BTG in Business Najaar 2022

Page 1

IN BUSINESS

Marcel Levi

‘Wetenschap hoort middenin de maatschappij’

Graeme Muller

‘De zoektocht naar mensen met skills is onze grootste uitdaging’

UITGAVE VAN BRANCHEVERENIGING ICT EN TELECOMMUNICATIE GROOTGEBRUIKERS najaar 2022
Building bridges in a digital society WWW.BTG.ORG

Building digital ambitions in a connected world?

Building Bridges in a Digital, Sustainable and Smart Society

Smart society is een thema waar veel facetten van digitale transformatie samenkomen. Bedrijven die technologie leveren, de overheid, burgers en ondernemers én onderwijs en kennisinstituten. Het is dan ook bij uitstek een onderwerp waar we als BTG ons credo waar kunnen maken: ‘BTG building bridges in a digital society’. Dat bleek wel in november, waar BTG tijdens het jaarlijkse Smart City Expo World Congress in Barcelona de taak had om het NL Pavilion in te richten en de evenementen daar te faciliteren. De verbindende rol die BTG ook hier kon spelen, was een groot succes. Gedurende de hele week spraken we als BTG met vele stakeholders rond dit belangrijke thema, en zorgden dat zij met elkaar in gesprek kwamen en kennis konden delen. Verbinden en kennis en kunde bundelen om het proces naar een smart society te versnellen én verbeteren. Onder meer vanuit de actieve inzet van de leden van onze expertgroep Smart Society.

Het is maar een voorbeeld van de verbindende rol die we als BTG voortdurend spelen. Zo riepen we in september alle betrokken bedrijven op om te reageren op de voorgenomen wijziging van het Nationaal Frequentie Plan met betrekking tot de indeling van de 3,5 GHz band. Op dat moment was deze wijziging ter consultatie aangeboden aan de markt. Zo maakt BTG zich sterk, samen met haar leden, om frequentiespectrum beschikbaar te krijgen voor kritische mobiele breedband communicatie. Een belangrijk onderwerp, want zodra 3,5 GHz beschikbaar komt voor 5G, verwachten we een sterke belangstelling voor private netwerken.

Zo verbinden we onze leden, leveranciers én grootgebruikers onderling en richting overheid. Daarbij staan we voortdurend in contact met beleidsmakers en beslissers bij de overheid. Om de belangen van onze leden te behartigen, maar ook om samen te werken aan duurzame oplossingen.

Over duurzaam gesproken, bruggen bouwen die je ook sámen met andere krachtige vertegenwoordigers. Zoals binnen de Nationale Coalitie Duurzame Digitalisering, waarin we met ruim 70 organisaties, de overheid, bedrijfsleven, kennisinstellingen en inwoners werken aan het verstevigen en uitbouwen van de fundamenten van Nederland als internationale, duurzame, digitale koploper. Duurzaamheid staat hoog op de agenda van BTG, zoals binnen onze expertgroep, ‘Digital Networks & Climate Change’, die focust op verduurzaming van de digitale infrastructuur. Duurzame digitalisering is sinds dit jaar actueler dan ooit en de energietransitie naar een duurzame samenleving vraagt om een enorme inspanning van alle partijen.

Digitalisering is enerzijds een belangrijke factor om verduurzaming te versnellen, maar ook de tech-sector zelf zal verder moeten verduurzamen. Een wisselwerking, die door de Europese Unie onder de noemer Twin Transition (de digitale transitie en de verduurzamingstransitie) als cruciaal wordt gezien voor het realiseren van de doelen van de Green Deal en Digital Europe. Nederland is een van de 28 ondertekenaars van de Declaration on A Green and Digital Transformation van de EU en samen met onze stakeholders zal BTG hier in 2023 verdere invulling aan geven.

Ook hier is voor BTG als bruggenbouwer een cruciale rol weggelegd. Oftewel, building bridges in a digital, sustainable ánd smart society, daar gaan we komend jaar hard mee aan de slag!

Namens BTG Bestuur, directie en team

Reij (voorzitter BTG)

IN BUSINESS 3 woord vooraf

colofon

BTG & BTG Services

BTG In Business is een uitgave van de Branchevereniging ICT en Telecommunicatie Grootgebruikers (BTG en Telegrootgebruik bv.).

De vereniging behartigt de belangen van leden inzake Telecommunicatie en ICT, biedt een netwerk voor uitwisseling van kennis en ervaring tussen leden en realiseert inkoopvoordeel via dochterorganisatie BTG Services.

Bestuur BTG

Eric Reij (voorzitter)

Christian Visser (penningmeester)

Madeleine Lamers (secretaris)

Directie BTG & BTG Services

Petra Claessen

Contactgegevens

Pelmolenlaan 10

3447 GW Woerden

Telefoon: 088-3532200 www.BTG.org

Bladmanagement BTG

Arianne Rutgers

Productie en vormgeving Magenta Communicatie (Nijmegen) www.magentacommunicatie.nl

Verspreiding

BTG Magazine verschijnt in een oplage van 1.000 exemplaren. BTG-leden en bedrijfsvertegenwoordigers van de vereniging ontvangen het tijdschrift als onderdeel van hun lidmaatschap. Niet-leden kunnen het magazine op aanvraag ontvangen.

Niets uit deze uitgave mag in zijn geheel of gedeeltelijk worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder bronvermelding én uitdrukkelijke toestemming van de uitgever (BTG).

Hoewel deze uitgave op zorgvuldige wijze is samengesteld, zijn uitgever en auteurs niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden of onvolledigheden in deze uitgave. Zij aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor schade, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

3

6

9

10

12

14

16

20 FruitPunch AI maakt wereldwijd positieve impact

22 Agentschap Telecom start pilot met Dynamic Spectrum Management & Sharing

25 Column Paul Wijngaard

26 BTG-partner Axians: duurzame samenwerking in een snel veranderende telecomwereld

Pagina 42

16
© 2022 inhoud
Voorwoord Eric Reij
Activiteiten & events
Agenda
BTG: return on investment door building bridges in a connected society
Innovatienieuws
BTG Services: volop in ontwikkeling
Marcel Levi:
de maatschappij’
‘Wetenschap hoort middenin
We gaan klimaatadaptief en natuurinclusief bouwen’
4 IN BUSINESS inhoud
30 Bas Timmer: van modeontwerper tot weldoener 33 Column Henk van Raan 36 Graeme Muller: ‘De zoektocht naar mensen met skills is onze grootste uitdaging’ 40 Bredata: een ambitieus masterplan voor de digitalisering van Breda 42 Bij de Noviotech Campus staat beleving centraal 46 Ambassadeur opent het NL Paviljoen tijdens Smart City World Expo 48 Brainport Eindhoven: op weg naar duurzame mobiliteit 50 Expertgroep Smart Society doorbreekt verzuiling 53 Fun meets Function 57 Column Erik Westhovens 26
40 30 IN BUSINESS 5 inhoud
Onderzoek is eigenlijk het verschuiven van de grens tussen wat we wél weten en wat niet. En wij willen nog een stapje verder gaan’
Pagina 16

BTG activiteiten & events 2022

Volop kennis en inspiratie tijdens BTG Business Event ‘Building Bridges in a Connected Society’

Inspirerende presentaties van Jeroen Dijsselbloem en topsporter Gregory Sedoc, interessante gesprekken over onder meer smart cities en verbinding met young professionals, de presentatie van de door BTG geïnitieerde ICT Development Index 2022 en als smaakmaker de aanwezigheid van robothond Spot. Zomaar wat hoogtepunten van een kwalitatief hoogwaardig BTG Business event, eind juni in Grand Hotel Huis ter Duin in Noordwijk. Petra Claessen, CEO van BTG en BTG Services sprak na afloop van een zeer geslaagd event. “We hadden een goede opkomst en een mooi programma met veel inhoud en inspiratie. Ook met deze bijeenkomst maakt de BTG haar jaarthema meer dan waar: building bridges in a connected society.”

ICT-onderwijs en arbeidsmarkt moeten beter aansluiten

Nederland moet vol inzetten op een betere aansluiting van het onderwijs en de arbeidsmarkt om zijn positie in de ICT-voorhoede te behouden. Een adequate beveiliging van de eigen ICT-netwerken en het beschermen van data zijn door recente geopolitieke ontwikkelingen nóg belangrijker geworden. In een interessant artikel in Topic, een bijlage bij De Telegraaf, geeft Petra Claessen, CEO van BTG en BTG Services, de visie van BTG op dit onderwerp. “BTG is bij uitstek een branche- en kennisinstituut dat de verbinding zoekt, partijen bij elkaar brengt”, zegt Petra Claessen in gesprek met Topic Nederland. “We zetten permanent in op verbinden en samenwerking met de overheid, het bedrijfsleven en het onderwijs en de wetenschap.”

BTG presenteert ICT high potentials voor jouw organisatie

De huidige arbeidsmarkt staat onder druk en de vraag naar jong talent is hoog. BTG zoekt voortdurend naar innovatieve oplossingen om vraag en aanbod en doorstroom op de arbeidsmarkt te stimuleren. BTG lanceert in nauwe samenwerking met Strict Young Professionals, de Young Professionals service. Het Young Professionals Programma is beschikbaar voor BTG-leden en wordt uitgerold via BTG Services. BTG start met Strict Young Professionals en uiteraard volgen meer partners om hierin samen te werken. Op deze wijze draagt BTG bij aan de fysieke mobiliteit in de digitale transitie.

BTG roept bedrijven op mee te denken over indeling 3,5 GHz band

Het bestuur en de directie van BTG riep in september alle betrokken bedrijven op om te reageren op de voorgenomen wijziging van het Nationaal Frequentie Plan, over de indeling van de 3,5 GHz band. Op dat moment was deze wijziging ter consultatie aangeboden aan de markt en BTG bereidde met leden en partners een reactie voor. Zo is BTG, samen met haar leden, actief om frequentiespectrum beschikbaar te krijgen voor kritische mobiele breedband communicatie. De BTG leden van de Schiphol Groep en het Havenbedrijf Rotterdam hebben een gezamenlijke notitie laten opstellen als onderbouwing van de noodzaak dat spectrum voor privaat gebruik beschikbaar komt. Zie ook het artikel elders in deze editie.

Het tijdperk van de connected worker

Op 15 september organiseerden BTG en Westbase een bijeenkomst over het thema ‘De connected worker’. In de inspirerende omgeving van Beeld

6 IN BUSINESS Activiteiten en events

en Geluid in Hilversum ontmoetten leden en partners elkaar. Julian Sinnige van Westbase leidde het thema in. Andy Sawyer van Cradlepoint gaf een inkijk in de ontwikkelingen rondom 5G en de mogelijkheden met Wireless WAN. Michael Tran van RealWear presenteerde de verschillen tussen assisted reality en het traditionele virtual of augmented reality.

Petra Claessen, CEO BTG & BTG Services: “Tijdens de diverse presentaties en de discussie kwam duidelijk naar voren dat de roll out van innovatie op 5G-vlak cruciaal is voor de economische ontwikkeling in sectoren. Deze raakt het publieke debat over frequentiebeleid in het hart.”

Focus op schaarste ICT-arbeidsmarkt & vergroten van digitale weerbaarheid

Na de Derde Dinsdag in september sprak BTG haar steun uit voor de focus van het kabinet in de miljoenennota 2023, waar volop aandacht wordt besteed aan ICT. De implementatie van de Nederlandse Cybersecurity Strategie en het doorontwikkelen van het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC), spelen hierin een essentiële rol. In een uitgebreid artikel geeft BTG een reactie op de plannen die de overheid op Prinsjesdag bekend heeft gemaakt. Petra Claessen, CEO BTG & BTG Services: “BTG building bridges in a connected society pur sang. Dit doen we uiteraard niet alleen, maar in samenwerking met andere branches, het denken in ecosystemen en het werken vanuit een complementaire werking.”

Guided Tour Floriade

Net als in het voorjaar was er op 22 september een guided tour langs een aantal van de meest spraakmakende innovatieve paviljoens op Floriade Expo 2022. BTG was actief betrokken bij de ontwikkeling van de Floriade en leverde onder meer consultants om dit project te realiseren.

Van controle naar grip op de digitale infrastructuur: hoe houd je toezicht?

Tijdens het iBestuur congres op 14 september vond een interessante paneldiscussie plaats onder leiding van Angeline van Dijk, Hoofdinspecteur Agentschap Telecom, samen met de panelleden Petra Claessen, CEO BTG & BTG Services en Hilary Richters, director bij Deloitte & Lead Digital Ethics. Aan de hand van vragen en stellingen werd de discussie met de zaal en met toehoorders (digitaal aanwezig) gevoerd. Centraal stond de stabiliteit, continuïteit, veiligheid en de kijk van de maatschappij op de digitale infrastructuur in Nederland. BTG stond uitvoerig stil bij mission critical en business critical. Er vond een stevige discussie plaats met een uitstekende interactie met de aanwezigen en de toehoorders digitaal. Het panel werd met een groot applaus ruimschoots bedankt voor hun inzet.

BTG pleit voor meer ruimte op 5G-net voor private netwerken

Meer ruimte op het 5G-net voor lokale, private netwerken voor slimme toepassingen. Hiervoor pleit BTG in een artikel op Stadszaken. Petra Claessen CEO BTG & BTG Services, en Antoine van der Sijs, voorzitter BTG-expertgroep KMBG, waarschuwen in het artikel dat het gros van de bandbreedte nu naar landelijke internetproviders gaan, maar zij onvoldoende garantie bieden voor intelligente toepassingen. Het artikel sluit aan bij de zorg, die BTG eerder in het najaar uitsprak tijdens de marktconsultatie over de indeling van het 3,5 GHz frequentieplan.

BTG in de lead voor Nederlands paviljoen tijdens Smart City Expo Barcelona

Het jaarlijkse Smart City Expo World Congress in Barcelona is dé ontmoetingsplek voor overheden, steden, bedrijven, scale-ups, start-ups, en kennisen onderzoekscentra die zich bezighouden met smart city-ontwikkelingen. Met de ambitie om hun zakelijke activiteiten en hun netwerk internationaal uit te breiden. Doel van het Nederlandse Paviljoen is de meerwaarde van Nederland binnen de smart city-sector zo concreet mogelijk te presenteren om internationale kennisuitwisseling te bevorderen. Dit jaar had BTG de opdracht gekregen om de publiek-private samenwerking te bevorderen en het Nederlandse Paviljoen te realiseren en faciliteren. Het paviljoen dient als dé ontmoetingsplek voor het Nederlandse en het internationale smart city-ecosysteem.

IN BUSINESS 7 Activiteiten en events

Zorgen dat je security van een 4 naar een 8 gaat

De online veiligheid van je bedrijf verhogen hoeft geen complexe materie te zijn. Hak het in stukken: Een veilig netwerk. Beveiligde apparaten. Goed voorgelichte medewerkers. Een Zero-Trust IT-architectuur. En je bent al een heel eind op weg.

Wat kost een cyberaanval?

Het aantal cyberaanvallen neemt elk jaar toe. Alleen al dit jaar krijgt de helft van alle organisaties in Nederland te maken met een vorm van cybercrime. De schade kan hoog oplopen. Gemiddeld kost een cyberincident bij een grote organisatie maar liefst € 300.000. Ook mkb’ers worden veel en steeds vaker getro en. Bij hen kost een aanval gemiddeld € 74.000.

Waarom is ransomware zo heftig?

Bij een ransomware-aanval komt er van alles op je af. Je bedrijf en productie komen stil te liggen. Medewerkers kunnen niet aan het werk en soms ligt je verkoop of dienstverlening dagenlang plat. De kosten daarvan zijn enorm. Daarnaast moet je IT-systeem hersteld worden. Je maakt juridische kosten om het datalek te melden. Ondertussen zoeken security-experts naar de oorzaak - en een oplossing - samen met politie en justitie.

Voorkomen is beter dan genezen Cybercriminelen proberen het hele jaar door om binnen te dringen bij je bedrijf. Steeds op zoek naar zwakke plekken.

Geef ze geen kans door je basiszaken goed op orde te hebben. Zo helpt KPN zijn klanten bij het bereiken van Zero-Trust. Daarnaast bieden we een netwerk en werkplek die in de basis veilig ontworpen zijn. En we helpen je bij het beter beveiligen van data, apparaten en gebruikers, onafhankelijk van de grootte van je bedrijf of organisatie.

Elke dag bezig met jouw online veiligheid

Dat doen we onder meer door de security situatie in de hele wereld 24/7 te monitoren vanuit ons eigen Security Operations Center. Maar ook door trainingen voor je personeel te organiseren. Ben je toch gehackt? Dan kan ons Incident Response Team je helpen om de schade te beperken.

Wil je meer weten over veilig ondernemen van A tot Z met KPN? Bezoek de website en neem contact op. Onze security experts zitten voor je klaar.

kpn.com/veiligheid

Advertorial

Agenda

Najaar 2022

BTG Training: hoe bouw ik een private netwerk?

Woerden (BTG kantoor) - 31 augustus

iBestuur Congres 2022

Den Haag (Fokker Terminal) - 14 september

BTG Themabijeenkomst: het tijdperk van de connected worker

Hilversum (Beeld en Geluid) - 15 september

Feestelijke opening datacenter met noodstroom via waterstof

NorthC Datacenter Groningen - 21 september

Green Innovation Tour - Floriade Expo

Almere - 22 september

MCS Smart week of IoT

Online - 27 - 29 september

Do IoT Fieldlab: 5G on air

Katwijk aan Zee (Unmanned Valley) - 11 oktober

Future of Business Technology - Dutch IT Channel

Groenekan (Fort Voordorp) - 13 oktober

Symposium Opstap naar weerbaarheid

Online - 10 november

Smart City Expo World Congress - Barcelona

Barcelona - 13 - 17 november

Masterclass Digital Age Networking

Online - 22 november

IT Infra & Telecom Infra Event

’s Hertogenbosch (1931 Congrescentrum) - 1 december

BTG Business Event en uitreiking BTG Awards

Noordwijk aan Zee (Grand Hotel Huis ter Duin) - 7 december

2023

Dit is een voorlopige planning. Hou de website in de gaten voor het actuele overzicht van events en data.

Nieuwjaarsbijeenkomst

Den Haag (Sociëteit De Witte) - 19 januari

Mobile World Congress

Barcelona - 27 februari - 2 maart

NL Tech Week

12-15 juni

BTG Business Event

15 juni

Smart City Expo World Congress

Barcelona - 7 - 9 november

IN BUSINESS 9 agenda

Return on investment door building bridges in a connected society

Het einde van het jaar is natuurlijk hét moment om terug te kijken, maar ook om alvast een blik vooruit te werpen op wat komen gaat. 2022 was een veelbewogen jaar met twee geweldige fysieke (!) BTG Events, heel veel inspirerende bijeenkomsten én een prachtige mijlpaal. Een goed voorbeeld van return on investment door building bridges in een connected society. En ook voor 2023 zijn er genoeg kansen uit uitdagingen.

10 IN
over
BUSINESS
btg

In 2022 stond belangenbehartiging bij BTG hoog op de agenda. Het jaar luidden we stevig in met een digitale nieuwjaarsbijeenkomst. We deelden de uitkomsten van de BTG ICT Development Index, opgesteld na onderzoek door Motivaction. En Jan-Peter Balkenende sprak in zijn keynote over digitale en economische ontwikkelingen in Nederland. In de maanden daarna organiseerden we een aantal masterclasses en bijeenkomsten bij bedrijven (onze partners en leden). Daarnaast is BTG gevraagd om te participeren in een groot landelijk project: Future Network Services (FNS), en in een meer specifiek traject via het Agentschap Telecom: Dynamic Spectrum Management Sharing DSMS).

BTG Event 30 juni

Het BTG Event van 30 juni in Huis ter Duin was een interessante samensmelting van diverse sprekers en thema’s. Gregory Sedoc opende het event en sprak over het gebruik van data in de sport. Ook start-ups en scale-ups hielden inspirerende verhalen op het podium en de dag werd afgesloten door Jeroen Dijsselbloem. Ook hij sprak uitvoerig over de digitale economie.

Do IoT Fieldlab

Binnen het consortium van het Do IoT Fieldlab met de TU Delft organiseerde BTG samen met partners een zeer spraakmakende bijeenkomst bij Unmanned Valley. Na de drukbezochte bijeenkomst werd iedereen uitgenodigd om naar een indrukwekkende droneshow te kijken.

Smart City Expo World Congress

BTG kreeg tijdens Smart City Expo World Congress in Barcelona vanuit de RVO en marktpartijen de leiding op het NL Paviljoen. Let’s build climate-neutral and smart cities together, was de titel van het paviljoen. Met van 13 tot en met 16 november volop kansen voor eindgebruikers, solution partners, de delegatie van RVO, studenten van de Fontys Hogeschool en tal van sprekers. De ambassadeur van Nederland in Spanje, Roel Nieuwenkamp, opende samen met Petra Claessen CEO BTG & BTG Services, het NL Paviljoen. Het was een ontmoetingsplaats voor gemeenten, trade en innovate partners, de missie vanuit de overheid, trade-partners en het

onderwijs. Met als één van de hoogtepunten: de profilering van diverse steden met hun eigentijdse, innovatieve ontwikkelingen.

Manifest Duurzame Digitalisering

Een mijlpaal in ons BTG bestaan: de ondertekening van het Manifest Duurzame Digitalisering. Om Nederland koploper te maken van duurzame digitalisering moet er snel een heldere, nationale aanpak komen. Digitalisering is een essentieel onderdeel van verduurzaming en de digitalisering zélf moet ook duurzaam zijn. In dit manifest roept

Uitbouw

Om de vereniging verder uit te bouwen, is er veel aandacht voor het interesseren van gebruikers in de IT en communicatietechnologie. BTG kent een stabiele samenstelling in het aantal leden en partners. Bij het benaderen van nieuwe leden en partners hebben we oog voor pluriformiteit en diversiteit.

BTG building bridges in a digital society

BTG richt zich in 2023 op een weerbare en welvarende digitale economie. Dit komt overeen met de beleidsuitgangspunten van de Strategie Digitale Economie van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Bij dit onderwerp kijken we naar de digitale infrastructuur en naar de digitale transitie in onze maatschappij. Het jaarthema van 2023, BTG building bridges in a digital society, sluit naadloos aan bij deze digitale strategie.

Samenwerken & belangen behartigen

de Nationale Coalitie Duurzame Digitalisering op tot actie, samen met een groot aantal organisaties die het manifest hebben ondertekend. Het is nodig om als Nederland kansen te verzilveren, knelpunten weg te nemen en tot een duidelijke routekaart te komen. De minister van Economische Zaken en Klimaat, Micky Adriaansens, neemt deze rol op zich in nauwe samenwerking met de overheid, kennisinstellingen, branches, bedrijfsleven en burgers. Het manifest schetst de eerste essentiële stappen en doet tastbare suggesties om dit doel te bereiken. BTG is één van de ondertekenaars en daar zijn we trots op!

BTG Event 7 december

Het BTG Event van 7 december 2022 staat in het teken van best practices met de BTG ICT Awards, zowel voor de managers als voor de young professionals van gebruikers en solution partners. De genomineerde kandidaten pitchen hun project en verschillende sprekers brengen praktijkvoorbeelden naar voren. Marcel Levi sluit de dag af met een keynote over (onder meer) digitalisering in de gezondheidszorg.

In 2023 hebben we onverminderd aandacht voor samenwerkingsverbanden en belangenbehartiging. Dit doen we samen met onze leden en partners. Hiervoor gaan we uiteraard weer verschillende bijeenkomsten organiseren. De overheid legt haar accenten bij het digitale fundament van onze maatschappij, de digitale overheid, de digitale samenleving en de digitale economie.

Woman in Tech

In 2023 gaan we verder met de Women in Tech sessies: topvrouwen uit de ICT, overheid en het bedrijfsleven komen volop in de aandacht en we maken concreet verbinding met het onderwijs.

Kortom, hou onze programmering in de gaten voor álle activiteiten in 2023. Veel dank voor het vertrouwen in 2022 en samen op naar het nieuwe jaar, met volop kansen en uitdagingen!

Meer
Kijk
informatie?
op btg.org of stuur een bericht naar petraclaessen@btg.org.
IN BUSINESS 11 over btg
‘Een mijlpaal in ons BTG bestaan: de ondertekening van het Manifest Duurzame Digitalisering’

Eerste Nederlandse thuisbatterijproductie van start

Na een succesvolle crowdfunding is de Achterhoekse start-up Charged begonnen met de productie van de eerste thuisbatterij voor particulieren. Met de Sessy, zo heet de batterij, sla je de energie op, die je opwekt met zonnepanelen. De opgeslagen energie gebruik je tijdens piekuren, of wanneer de zon niet schijnt. En de energie die je niet gebruikt, kun je aanbieden op de meest gunstige momenten. Bijna alle thuisbatterijen worden momenteel gefabriceerd in Azië of Amerika (Tesla). Charged is een voorloper in Europa. Directeur en medeoprichter Roeland Nagel van Charged: “We hebben jarenlang geïnvesteerd in het opdoen van kennis, zodat we weten waar we het over hebben. Behalve de hardware, vinden we ook de slimme software van belang. Die zorgt ervoor dat de batterij op de goede momenten gaat laden en ontladen.”

Paddenstoel als basis voor computerchips

Een team onderzoekers van de Oostenrijkse Johannes Kepler Universiteit heeft ontdekt dat de huid van een bepaald soort paddenstoel kan worden gebruikt als biologisch afbreekbare basis voor computerchips. De meeste chips bestaan op een basis van plastic. Op zoek naar een bruikbaar alternatief stuitten de researchers op een paddenstoel die groeit op dode hardhouten bomen. De huid van deze paddenstoel beschermt onder meer tegen andere schimmels en bacteriën, biedt goede isolatie en is bestand tegen hoge temperaturen. Het team ontwikkelde een manier om metalen elektronische circuitcomponenten op de huid af te zetten. Na testen bleek dat de alternatieve chip ook na langer gebruik net zo goed functioneerde als de plastic variant. Er is nog wel wat onderzoek te doen, maar het zou een stap in de duurzame richting kunnen zijn.

Oplossing voor binnenhalen grote bestanden op je smartphone

De verwerkingskracht, de ruimte voor gegevensopslag en de levensduur van de batterij zijn vaak beperkende kenmerken van de meeste smartphones. Er zijn echter momenten waarop bijvoorbeeld een wetenschapper gegevens uit de cloud moet halen. Dat kan snel verwerkingskracht en bandbreedte verbruiken, en batterijen snel leegmaken. Een team aan de Indiase VIT University heeft een app ontwikkeld met de eenvoudige naam Power Save, die dat voorkomt. Power Save coördineert essentiële downloads voor elk lid van het wetenschappelijk onderzoeksteam dat de smartphone gebruikt wanneer deze anders niet wordt gebruikt. De app zou gebruikt kunnen worden op veel plekken waar grote bestanden in de cloud via de smartphone moeten worden ingezien.

12 IN BUSINESS innovatienieuws

Wetenschappers van NTU Singapore hebben een rekbaar en waterdicht ‘weefsel’ ontwikkeld dat energie uit lichaamsbewegingen omzet in elektrische energie. Een cruciaal onderdeel van de stof is een polymeer dat, wanneer het wordt ingedrukt of geperst, mechanische spanning omzet in elektrische energie. In een proof-of-conceptexperiment toonde het team aan dat het tikken op een stuk van drie bij vier centimeter van de nieuwe stof, genoeg elektrische energie genereerde om honderd led-lampen te laten branden. De onderzoekers denken dat het in T-shirts kan worden geweven of in schoenzolen kan worden geïntegreerd om energie op te vangen uit de kleinste bewegingen van het lichaam en zo elektriciteit te leveren aan mobiele apparaten.

Navigeren op de decimeter nauwkeurig

Onderzoekers van de TU Delft, Vrije Universiteit Amsterdam en VSL hebben een alternatief plaatsbepalingssysteem ontwikkeld dat robuuster en nauwkeuriger is dan GPS, met name in bebouwd gebied. Met het prototype van het systeem, geïmplementeerd in een speciaal opgezet mobiel netwerk, is een nauwkeurigheid van tien centimeter behaald. De technologie is van belang voor diverse tijd- en locatie-afhankelijke toepassingen, zoals automatisch rijdende voertuigen, quantumcommunicatie en de volgende generatie mobiele netwerken.”

Met je smartphone in de Metaverse

De toegang tot de 3D virtuele omgevingen vereist meestal het gebruik van dure apparatuur en toestellen. Onderzoekers van het Beijing Institute of Technology en JD Explore Academy hebben onlangs WOC gecreëerd, een 3D online chatroom. Het belangrijkste voordeel van deze 3D virtuele chatroom dat hij gemakkelijk toegankelijk is. Gebruikers kunnen overal vandaan de virtuele ruimte betreden, simpelweg door een webpagina te openen en hun gewenste virtuele avatar te personaliseren. Volgens de onderzoekers kan hun chatroomontwerp toegepast worden in bijvoorbeeld Metaverse, 3D-animatieproductie en virtuele live-uitzendingen.

Efficiënter vliegtuigonderhoud door AI

Slimmer en efficiënter vliegtuigvloten onderhouden met behulp van AI? Met een groot onderzoek van meerdere Europese universiteiten en industrieën (ReMAP), met TU Delft als projectleider, is een belangrijke stap gezet in de modernisering in vliegtuigonderhoud. Tijdens een testperiode van zes maanden bij KLM is bewezen dat AI-modellen kunnen worden gebruikt om gezondheidsvoorspellingen van vliegtuigsystemen te maken, en daarop het onderhoudsproces te plannen. Alleen al in Europa kan de potentiële besparing op vliegtuigonderhoud oplopen tot 700 miljoen euro per jaar, wordt geschat door ReMAP.

Nieuwe stof zet beweging om in elektriciteit
IN BUSINESS 13 innovatienieuws

BTG Services: volop in ontwikkeling

In 2022 ging het roer drastisch om: van inkooporganisatie naar het verlenen van services. En daarmee veranderde ook de naam van TGG naar BTG Services. In 2022 is flink ingezet op de verdere ontwikkeling van bestaande én nieuwe diensten. Petra Claessen, CEO BTG en BTG Services: “In 2022 waren er voldoende kansen en uitdagingen waar we stevig op hebben doorgepakt. En ook voor 2023 zijn er al volop ontwikkelingen.”

ISDN Hoog Capacitair van KPN stopte in april 2022. Petra: “Een aantal van onze klanten maakte hier gebruik van. We zijn met onze solution partners aan de slag gegaan met alternatieven. Dit was ook het moment voor organisaties om hun bestaande diensten opnieuw tegen het licht te houden. Met advies vanuit BTG Services konden we hier vaak een goed vervolg aan geven. En intern is bij BTG Services hard gewerkt om het bestaande productportfolio te verbeteren en om nieuwe producten en diensten toe te voegen.”

Groei van TEM, sms & webshop

BTG Services gaf Motivaction de opdracht om

‘BTG Services wordt in 2023 een soort marktplaats voor digitale transformatie & connectiviteit’
14 IN BUSINESS over BTG Services

onderzoek te doen bij de directe achterban en dus ook onder de leden van de vereniging van BTG. Petra: “Uit de onderzoeksgegevens konden we opmaken dat we prima de bestaande producten en diensten kunnen voortzetten. Dus daar hebben we verder op ingezet. Ook hebben we een permanente kwaliteitsslag gemaakt op de dienst van Telecom Expense Management (TEM). Dat heeft gezorgd voor nieuwe partners en klanten/leden.” Naast TEM verleent BTG Services ook sms-diensten. Petra: “Deze dienst kent een gestage groei en breidt zich verder uit onder de leden van BTG en bij de klanten van BTG Services. Onze eigen webshop bij BTG Services maakte een flinke groei door.

We voldoen kennelijk goed aan de vraag vanuit de markt.”

City HUB

Er is behoefte aan diensten in de digitale infrastructuur, aan stabiliteit en continuïteit. Petra: “Dankzij een hechte samenwerking met onze Mobile Network Operators en andere connectiviteitspartners hebben we hierin kunnen voorzien. Bedrijven en instellingen willen namelijk dóór. Deze ontwikkeling en de onderzoeksgegevens van Motivaction hebben ons aan het denken gezet om andere diensten te gaan ontwikkelen. Vanuit de vereniging van BTG werken we in co-creatie en denken we in ecosystemen. Hierdoor zijn we in staat de vragen vanuit BTG Services te beantwoorden. BTG is vanuit de vereniging een aanjager in de smart society. Dat biedt BTG Services de kans om samen met onze solution partners een zogenaamde City HUB te gaan ontwikkelen. Hierover later meer.”

Green meets grey

Er is een tekort aan gekwalificeerd personeel. Petra: “BTG heeft een programma onder de naam Green meets grey. Ofwel de junior gaat aan de slag met de senior. Vanuit die gedachte zet BTG Services samen met een solution partner een pilot op. Hierin verbinden we young professionals aan een senior om samen de klus te klaren bij bedrijven en instellingen die daar behoefte aan hebben. Zo dragen we met BTG Services ons steentje bij aan meer gekwalificeerd personeel, met Consultancy Services. We sluiten 2022 dan ook af onder het motto: BTG Services new business development voor groei en transformatie. Op naar 2023.”

Nieuw in 2023: BTG Cloud Services

BTG vereniging verbindt op inhoud met leden en solution partners. BTG Services lost samen met solution partners marktimperfecties op bij klanten en leden. Petra: “Deze beweging staat centraal in de strategische aanpak bij BTG Services. We maken een customer journey naar BTG Services als business enabler. We hebben geconstateerd dat het goed is om in onze bestaande producten en diensten te blijven investeren. Dan hebben we het over de diensten: TEM- (Telecom Expense Management)diensten, sms-diensten en de webshop. En hier gaan we Cloud Services aan toevoegen. Denk aan services op het vlak van 5G, cyber security, data science en digitali-

sering. Dit gaan we toepassen in de zorg, bij de overheid, in de retail en industrie. De contacten zijn al gelegd. We gaan vanuit een ecosysteem met onze solution partners in pilots werken.”

Smart Pole Eco System

Ook zet BTG Services in op de ontwikkeling van een zogenaamde City HUB, zie ook eerder in dit artikel. Petra: “Met een aantal solution partners zetten we proefopstellingen op in steden. Denk bijvoorbeeld aan de opzet van een Smart Pole Eco System. Steden kijken steeds vaker naar nieuwe modellen in de digitale transitie die smart en sustainable zijn. Met onderwerpen als efficiency, durability, mobility, safety, economic growth en city reptation. Voorbeelden van applicaties waar steden samen met onze solution partners aan denken zijn: light, e-charging, CCTV, telecom/MNO. digital connection 5G/ wifi6, sensors, last mile wireless connectivity en drone nest. Aan BTG Services de vraag om mee te denken in een City HUB-concept. Dat doen we samen met onze solution partners. Zonder hen kan BTG Services niet aan de slag.”

Stapsgewijs

Al deze innovaties worden stapsgewijs opgepakt. Petra: “BTG Services wordt in 2023 een soort marktplaats voor digitale transformatie & connectiviteit. Dat doen we met ons team, dat versterkt wordt op commercieel vlak (managementrol) én met onze solution partners. In 2023 blijven we ons daarnaast inzetten op diensten Consultancy en Second Opinion. Dat alles sluit perfect aan bij het nieuwe thema voor volgende jaar: BTG & BTG Services 2023 building bridges in a digital society.”

Kijk voor informatiemeer op www.btgservices.nl
IN BUSINESS 15 over BTG Services

Marcel Levi, spreker op het BTG Business Event:

‘Wetenschap hoort middenin de maatschappij’

Op 7 december staat hij op het podium van ons BTG Business Event in Grand Hotel Huis ter Duin: Marcel Levi. Marcel is internist en hoogleraar geneeskunde. In 2021 maakte hij de overstap naar de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). De NWO is één van de belangrijkste wetenschapsfinanciers in Nederland. Petra Claessen CEO van BTG, gaat in gesprek met Marcel over zijn keuze, zijn nieuwe rol en het belang van de samenwerking tussen het bedrijfsleven en de wetenschap.

16 IN BUSINESS coverstory

Hoe was de overstap van de ziekenhuiswereld naar de NWO?

“Nou, ik heb altijd wetenschappelijk onderzoek gedaan en ik heb me ook altijd beziggehouden met het management van wetenschappelijk onderzoek. Dus die overstap was voor mijn gevoel niet heel groot.”

Bij de NWO gaat het over álle soorten wetenschap, van natuurkunde tot sociale wetenschappen. Zou je iets kunnen vertellen over jullie nieuwe strategie?

“We zijn erg ambitieus. We hebben onszelf een enorm aantal opdrachten gegeven. Daarnaast vinden we het het beleid van de nieuwe minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Robbert Dijkgraaf erg belangrijk. We willen ervoor zorgen dat onderzoek impact heeft. Onderzoek is eigenlijk het verschuiven van de grens tussen wat we wél weten en wat niet. En wij willen nog een stapje verdergaan en antwoord op de vraag geven: waar dient dat dan voor?”

Bij BTG hebben we aandacht voor trends als AI, blockchain en robotisering. Hoe kijkt de NWO naar dit soort ontwikkelingen?

“Kijk, we hebben een budget van, als je alles meetelt, tegen de twee miljard euro per jaar. Een deel geven we uit aan onderzoeken die worden bedacht door onderzoekers, dat noemen we een open competitie. Dan gaat het over talent, om mensen verder te brengen in hun academische loopbaan. En we hebben twee heel grote programma’s, die zijn minder ‘open’ en meer top-down. Het kennis- en innovatie-convenant is er één van. Het andere grote programma is de Nationale Wetenschapsagenda. Wetenschappers, universiteiten, hogescholen en het bedrijfsleven bepalen samen met maatschappelijke organisaties de Nationale Wetenschapsagenda. Dat zijn thema’s waar de wetenschap zich de komende jaren op moet gaan richten. Nederlands onderzoek is heel relevant voor onze maatschappij.”

BTG haakt aan bij een aantal werkgroepen en stuurprogramma’s van Electronic Commerce Platform, waaronder ook aantal nationale programma’s.

“Dat klopt. Het kickprogramma wordt gefinancierd door het ministerie van Economische Zaken

en Klimaat. Onderwijs en economische zaken hebben altijd een beetje spanning onderling, maar dat is nu over. Ze werken heel goed samen.”

Wat kunnen de wetenschap en het bedrijfsleven beter doen?

“Het bedrijfsleven moet leren een beetje geduld te hebben met wetenschap. Met wetenschap geef je morgen géén antwoord op de vraag van vandaag. We zien daarnaast dat bedrijven meer belang hebben bij fundamenteel onderzoek. Aan de andere kant moeten de NWO en de wetenschap leren dat het allemaal niet zo lang hoeft te duren. En dan heb ik het vooral over procedures. Daarnaast denk ik dat de drempel voor het midden- en kleinbedrijf te hoog is om met ons samen te werken. Terwijl grote bedrijven als ASML en Philips de weg wel weten, maar prima uit de voeten zou kunnen met eigen research en investeerders.”

Dat zien wij ook. Als BTG slaan wij de brug tussen wetenschap en het bedrijfsleven.

“Dat is verstandig, want soms gaat het te langzaam of helemaal niet. Dan raakt iedereen gefrustreerd.”

Hoe zie jij jouw rol als voorzitter van de NWO?

“Ik vind het heel belangrijk dat we wetenschap middenin de maatschappij plaatsen. Onze rol is om vanuit de wetenschap de hand te reiken.

Daarnaast vind ik toepassingsonderzoek een belangrijke ontwikkeling. De volgende fase is het ene onderzoek koppelen aan het andere onderzoek. Dat is nu nog te vroeg, want ze zijn nog bezig met zichzelf te ontwikkelen. Maar in de toekomst moet het natuurlijk onderdeel worden van onze hele keten.

Welke rol speelt digitalisering in de waardeketen van zorg?

“Corona heeft ervoor gezorgd dat dingen waar we al jaren over praten van de ene op de andere dag plotseling wél kon. ICT heeft hier een glansrol in gespeeld. In bredere zin valt erop het gebied van ICT veel te doen. ICT-systemen communiceren in het algemeen ontzettend slecht met elkaar. Er

IN BUSINESS 17 coverstory
‘Onderzoek is eigenlijk het verschuiven van de grens tussen wat we wél weten en wat niet. En wij willen nog een stapje verdergaan’

bestaat discussie over de oorzaak daarvan. De één denkt dat het de techniek is en de ander de bedrijven zelf. En dan is er ook nog ingewikkelde privacywetgeving die daar tussendoor loopt. Als je die systemen met de kennis van nu opnieuw zou mogen inrichten, zou je het heel anders neerzetten.”

BTG tekende onlangs een convenant met zeventig partijen rondom digitalisering en duurzaamheid. Daar kunnen nog stappen in gemaakt worden.

“Dat staat ook bij ons op de agenda. We zitten nog in de bewustwordingsfase. Er is wel een enorme drive vanuit de zorg zelf, vooral vanuit de medewerkers, om daar iets aan te doen. Medewerkers komen zelf met plannen en acties. Dat is geweldig.”

Is dat op dit moment dan wel een thema binnen de NWO?

“Als je een call for proposals doet voor projecten op dit gebied, word je 10 keer overtekend. Dat geeft natuurlijk niet en is alleen maar leuk. Waar we mee worstelen is dat mensen een projecten doen wat vaak heel erg succesvol is, maar de implementatie is altijd een gevecht.”

Is er iets niet ter tafel gekomen wat je wél graag zou willen bespreken?

“In de wetenschap gaat het eigenlijk op alle gebieden goed. En écht goed gaat het als twee wetenschapsgebieden elkaar raken. Als bijvoorbeeld de wereld van techniek en ICT gaat samenwerken met de medische wereld. Die samenwerking opzoeken werkt enorm versnellend, dat is mooi om te zien.”

Over de Nederlandse Organisatie van Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) De NWO zorgt voor kwaliteit en vernieuwing in de wetenschap. Op basis van adviezen van deskundige wetenschappers en experts uit binnen- en buitenland selecteert en financiert de NWO onderzoeksvoorstellen. Daarnaast kent de NWO negen eigen onderzoeksinstituten waar internationaal toonaangevend onderzoek wordt verricht. De NWO stimuleert nationale en internationale samenwerking, investeert in grote onderzoeksfaciliteiten en bevordert kennisbenutting. De NWO financiert iets meer dan zevenduizend onderzoeksprojecten aan universiteiten en andere kennisinstellingen.

De NWO is een zelfstandig bestuursorgaan onder auspiciën van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Marcel Levi werd bekend als internist en hoogleraar geneeskunde. Na zijn middelbare school ging hij begin jaren tachtig geneeskunde studeren aan de Universiteit van Amsterdam, waar hij in 1991 promoveerde. In 1997 werd hij internist in het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam. In 1998-1999 was hij postdoc aan het Center for Transgene Technology and Gene Therapy van de Katholieke Universiteit Leuven. Enkele jaren later werd Marcel hoogleraar in Amsterdam, en in 2010 werd hij decaan van de geneeskunde-faculteit van de Universiteit van Amsterdam, en leidde hij het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam. In 2016 werd Marcel door Elsevier Weekblad uitgeroepen tot Nederlander van het Jaar, vanwege de manier waarop hij het AMC bestuurd had. In 2017 vertrok Marcel naar Londen, waar hij Chief Executive van de University College London Hospitals werd. Hij is sinds 1 april 2021 voorzitter van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Daarnaast schrijft hij sinds enkele jaren columns voor Het Parool en HP/De Tijd en daarvoor ook al voor Medisch Contact.

‘We zien dat bedrijven meer belang hebben bij fundamenteel onderzoek’
IN BUSINESS 19 coverstory

FruitPunch AI maakt wereldwijd positieve impact

Ruim 1500-AI engineers over de hele wereld houden zich bezig met het oplossen van duurzame en ethische kwesties. Zoals het redden van het koraalrif, het tijdig detecteren van bosbranden of het opsporen van stropers. Maak kennis met FruitPunch. Deze AI community is het initiatief van de oer-Hollandse Buster Franken.

Buster volgde een opleiding in data science en AI. Buster: ”Maar tijdens mijn masteropleiding ontdekte ik dat het allemaal enorm theoretisch bleef en dat de impact die ik wilde gaan maken, eigenlijk helemaal niet kón maken.” Dat was voor hem de motivatie om FruitPunch te starten. Buster: “Ik wilde echte wereldprojecten oppakken. We zijn teams van AI-engineers gaan vormen, die de data van non-profits en impact start-ups gebruiken om hun problemen op te lossen. Dat noemen we challenges.”

Wereldwijde community

De eerste challenge die FruitPunch AI aanging was AI for wildlife challenge. Buster hierover: “We zijn gaan samenwerken met rangers in Zuid-Afrika om een autonome drone met thermische camera’s te ontwikkelen. De drone spoort stropers op en geeft de GPS-locaties door aan de rangers, zodat zij de stropers kunnen oppakken. We hadden hiervoor een team van vijftig mensen bij elkaar gebracht. De challenge ging erg goed en ook voor de engineers was het enorm waardevol om in de echte wereld ervaring op te doen. Nu hebben we een wereldwijde community en doen we challenges in meer dan tachtig verschillende landen en hebben we negentien uitdagingen aangepakt. De challenges gaan vooral over het beschermen van biodiversiteit, het tegengaan van klimaatverandering en de gezondheidszorg.”

Bruggen bouwen

De afgelopen twee jaar is Buster op zoek gegaan naar de beste manier om de challenges op te schalen. Buster: “We werken nu samen met universiteiten om beter en meer uitdaging gestuurd onderwijs te faciliteren. We werken steeds vaker met bedrijven samen, omdat zij op zoek zijn naar AI-talent dat daadwerkelijk toegepaste skills heeft. De mensen in onze community hebben na deelname aan een challenge bewezen toegepaste skills en kunnen deze inzetten in het bedrijfsleven. We focussen ons nu op het creëren van deze matches en bouwen bruggen tussen universiteiten, AI-talent en bedrijven die op zoek zijn naar deze profielen.”

Bootcamps

FruitPunch draait momenteel voor vijftig procent op educatiedeals en bedrijven die betalen voor AI-talent. Buster: “We organiseren bijvoorbeeld bootcamps en challenges waar studenten aan kunnen deelnemen. We begeleiden universi-

20 IN BUSINESS Artificial Intelligence

teiten hierbij, zodat studenten ervaring opdoen die zij in de praktijk kunnen gebruiken. Universiteiten lopen hierin enorm achter en wij vullen dit gat op. Daarnaast werken we met bedrijven samen die weer op zoek zijn naar het talent dat wij op de universiteiten tegenkomen.”

de mogelijkheid bieden om een AI-engineer te worden. Persoonlijk ben ik daar het meeste trots op.”

Ethisch en duurzaam

“AI-engineers hebben een enorme invloed,” legt Buster uit. “Omdat zij skills hebben die niemand anders heeft. Bestaande AI-engineers de juiste kant op krijgen en laten focussen op een ethische en duurzame toepassing van producten of oplossingen, is heel moeilijk. Met FruitPunch AI hebben we de kans om bottom-up de nieuwe generatie AI-engineers deze mindset mee te geven en daarmee dus invloed te krijgen binnen alle bedrijven in de wereld waar onze engineers gaan werken. We willen hen meegeven dat we onze skills moeten gebruiken om problemen op te lossen die daadwerkelijk relevant zijn voor het leven op deze planeet.”

Positief verschil

grote community is het mogelijk voor een bedrijf om écht de juiste match te vinden. Uiteindelijk dromen we ervan om een eigen online uitdaging gestuurde universiteit te worden, waar mensen een volledig en gratis programma kunnen volgen op het allerhoogste niveau. Vervolgens biedt hen dit kansen bij de beste en tofste bedrijven in de wereld.”

Trots

Als we Buster vragen waar hij het meest trots op is, antwoordt hij: “Het eerste waar ik aan denk is de implementatie van de AI for wildlife-projecten. Daar was ik zelf het meest bij betrokken. Het was heel tof om hiervoor de hardware en software te ontwikkelen om die drones daar rond te laten vliegen. Ik ben er ook trots op dat we nu echt een product aan het neerzetten zijn waarbij we mensen niet direct laten betalen voor onderwijs, maar wel het beste niveau van onderwijs aan kunnen bieden. We kunnen zo de potentie die we zien, beschikbaar maken voor de wereld. Juist ook de potentie van mensen die geen toegang hebben tot educatie. We willen de meest briljante mensen, ongeacht hun achtergrond of inkomen,

Studenten hoeven niet te wachten tot ze afgestudeerd zijn om daadwerkelijk iets te kunnen veranderen in de wereld, meent Buster. “Met de toegepaste skills die ze hebben opgedaan kunnen ze gaan werken waar ze maar willen en écht een positief verschil maken in de wereld. Mijn visie: to make a community willing and able to solve humanity’s greatest challenges. De ‘willing’ is laten zien dat je impact kunt maken. En door te kiezen waar je wel of niet aan werkt heb je een bepaalde macht als engineer. ‘Able’ is dat wij de mensen die skills bijbrengen, zodat ze dat ook daadwerkelijk kunnen doen.”

FruitPunch University

Buster heeft nog meer plannen, vertelt hij: “Komend jaar werken we aan een talentontwikkelingsprogramma voor grote bedrijven. Als dit in Nederland goed loopt, willen we dit opschalen naar de rest van de wereld. In de toekomst willen we de community wereldwijd uitbreiden en bedrijven de mogelijkheid bieden hun vacatures te laten matchen met de community. Met een

De naam FruitPunch is ontstaan tijdens de finale van de Robocup in Toronto, Canada. De organisatie deelde tussen de wedstrijden fruitpunch uit en vertelde dat zij vooral eSport competities organiseerden. Dit leidde tot de eerste AI eSports competitie en Fruitpunch AI was geboren.

IN BUSINESS 21 Artificial Intelligence
‘We willen de meest briljante mensen, ongeacht hun achtergrond of inkomen, de mogelijkheid bieden om een AI-engineer te worden’

Agentschap Telecom start pilot met Dynamic Spectrum Management & Sharing

Spectrum is schaars. Daarom onderzoekt Agentschap Telecom in een pilot, waar ook BTG bij is betrokken, om meerdere gebruikers het spectrum te laten delen. Ook wel bekend als Dynamic Spectrum Management & Sharing (DSMS). Dit onderzoek richt zich specifiek op private netwerken en satellietgrondstations. We spreken hierover met Frank Bodewes, specialist innovatie bij Agentschap Telecom.

De reikwijdte van radiosignalen is afhankelijk van tal van factoren. De frequentie van het signaal, het zendvermogen, de interferentie, de objecten in de weg en de uitrichting van de antenne. In de pilot DSMS wordt onderzocht in hoeverre het dynamische element van DSMS kan bijdragen aan optimaal co-gebruik van het spectrum. Als dit een succes is, worden de resultaten van dit onderzoek mogelijk gebruikt voor spectrumregelgeving.

Brede samenwerking

Agentschap Telecom, BTG, luchthaven Schiphol en de satellietcommunicatie operator Speedcast zijn betrokken bij deze pilot. Zij onderzoeken of door dynamisch power control een betrouwbare co-existentie tussen huidige satellietgrondsta-

22 IN BUSINESS spectrumsharing

tions en lokale private netwerken in de frequentieband 3,8 - 4,2 GHz kan plaatsvinden (in de S-band het downlinkkanaal voor satellieten en de N77-band in 5G TDD-spectrum). Hierbij moet de bescherming van het satellietgrondstation worden gewaarborgd. De scope beperkt zich uitdrukkelijk tussen de samenwerking van één lokaal privaat 5G SA-netwerk en één satellietgrondstation, de primaire gebruiker van het spectrum die beschermd moet worden. In de toekomst zou de technologie breder ingezet kunnen worden en andere combinaties (ook tussen meerdere netwerken) mogelijk kunnen maken. Het is dan de bedoeling dat, na het opleveren van het DSMS-systeem, wordt onderzocht of het opgeleverde systeem kan worden toegepast op meerdere naburige lokale netwerken die spectrum delen. Bij eerdere studies is samenwerking gezocht met het Finse VTT. Nokia heeft aangeboden de netwerkapparatuur voor de pilot te leveren.

Wat wordt getest?

De pilot wordt uitgevoerd bij een praktijktoepassing op de luchthaven in Haarlemmermeer. Het plan omvat de uitrol van een privaat lokaal 5G SA-netwerk op het luchthaventerrein. Hierbij gaat men het spectrum voor 5G-communicatie gebruiken dat primair is toegewezen aan

satellietgebruik door het satellietgrondstation in Biddinghuizen. Dit primaire gebruik mag onder geen beding operationele hinder gaan ondervinden door co-channel interferenties en andere verstoringen, als gevolg van het naburige hergebruik. Op het luchthaventerrein wil men het 5G-netwerk voor twee specifiek benoemde usecases gebruiken. Het gaat om draadloos toegangsbeheer met camerabewaking en bediening. En om de draadloze distributie van videobeelden vanaf brandweervoertuigen tijdens een uitruk. Frank: “Het probleem met het gebruikte spectrum is dat er vooral ’s avonds en ’s ochtends, zogenaamde atmosferische ducting gaat optreden. Hierbij ontstaan er spontaan, onder invloed van wisselende atmosferische condities, transmissiekanalen met een veel betere propagatie (tot in sommige gevallen 80 dB) waardoor de signalen veel verder reiken dan verwacht. Wanneer dit gebeurt, is (nog niet) goed voorspelbaar, want de juiste modellen ontbreken nog. Wat we wel weten is dat dit slechts een heel beperkt deel van de tijd speelt (tienden van procenten), dus het grootste gedeelte van de tijd hebben we geen problemen. Je zou kunnen zeggen dat we nu aan overbescherming doen. Met DSMS pakken we de kans om daar efficienter mee om te gaan.”

De op te leveren kennis

De pilot moet kennis opleveren voor de optimalisatie van de infrastructuur. Daartoe wordt door Nokia een 5G-radionetwerk met netwerkcomponenten, zoals een basisstation, geïnstalleerd.

In Biddinghuizen komt een speciaal ontworpen installatie van Agentschap Telecom voor de meting van signaalniveaus in relatie tot het stoorpotentieel. Frank: “Cruciaal is dat op basis van de gemeten stoorniveaus bij het satellietstation, ingegrepen wordt in het 5G-netwerk door zendniveaus te verlagen of het netwerk helemaal uit te zetten. Als het netwerk wordt uitgezet, is dus een terugval naar een andere technologie, bijvoorbeeld 4G, nodig. Alleen als deze aanpak goed werkt kunnen we bij de primaire gebruiker het vertrouwen winnen dat dit een werkbare configuratie is.” Er is veel IT nodig in de infrastructuur die verantwoordelijk is voor de dynamisch power controle (regelbaar zendvermogen). Hieronder

vallen ook de interface tussen het radionetwerk en de computersystemen, interfaces naar gebruikers en informatiebronnen, algoritmes voor besluitvorming en tenslotte de systemen en routines om de propagatie en interferentie te berekenen.

Waar komt de opdracht vandaan?

De RSPG (Radio Spectrum Policy Group) van de Europese Commissie heeft de CEPT (Conférence Européenne des administrations des Postes et Télécommunications) gevraagd te kijken naar efficiënter gebruik van het 3,8 - 4,2 GHz-spectrum. De resultaten van dit onderzoek worden ingebracht bij relevante werkgroepen, zodat de uiteindelijke resultaten van de pilot kunnen doorwerken in het eindrapport.

Agentschap Telecom (AT) wordt RDI

Agentschap Telecom gaat vanaf 1 januari 2023 verder onder de naam Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI). De digitale infrastructuur is meer dan ooit voorwaardelijk voor ons dagelijks functioneren, voor innovatie en economische groei. Zo richt de RDI zich op de veiligheid van slimme apparaten, ontwikkeling van toezicht op algoritmes en houdt de RDI toezicht op de cyberweerbaarheid van apparatuur en (vitale) diensten. De nieuwe Rijksinspectie Digitale Infrastructuur behoudt ook de huidige taken van het agentschap. De toezichtstaken zijn de afgelopen jaren al sterk toegenomen. De verwachting is dat die groei zich de komende jaren voort zal zetten. De naam ‘Rijksinspectie’ sluit goed aan bij die ontwikkeling. In verband met de verbreding van het werkveld dekt de benaming ‘Telecom’ de lading niet meer. ‘Digitale infrastructuur’ doet dat wel.

‘Je zou kunnen zeggen dat we nu aan overbescherming doen.
IN BUSINESS 23 spectrumsharing
Met DSMS pakken we de kans om daar efficiënter mee om te gaan’

Building bridges in a digital society

BTG verbindt organisaties in hun gezamenlijke belangen op het gebied van IT en Communicatietechnologie.

BTG bundelt wensen, kennis en expertise van overheids-organisaties, (commerciële) bedrijven, kennis-organisaties, leveranciers van ICT diensten en providers. BTG-leden lossen gezamenlijk marktimperfecties op.

BTG bouwt bruggen in het digitale domein. Hiervoor organiseren we een structurele lobby tussen overheid, leveranciers en leden. Ook bieden we onze leden een netwerk voor ontmoeting en kennisdeling.

BTG signaleert trends en vertaalt deze in strategie, duidingen activiteiten.

BTG: Branchevereniging BTG, Branchevereniging voor IT en Communicatietechnologie.

BTG telt circa 180 leden uit de grootzakelijke markt. Dit zijn overheidsorganisaties, (commerciële) bedrijven, kennisorganisaties, leveranciers van ICT diensten en providers.

www.btg.org

Paul Wijngaard

is partnership manager communication network infrastructure bij TNO. In deze functie is hij verantwoordelijk voor het orkestreren van innovaties in publiek-private samenwerkingen. Hiervoor werkte hij onder meer bij Nokia/AlcatelLucent, Reggefiber, UPC en KPN.

6G in stroomversnelling

Digitale communicatienetwerken zijn van essentieel belang voor Nederland. Innovatie, economische groei en de mate waarin wij in staat zijn grote maatschappelijke uitdagingen het hoofd te bieden staat of valt bij een robuuste en kwalitatief hoogwaardige digitale infrastructuur. Het is daarom belangrijk om te blijven investeren in snelle, betrouwbare, beschikbare en veilige digitale infrastructuur. Intensieve samenwerking tussen publieke en private partijen, gericht op onderzoek en ontwikkeling van de volgende generatie communicatienetwerken is nodig om als Nederland de kansen voor de totstandkoming en benutting van 6G te verzilveren.

Hoewel de uitrol van 5G in Nederland nog volop gaande is, zijn de ontwikkelingen op het gebied van 6G inmiddels in volle gang. De grote maatschappelijke afhankelijkheid van netwerken, de rol van digitalisering in de transitie-opgaven en de impact van geopolitieke verschuivingen op digitale soevereiniteit, stellen nieuwe eisen aan digitale infrastructuur. De ontwikkeling van 6G-netwerken kent dan ook geheel nieuwe uitdagingen.

6G gaat een aantal nieuwe mogelijkheden bieden ten opzichte van 5G. De potentie van 6G kan alleen tot wasdom komen door innovatieve netwerktechnologie en ‘slimme’ semiconductors (halfgeleiders) in combinatie met fotonica (data-uitwisseling via optische signalen). Deze innovaties, nodig voor betere netwerkprestaties, spelen een belangrijke rol in het realiseren van digitale soevereiniteit. De aanwezige kennis en industriële ervaring op het gebied van netwerkinnovatie, semiconductors en mobiele toepassingen, maken Nederland tot een vruchtbare bodem voor het tot wasdom brengen van deze nieuwe technologie.

Onder de noemer Future Network Services hebben inmiddels tientallen telecombedrijven, technische universiteiten en kennisinstellingen de handen ineengeslagen om de ontwikkeling van 6G in een stroomversnelling te brengen. Het programmavoorstel voor een FNS consortium wordt in februari 2023 ingediend bij het Nationaal Groeifonds om de beoogde PPS te financieren. Het voorstel kan rekenen op support van het ministerie van Economische zaken en Klimaat en de Topsector ICT.

Met het programma wordt een internationale toppositie voor Nederland nagestreefd op het gebied van:

• Ontwikkeling, intellectueel eigendom en productie van intelligente 6G-antennetechnologie en optische componenten.

• Algoritmen, methodieken en softwaremodules waarmee intelligente 6G-netwerken worden georkestreerd.

• Standaardisatie en optimalisatie op het gebied van betrouwbaarheid, digitale soevereiniteit en duurzaamheid.

Bovengenoemde technologische ontwikkelingen zorgen ervoor dat Nederlandse bedrijven met voorsprong kunnen profiteren van de nieuwe mogelijkheden van 6G-netwerken, wat bijdraagt aan nieuwe economische activiteit.

Future Network Services is nog steeds op zoek naar partijen en kennisinstellingen die zich aan willen sluiten bij deze krachtenbundeling. Neem daarvoor contact op met: Paul.Wijngaard@tno.nl

IN BUSINESS 25 column

BTG Partner Axians

Duurzame samenwerking in een snel veranderende telecomwereld

BTG en Axians gaan samen al heel lang terug. Onder de oude naam Koning & Hartman werden in het verleden met BTG regelmatig bijeenkomsten georganiseerd en op allerlei andere manieren samengewerkt. Zo was Axians intensief betrokken bij de door BTG geïnitieerde Standaard voor multi-operator Indoordekking. We spreken twee oudgedienden in de telecom bij Axians, Sebnem Unal en John Kroon, die BTG al heel lang kennen. Tijd voor een hernieuwde kennismaking.

26 IN BUSINESS samenwerking

John is sinds een jaar aan boord bij Axians om de business unit Telecom Public aan te sturen. Hij werkte in de jaren negentig al eerder voor Koning & Hartman. Na omzwervingen in de energie- en telecomsector, nationaal en internationaal, keerde hij er eind vorig jaar weer terug. “Het voelde als een warm bad, zowel qua mensen als organisatie. En BTG kwam zowel in Sebnem’s als mijn carrière telkens in beeld.” Bij Sebnem gaat dat nog terug naar haar Siemens tijd.

Onder de vlag van Axians

De meeste mensen binnen BTG kennen Axians vooral onder de naam Koning & Hartman. Maar in 2019 werd de telecommunicatiespecialist overgenomen door VINCI Energies de Franse moedermaatschappij van Axians. Sinds

januari 2022 voert Koning & Hartman dan ook de naam Axians, de ICT-tak van het wereldwijd actieve VINCI Energies. Axians omschrijft zichzelf als ‘de meest veelzijdige specialist in digitale transformatie’. Sebnem: “De kracht zit hem in de jarenlange ervaring en kennis in missie kritische communicatie van Koning & Hartman, gekoppeld aan the best of ICT with a human touch van Axians, een sterk merk in de IT. In de basis zijn we een system-integrator, onderdeel van een veel groter geheel dat zich beweegt in een aantal marktsegmenten en allerlei technologie expertisegebieden.”

Energietransitie en digitale transformatie

VINCI Energies gaat in Nederland met verschillende merken naar de markt. Op basis van twee hoofdzaken: energietransitie en digitale transformatie. De merken in Nederland zijn met name Omexom (energietransitie), Actemium (industriële automatisering) en Axians, het merk voor ICT-oplossingen en diensten. Sebnem: “VINCI-bedrijven onderscheiden zich doordat ze werken in marktgerichte, kleinschalige business units, die hierdoor dicht op de markt zitten en snel en flexibel kunnen opereren. Bijzonder is dat Axians buiten Nederland al veel telecomexpertise had, maar in Nederland nog niet. Vandaar de overname van Koning & Hartman in 2019.”

Missie- en business-kritische connectiviteit

Binnen Axians zijn twee business units vanuit Koning & Hartman vorig jaar opgesplitst naar drie: Telecom Enterprise, Telecom Public en Telecom Operators. Voor de Telecom Public unit is John verantwoordelijk: “We sluiten aan bij de transitie van de technologie push, we begrijpen de business-processen van de klant en bieden daarvoor de juiste oplossingen.” Sebnem vult aan: “Vanuit die klantgerichte expertisegebieden koppelen we onze specialismen, zoals private

mobile networks/radio, 5G, voice recording en compliance en unified communications. Dat wordt ondersteund vanuit het field serviceteam van 120 mensen in het veld en het remote service center, waarmee we 24/7 aan de klant verbonden zijn. We kunnen ook specialismen inbrengen uit andere geledingen van Axians, zoals networking of security. Ik sprak onlangs een klant die zei dat hem opviel dat er van ons altijd de juiste mensen bij hem aan tafel zaten. Daardoor kunnen we altijd snel schakelen op de probleemstelling.”

Expertise cruciaal

Het hebben van de juiste expertise wordt voor het optimaal realiseren van projecten steeds belangrijker. Sebnem: “Voor een specialist als Axians is het al lastig om de juiste kennis in huis te halen en te houden. De ICT-behoefte van de klant wordt steeds complexer en geavanceerder. Dat is voor een klant intern meestal niet te organiseren, zeker door de krapte op de arbeidsmarkt. Bedrijven kunnen dat aan ons uitbesteden met een connectiviteitsabonnement, met een single point of contact binnen Axians. Zo nemen we de zorgen bij de klant weg. Samen met de netwerkspecialisten van IT leggen we een snelweg aan voor de infrastructuur van onze klanten. We zijn op veel plaatsen actief waar je ons niet kunt zien. Bijvoorbeeld als een private netwerk of indoordekking vereist is, waardoor UC als applicatie daar ingezet kan worden.” John: “Men noemt ons ook wel eens de loodgieters van het internet. Onzichtbaar zorgen we ervoor dat het altijd werkt. Of het nu gaat om patiëntendata, alarmering, IoT of UC. Voor klanten gaat het om optimale bereikbaarheid.”

Steeds meer om data

In de toekomst zal er een verschuiving plaatsvinden, ziet John. “Nu gaat het nog veelal om UC en optimale telefonische bereikbaarheid. Maar als je dieper kijkt, gaat het straks meer om het

IN BUSINESS 27 samenwerking
John: ‘BTG heeft een unieke positie als schakel tussen bedrijfsleven en overheid’

CREATE CONTACT MAGIC

www.enreach.nl

goed afleveren van data, waaronder spraak. Eén keer een alarm dat niet doorkomt, kan het verschil maken tussen leven en dood. We zetten in op een infrastructuur waarop de klant kan vertrouwen.” Waarbij redundantie steeds belangrijker wordt, stelt Sebnem: “De vaste telefoon verdwijnt op steeds meer plaatsen, ook in het ziekenhuis en bij de politie. En als we naar 5G gaan, zal het nog drukker worden, met meer frequenties, meer antennepunten. Daarbij zijn we niet meer bereid om in een gebouw even naar het raam te lopen voor optimaal bereik. Wat wij bieden, is dan ook een abonnement op connectiviteit.”

Samenwerking BTG

Axians en BTG trekken dus al heel lang samen op, hoe zit dat precies? John: “Ik was in 1996 al betrokken bij BTG. En nu ook weer als gesprekspartner vanuit Axians, samen met Sebnem. Dat voelt als thuiskomen. Sebnem: “Koning & Hartman is altijd een belangrijke partner van BTG geweest.” John: “Toen ik vorig jaar bij Axians kwam, heb ik meteen een afspraak gemaakt met Petra en Arianne van de BTG. Om te kijken hoe we de samenwerking weer vorm kunnen geven en de inspiratierol weer op ons kunnen nemen. Inmiddels zijn we een jaar verder en is de samenwerking verder gegroeid.” Eén van de activiteiten die op de planning staat, zijn inspiratiesessies voor CIO’s, met bijvoorbeeld een hoogleraar of een expert op het gebied van neuromarketing.

Unieke positie

John: “BTG heeft een unieke positie als schakel tussen bedrijfsleven en overheid. Daarin behartigt het de belangen van de leden, het kan de link leggen tussen wat de aanbieders kunnen leveren en binnen welk politiek kader dat kan. Je hebt een sterke partij nodig om voor de leden én voor de sector de beste voorwaarden te realiseren. En jazeker, ook het netwerken is belangrijk. De bijeenkomsten van BTG zijn altijd goed georganiseerd. Je bent daar in goed gezelschap met gelijkgestemden.” John ziet de laatste tijd de aandacht voor private LTE sterk toenemen. “We staan aan de vooravond van een enorme ‘boom’ dankzij 5G. Het is zaak om, samen met BTG, de politiek aan te spreken om tempo te maken.”

IN BUSINESS 29 samenwerking
Sebnem: ‘We zijn op veel plaatsen actief waar je ons niet kunt zien’

Van modeontwerper tot weldoener

Een ingrijpende gebeurtenis met veel impact kan soms leiden tot een andere kijk op de wereld. Een kijk waaruit een roeping ontstaat om iets te doen voor mensen die onder de moeilijkste omstandigheden de dag door moeten komen. Zoals het wereldwijd groeiende legioen aan daklozen en daardoor noodgedwongen buiten slapen. Dit is het verhaal van Bas Timmer. Na een heftige gebeurtenis zorgt hij nu wereldwijd voor producten waarmee het leven van daklozen iets dragelijker wordt.

Van huis uit is Bas Timmer (32) modeontwerper. Maar toen acht jaar geleden de vader van twee van zijn vrienden dakloos werd en overleed aan onderkoeling, begon hij na te denken over het lot van daklozen die soms voor dagen, weken, maanden jaren noodgedwongen op straat leven. Bas: “Ik dacht, ik kan wel mooie dingen ontwerpen, maar misschien is het goed om mijn creativiteit om te zetten in iets anders. Door iets te ontwerpen om mensen die op straat leven te kunnen beschermen. Ik ging in gesprek met verschillende daklozen om te kijken wat hun behoeften waren en heb op grond daarvan een eerste sample gemaakt. Daarmee ben ik naar

de daklozenopvang gegaan. Ik kreeg goede reacties en wat opmerkingen over het design. Zo waren er wat noodzakelijke aanpassingen. De onderkant moest bijvoorbeeld niet helemaal dicht zijn, zodat een dakloze de slaapzak snel kan openschoppen wanneer hij moet vluchten. Daar heb ik het ontwerp op aangepast. Daarna startte de productie en dat liep al snel op naar duizenden jassen.” Hiermee was de Sheltersuit, een aanritsbare slaapzak een feit. Daarna volgde de Shelterbag.

Sheltersuit en Shelterbag

Sheltersuit is een goede warme waterdichte

winterjas, gemaakt van restmateriaal. Er zit een rits aan de binnenkant waar je een waterdichte slaapzak aan vast kunt ritsen. Bas: “Hierdoor is het een full bodysuit waarmee je op straat wat warmer de nacht kunt doorbrengen.” In Nederland, maar ook elders in de wereld, is deze slaapzak af te halen bij afhaalpunten van zorginstellingen. Ze worden geproduceerd in een fabriek in Enschede. De Shelterbag is een soort matrasje. Met daaraan een grote capuchon waardoor het veel weg heeft van eenpersoonstentje. De Shelterbag is gemakkelijk op te rollen en als een handzaam tasje mee te nemen. De Shelterbag wordt in Zuid-Afrika geproduceerd.

30 IN BUSINESS interview

Wereldwijd

Wat acht jaar geleden in Nederland klein begon, is inmiddels een enorm succes. Beide producten zijn wereldwijd verkrijgbaar. Sowieso in alle steden in Nederland en ook in veel Duitse steden. Daarnaast in Frankrijk en verder gelegen oorden zoals Bogota, Argentinië, Ecuador, de Amerikaanse westkust, New York, Florida, Australië en Zuid-Afrika. Als van groot belang ervaart hij de steun van het Deense bedrijf Maersk. Zij helpen met de distributie van de producten. Bas: “Naast de fabrieken die we in Nederland en Zuid-Afrika hebben, is het de bedoeling dat er ook lokale

fabrieken opgezet worden. We willen in iedere stad een kleine productiecapaciteit hebben. Op die plaatsen kunnen we ervoor zorgen dat men lokaal afvalmateriaal inzamelt om dat vervolgens lokaal te recyclen en er nieuwe producten van te maken.”

Partnerships

BTG draagt Bas een warm hart toe. Bas: “Ik zou er zeer mee geholpen zijn als BTG me helpt bij het binnenhalen van nog meer partnerships, zoals ik die nu heb met Maersk en een Parijs modehuis. We hebben vooral bedrijven nodig die voor lokale impact willen zorgen en met ons willen samenwerken.” Bas wil de lezer meegeven dat bedrijven er niet meer omheen kunnen om iets te doen om de wereld te verbeteren. Zowel sociaal als voor het klimaat. Bas: “Laten we de wereld een beetje schoner maken en helpen om het groeiende legioen van daklozen te beschermen en een menswaardiger bestaan te geven. Of nog beter, te helpen voorkomen dat mensen dakloos worden. Want zelfs onder degenen die gewoon hard voor hun bestaan werken is er veel armoede. Werk met ons samen en ervaar hoe leuk het is en hoeveel voldoening het geeft wanneer je iets positiefs kunt bijdragen aan de maatschappij. Dat is bovendien voor bedrijven ook een gelegenheid om daarmee iets van je maatschappelijke betrokkenheid te laten zien.” De komende jaren wil Bas de productie flink opschalen zodat hij nog meer daklozen kan helpen.

Next Generation Leader –uitgeroepen door Time

Bas kreeg in 2020 van het Amerikaanse tijdschrift Time de titel Next Generation Leader. Hierdoor gingen er deuren voor hem open in Amerika, waar hij ontwerper Gabriela Hearst ontmoette. Precies op het goede moment. Kort daarvoor werd zij creatief directeur van Chloé. Ze vroeg hem of hij voor Chloé een rugzak kon ontwikkelen. Een mooie erkenning voor Bas en dat niet alleen, vertelt Bas: “Voor elke rugzak die Chloé verkocht kon ik twee Sheltersuits produceren.”

IN BUSINESS 31 interview

HET COMMUNICATIE BUREAU MET DE AANDACHT DIE JE VERDIENT

Je kent je markt, je doelgroep en je weet wat je wil bereiken. Het ontbreekt je aan tijd en expertise om de communicatie met de markt goed in te vullen. Magenta Communicatie is dé specialist als het gaat om vorm, inhoud en rendement van jouw content.

www.magentacommunicatie.nl Magenta Communicatie
Content creatie Social media marketing Content distributie Online marketing Branding storytelling Lead generation Offline marketing

Maak positieve impact met je bedrijf

Barcelona, de stad waar ik onlangs was voor het Smart City World Congress, is de tweede thuisstad van Johan Cruijff, topvoetballer en visionair, die met simpele wijsheden talent wist te leiden om als team samen te spelen en de wedstrijd te winnen. Een visie waarin hij zag hoe je mensen in hun kracht zet, en hun talent weet te bundelen om het verschil te maken.

Johan heeft zijn visie samengebracht in veertien eenvoudige regels die voor iedereen afzonderlijk werken, maar vooral voor het team: Teamspeler: samen kun je meer, Verantwoordelijkheid: wees zuinig op wat je krijgt en mag gebruiken, Respect: voor elkaar, Integratie (nu inclusiviteit): betrek ook anderen, Initiatief: durf te vernieuwen, Coachen: help de ander, Persoonlijkheid: wees jezelf, Sociaal betrokken: in sport, maar ook in het dagelijkse leven, Techniek: de basis, Tactiek: weet wat je doet, Ontwikkeling: van lichaam en geest, Leren: elke dag weer iets, Samenspelen: wezenlijk onderdeel van het spel, Creativiteit: mooiste van het spel spelen.

Deze veertien regels zijn óók heel goed toe te passen op bedrijven, groot en klein. Een bedrijf is als een voetbalteam dat in competitie speelt met andere bedrijven. Het bedrijf als team dat met elkaar in de wedstrijd zit en alle beschikbare talenten moet kunnen inzetten, techniek moet hebben, kennis moet ontwikkelen door te leren en strategie en tactiek heeft ontwikkeld om te winnen.

In deze tijd is de competitie voor bedrijven complex. We hebben te maken met enorme ecologische en sociale uitdagingen. Bedrijven moeten op de één of andere manier bijdragen aan de oplossingen om de maatschappij duurzamer en socialer te maken. Om met innovatie een groene en inclusieve samenleving mogelijk te maken. Samen als team met medewerkers en familie, met leveranciers en klanten, en ook met aandeelhouders en investeerders. Met als doel onze ecologische voetafdruk te reduceren (nul te maken) en tegelijkertijd welvaart mede mogelijk te maken voor iedereen. Met als noodzakelijke uitkomst een groene en sociale toekomst.

In Amsterdam, Johans eerste thuisstad, heeft de ArenA, gedreven door de urgentie van de uitdagingen en geïnspireerd door de veertien regels, een nieuwe ambitie voor zichzelf als bedrijf gesteld: in 2030 Netto Positief worden. Om deze grote ambitie waar te maken moeten we samenwerken als een team met stakeholders, talenten, start-ups, scale-ups, private en publieke organisaties. Zodat we duurzaam en bestendig meehelpen de wereld elke dag steeds weer een beetje groener en inclusiever te maken met innovatieve producten, diensten en innovaties.

IN BUSINESS 33 column
Henk van Raan is Chief Innovation Officer bij de Johan Cruijff ArenA

WE CONNECT PEOPLE

With more than 138,000 communication nodes through which mobile, TV and radio signals pass, critical communication networks and devices and applications for “smart cities” are connected which cover more than 250 million people in Europe, Cellnex is committed to the intelligent management of infrastructures, services and telecommunications networks.

People whose goal is to facilitate the connectivity of people wherever they are. At Cellnex we promote the connectivity of telecommunications.

www.cellnex.nl

Building bridges in a smart society special

IN BUSINESS 35

‘De zoektocht naar mensen met skills is onze grootste uitdaging’

Graeme Muller zagen we voor het laatst in 2019 tijden het BTG Business Event in Noordwijk. Maar wat is er tijdens en na Covid-19 in Nieuw-Zeeland gebeurd? En wat kunnen we leren van deze Nieuw-Zeelander, die met het IT-brancheplatform fors aan de weg timmert? Hierover spreekt Petra Claessen, CEO van BTG en BTG Services met Graeme Muller.

Er is in drie jaar veel veranderd. Kun je vertellen wat Nieuw-Zeeland en NZTech in die tijd hebben doorgemaakt?

“De hele wereld besefte zich hoe belangrijk digitale technologie is. Ook emissiereductie en klimaatverandering zijn nu drijvende krachten achter IT. Er is dus een enorme behoefte aan een digitale transformatie van bedrijven. Tijdens corona is er fors geïnvesteerd door de overheid. Daardoor groeiden de techbedrijven. Maar dat leidde tot een enorm tekort aan ervaren krachten, omdat de grenzen dicht waren en personeel alleen uit ons eigen land kon komen. Vanaf dat moment is er veel in gang gezet om lokale mensen de technologiesector binnen te halen. IT is op scholen nu bijvoorbeeld een verplicht vak, net als Engels en wiskunde. We bieden ook meer

stageplaatsen aan, zodat mensen al tijdens hun studie aan het werk kunnen.”

Het gebrek aan mensen met skills is dus de grootste uitdaging, maar wel het gevolg van een periode van enorme groei.

“Ja. We hebben nu slechts 4 procent werkeloosheid, maar nog steeds te weinig mensen - terwijl ze beter betaald krijgen dan dokters en chirurgen! Dat is best verrassend, maar ook iets dat wereldwijd speelt.”

Drie jaar geleden in Noordwijk sprak je over de vorming van een digital nation. Waar staan jullie nu?

“Er is veel vooruitgang geboekt. De afgelopen jaren heeft onze branche, samen met de

overheid, een industrie-transformatieprogramma ontwikkeld voor digitale technologie, met een technologieplan voor elke sector. De overheid en industrie werken nu samen om de vaardigheden te ontwikkelen en de grootste kansen aan te grijpen.”

Kun je een voorbeeld noemen?

“Het is duidelijk geworden dat in business-tobusiness software as a service onze grootste groei en de meest winst zit. Naast gameontwikkeling. Dus focussen we ons op het creëren van software en intellectueel eigendom dat we online kunnen verkopen. Zo probeert de NieuwZeelandse techsector te groeien, en kijken we welke vaardigheden en oplossingen bedrijven daartoe nodig hebben.”

36 IN BUSINESS Special Smart Society

Draagt de overheid ook een financieel steentje bij?

“Er is ontzettend veel gedaan aan de ontwikkeling van venture capital en fondsen voor de financiering en ontwikkeling van technologie. De overheid heeft 22 miljoen dollar in het industrie-transformatieprogramma gestoken. Daarnaast heeft de overheid een nationale digitale strategie ontwikkeld, die zich richt op het creëren van een digitale omgeving waarin inclusiviteit, vertrouwen en groei centraal staan. Zodat mensen zien wat hun digitale identiteit en rechten zijn, welke privacywetten er gelden, opdat men zich in die digitale omgeving veilig voelt. Daarnaast is er 44 miljoen dollar geïnvesteerd om kleine bedrijven te stimuleren digitale technologie te gebruiken.”

Dat is veel geld.

“Ja. Natuurlijk vinden wij dat de overheid er niet genoeg geld steekt in vergelijking met ons aandeel in de economie - er gaat meer naar landbouw - maar wij vergelijken ons vooral met Australië. Die doen sommige dingen beter dan wij. Zo hebben zij interessante belastingvoordelen om mensen te stimuleren, dat zouden wij ook graag willen.”

Waar liggen op het gebied van digitale transformatie de grootste kansen en uitdagingen?

“We verwachten dat de techsector blijft groeien, dus ook de behoefte aan techmensen. Wij willen juist die bevolkingsgroepen binnenhalen die minder bij de techsector betrokken zijn. De Maori’s bijvoorbeeld, vormen 15 procent van de bevolking, maar slechts 4 procent zit in de techsector. Maori’s hebben vaak ook minder goedbetaalde banen, want ze doen het werk dat hun ouders deden, of ze zijn rugbyspeler.

Als we hun aandeel naar 15 procent brengen, dan kunnen we tegen 2040 93.000 banen voor Maori’s scheppen. Daarmee kun je een hele gemeenschap naar een hogere levensstandaard tillen. En slechts 20 procent in onze sector is vrouw, terwijl ze 50 procent van de bevolking uitmaken: daar zien we grote kansen om mensen aan te moedigen in de technologie een carrière te volgen.”

Is duurzaamheid ook een uitdaging?

In Nieuw-Zeeland zijn sustainability, klimaatverandering en energiereductie belangrijke onderwerpen. Bij ons komen de belangrijkste emissies van koeien en de overheid denkt: een

landbouwprobleem moet door de landbouw worden opgelost. De grote mogelijkheden zitten juist in de inzet van technologie. Maar in het emissie-reductieplan wordt technologie niet eens genoemd!”

Zijn smart cities onderwerp van gesprek?

“Daar zit niet veel beweging in. Er was na een aardbeving de mogelijkheid om een smart city op te bouwen, maar mensen zagen het als kostenpost, niet als een voordeel. Soms wordt hier en daar wat technologie ingezet (parkeeroplossingen, sensoren op vuilnisbakken), maar niet strategisch. We willen eind volgend jaar een smart city-conferentie gaan organiseren, dus als jullie daar goed inzicht in hebben, dan zou ik daar graag met jullie eens induiken.”

Jullie Tech Week is een groot succes. Hoe verklaar je dat?

“We hebben een platform gecreëerd waar we overheden, bedrijven, scholen en universiteiten samenbrengen. Men dacht eerst zo’n Tech Week niet nodig te hebben: ze konden zelf wel lokale events opzetten. Maar daarvoor bleek het animo niet groot. Door mensen samen te brengen, zie je dat mensen die op rij-afstand van elkaar wonen dezelfde problemen hebben. Zo kun je gezamenlijke oplossingen bedenken. Je kunt ook betere sprekers binnenhalen. Onze strategische partners zijn partijen als Zoom en Facebook, enkele banken, overheden en universiteiten. Vanuit centrale fondsen voor nationale sponsoring kunnen wij via Tech Week gemeenten en bedrijven aanmoedigen om lokaal dingen te organiseren - en wij maken er via Tech Week een premium event van.”

IN BUSINESS 37 Special Smart Society
‘IT is op scholen nu een verplicht vak, net als Engels en wiskunde’

Learn more about Mosaic at www.commscope.com/ mosaic-antenna-platform/

Rewrite the rules of your next 5G deployment with Mosaic antenna platform

By integrating active and passive antennas the Mosaic platform o ers the best of both. Radio-agnostic, truly modular and upgradable to mMIMO, Mosaic antennas provide network operators with a complete, compact and highly customizable solution that powers faster, simpler, more economical 5G rollouts, and in the same footprint as current-generation 4G-only passive antennas

Hoeveel jaren doen jullie dit al?

“We begonnen hiermee in 2012, toen was het vooral nog ploeteren. Vanaf 2017 ging een overheidsorganisatie ons sponsoren, en vroegen we gemeenten om lokaal te investeren. Lokaal, want zij moeten hun eigen mensen sponsoren, niet ons! Wij hebben ons gericht op het thema en de marketing. Als je het alleen voor jezelf doet, dan doe ‘t maar zelf: wij zijn er om het voor iederéén te doen. Dat model bleek heel effectief.

Maar nu hebben we een bedrijf in de arm genomen om de organisatie op zich te nemen. Want je hebt er zo acht mensen voor nodig, die je na het event weer kwijt bent. Het bedrijf waar we mee samenwerken organiseert allerlei festivals, zij doen de uitvoering en hebben een incentive om het nog beter te maken. Zij organiseren Tech Week, wij halen de fondsen binnen - en dat doen we veel beter omdat we al dat andere werk niet meer hoeven te doen.”

Het is sindsdien dus enorm gegroeid. “Daar zijn dus ook wat jaren overheen gegaan. We zijn nu in staat zijn om jaarlijks zes conferenties en 120 leden-events te organiseren. Dat doen we samen met een tweede organisatiebureau, dat vijf mensen bij ons heeft gedetacheerd. Alleen voor Tech Week hebben we een andere partner omdat dat meer marketing -georiënteerd is en wij een platform bieden aan anderen. Zelf staan we dit jaar drie dagen op Tech Week met een Tech Expo, waar bedrijven kunnen laten zien waar ze niet nu, maar morgen aan werken. De eerste twee dagen zijn bedoeld voor bedrijven die wellicht die technologie nodig hebben, op de derde dag komen er busladingen vol met schoolkinderen langs.”

Wat is jullie drive om dit te organiseren?

“Technologie ontwikkelt zich snel en continu,

dat is belangrijk voor de hele economie. Mensen weten niet wat ze niet weten. Onze taak is bewustwording, het enthousiasmeren voor de mogelijkheden van digitale technologie. We besteden veel tijd aan marketing en communicatie, het schrijven van onderzoeksrapporten, events runnen, nieuwsbrieven uitsturen. Een uitdaging in Nieuw-Zeeland is hoe we 5G

kunnen versnellen. Die markt wordt nu beheerst door een paar grote bedrijven, wij kijken of er meer bedrijven kunnen instappen, zodat we het kunnen uitbreiden naar het platteland. We merken dat het belang van digitale technologie nog niet op het hoogste ministeriële niveau is doorgedrongen. Daar werken we aan. Wellicht moeten we een manifest uitwerken waarin bedrijven zich committeren aan een duurzame digitale toekomst. Net als Nederland dat heeft gedaan.”

Zien we je binnenkort bij één van de bijeenkomsten van BTG?

“Ik begrijp dat jullie van plan zijn om volgend jaar ook een soortgelijke Tech Week te organiseren. Dat lijkt me een prima moment!”

IN BUSINESS 39 Special Smart Society
‘We hebben nu 4 procent werkeloosheid, maar nog steeds te weinig mensen’

Aangenaam, nieuw BTG-lid stelt zich voor

Een ambitieus masterplan voor de digitalisering van de stad Breda

Dankzij informatietechnologie en IoT groeien de mogelijkheden om een stad efficiënter, sneller, veiliger en goedkoper te organiseren. Om tot een optimale smart city te komen werkt de gemeente Breda aan een masterplan voor de digitalisering van Breda, ook wel bekend als Bredata. We spreken hierover met programmamanager Judith van Brussel.

Vol enthousiasme werkt een team van vijf personen in Breda aan de uitvoering van het masterplan dat in 2020 is vastgesteld door de gemeenteraad. Judith: “Vier jaar geleden kreeg ik de opdracht om een masterplan digitalisering voor de stad Breda te maken. Er lag verder nog niks. Tegelijkertijd startte er een wethouder digitalisering. Samen zijn we op ontdekkings-

tocht gegaan om te bekijken wat de stad nodig heeft.” Naast de wethouder digitalisering is er ook een wethouder bedrijfsvoering die zich richt op de ICT- en data-kant van de gemeentelijke organisatie. Judith: “Tijdens de ontdekkingstocht zagen we de wereld veranderen. Bredata is een continu proces waarbij we met elkaar in gesprek blijven over hoe we menselijk digitaliseren. Bredata gaat met de tijd mee, op weg naar een nóg aantrekkelijker en veiliger Breda. Het is een adaptief programma dat we samen met onze partners in de stad uitvoeren. Het enthousiasmeert en waarschuwt waar nodig.”

Digitale detox

Breda heeft hiervoor de eigen identiteit goed onder het vergrootglas gelegd en de ambities gedefinieerd. Judith: “We willen niet digitaliseren om te digitaliseren, maar om te zorgen voor een technologische verandering in de stedelijkeen maatschappelijke omgeving die merkbaar is voor iedereen. De mogelijkheden zijn groot en aansprekend, zoals zelfrijdende auto’s, zorgrobots, slimme straatverlichting, supersnel internet en blockchain waarmee processen veel slimmer ingericht kunnen worden. Daarnaast zien we ook de groeiende trend waarbij mensen er bewust voor kiezen om digitaal te onthaasten

‘We willen niet digitaliseren om te digitaliseren, maar om te zorgen voor een technologische verandering’
40 IN BUSINESS Special Smart Society

in een wereld waarin we constant online zijn. Een keuze voor een digitale detox waarbij uitloggen, ontkoppelen en tot jezelf komen ook leidt tot meer tijd nemen voor elkaar. Om echt fysiek samen te komen met andere mensen. Kortom, de menselijke maat is daarbij voor ons belangrijk. En om ook oog te hebben voor rust en menselijk fysiek contact.”

Stedelijke ambities

Eerder deed de gemeente al een grootschalig onderzoek naar de identiteit én de ambities van de stad. Judith: “De drie ambities die daaruit kwamen hebben we als uitgangspunt genomen om de stad mee te nemen in wat digitalisering kan betekenen voor de realisatie van deze ambities. De Ambitie Grenzeloos gaat uit van het idee dat je in 2030 vanuit Breda in drie kwartier in Parijs, Londen, Berlijn of Kopenhagen kunt zijn. Maar dat je door bijvoorbeeld gebruik te maken van VR-bril in driekwart seconden daar al kunt zijn. Met de Ambitie Gastvrij heeft Breda in 2030 een stadsambassade in vijf wereldsteden, waar we mensen inspireren met ontmoetingen en kennisuitwisseling. Bijvoorbeeld met een digitale, interactieve livestream delen we typische Bredase evenementen, zoals Carnaval in ’t Kielegat, Breda Jazz en Breda Drijft, wereldwijd live. Met de Ambitie Groen zullen we in 2030 de eerste stad van Europa zijn die in een groen park ligt.” Als extraatje: Breda heeft een iconische ‘digitale detox dome’ op een karakteristieke plek in de stad, waar mensen bewust offline kunnen zijn en er ruimte is voor bezinning en rust.

Vier complementaire strategielijnen

Bij Bredata wordt met vier strategielijnen gewerkt: hardware, software, mindware en orgware. “Bij hardware gaat het om de digitale infrastructuur en connectiviteit. Voor wat er nodig is in de stad om klaar te zijn voor de toekomstige diensten. Belangrijk daarbij is bijvoorbeeld de uitrol van glasvezel. Bij software gaat het om met name digitale smart city-diensten. Op het moment dat je de connectiviteit goed hebt geregeld, kun je dergelijke diensten gaan inzetten. Bij mindware gaat het meer om de burgers. Over hoe we hen kunnen meenemen in de ontwikkeling die er gaande is ten aanzien van digitalisering. Om te zorgen dus dat iedereen mee kan, want daar zijn ook digitale vaardigheden voor nodig

en is het noodzakelijk ethische vraagstukken te bespreken. Bij orgware kijken we naar een nieuwe manier van organiseren. Er wordt steeds meer data verzameld over de stad, maar hoe kunnen we deze informatie teruggeven aan de eigenaren?”

Nodige uitdagingen

Het team achter Bredata stond gedurende de eerste jaren voor de nodige uitdagingen, stelt Judith: “Je loopt er tegenaan dat digitalisering ook vraagt om een cultuurverandering. Wat ons heeft geholpen is de komst van de wethouder digitalisering en het gegeven dat er een bestuurlijk gedragen masterplan is. Nu zijn we bezig met een volgende fase, van inhoud naar ondernemen. Zoals we nu ook kijken naar welke verantwoordelijkheid bij ons ligt en wat we al dan niet samendoen met onze partners. De echte kennis zit immers niet bij de gemeente, maar bijvoorbeeld bij onderwijsinstellingen of bij het bedrijfsleven.” Corona heeft de digitalisering volgens Judith een enorme boost gegeven. “Was ik eerst bezig de urgentie onder de aandacht te brengen, opeens kwam er een omslag doordat veel mensen thuis en digitaal begonnen te werken. Wat ook heel erg geholpen heeft, is de komst van de staatssecretaris Koninkrijksrelaties en Digitalisering Alexandra van Huffelen, waardoor er sprake is van meer coördinatie tussen de ministeries om zo verbindingen te organiseren.”

Kennis opdoen en delen

Breda is aangesloten bij diverse landelijke netwerken, zoals bij de city deal ‘Een slimme stad, zo doe je dat’, een initiatief van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en het G40-stedennetwerk van Jan-Willem Wesselink (programmamanager bij de Future City Foundation). Judith: “Daar

Judith van Brussel, van oorsprong econoom heeft zowel bij het Planbureau voor de Leefomgeving als bij TNO onderzoek gedaan naar de aantrekkingskracht van regio’s. Veertien jaar geleden maakte ze de overstap naar de gemeente Breda, als onderzoeker en later teamleider sociaal domein en teamleider van het onderzoeksteam vanwege haar management ambities. Toen vier jaar geleden de opdracht voorbijkwam om aan de slag te gaan met de digitaliseringskansen en bedreigingen voor de stad greep ze deze uitdaging met beide handen aan. Concreet kunnen bijdragen aan de kwaliteit van leven in de stad geeft haar een voldaan gevoel.

zijn zo’n 60 partners lid van, zoals verschillende gemeentes, waterschappen, ministeries, woningbouwcorporaties, ontwikkelaars en juristen. Zij hebben twaalf onderwerpen benoemd waar werkgroepen omheen hangen om daar samen met elkaar naar te kijken. Het mooie is dat het een mengeling is tussen overheidsorganisaties en de markt. Sinds een paar maanden zijn we lid van BTG. Dit lidmaatschap zijn wij aangegaan omdat er binnen BTG veel partners zijn aangesloten met kennis op het gebied van onze hardware-lijn.” En wat zijn de ambities voor de komende jaren? Judith: “Een stevig netwerk in Breda organiseren waarbij we echt met elkaar kansen pakken die voorbijkomen en durven te experimenteren. En het nu echt gaan doén.”

‘Sinds een paar maanden zijn we lid van BTG, daar is veel kennis op het gebied van onze hardware-lijn’
IN BUSINESS 41 Special Smart Society

Bij de Noviotech Campus staat beleving centraal

Aan de westzijde van Nijmegen worden langzaam maar zeker de contouren zichtbaar van een High Tech en Health hotspot van internationale allure. De drijvende kracht achter deze Noviotech Campus is onder meer directeur Bert Krikke. “Het leuke van deze klus is dat ik hier alles kan toepassen wat ik in de afgelopen dertig jaar geleerd heb.” Over de opkomst van een bijzondere campus, waarbij smart én society centraal staan.

De manier waarop Bert dit project aanpakt, komt niet alleen voort uit zijn ervaring. Het was een boek van Joseph Pine over de beleveniseconomie waardoor voor hem alles op zijn plaats viel. Bert: “Het komt erop neer, dat alles wat je doet, een beleving moet zijn. Dat heeft mij gegrepen. Wat doet het ertoe als je gebouwen of gebieden maakt die geen meerwaarde hebben voor een bedrijf, voor de stad of voor een gemeenschap? Een kantoorgebouw ergens neerzetten, om geld te verdienen, dat heeft me nooit getrokken. Die insteek heb ik sindsdien

42 IN BUSINESS Special
Smart Society

altijd in de gebouw- en gebiedsontwikkeling gehouden. Dat heeft wel eens tot discussie geleid met gemeenten of investeerders. Dat ik bijvoorbeeld meer groen wilde op een bedrijventerrein, zodat de mensen in hun pauze door de natuur konden lopen. Dan konden zij dus minder grond verkopen. Maar door een hoogwaardiger terrein te maken, kun je per vierkante meter meer euro’s vragen.”

Wereldtop

“Werken vanuit een sterk concept is voor

campussen essentieel”, benadrukt Bert. Dat concept was er nog niet helemaal toen Bert anderhalf jaar geleden binnenstapte op de Noviotech Campus. Onder de rook van chipmaker NXP Semiconductors en in de schaduw van het futuristische kantoorpand |FiftyTwoDegrees trof hij op het voormalige bedrijfsterrein van Philips zo’n 70 bedrijven met ruim 3.400 medewerkers. Bert: “Het was een redelijk neutraal gebied, niet onaantrekkelijk, ook niet aantrekkelijk, maar wel met goede uitgangspunten om er een conceptueel sterke campus van te maken. De bedrijven die hier zitten, zijn allemaal wereldtop op hun gebied. Ze dragen bij aan een toekomstbestendige samenleving.

Dus vind ik dat we een campus moeten maken die top of the bill is. We willen een exceptioneel mooie campus maken en bedrijven helpen om ze te laten groeien, onder meer door samenwerking met andere campusbedrijven te stimuleren.

Dat alles tegen een betaalbare prijs. We zitten in Nijmegen hè, het is de Zuidas niet. Als het goed is, werken er straks zo’n 7.000 mensen in meer dan 100 bedrijven. De bestaande bedrijven hangen met de benen buiten en we hebben een flinke wachtlijst.”

Onderdeel van de stad

De campus beschikt over 25 hectare grond, waar de komende jaren in totaal voor 150.000 vierkante meter aan vloeroppervlak wordt bijgebouwd. “We gaan klimaatadaptief en natuurinclusief bouwen.” Bert vindt ook dat de campus onderdeel moet uitmaken van de stad. Vanuit de gemeente ligt er een masterplan voor nog eens 180 hectare buiten de campus. “Dit is de grootste binnenstedelijke gebiedsontwik-

keling van Nederland”, stelt hij. “Dat sluit aan bij onze ambitie om een stadscampus te zijn, een onderdeel van de stad. Waarbij bijvoorbeeld fietspaden en wandelpaden zijn ingebed in de omgeving. En waarbij ruimte is voor een fietsenmaker, stomerij of Albert Heijn to go. Dan gaat de campus ook meer leven voor de stad. Het moet een belevenis worden. Met bijvoorbeeld elektrische Pods die je van hier naar de universiteit vervoeren.” Ook het buitengebied van de campus moet tech ademen én belevenis uitstralen, vindt hij. Bert “Dat kan met slimme lantaarnpalen waarmee je de luchtkwaliteit kunt meten. En met straatmeubilair, dat biobased is gemaakt. En met werk van studenten van de kunstacademie, waardoor je misschien even verward of verwonderd bent, of een glimlach op je gezicht krijgt.”

IN BUSINESS 43 Special Smart Society
‘We gaan klimaatadaptief en natuurinclusief bouwen’

Hét serviceplatform voor advanced IT en communicatie-technologie

Altijd exclusief voordeel

• Telecom Expense Management, inzicht in telecom en ICT uitgaven.

• Inkoop van connectiviteitsdiensten zoals vaste en mobiele telefonie, SMS en aanleg van glas.

• Hardware zowel nieuw als gebruikt vergelijken en kopen in de webshop.

• Consultancy dienstverlening van idee tot realisatie. Onafhankelijke second opinion op telecom en ICT.

• Toegang tot producten en diensten die uw kennis vergroten via het kennisplatform.

We boost your digital transformation

BTG Services is de serviceorganisatie van BTG.

BTG Services levert producten en diensten die direct te maken hebben met de missie van beide organisaties: het versnellen van de digitale transitie.

btgservices.nl

Link naar onderwijs

Bert vindt de verbinding met het onderwijs cruciaal voor de toekomst van de campus: “Er was te weinig contact met het onderwijs. Er was alleen een sterke link met het Radboud UMC. Maar op het gebied van high tech was er verder nauwelijks contact. We hebben een inventarisatie gemaakt van de sectoren waar nieuwe kansen

liggen die aansluiten bij het onderwijs in de regio. Zo kwamen we uit bij Fotonica, Smart Materials en Data Science. We kijken waar de groei ligt voor de campus, en met het onderwijs zoeken we naar aansluiting voor die groeimarkten. Ook omdat al die bedrijven hier straks gekwalificeerde mensen nodig hebben. En door de samenwerking maak je het onderwijs beter en meer geïnteresseerd in techniek.” Niet onbelangrijk, voor Bert wordt die kiem al gelegd in het basisonderwijs, en is samenwerking daar dus ook cruciaal.

Bruggen bouwen

Building bridges staat centraal in het werk van Bert en van ‘zijn’ campus. Dat zou een link kunnen zijn naar organisaties die zijn aangesloten bij BTG, stelt hij. “De bedrijven hier zijn allemaal bezig om de samenleving gezonder, duurzamer en slimmer te maken. Op een iets hoger abstractieniveau dan BTG-leden, met oplossingen die veelal nog niet of net in een productiestadium zitten. Je zou samen met BTG-leden innovatie kunnen versnellen of in partnerships producten naar de markt kunnen brengen. Of producten testen in een soort Living Lab. Ik zie veel kansen, dus jullie zijn welkom.”

Over Bert Krikke

Als managing director van de Novio Tech Campus houdt Bert zich bezig met de ontwikkeling van een ecosysteem op health en high tech gebied, in samenwerking met het onderwijs en bedrijven in Nijmegen. Hij heeft een flinke staat van dienst binnen het ruime begrip gebiedsontwikkeling. Hij werkte onder meer twaalf jaar in binnen- en buitenland voor Arcadis en Fugro op het gebied van vastgoed en gebiedsontwikkeling. Hij was betrokken bij het eerste nationaal beleidsplan in Polen en bij de herontwikkeling van Libanon na de burgeroorlog. In 2012 richtte Bert zijn eigen bedrijf op en ontwikkelde enkele campussen. De laatste jaren was hij betrokken bij verschillende duurzame gebiedsontwikkelingen in Nederland, zoals Ecomunitypark in Friesland en het Floriadegebied in Almere. Toen hem in het voorjaar van 2021 de klus bij de Novio Tech Campus werd aangeboden, was hij zó enthousiast dat hij er zijn eigen bedrijf voor opgaf.

IN BUSINESS 45 Special Smart Society

Ambassadeur opent NL Paviljoen

Half november was de Smart City World Expo in Barcelona, dat ruim 20.000 bezoekers trok. Op de beurs toonden meer dan duizend standhouders hun ideeën en producten voor de slimme steden van de toekomst. De wit-oranje stand van het NL Paviljoen was dit jaar georganiseerd door BTG, samen met publieke en private partners. De officiële opening van het NL Paviljoen deed Petra Claessen, CEO van BTG en BTG Services, samen met de Nederlandse ambassadeur in Spanje, Roel Nieuwenkamp.

De Nederlandse delegatie bestond uit een gevarieerde groep mensen uit onder andere het bedrijfsleven, de overheid en het onderwijs. Het NL Paviljoen was hun communicatie-hub, waar ze samen kwamen voor contact, presentaties, ideeën en natuurlijk koffie. Roel Nieuwenkamp is pas sinds half 2022 ambassadeur in Spanje. Het was ook zijn eerste keer op de Smart City World Expo. Tussen 2018 en 2022 was Roel ambassadeur in Argentinië. In de periode daarvoor werkte hij in Parijs als voorzitter van het Internationale Comité voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen.

Trots

Roel zei onder meer trots te zijn op de scale-ups en start-ups die meereisden met de delegatie van de RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland). De ambassadeur noemde Nederland één van de koplopers in innovatie, en

sterk in de samenwerking tussen verschillende stakeholders. Roel: “Smart cities ontstaan door een constante dialoog tussen overheid, de private sector, kennisinstellingen en andere maatschappelijke actoren. Die samenwerking zien we hier in Barcelona terug: in het NL Paviljoen. Als Nederlanders onderling, maar ook met vertegenwoordigers wereldwijd. We komen bijeen in Barcelona om de Nederlandse expertise op het gebied van smart cities zichtbaar te maken en om internationaal samen te werken aan de steden van de toekomst. In de context van toenemende verstedelijking, bevolkingsgroei en klimaatverandering zijn die steden belangrijker dan ooit. De steden van de toekomst zijn slim, groen en veerkrachtig”.

Lessen van Covid-19

De coronapandemie bleek een versneller in de overgang naar slimme steden, omdat er op heel

Petra:

korte termijn allerlei digitale oplossingen moesten worden ontwikkeld. Roel: “Niemand had verwacht dat een virus de wereld tot stilstand zou brengen. De pandemie heeft het belang van digitalisering en intelligente netwerktechnologieën voor steden zeer duidelijk gemaakt, juist in crisissituaties. In een korte periode vonden we nieuwe manieren om samen te werken. Digitale synergie leidde tot inzichten over kantoor- versus thuiswerkdagen en helpt ons bijvoorbeeld bij het verschaffen van file-informatie. Daarbij draagt het bij aan het bepalen van de snelste routes voor hulpdiensten.”

Nieuwe uitdagingen

Mensen hadden drie jaar geleden niet kunnen vermoeden dat hun aanpassingsvermogen zo groot was, stelde Roel. “De kracht om ons snel aan te kunnen passen is nu relevanter dan ooit.” Want nieuwe uitdagingen dienen zich aan. Roel: “De oorlog in Oekraïne legt afhankelijkheden bloot en verplicht ons om onze energievoorziening dichter bij huis te zoeken. De energieafhankelijkheid van Rusland benadrukt de noodzaak om ons energieverbruik te minimaliseren en efficiënte energiesystemen te ontwikkelen.” Smart city-innovaties bieden uitkomsten voor de energiecrisis. Door gebruik te maken van data-driven energietoevoer kunnen voor lokaal opgewekte, duurzame energieaanbod en vraag efficiënter samenkomen. Daarbij dragen

46 IN BUSINESS Special Smart Society
‘Ik ben er trots op dat we dit als BTG op het wereldpodium voor smart cities hebben gerealiseerd’

slimme technologieën bij aan het verminderen van energieverbruik door bijvoorbeeld straatverlichting te dimmen als er niemand is.” Ook de klimaatverandering vraagt om een heldere aanpak, stelt hij. “In toenemende mate wordt ons dagelijks leven beïnvloed door extremere weersomstandigheden. Vooral in stedelijke gebieden kunnen stadsystemen verstoord worden door natuurfenomenen zoals hittegolven, overstromingen en wind. Smart cities kunnen ons ook duurzamer en veerkrachtiger maken met het oog op de huidige klimaatcrisis.”

Europese samenwerking

Smart cities kunnen volgens de ambassadeur met behulp van innovatieve technologieën duurzame stadsecosystemen bevorderen, zo stelt hij: “Denk hierbij aan elektrische mobiliteit en oplaadinfrastructuur, het energiezuinig maken van woningen en het bevorderen van een milieuvriendelijke stedelijke ontwikkeling. Zes Nederlandse en zeven Spaanse steden zijn onderdeel van de EU-missie voor klimaatneutrale steden. De Spaans-Nederlandse private samenwerking is daarbij een feit. Zo werd bijvoorbeeld recent bekend gemaakt dat het Nederlandse bedrijf EBUSCO de stad Barcelona van elektrisch rijdende bussen gaat voorzien. En Signify draagt bij aan efficiënter verlichtingsbeheer in Spanje, onder meer in de stad Guadalajara. Door middel van slim lichtmanagement kan het verbruik realtime worden gecontroleerd door lichtsterkte te dimmen of te verhogen per gebied, afgestemd op de bewegingen en drukte. Zo wordt er op Europees niveau samengewerkt om ervoor te zorgen dat deze steden fungeren als experimenteer- en innovatiecentra om ervoor te zorgen dat alle Europese steden in staat te stellen om in 2050 klimaatneutraal te zijn.”

Klimaat

Spanje is na Italië de grootste ontvanger van de EU Next Generation (herstel)fondsen. Volgens Roel wordt 40 procent ingezet om de klimaatdoelstellingen te ondersteunen en 28 procent voor het bevorderen van de digitale transitie. Als voorbeelden noemde hij investeringen in duurzame mobiliteit, kunstmatige intelligentie en groene waterstoftechnologieën. “Slimme steden bieden slimme oplossingen voor de uitdagingen van morgen”, vatte Roel zijn verhaal samen. Tot slot benadrukte hij het belang van nationale en internationale samenwerking en verbinding: “We kunnen van elkaar leren en elkaar ondersteunen bij het gebruik van data en reageren op toenemende afhankelijkheden en kwetsbaardere infrastructuren anderzijds.”

Partners die deelnamen aan het Nederlandse paviljoen:

Netherlands Enterprise Agency, NBSO, Nederlandse overheid, Enterprise Europe Network, Amsterdam Smart City, Amsterdam Trade & Innovate, Brainport Eindhoven, BTG & BTG Services, Gemeente Almere, Gemeente Apeldoorn, Gemeente Breda, Gemeente Den Haag, Gemeente Rotterdam, Eco system - VDL - SPIE - ACiist, Future City Foundation, Green Innovation Hub, Hardt (hyperloop), Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Nedal, ROM

Regio Utrecht, Signify, Sorama, VodafoneZiggo, WeCity.

Smart City Expo World Congress 2022 succes voor Nederland

De Smart City World Expo 2022 is een groot succes geworden voor de Nederlandse delegaties. Nederlandse bedrijven en steden ontmoetten elkaar in het Nederlandse Paviljoen en presenteerden er hun propositie. BTG had het initiatief om dit NL Paviljoen te realiseren en heeft alle activiteiten gecoördineerd. Petra Claessen, CEO BTG en BTG Services, blikt tevreden terug op de vier dagen. “Het doel van dit evenement vanuit BTG was om de samenwerking tussen de verschillende partijen die nodig zijn voor de uitrol van smart cities, dichter bij elkaar te brengen. Dat is prima gelukt. Op het Dutch Pavilion was het de afgelopen dagen voortdurend druk. We hebben hier veel activiteiten georganiseerd, waaronder een groot aantal presentaties. Verder hebben we veel bezoekers gehad uit binnen- en buitenland. Al die ontmoetingen helpen om de verdere ontwikkeling van smart cities te versnellen. Ik ben er trots op dat we dit als BTG op het wereldpodium voor smart cities hebben gerealiseerd.”

IN BUSINESS 47 Special Smart Society
Roel Nieuwenkamp
Roel: ‘De kracht om ons snel aan te kunnen passen is nu relevanter dan ooit’

Brainport Eindhoven: op weg naar duurzame en slimme mobiliteit

Brainport Eindhoven organiseert en coördineert al sinds de eerste deelname aan Smart City Expo World Congress (SCEWC) de smart en green mobility-bijdrage namens alle Nederlandse partijen. De nieuwe projectleider van Brainport Smart Mobility, Ana Alanis, was tijdens het Business Forum verantwoordelijk voor de workshop over Quadruple Helix. Ze hield een vlammend betoog over dit thema in het door BTG gefaciliteerde Dutch paviljoen.

Brainport’s smart en green mobility-bijdrage tijdens de SCEWC leidt tot pitchsessies en matchmaking, netwerkevents, workshops en inhoudelijke bijdragen aan het internationale business forum dat Nederland samen met de Nordics organiseert. Ana Alanis betoogde waarom Quadruple Helix zó belangrijk is voor een succesvolle uitrol duurzame mobiliteit in smart cities. Dit is haar verhaal.

Je komt oorspronkelijk uit Mexico, hoe ben je bij Brainport Eindhoven terechtgekomen?

“De regio Brainport Eindhoven staat bekend om

zijn hightechindustrie en goede samenwerking tussen bedrijven, onderzoeksinstellingen en overheden. Brainport heeft een sterke mobiliteitsagenda en werkt al jarenlang aan duurzame en slimme mobiliteit. Als ingenieur en stedenbouwkundige gericht op duurzame en slimme mobiliteit is Brainport Eindhoven een perfecte regio waar ik mijn kennis kan delen, grote, middelgrote en kleine bedrijven kan helpen bij de versnelling en implementatie van slimme en duurzame mobiliteit en tegelijkertijd lokaal en nationaal een economische en maatschappelijke impact kan hebben.”

Wat wil je precies bereiken?

“Geen uitstoot, geen files en nul verkeersdoden. Dit vereist niet alleen slimme technologische oplossingen, maar een transitie van een complete infrastructuur en industrie. Er is een wijdverbreide behoefte aan duurzame, emissievrije, slimme en veilige technologische mobiliteitsoplossingen. Bovendien ondersteunen we KMO’s, start-ups en scale-ups door samenwerkingen en langjarige innovatieprogramma’s met onderzoeksinstellingen en grote bedrijven op te zetten.”

Jouw onderwerp is Mobility Challenges from a Quadruple Helix perspective, wij zijn gewend te werken met de triple Helix, wat is de vierde en wat is het belang ervan?

“Het vierde aspect is de maatschappij. De samenleving krijgt een sleutelpositie als het gaat om innovatie. We zitten in een enorme transitie van tijdperken, mobiliteit, energie en

‘Geen uitstoot, geen files en nul verkeersdoden.
48 IN BUSINESS Special Smart Society
Dit vereist niet alleen slimme technologische oplossingen, maar een transitie van een complete infrastructuur en industrie’

sociale activiteit. Om dergelijke transities te realiseren hebben we zowel technologische als maatschappelijke innovaties nodig. In het geval van mobiliteit is deze combinatie te vinden in gedeelde mobiliteit. Gedeelde mobiliteit gaat niet alleen over platforms en mobiliteit als dienst, maar over de praktijk en het consumentengedrag erachter. Door gedeelde mobiliteit creëren we nieuwe ideeën en sociale normen, en tegelijkertijd creëren we door diensten gedomineerde bedrijfsmodellen. Daarom kunnen we de quadruple helix zien als stakeholders die samenwerken aan nieuwe manieren van denken, doen en organiseren.”

Hoe kan technologie helpen om de samenleving te betrekken bij het versnellen van duurzame transities?

“Technologie kan de samenleving helpen om op een eenvoudigere manier inzicht te krijgen in de gevolgen van hun beslissingen. Een duidelijk voorbeeld is digital twinning: met deze tools

kunnen overheden workshops voor burgerparticipatie plannen waar ze op een visuele manier laten zien wat het voor hen, hun gezinnen en hun buren betekent om met de auto, de fiets, het openbaar vervoer of gedeelde mobiliteit te reizen in termen van ruimte, groen en leefbaarheid van hun omgeving.”

Welke manier van denken en handelen hebben we nodig om die overgang te laten slagen?

“Als samenleving moeten we begrijpen dat we een klein offer moeten brengen voor het welzijn van de planeet. We moeten nadenken over toekomstige generaties en het soort wereld dat we hen willen nalaten, en over de problemen die we kunnen voorkomen als we nú handelen.”

Kun je voorbeelden geven op het gebied van mobiliteit die belangrijk zijn bij deze duurzame overgang?

“Zeker, denk aan Mobility as a Service (MaaS): gebruik van diensten van apps, de dienst wordt door de gebruiker gekozen op basis van zijn woon-werkbehoefte. Denk aan gedeelde mobiliteit: het bieden een goede optie voor autobezit. Openbaar vervoer: gerelateerd aan service, modal-shift, vervoersgerichte ontwikkeling. Thuiswerken: de mogelijkheid om helemaal niet te pendelen. Autonoom rijden: diensten op aanvraag (openbaar vervoer), efficiënt en betrouwbaar. En elektrisch rijden: met emissievrije voertuigen.”

Hoe zie je de ontwikkeling van slimme steden, wat is de urgentie en wat is er nodig om de ontwikkeling te versnellen?

“Het zijn de mensen die sámen de stad maken om er duurzaam, toekomstbestendig, gelukkig en gezond te kunnen leven, wonen, recreëren en werken. Hiervoor hebben zij slimme technologische toepassingen nodig. Dus voor mij is een slimme stad niet alleen een stad die technologisch modern is en gegevens verzamelt, maar het is die stad die de verzamelde gegevens weet

te gebruiken om datagedreven beslissingen te nemen. Het is een stad die goed samenwerkt met haar onderzoeksinstellingen, bedrijven en burgers. Een ecosysteem van verschillende belanghebbenden is wat nodig is om de invoering van slimme steden te versnellen.”

Brainport Eindhoven

Brainport Eindhoven is onder meer actief op de thema’s Energie, Gezondheid, Voeding en Mobiliteit. Op dat laatste onderdeel is Alanis intensief betrokken. De ambitie hier is triple zero: nul emissie, nul files en nul verkeersdoden. Dit vereist niet alleen slimme technologische oplossingen, maar een transitie van een complete infrastructuur en industrie.

Het zijn de samenwerkingsverbanden binnen een innovatief ecosysteem die de sterke wereldwijde positie van Brainport Eindhoven als bakermat van slimme en duurzame mobiliteit verder zal versterken.

Brainport heeft een uitstekende positie met haar vele partners, de nauw samenwerkende, innovatieve bedrijven, IT-bedrijven en kennis- en onderwijsinstellingen met mobiliteit als strategisch speerpunt.

IN BUSINESS 49 Special Smart Society
‘We moeten nadenken over toekomstige generaties en het soort wereld dat we hen willen nalaten, en over de problemen die we kunnen voorkomen als we nú handelen’

Expertgroep Smart Society doorbreekt verzuiling

Onder de hoede van de Expertgroep Smart Society zijn denklijnen ontwikkeld die steden helpen om smart en sustainable te worden. En ja, nieuwe diensten en oplossingen komen eraan. De kracht van de expertgroep is stakeholders verbinden en leveranciersoverstijgende oplossingen bieden. Dat vertelt Jacco Saaman, Business Development & Innovation Director bij SPIE Nederland.

BUSINESS

50 IN
special smart society

Een satéprikker is niet het eerste waar je aan denkt als het over smart cities gaat, maar daar brengt Jacco Saaman snel verandering in. In een enthousiast betoog noemt hij het als voorbeeld om de verzuiling te doorbreken, om te kunnen samenwerken in een nieuwe vorm. “Burgemeester en wethouders vinden het een goed plan om een slimme stad te maken. Maar beleid zonder uitvoering is niets, ambtenaren realiseren dat beleid en zien toe op de naleving. De politieke wens versus de operationele uitvoering, daar wringt de verbinding vaak. Immers de ambtenaar doet zijn werk omdat hij daar budget voor heeft, dit werk is vaak beperkt tot één dienst of portfolio, terwijl je bij smart cities juist over de grenzen van jouw afdeling heen gaat. Het gaat namelijk om de maatschappelijke vraagstukken en die zijn breder. Een smart city wordt pas een smart city als hij zorgdraagt voor zijn bewoners, gasten en bestuurders en daardoor maatschappelijke vraagstukken oplost.”

Bredere visie

“Die satéprikker proberen we vanuit SPIE te zijn door de openingen te zoeken binnen zo’n gemeente”, vervolgt Jacco. “Bijvoorbeeld met iemand van de afdeling Parkeerbeleid en met degene die verantwoordelijk is voor de Verkeersregelinstallaties. In eerste instantie zullen zij allebei zeggen: ik heb geen budget voor smart city, dat ligt buiten mijn verzorgingsgebied. Dan mogen de burgemeester en wethouders bepalen dat ieder een deel van het budget inbrengt. Pas dan kunnen we een samenwerking creëren en een oplossing realiseren. Voor mensen in een smart city-omgeving die een bredere visie hebben, is dat heel logisch. Maar voor de overige 99 procent van de mensen is dat helemaal niet logisch, die doen gewoon hun ding in de uitvoering en beleid. Ook goed, maar dan creëer je geen smart city.”

Complexiteit

Samenwerken is dus het credo bij smart cities. Jacco: “Een smart city begint in het klein met simpele toepassingen, maar als je een echte smart city wil worden, zul je dat in de breedte moeten uitzetten en gaan samenwerken. Dan heb je het nog over de fysieke kant, dan heb ik het nog niet eens gehad over de data. Dan wordt het nog ingewikkelder. Maar daar kun je wel zien hoe je een smart city optimaal kunt besturen, beheren en bewaken. Je kunt bijvoorbeeld parkeer-, luchtkwaliteit- en verkeerslichtdata verzamelen en koppelen. Dan zie je mogelijk dat het parkeerterrein eigenlijk altijd leeg is. Misschien kun je via de verkeerslichten mensen slim daar naartoe

brengen en is dat beter voor de luchtkwaliteit. Dan denk je: hoe moeilijk is het nou? Dat is heel moeilijk, want dat is namelijk data die van allerlei verschillende stakeholders is en die moeten op dezelfde manier bij elkaar gebracht worden als die ambtenaren.”

Bruggen bouwen

Eenvoudig is het dus niet en ‘building bridges’ is hier op alle vlakken aan de orde. Vandaar dat binnen BTG de Expertgroep Smart Society actief is om die kloven te overbruggen. De expertgroep zorgt ervoor dat gemeenten die een smart city conceptmatig willen inzetten, advies krijgen dat het aanbod van de individuele leveranciers ontstijgt, stelt Jacco. “Als je als individuele leverancier naar de markt gaat, werk je de verzuiling ook van die kant in de hand. BTG is een onafhankelijke technologische dienstverlener die geen producten levert, ze levert ecosystemen met een bundeling van leveranciers. Waarbij je al

brengen van partijen speelt een belangrijke rol. Jacco: “Voor mijzelf is de expertgroep heel belangrijk om trends te delen die er aankomen binnen de gemeentes en de rijksoverheden. Te zien welke uitdagingen er spelen. Van daaruit kun je met elkaar een oplossing formuleren voor die gemeentes. Wat ik verder heel belangrijk vind, is dat de expertgroep onafhankelijk het gesprek kan aangaan met gemeentes, provincies en bedrijven. Om mogelijk een uitvraag richting de partners te kunnen doen. Je moet niet de illusie hebben dat je als bedrijf alleen makkelijk iets kunt realiseren in een omgeving die zo omvangrijk en complex is.”

De ‘BTG Stack’

Een concreet voorbeeld van waar de expertgroep zich mee bezig houdt is de ‘BTG stack’. Een blauwdruk die gemeentes helpt inzicht te krijgen in de route op de weg naar een smart city. De stack biedt niet alleen handvatten qua technologie, maar ook inzicht in maatschappelijke en bestuurlijke vraagstukken. Inmiddels worden nieuwe stacks ontwikkeld, die dieper ingaan op de problematiek van mobiliteit en energie. Jacco ziet dat deelname aan deze groep zijn eigen organisatie verder helpt. “Een smart city ontstaat alleen als je vernieuwend bent. Wij hebben nu ook in onze bedrijfsstrategie opgenomen dat we vanuit een reactieve houding naar een proactieve houding willen. Dus niet meer wachten tot er een bestek komt dat door een consultancybureau is geschreven. En op basis daarvan een prijsopgaaf te sturen. Maar bijvoorbeeld veel meer vooraf adviseren over de input van een aanbesteding.”

Over SPIE

die productportfolio’s van verschillende leveranciers bij elkaar brengt en in een open ecosysteem koppelt aan de vraag van een klant. Iedereen vindt het interessant dat BTG daar een rol inneemt als onafhankelijke leverancier van smart city. Iets waar gemeenten, de provincie, het rijk, maar ook al die partners gebruik van kunnen maken. Daarbij moet je als leverancier je eigenbelang aan de kant kunnen zetten om de vraag van de klant en de daarbij behorende oplossing centraal te stellen. “

Onafhankelijk

Daarmee houdt de rol van de expertgroep niet op. Het delen van kennis en het bij elkaar

Het Franse Société Parisienne pour l’Industrie Electrique (SPIE) werd in 1900 opgericht om Parijs van adequate verlichting te voorzien. De Franse hoofdstad heeft dus eigenlijk haar bijnaam ‘de lichtstad’ te danken aan SPIE. Inmiddels is SPIE is een internationaal opererende concern dat klanten begeleid bij de energietransitie en digitale transformatie. De organisatie is opgesplitst in de segmenten Smart City, E-fficient Buildings, Energies en Industry Services. SPIE is sinds 2004 actief in Nederland. SPIE telt circa 48.000 medewerkers, verdeeld over 800 vestigingen in 38 landen. De omzet bedraagt op jaarbasis zo’n 7 miljard euro.

‘BTG is een onafhankelijke technologische dienstverlener die geen producten levert. Ze levert ecosystemen met een bundeling van leveranciers’
IN BUSINESS 51 special smart society

fun meets function

Want met dit Altwork-werkstation kun je zo ongeveer in elke stand werken. Zittend, staand en ja, zelfs liggend. Met twee beeldschermen! Het is een oplossing voor mensen met veel nek-, rug-, schouder- of beenklachten. Het bureau kantelt met je mee, de voetensteun ontrolt zich vanonder het zitvlak en magneten op het werkblad zorgen ervoor dat je toetsenbord, muis en tablet op de juiste positie blijven. Je kunt ervoor kiezen helemaal horizontaal te liggen, maar je kunt de stoel ook in half

Toegegeven, de luxe dat je op wandelafstand van je werk woont is maar voor weinigen weggelegd. Maar veel van ons gaan wél met het OV naar het werk. Of vanuit het OV lopend naar een afspraak. En met deze robotschoenen kun je tot wel 2,5 keer sneller wandelen dan normaal. Moonwalkers heten ze. En deze moonwalkers zijn het wandel-antwoord op de ebike. Dankzij kunstmatige intelligentie leren de robotische rolschaatsen hoe je loopt en kunnen ze je helpen met wandelen zonder dat je allerlei knoppen hoeft in te drukken. Je kunt er zelfs zonder

Betalen met je ogen

“Nou, dat is dan twaalf euro zeventig.” – “Ja, ik kijk even.” Betaald! Betalen met je ogen, er gaan geruchten dat deze innovatie niet meer ver weg is. Apple zou bezig zijn met een VR-bril die je iris kan scannen, waardoor het apparaat weet wie het gebruikt. Met deze Iris ID zou je betalingen kunnen bevestigen, vergelijkbaar met hoe iPhone-gebruikers betalingen verrichten na een gezichtsscan met het Face ID-systeem. Het maakt ook het inloggen een stuk makkelijker, omdat hij meteen weet welke accounts jou toebehoren. Zo kun je lekker snel inloggen. Of deze oogstrelende VR-bril van Apple er daadwerkelijk gaat komen is op het moment van schrijven nog niet zeker.

IN BUSINESS 53 fun meets function

‘Slimme masten’ VDL Groep basis voor internationaal ecosysteem

Met de ontwikkeling en productie van een nieuwe ‘slimme mast’ is VDL Groep de initiatiefnemer van een nieuw internationaal ecosysteem. Dit samenwerkingsverband komt op maatschappelijk verantwoorde en intelligente wijze tegemoet aan de toenemende vraag naar laad- en meetinfrastructuur en verduurzaming in de openbare ruimte. De ‘smart pole’ van VDL bestaat uit meerdere typen en kan worden opgebouwd met verschillende mogelijkheden voor connectiviteit van diverse merken en oplossingen. Daarmee wordt maximale flexibiliteit verstrekt aan klanten.

Het idee voor dit open systeem is ontstaan toen duidelijk werd dat het toekomstige straatbeeld zou worden ‘vervuild’ door een wildgroei aan verschillende licht- en communicatiemasten. De energietransitie stond destijds nog in de kinderschoenen, maar duidelijk was dat de behoefte aan één mast die de openbare ruimte tevens kan voorzien van een keur aan functionaliteiten zal toenemen. Daarbij kan worden gedacht aan ledverlichting, laadopties voor voertuigen, communicatie (5G, WiFi en dataverzameling), sensoren die bijvoorbeeld luchtkwaliteit, geluid en/of verkeersbewegingen meten en bewegwijzering.

Open systeem

Vanuit de VDL-filosofie kracht door samenwerking zijn de masten ontworpen met als uitgangspunt dat verschillende leveranciers de diverse functionaliteiten kunnen leveren. Bijkomend voordeel is dat nieuwe innovaties en connectiviteitsmogelijkheden ook later aan de mast kunnen worden toegevoegd. Op deze manier kunnen de masten ‘meegroeien’ met de ‘slimme publieke omgeving’ van morgen. Als Nederlands grootste mastenfabrikant gaat VDL Groep de slimme mast produceren. “Met dit ecosysteem leveren wij een belangrijke bijdrage aan het creëren van een optimale leefbare stedelijke omgeving waarbij duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen de voornaamste uitgangspunten zijn”, stelt directeur Eric Janssen van VDL Mast Solutions in Oss.

Meerdere types slimme masten

Voor elke specifieke situatie in de openbare ruimte kan een bepaalde samenstelling nodig zijn. Om in die behoefte te kunnen voorzien, zijn vier varianten ontworpen. Dat gaat van een standaard lichtmast met beperkte aansluitmogelijkheden tot een mast met een hoogte van 25 meter met volledige aansluitmogelijkheden. Daarbij kan worden gedacht aan het 5G-netwerk tot aan een ‘drone-nest’ waarbij een drone de conditie van bijvoorbeeld een brug of het spoor monitort.

Partners van het ecosysteem

Om onder andere klimaatdoelstellingen te versnellen, is een multidisciplinaire samenwerking gewenst waarbij ruimte is voor de technische toepassingen van vandaag én morgen. Deze aanpak wordt ondersteund door alle partners (o.a. ABB, ACiiST, Microsoft, Signify en Spie) met specialisaties in oplossingen zoals laden, connectiviteit, meten, verlichting en digitale aspecten voor het systeem. Gezamenlijk wordt op deze manier de oplossing gecreëerd voor de uitdaging waar overheden, als eigenaar van de openbare ruimte, mee te maken hebben.

De VDL ‘Smart pole’ in het straatbeeld.

Wacht, ik rol mijn laptop even op

Het was helemaal hip en happening tijdens de IFA van 2022 oprolbare, of beter: opvouwbare schermen. Lenevo liet al eerder zien hiermee bezig te zijn met een soort prototype laptop met een opvouwbaar scherm van 13,3-inch. Dit jaar liet het merk de ThinkPad Fold X1 zien. Een laptop met een opvouwbaar oled-scherm van 16,3-inch. Ingeklapt houd je een laptop over met een scherm van 12- inch. Dit nieuwe toestel heeft een mooi dun design en smalle schermranden.

Supersnel en super-esthetisch

Ja, je ziet het goed. Deze e-bike, de Reevo, heeft géén spaken. Dat maakt dat ‘m meteen woest aantrekkelijk. Hiermee maak je de blits op je werk. Hoewel het qua looks minimalisme pur sang is, zijn de technische snufjes een stuk frivoler. De Reevo beschikt over een driedubbele antidiefstalbescherming: je opent het slot met je vingerafdruk, kunt de fiets volgen met GPS en hij is voorzien van bewegingsdetectie en een alarm. Verder beschikt de e-bike over voor-, achter- en knipperlichten, evenals een verwisselbare accu. Met een topsnelheid van 40 kilometer per uur en een elektrisch bereik van 60 kilometer is de Reevo ook nog eens lekker snel.

Oordopjes voor de hele dag (pijnloos!)

Oordopjes tijdens het sporten, een call, het koken, of terwijl je naar je werk gaat. Dat werkt voor de meeste mensen prima. Want, tijdelijk. Maar de hele dag oordopjes in je oren? Auw. Toch heeft Sony hier verandering ingebracht met de Sony LinkBuds. Het zijn donut-achtige oordopjes die niet je totale oor afsluiten en daardoor een stuk prettiger zitten in vrijwel elk type oor. In de Sony Headphones Connect app personaliseer je de geluidsweergave via een equalizer. Ga je een gesprek met iemand aan? Wanneer je begint met praten, pauzeert de muziek en wordt het omgevingsgeluid versterkt.

IN BUSINESS 55 fun meets function

Verbind de toekomst

5G-netwerken bieden fantastische mogelijkheden voor de samenleving. Maar zo’n complex netwerk integreren in de omgeving kent wel een aantal uitdagingen. Arcadis heeft brede en jarenlange ervaring in het introduceren van mobiele netwerken, ook in ‘special coverage locations’. We kennen alle kanten van de stakeholderomgeving, hebben duurzaamheid als leidraad in alles wat we doen en optimaliseren daarmee de impact op de groene en stedelijke omgeving.

Stel een vraag via info@arcadis.nl

Of kijk op www.arcadis.com

Blijf op de hoogte
Improving quality of life
Arcadis.

Erik Westhovens

is Global Cyber Security Enterprise Architect bij A.S. Watson Group en co-founder van Ransomwared. Hij is, kortom, een Nederlandse IT-specialist met veel kennis van cybersecurity en ransomware. In Nederland en omstreken behoort hij tot de top van cybersecurity-specialisten.

Tien dagen

Voor veel ondernemers zijn dit spannende tijden. De gas- en elektriciteitskosten rijzen de pan uit en de consument houdt de hand op de knip vanwege een op handen zijnde recessie. En ondertussen… maken ransomware-bendes veel slachtoffers.

Voor een ondernemer kan een ransomware-aanval zomaar de doodsteek zijn. Er worden exorbitante bedragen geëist. Betaalt de ondernemer niet, dan is hij vaak heel veel, zo niet álle data kwijt. Als ondernemer sta je al snel met de rug tegen de muur. Maar dat is niet alles. Bij een ransomware-aanval ligt een bedrijf er gemiddeld tien dagen uit. Tien dagen! Tien dagen waarin werknemers niet kunnen produceren, waarin geen facturen betaald kunnen worden en er ook geen inkomsten zijn. Het vertrouwen van klanten en afnemers loopt een enorme deuk op. En dan hebben we het nog niet gehad over mogelijke schadeclaims van bedrijven waar just in time deliveryafspraken zijn gemaakt.

Ransomware is niet voor niets al twee jaar dé grootste oorzaak van business-disruptie. Als ondernemer heb je geen andere keuze dan maatregelen te treffen om je tegen ransomwareaanvallen te beschermen. Maar hoe pak je dat dan aan? Waar begin je?

Security vendors schieten als paddenstoelen uit de grond en het is voor bedrijven haast onmogelijk om het kaf van het koren te scheiden. En als je dan kiest voor een oplossing moet deze ook bijgehouden worden. Er moet kennis zijn van de producten om deze in een steeds sneller veranderende wereld mee te laten veranderen.

Ransomware-bendes hebben ongelimiteerde middelen en heel veel kennis die een gemiddeld bedrijf niet in huis heeft. En toch zullen ze mee moeten, want niets doen is geen optie meer. In 2023 zal extended detection en threat intel een steeds belangrijkere rol gaan vervullen. En ja, ook de overheid moet hieraan gaan bijdragen, zodat bedrijven de juiste informatie krijgen om mee te bewegen in deze wereld.

IN BUSINESS 57 Column

Bezoek onze website voor dagelijks

InnovatieNieuws, recente publicaties en de BTG Event-kalender

WWW.BTG.ORG

BTG Services.

is de serviceorganisatie van de Nederlandse Branchevereniging ICT en Telecommunicatie Grootgebruikers (BTG).

Exclusief voor leden van BTG leveren wij diensten en inkoopvoordelen rondom telecommunicatieproducten en -diensten. Ook handelt BTG Services de administratieve verwerking van complexe facturering af zodat u meer overzicht krijgt, bijvoorbeeld voor bedrijven met veel vestigingen.

WWW.BTGSERVICES.NL
58 IN BUSINESS

AL MEER DAN 30 JAAR ERVARING IN FASHION

Diya Tailors is gespecialiseerd in perfect uitgevoerde maatkleding dat past bij hetgeen u wilt uitstralen.

De collectie bestaat uit meer dan 5500 verschillende stoffen met designs van hoogwaardige kwaliteit. Buiten dat we de beste bieden, nemen we ook echt de tijd voor u. We kunnen alles maken en helpen u graag om uw wensen te realiseren.

Kijk op www.diyatailors.nl of bel 085-111-3285

MET T-MOBILE I oT BRUGGEN BOUWEN

Digitalisering begint bij connectiviteit en ontsluiten van datastromen. Neem Internet of Things; zonder dat er mensen bij betrokken zijn, communiceren apparaten al met elkaar. Ze verzamelen data over locatie, vochtigheid, druk, bewegingen nog veel, heel veel meer. Om ons werk efficiënter te maken.

Om jouw slimme apparaten de volgende stap te laten zetten, heb je het beste netwerk nodig. En dat is nou precies ons ding. Niets houdt je tegen met Internet of Things van T-Mobile Ondernemen!

Ontdek ons

slimme IoT aanbod

t-mobile.nl/zakelijk/connecting-things

Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.