BRUZZ Select - mei 2023

‘Fashion is about being wild’

Theatre, dance, performance and visual arts

Amol K Patil, Nadia Beugré, Susanne Kennedy & Markus Selg, Adam & Amina Seid Tahir, Sarah Vanhee, Midori Kurata, Lenio Kaklea, Tania Bruguera, Mirene Arsanios, Rayyane Tabet, Radouan Mriziga, Amir Reza Koohestani, Lara Barsacq, Kurō Tanino, Kate McIntosh, Léa Drouet, Dana Michel, Gosia Wdowik, Basel Abbas & Ruanne Abou-Rahme, Ahilan Ratnamohan, Trajal Harrell, Myriam Van Imschoot & Lucas van Haesbroeck, MEXA, Claire Cunningham, Calixto Neto, Alex Baczyński-Jenkins, Faustin Linyekula, Wichaya Artamat, Fabrizio Terranova, Ça marche, Kepler-452, Anne Teresa De Keersmaeker & Meskerem Mees & Jean-Marie Aerts & Carlos Garbin / Rosas, Victoria Lomasko, Amanda Piña

Free School, nightlife & more

Info & tickets: www.kfda.be

Bring on the festivals

NL/ Jep, it’s that time of the year again. Voor wie nu de geur van naaldbomen in de neus krijgt en de kerstballen wil opblinken: we doelen uiteraard op het festivalseizoen, dat zich vanaf deze maand opnieuw in volle glorie op gang trekt. Het CORE Festival toont met de succulente affiche van zijn tweede editie dat het een blijvertje is, de Australische dj HAAi bezorgt je er de gepaste high. De Brusselse Léa Drouet mag haar status als theatervernieuwer bevestigen op het Kunstenfestivaldesarts. Tijdens Les Nuits is het uitkijken naar de French touch van Flavien Berger. Meest in het oog springt de flamboyante modeshow van de Brusselse choreograaf Yves Aduhire, die mag uitpakken op de Pride Week. Lang leve het festivalseizoen!

FR/ Yep, it’s that time of the year again Pour ceux qui pensent au sapin et aux cadeaux : nous faisons allusion à la saison des festivals, qui va être lancée en grande pompe dès ce mois-ci. Le CORE Festival montre qu’il est parti pour durer avec la délectable affiche de sa deuxième édition, sur laquelle figure la DJ australienne HAAi, qui vous fera planer. La Bruxelloise Léa Drouet va pouvoir confirmer son statut de metteuse en scène avant-gardiste au Kunstenfestivaldesarts. Pendant Les Nuits, la french touch sera à l’honneur avec Flavien Berger en tête d’affiche. Encore plus en vue, le flamboyant fashion show du chorégraphe bruxellois Yves Aduhire, qui pourra tout déballer à la Pride Week. Vive la saison des festivals !

EN/ Yep, it’s that time of the year again. For those who now start to smell conifers and sense a sudden urge to polish the Christmas baubles, we’re obviously referring to the festival season, which is back in full force this month. With the succulent programme of its second edition, the CORE Festival shows that it is here to stay – Australian DJ HAAi will provide you with the appropriate high. The Kunstenfestivaldesarts is allowing Brussels-based Léa Drouet to confirm her status as a theatre innovator. Don’t forget to look out for the French touch of Flavien Berger during Les Nuits. Most notable is the flamboyant fashion show by Brussels-based choreographer Yves Aduhire, who gets to perform at Pride Week. Long live the festival season!

TOM ZONDERMAN, REDACTEUR

THIS MONTH

Léa Drouet revient au Kunstenfestivaldesarts avec des histoires de monstres et d’épées et autres contes d’autodéfense enfantine

Le vaisseau de l’ovni électro-pop Flavien Berger s’apprête à se poser dans le Chapiteau des Nuits Botanique

Teneil Throssell alias HAAi zet haar tanden in het CORE Festival met psychedelische kleuren en caleidoscopische technobeats

30 ‘Soms voelde mijn hoofd als een doos kikkers, mijn ideeën sprongen alle kanten op’

‘Je trouve que c’est un luxe de sortir des projets confidentiels de nos jours’

‘On parle trop souvent des enfants comme s’il s’agissait d’une espèce à part’

Made in Brussels

Pour pimper votre sourire ça se passe chez Grills, pour recycler votre garde de robe c’est chez Brique, les bijoux enflammés c’est chez Marie Vandewiele

Music

Revel in all the colours of jazz at the Brussels Jazz Weekend, get carried away by the elongated melancholy of Arooj Aftab or get enchanted by the soul of Eddie Chacon

Theatre & Dance

Ontdek het beste uit de podiumkunsten op het Kunstenfestivaldesarts, word meegevoerd door de Catalaanse wereldhit Terra baixa of leer alles over seks kunst en politiek op SNAP!

Art & Literature

Les jardins de Shezad Dawood parfument le Wiels, les montagnes de Bastiaan van Aarle encerclent le Botanique et des îles en danger émergent dans les mers du Hangar

Cinema

Verdwaal in het universum van Gouden Palm-winnaar Ruben Östlund, blijf plakken aan de nieuwe Spider-man of zie Joaquin Phoenix schitteren in de nieuwe film van horrorpoëet Ari Aster

Abonneren op BRUZZ?

COLOFON

BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65

ABONNEMENTEN

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80 Gratis in Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Rest van België: 29 euro per jaar;

IBAN: BE98 3631 6044 3393 van Vlaams Brusselse Media vzw Buiten België: 35 euro per jaar.

OPLAGE

46.000 exemplaren.

ADVERTEREN?

Marlies De Deygere 02-650.10.81 marlies.dedeygere@bruzz.be

DISTRIBUTIE

Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be

ALGEMENE DIRECTIE

Dirk De Clippeleir

HOOFDREDACTIE

Kristof Pitteurs (algemeen hoofdredacteur)

CULTUUR & UIT

Gerd Hendrickx

ART DIRECTOR

Heleen Rodiers

EINDREDACTIE

Karen De Becker, Bouke Schut, Sophie Soukias

WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER

Eva Christiaens, Tom Zonderman, Sophie Soukias (redacteurs); Nicolas Alsteen, Gilles Bechet, Michaël Bellon, Andy Furniere, Tom Peeters, Niels Ruëll, Michel Verlinden (medewerkers)

VERTALING

Frédérique Beuzon, George Holmer, Laura Jones

FOTOGRAFIE & ILLUSTRATIE

Agneskena, Ivan Put, Saskia Vanderstichele, Wide Vercnocke

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Kristof Pitteurs

Flageyplein 18, 1050 Elsene. BRUZZ is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw,

wordt gedrukt bij

Printing Partners

Paal-Beringen

en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie

Reviews

Onze film-, podium-, concert-, expo- en restaurantreviews vind je op BRUZZ.be

Agenda

Wie wil weten wat er allemaal te beleven is in de stad, kan de volledige Select-agenda op BRUZZ.be raadplegen

Follow us on Insta

Ook dol op de fotografie van BRUZZ? Bekijk meer fraaie beelden van onze fotografen op het Instagram-account van @Bruzzbe

Voortaan verpakken we elke maand onze beste cultuurtips in dit drietalige bewaarmagazine. De BRUZZ Selectcultuurspecial verschijnt telkens op de laatste woensdag van de maand. Het juni-augustusnummer van BRUZZ Select komt eraan op 31 mei, handig bij BRUZZ magazine gevoegd. Neem nu een abonnement op BRUZZ magazine en mis geen enkel nummer!

BRUZZ magazine, dat zijn elke week sterke verhalen uit Brussel, met mooie reportages, pakkende foto’s en nog meer fijne cultuurtips. Een abonnement is gratis voor inwoners van het Brussels Gewest. Buiten Brussel kost een abonnement op BRUZZ magazine 29 euro per jaar.

Surf naar BRUZZ.be/abo

MELD NIEUWS

Zelf nieuws gespot?

Tips zijn altijd welkom via: BRUZZ.be/meldnieuws

Persberichten kunnen via redactie@bruzz.be

VOER UW EVENEMENT IN OP ENCODEZ VOTRE ÉVÉNEMENT SUR ENTER YOUR EVENT ON www.agenda.brussels

WWW.BRUZZ.BE

Liem,

gepensioneerd in Brussel.

Thuis in

Muntpunt.

Muntpunt is voor de 72-jarige Liem een tempel van cultuur, waar kennis en literatuur samenkomen. Hij oefent er ook zijn Nederlands, en wordt geholpen met digitale vragen. Zijn vele redenen om Muntpunt te bezoeken groeien zo al 37 jaar met hem mee.

Heb je een vraag over wonen, werken of leven in Brussel? Zoek je een verhaal, of wil je er één vertellen? Passeer dan even langs Muntpunt of muntpunt.be.

L’EFFET BRIQUE

La marque bruxelloise Brique est bien plus qu’une simple ligne de vêtements. Mounir Haddad, le fondateur, fait modifier chaque pièce à la main dans un atelier bruxellois, pour un mélange parfait de high fashion et de streetwear. Des hauts ordinaires sont transformés en pièces maîtresses grâce à des motifs fluides et des couleurs éclatantes. Brique propose également des workshops où vous pouvez donner vous-même une nouvelle vie à vos vêtements. (CR)

Brique. T-shirts à partir de 35€, Sweaters à partir de 75€, Instagram: @13rique

LE SOURIRE 18 CARATS

FR/ Comment habiller mon sourire? Avec des grillz. Ces bijoux dentaires non-permanents en chrome cobalt ou or 18 carats ont conquis le monde du hip-hop et Rachid Idi est à la pointe de cette tendance. Dans son atelier d’Etterbeek, il crée des designs uniques portés par des artistes bruxellois tels que Hamza. En plus, Rachid n’a pas peur d’innover. Il a même créé des grillz phosphorescents. (CR)

Grillz. Instagram: Bxldentalgrillz

HOT, HOT, HOT

EN/ Who dares? Just a drop of 'Sun Burn' sauce is enough to make your tongue burn for the rest of the meal. Sauce brand Swet can make it even spicier. All their chillies are grown on the roof of Anderlecht slaughterhouses, then bottled in small batches. The original flavours (Kiwi! Coconut!) are delicious, but so are the graphics. Yes, Brussels has already taken this on an export tour. (EC)

Swet. From 8 euro, swet.be

SUMMER WOOL

EN/ Lime, tangerines or guava, knitwear brand Lila & John’s spring collection is like a refreshing fruit salad. The looks are just as juicy and bold. This spring, bellies are bare and the knitwear fits every figure. Also, the wool is carefully selected based on durability. With her own label, costume designer Lila John (who you might recognize from the world of theatre and dance) stays right up to date. (EC)

Lila & John. From 90 euro, www.lilajohn.com

TEPELVERSIERING

NL/ Op zoek naar een gedurfd en betekenisvol statement-sieraad? Zoek niet verder dan de nieuwe studio van Marie Vandewiele in Sint-Joost-ten-Noode. Een van haar handgemaakte stukken, de “LAISSE-NOUS TRANQUILLE!” gegraveerde boksbeugel, klaagt intimidatie op straat en in clubs aan. En dat is nog niet alles, Marie brengt ook een eerbetoon aan tepels met een broche in de vorm van een gepiercete tepel, waarmee ze de opvatting uitdaagt dat ze ongepast zijn. Gemaakt van hoogwaardige materialen zoals zilver en goud, zijn de sieraden van Vandewiele niet alleen oogstrelend maar ook maatschappelijk bewust. (CR) Marie Vandewiele. vanaf 100 euro. www.marievandewiele.com

Tussen hemel en hel

NL/ INDRÉ SVIRPLYTÉ maakt wandtapijten en textielsculpturen met wonderlijke taferelen vol fantastische wezens, zowel cartoonesk als macaber. Zo drijft ze haar eigen demonen uit.

Zo’n zeven jaar geleden kwam de Litouwse Indré Svirplyté (30) naar België om aan LUCA in Gent illustratiestudies te volgen. Tijdens het bijklussen als poetsvrouw zag ze in een huis een bijzonder wandtapijt en viel als een blok voor deze kunstvorm. Ondertussen maakt ze ook textielsculpturen in haar huidige studio in Sint-Gillis. In mei is haar werk te zien in het Antwerpse Zuiderpershuis, als deel van de expo De nieuwe garde

Je studio hangt vol met wandtapijten in allerlei kleuren en met bizarre figuren. Maar het zijn geen jolige taferelen. Zelfs als mijn figuren lachen, gaat er iets duisters schuil achter hun lach. Het zijn personages uit een droomwereld, dikwijls gebaseerd op nachtmerries. Door een fictief universum te scheppen, probeer ik grip te krijgen op mijn eigen onrust, vooral angst voor de dood. Ik ben niet gelovig, maar vorm zo mijn eigen religie. Mijn belangrijkste voorbeeld is Jeroen Bosch, omdat hij als het ware de opdeling tussen hemel en hel deed vervagen. Je mag me best een fangirl noemen, ik heb zelfs een Bosch-tattoo!

Je studeerde oorspronkelijk voor grafisch ontwerper, nu maak je textielkunst. Hoe is die wending tot stand gekomen?

Tijdens een stage als grafisch ontwerpster merkte ik dat ik ongelukkig werd van werken op een computer. Ik beperkte me ook tot zwart en wit, was bang om andere kleuren te gebruiken. Tijdens mijn illustratiestudies leerde ik vrijer denken. Het doet me ook goed om met naald en draad te werken. Het is een meditatief proces waarmee je aan de werkelijkheid kan ontsnappen en emoties verwerken.

Je maakt sinds kort ook textielsculpturen. Klopt, mijn personages nemen als het ware steeds meer een 3D-vorm aan, alsof ze uit de wereld van mijn verbeelding komen gekropen. Om ze te helpen hun weg te vinden buiten musea en galerijen, maak ik ook ontwerpen voor kledij, zoals sjaals en pantoffels.

Instagram: @indre_svirplyte

ANDY FURNIERE

MOHAMED SALIM HAOUACH est auteur, comédien et directeur artistique du collectif de théâtre molenbeekois Ras El Hanout. Tous les deux mois, il écrit sur la vie dans sa ville.

Ainsi donc Disney a annoncé une nouvelle trilogie Star Wars. De manière inédite, elle suivra chronologiquement celle qui l’a précédée. Je ne fais pas partie de la génération qui a été perturbée d’apprendre que le premier film à être sorti, Un nouvel espoir, était en fait le quatrième épisode.

L’espoir, qu’il soit neuf ou vieux : c’est mon interrogation du moment. C’est ce qui me nourrit souvent, c’est mon ami du petit-déjeuner. L’espoir de voir autre chose que ce qui est. De pouvoir changer les choses. Ou qu’elles changent d’elles-mêmes, comme ça je m’occupe d’autre chose, comme un bon brunch à volonté. L’espoir que la génération qui suit aura un meilleur avenir. Voire un meilleur présent. Un brunch chaque jour de la semaine, et gratuit s’il vous plaît.

Mais l’espoir peut-être aussi trompeur. Ou trompé. Comme lorsque je vois dans une école communale des classes ségréguées en fonction du cours de religion suivi. Je n’ai pas besoin de vous épeler les 5 lettres de cette religion. Je m’amuse d’abord de l’hypocrisie à vouloir supprimer ce cours pour «rassembler les élèves ». Puis j’apprends que dans une des classes, il n’y a pas de cours de néerlandais ni d’éducation physique depuis des mois. Devinez sur quelle classe cela tombe ?

J’enrage. J’ai connu ça. Ma génération a connu ça. Les gens ont changé, les réformes se sont succédé. On en est encore là. De manière flagrante et pourtant: « ah bon ? j’avais pas remarqué ».

J’en veux aux faux espoirs qu’on nous a donnés. Mais je nous en veux surtout de les avoir pris pour argent comptant. On nous a dit que nous étions égaux. Nous avons pu y croire avec Ihsane, Fatima ou Dalilla. Mais nous avons pris une baffe dans la gueule pour nous rappeler que non, nous n’y sommes pas. CV en béton ou pas. Pas aujourd’hui, demain. Demain, c’est loin.

LA CARTE DU PRÉSIDENT NOIR

L’année qui a suivi l’élection de Barack Obama, j’étais avec un groupe en visite au Smithsonian Museum. Il y avait là une installation sur les sit-in contre la ségrégation dans les restaurants. L’animation se terminait par un chant du Civil Rights Movement : « We shall overcome » … « Someday ».

L’un des membres de mon groupe demande « est-ce qu’on est arrivé aujourd’hui à ce someday ? ». L’animateur retourne intelligemment la question vers le public. Des mains blanches se dressent à l’affirmative. D’autres, plus timides, indiquent le contraire. « Mais vous avez un président noir, que voulez-vous de plus ? »

J’avoue que ce qui me désespère le plus, ce n’est pas le conservatisme assumé de conservateurs, mais le conservatisme éludé de progressistes.

« Que voulez-vous de plus ? » Flemme de répondre. Rien de spécial en vérité. Que nos grands principes de liberté et d’égalité, coulés dans le marbre, soient vraiment concrets.

Des fois je perds espoir. Un pas en avant, deux pas en arrière. Deux pas en avant, un pas en arrière. Un pas à gauche. Quatre pas à droite. Un quart de pas à gauche. Stop. Suivez l’épisode 4, c’est l’épisode 1 de la génération d’avant. Ne vous inquiétez pas, la suite arrive. Ayez confiance, tout va mieux se passer. Ayez confiance, on vous dit. J’éteins tout.

Tout semble perdu. Mais arrive un moment .. une lumière… une voix.. des mots d’une élève qui déclame son slam. Il ouvre une brèche. Il existe. Il n’est pas le ROI. Mais il existe. Il est toi, moi, nous, qui malgré tout, ne nous résignons pas. Nous qui nous rebellons contre l’injustice de l’ordre établi sans avoir le droit à l’erreur. «Un Nouvel Espoir» nous sommes. D’espoir chaque génération a besoin.

‘Dans une école communale des classes sont ségréguées en fonction du cours de religion suivi’

Angèle × n x Worries × Push A T MAsego × n u g ene A

The Blessed MAdonn A × hAA i × roM y × d J s einfeld e liz A r ose × eWA n M Cv iC Ar ALTVERDA ALTVERDA h oney diJ on × d enis s ulTA × J Ayd A g × dA n shA ke d ino le nny × J AsP er Tygner × Mosely Jr

h unee × B iB i se Ck × J AM ie 3:26 × s uze iJ Ó Afriqu A × Jord A n viC kors

ARDO Moder AT × AlT-J × li TT le siMz g old BA nd × k okoroko

.PAA k & k nx W ledge l ive BA nd Ch A rlo TT e Adigéry & Bolis Pu P ul × PinkPAnT heress y ussef dAyes × do M i & J d Be C k × rAvyn l en Ae ENDOMA ENDOMA Ch A nnel Tres × Benny The Bu TC her × o livi A deAn u nkno W n Mor TA l orC hes TrA × J P eg MA fi A × suP er JA zz C lu B

Joy orB ison × l ef T o eA rly Bird × d e sC huur MA n AMA li Ah × M i M i × s herelle

‘La société n’aime pas les enfants qui posent des questions’

FR/ Après le succès de Violences, Léa Drouet est de retour au Kunstenfestivaldesarts. Dans J’ai une épée, la metteuse en scène s’assied à côté des élèves rebelles, ceux que la société s’obstine à vouloir remettre sur le droit chemin. Mais dans le monde métissé qui est le nôtre, existe-t-il vraiment un seul chemin valable?

Soukias

Elle est située au fond de l’appartement et pourtant la chambre entrouverte de la fille de Léa Drouet magnétise par sa lumière chaude, son désordre de toutes les couleurs, les dessins qui tapissent ses murs et un lit en baldaquin. La pièce est inoccupée à cette heure de la journée mais les histoires de licornes, de dragons et de sabres magiques semblent figées dans l’air en attendant patiemment le retour de leur petite propriétaire.

Ce sont ces mêmes paillettes, sequins et créatures imaginaires qui illuminent le nouveau spectacle de Léa Drouet J’ai une épée. « Au-delà du texte, j’essaie de nous replacer dans une expérience immersive et sensible, faite de

lumière, d’espace et de son, pas spécialement verbale », dit la metteuse en scène française, Bruxelloise d’adoption. « Je m’inspire de l’univers de ma fille mais aussi de ma propre enfance où je faisais l’expérience de la contemplation. Je dessinais des formes dans mon tapis, je me créais un monde en regardant bouger un rideau.

» Autant de sensations renforcées par les « fééries synthétiques licorne » du musicien expérimental basé à Bruxelles Èlg, alias Laurent Gérard.

Comme pour son précédent spectacle Violences, où un bac à sable et des petits blocs de couleurs occupaient la scène, l’apparente innocence du décor et la douceur avec laquelle le

récit nous est conté contrastent avec l’horreur et l’injustice qui le sous-tendent. Dans Violences, Léa Drouet tissait ensemble les fils de deux histoires, « l’une à la fin tragique, l’autre à la fin heureuse ». D’abord la mort de Mawda, fillette kurde de 2 ans, fauchée en 2018 par la balle perdue d’un policier belge alors qu’elle tentait, avec sa famille, de rejoindre clandestinement l’Angleterre dans la camionnette d’un passeur. Ensuite, le récit de la grand-mère de Léa Drouet qui, enfant, échappa à la rafle du Vel’ d’Hiv en 1942, grâce à l’aide d’un passeur. Dans le premier cas, le passeur et ses passagers sont perçus comme des criminels, dans le second, on se souviendra d’eux comme des héros. L’affaire

Texte et photos Sophie

Léa Drouet au pays des monstres et des épées

Mawda cache pourtant de nombreux actes héroïques auxquels la pièce tentait de redonner leur juste place dans la grande Histoire.

COMME DANS UN RÊVE

Amorcée dans son spectacle Violences, Léa Drouet poursuit sa réflexion sur l’enfance. « Je me suis rendu compte à quel point l’enfance était une minorité – on parle d’ailleurs de ‘mineurs’. On globalise et on naturalise l’enfance comme on le fait pour la minorité que sont les femmes par exemple. On parle d’enfant comme s’il s’agissait d’une espèce à part alors que l’enfance est une période de l’existence, on devrait parler d’‘êtres dans le temps de leur enfance’ », dit la metteuse en scène. Comment faire dès lors pour approcher cette période, pour essayer de la comprendre ?

question par un patchwork où cohabitent différentes scènes à l’image de l’esprit enfantin : « Je me suis rendu compte que dans la tête des enfants, c’est une sorte d’association d’images et de scènes qui n’ont pas spécialement à voir les unes avec les autres mais qui vont cohabiter, un peu comme quand on rêve. »

Parmi ces différentes scènes, des dialogues avec sa fille de quatre ans et demi d’où émergent des récits imaginaires de peur et de courage. Des histoires de créatures fabuleuses et de monstres mangeurs d’enfants. « J’ai enregistré nos conversations pendant un an et ce qui m’a marquée, c’est le processus d’autodéfense enfantine par la fabulation. Il y avait une forme d’empowerment dans les histoires qu’elle s’inventait. Raconter des histoires lui permettait de surmonter des situations de stress ou d’angoisse qu’elle avait à cet âge-là, de rejouer des scènes en prenant différentes places afin de mieux comprendre une situation. »

violences institutionnelles, de résistance, de tentatives d’alternatives et de confrontation ». Beaucoup auprès d’enfants qui ne rentrent pas dans le cadre, ces enfants terribles qui font trembler les murs des écoles, pour ne pas dire les murs des États . « Ce sont des enfants qui ne cadrent pas avec la ‘bonne société’ que l’école devrait représenter en miniature. Ils ne sont pas des délinquants en soi, c’est leur identité, leur provenance culturelle, sociale ou raciale qui fait qu’ils sont considérés comme déviants », dit la metteuse en scène. « Alors que ce sont souvent juste des enfants qui posent des questions. »

ENFANTS TERRIBLES

Mais c’est en dehors de la sphère familiale que Léa Drouet a glané la plupart de ses récits «de

Parmi les histoires, une occupe plus d’espace que les autres. Elle déborde tant elle interpelle. Léa Drouet l’attrape au vol, abasourdie, alors qu’elle écoute la radio. « Après l’assassinat de Samuel Paty en France, il y a une minute de silence et des discussions organisées en classe autour de la liberté d’expression. Des directives sont données aux enseignants d’interpeller la direction et puis d’autres instances administratives quand il y a des phrases qui ne cadrent pas avec les valeurs républicaines en l’occurrence. Des enfants entre 8 et 10 ans sont arrêtés chez eux au petit matin à 6 heures 30 avec une dizaine de policiers cagoulés et armés, et emmenés au commissariat où ils ont été interrogés pendant une dizaine d’heures et sommés de parler de leur vie et de comment ça se passe à la maison. »

En relation avec un journaliste ayant approché les familles concernées par les descentes de police, Léa Drouet est particulièrement émue par l’histoire d’une petite fille de dix ans prise dans la tornade des politiques sécuritaires post-attentats. « Je trouvais qu’il y avait une telle injustice de

Encore plus de kunstenfestivaldesarts

DANSES PLURIEL.LES

«Je me suis dit qu’il faut se détourner des êtres, cesser de les observer mais plutôt les regarder ‘depuis eux’ ou depuis la persistance de notre propre enfance ou de l’enfance d’autres êtres. » Qu’est-ce que ça fait d’être un enfant ? Qu’estce que ça fait d’être un enfant que l’on prépare à la société des adultes parce qu’il ne naît pas programmé à l’emploi ? Léa Drouet répond à la 1

La chorégraphe ivoirienne revient avec un spectacle conçu avec des membres de la communauté transgenre d’Abidjan. Coiffeur·euses le jour et divas des dancefloors la nuit, iels vivent à la fois de manière clandestine et terriblement exposée. Entre voguing et coupé-décalé, iels dressent un portrait dansé d’une féminité plurielle et solidaire.

Nadia Beugré: Prophétique (On est déjà né·es), Le Rideau, 11 > 14/5

2 LE DÉSIR L’APRÈS-MIDI

En décomposant et recomposant le Prélude à l’après-midi d’un faune, tel qu’il a été dansé par Nijinsky, Lara Barsacq se réapproprie l’image de la Nymphe entretenue depuis toujours par les hommes. Accompagnée d’une interprète, elle crée un hymne au pouvoir libérateur de la danse, hors de toute conception figée de la sexualité.

Lara Barsacq: La Grande Nymphe, 17 > 20/5, La Raffinerie

3

CONFIDENCES À ROULETTES

Le performer et artiste Amol K

Patil, basé à Mumbai, fait de la pratique du patin à roulettes un outil de protestation en réactualisant une tradition indienne du XVIIe siècle. Avec des collectif·ves de skateuses féministes locales fréquentant le skatepark des Marolles, iels partagent leurs récits de lutte sociale.

Amol K Patil: Black Masks on Roller Skates, Skate parc des Ursulines /Les Brigittines, 11/5 > 3/6

4

VIES MIROIRS

Peintre, auteur, metteur en scène et psychiatre, Kuro Tanino évoque la singularité et les différences de nos vies en décrivant deux familles vivant dans deux appartements contigus séparés par une simple paroi. Avec humour et un goût marqué pour le surréalisme, il cristallise le quotidien pour atteindre l’extraordinaire.

Kuro Tanino: Egao No Toride, Théâtre Varia, 17 > 20.05

«

La cible est mouvante, aujourd’hui ce sont les enfants musulmans, hier c’étaient les élèves qui parlaient le patois »

QUI EST LÉA DROUET?

— L’artiste française est installée à Bruxelles depuis 2010 après des études de mise en scène à l’INSAS.

proposer un espace de discussion à des élèves, et ensuite réprimer leurs réponses, c’est affreux. Tu parles, et on te punit.»

L’ÉCOLE ANORMALE

La route de la metteuse en scène ne tarde pas à croiser celle de la chercheuse à la KU Leuven et à l’ULB, Lamia Mellal qui observe que les méthodes de déradicalisation mises en place par les gouvernements ne sont pas de simples leçons que l’on peut abandonner au fond de son cartable en rentrant de l’école. Elles s’insinuent dans le quotidien des enfants, agissent sur leur famille, voire sur leur corps. « Lamia Mellal travaille avec les jeunes des quartiers de Marseille en leur proposant une recherche participative sur leur vécu scolaire. Pendant les ateliers qu’elle anime, beaucoup de questions émergent sur le racisme et la laïcité. » Invités dans le cadre des représentations de J’ai une épée, les jeunes en question viendront partager leur expérience et dispenser leur savoir sur des thématiques qui les concernent directement, à l’occasion d’une nouvelle édition de L’École Expérimentale, née dans le sillage du spectacle.

Alors en pleine création de J’ai une épée, Léa Drouet et sa collaboratrice, la philosophe et dramaturge Camille Louis, constatent à quel

point on ne cesse de parler des minorités à leur place. Pour inverser la tendance, elles lancent, avec l’Atelier 210 dont Léa Drouet est la directrice artistique depuis 2020, un projet d’école renversée nommée École expérimentale. « On invite les personnes issues des minorités en question à être les enseignant.e.s des différentes sessions de cette école. Le but est d’aller à la rencontre des savoirs manquants, des savoirs exclus des lieux de science et d’éducation. »

Une école dite « anormale » pour contourner la normalisation dont l’école traditionnelle est sans doute l’usine la plus radicale. « Si l’école est un moyen de transmettre des valeurs, alors est-ce qu’on adhère à une sorte de norme majoritaire et on réprime tous les enfants qui ne sont pas dans le cadre, ou est-ce qu’on accueille nos singularités et nos différentes façons de voir le monde? On punit les enfants qui remettent en question l’intouchable laïcité parce qu’elle est considérée comme une valeur commune. Mais la cible est mouvante, aujourd’hui ce sont les musulmans, hier c’étaient les enfants qui parlaient le patois. Je ne m’intéresse pas à la question de condamner ou non la laïcité », dit Léa Drouet. « Ce qui m’intéresse, c’est ce tremblement qui s’opère via les enfants. »

5

MARCHER POUR EXISTER

La chorégraphe Anne Teresa

De Keersmaeker s’associe à la jeune autrice compositrice Meskerem Mees et au guitariste vétéran Jean-Marie Aerts pour une chorégraphie organique qui interroge le potentiel politique et subversif de la marche et qui dévoile combien notre monde intérieur est un paysage en soi.

Anne Teresa de Keersmaeker: Création 2023, Théâtre National, 31/5 > 3/6

6

LE CHANT DES DÉPLACÉS

Dans cette installation vidéo, des danseur.euses et musicien.nes de Ramallah interagissent avec des images recueillies pendant 10 ans en Iraq, Palestine, Syrie et Yémen. Par leurs chants et danses, les communautés y dénoncent l’appropriation des terres et les déplacements forcés.

Basel Abbas & Ruanne Abou Rahme: May amnesia never kiss us on the mouth,Les Brigittines, 21 > 26/5

7

REGARDER LES ENFANTS

Avec ce spectacle, la compagnie de théâtre espagnole questionne le regard que nous portons sur les enfants. Dans cette expérience visuelle fascinante, les enfants ne sont que des figurant·es d’un conte fantastique dont les spectateur·ices s’inventent des présages en tentant de déchiffrer des signaux et des indices dans l’obscurité.

Los Figurantes: Ça marche, 30/5 > 2/6, Les Brigittines (GB)

— En 2014, elle fonde la structure de production VAISSEAU, ouverte à l’expérimentation et aux nouveaux formats. Sensible aux injustices sur lesquelles se fondent nos sociétés, elle s’intéresse à traduire des problématiques des sciences humaines en expériences sensibles, visuelles et musicales.

— En 2018, elle présente Boundary Games au Kunstenfestivaldesarts. Dans la continuité du projet, elle mène des ateliers dans des maisons d’arrêts en France. Après une collaboration avec Adeline Rosenstein en 2019, elle présente Violences l’année suivante.

— En juin 2020, elle devient coordinatrice artistique de l’Atelier 210.

LÉA DROUET VECHT TEGEN DE MONSTERS

NL/ Na het succes van Violences keert Léa Drouet terug naar het Kunstenfestivaldesarts met J’ai une épée. Daarin gaat de Brusselse regisseuse het gesprek aan met rebelse studenten, jongeren die de maatschappij hardnekkig op het rechte pad wil houden. Maar is er in onze gemengde wereld slechts één juiste weg? “Het doelwit verschuift, vandaag zijn het moslimkinderen, gisteren waren het leerlingen die dialect spraken.”

LÉA DROUET BATTLES AWAY

EN/ Following the success of Violences, Léa Drouet returns to the Kunstenfestivaldesarts with J’ai une épée. Here, the Brussels-based director engages with rebellious students, young people that society stubbornly tries to keep on the straight and narrow. But in our complex world, is there only one right path?

“The targets change, now it’s Muslim kids, in the past it would have been students who spoke dialect,” she says.

« C’est affreux, on t’encourage à prendre la parole et puis on te punit »

WTF?

A foul-mouthed raccoon, a green murderess, a walking tree from Lord of the Rings with a limited vocabulary, a dummy and a Han Solo-like space pirate with a Walkman full of last century hits: if there must be superheroes, give us the riffraff who’ll save the universe from catastrophe while joking and messing around in Guardians of the Galaxy. Volume three continues the Fifth Phase in the Marvel Cinematic Universe. It recounts how the Guardians were joined by Cosmo the Spacedog and almost fall apart during a dangerous mission to help Rocket (that foulmouthed, gun-toting raccoon), haunted by his past. Does it matter? Hardly. The fact that the band is back performing, not counting guest appearances in Marvel’s other superhero films, is enough for the many fans to take a seat. And that’s not as mad as it perhaps sounds.

The last two films gave you everything you could expect from superhero movies and space shows, including a great deal of action, but this time it is served with a lot more fun and bravery. Being free from the pressure of taking it all too seriously makes it a lot easier to sit back and enjoy the show with a sophisticated, generous soundtrack full of rock-solid Walkman songs. The superhero movie as upbeat pop song rather than of bombastic stadium rock. The soundtrack of the new Guardians film features songs like Bruce Springsteen’s “Badlands”, Faith No More’s éWe Care a Loté, and the delightful “I Will Dare” by The Replacements.

Perhaps the motto that best suits Guardians of the Galaxy (and especially their guardian, director and screenwrit-

er James Gunn) would be “I will dare”. Disney, owner of Marvel, threw Gunn out in 2018, following an outcry over old tweets about AIDS, paedophilia and rape. Even if his first Guardians was a surprisingly big success which showed Marvel that its superhero films could be made more enjoyable. Even though the success of the sequel showed that there is music in Guardians, even without the surprise effect. The actors stood up for Gunn. In March 2019, he was hired again for directing the Guardians’ very last appearance. Since then, Gunn is appointed to lead DC Studios and make Superman, Batman and Wonder Woman as successful as rival Marvel. That makes him one of the most powerful people in Hollywood.

The contrast with the time he visited the Brussels International Fantastic Film and sat alone at a table in one of the huge and empty sheds at Tour & Taxis is enormous. That was 2007, BIFFF had only recently moved to Tour & Taxis and only half of the audience moved along. Journalists didn’t line up to interview him, but they were wrong. Gunn spoke fervently about Slither, his unsubtle but highly amusing horror film that gleefully put the main subgenres of horror cinema through the wringer. He also talked about his beliefs in films that delight by their courage. I will dare. Whether you make a low-budget horror film that primarily makes BIFFF smile, or spend $250 million making Guardians of the Galaxy Vol. 3, which aims to make the whole world chuckle.

Guardians of the Galaxy Vol 3. Release: 3/5

NIELS RUËLL

The secret of Guardians of the Galaxy?

“I will dare!”

Wide Vercnocke

‘After everything I had already overcome, I was no longer afraid’

EN/ As YVES ADUHIRE prepares to set Pride Week ablaze with his Wild Fashion Show, BRUZZ retraces the journey of this untameable 33-year-old artist who never stops pushing the boundaries of dance and gender.

Text Sophie Soukias

Yves Aduhire left Rwanda in 1994. He first saw Brussels from within the walls of the Petit-Château, where refugees were held while waiting to be processed. He stayed there for almost two years with his mother and his three sisters. He lost his father in the genocide that forced them to find a new home. Growing up, Yves felt difficulties fitting in with the expectations of his family and school. Until he decided to break free and follow his dream.

“I quickly realised that to be a dancer, I was going to have to fly the nest.” At 19, he joined the jungle of young Brussels artists seeking success. He frequented the hip-hop scene and took part in battles and joined the Académie Royale des Beaux-Arts de Bruxelles for two years before abandoning both classical and contemporary dance to practice by himself with the help of inspiring teachers and choreographers. The result is an eclectic and changeable style. “My dance fluctuates, depending on my mood. I can

dance just as well in heels as I can dance hip hop or contemporary.”

Yves Aduhire soon surrounded himself with an artistic family made up of fellow dancers and people struggling for success, all members of the LGBTQIA+ community. In 2008, a core group took shape under his guidance and that of the dancer Olivier Twizere. Together, they launched the Wild Kidz company, which provides dance classes. “The name refers to our wild side. That was a time when we were hungry. We were everywhere, always watching to see what was happening. We were the avant-garde of the non-binary. We did whatever we wanted, we would go out wearing makeup and high heels to both queer and heterosexual parties.”

YOU GO GIRL

That unapologetic style, which smashed gender norms, shook up the urban scene. “The so-called ‘girly’ style was becoming more popular, mainly via the US. I won a lot of battles because people thought I was pretty and because my style combined a lot of different techniques.”

Outside of the artistic bubble, however, they were still stigmatized. “Back then, expressing your sexuality and gender was still a lot less safe than it is today. One day a guy in the street came up and punched me out of nowhere.” Once again, Yves Aduhire did not bow down; he overcame adversity by dancing. “Since I was a child, I have had to find the strength to carry on despite everything. Somehow, I no longer fear danger.”

In 2015, Aduhire took over the company, expanded its name and concept. Wild Kidz Party has now grown to include a choreography agency and a crew. Aduhire has been approached for shows by Kenzo, K-Way and KRJST and recently for the entrepreneur and influencer Gaelle Garcia Diaz. “Even though queer has now become mainstream, I make sure that my collaborators

are engaged for artistic reasons and not to meet quotas or fulfil clichés.”

Alongside its commercial activities, Wild Kidz Party provides classes and coaching to a crew of semi-professional dancers. “I wanted to create a safe space for people who wanted to dance and experiment but who were unable to find their place within the set rules and dance schools, which are very focused on performance.”

HAIRDRESSING DANCER

By day, in order to fund Wild Kidz Party, Yves Aduhire arms himself with a comb and some scissors. “Funding is very difficult to obtain if you are not part of a specific network.” From his hair salon on Place Stéphanie, the dancer keeps his business running. “Many encounters in my salon have led to collaborations.” A hairdresser, dancer, choreographer, artistic director, entrepreneur, and production director (he will present the first Blue Davis showcase during Pride Week), Yves Aduhire is also working on his first single.

Not content with tearing down gender restrictions, Aduhire also breaks down barriers between the artistic disciplines, as in his Wild Fashion Show, which will take place during Pride Week in May. This parade, centred around the work of four designers, will be a giant show bringing together dancers, singers, and drag artists who trained outside of official institutions. “The fashion shows in Brussels are very basic and normative. We wanted to create something joyful and outlandish that reflected our community.”

In Wild Kidz Party, the emphasis is very much on the word “party”. “We celebrate who we are. We celebrate our successes, life, what we have overcome and what others have overcome before us.”

The Wild Fashion Show will take place on 11 May at C12 as part of Pride Week. Instagram: wildkidzparty

Dancer

Yves Aduhire. “My dance fluctuates, depending on my mood.”

© RAYANE HUART

Flavien Berger traverse les âges

‘J’essaie d’imaginer ce qu’il adviendra de ma musique après ma mort’

FR/ Tête d’affiche des Nuits Botanique, Flavien Berger se faufile entre chanson française, clubbing et digressions poétiques.

Explorateur du son, réformateur des sens, l’artiste fume la pipe de René Magritte et interroge le temps sur un nouvel album à écouter jusqu’à la dernière seconde.

Texte Nicolas Alsteen

Installé à Bruxelles depuis une dizaine d’années, Flavien Berger mène une carrière pluridimensionnelle. Compositeur, producteur, chanteur, musicien, rêveur, interprète et poète, le Parisien est un électron libre : il dévie au gré de ses envies, de ses passions. Il surfe sur ses vagues à l’âme et rebondit allègrement sur ses thèmes de prédilection, comme la question de l’espace-temps. Partant de là, évidemment, il arrive pile à l’heure au rendez-vous fixé avec Bruzz. Alors qu’il vient de finaliser la bande-son de Maison d’en face, le nouveau spectacle chorégraphié par le danseur Léo Walk, Flavien Berger accourt pour évoquer Dans cent ans, troisième album et dernier volet d’une trilogie entamée, en 2015, avec Léviathan Entre les deux, un disque intitulé Contre-Temps est venu asseoir le succès d’un artiste réputé pour ses farandoles synthétiques et ses paroles fantasmagoriques.

Adepte des métaphores et des excursions sonores en clair-obscur, le Bruxellois d’adoption se profile comme un digne héritier de René Magritte. «Là où ma démarche se rapproche le plus de celle des surréalistes belges, c’est dans le déboulonnage des idées reçues», observe le musicien. «Dans les deux cas, il s’agit de démanteler ce qui est donné à voir ou à entendre.» De là à dire que sa musique est teintée de belgitude, il n’y a qu’un pas. «Mais je refuse de le franchir ! Car, en tant qu’expatrié, je suis assez mal placé pour en juger.» Avec Dans cent ans, Flavien Berger referme un chapitre de sa carrière. «Pour moi, il s’agit du dernier pan d’un triptyque», explique-t-il. «Sur ce disque, je répète des éléments, des gestes, qui étaient déjà à l’œuvre sur mes deux précédents essais. Ce sont des albums très pop, dans lesquels je jongle avec les codes du genre. Que ce soit en littérature, en cinéma ou en musique, la trilogie m’apparaît comme la quintessence de la culture pop. C’est un ensemble lisible et ultra-accessible. Parce qu’il y a un début, un milieu et une fin.»

DÉTOURS VERS LE FUTUR

Arrivé au bout de cette ligne du temps, Flavien Berger s’empare des rêves et de l’inconscient

pour explorer l’avenir. «Sur le nouvel album, chaque chanson est prétexte à des spéculations», explique-t-il. «J’extrapole. J’essaie d’imaginer ce qu’il adviendra de ma musique dans le futur, après ma mort. Le disque, en tant qu’objet, va me survivre. C’est une certitude. Parce qu’il est gravé sur CD et pressé sur vinyle et que le plastique, ça dure… Pour le reste, je n’ai pas la prétention de marquer l’histoire ou de laisser une trace dans les mémoires...» Malgré tout, l’artiste a de solides arguments à faire valoir. Sorte de chaînon manquant entre Etienne Daho et Sébastien Tellier, Flavien Berger affirme ses singularités à la jonction d’une approche scientifique et d’un sens aiguisé de la mélodie. «Que ce soit sur une durée de trois minutes ou de quinze, je me fixe des contraintes. J’envisage toujours la musique

comme un exercice. C’est un excellent moyen de rechercher et d’expérimenter.»

DES CHIFFRES ET DES LETTRES

Laboratoire d’idées et de sons, Dans cent ans sert les obsessions de son auteur. Depuis 2015, chaque album de Flavien Berger contient en effet une chanson à l’étrange nomenclature. «Tout a commencé avec ‘88888888’ (8 x 8) sur Léviathan », retrace-t-il. «Juste après, j’ai composé le morceau ‘7777777’ (7 x 7), dont le début correspondait à la fin de ‘88888888’. Partant de là, je me suis fixé un cadre de travail.» Dans le prolongement des calculs précédents, la multiplication du moment tourne autour du chiffre 6 (‘666666’). «Je vais aller jusqu’au bout des choses et finaliser cette suite», annonce Flavien Berger. «Quand elle sera terminée, je me vois bien la rassembler, en faire une sorte de ‘compilation chiffrée’.»

Véritable pièce de résistance du nouvel album, la plage titulaire ‘Dans cent ans’ se détache sensiblement du format pop pour étirer des mots, des lettres et des onomatopées sur près de quinze minutes, parcourues de programmations électroniques, de nappes synthétiques et, de façon assez inattendue, par des cuivres et quelques instruments à vent. «Chaque disque de ma trilogie enferme un long morceau avec des instruments classiques. Ce rendez-vous avec une

«Publier une cassette, ce n’est pas une stratégie commerciale. Je me reconnais totalement dans ce support»

Pendant les Nuits Botanique, Flavien Berger embaumera le Chapiteau de ses sonorités pop-électro traversant les siècles et les galaxies.

ciale. Je me reconnais totalement dans ce support. J’aime son côté underground et facile à transporter. J’en achète et j’en écoute régulièrement. Je vibre à fond avec toute la scène indépendante.»

VERS POMME

Musicien polyvalent, Flavien Berger passe à la radio, se produit à L’Olympia et en tête d’affiche des festivals. Ce qui ne l’empêche pas de sortir une cassette audio ou de dévoiler ses nouveaux morceaux, devant une poignée de personnes, dans un petit disquaire des Marolles. «J’apprécie cette liberté», confie-t-il. «Quelle que soit ma place dans l’actualité, je ne suis jamais en contradiction avec mes convictions. Je reste moi-même : je fais ce que j’aime.» Et là où Flavien Berger se plaît, il se surpasse avec audace. C’est le cas chez la réalisatrice Céline Devaux. Entre la BO de ses courts-métrages Gros Chagrin (Lion d’Or à la Mostra de Venise) et Le Repas dominical (César du meilleur court-métrage d’animation) ou, plus récemment, la musique du film Tout le monde aime Jeanne, l’artiste donne libre cours à ses intuitions.

QUI EST FLAVIEN BERGER?

— Flavien Berger naît à Paris en 1986 d’une mère monteuse et d’un père réalisateur et journaliste.

— Après des études en design sonore à l’École nationale supérieure de création industrielle à Paris, il crée avec d’autres étudiants le collectif Sin~ et déménage à Bruxelles.

— Il sort en 2015 Léviathan. Un premier album qui inaugure une trilogie expérimentale sur son rapport au temps. S’ensuit le plus introspectif Contre-temps en 2018 et Radio Contre-temps l’année suivante.

— Étiquetée pop française, sa musique électronique inclassable conquit la critique et remplit les plus grandes salles de concert. Il collabore avec des artistes tels que Étienne Daho, la réalisatrice Céline Devaux ou encore Pomme dont il coréalise le dernier album Consolation musique dite ‘sérieuse’ est une façon de réinvestir l’histoire, de confronter la noblesse orchestrale aux codes de la musique populaire.»

VACHES ET VÉGÉTAUX URBAINS

Arrivé à la pop en empruntant des chicanes expérimentales, Flavien Berger s’active également aux côtés de Sin~, un collectif spécialisé dans la recherche sonore et les scénographies audiovisuelles. «De ces jours-ci, nous préparons la sortie d’un album de field recording», annonce-til. «Nous sommes partis en Suisse, dans les alpages, pour y enregistrer le bruit des sonnailles: les cloches attachées au cou des vaches.» Cet attrait pour l’aventure sonique semble indissociable du personnage. L’année dernière, par exemple, Berger enregistrait une compilation focalisée sur les bruits émis par les plantes en milieu urbain. Extension post-moderne du Mother Earth’s Plantasia de Mort Garson, ce projet ambient est sorti sur une cassette audio, distribuée en toute discrétion, presque sous le manteau. «Je ne fais pas de la musique pour qu’on en parle, mais parce que j’ai des choses à partager», souligne Flavien Berger. «Dans une industrie où la musique est souvent perçue comme un produit sur lequel il faut absolument communiquer, je trouve que c’est un luxe de sortir des projets confidentiels. Pour moi, publier une cassette, ce n’est pas une stratégie commer-

«Et si on me demandait de choisir un seul film pour lequel j’aurais aimé composer la musique ? Sans hésiter, je prendrais Matrix», décrète le musicien. «Dans la bande-son de ce blockbuster de science-fiction, tout se joue sur des ambiances dissonantes et des nappes synthétiques. Ça m’aurait vraiment plu de travailler là-dessus. Cela étant, je ne cherche pas à faire carrière dans le cinéma. Les musiques de films ne m’intéressent pas plus que ça. Ce que j’apprécie dans ce boulot, c’est le rapport de confiance. Et là, mon travail avec Céline Devaux prend tout son sens. Car je connais la place qu’elle accorde à la musique dans ses films. Pour elle, c’est aussi important qu’un premier ou un second rôle. Dès lors, quand elle me demande de travailler sur l’un de ses projets, je sais que c’est une grande responsabilité.»

Ailleurs, les idées de Flavien Berger fleurissent également chez la chanteuse Pomme. «Elle m’a demandé de l’aider à produire son dernier album. En tant que compositeur de musiques de films ou que producteur, je n’ai aucune ambition. Tout l’intérêt réside dans la relation amicale et l’échange artistique.» En travaillant sur le disque de Pomme, Flavien Berger s’est toutefois ouvert une piste de réflexion personnelle. «Je pense qu’un jour, je serai capable de confier la production d’un de mes albums à quelqu’un d’autre. Mais si je pars dans cette voie, il faudra que j’accepte de lâcher prise. Il s’agira de sortir de ma zone de confort et de détourner mon plan de vol.» Encore de jolis trips en perspective…

TIJDREIZIGER

NL/ Tijdens Les Nuits slalomt de naar Brussel verkaste Fransman Flavien Berger tussen Frans chanson, clubbing en poëtische uitweidingen. Als ontdekkingsreiziger van geluiden, hervormer van de zintuigen, is hij ook een waardige erfgenaam van René Magritte en stelt hij de tijd in vraag op zijn jongste album, dat het verdient om tot de laatste noot beluisterd te worden. “Ik probeer me voor te stellen wat er met mijn muziek zal gebeuren na mijn dood.”

TIME-TRAVELLER

EN/ At Les Nuits, Brussels-based Frenchman Flavien Berger jumps between French chanson, clubbing and poetic digressions. As an explorer of sounds and reformer of the senses, he is also a worthy heir to René Magritte and, on his latest album which deserves to be listened to the very end, he questions time itself. “I try to imagine what will happen to my music once I am dead,” he says.

Overal jazz

NL/ Met het Gainsbourg-project van Brussels Jazz Orchestra, de Britse tuba-revelatie Theon Cross en de trio’s van Alex Koo, Casimir Liberski en Wajdi Riahi op de affiche, presenteert de zesde editie van het Brussels Jazz Weekend een dwarsdoorsnede van gevestigde namen en jong talent. De grote namen staan als vanouds vooral op Grote Markt, de meer eigentijdse ensembles en het jonge talent aan de Beurs en de Kapellemarkt. Swing- en blues-adepten kunnen de benen strekken op het Sint-Katelijneplein. Aan het Oud Korenhuis, nieuw deze editie, spelen jazzcombo’s met studenten van het Vlaamse en Franstalige conservatorium. Wil je niet afzakken naar het centrum? Geen nood, want de gemeentes Anderlecht, Etterbeek en Sint-Gillis doen respectievelijk met Jazz at the Canal en gratis minifestivals op het Van Meyelplein en in de Pianofabriek hun duit in het zakje. Net als de ruim vijftig cafés en indoorlocaties. Op de openingsdag brengt BJO de Brusselse première van hun Gainsbourg-project. Na samen met

vocalist David Linx het repertoire van Brel te hebben gevierd, gingen bandleider Frank Vaganée en co voor hun volgende uitstap richting chanson in zee met de Franse zangeres Camille Bertault. Die kwamen ze op het spoor via YouTube-filmpjes waarop ze al scattend haar troeven als jazzcat op tafel gooide. Ook een jazzorkest en een frontvrouw blijken uit de voeten te kunnen met de deuntjes van de verfomfaaide barpianist en misogyne crooner

Elders doet Brusselaar Casimir Liberski iets met deuntjes van oude videogames, haalt Alex Koo na zijn solopianoplaat zijn trio met bassist Lennart Heyndels en drummer Dré Pallemaerts nog eens van stal en wordt het tijd dat u het solo-oeuvre van de Londense tubaspeler Theon Cross leert kennen, nu Sons of Kemet de handdoek in de ring heeft gegooid. Met pakweg NABOU, Naima Joris en Aka Moon op het hoofdpodium en Schroothoop, Echoes of Zoo en Compro Oro op andere openluchtpodia verzoent de affiche grassrootsmet kosmopolitische aspiraties. (TP)

BRUSSELS JAZZ WEEKEND. 26 > 28/5, www.brusselsjazzweekend.be

De grote Johannes

NL/ Oh, oh, oh, Johnny will be king: na het uitdoven van The Van Jets trok frontman Johannes Verschaeve zich even terug om te herbronnen. Hij maakte muziek voor theater, musea en film, en schreef columns, maar in de coulissen van de roem vervelde hij tot Johannes Is Zijn Naam, bedenker van postironische levensliederen afgezoomd met minimale synths, rudimentaire drumcomputers en een iets te groot, pistachekleurig pak. Een nieuw koninkrijk breekt aan! (TZ)

JOHANNES IS ZIJN NAAM. 3/5, 21.00, Monk, www.stoemplive.be

Sérieux ?

FR/ Ambassadeur d’une scène jazz bruxelloise aussi hybride que protéiforme, ECHT! s’offre une date de prestige aux Nuits Botanique. L’occasion de dévoiler, en avant-première, les titres de Sink-Along, un deuxième album fabriqué au plus près du coeur, sans machine ni ordinateur.

Toujours aussi vrai de vrai, le précepte élaboré par ECHT! s’appuie sur des instruments organiques, mais aussi sur un groove ultra percussif.

Très très bon. (NAL)

ECHT! 5/5, 19.00, Botanique, www.botanique.be

Meandering melancholy

EN/ A few years back, the Pakistani-American singer and composer Arooj Aftab did an improvised concert along with jazz pianist Vijay Iyer and multi-instrumentalist Shahzad Ismaily, both virtuosos from the US. They have now translated that chemistry into the wonderful album Love in Exile, which is filled with slow meandering, jazzy soundscapes in oriental atmospheres. Their set will definitely be one of the highlights of the Les Nuits festival. (TZ)

AROOJ AFTAB, VIJAY IYER & SHAHZAD ISMAILY. 9/5, 19.30, Église Notre-Dame de Laeken, www.botanique.be

Wasjes en jazzjes

NL/ Wij wassen en spoelen onze mokken en borden steevast handmatig af, maar voor deze jonge

Gentenaars, die komen met een underscore in hun naam, zijn we bereid vreemd te gaan. Zopas verscheen het titelloze en bijzonder groovy debuut van saxofonist/percussionist Werend Van den Bossche, drummer Arno Grootaers en bassiste

Louise van den Heuvel. Jazz is voor dit trio meer een attitude dan een stijl, want invloeden komen zowel van de dansvloer als uit de Balkan, het Oosten en zelfs de metalwereld. (TP)

DISHWASHER_. 19/5, 19.30, Volta, volta.brussels

Amour et orage

FR/ Cheville ouvrière de la scène jazz londonienne, la saxophoniste Chelsea Carmichael s’est révélée avec SEED Ensemble, un collectif créé aux côtés de membres de Kokoroko et autres Sons of Kemet. La musicienne s’est ensuite infiltrée sur des albums signés The Smile, Little Simz ou Moses Boyd. Elle mène désormais sa barque en solo avec un premier album de jazz spirituel, bordé d’amour et d’un groove électrique, quasi orageux. (NAL)

CHELSEA CARMICHAEL. 11/5, 20.15, Flagey, www.flagey.be

No lies, only soul

EN/ In the early 1990s, Eddie Chacon was one half of Charles & Eddie, the one hit wonder who put out “Would I Lie to You?”. After three decades of radio silence, last year he returned to the world of music with Pleasure, Joy and Happiness. The follow-up album Sundown was released on Madlib and J Dilla’s Stones Throw label, but thanks to producer John Carroll Kirby, it mainly contains contemporary and catchy R&B and soul that makes you want to dream away. (TP)

EDDIE CHACON. 16/5, 19.00, Ancienne Belgique, www.abconcerts.be

A endu comme le messie

FR/ À l’écart du bling-bling, loin de l’ego trip, McKinley Dixon utilise le rap pour agiter les consciences. Considéré comme l’une des meilleures plumes du rap moderne, l’artiste confirme son lien privilégié à la littérature engagée. Inspiré par le nom de la célèbre trilogie de romans de Toni Morrison, son nouvel album, Beloved ! Paradise! Jazz!?, se frotte aux réalités de la communauté afro-américaine et part en guerre contre l’usage des armes à feu dans les cours de récréation. Une bénédiction. (NAL)

MCKINLEY DIXON. 17/5, 19.30, Botanique, www.botanique.be

Keep calm, it’s only Wednesday

EN/ No better day than a Wednesday for a Wednesday concert, but this American indie rock revelation plays its guitars to perfection surely any day of the week. On their new album Rat Saw God, the strings creak and squeak as if the 1990s have never ended. A bit like Pavement or Dinosaur Jr. but fronted by the charismatic Karly Hartzman, recognizable by her wistful country sob, which she uses to come up with lines like “I like sleepin’ with the lights on / You next to me watching Formula One.” I wish everyday could be like Wednesday. (TZ) WEDNESDAY. 31/5, 19.30, Botanique, www.botanique.be

From the margins to the mainstream: ballroom exposed

EN/ In the 1960s, black and Latino drag queens and trans women from New York began to move away from mainstream, exclusionary beauty and fashion contests. The photo exhibition The Harlem Fantasy ’82 focuses on the pioneering days of the ballroom culture that empowered them.

Text Tom Peeters

In her global hit “Vogue” from 1990, Madonna championed freedom and equality between all races and genders, on the dance floor and beyond. She took inspiration from her own dancers and choreographers, who had taught her some “voguing” moves in a New York house disco. They, in t'urn, had mastered those graceful arm and hand movements at the House of Xtravaganza, one of the many “houses” in the Big Apple where people of colour in the LGBTQ community had since the early 1970s been able to express themselves without facing racial prejudice.

In 1972, the Royal House of LaBeija, founded by Crystal LaBeija, was the very first, setting the stage for a global movement that took on the advocacy of queer people of colour as well as offering self-expression. In August 1982, the then newly graduated photographer Nick Kuskin also ended up at a ball organised by this house. “In a basement room on West 125th Street, I felt the energy of the parading and cheering each

other on in person,” says the photographer, who since 2018 has made Brussels his home. “That summer, the economic recession under President Reagan was at its most palpable. Harlem was still a real ghetto, with lots of heroin and repression. At the same time, there was hope glimmering on the horizon. The multicultural nightclub scene exploded. Hip hop was born. But the creativity that was in the air back then was perhaps most fiercely expressed in ballroom culture.”

I WILL SURVIVE

The aim of the expo is to make younger generations acquainted with the many struggles of the subculture before it reached the mainstream. “A festive, underground event organised by themselves was the ultimate antidote to the white hetero norm. My emphasis is on the urge for survival in the community. The distinction from contemporary TV show RuPauls Drag Race or the popular Netflix series Pose, which are completely integrated into the capitalist system, is therefore great.”

Footage from the ball shows the contestants representing their respective houses before a jury table of like-minded people. At the time, Kuskin was barely familiar with the categories used by queens, trans men, and drags as they were trying to outdo each other. They parade like supermodels (“runway”), parody the gestures of straight men (“realness”) or dance with catwalk poses (“voguing”). The latter is taken from the fashion magazine Vogue, which propagated everything this community had been excluded from. “As mainstream society did not like them, they created their own family and culture, using these balls as the most exuberant means of expression. There, they did feel the dignity and humanity of being surrounded by a supportive community.”

The Harlem Fantasy ‘82 can be seen in Bozar from 20 May until 17 September. For more info: www.bozar.be

In ballroom culture, marginalized people found a safe space to express themselves

Footage from the ballroom scene in New York

© NICK KUSKIN

free festival

26 _ 28 05.23

Naima Joris Aka Moon

N∆BOU Theon Cross

Jungle By Night K.ZIA

Brussels Jazz Orchestra with Camille Bertault

& many more free concerts in Brussels’ iconic clubs and bars

lottobrusselsjazzweekend.be

Blondshell

“Keep an eye out for his pickup / I know all about it,” verzekert Sabrina Teitelbaum alias Blondshell in haar hitje ‘Salad’, “I would take a gun out / Put some poison in his salad.” De Amerikaanse, die opgroeide in Manhattan en voor hogere studies naar LA verkaste, neemt duidelijk geen blad voor de mond op haar titelloze debuutalbum. Blondshell, dat ze drie weken geleden uitbracht, is dan ook een onvervalste coming-of-ageplaat over foute vriendjes, te veel foute drugs, sociale angsten, onverwerkte trauma’s en slechte seks. Teitelbaum wet haar messen voor wie dat pad naar volwassendom hobbelig maakte, maar ze is net zo goed scherp voor zichzelf. “I’m going back to him / I know my therapist’s pissed,” klinkt het in het liedje ‘Sepsis’, “We both know he’s a dick.”

Tegelijk drukt Teitelbaum ons op het feit of we ons ook zo zouden focussen op haar vrank en vrije teksten als de zangeres, die zich identificeert als queer, geen vrouw was, maar een man. “Vrouwen mogen doorgaans wel verdrietig zijn, maar als ze hun woede uiten, roepen ze veelal schaamte op,” vertelde ze daarover aan het online muziekmagazine Dazed. De muziek duwde die woede onbewust naar buiten, voegde ze eraan toe. “Toen ik al die dingen had gezegd, was het alsof het allemaal op tafel lag. Ik voelde me lichter.”

Tijdens de lockdowns maakte Teitelbaum als Blondshell een muzikale doorstart, nadat ze het eerder al probeerde met het popproject Baum. Met Baum ging ze drie jaar geleden zelfs viraal met het niet van enige elektronische bombast gespeende liedje ‘Fuckboy’. Maar het schreeuwerige popkorset zat Teitelbaum niet lekker, ze voelde dat ze zichzelf verloochende door met broodschrijvers samen te werken. Ze kickte af van drank en drugs, en vervelde tot Blondshell, een alias waaronder ze haar liefde voor de nineties van feminiene indierockers als Liz Phair, Hole, Throwing Muses en de dramarock van The Cranberries kon botvieren. De jaren 1990 grijpen dan ook wild om zich heen op Blondshell. In de afwisseling van zoete en zachte gitaren zit een knipoog naar de grunge, maar ook de drums echoën de rolls van Dave Grohl.

“Ik begon de liedjes aan mijn vrienden te laten horen, en iedereen reageerde met ‘Oh, dit ben jij als persoon’,” zei Teitelbaum over de nieuwe songs die ze begon neer te pennen tijdens de lockdowns. “Daarvoor dacht ik altijd dat ik persoonlijk was. Maar het vergt een zekere mate van vertrouwen en wanhoop om over echt persoonlijke dingen te schrijven. Dus ik had zoiets van, dit worden gewoon mijn dagboekliedjes die niemand zal horen.” Blij toe dat Teitelbaum alsnog besliste om haar songs met de wereld te delen. TOM ZONDERMAN

“Vrouwen mogen verdrietig zijn, maar als ze hun woede uiten roepen ze schaamte op”

Voilà, the KFDA!

EN/ This month, the Kunstenfestivaldesarts kicks off its 28th edition, which is its second full-length edition since Covid. The epicentre of the festival is Les Brigittines, but there are 34 artistic projects that will tour 24 different locations throughout the city between 11 May and 3 June. These places include the classic cultural houses, but also more unusual ones such as the skate park at Chapel Church, Théâtre Royal des Galeries, Duden Park, MAD Brussels or the Salle Omnisports Roue. Most of the stage performances have been created especially for the festival, therefore they are world premiers. Anyone looking through the programme will find that language, self-chosen family, being a child, labour and productivity are recurring themes. For some of the leading artists, like Suzanne Kennedy

Sex work, art and politics

EN/ SNAP! stands for “Sex Workers Narratives, Arts and Politics” and gives a voice to sex workers. They offer us insights into their often stigmatized activities. This two-day event will not only feature talks and debates, but also includes performances created by (or in collaboration with) sex workers. To have a look at the complete programme, go to the Beursschouwburg website. (MB)

SNAP! FESTIVAL. 5 & 6/5, Beursschouwburg, www.beursschouwburg.be

and Claire Cunningham, this is their first time in Brussels. With the Japanese Midori Kurata, the Greek choreographer Lenio Kaklea, Amir Reza Koohestani from Iran, Amol K Patil from India, Nadia Beugré from Ivory Coast, Chilean Amanda Piña or Russian dissident refugee artist Victoria Lomasko, the programme features artists from all continents as well as Belgian and Brussels-based performing artists such as Anna Teresa De Keersmaeker, Myriam Van Imschoot, Lara Barsacq, Sarah Vanhee and Ahilan Ratnamohan. You certainly should not miss the Free School project, which is free of charge and all about languages. The organisers have used various ways to make the performances accessible to an audience as wide and diverse as possible. (MB)

KUNSTENFESTIVALDESARTS. 11/5 > 3/6, various venues, wwwkfda.be

Arty arty

NL/ Andrée Rahier, die later de naam van haar man Pierre Arty overnam, was muzikante, dichteres en vooral een beeldend kunstenaar die internationale bekendheid verwierf met haar collagekunst. Zinnema presenteert een tentoonstelling met haar werk naar aanleiding van haar 100e geboorteverjaardag. De Musicalafdeling van het Koninklijk Conservatorium Brussel toont een musical geïnspireerd door haar leven. (MB)

ANDRÉE ARTY OF HET SENTIMENTEEL SURREALISME. 4 > 20/5, Zinnema, www.zinnema.be

Language of the body

EN/ Inspired by the wax models from the theatres of anatomical learning, the circus artist Boris Gibé has devised a captivating show that combines circus, magic, visual art, and a culinary experience. A dismembered doll comes to life and goes from being an object of desire to the subject, engendering an emancipation that unsettles the boundaries between the feminine and the masculine, the living and the inert, the bizarre and the sublime. (GB)

ANATOMIE DU DÉSIR. 9 > 19/5, UP - Circus & performing arts, www.halles.be

Toutes les prisons

FR/ La prison ne se limite pas aux murs d’une cellule. Dans une société qui joue autant de l’individualisme que des stigmatisations sociales, culturelles et économiques, la liberté de choix est loin d’être également partagée. Dans ce spectacle choral, qui mêle slam et théâtre, la parole est donnée à celles et ceux qui vivent l’expérience carcérale, qu’ils et elles soient incarcéré.es, gardien.nes, ou proches des détenu.es et par ricochet aborde les questions de la liberté et de sa privation. (GB) RAS-EL-HANOUT : PARLOIR. 5 > 7/5, L’Épicerie, www.ras-el-hanout.be

Geen ademnood

NL/ ‘A 2 mètres’ klinkt als een coronakreet, en dat is het in zekere zin ook. Jesse Huygh maakt zijn werk onder de paraplu van ADM vzw, en ADM klinkt dan weer als ‘adem’. Jesse is behalve circusartiest ook mucovisidosepatiënt, maar laat zich ook door corona niet klein krijgen. Zijn voorstelling met de Chinese paal, een zuurstoftank en tegenspeelster Rocio Garrote won de Maeterlinck Criticism Award voor Beste Circus Show 2022-23. (MB) À 2 MÈTRES. 3/5, Bronks, www.bronks.be

Amour, gloire et religion

FR/ La Monnaie poursuit son cycle consacré à l’exercice du pouvoir et à la dynastie Tudor avec l’opéra Henry VIII de Camille Saint-Saëns. Sous la direction musicale d’Alain Altinoglu et la mise en scène d’Olivier Py, cet opéra injustement méconnu décrit un monarque ambigu, cherchant à s’affranchir de l’autorité spirituelle romaine. Il recèle des duos, trios, quatuors et scènes chorales d’une grande virtuosité qui résonneront au coeur d’impressionnants décors en continuelle transformation. (GB)

CAMILLE SAINT-SAËNS : HENRY VIII. 11 > 27/5, La Monnaie, www.lamonnaiedemunt.be

Catalaanse wereldhit

EN/ Terra baixa is een iconisch, Catalaans, destijds internationaal geroemd toneelstuk uit 1896, geschreven door de Catalaanse schrijver Àngel Guimerà. Er werden al talrijke opera’s en films gemaakt van dit liefdesverhaal over een arm meisje uit Barcelona dat de jonge minnares wordt van een rijke landeigenaar. Nu neemt Carme Portaceli, bekend van de bewerkingen van Mrs. Dalloway en Bovary, het stuk onder handen. (MB)

TERRA BAIXA. 19 & 20/5, KVS, www.kvs.be

Rage dedans

FR/ Il y a ces moments qu’on subit où le temps s’arrête, les émotions se figent et la pensée continue en route libre. De l’instant suspendu d’un braquage, Marie Darah fait défiler un flow de mots et de pensées sur les pas de la déambulation d’une personne non binaire, racisée et tatouée dans un Bruxelles violent, chaleureux et halluciné. Le texte est mis en vie par l’autrice dans une mise en scène de Laure Chartier et une musique live de Cloé du Trèfle. (GB)

MARIE DARAH : DEPUIS QUE TU N’AS PAS TIRÉ. 30/5 > 3/6, Le Rideau, www.lerideau.brussels

© ANNE VAN AERSCHOT

Het CORE Festival toont zijn tanden

met HAAi

‘Soms voelt mijn hoofd als een doos vol kikkers’

NL/ De tweede editie van het CORE Festival is kwistig met roesmiddelen. Niet in de vorm van wit poeder of in acid gedoopte pillen, maar met muziek. Zoals de in euforie en endorfines gedrenkte techno van de geëngageerde Australische dancerevelatie HAAi.

Tekst Tom Zonderman

Na zijn nog ietwat aarzelende ontgroening vorig jaar is CORE, het ‘boetiekfestival’ waarmee Tomorrowland en Rock Werchter hun voet in de hoofdstad neerpootten, in sneltempo volwassen geworden. Zijn nieuwe affiche is bezaaid met lekkers uit de rock, pop, hiphop en de dance. Lees even mee: Angèle, Charlotte Adigéry & Bolis Pupul, NxWorries (met Anderson .Paak), Pusha T, Little Simz, Jpegmafia, M I M I, alt-J, Unknown Mortal Orchestra... De minder bekende namen zijn niet minder succulent, zoals DOMI & JD Beck, Jamie 3:26, Yussef Dayes, Eliza Rose en HAAi.

Die laatste is het in psychedelische kleuren gedrenkte danceproject van de Australische dj en producer Teneil Throssell. De mix van techno, house, trance en rock die ze bij elkaar stooft, is caleidoscopisch, wars van oogkleppen en ongeschreven danceregels. Nu de dancescene corona uit de kleren heeft geschud, is er een nieuwe generatie dj’s opgestaan die inclusie, togetherness en spiritualiteit hoog in het vaandel dragen. Dansen is meer dan ooit loskomen. Van jezelf, van de chaos. Het debuut van HAAi heet niet voor niets Baby, we’re ascending. Dansen is vieren dat je leeft.

Voor Throssell begon het allemaal in Karratha, in het westen van Australië. Een onooglijke stadje, afgezoomd met azuurblauwe wateren waar het wemelt van de haaien. “Maar daar heeft mijn naam natuurlijk niets mee te maken,” grinnikt ze van in een bus in Londen, waar ze nu bijna twaalf jaar woont. “Ik ben een fervente verzamelaar van obscure funk- en psychedelische rockplaten. Een van mijn favoriete songs heet ‘Haai’, een nummer van Panbers, een Indonesische cultband uit de jaren 1970. Ik haal Nederlandstalige interviews weleens door Google Translate, en dan lees ik ‘Shark says this, Shark says that’. Zeer geestig. Ik vind het ook gewoon cool dat iedereen er iets anders in hoort.”

Is het dan een toeval dat de robotstem in je liedje ‘I’ve been thinking a lot lately’ het hee

over “this lonely blind shark that lives in solitude”?

TENEIL THROSSELL: Goed gespot. (Lacht) Ik vond het ironisch om een computergegenereerde stem te laten nadenken en met emoties op te zadelen. We hebben recent ervaren hoe AI op een steeds nadrukkelijkere manier een plek opeist in onze levens, dus we moeten daarover nadenken. Sowieso ben ik altijd geïntrigeerd geweest door machines met menselijke kwaliteiten. Het idee van die haai kreeg ik nadat ik een documentaire van David Attenborough had gezien over de Groenlandse haai. Die dieren leven hun hele leven in eenzaamheid. En dat leven is best lang: ze kunnen honderden jaren oud worden. De meeste van die dieren zijn dan ook nog eens blind omdat er een specifieke parasiet hun ogen aantast. Wat voor een leven hebben die arme dieren? Hoe vinden ze ooit een partner? Die gedachte vond ik passen bij die robostem.

Dat klinkt als een droevig, eenzaam bestaan. Voel je je verwant met hen?

THROSSELL: Als producer zit je vaak in je eentje te klooien, dat kan best eenzaam zijn, ja. Zeker als je een plaat maakt, spendeer je heel veel tijd in je uppie. Misschien was ik een Groenlandse haai tijdens het maken van Baby, we’re ascending Alleen wat jonger, en met een beter zicht. (Lacht)

Je debuutalbum verscheen een jaar geleden, net toen alles weer open mocht na corona. Gaf de knaldrang een extra boost?

THROSSELL: Ik heb inderdaad een vliegende start genomen. Iedereen zei natuurlijk op alles ja, omdat het weer kon. Ik ook. Ik vloog van hier naar ginds, niet zelden de oceaan over. Tegen dat Glastonbury eraan kwam aan het begin van de zomer, zat iedereen al op zijn tandvlees. Ik kijk uit naar het nieuwe festivalseizoen, maar ik ga erover waken dat mijn persoonlijke en professionele leven meer in balans zijn. Ik wil meer controle. Soms was ik een paar maanden aan één stuk weg, dat is niet bevorderlijk voor je relatie. Nu, de ride was wild, maar ook fantastisch en een

ongelofelijk succes. Ik zou het allemaal opnieuw doen. Leven uit een reiskoffer is soms pijnlijk, maar stiekem hou ik wel van dit bestaan.

Ik prijs mezelf ontzettend gelukkig dat ik van muziek kan leven. Voor ik dj’de en producete, zat ik in een rockband, Dark Bells, een duo waarin ik gitaar speelde en zong. We maakten shoegaze en krautrock, heel psychedelisch. Ik wilde het absoluut maken, en ben er zelfs voor van Australië naar Londen verhuisd. Maar de realiteit was dat ik naast optreden en platen maken, ook nog verschillende andere jobs deed om rond te komen. Een band in leven houden kost veel geld, hoe klein die ook is. Ik ben kapster geweest, diende op in bars ... Ik werkte de klok rond om me een bestaan als muzikant te veroorloven.

Was dat uiteindelijk de reden voor je carrièreswitch?

THROSSELL: De voornaamste reden is dat Dark Bells gesplit is, wat ik zeer jammer vond. Ik verzamelde toen al een tijdje obscure funk- en psychrockplaten, en die begon ik te draaien in de cafés waar ik werkte. Ik leerde een nieuwe, open-minded wereld kennen. Eentje waarin ik niet in een repetitieruimte moest kruipen om met anderen songs te maken, maar de volledige autonomie had over wat ik deed.

Alles is in een stroomversnelling geraakt toen ik op een bepaald moment in de Berghain belandde, de fameuze club in Berlijn. Opeens klikte het in mijn hoofd, ik hoorde elektronische muziek voor het eerst zoals ik ze moest horen, op een perfect uitgebalanceerd geluidssysteem. Een heel krachtig, belangrijk moment. Niet dat ik plots born again techno was, maar vanaf dan begreep ik die muziek eindelijk.

Je artiestennaam is een homoniem van high. Ook in de titel van je plaat echoën de psychedelische vibes die je met Dark Bells al hoog in het vaandel droeg. Is muziek voor jou transcendentie?

THROSSELL: Eigenlijk is dat homoniem een gelukkig toeval, maar die psychedelica is inderdaad altijd belangrijk geweest voor mij. Je kan van de techno die ik maak makkelijk lijnen trekken naar krautrock van de jaren 1970, toen Duitse muzikanten hun gitaren met elektronica en machines begonnen te vermengen. Die repetitieve, hypnotiserende ritmes hebben de basis van techno gelegd.

EMPOWERMENT

Er zit een diepe, spirituele kracht in de dancetracks van Throssell. Het liedje ‘Human sound’, dat ze maakte samen de dichter en trans activist Kai-Isaiah Jamal en de muzikant en zanger Obi Franky, voelt haast als hymne. Throssell en Jamal wonen in hetzelfde gebouw in Londen. Toen ze elkaar ontmoetten tijdens een van de lockdowns,

“Toen ik nog in een rockband speelde, deed ik elfendertig jobs om rond te komen”

Teneil Throssell alias HAAi doopt het leven in psychedelische kleuren: “Alle muziek is in essentie spiritueel.”

voelden ze onmiddellijk een diepe connectie. Aan de basis van ‘Human sound’ liggen lange gesprekken over de uitgewiste queer zwarte roots van techno en house. “Spiritualiteit is de essentie van muziek,” denk ik. “Maar ik ben niet de enige die dat belangrijk vind. Kijk naar wat James Holden doet, geïnspireerd door de fantastische Don Cherry, of Jon Hopkins op zijn laatste plaat.”

“It’s a state of mind / I could be the whole symphony,” zing je in de titeltrack van je plaat. Wat wil je daarmee zeggen?

THROSSELL: Dat zinnetje is bedoeld als empowerment. Voor mezelf, maar ook voor anderen, maar dan in een lyrische vorm. Je hoeft er niet per se een metafoor voor spiritualiteit in te lezen.

Voel je je empowered als je op het podium staat en een menigte bespeelt?

THROSSELL: Absoluut. Zoals ik zei, ben ik ongelofelijk dankbaar dat ik nu controle heb over wat ik doe, en dat ik niet meer elfendertig jobs moet combineren om rond te raken. Dat is op zich al een vorm van empowerment.

Hoelang zindert die kracht nog na zodra je dat uitzinnige publiek de rug hebt toegekeerd en van het podium bent gestapt?

THROSSELL: Dat kan wel een stevige comedown zijn. Je probeert een menigte te verbinden in een euforisch moment, en plots sta je daar alleen in de backstage. Vooral als je een paar dagen thuis

EnCORE

CORE zwaait met grote namen als Angèle, alt-J, Moderat en het NxWorries van Anderson .Paak, maar tussen die kleppers zi en ook kleine maar fijne parels. Vijf tips voor een geweldige encore.

DOMI & JD BECK

Een instrumentaal duo dat zich bedient van keyboards en drums, hiphopbeats, fusionjazz en gamesoundtracks: de hype rond de Franse toetseniste Domitille

Degalle en de Amerikaanse drummer JD Beck is even verrassend als hun muziek. Het duo werd

bent tussen gigs kan het moeilijk zijn. Van die mentale gezondheid heb ik werk gemaakt, ik zorg er nu voor dat er steeds mensen zijn op wie ik kan terugvallen. Ik zoek ook naar meer structuur, dat helpt je om dode tijd te overbruggen.

Je werkt opvallend vaak samen met andere artiesten, onder meer met ambienticoon Jon Hopkins en Alexis Taylor van Hot Chip. Ik dacht dat je erop stond om alles zelf te doen?

THROSSELL: Klopt. Als vrouw in de elektronische muziekbusiness word je niet altijd naar waarde geschat, ik vond het belangrijk om over mijn eigen output te waken. Wat ik vooral vreemd vind, is dat je als vrouw, of queer persoon, telkens weer vergeleken wordt met een andere vrouw of queer persoon. Met een man zou je dat toch nooit doen? Alsof het nodig is om ons in een aparte categorie te zetten. Om met samen te werken, moet je je bovendien ook heel kwetsbaar

YUSSEF DAYES

opstellen. Maar Baby, we’re ascending kwam tot stand tijdens de lockdown. Ideeën kruisen met anderen gaf mij op dat moment troost, ook al zaten we niet in dezelfde ruimte.

Mede door die samenwerkingen voelt je album wat als een mixtape, het schiet alle kanten op. THROSSELL: Dat klopt. En ik vind dat niet erg. Een plaat hoeft geen lineair verhaal te zijn, waarbij de ene song complementair is met de andere. Kendrick Lamar vertelt ook een krachtig verhaal zonder dat elke song inhaakt op de andere. Dat mijn album veelkleurig is, komt in de eerste plaats door de psychedelische roots van mijn muziek. Maar vooral ook door mijn hyperactieve brein. Tijdens de lockdown kreeg ik te horen dat ik ADHD heb, een diagnose die ik daarvoor altijd had weggeduwd. Door dat nu zwart op wit te weten, vielen de puzzelstukken in elkaar. Ik begreep waarom er bepaalde dingen in mijn

ELIZA ROSE

opgepikt door Anderson .Paak, op wiens label Apeshit ze hun debuut NOT TiGHT uitbrachten. Daarop pimpen ze hun sound met goed volk als Mac DeMarco, Herbie Hancock en Thundercat. Wat 100 Gecs is voor hyperpop, zijn DOMI & JD Beck voor jazz.

Zaterdag, Ndoma stage

Yussef Dayes werd op ons netvlies gebrand dankzij dj en producer Lefto, in wiens docureeks In transit de groep Yussef Kamaal indruk maakte, een Londens verbond tussen funky drummer Dayes en toetsenist Henry Wu. Wu doet het intussen als Kamaal Williams, Dayes keerde terug naar zijn eigen naam. Jazz zat in zijn ziel, maar grime en hiphop gaven er extra kleur aan. Dayes’ debuut is in aantocht. Wie niet om een drumsolo verlegen zit, zit hier gebeiteld.

Zaterdag, Ndoma stage

Wie helemaal mee is met de revival van de 2-step en de UK garage, Britse dancegenres die twee decennia terug de dansvloeren inpalmden, kan zijn hart ophalen bij Eliza Rose. De dj en zangeres uit Oost-Londen kent haar pappenheimers, dankzij haar job in een platenwinkel verzamelde ze jarenlang vinyl met de beste floor fillers, kennis die ze ook met verve etaleerde tijdens haar shows op The Vinyl Factory Radio. Haar hitje ‘B.O.T.A. (baddest of them all)’ gaf al een voorsmaakje

“Ik vind het gek om altijd vergeleken te worden met andere vrouwen. Alsof we een aparte categorie zijn”

jeugd zo gelopen waren, waarom ik op school soms niet kon volgen, hoe het kwam dat mijn hoofd af en toe voelde als een doos met kikkers – ideeën die alle kanten op sprongen. En dat er ook periodes waren waarin ik helemaal overweldigd was. Die diagnose gaf me handvatten om tussen die momenten te navigeren.

Ik besefte eveneens dat er ontzettend veel mensen zijn wier brein op dezelfde manier heen en weer stuitert als het mijne. Ik dacht, als ik er zelf open over ben en tegelijk toon dat er geen ijzeren wetten bestaan om een technoplaat te maken, steek ik anderen een hart onder de riem. De lockdowns waren geen makkelijke periode, aangezien ik de hele dag moest binnenblijven. Ook een hele dag in de studio zitten, blijft een uitdaging. Maar alles wel beschouwd is de hyperactieve kant van ADHD ook handig geweest voor mij. Ik zat nooit verlegen om energie, ondanks het vele reizen, de lange nachten, de vroege vluchten. Ik kon altijd gewoon uit bed springen en er vol tegenaan gaan. (Lacht)

DANSEN OP HET INTERNET

De pandemie deed Throssell nadenken over haar muziek. Ze kon onmogelijk bangers maken voor een dansvloer die niet bestond. Dus ging ze haar muziek deels vertragen. “We zijn vooral ook op een andere manier naar muziek gaan luisteren,” zegt ze. “Ruimdenkender, met meer oog voor inclusiviteit. Cancelcultuur is een dirty word, maar het deed mensen wel nadenken over hoe we

bepaalde dingen meer mindful moesten aanpakken.”

Hee die pauze de dancescene voorgoed veranderd?

THROSSELL: Oh, heb je even? Daar kan ik makkelijk een hele dag over doorbomen. (Lacht) Door het voortdurende openen en sluiten van het nachtleven, zijn sommigen hun vertrouwen erin kwijtgeraakt. Die financiële gevolgen zijn nog steeds voelbaar. Doordat het uitgaansleven een paar jaar is lamgelegd, is er ook een age gap ontstaan. Jongeren die normaal dance zouden ontdekken in clubs, zochten nu hun toevlucht tot het internet. Gelukkig zijn er mensen als Fred again.., die met zijn raves heel veel jong volk op de been heeft gekregen en zo een brug kon slaan naar die verloren generatie. Aan de andere kant is de community hechter geworden. Al moet ik toegeven dat topics die vorig jaar hot waren, alweer naar de achtergrond zijn gedreven.

Tot slot: krijg je soms opmerkingen over je transformatie van rocker naar dj en producer?

THROSSELL: Af en toe, al leg ik dat makkelijk naast me neer. Ik heb de gitaarscene ook nooit verloochend. Toen ik naar Londen verhuisde, raakte ik bevriend met The Horrors – ik maakte chicken sandwiches voor hun drummer in de bar waar ik werkte. (Lacht) Zij hebben er nooit graten in gezien om rockgitaren met elektronica te combineren. Dat vond ik altijd hartverwarmend.

WIE IS HAAI?

— HAAi wordt geboren als Teneil Throssell in Australië. Ze groeit op in een onooglijk stadje aan de westkust. Als twintiger verhuist ze naar Londen om het te maken met Dark Bells, een psychedelisch rockduo dat zich toelegt op shoegaze en krautrock

— Nadat ze in de legendarische Berlijnse club Berghain ervaart dat house en techno ook psychedelisch kunnen zijn, legt Throssell zich toe op elektronische muziek. Ze begint te dj’en, producet haar eigen tracks, wordt resident in de Phonox-club in Londen en wint de Essential Mix of the Year van BBC Radio 1

— Na de ep Put your head above the parakeets, debuteert HAAi in 2022 met Baby, we’re ascending, waarop ze samenwerkt met onder meer ambienticoon Jon Hopkins en Alexis Taylor van Hot Chip. Haar grootste hit scoort ze met ‘Lights out’, een track die ze maakt samen met dancerevelatie Fred again.. en Romy van The xx

HIGH AVEC HAAI

tot waartoe ze in staat is.

Zaterdag, Altverda stage

PINKPANTHERESS

Op het afgelopen Coachella-festival moest PinkPantheress het stellen met een handvol toeschouwers, maar de nog steeds piepjonge

Britse TikTok-revelatie verdient beter. Dat ze ooit in een My Chemical Romance-coverband zat, zien we gemakshalve even door de vingers. Volgens de BBC was haar dromerige drum-’n-bass en felkleurige hyperpop de sound van 2022,

maar wees gerust, die is het ook van 2023.

Zaterdag, Ndoma stage

BENNY THE BUTCHER

Wie niet genoeg heeft aan de bars van veteraan Pusha T, het olijke Brusselse rapduo Caballero & JeanJass of de leftfield rap van Jpegmafia, moet op afspraak bij Benny the Butcher, de alias van de New Yorkse slager/rapper Jeremie Damon Pennick, een van de bezielers van het befaamde Griselda-collectief. Zijn oldskool flow, spitante rhymes en funky boombap-beats voelen als een East Coast-versie van de Wu-Tang Clan. Eat that! Zondag, Ndoma stage

FR/ Après une première édition réussie l’an passé, le CORE Festival revient avec une affiche à s’en lécher les doigts. À côté des grands noms comme Angèle, Charlotte Adigéry & Bolis Pupul, NxWorries, Pusha T, Little Simz et alt-J, il y aura les petits plaisirs non négligeables tels que Channel Tres, Yussef Dayes, DOMI & JD Beck. Pour la touche plus psychédélique, on peut compter sur HAAi, pseudonyme de la DJ et productrice australienne Teneil Throssell. « La spiritualité est l’essence de la musique . »

GET HAAI AT CORE

EN/ Following its successful debut last year, the CORE Festival returns with a bill that will leave you hungry for more. Between the big names like Angèle, Moderat, Little Simz and alt-J, there are some rougher but equally bright diamonds like Channel Tres, Yussef Dayes and DOMI & JD Beck. Extra psychedelic colours are provided by HAAi, the sharp-toothed alias of Australian DJ and producer Teneil Throssell. “Spirituality is the essence of music,” she says.

In Dawood(s)

EN/ British artist Shezad Dawood has always explored non-Western traditions, themes and forms by using his Pakistani and Indian roots.

For this exhibition, he started a dialogue with the work of the Afro-American musician and composer Yusef Lateef (19202013). Lateef not only enriched jazz with numerous non-Western instruments, but also made real drawings of his abstract musical notation, and wrote the dystopian econovela Night in the Garden of Love. Like Lateef, Dawood explores the garden’s potential as a symbolic place for creativity and optimism in the face of the climate crisis. He is presenting Lateef’s

original drawings outside the US for the first time. Those original works – representing strange, colourful and droodle-like constellations of plants and tree-like forms – form the core of the exhibition. Dawood adds a virtual reality experience with a series of paintings on textiles and a garden with algorithmic plants that grow digitally, in a jazzy response to Lateef’s music. On several Sundays, you can also encounter a dancing “mutant” in a sculptural costume in that setting, because Dawood asked the Brussels dancer Wan-Lun Yu to interpret that character from Lateef’s novella in both virtual and tangible reality. (GB)

SHEZAD DAWOOD: NIGHT IN THE GARDEN OF LOVE. 18/5 > 13/8, Wiels, www.wiels.org

Bergen verze en

NL/ De Belgische landschapsfotograaf

Bastiaan van Aarle houdt van bergen. Hoewel bergen niet de neiging hebben om veel te bewegen, komt hier door het oog en de lens van Van Aarle verandering in. Door hetzelfde onderwerp herhaalde keren te fotograferen en de kleuren van zijn beelden te bewerken, lijkt hij de bergen toch te verzetten. Zo verbeeldt hij een nieuwe manier om over tijd na te denken. (MB)

BASTIAAN VAN AARLE: MOVING MOUNTAINS. 25/5 > 9/7, Botanique, www.botanique.be

Mal à l’île

FR/ L’avenir des îles est un des enjeux complexes et majeurs que pose le réchauffement climatique. Que ce soit par les photos de la fonte du permafrost en Arctique par Matthieu Litt ou celles de l’érosion des côtes et de l’exploitation des populations au Cap Vert, l’urgence est la même. Les regards de Richard Park sur une île volcanique en plein Atlantique ou celui de Clément Chapillon (photo) sur une des îles les moins habitées de Grèce témoignent encore de la fragilité des populations et des écosystèmes. (GB) MELTING ISLANDS. 19/4 > 8/7, Hangar, www.hangar.art

Repriser son identité

FR/ Lisa Ijeoma a trouvé dans le textile un médium miroir pour interroger son identité queer et afro-européenne. Dans Traces of Dawn, elle a créé un ensemble de pièces aux tons crépusculaires où le glissement de corps enlacés dans l’horizon des paysages naturels suggère un havre de réconfort. Ce projet est né de ses recherches sur le traitement réservé par la Belgique aux enfants nés de couples mixtes au moment de l’indépendance du Congo. (GB)

LISA IJEOMA: TRACES OF DAWN. 19/5 >25/6, That’s what x said, www.thatswhatxsaid.com

Brussels whisperer

EN/ The Wizard of the Kremlin, the debut novel by Italian writer and intellectual Giuliano da Empoli, was published just a few weeks after Putin invaded Ukraine last year. It immediately became a bestseller. An adviser to former Italian prime minister Matteo Renzi, Da Empoli knows politics from the inside out. With his Seven Ideas for a European Cultural Recovery Plan, he reflects on the European Union. On Europe Day, he is in Brussels to talk about it. (MB)

MEET THE WRITER: GIULIANO DA EMPOLI. 9/5, 20.30, Bozar, www.bozar.be

Le regard Obadia

FR/ Par cette exposition collective, la galerie Nathalie Obadia honore un double anniversaire, celui des 15 ans de son implantation à Bruxelles et les 30 ans de l’ouverture de son premier lieu à Paris. Pour résumer 30 années de sélections fines et audacieuses, seront présentées des oeuvres emblématiques d’artistes reconnus, décédés ou non, ainsi que des oeuvres d’artistes contemporains dont certaines ont été produites pour cette occasion. (GB)

FIFTEEN YEARS BRUSSELS. 25/5 > 8/7, Nathalie Obadia, www.nathalieobadia.com

Queer graphics

NL/ De tentoonstelling Brussels Queer Graphics biedt een beeldend overzicht van de culturele geschiedenis van de lgbtqia+-gemeenschap in Brussel. Een tijdperk dat in 1953 begon met de oprichting van het Centre de Culture Belge, onder impuls van de Brusselse lesbische activiste Suzan Daniel. Naast feesten, streden ze voor zichtbaarheid, identificatie en representatie. (MB)

BRUSSELS QUEER GRAPHICS. 17/5 > 5/11, Design Museum Brussels, www.designmuseum.brussels

De jonge Spilliaert

NL/ Het werk van de Oostendse symbolistische schilder Léon Spilliaert (1881-1946), die ook een tijd in Brussel doorbracht, is van een tijdloze schoonheid. In een thematentoonstelling focust de KMSK op zijn vroege werk. Aanknopingspunt zijn de 348 tekeningen die de jonge Spilliaert maakte voor een unieke editie van drie volumes theaterwerk van Nobelprijswinnaar Maurice Maeterlinck (18621949), en die meteen getuigden van zijn grote talent. (MB)

LÉON SPILLIAERT, DE VROEGE JAREN. > 3/9, KMSK, www.fine-arts-museum.be

Art makes happy

EN/ Science proves: visiting a museum causes a surge in dopamine, the happiness hormone. In the digital and immersive exhibition HAPPINESS you can discover how art boosts your brain. Contemporary artist Irma de Vries (Studio Irma) uses digital technology to create interactive, multimedia installations that link theory to practice in smells, colours and sounds. (MB)

HAPPINESS. >1/4/2024, Plein Publik BXL, www.pleinpublik.be

‘I enjoy crushing pomegranates with my high heels’

EN/ On the eve of his new exhibition at De CENTRALE for contemporary art, the FrenchMoroccan artist MEHDIGEORGES LAHLOU shows us the things and materials he cherishes in his apartment in Laeken.

so soft and intimate.”

“At that time, I could afford the photo, even though it was a serious investment as a student. But sometimes you have to do violence to your wallet so that you can be satisfied in the future. (laughs) I wanted to buy something that had a history of its own. It was also the first work of art I ever purchased. The archive has always remained an important aspect in my oeuvre, as the exhibition in De CENTRALE testifies. My work likes to start a dialogue with living artists, but sometimes also with dead ones.”

JUMPING ROPE

POMEGRANATE

“During my performances, I have always enjoyed crushing pomegranates with my high heels. The colour and the way the juice spread like a tableau: I loved it. The first time I used a pomegranate in a sculpture was for a huge pomegranate tree in the In Flanders Field Museum in Ypres, where curator Jan Dewilde had invited me to reflect on the notion of conflict. It was one of my first really big sculptures. I worked on it for three months. The grenade, which were then still made of a biocomposite, were painted by hand.”

PIERRE MOULINIER’S SELF-PORTRAIT

“When I was still a student at the Nantes art school, I was fascinated by the oeuvre of surrealists such as Hans Bellmer and Pierre Moulinier (1900-1976). I was also influenced by the feminist artists of the 1970s, such as Valie Export or Hannah Wilke, but particularly Moulinier would become an absolute reference. Certainly with regard to the use of objects that belong to the feminine, but also to the exaggeration and focus on what is outside the norm.

During my student days and afterwards I made homages, but his work mainly encouraged me to do performances on the theme of gender identity.”

“I saw this self-portrait on an online sales site of a small gallery in Paris. I went to see it and instantly fell in love. Moulinier is not really a transvestite, but here he wears suspenders. Usually you see him with a mask of his wife or other women, or posing with an artificial penis. This image is unusual in his oeuvre because it is

“In the self-portraits of Pierre Moulinier you often see him wearing heels. With him they were black, with me they are red, a reference to my Spanish mother, who danced flamenco. This skipping rope reminds me of the cords she trained with and, like the heels, I used in a series of performances testing my body’s fragility. My body as a man, but also my racialized body, because my identity consists of several layers.”

“One of my first ‘sporting’ performances was a 30 kilometer march that I walked in high heels between Mechelen and Antwerp in 2009. For nine hours I tried to find the right balance to arrive without too much pain. It would later turn out to be an important moment in my career, because I not only got to know the Transit gallery in Mechelen, but also Karin Renders, the then director of Art Brussels. They invited me to Art Brussels, the real start of my career.”

“I have also participated in high heel competitions on the cobblestones of the Vrijdagmarkt in Ghent. I remember a hurdle race on the mosaic tiles of Artis Den Bosch. All those achievements taught me to also take objects that form an obstacle, whether it was a march, a jump or some other sporting act that gave me a hard time.”

“Of course I was especially attracted by the double bottoms and layers of meaning of the grenade. It is a piece of fruit about which many rumours circulate. Eve probably took a bite of it in her Garden of Eden, and wasn’t it the only piece of fruit that was on Noah’s Ark? That it has seeds, is red and can explode is what I incorporate in my work. A grenadier is not only a fruit bush, but also a soldier. In the new bronze work ‘Of the Grenadier’, I examine the duality of all those meanings. The grenades on it exploded. It seems like they’ve opened up like some kind of disease. In their natural state, they don’t look so natural. Things only go wrong in human hands. As a result, bruises appear on the fruit, as if they were real weapons. By that, I show both the violence and the sensitivity of the fruit. When you open it, something always happens.”

CHARCOAL

“Nowadays I work a lot with charcoal. Like everyone else, I finished my first ceramics with glaze. That was very nice. But in the end I found it more interesting to cover everything with charcoal, a much rougher material. At the expo, an antique photo suffers the same fate. She takes us to a specific moment in history: on April 22, 1915, mustard gas was used for the first time.

Text Tom Peeters

Photos Ivan Put

THE

By using charcoal; Mehdi-Georges Lalou asks questions about the visibility of dirty histories

Mehdi-Georges Lahlou on the pomegranate: “I show both the violence and the sensitivity of the fruit.”

The soldiers who were gassed near Ypres were part of a French regiment with soldiers from Normandy and Brittany, but also North Africans from the colonies. Eight years after my first work in the In Flanders Fields Museum, I returned to Ypres to find remnants from that time. In the end I came across nine photos with North African soldiers who died on that day at the front. That fact is still relevant today. Artists are also there to rename those often forgotten historical traces and look at them through a contemporary lens. That’s why I changed the texture of the photo. Charcoal is dangerous and dirty, just like that first great war, a war in which soldiers died for a country that was not even their homeland. This still has consequences on a geopolitical level, for relations between the countries of the Mediterranean, as well as within the European countries that used to be the colonizers. In my work, the image from the archive almost disappears behind the charcoal, so that it becomes an exercise for the viewer to find the original photo in it.”

BANANA

“I found this banana on the Vossenplein. It was presented to me by an artist friend. It is a specimen in glass, a material that has fascinated me for many years, even though I work a lot with bronze these days. I show the banana because it

is an everyday object that also carries a whole history with it. Of slavery and discrimination, but also of climate change. The expo features a video installation featuring a herbarium of seven exotic plants — a banana tree, a cocoa plant, a sugar cane plant, a cinnamon tree, a maize plant, an oil palm tree, and a rice plant. Each one of them tells us something about the state of the world, because nothing is more connected to our ecology, our economy and our geopolitical decisions than our food and our fruit. By collaborating with an actress, it became an almost eco-feminist work.”

“Do you know that the palm is not a tree, but a plant that has been around for more than 100 million years and has known the dinosaur? Because we are in danger of forgetting all that, it is important for our human memory to create an archive. All the objects I have shown consist of materials that belong in those archives, from glass to coal, wood and metal to the paper of the photo I started with.”

WHO IS MEHDI-GEORGES LAHLOU?

— The French-Moroccan artist Mehdi-Georges Lahlou (40) lives and works in Paris and, since 2007, also in Brussels. His oeuvre focuses on (gender) identity, religion, physicality, conflict and geopolitics

— Launched with “sporting” performances and self-portraits, his multi-disciplinary work nowadays puts more emphasis on the materials used – such as pottery, charcoal and bronze – and their specific properties

— His new exhibition examines the representation of violence and its consequences for contemporary society. In doing so, he emphasizes the role historical and personal archives play for our collective memory

GRANAATAPPELS PLETTEN

NL/ De Frans-Marokkaanse kunstenaar Mehdi-Georges Lahlou woont sinds 2007 deels in Brussel. In zijn werk onderzoekt hij (gender)identeit, religie, lichamelijkheid, conflict en geopolitiek. Hij laat ons een zelfportret van Pierre Moulinier zien, het eerste kunstwerk dat hij als student kocht, en een granaatappel, een leidmotief in zijn werk. Daarnaast een springtouw, houtskool (zijn werkmateriaal) en een banaan, symbool voor zowel de koloniale geschiedenis als de klimaatproblematiek.

BROYER LES GRENADES

FR/ L’artiste franco-marocain MehdiGeorges Lahlou est basé à Bruxelles depuis 2007. Avec son œuvre, il explore l’identité (de genre), la religion, la physicalité, les conflits et la géopolitique. Il nous montre un autoportrait de Pierre Moulinier, la première œuvre d’art qu’il a achetée lorsqu’il était étudiant, et une grenade, un leitmotiv dans son travail. Et encore une corde à sauter, du charbon de bois (son outil de travail) et une banane, fruit symbolisant à la fois l’histoire coloniale et le changement climatique.

The exhibition Extra by Mehdi-Georges Lahlou & Candice Breitz can be seen in De CENTRALE until Sunday 17 September. For more information, see centrale.brussels

Öpgepast voor Östlund

NL/ Dit jaar zakt Ruben Östlund niet naar het Festival van Cannes af om er een zoveelste Gouden Palm te winnen, maar om er één uit te delen als juryvoorzi er.

Onderweg blikt hij in Brussel terug op zijn sociologische, subversieve cinema. Entertainen met provocerende, tot nadenken stemmende films over de lafheid en huichelachtigheid van mensen: het is het handelsmerk van de Zweed Ruben Östlund. Vorige jaar won hij een tweede Gouden Palm met Triangle of sadness. Niemand deed ooit beter. Östlunds eerste Engelstalige film volgde op een handvol Zweedse films die niet minder sociologisch en spitant waren. Brussel zet ze in de schijnwerpers. Östlund zal zich in Bozar laten interviewen voor de vertoning van De ofrivilliga (Involuntary). Vijf droge, humoristische maar geloofwaardige vignetten tonen

hoe makkelijk we ons door groepsdynamiek laten verleiden tot bedenkelijk gedrag. Opgedrongen rollen zijn een stokpaardje van de Zweed, die als een volleerde socioloog nadenkt over mens en maatschappij. Zo zie je in Play hoe jongens zich gedragen naar het opgedrongen stereotype van zwarte jonge boefjes. In Turist rent een vader in paniek weg van een naderende lawine zonder zich te bekommeren om vrouw en kinderen. “Dat we constant een rol spelen, is het probleem niet,” zei Östlund toen. “Mensen zijn dieren die een rol spelen. Het is wél een probleem dat we slechts uit een zeer beperkt aantal rollen kunnen kiezen.” Een eerste Gouden Palm won hij met The square, een sardonische dramedy over een idealistische museumdirecteur die afwijkt van zijn zelf verkondigde moraal. (NR)

MEET THE DIRECTOR: RUBEN ÖSTLUND. 8/5, 19.30, Bozar, www.bozar.be RETROSPECTIVE. 9 > 23/5, Cinematek, www.cinematek.be

Love is a ention

EN/ Ireland in 1981. The quiet, lonely girl Cáit is sent away by her cold parents to relatives in the sun-drenched countryside. What appears to be awful at first ends up being the best thing that could happen to her. Her warm-hearted aunt and old-fashioned uncle give her the attention she needs. Colm Bairéad’s Irish début feature is the very model of subtlety and, precisely because of this, the blossoming of the emotionally neglected girl is very gripping. No wonder that, like Close, this film was nominated for an Oscar. (NR)

THE QUIET GIRL. IR, dir.: Colm Bairéad, act: Carrie Crowley, Catherine Clinch, Andrew Bennett, release: 10/5

Débuts électriques

FR/ Alors que ses parents se séparent, Eva, ado tourmentée de 15 ans, choisit de vivre chez son père. Mais la vie dissolue de ce dernier a aussi des mauvais côtés. Leurs émotions mutuelles s’exacerbent et il semblerait que le père ait autant besoin de se trouver que sa fille. La réalisatrice Valentina Maurel, qui a grandi au Costa Rica et étudié à Bruxelles, a remporté trois prix au Festival de Locarno avec ce premier film intime et explosif. (NR)

TENGO SUEÑOS ELÉCTRICOS. BE, CR, dir.: Valentina Maurel, act.: Daniela Marín Navarro, José Pablo Segreda Johanning, sortie: 3/5

Seks en verwarring

NL/ Vreemd dat Claire Denis met Stars at noon de Grand Prix van het Filmfestival van Cannes won. De Franse rasfilmster heeft nog veel betere films (Beau travail, 35 rhums, High life) gemaakt dan deze seksuele, politieke thriller. Tegelijk bestaat ook deze Denis uit momenten van pure cinema die de wazige plot goedmaken. Margaret Qualley speelt een berooide Amerikaanse journaliste die tijdens politieke, militaire turbulentie in Nicaragua een passionele affaire beleeft met een Engelse zakenman. (NR)

STARS AT NOON. FR, dir.: Claire Denis, act.: Margaret Qualley, Joe Alwyn, Benny Safdie, release: 3/5

Message from the reservation

EN/ On the set of Andrea Arnold’s American Honey, actress Riley Keough, the granddaughter of Elvis Presley, befriends two young extras. Bill Reddy and Franklin Sioux Bob belong to one of the seven historic Lakota tribes and tell one strong story after another about life on the Pine Ridge Reservation in South Dakota. Joined by heartthrob Gina Gammell, the foursome has turned this into a beautiful, resilient film about a boy and a young man keeping their heads up in difficult circumstances. It was rightly crowned best début at Cannes. (NR) WAR PONY. US, dir: Riley Keough, Gina Gammell, act.: Iona Red Bear, Ta-Yamni Long Black Cat, release: 10/5

Le chant de la sirène

FR/ Les versions en prise de vues réelles de Mulan et de Pinocchio ont peut-être été des flops mais Le Livre de la jungle, Dumbo, Aladdin et Le Roi Lion ont été quant à eux des succès commerciaux. Disney continue donc d’investir dans les remakes en live action de ses dessins animés les plus populaires. La Petite Sirène est une adaptation du classique d’animation de 1989, qui se basait sur un conte de Hans Christian Andersen. Le rôle de la sirène chantante qui se languit de vivre sur terre a été confié à Halle Bailey, ce qui a provoqué la colère de racistes des bas-fonds. (NR)

THE LITTLE MERMAID. US, dir.: Rob Marshall, act.: Halle Bailey, Melissa McCarthy, Javier Bardem, sortie: 24/5

Murakami en animé

FR/ L’univers du grand écrivain japonais Haruki Murakami continue d’inspirer d’excellents films. Prenez Drive my car de Ryusuke Hamaguchi ou Burning de Lee Chang-dong. Le compositeur français Pierre Földes raconte dans son premier film absurde l’histoire de trois habitants de Tokyo désorientés par un tremblement de terre. Il adapte le ton de Murakami avec justesse grâce à une animation simple et élégante. Autre avantage de ce choix: les créatures de Murakami, comme le chat ou la grenouille géante, n’ont rien d’étrange. (NR)

SAULES AVEUGLES, FEMME ENDORMIE. FR, dir.: Pierre Földes, sortie : 10/5

Odyssee van een bangerik

NL/ In Hereditary verbijsterde Ari Aster vriend en vijand met een onthoofding en een climax met Hellekoning Paimon. In Midsommar met de rituele verbranding van een in een dode beer opgesloten Amerikaan. Beau is Afraid is nog krankzinniger. Ook al is het een halve komedie en speelt Joaquin Phoenix een moederskindje dat nog te bang is om zijn appartement te verlaten. Op haar begrafenis geraken is de odyssee van zijn leven. (NR)

BEAU IS AFRAID. US, dir.: Ari Aster, act.: Joaquin Phoenix, Nathan Lane, Amy Ryan, release: 10/5

More Spider-Man, more fun

EN/ The Oscar for Best Animated Film of 2019 did not go to Pixar for Incredibles 2 Spider-Man: Into the Spider-Verse was just that little bit more dashing, adventurous and inventive. This time it’s not Peter Parker swinging from skyscraper to skyscraper in blue-red spandex, but the teenage son of a black cop and a Puerto Rican nurse. Every effort has been made to keep this sequel swirling too. (NR)

SPIDER-MAN: ACROSS THE SPIDER-VERSE. US, dir: Joaquim Dos Santos, Kemp Powers, Justin K. Thompson, release: 31/5

Verborgen schatten

Een keuken voor wie graag onzichtbaar is

NL/ Door de digitale revolutie zijn we vandaag bijna altijd en overal op een of andere manier zichtbaar. Dit zijn enkele adresjes voor wie liever onopgemerkt blijft.

Tekst Michel Verlinden Foto Saskia Vanderstichele

In 2013 bracht de Duitse kunstenares Hito Steyerl een video uit die de vinger legde op een nieuw fenomeen in de maatschappij. How not to be seen:a fucking didactic educational .MOV file is een soort gefilmde handleiding voor wie wil ontsnappen aan de tirannie van het beeld. De film, die 15 minuten en 52 seconden duurt, bestaat uit een reeks humoristische tutorials over hoe te ontsnappen aan het alziende oog van de digitale technologieën. Verdwijnen als onderwerp in de kunst is minder triviaal dan het lijkt. Kunsthistorici onderzoeken het, nu blijkt dat het aantal kunstenaars dat de kunstscene verlaat, blijft toenemen. In Brussel wijdde Adrien Grimmeau, directeur van kunstcentrum Iselp, onlangs een reeks lezingen aan dit thema, onder meer over het verlangen om zich terug te trekken.

“Zich terugtrekken is een manier om te vechten tegen de wildgroei aan wat je allemaal zou moeten bezitten, en nog meer, tegen de overprikkeling van de beeldcultuur,” zegt Grimmeau. “Als je in Google intikt ‘Hoe te verdwijnen uit’, vult de zoekmachine het voorstel zelf al aan met ‘het internet’ of ‘Facebook’... We willen allemaal weleens onzichtbaar zijn.”

Kunstenaars, die altijd in de voorhoede van de werkelijkheid staan, voelden al langer die immense vermoeidheid aan, met een hysterisch geworden werkelijkheid die gebukt gaat onder de algoritmen van sociale netwerken. Ook de gastronomie ontsnapt hier niet aan. Ook die is een podium geworden waarop het belangrijk is om te zien en gezien te worden. Wat je eet, moet aan de wereld getoond. Gelukkig zijn er plaatsen

en chefs die hieraan willen ontsnappen. Hun restaurants zijn toevluchtsoorden in de strijd tegen het lawaai en het razende tempo van deze snelnieuwstijden.

OP SLAG VERLIEFD

Uit de as herrezen

Tuck shop •••

Théodore Verhaegenstraat 190, Sint-Gillis, ma > vr 8 > 12.00

La Bonne Chère

Ons-Heerstraat 19, Brussel, 02-523.75.55, www.labonnechere.be, di > za 12 > 13.30 en 19 > 20.30

Verscholen tussen de Hoogstraat en de Blaesstraat valt La Bonne Chère niet echt op. Dat was al zo met L’Idiot du village, een adres voor fijnproevers dat vroeger binnen deze muren was gevestigd (en waar de koninklijke familie ook langskwam). Het nieuwe restaurant treedt in de voetsporen van zijn voorganger. De buitenkant heeft iets van een Britse pub, binnen zijn er twee gezellige, intimistische zalen, de ene in Engels groen, de andere in rood. Een mooie houten bar, kristallen kroonluchters, een dik gordijn dat beschermt tegen de buitenwereld en een ietwat vreemd schilderij van een vrouw die tegen een boom leunt, creëren een sfeer, ideaal voor een tête-à-tête. Vier partners runnen de zaak. Ze hebben roots in Moldavië, Venezuela en de Elzas: Lora Sapco (in de eetzaal), Alexandru Sapco (een chef die we al zagen bij Odette en ville), Jean-Jacques Francès (ook een chef) en Jérémie Stoecklin (de sommelier van de Wine Bar in de Marollen).

Als we het kosmopolitische karakter van het team vermelden, ligt het antwoord voor de hand: “Dit is Brussel.” Het viertal kiest voor een Franse keuken, waarin niet alleen het product centraal staat, maar waarbij de gast ook op het vlak van smaak een zintuiglijke verrassing wacht. Samen serveren ze een menu van drie voorgerechten, drie hoofdgerechten en drie desserts (’s middags, want ’s avonds is er maar één menu).

We beginnen ons bezoek met een ware uppercut van smaak: ceviche van zeebaars met mais en passievrucht (23 euro). Het idee om het gerecht met een klein glaasje leche te serveren, een marinade waarin de zeebaars werd gekookt, doet denken aan Latijns-Amerika. Als hoofdgerecht krijgen we twee tongfilets (36 euro), onder een jus van garnalen. De mooie maki van prei, de asperges en de puree toveren ons bord om tot een schilderachtig tafereeltje. Het dessert is pas echt gewaagd: een combinatie van selderij, chocolade en tonkabonenijs. De heerlijke, harmonieuze smaak blijft nog lang in de mond hangen. De keuzes van de sommelier maken de ervaring compleet, zijn selectie van natuurlijke wijnen slaat zonder uitzondering spijkers met koppen.

Tuck shop is dood, lang leve Tuck shop! Dit adresje was gedurende iets meer dan een jaar geopend, maar verdween ook weer, ongetwijfeld door de moeilijke situatie aan het einde van de Théodore Verhaegenstraat. Nu is het uit de as herrezen, in een soft opening-modus (alleen ’s morgens), onder impuls van Milan La Roche, de uitstekende chef van St. Kilda in Ukkel. De getalenteerde kok werkt ter plaatse: vanuit de overzichtelijke ruimte rond een lichte houten toonbank etaleert hij zijn kennis die hij in de vier uithoeken van de wereld – onder meer Australië en Latijns-Amerika – heeft verworven. Zijn tuna melt, een soort croque-monsieur van tonijn die in de Verenigde Staten erg populair is, heeft intussen al de reputatie ‘de beste van Brussel’ te zijn. Zonder enige twijfel geldt hier: the best is yet to come (MV)

Keizer van de discretie

Ajiyoshi ••••

Baksteenkaai 32, Brussel, 02-502.02.98, di 19 > 21.30, wo > za 19.30 > 22.00

De populaire ramenbar net ernaast eist alle aandacht op, zodat restaurant Ajiyoshi nauwelijks opvalt. Een paar lampions verlichten de gevel lichtjes: dit is zonder twijfel een van de meest discrete Japanse restaurants in de hoofdstad. Het interieur is vrij ruw afgewerkt en je lijkt in een klein steegje in Tokio te eten, met plaats voor exact veertien couverts. De chef, Aji Yoshi, biedt zijn gasten een menu van 40 euro aan, met Japanse specialiteiten: sashimi, gyoza, sushi, gelakte aubergine, tsukemono (ingemaakte groenten), misosoep … Je verlaat de tafel met een verzadigd gevoel, maar ook met veel zin om terug te komen. Vermeldenswaard is de selectie van sakes die zijn afgestemd op de bereidingen van een chef die bovendien zeer discreet is (je ziet hem wel achter de toonbank, maar gelooft nauwelijks dat hij het is). (MV)

Oriana Ikomo (26)

Ik zou mijn stijl omschrijven als een mix van kleurrijke, op de jaren 1970 en ’90 geïnspireerde looks, met een vleugje ‘sprookjesachtige’ vibes. Ik hou van patronen, zachte stoffen en klaprozen. Mijn inspiratie haal ik ook uit de clubscene en de Congolese Sapologie-beweging. 85% van mijn garderobe is zuinig! Voor mij is het belangrijkste aan mode dat ik me op mijn gemak voel. Jij draagt de kleren, laat de kleren jou niet dragen. Met deze mentaliteit kan je alles aan!

In Brussel is art nouveau meer dan een façade.

Powered by Ontdek de Art Nouveau Pass en bezoek unieke architectuur voor een lage prijs.