Carinova Dichtbij nummer 1, 2023

Luna Houvast, overzicht en rust

Mogelijk maken “Gezellig om eruit te zijn”

Uit en Thuis Oog voor de mantelzorger

Personenalarmering Nu ook veilig de deur uit

Ethisch kompas Dilemma's in de zorg

Magazine van Carinova no1 voorjaar/zomer 2023

Dichtbij is een uitgave van Carinova, Postbus 678, 7400 AR Deventer, Telefoon 0900 86 62

Concept en realisatie Branding Media B.V.

Redactie

Communicatie- en pr-afdeling Carinova, Carinova Thuizz en Branding Media

Aan dit nummer werkten mee

Ruud Gosse

René de Graaff

Sarah Saarberg

Léonie Schutter - de Boer

Marjolein Straatman

Els Wiegant

Grafisch ontwerp

Tein Janmaat

Fotografie

De Beeldredaktie

Branding Media

Carinova

Nienke Elenbaas

Kim Krijnen

Masha Osipova

Veilig en actief

De zomer staat voor de deur en het mooie weer nodigt uit om naar buiten te gaan. Actief blijven en sociale activiteiten ondernemen is belangrijk voor welzijn en gezondheid. Trek er daarom zoveel mogelijk opuit en laat u verrassen door uw eigen mooie omgeving!

cCarinova maakt veilig genieten van vrijheid en mobiliteit mogelijk. Bijvoorbeeld via een vrijwillige chauffeur die klaarstaat met een taxi voor een uitstapje of kappersbezoek. Hij heeft nooit haast en vindt het fijn om anderen te zien genieten.

In een cursus valpreventie leert u hoe u met een vertrouwd gevoel kunt gaan winkelen of wandelen met uw kleinkinderen. Dat geeft 'sjeu' aan de dag. Veilig de weg op kan met de rijbewijskeuring of een scootmobieltraining. Direct hulp inschakelen, ook als u de natuur intrekt, is tegenwoordig mogelijk met Persoonsalarmering Overal. Dat is ook voor mantelzorgers een rustig gevoel.

COLLEGA

Samen maken we het mogelijk

Pag 6

MOGELIJK MAKEN

“Het is gezellig om eruit te zijn”

Pag 8

BLIJ MET

De thuisbegeleiding

Pag 19

DRIJFVEER

Continu schakelen

Pag 16 IN DE WIJK Ethisch kompas

CLIËNT

Zo persoonlijk mogelijke zorg

Pag 7

VOOR LEDEN

Met vertrouwen de deur uit

Pag 10

UIT EN THUIS

Oog voor de mantelzorger

Pag 18

AAN TAFEL

Eten met gezond verstand

Pag 20

DOCUMENT

Ruud Gosse: train de hersenen

Pag 24

CARINOVA THUIZZ

Voorjaarsuitje Orchideeën Hoeve

ORGANISATIE

Carinova maakt mogelijk

Pag 4

DUBBELINTERVIEW

Luna: houvast, overzicht en rust

Pag 9

VRAAGBAAK

Alzheimercafé

Pag 14

ONTWIKKELINGEN

Personenalarmering

Overal

Pag 23

CARINOVA THUIZZ

Dienstenpakket

Hoewel bij het samenstellen van deze uitgave de grootst mogelijke zorgvuldigheid is betracht, kan de redactie niet aansprakelijk worden gehouden voor druk- of zetfouten. Genoemde prijzen zijn onder voorbehoud en er kunnen geen rechten aan worden ontleend.

De documentaire Kanaal Sociaal maakt inzichtelijk wat er allemaal bij mantelzorgen komt kijken. Overbelasting ligt altijd op de loer. Technologische innovaties, zoals de mobiele personenalarmering en ook de Luna, kunnen steeds vaker ondersteuning bieden in een volle en actieve dag. Belangrijk is om in gesprek te blijven en begrip te hebben voor elkaars dilemma’s bij de zorgtaken. Vaak kan er meer dan iemand denkt.

Henk van Zwam en Jan Griepink

Raad

van Bestuur Carinova

“Vaak kan er meer dan iemand denkt”

De digitale agenda op de schoorsteenmantel vermeldt: ‘9.00 uur, zorg komt’ en ‘10.00 uur, interview’. Luna, zoals de agenda heet, vertelt Henk Veltkamp precies wat er die maandag gaat gebeuren. Voor wat betreft de geplande afspraken dan, spontane bezoekjes staan er niet in. Zoals dat van vriend Gert, die halverwege het interview aan komt waaien. Hoe het met Henk gaat en of de koffie al bruin is?

Luna biedt meneer Veltkamp houvast in zijn dag, Gert geeft er de ‘sjeu’ aan.

Henk Veltkamp (81) was tot aan zijn pensionering monteur bij reis- en vervoersorganisatie OAD. Technisch is hij wel, maar affiniteit met computers, smartphones of andere moderne snufjes heeft hij niet.

Luna Houvast, overzicht en rust

Meneer Veltkamp is een ‘rasechte’ Holtenaar. Decennialang woonde hij met zijn vrouw, twee dochters en zijn ouders in een grote, dubbele woning aan de Kolweg. Toen dat huis veel te groot werd voor hem alleen – zijn vrouw stierf al in 1997 – en het onderhoud in de papieren ging lopen, stuurden zijn kinderen hem met zachte dwang richting een kleine eengezinswoning in de Schoolstraat. Dat was even wennen, zegt hij, maar

mnu vindt hij het ‘wel leuk’. “Alleen de garage is te klein om aan mijn motoren te sleutelen.” De afgelopen twee jaar heeft meneer Veltkamp het te verduren gehad: hij onderging een prostaat- en een staaroperatie en kreeg twee keer corona. De laatste keer, september 2021, ging gepaard met een delier. Erg vervelend vond dochter Diana (52) dat. “Ik had ook corona en mocht niet bij hem. Pa deed alle deuren op slot en verstopte de

sleutels. En niet willen toegeven dat er iets aan de hand was. Gelukkig kwam hij erdoorheen.”

Zo vroeg mogelijk inzetten

Die periode maakte duidelijk dat de cognitieve problemen van meneer Veltkamp inmiddels zo groot waren dat er meer zorg nodig was. Marleen Karkdijk van Carinova is sinds vorig jaar augustus zijn casemanager dementie. Zij regelde al

Diana SchepermanVeltkamp (52) is kapster. Ze woont in Holten, is getrouwd en heeft drie kinderen. Ze is eerste contactpersoon voor haar vader, haar oudere zus bezoekt hun vader ook regelmatig.

zetten. Dat gaat heel eenvoudig, laat dochter Diana zien. Op haar smartphone toont zij de app van Carinova, carenzorgt.nl. In de agendafunctie kan zij afspraken beheren.

“Heel handig dat ik dat overal kan doen. Ik hoef niet meer te denken: als ik straks bij papa ben, moet ik dit of dat nog in zijn agenda zetten.”

Bij meneer Veltkamp ‘concurreert’ Luna nu nog met zijn papieren agenda. Dat komt omdat hij zelf ook soms afspraken maakt, met de dokter of tandarts bijvoorbeeld. Toch, benadrukt Marleen, is het goed om de digitale agenda er alvast bij te hebben. “Mijn ervaring is dat je Luna zo vroeg mogelijk moet inzetten, als iemand nog ‘leerbaar’ is. Lukt het straks met de gewone agenda niet meer, dan zit dat al in iemands systeem.”

Marleen Karkdijk (44) is sinds augustus 2022 casemanager dementie voor Rijssen-Holten bij Carinova. Daarvoor was ze mantelzorgondersteuner bij Evenmens in Raalte. Ze is moeder van twee kinderen.

Overzicht

De Luna biedt houvast en structuur. Marleen: “Als het geheugen hapert weten mensen niet meer wat er van ze wordt verwacht. Daarom is het zo fijn als dat helder beschreven staat. Het geeft rust; voor de cliënt, maar ook voor de mantelzorger.” Dat bevestigt Diana. “Mijn vader kan zich erg druk maken over zijn afspraken en dan belt hij mij. Als er in de papieren agenda bij een bepaalde week niks staat, bladert hij door naar de volgende, waar wél iets staat en denkt dan ten onrechte dat hij naar de tandarts moet. Dan zeg ik: ‘Pa, kijk op de Luna!’”

En wat vindt meneer Veltkamp? Zoals van alle nieuwe dingen moest hij in het begin ook niks van de Luna hebben, maar nu kijkt hij er best vaak op. Snedig merkt hij op:

“Nu staat er dat de zorg vanavond komt. Maar ze komen alleen ’s morgens, ’s avonds bellen ze.” Marleen belooft dat dit gelijk in het dossier zal worden aangepast. “Graag, want daar ben ik heel precies in,” zegt meneer Veltkamp gedecideerd *

snel ‘de Luna’ voor hem. “Wij hebben een techno-koffer tot onze beschikking met allerlei technische hulpmiddelen voor mensen met dementie. Daarvan zet ik de Luna het vaakst in,” vertelt ze. De Luna is een digitale agenda, geprojecteerd op een scherm in een fotolijstje. De zorgafspraken uit het dossier van de cliënt worden er automatisch in getoond. Zorgmedewerkers en familieleden kunnen er ook afspraken in

De digitale agenda Luna is ontwikkeld door Nedap Healthcare, een bedrijf dat technologische hulpmiddelen voor de zorg produceert. De zorgverlener, meestal de casemanager dementie van Carinova, kan de digitale agenda voor een cliënt aanvragen. Die krijgt de Luna kosteloos in bruikleen, voor zo lang als dat nodig en zinvol is.

mogelijk maken

Joop Schutte (75) is getrouwd. Na een werkzaam leven als monteur in een vrachtwagengarage bestuurt hij de rolstoelbus. Daarnaast zingt hij al 52 jaar in een koor, zit hij in het bestuur daarvan en is hij actief binnen de kerk.

Ans Twellaar (86) is weduwe. Naast haar bezoekjes aan de kapper, waarbij er bijvoorbeeld wordt gewatergolfd of geknipt, gaat ze graag mee op uitjes van Graaf Florishof.

“Het is gezellig om eruit te zijn”

Joop Schutte zit niet graag stil. Hij haalt als vrijwillige chauffeur elke twee weken mevrouw Twellaar op voor haar kappersbezoek. De twee kennen elkaar al jaren.

aAls je haar maar goed zit, luidt een bekend gezegde. Mevrouw Twellaar is het ermee eens en vindt het belangrijk om regelmatig naar de kapper te gaan. Ze is dan ook heel blij dat vrijwilliger Joop Schutte haar twee keer per maand van Graaf Florishof naar de kapsters Annet en Patricia in Carinova’s Sint Jozef brengt. “’s Morgens staat hij klaar. Dan is het mijn uitgaansochtend, zoals ik het altijd noem. Het is fijn om mijn haar te laten doen en om er even uit te zijn. Joop

en ik maken altijd een praatje. Hij heeft nooit haast en neemt altijd de tijd,” vertelt mevrouw Twellaar.

Ze kent Joop al sinds 2012. In dat jaar hoorde Joop van zijn schoonzus, die verpleegkundige bij Carinova was, dat er chauffeurs werden gezocht voor de rolstoelbus. Dat wilde hij weleens proberen. “Ik heb er nog steeds veel schik in,” zegt hij. “Donderdag is mijn vaste dag om te rijden. Dan breng ik mensen naar

Met vertrouwen de deur uit Als mensen bang zijn om te vallen gaan ze soms activiteiten vermijden waar beweging voor nodig is, zoals wandelen met de kleinkinderen, winkelen of familiebezoek. Toch is het juist belangrijk om actief te blijven en sociale activiteiten te ondernemen. In de cursus Valpreventie leert u hoe u weer met vertrouwen de deur uit kunt gaan. Leden van Carinova Thuizz kunnen deelnemen aan een gratis informatiebijeenkomst. Als u daarna wilt deelnemen aan de cursus zijn de kosten afhankelijk van de locatie en van uw zorgverzekeraar. Voor meer informatie over de bijeenkomsten kunt u bellen met 0900 86 62 of kijk op www.carinova.nl/valpreventie

gratis

Veilig op de scootmobiel

Hoe gaat u er veilig op uit als scootmobielbezitter? Bij het leren besturen van ieder nieuw voertuig zijn kennis en training belangrijk. Wat is de plaats op de weg, hoe kunt u vloeiend gas geven en remmen, welke verkeersregels gelden er? In samenwerking met Veilig Verkeer Nederland, welzijnsorganisaties en ergotherapeuten uit de regio biedt Carinova Thuizz voor leden een kosteloze scootmobieltraining aan. U kunt een vaardigheidsparcours rijden onder begeleiding van een instructeur en er is een theoriegedeelte. Kijk op www.carinova.nl/scootmbiel-training voor meer informatie of bel met 0900 86 62.

afspraken of bijvoorbeeld de dagbesteding. Dat doe ik graag. Mevrouw Twellaar is altijd dankbaar. Ik vind het fijn om haar en anderen te zien genieten.” Ook bij uitstapjes vanuit het woonzorgcentrum zorgt Joop dat iedereen veilig wordt vervoerd. Zoals bij het uitje naar een junglepark, waarbij ook mevrouw Twellaar van de partij was.

Als het aan hem ligt zien we Joop voorlopig nog wel achter het stuur. Hij zit niet graag stil en put veel voldoening uit het vrijwilligerswerk. “En met mevrouw Twellaar heb ik inmiddels natuurlijk wel een band.”*

Ook vrijwilligerswerk doen?

Wilt u zich inzetten voor andere mensen, maar weet u nog niet helemaal hoe? Carinova helpt u verder. Kijk maar eens op www.werkenbijcarinova.nl/ vrijwilligers/ of bel met 0900 86 62.

Rijbewijskeuring

Als uw rijbewijs verlengd moet worden en u bent 75 jaar of ouder, dan moet u medisch gekeurd worden om te beoordelen of u zelfstandig en vertrouwd aan het verkeer kunt deelnemen. Carinova Thuizz maakt speciaal voor haar leden een gunstig tarief mogelijk voor de medische keuring bij de Rijbewijskeuringsarts. Leden ontvangen € 12,50 korting en betalen geen € 57,50 maar € 45,00. Zo kunt u (hopelijk) snel de weg weer op! Aanvragen kan telefonisch via 0900 86 62 of online: www.carinova.nl/rijbewijskeuring

€12,50 KORTING

Zwemmen met voordeel

Uw spieren trainen en uw gewrichten onbelast gebruiken. Tot op hoge leeftijd kunt u veilig blijven sporten door te bewegen in water. U kunt kiezen voor banenzwemmen, aquafit-groepslessen, conditietraining of medisch zwemmen in een warm bad. Het levert gezondheidsprofijt én gezelligheid op. Dat is minstens zo belangrijk. Leden van Carinova Thuizz krijgen mooie voordelen, zoals gratis proeflessen of korting op de entree bij een ruim aanbod aan zwembaden bij u in de buurt. U kunt vrijblijvend lessen proberen door te bellen naar 0900 86 62 of online via www.carinova.nl/zwemmen

TEKST Marjolein Straatman FOTOGRAFIE De Beeldredaktie

“Ik vind het prachtig dat Joop dit doet”werk

Annette Neele (65) is getrouwd en heeft twee kinderen en vijf kleinkinderen. In haar vrije tijd vindt ze het leuk om te zwemmen, te wandelen en zumbalessen te volgen. Ook houdt ze van schilderen.

Simone Bouwhuis (24) is vrijgezel en moeder van een dochter. Ze werkt in de catering van een vakantiepark. In haar vrije tijd leest ze, wandelt ze en zoekt ze vriendinnen op.

De thuisbegeleiding “Praktische en laagdrempelige hulp

dSoms kunnen we om wat voor reden dan ook best een steuntje in de rug gebruiken. Thuisbegeleiding van Carinova helpt. Zo zorgt thuisbegeleider Annette dat het bij alleenstaande moeder Simone thuis weer op rolletjes loopt.

“Dankzij Annette heb ik een systeem voor het huishouden. Zo ruim ik tegenwoordig elke avond op zodat we ’s ochtends de dag in een net huis beginnen,” vertelt Simone Bouwhuis. Thuisbegeleiding betekent in haar geval een helpende hand bij het aanbrengen van structuur in het huishouden, en ondersteuning bij het opvoeden in de vorm van advies. Simone woont voor het eerst zelfstandig, heeft een dochtertje van vier en werkt. “In het begin was het best lastig om het huis netjes te houden, nu heb ik regelmaat in de dingen.”

Zelfstandig verder

Thuisbegeleider Annette Neele komt elke week twee uurtjes bij Simone langs. Dan maken de twee een schema voor de komende week. Per dag wordt genoteerd welke karweitjes moeten worden opgeknapt en wat er beter kan.

“Thuisbegeleiding is gericht op allerlei zaken die mensen lastig vinden. Structuur aanbrengen in het huishouden, maar ook in geldzaken,” vertelt Annette. “Het is laagdrempelige en praktische hulp thuis die ervoor zorgt dat mensen zelfstandig verder kunnen. Het coachen van ouders

met tips, adviezen en gezamenlijke oefeningen bij het opvoeden valt er ook onder. Ik ben ook videohometrainer en maak soms filmpjes bij een gezin thuis om die later met de ouders te analyseren zodat opvoeden weer leuker wordt.” *

Hulp nodig?

Benieuwd óf en wat Thuisbegeleiding voor u kan doen? Kijk eens op www.carinova.nl/ thuisbegeleiding of bel met Carinova voor meer informatie: 0900 86 62.

Ik zorg met liefde voor mijn moeder, zodat zij zo lang mogelijk in haar eigen huis kan blijven wonen, maar soms heb ik behoefte aan een uitlaatklep.

Rinie van de Hoek, mantelzorgconsulent Carinova:

“Mensen kiezen er niet voor om mantelzorger te zijn voor een zieke partner, kind of naaste. Het is iets wat hen overkomt omdat ze een persoonlijke band hebben met degene waar ze voor zorgen. Het is dankbaar werk en wordt met liefde gedaan, maar het kan ook zwaar zijn. Het is belangrijk om balans te vinden tussen de emotionele en praktische belasting en ontspanning. In Hardenberg kunnen mantelzorgers ervaringen uitwisselen met mensen die in vergelijkbare situaties zitten. Ze kunnen mooie en moeilijke momenten delen met een bak koffie of tijdens een wandeling in de natuur met koffie toe. Elke maand wordt dit op wisselende locaties en dagen georganiseerd, altijd van 10.00 tot 11.30 uur. Meer info via www.carinova.nl/wandelen Aanmelden kan via r.vandehoek@carinova.nl, telefoon 06 30 732 933

Ik heb

om voor mezelf te koken, maar wil wel gezond eten. Welke mogelijkheden biedt Carinova Thuizz?

Melanie van der Sluijs, Ambassadeur Carinova Thuizz:

“Maak het uzelf gemakkelijk en geniet van verse en gezonde maaltijden die bij u thuis worden afgeleverd. Gezond eten is verrassend lekker en eenvoudig, ook als u niet meer zelf kunt of wilt koken.

Wat denkt u bijvoorbeeld van een Hollandse stamppot, nasi goreng met satésaus of een gehaktbal met jus en boontjes, indien gewenst afgestemd op uw dieetwensen?

Carinova werkt samen met verschillende leveranciers zodat u kunt kiezen uit vriesverse, koelverse of warme maaltijden. Deze worden bij u thuis afgeleverd door vaste chauffeurs, die een vertrouwd gezicht aan huis zijn. Leden van Carinova Thuizz ontvangen aantrekkelijke kortingen en kunnen vrijblijvend een proefmaaltijd bestellen. Aanvragen kan via 0900 86 62 of www.carinova.nl/maaltijden

Eet smakelijk!”

Mijn vrouw heeft recent de diagnose alzheimer gekregen en we hebben nu best veel vragen. Hoe gaan andere mensen hiermee om?

Annelies van Beem, vrijwilliger Alzheimer Nederland:

“Door ervaringen met elkaar te delen leer je over het omgaan met dementie. Zeker als iemand net de diagnose heeft gekregen is deze herkenning waardevol. Alzheimer Café Deventer is een ontmoetingsplek voor mensen met dementie en hun naasten. Het is eigenlijk een gewoon café, informeel en gemoedelijk. Elke bijeenkomst heeft een specifiek thema. De eerstvolgende bijeenkomst op woensdag 24 mei, om 19.30 uur, handelt over veiligheid thuis en onderweg en op woensdag 21 juni, ook om 19.30 uur, licht notaris Siebe Kuipers toe waarom een levenstestament van belang is en wat het verschil is met een testament. De locatie is ’t Hof van Colmschate, Holterweg 104 in Deventer. Meer info over het programma via 0900 86 62 of www.carinova.nl/alzheimercafe-deventer”

steeds minder zin

Oog voor de mantelzorger

Veel Nederlanders zorgen voor een naaste zoals een partner of ouder. Dat is mooi, maar soms ook zwaar. In de documentaire Kanaal Sociaal worden mantelzorgers in en rond Deventer gevolgd en is te zien wat de zorg voor een geliefde voor hen betekent.

Mariska Westenbroek (40) werkt wekelijks in twee nachtdiensten als zorgassistent bij Carinova. Ze is getrouwd met John en is moeder van vier kinderen. In haar schaarse vrije tijd pakt ze zoveel mogelijk rust.

m

Hier vindt u Kanaal SociaalBenieuwd geworden naar de documentaire van Nelleke?

Kanaal Sociaal is op internet te vinden bij NPO Start. De zes afleveringen zijn te vinden via deze link: www.carinova.nl/ kanaalsociaal

“Mensen realiseren zich niet altijd wat mantelzorgen precies inhoudt. Ze denken weleens dat je het er een beetje naast doet. De realiteit is anders. Mantelzorgen kan je volledig opslokken. Ik ben blij dat de documentaire dat laat zien en ik vóel me ook gezien. Na de uitzending op tv kreeg ik diverse lieve brieven en bloemen,” vertelt Mariska Westenbroek. Mariska is een van de hoofdrolspelers in de documentaire Kanaal Sociaal. Haar man John kreeg drie jaar geleden een herseninfarct en moest bijna alles opnieuw leren. Mariska combineert de zorg voor hem met die voor vier kinderen én haar werk als zorgassistent bij Carinova. De zesdelige documentaire, die haar en andere mantelzorgers volgt, was al te zien op tv, maar is nog steeds terug te kijken via internet.

Respectvol

De opnames vonden gedeeltelijk plaats bij locaties van Carinova en bij de mantelzorgers thuis. Er werd meer dan een jaar gefilmd. Best iets waar Mariska en haar man vooraf goed over na moesten denken. “Het is heftig om gevolgd te worden door een filmploeg als je eigen leven al heel intens is,” vervolgt ze. “Maar het wende. De filmcrew was heel aardig en ons verhaal is mooi en respectvol in beeld gebracht. Ik vond het belangrijk om te laten zien waar je als mantelzorger allemaal mee te maken kunt krijgen. Hopelijk zorgt het voor meer begrip. En ook: voor minder bureaucratie. Als mantelzorger moet je je soms in allerlei bochten wringen om iets geregeld te krijgen bij instanties.” Met haar man

Louise zorgt voor Mees

Marloes zorgt voor Marleen

“Ons verhaal is mooi en respectvol in beeld gebracht”

op stap

John gaat het gelukkig steeds een stukje beter. Inmiddels hoopt Mariska voorzichtig op een toekomst met iets meer lucht in haar volle dagen.

Impact

Mariska en de andere mantelzorgers uit de documentaire en hun naasten zijn in elke aflevering te zien op hun meest persoonlijke momenten en plekken.

Tot in de slaapkamer aan toe. Regisseur

Nelleke Koop is dankbaar voor zoveel vertrouwen. Het maakte het filmen naast intensief ook mooi. Nelleke maakte al eerder een film over het onderwerp mantelzorg en zegt: “Het werd me toen en ook nu weer duidelijk hoe groot de impact van mantelzorg op een mensenleven kan zijn. De overheid verlangt dan wel van ons dat we steeds meer voor elkaar zorgen, maar veel mantelzorgers staan onder grote druk. Dat verhaal moet verteld worden.”

Doorzetters

Nelleke hoopt dat Kanaal Sociaal de kijker aan het denken zet over mantelzorg. Over wat het betekent om er vroeg of laat zelf mee te maken te krijgen. Maar ook over wat ervoor nodig is om mantelzorgers beter te ondersteunen. “De mantelzorgers die je in de documentaire ziet zijn stuk voor stuk gigantische doorzetters. Dat is zowel mooi als een valkuil. Het risico van mantelzorgen is dat je jezelf een beetje vergeet. Zorgen voor elkaar is de basis van het leven, maar daar kunnen mensen wel wat hulp bij gebruiken.”*

Nelleke Koop (45) is filmmaker. Ze heeft een partner en twee kinderen. Als ze niet aan het werk is, maakt ze graag animatiefilms met haar twee dochters. Ook houdt ze ervan om te tennissen en schaatsen.

Hulp nodig?

Mantelzorgers hebben vaak verschillende ballen hoog te houden. Daarom biedt Carinova mantelzorgondersteuning aan. Dit kan hulp zijn in de vorm van een luisterend oor of meer praktische ondersteuning. Kijk maar eens op www.carinova.nl/ mantelzorgondersteuning/

Er bestaan verschillende verlofregelingen voor mantelzorgers. U leest er meer over op www.mantelzorg.nl/onderwerpen/werk/verlofregelingenvoor-mantelzorgers/

Liever bellen met Carinova? Dat kan natuurlijk ook: 0900 86 62.

Hardenberg, zaterdag 27 mei

Assepoester De Musical betovert de bezoekers van Theater de Voorvegther met het wereldberoemde sprookje van het meisje en haar boze stiefmoeder.

Prachtige liedjes, schitterende kostuums en een flinke dosis humor zorgen voor een ware beleving voor jong en oud. Meer info via info@voorveghter.nl of telefoon 0523 – 280350 www.voorveghter.nl

Luttenberg, 25 juni

Tijdens de twintigste editie van het straatkorenfestival ‘Het Musicale Landleven’ zullen in het centrum van Luttenberg verschillende koren hun liederen ten gehore brengen. Het organiserende koor is mannenkoor De Stroatkjals uit Luttenberg. Gezelligheid gegarandeerd. www.stroatkjals.nl

Zwolle, 5, 12, 19 en 26 juli

De binnenstad van Zwolle wordt omgetoverd tot de gezelligste braderie van Nederland tijdens de 47e editie van de Blauwvingerdagen. Op vier woensdagen in juli kunt u uw slag slaan bij de vele kramen met een gevarieerd aanbod voor de toerist én de koopjesjager. www.blauwvingerdagenzwolle.nl

Arriën, Junner Koeland Route

Een prachtige wandelroute van 15 kilometer door beschermd natuurgebied. Staatsbosbeheer bracht in 1993 de traditionele koeien terug, die nu samen met IJslandse paarden zorgen voor de begrazing van de graslanden. U kunt starten bij Aardbeienboerderij Rozemarrie in het buurtschap Arriën. In het seizoen proeft u van de verse aardbeien en u bent welkom op het terras voor koffie en thee. www.rozemarrie.nl

www.visitoost.nl

Hardenberg, 1 tot en met 4 augustus

Voor de 41e Hardenbergse Fietsvierdaagse zijn weer fraaie routes uitgezet in de omgeving van 40 of 60 kilometer per dag. De start is tussen 9.00 en 13.00 uur en u dient uiterlijk om 16.00 uur de laatste controlestempel te halen om een medaille te verdienen. De start is bij de Kantine van de Jeu de Boule club, Boshoek 4, Hardenberg. U kunt zich ter plekke inschrijven.

www.tchwv.nl

Diffelen, 5 augustus

Proef de Visserij op de Vechtvallei!

Familiepark De Vechtvallei organiseert een fantastische dag met een superleuke braderie, speeltoestellen, stormbaan en een heuse stoomtrein! Ook zijn oude ambachten van de partij. De vis wordt op vrijdag aan de wal gebracht door Urker vissers en zaterdag ambachtelijk bereid. Echt heel lekker!

Kijk voor meer info over Familiepark De Vechtvallei op Facebook of Instagram. de-vechtvallei.nl

Ervaar deze zomer uw eigen mooie omgeving en laat u verrassen. Of u nu met familie en kleinkinderen een dagje uit gaat, solo of met vrienden, er is genoeg te doen. Check altijd de website van de aanbieder om te kijken of de activiteit doorgaat.

Deventer, Speelgoedmuseum

Een familiemuseum boordevol alledaags en bijzonder speelgoed waar mensen van 0 tot 88 een geweldige en leerzame middag beleven. Spelenderwijs maakt u samen met uw kleinkinderen kennis met het favoriete speelgoed uit vroegere jaren en nu. Speelgoedmuseum Deventer heeft de grootste speelgoedcollectie van Nederland. De topstukken zijn hier te zien in twee sfeervolle koopmanshuizen uit de Hanzetijd aan de Brink 47, Deventer. speelgoedmuseum.nl

Voor meer informatie:

www.deventer.info/nl

www.zwolletouristinfo.nl

www.vechtdaloverijssel.nl www.wandel.nl

Serval zorgt voor Huseyin

“Het zijn stuk voor stuk gigantische doorzetters”

Personenalarmering

Nu ook veilig de deur uit

Met één druk op de knop hulp inroepen als dat nodig is? Het kan met personenalarmering. Dat dit tegenwoordig ook buitenshuis mogelijk is, waar iemand zich ook in Nederland bevindt, is minder bekend. Henri Schröer van NAAST-ZCN (Zorgcentrale Noord) vertelt over de mogelijkheden die personenalarmering biedt.

ZCN, die 24/7 bereikbaar is. Die krijgt direct de gegevens van de melder in beeld en informeert de contactpersonen die mensen zelf hebben doorgegeven, zoals een zoon, dochter of mantelzorger. Ook opent een spraak-luisterverbinding zodat gecommuniceerd kan worden. Heeft u per ongeluk op de knop gedrukt? Geen probleem, dan zegt u dat gewoon. Stel dat iemand op zolder of in de tuin is en op de knop drukt, dan is contact niet mogelijk. Maar de alarmmelding komt altijd binnen en de zorgcentrale schakelt direct hulp in. Als u wilt dat een zorgprofessional van Carinova komt, kunt u kiezen voor Professionele alarmopvolging.”

Personenalarmering Overal

eErvaring met hulpmiddelen als personenalarmering en alarmopvolging heeft Henri Schröer genoeg. Veertien jaar ging hij langs bij cliënten van Carinova om de apparatuur te plaatsen en gaf instructie aan de gebruikers. “Weinig mensen staan direct te springen om gebruik te maken van hulpmiddelen. ‘Het moet van de kinderen,’ hoorde ik regelmatig. Maar het gevaar bestaat dat je uren later op de grond wordt aangetroffen, als je niet overeind kunt komen. Ik snap wel

dat je een drempel over moet, maar vergelijk het gebruik van persoonsalarmering met een auto- of brandverzekering. Die heeft bijna iedereen, terwijl weinig er gebruik van maken. Als het nodig is, is het bijzonder fijn dat het er is!”

Eén druk op de knop Personenalarmering werkt eenvoudig. De lichtgewicht alarmknop, iets groter dan een 1 euromunt, wordt om de pols of hals gedragen. “Vrouwen

klippen hem soms vast aan hun bhbandje, want u kunt gewoon door de kleding heen op de knop drukken. Mannen kunnen hem als ze willen aan hun broekriem bevestigen.” Mensen die regelmatig alleen thuis zijn maken gebruik van de vaste variant: Personenalarmering Thuis. Daarbij wordt een kastje geplaatst op een centrale plek in huis met een bereik van 30 meter. Als op de alarmknop is gedrukt, wordt een signaal gestuurd naar de zorgcentrale van NAAST-

Dirk van Elst is blij met Personenalarmering Overal, waardoor hij met een veilig gevoel de natuur in kan. Machteld (64) lacht als ze terugdenkt aan de ontmoeting met haar man Dirk (73). “Het was tijdens een wandelvakantie in de Dolomieten. Inmiddels zijn we al weer achtendertig jaar samen.” Machteld werkt drie dagen in de week als logopediste op veertig minuten rijden. Dirk maakt nog steeds graag lange wandelingen met hond Mylo: “Een jaar geleden klom ik over een hekje bij een weiland en struikelde. Vervolgens kwam ik heel vervelend terecht. Het liep goed af, maar ik schrok wel. Wat als het nog een keer gebeurt en ik geen hulp kan inschakelen? Ik wil niet dat Machteld op werkdagen bezorgd is of het wel goed met mij gaat. Personenalarmering Overal zorgt dat ik mijn zelfstandigheid behoud, maar dat eventuele hulp slechts één druk op de knop verwijderd is.”

Vast of mobiel

De keuze voor vaste of mobiele personenalarmering is volgens Schröer makkelijk te maken. “Er zijn

een paar verschillen. Personenalarmering Thuis werkt via de vaste telefoon- of internetaansluiting in huis. Een simkaart in de apparatuur maakt verbinding met de zorgcentrale. Opladen is niet nodig. Er zit een batterij in het apparaatje die vijf jaar meegaat en een melding geeft als vervanging nodig is. Voor Personenalarmering Overal is een 3G- of 4G-netwerk nodig. Er moet dus een gsm-mast in de buurt zijn. De melding komt binnen bij de zorgcentrale, die direct de contactpersoon informeert en de exacte gegevens van de locatie doorgeeft. Door de simkaart die in het apparaat zit, is het ook mogelijk dat de contactpersoon de locatie ziet in een app die hij of zij heeft geïnstalleerd op de eigen smartphone. Verder moet iemand het apparaat zelf drie keer per week opladen. Goed om te weten is dat er bij de mobiele variant geen gebruik kan worden gemaakt van Professionele Alarmopvolging.” *

Henri Schröer (54) ziet zich als een verbinder van zorg en technologie. Hij woont in Hardenberg en werkt als accountmanager bij Zorgcentrale Noord (ZCN). Samen met Jeannette heeft hij drie volwassen kinderen. Hij toert graag met zijn motor door de bossen of de bergen.

Personenalarmering en alarmopvolging

Carinova werkt voor de personenalarmering en alarmopvolging samen met NAAST-ZCN, de professional in zorg op afstand. Wilt u meer weten of gebruikmaken van persoonsalarmering en eventueel alarmopvolging? Neem contact op met Carinova via 0900 86 62 of info@carinova.nl. Op www.carinova.nl/personenalarmering vindt u ook meer informatie.

Sleutelkluis

Als u gebruikmaakt van Professionele Alarmopvolging, is een sleutelkluis met cijferslot verplicht. Uw huissleutel wordt zo op een veilige plaats bewaard. Met deze sleutel kan de zorgprofessional van Carinova bij u binnenkomen. U kunt er zelf een aanschaffen, of een sleutelkluisje huren via FocusCura. Zie: www.focuscura.com

Aanbieding Carinova Thuizz

Leden van Carinova Thuizz ontvangen € 2,00 korting per maand op Professionele Alarmopvolging en een handige automatische buitenlamp. Die kunt u naast uw voordeur hangen zodat de professionele zorgverlener na een oproep nog sneller bij u binnen kan. Leden van Carinova Thuizz kunnen de buitenlamp kosteloos aanvragen door een e-mail te sturen naar thuizz@carinova.nl onder vermelding van ‘buitenlamp’.

ETHISCH KOMPAS

Aandacht voor dillema’s in de zorg

Wie in de zorg werkt, heeft vrijwel dagelijks te maken met ethische dilemma’s. Soms zijn ze overduidelijk, soms voornamelijk onbewust. Carinova vindt het belangrijk om deze dilemma’s in het werk bespreekbaar te maken, maar ook om mensen bewuster te leren omgaan met deze ethische dilemma’s. Hiervoor is een speciale commissie aangesteld, de Commissie Ethiek. De leden van die commissie vormen een dwarsdoorsnede van de organisatie: twee verpleeghuisartsen, twee verpleegkundigen, een fysiotherapeut en een geestelijk verzorger. De commissie biedt ondersteuning waar nodig. Wat moeten we ons precies voorstellen bij deze ethische dilemma’s? We vroegen het drie leden van de commissie.

Mirjam: “Samen oplossingen zoeken”

“De ethische dilemma’s in ons werk kunnen heel klein zijn: een vraag aan de zorgmedewerker of ze dat afwasje even wil doen. Hij of zij komt echt voor de zorg, niet voor de huishoudelijke hulp. Maar dat is best lastig om aan te geven. Zoiets kan botsen met je eigen beroepsethiek of het beleid van de instelling. Als verpleegkundige of verzorgende in de thuiszorg moet je goede zorg leveren, maar wel binnen bepaalde tijd. Dan kun je simpelweg niet ook nog een afwasje gaan doen. Het kunnen ook grotere dilemma’s zijn. Mensen die gedoucht moeten worden, maar echt niet willen. Autonomie van de cliënt is bij Carinova heel belangrijk. Maar wat nou als de gezondheid van een cliënt in het geding komt? We maakten ooit mee dat iemand absoluut niet naar het ziekenhuis wilde met een wond, terwijl dat echt noodzakelijk was. Of dat iemand met de diagnose dementie niet meer voor zichzelf kon zorgen, maar niet het huis uit wilde voor opname in het verpleeghuis. Dat zijn zware ethische dilemma’s die we samen proberen op te lossen.”

Mirjam Kroeske (47) is coördinerend wijkverpleegkundige bij Team Diepenveen. Driekwart jaar geleden is ze afgestudeerd hbo-v. Het onderwerp gaat haar aan het hart: haar afstudeeronderzoek had als titel Ondersteuning bij ethische dilemma’s in zorgsituaties. Mirjam is getrouwd en heeft twee kinderen, van 19 en 10.

Esther: “Hoe kaart je problemen aan?”

“In het woonzorgcentrum hebben we regelmatig te maken met familieparticipatie. De kinderen van onze bewoners zijn vaak ook al op leeftijd. Hoe ver kun je dan gaan met om hulp vragen en tegelijkertijd oog hebben voor overbelasting van de mantelzorger? Het gaat dan natuurlijk niet om zorgtaken, maar wel om het stukje welzijn waar wij niet altijd aan toekomen. Begrip hebben voor de situatie van de mantelzorger, maar ook willen zorgen voor het welzijn van de bewoner: daar heb je dus al een ethisch dilemma. Je moet hier voorzichtig mee omgaan. Een ander voorbeeld: wij rapporteren alles wat we doen in het zorgdossier en de familie kan altijd meelezen. Hierin zijn we zorgvuldig, maar het kan voorkomen dat de familie overbezorgd is en vragen gaat stellen. In zo’n geval is het heel belangrijk om met elkaar in gesprek te blijven. We doen ons werk als professionals immers goed en kundig, maar de mantelzorger kent zijn of haar naaste het best.”

Esther Gans (53) werkt als verpleegkundige in woonzorgcentrum Diessenplas in Holten. Ze heeft een relatie en drie kinderen, van wie er nog twee thuis wonen. Haar hobby’s zijn lezen, wandelen en puzzelen.

Joke: “Waar ligt de grens?”

“Natuurlijk kom ik wel eens in situaties waarbij ik denk: was ik maar eerder ingeschakeld. Mensen willen het liefst zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Dan moet je voor jezelf kunnen zorgen, naar het toilet kunnen gaan, trap kunnen lopen. Als daar een kink in komt, sta je voor moeilijke situaties. Een belangrijk ethisch dilemma is vaak: waar ligt de grens? Hoeveel kan men verwachten van een mantelzorger? Ik probeer mensen altijd te stimuleren om minstens een half uur per dag te bewegen. Zelf een paar keer opstaan en gaan zitten. Bij de trap wat oefeningen doen. Als mensen bang zijn om te vallen, kan valtraining heel zinvol zijn. Ook is het belangrijk goed rond te kijken in huis: vaak staat het vol met tafeltjes en liggen er losse kleedjes op de grond. Ik zou soms het liefst elke dag langsgaan om mensen te stimuleren te bewegen en om oefeningen te controleren. Maar autonomie en eigen verantwoordelijkheid zijn ook belangrijk. Vaak kan er meer dan men denkt. Met als uiteindelijk doel dat iemand lang thuis kan blijven.”

Joke Koersen (63) werkt als fysiotherapeut op locatie Jozef en Park Brabant. Ze werkt ook als oedeemfysiotherapeut en in die hoedanigheid komt ze bij mensen thuis. Joke is getrouwd en heeft twee volwassen kinderen. Ze fietst en schaatst graag. Als een van de 950 vrouwen heeft zij (in 1997) de Elfstedentocht uitgereden (en sindsdien wacht ze op de volgende!).

ETEN

met gezond verstand

Lisa Lammers werkt zeven jaar in de thuiszorg bij Carinova. Ze begon als verzorgende niveau 4, deed de deeltijd-hbo-opleiding verpleegkunde en werkt sinds vier jaar als coördinerend wijkverpleegkundige.

drijfveer

Wat motiveert de medewerkers van Carinova?

tip:

dEigenlijk weet iedereen wel hoe het moet: gezond eten is gevarieerd eten, met producten uit het seizoen, niet te veel zout, niet te veel verzadigde vetten, verantwoorde tussendoortjes.

De Hartstichting vindt dat iedereen recht heeft op een gezond hart en wil helpen bij het maken van gezonde keuzes. Daarom geven ze tips en adviezen voor meer bewegen en meer ontspannen, en plaatsen ze lekkere, gezonde recepten op de site magazines.hartstichting.nl. Als gezond fris en groen recept voor het voorjaar heeft Dichtbij van deze site gekozen voor komkommerrolletjes met zalm. Gezond vanwege de onverzadigde vetten uit vis (omega 3-vetzuren). Deze verkleinen de kans op hart- en vaatziekten en hebben een gunstig effect op de bloeddruk. *

Komkommerrolletjes met zalm

INGREDIËNTEN

1 KOMKOMMER

KLEIN BOSJE BIESLOOK NAAR SMAAK

75 GRAM GEROOKTE ZALM

75 GRAM ZUIVELSPREAD LIGHT

ZWARTE PEPER (NAAR SMAAK)

BEREIDING

* Was de komkommer en snijd de beide uiteinden eraf. Schaaf de komkommer met een kaasschaaf in lange plakken.

* Was de bieslook en knip het klein.

* Snijd de zalm in 8 reepjes.

* Bestrijk iedere plak komkommer met wat zuivelspread en strooi er bieslook over.

* Leg de stukjes zalm aan het begin van iedere plak komkommer en rol ze op. Steek vast met een prikker.

* Zet de rolletjes op een schaal en maal er wat peper over.

Continu schakelen

wWelk beeld hebben mensen van de thuiszorg? “Een eenzijdig beeld. De media laten vaak een wijkverpleegkundige zien die steunkousen bij een oudere cliënt aantrekt. Ik krijg direct een allergische reactie, omdat het echt niet matcht met de praktijk!”

Wat is een realistisch voorbeeld van jouw werk? “Ik help een zieke man ’s ochtends uit bed terwijl zijn vrouw hun kinderen aankleedt zodat ze samen kunnen ontbijten en hij de kinderen zelf naar school kan brengen. Daarna ga ik door naar een 90-jarige man

voor wie ik soms de enige ben met wie hij die dag een praatje maakt. Om even later in de opvanglocatie voor vluchtelingen de granaatscherfwonden van een jonge Oekraïense militair te verzorgen, waarbij regelmatig de vertaalfunctie op onze mobiele telefoons erbij wordt gepakt.”

Wat vindt je leuk aan jouw werk? “Het is zó afwisselend, net als de cliënten trouwens. Niet alleen wat leeftijd en aandoening betreft, maar ook qua achtergrond, opleiding en woon-

Lisa Lammers (27) woont samen met haar vriend Rick in Hellendoorn. Afgelopen jaar hebben ze hun nieuwe huis eigenhandig verbouwd. Lisa houdt van lekker eten, ze kookt elke dag een ander vegetarisch recept, en gaat graag op vakantie. Niks luieren op het strand, maar de natuur in en steden bezoeken. Ze maakte al rondreizen door Marokko en Japan en afgelopen zomer doorkruiste ze met Rick Slovenië en Kroatië.

omgeving. Dat ik continu moet schakelen vind ik heerlijk. Als stagiairs meelopen zijn ze vaak aan het eind van de periode enorm enthousiast!”

Wat weten mensen niet over de thuiszorg? “Dat de zorg die we geven soms behoorlijk specialistisch is. Cliënten die afhankelijk zijn van een antibiotica-infuus of die complexe wondverzorging nodig hebben, hoeven niet meer in het ziekenhuis te blijven. De tijd dat mensen in het ziekenhuis blijven, is korter geworden, omdat steeds meer zorg bij de cliënt thuis kan gebeuren.”*

Léonie Schutter-de Boer FOTOGRAFIE De Beeldredaktie

Wilt u ook meer bewegen, meer ontspannen en heerlijke recepten ontvangen? Schrijf u dan snel in via magazines. hartstichting.nl.

“De zorg die wij geven is soms behoorlijk specialistisch”

Al tien jaar maakt Ruud Gosse de puzzel in ons evenoude en jubilerende magazine Dichtbij. Een uitdagende puzzel is goed voor de fitheid van het brein. Dat geldt natuurlijk ook voor het verzinnen van een puzzel. Ruud Gosse doet dat laatste veel liever, en met veel succes.

hHet was pure financiële noodzaak waarom Ruud ooit begon met het ontwerpen van puzzels; hij deed het als een bijbaantje. Hij corrigeerde puzzels bij Denksport, naast zijn baan bij een verzekeringskantoor. “Omdat mijn vrouw en ik een huis hadden gekocht, kon ik wel een extra zakcentje gebruiken,” blikt hij terug. “Een vriend van mij was adjunct-hoofdredacteur en ik begon met het nakijken van kruiswoordpuzzels, maar dat vond ik vreselijk saai. Toen ik bij Denksport de kans kreeg om zelf puzzels te maken, greep ik die met beide handen aan.”

Maatpuzzels

Toen er steeds meer gebruik werd gemaakt van de computer om kruiswoordpuzzels te maken, begon Ruud samen met zijn vrouw Nel in 1985 een eigen puzzelbureau, nog steeds naast zijn werk in de verzekeringen. “Ik ben daar nooit mee gestopt, omdat ik dat evengoed erg leuk vond. Bovendien gaf mijn goede baan zekerheid. Ik heb uiteindelijk tot mijn zeventigste in de verzekeringen gewerkt en kijk terug op een prachtige carrière.” Ruud ontwerpt allerlei soorten denkpuzzels, kruiswoordpuzzels, woordzoekers, Zweedse kruiswoordraadsels en heel soms een

Professionele puzzelmaker Ruud Gosse:

Ruud Gosse (79) woont samen met Anne. Hij heeft een dochter, Nienke, en een kleindochter, Bente. Zijn hobby’s zijn –naast puzzels vervaardigen – (jazz)fotografie, reizen en sportkarikaturen verzamelen. Ruud schreef samen met Jan Ferwerda het boek Dik Tevreden, over 65 jaar sporttekeningen van Dik Bruynesteyn.

een nieuwe puzzel en dat kostte hem wel dertig tot vijfendertig uur per week.

“Mijn vrouw, die helaas overleden is, en mijn dochter Nienke hielpen ook mee door de puzzels na te kijken. De laatste jaren van haar leven maakte mijn vrouw zelf ook puzzels voor ons bedrijf. Tegenwoordig rollen er nog steeds wel wekelijks twee puzzels uit mijn computer.” Zelf lost Ruud geen puzzels op; hij heeft dat nooit leuk gevonden. “Het ontwerpen en bedenken ervan vind ik nou eenmaal veel interessanter. Ik kijk ook nooit naar andere puzzels, al werp ik er soms een professionele blik op. Ooit zag ik een puzzel in een lingerieblad met zo verschrikkelijk veel fouten, dat ik er een briefje aan gewijd heb. Het gevolg was dat ik daarna jarenlang voor dat blad puzzels heb gemaakt.”

Iedere week een puzzel maken?

Als u zich als lid van Carinova Thuizz inschrijft voor de nieuwsbrief ‘Thuizz journaal’ ontvangt u elke week een nieuwe puzzel. Kijk voor meer informatie op www.carinova.nl/ledenservice/

Fitte hersenen

We gebruiken honderd procent van onze hersenen, zelfs bij de meest eenvoudige handelingen. Bovendien is ons brein 24 uur per etmaal actief, ook als we slapen. Hoewel onze hersenen rond het dertigste jaar klaar zijn met ontwikkelen, kunnen ze tot op late leeftijd nog nieuwe verbindingen maken of de reeds bestaande versterken. Als de verbindingen langere tijd niet worden gebruikt, verzwakken ze. Net als bij spieren moeten hersenen dus ‘getraind’ blijven. Bijvoorbeeld door nieuwe dingen te leren. Een puzzel maken, een nieuwe taal leren, een instrument bespelen, breien volgens een lastig patroon, uitdagende denkspelletjes doen, nieuwe mensen leren kennen: het zijn allemaal bezigheden of situaties waarbij de hersenen getraind worden.

Het Brein Museum

Machine laten draaien

cryptogram of een rebus. “Vanaf de start van mijn bedrijf ben ik me gaan specialiseren in maatpuzzels. De vorm van de puzzel kan bijvoorbeeld afwijkend zijn, zoals een

bierglas voor het magazine van Heineken, maar ook de gebruikte woorden in een puzzel of de oplossingszin, zoals in Dichtbij.”

Ontwerpen leuker

Ruud heeft inmiddels zo’n twintigduizend puzzels gemaakt; in de hoogtijdagen van zijn puzzelbedrijf leverde hij dagelijks

De 79-jarige Ruud weet als geen ander dat het heel belangrijk is om de hersens fit te houden en dat puzzelen daar een grote bijdrage aan kan leveren. “Je moet zorgen dat je bezig blijft, zowel lichamelijk als geestelijk. Het is heel simpel: op het moment dat de machine niet meer draait, loopt hij vast. Als je in een stoel gaat zitten en niet meer nadenkt, houdt het op. Ik speel twee keer per week tennis, ben op veel vlakken actief en ook mijn puzzelbedrijf blijft gewoon bestaan. Want stoppen met puzzels ontwerpen doe ik nooit; dat vind ik veel te leuk.”*

Meer weten over de hersenen? Volg een 3D Audiotour door de hersenen met het Brein Museum, een podcast die het best te beluisteren is met oortjes of een koptelefoon, via podcastapps als Spotify of Google Podcasts.

tip:

De HersenCoach is een gratis online training van vijf weken die op een leuke manier de hersenen fit houdt. Wekelijks delen hersenexperts zoals prof. dr. Erik Scherder wetenschappelijk onderbouwde tips, video’s en opdrachten. De HersenCoach is een initiatief van de Hersenstichting. www.hersenstichting.nl

“Net als spieren moeten hersenen getraind blijven”

“Op het moment dat de machine niet meer draait, loopt hij vast”

Woordzoeker

De gegeven woorden zijn – in alle richtingen – in het diagram verborgen. Sommige letters zijn meer dan één keer gebruikt. Plaats de resterende letters in het oplossingsbalkje voor de oplossing van deze puzzel.

ACTIEF

CHAUFFEUR

DIK TEVREDEN

DOCUMENTAIRE

FLAMINGO’S

GELDZAKEN

GEZOND ETEN

GRASLANDEN

HUISSLEUTEL

KLEINKINDEREN

KOKEN

NAAST-ZCN

NASI GORENG

NATUURGEBIED

OEFENINGEN

ONTSPANNING

PTERANODON

PUZZELMAKER

RECEPTEN

ROLSTOELBUS

SPEURTOCHT

SPROOKJE

Wat moet u doen?

STAATSBOSBEHEER

STRAATKORENFESTIVAL

TUSSENDOORTJES

VALLEN

VALPREVENTIE

VALTRAINING

VECHTVALLEI

VERKEERSREGELS

VERTROUWEN

VOORJAARSUITJE

WANDELROUTE

WOORDZOEKERS

ZORGDOSSIER

Dinoland

Een dag vol plezier

In Dinoland vermaken grootouders en kleinkinderen zich de hele dag! Overwin het hoogteparcours en luid de bel boven in de klimwand, speel samen een potje minigolf en versla elkaar met lasergamen. In het speciale Paleolab kunnen de kleinkinderen als een echte paleontoloog goud zoeken, fossielen zeven en ook nog een eigen dino kleien. Daarna mogen ze zich uitleven in de grote dino-speeltuinen binnen en buiten en racen in de skelterbaan!

Leerzaam en spannend Vergeet ook niet de speurtocht, zowel voor opa’s en oma’s als voor de kleinkinderen leerzaam om meer te leren over de imposante T. rex, de plantenetende triceratops en de vliegende pteranodon, want u vindt ze levensgroot in ons park. Tijdens weekenden en schoolvakanties worden er meerdere keren per dag spannende dinoshows en live-entertainment gegeven.

T-Rexpeditie

Klauwen, eieren, tanden en poep: in de interactieve expositie over de tyrannosaurus rex komt u op een leuke manier alles te weten over deze beroemde vleeseter. Ook kun je hier je ingekleurde dino tot leven laten komen.

Aanbieding

Stuur de oplossing met uw naam en adres voor

15 augustus 2023 in naar

Dichtbij, Postbus 4040, 2003 EA Haarlem of stuur een e-mail naar dichtbij@brandingmedia.nl

De uitgever neemt contact op met de prijswinnaars.

De prijzen worden beschikbaar gesteld door de genoemde bedrijven.

Carinova Thuizz

‘Thuizz is de beste plek om oud te worden’, dat is het motto van Carinova Thuizz. Daarom hebben wij verschillende gezondheids- en comfortdiensten aan huis voor u geselecteerd. Zo zijn leden van Carinova Thuizz altijd verzekerd van de beste dienstverlening en een vertrouwd gezicht. Kijk voor meer informatie op www.carinova.nl/ ledenservice of bel met 0900 86 62.

Vitaal Thuizz

Audicien aan huis

Kapper aan huis

Mantelzorgbijeenkomst

Mondhygiëniste aan huis

Opticien aan huis

Pedicure (medisch) aan huis

Schoonheidsspecialiste aan huis

Stoppen met roken Zorgverzekering voordeel

Gemak Thuizz

Belastinghulp

Klussendienst

Maaltijdservice

Schilder- en behangservice

Tuinman

Verhuisservice

Uit & Thuizz

Dagtochten met de bus Thuizz gesprek Thuizz tablet

Uit & Thuizz-dag

Voorjaarsuitje

Zwemmen

Veilig Thuizz

Hulpmiddelen voor leden

Personenalarmering & alarmopvolging Rijbewijskeuring

Scootmobieltraining Valpreventie voor leden

1e prijs

Een dag vol plezier voor vier personen in Dinoland Zwolle, het avontuurlijkste dinopark van Nederland Dinoland.nl

2e en 3e prijs

Dik tevreden: Dik Bruynesteyn 65 jaar sporttekeningen. Dik Bruynesteyn bracht 65 jaar sportgeschiedenis op unieke wijze in beeld. Samengesteld door Ruud Gosse (karikaturen) en Jan Ferwerda (strips). Te bestellen via info@gossepuzzels.nl; € 19,95 inclusief verzendkosten.

Binnen en buiten is er genoeg te doen, dus ook bij minder mooi weer is Dinoland een geschikt uitje. Lezers van Dichtbij ontvangen tegen inwisseling van deze bon een gratis kleurtas bij de kassa. Zien we jullie snel?

De actie is geldig tot en met 30 juni 2023

Willemsvaart 19

Zwolle dinoland.nl

Thuizz-brochure

In de Thuizz-brochure van 2023 kunt u nog tot 1 mei 2023 meedoen aan de woordzoeker. We hebben inmiddels al veel inzendingen binnengekregen, zowel via de post als via e-mail. Stuur uw oplossing snel in om mee te dingen naar de mooie prijzen.

Carinova Thuizz

VOORJAARSUITJE De Orchideeën Hoeve

Spot de flamingo’s, bewonder tropische vlinders of geniet gewoon van de prachtige bloemen die er te zien zijn. Ook dit jaar heeft Carinova

Thuizz een ontzettend leuk voorjaarsuitje georganiseerd! Op donderdag 25 mei gaan wij op pad naar De Orchideeën Hoeve in Luttelgeest. Gaat u met ons mee?

Inbegrepen:

- Busvervoer

- Dagentree De Orchideeën Hoeve

- Koffie of thee met een gebakje

- Pannenkoekenlunch

- Kleine verrassing van Carinova Thuizz

Opstapplaatsen zijn: Deventer, Raalte, Dalfsen, Ommen, Zwolle & Hardenberg. Bent u slecht ter been? Geen probleem! Loophulpmiddelen en rolstoelen kunnen mee in de bus.

Prijzen en aanmelden

Lid Carinova Thuizz: € 55,00 per persoon

Introducé: € 62,50 per persoon. Meld u online aan via www.carinova.nl/voorjaarsuitje/ of bel met onze

klantenservice: 0900 86 62

Beleef samen met ons een gezellige dag tussen de bloemen!

Abonnement 2023

U bent al lid voor slechts € 21,95 per jaar. Het lidmaatschap geldt voor het gehele huishouden. Dat betekent dat ook eventueel uw partner, kinderen of huisgenoten gebruik kunnen maken van alle diensten, services en kortingsmogelijkheden die Carinova Thuizz u te bieden heeft. Neem voor meer informatie of aanmelding contact op met Carinova via 0900 86 62 of kijk op www.carinova.nl/ledenservice

Donderdag 25 mei