NOVEMBER 2020 € 7,95
#8
WOON4YOU: breekijzer in een overspannen woningmarkt DÜSSELDORF HEEFT HET! Flaneren in de modestad COWBOYS OF THE SEA Vissen voor je leven
HET GEHEIM VAN DE TULP HET GRENZELOZE SPROOKJE VAN KIM VAN HAASTER
BLAZER SEATING SYSTEM | RODOLFO DORDONI DESIGN TORII NEST ARMCHAIRS | NENDO DESIGN DISCOVER MORE AT MINOTTI.COM/BLAZER
MINOTTI JONCKERWEG 11 2201 DZ NOORDWIJK T. 071-4080008 E. INFO@NOORTINTERIEUR.NL WWW.NOORTINTERIEUR.NL
CONCEPT
STORE
BY
Bedankt voor alle mooie jaren,
wij hadden ze voor geen goud willen missen!
e d o M m en!
a o i i s r n Myt met pe
gaa Onze op uitverko heffi ngs op start nu!
Openingstijden dinsdag t/m vrijdag 9:30 - 17:30 uur Zaterdag 9:30 - 17:00 uur Zondag en maandag gesloten
Henri Dunantplein 22a 2181 EM Hillegom 0252 524 109 myriam-mode.nl
NOVEMBER 2020
inhoud 16
10 16
20
20 26 30
52
35
48
26
42 48 52 58
62 66
TEKST
Nicolette Boskaljon, Marca Bultink, Annemiek Cornelissen, Joep Derksen, Frans van Egmond, Lonneke Gillissen, Sabine Hertogh, Brian Issac, Renée Korbee, Eva van der Kwast, Corrie van der Laan, May-lisa de Laat, Rick van Leeuwen, Geerlof de Mooij, Myriam van Outersterp, Marga Thomassen, Willemien Timmers, Willeke van Uden, Caroline de Vries, René Zoetemelk
BEELD
Sandra Aartman, Marinda Baak, Els Bax, Lieven Engelen, Annette Fauchey, Martine Goulmy, Arend Jan Hermsen, Christian Holthausen, Robert Roozenbeek, Stefan van Ruijven, Monique Shaw, Richard Smit, Jeanette van Starkenburg, Monica Stuurop, Corine Zijerveld, René Zoetemelk
ADVERTEREN
Brian Issac, sales@nexmagazine.nl PRODUCTIE
Senefelder Misset VERSPREIDING
verspreiding@nexmagazine.nl ISSN
2589-3769
Coverstory Een grenzeloos sprookje
Sport Coureur Niels Langeveld
Cowboys of the sea Vissen voor je leven
De burgemeester Over ‘zijn’ Wassenaar
Leidsevaart Snelweg van de gouden eeuw
Studeren in het buitenland De wereld als leerschool
Thuis in Nederland Keeper Tarek Kharboutli
Deepwater Horizon Een risicovol avontuur
Passie Masters of clay
Muziek Grenzen verkennen met Fay Lovsky
Historie Stolpersteine
Grenzeloos ondernemen Gewoon doen
X •X L M A G A Z I N E
is een uitgave van Belvedère Media Group. X•XL verschijnt twee keer per jaar in een oplage van 17.500 exemplaren en is bedoeld voor alle inwoners van de Kust- en Bloemenstreek. Niets in deze uitgave, in welke vorm dan ook, mag worden gebruikt zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever is verantwoordelijk voor de inhoud van X•XL magazine. X•XL magazine is een FSC mix van 70% gecertificeerd product. Certificaatnummer SCS-COC-000970 5
NOVEMBER 2020
inhoud 73
Volkstuintjes Groene vingers
76
Natuur Flitsend nachtlichtje
80
Muziek Frank the Tank
82
Day and night out Fashion in lovely Leiden
92
Expats
128
Italianen op nummer één
96
Wereldreis Twee broers, één droom
104 106 116
80
Fotografie Christian Holthausen
XXL Travel Op naar Düsseldorf
96
De Molukse keuken Eten verbindt
122 124 128 133
Volg je hart Myriam gaat met ‘pensioen’
Hobby Verslaafd aan kringlopen
Ode aan de Polen Boerenkool met worst
Landgoed Heemstede Huis te Manpad
136 140 144
In de voetsporen Van Hans van den Boogaardt
73
XXL Culinair
82
Desserts
Column De eend
X •X L M A G A Z I N E
X•XL is te vinden bij bedrijven, hotels, alle adverteerders en sportclubs, en in wachtkamers, openbare gelegenheden en restaurants. X•XL wordt verspreid in de volgende plaatsen: Aerdenhout, Beinsdorp, Bennebroek, Bloemendaal, Cruquius, Heemstede, Hillegom, De Kaag, Katwijk, Lisse, Lisserbroek, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Rijnsburg, Sassenheim, Valkenburg, Vogelenzang, Voorhout, Voorschoten, Warmond, Wassenaar, Zandvoort, De Zilk en Zwaanshoek.
6
Ontwerp | Vakmanschap Advies | Persoonlijke aandacht Bewezen betrouwbaar
Van der Voet Keukens | Wasbeekerlaan 65 | Sassenheim | T. 0252 – 23 28 06 | vandervoetkeukens.nl
COLOFON
het
team
Brian Issac
Jeanette Rietmeijer ART DIRECTOR
EINDREDACTEUR
Lonneke Gillissen
Dirk-Jan Booij
Willemien Timmers
Noordwijk
Noordwijk
Amsterdam
Noordwijk
Oegstgeest
Torrence Issac
Lieven Engelen
José Verlaan-Moree
Corine Zijerveld
Arend-Jan Hermsen
Noordwijk
Noordwijkerhout
Noordwijk
Hillegom
Leiden
Caroline de Vries
Monica Stuurop FOTOGRAAF
KUNSTHISTORICUS
T E K S T S C H R IJ V E R
T E K S T S C H R IJ V E R
Heemstede
Noordwijk
Noordwijk
Rijnsburg
Katwijk
Eva van der Kwast
Sandra Aartman FOTOGRAAF
T E K S T S C H R IJ V E R
Joep Derksen
Martine Goulmy
Marinda Baak
Sassenheim
Noordwijkerhout
Voorhout
Nieuw-Vennep
Woubrugge
UITGEVER
SOCIAL MEDIA
T E K S T S C H R IJ V E R
T E K S T S C H R IJ V E R
Annette Fauchey
8
FOTOGRAAF
T E K S T S C H R IJ V E R
Renée Korbee
S T R AT E E G
FOTOGRAAF
Geerlof de Mooij
FOTOGRAAF
REDACTIE
FOTOGRAAF
May-lisa de Laat
FOTOGRAAF
FOTOGRAAF
FOTOGRAAF
Richard Smit
Nicolette Boskaljon
Jeanette Starkenburg
Stefan van Ruijven
Noordwijk
Voorhout
Ibiza
Noordwijk
Oegstgeest
T E K S T S C H R IJ V E R
FOTOGRAAF
FOTOGRAAF
Editoria
Brian Issac Grenzeloos Het thema van deze editie is natuurlijk niet uit de lucht komen vallen. Na lange weken van lockdown ontstond er bij velen een grote behoefte aan meer vrijheid. Lekker kunnen genieten van een glas wijn op het terras, een lunch of diner in een favoriet restaurant, of zelfs weer op vakantie gaan naar
René Zoetemelk
een plek waar het elke dag mooi weer is. Of gewoon lekker
FOTOGRAAF
dichtbij in Nederland, waar het ook goed toeven was met het
Voorschoten
geweldige weer van de afgelopen (na)zomer. Dat de behoefte aan weer vrij kunnen bewegen groot is, is een logisch gevolg van de lockdown: wij mensen zitten gewoon niet graag opgesloten. En geloof maar dat er vrij werd bewogen! De strandpaviljoens waren tot laat in de avond vol, op de recreatieplassen zochten veel mensen de vrijheid weer op, met of zonder boot, en op menig terras was geen
Els Bax
plekje meer te vinden. De mensen waren ‘de schade’ duidelijk
FOTOGRAAF
aan het inhalen: het vakantiegeld werd goed besteed om de
Noordwijk
lokale ondernemers te steunen. Meer dan normaal werden er flessen champagne besteld, magnumflessen wijn en de duurdere flessen van de kaart. Grenzeloos genieten werd opnieuw gedefinieerd. Uiteraard kun je ‘grenzeloos’ ook anders interpreteren en we hebben het daarom eveneens buiten onze landsgrenzen gezocht. Ons covermodel vertelt hoe zij voor de liefde vanuit
Rick van Leeuwen
T E K S T S C H R IJ V E R
Valkenburg
New York in onze streek kwam wonen. Je kunt lezen hoe twee broers hun levenslange droom om een wereldreis te maken verwezenlijkten. Onze fotograaf Lieven bevoer de wilde zeeën om het zeeleven van de visserij in beeld te brengen. We vertellen je alles over flaneren over de Königsallee en alle andere highlights van Düsseldorf. En je kunt genieten van een reportage over de Molukse keuken en natuurlijk van de vele andere mooie artikelen in dit herfstnummer. Maar ‘grenzeloos’ heeft voor mij persoonlijk nog een andere
Annemiek Cornelissen T E K S T S C H R IJ V E R
Hillegom
betekenis en dat is het letterlijk verleggen van grenzen en zoeken naar nieuwe mogelijkheden voor de toekomst. Dat klinkt misschien nog wat mysterieus, en dat is ook precies de bedoeling: want pas in 2021 ga ik hier meer over vertellen. Voor nu: blijf gezond, maar blijf vooral ook positief. Carpe diem! Hartelijke groet, Brian Issac
Marca Bultink
T E K S T S C H R IJ V E R
Hillegom 9
10
COVERSTORY
Een grenzeloos Het leven van Kim van Haaster leest als een modern sprookje. Als geboren en getogen Australisch meisje zocht ze het avontuur in Amerika, waar ze een succesvolle zakenvrouw werd. Op Ibiza ontmoette ze haar Hillegomse tulpenprins. Ze verhuisde voor de liefde van haar leven van New York naar Amsterdam en ontdekte en passant een bijzonder geheim over de tulp‌
sprookje T E K S T Sabine Hertogh B E E L D Annette Fauchey H A A R S T Y L I N G & V I S A G I E Denida Schraders L O C AT I E Landgoed Duin en Kruidberg
11
COVERSTORY
H
et leven Kim van Haaster is niet altijd een sprookje ge-
‘Er zijn nog veel meer toepassingen voor bloemen. Bijvoorbeeld voor cosmetica en medicijnen’
extracten van de roos. Ik was echter op zoek naar iets wat echt anders was, iets wat vrouwen echt zou helpen bij huidverbetering. De inspiratie kwam van Hein. “What about my tulips,” vroeg hij. Ik werd nieuwsgierig en voelde dat er mogelijkheden waren. Ik kende de verhalen van de tulpenwodka en dat mensen tulpen-
weest. Haar ouders waren
bollen aten in de oorlog. We zijn een
Vietnamese vluchtelingen die eind
traject ingegaan met de Universiteit
jaren zeventig asiel kregen in Aus-
Leiden, BioBoost en Holland Bio-
tralië. In 1983 werd Kim geboren in
diversity. En wat blijkt? De tulp be-
Melbourne. Ondanks de tegenslagen
vat wel vier keer meer werkzame
in haar jeugd, presteerde de intelli-
ten slotte naar Ibiza. Op de laatste avond van onze va-
stoffen dan de roos; heilzame en he-
gente Kim goed op school en ging
kantie belandden we in de Pacha en daar zag ik hem:
lende stoffen die goed zijn voor de
studeren aan de universiteit. Rond
Hein! Mijn vriendinnen waarschuwden me: hij is Ne-
huid. De resultaten zijn inmiddels
haar twintigste barstte ze van de
derlands, hij zal niet zelf op je af stappen. Dus gooide ik
gepubliceerd en er worden aanvul-
dromen en zeven jaar later vertrok
alles in de strijd om zijn aandacht te krijgen. Uiteindelijk
lende
Kim naar New York. Klaar voor The
zag hij me, raakten we aan de praat en hebben we op
uitgevoerd. Wij maken nu crèmes
American Dream. Het lukte haar
de dansvloer met elkaar gezoend. In de weken die volg-
gebaseerd op tulpenextracten die
om binnen een jaar de Amerikaan-
den, hebben we veel contact gehad via WhatsApp. Toen
heel geschikt zijn voor mensen met
se carrièreladder te beklimmen: van
ik een paar maanden later voor mijn werk naar Europa
een droge huid. De crème Royal Tulp
assistent naar marketingdirecteur
moest, boekte ik daar als afsluiter een weekendje Flo-
Nectar is bijvoorbeeld vochtinbren-
wereldwijd. Jarenlang leefde ze het
rence bij. Ik stuurde hem een afbeelding van mijn ticket.
gend en werkt goed tegen eczeem-
sprankelende New Yorkse yuppen-
Het duurde niet lang of Hein stuurde mij een afbeelding
problemen en een rode huid.’
leven aan de top van de Amerikaan-
van zíjn ticket naar Florence. In Italië werd het menens:
se cosmetica-industrie. Maar toen
al snel bleek dat we allebei tot over onze oren verliefd
F LO W E R S C I E N C E
ze verliefd werd op de Hillegomse
waren. We hadden alleen wel wat uitdagingen. Er zat
Dit was wel groot nieuws. En toch
bollenkweker Hein van Haaster, ver-
immers een oceaan tussen onze levens. Daarnaast had
is het in Nederland nog niet zo be-
ruilde ze haar kosmopolitische leven
Hein al een bestemming voor zijn leven: Hein en zijn
kend. Dat is jammer, vindt Kim.
in New York voor een nieuw leven in
neven zijn de vierde generatie opvolgers van het bollen-
‘Natuurlijk kun je bloemen in een
Nederland.
bedrijf Van Haaster in Hillegom. Mij werd al snel duide-
vaas zetten, maar er zijn nog veel
wetenschappelijke
lijk dat Hein zijn business en zijn familie in Nederland
meer
E E N LO V E S T O R Y
nooit zou gaan verlaten. Ik ben daarom in Nederland
voor cosmetica en medicijnen. En
‘Hoe ik Hein heb ontmoet? Op de
komen wonen. In eerste instantie in Amsterdam. Inmid-
dit biedt veel kansen voor de Bollen-
dansvloer van de Pacha op Ibiza! Ik
dels hebben we een dochtertje van negen maanden en
streek: flower science! Amerikanen
reisde met vier Australische vrien-
wonen we in Haarlem. Iets dichter bij Heins werk.’
zijn bijvoorbeeld dol op tulpen. Het
dinnen vijf weken lang door Europa.
toepassingen.
studies
Bijvoorbeeld
is in Amerika geen alledaagse bloem,
Van Berlijn naar Mykonos naar
EEN SUCCESS STORY
zoals hier in Nederland, het is een
Santorini naar de Amalfi-kust en
In New York was Kim zelfstandig en succesvol, en dat
luxeproduct. Tulpen koopt men al-
wilde ze in Nederland graag zo houden. ‘Ik droomde al
leen bij speciale gelegenheden. Het
langer van een eigen cosmeticalijn. Ik kende de weg en wist hoe je een product in de markt moest zetten. De meeste cosmeticaproducten werken met natuurlijke 12
De Tulp als basis voor cosmetica Kim is medeoprichter en CEO van Bloomeffects, een nieuw Amerikaans bedrijf dat ze runt vanuit Nederland. Het bedrijf verkoopt cosmeticaproducten waarin de werkzame stoffen van tulpen uit de Bollenstreek zijn verwerkt. En hoewel Bloomeffects nog maar net is gelanceerd op de Amerikaanse markt, zijn de producten er nu al hip en happening. Magazines als Elle, Marie Claire, Forbes en Glamour schrijven de ene lovende recensie na de andere. Niet alleen omdat het goede producten zijn, maar ook omdat de Amerikanen smullen van de Hollandse Tulp en de bijbehorende verhalen over de Nederlandse tulpenfamilies.
Landgoed Duin & Kruidberg Op Landgoed Duin & Kruidberg kunnen gasten terecht in de vergader- en stijlzalen of in koetshuis Nova Zembla. Een bijeenkomst, brainstormsessie, huwelijk of particulier event laat zich uitstekend combineren met een lunch of diner in het restaurant in de stijlkamers van het landhuis. Uiteraard is overnachten op het landgoed en ontspannen in Spa & Wellness ’t Princenbosch ook een van de vele mogelijkheden. ‘Dé buitenplaats van Amsterdam zorgt met haar persoonlijke benadering en uitermate gastvrije service voor een succesvol resultaat van uw bijeenkomst!’ 13 13
COVERSTORY
imago van de tulp in de VS heeft mij enorm geholpen bij de lancering van Bloomeffects in de VS. We hebben het merk in oktober 2019 geïntroduceerd en onze producten slaan enorm aan. Op dit moment verkopen we zowel online als offline in een aantal grote warenhuizen. Ik denk dat Bloomeffects een hit is omdat we iets doen wat anders is. Het geeft
‘Ik hoop dat ouders hun kinderen zo gaan opvoeden dat er meer verdraagzaamheid en minder racisme zal zijn in de toekomst’
idee wat het is om er anders uit te zien en daarop beoordeeld te worden. Gelukkig laat ik dit niet meer bij mij binnenkomen.’
echte verbetering aan de huid en bovendien houden de Amerikanen van
V E R D R A AG Z A A M H E I D
onze verhalen over de Hollandse fa-
Maar soms gebeurt er weer iets
milietradities en bollenvelden. Toch
waardoor Kim weet dat ze als an-
heb ik ervoor gekozen om het bedrijf
ders wordt gezien. ‘Toen in maart
geen Tulipeffects maar Bloomeffects
corona zijn intrede deed, werd ik in
te noemen, want we zijn nog lang
de supermarkt ineens angstig aange-
niet klaar. We willen ook de werkza-
keken. Mensen dachten dat ik met
me stoffen uit de narcis, lelie, krokus
mijn Aziatische uiterlijk het virus
en dahlia onderzoeken.’
weleens bij me zou kunnen hebben. Dat was echt enorm voelbaar en ver-
A A N PA S S E N
velend. Ik vermeed de supermarkt
Inmiddels heeft Kim op drie conti-
en voelde mij in het openbaar even
nenten gewoond: Australië, Ameri-
niet meer op mijn gemak. Ik zou wil-
ka en Europa. Elke keer moet zij zich
len dat mensen nadenken, voordat
opnieuw aanpassen en inburgeren.
ze je gek aankijken of rare dingen
Kim: ‘Ik ben er inmiddels handig
zeggen. Hoe onschuldig ook. Het
in geworden. Maar toch is het niet
zou goed zijn als iedereen zichzelf af
altijd leuk. In Australië was ik op
en toe eens in de schoenen van een
school een meisje met een Aziatisch
ander zou plaatsen. Ik hoop dat de
uiterlijk. Ik zag er anders uit dan
wereld steeds wat positiever wordt
mijn klasgenoten en neem van mij
en ouders hun kinderen zo gaan op-
aan: kinderen zijn op jonge leeftijd
voeden dat er meer verdraagzaam-
heel hard. Toen ik in Amerika ging
heid en minder racisme zal zijn in de
wonen, moest ik mij als Australische
toekomst. Want natuurlijk denk ik
met een Vietnamees uiterlijk weer
nu al na over de toekomst van onze
opnieuw bewijzen. En nu ik in Ne-
dochter Eva. Ook zij is een racia-
derland woon, is het ook weleens las-
le mix en ze zal er ongetwijfeld iets
tig, want ook hier zie ik er anders uit
anders uitzien dan haar klasgeno-
dan de meeste mensen. Ik liep laatst
ten.’ Kim ziet vooral kansen in Eva’s
door de straat met de kinderwagen
diverse achtergrond. ‘Mijn dochter
toen iemand mij aansprak en vroeg
wordt een Hollands meisje dat vloei-
of ik de nanny was van het gezin dat
end Engels zal kunnen spreken, met
hier was komen wonen. Ik weet dat
invloeden uit Vietnam, Australië
er niets verkeerds mee wordt be-
en Amerika. Ik zie dat alles als een
doeld, maar mensen hebben geen
enorm voordeel, een kracht!’
14
c 4.999,-
AltijdGoedemorgen! Goedemorgen! Altijd
Spaarneweg 18 | Woonboulevard Cruquius T 023 - 529 39 84 E info@goodnight.nl GNslaapkamers
goodnightslaapkamers
*Vraag naar de actievoorwaarden in de winkel
Met 5.000 m 2 de grootste slaapkamer van Nederland!
7
DAGEN PER WEEK
OPEN!
SPORT
Niels Langeveld is een geboren coureur. En rijdt in het kampioenschap ADAC GT Masters het vuur uit de sloffen T E K S T Eva van der Kwast B E E L D Richard Smit
en archief Niels Langeveld
16
van zijn Audi R8 GT3. Onder andere op Circuit Zandvoort, de Hockenheimring, de NĂźrburgring en de Red Bull Ring.
SASSENHEIM
ALLES VOOR DE TOP
In de autosport draait alles om snelheid, behendigheid, tac-
DE DROOM LEVEN
tiek en durf. Eigenschappen die Niels Langeveld (1988) van
Niels leeft een droom door de circuits van Europa te domineren in
nature bezit. Hij wil altijd de beste zijn. Met voetbal, zijn an-
een Audi R8 GT3. Maar, je rijdt niet zomaar in een Audi R8 GT3 van
dere passie, wilde hij ook in het eerste team spelen. Lukte dat
Audi Sport. Daar ging dan ook heel wat aan vooraf. Na de middelbare
niet, dan trainde hij net zo lang totdat dat wel het geval was.
school deed Niels werktuigbouwkunde aan het ROC, iets wat hij ei-
Zelfs als dat betekende dat hij bankzitter was en alleen af en
genlijk niet leuk vond. Maar weer die drive: hij zette door en behaalde
toe mocht invallen. Niels heeft dan ook aardig wat meters
zijn diploma. Daarna doorliep Niels aan de Johan Cruyff University
gemaakt bij VV Ter Leede en R.K.V.V. Teylingen om zijn doel
(nu Johan Cruyff College) de opleiding Sport Marketing. Iets waar hij
te behalen. Die ongekende drive tekent de Sassemer.
nu de vruchten van plukt, want Niels regelt al zijn zaken zelf.
17
gebrek aan sponsorgelden. In 2019 was Niels volledig prof als officieel fabrieksrijder voor Audi in het wereldkampioenschap tourwagens (WTCR). Hij was dedicated aan het rijden en liet zijn business op een laag pitje staan; hij was tenslotte van april tot en met december alleen maar onderweg.
TERUG KNOKKEN Omdat het project TCR waarvoor hij bij Audi Sport werkte eind 2019 stopte, stapte Niels over op GT3. Zo probeert hij zich weer terug te knokken tot fabrieksrijder voor Audi Sport. Hij moet zichzelf eerst bewijzen in de GT3-klasse, want deze auto’s met achterwielaandrijving zijn net wat anders dan de tourwagens in de WTCR. Niels: ‘Langebaanschaatsen is ook iets anders dan op de Weissensee de schaatsen onderbinden.’ Om zich te kunnen bewijzen zoekt hij ook naar de juiste sponsoren. Want Niels doet het echt allemaal zelf. Van sponsorcontracten regelen en vluchten en hotels boeken tot en met zijn social media. Hij daagt zichzelf continu uit door alles aan te pakken om nog beter te worden en de grenzen van zijn eigen kunnen op te zoeken.
T IJ D E N S D E
In de tussentijd deed Niels mee aan
TA L E N T E N J AC H T B L E E K
een talentenjacht van de KNAF, want
Niels kende grote successen maar ook flinke tegensla-
DAT N I E L S TA L E N T
autosport vond hij altijd al mooi – hij
gen. Het ervaren van beide kanten van de medaille heeft
HAD EN NA EEN JAAR
keek met zijn vader op zondag naar
hem gevormd tot wie hij is: een echte doorzetter, iemand
R A L LY C R O S S E N I N 2 0 0 7
de Formule 1 en zat geregeld achter
die iets wil bereiken in zijn leven. Door de tegenslagen
W E R D H IJ T W E E D E
zijn spelcomputer: handschoenen
geloofde Niels niet altijd in zichzelf, maar door zich te
aan, helm op. Tijdens de talenten-
omringen met andere ondernemers, te zoeken naar ant-
jacht bleek dat Niels talent had en na
woorden, en dankzij zijn motivatie en zelfreflectie staat
een jaar rallycrossen in 2007 werd
hij nu waar hij is. Een autocoureur die we voorlopig nog
hij tweede. Zijn vader kocht een
zien schitteren in de mooiste racewagens – waar de mees-
BMW voor hem en Niels deed begin
te jongens en mannen alleen maar van kunnen dromen.
2008 een cursus op Zandvoort. Dit bleef niet onopgemerkt. Sponsors meldden zich, waardoor kon hij een plekje ‘kopen’ in een team, zodat hij kon starten in de Nederlandse Suzuki Swift Cup. Vanuit daar heeft Niels heel wat stappen gemaakt, tijd en geld geïnvesteerd en keihard gewerkt om onder andere de Clio Cup (2012 en 2015) en Seat Leon Cup (2016) te winnen. Overigens racete hij in 2013 niet door een 18
NEWDIET CARE
‘ALTIJD EEN PLAN OP MAAT’
J
e kent het wel: al maanden hik
NewDiet Care, een verademing voor iedereen die wil afvallen en gezonder wil leven
je aan tegen het feit dat je toch écht iets moet doen aan je over
tollige kilo’s. Je hebt van alles
geprobeerd en geneert je een beetje om advies te vragen. Eenmaal binnen bij de professionals van NewDiet Care valt deze gêne direct weg en vraag je je af waarom je deze stap niet eerder hebt gezet. Gastvrij en onbevooroordeeld word je ontvangen in hun warme praktijk. ‘We zijn er voor iedereen!’ lacht dietist Loes Janson. ‘Of je nu jong of
‘Het is zo mooi om mensen vol zelf-
oud bent, en of je nu vijf of vijftig
vertrouwen de deur weer uit te zien
kilo wilt afvallen, wij hebben een op-
gaan,’ zegt Bernadette. ‘Bovendien
lossing die bij je past. Dit geldt ook
worden de consulten vaak door de
voor mensen met diabetes of andere
verzekering vergoed. Je kunt hier
gezondheidsklachten.’
overigens altijd even langskomen zijn érg gebaat bij de maaltijdvervangers van PowerSlim
om te wegen of voor een opbeurend
DUWTJE IN DE RUG
of Prodimed, waarmee je verantwoord kunt lunchen of
praatje.’
Eigenaresse Bernadette den Haan, al
snacken als je bijvoorbeeld de hele dag onderweg bent.’
vijftien jaar de drijvende kracht ach-
Klanten waarderen de laagdrempe-
ter NewDiet Care, beaamt dit. ‘We
B L IJ V E N D R E S U LTA AT
ligheid van NewDiet Care. ‘Iedereen
weten als geen ander hoe moeilijk
‘Welke methode van afvallen je ook kiest, we zorgen er-
verlangt naar een gezond eetpatroon,
het kan zijn om af te vallen en gezond
voor dat je goed wordt begeleid, zodat je blijvend resul-
een stabiel gewicht en een gezond li-
te blijven eten. Gelukkig kunnen we
taat hebt,’ vertelt Loes, die inmiddels naast diëtist ook
chaam. Mooi dat we daar met onze
je structuur bieden en een duwtje in
orthomoleculair therapeut is. ‘We helpen je gezond te
praktijken, die zeer flexibele ope-
de rug geven door je, na uitgebreid
eten. Niet alleen via de bekende Schijf van Vijf, maar we
ningstijden hebben, een steentje aan
meten, wegen en praten, van het
onderzoeken ook hoe de biochemische processen in je
kunnen bijdragen. Bel ons gewoon
juiste advies te voorzien. Sommigen
lichaam optimaler kunnen verlopen. Dit kan door je voe-
even op! Voor iedereen is er een plan
dingspatroon aan te passen, maar ook door extra vitami-
op maat,’ besluit Loes.
nes, mineralen of andere voedingsstoffen te nemen. Daar hoeft trouwens de rest van het gezin geen hinder van te ondervinden.’ Wij zijn tevens gevestigd in Azzurro Wellness en in Huidspecialist Katwijk. Oude Zeeweg 57
Tramstraat 16
De Kempenaerstraat 23a
2202 CJ Noordwijk
2225 CL Katwijk
2341 GG Oegstgeest
www.newdietcare.nl
info@newdietcare.nl
07 1 301 4803
06 2743 1509
COWBOYS OF THE SEA
VISSEN VOOR JE LEVEN
20
Bij tij en ontij uitvaren om als visser je dagelijkse boterham te verdienen. Het is een hard bestaan, maar Klaas van Duijn (40) zou niets liever willen. Hij weet ook niet beter: hij leerde het vak van zijn vader. Die het op zijn beurt van zijn vader leerde.
T E K S T May-lisa de Laat B E E L D Lieven Engelen 21
COWBOYS VISSERIJ OF THE SEA
ook duurzamer dus. Bovendien kan dit alleen overdag omdat de vissen de touwen moeten kunnen zien. ‘Bleven we voorheen op de been met hazenslaapjes tussendoor, nu kunnen we als het donker is langer slapen.’
STUITEREN OP DE BRUG Bokken, vissen met de boomkotter, kan iedereen, vindt Klaas. ‘Het was mijn keuze om over te stappen op flyshooten en twinriggen. Ik ben er trots op dat het gelukt is. Met een goed team natuurlijk. En dat we als De familie Van Duijn is een van de Katwijkse vissersfamilies die nog met eigen kotters actief zijn. Klaas’ vader is inmiddels 79 en gaat niet meer mee de zee op. Maar aangezien het vissersbloed kruipt waar het niet gaan kan, is hij nog iedere dag vanaf het vaste land bij de zaak betrokken. Klaas leerde het vak twintig jaar ge-
‘Als er geen reparaties nodig zijn aan de netten of iets anders, is het voor ons: lossen en crossen’
rederij goed bekendstaan. Maar het schieten van de netten, ‘shooten’, kan natuurlijk altijd beter.’ Aan boord is Klaas dan ook steeds bezig om alles te perfectioneren. Om zes uur roept de wacht hem om zijn positie op de brug over te nemen. ‘Tot het donker wordt, zit ik daar. De jongens brengen mijn koffie en eten
leden op de KW 34 Rosemarie, ver-
boven. Het is echt de hele dag stuite-
noemd naar zijn moeder. Later nam
ren als je daar zit. Flyshooten vraagt
de rederij de KW 14 in gebruik, een
ning het zeegat van IJmuiden uit, net als de KW 14. Bij-
een enorme alertheid. Snel en juist
boomkotter met de naam Jolissa,
zonder, want op de grote rederijen na, zijn er vandaag
inspelen op veranderingen, is essen-
naar de dochter van de schipper.
de dag nog slechts zo’n vijf Katwijkse kotters die de Euro-
tieel. Zoals laatst toen er een net in
Sinds juni 2019 vaart Klaas weke-
pese wateren trotseren.
de schroef was gekomen. Een duiker
lijks uit met de Anna Lijdia, een
kreeg het uiteindelijk los.’
LT-43 Flyshooter. Dit nieuwe vlag-
F LY S H O O T E N E N T W I N R I G G E N
In de tweede helft van het jaar van-
genschip draagt de naam van zijn
Het principe van het vissen is in al die jaren niet veran-
gen Klaas en zijn mannen op de
oma. Tot tweemaal toe liep de bouw
derd. De techniek en de materialen natuurlijk wel. Klaas:
Noordzee vooral rode poon, mul,
ervan in Harlingen vertraging op
‘Flyshooten is wat ik noem het echte vissen. Overdag
makreel en inktvis. Met twinriggen
door brand, de laatste keer zelfs vlak
zetten we de netten met behulp van lange, dikke lijnen
– met twee sleepnetten – in de zo-
voor de oplevering. Inmiddels is de
achter het schip uit. We schieten de lijnen, ‘zegentouwen’,
mer zitten de netten vooral vol met
schade hersteld en vaart de LT-43
weg met daaraan een boei. Het net is bevestigd aan het
verse schol. ‘In de wintermaanden
wekelijks met schipper en beman-
uiteinde van de lijn en slaat open in zee. Terwijl we met
liggen we in het Engelse Kanaal en
de trawler langzaam varen, rollen de zegentouwen over
is het Franse Boulogne onze thuis-
de bodem en veroorzaken lichte stofwolken. Dat schrikt
haven. Dat is logistiek handiger. De
de vissen op en zorgt dat ze voor de touwen uit blijven
verse vis gaat vervolgens met vracht-
zwemmen. Op die manier drijven we ze als het ware het net in. Direct na de vangst wordt de vis in het ruim op ijs koel gehouden en iedere twee tot drie dagen gelost.’ Groot voordeel van deze nieuwe manier van vissen is, dat minder brandstof nodig is. Niet alleen goedkoper, maar 22
‘Flyshooten, een nieuwe, milieuvriendelijke techniek, is het echte vissen’ wagens op transport naar de afslag in de haven van IJmuiden. ’s Winters is het dus gewoon iets verder rijden over land om de versproducten te verkopen.’
LO S S E N E N C R O S S E N Normaal gesproken varen de schepen op zondagavond uit om op vrijdag weer in de haven aan te meren. ‘Als er geen reparaties nodig zijn aan de netten of iets anders, is het voor ons op dat moment: lossen en crossen.’ Zo lang weg zijn van huis betekent wel wat voor het gezinsleven met vier kinderen. ‘Als ik thuis ben, wil ik vooral van mijn gezin genieten.’ Klaas’ vrouw Yvonne: ‘Het is een way of life waar je als vrouw tegen moet kunnen. Toen we elkaar leerden kennen, was Klaas al visser. Ik wist dus van tevoren waar ik aan begon. Het is een druk bestaan en er komt veel op mij neer. Maar als Klaas thuis is, zijn we er ook echt voor elkaar.’
SPOKEN OP ZEE Klaas was negentien toen hij van de Visserijschool in Katwijk afkwam en zijn carrière op zee begon. Het mooiste van zijn werk noemt Klaas de vrijheid. ‘Geen dag is hetzelfde. We varen altijd uit, weer of geen weer. Behalve als de voorspellingen heel slecht zijn. Wat er vervolgens gebeurt als je eenmaal op zee bent, blijft een verrassing. Ja, het kan er behoorlijk spoken. Ook is het zo dat één schotje je dag kan redden. Het is namelijk iedere keer opnieuw een verrassing wat er in je net zit als je het binnenhaalt. Je kan zomaar een trekje van duizend kilo makreel hebben. Dat is algauw drieduizend euro waard. ‘Mijn mooiste vangst – op mijn vrouw na dan,’ lacht Klaas, ‘was wat ik noem een gouden trek: drie keer een trek met drieduizend kilo schol met de kotter. Dat betekent niet eerder naar huis, maar wel even extra heen en weer naar IJmuiden om te lossen.’ Yvonne: ‘Aan het humeur van de mannen bij thuiskomst, lees ik direct af hoe de vangst was.’
V I S S E R S FA M I L I E Hoewel er steeds minder jongens opgroeien in een familie van vissers, is er wel degelijk toekomst voor de Katwijkse visser, vindt Klaas. ‘Zolang we maar behoedzaam met ons vak omgaan. Neem nou al die windmolens. We moeten eromheen varen, de trillingen schaden de visserij en ook voor de vogels is het een drama. De nieuwe generatie, onze kleine jongen van bijna één, ligt boven op bed. Hij weet het zelf nog niet, maar hij gaat vast varen. Trouwens: ook Yvonnes zoon van veertien heeft interesse.’ 23
KATWIJK
Door het leven getekend Als jongentje van zeven jaar bracht Leendert van Duijn de hele zomervakantie door op zee om de vissers met klusjes te helpen, met haring kaken bijvoorbeeld. Na de lagere school en de jeugdopleiding van de Visserijschool mocht hij aan het werk op het schip waar zijn vader machinist was. De oude zeebonk van inmiddels (74) voer bijna 50 jaar als visser op zowat alle internationale wateren in Europa, Afrika en Azië. ‘Het vrije leven is wat dit werk zo mooi maakt.’ Begonnen zonder een enkel diploma op zak, schopte hij het tot schipper mét alle benodigde papieren, zelfs met een uitstapje van een jaar op de Zr. Ms. Karel Doorman van de Marine. Zijn laatste klus deed Leendert op de KW 174 Annelies Ilena voor een oversteek naar Sint-Maarten. Tijdens slecht weer in de beruchte nacht van 9 op 10 oktober 1926 kwam de zeillogger KW 152 voor de kust van IJmuiden in de problemen. Leenderts oom verloor daarbij op 15-jarige leeftijd het leven. Zijn lichaam is nooit teruggevonden, maar zijn houten klompen wel, dankzij de inscriptie van zijn naam. ‘Eén daarvan werd teruggebracht door een man uit Egmond, de andere klomp kreeg ik even later via iemand uit Wijk aan Zee.’ Ook zijn eigen zoon Leon van 22 jaar overleed op zee, vlak bij de thuishaven, tijdens zijn slaap. ‘Ik zal nooit vergeten dat ik in Marokko aan het werk was en op 20 februari 2000 het bewuste telefoontje kreeg. Mijn vrouw stond nietsvermoedend aan de kade in IJmuiden om hem op te halen…’ 24
DE BURGEMEESTER
Een storm met orkaankracht woei over Wassenaar op maandag 13 november 1972. Talloze bomen lagen ontworteld op straat, terwijl vader De Lange naar de huisarts snelde om bij de dokter aan te dringen toch vooral snel mee te komen omdat de komst van zijn kindje niet lang meer op zich liet wachten. Terwijl de storm heel Europa in zijn greep hield, werd in de geborgenheid van een Wassenaarse slaapkamer Leendert Arent-Willem de Lange geboren.
26
LEENDERT DE LANGE
EEN JAAR BURGEMEESTER VAN ‘ZIJN’ WASSENAAR B
ijna vijftig jaar later karakteriseert De Lange zich nog steeds als een persoon die zich niet gek laat maken door stormen om zich heen, maar
T E K S T Willemien Timmers B E E L D Monique Shaw
als VVD-bestuurder rustig zijn weg zoekt. Leendert de Lange werd in juli 2019 benoemd als burgemeester van Wassenaar, de plek waar hij eerder al twee jaar wethouder was. Leendert de Lange bracht de eerste vier jaar van zijn leven door in Wassenaar, waarna het gezin naar Emst (een dorp tussen Zwolle en Apeldoorn) verhuisde. Leendert viel daar al snel op door zijn inzet in dorpshuis de Hezebrink. ‘De vader van een vriendje was daar uitbater en dus waren wij er veel te vinden. We werden er spelenderwijs aan het werk gezet.’ De jonge Leendert merkte hoe prettig hij het vond om onder de mensen te zijn, naar hun verhalen te luisteren en te zien of hij ze op enige manier verder kon helpen. ‘Ook mijn ouders zagen dat ik erg op mijn plek was in het buurthuis en een veel praktischer en ondernemender type was dan dat op het havo/vwo tot zijn recht kwam. Toen we als gezin naar Apeldoorn verhuisden, ben ik dan ook op de meao verdergegaan. Dat was een prima keuze.’ Leenderts maatschappelijke betrokkenheid bleek ook uit het feit dat hij al op zijn vijftiende actief werd binnen de JOVD, de jongerenorganisatie van de VVD. 27
DE BURGEMEESTER
tot 2006, gemeenteraadslid en zes jaar fractievoorzitter voor de VVD. MENSENMENS Na zijn studie ging De Lange aan de slag bij het College van procureurs-generaal van het Openbaar Ministerie. Na drie jaar vervolgde hij zijn carrière als persvoorlichter van de landelijke voorlichtingsdienst van het OM. En in juni 2005 stapte hij over en werd lobbyist voor de gemeente Den Haag. Toch lonkte de lokale politiek en het ‘dicht bij de mensen zijn’ opnieuw. De kans om wethouder in Noordwijk te worden, sloeg hij dan ook niet af. Tot aan de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 werkte hij aan de ontwikkeling van Noordwijk als Europees centrum voor ruimteDat hij het talent had om een stem
Asfalt
vaart met ESTEC en aan het op de
te geven aan dat wat hij maatschap-
Leendert de Lange haalt zijn energie, naast
kaart zetten van de gemeente als
pelijk om zich heen hoorde, leidde
de gesprekken met dorpsgenoten, ook uit
badplaats. Daarna maakte hij op-
ertoe dat hij ging studeren aan de
toerfietsen. Sinds kort is hij lid van Toerclub
nieuw kennis met Wassenaar, toen
Thorbecke Academie (Nederlandse
De Kampioen, de club voor Voorschoten,
hij namens de VVD in 2013 en 2014
Academie voor Overheidsmanage-
Wassenaar en omstreken. ‘Fietsen is voor mij
plaatsnam
ment) in Leeuwarden. ‘Ook hier
echt een uitlaatklep,’ laat hij weten. Door de
burgemeester in een zakencollege.
was ik op mijn plek en ik voelde
jaren heen heeft De Lange al heel wat serieuze
steeds meer de drijfveer dat ik via de
bergen beklommen. ‘Er zijn maar weinig
Na een klein jaar werkzaam te zijn
politiek iets voor mensen zou kun-
sporten waarbij de condities voor amateurs
geweest als partner bij een commu-
nen betekenen.’ De Lange zette zijn
hetzelfde zijn als bij de professionals.
nicatiebureau, riep de politiek weer.
opleiding voort aan de universiteit
Eenzelfde soort fiets, hetzelfde asfalt, dezelfde
‘Toen kabinet Rutte I viel, ging mij
van Leiden, waar hij Bestuurskun-
cols. Hoe mooi is dat.’
dat erg aan het hart en ik besloot
als
wethouder/loco-
de studeerde. Daarnaast had hij bij-
mij kandidaat te stellen voor de
baantjes bij Huis ter Duin en Hotels
Tweede Kamer.’ De Lange kwam op
van Oranje in Noordwijk, de plaats
plaats 53 terecht. ‘Dat leek een lage
waar hij later bijna zeven jaar wet-
plek, maar door de grote verkie-
houder van onder andere Toerisme
zingsoverwinning van de VVD was
en Strand werd. ‘Nog steeds leuk
ik in maart 2015 toch aan de beurt.’
dat ik er in mijn wethoudersperi-
Ook na de daaropvolgende verkie-
ode mede voor heb kunnen zorgen
zingen mocht hij, in het huidige
dat er permanente paviljoens op het
kabinet Rutte III, plaatsnemen in
strand werden gerealiseerd.’ Tijdens
de Kamer. ‘Ik ging aan de slag als
zijn “Leidse jaren” was hij, van 1999
woordvoerder Zorg. Een periode
28
WASSENAAR
‘Als je over je grenzen en die van je eigen gemeente heen kijkt, zie je wat voor moois andere mensen te bieden hebben’
pelijk-bestuurlijk lopen en hoe ik mij in deze setting kan voortbewegen en van betekenis kan zijn voor onze inwoners.’ Terugkijkend zijn de stappen die Leendert de Lange in zijn leven genomen heeft logisch te noemen. ‘Toch ben ik in mijn carrière niet berekenend te werk gegaan, maar heb ik telkens dingen gedaan die ik leuk vond, met daarachter de motivatie
waar ik ongelofelijk veel van heb ge-
dat ik altijd opensta voor- en wil
leerd. Vooral van de werkbezoeken
luisteren naar de mensen om mij
in het land, het directe contact met
heen, en voor hen in een politieke
mensen, genoot ik erg.’ Op die mo-
omgeving wil verwoorden wat hen
menten kon de vijftienjarig jongen
bezighoudt.’
in hem, die in een lokaal buurthuis contact maakte met mensen van al-
De Lange wil graag bekendstaan
lerlei achtergronden, weer helemaal
als een bestuurder die niet in zijn
tot bloei komen. ‘Dat is eigenlijk wel
hokje blijft hangen. ‘Als je over je
zo. Van deze bezoeken kreeg ik veel
grenzen en die van je eigen gemeen-
energie en ze voorkwamen dat ik in
te heen kijkt, zie je wat voor moois
de Haagse bubbel bleef hangen.’
andere mensen te bieden hebben. Zo ontstaan, ook in de regio, nieu-
PA S S E N D E J A S
we verbindingen.’ Samen zijn we er
En toen kwam daar het moment
inmiddels achter dat we deze prach-
dat Wassenaar weer toe was aan
tige groene regio, waar mensen zo
een nieuwe, kroonbenoemde, bur-
graag willen wonen, moeten waar-
gemeester. Die baan zal mij passen
deren en er met elkaar aan moeten
als een oude jas, moet De Lange,
werken om het groene karakter van
op dat moment Kamerlid, hebben
Wassenaar te bewaren.’
gedacht. En alhoewel hij er een hekel aan heeft een karwei niet af te maken, solliciteerde hij ‘met heel zijn hart’. De rest is geschiedenis. Hij nam afscheid van Den Haag en vestigde zich in zijn geboorteplaats. ‘Ik vind het prachtig om mij in deze wat onafhankelijkere rol in te zetten voor de gemeenschap. Inmiddels weet ik hoe de dingen maatschap29
Op een mooie zomerdag voeren we met een sloep van Katwijk naar Haarlem over de Haarlemmertrekvaart en vervolgens de Leidse Trekvaart (Leidsevaart) richting Haarlem. Onze fotografe Els Bax had een redelijk vrije opdracht om de pracht en praal vanaf het water vast te leggen en wij hopen dat u geniet van het resultaat.
T E K S T Brian Issac en Joep Derksen B E E L D Els Bax
30
boot kantje De mooiste van het
31
Op onze tocht kwamen we een oude bekende tegen: journalist Marga Thomassen. Zij woont al 27 jaar in de Leidsevaart op een woonboot en zat heerlijk op haar terras een boek te lezen. Daarvoor woonde ze een jaar of tien in een groot huis aan de Emmaweg in Noordwijk, maar na een vakantie in Frankrijk beseften zij en haar man dat ze ook konden genieten van de eenvoud van een kleinere accommodatie en ze besloten uit te zien naar een kleiner huis. Tijdens een vakantie in Bretagne zagen ze in de krant een woonark te koop staan. Bij de makelaar maakten ze een afspraak en na bezichtiging – nog dezelfde dag – was de boot van hen. ‘Het was liefde op het eerste gezicht. Alles klopte gewoon, de keuken en de badkamer, én je kon er zo in,’ zegt Marga met een lach in haar stem. Na
‘De buren storen zich niet; op het water wonen geeft een andere band met elkaar’
de verhuizing een halfjaar later, moest ze wel even wennen aan de treinen die elke dag voorbijkomen, maar daar wilden ze zich niet aan ergeren. ‘Je hoort de trein echt amper als je zo dicht naast het spoor woont.’
BAND MET DE BUREN Daarbij, vertelt Marga: ‘We zitten midden in de natuur aan het water en het verveelt nooit; we kunnen de hele dag wel blijven kijken naar de reigers, aalscholvers, futen, de drukdoenerige en driftige meerkoeten, de vechtende
Leidsevaart Jachthaven Marina Rijnsburg 32
Deze fotoreportage is gemaakt met gebruik van een Weco-sloep beschikbaar gesteld door Jachthaven Marina Rijnsburg. De betrouwbare Weco-sloep is een ruime inboard-sloep die plaats biedt aan acht personen. Hij heeft een grote kuip, een ruime bank met veel bergruimte en een zwemtrapje. Bij het huren van de sloep kunt u, ook zonder vaarbewijs, gemakkelijk naar Leiden, Kaag, Braassem en verder varen. marinarijnsburg.nl
LEIDSEVAART
meeuwen. Alle jaargetijden zijn mooi op het water. Ik kan me een winter herinneren dat we met alle buren gingen schaatsen, dat was in die tijd dat het ijs een paar weken aaneen dik was. Bij de ark hebben we ook een oude kajuitsloep gehad, waarmee we naar de Kaag gingen, er overnachtten en met het ochtendgloren weer naar huis voeren. We gingen vaak liggen bij De Hanepoel – dat is nu Lowietje aan de Kaag – en genoten van het wakker worden in de vroege ochtendmist.’ Na een aantal jaar heeft Marga de stijger laten verbreden en een zwemtrap laten aanbrengen. ‘Zo kon ik makkelijk in de vaart komen en er heerlijk zwemmen. We laten ons opdrogen in de tuin en kunnen soms ook de muziek wat harder zetten; de buren storen zich daar niet aan, want op het water wonen geeft een andere band met elkaar.’ Maar niet alles is altijd rozengeur en maneschijn als woonbootbezitter. ‘We hebben ook wel de nodige ongemakken qua onderhoud. Op het water wonen betekent je steiger bijhouden, houtwerk dat eerder een verfbeurtje behoeft, leidingen die in de winter kunnen bevriezen. Ook is de ark tweemaal tijdens een storm losgeraakt van de wal, waarbij alle leidingen knapten. Gelukkig zijn er dan de buren die je in de nacht kunt oproepen.’ Bezoekers zijn vaak verbaasd over de grootte van de tuin, het atelier en de mooie inrichting van de ark. Volgens de buurman verderop had Marga toen ze er pas kwamen wonen “de mooiste boot van het kantje”. 33
LEIDSEVAART
De Snelweg van de Gouden Eeuw Het grootste deel
van de Leidsevaart/ Haarlemmertrekvaart, het kanaal tussen Leiden en Haarlem, is in het jaar 1657 in minder dan acht maanden aangelegd. Na voltooiing werd het Leidse deel tot
economisch belangrijke steden van die tijd, werd het vervoer via een trekschuit veel sneller en veiliger. Dit bleek ook enorm populair te zijn: twintig jaar nadat de eerste trekschuit van Haarlem naar Leiden trok, stapten in 1677 maar liefst 148.397 mensen in zo’n trekschuit. De kosten voor de aanleg van de trekvaart zijn in de loop der jaren dan ook meer dan terugverdiend. In totaal moesten Leiden en Haarlem 137.000 euro (‘twee tonne gouts’) betalen voor de aanleg, inclusief de 16 bruggen. Ook waren de gemeenten verantwoordelijk voor de jachtschuiten en het gebruik van 24 sterke paarden. Miljoenen mensen hebben de eerste 150 jaar na aanleg gebruikgemaakt van de trekschuit en een deel van die opbrengst werd doorgegeven aan de beide gemeenten. Het begin van het einde van de trekvaart als transportroute kwam in
en met Noordwijkerhout
1804, toen de weg tussen Leiden en Haarlem werd bestraat. De gegoede
de Haarlemmertrekvaart
verplaatsen en de trekschuit werd een plek voor de gewone burgerij en
genoemd. Het Haarlemse deel heette eerst Leidsche trekvaart en sinds 1822 Leidsevaart.
34
Met de aanleg van deze waterverbinding tussen twee van de grootste
burgers lieten zich vanaf dat moment alleen nog met hun eigen rijtuig het werkvolk. De aanleg van spoorrails in 1842 bleek de genadeslag. Twee jaar later al werd er nauwelijks meer gebruikgemaakt van de Leidsevaart als vervoerroute. De allerlaatste trekschuit legde zijn reis in 1860 af, vertrok van de Marekade in Leiden en meerde aan in Haarlem. Na 187 jaar kwam er een einde aan deze Snelweg van de Gouden Eeuw, die ontegenzeggelijk heeft bijgedragen aan de handel en welvaart van deze regio. Voor dit artikel is gebruikgemaakt van Wikipedia en historieleidsevaart.nl
STUDEREN BUITENLAND
DE WERELD ALS LEERSCHOOL Studeren in het buitenland, wie heeft daar niet ooit stiekem van gedroomd. Maar tussen droom en daad… staat vaak van alles in de weg. Zo niet voor deze drie wereldbestormers. Zij waagden de grote stap. ‘Geen gezeik. Gewoon doen!’
TEKST
Willemien Timmers BEELD
Privé
N
a vier jaar VS is Lisa van der Geest (22)
dam een voorlichtingsbijeenkomst bij over hockeyen in
terug in Nederland. Met een hockeybeurs
het buitenland en toen is het balletje gaan rollen.’ Dat
studeerde ze met veel succes International
ze tweetalig onderwijs had gevolgd op het Rijnlands
Affairs op Liberal Arts Lafayette College in Easton,
Lyceum in Oegstgeest kwam Lisa bij de toelatingstesten
Pennsylvania, op anderhalf uur rijden van New
goed van pas. ‘De grap is dat je dan denkt dat je redelijk
York. Tot haar verrassing werd ze tijdens de online
Engels spreekt, maar als je daar eenmaal bent, duurt het
diploma-uitreiking uitgeroepen tot zowel Athlete of
best even voordat je ook de slang begrijpt en de snelle
the Year als Student-Athlete of the Year, een unicum in
humor snapt.’
het bijna honderdjarige bestaan van de universiteit. Ook voor wat betreft haar hockeyskills kwam Lisa voor Lisa vloog in de zomer van 2016 de grote plas over
uitdagingen te staan. ‘Omdat we hier in Nederland vaak
om aan haar buitenlandse avontuur te beginnen. ‘Ik
al vanaf ons achtste hockeyen, zijn we in vergelijking
woonde ooit bij hockeyclub Cartouche in Leidschen-
met Amerikanen technisch en tactisch behoorlijk goed, 35
STUDEREN BUITENLAND
‘Ik zal de Amerikaanse gastvrijheid, openheid en positiviteit zeker missen’ maar fysiek en mentaal doen sporters er daar echt een schepje bovenop.’ Van alle teamgenoten werd een grote inzet gevraagd en toen ze er eenmaal aan gewend was, beviel dat Lisa heel goed. ‘Om zes uur ’s morgens stonden we al op het hockeyveld, en na een aantal uur veld- en krachttraining zaten we om negen uur gewoon weer in de collegebanken. Geen gezeik, gewoon doen! Op die manier heb ik veel aan mijzelf kunnen verbeteren. Ik kan veel meer dan ik dacht.’ In de zomers, die ze thuis in Oegstgeest doorbracht, was de sportieve Lisa als altijd actief bij tennisclub OLTC. ‘Mijn tenniscoach was verrast: “Ik had niet verwacht dat je hard werken ook nog leuk zou vinden,” zei hij.’ Lisa merkt dat de Amerikaanse aanpak haar goed deed. ‘You don’t got to, you get to, zeggen ze daar.’ Oftewel: je moet ervoor werken om je talenten tot bloei te laten komen. ‘Je bent serieus tot veel meer in staat dan je denkt,’ ontdekte Lisa. ‘Het was pittiger dan ik had kunnen bedenken, maar ik heb daardoor geleerd dankbaar te zijn voor kansen die je krijgt, en die dan ook te pakken.’ Haar harde werken werd beloond. ‘In het Amerikaanse systeem is men gewend honderdduizend awards uit te reiken,’ zegt de blonde hockeyster, die ook vaak aanvoerder van de Leopards-hockeydames was, lachend. Zesmaal werd ze uitgeroepen tot Player of the League, de beste van de competitie dus, maar haar mooiste beloning was dat ze tijdens de digitale graduation niet alleen werd uitgeroepen tot Athlete of the Year, maar ook tot Student-Athlete of the Year. ‘Het was voor het eerst sinds de instelling van de awards in 1966 dat een student deze beide titels kreeg. Een bijzondere eer!’ Lisa is nu weer fulltime terug in Nederland en gaat komend seizoen een master International Relations volgen aan de Universiteit Leiden. Ook sportief gaat ze haar carrière vervolgen: bij de Leidsche en Oegstgeester Hockey Club (LOHC) zal ze bij Dames 1 op het middenveld spelen. Na vier jaar lang op en neer te zijn gereisd, is het fijn nu weer ‘één leventje’ te hebben. ‘Het is heerlijk om weer in Nederland te zijn, maar ik zal de Amerikaanse gastvrijheid, openheid en positiviteit zeker missen.’ 36 68
In de zomer van 2016 vertrok de Oegstgeestse Stephanie Teeuwen (21) vol ambitie naar de Verenigde Staten om daar te gaan studeren aan een van de oudste universiteiten van het land: Dickinson College in Carlisle, Pennsylvania. Al halverwege de middelbare school, het Stedelijk Gymnasium in Leiden, ontstond bij Stephanie het plan om in het buitenland ‘iets van politicologie te gaan studeren’.
N
a veel papierwerk en fondsaanvragen begon Stephanie op Dickinson College aan de studie Liberal Arts &
Science, waar politicologie een onderdeel van vormt. De relatief kleine universiteit werd in 1783 opgericht door Benjamin Rush, een van de ondertekenaars van de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring. De gedreven studente heeft genoten van haar vier studiejaren in de VS. ‘Ik heb er enorm veel geleerd,’ vertelt Stephanie enthousiast. ‘Het
contact
met
mijn
internationale
studiegenoten was heel goed en de vakken waren prima te doen. Doordat de klassen op Dickinson klein zijn, zijn de studenten gemotiveerd en is het contact met de professoren heel persoonlijk. Daardoor leer je elkaar echt kennen.’ Dat deze korte lijntjes tot mooie dingen kunnen leiden, ontdekte Stephanie toen 37
OEGSTGEEST
‘Het is mijn droom om grenzeloos te leven’
ze aan haar politicologieprofessor liet weten dat ze komende januari een master International Studies wil gaan volgen in Californië. ‘Het leuke is dat hij direct een aanbevelingsbrief voor me schreef.’ International Studies blijkt echt haar ‘ding’. ‘Het interesseert mij enorm hoe de diverse culturen en landen politiek, sociaal en economisch worden beïnvloed door globalisatie.’ Tijdens haar studie aan Dickinson ging Stephanie, net als de andere studenten, tweemaal abroad om elders in de wereld vakken te volgen. ‘Aan het Dickinson College Center in Bologna in Italië mocht ik een semester
Jan Padberg (23) is even terug op het ouderlijk nest in Oegstgeest. Na zijn bachelor Nederlands recht in Amsterdam besloot de sympathieke en relaxte student dat hij graag de commerciële kant op wilde. ‘Dat ging in Nederland niet zonder eerst een pre-master te doen, dus besloot ik in het buitenland een business-school te zoeken.’
Internationaal recht studeren. Geweldig! Daar heb ik ook Italiaans gevolgd en woonde ik met Italiaanse studenten samen.’ Haar liefde voor talen kwam ook goed van pas in het jaar erna, toen ze in India studeerde. ‘Field-based studeren noemen ze dat in de VS. We volgden met een groep studenten een speciaal programma, gericht op globalisatie, en zijn daarbij heel India doorgetrokken.
Z
ijn keuze viel op een school in Barcelona. Geen onlogische keus, want als kind was hij vaak in deze omgeving geweest met zijn
ouders en hij had het telkens aan heerlijke stad
Jaipur, Delhi, Calcutta en nog meer steden deden we aan.
gevonden. Lachend: ‘Ik schijn in groep 3 al gezegd
Tijdens de reis heb ik een tijdje Hindi gestudeerd.’
te hebben dat ik ooit een huis met zwembad in Barcelona wilde.’ Jan vond via kennissen een plek
Begin dit jaar kwam voor Stephanie het nieuws dat Spring
op de EADA Business School. ‘Ik heb alles redelijk
Break met een week werd verlengd om verspreiding van
lastminute geregeld. En in Amsterdam moest ik
het coronavirus te voorkomen. ‘Dat was natuurlijk pas
nog een en ander afronden voordat ik in juni vorig
het begin. Na een paar dagen kregen we de mededeling
jaar de uiteindelijke go kreeg.’
dat we op de campus mochten blijven, maar bijna alle studenten, inclusief ikzelf, vonden het fijner om naar
Op zijn eigen ontspannen manier vond hij in
huis te gaan.’ Thuis in Oegstgeest rondde Stephanie
Barcelona een huis met nog twee Hollandse
haar studie af. Halverwege juli kreeg ze haar diploma
jongens vlak bij La Rambla. ‘Ik rolde er zo in,
in handen. Het waardevolle document werd haar niet
en het was geweldig wonen. Prettig weer, mooie
uitgereikt tijdens een indrukwekkende graduation
cultuur, en het eten en drinken buiten kost weinig.
ceremony, maar kwam, heel gewoontjes, met de post.
Echt een superlekker land om te wonen.’ Het
Een vreemd einde van prachtige studiejaren. ‘We houden
studieprogramma was goed te doen. ‘We hadden
de ceremonie tegoed, en gelukkig heb ik nog veel contact
vier dagen in de week twee maal twee uur les, met
met mijn medestudenten.’
daarnaast veel opdrachten en pittige cases om uit te werken.’ Jan heeft ook goede herinneringen aan
Inmiddels is Stephanie aangenomen op het Middlebury
het onderwijs dat viermaal per jaar een weekend
Institute of International Studies in Monterey, Californië.
lang op de buitencampus wordt georganiseerd.
‘Voor 15 september moet ik de knoop doorhakken of
‘Daar trainden we intensief onze soft skills, zoals
ik inderdaad daarheen ga en al het papierwerk in orde
sociale vaardigheden en presenteren. Dat waren
maken. Als ik ga, blijft het een wens om daarna nog
intensieve dagen, waar je heel veel van opstak.’
in Genève te studeren. Ik zie het wel: uiteindelijk kan ik overal aarden en is het mijn droom om grenzeloos
Aan het eind van de tentamenweek van afgelopen
te leven, het liefst als ambassadeur of in dienst van de
februari kreeg Jans studiejaar vanwege het
Verenigde Naties.’
coronavirus een onverwachte wending. Toen het
38
beleid steeds strenger werd, je niet meer naar buiten mocht tenzij je de supermarkt moest bezoeken, en ook de grenzen dichtgingen, besloten we toch terug te gaan naar Nederland. Dat ging wonderbaarlijk soepel omdat er geen toeristen meer van de vluchten gebruikmaakten. En het was bovendien erg goedkoop: voor dertig euro stond ik weer op Schiphol.’ Achteraf bleek dat de juiste keuze. ‘De lessen gingen online door, dat was prima, maar je zag de mensen die helemaal alleen op een kamertje waren achtergebleven echt aftakelen.’ Half juni mocht Jan weer terug ‘om het jaar een beetje af te sluiten’. ‘Met een mondkapje op konden we de colleges volgen.’ Het relaxte tempo van het leven in Spanje mist Jan het meest. ‘Als je daar om acht uur ’s avonds nog uit eten gaat, zit het hele terras vol. En op zondag zie je complete families de hele middag tafelen. Heerlijk!’ Ook de boodschappen doet men in Spanje op zijn gemak. ‘Er is altijd tijd voor een praatje bij de kassa. En kom je daardoor bij de volgende afspraak wat te laat, dan geeft dat niet. Tien minuten te laat wordt sowieso niet als te laat beschouwd.’ Jan,
die
afgerond
zijn en
managementstudie momenteel
heeft
stageloopt
in
Amsterdam, merkt dat hij anders naar de wereld kijkt nu hij een jaar lang met studenten van verschillende nationaliteiten zijn leven heeft gedeeld. ‘Bij internationale issues bijvoorbeeld, verplaats ik me automatisch meer in de ander. Je volgt het wereldnieuws als vanzelf met veel meer interesse. Dit jaar heeft mijn leven enorm verrijkt!’
‘In groep 3 wilde ik al een huis met zwembad in Barcelona’ 39
LOWIETJE Vanuit enerzijds een
pannenkoekenrestaurant in Noordwijk en anderzijds de hypotheekbranche slaan
I
n 2004 nam Robert Langs Berg en Dal over van zijn ouders en had zo na jarenlang pannenkoeken bakken voor het eerst zijn eigen zaak. In 2015 kwam daar Het
Tussenstation bij, gelegen in een oude stationsruimte in
de doorgewinterde ondernemers Robert
Lisse. Dankzij het succes van beide zaken was Robert al snel
Elsendoorn en Bas Paulus de handen
Vennep, dat hij opende in 2016. Jong en oud, privé en za-
ineen. Samen zijn ze nu de trotse eigenaren
vrienden, Venneper Lodge is een fijne plek voor iedereen.
van Lowietje aan de Kaag. Dit laat zien wat creativiteit, inventiviteit en familiegevoel teweeg kunnen brengen.
bezig met weer een volgende stap: Venneper Lodge in Nieuwkelijk, een feestelijke high tea of juist een gezellig diner met Doordeweeks of in het weekend, het is er altijd gezellig druk en het is meer dan ‘even een pannenkoek eten’. In de tussentijd volgde Bas de ontwikkelingen van zijn zwager op de voet. Als voormalig hypotheekadviseur, maar ook als leraar basisonderwijs en schakel binnen een familiebedrijf. Afkomstig uit een echte ondernemersfamilie, zit ondernemen hem namelijk ook in zijn DNA. Alleen vond hij horeca, naast wat bijbaantjes, eigenlijk niets voor zichzelf. Tot hij van
Lowietje aan de Kaag 40
Huigsloterdijk 257
Abbenes
www.lowietje.nl
aan de Kaag gedachten veranderde en het succes-
aan de Kaag. Het doorgaande vaar-
Chandon-kar, (h)eerlijk exclusief eten – deels uit eigen
volle restaurant de Vogelensangh in
water lokt vanaf eind juni van dit jaar
moestuin – en een ruime keuze aan drankjes, is Lowietje
zijn bezit kreeg. Zijn schoonouders
regiogenoten naar de Huigsloterdijk
een hotspot in spe.
hebben daarin overigens een waar-
257 in Abbenes om te genieten van
devolle rol gespeeld.
een glas rosé, een koud biertje of een
HIP EN KNUS
verrassende lunch in het restaurant
Of je nu met de fiets, auto of boot komt, bij Lowietje kun
of op het drijvende terras.
je altijd terecht. Met honderd parkeerplaatsen, genoeg
FA M I L I E V O O R A L L E S De radar van een rasondernemer
ruimte voor de fiets en een aanlegsteiger, is er geen reden
staat nooit uit, dus toen Robert en
De oude Hanepoel werd vanbin-
om niet eens het drijvende terras op te schuiven voor een
Bas – getipt door Hans Kolkman, de
nen en vanbuiten totaal vernieuwd,
twaalfuurtje, een cocktail of het diner. Met een uitgebrei-
voormalige eigenaar van Het Kolk-
en dus was het ook tijd voor een
de kaart die net wat exclusiever is dan je in eerste instan-
je – de kans kregen om De Hane-
nieuwe naam. Een naam die lekker
tie mogelijk zou verwachten.
poel nieuw leven in te blazen, lieten
bekt en blijft hangen. Als eerbetoon
Zit je liever binnen? Proef de sfeer die je het gevoel geeft
ze zich dat geen twee keer zeggen.
werd het restaurant vernoemd naar
van een hippe plek in Amsterdam. Ook zijn er genoeg
De Hanepoel, dat vroeger meerde-
Roberts vader, en dus Bas’ schoon-
knusse hoekjes waar je in kunt duiken om samen te ge-
re bestemmingen kende, zoals een
vader. Lowietje aan de Kaag was een
nieten. Naast het feit dat Lowietje zich perfect leent voor
tapperij, stoombootstation en zelfs
feit. Familie, dat is waar het bij Lo-
de ideale middag of avond met familie, kun je er ook uit-
herberg, werd na maanden verbou-
wietje om draait. Op een unieke plek
stekend terecht voor een zakelijk event. Laat je verrassen
wen omgetoverd tot dé place to be
aan het water met een heuse Moët &
door de gastvrijheid en kom thuis bij deze eerste Lowietje! 41
SPORT
THUIS IN NEDERLAND In Syrië leefde hij als een echte profvoetballer, met alle bijbehorende luxe. Tot hij moest vluchten voor het regime en alles kwijtraakte. Inmiddels woont hij alweer ruim drie jaar in Nederland. Met zijn gezin. En keepen doet hij nog steeds. Eerst bij AFC en Teylingen, nu bij DSOV in Vijfhuizen.
TEKST
Rick van Leeuwen BEELD
Arend-Jan Hermsen
Op een stoel in de schaduw nipt Tarek Kharboutli (33) van zijn koffie. Een paar meter voor hem, in de zon, pielt zijn zoon Joud (7) met de bal waarop zijn naam staat. Vader (als trainer) en zoon (als deelnemer) hebben net de eerste dag van het vierdaagse voetbalkamp bij hun club achter de rug. Een bloedhete dag, met temperaturen boven de dertig graden. En de hittegolf van augustus zal deze hele week nog aanhouden. Tarek puft even en lacht. ‘Dat wordt veel met water spelen.’
42
43
VIJFHUIZEN
Z E S U U R I N H E T WAT E R
naar zondag-tweedeklasser Teylingen. Daar
Tarek is een van de bekendste vluchtelingen in
speelde hij een seizoen lang in het eerste. ‘Een
Nederland. Dat heeft alles te maken met zijn
gezellige club, met veel aardige mensen. Ik heb
achtergrond: oud-keeper van het Syrisch natio-
veel respect voor mijn oude trainer Marc van
naal elftal en van landskampioen Al-Shorta. Eer-
Wonderen, mijn broeder. Die heeft mij veel
der dit jaar zond NPO 2 de documentaire Keeper
geholpen daar. En mijn ploeggenoten waren al-
uit, met Tarek als een van de hoofdrolspelers.
lemaal heel aardig, echt een fijn team. Van het
Misschien wel de indrukwekkendste scène uit
voetbal herinner ik me vooral de derby tegen
deze documentaire is die waarin hij met de hulp
Foreholte. Met heel veel publiek. Echt mooi.’
van een tolk zijn persoonlijke verhaal deelt in de kleedkamer van Teylingen, omringd door team-
VA N F O U T E N L E E R J E
genoten en stafleden.
En nu is Tarek de keeper van DSOV (Door Sport Ontspanning Vijfhuizen). Tevreden kijkt
‘Nadat mijn vrouw en kinderen naar Europa
hij uit over het inmiddels verlaten sportcom-
waren gegaan, via Egypte naar Italië naar Dene-
plex van zijn huidige club. Hij heeft het naar
marken, dacht ik erover ze te volgen. Toen werd
zijn zin bij de zondag-eersteklasser, waar hij de
ik gearresteerd door de Syrische veiligheids-
eerste doelman is. En dat niet alleen. De club
dienst. Ik werd geslagen, gemarteld en er werd
betrekt hem ook bij de keepersopleiding van de
tegen me geschreeuwd. Dus ik vluchtte het land
jeugd en de voetbalschool. ‘In september begin
uit. Toen ik van Idlib naar Turkije ging, werd ik
ik aan een opleiding voor keeperstrainer. Dat is
beschoten door de Turkse douane. Ik ben in mijn
mijn toekomst. DSOV betaalt dat. De club doet
been geraakt. In het ziekenhuis is de kogel ver-
veel voor mij.’
wijderd. Zoals iedere vluchteling voeren we de zee over met een klein bootje, met veel mensen
Die hulpvaardigheid vindt Tarek sowieso type-
aan boord. Het bootje zonk. Ik heb zes uur in het
rend voor de meeste Nederlanders. ‘Ik heb res-
water gelegen.’
pect voor Nederlanders, omdat ik merk dat ze
NAAR DENEMARKEN Na negen maanden kwam Tarek met een vals Bulgaars paspoort aan in Nederland. Hij wilde naar Denemarken, daar zaten zijn vrouw en twee kinderen. Maar de marechaussee zei: ‘Je vraagt of asiel aan, of je wordt veroordeeld en teruggestuurd naar Griekenland. En zo strandde hij begin 2017 in Nederland. Het Nederlandse stel dat hij in het vluchtelingenkamp had ontmoet, bood hem onderdak en bracht hem in contact met mensen van voetbalclub AFC (Tweede Divisie) uit Amsterdam, zodat Tarek binnen twee weken na zijn komst alweer op het veld stond.
‘Als mensen Engels tegen me praten, zeg ik: “Laten we gewoon Nederlands praten. Iedereen maakt fouten, toch?”’
altijd willen helpen. Ik ken ook veel vluchtelingen die bij Nederlanders wonen. Dit land heeft vluchtelingen veel gegeven, vind ik. Dan is het ook normaal dat je daar als vluchteling iets voor terugdoet. Zoals Nederlands praten. Mensen praten soms Engels tegen me, maar dan zeg ik: “Dat hoeft niet, dat wil ik niet. Laten we gewoon Nederlands praten. Iedereen maakt fouten, toch?”’ ‘Van foutjes leer je,’ zegt zijn zoon, zachtjes, met een glimlach. Tarek lacht. ‘Precies! Net als met keepen.’
‘ I K B E N B L IJ DAT I K I N NEDERLAND WOON’
Zes maanden later zou hij in Nederland herenigd
Tarek is een dankbaar mens. Die dankbaar-
worden met zijn gezin.
heid uit hij niet alleen verbaal, maar ook fysiek, getuige de tatoeage op zijn linker bovenarm.
Omdat hij geen uitzicht had op speeltijd in het
Daarop staan de namen van vier mensen – twee
eerste van AFC, verkaste hij het seizoen erop
echtparen – die hem hebben geholpen toen hij
44
SPORT
‘In Denemarken zei ik tegen mensen: “Ik mis mijn land. Ik mis Nederland!”’
Hoe indrukwekkend zijn verhaal ook is, Tarek zelf weet dat het niet uniek is. ‘Veel Nederlanders vinden mijn verhaal bijzonder. Maar alle vluchtelingen hier hebben zo’n verhaal. Ik ben wel blij dat ik in Nederland woon en niet in Denemarken… We
in Nederland kwam. Om te beginnen Marina van Notten
zijn daar een paar weken geweest,
en Jan Petit, die hij ontmoette in een vluchtelingenkamp
op bezoek bij mijn schoonfamilie,
in Griekenland en bij wie hij maar liefst twee jaar in-
en het is echt saai. Een klein dorp,
woonde. ‘Marina is mijn Nederland-moeder,’ lacht Tarek.
niks te doen. Slecht weer ook. De
‘Ik spreek die mensen nog iedere dag en we zien elkaar
laatste drie dagen werd het warm,
vaak. Heel aardige mensen.’ Het andere echtpaar is Bob
maar toen moesten we weer terug.
en Maya Duis, dat hij kent via zijn eerste Nederlandse
En daar was ik blij om. Ik zei daar
club, AFC. ‘Bob zei: “Je bent altijd welkom in mijn huis
tegen mensen: “Ik mis mijn land. Ik
en ik zal je altijd helpen.” Geweldig, toch?’
mis Nederland!”’ 45
I C R E A L E S TAT E CONCEPTS & SERVICES Aan zijn corebusiness van verhuurmanagement, salesmanagement en operationeel beheer heeft IC Real Estate nu een nieuwe dienst toegevoegd: het zoeken en aanhuren van kantoorruimte voor cliënten. Een perfecte aanvulling.
W
aar je ook kijkt, er staan veel kantoorpanden leeg. Veel eigenaren zijn op zoek naar huurders, maar waar vind je die? Zelf aan de slag gaan kost veel tijd. IC Real Estate biedt de oplossing. Het
bedrijf van Brian Issac heeft meer dan tien jaar ervaring in binnen- en buitenland met de verhuur van leegstaande kantoorpanden. Brian: ‘Voor het samenbrengen van de juiste partijen is creativiteit nodig. Een creatieve aanpak vormt namelijk een essentiële meerwaarde. Het is onze overtuiging en ervaring dat leegstand met de juiste vindingrijke en proactieve mindset kan worden opgelost. Daarnaast ontstaat er door een community te creëren een gevoel van saamhorigheid en voelen huurders zich lekker in een gebouw. En vooral ook welkom. Bovendien nemen wij door onze hoge mate van service zowel verhuurder als huurder al het werk uit handen. Zo kan iedereen zich focussen op dat waar hij goed in is.’
Z O E K E N E N A A N H U R E N VA N K A N T O O R R U I M T E Naast de bestaande activiteiten, zoals verhuur- en salesmanagement heeft IC Real Estate de afgelopen jaren ook veel operationeel beheer gedaan. Brian somt op: ‘Zoals het automatiseren van toegangssystemen en postbezorging, de implementatie van reserveringssystemen voor vergaderen en het opzetten van deelautoconcepten, waardoor de behoefte aan ‘een auto van de zaak’ bij bedrijven minder noodzakelijk wordt en een bedrijf duurzamer wordt. Onze nieuwste activiteit, het zoeken en aanhuren van kantoorruimte voor cliënten, sluit mooi aan bij onze corebusiness.’
F LO R E R E N O P D E J U I S T E P L E K Brian is helder over zijn rol bij het zoeken naar de juiste werkomgeving voor organisaties. ‘Het juiste gebouw, in de geschikte omgeving, de goede voorzieningen, bereikbaarheid en het werkklimaat zijn bepalend voor het succes van een organisatie. Aan mij om via gesprekken in beeld te krijgen wat de wensen zijn en waar ik moet gaan zoeken naar die juiste werkomgeving. Daarnaast moet een marktconforme prijs worden uitonderhandeld die past 46
die ik heb met pandeigenaren is dan bepalend. Ik voel heel snel aan hoe partijen nu en in de toekomst handelen. Een meewerkende eigenaar die afspraken nakomt, is belangrijk voor later. Dit pand aan de Einsteinlaan in Rijswijk bleek uiteindelijk de juiste keuze te zijn.’
MET PLEZIER NAAR KANTOOR Albert is blij met de hulp die hij kreeg. ‘We zijn erg geholpen met de denklijnen bij de keuze die we hebben gemaakt. Het werk van IC Real Estate past heel goed bij de slogans
TO SUPPORT THE RIGHT CHOICE
die wij voeren. ‘Smart moves’ en ‘the personal touch’ is wat wij hebben ervaren. Wij lichten zelf organisaties door en bekijken samen welke smart moves op ICT-gebied mogelijk zijn:
bij het bedrijf. Bij het onderzoeken
Solutions bestaat dertig jaar en groeit nog steeds. Di-
hoe kunnen we de bedrijfsvoering
van de mogelijkheden, het bezoeken
recteur Albert Kooijman: ‘We ontzorgen organisaties op
vereenvoudigen en de bedrijfspro-
van de panden en het onderhande-
ICT-gebied en zorgen ervoor dat ICT wordt ervaren als
cessen verder aanscherpen? We zor-
len met de eigenaar van het pand,
iets vanzelfsprekends. Als zakelijke dienstverlener waar-
gen voor een gereedschapskist die je
voel ik altijd de verantwoordelijk-
bij de medewerkers vaak op locatie werken is een thuis-
slagvaardigheid merkbaar vergroot.
heid voor het rondmaken van het
basis belangrijk. Naast onze vestiging in Hoofddorp en
Die werken leuker en makkelijker
optimale concept. Het is belangrijk
de overname van een bedrijf in de Haagse regio hadden
maakt. Wat wij doen op het gebied
dat een organisatie op de nieuwe
we behoefte aan een nieuw kantoor in die regio. Een plek
van ICT, doet Brian op het gebied
plek kan floreren. Het is mooi om te
waar medewerkers zich thuis voelen, een verlengstuk van
van onroerend goed. Dat de samen-
zien hoe uiteindelijk een organisatie
de huiskamer.’
werking goed heeft uitgepakt, blijkt
gesetteld is en medewerkers er met
uit het plezier dat medewerkers heb-
DE JUISTE KEUZE
ben om in ons kantoor in Rijswijk
Albert vervolgt: ‘Met Brian zijn we letterlijk op weg ge-
te werken. Verder ligt het dicht bij
SUCCESVOLLE
gaan. In een minibus van Koninklijke Beuk hebben we
de uitvalswegen en op een serieus
BEMIDDELING
samen met medewerkers diverse panden bezocht. Een
bedrijvenpark. Wat moet ik verder
Zo heeft Brian voor QUBE ICT Solu-
eerste selectie bracht tien kantoren in beeld, uiteindelijk
zeggen? Misschien een nieuwe slo-
tions zeer recent de juiste werkplek
bleven er met de hulp van Brian drie over. Hij ging aan de
gan om het werk van Brian weer te
in Rijswijk gevonden. QUBE ICT
slag met de eigenaren van de panden.’ Brian: ‘De ervaring
geven: To support the right choice.’
plezier werken.’
47
HILLEGOM
EEN RISICOVOL AVONTUUR 48
DEEPWATER HORIZON
Rob Kleiss werkt als Electrisch & instrumentatie constructie supervisor op olie- en gasproductieplatforms op de Noordzee. ‘Het bouwen en onderhouden van een olieen gasplatform is fascinerend. Vanuit het niets vormt zich een staalconstructie die later op zee een belangrijke rol gaat vervullen bij de gas- en oliewinning én een werk- en woonplek wordt voor veel collega’s.’
T E K S T Rene Zoetemelk B E E L D Corine Zijerveld
R
ob Kleiss is trots op wat er op zee wordt neergezet en zeker ook dat hij mag bijdragen aan het functioneren van een platform. Wel moet hij regelmatig
uitleggen wat het verschil is tussen een booreiland en een productieplatform. Terwijl: het is heel eenvoudig, vertelt hij. ‘Een booreiland verplaatst zich steeds. Als het gat geboord is, gaat het op reis naar een volgende locatie. Een productieplatform zorgt daarna voor het vervoer van olie en gas.’ Ook over veiligheid krijgt hij veel vragen. ‘Veiligheid gaat boven alles. Ik heb met een aantal collega’s de film Deepwater Horizon gezien, waar het misging door de verschillende belangen die speelden. De bekende grote olieramp in de Golf van Mexico was het gevolg. Voor ons is het duidelijk: aan veiligheid valt niet te tornen.’
49
HILLEGOM
werd
later
op
zee
afgebouwd.
Ik ben begonnen als installatiemonteur en via cursussen en door jarenlange ervaring in het onderhoud beland in de functie Electrisch & instrumentatie technicus. Na dit een jaar of twintig te hebben gedaan, was ik er wel klaar mee en nu ben ik Electrisch & instrumentatie constructie supervisor.’
GEEN BOUWMARKT Samen met collega’s uit vele landen verblijft Rob regelmatig een tijd op zee. ‘Je moet stevig in je schoenen staan en inventief en flexibel zijn, anders houd je het niet vol. Naast het zware werk moet je samenwerken met internationale collega’s. Naast Nederlanders vooral met Britten, Filippijnen en Portugezen. Vaak slaap je in een stapelbed op een kamer met steeds iemand anders. Het zijn soms
‘Het eerste wat je aan je kamergenoot vraagt: hoe laat sta jij op en hoe laat ga je douchen?’
In zijn loopbaan maakte Rob ook een zwaar ongeval mee. ‘We waren een platform voor ELF Petroland aan het afbouwen op zee. Met het weghalen van een hangsteiger is toen een gedeelte van de steiger in het water gevallen met de steigerbouwer er nog aan vast. Deze collega heeft het niet overleefd. Op het platform vorm je een kleine gemeenschap en dan komt zo’n dramatisch ongeval hard aan. Het blijft risicovol werk.’
wildvreemden met wie je ook de
INKRIMPEN
douche en het toilet deelt. Het eerste wat je dan ook aan je kamergenoot
uitdaging en daardoor het leuke aan het werk.
Rob heeft nog een advies voor men-
vraagt: hoe laat sta jij op en hoe laat
Het is met elkaar telkens weer streven naar een
sen die op een boorplatform willen
ga je douchen?’
optimale internationale samenwerking. Midden
werken. ‘Het winnen van olie en gas
op zee moet je tegen plotselinge veranderingen
op de Noordzee neemt af, dus er zul-
Daarnaast moet je samen de klussen
kunnen. Daar zul je dan op moeten anticiperen.
len niet veel functies meer vrijkomen.
klaren, vertelt Rob. ‘Dat is steeds een
Er is hier geen bouwmarkt om de hoek waar je
Als ik iemand die het werk wil gaan
even onderdelen of gereedschappen haalt. Die uit-
doen advies moet geven, dan is het
dagingen maken het werken steeds afwisselend.
wel dat je een aangeboren sterke per-
Het minder leuke is dat je sociale leven een knauw
soonlijkheid moet zijn om dit werk te
krijgt. Omdat je steeds op een ander platform zit,
kunnen doen. Het is hard werken en
mis je het verenigingsleven en veel verjaardagen,
je hebt veel internationale collega’s.
bruiloften, feesten, festivals. Ook werk je vaak op
Je bent vaak van huis en mist daar-
feestdagen. Daarbij ben je altijd afhankelijk van
door veel. Ik had het niet volgehou-
het vervoer van en naar het platform. Meestal reis
den als het geen prachtig werk was.
je per helikopter, bij mist of ijsvorming vooral per
Het is en blijft een avontuur, waarbij
boot. Zijn er calamiteiten thuis, dan wordt er al-
je steeds streeft naar een optimale
tijd voor vervoer gezorgd.’
internationale samenwerking. Ver op zee op een constructiestaal de zaak
NOOIT UITGELEERD
draaiende houden, het is de moeite
‘In 1985 heeft mijn vorige werkgever in op-
meer dan waard.’
dracht van de Nederlandse Aardolie Maatschappij een productieplatform gebouwd. Dat 50
Verhuur uw woning veilig en snel via de beste verhuurmakelaar
085-4831849
www.tweelwonen.nl
PASSIE
T E K S T Willemien Timmers 52
B E E L D Lieven Engelen
Masters of clay noemen de Katwijkse broers Ruud en Marcel van den Eijkel zichzelf, en dat is geheel terecht. In hun prachtige en goedlopende familiebedrijf Ecri Living aan de Nijverheidstraat, ontstaan uit ruwe klei de prachtigste vazen, potten en schalen van topkwaliteit.
Clay Masters of
53
B
ijzonder is dat in een tijd waarin ‘bijna niemand meer iets met zijn handen kan’ het hele proces ambachtelijk en ‘in huis’ plaatsvindt.
Enthousiast vertelt broer Marcel alles over het bedrijf, terwijl hij uitlegt welke processen er in de verschillende ruimtes plaatsvinden. Hij lacht om een opmerking over de aangename temperatuur. ‘Ja, het is hier bijna altijd net even wat warmer dan buiten, maar dat kan ook niet anders met ovens in huis die de 1250 graden aantikken.’ De ondernemersgeest en het vrije denken zitten Ruud en Marcel in het bloed. Wie denkt dat deze pottenbak-
kers rondlopen op sandalen en in een kleine schuur zo af en toe eens een potje draaien, zit er behoorlijk naast. Een bezoek aan Ecri Living is bijna overweldigend te noemen. ‘Ja, dat hoor ik altijd. Als mensen hier eenmaal geweest zijn, kunnen ze niet meer normaal naar een keramieken potje kijken.’ Alles in huis wordt ambachtelijk gemaakt, en de eindproducten passen helemaal in deze tijd: duurzaam, natuurlijk en van een uitzonderlijke kwaliteit. ‘We importeren onze klei uit een groeve in Duitsland, waar een grondlaag speciaal voor ons wordt afgegraven en bewerkt.’ Een bijzonder idee. Alle eindproducten in de grote, Katwijkse hal vinden hun oorsprong in Duitse klei die al duizenden jaren in de grond verstopt zit. Zet daarnaast de breedgeschouderde mannen die vazen aan het draaien zijn en je raakt in een soort van prettige historische gemoedstoestand. Deze bubbel wordt overigens direct verstoord door de wetenschap dat er constant gewerkt wordt aan de ontwikkeling van een kwalitatief nóg beter en exclusiever eindproduct. ‘Dagelijks doen we onderzoek naar de mogelijkheden om het creëren van onze keramiekproducten nóg efficiënter en duurzamer te maken. Daarnaast experimenteren we met methoden en grondstoffen om telkens nieuwe kleuren aan ons glazuurpalet toe te voegen.’
IN KLEUR Even terug naar het begin van de pottenbakkerij. Vader van den Eijkel was elektricien in Katwijk en verdiende de kost met het monteren van tv-antennes op daken, toen in de jaren zeventig de kabeltelevisie aan zijn opmars begon. ‘Hij zag de bui al hangen en besloot naast zijn baan andere bezigheden te zoeken. En dan iets wat echt van hemzelf was.’ Waarom precies is zijn zoons nooit helemaal duidelijk geworden, maar hij besloot een pottenbakke54
KATWIJK
‘Over honderd jaar zien deze potten er nog net zo uit’
rij te beginnen. ‘Waarschijnlijk had hij het ooit ergens gezien en was hij enthousiast over het proces, maar mijn vader had echt totaal geen ervaring.’ De jonge ondernemer ging
HONGERIGE KENNERS Ecri is inmiddels wereldwijd een begrip. ‘We verkopen aan meer dan vijftienhonderd winkels over de hele wereld en onze producten zijn overal te vinden. Op luchthavens,
halftime werken en experimenteerde
op cruiseschepen, in huizen en tui-
er ondertussen op los. ‘Hij heeft zich het pottenbakkersvak helemaal zelf
steld op 1250 graden Celsius. Het bakproces daarbinnen
nen van topvoetballers, in televisie-
geleerd, en hij begon vanuit huis
houden wij nauwkeurig in de gaten, evenals de kleuren
programma’s over huis en inrichting,
keramieken potjes te verkopen. In
die ontstaan door allerlei natuurlijke stoffen toe te voegen
noem maar op. Als ik in het buiten-
kleur. Dat was uniek in die tijd. En
aan het glazuur. Hierboven in het laboratorium experi-
land een creatie van ons tegenkom,
als klanten met verzoeken kwamen,
menteren we volop.’ De kleuren komen pas tevoorschijn
moet ik er altijd even aan voelen en
probeerde hij altijd aan hun wen-
tijdens het bakproces. Daardoor blijft het elke keer als
er tegenaan tikken. De grap is dat we
sen te voldoen. En dat is nog steeds
de ovendeur opengaat een mooie verrassing hoe kleurrijk
wereldberoemd zijn – er komen zelfs
zo: de wens van de klant staat hier al-
de producten zijn geworden.
klanten met het vliegtuig hierheen
tijd centraal.’
om een order te plaatsen – terwijl
‘Wat er hier uit de oven komt, is er over duizend jaar
tegelijkertijd maar weinig mensen
Klanten kunnen kiezen uit verschil-
nog steeds,’ lacht Marcel. ‘Dit keramiek vergaat niet. Heel
hier ons kennen.’ En eigenlijk heeft
lende mogelijkheden als ze op zoek
anders dan een stenen potje dat met een spuitbus is ge-
dat wel iets moois: al die vakmen-
zijn naar schalen of potten. Het
verfd. Zo’n pot gaat soms samen met het uitgebloeide
sen die buitengewoon prachtige din-
product kan met de hand gedraaid
plantje, huppakee, de Vliko in. Onze vazen kunnen van
gen creëren voor “hongerige” ken-
worden, zoals dat duizenden jaren
moeder op dochter worden doorgegeven en hebben dan
ners van over de hele wereld die oog
geleden ook al gebeurde. Grotere
niets van hun kleur verloren.’
hebben voor hun vakmanschap.
producten worden gemaakt door ‘lappen’ klei in een zelf vervaardigde mal te plaatsen en tot één geheel te ‘slaan’. ‘Dit kan zo groot als de klant het wenst, onze enige beperking is de oven. Als een klant iets echt wil, kan er heel veel.’ Voor wat grotere partijen worden er bij Ecri ook potten ‘gegoten’ in zelf vervaardigde gipsen mallen, volgens een door Marcel gefinetuned procedé. Ook kunnen op aanvraag grote partijen potjes in een machine worden geperst. ‘Deze methode, die voor iedereen toegankelijk is, gebruiken we steeds minder. Je merkt dat klanten steeds meer gaan voor bijzondere, handgemaakte producten.’ Welke pot er aan het eind van het traject ook uit de oven komt, het is altijd een ambachtelijk kwaliteitsproduct. ‘Onze ovens staan afge55
AANKOOPMAKELAARS WOON4YOU
BREEKIJZER IN EEN OVERSPANNEN WONINGMARKT
v.l.n.r.: Janneke Dobbe-Loeffen, Frank van der Zalm,
Anno 2020 is de vraag naar woningen nog steeds groter dan het aanbod. De combinatie van hoge prijzen en weinig tijd om te beslissen drijft menig koper in de huidige markt tot wanhoop. Met kantoren in Lisse en Alphen aan den Rijn staan Nick van der Horst en Frank van der Zalm inmiddels bekend als dé aankoopmakelaar in de regio Duin- en Bollenstreek, Leiden en Groene Hart.
56
© Robert Roozenbeek
Vanessa Brederode-van Dun en Nick van der Horst
LISSE / ALPHEN AAN DEN RIJN
‘H
et principe is simpel,’ legt
bodeminformatie en of er sprake is van erfdienstbaar-
Nick uit. ‘De verkoopma-
heden of andere juridische aspecten. En we geven een
kelaar behartigt de be-
reëel beeld van de marktwaarde van de woning. Met ons
langen van de verkoper. Die betaalt
weet elke koper waar hij aan toe is. Pas dan kun je echt
hem immers voor zijn diensten. Hij
goede beslissingen nemen.’
kent de markt, de aangeboden woning en alle juridische zaken. De ge-
GELD OVERHOUDEN
middelde koper heeft die kennis niet.
‘Wij zitten onafhankelijk en objectief in het aankoop-
Daarmee staat hij meteen vijf nul
proces,’ zegt Nick. ‘Dat klinkt als een open deur, maar dat
achter. Om dat gat te dichten, ben ik
heeft echt voordelen. Iemand die een ‘klushuis’ op het
in 2011 gestart met Woon4You: een
oog heeft terwijl hij weet dat hij twee linkerhanden heeft,
makelaar die er puur voor de koper
zal ik proberen mee te nemen naar een huis dat past bij
is. Mensen vinden het echt fijn dat
zijn kluskwaliteiten. Want die lage prijs mag dan op korte
ze iemand hebben die eerlijk met ze
termijn aantrekkelijk lijken, op lange termijn moeten er
meedenkt. Wat al direct loont, is dat
meestal toch aannemers ingevlogen worden. En dat kost
we precies weten wat er te koop is én
dan – na veel ergernis – alsnog veel geld. Die onafhanke-
wat er op de markt komt. Wil je als
lijkheid betekent ook dat we zonder emotie onderhande-
koper kans maken, dan is dat van-
len over de prijs. En ik kan je verzekeren dat onze onder-
daag de dag enorm belangrijk.’
handelingsstrategie onze klanten aardig wat geld scheelt.
N I C K VA N D E R H O R S T
Een bedrag dat ze lekker kunnen uitgeven aan bijvoor-
ROZE BRIL VERSUS
beeld de inrichting van hun nieuwe woning.’
V E R S TA N D Frank vult aan: ‘Zeker in deze tijd
N O C U R E , N O PAY
zoeken mensen ons op. Want een
Frank: ‘Laatst ging ik met een klant een woning bezich-
woning kopen kan nu echt stressvol
tigen. Een prachtig afgewerkt huis waar mijn klant op
zijn: wat moeten we bieden, is de wo-
slag verliefd op werd. Op een gegeven moment ontdekte
ning het bedrag wel waard? Omdat
ik dat er zwamschimmel onder de vloer zit. Dat is netjes
mensen vaak snel moeten beslissen,
opgelost: de verkoper heeft de schimmel laten verwijde-
loopt de spanning hoog op. En dan
ren vóór het sluiten van de koopovereenkomst. Was dit
spelen emoties nog een rol. Zeker als
niet ontdekt, dan hadden de kopers er een flinke kosten-
mensen een woning echt graag wil-
post bij gekregen. Ook dit voorbeeld laat zien dat je ons
len hebben, kijken ze vaak door een
makkelijk ‘terugverdient’. Klanten betalen ons overigens
roze bril. Wij kijken daarentegen
alleen als ze daadwerkelijk een woning kopen. We werken
naar de feiten. We inventariseren
namelijk op no cure, no pay-basis.’
standaard alle essentiële informatie rond een woning, zoals de bouwkun-
MEER KANS OP SUCCES
dige staat, het bestemmingsplan, de
‘Eigenlijk komt het erop neer dat iedereen zekerheid zoekt,’ besluit Nick. ‘Dat geldt ook voor de verkoper. Die heeft vaak al een andere woning gekocht en wil van zijn huidige woning af. Hij zal dus de voorkeur geven aan een
F R A N K VA N D E R Z A L M
‘WAT AL DIRECT LOONT, IS DAT WE PRECIES WETEN WAT ER TE KOOP IS ÉN WAT ER OP DE MARKT KOMT’
stabiele, financieel solide koper met de meest gunstige voorwaarden. Verkoopmakelaars weten dat wij alleen met serieuze kopers komen en dat we alles goed op orde hebben. Kopers die Woon4You aan hun zijde hebben, hebben daarmee een grotere kans van slagen.’
Woon4You
Haven 2a
2161 HK Lisse
0252 234 483
info@woon4you.nl
www.woon4you.nl
MUZIEK
Grenzen verkennen met Fay Lovsky Muziek heeft voor Fay Lovsky onbegrensde mogelijkheden: geen instrument of genre is haar te gek. Maar dit jaar vindt zij barrières op haar pad, zowel in haar werk als in de liefde. Toch laat Fay zich niet uit het veld slaan.
Z
e werd als Fay Luyendijk geboren in Oegstgeest, in een oude boerderij aan de Haarlemmertrekvaart. Haar
TEKST
Marca Bultink
beide ouders waren arts aan de Universiteit Leiden en
het gezin verhuisde naar de omgeving van de Warmonderweg.
BEELD
Wat voor kind was Fay? ‘Ik was enig meisje tussen vier broers,
Richard Smit
dus ik zat in mijn eigen bubbel. Nog steeds heb ik geen enkel probleem met alleen zijn. Mijn lagereschooltijd op de Terweeschool was overzichtelijk; bij de Leidse Hout en het Warmonderhek hield de wereld op. Daarna ging ik naar het Stedelijk Gymnasium, dus op de fiets naar Leiden.’ WAT L U L L I G E R Als kind was Fay altijd aan het tekenen en veel met muziek bezig. ‘Ik speelde piano, ukelele en gitaar, en schreef liedjes.
58
Fay Lovsky: ‘Bij het Warmonderhek hield de wereld op.’ 59
OEGSTGEEST
‘Het is de kunst om aan een cliché een originele twist te geven’
Op de Kwaakbrug bij Kasteel Oud-Poelgeest. Hier vlakbij kwam Fay ter wereld.
Toch heb ik niet voor het conservatorium gekozen. Daar leer je vertolken, terwijl ik juist zelf iets wil maken: reclame tekenen en platenhoezen ontwerpen. Dus ging ik naar de Rietveld Academie in Amsterdam voor een studie grafische en audiovisuele vormgeving. Daar heb ik ook leren beredeneren waarom je iets op een bepaalde manier maakt. En ook om niet te veel pretenties te hebben. Wij hadden een docent die steevast zei: “Kan het niet wat lulliger?” Het is juist de kunst om aan een cliché een
ontwikkelde Fay zich als singer-songwriter, multi-instru-
weg. We wonen niet samen, dat is
originele twist te geven.’
mentalist en klankkunstenaar. Ze schrijft nog steeds haar
niks voor ons. Ik ben een paar keer
eigen liedjes, maar componeert ook muziek voor films en
naar Canada geweest en Art is ook
Tijdens de Rietveld Academie bracht
commercials. Ze beheerst niet alleen de piano en gitaar,
naar Nederland gekomen. Helaas
Fay een EP met haar eigen compo-
maar ook bijzondere instrumenten als de zingende zaag en
kunnen we nu niet naar elkaar toe,
sities uit, waarvoor ze een Edison
de elektronische opvolger daarvan: de theremin. Daarmee
maar gelukkig is er Skype! Hopelijk
kreeg. Ook de band waarin ze speel-
speelt ze in een Franse band en in andere gezelschappen.
overleeft onze grensoverschrijdende
de kreeg succes, waardoor de muziek
vriendschap deze vreemde periode.’
het definitief won. Sindsdien noemt
‘Dit voorjaar was ik op tournee met Thijs Borsten en band,
ze zich Fay Lovsky: ‘Zo heette het
waarbij ik met Oleg Fateev, een accordeonist uit Moldavië,
Fay is blij dat de theaters weer open-
hondje van mijn Tsjechische oma;
muziek en verhalen uitwissel. In je eentje muziek maken
gaan. ‘We spelen voor een kleiner pu-
dat klinkt in het buitenland beter dan
is leuk, maar met een band is het nog veel leuker. Samen
bliek, maar eigenlijk is dat nog veel
Luyendijk.’
serieus composities uitwerken of zomaar wat jammen, ik
leuker. Je hebt veel meer contact en
vind het allemaal heerlijk! Musiceren is sowieso al grens-
interactie met de toeschouwers dan
Z I N G E N D E Z A AG
verleggend, maar met muzikanten uit andere culturen is
anders. Vanaf september ga ik met
Haar liedje Christmas was a friend of
dat helemaal het geval.’
mijn soloprogramma Politiek incor-
mine werd een hit in 1982. Sindsdien
recte liedjes het land in. In oktober G R E N S O V E R S C H R IJ D E N D E
speel ik in Oegstgeest, in november
VRIENDSCHAP
en januari in Scheltema in Leiden.’
In maart werden alle optredens afgelast, maar ook privé
60
gooide de coronapandemie roet in het eten. ‘Ik heb sinds
In september passeert Fay weer een
twee jaar een relatie met een Canadees, die ik heb ontmoet
grens: ze wordt 65 jaar, maar ze
tijdens een skivakantie in Canada. Het was 40 graden on-
peinst er niet over om te stoppen. ‘Er
der nul en de skigebieden waren gesloten. Daardoor raak-
komen juist leuke nieuwe dingen op
te ik aan de praat met een avontuurlijke man, met wie ik
mijn pad. Zo ben ik sinds kort dj bij
nog steeds niet ben uitgepraat. Hij heet Art en is ’s winters
internetradiostation 40UP Radio.
skileraar. ’s Zomers werkte hij als park warden; dan trok
Ik ga lekker door met waar ik mee
hij te paard door Jasper National Park en bleef dagenlang
bezig ben.’
CLOSED HUMANOID POMANDERE BY MALENE BIRGER CITIZENS OF HUMANITY MONIQUE VAN HEIST 7 FOR ALL MANKIND JEROME DREYFUSS VANESSA BRUNO FILIPPA K. KNITTED REPEAT XÍRENA FRAME BA&SH DNA
DE KEMPENAERSTRAAT 19, OEGSTGEEST | WWW.JUNE-OEGSTGEEST.NL | 071 301 5055
‘IEMAND IS PAS VERGETEN ALS ZIJN OF HAAR NAAM IS VERGETEN’ T E K S T Renée Korbee B E E L D Monica Stuurop en archief
62
D
HISTORIE
Dit najaar krijgen op vijf adressen
in Noordwijk dertien weggevoerde
Joodse mensen door zogenaamde
Stolpersteine hun naam terug. Voor de
Noordwijkse Nicolline van der Spek, een
van de vier initiatiefnemers van het project,
heeft dit onderzoek een persoonlijke reden.
In het ouderlijk huis van Nicolline van der Spek woonde tot 1942 het Joodse meisje Friederika Coltof. ‘Zij droomde van dezelfde dingen als ieder meisje op die leeftijd: over verliefdheden en wat de toekomst haar brengen zou. Mijn dromen kwamen tot bloei, de hare werden in de kiem gesmoord. Het was een sinistere speurtocht naar al deze verhalen, maar we zijn ontzettend blij dat we met deze stenen elk slachtoffer een individueel gedenkteken kunnen geven.’
M O E I L IJ K E O P G AV E Een van de moeilijkste opdrachten voor een gemeentebestuur, is het bedenken en laten ontwerpen van een monument ter nagedachtenis van de weerzinwekkende moord door de nazi’s op de zes miljoen Joden, Roma en Sinti, de grootste groep slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog. In het hart van het toenmalige kwaad, Berlijn, is het Holocaustmonument van architect Peter Eisenman een gedurfde poging geweest. Met het ronddwalen tussen de 3000 betonnen blokken, wilde Eisenman een fysieke ervaring bij de bezoekers teweegbrengen. Het doolhof moet je het gevoel geven de oriëntatie te verliezen en het onbevattelijke onbevattelijk te laten. De gangen zijn te smal om naast elkaar te lopen, zodat iedereen het monument alleen moet ervaren. Tijdens een bezoek aan Berlijn wandel ik er geconcentreerd in rond, maar helaas voel ik weinig connectie met het doel van het monument. Het is de vertaling van het kwaad in totale abstractie. Even verderop, in de winkelstraten van Berlijn trekt een sober, klein goudkleurig plaatje met alleen een naam, geboorte- en sterfdatum, aangebracht in de bestrating, mijn aandacht. Het blijkt dat tegenover het steentje een huis (nu een winkelpand) staat, waar ooit een Joods gezin heeft gewoond dat niet meer teruggekeerd is uit de kampen. Het is een subtiel en ontroerend gebaar, volledig tegengesteld aan het 63
‘JE STRUIKELT MET JE HOOFD EN JE HART OVER DEZE STENEN. ZE HERINNEREN AAN VERMOORDE JODEN, ROMA, SINTI, VERZETSSTRIJDERS, COMMUNISTEN, JEHOVA’S GETUIGEN EN DWANGARBEIDERS’ kolossale monument van Eisenman. Het steentje heeft een messing plaatje en meet tien bij tien centimeter. Het is een Stolperstein, een ‘struikelsteentje’ in het Nederlands, en een kunstproject van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig waarvan er inmiddels zo’n 70.000 zijn verspreid door heel Europa.
KUNSTPROJEC T STOLPERSTEINE Op 16 december 1992, de vijftigste ‘verjaardag’ van het bevel van nazi Heinrich Himmler tot deportatie van dui-
Tijdens een stadswandeling door Groningen leidt de app
zend Roma en Sinti, plaatste Demnig voor het stadhuis
‘Struikelstenengids’ mij naar het steentje voor Samuel
van zijn woonplaats Keulen een steen met daarop een
Woltjer. Er staat: ‘Hier woonde Samuel Woltjer geb. 1912,
messing plaatje met de eerste regels van dit bevel. Even
gedeporteerd 1944 uit Westerbork, vermoord 18.01.1945
later groef hij in Keulen de eerste Stolperstein in de
KDO Chechowitz’*. Ondanks de kleine afmeting van het
bestrating, toen nog zonder toestemming van de autori-
monumentje, slaan de regels je hard in het gezicht. Pre-
teiten. De belangstelling en de waardering voor dit per-
cies zoals de kunstenaar beoogt. ‘Je struikelt met je hoofd
soonlijke monumentje waren groot en ze werden door
en je hart over deze stenen. Ze herinneren aan vermoorde
talloze landen in Europa omarmd. In Nederland liggen
Joden, Roma, Sinti, verzetsstrijders, communisten, Jeho-
inmiddels al ruim 7000 Stolpersteine ter nagedachtenis
va’s getuigen en dwangarbeiders.’
aan de weggevoerde Joden en daar komen jaarlijks honderden nieuwe bij.
STICHTING STOLPERSTEINE N O O R D W IJ K Nicolline van der Spek is samen met Koen Marijt, Edith Tinga en Mark Sijlmans initiatiefnemer van de Stichting Stolpersteine Noordwijk. Haar ouders runden van 1974 tot 1992 hotel Panorama, het huidige hotel Villa de Duinen. In de Tweede Wereldoorlog woonde hier de Joodse familie Coltof die het hotel exploiteerde. Vader Jacob, moeder Else, zoon Lodewijk en dochter Friederika, allen werden vermoord in Auschwitz. In juli 1944 koopt een Noordwijkse NSB’er het hotel van de Duitsers en heeft er ‘een goed stuk brood’ in verdiend, zo verklaart hij later. Niets herinnert meer aan de aanwezigheid van de oorspronkelijke bewoners, maar daar komt binnenkort verandering in met het plaatsen van de Stolpersteine.
* Chechowitz – Pools subkamp van vernietigingskamp Auschwitz. Het is niet bekend of Samuel Woltjer in dit kamp of tijdens de dodenmarsen (georganiseerd door de nazi’s om het kamp te ontruimen) is vermoord. (Bron: ‘Traces of War’, Folkingestraat 41, Groningen) 64
NOORDWIJK
B L IJ V E N D E H E R I N N E R I N G Mark Sijlmans: ‘Er is al een monument aan de Oude Zeeweg voor omgekomen Joden, maar de namenlijst daarop is niet compleet. Bovendien staat dit monument in de belangstelling op 4 en 5 mei, en de struikelstenen zorgen het hele jaar voor een blijvende herinnering.’ De Noordwijkse Stolpersteine worden geplaatst op de Ludolph Berkemeierstraat 16, de Quarles van Uffordstraat 74, de Atjehweg 10, de Oude Zeeweg 74 en op het Woonzorgpark Willem van den Bergh. Op deze laatste locatie staat een herinneringsmuur met een spiegel waarin van elke overleden bewoner een tijdje zijn of haar lievelingsspulletjes worden getoond. Op die manier kunnen de bewoners langzaam wennen aan het idee. De Stolpersteine worden bij deze muur geplaatst. Vele donateurs binnen en buiten Noordwijk hebben het benodigde bedrag bijeengebracht. Overigens zijn niet alle nabestaanden gecharmeerd van een Stolperstein. Door intensief speurwerk van met name Edith Tinga en Mark Sijlmans is het de Stichting gelukt om achter het verhaal van alle weggevoerde Joodse mensen uit Noordwijk te komen. Naast de vijf adressen, vonden ze er nog een aantal, maar deze nabestaanden
FRIEDERIKA
stelden geen prijs op een Stolperstein. Zo ook de 86jarige Jetty Oostra, die als kind op de Koepelweg 26 woonde. Als 8-jarige werden zij en haar ouders op de vlucht naar Zwitserland in Frankrijk verraden. Haar ouders en broertje werden direct op transport gesteld, Jetty werd tijdelijk in een weeshuis opgevangen en geadopteerd door Fransen. Ze woont nog steeds in Frankrijk en vindt het te pijnlijk om door een Stolperstein weer met haar bewogen levensverhaal geconfronteerd te worden.
ONTHULLING De 72-jarige Gunter Demnig reist het hele jaar rond door Europa om de Stolpersteine te plaatsen. Hij vertelt aan de telefoon dat zijn knieën en rug er behoorlijk onder te lijden hebben, maar ook in Noordwijk komt hij op zaterdag 14 november hoogstpersoonlijk de stenen leggen tijdens de plechtigheid op het Woonzorgpark Willem van den Bergh. Iedereen die zich betrokken voelt bij dit initiatief, is van harte welkom. Op stolpersteinenoordwijk.nl is meer informatie over de personen op de steentjes en de plechtigheid zelf te vinden.
65
‘VOLG HOE DAN OOK JE HART’
GEWOON DOEN
Coronacrisis of niet, Mirjam de Best opent een nieuwe beddenzaak in Katwijk. En begint een nieuw project: De Best & Lindhout Total Restyle Concept. En doet nog duizend en een andere dingen. ‘Ik heb liever spijt van dingen die ik gedaan heb, dan dingen die ik niet gedaan heb.’
66
KATWIJK
J
a, de coronacrisis had óók voor haar gevolgen. Mirjam de Best, ei-
genaar van de Slaapkamer van Lisse, zit aan de koffie in haar woonkamer en zegt dat ze zich best wel even zorgen heeft gemaakt. ‘Ik ben pas drie jaar bezig, hè. En zo veel reserves heb ik nog niet. Als je dan vier, vijf weken geen omzet draait... Dan gaat het
Wat ook helpt, is dat haar omge-
snel, hoor.’
ving haar vierkant steunt. Haar klanten, die graag een kopje kof-
Maar Mirjam de Best zou Mirjam de
fie komen drinken. Haar zaken-
Best niet zijn als ze niet al een paar
partners.
plannetjes had bedacht. ‘Ik dacht:
Lisse, met wie ze een goede band
joh, alles is betaald. Vriezen we dood,
onderhoudt. Maar ook: vrienden,
De
burgemeester
van
dan vriezen we dood. Maar ik ga niet
ze naar een goede balans tussen werk en privé. Daarom
familie. ‘Zij kennen mij zoals ik ben
bij de pakken neerzitten. Zo steek ik
maakte ze pas drie jaar geleden de stap naar het zelfstan-
en ze gunnen mij deze stap. Ze weten
niet in elkaar.’ Ze lacht. ‘Ik was al om
dig ondernemerschap, toen ze de beddenspeciaalzaak de
wat ik er allemaal voor heb moeten
me heen aan het kijken: misschien
Slaapkamer van Lisse begon.
doen.’
Sindsdien heeft ze niet bepaald stilgezeten. Ze zette de
Maar de belangrijkste steun komt
stad Lisse op de kaart met haar initiatief Smakelijk Win-
van haar jongens. ‘Zij zijn mijn alles.’
Actie ondernemen. Niet zeuren.
kelen, timmerde aan de weg met haar winkel aan de
Haar ogen glimmen als ze over hen
Vooruitkijken. Dat is Mirjam de Best
Heereweg, bouwde een flink netwerk op, zette zich in
vertelt. ‘Ik wil hen laten zien dat ze
ten voeten uit. ‘Ik wil zeker weten
voor vrouwelijke ondernemers in de streek en was mede-
moeten durven dromen en dat je
dat ik er álles aan gedaan heb. Dat
initiatiefnemer van Meer Door Vrouwen. ‘Ik wil mensen
alles kunt bereiken als je er maar in
ik geen kans onbenut heb gelaten.
bij elkaar brengen.’
gelooft. Kijk naar mij: als meisje van
kan ik daar gaan werken, of daar. Ik kijk áltijd vooruit.’
dertien droomde ik van een winkel in
Dat ik mijn stin-ken-de best heb gedaan. Ook al vind ik het eng, krijg ik
Nu is het tijd voor een volgende stap. Vol vertrouwen ver-
mijn eigen dorp. En nu, veertig jaar
er ongelofelijke pijn in m’n buik van,
telt ze over haar plannen om een nieuwe winkel te openen
later, is het zover. Dan is toch alles
vind ik het spannend. Doen. Gewoon
in Katwijk. Een lang gekoesterde wens, zegt de geboren
mogelijk?’
doen. Die drang heb ik altijd gehad.’
Katwijkse. ‘Toen er een pand vrijkwam aan het Noordeinde, twijfelde ik geen seconde. Ik ben meteen gaan
Het verlangen om te ondernemen
kijken. En dan gaat het borrelen, hè. Ik dacht maar één
was er al vroeg, al duurde het even
ding: doen.’
voordat ze haar eigen winkel begon. Als moeder van twee jongens zoekt
A L L E S I S M O G E L IJ K Een nieuw filiaal openen in coronatijd – je moet het maar durven. Mirjam de Best durft de stap aan. ‘Ik heb liever spijt van dingen die ik gedaan heb, dan dingen die ik niet gedaan heb. Daar heb ik zo’n hekel aan: iets níét geprobeerd hebben. Als je iets belangrijk vindt, ga er dan voor. Dat vertel ik ook aan mijn kinderen. Volg je hart, volg hoe dan ook je hart.’
67
#TheCassinaPerspective #TheCassinaPerspective Volage Volage EX-S EX-S sofa sofa + armchair + armchair and and low low table table designed designed byby Philippe Philippe Starck Starck cassina.com cassina.com
CASSINA CONCEPT GALLERY VOORSCHOTEN
MEKKA VOOR ITALIAANS TOPDESIGN B E FA A M D E
DESIGNKLASSIEKERS Het designmerk, opgericht in 1927 in het Italiaanse dorp Meda, staat bekend om zijn samenwerking met grote namen als Le Corbusier, Frank Lloyd Wright en Gerrit Rietveld. Zo heeft Cassina nog altijd een groot aantal designklassiekers uit de jaren 30, 40 en 50 in zijn collectie. Denk aan Rietvelds beroemde Zigzagstoel die, gehesen in een modern, tijdloos jasje, in een van de sfeervolle
LIEFHEBBERS VAN ITALIAANS DESIGN KUNNEN SINDS KORT HUN HART OPHALEN BIJ DE CASSINA CONCEPT GALLERY. OPRICHTER EN INTERIEURVAKMAN NICO VAN DUIJN VOND IN EEN OUDE MEUBELFABRIEK IN VOORSCHOTEN DE PERFECTE PLEK. HET INDUSTRIËLE PAND ADEMT HISTORIE EN VORMT ZO DE IDEALE OMLIJSTING VOOR DE LUXUEUZE, COMFORTABELE CREATIES VAN CASSINA.
huiskamers schittert. Hiernaast toont de collectie een arsenaal aan pronkstukken van hedendaagse topontwerpers, zoals Patricia Urquiola, Philippe Starck en Rodolfo Dordoni.
S T IJ LV O L VA K M A N S C H A P Cassina Concept Gallery streek in juli neer in voormalige meubelfabriek De Globe. Een historisch pand met authentieke details waarin de internationaal vermaarde designobjecten volledig tot hun recht komen. De kunstwerken staan verspreid over diverse ruimtes in huiselijke sfeer opgesteld. In de beeldige binnentuin pronkt Cassina’s eerste outdoorcollectie met stijlvolle, comfortabele banken, krukjes en tafels voor buiten.
PA S S I E E N K E N N I S Designfanaat Nico van Duijn werkt al zo’n 35 jaar in de wereld van interieurdesign. De laatste tien jaar vond hij als showroomeigenaar zijn passie in het geven van advies. Zo begeleidt hij zijn
Cassina Concept Gallery
Donklaan 61
Vanaf medio oktober is
klanten bij de inrichting van hun hele
de nieuwste collectie van
huis. Van natuurlijke raambekleding
Cassina bij Cassina Concept
tot luxueuze maatkarpetten en natuur-
Gallery te bewonderen.
lijk topdesign.
2254 AB Voorschoten
www.cassina-conceptgallery.com
‘S HEEREN LOO
Mama Ida en dochter Corinda met hun gezinshuiskinderen.
GRENZELOZE ZORG IN GEZINSHUIS VAN DER PLAS De zorg voor je eigen gezin is vanzelfsprekend voor de meesten van ons. Maar niet ieder kind kan in het eigen gezin opgroeien. Zo kan een beperking bij de ouder of het kind de oorzaak zijn dat thuis wonen niet langer mogelijk is. ’s Heeren Loo begeleidt kinderen in deze situaties op verschillende manieren.
70
E
Een daarvan is door hen een plekje in een gezinshuis te bieden. Onder verantwoordelijkheid van (een) gediplomeerde gezinshuisouder/ouders
krijgt het kind dagelijks begeleiding, passende zorg, liefde en aandacht in een warm nest. Een grenzeloze manier van zorg verlenen. In Katwijk vind je gezinshuis Van der Plas, waar moeder Ida en dochter Corinda samen hun gezinshuis hebben. Ida: ‘Het hebben van een gezinshuis is echt een heel leuke manier van werken. Ook al ben je 24/7 ‘op je werk’, het voelt niet alsof je altijd aan het werk bent. Het wordt ook je levensstijl. Dat maakt dat je het leuk blijft vinden en dat het vol is te houden. De intensiteit is per kind ver-
Corinda: ‘We doen het lekker samen, we delen de verant-
schillend. Dat is afhankelijk van: wat zijn de behoeftes
woordelijkheid, dat gaat mij prima af. Mijn moeder moet
van het kind? En wat is er mogelijk? Soms gaan de kin-
nog wel wennen dat ze het werk af en toe ook echt kan
deren uit logeren, een weekend naar de eigen ouders, op
loslaten en aan mij kan overlaten. Wel hebben we onze
vakantie of op kamp. Waar ze ook zijn, als ze van huis zijn
eigen taken, zo is mijn moeder meer van de huishoude-
vraag ik me toch altijd even af of ze het fijn hebben en of
lijke klusjes en doe ik de ICT. Vanuit ’s Heeren Loo is er
het goed met ze gaat. Net zoals met mijn eigen kinderen
op de achtergrond natuurlijk ook begeleiding, maar we
eigenlijk. We hebben zeker geen alledaagse baan, maar
werken helemaal zelfstandig, hier in ons eigen huis.’
wel de mooiste die er is.’
M A M A I DA Ida begon tien jaar geleden met één kind dat ze, naast
De kinderen noemen Ida liefdevol ‘mama Ida’. Dit is
haar drie eigen kinderen, in huis kreeg. En zoals dat
prima, wat Ida betreft. ‘De kinderen hebben al een ei-
dan vaker gaat: waar er één woont, kunnen er ook twee,
gen moeder, maar ze zien mij wel als degene die dage-
en uiteindelijk kwam ook een derde kind. Met nog een
lijks voor hen zorgt. Dus ben ik gewoon mama Ida, en
thuiswonende zoon, zijn op dit moment alle slaapkamers
dat neemt iedereen over. Vriendjes en vriendinnetjes die
vol. Corinda, Ida’s 23-jarige dochter, weet niet beter dan
komen spelen noemen me ook zo.’ Corinda is net als haar
dat er andere broertjes en zusjes bij hen wonen; ze was
moeder een bezige bij. Naast haar studie en werk, werkt
dertien toen het eerste jongetje in huis kwam. Ze is er
ze ook op invalbasis als onderwijsassistent bij De Duin-
als het ware in gegroeid. Haar studie Pedagogiek komt
pieper, een school voor bijzonder onderwijs. Het werken
goed van pas, zeker nu ze sinds een tijdje zelf ook officieel
met kinderen met een verstandelijke handicap zit haar
gezinsouder van een van de kinderen is.
echt in het bloed. Haar moeder heeft haar passie zeker doorgegeven aan de volgende generatie. Het is bijzonder om te zien hoe grenzeloos deze moeder en dochter hun huis en hart openstellen.
Jouw huis kan ook een gezinshuis worden ‘We hebben zeker geen alledaagse baan, maar wel de mooiste die er is’
’s Heeren Loo is ook elders in de regio op zoek naar mensen die een gezinshuis willen starten. We vragen hiervoor ten minste één persoon met een relevant mbo-diploma niveau 4. Wil je weten wat er nog meer bij komt kijken en of het wat voor jou is? Neem contact op met Sandra Beukers, manager zorg. Zij is te bereiken via sandra.beukers@ sheerenloo.nl, of kijk voor de vacature op: sheerenloo.nl/vacatures/gezinshuisouders
71
Fitter en strakker met CRYO Gun jezelf dat (koude) duwtje
Jong blijven en je fit voelen kan echt! Kies – juist nu – voor een gezonder lichaam, kies voor cryohersteltherapie. Raak kilo’s en centimeters kwijt en krijg een lichaam vol energie.
Cryo Behandelingen – MIN110 Whole Body Cryosessie – MIN110 Cool Body Sculpting – MIN110 Anti Cellulite – MIN110 Gezichtsbehandeling – MIN110 Laagdrempelig bewegen – EMS Training
Voeding & Hormoonbalans – MIN110 Hormoonfactor Consult
Bevries de tijd
Totaalplaatje Wij helpen om daadwerkelijk een gezonde levensstijl te creëren. Een combinatie van voeding, hormonen, cryotherapie en bewegen. Zo komen we samen op een natuurlijke manier tot een mooi, vitaal en blijvend resultaat.
Min110 professionals in Cryo Rembrandtweg 39 | 2202 AT Noordwijk | 0621286882 www.min110.nl
Proberen? Boek een gratis intake en informeer naar herfstaanbiedingen.
VOLKSTUINTJES
B I A N C A VA N S C H O O N E V E L D - P I K A A R
‘We gaan los op het onkruid
Volkstuintjes, wat een uitkomst. Voor wie geen eigen buiten heeft. In tijden van corona. Als vervanging van de sportschool. XXL sprak drie van de gelukkigen die zich eigenaar van zo’n luxe lapje groen mogen noemen.
en eigenlijk is dat hetzelfde als in een sportschool beulen’ T E K S T Frans van Egmond B E E L D Sandra Aartman
Het lijkt een tuin aan een waterpartij, maar dat blijkt een ondergelopen weiland te zijn en dus zal het over een tijdje wel afgelopen zijn met hengel en kano naast de deur. Bianca van SchooneveldPikaar zit er geenszins mee. Zij kan haar lol niet op. Een paar maanden geleden hapten zij, haar man Gerbrand en twee vrienden snel toe toen een oudere volkstuinder stopte met zijn Sassemer lapje grond. ‘Normaliter moet je jaren wachten op een kans, maar wij konden meteen aan de slag,’ zegt de office manager met glinsteroogjes. En dat ‘aan de slag’ gebeurde voortvarend, want de “Giardino Bianca” geeft de indruk dat zij er al jaren ligt. Met dank aan corona, waardoor er veel tijd was om de grond te modelleren naar hun eigen inzicht: veel bloemen, maar ook een strook aardappelen. De onvermijdelijke sla en broccoli. En de tomaten, die Bianca voorheen in een potje op de vensterbank hield, maar die in de tuin veel beter, lekkerder en omvangrijker floreren. Even belangrijk als het wroeten in de natuur is voor haar het frequente contact met de vrienden waarmee zij en haar man de tuin hebben. ‘We hebben een gezamenlijke doelstelling: lekker biologisch buiten bezig zijn met een thermoskan koffie en broodjes. Een geweldige afleiding van paperclips en notulen ook. Het is zó mooi om alles te zien groeien. We gaan los op het onkruid en eigenlijk is dat hetzelfde als in een sportschool beulen. Maar dan in de frisse lucht.’
Groene vingers 73
‘Als je goed voor de aarde zorgt, krijg je er veel voor terug. Ik praat zelfs met de plantjes’ EDMOND ISSAC
‘Mijn tuin is mijn manier om in leven te blijven en te blijven leven.’ Kernachtiger kan Edmond Issac het nauwelijks stellen. Hij verbouwt in zijn volkstuin de ingrediënten voor zijn eten en kent geen groter genoegen dan de resultaten eigenhandig te verwerken in een voedzaam diner. Soms rechttoe rechtaan, maar ook vaak inventief. ‘Koken is een hobby. Ik vind niets leuker dan experimenteren, bijvoorbeeld door vier groenten door elkaar te gebruiken. Geleerd van mijn Kroatische vriendin.’ Hij tuiniert al meer dan een halve eeuw, de laatste jaren samen met tien buren op een omvangrijke lap grond in het bos achter Leeuwenhorst. Investeert er uren in, want ‘een tuin kan geen dag zonder aandacht. Als je goed voor de aarde zorgt, krijg je er veel voor terug. Ik praat zelfs af en toe met de plantjes.’ Het ‘vak’ heeft hij zichzelf eigen gemaakt, ‘hoewel,’ zegt hij, ‘je ook goed naar anderen moet luisteren.’ Voorbeelden? ‘Doseer. Als je een zakje slazaad in één keer uitstrooit, zit je een paar maanden later met vijfhonderd kroppen. Zaai doperwten nooit met noordenwind. En bloemkool is prima op te jagen met een papje van koemest.’ Tuinieren geeft hem extra energie. Het is de 82-jarige aan te zien, hoewel drie keer in de week meer dan veertig kilometer fietsen toch verrassend blijft. Vitaal blijven is voor Edmond slechts een kwestie van gezond eten en bewegen. Van leuke dingen herkennen en daarvan genieten. Het bewijs zijn de bloemen, die permanent op tafel staan. Uit eigen tuin, natuurlijk. 74
VOLKSTUINTJES
‘Met zo’n grote tuin kan ik doen wat ik wil, zoals twintig soorten tomaten kweken’ J A C Q U E S VA N H A N E G E M
Een van de wetmatigheden van volkstuintjes is dat ze altijd achteraf en verstopt liggen. De tuin van Jacques van Hanegem is daar geen uitzondering op. Ergens achter Garage Beuk weggestoken heeft hij een kleine 500 vierkante meter. De opbrengst is ‘très varié’ en wordt vrijwel in z’n geheel weggegeven. Jacques is een paar maanden met pensioen na dertig jaar Hotels van Oranje en heeft nog geen last van het zwarte gat. Als loyale oudgediende fungeerde hij vaak tegelijkertijd als duty manager, maître en sommelier, maar dat maakte het werk alleen maar leuker. ‘Minder was dat je door allerlei coronamaatregelen soms politieagentje moest spelen bij de deur. Dat druist in tegen mijn visie van gastheerschap.’ Nu heeft hij alle tijd voor zijn tuin, meer in ieder geval dan in de afgelopen 25 jaar, want zolang zet hij al voetstappen tussen de gewassen. Collega Durk ter Hark zette hem op het spoor. Die vertelde van zijn nieuwe hobby en Jacques zei iets van: doe mij er ook eentje. Hij wist ongeveer wat hij aanhaalde, want zijn vader tuinierde al zijn hele leven. De uitbreiding van één grondstuk naar drie was een bewuste. ‘Ik sorteerde een beetje voor op mijn pensioen. Met de grotere tuin kan ik dingen doen die ik altijd al wilde. Niet één, maar twintig soorten tomaten kweken bijvoorbeeld. En ranken met druiven laten groeien, overigens niet voor de wijnmakerij. Dat moet je overlaten aan de professionals – bovendien kun je overal goede wijnen voor weinig geld kopen,’ zegt hij. Met verstand van zaken, want hij blijft natuurlijk sommelier.
75
FLITSEND NACHTLICHTJE
76
NATUUR
Nachtelijke strandwandelaars konden half juli met een beetje geluk twee bijzondere natuurverschijnselen tegelijk zien: hoog boven hun hoofden aan de hemel pronkte de komeet Neowise, terwijl aan hun voeten brekende golfjes prachtig blauw oplichtten door zeevonk.
T E K S T Corrie van der Laan B E E L D Arend-Jan Hermsen 77
KATWIJK
T
oegegeven, de komeet scoort wat hoger op de schaal van bijzonderheid dan zeevonk; het gebeurt maar zelden dat een komeet hier met het
blote oog te zien is, de laatste keer was in 1997. En Neowise komt pas over zo’n zevenduizend jaar weer terug. Zeevonk daarentegen is elke zomer te zien als de omstandigheden goed zijn. De blauwe gloed in het water wordt veroorzaakt door de zeevonk-alg, een ééncellige die er onder de microscoop uitziet als een doorzichtig ballonnetje met een staartje. Het is een wonderlijk organisme: een plantje met dierlijke kenmerken. Planten halen met behulp van bladgroen energie uit zonlicht, maar zeevonk heeft geen bladgroen. Zijn energie krijgt de alg – met een doorsnede van 0,5 tot 1 millimeter een relatieve reus – door andere, nog kleinere diertjes en plantjes te eten. De Latijnse naam van zeevonk is Noctiluca scintillans, dat ‘flitsend nachtlichtje’ betekent. Het lichtje brandt niet continu, maar flitst in het donker aan bij verstoring van het water. In de zeevonk start dan een chemische reactie waarbij een flinke energiestoot vrijkomt die vrijwel volledig wordt omgezet in licht. Een proces dat bioluminescentie heet. Als er genoeg zeevonk bij elkaar is, ontstaat de fraaie blauwe gloed. De bedoeling is dat roofvijanden daarmee afgeschrikt worden. Voor mensen heeft het juist een onweerstaanbare aantrekkingskracht.
M AG I E M E T G E L U K In onze regio kon afgelopen zomer volop genoten wor-
Waar en wanneer zeevonk optreedt, is onvoorspelbaar. Je moet geluk hebben
den van de magie van zeevonk. Van mei tot in augustus lichtte de Noordzee tussen Wassenaar en Zandvoort
Maar zelfs als de omstandigheden
zeer regelmatig op. Met dank aan de hoge tempera-
ideaal zijn, geeft dat geen garantie.
turen, want zeevonk is vooral te zien na een reeks van
Waar en wanneer zeevonk optreedt,
warme, liefst tropische dagen. Het moet dan ook nog
is onvoorspelbaar. Je moet net het
rustig weer zijn, met weinig wind. Als de zee te ruw is,
geluk hebben dat je op het juis-
verdwijnt zeevonk naar kalmer, dieper water en is dan
te moment op de juiste plek bent.
aan de kust niet te zien. En het moet goed donker zijn,
Dat geluk kan een handje geholpen
dus loop weg bij strooilicht en laat zaklantaarns uit bij
worden door de Facebook-site Zee-
de zoektocht naar zeevonk.
vonk Alert in de gaten te houden. Daarop delen mensen hun waarnemingen van zeevonk, inclusief plaats en tijd. De kans dat nu nog zeevonk waargenomen kan worden is klein, maar niet helemaal uitgesloten. En anders is het gewoon nog een maand of acht geduld hebben.
78
Hoofdstraat 179 • 2171 BB Sassenheim • Tel.0252-224477 www.melmanlingerie.nl
Grent 1 Noordwijk aan Zee | +31 (0)71 368 18 02 | info@coppernoordwijk.nl | www.restaurantcopper.nl | Follow us
@coppernoordwijk
FRANK THE TANK
HAALT PUBLIEK UIT COMFORTZONE MET ‘MASSIVE PERSCUSSION’ Frank the Tank is het alter ego van aankoopmakelaar Frank van der Zalm van Woon4You. Met zijn liveoptredens voegt Frank een bijzonder element toe aan de dancescene en vele grote evenementen, waaronder Intents Festival, Dance at the Park, SUITE1 en FRANK010. Daarnaast trad hij op bij Bloomingdale, Hotels van Oranje, Huis ter Duin, ADE, Ernst & Young, Deloitte en Escape. Waar dance versmelt met livepercussiesolo’s, wordt het publiek opgezweept naar the next level. Met de combinatie van elektronische beats en vernieuwende ritmes brengt Frank de avond tot een climax. Frank: ‘Mijn liveperformance komt vaak als een verrassing – daarmee heb ik al snel de aandacht van het publiek. Mensen reageren doorgaans sterk op percussie. Tijdens een optreden speel ik verschillende korte sets en het effect is waanzinnig. Mensen komen bijna als vanzelf in beweging.’ Gemiddeld treedt Frank the Tank zo’n veertig tot vijftig keer per jaar op in binnen- en buitenland. Zo was hij onder andere te zien in Bodrum in Turkije, in Barcelona, in Portugal en zelfs in India. Vanwege het coronavirus zijn festivals en grote (bedrijfs)evenementen
© Robert Roozenbeek
voorlopig niet mogelijk en blijven veel clubs gesloten. Maar dat betekent nog niet dat Frank stilzit: ‘Met andere artiesten denk ik verschillende ideeën uit en we zijn momenteel aan het repeteren met een nieuw danscollectief. Dus zodra het kan, gaan we weer los!’
Bekijk de optredens van Frank the Tank op YouTube of kijk op www.frankthetank.eu 80
Favoriet VOOR DE WINTER Shop till you drop
Of je nu een compleet nieuwe garderobe wilt of een origineel cadeau, een paar schoenen of iets lekkers; je hoeft nooit ver te zoeken.
Feestelijke bubbels
Iconische tas
Exclusief bij Aad&Wijn:
Georges, een van de iconische tassen van Jérôme Dreyfuss, is uitgevoerd in lamsleer met crocoprint. Hij kost 979 euro. Kom genieten van de uitgebreide collectie bij June.
De allernieuwste van Salentein: Salentein Cuvée Exceptionnelle Brut Blanc de Blancs ‘Limited Edition’
AAD&WIJN TuineXtra Van Berckelweg 51 Noordwijk aadenwijn.nl
JUNE. de Kempenaerstraat 19 Oegstgeest june-oegstgeest.nl
Chocolaterie Pierre Chocolaterie Pierre heeft bijzondere chocoladecadeaus. De lekkerste chocolade, omdat jij het waard bent.
CHOCOLATERIE PIERRE Hoofdstraat 138, Hillegom Kleine Houtstraat 2, Haarlem chocolateriepierre.nl
81
82
Milou: H O O D E D S W E AT E R C L O S E D , Z O N N E B R I L L E S P E C S - J U N E . O E G S T G E E S T
Milou: H O O D E D S W E AT E R C L O S E D , L E G G I N G M O N I Q U E VA N H E I S T - J U N E . O E G S T G E E S T Sam: L A M M Y C O AT C L O S E D , J E A N S D O N T H E F U L L E R - D E T O U R M E N S W E A R
FASHION
Day and night out in Lovely Leiden B E E L D Annette Fauchey en Stefan van Ruijven M O D E L L E N Milou Hogendijk en Sam Coli V I S A G I E Denida Schraders MET DANK AAN
Tabu Leiden, Villa Beukenhof Oegstgeest, Detour Menswear, June. Oegstgeest
en OUTRGS Men’s Fashion (www.outrgs.com open vanaf begin november)
83
FASHION
Sam: L A M M Y C O AT C L O S E D , T R U I C R O S S L E Y , J E A N S D O N T H E F U L L E R - D E T O U R M E N S W E A R
84
85
Milou: T R U I B Y M A L E N E B I R G E R , R O K D I E G A , B L O E S X Ă? R E N A - J U N E . O E G S T G E E S T Sam: B L A Z E R E N T R U I L A R D I N I , C H I N O B R I G L I A - D E T O U R M E N S W E A R
Milou: L E R E N J U M P S U I T A LT E R E G O JUNE. OEGSTGEEST
86
Sam: A L H A M B R A S H I R T - O U T R G S M E N ’ S FA S H I O N
FASHION
87
88
Milou: L E R E N J A S J E R E P E AT , Z IJ D E N B L O E S E Q U I P M E N T - J U N E . O E G S T G E E S T Sam: C O LT R U I G R A N S A S S O - D E T O U R M E N S W E A R
89
Milou: L E R E N J U M P S U I T A LT E R E G O - J U N E . O E G S T G E E S T Sam: M A I S H I M A S H I R T - O U T R G S M E N ’ S FA S H I O N C H I N O I N C O T E X , S C H O E N E N A N D R E A Z O R I - D E T O U R M E N S W E A R
FASHION
Sam: B L A Z E R C I R C O L O , C O LT R U I G R A N S A S S O , C H I N O I N C O T E X , S C H O E N E N A N D R E A Z O R I - D E T O U R M E N S W E A R Milou: L E R E N J A S J E R E P E AT , B L O E S E Q U I P M E N T , J E A N S 7 F O R A L L M A N K I N D - J U N E . O E G S T G E E S T
90
ONTWERPT.
Parallel Boulevard 214c 2202 HT Noordwijk t 071 - 368 18 18 www.bureaubooy.nl
WAT H E B B E N W I J VO R M G E V E R S TO C H E E N WA A N Z I N N I G L E K K E R VA K C O N C E P T U E E L , C R E AT I E F E N C O M M U N I C AT I E F VO R M G E V E N
BU R E AU B O OY
47
EXPATS
‘Italië is nooit weg uit mijn hart’ Maar liefst 95 verschillende nationaliteiten wonen er in Oegstgeest, net zo veel als in grote broer Leiden. En in beide gemeenten staan de Italianen op nummer één. Van oudsher zijn velen van hen werkzaam bij ESA-Estec en internationale organisaties in de Haagse regio. Tegenwoordig is ook het Leiden Bio Science Park erg in trek als werkplek bij onze Italiaanse EU-genoten.
TEKST
Willemien Griffioen BEELD
Richard Smit
92
D
aniela Romito (42) en Francesco Chiappini (47)
sloten we ook een mooie plek te zoe-
wonen met dochter Viola en zoon Oliver met veel
ken om onze kinderen groot te laten
plezier al een aantal jaar in Oegstgeest. Beiden
worden, dat werd Oegstgeest.’
zijn werkzaam bij de Hoofddorpse vestiging van het wereldwijde ingenieursbedrijf Fluor.
I TA L I Ë I N H E T H A R T
Environmental engineer Francesco vertelt dat hij zijn
Het energieke koppel heeft dan wel
vrouw ontmoette in zijn geboortestad Milaan, waar ze
Italië verlaten, maar Italië is bepaald
voor hetzelfde bedrijf werkten. ‘Milaan is een heerlijke
niet uit hun hart. ‘Ik spreek mijn
stad, maar we wilden graag verder kijken in ons leven. Zo
moeder iedere dag,’ lacht Daniela.
kwamen Monaco, de Verenigde Arabische Emiraten en
‘Van al mijn broers en zussen, en dat
Nederland in beeld. Van kennissen hoorden we al dat Ne-
zijn er zes, woont er nog maar één
derland een fijn land is om te leven en een gezin te stich-
op Sicilië. Iedereen op het eiland is
ten. We werkten aanvankelijk bij een bedrijf in Schiedam
eraan gewend dat kinderen ver weg
en woonden in Delft. Toen we van baan veranderden, be-
gaan om te studeren of te werken. In
93
mijn branche, als chemical engineer, zijn er op Sicilië weinig banen te vinden. Gelukkig nemen we met kerst en in de zomer uitgebreid de tijd om onze familie te bezoeken. Dan genieten we ook van het Middellandse Zeeklimaat.’ ‘Italiaanse zomers zijn échte zomers,’ grinnikt Francesco. In ons kikkerlandje mochten wij dit jaar niet klagen, maar ‘mooi weer’ staat voor Italianen nog niet gelijk aan ‘zomer’. ‘Wij genieten pas als het een paar weken lang een graad of 35 is.’ SMAAK
‘Mijn kleine meid gaat niet naar school met een wit bo-
Ook leuk om te noemen is het ver-
Het weer hier was dus even wennen,
terhammetje met hagelslag of iets dergelijks,’ benadrukt
schil dat Daniela en Francesco zien in
net als onze eetgewoontes. ‘Het is
Daniela met haar Italiaanse temperament. ‘Elke morgen
het naleven van regels. ‘Het lijkt alsof
leuk om te zien dat de meeste Itali-
maak ik verse pasta, met echte, eigen olijfolie en goede
men in Italië eerder geneigd is gren-
aanse producten hier in de super-
Parmezaanse kaas.’ Ze laat een kleine thermoskan voor
zen over te gaan die door school of de
markt helemaal niet Italiaans zijn.
voedsel zien. Eigenlijk is het niet de gewoonte dat je je
overheid worden gesteld. Hier in Ne-
Onze pasta wordt met een heel ander
eigen lunch meeneemt naar de BSO, maar boterhammen
derland volgen volwassenen en kin-
soort bloem gemaakt en smaakt veel
tussen de middag, die gaan er niet in bij de Italiaanse
deren gewoon de regels. Daar waren
beter. Zo af en toe rijden we naar een
Oegstgeestenaren. ‘In Italië hebben we tradities op het
we eerst een soort van verbaasd over:
gespecialiseerde winkel in Amster-
gebied van voedsel. Vooral de gezamenlijke familielunch
we zijn niet anders gewend dan dat
dam om een paar kilo te halen,’ legt
op zondag is heilig. De eerste keer dat ik hier kinderen op
veel mensen als vanzelf tegen de re-
Daniela uit. Hetzelfde geldt voor de
zondagmiddag om twee uur op straat zag spelen, was ik
gels ingaan. Hier kunnen de kinderen
wijn. ‘Wij hebben bijvoorbeeld heer-
echt verbaasd. Bij ons zijn we dan onder elkaar als fami-
veilig buitenspelen. Dat gaat in Italië
lijke rode wijn in Italië, maar die is
lie en eten we samen. En je zult zeker niet een kind met
op veel plekken niet zomaar. Scholen
hier niet te krijgen.’
een boterham naar buiten zien rennen,’ lacht Francesco.
bijvoorbeeld zijn hermetisch afgeslo-
Maar het meest opvallend is volgens
ten. Even van het schoolplein afgaan,
Daniela dat er zo weinig smaak zit
C U LT U U R S H O C K S
of er even oplopen, is geen optie.’
aan het fruit en de groenten die in
Waar het Italiaanse stel zich nog meer over heeft verbaasd,
Daniela lacht als ze nog een onder-
Nederland in de supermarkt lig-
is het vroege sluitingsuur van winkels en horeca. ‘Als je
werp op tafel legt: fietsen, en fietsen
gen. Het respect voor voedsel is in
dan heerlijk rondloopt op een zomeravond is alles dicht!
in de regen in het bijzonder. ‘Voor ons
de Hollandse cultuur ver te zoeken.
Zo saai. Het is ons regelmatig overkomen dat we op een
is het gewoon om alles met de auto
terrasje neerstreken en de mededeling kregen: “Sorry, de
te doen. Ook in de binnenstad van
keuken is dicht.” Niet flexibel en niet creatief. Dat zal in
Milaan. Pas sinds kort zijn we een
Italië maar weinig gebeuren.’
beetje om en brengen we de kleine
‘De familielunch op zondag is heilig. Toen ik hier kinderen op zondagmiddag op straat zag spelen, was ik echt verbaasd’
meid met de fiets naar het centrum En als het gesprek dan toch over cultuurshocks gaat, is de
van Leiden als ze naar dansles moet.
shock voor wat betreft het verschil in bedrijfscultuur echt
Maar eigenlijk alleen omdat dat met
groot geweest. ‘In Italië neemt men er geen genoegen mee
de auto geen doen is.’ Denkt het ge-
als je “maar” veertig uur werkt, terwijl dat hier de norm is.
zin er weleens over om terug te keren
Overwerk is deel van je baan en heel normaal,’ legt Fran-
naar Italië? ‘Misschien na ons pensi-
cesco uit. ‘Met stress hebben werknemers dan ook geen
oen, maar voor nu is deze plek voor
problemen, terwijl hier stress als fout wordt ervaren.’
ons als jong gezin ideaal.’
TOTAL RESTYLE CONCEPT
A
nnemiek vanuit
Lindhout
maakt
interieurdesign
concept-ontwikkeling
en de
visuele vertaling van jouw brand, jouw verhaal en jouw visie. Ze helpt je om een plek te vormen, die een verlengstuk is van wie jij bent of waar je voor staat, zodat het bedrijfs-DNA
‘Nachtrust en mooie momenten zijn niet te koop, die creëer je!’
zichtbaar, voelbaar en merkbaar is.
mers bleken veel met elkaar gemeen te hebben: qua werkwijze, energie en daadkracht. Al snel ontstond het idee om te gaan samenwerken, wat zicht uitte in Lindhout & De Best Total Restyle Concept. Dit bedrijf richt zich op het restylen van ruimtes in onder andere hotels, B&B’s en overige accommodaties waar zij het
Annemiek zorgt ervoor dat jouw
hoef niet meer naar huis, want ik ben er al. En daar wordt
gevoel ‘home away from home’ we-
gast, relatie of klant ziet waar jij zo
Annemiek weer gelukkig van.
ten te scheppen voor gebruikers. Dit
ontzettend trots op- en waanzinnig
Mirjam de Best is sinds drie jaar de trotse eigenaar van
doen de twee door goed naar hun
goed in bent. Ze helpt je om meer
beddenzaak De Slaapkamer van Lisse en binnenkort ook
klant te luisteren en de vertaling te
klanten en omzet te genereren door
De Slaapkamer van Katwijk, waar zij hoogwaardige bed-
maken van de wens en behoefte naar
het juiste gevoel te creëren, waardoor
den en toebehoren verkoopt. Mirjam is als ex-rugpatiënt
kwalitatief hoogwaardige en comfort
mensen graag (terug)komen, omdat
ervaringsdeskundige en is van origine sportmasseur.
verhogende producten en sfeervolle
ze zich er thuis, veilig en gelukkig
Door haar onderscheidende werkwijze, kennis en erva-
ruimtes.
voelen. Ze zorgt voor harmonie en
ring kan zij heel goed in kaart brengen bij een klant wat
rust in heel het interieur. De mooiste
hij of zij nodig heeft voor een fijne nachtrust. Door de
‘Nachtrust en mooie momenten
opmerking die Annemiek meekreeg
persoonlijke aandacht die zij biedt zijn de reviews voor
zijn niet te koop, die creëer je,’ aldus
na afloop van een project was: ik
haar service en bedrijf louter zeer positief. Deze onderne-
Lindhout en De Best.
www.deslaapkamervanlisse.nl • www.annemieklindhout.nl
95
WERELDREIS
Twee broers, één droom, een flinke dosis geluk en een groot vertrouwen in de wereld. Het waren de uitgangspunten van René en Joost van Lubeek toen zij op hun 54ste en 56ste aan een drieënhalf jaar durende wereldreis per zeilboot begonnen.
T E K S T Sabine Hertogh-van der Salm B E E L D Richard Smit en eigen foto’s van de reis 96
TWEE BROERS, ÉÉN DROOM 69 97
NOORDWIJK
De drang naar avontuur zat er al vroeg in bij de broertjes Van Lubeek. Ze groeiden op in Den Helder, waar vader Van Lubeek bij de marine werkte en vaak maandenlang van huis was. Het kon ook bijna niet anders dan dat beide broers kozen voor een opleiding aan de Hogere Zeevaartschool in Rotterdam. In het stagejaar ervaarden beide broers het leven op de grote vaart. René: ‘Samen praatten we over onze ervaringen aan boord en voelden we dezelfde drang: wat zou het gaaf zijn om de wereldzeeën te bevaren met een eigen boot en te stoppen waar en wanneer je maar wilt. We spraken af ooit samen die wereldreis te gaan maken. Na onze opleidingen volgde het serieuze leven. Joost werd kapitein op de grote vaart en ik ging werken in de offshore. We kregen gezinnen, managementfuncties, eigen bedrijven en verplichtingen. Op de achtergrond bleef het avontuur altijd lonken.’
D E V O YAG E R Totdat ze een jaar of vijftig waren. Joost: ‘Op een goede dag zeiden we tegen elkaar: Zeg, gaan we dat nou nog eens doen, met een eigen boot de wereld rond? We wilden het allebei nog steeds heel graag. En zo besloten we onder het mom van ‘we zien wel’ maar eens te beginnen met het kopen van een boot. Het werd een Van De Stadt Norman van veertig foot, een stalen schip van ongeveer twaalf meter lang. Dit schip kon oceanen oversteken, maar was ook geschikt om te ankeren in ondiepe baaien of langs het koraal. Met een flinke watertank en grote dieseltank konden we hiermee bovendien wekenlang op zee zijn. We kochten het in Spanje en noemden het Voyager.’
GEEN PLAN, GEEN ROUTE ‘Veel mensen dromen van zo’n reis. Maar het daadwerkelijk opzeggen van je baan en je gezin achterlaten is niet zo makkelijk,’ zegt René. ‘Uiteindelijk gaf mijn vrouw Annette het laatste zetje. “Ga maar,” zei ze, “anders krijg je er spijt van.” En zo startte in mei 2014 het grote avontuur. Het idee was om in eerste instantie twee jaar te reizen. Dat zijn er drieënhalf geworden. We zijn zonder plan vertrokken, zonder visa of route. Dat hoorde niet bij ons idee van avontuur. We zouden stoppen waar we wilden.’ Joost: ‘We voeren via de Canarische eilanden naar Kaapverdië. Vanuit daar staken we de Atlantische Oceaan over richting Zuid-Amerika. Via het Beaglekanaal zijn we Chili ingevaren. In Patagonië leefden we drie maanden in de onherbergzame natuur. We kochten er een luchtdruk98
‘We zien wel. Zo hadden we ons schip eigenlijk moeten noemen. Het was hét motto van onze ongelofelijke reis’
geweer en jaagden op eenden om aan genoeg voedsel te komen. Na Zuid-Amerika zijn we de Pacific overgestoken, oftewel de zuidelijke Stille Oceaan.’
DUIZENDEN STERREN Wekenlang zeilden de broers zonder land in zicht. Joost: ‘Soms waren er magische momenten. Eén avond zal mij altijd bijblijven: René lag te slapen. Ik zat alleen aan dek. De oceaan was een spiegel, zo glad en windstil. Het was pikdonker, maar toch gaf de hemel licht. Duizenden sterren schenen fel op het spiegelende water. Je kon eigenlijk niet meer zien waar de oceaan eindigde en de hemel begon. Daar kwam bij dat de oceaan vol lichtgevende algen zat. Als er iets bewoog leek het net alsof er lichtgevende bommen afgingen in het water. Toen er ook nog dolfijnen langs zwommen die lichtgevende strepen achterlieten in het water, was het wonder compleet. Ik heb René wakker gemaakt en we hebben er samen ademloos naar zitten kijken.’
ZONDER DIESEL IN DE DOLDRUMS René: ‘Als je zeilt, dan reis je heel langzaam. Zeilend kwamen we stapje voor stapje in een andere wereld. Dat ging zo geleidelijk dat we vaak niet eens doorhadden dat er veranderingen waren in het landschap of in de bevolking. Het uiterlijk van mensen veranderde langzaam, maar overal voelden we dezelfde gastvrijheid. Overal krijg je wat je maar nodig hebt: fruit, avocado’s, krab of diesel. Zelfs midden op de oceaan. Zo dobberden we eens dagenlang in een windstil gebied, trapped in de beroemde doldrums (gebied bij de evenaar waar het wekenlang windstil kan zijn, red.). Wat moesten we doen? Ons laten afdrijven? Onze laatste liters diesel gebruiken? Maar toen doemde er een vissersboot op met aan boord een paar vriendelijke Sri Lankanen. We vroegen of we diesel van hen konden kopen. “Nee,” zeiden ze, “wij zitten zelf 99
‘Alles is één en één is alles. De mensen, de natuur en de wereld. Dat is mijn grootste inzicht na deze reis’ extremer het weer. We hadden al gehoord over de roaring forties, de furious fifties en de screaming sixties. We voeren op 64 graden zuid in het Beaglekanaal. De lucht werd steeds zwarter en opeens was het stikdonker, totdat de bliksem slechts een paar meter van de boot insloeg. Uren van zwaar onweer volgden. We werden omringd door groen licht. Het was overweldigend en mooi, maar ook zeer beangstigend.’ Joost: ‘Het was dus niet altijd rozengeur en maneschijn. In Bali bijvoorbeeld is ons schip gezonken en weer opgevist. De Voyager was vrijwel total loss. Wat te doen? Een nieuw schip kopen of dit repareren? Na een tijdje krijg je een band met je schip, het loodste ons al door zo veel nog wekenlang op zee.” We raakten
dorpsoudste sprak een klein beetje
avonturen. We besloten dat we het zouden repareren. Het
aan de praat en klommen bij elkaar
Engels. Het was het ouderwetse En-
kostte een halfjaar en heel wat bloed, zweet en tranen.’
aan boord. We wisselden ervaringen
gels dat hun voorouders ooit hadden
uit en lachten om elkaars verhalen.
geleerd van de koloniale zeelieden
VA R E N D O O R O O R LO G S G E B I E D
Uiteindelijk boden ze ons diesel aan,
uit de 17de eeuw. Ze boden ons cava
René: ‘Toen we eenmaal op de weg terug naar huis wa-
honderd liter, gratis. Betalen was
aan, drank uit een soort wortel waar
ren, besloten we dat we niet naar Nederland zouden te-
geen optie, want we waren vrienden.
je high van wordt. Ook vroegen ze
rugvaren. We wilden ons schip in Griekenland leggen,
Dat zegt wat mij betreft alles. Men-
ons te blijven voor een bruiloft die
zodat we er in vakanties nog mee konden zeilen. Daarom
sen helpen elkaar altijd. En natuur-
de volgende dag zou plaatsvinden.
voeren we via de Golf van Aden en de Rode Zee door het
lijk hebben we de vissers honderd
We moesten hun speciale gasten zijn.
Midden-Oosten langs oorlogsgebieden als Somalië, Je-
dollar gegeven.’
Wat we hebben gezien was ongelofe-
men en Egypte naar de Middellandse Zee. We wisten dat
lijk: een optocht, dansrituelen, men-
we niet konden aanmeren in deze landen. Helaas bleek
T E G A S T B IJ M E L A N E S I Ë R S
sen met speren en slachtingen van
de wind ongunstig en moesten we wekenlang tegenwinds
Joost: ‘Een van de mooiste momen-
dieren. Midden in het feestgedruis
kruisen. Soms waren we aan het einde van de dag slechts
ten was in Vanuatu, een eilanden-
begon ineens alles om ons heen te
35 mijl opgeschoten of bevonden we ons zelfs nog op het
groep in de Stille Oceaan. We voeren
trillen. Een aardbeving! Kokosnoten
punt waar we die ochtend waren begonnen. Stoppen of
tussen actieve vulkanen en ankerden
vielen op de grond, bewoners zochten
pauzeren was geen optie. Uitgeput, uitgehongerd, ver-
in paradijselijke baaien. Op een ge-
een veilig heenkomen en het gevaar
magerd en gefrustreerd kwamen we na vijf weken aan in
geven moment zagen we een zeekoe
van een Tsunami dreigde. Momenten
Hurghada. Bijna thuis.’
dicht bij de kust. Daar voeren we
waarop zo veel tegelijk gebeurt; soms
langzaam op af. Toen we dichter-
moest ik knipperen met mijn ogen: is
E E N J O N G E N S D R O O M K WA M U I T
bij kwamen zagen we inboorlingen
dit allemaal wel echt?’
Samen terugkijken op dit avontuur is geweldig, vinden de broers. Ze hebben zo veel meegemaakt en gezien.
staan op het eiland; Melanesiërs die ons nieuwsgierig bekeken. Al snel
OMRINGD DOOR
Joost: ‘Natuurlijk was er onderweg weleens strijd. Een
volgde een bijzondere kennismaking
GROEN LICHT
strijd van twee ego’s. Waarom doen we dit ook alweer,
met veel handen- en voetenwerk. De
Onveilig hebben de broers zich nooit
zeiden we dan tegen elkaar. Tot we concludeerden: We
gevoeld, wel waren er momenten
zijn broers. Dit is onze gezamenlijke jongensdroom. En
van angst. René: ‘Het enige echt be-
dan legden we het weer bij. Dit avontuur konden wij
angstigende vond ik de onvoorspel-
samen heel goed aan. Als kleine jongens waren we al on-
baarheid van het weer. Hoe hoger
afscheidelijk en de band is alleen maar sterker geworden.
het aantal graden op je koers, hoe
Op naar het volgende avontuur!’
100
YOUR. BODYTEC, LAAT JE PRIKKELEN DOOR ELEKTRODEN Pieter en Manon weten met hun bedrijf your.bodytec alles van sport, voeding en een gezonde leefstijl. En natuurlijk van Miha bodytec, de nieuwe manier van sporten die je in Noordwijk én op ’t Vierkant in Lisse vindt.
Miha bodytec is een fullbody-work-out op basis van het EMS-principe: Elektro Muscle Stimulation. Tijdens een bodytec-work-out wordt tot 90 procent van je spiervezels gestimuleerd. Tijdens een traditionele training is dit 40 tot 50 procent. De spier wordt dus dieper en intenser getraind. Dit zorgt er mede voor dat een work-out van 20 minuten gelijkstaat aan 3 uur traditionele fitness.
EEN GOED BEGIN Tijdens een intakegesprek bespreek je je doelen en aandachtspunten. Aan de hand daarvan sport je op je eigen niveau en dus in je eigen tempo. Naast een duidelijke uitleg van het apparaat en de opbouw van de training, zijn het vest en de speciale onderkleding een essentieel onderdeel van je work-out. Het vest met elektroden, die ook op je benen, billen en armen zitten, is aangesloten op het bodytec-apparaat. Door de speciale onderkleding nat te maken is de geleiding van de elektroden beter en komen de impulsen ook tot in de dieper gelegen spiermassa. Je doet oefeningen waarbij jouw trainer duidelijk laat zien hoe je deze uitvoert en hoe je de juiste techniek gebruikt. Voordeel is dat het veel tijd bespaart, want je traint maximaal 1 à 2 keer per week; via de your.bodytec-app
VOEDING
bepaal je zelf wanneer.
Naast sporten is voeding een belangrijk onderdeel van een gezonde leefstijl. Manons expertise helpt jou een
VOOR IEDEREEN
stap in de juiste richting te zetten en je doelen te beha-
Geen moeilijke houdingen of gekke bewegingen, zware gewichten of een zaal
len. Door samen op zoek te gaan naar de juiste leefstijl,
vol andere sporters. Bij your.bodytec sport je in tweetallen, krijg je veel per-
balans en lekkere recepten zorg je ervoor dat je het kunt
soonlijke aandacht en gaan de oefeningen in een op jou aangepast tempo. Zo
volhouden.
is het voor iedereen toegankelijk, of je nu jong of oud, een getraind of beginnend sporter bent. De trainingen zijn efficiënt en effectief, ook als je (rug)
IETS VOOR JOU?
klachten hebt of bij de fysiotherapeut onder behandeling bent. Trainen bij
Doe een proefles en ervaar
your.bodytec kan ondersteunen en je herstel bevorderen.
het sporten bij your.bodytec.
your.bodytec
Heereweg 226, Lisse
’s Gravendijckseweg 33C, Noordwijk
www.yourbodytec.nl 101
TORTU BRINGS THE PARTY TO YOUR BATHROOM
Gijs Vrind is de eigenaar van Tortu Badkamers in Sassenheim, een exclusieve badkamershowroom. Vanuit de makelaardij stapte Gijs in de wereld van wastafels, baden en douchecombinaties. Met deze woonexpertise op zak nam hij de stap om voor zichzelf te beginnen met Tortu, expert in vrijstaande baden en wastafels.
102
De badkamer: van een ruimte voor functionele lichaamsverzorging tot een plek om ultiem te ontspannen
dat zij niet met hun projecten naar Gijs toe kwamen omdat de beleving voor de particulier miste. Dat moest anders! Gijs ging op zoek naar een geschikte ruimte om ontwikkelaars, architecten én particulieren te ontvangen en vond deze in Sassenheim. Na een flinke verbouwing blijft Tortu groeien. Het werkt samen met diverse ondernemers, ook uit de regio. Zo verzorgt Wesseling Logistics al het binnenlandse transport en werkt Tortu met Van der Hulst Bouwbedrijf en Van der Voet Keukens aan het project Spoordijk in Voorhout. De kopers van dit project krijgen een badkamer van Tortu. En het designlabel groeit. Naast dat Gijs zo’n twintig andere merken verkoopt, is het de bedoeling dat Tortu straks ook bij wederverkopers te vinden is. De locatie in Sassenheim zal dan als flagshipstore fungeren. De andere merken blijven, zodat particulieren die via een project binnenkomen een keuze hebben. Uitgangspunt daarbij is dat de producten Van een kleine showroom in Rotter-
tijd als makelaar voor een Rotterdams vastgoedkantoor.
complementair zijn. Elk merk heeft
dam groeide Tortu al snel naar een
Een aantal jaar later begon hij voor zichzelf en stapte in
zijn eigen specialiteit. Hiermee vind
showroom van 1000 vierkante meter
de ontwikkeling van vastgoed, onder meer met Frame
je bij Tortu het totaalplaatje op bad-
in Sassenheim, de vaste basis voor
Offices. Zijn passie voor ‘mooie dingen maken’ uitte zich
kamergebied, voor elk moment van
deze exclusieve badkamerspecialist.
tegelijkertijd in de start van Tortu, eerst nog als hobby:
de dag.
Gijs importeerde producten uit Azië. Hij kreeg er zo veel
MOOIE DINGEN MAKEN
plezier in om met sanitair bezig te zijn dat hij in 2015
Stap binnen bij Tortu Badkamers.
Noem een plek in de wereld en Gijs
besloot om volledig voor Tortu te gaan.
Beleef exclusiviteit, maak kennis met
Vrind woonde er. Tegenwoordig is
de persoonlijke touch, laat je onder-
hij met zijn vrouw en twee zoons
NET EEN KUNSTGALERIE
dompelen in de oase van rust en je
neergestreken in Sassenheim. Na
Tortu kreeg de aandacht die het verdiende en Gijs besloot
adviseren door de vakkundige desig-
zijn opleiding aan de autoschool
om het uit te bouwen tot een merk. In 2016 opende hij
ners. Tortu denkt mee en kijkt ver-
verkocht Gijs boten voor De Valk
een kleine showroom in Rotterdam met zijn eerste col-
der dan de standaard. Resulterend
Yacht Brokers. Hierna rolde hij de
lectie. Een leuk begin, maar niet genoeg. Er was geen
in een unieke badkamer die past bij
bedrijfsmakelaardij in en werkte een
warehousing en relaties uit het vastgoed lieten weten
jouw lifestyle.
Tortu Badkamers
Wasbeekerlaan 59
217 1 AE Sassenheim
www.tortuworld.com 103
Op 15-jarige leeftijd start Christian Holthausen met fotograferen. Zijn doel: het idool van zijn jeugd,
Winnetou-acteur Pierre Brice, op de gevoelige plaat vastleggen. ‘Pierre Brice speelde Winnetou in Bad Segeberg en ik wilde mijn idool en de sfeer van de festivalarena mee naar huis nemen. Fotografie leek me de juiste manier om dit te doen. Zelfs nu nog, als ik de foto’s van toen zie, voel ik de sfeer ter plaatse weer, hoor ik de dialogen en de muziek van de optredens, ruik ik de paarden, de buskruitrook... Dat is wat goede fotografie maakt: momenten en gevoelens voor altijd vastleggen!’ Holthausen wil niet dat zijn werk in een hokje wordt geplaatst. Op de vraag waarin hij zich specialiseert, antwoordt hij: ‘Mensen zijn het belangrijkste! Ik laat me niet in een hokje duwen. Ik werk graag met mensen in alle facetten en verschillende stijlen... van mode
Met Düsseldorf als bestemming van XXL Travel
tot portretten en vrij artistiek werk.’
mag de visie van een lokale fotograaf niet ontbreken.
Ook biedt de fotograaf naast digitale
Wij presenteren fotograaf Christian Holthausen.
fotografie weer analoge fotografie aan. ‘Analoge fotografie is iets heel speciaals. Het beweegt niet zo snel als de digitale versie... het vertraagt juist. Analoge foto’s hebben een heel speciale flair... je zou kunnen zeggen met dat ze een ziel hebben. In tegenstelling tot digitale fotografie is het meer een ambacht. Een goede foto hoeft niet op de computer te worden geretoucheerd. Een goede foto leeft van zichzelf en van de mensen die erop te zien zijn. Dat fascineert me.’ Van de series die hij schoot, is The Lost
Prince zijn favoriet. De buitenopnames tonen Düsseldorf in al haar pracht.
christian-holthausen.de; instagram.com /christianholthausenphotography 104
FOTOGRAFIE
MET EEN ZIEL
Juwelen door Lennartmarlon_TheLabel
T E K S T ve r t aa l d d o or Brian Issac B E E L D Christian Holthausen
105
Op naar Düsseldorf!
106
XXL TRAVEL
Een van de populairste steden voor Nederlanders voor een weekendje weg is Düsseldorf. En niet alleen vanwege de meer dan driehonderd restaurants en cafés die de stad telt. Je kunt er ook genieten van de mooiste musea en architecturale hoogstandjes, lekker flaneren en shop till you drop. Düsseldorf is niet voor niets een echte modestad. Met de trein vanuit Utrecht ben je er bovendien al in een uur en veertig minuten.
T E K S T Lonneke Gillissen B E E L D ©Düsseldorf Tourismus GmbH
©InterContinental Düsseldorf
107
Little Tokyo Met meer dan 8.000 Japanners kent Düsseldorf de grootste Japanse gemeenschap in Duitsland, en na Londen en Parijs zelfs de derde grootste van Europa. Een Japanse tour is dan ook een must-go. Uitgever van XXL, Brian Issac, deed de Duitstalige tour ‘Sushi, Sake & Japanischer Lifestyle’. ‘We startten bij Hotel Nikko in het hart van de Japanse buurt, waar werkelijk alles Japans is: de Japanse kapper, de Japanse supermarkt, de Japanse stomerij. Ook vind je er alles wat met koken te maken heeft: mooie serviezen, messen, vazen. Fantastisch. De eerste stop van onze tour was de oudste Japanse boekwinkel buiten Japan: Takagi. Daarna gingen we saké proeven bij Kyoto. Ik ben geen groot liefhebber, maar deze was echt goed. Vervolgens gingen we in een supermarkt Onigiri proeven, een broodje met kip. Heel bijzonder. En bij een Japanse bakkerij volgde een zoet Japansbroodje, een melon pan. Ter afsluiting aten we in een restaurant – waar ikzelf niet direct naar binnen zou zijn gegaan, maar waarvan ik na afloop zeker wist: hier kom ik nog eens terug – sushi met tonijn en sushi met groene bonen. Mayurasu, onthoud die naam!’
Eye for detail Een van de highlights is de Altstadt, de naam zegt het al: de oude stad. En anders dan je op het eerste gezicht zou denken is dit historische centrum helemaal zo oud nog niet, aangezien het in de Tweede Wereldoorlog grotendeels werd plat gebombardeerd. Maar Düsseldorf heeft de Altstadt nadien geheel in oude stijl weer opgebouwd en de oude huizen en gebouwen in de oorspronkelijke staat hersteld. Het resultaat: een wonderschone oude stad, waar je je kunt vergapen aan alle klassieke geveltjes, pittoreske details en fraaie ornamenten. Zin om lekker te shoppen? Dat doe je in de Flinger Strasse.
Weg van de massa Nog een wijk die de moeite van een bezoekje meer dan waard is, is Flingern. Het best te vergelijken met een hip-artistieke wijk in Berlijn, met veel kunstenaars en creatievelingen, maar het is niet al te groot. Met de taxi of de tram ga je naar de Birkenstrasse, waar je unieke boetiekjes, juweliers, galerieën en een theater vindt. In de hele wijk zijn er veel biologische en ecologische natuurwinkels, en bij Hüftgold in de Ackerstrasse eet je de lekkerste taarten – extra leuk: gebakken door oma’s. Ook de Hoffeldstrasse, Lindenstrasse en Bruchstrasse zijn erg de moeite waard om lekker doorheen te wandelen. 108
DÜSSELDORF
ARCHITECTURALE Gratis met het OV HOOGSTANDJES Met de DüsseldorfCard reizen bezoekers van de stad gratis
Hierdoor weerspiegelen de
met het openbaar vervoer,
architectuur, restaurants en
buitenste twee in de metalen
inclusief de trein (tweede
uitgaansgelegenheden zou
middelste. Dit gebouw verkleurt
klasse). Dat maakt ook
je het niet denken, maar
bovendien prachtig met de
het vliegveld makkelijk
zakendistrict Medienhafen
lichtinval. Ga vooral vlak voor
bereikbaar. Daarnaast biedt de voordeelkaart gratis
was vroeger de oude haven van
zonsondergang voor de mooiste
toegang tot een aantal musea en attracties, of een
Düsseldorf. Tegenwoordig kan
effecten van het zonlicht.
gereduceerde toegangsprijs. De DüsseldorfCard kun
de architectuurliefhebber hier
Een ander bijzonder gebouw
je aanschaffen voor 24, 36 of 72 uur. Deze tijdsduur
zijn hart ophalen. Allereerst aan
is Das Colorium van de Britse
gaat in vanaf het moment dat je hem gebruikt.
de opvallende Neuer Zollhof.
architect William Allen Alsop.
Ook is er een speciale familiekaart (2 ouders plus
Verantwoordelijk voor de
Met 2200 bedrukte glaspanelen
maximaal twee kinderen tot 14 jaar) verkrijgbaar
drie gedraaide, als sculpturen
is het ongekend kleurrijk. Ook
voor twee keer de prijs van een individuele kaart.
vormgegeven kantoorgebouwen
leuk: het Roggendorf-Haus,
Je kunt de voordeelkaart kopen op het vliegveld,
is de Canadees-Amerikaanse
waarop 24 felgekleurde poppen,
bij de toeristenkantoren (in Altstadt en bij de
architect Frank Gehry. De drie
‘Flossis’, zich omhoog werken.
Hauptbahnhof) en bij diverse hotels, of vooraf via
zijn uitgevoerd in verschillende
’s Avonds kun je in Medienhafen
Ticketbar Düsseldorf.
kleuren en materialen: de eerste
overigens genieten van het
is wit bepleisterd, de middelste
nachtleven met nachtclubs,
heeft metalen panelen, de derde
lounges, een discotheek en een
is van rood baksteen.
bioscoopcomplex.
© Ingenhoven architects
Op basis van de moderne
Groene gevel Een verticaal park, zo zou je Kö-Bogen II misschien het best kunnen omschrijven. Maar dan wel een park dat 42.000 vierkante meter aan kantoren, commerciële ruimten en recreatiefaciliteiten overdekt. Deze creatie van architect Christof Ingelhoven beslaat 8 kilometer en bestaat uit meer dan 30.000 beukenhagen. Doordat ze ook in de winter hun bladeren behoudenzorgen de hagen voor natuurlijke verkoeling, helpen ze het warmtegevoel in het stadscentrum verminderen en de lucht zuiveren. Europa’s grootste groene gevel. Wat je noemt een stedelijk antwoord op de klimaatverandering. 109
WARM, LUXE EN ELEGANT
Killepitsch
Een leuk souvenir is Killepitsch, een typisch Düsseldorfse likeur die bestaat uit 98 kruiden, bessen en vruchten (ze hebben ze geteld). Deze
Een weekendje Düsseldorf vraagt om een fijn, centraal gelegen hotel
schnaps dankt zijn naam aan een voorval in een
dat van alle gemakken is voorzien. Het InterContinental is zo’n hotel.
luchtafweerbunker in de Tweede Wereldoorlog. Het
In 2018 werden alle kamers gerenoveerd, waarbij het gebruik van
verhaal wil namelijk dat likeurfabrikant Wilhelm
luxe materialen niet werd geschuwd. Het resultaat: elegantie ten
Busch zijn vriend Hans Müller-Schlösser beloofde
top. De lounge in de lobby heeft ook al zo’n fijne, warme uitstraling,
dat als ze de oorlog zouden overleven hij een
met sfeerlicht, comfortabele banken en gerieflijke stoelen. Het is er
schnaps zou brouwen waarvan het water hem in
goed bijkomen van een lange dag in de stad of in een van de musea.
de mond zou lopen. Het drankje zou dan de naam
En mocht er onverhoopt nog gewerkt moeten worden, dan kun je zo
Killepitsch krijgen. Eerst zelf proeven? Dat kan bij
aanschuiven aan de grote werktafel slash bureau. Het restaurant Kö59
proeflokaal Et Kabuffke, Flinger Strasse 1.
is dit jaar een nieuwkomer en niemand minder dan Michelinchef Björn Freitag zwaait er de scepter. Zoals de kamers en het gehele hotel, oogt ook het interieur van Kö59 warm. In het midden van het restaurant vind je bovendien een fijne wijn- en champagnebar. Het InterContinental ligt direct aan de fameuze Königsallee, waar het heerlijk shoppen is in de vele high-endwinkels.
Aan de Düsseldorfse Rhein Skaten, skeeleren, fietsen, wandelen en joggen. Op de anderhalve kilometer lange Rheinufer mogen geen auto’s rijden en hebben de buitensporters voorrang. De Rheinufer is via de Altstadt makkelijk te bereiken en het uitzicht op de Rijn is er vanaf de terrasjes aan het water fabuleus. Het is er heerlijk bijkomen van een lange dag in de stad. Op een bankje van de zon genieten, flaneren, een ijsje eten. De Rheinuferpromenade ontving dan ook al verscheidene onderscheidingen, waaronder de Duitse stedenbouwprijs. 110
DÜSSELDORF
Street food
In Düsseldorf drink je niet alleen de lekkerste biertjes, ook het eten is er van hoge kwaliteit. En komt bovendien uit alle windstreken. Zeker op de Carlsplatz, de permanente markt van de stad (en op nog geen vijf minuten van de Rheinuferpromenade!). Slenter wat rond en proef van de enorme verscheidenheid aan eten, groenten en drankjes uit internationale keukens. Van sushi en frozen yoghurt tot typische Duitse worsten en bier.
ER GAAT NIETS BOVEN ALT Hét bier van Düsseldorf is Altbier, ‘Alt’. Dit bier van bovengisting kenmerkt zich door het brouwproces, waarbij de gist boven
is tussen de 4,8 en 5 procent. De smaak is door het bijzondere
Viva España!
gistingsproces wat kruidig, maar toch fris genoeg om lekker weg te
Alsof je midden in een Spaans stadje bent beland,
drinken. Doordat je het bier vooral nog in Düsseldorf en omgeving
dat gevoel krijg je als je door de Schneider-Wibbel-
vindt, wordt het veelal met deze stad geassocieerd. Proeven kan
Gasse loopt. Op de pak ’m beet 100 meter die het
bijvoorbeeld in Brauerei im Füchschen, Ratinger Strasse 28, Zum
straatje lang is, vind je restaurants met namen als Da
Schlüssel, Bolkerstrasse 41-47, Brauerei Uerige, Berger Strasse 1,
Primo, El Amigo, Picasso, Café Madrid, Las Tapas, El
en Im Goldenen Kessel van brouwerij Schumacher, Bolkerstrasse
Flamenco en El Gitano. Op steenworp afstand van de
44. Een rondleiding kan eveneens en is ook altijd leuk. De oudste
Bolkerstrasse en Flinger Strasse. Maar als je naar de
Altbier-brouwerijen vind je overigens niet in Düsseldorf, maar in
‘Spanische Gasse’ vraagt, kom je er ook wel.
in de kuip (en dus boven op het wort) blijft drijven. Altbier is kastanje- tot donkerbruin van kleur en het alcoholpercentage
Korschenbroich (Bolten uit 1266) en Neus (IM Dom uit 1601). 111
ALS EEN KÖNING
Uit de kunst
De Kunstacademie van Düsseldorf is wereldberoemd. Ook staat de stad in Duitsland bekend vanwege haar
Want zeg je Düsseldorf, dan zeg je Kö – zoals de inwoners van
vele galerieën en musea. De kunstcollectie van deelstaat
Düsseldorf hun Köningsallee liefkozend noemen. Liefhebbers kunnen
Noordrijn-Westfalen is hier ook te vinden, verdeeld over
hier hun designerhart ophalen, alle high-endwinkels zijn hier te
drie vestigingen: K20, aan de Grabbeplatz, met haar mo-
vinden: Tommy Hilfiger, Calvin Klein, Montblanc, Louis Vuitton,
numentale zwart-granieten façade. Ständehaus, langs de
Chanel, Gucci.
Kaisertech, ook wel bekend als K21. En in het historische centrum ligt Schmela Haus, het eerste gebouw dat spe-
En ook aan shopping malls ontbreekt het niet. Een daarvan is sevens,
cifiek werd gebouwd als kunstgalerij. Liever iets heel an-
genoemd naar de zeven verdiepingen die het gebouw telt. Niet alleen
ders? In de Classic Remise Düsseldorf, in een historische
kun je hier terecht voor exclusieve designermode, trendy accessoires
locomotiefloods, staat een uitgebreide collectie oude en
en de laatste gadgets op het gebied van elektronica, ook de maag
klassieke luxewagens. Ook zijn er garages, winkels voor
wordt hier internationaal bediend met sushi, burritos, curryworst
zeldzame reserveonderdelen, modellen van de auto’s,
en nog veel meer. Even verderop, bij Breuninger Confiserie, hebben
kledingen gadgets te vinden in de loods. In combinatie
ze een enorm leuk wijnterras om tussen het shoppen door even
met oude industriële architectuur een must-see. Een
bij te tanken (en mensen te kijken). Ook een aanrader vanwege de
bezoek aan Classic Remise Düsseldorf is bovendien gratis.
overheerlijke macarons!
Wist je dat… … je in Düsseldorf, net als in veel andere steden, een milieusticker nodig hebt om de stad in te mogen? Hij kost 12,50 euro. Wel even aanvragen dus van tevoren! Dat kan bij milieustickervoorduitsland.nl
112
NICE by by Elliott, Elliott, het het nieuwste nieuwste restaurant NICE restaurant in Noordwijk aan Zee, waar in Noordwijk aan Zee, waar alles alles om om beleving en gastvrijheid gastvrijheid draait. beleving en draait. Waar jij je gewaardeerd en thuis Waar jij je gewaardeerd en thuis voelt. voelt. Heerlijke dranken, dranken, mooie mooie en Heerlijke en bijzondere bijzondere wijnen en en smaakvolle smaakvolle gerechten. wijnen gerechten. Neem na na het het diner diner plaats plaats aan Neem aan onze onze fraaie bar bar en en geniet geniet van van onze fraaie onze specials, specials, cocktails en en lekkere lekkere muziek. cocktails muziek.
GLAMOROUS, SEXY AND CHIQUE
Voor informatie informatie en en reserveringen reserveringen Voor 071 - 785 7441 071 - 785 7441 info@nicebyelliott.nl info@nicebyelliott.nl www.nicebyelliott.nl www.nicebyelliott.nl
NICE by Elliott NICE by Elliott De Grent 22 De Grent 22 2Noordwijk aan Zee 2Noordwijk aan Zee
GLAMOROUS, SEXY SEXY AND GLAMOROUS, AND CHIQUE CHIQUE
VEEL MEER DAN PANNEKOEKEN ALLEEN
NICE by Elliott, het nieuwste restaurant in Noordwijk aan Zee, waar alles om beleving en gastvrijheid draait. NICE by Elliott, het nieuwste restaurant in Noordwijk aan Zee, waar alles om beleving en gastvrijheid draait. Waar jij je gewaardeerd en thuis voelt. Heerlijke dranken, mooie en bijzondere wijnen en smaakvolle gerechten. Waar jij je gewaardeerd en thuis voelt. Heerlijke dranken, mooie en bijzondere wijnen en smaakvolle gerechten. Neem na het diner plaats aan onze fraaie bar en geniet van onze specials, cocktails en lekkere muziek. Neem na het diner plaats aan onze fraaie bar en geniet van onze specials, cocktails en lekkere muziek.
re sstt a au ran re u ra n tt
Voor informatie informatie reserveringen 2204 BDen Noordwijk 0252 372 474 Voor reserveringen 2204 BDen Noordwijk 0252 372 474
071 - 785 7441 071 - 785 7441 info@nicebyelliott.nl Langevelderlaan 22 info@nicebyelliott.nl Langevelderlaan 22 www.nicebyelliott.nl info@langsbergendal.nl www.nicebyelliott.nl
NICE by Elliott NICE by Elliott De Grent 22 De Grent 22 Noordwijk aan Zee parking Noordwijk aan Zee
www.langsbergendal.nl Free info@langsbergendal.nl www.langsbergendal.nl Free parking
NICE by Elliott NICE by Elliott
VAN DER VOET KEUKENS Een keuken is meer dan alleen functioneel. Patrick van den Berg, eigenaar van Van der Voet Keukens (est. 1988), weet dat als geen ander. Met zijn jarenlange ervaring speelt hij altijd direct in op wat trendy is in de keukenwereld.
Marmer of hout. Zwart of hoogglans wit. Basic of juist met de nieuwste snufjes. De keuze is ongekend als het gaat om keukens. Online vind je de mooiste creaties, maar niets gaat boven een showroombezoek waarbij je het product kunt voelen, zien en ervaren, waarbij de geur van versgebakken roomboterkoek je het idee geeft dat je in je eigen keuken staat en het team van Van der Voet Keukens je vriendelijk begroet. Patrick en zijn team geven al ruim 25 jaar advies op het gebied van keukens. Ze helpen om de juiste keuken te ontwerpen voor ieders smaak, budget, woonsituatie en wensen. Geboren en getogen in Noordwijk, avonden met vrienden aan de keukentafel en een echte gezinsman. Het zijn de zaken die Patrick van den Berg (48), eigenaar van Van der Voet Keukens in Sassenheim, typeren. Patrick groeide op in een gezin met twee broers en één zusje; zijn vader zat in de bloemenexport naar Duitsland. Het bedrijf overnemen behoorde tot de mogelijkheden, maar na zes maanden meewerken in de zaak, wist de toen 22-jarige Patrick zeker dat dit niet zijn pad was
‘EEN KEUKEN IS MEER DAN DE PLEK WAAR SEC HET ETEN BEREID WORDT’ 114
– wel dat van zijn broer Frans overigens, die nu aan het roer staat van ABE Flowers. Toen zijn moeder overleed, hij was toen 23, nam Patrick het besluit dat hij helemaal geen eigen zaak wilde. Het idee van je leven lang hard werken en dan vroeg overlijden stond hem tegen. Hij ging de sales in, in de diamanten welteverstaan. Maar de fonkelende stenen en glimmende eye-
VAN DER VOET KEUKENS
‘EEN KEUKEN IS MEER DAN DE PLEK WAAR SEC HET ETEN BEREID WORDT’ catchers bleken na een jaar ook geen twinkeling in Patricks ogen te geven.
EERSTE EIGEN ZAAK
ONTWIKKELINGEN
En dus was het tijd voor iets heel anders. In 1994 ging Patrick aan de slag bij
De keuken is tegenwoordig een essentieel onderdeel van
familiebedrijf Van der Voet Keukens, werd opgeleid en voelde zich thuis. ‘Ze
de woning en er wordt goed geld uitgegeven aan een
zijn voor mij een soort surrogaatouders geweest.’ Patrick groeide in zijn func-
Quooker, oven met stoomoven, grote koelkast en afzuig-
tie en daarmee groeide ook zijn ambitie. In 2004 sprak hij zijn ambities uit.
kap in de kookplaat. Ontwikkelingen op dit gebied staan
Helaas was er op dat moment geen ruimte om te groeien, waarop toenmalig
niet stil; zo zijn er al ovens met apps waarbij je recepten
eigenaar Jan van der Voet zei: ‘Als je geduld hebt, krijg je misschien de kans
kunt kiezen, het boodschappenlijstje direct op je tele-
om de zaak over te nemen.’ Toen twee jaar later bleek dat de drie kinderen van
foon staat en de oven zelf de instellingen regelt. Ook is er
Jan geen interesse hadden, gooide de familie het balletje weer op bij Patrick.
een koelkast die elke keer als de deur opengaat een foto
Zijn lange adem werd beloond en in 2007 werd Patrick de trotse eigenaar van
maakt van de inhoud; handig voor als je je boodschap-
zijn eerste eigen zaak.
penbriefje vergeet.
Naast het feit dat Van der Voet opereert in de particuliere markt, werken zij
Patrick kijkt er vooral vanuit technisch oogpunt naar,
ook samen met een aantal aannemers, waaronder bouwbedrijf Van der Hulst.
want met de toestemming van de klant kan er bijvoor-
Duurzaamheid op elk vlak staat bij deze samenwerking hoog in het vaandel.
beeld bij storing vanaf afstand in het apparaat gekeken
Met ‘buurman’ Tortu en Van der Hulst werken zij aan het project Spoordijk
worden. Dit scheelt tijd, geld en is wat duurzamer. Pa-
in Voorhout. Ze pakken hiervoor ook samen de productie van flyers en folders
trick geniet van zijn werk en van het vertellen van zijn
op. Het ondernemen kenmerkt zich door gunnen, goed werk leveren en daar-
verhaal. En met zijn kijk op de toekomst kan het niet
mee je naam hoog houden. Iets wat Patrick nastreeft in zijn werk, ook in de
anders dan dat dit een succesvolle zaak blijft. De solide
particuliere markt.
basis die er nu is, zorgt ervoor dat dit team een gevoel creëert dat je altijd welkom bent en dat het écht alles voor je uit de (keuken)kast haalt om de best passende keuken te ontwerpen.
Van der Voet Keukens
Wasbeekerlaan 65
217 1 AE Sassenheim
0252 23 28 06
vandervoetkeukens.nl 115
DE MOLUKSE MUZIEK KEUKEN
116
Eten verbindt
Grote kans dat u met enige regelmaat iets eet uit de Indonesische keuken. Maar wist u ook dat de Indonesische keuken net zo talrijk is als de eilanden zelf zijn? Eigenlijk kun je dus niet spreken over dĂŠ Indonesische keuken. Elk eiland heeft zijn eigen gerechten en recepten, die mede bepaald worden door de ingrediĂŤnten die op het eiland voorhanden zijn.
T E K S T Caroline de Vries B E E L D Martine Goulmy
117
‘Ze doorstonden de test en bleken geweldige slurpers te zijn!’
M
amma Tuty en haar dochter Chantêlle uit Heemstede geven een inkijkje in
de rijkdom van de Molukse keuken en de bijbehorende tradities over de jaren heen. Tuty: ‘Een typisch Moluks gerecht is papeda, een glazige sagosoep die je hoort te slurpen. Met papeda testten de Molukse inwoners of je een goede krijger was en kon eten met je wapens nog in je handen.’ Nu gaat het daar natuurlijk allang niet meer om, maar de slurptest is niet verdwenen. Ook de kinderen van mamma Tuty moesten de test doorstaan toen zij voor het eerst terugreisden naar de Molukken, op zoek naar familie en terug naar hun roots. ‘Iedereen kwam kijken en… zij bleken geweldige slurpers te zijn!’
PROEVEN EN EXPERIMENTEREN In 1976 kwam mamma Tuty naar Nederland waar haar man Evert al sinds zijn zesde woonde. Ook hij is van Molukse afkomst. Tuty: ‘In het begin moest ik echt zoeken hoe ik gerechten op smaak kreeg. Tegenwoordig is in iedere supermarkt
Even voorstellen Mamma Tuty heet voluit Tuty Solisa Pelupessy
het eiland Buru naar Nederland. Mamma Tuty en Evert hebben
en is geboren op 3 januari 1951 op het Molukse
samen vier kinderen. Een daarvan is Chantêlle Pickee, geboren
eiland Ambon. Ze is gelukkig getrouwd met
op 22 april 1978 in Nederland en moeder van drie zonen van 11,
Evert Solisa. De vader van Evert kwam met
9 en 7 jaar. Ze is in het dagelijks leven communicatieadviseur en
zijn gezin als militair van het Koninklijk
bedenkster van De Verhalenfee, een kinderboekenreeks waarvan
Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL) in 1951 van
de verhalen zijn bedacht door kleuters.
118
HEEMSTEDE
Eten verbindt op de Voorwegschool In het kader van ‘Eten verbindt’ start Chantêlle op de Voorwegschool in Heemstede een initiatief om leerlingen en ouders voor elkaar te laten koken. ‘De Voorwegschool is een openbare school met kinderen met verschillende culturele achtergronden. Om die achtergronden beter te leren kennen, leek het mij heel leuk om
onder meer ketjap, sambal en kroepoek te vinden en is
een kookboek te maken waarin leerlingen en hun families over hun
er een nog ruimere keuze in toko’s, maar destijds was
tradities vertellen en recepten met elkaar delen. De directeur van
dat niet zo. Veel Molukse gerechten zijn gemaakt op ba-
de school werd zo enthousiast van dit idee dat er nu naast dit boek
sis van vis, sago, cassave, zoete aardappel en groenten.
ook een keuken op school komt en het koken wordt geïntegreerd
Door te experimenteren en te proeven, leerde ik Neder-
in het onderwijsprogramma.’
landse groenten en producten kennen. Dat was echt een verrijking.’ Chantêlle: ‘Mijn moeder is een supergoede kok waar-
eten en ontzorgen we een familie
zonder warme maaltijd de deur uit.’
door alles lekker smaakt, maar eigenlijk zijn veel Mo-
in rouw door hapjes voor hen en de
Chantêlle: ‘Pella staat voor de broe-
lukse gerechten in de basis best eenvoudig. Dat komt
gasten te maken. Al is dat iets een-
derschap die onderdeel is van de
doordat de ingrediënten op het eiland vaak zó vers en
voudigs als een worstenbroodje. Het
Molukse cultuur. Mijn vader is
rijk van smaak zijn dat er niet veel aan toegevoegd hoeft
gaat om de gedachte erachter.’
opgegroeid in een Molukse wijk in Nederland. De vriendschap met
te worden. Zo heb je al een heerlijke Molukse maaltijd met geroosterde vis, rijst of gekookte aardappel en
FA M I L I E E N P E L L A
onze pella’s is nu nog steeds net zo
Molukse sla.’
Tuty: ’Als er bijvoorbeeld een brui-
hecht als een familieband. Met vier
loft is, maak ik samen met twee of
families delen wij lief en leed, ge-
KOKEN EN TRADITIES
drie tantes voor honderd tot drie-
neraties lang, ook al wonen we nu
Tuty: ‘Als kind leerde ik de basistechnieken door na
honderd familieleden een rijsttafel
niet meer bij elkaar in de buurt. Een
schooltijd te kijken hoe mijn moeder kookte. Maar echt
met verschillende gerechten. In de
ander voorbeeld van pella is onze
koken leerde ik toen ik in de derde klas van de lagere
Molukse cultuur geldt over het alge-
verbondenheid met de Burundese
school zat en mijn moeder een tijd in het ziekenhuis
meen dat iedereen bij zo’n gelegen-
families waarmee mijn opa destijds
lag. Ik wist toen wel hoe ik rijst moest koken en groen-
heid welkom is. Veel mensen komen
naar Nederland kwam.’ Tuty: ‘Ik ben
te moest klaarmaken, maar ineens moest ik ook zelf de
dan ook vanuit het hele land om de
enorm trots en dankbaar dat de vol-
kip slachten en plukken. Als ik iets niet wist, rende ik
familie te feliciteren. Ook dan is eten
gende generaties deze banden in ere
tussendoor naar het ziekenhuis om mijn moeder om in-
rijkelijk aanwezig. Niemand gaat
houden en koesteren.’
structies te vragen.’ Chantêlle: ‘Ik kan een aantal Molukse gerechten goed maken. Dat vind ik heel leuk. Meer hoef ik op dit moment ook niet, want mijn moeder kookt altijd voor ons bij speciale gelegenheden. Daarnaast probeer ik een aantal tradities een plek te geven in ons jonge gezin. Zo kunnen vriendjes van onze kinderen altijd met ons mee-
Grote bijeenkomsten Binnen de Molukse cultuur speelt eten en
koken een belangrijke rol. Veel tradities zijn ermee verweven en komen tot uiting bij speciale gelegenheden, zoals een huwelijk of een uitvaart. Dit soort bijeenkomsten staat in het teken van ‘er voor elkaar zijn’. Verschillende families zorgen verspreid over meerdere dagen voor hapjes en een maaltijd voor iedereen. Door de hechte familiebanden kan dit zo oplopen tot duizend mensen. 119 119
CROSSPOINT OFFICES BREIDT PRODUCTAANBOD UIT
Waar vind je een hoogwaardige ‘quality of life’-omgeving waar werk en privé in elkaar kunnen overvloeien? Zoek niet verder, dit ervaar je bij hét businesscenter van de Duin- en Bollenstreek: Crosspoint Offices. Rust, ruimte en topservice in een all-inconcept, zonder verborgen kosten.
Bedrijventerrein ’s-Gravendijck Jonckerweg 17 2201 DZ Noordwijk 071 - 207 3725 mail@crosspointoffices.nl www.crosspointoffices.nl
De kantoren bevinden zich op de tweede en tevens hoogste etage van het pand, waardoor u een prettig weids uitzicht heeft op de omgeving. Bovendien zijn er twee boardrooms waar u een professionele presentatie kunt geven of een meeting kunt organiseren. KANTOREN HUREN Het zeer representatieve kantoorgebouw biedt ruimte aan meerdere bedrijven. Huur een eigen kantoor al vanaf 16 vierkante meter of kies voor een teamkantoor, desgewenst op maat. Diverse services zijn bij de huurprijs inbegrepen. Dat houdt in dat u één prijs betaalt voor het kantoor, inclusief gebruik van onze voorzieningen, vergader- en algemene ruimtes. NIEUWE MOGELIJKHEDEN Om ons productaanbod uit te breiden, hebben we sinds kort ook dagkantoren en een coachingstudio. Deze coachingstudio is als woonkamer ingericht en geschikt voor coachinggesprekken, mediation en kleine meetings tot maximaal drie personen met inachtneming van anderhalve meter afstand. De dagkantoren zijn ingericht als executive office en geschikt voor één persoon. Deze ruimtes zijn zowel per hele als per halve dag te huur. Ook de twee prachtige boardrooms zijn te huur per dag of halve dag. De ruimtes zijn beschikbaar voor bestaande huurders, maar ook als u nog geen klant bent, kunt u deze ruimtes flexibel huren. UITSTEKENDE BEREIKBAARHEID Dit businesscenter op de kruising van Katwijk, Rijnsburg en Noordwijk is uitstekend bereikbaar. Bij Crosspoint Offices is ruime parkeergelegenheid, een parkeergarage en een bushalte op honderd meter afstand. INCLUSIEF VELE VOORZIENINGEN Het duurzaam ontwikkelde kantoor voldoet aan de duurzaamheidseisen 2030 en is onder architectuur gebouwd. Inbegrepen bij de huurprijs is een scala aan voorzieningen. Dit houdt in dat u één prijs betaalt voor het kantoor, inclusief gebruik van voorzieningen, zoals de supersnelle glasvezelverbinding, goede koffie en thee, vergader- en algemene ruimtes.
121 NEX
PASSIE
“ ”
ALLEEN TEAMWORK MAKES A DREAM WORK
I
n mijn leven heb ik mij aan verschillende passies gewijd. In het eerste deel, na mijn studie aan de Hoge Hotelschool Den Haag, heb ik met veel plezier in de horeca gewerkt, met een bijzonder accent op KLM Partyservice. Aan-
vankelijk puur commercieel, maar al snel daarna zorgde ik ook voor de organisatie en uitvoering van grote evenementen in binnen- en buitenland, zoals Fokker-luchtvaartshows in Parijs en de Holland Expo in Moskou. Mijn tweede passie is mode – geërfd van mijn moeder. Samen stroopten wij alle winkels in Amsterdam af voor de laatste trends. Vrouwen werkten in die tijd niet, anders was mijn moeder beslist zelf ook een modezaak begonnen. Zij heeft de schade bij mij in de winkel ruimschoots ingehaald en was tot op hoge leeftijd perfect gekleed en een voorbeeld voor velen. Tijdens mijn tijd als stewardess bij KLM heb ik met veel plezier cultuur gesnoven en ben ik op ontdekkingsreis geweest. Natuurlijk nog zonder mobiele telefoon: weg was in die tijd echt weg! Al die jaren nam ik mij voor dat ik na mijn pensionering kunstgeschiedenis zou gaan studeren en ruim tijd zou maken voor deze derde passie. Die tijd is nu dus aangebroken. Ik verheug mij op een heerlijke studietijd – mits corona geen spelbreker zal zijn. En zo is mijn werkzame leven opgesplitst in drie delen: horeca, mode en kunst, voor mij onlosmakelijk met elkaar verbonden. Genieten, verzorgen en beleven zijn de sleutelwoorden die deze creatieve sectoren met elkaar verbinden, als ze maar met passie worden uitgevoerd. Dat is in elk geval wat ik de afgelopen 31 jaar met Myriam Mode heb gedaan, samen met mijn voortreffelijke team. Want alleen teamwork makes a dream work! Wij zorgen voor een spetterende modefinale en zien u graag snel in Hillegom. Dank u wel voor uw jarenlange trouw en vertrouwen, uw prachtige verhalen en uw enthousiasme voor onze winkel. Dankzij u hebben ook wij ruim 31 jaar zo veel plezier beleefd aan onze modereis! Lieve groet, Myriam
122
DE FINALE Na meer dan 31 jaar mijn damesmodezaak Myriam Mode in Hillegom te hebben gehad, is het tijd voor een nieuwe episode.
123
HOBBY
VERSLAAFD AAN KRINGLOPEN O
m maar meteen een vooroordeel uit de weg te ruimen: kringloopwinkels zijn niet alleen voor arme mensen. Iedereen komt er, de een alleen wat vaker dan de ander. Er is zelfs een hele kringloopfanclub; een groepje mensen dat iedere och-
tend een halfuur voor openingstijd al bij de deur staat te wachten. Om als eerste door de nieuwe voorraden te snuffelen en te kijken of er een (soms letterlijk) juweeltje tussen zit. Olaf is opgegroeid met het fenomeen kringloopwinkel; zijn tachtigjarige moeder gaat nog altijd elke dag op de fiets allerlei kringloopwinkels af. Van lieverlee werd ook Monique met deze hobby besmet. ‘De eerste keer dat ik met mijn schoonmoeder meeging, had ik een vaasje nodig. En ik vond een heel leuk exemplaar voor maar vijftig cent. Een maand later ging ik nog een keer en Olaf ging mee. Olaf: ‘Ik begon net met het verzamelen van singeltjes en kon er heel veel voor weinig geld aanschaffen. Het was een walhalla. Ik kon mijn hobby zo uitstekend uitoefenen. Inmiddels heb ik meer dan tweeduizend singeltjes en ben ik selectiever.’ Monique heeft meer kijk op designmeubels. De dag van dit interview heeft ze een leren bank van het merk De Sede gekocht, die op een vintagesite rond de 3.000 euro kost, maar waar zij slechts 30 euro voor betaalde. ‘We hebben hem helemaal schoongemaakt en gaan nu onze huidige bank op Marktplaats zetten.’ Dat is meteen de reden waarom het echtpaar deze hobby kan uitoefenen zonder dat hun huis tot de nok toe vol met spullen staat. ‘Ik zoek designitems van verschillende tijdsperiodes, vooral Scandinavisch en Italiaans.’ Monique toont een glazen tafelsetje, waarbij de drie afzonderlijke exemplaren onder elkaar geschoven kunnen worden. ‘Deze tafeltjes van Max Sauze zijn mijn mooiste vondst. Ze staan in vintagewinkels te koop voor 700 euro en ik heb ze voor elf euro gekocht.’
124
Olaf en Monique van Dijk halen hun spullen voor een kleine prijs bij de kringloop. Zielig? Helemaal niet, juist slim! Ze gaan op zoek naar de echte designmeubelen, die speciale singeltjes of dat ene bijzondere vaasje. ‘Je vindt alleen dat waar je niet naar op zoek bent.’
TEKST
Joep Derksen BEELD
Jeanette van Starkenburg
125
VIJFHUIZEN
‘We zijn geen koopjesjagers: wij zijn op zoek naar bijzondere dingen’ V O O R O P E N I N G S T IJ D Inmiddels merken Monique en Olaf de toenemende concurrentie van andere kringloopenthousiastelingen. Monique: ‘Als je een halfuur voor openingstijd naar de kringloop gaat, staat er altijd een vast groepje mensen van allerlei nationaliteiten voor de deur. Ik probeer er ook wel bij de opening te zijn; je moet niet een halfuur later komen, want dan zijn de mooiste dingen al weg. Of ik kom wat later op de dag, als er weer nieuwe spulletjes bij zijn gezet.’ Het is de kick om iets bijzonders te vinden, vindt Monique. Lachend: ‘Ik geef toe: ik ben er een beetje verslaafd aan; ik ga zo’n drie keer per week. Als ik dat niet doe, heb ik het gevoel dat ik de kans op allerlei mooie spullen laat liggen. En als ik binnen ben, moet ik van mezelf toch wat meenemen – om dat geluksgevoel te krijgen dat door het hormoon dopamine veroorzaakt wordt.’ Maar hoe lukt het hen om wél die bijzondere spullen te vinden, waar andere mensen aan voorbijlopen? Monique toont een geel vaasje van Philippe Starck als voorbeeld: ‘Vaak herken je het niet, omdat het een heel simpel product kan zijn. Ik kijk naar het merkje en zoek op of het een interessante ontwerper of fabriek is en wat het waard kan zijn.’ Als geschiedenisleraar gebruikt Olaf de aangeschafte spullen ook als lesmateriaal. ‘Mijn hele klas staat vol met historische ‘props’: een platenspeler, knijpkat, Duitse helm uit de tweede wereldoorlog, posters en schilderijen.’ Dure spullen kopen ze niet, maar: ‘We zijn geen koopjesjagers: wij willen alleen bijzondere dingen. Als je naar iets specifieks op zoek bent, vind je het niet. Je moet er tegenaanlopen.’ Om aan te geven hoe diep de passie voor het kringloopwinkelen is, vertellen ze over hun meest recente bezoek aan Tilburg. Van het TextielMuseum, de schouwburg en de watertoren hebben ze niets gezien: ‘We reden van kringloop naar kringloop en hadden een fantastische tijd. Dat is het mooie aan een gezamenlijke hobby.’ Ze vinden het bovendien een goede zaak dat spullen hergebruikt worden: ‘Het is zonde om iets naar de milieustraat te brengen waarvan een ander nog erg kan genieten!’ 126
GEZELLIG,
het wordt winter! Na het zomerse weer van de afgelopen maanden, wordt het ook bij Surf en Beach weer tijd om ons klaar te maken voor koudere dagen. Er komen daarom weer veel nieuwe drankjes en heerlijke gerechten aan. Op het terras worden de kerstboompjes weer opgetuigd en de lampjes opgehangen… Kom je opwarmen bij een van de gezellige haardvuren met een warm drankje? Of kom je lekker kaasfonduen? Want ook dit keer zal de traditionele kaasfondue bij Surf en Beach tijdens de wintermaanden natuurlijk niet ontbreken. Dit jaar bestaat de fondue uit verschillende kazen, waarbij je diverse hapjes krijgt om te dippen. Heerlijk met een glas wijn of een speciaalbier van de tap! Wij van Surf en Beach hopen jou deze winter ook te zien! Strandpaviljoen Surf en Beach
Boulevard zeezijde 9
2225 BB Katwijk
071 401 65 63
surfenbeach.nl
GRENZELOOS GENIETEN LIMES aan den Rijn, het restaurant van Dennis de Prie en Daan Reijngoudt, vierde onlangs zijn eerste lustrum. De sfeervolle en ruim opgezette hotspot heeft een open-keukenconcept, waarbij gezellige tafels grenzen aan de keuken. Op deze manier worden meerdere chef’s tables gecreëerd en neem je letterlijk een kijkje in de keuken. Dat kan variëren van een voorgerecht als langoustine met mierikswortel tot en met rosé gebraden kalfslende en krokant gebakken kalfszwezerik. Naast à al carte dineren, biedt het restaurant ook het surprisemenu met een aantal gerechten naar keuze, inclusief aperitief, water, passende wijnen en koffie met friandises voor een vaste prijs. Het surprisemenu is bovendien ook geheel vegetarisch te bestellen. Bij LIMES aan den Rijn kun je terecht voor een intiem diner voor twee, een zakelijke lunch, maar ook met grote gezelschappen op gepaste afstand. En wijnliefhebbers kunnen hun hart ophalen aan de wijnkaart met een keuze uit meer dan honderd wijnen uit alle windstreken, zorgvuldig samengesteld door de sommelier. Deze unieke locatie met terras aan de Rijn beschikt niet alleen over een ruime gratis parkeergelegenheid, maar is door meerdere aanlegplekken ook per boot goed bereikbaar. Restaurant LIMES aan den Rijn is geopend voor lunch en diner.
Restaurant LIMES aan den Rijn Voorschoterweg 23G 2235 SE Valkenburg
limesaandenrijn.nl
info@limesaandenrijn.nl
Ode aan de Polen In de Bollenstreek wonen en werken heel veel Polen.
De meesten van hen hebben hier een mooie toekomst opgebouwd en voelen zich helemaal thuis. Ze zijn een
bedrijf gestart, hebben de liefde van hun leven gevonden, of genieten gewoon van al het moois. Twee Poolse vrouwen vertellen hun verhaal.
T E K S T Annemiek Cornelissen B E E L D Sandra Aartman 126
ODE AAN DE POLEN
Wanda Polok Wanda Polok is nu twintig jaar in Nederland. Haar eerste kamer vond ze in Rijssenhout, waar ze ging werken in de keuken van een restaurant. ‘Ik kwam in eerste instantie naar Nederland om iets bij te verdienen en had helemaal niet de intentie om hier te blijven. Maar algauw vond ik het hier zó leuk, dat ik besloot een opleiding te gaan volgen op de Kappersacademie in Den Haag. Daarnaast ging ik een cursus bedrijfsadministratie volgen met in mijn achterhoofd het plan om een eigen kapperszak te beginnen.’ Wanda’s droom ging in vervulling. Na bij diverse kapperszaken te hebben gewerkt, startte ze acht jaar geleden in Hillegom haar zaak Cut & Shine. Ook privé lachte het leven haar toe, want vier jaar geleden ontmoette ze op een feest de liefde van haar leven: Carlo van den Broek, commercieel directeur bij de firma Jetmail. Hun liefde werd bezegeld met een huwelijk. Het tweetal trouwde in Oegstgeest en woont sinds een jaar in een nieuwbouwwoning in Noordwijkerhout, waar Wanda met volle teugen geniet. ‘We houden allebei erg van de natuur, fietsen veel en wandelen. De duinen en het strand zijn daarbij favoriet, maar zeker ook de bollenvelden en de Keukenhof. Zo jammer dat dit prachtige park dit jaar was gesloten. Ik hoop dat we er volgend jaar weer heen kunnen.’ Wanda heeft Nederland in haar hart gesloten, maar benadrukt dat ze altijd Pools zal blijven. ‘We hebben ook een huis in Polen waar we regelmatig heen gaan. Maar als we daar geweest zijn, ben ik ook weer blij om hier thuis te komen.’ 129
POLEN
Kasia van der Wiel-Stasiak Kasia van der Wiel-Stasiak is vijftien jaar in Nederland. Ze is getrouwd met Emanuel van der Wiel, samen hebben ze drie kinderen: Nathalie (12), Rosalie (10) en Emmelie (6). Ze wonen in Lisse. Kasia is heel gelukkig in Nederland, ook al mist ze haar familie en vrienden in Polen erg. Ten minste één keer per jaar gaat Kasia naar haar vaderland, maar vaak maakt ze nog een paar tripjes extra. ‘Ik leerde mijn man zestien jaar geleden in Polen kennen op de bruiloft van mijn nichtje. Hij werkte met haar in Nederland en was uitgenodigd voor de feestelijke dag. Omdat hij geen Pools sprak, maar wel Engels, en ik die taal ook machtig ben, vroeg mijn nichtje of ik voor Emanuel kon zorgen,’ lacht Kasia. ‘Dat heb ik toen gedaan en doe ik nu nog!’ Kasia en Emanuel hadden meteen een klik en besloten na enige tijd in het huwelijksbootje te stappen. Kasia verhuisde naar Nederland en het stel ging in Hillegom wonen. ‘Ik besloot meteen de taal te leren omdat ik al snel doorhad dat ik hier anders niks kon bereiken. In Polen was ik kleuterjuf en ook al waren mijn papieren in orde, ik kon er hier niets mee omdat ik geen Nederlands sprak. Daarom ging ik werken in het bloembollenbedrijf van mijn schoonvader.’ Vervolgens ging de Poolse haar man helpen bij de administratie van zijn ICT-bedrijf Interparts, maar dat was niet haar ‘ding’. In Polen was Kasia naast onderwijzeres ook illustrator en dat vak besloot ze weer op te pakken. Dat bleek succesvol. Ze begon haar eigen bedrijf Liliart in Lisse en maakt illustraties voor onder andere geboortekaartjes, posters en prentenboekjes. Ook ontwerpt ze logo’s. Haar oude vak liet ze evenwel niet los: Kasia geeft ook trainingen om kindertekeningen te ‘lezen’ en begrijpen, en inmiddels leidt ze ook anderen op om dit te doen. Kasia houdt erg van de Bollenstreek. ‘We wandelen graag in de Waterleidingduinen of op het strand. Die vinden we erg mooi. In Nederland is overal wel water en dat vind ik fantastisch. Soms huren we een boot en gaan we heerlijk varen op de Kaag. En dan zitten we natuurlijk tussen de bollen. Ik ben gek op tulpen en de bollenvelden.’ Kasia kookt naast Poolse gerechten ook graag de Hollandse pot. ‘Lekker, boerenkool met worst of andijviestamppot met spekjes. Die laatste is echt mijn favoriet.’ 130
‘Lekker, boerenkool met worst of andijviestamppot met spekjes’
MICKEY’S Sinds 1996
EDELSMEDERIJ
Goud- en zilversmid
Diamonds and pearls
IK WENS JE EEN GEZONDE TOEKOMST! Om de mooiste dromen en doelen in je leven te bereiken, is een goede gezondheid essentieel, maar onze westerse voeding en leefstijl werken hier niet aan mee. Wil je weten hoe het met jouw gezondheid staat of wil je werken aan meer vitaliteit en eindelijk van je klachten af? Bij praktijk Stralend aan Zee kun je terecht voor: √ voeding- en leefstijlbegeleiding √ het wetenschappelijk onderbouwde Metabolic Balance-voedingsplan √ laboratorium- en allergieonderzoek √ huidbehandelingen eten? Meer w praak afs n e Maak e or meer o v l e b f o tie. informa
Er is al een preventieve check-up met uitgebreid laboratoriumonderzoek en stappenplan vanaf 250,-.
Lida Zwarts-Haalebos, orthomoleculair epigenetisch therapeut en KPNI-therapeut i.o. stralendaanzee.nl Westerbaan 10 Noordwijk 06 - 5538 2861 | info@stralendaanzee.nl
Bomstraat 9 2202 GH Noordwijk aan zee 071-3649976 Ontwerpen - trouwringen - reparaties - eigen collectie
Jan Wolkers, met zijn roots in schrijversdorp Oegstgeest, zocht zeker graag de grens op.
Grenzeloos Oegstgeest Oegstgeest past mooi in het thema Grenzeloos. Dit groene dorp, dat in
JAN WOLKERS
de top 10-woongemeenten is terug te vinden, herbergt maar liefst 85
Jan Wolkers, met zijn roots in schrijversdorp Oegstgeest, zocht zeker
verschillende nationaliteiten.
graag de grens op en zette daarmee iedereen op scherp én aan tot nadenken. De beeldhouwer, schrijver en schilder mag dan ook zeker
TROUWEN IN OEG STGEEST
niet ontbreken in deze editie van XXL met als thema Grenzeloos. Ook in
In Oegstgeest is het mogelijk om op veel verschillende mooie locaties
het najaar zal in Oegstgeest weer veel aandacht zijn voor Jan Wolkers. Er
te trouwen. De “trouwambtenaren” kunnen de huwelijken verzorgen in
komt een podcast door Onno Blom en er zal heerlijk Wolkers-brood te
meerdere talen, zoals in het Italiaans. Er zijn diverse locaties om een
koop zijn bij bakkerij Hugo de Groot in de Kempenaerstraat op nummer
mooi huwelijksfeest te geven, zoals onder andere Villa Beukenhof, Kas-
20 en 111. De vernieuwde Jan Wolkers-route blijft ook interessant om te
teel Oud-Poelgeest en het kleinste trouwzaaltje bij het gemeentehuis.
wandelen.
CORPUS
“TERUG NAAR OEG STGEEST”-POSTZEGELS
Op de grens van Oegstgeest en Leiden ligt het, reeds vernieuwde,
In deze tijd sturen we elkaar wellicht wat sneller een mooie kaart.
CORPUS. De reis door de mens is nu nog spannender, magischer en
Oegstgeest heeft nu eigen gepersonaliseerde, officiële “Terug naar
dynamischer. Je leert hier alles wat je moet weten over het menselijk
Oegstgeest”-postzegels. Inmiddels zijn er al 2000 van verkocht. Ze zijn
lichaam. Reserveren kan via corpusexperience.nl
te koop bij de Rijnlandse Boekhandel aan de Lange Voort.
Voor meer informatie kijk op www.terugnaaroegstgeest.nl
Aubade is een samenwerking aangegaan met de Chinese kunstenares Hong Wai waarbij de grens tussen kunst en lingerie is geherdefinieerd. Hong Wai staat vooral bekend om haar hedendaagse interpretaties van de traditionele Chinese inktschildering.
LINGERIE EN BADMODE
Johan de Wittstraat 6b • Wassenaar T. 070-5176383 • www.chaussette.nl facebook.com/chaussettewassenaar instagram.com #chaussettewassenaar
F I R S T
C L A S S
B E A U T Y
De Balance-treatment is een zeer ontspannende gelaatsbehandeling voor man en vrouw, waarin zowel een oppervlakkige- als een dieptereiniging wordt gegeven. Hierbij worden ook onzuiverheden verwijderd. Uw wenkbrauwen worden bijgewerkt en uw gelaat, nek en decolleté gemasseerd. Daarbij heeft u nog de keuze uit een armen- of voetmassage. Uw huid krijgt bovendien een bijzonder peel-off-masker, zodat u met een mooie flow weer de deur uitloopt. Speciaal voor XXL lezers, boek de Balance treatment van 85 minuten nu van €99,50 voor maar €89,50 en krijg een gratis huidanalyse t.w.v. €15,- cadeau! Geldig t/m 13 december 2020.
OUDE ZEEWEG 57 | 2202 CJ NOORDWIJK TELEFOON: 071 – 36 14 702 INFO@AZZURROBEAUTY.NL
HEEMSTEDE
HUIS TE MANPAD, PA R E L VA N Z U I D - K E N N E M E R L A N D Huis te Manpad in Heemstede is een van de fraaiste en best bewaarde buitenplaatsen in Zuid-Kennemerland. Zowel aan het huis als in de tuinen zijn vier eeuwen historie zichtbaar. Maak een excursie door het park en waan je terug in de tijd!
T E K S T Marca Bultink B E E L D Jeanette van Starkenburg
133
LANDGOED
Op de chique bel-etage woonde de familie, op zolder het personeel
V
anaf de Herenweg zie je het
Toen David Jacob van Lennep de
imposante bakstenen land-
buitenplaats in 1767 kocht, liet hij
huis staan, met aan weers-
aan de achterkant een groot gedeelte
kanten een koetshuis. De oprijlaan
aanbouwen. Daar kwam de eetzaal,
is afgesloten met een hek en de vij-
waarvoor hij de schilder Jurriaan
ver fungeert als slotgracht. Je komt
Andriessen landschappen en jacht-
het terrein van Huis te Manpad niet
taferelen liet schilderen. De familie
zomaar op, maar juist daardoor zijn
Van Lennep heeft Huis te Manpad
het huis en park zo goed bewaard ge-
bijna tweehonderd jaar in bezit ge-
bleven. Huis te Manpad is gebouwd
had, van 1767 tot 1953.
in 1634 en is het vroegste voorbeeld van een Hollandse buitenplaats. Am-
S L AG A A N H E T M A N PA D
sterdamse aristocraten en kooplie-
De naam Huis te Manpad herinnert
den verbleven van mei tot oktober in
aan de Slag bij het Manpad, die vol-
hun buitenverblijf om er te genieten
gens de overlevering zowel in 1304
van de natuur en vrienden te ontvan-
als in 1573 zou hebben plaatsgevon-
gen. De binnenduinrand was popu-
den. De Van Lenneps waren gek op
lair voor dat doel en de ligging tussen
geschiedenis en lieten in 1817 zelfs
de Herenweg en de Leidsevaart was
een gedenknaald voor deze veldslag
ideaal. Zo kon je het huis zowel per
op de hoek van de Manpadslaan
koets als met de boot bereiken, en
plaatsen. Maar zowel het kasteel
vanaf 1842 ook per trein.
Manpad als de veldslag van 1304 zijn
De sierlijke menagerie werd later gebruikt als theehuis.
geromantiseerde fantasieĂŤn.
U P S TA I R S E N D O W N -
De laatste particuliere eigenaar van
S TA I R S
de buitenplaats was Jan Visser, am-
Huis te Manpad is in de loop der
bassadeur in Zweden. Hij kocht de
eeuwen meerdere keren ingrijpend
buitenplaats in 1953 en liet zowel het
verbouwd. In 1721 is het huis in zijn
huis als de bijgebouwen geheel res-
geheel een meter opgevijzeld. De
taureren. De witte pleisterlaag, die in
verhoogde kelder werd omgebouwd
de 19de eeuw was aangebracht, werd
tot souterrain met keuken. Op die
weggehaald en ook het bordes bij de
manier kwam er een scheiding tus-
entree verdween. Visser richtte een
sen upstairs en downstairs. Op de
stichting op die eigenaar en beheer-
chique bel-etage, met uitzicht over
der van Huis te Manpad werd. De
de zichtas, woonde de familie en
gebouwen van Huis te Manpad wor-
in de kelder en op zolder werkte en
den particulier bewoond en zijn niet
woonde het personeel.
open voor het publiek.
134
Een van de 18de-eeuwse tuinbeelden: de godin Ariadne.
HEEMSTEDE
PA R K E N T U I N E N Bezoekers kunnen dus alleen genieten van het park, maar daar is meer dan genoeg te zien. In de tuinen zijn tuinstijlen uit verschillende tijdperken te herkennen. De rechte lanen met rijen bomen, de zichtas die midden door het park loopt en de tuinbeelden horen bij de geometrische Franse tuinstijl uit het midden van de 18de eeuw. Twee koetshuizen flankeren de entree.
In 1814 werd een deel van de tuin ingericht volgens de Engelse landschapsstijl, met slingerpaden, romantische doorkijkjes, bomen en vijvers. Op Huis te Manpad groeien veel verschillende planten. In het voorjaar staat het park vol sneeuwklokjes, boshyacinten en anemonen. Typische stinsenplanten die thuishoren op een buitenplaats. In het vochtige deel van de tuin bij de Leidsevaart bloeien zelfs orchideeën!
LANG STE SLANGENMUUR Zoals elke buitenplaats heeft Huis te Manpad ook een moestuin met oude fruitbomen en bessenstruiken en een druivenkas met zeer oude wijnranken. Langs de moestuin staat de langste slangenmuur van West-Europa. Deze 205 meter lange, slingerende muur is rond 1730 speciaal gebouwd voor het kweken van fruitbomen, die het in de beschutte nissen prima doen. Ook de vele bijgebouwen maken Huis te Manpad bijzonder. Behalve de koetshuizen kom je in het park een theehuis met volière tegen, en een oranjerie waar tropische planten overwinteren. Een buitenplaats met zo’n complete tuininrichting is zeldzaam en de beheerders zijn er terecht erg zuinig op. De achterkant van Huis te Manpad, weerspiegeld in de vijver.
Het park van Huis te Manpad is daarom alleen te bezichtigen in excursieverband. In het voorjaar is er elke dins-
In de moestuin staat de langste
dagmiddag een excursie en in de zomermaanden elke
slangenmuur van West-Europa.
zaterdagochtend. In de winter zijn er geen excursies. www.huistemanpad.nl
135
ONDERNEMER, FOTOGRAAF EN DORPSSTIMULATOR 136
IN DE VOETSPOREN
Hans van den Boogaardt is een bekende Voorschotenaar en TEKST
René Zoetemelk BEELD
ondernemer. Altijd bezig met het positief verbinden van oud en nieuw. Naast zijn handelsgeest is hij gek op Voorschoten.
Corine Zijerveld
Na 42 jaar sloot Hans van den Boogaardt deze zomer zijn
de opkomst van de digitale foto-
fotospeciaalzaak in Voorschoten. Maar het enthousias-
grafie, gingen wij meteen mee. Je
me dat Hans succesvol maakt, spat er nog steeds van af.
moet vooruitkijken, meegroeien en
‘Als je voor de deur gaat zitten wachten, gebeurt er niets.
pionieren, anders red je het niet.’
Je zal erop af moeten gaan om iets te bereiken en steeds
Ook hier gold dat wachten op wat
mee moeten gaan met nieuwe ontwikkelingen. Door
komt geen goede instelling is. Zo
mijn pensioen krijg ik meer tijd om met mijn vrouw Elly
organiseerde Hans avonden voor
en onze kinderen en kleinkinderen te genieten van het
kennisdeling tussen professionals
leven. Ik zal me daarnaast blijven inzetten voor Voor-
en fotohobbyisten, en foto-excursies.
schoten. En zeker voor ons mooie dorpscentrum.’
Zijn drijfveer: mensen ontmoeten, met elkaar in verbinding brengen
F U N DA M E N T
en daardoor nieuwe mogelijkheden
Al op jonge leeftijd werd hem verteld dat hij maar geen
ontdekken.
carrière moest maken in de fotobusiness. Hans trok echter zijn eigen plan. Op het fundament dat zijn opa en
W E E K E N D VA N
vader legden, bouwde hij verder. ‘Ruim honderd jaar ge-
VOOR S CHOTEN
leden startte mijn grootvader met fotografie toen die nog
Van een zwart gat na het stopzetten
in volle ontwikkeling was. Mijn vader nam dat van hem
van zijn levenswerk, is geen sprake,
over en bouwde een imperium op van zeven fotospeciaal-
vertelt Hans. ‘Ik blijf oude films en
zaken onder de naam HAFO.’ In Den Haag en omgeving
video’s digitaliseren en vanuit huis
waren de winkels een begrip.
werken. Daarnaast ben ik met mijn gezin vaak te vinden op onze boot op
‘42 jaar geleden nam ik de zaak in Voorschoten over. Het
de Kaag. Ik ben zeker ook niet klaar
was nog het analoge tijdperk, dus met dia’s, fotorolletjes
met Voorschoten. Het is een prach-
en met ontwikkelen en afdrukken. Ook langspeelplaten
tig dorp om in te wonen, te werken
behoorden tot het assortiment. Al snel ging ik helemaal
en te recreëren, en ik wil me graag
over op fotografie en de verkoop van apparatuur. Daar-
blijven inzetten voor de gemeente.’
na veranderde er veel. Ondernemerschap en positiviteit
Hans is al 38 jaar betrokken bij de
zitten gelukkig in mijn bloed. Je moet steeds alert zijn.
Vereniging van Winkeliers in het
We waren een van de eerste zaken in Nederland met een
centrum van Voorschoten en duikt
eenuursfotoservice, een gouden greep. Ook later, met
steeds weer op bij dorpsactiviteiten 137
VOORSCHOTEN
in en rond het centrum. Hij is een van de grote trekkers van het Weekend van Voorschoten. ‘Je moet vooral zaken koppelen, dan sta je veel sterker. In Voorschoten zijn veel mooie organisaties actief, waardoor er veel losse activiteiten waren. Uiteindelijk hebben we de Muziekdag, Verenigingsmarkt, Oldtimerdag, Monumentendag en de Kunstmarkt in één grote happening kunnen samenbrengen. Het werd het Weekend van Voorschoten, dat jaarlijks veel bezoekers trekt. Organisaties en verenigingen presenteren zich aan de inwoners en kijken over elkaars grenzen. Het is naast Koningsdag en de Paardendagen in Voorschoten een belangrijke dorpshappening geworden.’ Hans is duidelijk trots op zijn Voorschoten.
‘Zonder positieve instelling en handelsgeest beslecht je geen grenzen’
N I K S T E K L AG E N Hans houdt niet van klagers. ‘Als je ziet wat Voorschoten te bieden heeft en hoe fijn het is in ons mooie dorp, wat heb je dan te klagen? Om nieuwe ontwikkelingen te sturen zorg ik voor lijntjes naar de politiek en het gemeentehuis. Ook onderhoud ik contact met de Taskforce Centrum en de Ondernemersvereniging om te helpen Voorschoten nog beter te maken. Het is toch prachtig om met mooie dingen bezig te zijn – of je het nu hebt over je gezin, fotografie en ondernemen, of het dorp waar je woont. En nu ik nog meer tijd heb voor dit soort zaken, ben ik er helemaal klaar voor!’ 138
SMAAKVOL DECEMBER Stel zelf uw favoriete kerstof relatiepakket samen O.a. gerookte zalmfilet gerookte palingfilet diverse soorten rollades diverse wijnen luxe notenmelange
Voor prijzen en andere suggesties kijk op onze websites
BAAIJ-FRESH Kanaalstraat 57 - Lisse 0252 41 34 75 - info@baaijfresh.nl
www.baaijfresh.nl
Heereweg 175 - Lisse 06 122 77 605 - info@wereld-wijnen.com
www.wereld-wijnen.com
DESSERTS OM JE VINGERS BIJ AF TE LIKKEN
Wat is er lekkerder dan jezelf een beetje verwennen nu het buiten kouder wordt? En waarmee kan dat nou beter dan met een overheerlijk dessert? XXL koos de vijf smakelijkste voor je uit.
B E E L D Marinda Baak
Copper Food & Drinks
Crêpe Sushi © Sushi als dessert? Dat moet kunnen, dachten we bij Copper. Nou, ja… het lijkt erop. Het resultaat: een pannenkoek gevuld met mascarpone, vers fruit en een salted karamelsaus. Een
Grent 1 Noordwijk aan Zee 071 368 18 02 www.coppernoordwijk.nl 140
traktatie in de mond en een lust voor het oog.
Surf en Beach
LIMES aan den Rijn Voor dit dessert heeft de chef gekozen voor frambozen: heerlijk fris. Hierbij serveert hij een taartje van Baileys en
Bij Surf en Beach kijken we alweer uit naar de winter-
enkele structuren Ruby-chocolade. Een
maanden wanneer we onze gasten mogen ontvangen in
vrij nieuwe soort chocolade die van
het winterpaviljoen. Kom gezellig borrelen bij de haard-
nature een lichtfruitige, zure smaak
vuurtjes of mooi dineren bij kaarslicht! Wanneer u bij
heeft die perfect combineert met het
Surf en Beach komt dineren en daarna nog wilt genieten
frisse fruit ĂŠn de uitgesproken smaak
van een heerlijk dessert, komen we met een uitgebreid
van de Baileys. De merengue en plakjes
dessertplateau bij u aan tafel. Het plateau bestaat uit
rode biet zorgen voor een aardse toon
een aantal desserts waaruit u een keuze kunt maken,
in dit dessert en het huisgemaakte
met een steeds wisselend aanbod naar seizoen.
frambozensorbetijs brengt het geheel perfect in balans.
Een greep uit de verschillende desserts: een heerlijke tiramisu (zoals afgebeeld), een mini-flammkuchen met appel, kaneel en vanille-ijs, en een warme chocoladesouffle uit de oven met pistache-ijs.
LIMES aan den Rijn Voorschoterweg 23G
Strandpaviljoen Surf en BeachÂ
2335 SE Valkenburg
Boulevard Zeezijde 9
071 200 16 80
2225 BB Katwijk aan Zee
www.limesaandenrijn.nl
071 401 65 63 www.surfenbeach.nl
141 141 NEX
VOOR DIE HEEL SPECIALE AVOND...
NAAST GEWELDIG HAAR OOK DE PERFECTE MAKE-UP! Als ervaren visagist werk ik al jaren voor tijdschriften, onder meer voor NEX Magazine. De foto hierboven is een voorbeeld van hoe ik modellen er op hun allermooist uit kan laten zien. Daarnaast word ik er echt gelukkig van om mensen te helpen om die ene speciale avond, waarvoor ze echt willen uitpakken, te laten schitteren. Wilt u voor een speciale dag of avond naast geweldig haar ook de perfecte make-up? Maak een afspraak, ik help u graag. Liefs, Denida
Westerbaan 28
Heerlijk winkelen en tafelen aan de Heereweg! Jullie hebben het de afgelopen tijd volop gedaan. Wij willen al onze klanten hartelijk danken voor het enthousiasme om lokaal te genieten en we kijken er naar uit om jullie de komende tijd weer in de gezelligste straat van Lisse te mogen verwelkomen. Tot snel!
Heereweg 195Heereweg 2161 BD195 Lisse Telefoon: - 2161 BD Lisse0252-425508 0252 425508 info@timeouthaarmode.nl
| 2201 EV Noordwijk
| 06 2153 7101
XXL CULINAIR
Landgoed Duin & Kruidberg NICE by Elliott
Pecannoot | Amarenakersen | Yoghurt
Wat is er nu heerlijker dan uw diner af te
Deze smaakexplosie van gekonfijte amarenakersen met
sluiten met dit palet aan smaken? Kom
friszure yoghurtmousse is een mooie afsluiting van het
snel proeven en laat u verrassen door dit
diner. De gesuikerde pecannoot op zijn beurt zorgt met z’n
smaakvolle dessert! Een compositie van een
karamel en gebrande tonen voor een culinaire belevenis.
eclair gevuld met chocolade-koffiemousse,
Dé perfecte afsluiting van een gastronomisch diner.
Baileys-ijs en witte chocoladecrumble.
Landgoed Duin & Kruidberg Duin- en Kruidbergerweg 60
NICE by Elliott
2071 LE Santpoort
De Grent 22
023 512 18 00
2202 EL Noordwijk aan Zee
www.duin-kruidberg.nl
071 785 74 41 www.nicebyelliott.nl 143
E E N D
V
oor mijn raam peddelt een alleenstaande
woerd.
Hij
peddelt in de ruststand. De stroom gaat zuidwaarts en hij zwempeddelt tegen
de stroom in. Dit kan hij lang volhouden; voor de deur blijven en toch conditie trainen. Alhoewel hij dat niet beseft. Het gaat vanzelf. Hij hoeft er niet over na te denken. Ik wel als ik hier in mijn vaartje zwem. Met lekker weer natuurlijk. Niet in de winter, maar een beetje wind en regen schuw ik niet. En dan ervaar ik wat dit eendje doet. Hij hoeft niet tot de brug en weer terug. Net als ik. Ik zwem op de plaats. Zoals ze in het leger zeggen: pas op de plaats. Je marcheert: veel beweging, maar geen vooruitgang. Ik weet niet waarom de eend dit doet, dat zwemmen zonder vooruit te komen. Het water heeft een snelle stroming na al die regenbuien; het gemaal reguleert en houdt de waterboel op orde. Hij vindt het lekker, denk ik, om een beetje in trance te freewheelen. Zoals een forel tegen de stroom in zwemt zonder vooruit te gaan. Even nergens heen, niks hoeven. Alleen de peddels, de vinnen, bewegen en verder een beetje mijmeren. Mijn eend denkt: straks, in het voorjaar, moet ik weer aan de bak met de wijven. Ook weer leuk. Maar nu nog even niks en lekker tegen de stroom in peddelen zonder vooruit te komen... Marga Thomassen
144
ericvanlimpt.nl
De nieuwe najaarscollecties zijn weer binnen! Geselecteerd op kwaliteit, stijl en pasvorm en uiteraard in de mooiste materialen. Nieuwsgierig? U bent welkom in onze winkel en in onze webshop.
voor schoenen! Lilian
Mjus
Metisse
279,95
139,95
169,95
Floris van Bommel
Giorgio 1958
Blackstone
219,95
199,95
169,95
Genomineerd voor De Sterkste Schakel van Rijnland 2021. Aad van den Berg Modeschoenen. Loopt al 118 jaar zijn eigen route in het schoenenvak.
Hoofdstraat 62 Noordwijk • 071 3612705
www.aadvandenberg.nl
EXPLORE A WORLD OF INSPIRATION, FASCINATION AND LUXURY. VISIT 1200 M² OF EXCLUSIVE DESIGN BRANDS.
Wasbeekerlaan 59 . 2171 AE . Sassenheim tortuworld.com
Breakfast Lunch Diner Kids
Genieten aan het water
Drinks Events Business Water
Zijn jullie al langs geweest bij Lowietje?
Huigsloterdijk 257 • 2157 LN Abbenes • +31 252 544 384
WWW.LOWIETJE.NL