2 minute read
De Stapper
Een uniek zicht op de Kalmthoutse Heide
Door Paul Wijnen
Advertisement
Foto Bea Mertens
Einde 2009 brachten de Braziliaanse erfgenamen van Antoinette Carlier hun eigendommen in Kalmthout, Essen en de Nederlandse gemeenten Schijf en Rucphen op de markt. Hieronder een belangrijk deel van de Kalmthoutse Heide met de Boterbergen, de Nolse Duinen, het moerasgebied De Nol, het vermaarde Stappersven en het voormalige landgoed Mont Noir.
De mogelijkheid bestond dat een groot deel van deze natuurterreinen opnieuw in handen zou komen van particulieren. Natuurpunt en Natuurmonumenten sloegen de handen in elkaar in een poging om zoveel mogelijk terreinen te verwerven om ze in te richten als natuurreservaat. Na lange onderhandelingen en dankzij de massale steun van leden en donateurs kon Natuurpunt 362 hectare van de Kalmthoutse Heide aankopen. Ooit beheerde de familie Carlier haar landgoederen als jachtgebied. Na het overlijden van Hector Carlier in 1946 werd zowat alle beheer stopgezet en bleef dit prachtig deel van de Kalmthoutse Heide afgesloten voor wandelaars en natuurbeschermers. In 2010 werd het door Natuurpunt opgemaakte natuurbeheerplan goedgekeurd door Minister Joke Schauvliege. Zo kon gestart worden met het herstel van stuifzanden, van natte en droge heide en het omvormen van de uitgestrekte grove dennenbestanden tot een soortenrijker bos. Ook een ontsluitingsplan met de aanleg van nieuwe wandelroutes en een uitkijkplatform werd opgesteld.
Met de steun van de Vlaamse overheid en van de Europese Unie kon de voorbije jaren het leefgebied worden hersteld van de gladde slang, de nachtzwaluw, de boomleeuwerik en van veel andere kwetsbare soorten planten en insecten die typisch zijn voor heidegebieden. Wanneer in de zomer van 2020 dit herstelplan afloopt zijn we net 10 jaar verder en is er immens veel werk verzet.
De hoogste tijd dus om ook het andere deel van onze plannen af te werken. Op 8 maart 2020 was het eindelijk zover en kon De Stapper officieel worden geopend voor het publiek.
De Stapper is een 11 meter hoge uitkijktoren die een uniek uitzicht biedt op het Stappersven en de wijde omgeving. Misschien lijkt een constructie van baksteen en beton wat vreemd voor een natuurgebied. Maar solide en brandveilig is de toren wel. Het
concept is een stapeling blokken waar de wind doorheen waait zoals destijds door de natte stapels turfblokken. De bakstenen herinneren aan het industriële verleden in de omgeving met kleiwinning en steenbakkerijen
De uitkijktoren biedt ook onopvallende nest- en schuilplaatsen voor vogels, vleermuizen en amfibieën.
De Stapper werd opgedragen aan onze voorzitter Willy Ibens die als algemeen directeur van Natuurpunt de aankoop van het Stappersven mogelijk maakte. Samen met de burgemeester van Kalmthout opende hij de toren officieel. En hoewel hij uitgebreid in de bloemetjes werd gezet blijft Willy er bescheiden bij en benadrukt dat het beschermen van de vele hectare Vlaamse natuur vooral het werk is van duizenden Natuurpunt-vrijwilligers en van tienduizenden leden en donateurs die Natuurpunt ondersteunen en een hart hebben voor de natuur.
De uitkijktoren is te vinden voorbij parking Zuid aan de Verbindingsstraat in Kalmthout en vrij toegankelijk. Omwille van de coronamaatregelen is hij tijdelijk afgesloten. Hopelijk komt daar spoedig verandering in, want het landschapsbeeld vanuit de hoogte is zonder meer verrassend en verbluffend mooi.
Foto’s Paul Wijnen
