOOR LEDEN
Vitaal ouder worden
Pag 14
ONTWIKKELINGEN
Huishoudelijke hulpen denken met u mee
NIEUWE ZORG IS ONDERSTEUNEN
Pag 4
DUBBELINTERVIEW
Langdurige Zorg Thuis
Pag 8
BLIJ MET Het Thuizz Journaal
Pag 23
CARINOVA THUIZZ
Dienstenpakket
inhoud
WAARDE
MANTELZORG
EN SOCIALE NETWERKEN
Pag 10 UIT EN THUIS
Koffieraad met kletskoppen
Pag 16
IN DE WIJK
Netwerken opbouwen en onderhouden
KRACHT VAN HULPMIDDELEN
Pag 9
VRAAGBAAK Doff ‘N Donner
Pag 19
DRIJFVEER
De wereld iets mooier achterlaten
Pag 20
DOCUMENT
Media in beeld
EN MEER…
Pag 13
OP STAP Fiets voor m’n eten
Pag 18
AAN TAFEL
Gevuld boerenpannekukie
Pag 22
PUZZEL
Win een entreebon voor 4 personen
Pag 23
LEZERSAANBIEDING Kasteel Het Nijenhuis
Pag 24
CARINOVA THUIZZ Paleis Het Loo
3
Maike de Vries-Van Marwijk (42) is verpleegkundige niveau 4. Ze maakt deel uit van het ‘Langdurige Zorg Thuisteam’ van Carinova. Ze woont in Deventer met haar man en twee tienerdochters, hond Lola, katten Pantertje en Bella, twee konijnen en vissen.
“Kopje koffie?” Vraagt Rikie van der Waarde (84). “Zal ik het inschenken? Of doe jij dat?” Ze kijkt met een schuin oog naar verpleegkundige Maike de Vries en lacht. Maike knikt en kijkt vriendelijk de tafel rond. “Doe ik wel even,” zegt ze.
Langdurige Zorg Thuis
zZo gaat dat. Samenwerken. Als Maike de koffiekopjes, met ‘Ameland’ er op, op tafel zet, legt ze uit: “We nemen niets uit handen wat iemand zelf kan. Nou ja, een kopje koffie inschenken kan wel, haha. We proberen cliënten te helpen met de dagelijkse dingen, waar nodig. We zijn minder gericht op
het medische, meer op fijn leven. Van zorg naar leven, dat is onze insteek.”
Zorg, veiligheid en vrijheid Tweeënhalf jaar geleden verhuisde Rikie met haar man naar haar huidige woning in een appartementencomplex voor 55-plussers. “Dat moest wel. Het lukte niet meer om trappen te
lopen, dus ons huis voldeed niet meer.” Haar leven nam daarna nog een wending. De gezondheid van Rikie ging achteruit en haar man Jaap kwam te overlijden. Toen trokken haar dochters aan de bel bij Carinova. “Er werd zorg aangevraagd via de Wet langdurige zorg," verklaart Maike de Vries van team Carinova. “We keken welke hulp nodig
4 dichtbij
dubbelinteriew
Leefondersteuner
Daarnaast komt tweemaal per week een ‘leefondersteuner’ van Carinova. “Een leefondersteuner helpt waar nodig,” aldus Maike. “Huishoudelijk werk, een kast opruimen, de was doen. Soms een spelletje spelen. Een luisterend oor is ook belangrijk. Ook maken we gebruik van Sensara leefstijlmonitoring [zorgtechnologie met behulp van sensoren. Zie www.sensare.eu red.]. Hiermee houden we een oogje op onze cliënten zonder dat de privacy in het geding komt.” “Ik vind het vooral prettig dat er op me gelet wordt,” zegt Rikie. “Zoals toen die ene keer. Lag ik hier in de gang. Ik weet er weinig meer van, maar er kwam hulp via het alarmsysteem in huis. Dat is geruststellend.”
Thuisgebracht
Haarlem en zij komt vrijwel ieder weekend langs en gaat dan gezellig met mij op pad. Ik heb veel steun aan mijn meiden.” Voor Maike is het fijn werken op deze manier: “We letten op dat we niet de mantelzorgers vervangen. Het is dankbaar werk en we hebben een fijn team met korte lijntjes. Je hoort van collega’s als er iets nodig is en dan kunnen we direct actie ondernemen of bijsturen.” “Ik red me aardig goed,” lacht Rikie haar aanstekelijke lach die optimisme uitstraalt. “Ver lopen, dat lukt me niet meer na een bekkenbreuk. In huis lopen gaat met mijn rollator prima. En als we eropuit gaan, met mijn kinderen of kleinkinderen, dan ga ik in mijn rolstoel. Tsja, het is wat het is.”
Ameland
“Ik moet er vooral aan wennen dat ik alleen ben, na het overlijden van mijn man,” vertelt Rikie verder. “Het gaat steeds beter. Soms zie ik het even niet zitten, maar gelukkig wonen twee dochters in de buurt. Dan vragen ze: kom je bij ons eten? Vind ik heerlijk. Mijn oudste dochter woont in
Rikie van der Waarde (84) woont al haar hele leven in Deventer. Ze heeft drie doch- ters en zes kleinkinderen. Ze heeft altijd een hond gehad, elke keer een teckel, helaas kan dat nu niet meer, en ze houdt zielsveel van het Waddeneiland Ameland.
was om zelfstandig te blijven wonen. Hoe is zorg, veiligheid en vrijheid gegarandeerd? We zochten naar een optimale balans, samen met mantelzorgers.” Rikie krijgt nu hulp in de ochtend en avond. “Meestal ga ik ’s ochtends eerst ontbijten. Als de hulp komt, ga ik me wassen of douchen. En ’s avonds komt er iemand voordat ik ga slapen. Dat ‘s avonds vind ik ideaal. Heel fijn.”
Samen mogelijk maken
De ‘Ameland’-koffiemokken raken leeg. Hoezo Ameland? “Mijn man en ik zijn op meerdere eilanden geweest, maar Ameland greep ons”, licht Rikie toe. “We kwamen er jaarlijks, al sinds onze dochters klein waren. Eerst in de schoolvakanties en later gingen we altijd twee weken in september. De meiden kwamen dan een weekend langs. Met de jaren kwamen daar partners en kleinkinderen bij. Ook dit jaar ga ik samen met mijn dochters, met z’n viertjes. De eerste keer zonder mijn man. Dat zal emotioneel worden. Ameland is onlosmakelijk verbonden aan Jaap. Zolang het lukt, ga ik graag mee.” *
Langdurige Zorg Thuis (LZT) is een nieuw concept voor toekomstbestendige zorg. Bij LZT maken we langdurige zorg sámen mogelijk. Het gaat hierbij met name om mantelzorgers, vrijwilligers en andere betrokkenen binnen het sociale domein die de zelf- en samenredzaamheid van de cliënt ondersteunen. Carinova voert hierin de regie. Langdurige Zorg Thuis biedt ook financiële voordelen via financiering via het Volledig Pakket Thuis. Door zorg in de thuisomgeving te leveren, zijn de kosten voor een cliënt voor huisvesting en infrastructuur lager dan wonen in traditionele zorginstellingen. Voor meer informatie kunt u bellen met Carinova via 0900 86 62.
TEKST Ria Willemse FOTOGRAFIE De Beeldredaktie
5
Hilda Dun (62)
organiseert valpreventie voor het netwerk ‘Samen Gezond in Deventer’. In haar vrije tijd zit ze zelf ook niet stil: ze houdt van wandelen en doet aan krachttraining. Verder is Hilda liefhebber van film en theater én van werken in haar – groene –tuin. Ook dat houdt haar fit.
“Valpreventie
houdt
mensen mobiel”
Ruim tien jaar geleden specialiseerde Hilda Dun zich in valpreventie. De geriatrie-fysiotherapeut van Carinova blijft enthousiast over de vele positieve effecten van een cursus valpreventie. Wat zijn die precies?
met een bijeenkomst waarop we informatie geven over de verschillende beweegprogramma’s. De cursussen duren van vijf tot dertien weken en worden op verschillende niveaus aangeboden. We hebben zelfs een 90-jarige op de cursus.”
Enthousiaste deelnemers
Hoewel sommigen er vooraf tegen opzien, blijken vrijwel alle deelnemers enthousiast over de cursussen. Hilda: “Het samen doen wordt als positief ervaren. Mensen moedigen elkaar aan. Sommigen zaten voor hun gevoel in een spiraal naar beneden en kunnen toch hun oude leven weer oppakken. Het houdt mensen mobiel. Dat is heel mooi om te zien.” *
m“Mensen blijven actiever,” vertelt Hilda. “Ze worden er minder angstig door, waardoor ze weer leuke dingen gaan ondernemen en langer zelfstandig kunnen blijven wonen.” Hoe belangrijk valpreventie is, blijkt wel uit de cijfers. Alleen al in Nederland belanden jaarlijks ruim honderdduizend 65-plussers op de Spoedeisende Hulp door een val. En dat terwijl je dat risico met een cursus valpreventie een stuk kleiner kunt maken.
Voordelige cursussen
Een valpartij op leeftijd heeft vaak veel nadelige effecten. Als geriatrie-fysiotherapeut behandelt Hilda regelmatig mensen die door een misstap langdurig moeten revalideren. Lang niet iedereen wordt
weer de oude. Dat werk combineert ze met het organiseren van cursussen valpreventie voor de gemeente Deventer. “De gemeente heeft tegenwoordig de verantwoordelijkheid om valpreventie aan haar bewoners aan te bieden. Daardoor kunnen we de cursussen voordeliger aanbieden.”
Beweegprogramma’s voor iedereen
Voor wie is een valpreventiecursus aan te raden? Hilda: “Dat zijn 65-plussers met een verhoogd valrisico. Of daar sprake van is kan je ontdekken door het invullen van enkele eenvoudige vragen op de website van Carinova. Veel mensen denken dat valpreventie een middagje duurt, maar zo werkt het niet. Het begint
Is valpreventie iets voor u?
Ontdek het zelf met de test ‘beoordelen valrisico’ op www.carinova.nl/vallen
Gratis informatiebijeenkomst valpreventie
Speciaal voor leden van Thuizz: een goede start om u te oriënteren op de mogelijkheid van een valpreventiecursus: u krijgt als lid een gratis informatiebijeenkomst of telefonische intake. Wij werken er aan om valpreventie in alle gemeentes in de Carinova Thuizz regio aan te bieden. In 2024 kunt u de valpreventiecursus sowieso bijwonen in: Deventer, Hardenberg, Ommen, Raalte en Zwolle. Bel met 0900 86 62 of kijk op: www.carinova.nl/valpreventie-voor-leden
mogelijk maken TEKST Moniek Moorman FOTOGRAFIE Masterphoto dichtbij 6
UIT & THUIZZ-DAG
Donderdag 16 mei
livemuziek en een bingo. Bovendien kunt u foto’s laten maken door een professionele fotograaf, lekker eten en diverse informatieve lezingen bijwonen.
Na succesvolle edities in Ommen, Raalte, Hardenberg en Dalfsen strijkt de Uit & Thuizz-dag dit jaar neer in de gemeente Deventer! De dag bestaat uit leuke workshops en activiteiten, een infomarkt,
Donderdag 16 mei
FIETSCURSUS Woensdag 8 mei
Wij beloven dat het een mooie dag wordt om gezellig met elkaar in contact te komen. Een dag waarop helemaal niks moet en alles mag!
Niet-leden zijn welkom als introducé. Geef u dus gauw op voor dit gezellige dagje uit. Alleen of samen met uw partner, familielid, vrienden of buren. Wij hopen u graag te zien op 16 mei!
• Gratis entree
• Pendelbussen
• Goodiebag voor leden
Meer informatie of aanmelden?
Bel 0900 86 62 of kijk op www.carinova.nl/thuizz-dag
• Ledenprijs € 5,00
• Gratis lunch
Bent u iets onzeker op de fiets, heeft u een nieuwe e-bike of wilt u gewoon een opfriscursus? Dan is de fietscursus van Carinova Thuizz echt iets voor u. Met onder andere theorieles, het controleren van uw fiets en een heus parcours met obstakels. De cursus vindt plaats bij het St Jozef in Deventer.
• Niet-leden ook welkom (als introducé) € 15,00
Meer informatie of aanmelden?
Bel 0900 86 62 of kijk op www.carinova.nl/fietscursus
VITAAL OUDER WORDEN-BIJEENKOMSTEN
19 juni of 19 september
Zo gezond en gelukkig mogelijk oud worden.
Wie wil dat nou niet? Onze leefstijlcoaches geven presentaties over vitaal ouder worden, waarin zij tips delen over voeding, beweging en slaap. Bovendien beantwoorden ze al uw vragen.
• Gratis voor leden
• Niet-leden ook welkom (als introducé)
• Woensdag 19 juni in Raalte
• Donderdag 19 september in Ommen
Meer informatie of aanmelden?
Bel 0900 86 62 of kijk op www.carinova.nl/vitaal-bijeenkomst gratis
voor leden gratis lunch
7
Puzzelkampioen van het Thuizz Journaal
Ria Peters (64) woont samen met haar partner en is moeder van drie kinderen, twee dochters en één zoon. Ze houdt van bridge, klaverjassen, lezen, televisiekijken en is fervent puzzelaar.
rAltijd al willen weten hoe het noorderlicht ontstaat? Of wanneer het de dag van de zorg is? Heeft u interesse in tips van onze experts over voeding, beweging en slaap? Wat u ook leuk vindt, er komt veel aan bod in onze digitale nieuwsbrief het Thuizz Journaal van Carinova. Elke dinsdag valt hij op de digitale deurmat!
Ria Peters is een trouwe lezer van de digitale nieuwsbrief het Thuizz Journaal. Alle onderwerpen spreken haar aan –van voeding, beweging en slaaptips tot recepten – maar de puzzels vindt zij het leukst. Puzzelen is goed voor de hersenen, het helpt om scherp te blijven en het denkvermogen te verbeteren. Het is als het ware een training voor het brein. “Houdt u van puzzelen? Maak ze dan, het is goed voor u,” weet Ria. Ze heeft zelf al veel kleine prijzen in de wacht gesleept als een ware puzzelkampioen; onder andere een speelgoedbeer, een puzzelboek en een leesboek.
Al ruim tien jaar is Ria lid van Carinova Thuizz. Vanuit haar brede interesses heeft ze zich geabonneerd op de nieuwsbrief. “De frequentie van de wekelijkse nieuwsbrief is prettig. Ik voel mij betrokken bij Carinova en door het magazine Dichtbij en de digitale nieuwsbrief word ik op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen.” Ria maakt drie keer per week gebruik van de thuiszorg van Carinova, die haar helpt met douchen en aankleden. Verder heeft ze veel steun aan haar partner. Hij biedt niet alleen fysieke hulp aan zijn vrouw, maar ook emotionele.
Ria heeft een spierziekte, waardoor haar spieren steeds meer kracht verliezen. Ze zou het een goed idee vinden als in de nieuwsbrief meer aandacht voor dergelijke ziektes zou zijn. “De dagelijkse activiteiten zijn niet vanzelfsprekend voor mij,” legt ze uit. “Maar ik heb geleerd om mijn wereld aan te passen.” Ria wil ook een boodschap delen met de lezers van Dichtbij: “Geniet van het leven, je weet nooit wat de toekomst voor je in petto heeft.”*
Thuizz Journaal
Iedereen kan zich aanmelden voor de digitale nieuwsbrief van Carinova Thuizz. Het Thuizz Journaal is bedoeld voor zowel leden als niet-leden. Kijk voor meer informatie en aanmelden op www.carinova.nl/thuizz-journaal
blij met... TEKST Biebs Köhne von Jaski FOTOGRAFIE De Beeldredaktie
dichtbij 8
50% korting
De medewerkers van Carinova trekken bij mij dagelijks steunkousen aan. Wat is hiervoor het beste hulpmiddel?
Janine Bisschop, bewegingsspecialist Carinova:
“Het gebruik van een Doff N’ Donner bij het aantrekken van steunkousen biedt verschillende voordelen. Het maakt de dagelijkse taak van het aantrekken van compressiekousen veel gemakkelijker en minder belastend. De Doff N’ Donner minimaliseert het risico op beschadiging van de kousen, wat de levensduur ervan verlengt en kosten bespaart. Bovendien zorgt het voor een gelijkmatige en gladde pasvorm. Dat is essentieel voor de effectiviteit van de compressie. Een Doff N’ Donner verbetert zo het algehele comfort en u houdt het dagelijks dragen van steunkousen makkelijker vol. Leden van Carinova Thuizz ontvangen 50% korting op de aanschaf van een Doff N’ Donner bij Medipoint.” Kijk voor meer informatie op www.medipoint.nl
Mijn moeder heeft steeds meer hulp nodig bij het wassen en aankleden.
Hoe weet ik welke organisatie ik het beste voor thuiszorg kan benaderen?
Marga van Eck, beleidsondersteuner Carinova:
“Als u op zoek bent naar thuiszorg of woonzorg komt er veel informatie op u af. Zorgkaart Nederland is een online-keuzehulp, waarmee u de best passende zorgverlener kunt kiezen op basis van uw eigen wensen. Want de beste wijkverpleging of woonzorglocatie is een persoonlijke keuze. Wat voor de ene persoon past, is voor de ander niet prettig. U kunt uw keuze baseren op basis van de ervaringen en waarderingen van andere cliënten. Carinova hecht grote waarde aan de kwaliteit van haar dienstverlening. Onze collega’s zetten zich elke dag in om de beste zorg te bieden. Daarom zijn we heel blij met de score van een 8,8 op thuiszorg en een 8,3 op woonzorg die we krijgen via Zorgkaart Nederland.” Kijk voor meer informatie op www.zorgkaartnederland.nl
Ik had altijd veel last van hooikoorts, maar het lijkt of het minder wordt. Hoe kan dat?
Sanne ten Kampe, longverpleegkundige Carinova:
“Mensen krijgen vaak tussen hun tiende en dertigste jaar voor het eerst last van hooikoorts, soms later. Een aantal tips om klachten te voorkomen zijn: vaak het bed verschonen tegen binnenwaaiende pollen en vaseline aan de binnenkant van neus en ogen smeren. Zo blijft het stuifmeel plakken voordat het in uw neus of ogen komt. Daarnaast helpt een bezoek aan het strand goed, omdat hier weinig pollen zijn. Gelukkig is er meer goed nieuws: de meesten groeien er na tien tot dertig jaar overheen. Na uw vijftigste verjaardag heeft u veelal minder klachten en rond uw zeventigste nog nauwelijks. Hoe ouder u wordt, hoe minder actief uw immuunsysteem. Hierdoor is de kans groot dat uw klachten verdwijnen.”
1 2 Heeft u een vraag voor de vraagbaak? Mail het aan info@carinova.nl vraagbaak
3
9
Officieel is het nog een experiment, maar ze zijn het er allemaal over eens.
‘Koffieraad’ met kletskoppen
De ‘Koffieraad’ op woonzorglocatie Diessenplas in Holten is een gouden instrument. Onder het genot van een kopje koffie en een koekje, natuurlijk een kletskop, bespreken de aanwezigen in een ontspannen sfeer actuele, interessante, alledaagse én gevoelige onderwerpen.
Hanneke Huijgen (69) woonde op verschillende plekken in Overijssel. Ze werkte als apothekersassistente en woonde onder meer in Hardenberg en in het Overijsselse Hengelo. Nu woont ze in Holten, op locatie Diessenplas.
Dieuwke Dijk (70) is lid van de cliëntenraad van Carinova. Ze woont in Ommen, heeft drie kinderen en zeven kleinkinderen. Ze was communicatieadviseur en maakt nu deel uit van de commissie Communicatie van de Cliëntenraad en de commissie Samenwerking (In)Formele zorg.
uit en thuis
10 dichtbij
Piet de Noord (75) is voorzitter van de cliëntenraad van Carinova. Hij is in Groningen geboren en woont de laatste 38 jaar in Deventer. Piet is socioloog en werkte in het onderwijs. Hij was docent aan een hbo-opleiding en was directeur van een ROC.
We zijn aangeschoven aan de koffietafel op woonzorglocatie Diessenplas in Holten met vertegenwoordigers van de cliëntenraad, Carinova en drie bewoonsters. “Met heel toepasselijke koekjes bij de koffie,” lacht bewoonster Rikie (85) enthousiast. “Kletskoppen, daar raak je van aan de praat.”
Medezeggenschap
Willy Dommerholt (54) werkt al dertig jaar bij Carinova en is locatiecoördinator welzijn en vrijwilligers in woonzorgcentrum Diessenplas. Willy is geboren en getogen in Holten, maar woont nu met haar man en twee kinderen in Harfsen.
We beginnen even bij het begin, toen de Koffieraad nog niet bestond. Carinova heeft een cliëntenraad en ‘lokale overleggen’ in alle woonzorglocaties, in het kader van de medezeggenschap. “We kunnen als raad nooit overal bij aanwezig zijn,” legt voorzitter van de cliëntenraad, Piet de Noord, uit. “Er zijn binnen Carinova tien woonzorglocaties. De meeste informatie kregen we binnen via het lokale overleg van medewerkers, bewoners en cliëntenraad.”
Die oude ‘lokale’ overlegsituatie was niet heel interactief. “Het ging over het beddentekort of over ziekteverzuim,” zegt Dieuwke Dijk, lid van de cliëntenraad.
“Dat sloeg niet aan. Het was meer een vergadering, formeel en droogjes. Bewoners trokken zich terug, onderwerpen spraken niet tot de verbeelding.” Dat moest toch anders kunnen? Hoe zou je de mensen kunnen laten meepraten, familieleden betrekken, medewerkers motiveren, de medezeggenschap vergroten? Laagdrempelig en toegankelijk. Wat losser en gezelliger ook. Willy Dommerholt van Carinova en Dieuwke Dijk staken de koppen bij elkaar en kwamen met een plan, de Koffieraad. Koffie en kletskoppen, gezellig praten, ontspannen sfeer. “Bij de eerste Koffieraad, vorig jaar, waren al direct zes bewoners aanwezig, ruim het dubbele van eerdere bijeenkomsten,” zegt Dieuwke. “We praten over dingen die ertoe doen, dus mét een thema.”
Animo
Vijfmaal is de Koffieraad inmiddels gehouden. “Het groeit aan alle kanten,” zegt Dieuwke. “Het is een doorslaand succes eigenlijk. De animo neemt toe, de kwaliteit en de inhoud van de gesprekken verbetert. De bedoeling is om vier- tot zesmaal per jaar bij te praten in een bijeenkomst die niet langer duurt dan een uur. We krijgen enorme waardering van de bewoners, die merken dat we écht iets doen met hun opmerkingen en tips.”
TEKST Ria Willemse FOTOGRAFIE De Beeldredaktie
w
11
uit en thuis
Daar haakt Bep (90) graag op in: “Ik praat regelmatig met andere bewoners. Hartstikke gezellig, maar hoeveel weet ik dan van iemand? Weinig. Het blijft altijd oppervlakkig. Dat is bij de Koffieraad anders. Daar ga je dieper op dingen in. Ja, ik vind het heel prettig. Wij ondervinden hoe het hier is, dus daar kunnen we over oordelen. Onze inbreng heeft waarde. We voelen ons daardoor meer thuis.”
Concreet
Waar gaat het zoal over? “Thema’s die we bespreken zijn bijvoorbeeld zorg, veiligheid, omgangsvormen, hygiëne,” zegt Willy. “Hoe concreter een thema, hoe meer respons. Het thema eten en drinken bijvoorbeeld lokte uit tot mooie
Bep Oosterling-Schoevaars (90) komt oorspronkelijk uit Arnhem, maar belandde in Holten door het werk van haar man, die vertegenwoordiger was. Bep werkte in Diessenplas, werd later vrijwilliger en is samen met haar man gaan wonen in Holten.
gesprekken, tips en voorkeuren. Een thema als omgangsvormen was lastiger. Heel waardevol, maar we moesten meer doorvragen, omdat het thema ongrijpbaarder was voor de bewoners.” Zo was er de themakwestie, binnen-zonderkloppen, waarover gesproken werd tijdens de Koffieraad van Diessenplas. “Het is prettig als een medewerker niet zomaar binnenloopt,” zegt Bep over dat onderwerp. Haar medebewoners knikken. “Er zit niet voor niets een bel aan mijn deur. Dat heeft te maken met beleefdheid en met veiligheid. Zo vind ik het ook normaal dat je wordt aangesproken met ‘u’. Zo hoort dat toch? Als je elkaar dan langer kent, wordt het misschien ‘je’ en ‘jou’. Het is mooi dat we
“Hoe concreter een thema, hoe meer respons”
het er hier over kunnen hebben.” Of de veiligheid in het woonzorgcomplex, ook zo’n gespreksonderwerp. “Daar heb ik een anekdote over te vertellen,” mengt bewoonster Hanneke (69) zich in het gesprek. “Er liep hier iemand zoekend rond, die vroeg of ik wist hoe het hier werkte. We hebben namelijk een ‘technische’ receptie zonder personeel, dus daar kun je niets vragen. Dus heb ik wat verteld. Een poosje later sprak ik dezelfde persoon. Ze had haar moeder hier gebracht voor het avondeten. Leuk om zoiets te kunnen bijdragen.”
Aanpak
Dat is misschien wel het grootste succes van de Koffieraad, het feit dat er serieus opvolging wordt gegeven aan de gesprekken. En dat kan zitten in heel simpele aanpassingen in taalgebruik, gewoontes, communicatie of organisatie.
Dát het werkt, zo’n Koffieraad, is duidelijk. Daarom gaan ze er in Averbergen in Olst en Sint Jozef in Deventer ook mee van start. Alleen, hóe het werkt, dat is nog zoeken. “Toen we om tien uur afspraken, normale koffietijd, kwam er niemand,” grinnikt Dieuwke. “Dan drinken de bewoners namelijk uit gewoonte koffie op hun eigen plek. Het is immers koffietijd. Spraken we later af, elf uur, was de opkomst ineens wél groot. Zo is het nog steeds zoeken naar de beste keuze. Wij dachten dat zaterdagmiddag een mooi moment zou zijn, omdat er dan familieleden zouden aanschuiven, maar tot nu toe werkte dat niet. Waarom niet? Geen idee. Dus, succes, ja. Maar het is ook nog zoeken naar de juiste aanpak en de beste timing.”*
12 dichtbij
Rikie Heeregrave-Schoevaars (85) komt oorspronkelijk uit Arnhem, maar kwam in 1972 in Holten wonen toen haar man daar ging werken bij de scholengemeenschap. Rikie heeft gewerkt in Diessenplas en werd daarna vrijwilligster. Nu woont ze in Diessenplas, waar ook haar zus Bep woont.
Amerikaans Motorfiets Museum
Raalte, 1 mei t/m 31 oktober
Fietsen voor m’n eten
Salland, hele jaar
Zonovergoten fietstochten, vrolijke festivals, verkoelende musea en wandeltochten door de natuur… Ga eropuit deze zomer, want er is weer van alles te doen! Check altijd eerst de website van de aanbieder om te kijken of de activiteit doorgaat.
Sukerbietenfeest
In een Sallandse hoeve uit de 19e eeuw is het Amerikaans Motorfiets Museum gevestigd. Er zijn veel prachtige en zeldzame exemplaren te zien in de collectie van motoren uit begin 1900 tot de jaren tachtig. Het museum is gevestigd aan de Zwolsestraat 63c in Raalte en de entree bedraagt € 5,00. Kijk voor de openingstijden op www.ammh.nl
Wandel3daagse
Dalfsen, 5 t/m 7 juni
Tijdens de wandel3daagse in Dalfsen lopen meer dan 1300 wandelaars drie dagen verschillende wandelroutes van ongeveer 7 tot 12 kilometer per avond. Speciaal voor mindervalide deelnemers zijn er prachtige (rolstoelvriendelijke) routes van 4 kilometer. U kunt zich online inschrijven of ter plekke op de eerste dag.
www.wandel3daagse.nl
Grachtenrace
Zwolle, 15 juni
Fiets een boodschappentas vol met streekproducten van lokale ondernemers. Fietsen voor m’n eten is een consumentenplatform en een informatiebron om dagelijks uw eten bij elkaar te sprokkelen op de fiets, door een route te kiezen met diverse stalletjes langs de weg, boerderijen, kwekerijen en kleine winkeltjes. Wilt u een route kiezen in Salland? Kijk op www.fietsenvoormijneten.nl/regio/ salland
Drakenbootraces
Met honderden deelnemers en duizenden bezoekers is de jaarlijkse Zwolse Grachtenrace een evenement dat voor veel gezelligheid zorgt. Vanaf de kades en de bruggen van de prachtige binnenstad van Zwolle worden de deelnemers toegejuicht. Elk jaar is het één groot feest voor roeiers en toeschouwers. www.zwolsegrachtenrace.nl
Apeldoorn, 21 t/m 23 juni
Laat de draak los! De Drakenbootraces zijn het middelpunt van het tofste feest van Apeldoorn. Op zaterdag barst de strijd tussen de bedrijven los en op zondag varen buurten en verenigingen voor de winst. Op het festivalterrein kunt u genieten van muziek, theater en de braderie.
www.drakenbootfestivalapeldoorn.nl
Anton Pieck Museum
Hattem, hele jaar
Vanaf april heeft het Anton Pieck Museum zijn deuren weer geopend na een grote verbouwing. Er is onder andere een lift geplaatst voor minder mobiele bezoekers. Naast de vaste collectie komen de olieverven van Pieck dit jaar in de spotlights te staan en vanuit het Efteling Archief ‘De Wolf en de Zeven Geitjes’. De entree bedraagt € 11,00, museumkaart gratis. Noordwal 31, Hattem. www.antonpieckmuseum.nl
Lemelerveld, 6 t/m 11 augustus
Het sukerbietenfeest is een week vol activiteiten, topartiesten en gezelligheid. In 1979 werd de eerste feestweek georganiseerd in het kader van 125 jaar Lemelerveld. Sindsdien is het een groots jaarlijks terugkerend evenement met braderieën, kermis, markten en muziek. Voor ieder wat wils.
www.sukerbietenfeest.nl
Voor meer informatie:
www.deventer.info/nl
www.visitzwolle.com
www.vechtdaloverijssel.nl
www.wandel.nl
op stap
13
Chantal Sandbergen (43), huishoudelijke hulp bij Carinova in Raalte en Heino, is getrouwd, heeft twee dochters en een huis vol beesten: drie chihuahua’s, een kat en tropische vogeltjes. Ze wandelt graag in het bos en probeert zoveel mogelijk tijd te maken voor haar hobby fotografie.
Huishoudelijke hulpen
“De huishoudelijke hulpen van Carinova bouwen een vertrouwensband op met hun cliënten. Wij kennen de mensen lang en krijgen door de jaren heen veel te zien en te horen, soms zelfs meer dan de kinderen die elders wonen.”
aWe denken met u mee
Aan het woord is Chantal Sandbergen. Zij loopt in haar werk als huishoudelijke hulp vaak aan tegen situaties die het welzijn van mensen betreff en. Samen met Daniëlle de Vries, coördinerend wijkverpleegkundige, vertelt ze over hoe ze de zelfredzaamheid van cliënten kan ondersteunen met behulp van de signa-
leringskaart, zodat zij zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. De boodschap is: we letten op u, wij denken met u mee.
Veranderende situaties
Chantal ziet soms dat iemand slechter gaat lopen, vaker is gevallen. Speelt er meer?
ontwikkelingen FOTOGRAFIE De Beeldredaktie
14
dichtbij
Ze wisten tot voor kort niet bij wie ze dit konden melden. Via de signaleringskaart wordt een vaste route afgesproken. Ze worden getraind om vooral op te pikken wanneer de situatie van de cliënt verandert. Als je bij een nieuwe cliënt komt, oordeel je uiteraard niet op de eerste dag.”
Training
worden en terugkoppeling krijgen. Dat werd weleens gemist.”
Opvolging
Zo’n jaar of twee geleden, tijdens een overleg met collega-wijkverpleegkundigen van teams in Balkbrug en Dedemsvaart, vroeg Daniëlle zich af: “Kunnen we meer doen met de signalerende rol van de huishoudelijke medewerkers?” De waarde daarvan werd door iedereen erkend. Melanie Mecklenfeld, transformatiemanager Carinova, heeft daarop het voortouw genomen om de signaleringskaart te ontwikkelen. Daniëlle denkt mee in het project vanuit haar praktijkervaring. Chantal is door Melanie benaderd voor hulp bij het uitrollen van de signaleringskaart in de organisatie. Samen met vier andere huishoudelijke hulpen, Jannette Verbeek, Gerry Woelderink, Greet Vereecken en Hinke Schram, geeft zij de komende maanden presentaties over de signaleringskaart. Uiteindelijk moeten alle huishoudelijke hulpen van Carinova hierin getraind worden.
Daniëlle de Vries-Weitkamp (49) is coördinerend wijkverpleegkundige bij team Dedemsvaart van Carinova. Ze is getrouwd en heeft vier kinderen, twee zoons en twee dochters. Ze houdt van zwemmen en wandelen en brengt veel tijd door met familie en vrienden.
Tijdens het schoonmaken ontdek je dat er voedsel in de koelkast ligt dat over de datum is. De medicatie ligt op verkeerde plekken. Het eten en drinken smaakt niet meer. Daniëlle: “De signaleringskaart is ontwikkeld voor de huishoudelijke hulpen van Carinova om dergelijke signalen te herkennen. Maar ook: wat moeten ze ermee?
Herkenning
Chantal: “Het is de eerste keer dat de collega’s op deze manier bij elkaar zitten, in de coronatijd mocht het helemaal niet. Het onderwerp is echt de signaleringskaart, maar we krijgen veel verschillende vragen uit de groep. Een huishoudelijke hulp heeft een heel zelfstandig beroep met weinig collegiaal overleg. Het is een uitdaging om een verbinding te creëren met het team wijkverpleging, omdat een samenwerking veel oplevert. En de huishoudelijke hulpen hebben veel behoefte om hun ervaring te delen. Het is fijn om ruggespraak te kunnen houden met collega’s.” Tijdens de presentaties ziet Chantal veel knikkende hoofden als ze voorbeelden noemt. Er is veel herkenning. “Ze zijn erg blij dat ze gehoord
Zodra via de signaleringskaart veranderingen worden waargenomen, overlegt Chantal met de cliënten of zij daarbij hulp willen. In dat geval benadert ze in eerste instantie de directe familieleden – mogelijk wordt er al actie ondernomen – maar als zij ook geen oplossingen zien, spreken Chantal en haar collega’s de wijkverpleegkundigen aan. Als deze tijdig weten dat er iets aan de hand is, kunnen ze eerder aan de bel trekken. Chantal: “Je overlegt eerst met de cliënt zelf en vraagt altijd toestemming om advies in te winnen. De wijkverpleegkundigen kunnen adviseren over vervolgstappen of ze kunnen op huisbezoek gaan bij de cliënt voor een gesprek, als deze daarvoor openstaat. Zo nodig kunnen we anoniem overleggen met het team wijkverpleging. Zo kan je je zorgen delen, terwijl de privacy van mensen niet wordt geschaad.” Daniëlle: “Adviezen kunnen gaan over positieve gezondheid, de voordelen van een maaltijdservice, een baxterrol voor medicatie, of we kunnen een vrijwilliger regelen die mee gaat wandelen. Maar we kijken vooral naar wat mensen zelf willen. Als je de mogelijkheden rustig bespreekt, willen negen van de tien mensen het wel proberen.” De signaleringskaart kan worden ingezet als cliënten al thuiszorg krijgen of juist nog niet. Daniëlle benadrukt nog eens dat het juist de bedoeling is om thuiszorg zo lang mogelijk uit te stellen, door te onderzoeken welke andere mogelijkheden er zijn om te voorkomen dat iemand zorgafhankelijk wordt.
Chantal heeft afsluitend een tip voor haar collega’s: “Je staat er niet alleen voor. Realiseer je dat je als huishoudelijke hulp gelijk staat in het team met de wijkverpleegkundige. Samen kan je een situatie oplossen. Het is tenslotte een prachtig beroep als je na een geslaagde werkdag naar huis gaat en cliënten zo dankbaar zijn omdat het huis weer fris en schoon is. Ze zijn altijd blij dat je geweest bent!” *
15
SOCIAAL NETWERK Opbouwen
en onderhouden
Wanneer u ouder of ziek wordt, bestaat de kans dat uw wereld snel kleiner wordt. Terwijl een sterk sociaal netwerk juist maakt dat u zich niet alleen hoeft te voelen, ook als u mantelzorger bent. Mensen uit een netwerk kunnen bovendien bijspringen op momenten dat dit nodig of wenselijk is, voor u of de persoon die zorg nodig heeft. Maar hoe doet u dat, een netwerk opbouwen en bijhouden? Mantelzorgconsulenten Erna en Rinie vertellen hoe zij mantelzorgers hierin ondersteunen en mevrouw Van Dorp-Janssen legt uit wat zij onderneemt om niet alleen achter de geraniums te hoeven zitten.
in de wijk
TEKST: Irma van der Lubbe
16 dichtbij
Erna Martens:
“Delen met anderen wat je bezighoudt”
”In onze ontmoetingscentra zien we mantelzorgers die een naaste hebben met lichte geheugenproblemen. Over het algemeen zijn dit mensen op leeftijd wier partner begint te dementeren, soms komen hier ook zoons en dochters. De drempel is laag, iedereen is welkom en je hebt geen indicatie van de gemeente nodig. We helpen mensen op weg met vragen over vervolgstappen – zoals dagbesteding – en met doorverwijzingen. Maar we organiseren vooral activiteiten die we laten afhangen van de behoefte van de bezoekers. In Ommen merken we dat men het heel fijn vindt om ervaringen te delen met lotgenoten. Dat geeft de mantelzorgers het gevoel dat ze niet de enige zijn. In Staphorst vinden bezoekers het juist fijn om spelletjes te doen en samen creatief bezig te zijn. Als je veel tijd doorbrengt met degene waar je voor zorgt, wordt je wereldje snel kleiner. Veel mantelzorgers vinden in het ontmoetingscentrum daarom een welkome uitbreiding van hun netwerk.”
Erna Martens (62) is mantelzorgconsultent voor de ontmoetingscentra in Staphorst en Ommen, waar zij zelf ook woont. Er zijn ook centra in Deventer en Raalte. Erna zet zich in haar vrije tijd in voor de Stichting ‘Ommen voor Oekraïne’. Daarnaast wandelt ze graag en houdt ze van icoonschilderen.
Mevrouw Van Dorp-Janssen:
“Je moet niet zeuren, maar doen”
“Toen mijn man tien jaar geleden overleed, zei mijn zoon: ‘Je krijgt een hondje van me.’ Eigenlijk wilde ik helemaal geen hondje. Maar doordat ik met Puntje iedere dag de straat op moet, kom ik wel in contact met mensen. Ik heb daar een heel fijne vriendin aan overgehouden, die zelf ook een hondje heeft. Ook heb ik op een gespreksavond over de wijk een aardige vrouw leren kennen. Qua leeftijd kan ze mijn dochter zijn, maar het klikt heel goed. We bellen elkaar drie keer per week en op haar vrije dag treffen we elkaar altijd. In het weekend zou ik ook meer gezellige afspraken willen maken. Ik zoek iemand die ook alleenstaand is en die het leuk zou vinden om af en toe bij mij te komen eten en een spelletje te doen. Ik ga binnenkort maar eens een briefje bij de supermarkt ophangen om te zien of ik iemand kan vinden. Er zijn mensen die achter de geraniums zeuren dat ze nooit bezoek krijgen. Maar je moet het zelf opzoeken, ze komen het niet bij je thuis brengen.”
Mevrouw Van Dorp-Janssen (88) woont zelfstandig op Het Oostrik, in de wijk Colmschate-Noord, met haar hondje Puntje (15). Ze kookt graag – vroeger werkte ze in de catering –en houdt van scrabbelen en sjoelen. Mevrouw heeft een zoon die op de Malediven woont.
Rinie van de Hoek:
“Durf hulp te vragen”
”Als mantelzorgconsulenten houden wij ons bezig met de emotionele ondersteuning van mantelzorgers, zodat zij overeind blijven. Dat doen we onder meer met een-op-eengesprekken, lotgenotencontact en cursussen. Veel mantelzorgers hebben het gevoel dat zij alles altijd zelf moeten doen. Het gaat tenslotte om míjn broer, denken ze dan. Daar kan ik mijn vrienden niet mee lastigvallen, die hebben het toch al zo druk. Als ze al hulp vragen, dan is dat vaak op een moment dat het eigenlijk al te laat is. Wij helpen mantelzorgers in te zien dat het verstandig is om eerder in hun netwerk te kijken wie waarmee zou kunnen helpen. Wellicht kan de buurvrouw een pan soep voor je kinderen maken en ze meenemen naar zwemles, zodat jij naar je zieke moeder kunt. En wie weet hoe leuk iemand van de tennisclub het vindt om je gehandicapte zus te helpen met een boodschap. Dat is ook meteen een mooie uitbreiding van haar eigen netwerk. Dus mijn belangrijkste tip is: durf te vragen!”
Rinie van de Hoek (62) is mantelzorgconsulent bij Carinova. Ze woont in Punthorst met haar man, kat en vijf kippen. Rinie heeft twee getrouwde kinderen en vijf kleinkinderen. In haar vrije tijd tennist ze en bij de club is ze voorzitter van de kantinecommissie. Daarnaast wandelt ze graag met vriendinnen.
17
Een flensje is een flinterdun pannenkoekje. Flensjes worden vaak gevuld met zoetigheden. In dit recept vindt u een hartige variant met als hoofdbestanddeel gehakt van de Lakenvelder koe en veel groenten en kaas. De Lakenvelder koeien grazen op grasland langs de Vecht. Ze eten een mix van gras en geurige kruiden, krachtvoer komt er niet aan te pas. Het levert bijzonder mals en smakelijk vlees op.
Dit gerecht werd bekroond met de eerste prijs bij een landelijke wedstrijd.
“In Salland hoalt ze van een kot gebed en een metworst”lange
Dit recept is afkomstig uit het Sallands Kookboek van Ben Ellenbroek. Het kost € 15,00 en is te koop bij Bruna Raalte of u kunt het bestellen door een e-mail te sturen: bruna0816@brunawinkel.nl of bellen met 0572-351300.
Gevuld boerenpannekukie
INGREDIËNTEN FLENSJE
Voor 4 personen:
200 ml melk
80 gram molenbloem
1 ei
1 eetlepel appelstroop zout
1 eetlepel olijfolie
30 gram boerenroomboter
INGREDIËNTEN VULLING
50 gram groene courgette
50 gram gele courgette
50 gram wortel
50 gram champignons
2 eetlepels olijfolie
200 gram rundergehakt van Lakenvelder
1 ei
1 snee oud brood (zonder korst)
1 eetlepel gehakte groene kruiden (peterselie/bladselderij/salie)
20 ml room
1 theelepel kerriepoeder peper en zout
100 gram vette boerenkaas
Bereiding flensje
Doe de gezeefde bloem in een beslagkom, voeg de melk toe en roer het glad. Voeg het ei, de stroop en het zout toe en meng het goed door. Voeg als laatste de olie toe. Verwarm een koekenpan met boter. Giet een dun laagje beslag in de pan en bak het aan beide kanten, maar zo dat ze niet kleuren.
Bereiding vulling Snijd courgettes, wortel en champignons in blokjes. Bak de groenten aan in de olie en laat het afkoelen. Doe het gehakt, ei, room, brood, groene kruiden, kerrie, peper en zout in een kom en meng het door elkaar. Roer de afgekoelde groenten door het gehakt. Verdeel het gehakt met de groenten over de flensjes en rol zet strak op. Leg de gevulde flensjes met de naad naar de bodem in een ingevette ovenschaal. Verwarm de oven voor op 170 graden en bak de flensjes 20 minuten. Strooi de kaas over de gevulde flensjes en bak ze nog 10 minuten. Snijd de flensjes schuin doormidden en leg ze op voorverwarmde borden.*
aan tafel
dichtbij 18
Michael Hemminga (41) woont met zijn vrouw Sanne en hun drie kinderen in Zwolle. Zijn vrije tijd besteedt hij graag aan hockey en zeilen, maar vooral aan leuke gezinsuitstapjes.
drijfveer Wat motiveert de medewerkers van Carinova?
“We moeten proberen
om de
wereld iets mooier achter
te laten”
Carinova hee de maatschappelijke opdracht om voor kwetsbare ouderen te zorgen. “Dat moeten we doen met zo min mogelijk impact op het milieu,” stelt directeur bedrijfsvoering Michael Hemminga.
hHoe belangrijk vindt u duurzaam ondernemen? “Heel belangrijk. Laatst las ik de quote ‘Iedere generatie mag welvaart nastreven, maar niet ten koste van de volgende generatie.’ Dat spreekt me aan, zeker sinds ik zelf kinderen heb. We moeten proberen om de wereld zelfs iets mooier achter te laten.”
Wat gebeurt er op dat gebied bij Carinova? “Vorig jaar dronken we op kantoor nog koffie uit wegwerpbekers, nu uit mokken. Dat is een klein, maar tastbaar voorbeeld. We zijn op allerlei terreinen actief met CO2-reductie. Van de verduurzaming van ons vastgoed tot aan het reduceren van onze afvalstromen. Dit jaar worden er twee locaties voorzien van warmtepompen en zonnepanelen. Ook zijn er twee elektrische bussen voor het vervoer van onze cliënten aangeschaft. Medewerkers
kunnen gebruikmaken van een aantrekkelijk fietsleaseplan. Binnenkort start het Green Team, bevlogen collega’s die actief gaan meedenken over verdere verduurzaming. Het leeft echt bij Carinova.”
Wat is uw drijfveer om in de zorg te werken? “De zorg voor kwetsbare mensen moet je als maatschappij gewoon goed georganiseerd hebben. Dat werd mij extra duidelijk toen mijn eigen vader alzheimer kreeg. Daarom ben ik blij dat ik iets kan bijdragen aan goede zorg voor mensen die dat nodig hebben.”
Wat vindt u het mooiste van uw werk? “Als we gezamenlijk een groot project afronden dat een groot verschil gaat maken zoals de juridische vereenvoudiging of de vitaliteitstiendaagse voor medewerkers. Daar word ik blij van.” *
TEKST Moniek Moorman FOTOGRAFIE De Beeldredaktie
19
MEDIA IN BEELD
Van PTT Post tot e-mail. En van Polygoon Journaal tot YouTubekanaal: de ontwikkelingen in de media hebben de afgelopen jaren een enorme vlucht genomen. Goed voor een portie nostalgie. Welke heeft u bewust meegemaakt?
tips:
• Met Google Earth bezoekt u vanuit uw luie
stoel elke plek op de wereld: earth.google.com
• Meer weten over media en de ontwikkelingen die ze doormaakten? Kijk eens op de website www.beeldengeluid.nl.
uUitvindingen zoals de radio, televisie en later internet hebben onze blik op de wereld verruimd. Wie had vroeger kunnen bedenken dat we met één druk op de knop een berichtje kunnen sturen naar iemand aan de andere kant van de wereld? En dat we er zelfs mee kunnen videobellen?
Hoorspelen
Het zijn ontwikkelingen die ook Willem Nieuwenhuijs (70) uit Deventer niet zijn ontgaan. Van kleins af aan legt hij een grote interesse aan de dag voor media. In combinatie met zijn ijzersterke geheugen zorgt dat ervoor dat hij veel noviteiten nog scherp voor de geest kan halen. “Het was in de jaren vijftig toen ik met grote regelmaat luisterde naar een distributieradio in de woonkamer, die verbonden was met een luidspreker. Ik genoot van verschillende hoorspelen, zoals Paulus de Boskabouter. Ik heb nog een oude radioknop van de distributieradio. Die is niet functioneel, maar wel mooi,” vertelt hij.
Maanlanding
Het medialandschap zag er anders uit dan nu. Je luisterde naar de radio en je kon naar de bioscoop. Het bekende Polygoon Journaal ging vooraf aan de film. De eerste televisie-uitzending beleeft Nederland in
1951. In het huis van de familie Nieuwenhuijs doet de tv in 1963 haar intrede. De kleine Willem vindt het schitterend. “Het beeld was zwart-wit en ikzelf was de afstandsbediening. Op woensdag- en zaterdagmiddag waren er programma’s voor
document
1919 Eerste Nederlandse radio-uitzending 1924 Eerste Polygoon Journaal in de bioscoop 1928 Oprichting van PTT Post 1951 Eerste Nederlandse televisie-uitzending 1970 Komst van Radio Noordzee. Het schip zond uit vanaf zee 1988 Nederland aangesloten op internet 20 dichtbij
kinderen. Als de uitzending was afgelopen ging het beeld op zwart. Een aantal jaren later keken we in 1969 massaal naar de maanlanding. Henk Terlingen presenteerde de Nederlandse uitzending. Samen met Chriet Titulaer.”
In de tussentijd hadden sommige Nederlanders al kennisgemaakt met de kleurentelevisie. Tv-kijken werd nog leuker; als je kleuren goed waren, tenminste. Meneer Nieuwenhuijs weet nog dat de monteur de kleuren van het beeld handmatig moest afstellen. Op de huidskleur van de omroepster, om precies te zijn. Want die had je toen nog.
Tablet en internet
Telefonie maakt eveneens grote ontwikkelingen door. Lange tijd is er alleen vaste telefonie, maar vanaf 1994 zien we steeds vaker mobieltjes om opgevolgd te worden door smartphones en tablets. En daarmee hebben we een baanbrekende ontwikkeling te pakken: de komst van internet. Meneer Nieuwenhuijs doet net als veel andere Nederlanders zijn
tips:
• www.youtube.com is een oneindige bron van vermaak: van livebeelden via webcams en filmpjes van katten tot tuintips.
• Een webcam vinden op YouTube? Ga naar het kanaal en typ ‘webcam’ in, gevolgd door de naam van een stad of land, en kijk daar live mee.
belastingaangifte via internet en regelt bankzaken online. Boodschappen zijn via een website snel besteld. Maar internet is er ook voor het nodige vermaak. “Ik lees de krant op mijn tablet, maar gebruik hem ook om te cryptogrammen en kruiswoordpuzzels te maken, zoals ook die in de digitale nieuwsbrief van Carinova Thuizz. Ken je Wordfeud? Dat is scrabble via internet. Je kunt anderen uitnodigen om een potje te doen en legt om de beurt een woord,” vertelt hij.
Kijkje in het Witte Huis
Dankzij de komst van internet maakten miljoenen mensen eveneens kennis met sociale media, zoals Facebook en WhatsApp. En wat te denken van de oneindige filmpjesbron YouTube? Meneer Nieuwenhuijs maakt er graag gebruik van. Net als van Google Earth, waarmee je op bijna elke locatie op de wereld rond kunt kijken. “Ik heb via een webcam op YouTube de Oval Office van de president kunnen zien.” Al met al is er een hoop veranderd. In alle opzichten. Meneer Nieuwenhuijs: “Vroeger had mijn opa een gehoortoestel ter grootte van een pakje sigaretten. Ik heb er nu een dat niet alleen vele malen kleiner is, maar dat ik bovendien kan koppelen aan mijn smartphone. Zo bel ik handsfree. Ik ben nog lang geen eeuw oud, maar ik heb al heel veel gezien.”
Slim van Carinova
1. Behoefte aan een luisterend oor of een gezellig kletspraatje? Carinova Thuizz zit voor u klaar. Een vaste medewerker belt u via de telefoon, maar ook beeldbellen is mogelijk en misschien nog wel veel leuker. Kijk voor meer informatie op www.carinova.nl/thuizz-gesprek
2.Nog geen tablet, maar lijkt het u interessant? Speciaal voor leden heeft Carinova de Thuizz Tablet die u een maand gratis kunt uitproberen
www.carinova.nl/thuizz-tablet
3. De laatste nieuwtjes leest u in de digitale nieuwsbrief van Carinova, het Thuizz Journaal met elke week een uitdagende puzzel. Aanmelden kan via www.carinova.nl/thuizz-journaal
TEKST Marjolein Straatman FOTOGRAFIE de Beeldredaktie
1994 Eerste mobiele telefoons 2008 Facebook in Nederland 2010 Komst van de iPad, de tablet van Apple 2017 Thuizz tablet van Carinova Thuizz 2020 Introductie beeldbellen Carinova Thuizz 2020 Carinova Thuizz introduceert het Thuizz Journaal, de digitale nieuwsbrief 21
Woordzoeker
De gegeven woorden zijn – in alle richtingen – in het diagram verborgen. Sommige letters zijn meer dan één keer gebruikt. Plaats de resterende letters in het oplossingsbalkje voor de oplossing van deze puzzel.
CLIENTENRAAD
DIESSENPLAS
DOUCHEN
FESTIVAL
FIETSCURSUS
FYSIO
GRACHTENRACE
HULPMIDDEL
KOFFIERAAD
KOFFIETAFEL
LAKENVELDER
MUSEA
NIEUWSBRIEF
NOORDERLICHT
OMGANGSVORMEN
PALEIS HET LOO
PARCOURS
PUZZELKAMPIOEN
RAALTE
SALLAND
SJOELEN
Wat moet u doen?
SPIERZIEKTE
STAPHORST
STEUNKOUSEN
THUISZORG
THUIZZ JOURNAAL
UIT & THUIZZ-DAG
VALPREVENTIE
VALRISICO
VERTROUWENSBAND
VITAAL
VOORJAARSUITJE
WANDELAARS
WANDELTOCHT
WORDFEUD
YOUTUBE
ZELFREDZAAMHEID
ZELFSTANDIG
Stuur de oplossing met uw naam en adres voor 1 september 2024 in naar Dichtbij, Postbus 4040, 2003 EA Haarlem of stuur een e-mail naar dichtbij@brandingmedia.nl De uitgever neemt contact op met de prijswinnaars. De prijzen worden beschikbaar gesteld door de genoemde bedrijven.
Meer puzzelen?
1e prijs
Gratis Entreebon Kasteel Het Nijenhuis in Heino/Wijhe voor 4 personen. www.museumdefundatie.nl
2e en 3e prijs
Sallands Kookboek van Ben Ellenbroek.
Bruna0816@brunawinkel.nl
Wilt u elke week een puzzel maken? Schrijf u dan in voor de nieuwsbrief genaamd ‘Thuizz journaal’. Dit is een e-mail vol met leuke artikelen, activiteiten bij u in de buurt, nuttige tips en elke week een nieuwe puzzel. Als lid kunt u zich gemakkelijk inschrijven. Log in op uw persoonlijke Thuizz-account en klik op ‘aanmelden voor de nieuwsbrief’. Kijk voor meer informatie op www.carinova.nl/thuizz-journaal
puzzel
22 dichtbij
Kasteel
Het Nijenhuis
Carinova Thuizz
‘Thuizz is de beste plek om oud te worden’, dat is het motto van Carinova Thuizz. Daarom hebben wij verschillende gezondheids- en comfortdiensten aan huis voor u geselecteerd. Zo zijn leden van Carinova Thuizz altijd verzekerd van de beste dienstverlening en een vertrouwd gezicht.
Kijk voor meer informatie op www.carinova.nl/ ledenservice of bel met 0900 86 62.
Vitaal Thuizz
Audicien aan huis
Bijeenkomst: Vitaal ouder worden
Bezoek Kasteel Het Nijenhuis, een van de best bewaard gebleven havezaten in Overijssel. Gelegen tussen de dorpen Heino en Wijhe is het kasteel omgeven door een prachtig landschap.
De geschiedenis van Kasteel het Nijenhuis begint in de late middeleeuwen, de eerste vermelding dateert uit 1382. Dirk Hannema bewoonde het kasteel tot in 1984. Hij was grondlegger van Museum de Fundatie en oud-directeur van het Rotterdamse Museum Boijmans Van Beuningen. In het kasteel en de bijbehorende Tuinzaal ziet u stukken uit de Fundatie Collectie en wisselende tentoonstellingen. In de beeldentuin rond het kasteel, die bestaat uit siertuinen en bossen, ontdekt u ruim honderd beelden van de late 18de eeuw tot nu, afkomstig uit de collecties van Museum de Fundatie, Museum Beelden aan Zee en de Provincie Overijssel.
Het hele jaar open
Kasteel Het Nijenhuis
’t Nijenhuis 10 8131 RD Heino/Wijhe
Dinsdag tot en met zondag van 11.00 uur tot 17.00 uur. Entree volwassenen € 15,00, museumkaart gratis Bezoek onze site voor actuele informatie: www.museumdefundatie.nl
voor
Lezersaanbieding
twee een
Lezers van Dichtbij ontvangen tegen inwisseling van deze bon 2 kaartjes voor de prijs van 1.* Deze actie is geldig tot en met 31 augustus 2024. Let op: Vanwege onderhoud is het kasteel van 11 tot en met 28 juni gesloten.
Kapper aan huis
Leefstijlcoach
Opticien aan huis
Pedicure (medisch) aan huis
Schoonheidsspecialiste aan huis
Zorgverzekering voordeel
Gemak Thuizz
Administratieve hulp
Belastinghulp
Bijeenkomst: Financiën op orde
Klussendienst
Maaltijdservice
Schilder- en behangservice
Tuinman
Verhuisservice
Verzekeren met korting
Uit & Thuizz
Dagtochten met de bus
Go Mingle – platform voor vriendschap en uitjes
Ledenpanel
Puzzelen
Thuizz gesprek
Thuizz tablet
Uit & Thuizz-dag
Vakantie met zorg
Voorjaarsuitje
Zwemmen
Veilig Thuizz
Fietscursus
Hulpmiddelen voor leden
Personenalarmering & alarmopvolging
Rijbewijskeuring
Valpreventie voor leden
Wolk heupbescherming
*niet i.c.m. andere acties of kortingskaarten. Geldig op de reguliere entreeprijs.
lezersaanbieding thuizz
23
Paleis Het Loo
APELDOORN
Carinova Thuizz nodigt u graag uit voor een gezellig uitstapje naar Paleis Het Loo in Apeldoorn op 6 juni.
Op het programma staat een dag vol historie, prachtige tuinen en gezelligheid. Paleis Het Loo biedt niet alleen een blik op de rijke geschiedenis van ons Koninklijk Huis, maar ook een schitterende natuurrijke omgeving om van te genieten. Van statige kamers tot weelderige tuinen, deze dag belooft een mooie mix van cultuur en ontspanning te worden.
Opstapplaatsen
We vertrekken vanuit diverse plaatsen zodat iedereen de kans heeft om deel te nemen. De opstapplaatsen zijn Hardenberg, Dalfsen, Ommen, Raalte en Deventer.
Inclusief:
• Vervoer
• Entree
• Lunchpakketje
Ledenprijs: € 40,00 Niet-leden zijn ook welkom (als introducé): € 45,00
Meer informatie of aanmelden?
Bel 0900 86 62 of kijk op www.carinova.nl/voorjaarsuitje
Paleis Het Loo Voorjaarsuitje naar Apeldoorn
Abonnement 2024
U bent al lid voor slechts € 23,50 per jaar. Het lidmaatschap geldt voor het gehele huishouden. Dat betekent dat ook eventueel uw partner, kinderen of huisgenoten gebruik kunnen maken van alle diensten, services en kortingsmogelijkheden die Carinova Thuizz u te bieden heeft. Neem voor meer informatie of aanmelding contact op met Carinova via 0900 86 62 of kijk op www.carinova.nl
Carinova Thuizz
Donderdag 6 juni