GRATIS! NEEM MEE, GENIET & GEEF DOOR
Wij
Erik Scherder: hoe houd je je brein gezond?
Wereld Tips om jouw huis te verduurzamen.
Werken
Iedereen wil remote werken.
‘We zouden wat meer onze kwetsbaarheid mogen tonen’
Hästens produceert handgemaakte bedden van wereldklasse. Het gevoel dat je krijgt als veren, paardenhaar, wolvezels, katoen, stukken vlas en houten verbindingen met elkaar samenwerken, is het resultaat van 170 jaar onvermoeibaar doorwerken. En daarmee wordt de basis gelegd voor een betere dag.
ROGER SEATING SYSTEM | RODOLFO DORDONI DESIGN SUPERQUADRA COFFEE TABLES | MARCIO KOGAN / STUDIO MK27 DESIGN DISCOVER MORE AT MINOTTI.COM/ROGER
FORCE is in november 2022 succesvol gelanceerd. Het bleek een schot in de roos. Wat een positieve reacties en support kregen wij van onze lezers, ondernemers en partners. Blije lezers en verhoogde bezoekersaantallen op de site van onze partners. ‘Onderscheidend en echt informatief’ was wat we veel hoorden. Dat gaf ons de power om een tweede magazine te maken. Natuurlijk weer net iets beter, met nog meer inspiratie en verrassende ontdekkingen in de regio.
FORCE wil jou helpen met alle dagelijkse uitdagingen. FORCE biedt daarom inspiratie, praktische kennis en een netwerk om alleen of samen de volgende stap te zetten met de juiste kennis en informatie op elk gebied.
Via de FORCE Foundation geven wij iets terug aan de maatschappij. In deze uitgave zijn het surfproject, ’s Heeren Loo en Robs mondmuiskunst gefinancierd door de FORCE Foundation. Heb of ken jij ook een mooi regionaal initiatief dat meer aandacht nodig heeft? Laat het ons weten via mail@forceforyou.nl
Wij zijn trots dat onze partners voor FORCE kiezen. Zo maken we samen onze regio een beetje mooier, leuker en duurzamer. Het succes van FORCE is medeafhankelijk van de bijdrage van partners, sponsors, donateurs en vrijwilligers. Wij willen nog veel meer doen dan we nu doen, dus join our FORCE.
Vele uren zitten er weer in dit magazine. Niet alleen van ons, maar ook weer van onze geweldige teamleden en de geïnterviewden. Met een extra rol voor Willemien Timmers dit keer. Naast mooie artikelen schrijven, deed zij ook de coördinatie van dit magazine.
May the force be with you, Willemien, Brian & Suzan
Willemien is na haar studie psychologie de schrijverij ingerold. Al bijna twee decennia voorziet zij Oegstgeest wekelijks van het lokale nieuws als eindredacteur van de Oegstgeester Courant . Zij geniet daar van haar ‘spin in het web’-positie. Ze houdt ervan om mensen met elkaar te verbinden en samen nieuwe dingen op poten te zetten. Daarnaast schrijft zij voor bedrijven, stichtingen en particulieren heldere teksten die hun doel niet missen en adviseert ze op het gebied van communicatie.
Brian is sinds 1999 werkzaam in het vastgoed, eerst bij IWG en nu als eigenaar van Issac Makelaardij en directeur van businesscenter Crosspoint Offices. Daarnaast is hij uitgever en maker van NEX Magazine en verschillende andere regionale magazines, zoals YOUNG, Haringrock, De Meelfabriek, Spotlight en Lucht.
Suzan is zelfstandig ondernemer op het gebied van strategie, marketing en management. Daarnaast heeft ze in 2019 samen met jongeren YoungPWR.nl opgericht. Een platform voor en door jongeren om succesvol te zijn en blijven.
‘Life has its own hidden forces which you can only discover by living’
Søren Kierkegaard, Deens filosoof
Jalou Langeree en Humberto Tan. Beiden zeer succesvol in hun vak, de een drie keer wereldkampioen kitesurfen, de ander televisieman en fotograaf. Een gesprek over geluk. En welke rol speelt hun werk daar eigenlijk in? ‘Prestige is lucht, niks, ego.’
Humberto: ‘Je hebt een documentaire gemaakt over hoe het nu met je gaat, Reconnect.’
Jalou: ‘Ja, ik wil mijn verhaal met mensen delen om zo meer aandacht te genereren voor mentale klachten.
Puur om mensen te helpen en inspireren, want een depressie en of burn-out gun ik niemand. De première was hier in De Muze, in Noordwijk. Het was twee keer uitverkocht. Daarna ben ik naar Kaapstad gegaan om Reconnect te delen met de kitescene. Dat vond ik bijna spannender, want ze kennen me daar als “Jalou de kampioen”, “de harde”. De scene wordt zo door mannen gedomineerd.’
Humberto: ‘En, hoe waren de reacties?’
Jalou: ‘Supergoed! Het zijn natuurlijk allemaal jongeren van mijn generatie, met dezelfde problemen. We staan nog met één voet in onze kitecarrière, maar worden wel ouder en vragen ons af: blijf ik dit nog doen, en hoe lang dan? Het is ook een bizarre lifestyle, bijna rock-’n-roll. Daarbij zijn we allemaal superjong begonnen, zonder begeleiding. Ik was twaalf en nam een tasje schoolboeken mee op reis om voor en tijdens wedstrijden te leren voor school. Want zonder goede punten mocht ik ook niet weg van school voor trainingen. Toen ik klaar was met de middelbare school, was ik weg.’
Humberto: ‘Je ging vanaf je zeventiende alleen de wereld over?!’
Jalou: ‘In het begin ging ik met Kevin (Jalous broer, ook meervoudig wereldkampioen kitesurfen, red.) en was hij mijn coach, maar daarna deed ik alles zelf. Terwijl: op die jonge leeftijd is goede begeleiding zo belangrijk.’
Humberto: ‘In je documentaire geef je ook aan hoe schrijnend je als vrouw in deze sport wordt behandeld.’
Jalou: ‘Ja, Kevin en ik hadden dezelfde sponsoren en ik had ook wereldtitels, deed ook covershoots, maar toen we onze contracten naast elkaar legden, bleek ik 50 procent minder te krijgen. Ik dacht echt: waar the fuck doe ik het voor. Het komt vaak voor dat vrouwen in de topsport vergeleken met mannelijke collega’s veel minder betaald krijgen, terwijl wij dezelfde of soms zelfs betere prestaties leveren. Hetzelfde geldt natuurlijk voor de zakenwereld. Waarom is dat toch?!’
Humberto: ‘Terwijl dat ook helemaal niets met jouw prestaties te maken heeft natuurlijk.’
Jalou: ‘Nee. Ik begon met kiten omdat ik een passie had. Ik ging niet lekker op school, maar tijdens het kiten voelde ik me vrij, kon ik mezelf zijn. Maar doordat ik altijd met jongens was, heb ik de kleine gevoelige Jalou achter de sport verscholen. Ik wilde winnen, zette mezelf neer als stoer en ontwikkelde een heel ongezond trainingsmechanisme. Om te voorkomen dat ik kritiek zou krijgen – ook van sponsoren – was ik unstoppable. Ik trainde door, altijd, ook als ik kapot was. Het heeft me heel ver gebracht, maar ik ben nu ook wel heel hard tegen een muur aangelopen. Als ik terugkijk, denk ik: jezus meissie, je hebt zo’n groot deel van je jeugd overgeslagen. Daardoor heb ik nu het gevoel dat ik in een spagaat zit: aan de ene kant moet ik de volwassen Jalou zijn, aan de andere kant ben ik het meisje dat eindelijk buiten wil spelen. Daarbij moet ik uitvinden wie ik ben zonder kite in m’n handen. Ik heb supermooie dingen mogen doen, maar heel lang heb ik mijn angst en onzekerheid weggedrukt. Tot corona.’
Humberto: ‘Want toen kreeg je rust.’
Jalou: ‘Ja, heerlijk. Ik zat echt op het randje; ik had een
Jalou: ‘Ik had een depressie, heel diep en donker. Ik was zo aan het stoeien met mezelf.
Ik heb een stem in mijn hoofd die me de grond in praat’
Morgen gaat het beter
Met het koffietafelboek Morgen gaathetbeter maakte Humberto Tan een prachtige en ontroerende verzameling foto’s en interviews van meer dan honderd mensen van 100-plus.
depressie, heel diep en donker. Ik was zo aan het stoeien met mezelf. Ik heb een stem in mijn hoofd die me de grond in praat. En er kwam een jaar aan met zo veel trips dat ik echt geen idee had hoe ik dat moest gaan doen. En toen werd alles gecanceld, zo lekker. Niemand die me appte, niemand die me mailde. 2020 had ook een prachtige zomer, ik bloeide op, ging partyen, was ineens heel sociaal. En ik woonde in een houten hutje bij mijn oom. Daar verlang ik nog steeds naar terug.’
Humberto: ‘Eindelijk kon je heling zoeken voor jezelf.’
Jalou: ‘Mijn documentaire was mijn helingsproces. Daarvoor ben ik heel veel zelfontwikkeling gaan doen, mediteren, familieopstellingen; ik durf me eindelijk kwetsbaar op te stellen. Maar soms zit ik nog steeds rock bottom.’
Humberto: ‘Praten met een coach is altijd goed. Ik heb niet die aanleg die jij hebt, kijk vrolijker naar het leven, maar ik heb ook weleens met een coach gepraat. Die gaf me goede handvatten. Ik denk dat coaches tools geven die je helpen om te gaan met je struggles. Mijn coach vertelde bijvoorbeeld dat je hersenen mechanismes hebben om je te beschermen tegen pijn, maar dat dat uiteindelijk negatief uitpakt, omdat je niet altijd die “beschermingsjas” aan kunt hebben, je je niet altijd anders kunt voordoen dan je bent.’
Jalou: ‘Deed jij dat ook dan?’
In de documentaire Reconnect deelt Jalou Langeree hoe prestatiedruk en ongelijkwaardigheid in de kitesurfwereld leidden tot mentale problemen. Ze laat zien hoe ze zichzelf (terug)vond. Reconnect is online te zien op Vimeo on Demand.
Humberto: ‘Nee, ik heb altijd heel erg mijn gevoel gevolgd. Mensen zeggen dan: ja, jij hebt makkelijk praten, jij hebt succes. Maar ook in het begin van mijn carrière nam ik beslissingen op mijn gevoel. Dan zei ik: ik wil onbetaald verlof. “Dat kan niet.” Hoezo kan dat niet? Tuurlijk kan dat. En ik doe het ook.’
Jalou: ‘I love it’.
Humberto: ‘Zo ging het ook toen ik moest stoppen met Late Night. Ze zeiden: “We geven een persbericht uit.” Ik zei: nee, ik zeg het zelf. Ik wil vertellen wat er écht aan de hand is. Ik ben heel sterk in het volgen van mijn gevoel.’
Jalou: ‘Dan kun je altijd de waarheid spreken,’ Humberto: ‘Het helpt mij zeker. Ik lees ook erover en praat
Humberto: ‘Voor mijn vorige boek interviewde ik 100-jarigen. Op die leeftijd werk je al veertig jaar niet meer. Hoe relevant is het werk dat je gedaan hebt dan nog?’REGISSEUR MICHAEL ZOMER FOTOGRAFIE LAURA DE MILDT
Jalou Langeree (Noordwijk, 27 april 1990) is als kitesurfer drie keer wereldkampioen, in 2012, 2015 en 2018. In 2020 raakte ze in een depressie, waarover ze de documentaire Reconnect maakte.
Jalou zet zich met presentaties over dit thema in bij bedrijven en scholen door heel het land.
met coaches. Ik ben een beetje een stoïcijn, ik heb ook veel van Seneca gelezen bijvoorbeeld: accepteer dat de omstandigheden sowieso op je af komen, wat je ook doet. Het enige waarop je invloed kunt uitoefenen, is hoe je ermee omgaat. De voormalige topman van Google, Mo Gawdat, schreef daar ook een bijzonder boek over.’
Jalou: ‘De logica van geluk! Dat heb ik ook gelezen.’
Humberto: ‘Hij heeft zijn zoon verloren, maar zegt: je
hersenen brengen je terug naar het negatieve, terwijl je moet proberen ze het positieve te laten herinneren. Niet alleen maar: wat verschrikkelijk, m’n zoon is dood.
Maar: wees ook blij dat je hem gehad hebt.’
Hij scrolt door zij mobiel.
‘Weet je, dit is precies zoals jij begint als 12-jarige, vrolijk en enthousiast. En dan wordt alles anders. Luister!’
When I was young, it seemed that life was so wonderful
A miracle, oh, it was beautiful, magical And all the birds in the trees, well, they’d be singing so happily
Oh, joyfully, oh, playfully watching me But then they sent me away to teach me how to be sensible Logical, oh, responsible, practical And then they showed me a world where I could be so dependable
Oh, clinical, oh, intellectual, cynical
Humberto: ‘Je bent jong, de vogeltjes fluiten, dan word je ouder, kritisch, cynisch. Waarom? Omdat je heel erg luistert naar de mening van een ander. Natuurlijk, als je je onafhankelijk opstelt, moet je bereid zijn de prijs daarvoor te betalen. Voor jou zou dat hebben betekend dat je minder had kunnen kiten, voor mij dat ik bepaalde opdrachten, tv-programma’s niet had kunnen doen. I don’t care. En dat is niet vanwege een luxepositie; ik ben bereid om niets te hebben. Dan ga ik wel in een supermarkt werken. Als je wilt vasthouden aan wat je hebt, betaal je de prijs. Als je goede kijkcijfers hebt, zeg je: o, daar let ik nooit op, maar je voelt je toch beter. Zo sta jij op de Kilimanjaro van het kitesurfen.’
Jalou: ‘Ja, want winnen is lekker.’
Humberto: ‘Het is allemaal puur ego. Dat is gevaarlijk.’
Jalou: ‘Levensgevaarlijk, het is de devil.’
Humberto: ‘Je krijgt een dopaminescheut, het is verslavend, je denkt: ik wil dat weer.’
Jalou: ‘En zo dwaal je steeds verder af van wie je eigenlijk bent. Zo heb ik inmiddels ontdekt dat ik graag in de natuur ben, dat ik graag wandel. En als ik visualiseer wat ik eigenlijk wil, zie ik alles, behalve dit. Ik zou mijn eigen ecolodge willen, met een groentetuin, back to basic gaan.’
Humberto: ‘Begrijp ik! Ik was pasgeleden in de jungle in Suriname voor een documentaire die ik maak. We sliepen in hangmatten, wasten ons in de rivier. Ook ik
Boeken en liedjes over de zoektocht naar jezelf
Seneca
Mo Gawdat, Delogicavangeluk
Antoine de Saint-Exupéry, Dekleineprins
Paolo Coelho, De alchemist
Supertramp, TheLogicalSong
Rondé, LoveMyself
Martinho da Vila, Canta Canta Minha Gente
word daar blijer van. En nu heb ik de luxe om dat te creëren.’
Humberto pakt z’n mobiel weer, laat een filmpje zien.
‘Kijk, hier zie je ons.’
De kok die mee was staat te swingen op de muziek. ‘Het gevoel dat hij uitdraagt, dát was het. En de geluiden die je de hele dag hoorde, dat je dacht: wat is dit nu weer? Overdag de vogels, ’s avonds de kikkers. Elf uur reden we om er te komen. Er was daar helemaal niets, alles wat we nodig hadden, hadden we bij ons in drie auto’s, fantastisch! En overdag: lopen, lopen, lopen, fotograferen, ’s avonds: lopen, lopen, lopen, fotograferen. Een deel van die foto’s is ook voor m’n nieuwe boek. Jij zou daar helemaal blij zijn geworden. Met een leeg hoofd.’
Jalou: ‘Heerlijk. Het lijkt me fantastisch om te weten wat ik wil, niet meer al die mensen om me heen die altijd wat van me willen. Weten: waar gaat míjn vuur van branden?’
Humberto: ‘Weet je wat het is… Voor mijn vorige boek interviewde ik meer dan honderd 100-jarigen. Op die leeftijd werk je al dertig, veertig jaar niet meer. Hoe relevant is het werk dat je gedaan hebt dan nog? Niet. Dat is dan zo lang geleden. Nu zitten wij er natuurlijk nog middenin, maar het is wel heel goed om dat in je achterhoofd te houden, zeker als het minder goed gaat. Om te relativeren. Want hoe belangrijk is al dat werken nou op de balans van je leven? Dat was een gemene deler bij ál die 100-jarigen. Het onderstreepte ook wat ik eigenlijk al wel voelde: prestige is lucht, niks, ego.’ Jalou: ‘Wanneer ben jíj echt gelukkig?’
Humberto: ‘Bij die twee projecten heb ik wel gedacht: jeetje mina, ik kan me herinneren dat ik dit heb bedacht en nu zit ik hier gewoon. Dat had ik vooral toen ik op een boot zat, vier uur varen en aan weerszijden alleen maar
Humberto Tan (Paramaribo, 26 oktober 1965) is radio- en televisiepresentator, sportjournalist en schrijver. Hij was de winnaar van seizoen
1 van Het perfecte plaatje, maakte het koffietafelboek
Morgen gaat het beter en presenteert Humberto op RTL4.
oerwoud. Met m’n handen in het water, zo krachtig. De oorspronkelijke droom was: ik wil ooit in m’n leven nog… Maar ik dacht altijd: dat doe ik na mijn pensioen. Maar wie weet ben ik volgend jaar wel dood. Dus ik dacht: ik doe het gewoon! Het was echt een droom die uitkwam, een geluksmoment.’
Hij denkt even na. ‘Jouw verhaal doet me denken aan De alchemist van Paolo Coelho en De kleine prins, waarin de hoofdpersoon op zoek gaat naar het grote geluk.’
Jalou: ‘Ja, van alles wat je vertelt, herken ik heel veel. Hoe we allemaal op zoek zijn, geluk najagen. Wat je net omschreef: het is zo mooi dat je dat altijd in je hoofd hebt gehad en het werkelijkheid is geworden. We zijn allemaal verbonden met elkaar, maar soms horen we niet dat we in hetzelfde schuitje zitten. We zouden wat meer onze kwetsbaarheid moeten tonen.’
Humberto: ‘Jij laat die kwetsbaarheid zien, dat vind ik heel bijzonder.’
Jalou: ‘Het is zo makkelijk om je masker op te zetten. Jij bent ook heel puur in je zijn, ik denk ook dat het gesprek daarom een beetje voelt als thuiskomen.’
Humberto: ‘Ik kan slecht acteren.’ ●
‘Van Seneca heb ik geleerd dat de omstandigheden sowieso op je af komen, wat je ook doet. De vraag is: hoe ga je ermee om?’
Vroeger had niemand een coach. ‘Niet klagen maar dragen’ was het oer-Hollandse motto. Tegenwoordig is er een enorme keuze aan coaches. Maar wat doet een coach precies? En hoe vind je een goede coach? We vroegen het coach Siegrid van der Vorm.
Coaches bestonden vroeger niet. Is coaching hip of gewoon heel erg nodig?
Siegrid: ‘Op het woord coach ligt soms nog wel een taboe. Maar ik merk dat dit verandert, zeker bij de jongere generatie. De wereld is dan ook veranderd. De snelle maatschappij waarin we leven geeft ons dagelijks zo veel prikkels. En wij mensen zijn daar niet altijd tegen opgewassen. Steeds vaker lopen we tegen onze grenzen aan. Soms met een burn-out, ziekte en uitval tot gevolg: de cijfers liegen er niet om. Ook werkgevers zetten het welzijn van het personeel hoger op de agenda. De drempel om naar een coach te gaan wordt steeds lager en is niet meer een teken van ‘zwakte’, maar wordt eerder gezien als kracht en het verder ontwikkelen van je competenties.’
wie ben jij er als coach en wat hebben mensen eraan?
‘Ik help moeders en mensen in het algemeen hun veerkracht te behouden of te verbeteren. In een steeds veranderende wereld is het heel begrijpelijk dat je jezelf regelmatig tegenkomt. Dat geldt in je privéleven, maar ook in je werkende leven. Ik werk daarom ook steeds vaker in opdracht voor bedrijven onder het mom Personeel in
‘Met een beetje hulp van een coach’
Siegrid van der Vorm is coach. Met Mama in Vorm biedt ze een totaalconcept voor veerkracht, stressmanagement, ontspanning en energie.
Vorm! Als coach help ik met inzichten en creëer ik overzicht, ook op cognitief vlak. Het zijn niet altijd langdurige trajecten, vaak kun je na enkele afspraken zelf alweer verder. Sommige klanten komen met regelmaat, als persoonlijk onderhoud.’
Wat kun je verwachten van een coach?
‘Met sommige coaches doe je wandelsessies, bij andere volg je specifieke methodes. Elke coach is anders. Bij mij kun je bijvoorbeeld een massage in combinatie met coaching reserveren. Maar ik bied ook coaching zonder massage aan, in mijn praktijk of online. Ik werk graag op praktische wijze, met opdrachten en tools. Het is overigens niet zo dat een coach werkt als een soort pilletje of toverstaf. Je moet er wel echt voor openstaan om jezelf de spiegel voor te houden en als team, met je coach, aan het werk te gaan.’
Wat is het mooie aan jouw beroep?
‘Het is een dankbaar beroep. Ik kom heel dicht bij mensen en lever echt een bijdrage aan hun levens en geluk. Dat is heel waardevol, ook voor mij. Als ik iemand happy de deur uit zie gaan, maakt mij dat ook heel blij. Daarnaast vind ik het fijn als mensen zich begrepen voelen. Je kunt je soms best alleen voelen in je directe omgeving en dat kan een onzeker gevoel met zich meebrengen. Gelukkig wordt het belang van mentale gezondheid steeds meer gezien.’
Waar moet je op letten bij het kiezen van een coach?
‘Laat ik vooropstellen dat ik daar zelf ook best kritisch in zou zijn. Het allerbelangrijkste is dat je een klik voelt met iemand. Dat iemand je begrijpt. En dat je je coach vertrouwt. Een goede coach vraagt om een hulpvraag en is doortastend. Hij stelt de juiste vragen en heeft de juiste diploma’s op zak, passend bij zijn werkgebied. Verder is het belangrijk dat een coach integer is en weet wat ie doet. Je kunt starten met het bekijken van een website of je kunt vragen om een vrijblijvende kennismaking, fysiek of telefonisch. Je voelt dan snel genoeg of er een klik is.’
Ben je zelf weleens naar een coach geweest?
‘Zeker. Ik vind het ook belangrijk om me persoonlijk te blijven ontwikkelen. Ik ben in het verleden naar een coach geweest en tegelijkertijd liep ik bij een fysiotherapeut. Het was een combinatie die ik op dat moment nodig had en heel prettig vond. Uiteindelijk heeft mij dat geïnspireerd om hier een totaalconcept van te maken: massage en coaching. Werken aan je body én mind!’
Waarom zou iedereen een coach moeten hebben?
‘Ik heb mijn opleiding gevolgd bij Albert Sonnevelt. En om zijn woorden te gebruiken: “Het vraagt een zekere discipline om voor jezelf te zorgen.” De vraag hierbij is waarom je alles zelf zou moeten kunnen en weten. Het kan een verademing zijn om jezelf te voeden op mentaal vlak met de expertise van een coach. Een investering waar je de rest van je leven profijt van kunt hebben.’ ●
‘Als ik iemand happy de deur uit zie gaan, maakt mij dat ook heel blij’
FOTOGRAFIE PRIVÉBEELD
Op acht uur rijden van de Randstad ligt in het Franse departement Vendée, vlak bij de Atlantische kust, het prachtige Château de la Preuille dat gerund wordt door twee sympathieke Nederlanders: Sandra (48) en Paul Las van Bennekom (54).
Samen met hun vier kinderen (die inmiddels in- en uitvliegen) wonen ze sinds 2019 in het elfde-eeuwse kasteel, waar iedereen het hele jaar welkom is en verrast wordt met ‘kleine dingen die een groot verschil maken’. ‘We doen er alles aan om gasten zich thuis te laten voelen,’ vertelt Sandra, terwijl ze in het zonnetje geniet van de eerste tekenen van de lente. Het klinkt alsof haar leven altijd al zo is geweest, maar niets is minder waar. Ooit begonnen Sandra en Paul “gewoon” samen in Nederland, hoewel Sandra van jongs af aan al riep dat ze later graag buiten Nederland zou willen wonen. ‘In een land met een zonnetje.’
Na hun trouwen werkte Sandra met veel plezier in haar eigen bedrijf, maar toen haar oudste dochter werd geboren, had ze er grote moeite mee haar weg te brengen naar de opvang. ‘Toen besloot ik om voor de kinderen thuis te blijven.’ Het gezin groeide en in 2005 verhuisde het vanwege Pauls werk naar een dorpje grenzend aan Disneyland Parijs. Daar werd hun vierde telg geboren. Sandra ging als creatieve doe-het-zelver aan de slag en maakte van hun huis een oase. ‘We voelden ons daar erg thuis, maar bleven Nederlandse tradities als Sinterklaas en het eten van poffertjes in ere houden.’
Toen de oudste toe was aan de middelbare school meende het gezin er goed aan te doen terug te keren naar Nederland, naar Overveen. ‘We dachten dat het
schoolsysteem beter zou zijn voor onze kinderen, maar na een tijdje hadden we alle zes enorme heimwee naar onze Franse way of life. De manier van leven was in Nederland veel drukker en gestrester. Bovendien misten we onze vriendenkring. We beseften dat we Frankrijk als “thuis” in ons hart hadden gesloten.’ Om een lang verhaal kort te maken: na driekwart jaar verhuisde het gezin Las van Bennekom weer terug naar hun huis in Frankrijk, maar dat zou niet hun laatste avontuur zijn.
Sandra vertelt over de verhuizingen alsof ze om de hoek even boodschappen deed. Ze moet lachen. ‘Ja, zo zijn wij als gezin. Als we iets willen, gaan we er gewoon voor. En voor elke uitdaging die je op je weg tegenkomt, is een oplossing. Het laatste wat je wilt, is spijt hebben van iets dat je niet gedaan hebt. We woonden vijftien jaar aan de oostkant van Parijs. Paul had zijn internationale carrière voor Disney en ik was gelukkig als fulltime moeder. Maar toch… Paul had te veel
vliegvelden gezien en ikzelf had ook nieuwe uitdagingen nodig.’
Het was altijd Sandra’s droom geweest om een camping te beginnen en het bleef kriebelen. Dus maakte ze met Paul een roadtrip langs mogelijke locaties aan de Atlantische kust. Twintig afspraken hadden ze via de “Franse Funda” gemaakt, maar van geen enkele locatie ging hun hart sneller kloppen. Een makelaar maakte hen aan het eind van de week erop attent dat er op hun route ook een kasteel te koop stond, Château de la Preuille. ‘Er ging een heel nieuwe wereld voor ons open. Ter plekke werden Paul en ik op slag verliefd op het kasteel, maar we wisten niet of het in ons leven met schoolgaande kinderen paste.’
Toen ze de halte van de schoolbus om de hoek zagen en het kasteel in redelijk goede staat bleek, konden de lichten op groen en gingen alle remmen los. ‘Het is een prachtig kasteel met oneindig veel mogelijkheden.’ En Sandra en Paul zouden
zichzelf niet zijn als ze al die mogelijkheden niet zouden benutten. ‘Een saaie dag bestaat niet op Château de la Preuille. In elk seizoen organiseren we evenementen voor alle leeftijden. Zo hadden we kortgeleden een drag queen-show, hadden we met kerst een groot kerstkoor en organiseerden we kortgeleden een preuvenement dat door 3500 mensen werd bezocht.’
Ook met de Franse Open Monumentendagen is het Nederlandse stel erg actief. ‘Vorig jaar hadden we een gouden opblaaszwaan in de gracht en dit jaar wil ik een reuzenbadeend met een kabelbaan eroverheen.’ Je kunt het zo gek niet verzinnen, of het is mogelijk op Château de la Preuille. Magneetvissen in de slotgracht? Kamperen in de kasteeltuin? Uit je dak gaan op een groot housefestival? Alles is mogelijk.
‘Dit leven past echt bij mij,’ vertelt Sandra, terwijl ze een tweede kop koffie inschenkt. ‘Ik hou ervan om de persoonlijke wensen van gasten te laten uitkomen. Geen dag is hetzelfde en daar krijg ik enorm veel energie van. Ik ben blij dat ik hier iedere dag lekker buiten mag spelen.’ ●
• Volg je hart, daardoor leer je wat je leuk vindt om te doen.
• Wees creatief in het zoeken naar oplossingen.
• Denk niet: wie ben ik dan om dit te doen? Ieder mens kan avonturen ondernemen.
• Verhuis je naar het buitenland? Word geen expat, maar breng je kinderen naar de dorpsschool. chateau-de-la-preuille.fr/nl/
‘We beseften dat we Frankrijk als “thuis” in ons hart hadden gesloten’
Een zwembad in je tuin. Voor veel mensen is het een droom. Tegelijkertijd kan het voelen als een guilty pleasure. Zwembaden hebben immers het imago water- en energieverslinders te zijn. Toch valt dat tegenwoordig, vergeleken bij twintig jaar geleden, erg mee. Daar weet Jan van der Kruk, samen met zijn partner Angelique van Schie eigenaar van Quality Pools, alles van. ‘Goede isolatie, energiezuinige apparatuur en moderne filtersystemen zorgen voor een wereld van verschil.’
In zijn kantoor in Noordwijkerhout laat Jan solar-lamellen zien die worden gebruikt voor het afdekken van zwembaden. Zo’n dek ziet er niet alleen strak en stijlvol uit, het gelaagde materiaal werkt ook als een isolerende deken. En als de zon schijnt, functioneert het als verwarmingselement: dankzij de transparante bovenlaag en zwarte onderlaag van de lamellen, wordt zonnewarmte optimaal opgenomen en afgegeven aan het zwembadwater. ‘Zo is bij-verwarmen amper meer nodig,’ zegt Jan. ‘Dat verwarmen kun je doen met een all-electric warmtepomp, die de warmte uit de lucht haalt.’
Voor een zo duurzaam mogelijk zwembad is het cruciaal om te investeren in een energiezuinige zwembadpomp, die het water naar het filter en de warmtepomp stuurt.
‘De ontwikkeling in pompen is vooral de afgelopen vijf tot tien jaar razendsnel gegaan,’ weet Jan. ‘Een energiezuinige pomp is een stuk duurder, maar betaalt zich snel terug.’ En de elektriciteitsrekening voor de zwem-
badapparatuur kan nog verder omlaag worden gebracht als je zonnepanelen op het poolhuis legt, geeft hij als tip.
Een zwembad hoeft tegenwoordig ook niet extreem veel water meer te kosten. Als het eenmaal is gevuld, zorgen slimme filtersystemen ervoor dat het water schoon blijft.
‘De kwaliteit wordt continu gemonitord. Daardoor kun je heel gericht en netjes ingrijpen, zodat je minder chemicaliën nodig hebt en minder water hoeft te verversen.’
Het klinkt wellicht allemaal ingewikkeld, maar klanten van Quality Pools hoeven daar hun hoofd niet
Bezoek aan beide locaties graag op afpraak:
Walserij 19a en Delfweg 36a (showroom) Noordwijkerhout 071 870 43 47 info@qualitypools.nl
over te breken. Het kleine bedrijf – naast Jan en Angelique is er één monteur in dienst – bouwt en onderhoudt zwembaden van 8 tot 65 vierkante meter en zorgt ervoor dat alles vlekkeloos draait. ‘Onze klanten hoeven alleen maar te zwemmen,’ lacht Jan.
Waar Erik Scherder een lezing geeft, zitten de zalen vol. Op boeiende wijze vertelt de hoogleraar neuropsychologie en bewegingswetenschappen overal in het land over de werking van ons brein, en hoe we met bewegen en luisteren naar muziek onze hersenfuncties kunnen verbeteren. ‘Ons brein, met zijn honderd miljard neuronen en de kilometerslange zenuwbanen, is echt heel bijzonder.’
TEKST WILLEMIEN TIMMERS FOTOGRAFIE DAAN BRANDKortgeleden sprak Erik Scherder tijdens een dynamische netwerkbijeenkomst van Sportbedrijf Noordwijk. De inmiddels 71-jarige professor nam in een energiek betoog het publiek mee in de werking van het onze hersenen. ‘Bewegen is erg belangrijk voor je lichaam, maar ook voor het functioneren van je brein,’ stelde de aimabele zeventiger. ‘Het zorgt niet alleen voor een gezond gewicht, een goede conditie en soepele spieren en gewrichten, maar ook voor goed werkende hersenen.’ Flink bewegen heeft een positief effect op je concentratievermogen, geheugen, aandacht en vermogen om informatie te verwerken. En daar blijft het niet bij: bewegen helpt de hersenen ook om depressie, angst en stress te voorkomen en te verminderen.
Met de nodige humor vertelde Erik Scherder dat bij mensen in elke leeftijdscategorie de hersenen beter werken bij voldoende bewegen. ‘Door de lichamelijke activiteit gaan je prefrontale netwerken beter functioneren en kun je meer grip krijgen op je gedachten, emoties en gedrag.’ Daarom hamert hij overal op het belang van buitenspelen en gymnastiekonderwijs, en op het bewust aangrijpen van mogelijkheden om actief te zijn.
‘Zelf boodschappen doen in plaats van ze laten bezorgen is een prima manier om in beweging te blijven.’
Zeker bij oudere mensen, denk bijvoorbeeld aan mensen in een zorginstelling, is beweging erg belangrijk. ‘We moeten juist niet tegen een oudere, onrustige, mijnheer zeggen: “Ga maar lekker weer zitten mijnheer Jansen”, maar hem helpen zijn onrust kwijt te raken door te bewegen. Samen actief zijn, helpt de hersenen om emoties beter onder controle te houden en nieuwe signalen en informatie beter te verwerken.’
Bewegen is overigens een ruim begrip; de lat hoeft niet vreselijk hoog te liggen. Een halfuurtje achter elkaar wandelen of fietsen is al genoeg beweging voor de hersenen. Zo kan de aanmaak van nieuwe hersencellen ge-
Waarom Erik Scherder op het event?
Sportbedrijf Noordwijk organiseert eens per jaar een netwerkbijeenkomst voor zijn partners uit het sport-, cultuur-, onderwijs-, sociaal en maatschappelijk domein. Vanwege deze diversiteit is gezocht naar een spreker die met zijn gepassioneerde visie onze partners weet te fascineren. Niet specifiek gericht op één domein, maar een onderwerp dat iedereen aanspreekt.
Bas van den Berg, algemeen directeur
Sportbedrijf Noordwijk: ‘Wij geloven dat cultuur, sport en bewegen onmisbaar zijn in een vitale samenleving. Wij maken ons sterk voor een gezonde leefstijl voor alle inwoners van de gemeente Noordwijk, waarbij iedereen kan deelnemen aan culturele en sportieve activiteiten.’
stimuleerd worden kunnen verbindingen in de hersenen beter doorbloed worden.
Ook luisteren naar muziek heeft een positieve invloed op het functioneren van je brein. Muziek en bewegen liggen immers heel dicht bij elkaar. Onderzoek toont aan dat als je muziek speelt, luistert of componeert, je cognitieve functies en leervermogen verbeteren. Allerlei hersengebieden doen mee als je met muziek bezig bent. Zeker als je die muziek kent en ervan houdt. ‘Het is voor je brein verrukkelijk om dat wat je verwacht te gaan horen, ook daadwerkelijk te horen. Je krijgt een dopamineprikkel die je doet verlangen naar meer muziek.’ Deze neurotransmitter zorgt voor een ervaring van beloning en plezier, en dit leidt weer tot een gevoel van geluk en welzijn.
Erik Scherder liet zien wat een positief effect muziek kan hebben op mensen met dementie. ‘Hiervoor zijn diverse gebieden in de hersenen verantwoordelijk, waaronder ook een motorisch gebied. Het is mooi om te zien dat bij het horen van muziek ook weer herinneringen aan vroeger naar boven komen.’
Erik Scherder: ‘Het bespelen van een instrument leidt tot een toename van de grijze en witte stof in de hersenen, wat weer kan leiden tot verbeterde cognitieve functies. Muziek maken vraagt concentratie, geheugen, motorische controle en ruimtelijke vaardigheden van de musicus. Niet gek dus dat onderzoek heeft aangetoond dat kinderen die muziek leren spelen, meer volume in neutrale netwerken die ook betrokken zijn bij bijvoorbeeld rekenen en taal.’ ●
Geïnspireerd geraakt? Kijk op het YouTubekanaal van de Universiteit van Nederland en zoek naar ‘Erik Scherder’. Of check onze podcastpagina verderop in dit magazine.
12 tips van Eric Scherder voor het dagelijks leven:
1. Maak bewegen onderdeel van je dagelijkse routine. Ga bijvoorbeeld elke morgen dertig minuten wandelen, fietsen of joggen voordat je naar je werk gaat en probeer daarnaast elke twintig minuten drie minuten te bewegen.
2. Doe twee keer per week aan krachttraining.
3. Varieer je bewegingsroutine. Probeer verschillende soorten beweging uit, zoals yoga, zwemmen of dansen. Door verschillende bewegingen te doen, gebruik je verschillende spieren en stimuleer je verschillende delen van je hersenen.
4. Combineer bewegen met andere activiteiten. Zoals: luister naar muziek terwijl je sport, of sport samen met vrienden.
5. Blijf ook als je ouder wordt actief. Bewegen is net zo belangrijk voor oudere als voor jongere mensen, ook al gaat dit gepaard met wat beperkingen.
6. Leer iets nieuws: een nieuwe taal of zoek een nieuwe hobby.
7. Blijf creatief. Bezoek musea, verwonder je en laat je verrassen.
8. Luister regelmatig naar muziek, bespeel een instrument of ga zingen.
9. Slaap voldoende. Slaap is cruciaal voor een gezond brein. Ga voor 7 tot 9 uur slaap per nacht.
10. Eet gezond: een gezond dieet is belangrijk voor de hersenfunctie. Eet veel groenten, fruit, volle granen, gezonde vetten en eiwitten.
11. Breng regelmatig tijd door met vrienden en familie. Neem deel aan sociale activiteiten.
12. Drink het liefst geen alcohol.
Een hapje eten, uitgebreid lunchen, dineren, vergaderen, bijpraten met familie en genieten van een goed glas wijn. Onze menukaart biedt een ruime selectie van smakelijke gerechten, bereid met verse ingrediënten en veel liefde en passie. Of je nu zin hebt in een lekkere burger, een verse salade, vegetarische gerechten of een sappige steak, bij ons vind je altijd iets wat bij je past.
Maar we zijn niet alleen een restaurant! Onze bar biedt een uitgebreide selectie van speciaalbieren, cocktails en wijnen, perfect om te genieten tijdens een gezellige avond uit met vrienden. De meeste wijnen worden per glas geschonken, waardoor je veel kunt proeven en ook geven wij graag advies. Hierdoor kies je de perfecte wijn bij je favoriete gerecht. En of je nu binnen of buiten op ons terras wilt zitten, wij zorgen ervoor dat je je helemaal thuis voelt bij Het Alternatief.
Kom langs bij Het Alternatief en ontdek zelf waarom we de beste plek zijn voor culinair genieten in Hillegom. We kijken ernaar uit om je te verwelkomen!
Bij Faas Assurantiën helpen wij je met het beantwoorden van deze vraag. Als onafhankelijk verzekeringskantoor zijn wij gespecialiseerd in het geven van eerlijk en professioneel verzekeringsadvies, zowel aan particulieren als ondernemers.
Op 21 maart opende Land Art-kunstenaar
Gerard ten Broek met een spectaculaire openluchtcreatie de eerste editie van de Biënnale Noordwijk: op het Noordwijkse strand etste hij een labyrint met een doorsnede van meer dan 25 meter. Bezoekers
konden participeren in dit kortstondige kunstproject, dat binnen een paar uur weer verdween in de golven.
Gerard ten Broek is een van de elf kunstenaars die zijn uitgenodigd door de curatoren van de Biënnale: Sandrine van Noort en co-curator Pam VisFeijtes. Sandrine van Noort, hoofd Kunstzaken LUMC, is gepokt en gemazeld in de kunstwereld. Pam Vis-Feijtes is beeldend kunstenaar en kent de omgeving als geboren en getogen Noordwijkse als haar broekzak. De dames vullen elkaar uitstekend aan en zijn enthousiast en lovend over het initiatief van de Gemeente Noordwijk. ‘Er is heel lang geen hedendaagse beeldende kunst getoond in Noordwijk en met deze manifestatie maakt de bezoeker op een ontspannen manier kennis met de actuele stand van zaken in de kunstwereld. En dan gewoon op de fiets; het is nog geen vijftien kilometer tussen het eerste en laatste beeld. Alles is gratis te bekijken in je eigen tempo. We vinden het belangrijk dat de kunst zo toegankelijk mogelijk is voor iedereen,’ zegt Pam.
Het doel van de biënnale is om onder de titel ‘Transities, kunst op geestrijke gronden’ bezoekers het specifieke landschap van Noordwijk te laten ervaren. De vier kernen, Noordwijk Binnen, Noordwijk Zee, Noordwijkerhout en De Zilk, worden verbonden door veertien kunstwerken die vallen onder dit thema. Sandrine: ‘De kunstenaars creëren op de route nieuwe vergezichten voor de toekomst met ruimte voor humor en schoonheid om de wereld opnieuw te bezien. Niet doemdenken, maar je wel bewustzijn van de veranderingen die ons te wachten staan. Kunst heeft het vermogen om bezoekers op een ander manier naar de uitdagingen te laten kijken die ons te wachten staan. Door hun pure schoonheid, door vergankelijkheid of door een extreme uitvergroting, zodat je even op het verkeerde been wordt gezet.’
Topbeeldhouwer Henk Visch, een van de deelnemende kunstenaars, is hier meester in. Zijn in gedachten verzonken, vriendelijke bronzen reus maakt je gemoed wat lichter.
VERFIJND
Verfijnd werk is te vinden in de Heilige Hart van Jezuskerk in De Zilk. Kapelaan Kuik verwoordt het zo: ‘Binnen het rooms-katholieke geloof worden symbolen gebruikt, zoals de paaskaars, wijwater en wierook. Deze symbolen staan tussen het tastbare en ontastbare, om het geloof via deze zintuigelijke symbolen naar de mens te brengen. Kunst functioneert evenzo als een symbool dat zintuigelijk waargenomen kan worden en een gevoel oproept. Hierin zit zeker een overeenkomst.’
Kunstenares Lynne Leegte plaatste op vier meter hoogte een kunstwerk in de Jezuskerk, geïnspireerd op de bollenvelden waar de kerk rechtstreeks op uitkijkt. ‘De hoogte geeft aan hoe hoog het water zal staan als de dijken doorbreken. Een waarschuwing die we ons ter harte moeten nemen,’ legt Lynne uit.
Henk Visch, Anti-oorlog monument, 2023.
‘Kunst heeft het vermogen om bezoekers op een ander manier naar de uitdagingen te laten kijken die ons te wachten staan’Pam Vis-Feijtes
De gemeente had de duidelijke wens om het culturele seizoen wat op te rekken en daarom opende de Biënnale al op 21 maart en deze is te bezichtigen tot en met 21 augustus. De beide curatoren beamen dat het pionieren was met een strakke deadline, maar de eerste editie staat goed in de steigers. Er is veel onderzoek gedaan naar kunstenaars die in staat zijn te reflecteren op het thema en die zich verbonden voelen met de locatie. Naast gearriveerde kunstenaars werden ook aanstormende talenten geselecteerd. De meeste kunstwerken zijn specifiek voor de locatie ontwikkeld, enkele werken zijn in bruikleen genomen. De route is zorgvuldig gekozen om een zo breed mogelijke kennismaking met het cultuurhistorische gebied in en tussen de vier kernen te waarborgen. Complicerende factoren zijn er natuurlijk ook. Zo moesten de kunstwerken al voor 15 maart op Landgoed Nieuw Leeuwenhorst zijn geplaatst in verband met het broedseizoen.
SAMENWERKING
Ook Noordwijkse kunstenaars en kunstinitiatieven hebben zich gelieerd aan de Biënnale Noordwijk. Zo brengt KunstKlank op 25 en 26 juni een muzikale proloog van hun voorstelling Vaarwel en nu die rondom een aantal kunstwerken van de biënnale plaatsvindt. De MEERKunstenaars, bestaande uit Hans Berkhout, Joke C. Bos, Mariska de Kok, Marlies Korbee, Ans Vianen, Wil van de Niet en Machtelt IJdo, willen een aantal portretten schilderen van de elf deelnemende kunstenaars. Zo blijft het randprogramma zich uitbreiden.
Werk van lokale kunstenaars krijgt de ruimte in een aangrenzende expositie in Streekmuseum Veldzicht, die vanaf eind mei te bezichtigen is. Houd de site van Biënnale Noordwijk in de gaten voor de meest recente informatie. ●
Voor meer informatie: www.biennalenoordwijk.nl
Margriet van Breevoort.
Jens Pfeifer.
Josua Wechsler.
De meeste meubelstukken in de showroom van Star Class zijn ware exclusieve -exem plaren. Zoon Jan: “Sommige meubels zijn zo exclusief dat ze zijn genummerd. Je kunt het vergelijken met oldtimer auto’s waarvan er maar een beperkt aantal in een serie zijn gemaakt. Van sommige meubelstukken is zelfs te achterhalen wie de vorige eigenaars zijn geweest. Dan haal je een uniek verhaal in huis en krijgt je moderne interieur een vleugje nostalgie. Op en top vintage!”
Zoon Jan: “Toen we merkten dat er belangstelling is voor gemoderniseerde designmeubels, hebben we het meteen goed -aange pakt. Wij zijn namelijk de enige meubelzaak die de meubels compleet uitkleden en opnieuw aankleden.
Het compleet restaureren is voor ons een nieuwe dimensie om met meubels om te gaan. We vinden het prachtig om ons nu te verdiepen in de bouw van de meubels. We bedenken zelf de nieuwe look met de
De nieuwe meubelzaak Star Class in Moerkapelle richt zich helemaal op de exclusive vintage furniture: top designmeubels die zo uit de jaren vijftig en zestig lijken opgehaald en dankzij een moderne touch naar 2019 zijn gebracht. Het zijn de oldtimers onder de meubels waar design en emotie samen gaan met moderne materialen en stijl.
Refinished design In de showroom aan de Bredeweg staan de meubels van designmerken als Artifort, Leolux, Poltrona Frau en Baxter die stuk voor stuk hun zo kenmerkende vormen hebben, maar helemaal niet doen denken aan de tijd dat ze zijn gemaakt. Ze zijn het bewijs dat -topde sign tijdloos is en met de juiste -restaura tie uitstekend past in het moderne -inte rieur. Want de meeste meubels zijn echt zestig jaar oud, al is dat niet af te zien aan de vernieuwde bekleding. Bovendien is het -com fort als nieuw. Daarvoor zijn de zitmeubels tot het frame gestript en voorzien van nieuwe vering, schuim en stoffering. De meubels zijn dan ook niet refurbished, maar refinished: de afwerking is geheel nieuw.
RELAX FAUTEUIL VAN GIMSON AND SLATER ONTWORPEN DOOR
ROLF RASTAD
EN ADOLF RELLING. Deze geheel gerestaureerde fauteuil uit de jaren zestig is in uitmuntende conditie, en gestoffeerd in Italiaans rundleder. De relax fauteuil is in drie standen te verstellen.
Star Class – Exclusive Vintage Furniture is -op gezet door vader Jan en zoon Jan Frantzen, die een reputatie hebben opgebouwd waar het gaat om kennis van klassieke en art deco -meu bels van hoge kwaliteit. Die kennis passen ze nu toe op meubels waar ze in hun werk altijd ontzag voor hebben gehad. Vader Jan: “Toen ik 45 jaar geleden met een meubelzaak begon was Rob Parry een topdesigner van -meubelfa briek Gelderland. Pander Meubilering was ook zo’n zaak met meubels waar ik alleen maar van kon dromen om die te kunnen verkopen. Het is prachtig om deze meubels nu alsnog in handen te hebben en er iets moois mee te kunnen doen.”
632 259
0180
BREDEWEG 47, MOERKAPELLE ZUID-HOLLAND, NETHERLANDS
Meubelzaak Jan Frantzen in Zevenhuizen richt zich helemaal op exclusieve vintage furniture: topdesignmeubelen die zo uit de jaren vijftig en zestig lijken opgehaald en dankzij een moderne touch naar nu zijn gebracht. Het zijn de oldtimers onder de meubels waar design en emotie samengaan met moderne materialen en stijl.
In de showroom aan de Knibbelweg staan de meubels van designmerken als Artifort, Leolux, Gelderland, Poltrona Frau en Baxter, die stuk voor stuk hun zo kenmerkende vormen hebben, maar totaal niet doen denken aan de tijd dat ze zijn gemaakt. Ze zijn het bewijs dat topdesign tijdloos is en met de juiste restauratie uitstekend past in het moderne interieur. Want de meeste meubels zijn echt zestig jaar oud, al is dat niet af te zien aan de vernieuwde bekleding. Bovendien is het comfort als nieuw. Daarvoor zijn de zitmeubels tot het frame gestript en voorzien van nieuwe vering, schuim en stoffering. De meubels zijn dan ook niet refurbished, maar refinished: de afwerking is geheel nieuw.
‘LAMINO’ VAN YNGVE EKSTRÖM
VOOR SWEDESE, JAREN 50. Prachtig gebogen frame van massief eiken buighout en armleuningen van teak. In originele staat.
VERNER PANTON
Jan Frantzen – Exclusive Vintage Furniture is opgezet door vader Jan en zoon Jan Frantzen, die een reputatie hebben opgebouwd waar het gaat om kennis van klassieke en art-decomeubels van hoge kwaliteit. Die kennis passen ze nu duurzaam toe op meubels waar ze in hun werk altijd ontzag voor hebben gehad. Vader Jan: ‘Toen ik 45 jaar geleden met een meubelzaak begon, was Rob Parry een topdesigner van meubelfabriek Gelderland. Pander Meubilering was ook zo’n zaak met meubels waar ik alleen maar van kon dromen om die te kunnen verkopen. Het is prachtig om deze meubels nu alsnog in handen te hebben en er iets moois mee te kunnen doen.’
Zoon Jan: ‘Toen we merkten dat er belangstelling is voor gemoderniseerde designmeubelen, hebben we het meteen goed aangepakt. Wij zijn namelijk de enige meubelzaak die de meubels compleet uitkleedt en opnieuw aankleedt. Het compleet restaureren is voor ons een nieuwe, duurzame dimensie om met meubels om te gaan. We vinden het prachtig om ons nu te verdiepen in de bouw van de meubels. We bedenken zelf de nieuwe look met de bijbehorende stoffen en kopen die ook zelf in. Onze stoffeerders hebben hetzelfde respect voor de meubels en de designers, en beheersen de ambachtelijke technieken. Het is alsof de oude meesters er zelf weer aan hebben gewerkt.’
“Toen we merkten dat er belangvoor gemoderniseerde designhebben we het meteen goed aangezijn namelijk de enige meubelzaak meubels compleet uitkleden en opnieuw compleet restaureren is voor ons een dimensie om met meubels om te vinden het prachtig om ons nu verdiepen in de bouw van de meubels. bedenken zelf de nieuwe look met de
PNet als zijn eerdere Panton stoel en de S stoel, hebben de stoelen van System 1-2-3 geen achterpoten. System 1-2-3 bestaat uit een serie van design stoelen, die allemaal dezelfde vorm hebben, maar door vooral met het onderstel te combineren, kunnen de verschillende stoelen voor verschillende doeleinden gebruikt worden. Zo is er een stoel met een vaste voet. Deze kan gebruikt worden in een zithoek. Ook is er een stoel met zwenkwielen. Deze zou ingezet kunnen worden als bureaustoel. Er zijn ook modellen met armsteunen. Als laatste kan je sommige modellen ook nog aan elkaar vastmaken, waardoor je een soort bioscoopopstelling kunt maken. Verner Panton ontwierp de serie in 1973. De System 1-2-3 stoelen worden verkocht door Fritz Hansen.
De meeste meubelstukken in de showroom van Jan Frantzen zijn ware exclusieve exemplaren. Zoon Jan: ‘Sommige meubels zijn zo exclusief dat ze zijn genummerd. Je kunt het vergelijken met oldtimerauto’s waarvan er maar een beperkt aantal in een serie zijn gemaakt. Van sommige meubelstukken is zelfs te achterhalen wie de vorige eigenaars zijn geweest. Dan haal je een uniek verhaal in huis en krijgt je moderne interieur een vleugje nostalgie. Op en top vintage!’
De meeste meubelstukken in de showroom van Star Class zijn ware exclusieve exemplaren. Zoon Jan: “Sommige meubels zijn zo exclusief dat ze zijn genummerd. Je kunt het vergelijken met oldtimer auto’s waarvan er maar een beperkt aantal in een serie zijn gemaakt. Van sommige meubelstukken is zelfs te achterhalen wie de vorige eigenaars zijn geweest. Dan haal je een uniek verhaal in huis en krijgt je moderne interieur een vleugje nostalgie. Op en top vintage!”
Het is een gezellige drukte deze zaterdagmiddag in kringloopwinkel Rataplan in Hillegom. Een bont gezelschap aan bezoekers snuffelt hier vandaag rond om een schat uit te zoeken. Wat voor de één een aftands prul lijkt, is voor een ander een langgekoesterde en waardevolle aanwinst voor zijn of haar verzameling. Zo valt de 13-jarige Quinten vandaag met zijn neus in de boter. ‘Ik moest mee met mijn moeder en had daar eigenlijk geen zin in, maar ja, ik had toch verder niks te doen. Dus ik besloot toch maar even te gaan kijken.’ Glunderend houdt hij een bijna nieuw paar Nike sportschoenen omhoog. ‘Als deze echt zijn, dan kosten ze nieuw in de winkel zeker 90 euro! En hier maar 8,50 euro.’ Het facetimen met een vriendje dat er blijkbaar meer van afweet, geeft uitkomst. ‘Yes, ze zijn echt. Wat een mazzel, zeg!’ Of hij nu voortaan altijd meegaat met zijn moeder, weet Quinten nog niet, maar de kans is wel een flink stuk groter geworden met deze vondst.
In het hoekje van de elektronica is Michel Bijlemeer alweer een tijdje aan het zoeken. Hij wil een speakerset voor in zijn nieuwe huis. Net als hij zijn zoektocht wil opgeven, ziet hij precies het merk dat hij zo graag wilde hebben. ‘Voor een fractie van de prijs die ik op internet heb gezien!’ Blij vertelt de Rijnsaterwoudenaar dat hij net een huurhuis heeft gekregen. ‘Leuk natuurlijk, maar wel duur om alles in te richten. Ik had nooit verwacht dat alles bij elkaar zo zou oplopen. Eigenlijk wilde ik alles nieuw, maar dat bleek helemaal niet realistisch. Dan eerst maar even sparen, dacht ik. Maar toen vertelde mijn vriendin over de kringloop en hoe goed zij daar altijd slaagt. Nooit geweten dat haar hele interieur tweedehands was. Zelf had ik er nooit aan gedacht om iets tweedehands voor mijn huis te gaan kopen, maar waarom ook niet? Het is leuk en origineel en ook nog eens goed voor het milieu en mijn portemonnee! Dus ik ga zo ook nog even kijken voor eetkamerstoelen.’
Wilden we vroeger nog niet dood gevonden worden in een tweedehandszaak, tegenwoordig is vintage helemaal hot, hip en happening. Geen wonder dat kringloopwinkels als paddenstoelen uit de grond van onze streek schieten en steeds meer bezoekers van allerlei komaf trekken. Maar wat shoppen ze dan en waarom?
TEKST SANDRA ZUIDERDUIN
FOTOGRAFIE CORINE ZIJERVELD
Voor Angelique Mollers is het in hetzelfde dorp gelegen Tante Trees veruit favoriet. ‘Omdat het zo goedkoop is, maar ook omdat er zo veel variatie is. De doorstroming is mega, omdat er zoveel verkocht wordt. De datum van het ophangen staat er zelfs op en als iets te lang hangt, gaat het in de sale.’ De Hillegomse vertelt dat ze haar kleding graag tweedehands koopt. ‘Zodat ik me kan onderscheiden van de massa die allemaal in hetzelfde loopt. Wat je hier vindt, is altijd uniek. Bovendien vind ik de kwaliteit van de kleding die vroeger gemaakt werd, tien keer beter. Dus als ik iets leuks vind voor ook nog eens zo weinig geld, dan bezorgt me dat echt een geluksgevoel.’ Naast kleding heeft Angelique ook weleens een tweedehandsbank gekocht. Iets waarvan ze heel veel plezier heeft gehad. ‘Ik weet nog dat mijn broer eens op mijn huis had gepast en een kras op mijn bank had gemaakt. Helemaal zenuwachtig vertelde hij het me. Maar vol verbazing hoorde hij me lachen. ‘Lekker belangrijk,’ was mijn reactie. ‘Als het nu een nieuwe was...’
Een mes dat aan meerdere kanten snijdt dus. Dat vindt ook Janneke van Polanen. ‘Mensen die van hun spullen af willen die ze niet meer kunnen gebruiken en die bij hen in de weg staan, kunnen ze hier inleveren. Dat heb ik ook net gedaan. Heerlijk om mijn oude huisraad zo eens in de tijd op te ruimen en weg te brengen. Waarom zou ik iets weggooien als een ander het nog kan gebruiken?’ Vanuit duurzaam, maar zeker ook maatschappelijk oogpunt vindt de 70-jarige Hillegomse kringloopwinkels geweldig. ‘Een deel van de opbrengst gaat veelal naar een goed doel en ook mensen die moeilijk ergens anders aan de bak komen, krijgen hier vaak wel een kans. Dat sociale aspect vind ik heel belangrijk en trekt ook een bepaald soort mensen aan met wie ik makkelijker in contact kom. Soms gaan mijn man ik hierheen om even onder de mensen te zijn. Dan gaan we hier zitten met een bakkie koffie en een taartje. Vroeg of laat komt er dan altijd wel iemand langs voor een kletsje.’ ●
Opgroeien is anno 2023 best lastig. Jongeren kampen met zaken als schoolachterstanden, armoede, psychische problemen, overgewicht en lachgasproblematiek. Een deel van deze jongeren komt in foute groepen en van daaruit in aanraking met criminaliteit, cyberpesten, shaming, loverboys en dealen. Polarisatie, radicalisering en rechtsextremisme zijn bijna gewoon geworden in sommige groepen.
31 procent van de jongeren in Nederland ervaart volgens het RIVM mentale klachten. Nadine de Koning is jongerenwerker bij Welzijnskwartier. Ze vertelt: ‘Op de – digitale – straat gebeurt veel. Soms heel zichtbaar, vaak ook niet. Denk aan onzekerheid, eenzaamheid en huishoudens met extra uitdagingen door bijvoorbeeld – een combinatie van – verslaving, ziekte, scheiding of financiële problemen. De meeste jongeren doorstaan dit soort hobbels wel. Zij worden gewoon met vallen en opstaan volwassen. Maar niet allemaal. Er is een groep die meer kans heeft om in de ellende te komen. Die jongeren hebben vaak vooral een luisterend oor en een duwtje in de rug nodig. En dat is precies wat wij als sociaal werkers doen.’
VERANTWOORDELIJKHEID KRIJGEN
Nadine weet uit eigen ervaring wat sociaal werk betekent voor jongeren. ‘Als tiener had ik een gezellige vriendengroep. Met z’n twintigen hingen we op straat en zorgden we voor overlast. Buren belden iedere dag de politie om ons weg te sturen. Op een dag spraken we met jongerenwerker Marcel die in de buurt regelmatig zijn ronde deed. Hij maakte ons enthousiast om in jongerencentrum SCUM in Katwijk feestavonden voor leeftijdsgenoten te organiseren, met een beetje toezicht. Wij kregen verantwoordelijkheid en de kans om ons meer te ontwikkelen dan op straat. Uiteraard waren de oude buren ook blij met onze nieuwe plek, haha.’
Nadines hangplek van toen werd uiteindelijk dus haar werkplek. Als meisje dacht ze nog schoonheidsspecialiste te worden, maar toen ze de opleiding bezocht, kreeg ze het Spaans benauwd. ‘Dit paste totaal niet bij mij. Maar wat dan? Ik wilde het werk doen dat Marcel deed: met jonge mensen werken.’ Ze volgde de mbo-opleiding sociaal-cultureel werk en liep stage bij Welzijnskwartier. Daarna ging ze door naar de aanvullende hbo-opleiding. Na haar afstuderen kon ze twaalf jaar geleden wederom terecht bij Welzijnskwartier. In 2022 werd Nadine genomineerd voor Sociaal werker van het jaar. ‘Nog steeds vind ik het geweldig om bij te dragen aan – mentaal – gezond, veilig en kansrijk opgroeien. Vooral als het gaat om jongeren met een rugzakje.’
Nadine is enorm enthousiast over haar werk. ‘Tegenwoordig vind je mij niet alleen op straat en in het jongerencentrum, maar ook op middelbare scholen. Ik praat met de jongeren of spreek ze aan nadat ze uit de les zijn gestuurd. Als ik ouders op school zie, ben ik alert, want meestal is dat geen goed teken. In de middagen zijn er overleggen en ’s avonds coördineer ik activiteiten als Het Eetcafé of de Meidenavond. Natuurlijk loop ik nog steeds straatrondes om in gesprek te gaan met jongeren. Waar nodig volgt contact met ouders, school of anderen. In alle gesprekken ontstaan nieuwe ideeën om jongeren te helpen, waarvoor we dan ook de financiën moeten regelen. “Lullen voor spullen” noem ik dat. Zo kwam ook ‘Shitzooi’ tot stand, een effectief lesprogramma voor scholieren over problemen als sexting, snel geld en mentale gezondheid.’
Directeur-bestuurder van Welzijnskwartier Gwen Spies vertelt dat de drempel naar Welzijnskwartier voor jongeren bewust zo laag en veilig mogelijk wordt gehouden. ‘We zijn overal waar onze doelgroep is, tot en met Snapchat en TikTok. Zo creëren we snel contact en deuren die altijd openstaan.’
Het is Gwens droom dat iedereen kan meedoen in de samenleving, ondanks alle uitdagingen. ‘Daar zetten wij ons iedere dag keihard voor in. Om die droom waar te maken, is samenwerking cruciaal. Helaas heeft welzijnswerk bij sommigen nog het imago van geitenwollensokken en een gezellige activiteitenclub. Dat stadium zijn we echt allang voorbij. Welzijnskwartier is een professionele organisatie waar goed opgeleide mensen weten wat en waarom ze iets doen. In deze tijd van dreigende uitval zijn welzijn en preventie belangrijker dan ooit. Aan ons om dat te laten zien.’
Hoe word je directeur van een welzijnsorganisatie?
‘Nou, dat vraag ik me ook nog weleens af,’ zegt Gwen lachend. ‘Mijn route ging van gezinsvoogd naar de Raad voor Kinderbescherming naar teamleider statushouders en gebiedsmanager bij Welzijnskwartier. Maar veel belangrijker is denk ik mijn drijfveer: vroegtijdig echt iets kunnen betekenen voor mensen en wijken. Door preventie uitval en dure zorg voorkomen. Dat is waarom ik dit werk zo geweldig vind.’ ●
WELZIJNSKWARTIER
Welzijnskwartier is dé organisatie op het gebied van welzijn in de Duin- en Bollenstreek, en als het even kan ook daarbuiten. Voor iedereen.
Zodat iedereen ertoe doet, erbij hoort, ontmoet en zinvol bezig is. De specifieke aandacht gaat uit naar mensen voor wie meedoen niet vanzelfsprekend is.
#inclusievesamenleving
‘Ben je klaar voor een nieuwe date?’ Eens in de zo veel dagen licht het scherm van mijn mobieltje op. Ik neem niet altijd een kijkje bij mijn potentiële nieuwe matches, maar zo nu en dan een biertje drinken in de stad met een andere onlinegelukszoeker vind ik heerlijk.
De appstore telt ontelbaar veel datingapps, in verschillende soorten en maten. Algemeen bekende apps als Tinder, Grindr of Bumble, maar ook Happn, voor knapperds die je toevallig op straat tegen het lijf loopt. Innercircle is er voor ambitieuze singles die op zoek zijn naar een serieuze match. Naast alle apps, kun je ook nog daten op websites als Parship en Lexa, maar dat is voor de wat oudere generatie. Yubo en Wink (in de volksmond ook wel KinderTinder) zijn er voor nieuwsgierige pubers.
Online daten is niet meer zo nieuw. Tinder bestaat alweer tien jaar en was tijdens de coronacrisis een houvast voor jongeren die ondanks de lockdowns hun sociale interactie een beetje op peil wilden houden. Desondanks zijn onderzoekers er nog niet uit of online daten nu positieve of negatieve gevolgen heeft voor het vinden van liefde. Het swipen brengt namelijk ook een keuzeoverdosis en een hoop onzekerheid door afwijzingen met zich mee. Toch blijkt dat het merendeel van de mensen onlineliefde vindt en is er geen enkel bewijs dat deze onlinerelaties minder kans van slagen hebben.
Mijn favoriete datingapp heb ik nog niet benoemd, dat is namelijk Breeze. Een relatief nieuwe app op de markt, bedacht door Nederlandse studenten. De bedoeling van Breeze: je swipet, matcht en gaat meteen op date, zonder vooraf te chatten. Via een datumplanner kun je invullen wanneer je beschikbaar bent, je betaalt 7,50 euro en dan zorgt de app voor een loca-
tie bij een partnerrestaurant. Als journalist vind ik het heerlijk, een freepass naar een diepgaand gesprek met een leeftijdsgenoot waar altijd weer heerlijke verhalen en ervaringen uitkomen.
Ben ik dan op zoek naar liefde? Niet echt, maar dat hoeft ook niet altijd. Er kunnen namelijk ook goede vriendschappen ontstaan via zo’n app. Zo ben ik al twee jaar online bevriend met Axel uit ’s Hertogenbosch, Nate uit de Verenigde Staten en bevind ik mij in een Zuid/Midden- Amerikaanse onlinevriendengroep met Alex (Mexico), Bernardo (Ecuador), Léon (Argentinië) en Roberto (Mexico). Bewust op zoek gaan naar buitenlandse jongeren kan dus ook! Daarnaast hebben sommige datingapps zelfs een speciale afdeling om alleen op vriendschappelijke basis mensen te ontmoeten, zoals Bumble BFF (Best Friends Forever).
Kortom, ben je nog op zoek naar de liefde van je leven of heb je simpelweg behoefte aan wat meer sociale interactie? Ga dan lekker swipen! Natuurlijk zwemmen er soms rotte vissen in de liefdeszee, maar geef daar vooral niet te veel aandacht aan. De onlinemarkt is dé uitgelezen plek om op date te gaan met wie je maar wilt en uit te vinden wie echt goed bij je past. ●
Uiteraard kun je aan de gang met botox en fillers, placentatherapie, ooglidcorrecties of complete facelifts om er jonger uit te zien. Maar echte schoonheid komt van binnenuit. Dus waarom zouden we niet proberen te verjongen door de binnenkant aan te pakken? Trends en snelle tips om je jeugd van binnenuit te vereeuwigen.
In Amerika zijn ze helemaal hip en happening: bio-identieke hormonen. Volgens Oprah en de vrouw van tv-dokter dr. Phil zijn ze hét antwoord op de vele ongemakken tijdens de overgang, maar ook tegen burn-out en veroudering. Bio-identieke hormonen zijn hormonen die qua chemische structuur gelijk zijn aan onze natuurlijke hormonen. Dit in tegenstelling tot hun synthetische variant die door de farmaceutische bewerking een meer lichaamsvreemde stof vormt. En waarom zou je je lijf met chemische vervormingen volstoppen als het ook met lichaamsidentieke hormonen kan?
Daarnaast gaat de behandeling met bio-identieke hormonen uit van de persoon en niet van one size fitts all. Zo kan de behandeling precies op maat worden gemaakt, waardoor die relatief snel resultaat geeft met weinig of zelfs geen bijwerkingen. Toch zijn artsen in Nederland terughoudend, omdat het nog weinig wetenschappelijk onderzocht is. Wel is inmiddels bewezen dat bio-identiek oestrogeen en testosteron veilig is en een positief effect heeft op ziekten als osteoporose. Hoewel het verleidelijk is om zelf aan de slag te gaan, is begeleiding van een specialist belangrijk. Deze kan met behulp van tests niet alleen een tekort aan bepaalde hormonen vaststellen, hij weet ook precies welke producten en dosering het best helpen.
Nog zo’n leuke trend die we al eerder in Amerika spotten, maar nog niet onder het grote publiek in Nederland: intermittent fasting (IF). Wist je dat je met dit ‘onderbroken vasten’ je eigen groeihormoon met wel 500 procent kunt stimuleren! En laat je groeihormoon nu belangrijk zijn om je cellen te helpen herstellen en te verjongen. Het afwisselend vasten schrijft niet voor wat je eet en hoeveel, maar wanneer en hoe lang je wel en niet eet. Dus niet eten om te verjongen, maar je eten onderbreken door te vasten om er jeugdiger uit te zien! Dat je er onder meer ook nog eens van afvalt, het je cholesterol verlaagt en je bloedsuikerspiegel in balans brengt, helpt alleen nog maar meer om er jonger uit te zien.
Wist je dat de grootste oorzaak van huidveroudering oxidatie is? Oxidatie wil zeggen dat er een reactie met zuurstof ontstaat, waarbij het atoom een elektron verliest. Deze zogenaamde vrije radicaal kan grote schade aanbrengen in je lichaam, omdat deze zich graag ergens aan vastgrijpt. Daardoor beschadigt hij andere molecu-
En dit doe je liever niet…
len en ontstaat er een kettingreactie. Zogenaamde antioxidanten, zoals vitamine C en E, glutathion en melatonine, kunnen vrije radicalen onschadelijk maken. Uiteraard kun je deze stofjes als supplement slikken, maar je kunt ook antioxidanten binnenkrijgen door voeding als bessen, gember en kurkuma te eten. ●
We weten dat oxidatie de belangrijkste boosdoener is bij veroudering, dus is het belangrijk dit zo veel mogelijk te vermijd en. Vermijd dus vooral:
• te lang zonnen
• te veel en te lang stressen
• extreem, zwaar en lang sporten
• te veel calorieën eten (vooral koolhydraten
en geraffineerde suikers)
• te kort slapen
• geoxideerd vet eten (onverzadigd vet dat op een verkeerde manier verhit of bewaard is, gedraagt zich als vrije radicaal)
• roken
• te weinig water drinken
(waardoor je afvalstoffen niet kwijtraakt)
OEGSTGEEST
Ontdek de wonderen van het menselijk lichaam!
Let op: CORPUS ‘reis door de mens’ werkt met tijdsloten. Reserveer nu je tickets online!
Audiotours zijn beschikbaar in 8 talen
reserveringen en informatie: www.corpusexperience.nl 071-75 10 200 Volg je ons al op social media?
Werken aan een betere conditie en meer spierkracht kan in de huis- of slaapkamer, in de tuin of op andere terreinen buitenshuis. Denk aan het strand, bos en de duinen. Rick: ‘En gebruik dan ook die dikke liggende boomstam, het bankje of een trap voor je oefeningen. Ook zijn er in veel gemeenten speciale fitpleintjes en buitenspeelplaatsen.’
Om te werken aan meer weerbaarheid en wilskracht, zijn gezonde gewoontes, voldoende slaap en goede voeding essentieel. ‘Druk zijn, is geen excuus. Heb je tijd om te netflixen? Dan heb je ook tijd om te sporten. Als je er maar prioriteit aan geeft. Mijn advies: plan iedere zondag je sportmomenten voor de week erop in. Sport minimaal drie keer per week en wandel of fiets op de andere dagen. Zeker als je een kantoorbaan hebt en de hele dag binnen zit.’ Door gezonde leefgewoonten als meer bewegen, gezond eten en voldoende slapen, creëer je zo een goede basis. ●
EXTRA TIPS VAN RICK:
• Stel je doel vast
• Plan vooraf je sportmomenten
• Creëer gezonde gewoontes (slapen, eten, beeldscherm)
• Zorg voor balans (af en toe een wijntje of cheat meal mag)
• Sport 3 keer per week, wandel en fiets op de andere dagen
• Train thuis eerst met je eigen lichaamsgewicht
• Schaf daarna eventueel een set hulpmiddelen aan
Fittebaas coaching werkt volgens vijf belangrijke pijlers: mindset en weerbaarheid, kracht en conditie, voeding, Qigong en meditatie, en eigenaarschap nemen over je herstelproces. Naast zijn werk als CrossFit coach, personal trainer en gecertificeerd Wim Hof methode instructeur, is Rick de Groot ruim dertien jaar werkzaam bij de Koninklijke Marechaussee, momenteel als instructeur, trainer en vormer.
‘Thuis sporten kan met je eigen lichaamsgewicht of met eenvoudige hulpmiddelen, zoals gewichten of een matje’
Moet je vaker plassen of heb je last van een licht brandend gevoel? Misschien heb je een urineweginfectie. Vrouwen en oudere mannen hebben vaker last van een blaasontsteking dan andere mensen.
Met een zelftest kun je snel en eenvoudig thuis in een minuut te weten komen of je last hebt van een blaasontsteking door een strip te dopen in je ochtendurine. Is de hoeveelheid leukocyten, bloed, nitrieten en/of eiwitten in de urine groter dan normaal, dan verandert de kleur van de teststrip. In de bijsluiter vind je alle details.
Een verpakking bevat meestal twee testkitjes, zodat je de test kunt herhalen om zeker te weten dat de ontsteking voorbij is. Ga naar je huisarts voor verdere behandeling als je test positief is of als je twijfelt over de uitkomst.
Deze testen zijn te koop bij de drogist, apotheek of online.
Een hoog cholesterolgehalte vergroot de kans op hart- en vaatziekten. Hoe het met jouw bloed gesteld is, kun je meestal niet zien of voelen. Met een zelfafnametest krijg je inzicht in het cholesterolgehalte in je bloed. De analyse bepaalt de waarde van je totaal cholesterol, HDL, LDL en triglyceriden. Zo weet je of je misschien een (te) hoog cholesterolgehalte hebt en kun je daar actie op ondernemen.
Een paar druppels bloed uit je vinger zijn al voldoende. Dat bloed afnemen doe je in alle rust thuis met de speciale afnamekit. In de verpakking zit alles wat je daarvoor nodig hebt, inclusief een duidelijke uitleg. Het bloedmonster stuur je op naar het laboratorium. Na vijf werkdagen is de uitslag bekend.
Deze testen zijn te koop bij de drogist, apotheek of online.
TEKST
KIM VAN DER GEEST
FOTOGRAFIE
NINA BOTZEN
Onze aandacht gaat in het dagelijks leven vooral uit naar alles wat er buiten ons om, in onze omgeving, gebeurt. We worden overgenomen door de drukte, verdwalen in de waan van de dag en zijn ons bewust van verwachtingen waaraan we moeten voldoen. Door al deze fuzz kunnen we het contact met onszelf verliezen, wat kan leiden tot mentale en fysieke uitputting. In sommige gevallen leidt dit zelfs tot een burn-out.
Wanneer stress te lang aanhoudt, te hevig is of te vaak voorkomt, kan dit ervoor zorgen dat je lichaam en geest uitgeput raken en onvoldoende opladen
Het begrip stress roept bij de meeste mensen al snel negatieve gevoelens op. Toch hoeft stress, een natuurlijk verschijnsel, niet altijd ongezond voor ons te zijn. Het is soms juist zinvol, bijvoorbeeld wanneer je een belangrijke presentatie moet geven of in een gevaarlijke situatie belandt. Stress kan je op die momenten extra focus en concentratie geven, waardoor je adequaat kunt handelen. Natuurlijk kan stress ook ongezond zijn, bijvoorbeeld als je in bed ligt te piekeren en niet kunt slapen, of wanneer je het gevoel hebt altijd maar ‘aan’ te staan.
In een stressvolle situatie komt het hormoon adrenaline vrij. Een hormoon dat ons als mens voorbereid op actie. Dat kun je aan je lichaam merken door het stijgen van je hartslag en bloeddruk, gespannen spieren, het koud worden van je handen, zweten en een versnelde ademhaling.
Al je onbewuste handelingen, zoals het functioneren van je organen, ademhaling en bloeddrukregulatie, worden aangestuurd door je autonome zenuwstelsel. Het sympathische- en parasympathische zenuwstelsel maken hier deel van uit. Wanneer je stress ervaart, wordt je sympathische zenuwstelsel (je fight-or-flightsysteem) geactiveerd. Dit maakt dat je helemaal ‘klaar bent voor actie’. Je parasympathische zenuwstelsel is verantwoordelijk voor herstel en ontspanning.
Beide zenuwstelsels zijn als het ware het gaspedaal en de rem in je lichaam. Hoe meer de twee in balans zijn, hoe makkelijker je herstelt van stress. Is dit niet het geval, dan heb je in feite altijd je voet op het gaspedaal.
Na een stressreactie zou idealiter ‘de rem’ de overhand moeten krijgen, zodat ons lichaam weer kan herstellen. Er is dan een gezonde balans tussen de twee zenuwstelsels. Maar wanneer stress te lang aanhoudt, te hevig is of te vaak voorkomt, kan dit ervoor zorgen dat je lichaam
Wat is een burn-out?
Een burn-out ontstaat nooit in één keer, het is een geleidelijk proces.
Een burn-out hoeft niet altijd te zijn ontstaan op het werk. Zo rapporteren ook studenten en scholieren steeds vaker burn-out gerelateerde klachten door studie of school, maar ook mensen in moeilijke thuissituaties benoemen klachten. Burn-out en overspannenheid zijn niet hetzelfde. Verminderd functioneren, stress, mentale vermoeidheid en slecht slapen zijn klachten die bij overspannenheid horen. Deze klachten kunnen goed behandeld worden wanneer je er tijdig bij bent. Bij een daadwerkelijke burn-out kun je niet meer functioneren. Je bent fysiek en mentaal uitgeput. Je hebt concentratieverlies en het zenuwsysteem is zwaar overprikkeld. De mensen bij wie een burn-out voorkomt, hebben vaak een groot verantwoordelijkheidsgevoel en een grote mate van wilskracht. Het zijn vaak de harde werkers en perfectionisten. Een burn-out heeft niets met falen of zwakte te maken.
en geest uitgeput raken en onvoldoende opladen. Als er geen ruimte is om tussentijds te herstellen, spreken we van ongezonde stress.
Deze situatie wordt pas lastig als de draagkracht lager wordt dan de draaglast. Bijvoorbeeld als je onvoldoende mogelijkheden hebt om stress te voorkomen of ermee om te gaan. Dit zou kunnen resulteren in een burn-out. Je bent dan mentaal, fysiek en emotioneel uitgeput en deze gevoelens overheersen het grootste gedeelte van de dag. Professionals spreken van een burn-out als de klachten minimaal zes maanden aanhouden. ●
Kim van der Geest is psycholoog, healer, medium en coach, en eigenaar van Pachamama, Centrum voor Bewustzijn in Noordwijkerhout.
1) Slapen is enorm belangrijk, zeker in perioden van stress. Tijdens het slapen kun je dingen van de dag verwerken en laad je op. Probeer in tijden van stress op tijd naar bed te gaan en schermtijd te beperken in de uren voordat je gaat slapen. Creëer voor jezelf een prettig avondritueel, zodat je je lichaam aanleert om te ontspannen in de avond.
2) Ontspanning is erg belangrijk voor je mentale en fysieke welzijn. Het kan helpen om bewust momenten van ontspanning in te plannen in je week. Momenten waarop je je agenda leeg houdt en echt tijd neemt voor jezelf. Probeer hierbij schermen zo veel mogelijk te vermijden. Meditatie, yoga, ademhalings- en ontspanningsoefeningen helpen om te ontspannen.
3) Wanneer je dagelijks je lichaam in beweging brengt, zorgt dit onder andere voor de aanmaak van endorfinen, die je stemming positief beïnvloeden. Probeer intense work-outs te vermijden, want deze kunnen mogelijk juist het fight-or-flightsysteem activeren. Denk aan wandelen in de natuur, stretchoefeningen, yoga, fietsen en zwemmen.
4) Vraag om hulp. Dit kan iemand uit je directe netwerk zijn of professionele begeleiding. Het is krachtig om toe te geven dat je ondersteuning kunt gebruiken om oude patronen en gewoonten te doorbreken. Het moment dat je je bewust bent dat je het alleen niet redt, is al een eerste stap naar herstel.
5) Alles wat je tot je neemt heeft effect op je welzijn. Van voeding tot muziek, van je sociale milieu tot de series die je kijkt. Het kan zinvol zijn om te inventariseren welke dingen jij tot je neemt. Krijg je hier energie van, of raak je vermoeid? Focus je op zaken die jou energie geven.
’t Huys Dever in Lisse, gebouwd rond 1375.
(Foto: ’t Huys Dever)
De middeleeuwse kastelen en burchten werden gebouwd om het gebied te verdedigen. Daarom hebben deze versterkte huizen dikke muren en ligt er vaak een slotgracht omheen. Veel kastelen zijn verdwenen, maar de burchten Teylingen en Brederode en ’t Huys Dever staan er nog steeds. Bij een aantal kastelen is boven op de middeleeuwse fundamenten een nieuw buitenhuis gebouwd. Dat is bijvoorbeeld gebeurd bij Het Oude Slot in Heemstede, Huis te Warmont en kasteel Oud-Poelgeest.
In de 17de eeuw bouwden rijke regenten en kooplieden uit Amsterdam, Haarlem, Leiden en Den Haag buitenplaatsen, waar zij de zomermaanden doorbrachten. Ze ontvluchtten de drukke stad, waar geen schoon drinkwater en riolering was en trokken zich terug op het platteland om er te varen, jagen, vissen en vrienden te ontvangen. De buitenhuizen waren alleen gebouwd als zomerverblijf;
’s winters bleven de haarden uit en gingen de luiken voor de ramen. Vaste onderdelen van een buitenplaats zijn, behalve het hoofdhuis, een koetshuis met paardenstal, een moestuin met oranjerie en dienstwoningen. De parken eromheen zijn soms voorzien van een uitzichtheuvel of een theekoepel.
Buitenplaatsen liggen over het algemeen aan de doorgaande wegen, die in noord-zuidrichting over de strandwallen lopen. Zo waren ze goed bereikbaar per koets, maar bij voorkeur ook via het water.
De reeks buitenplaatsen in Bennebroek en Heemstede ligt wat dat
Wie van kastelen, landgoederen en buitenplaatsen houdt, kan in het gebied tussen Den Haag en het Noordzeekanaal zijn hart ophalen. Evenwijdig aan de kust ligt een landgoederenzone met tientallen landhuizen, omgeven door fraaie tuinen en groene bossen. Hier waan je je eeuwen terug in de tijd.
Landgoedwandelen in Zuid-Holland Het Erfgoedhuis Zuid-Holland besteedt veel aandacht aan de kastelen, landgoederen en buitenplaatsen. Onder de noemer Hollands Buiten werken eigenaren samen aan projecten die met steun van de provincie Zuid-Holland tot stand komen. Ook de beleving van kastelen en buitenplaatsen speelt daarbij een rol. Op de website Geschiedenis van Zuid-Holland kun je filmpjes zien, waarin eigenaren en bewoners van buitenhuizen vertellen over het leven op een landgoed of buitenplaats. Op deze website kun je ook informatie vinden over de historie en de toegankelijkheid van landgoederen. Ook kun je wandel- en fietsroutes downloaden, waarmee je kennis kunt maken met dit schitterende erfgoed.
www.geschiedenisvanzuidholland.nl
www.landgoedwandelen.nl
betreft ideaal: tussen de Herenweg en de Trekvaart Haarlem-Leiden. Maar ook de Kagerplassen, het Haarlemmer en Leydse Meer waren geliefde locaties.
Buitenplaatsen zijn vooral gebouwd voor het vermaak; landgoederen hebben doorgaans ook een economische functie. Het grondgebied van een landgoed is veel groter en omvat ook boerderijen, weilanden en bossen. De landgoederen en buitenplaatsen boden veel werk voor bewoners uit de omgeving. Er waren bosbazen, jachtopzieners en tuinlieden nodig, maar ook koetsiers, dienstmeisjes en knechten. In de moestuinen van de buitenplaatsen werden groenten, fruit en bloemen gekweekt, maar ook bijzondere planten uit verre landen. Sommige tuinen hadden zelfs verwarmde kassen, waar ananassen groeiden. De botanische tuinen op Oud Leeuwenhorst in Noordwijkerhout waren wereldberoemd en op Oud-Poelgeest teelde Boerhaave planten die hij in de Leidse Hortus Botanicus niet kwijt kon.
In de 19de eeuw werd het onderhoud van buitenplaatsen voor de eigenaren te duur. Steeds meer buitenhuizen raakten in verval en werden gesloopt, terwijl de tuinen en bossen werden verkaveld als
villawijk. Andere buitenplaatsen kregen een nieuwe functie, bijvoorbeeld als zorginstelling, zoals kasteel Endegeest, De Hartekamp en De Rijp in Bloemendaal. Bij Duinrell, Drievliet en Groenendaal werden speeltuinen aangelegd. De buitenplaatsen ’t Hof van Hillegom, De Paauw in Wassenaar en Bloemenheuvel in Bloemendaal kregen een nieuwe functie als gemeentehuis. Toch zijn ook in de 19de eeuw nog nieuwe grote buitenhuizen gebouwd, zoals kasteel Oud-Wassenaar en De Wittenburg.
Voor veel kastelen en buitenplaatsen zijn stichtingen opgericht die voor het beheer zorgen. Die benutten fondsen en subsidies voor het onderhoud, maar zoeken daarnaast ook naar andere bronnen van inkomsten. Veel koetshuizen en bijgebouwen op landgoederen worden gebruikt als restaurant, congrescentrum of trouwlocatie, zoals Kasteel De Wittenburg, Duivenvoorde, Keukenhof en Elswout. Kastelen en buitenplaatsen zijn ook geliefde plekken voor fotoshoots en televisieopnames.
Toch bestaan er nog steeds buitenplaatsen die in handen zijn van de families die ze al eeuwenlang in bezit hebben. Zo houdt de familie Leemans al ruim 150 jaar de buitenplaats Oostergeest in Warmond in stand. Landgoed Klein Leeuwenhorst in Noordwijkerhout is inmiddels in handen van de vierde generatie. Die probeert met moderne functies, zoals zonne-energie, de inkomsten aan te vullen.
De kastelen en landhuizen zijn niet allemaal te bezichtigen; vaak kun je er alleen onder begeleiding van een gids een rondleiding krijgenKasteel Duivenvoorde in Voorschoten. (Foto: Kasteel Duivenvoorde) De buitenplaats Oostergeest in Warmond. (Foto: Marca Bultink)
De kastelen en landhuizen zijn niet allemaal te bezichtigen; vaak kun je er alleen onder begeleiding van een gids een rondleiding krijgen. De meeste bossen en tuinen zijn wel opengesteld, zodat je er vrij kunt rondwandelen. Het is er prachtig als in het voorjaar de stinzenplanten bloeien of als de bossen hun herfstkleuren krijgen in het najaar. Soms kun je er koffie drinken of lunchen en als je geluk hebt is er een landgoedwinkel, waar je wat lekkers uit de moestuin kunt kopen. Dan waan je je even terug in de tijd en kun je genieten van het buitenleven, zoals de oorspronkelijke eigenaren dat eeuwen geleden al deden. ●
De Wittenburg in Wassenaar lijkt met zijn hoge toren en trapgevels op een eeuwenoud kasteel, maar in werkelijkheid is het landhuis pas ruim een eeuw oud. Het is gebouwd in opdracht van de rijke jonkheer Helenus Maria Speelman, die vanaf 1899 zijn droom verwezenlijkte. Hij liet een kasteel bouwen in Hollandse neorenaissancestijl naar ontwerp van architect J. van Nieukerken, bekend van het Tropenmuseum en Duin en Kruidberg.
Het huis is ingericht met veel donker hout, grote open haarden en antieke schilderijen, afkomstig uit andere woonhuizen. Maar Speelman koos ook voor comfort: het kasteel is vanaf de bouw voorzien van centrale verwarming en stromend water. Het park rond het kasteel is aangelegd door tuinarchitecten als Springer en Copijn, en heeft zowel een gedeelte in geometrische tuinstijl als een Engelse landschapstuin.
Helaas overleed jonkheer Speelman al in 1909. Zijn weduwe Sophie en dochters bleven er wonen totdat de oorlog uitbrak en het huis gevorderd werd. Na de oorlog werd de schade hersteld en ontfermde de gemeente Wassenaar zich over het kasteel. In 1963 werd het overgedragen aan de Vereniging Internationaal Ontvangstcentrum van het Bedrijfsleven De Wittenburg. Er worden internationale conferenties en exclusieve feesten gehouden.
In de afgelopen jaren is De Wittenburg opgeknapt en zijn de tien hotelkamers en het restaurant opnieuw ingericht. De fraai gedecoreerde zalen en de tuin zijn nu te huur voor evenementen, conferenties, bruiloften en feesten.
www.wittenburg.nl
Exclusief hoogwaardige evenementenlocatie, hotel en à-la-carterestaurant
Kasteel de Wittenburg maakt van grote congressen, vergaderingen, zakelijke diners, relatie-evenementen en feesten een onvergetelijke beleving.
We zijn allemaal anders, ook in de manier waarop onze hersenen werken. Veel mensen met diagnoses als ADHD, ADD, dyslexie, autisme of hoogbegaafdheid, lopen daardoor vast of komen soms niet tot hun recht. Terwijl ze juist over kwaliteiten beschikken die mensen zonder deze ‘labels’ niet hebben.
Wat kunnen wij leren van kinderen en jongeren met een mentale uitdaging?
Kevin Csellak, 18 jaar, tweedejaars bachelor student wiskunde, heeft ASS (Autisme Spectrum Stoornis), ADHD en is hoogbegaafd.
‘Mijn diagnose ASS zorgt ervoor dat ik dingen vaak letterlijk opvat. In discussies let ik meer op details in plaats van algemene termen. Ik kijk naar wat mensen echt zeggen. Hoe anderen denken, daar besteed ik minder aandacht aan.
Door mijn hoogbegaafdheid ben ik goed in dingen leren. Het heeft bij mij niet voor problemen gezorgd, dus kan ik daar ook geen advies over geven.
Om rustig te worden, ben ik graag alleen. Tijdens colleges heb ik vaak een pen in mijn hand waar ik mee speel. Mijn medicatie, alleen zijn, Zweedse puzzels oplossen en fietsen met muziek in mijn oren zorgen ook voor rust. In mijn vrije tijd kijk ik graag naar YouTube, met vrienden speel ik Dungeons & Dragons en we kaarten, ik heb interesse in taalkunde en ik ontwerp zelfgemaakte talen.’
TIPS: ‘Kom voor jezelf op, bijvoorbeeld als je een time-out nodig hebt op school. Durf dit aan te geven. Het is belangrijk om die tij d alleen te krijgen om rustig te worden. Als je ADHD hebt, probeer dan rustig te doen, dat zal je helpen. Je kunt veel fijner leven op momenten dat je niet druk bent. Begrijp bij ASS dat je je anders gedraagt dan anderen en dat dat niet erg is.’
‘Je kunt veel fijner leven op momenten dat je niet druk bent’
Lana Schouten, 11 jaar, zit in groep 8, is hoogbegaafd.
‘Ik leer heel gemakkelijk en op een andere manier dan de meeste kinderen. Het gaat in mijn hoofd heel snel, soms vind ik het lastig om dat uit te leggen aan anderen. Bij rekenen pas ik niet de regels van school toe, maar doe ik het op mijn eigen manier en komt er dezelfde uitkomst uit. Ik denk veel na over problemen in de wereld, zoals oorlog, infectieziekten, vervuiling van het heelal et cetera.
Ik ben heel creatief en hou ervan om dingen te ontwerpen, zoals de Paper Duck die ik hier in mijn hand heb. Het is een eend die je kunt aankleden. Ik vind het ook leuk om haren te knippen, ik wil later graag kapster worden. Tijdens corona heb ik mijn eigen haren en die van mijn moeder geknipt.
Om mijn hoofd rustig te krijgen, knutsel en teken ik graag en kijk ik naar filmpjes of spreek ik af met vrienden of vriendinnen. Ook lees ik graag de Donald Duck.’
TIPS: ‘Als je ergens bang voor bent, zorg dan dat je begrijpt hoe het zit. Onderzoek bijvoorbeeld hoe een enge film is gemaakt. Zorg dat je weet waarom dingen zijn zoals ze zijn. Als je het beter begrijpt, ben je niet meer bang, of in ieder geval een stuk minder.’
‘Ik vind het ook leuk om haren te knippen, ik wil later graag kapster worden’
Sket Duijndam, 12 jaar, groep 8, heeft ADHD en autisme. ‘Omdat ik ADHD heb, is het druk in mijn hoofd met allerlei gedachten. Ze gaan soms heel snel door elkaar heen. Daardoor ben ik zelf ook best wel druk. Soms lijkt het alsof ik niet oplet in de klas als ik even naar buiten kijk. Dat doe ik meestal wel, maar dan ben ik de informatie van de meester nog aan het ‘processen’ in mijn hoofd. Ik vind het lastig dat ik dingen soms niet goed kan onthouden. Dan snap ik de uitleg niet goed en weet ik niet wat er van mij verwacht wordt.
Rust haal ik uit video’s kijken, zitten op de bank in een rustige kamer, voorlezen aan mijn buurmeisje Sam van 9 maanden, natuur en dieren. Zoals de spelende leeuwen die ik tijdens mijn vakantie in Zuid-Afrika heb gezien.’
TIPS: ‘Zeg tegen je ouders, de meester of juf hoe het met je gaat. Dat je hoofd soms anders werkt. Dan snappen ze je beter en worden ze niet boos als je iets vergeet of als het erop lijkt dat je niet oplet. Ik ben ook heel blij met mijn medicatie, daardoor gaat het beter op school doordat ik me beter kan focussen.’
‘Rust haal ik uit voorlezen aan mijn buurmeisje Sam van 9 maanden, natuur en dieren’
Mila van der Burg, 18 jaar, doet eindexamen havo en heeft misofonie. ‘Misofonie is een hersenaandoening waarbij specifieke geluiden extreem heftige gevoelens oproepen. Het betekent letterlijk ‘geluid haten’. Het komt van het van het Griekse misos – haat – en phónè – stem, geluid. Vaak gaat het om monden keelgeluiden als smakken, slikken, ademhalen en kuchen. Bij mij wekken de geluiden die sommige van mijn familieleden maken tijdens het eten boosheid en irritatie op.
Het gaat niet alleen om het geluid zelf, maar ook om wie het geluid maakt. Het liefst trek ik mij dan terug met mijn oortjes in. Ik luister naar muziek om hen niet te hoeven horen. Ik heb er momenteel alleen in de thuissituatie last van.’
TIPS: ‘Denk niet dat het aan jou ligt, je kunt er niets aan doen. Het is belangrijk om het met je naasten te delen zodat zij er rekening mee kunnen houden en jij er het minste last van hebt. Ik vind het moeilijk om mijn familie er telkens op te moeten wijzen, ze proberen erop te letten, maar vergeten het ook weleens. Om rustig te worden luister ik graag naar hiphopmuziek.’Mila
‘Bij mij wekken de geluiden die sommige van mijn familieleden maken tijdens het eten boosheid en irritatie op’
Wie Hotel ‘Two Brothers’ aan de Koningin Wilhelmina Boulevard in Noordwijk
binnenloopt, voelt zich direct meer dan welkom. Vakantiegasten komen volledig
tot rust in het gastvrije familiehotel en zakelijke gasten kunnen de organisatie met een gerust hart aan het professionele team overlaten.
‘Wij willen een plek zijn waar iedereen zich begrepen voelt’LUCA, EVELIEN, JAN EN JOSHUA ROGGEVEEN (foto Peter Franken )
WILLEMIEN TIMMERS
Ondanks dat het reguliere onderwijs doet wat zij kan, loopt voor sommige kinderen de druk zo hoog op dat ze niet meer naar school gaan. Om hoeveel kinderen het precies gaat, is niet helemaal duidelijk, maar volgens de officiële cijfers van het Nederlands Jeugdinstituut stonden in het schooljaar 2020/2021 meer dan 5400 leerplichtige leerlingen niet bij een onderwijsinstelling ingeschreven. Daarnaast waren er in datzelfde schooljaar ruim 3300 langdurige thuiszitters. Ouderverenigingen gaan uit van hogere aantallen. Volgens hen volgen 15.000 tot 20.000 kinderen om welke reden dan ook geen onderwijs. En het blijkt moeilijk om deze cijfers naar beneden te brengen.
De groep thuiszitters is zeer divers en de problematiek is vaak complex. Oud-schooldirecteur Douwe Splinter kent de struggles van dichtbij. ‘Het gaat mij aan het hart dat er op dit moment zo veel leerlingen thuiszitten die hun plek op school niet kunnen vinden,’ vertelt hij, terwijl hij uitkijkt over de weilanden en het erf van zijn oude boerderij. Als gepensioneerde onderwijsman ontvangt hij hier samen met zijn vrouw en kinderen regelmatig kinderen die even op adem moeten komen. In zijn onderwijsjaren maakte hij zich al sterk om een plek voor iedere leerling te creëren. ‘Hoe langer leerlingen thuiszitten, hoe moeilijker het wordt om weer van de bank op te staan of achter de spelcomputer vandaan te komen. Je merkt dat iedereen het op school zo druk heeft, dat er weinig tijd over is om samen in een vroeg stadium kinderen en gezinnen te “redden” van de drama’s van het thuiszitten, het oplopen van achterstanden en een moeilijke thuisdynamiek.’
Helaas gaan niet alle kinderen met plezier naar school. Een aantal van hen voelt spanning, onzekerheid en eenzaamheid als ze hun schoolgebouw binnenlopen. Het onderwijs zoals het nu wordt vormgegeven, blijkt jammer genoeg niet passend voor elke leerling.
VEEL DRUK
‘Er zijn best veel instanties waar ouders kunnen aankloppen bij problemen, maar vaak ziet men door de bomen het bos niet meer. En daarbij zorgt dat zoeken voor vertraging. Tegenwoordig heeft elke leerkracht veel op zijn of haar bord. Er zijn in een klas vaak diverse problemen, zodat extra aandacht voor bijvoorbeeld een leerling met een vorm van autisme, ADHD of hoogbegaafdheid, echt niet in het dagprogramma past.’
De onderwijsman denkt even na en spreekt dan uit dat hij meevoelt met de huidige generatie leerlingen. ‘Er komt veel af op de jongeren van nu. De coronatijd heeft een grote impact gehad. Daarnaast worden ze geconfronteerd met negatief klimaatnieuws, druk van school en steeds meer dreiging van oorlogen. Het is moeilijk om als jongere een positief perspectief te behouden.’ Daarnaast schetst hij dat leerlingen op school helaas volledig mee moet lopen in het systeem, omdat ze anders vastlopen. Net als veel andere deskundigen is hij van mening dat het belangrijk is dat we als maatschappij gaan focussen op wat kinderen over de hele breedte nodig hebben en ons niet alleen richten op het behalen van het diploma. ‘Dus moeten we het schoolsysteem aanpassen aan de kinderen, en niet andersom.’
Een thuiszitter kan voor veel spanning zorgen binnen het gezin.
Douwe Splinter geeft ouders tips:
• Probeer geen verkeerde druk op je kind uit te oefenen. Ga hem of haar niet pushen om bepaalde dingen te ondernemen.
• Neem je kind serieus. Heb begrip voor je zoon of dochter en accepteer dat het onderwijs niet altijd even ‘passend’ is voor je kind en misschien te veel onzekerheid en spanning geeft.
• Thuis moet thuis zijn. Zorg dat het daar gezellig blijft.
• Ga in gesprek met school en zoek er een goed contactpunt bij wie je met je vragen terechtkunt.
• Let op je eigen energie: probeer die positief te houden.
• Voorkom dat je kind leerplichtontheffing krijgt; dan verdwijnt je kind uit beeld. Ieder kind heeft leerrecht.
Waar kun je terecht als je kind langdurig thuiszit of niet wordt toegelaten op de school van keuze?
Komt je er niet uit met de school? Dan kun je (kosteloos) een onderwijsconsulent benaderen via Onderwijsconsulenten. nl. Zij bieden ouders, scholen en samenwerkingsverbanden begeleiding, bemiddeling en advies bij het vinden van geschikt onderwijs voor het kind.
Gedragswerk is een project vanuit het ministerie van OCW voor betere samenwerking bij leerlingen die thuiszitten of voor wie dat dreigt. Doel is dat meer leerlingen het passende onderwijs krijgen dat zij nodig hebben en waarop zij recht hebben. gedragswerk.nl
Door het hele land ontstaan initiatieven voor jongeren die zijn vastgelopen op school en in de zorg. Zie ook oudersenonderwijs.nl/kennisbank/passend-onderwijs/alsonderwijs-niet-lukt/hulp-aan-thuiszitters
Iedere regio heeft een Samenwerkingsverband dat als belangrijkste verantwoordelijkheid heeft het organiseren van passend onderwijs voor iedere leerling.
De leerplichtambtenaar van de gemeente waarin je woont kan ook helpen. Die ziet erop toe dat leerplichtige leerlingen naar school gaan en kunnen.
De Onderwijsinspectie lost zelf geen thuiszittersituaties op, maar spreekt scholen en samenwerkingsverbanden aan op hun verantwoordelijkheid.
De Kinderombudsman houdt het recht op goed onderwijs in de gaten: een kind moet naar school kunnen gaan en goed les krijgen op een manier die bij het kind past. kinderombudsman.nl
Het Centrum Jeugd en Gezin (CJG) in je woonplaats kan hulp en advies geven. opvoeden.nl
Welzijnskwartier heeft ook jongerenwerkers aan wie advies kan worden gevraagd of bij wie jongeren zelf terechtkunnen. welzijnskwartier.nl
Als er echt hulp nodig is dan is er voorieder1.nl in de regio. Zij helpen of verwijzen door.
Op Facebook zijn er ook verschillende besloten groepen voor ouders van thuiszitters waar ouders elkaar tips en adviezen geven.
In de jaren dat Douwe Splinter werkzaam was als directeur binnen de Leo Kannerschool, een school voor kinderen met een autismespectrumstoornis, heeft hij veel initiatieven ontplooid om thuiszitters een zinvolle dagbesteding te geven. Zo werkte hij bijvoorbeeld samen met de BinnensteBuitenTuin in Warmond. ‘Je merkt dat heel veel leerlingen baat hebben bij werken met natuur en dieren. Dat zorgt voor rust in hun systeem en zo kunnen ze weer verder groeien.’ Een ander mooi project dat nog steeds actief is, is ‘leraar op de fiets’: de leraar komt naar de leerling toe in plaats van de leerling naar school.
Natuurlijk is voorkomen beter dan genezen. Douwe: ‘Hoe fijn zou het zijn als er ruimte in de schoolbudgetten zou zijn om bij de eerste signalen iemand in de klas te laten observeren die daarna weer handvatten kan geven aan ouders en docenten.’ Helaas is die ruimte er nu vaak niet. ‘Al zou er maar een soort “info-telefoon” zijn waar verontruste verzorgers en docenten 24/7 naar konden bellen om daar een – vrijwillige – deskundige te spreken voor advies. Dat zou zo veel goeds kunnen creëren. Op die manier zouden de werelden van onderwijs en zorg ook wat dichter bij elkaar komen.’
Ten slotte benadrukt Douwe dat ouders van thuiszitters de moed niet moeten opgeven. ‘Er zijn zo veel mensen, ook veel bekende, succesvolle personen, waarbij de jonge jaren verre van vlekkeloos verliepen. Hulp zoeken bij vastlopen is niet erg, er is altijd een weg omhoog.’ ●
‘Hulp zoeken bij vastlopen is niet erg, er is altijd een weg omhoog’Opvoeden THUISZITTERS
EEN TOERNOOI VERSPRINGEN BIJ ’T HUYS DEVE R
(foto: José Elfering)
Eind 2022 organiseerden we een brainstormbijeenkomst, waarbij mensen van allerlei organisaties, jong en oud, met elkaar in gesprek kwamen. Daaruit hebben wij vijf rode draden gehaald, die inspiratie voor de activiteiten vormen: educatie, historie, vieren, maatschappelijke binding en ondernemerschap. We willen mensen laten weten in wat voor een leuk dorp ze wonen, hoe het komt dat het hier zo fijn is en hoe wij ervoor kunnen zorgen dat dit over 25 jaar nog zo is. Daarna is een denktank opgericht waarin onder andere sport- en cultuurverenigingen, ondernemers en scholen zitten. Die bedacht een aantal basisactiviteiten, legt de onderlinge verbindingen en werkt aan
extra subsidies. Verder moet iedereen zo veel mogelijk zelf aan de slag; het projectteam ondersteunt dat met communicatie.’
De kalender van 2023 staat inmiddels vol met evenementen, vertelt Ageeth. ‘Het jubileumjaar gaat steeds meer leven; je ziet overal vlaggen wapperen met Lisse 825, er is een speciale corsowagen en er komen nog steeds nieuwe activiteiten bij. Cultuurhistorische Vereniging Oud Lisse vertoont films over de geschiedenis van het dorp. Er komt een archeologieproject in de nieuwe wijk Geestwater. Daar willen we met kinderen écht de grond in om te kijken welke geschiedenis daar verborgen ligt.
GRAVEN TEKENDEN IN 1198 EEN AKTE ‘OP LIS’
Lisse viert dit jaar het 825-jarig bestaan. Er bestaat namelijk een oorkonde uit 1198 die tijdens een bijeenkomst ‘op Lis’ is ondertekend door Graaf Dirk III van Holland. Lisse is zeker ouder, maar de oorkonde uit 1198 is het oudste document waarin het echt om Lisse gaat.
Het leuke is dat de meest verrassende combinaties zijn gevormd. Zo is de bibliotheek samen met Oud Lisse en de jeugd een Minecraft museum van Lisse aan het bouwen. Vijfhonderd leerlingen van basisscholen en het Fioretti College en de Lissese ondernemers hebben samen een bloemenslinger van 825 meter gemaakt; een recordpoging voor het Guinness Book of Records. En atletiekvereniging De Spartaan organiseerde een verspringwedstrijd bij ’t Huys Dever, waarbij het de uitdaging was om 8,25 meter ver te springen. Er staat nog een heleboel te gebeuren dit jaar: Herman Finkers komt Gregoriaans zingen in de Agathakerk, er komt een festival in de Poelpolder, de maand van de vereniging en een reünie op het Fioretti College. Het is te veel om op te noemen, maar alles is terug te vinden op de Agenda Lisse 825.’
DE LANGSTE SLINGER VAN EUROPA (809 METER) HING IN LISSE
(FOTO: ARJA LUIJK)
DE EXTRA CORSOWAGEN VAN LISSE 825
(FOTO: WILMA VAN VELZEN)
Bij de inspanningen om de CO2-uitstoot omlaag te brengen, valt vooral bij oudere huizen veel winst te behalen. Tegelijkertijd geldt: hoe ouder het huis, hoe moeilijker het is. Hannie Korthof (65) en Waldo Broeksma (67) gingen de uitdaging aan en wonen nu gasvrij en klimaatneutraal in hun tussenwoning uit 1910. Ze kochten hun woning in Leiden-Noord twintig jaar geleden. Het was toen nog verdeeld in een boven- en een benedenhuis. Een energielabel zat er niet bij – dat was niet verplicht in die tijd – maar ze schatten dat het niet meer dan E of F kan zijn geweest. Het benedenhuis had radiatoren die gevoed werden door een vr-ketel, het bovenhuis werd verwarmd door middel van gaskachels en een houtkacheltje.
‘De vorige eigenaren hadden wel iets gedaan aan verduurzaming,’ vertelt Hannie. ‘Het dak was gedeeltelijk geïsoleerd en beneden was dubbelglas. De gevelmuren waren geïsoleerd met voorzetwanden met daarachter piepschuim. Zelf hebben we in het bovenhuis dubbel glas geplaatst en de vr-ketel vervangen door een hr-ketel.’
Het energiezuiniger maken van hun huis stond jarenlang niet op de prioriteitenlijst. Tot de nazomer van 2017. Waldo: ‘Mijn jongste dochter nam me toen mee naar ACT, het duurzaamheidsfestival. Dat is gericht op jongeren, om ze mee te slepen in duurzaam denken. Maar ook voor mij was het heel inspirerend. Het was een zaadje dat ertoe leidde dat Hannie en ik serieus gingen nadenken over het verduurzamen van ons huis. Een gasvrij, nul-opde-meterhuis, daar wilden we naartoe.’
Een hele onderneming met een huis van ruim honderd jaar oud. De wens om gasvrij te worden betekende dat de hr-ketel ingeruild moest worden voor een all-electric warmtepomp. Een optie die alleen mogelijk zou zijn bij echt goed geïsoleerde woningen, maar dat is maar net hoe je ertegenaan kijkt, hebben Hannie en Waldo gemerkt. Ze wonnen advies in bij een gespecialiseerde organisatie. Hannie: ‘Zij maakten een diepgaande scan van onze woning om te zien wat er nodig was om energieneutraal te worden. Dat sprak ons aan, ze zagen het als één geheel. Het was duidelijk dat het praktisch en financieel geen
De CO2-uitstoot in Nederland moet naar beneden om de klimaatverandering af te remmen en de aarde in de toekomst leefbaar te houden. Ook als burger kun je daar je steentje aan bijdragen. Bijvoorbeeld door het verduurzamen van je woning.
reële optie was om het huis perfect te isoleren. De enige manier waarop wij energieneutraal konden worden, was door zelf heel veel energie op te wekken.’
‘We hebben toen besloten om ons dak vol te leggen met zonnepanelen,’ vult Waldo aan. ‘We hadden plek voor ruim twintig stuks. In combinatie met aandelen in een windmolen die we al hadden, wekken we meer dan genoeg elektriciteit op om ons eigen verbruik te compenseren.’
RUIMTE
Toen er een uitgewerkt plan lag, duurde het nog een jaar voordat het gasvrije nul-op-de-meterhuis gerealiseerd was. ‘Dat was een heel gedoe. Het is ook wat voor ravage je ervoor over hebt,’ kijkt Hannie terug. Zij gingen voor een warmtepomp die warmte uit de buitenlucht haalt. De buitenunit van de pomp staat in de tuin en tegen het huis aan is een geisoleerd schuurtje gebouwd als tech-
Ook met kleine maatregelen valt er al veel winst te behalen bij het energiezuiniger maken van woningen. Een paar tips:
• Breng radiatorfolie aan
• Plaats radiatorventilatoren onder de radiatoren
• Plaats tochtstrippen en tochtwerende borstels bij grote kieren, zoals de brievenbus en buitendeuren
• Isoleer cv-buizen en warmwaterleidingen in onverwarmde ruimtes
• Stel je cv-ketel in op 60°C (zetmop60.nl)
• Laat je radiatoren waterzijdig inregelen, zodat het cv-water gelijkmatig verspreid wordt over de verwarmingselementen
• Vervang alle gloei- en hallogeenlampen door ledlampen
• Gebruik een waterbesparende douchekop
Tot slot: De meeste gemeenten hebben energiecoaches of -ambassadeurs. Deze deskundige vrijwilligers geven advies op maat over hoe jouw huis kan worden verduurzaamd. De adviezen zijn gratis en vrijblijvend.
nische ruimte voor de binnenunit met daarnaast een 200 literboiler. Die wordt tot 50 graden verwarmd door de warmtepomp en elektrisch na-verwarmd. ‘Je moet wel genoeg ruimte hebben voor alle apparatuur,’ waarschuwt Waldo.
Zeer ingrijpend was dat op de verdieping waar hun woonkamer is, alle leidingen voor de verwarming nog aangelegd moesten worden. ‘Het is natuurlijk een stuk eenvoudiger als die er al liggen. Wij hebben boven, waar we nog geen cv hadden, meteen gekozen voor convectorradiatoren. Wel wat duurder, maar ze zijn energiezuiniger en verwarmen de kamer sneller.’
Daarnaast hebben ze, waar dat zonder al te veel geld en moeite kon, de isolatie verbeterd. Hannie: ‘We hebben veel steun gehad aan energieambassadeur Anja Möltgen. Om te sparren en voor praktisch advies. Zij kwam bijvoorbeeld langs met een warmtecamera. Daarmee zie je precies waar de warmtelekken in je huis zitten. Zo hebben we een aantal kieren kunnen wegwerken en een paar “vergeten” enkelglasraampjes ontdekt, zoals het raampje boven de voordeur.’
Prijzig is het wel, zo’n omschakeling. Het heeft Hannie en Waldo rond de 37.000 euro gekost. Maar dan heb je ook wat. Voorheen verbruikten ze 1648 kuub gas en 1663 kWh elektriciteit per jaar. Nu is het gasverbruik 0 en leveren ze jaarlijks 4.000 kWh groene stroom terug aan het net. En als bonus is het een stuk comfortabeler geworden in huis. ●
‘ACT, het duurzaamheidsfestival, is gericht op jongeren, om ze mee te slepen in duurzaam denken. Maar ook voor mij was het heel inspirerend’
FOTOGRAFIE
CORINE ZIJERVELD
Verbouwen tijdens corona, het bleek een ware trend. Zo ook bij ons thuis. De keuken moest eraan geloven en een zoektocht begon. Na enkele omwegen, belandden we bij Van der Voet Keukens in Sassenheim. En inmiddels zijn we alweer een tijdje de trotse bezitters van een schitterende keuken. Voor
Over gebrek aan werk hoeft Van der Voet Keukens zich geen zorgen te maken. Nog steeds loopt het storm en dit jaar viert de zaak haar 35-jarig jubileum. Dat gaat niet ongemerkt voorbij, want het bedrijf is een begrip in de Bollenstreek. Patrick vertelt: ‘In 2007 nam ik het bedrijf over en daarvoor werkte ik al twaalf jaar voor meneer en mevrouw Van der Voet. Ik heb bewust de naam van het bedrijf gehouden en het samen met het team uitgebreid tot wat het nu is. Het gaat heel goed met de zaak, en ons doel is om dat zo te houden en het bedrijf nog meer te professionaliseren en verduurzamen.’
Ook Yvonne werkt al elf jaar bij Van der Voet Keukens. ‘Ik werk hier met heel veel plezier. Wat ik de beste eigenschap van Patrick binnen het bedrijf vind? Hij is goudeerlijk naar klanten toe. En hij bijt zich echt ergens in vast, dus als er iets niet klopt, gaat hij net zo lang door totdat het wél deugt. Bovendien is hij heel betrokken bij zowel klanten als personeel.’ Andersom waardeert
FORCE sprak ik met eigenaar Patrick van den Berg en zijn rechterhand Yvonne van Veen. Hoe gaat het nu, na de coronagekte met de zaak? En wat zijn hun ambities?
Patrick de creativiteit van Yvonne. ‘Ze heeft ongelofelijk veel kennis in huis doordat ze al 25 jaar in het vak zit. En ze heeft engelengeduld.’
Maar waarin onderscheidt Van der Voet Keukens zich nu? Patrick denkt dit wel te weten: ‘Als klanten bij ons binnenkomen, ervaren ze een informelere sfeer dan bij andere keukenzaken. En dat vinden mensen prettig. We werken met een hecht team van twaalf mensen. Er is veel humor op de werkvloer, maar er is vooral veel kennis en inzet. Iedereen wil hard werken, dus dat zien de mensen terug. We zorgen er met het hele team voor dat we een mooi product neerzetten, waar we zelf ook trots op kunnen zijn. Daar hebben we onder andere pareltjes van monteurs voor.’ Yvonne vult aan: ‘We zijn niet alleen maar bezig met het verkopen van een keuken, we ontzorgen. Dus de klant wijst aan wat hij of zij wil en wij regelen de rest. We gaan net zo lang door totdat het de klant helemaal naar de zin is!’
Dat laatste kan ik beamen. Ik ben erg trots op onze mooie keuken, hoewel ik er zelf beter weg kan blijven, gezien mijn gebrek aan kookkunsten. Maar dat is weer een heel ander verhaal. Van der Voet Keukens, daar moet u dus zijn voor de mooiste keukens en de beste service! ●
Voor meer informtie: vandervoetkeukens.nl
van Egmond, architecten werkt in het topsegment van luxe villabouw, ontwerpt woonwijken, sportcomplexen en hoogbouwtorens. Het familiebedrijf van Britta en Diederik van Egmond is niet alleen veelzijdig, het werkt ook erg duurzaam. Britta: ‘Wij zijn bekend om onze villa’s met exclusieve materialen, maar luxe zit vooral in sociale duurzaamheid. De echte waarde zit in plekken waar je je verbonden voelt met elkaar en je omgeving.’
Van Egmond is gespecialiseerd in stedenbouw, architectuur en interieur. Maar architectuur is zo veel meer dan tekeningen maken, het is een constante dialoog met alle belanghebbenden en experts. Van opdrachtgevers, planologen en duurzaamheidsexperts tot bijvoorbeeld kunstenaars en landschapsontwerpers. Bij haar ontwerpen staat van Egmond, architecten voor prachtige gebouwen die naast esthetisch fraai ook toekomstgericht zijn.
Dat toekomstbestendig ontwerpen is heel belangrijk, wat met de focus op sociale luxe nu nog eens wordt verdiept. Diederik van Egmond: ‘Wij zijn een familiebedrijf. We denken niet in jaarcijfers, maar in generaties. Daarin zit ook al duurzaamheid besloten. Duurzaamheid is voor ons dan ook een integraal thema, waarbij
we uiteraard aan alle regelgeving en technische zaken voldoen en innovatieve bouwmethoden belangrijk vinden. Maar dat heeft allemaal één doel en dat is dat we met elkaar bewuster en beter kunnen samenleven. Dáár streven we naar.’
Britta knikt instemmend: ‘Al onze ontwerpen beginnen met een verhaal. We vinden het belangrijk om aandacht te hebben voor zowel het kleine en persoonlijke als het grotere verhaal, van een straat, een wijk of een stad. Onze inbreng als architect geeft zeker niet alle oplossingen, maar wij vinden dat je er in ieder geval naar moet streven.’
Het vijftig man sterke team van stedenbouwkundigen, architecten, interieurontwerpers en bouwtechnische experts van van Egmond heeft bovendien veel invloed op wat er van binnen naar buiten toe gebeurt. ‘Onze interieurontwerpers creëren persoonlijke interieurs die het karakter van de bewoners weerspiegelen. De ene keer met veel glamour, de andere keer juist heel sober of natuurlijk. We kijken altijd naar wat de kern kan zijn van een plek. Ligt de nadruk op natuur of juist op het plein? We zoeken naar de essentie en brengen dat in het ontwerp naar boven. Hierdoor ontstaan vitale gebouwen en leefomgevingen. Plekken waar je energie van krijgt.
‘De echte waarde zit in familie, vriendschappen, veiligheid en gezondheid. De rest is bijzaak. Sociale luxe is de echte luxe’
In ons vak vormen we een harde materie om iets zachts te bereiken. Iets simpels als een bankje in de zon waar je je buren tegenkomt, maakt zo veel verschil. En in een toren van dertig verdiepingen, kom je elkaar dan alleen tegen in de lift?
Dan is er niets mooiers dan een gemeenschappelijke tuin. Het is zo fijn om met je voeten in het gras te kunnen staan.’
van Egmond, architecten zorgt er daarbij voor dat er in een wijk of woontoren altijd een goede mix is van levensstijlen, met woningen voor senioren, jongeren, gezinnen. Britta geeft een voorbeeld: ‘Denk aan appartementen over twee lagen, zodat mensen ook aan huis kunnen werken. We zorgen voor verbinding met een stadspark, voor goede faciliteiten, cafeetjes, een gezamenlijke feestruimte. Vaak ook leggen we een stadspark aan. We maken buurtschuren, waar mensen hun gereedschap kunnen delen, of leggen zonnepanelen op het dak
‘Een huis is zo tastbaar, iedereen begrijpt dat fijn wonen ook betekent dat je beter in je vel zit’
voor de energie voor de straatverlichting. Met al die zaken zorgen we ervoor dat er echt wat te delen is en de sociale interactie veel groter wordt.’
Diederik van Egmond vertelt over de gedachte hierachter. ‘Wij vinden dat iedereen in onze maatschappij z’n best moet doen om het met elkaar beter te maken. En hoe wij dat als stedenbouwers en architecten vanuit ons vak kunnen doen, is door de leefomgeving, het gebouwde en de openbare ruimte zo sociaal mogelijk in te richten. Met plekken waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. Want in deze maatschappij waarin alle tegenstellingen steeds duidelijker worden, is het belangrijk elkaar te blijven zien, met elkaar te blijven praten en niet het contact met de ander te verliezen.
Wij vinden het belangrijk ons in te zetten voor de verbinding. En omdat wonen zo’n primaire behoefte is, denken wij dat we op dit vlak ons steentje kunnen bijdragen. Iedereen heeft een huis, een plek waar je je fijn wilt voelen. Het is zo tastbaar, iedereen begrijpt dat fijn wonen ook betekent dat je beter in je vel zit.’
Britta is inmiddels een bekend gezicht als architect van het populaire tv-programma De Perfecte Verbouwing. Zij neemt het al twee seizoenen lang op tegen steeds een andere architect: wie ontwerpt de beste make-over voor een woonhuis. Op basis van een virtualrealitytour kiezen de deelnemers hun favoriete ontwerp en de winnende architect. Dat is heel succesvol. Zo ontwierp Britta een grote landelijke villa, maakte ze een schuur tot een riante stolpboerderij en verzorgde ze verschillende spectaculaire woninguitbreidingen. Britta: ‘Elk gezin heeft zijn eigen wensen, budget en mogelijkheden. Het geeft mij enorme voldoening om daar het uiterste uit te halen en een persoonlijk en bijzonder ontwerp neer te zetten. Dat mijn ontwerpen zo vaak worden gekozen, is een mooi compliment.
Het is heel leuk om via tv een groot publiek te kunnen bereiken, te laten zien wat een architect dagelijks doet en wat het effect kan zijn voor je eigen huis. Het sluit ook goed aan bij onze werkwijze, wij ontwerpen en presenteren al onze ontwerpen in 3D en dat spreekt heel erg tot de verbeelding. Dat merk ik nu ook weer.’
Al die aandacht is overweldigend, vertelt Britta. ‘In positieve zin. Veel mensen vragen of wij ook hun woning willen ontwerpen. Ik word op straat aangesproken, geef lezingen en krijg fanmail van jonge meiden. Ze vertellen dat ze ook architect willen worden en willen weten welke opleiding ze daarvoor moeten volgen. Wat ik heel fijn vind is dat ik zo een voorbeeld kan zijn voor jongeren die ook dit vak willen uitoefenen, dat ik mensen op weg kan helpen, kan inspireren.’ En het tvmaken smaakt naar meer. Na de zomer is Britta in een mooi nieuw woonprogramma te zien.
www.vanegmondarchitecten.nl
‘Je mag de bedden gerust testen. Dan maak ik je morgenochtend wel wakker voor het ontbijt.’
Wie de winkel van Goodnight op het bedrijventerrein in Cruquius Zuid binnenstapt, komt in een oase van bedden, dekbedden en kussens terecht. In de 5.000 vierkante meter grote showroom herbergt Goodnight dan ook meer dan 100 beddenmerken uit binnen- en buitenland, met als nieuwste aanwinst Hästens. ‘We willen iedere klant een bed kunnen bieden dat geheel aansluit bij wensen als comfort, uitstraling, stijl en prijsklasse,’ licht Pim van der Klaauw toe.
‘Bij ons heeft een klant echt iets te kiezen.’
Goodnight is een beddenspeciaalzaak gevestigd in Cruquius en richt zich op het midden tot hogere segment. Je kunt er terecht voor een bed van 2.000 tot 250.000 euro. Wat bij binnenkomst direct opvalt is dat de winkel ondanks de grootte vooral een knusse, warme slaapkamersfeer uitademt. In verschillende gecreëerde nisjes van kasten, staan bedden zo verleidelijk opgemaakt en uitgestald dat je je er bijna gedachteloos op laat vallen. ‘Je mag ze gerust testen,’ zegt Pim lachend. ‘Dan maak ik je morgenochtend wel wakker voor het ontbijt.’
Pim: ‘De inrichting van de winkel en de collectie is vooral het werk van mijn vader. Hoewel hij graag steeds meer aan Ronny en mij overlaat, is de winkel nog steeds zijn passie. Meer dan 35 jaar geleden was mijn vader betrokken bij de oprichting van de winkel, in 2006 werd hij eigenaar en sindsdien is hij continu bezig geweest om de winkel en de dienstverlening verder uit te bouwen. Alles doen we zelf: van inkoop tot inrichting, van bezorging tot montage bij de klant thuis. Onze service is volledig inclusief, voor al onze klanten.’
In de winkel is een aparte hoek ingericht voor het merk Hästens. Aan het begin van de beddenrij pronkt het meest exclusieve bed van Hästens dat een waarde heeft van 250.000 euro. ‘Met recht een meesterwerk,’ zegt Pim. ‘Hästens is een heel bijzonder merk. Van dit bed is werkelijk alles met aandacht en met de hand gemaakt. Van het wassen en vlechten van de strengen paardenhaar tot het plaatsen van de veren in het matras en het stofferen van het hoofdbord. Dagenlang heeft een team specialisten met elkaar gewerkt aan het bed.’
Woonboulevard Cruquius Spaarneweg 18 2142 EN Cruquius goodnight.nl
Net als bij Hästens draait alles bij Goodnight om aandacht: aandacht voor de klanten, aandacht voor de winkel en aandacht voor elkaar. Zo krijgt iedereen bij binnenkomst een kop koffie met een chocolaatje, checkt Van der Klaauw senior iedere dag of alles nog goed staat in de winkel en gaat het personeel regelmatig met elkaar op training. Die zorg en toewijding maakt Goodnight een bijzonder fijne zaak. ‘Als kleine jongen was ik al supertrots op onze winkel. Dat gevoel is nooit weggegaan.’
Wanneer je als ondernemer op zoek bent naar een financiering of juist wilt investeren, moet je je begeven in een compleet nieuwe wereld van financieringsaanbieders. Hoe fijn is het dan, om gebruik te kunnen maken van Credion Leiden en Credion Bollenstreek; experts in het realiseren van bedrijfs- en vastgoedfinancieringen.
Speciaal voor het interview komen Marc Hoekstra, Daniël van Egmond, Martine de Vries en Mikel de Jong bij elkaar. Het is een rustmoment in de anders zo hectische wereld van financieren, crowdfunding en private equity. “We zijn twee aparte kantoren, maar trekken heel intensief met elkaar op”, geeft Martine aan. “Mensen vinden financieringen vaak ingewikkeld. Of het nu gaat om particuliere hypotheken, overnames van bedrijven, vastgoedaankopen tot complete nieuwbouwprojecten.”
Credion Bollenstreek en Credion Leiden bieden veel meer service dan ‘reguliere banken’, informeert Daniël: “We verbinden partijen die geld nodig hebben met partijen die geld willen uitlenen. Door de samenwerking tussen ons vieren kunnen we gebruik maken van elkaars vakgebieden en specialiteit.
Credion is al vele jaren actief in deze regio. Met ruim tachtig verschillende financiers worden financieringsoplossingen gezocht én gevonden. Mikel informeert:
“Ondernemers willen geen standaardpakket voorgeschoteld krijgen. Ze willen hun eigen weg kiezen en hun eigen plan creëren. Wij helpen hen om die plannen te realiseren.” De vragen waar Credion mee te maken krijgt, zijn enorm gevarieerd. Marc laat weten: “Soms heeft het met een snelle manier van handelen te maken. De andere keer gaat het om een juridische situatie of stijgende rentetarieven.”
Maar ook onderscheidt Credion zich op een ander vlak. “Een bank stelt soms bepaalde eisen, waar het gaat om financiering, gebaseerd op de uitgangspunten van die bank. Credion kijkt altijd naar de meest gunstige voorwaarden voor de klant zelf. We zijn de logische keuze voor de beste financieringsoplossing.”
CREDION LEIDEN
Rijnsburgerweg 159 2334 BP Leiden
T: 071 301 6016 leiden@credion.nl credion.nl
CREDION BOLLENSTREEK
Jonckerweg 17
2201 DZ Noordwijk
T: 071 207 0007 bollenstreek@credion.nl credion.nl
‘We
De Duin- en Bollenstreek heeft een boeiende geschiedenis, die goed zichtbaar is in het landschap. Duinen, landgoederen, bollenvelden en weilanden wisselen elkaar af. Middeleeuwse kastelen, buitenplaatsen uit de Gouden Eeuw en historische bollenschuren vertellen het verhaal van dit veelzijdige gebied.
MARCA BULTINK
FOTOGRAFIE
ARJEN AMSEN, TINO STULEN, HELLA RADIC-HOOGZAND
MARCA BULTINK
Nu bloeien hier miljoenen bloembollen, maar in de vroege middeleeuwen zag het landschap er heel anders uit. Op de duinruggen die evenwijdig aan de kust lopen, lag toen nog een groot bos; de namen Noordwijkerhout en Voorhout herinneren daar nog aan. Langs de duinen, op de grens van droog en nat, vestigden zich mensen en ontstonden dorpen. De bewoners jaagden op konijnen en ander wild en visten op zee en in de meren. Op de vlakkere gronden teelden ze graan, vlas en kruiden. In de lage veengebieden tussen de duinruggen weidden ze hun vee. Ze staken turf en haalden schelpen van het strand, die ze in kalkovens tot kalk brandden.
Al het land was in het bezit van edelen of van de kerken en kloosters. Het gebied werd verdedigd vanuit kastelen en versterkte huizen. Daarvan zijn er al veel verdwenen, maar ’t Huys Dever in Lisse en de ringburcht Teylingen staan er nog steeds. Tijdens de godsdienstoorlogen aan het eind van de 16de eeuw lag het hele gebied tussen Haarlem en Leiden in puin. In bijna alle dorpen waren huizen verwoest en stond de kerk er uitgebrand bij.
Het Tolhuis aan de Haarlemmertrekvaart in Oegstgeest.
(Foto: Arjen Amsen)
In de Gouden Eeuw die daarna aanbrak, trok de economie aan en bloeide het gebied weer op. De aanleg van de Trekvaart Haarlem-Leiden in 1657 zorgde voor regelmatig personenvervoer van stad tot stad. De binnenduinrand raakte in trek bij regenten en kooplieden uit de steden en ze lieten fraaie buitenhuizen met tuinen aanleggen om de zomermaanden door te brengen. De buitenplaatsen en textielblekerijen zorgden voor veel werk en de welvaart nam toe. Tuinders kweekten fijne groenten, zoals snijbonen en asperges, en bessen en aardbeien. Van bloembollenteelt op grote schaal was toen nog geen sprake. Er bloeiden alleen zeldzame tulpen en hyacinten in de tuinen van buitenplaatsen. Daar experimenteerden tuinlieden met het telen van exotische planten.
Na de Franse Revolutie raakten veel landgoederen en buitenplaatsen in verval. Het onderhoud van de landhuizen en tuinen was niet meer op te brengen en veel personeel werd ontslagen. De kapitale huizen werden afgebroken en de duinbossen omgehakt. Het duinzand werd afgegraven en naar de steden getransporteerd via zandvaarten en het Haarlemmermeer. Twee landgoedeigenaren richtten in 1904 een kalkzandsteenfabriek in Hillegom op, waarin duinzand tot stenen werd gebakken.
Het Keukenhofbos, een van de laatste stukken niet afgegraven binnenduin.
(Foto: Hella Radic-Hoogzand)
Bollenvelden tegen de duinrand in Vogelenzang.
(Foto: Marca Bultink)
Al snel bleek dat tulpen, hyacinten en narcissen uitstekend gedijen op de afgezande gronden. De vraag naar bloembollen was in de 19de eeuw toegenomen en ook de export naar het buitenland kwam op gang. Er was steeds meer bollengrond nodig om aan de vraag naar bollen te voldoen. Kwekers uit de omgeving van Haarlem verplaatsten hun kwekerijen naar het zuiden, waar nog ruimte genoeg was. In 1850 was het Haarlemmermeer droog gepompt en verhuisde de landbouw naar de nieuwe polder. Toen in 1880 het stoomgemaal bij Katwijk in werking trad, kon de grondwaterstand beter gereguleerd worden en kwam de massaproductie van bloembollen op gang. Steeds meer boeren en groentekwekers stapten over op tulpen en narcissen.
Nadat bijna alle duinen waren afgezand, werden ook veel weilanden omgevormd tot bollengrond, door het zand onder het veen naar boven te halen.
EEN UNIEK LANDSCHAP
De bloembollencultuur heeft het landschap van de Bollenstreek in anderhalve eeuw tijd enorm veranderd; het had er in de Bollenstreek net zo uit kunnen zien als in Wassenaar of Bloemendaal. Hier zijn, op enkele plaatsen na, de bossen en duinen verdwenen. Maar er is wel een uniek landschap voor in de plaats gekomen: het zanderijenlandschap met zijn rechte zandsloten, landwegen met lintbebouwing en natuurlijk de bloeiende bollenvelden.
Dit kleinschalige landschap valt in de smaak bij recreanten en toeristen. Vergeleken met bollengebieden elders in Nederland biedt de Bollenstreek een grote variatie aan soorten en kleuren bloemen. Bovendien lopen er dwars door het gebied fiets-, vaar- en wandelroutes, zodat je het landschap hier van dichtbij kunt ervaren.
Onderdeel van dit typische Bollenstreek-landschap is het bollenerfgoed. Hieronder vallen de bollenschuren, landschuurtjes, de tuinbouwschool, woningen van bloembollenkwekers en -handelaren. Bollenschuren zijn gebouwd voor het drogen en verwerken van bloembollen. De oudste schuren hebben rijen ventilatiedeuren, zodat de wind de bollen kon drogen. Na de aanleg van elektriciteit in de Bollenstreek rond 1925, werd het droogproces versneld met ventilatoren. De bollenschuren van na die tijd kregen kleinere stalen ramen en de gebouwen werden steeds groter. Er zijn nog meer dan 400 vooroorlogse bollenschuren, in allerlei soorten en maten. Voor het moderne bloembollenbedrijf zijn de historische bollenschuren niet meer bruikbaar, maar gelukkig hebben veel van deze gebouwen een nieuwe bestemming gekregen. Zo blijft dit industrieel-agrarisch erfgoed zichtbaar in het landschap. ●
Bollenschuur aan de Zuider Leidsevaart in Hillegom.
(Foto: Tino Stulen)
Meer weten?
cultuurhistorieduinenbollenstreek.nl chg-duinenbollenstreek.nl bollenerfgoed.nl
Suzuki is in 2022 uitgeroepen tot het meest betrouwbare automerk door de Consumentenbond. Gemiddeld kreeg Suzuki in het onderzoek dit jaar een zeer hoge score: 8,5. De S-Cross behaalde maar liefst een 8,8 en de Vitara zelfs een 8,9! Hiermee behoren ze tot de betrouwbaarste auto’s van het onderzoek. Bewezen betrouwbaarheid dus voor de Vitara en de S-Cross. Geen wonder dat je bij elke nieuwe Suzuki een garantie van 6 jaar krijgt. De Vitara is de multifunctionele alleskunner met een modern en herkenbaar SUV-design.
Als betrouwbare allroader is de Vitara door de ANWB uitgeroepen tot meest waardevaste auto. De S-Cross is de zuinige en luxueuze SUV die jou in stijl naar elke bestemming brengt. Uitgerust met Smart Hybrid techniek, die combineert kracht en efficiency tot 1500KG trekkracht voor jouw caravan. Ook heeft de S-Cross een Suzuki Media Display, 1230 liter laadruimte en twee e-bikes passen makkelijk achterop voor al jullie avonturen. Kom naar de showroom of plan gelijk een proefrit. Dan start je je avontuur met de Vitara of de S-Cross!
TEKST
WILLEMIEN TIMMERS
FOTOGRAFIE
MONIQUE SHAW
Het aantal eigenaren van elektrische auto’s stijgt onophoudelijk. Rijders houden van hun duurzame voertuig dat stiller, stabieler en voordeliger is dan zijn oudere broer die op fossiele brandstof rijdt. Maar met de stijging van het aantal elektrische voertuigen wordt het risico groter dat het elektriciteitsnet overbelast raakt. Dat vraagt om nieuwe oplossingen.
Veel mensen denken dat elektrische auto’s met V2X-technologie (zie kader) voor een oplossing kunnen zorgen voor een overbelast net. Niels van Weeren, in het dagelijks leven hoofd data science bij Randstad en docent bij het Leiden Institute of Advanced Computing Science, is daar één van. Hij volgt als hobby duurzame technologie op de voet en zou graag via zijn zonnepanelen de batterij van zijn auto gebruiken om zijn huis van energie te voorzien. ‘Zo wordt de batterij van je auto multi-inzetbaar.’
‘Bi-directioneel laden’ heet het als een elektrische auto via een speciale stekker en een aangepast kastje energie terug kan leveren aan een pand.
In Nederland gebeurt het nog maar weinig, in Japan heeft de overheid na de kernramp in Fukushima zelfs verplicht gesteld dat elektrische auto’s energie moeten kunnen terug leveren, om zo het land bij calamiteiten van energie te blijven voorzien.
Niels van Weeren kijkt ernaar uit zijn auto als thuisbatterij te gebruiken. Nu al houdt hij via diverse apps precies bij hoeveel energie zijn zonnepanelen opwekken en hoe duur de energie is die hij gebruikt. ‘Omdat het elektriciteitsnet regelmatig overbelast wordt en velen van ons toch een grote batterij in de vorm van een elektrische auto voor de deur hebben staan, kunnen we daar gebruik van maken. Een win-winsituatie lijkt mij.’
Hij legt uit dat als hij zijn auto als batterij zou kunnen gebruiken, hij hem op goedkope momenten vol zou laten lopen. Bijvoorbeeld in de
nacht, of overdag bij zonneschijn en harde wind. ‘Dan zouden we op een duur moment de energie uit de auto weer kunnen gebruiken.’ Samen met zijn vrouw gebruikt hij zo’n 8 kilowattuur (kWh) per dag, terwijl zijn auto, nu een Volkswagen ID3, een accucapaciteit van 58 kWh heeft. ‘We zouden ons huishouden dus een week kunnen laten draaien op één volle accu. Mooi, toch?’
Momenteel kun je als je zonnepanelen hebt met overcapaciteit, energie terug leveren aan het net, maar de vergoeding hiervoor is niet altijd even hoog. ‘Daarmee wordt de auto als thuisbatterij alleen maar interessanter. Zeker als de salderingsregeling, waarmee je terug geleverde stroom tegen je eigen verbruik kunt wegstrepen, vanaf 2025 stapsgewijs gaat vervallen.’
DROMEN
Het is tijd om te dromen over nieuwe energieoplossingen. Niels van Weeren ziet het wel voor zich dat we onze auto gaan gebruiken als energiebuffer. ‘Als er een piek is in het net, kunnen de batterijen ook stroom opslaan. Dat bespaart veel infrastructurele kosten, zoals het aanleggen van dikkere kabels om de piekbelasting aan te kunnen. Daarnaast kunnen eigenaren van elektrische auto’s bij een dal in de toevoer van zonne- en windenergie energie leveren. Als we dit op grote schaal zouden invoeren, lossen we samen een groot deel van de mismatch tussen vraag en aanbod op, voorkomen we overbelasting van het net en kunnen we een deel van de miljardeninvestering besparen die nodig is om de capaciteit van het net te vergroten. En als bonus heb je een noodstroomvoorziening voor als het net eruit ligt.’
De V2X-technologie wordt op dit moment nog niet veel toegepast in Nederland, omdat behalve de Japanse merken nog maar weinig elektrische auto’s deze toepassing ondersteunen.
Daarnaast maakt een V2X-laadpunt, dat vanwege de speciale omvormer die het moet bevatten ook nog eens best aan de prijs is, nog geen deel uit van het reguliere productaanbod van laadpaalfabrikanten.
Een andere uitdaging is het creëren van de juiste regelgeving bij de eventuele uitrol van bi-directioneel laden. Het systeem moet immers de veiligheid en betrouwbaarheid van het elektriciteitsnet waarborgen. Dit vraagt om verregaande samenwerking tussen overheden, netbeheerders, leveranciers van laadpunten en de auto-industrie. Ook is het belangrijk dat netbeheerders of stroomleveranciers het voor de klant financieel interessant maken om de stroom uit hun autobatterij-accu te gebruiken.
Er moeten dus nog heel wat hindernissen worden overwonnen voordat V2X, bi-directioneel, laden op grote schaal kan worden toegepast in ons land. Toch is mede dankzij alle onderzoeken de kans groot dat we er in de toekomst gebruik van gaan maken. ‘Er moeten hier in 2030, geloof ik, twee miljoen elektrische auto’s rondrijden, dus het kan niet anders dan dat tegen die tijd ook bi-directioneel laden deel uitmaakt van ons leven.’ ●
V2X-technologie, of bi-directioneel laden, is de opkomende techniek waarin elektrische auto’s niet alleen kunnen opladen, maar ook stroom kunnen afgeven. Vehicle (V) geeft stroom aan (to: ‘2’) wie of wat dat nodig heeft (X). Dat kan het elektriciteitsnet zijn (V2G), maar ook een andere auto of je eigen huis (V2H). De batterij van je elektrische auto wordt zo multi-inzetbaar.
Stap op de fiets en geniet van de mooie streek tussen Noordwijk en Haarlem. Ruim 30 kilometer fietsplezier langs velden met knallende kleuren en musea vol bloemstillevens. Waar in de lente tulpen de velden domineren, is deze rol in de zomer weggelegd voor dahlia’s. De bloemen komen oorspronkelijk uit Mexico en zijn er in honderden soorten. Laat je vastleggen tussen deze exotische bloeiers of pluk je eigen boeket om thuis nog lang van na te genieten. De zomerbloemen zijn op hun mooist van augustus tot oktober.
Wil je de route verlengen of verkorten, voeg dan knooppunten aan de route toe of laat er een paar weg. Handig: via route.nl kun je ieder punt op de route als begin- en eindpunt kiezen. En op flowermap.nl vind je de mooiste bloeiende velden.
Maar let op: sta je aan de rand van een felgekleurde bloemenzee en is de verleiding groot om even tussen de bloemen te gaan staan, denk dan aan het verzoek van de kwekers om de velden niet in te lopen. De bloemen raken makkelijk beschadigd.
FIETSROUTE
Start bij Streekmuseum Veldzicht.
In dit museum kom je alles te weten over bloembollen en kruiden. De boerderij is gebouwd in 1864 en de laatste bewoner wenste hem als authentiek element te behouden in het landschap van de Duin- en Bollenstreek. Herenweg 116, Noordwijk, streekmuseumveldzicht.nl
Als eerste in de regio opende dit bollenbedrijf tien jaar geleden zijn deuren voor het publiek. In de zomer kun je hier dahlia’s plukken in de dahlia-showtuin. Oude Heereweg 16b, Voorhout, detulperij.nl
3. PUMPKIN FACTORY
Pompoenen in alle soorten en maten koop je bij dit adres. Vanaf half juli kun je hier ook wilde bloemen plukken.
Akervoorderlaan 1, Lisse, pumpkinfactory.nl
Kijk voor nog meer bloemeninspiratie uit deze streek op Lucinda.maria, Famflowerfarm, Cloverhome, alleswatbloeit.
4. MUSEUM DE ZWARTE TULP
Kunst geïnspireerd door de bloembollenteelt vind je in dit museum.
Herenweg 219, Lisse, museumdezwartetulp.nl
5. LANDGOED KASTEEL KEUKENHOF
Tot oktober staan in de kasteeltuin 150 soorten dahlia’s van kwekers uit de Bollenstreek in bloei.
Keukenhof 1, Lisse kasteelkeukenhof.nl
6. BUITENPLAATS LEYDUIN
Deze buitenplaats ligt hier al ruim honderd jaar. Het huis is niet te bezoeken, het landgoed eromheen wel. Soms gaat de walled garden open. Woestduinweg 4, Vogelenzang, landschapnoordholland.nl, moestuinleyduin.nl
Tegenover Buitenplaats Leyduin ligt Geerlings Dahlia’s. Hier kun je kiezen uit ruim 250 soorten dahlia’s. Geerlings Dahlia’s, Kadijk 38, Heemstede geerlings-dahlia.nl
7 EN 8. FRANS HALS MUSEUM EN TEYLERS MUSEUM
In de 17de eeuw was Haarlem het centrum van de tulpenhandel. In het Frans Hals Museum en Teylers Museum zijn bloemstillevens op schilderijen en prenten te bewonderen. Frans Hals Museum, Groot Heiligland 62, Haarlem, franshalsmuseum.nl
Teylers Museum, Spaarne 16, Haarlem, teylersmuseum.nl
Maak je mooiste bloemenfoto en tag ons #forceforyou #flowerpower
9. KLAVERTJE VIJF
Toe aan een bijzondere bos bloemen? Bloemkunstenaar Paul Wijkmeijer staat bekend om zijn prachtige bloemcreaties. Breestraat 30, Haarlem, klavertjevijf.com
Deze fietsroute eindigt in Haarlem. Via Zandvoort kun je door de duinen terugfietsen naar Noordwijk. Of je neemt de trein terug naar Voorhout en fietst het laatste stukje terug. ●
Culinair tussen de bloemen
• Hofboerderij Keukenhof, Keukenhof 1, Lisse
• Buitenplaats de Plantage, Vogelenzangseweg 49a, Vogelenzang (tussen knooppunt 76-72)
• Gasterij Leyduin, 2e Leijweg 7, Vogelenzang
• Restaurant Fris, Twijnderslaan 7, Haarlem
Natuurlijk is een elektrische fiets in eerste instantie een vervoermiddel, maar het oog wil ook wat. Bij de huidige generatie is het ‘la strada’: zien en gezien worden. En fabrikanten spelen daarop in.
Wie tussen de twee- en vierduizend euro wil neertellen voor een stalen ros op stroom heeft volop keuze.
Een elektrische fiets van een paar duizend euro koop je niet op een mistige maandagnamiddag via internet. Kekke plaatjes zijn natuurlijk een eerste graadmeter, zeker om te kijken of de fiets past bij de gewenste uitstraling, maar daarna is het zaak je ook in minder leuke zaken te verdiepen. Zoals de ingebouwde techniek en de servicemogelijkheden.
Wie een e-bike via internet koopt, doet er goed aan na te gaan hoe de fiets wordt afgeleverd en of de eigen fietsenmaker wel in staat is om te helpen wanneer technische assistentie nodig is. Niet elke fietsenmaker op de hoek is immers het stadium van banden plakken en ketting smeren ontstegen. Onderhoud en reparatie van elektrische modellen vraagt aanzienlijke bijscholing.
De fabrikanten hebben in ieder geval hun best gedaan om namen te verzinnen die geïnteresseerden naar de winkel doen rennen. Sommige zullen iets met de naam van de maker van doen hebben, andere moeten zijn ontsproten aan de breinen van creatieve marketingmensen.
Elke lijn heeft inmiddels zijn eigen club van fans, hoewel er vanzelfsprekend een hoog “me-too”-gehalte is. Als de buurman of andere leden van de fietsclub een bepaald merk hebben – vaak in een hogere prijsklasse – kun je natuurlijk niet achterblijven. Je zult immers maar meewarig worden aangekeken, omdat je een antiek exemplaar berijdt. Dat maakt de keuze aan de ene kant simpel, aan de andere kant gecompliceerd. Op een prachtige fiets achteraan rijden of thuiskomen met knallende kuiten is niet wat je wilt. ●
Binnen anderhalf jaar van ‘hobbyen in de keuken’ naar een professionele onderneming.
Paul Opdam vertrouwde op zijn intuïtie en zette samen met zijn vrouw Yvonne en zwager Eric het merk Paulies Ginger in de markt. Wat is het geheim van hun succes?
TEKST MARIUS PATER FOTOGRAFIE CORINE ZIJERVELD
TOP KNIT-TED
SNEAKERS
KETTING
HIDNANDER
CHARLOTTE WOONING
Er zijn tal van mensen die de wereld een beetje mooier maken door vrijwilligerswerk te doen. Hun motto: zij blij, wij blij. Vier van die vrijwilligers uit de streek fotografeerden we in de modetrends van het komende seizoen.
TEKST
LANI VAN SCHIE
FOTOGRAFIE
ANNETTE FAUCHEY
DAMESMODE
JUNE
MR. MARIO
HERENMODE
NZA NOORDWIJK
In 2014 richtte Ivonne (48) Dorpskracht op en sinds 2021 is ze vrijwilligersmakelaar bij dit platform. ‘Ik match vraag en aanbod van vrijwilligersvacatures in Oegstgeest.’ Naast haar betaalde baan zet Ivonne zich vaak als vrijwilliger in: ze is al drie jaar voorzitter van de Oegstgeester Volkstuinvereniging en ontwikkelt tal van andere projecten.
Samen met het bestuur van de volkstuinvereniging lost Ivonne problemen op, stuurt mails en organiseert leuke activiteiten. ‘We willen mensen bewust maken van hoe groente groeit, zodat ze respect krijgen voor een kromme komkommer of wortel in de supermarkt. Het is heel verbindend dat de andere mensen met een volkstuin dit ook belangrijk vinden.’ De vereniging is op sociaal gebied van grote toegevoegde waarde. ‘Elke ochtend drinken we samen koffie. Dan kunnen we elkaar alles vragen en ruilen we stekjes en zaadjes.’
De afgelopen jaren heeft Ivonne veel mooie projecten opgezet. Zo richtte ze het ‘bollenasiel’ op. ‘Heel Oegstgeest kan zijn uitgebloeide bollen inleveren. Met burendag kunnen ze de bollen weer ophalen om de buurt mee op te fleuren.’ Bovendien is ze initiatiefnemer van de huttenbouw (HUT’16) en ‘Maatje vindt Maatje’. ‘Dit jaar organiseer ik ook 60-plusdating, dan kunnen zestigplussers op zoek naar een partner of vriendschap.’
Ivonne heeft een groot sociaal doel: ‘Ik wil graag stimuleren dat mensen contact met elkaar hebben, zodat ze op elkaar af kunnen stappen als ze hulp nodig hebben.’ Ze raadt iedereen aan om vrijwilliger te worden. ‘Je krijgt er veel voor terug. Denk aan sociale contacten, kennis en ritme. Ik zie wat ik beteken voor een ander en dat maakt me heel blij.’
Loungefest is een tweedaags festival aan het Oosterduinse meer in Noordwijkerhout. Het team bestaat enkel uit vrijwilligers, zoals Thomas (26) en Lars (33). Beiden dragen hun steentje bij op het gebied van marketing en communicatie. Zo maken ze posters en beelden voor op social media. Daarnaast fotograferen ze op het festival.
Thomas is sinds 2017 betrokken bij het Loungefest. ‘Ze waren op zoek naar iemand die een beeld kon maken voor een poster.’ Thomas is fotograaf en dook met de vorige vormgever van Loungefest de studio in. ‘De organisatie was tevreden en vroeg of ik wilde aanhaken.’ Samen met twee collega’s vormt Thomas de schakel tussen de organisatie en de andere vrijwilligers. ‘Loungefest staat open voor vernieuwing en gekkigheid. Je kunt je creativiteit de vrije loop laten.’
In 2020 vroeg de organisatie of Lars het creatieve team wilde versterken. ‘Ik zat in de allereerste band die op Loungefest speelde bij het Oosterduinse meer. Zo ben ik met het festival in aanraking gekomen. Daarnaast ken ik veel jongens uit de organisatie via school en concerten.’ In het team is Lars een creatief klankbord. ‘Ik probeer vette dingen te bedenken voor op het festival.’
De creatievelingen vinden het vrijwilligerswerk heel leuk en dankbaar. ‘Ik vind het mooi om te zien dat iedereen het naar zijn zin heeft op het festival. Van vrijwilliger tot bezoeker tot artiest,’ vertelt Thomas. Ook Lars is nog lang niet van plan om te stoppen: ‘Iedereen is laaiend enthousiast en we willen alleen maar verder groeien.’
Al op jonge leeftijd weet Sophie (13) dat ze aan de slag wil als vrijwilliger. ‘Ik vond het altijd fijn om bij mijn 99-jarige overgrootmoeder te zijn en met haar te kletsen. Daardoor wist ik dat ik meer met ouderen wilde doen.’ Sophie schreef een brief aan Marente Noordwijk met de vraag of ze iets kon betekenen. ‘Een paar dagen later had ik een gesprek. Eén week later, op mijn 13de verjaardag, startte ik met vrijwilligerswerk bij de dagbesteding.’ Sindsdien doet ze iedere woensdag spelletjes of zingt ze liedjes met de aanwezigen.
Sophie speelt het liefst spelletjes, zodat ze ondertussen ook kan praten. ‘We hebben het over hoe het met ze gaat, het verleden en familie.’ Ze probeert iedereen op woensdag even te spreken. ‘Iedereen vindt het altijd gezellig als ik kom. Soms herkennen ze me niet, maar dat maakt mij niks uit. Ik vind ze allemaal even leuk.’ Je kunt veel voor een ander betekenen, ook wanneer je geen vrijwilligerswerk doet. ‘Als je weet dat er in je straat een eenzame oudere woont, kun je langsgaan om te kletsen.’
Met haar toekomstplannen gaat Sophie nog veel mensen opvrolijken. ‘Vorig jaar heb ik al een kerstkaart-inzamelingsactie georganiseerd, omdat ik niet wilde dat er mensen eenzaam waren met kerst.’ Sophie haalde 150 kaarten op én maakte zelf kaarten voor mensen van de dagbesteding. ‘Dat wil ik dit jaar weer doen.’ Later wil Sophie graag in de zorg werken, waarschijnlijk als chirurg: ‘Maar als ik ouder ben, wil ik misschien mijn eigen verzorgingshuis oprichten.’
Beleggen in antieke auto’s, kunst en horloges is al langer gemeengoed. Het zet slimmeriken aan het denken welke goederen in de toekomst ook meer waard kunnen gaan worden. Een nieuwe loot aan de investment-stam is whisky en het draaipunt in deze activiteit ligt in Sassenheim.
‘De drempel om zo’n fles open te trekken, wordt natuurlijk steeds hoger’
TEKSTFRANS VAN EGMOND
Wie van de A44 de afslag Sassenheim heeft genomen, kan aan de overkant van de sloot op de gevel van het kantoor de actuele prijzen lezen. Binnen nodigt een luxe bar met traditionele leren fauteuils uit tot nippen, maar drinken is er niet de primaire bezigheid. ‘We krijgen geregeld bezoek,’ vertelt marketingmanager Thomas van Gameren, ‘maar dat komt vooral om geïnformeerd te worden over de ontwikkelingen van hun belegging. Natuurlijk vaak onder het genot van een keurige b-categorie, die overigens altijd nog een paar treetjes hoger staat dan wat je in de schappen van de slijter kunt vinden.’
FLES
Scotch Whisky Investments is de belangrijkste beleggingsmaatschappij in whisky. Anno 2023 beheert
het bedrijf voor 1.500 investeerders zo’n 242 miljoen euro aan whisky. Daarvan ligt iets minder dan de helft op fles in Sassenheim en de rest voornamelijk in vaten in Schotland. De duurste fles in de kelders is de uiterst zeldzame Springbank uit 1919, die een marktwaarde van ongeveer 265.000 euro heeft. In 2018 kocht het bedrijf het op dat moment duurste vat whisky ter wereld: The Glenlivet uit 1952 met een waarde van 4,5 miljoen euro. Voor een paar slokken drank zijn dat immense bedragen, maar een schijntje in vergelijking met bijvoorbeeld de Pink Star diamant van 59.6 karaat, die in 2017 in Hong Kong werd geveild voor een slordige 71 miljoen dollar.
Om mee te doen moet er minstens een ton worden ingelegd. Plus een knappe portie geduld, want beleggen in whisky is een zaak van de lange adem. Natuurlijk kun je met uitschieters op de aandelenmarkt meer verdienen: wie bijvoorbeeld in 2005 een pakket aandelen in ASML aanschafte, kan nu ongeveer 400 keer die investering incasseren. ‘Maar onze deelnemers klagen niet over het rendement,’ zegt Thomas. ‘In de periode 1936 tot 2018 was het gemiddelde rendement op consumptieve whisky 6,6 procent. Wij behaalden voor onze klanten sinds
2018 een rendement van gemiddeld 12 procent. Daarbij gaat het om exclusieve en in veel gevallen oudere whisky’s.’
Zijn er beren op de weg? ‘Natuurlijk, maar dat geldt voor elke belegging. Misschien wat minder voor spaargeld of obligaties. Wij proberen zo veel mogelijk zekerheid in te bouwen en zijn in ieder geval 100 procent transparant. De Scotch Whisky Association in Schotland houdt alles scherp in de gaten en stelt regels wat betreft het etiket en de authenticiteit van het product.’
En zijn er deelnemers die op een gegeven moment de verleiding niet kunnen weerstaan? ‘De drempel om zo’n fles open te trekken, wordt natuurlijk steeds hoger,’ lacht Thomas van Gameren. ‘Maar je hoeft het ook niet in één dag achterover te klokken.’ ●
TEKST
CAROLINE DE VRIES
Sinds de coronapandemie uitbrak is thuiswerken het nieuwe normaal geworden. Met alle varianten van dien: de één werkt vanaf de keukentafel, de ander zoekt een koffietentje op of zelfs het strand. Het scheelt niet alleen reistijd, maar verhoogt ook ons werkplezier, onze productiviteit en het maakt dat we meer balans ervaren. Althans, zolang er wifi is.
Danielle Elenga, trainer in drijfveren en interim HR-businesspartner: ‘Door corona konden we ineens niet meer naar kantoor. Daarom begonnen organisaties met thuiswerken. Dat beviel zo goed dat veel organisaties nu nog steeds ruimte bieden om thuis te werken. Al is die ruimte na corona vaak beperkt tot één á twee dagen per week, omdat organisaties bang zijn dat medewerkers anders de binding met het bedrijf verliezen. Vraag is of dat afhangt van hoe vaak je door het kantoor loopt.’
Natuurlijk zijn er ook mensen die juist graag, en sommige zelfs zo veel mogelijk, vanuit kantoor werken. Maar zeker de nieuwe generatie hecht daar minder waarde aan en wil werk op de eigen manier kunnen indelen. Alles onder het motto: je werkt om te leven en je leeft niet om te werken. Danielle: ‘Mensen die volledig locatieonafhankelijk willen werken, hebben vaak vrijheid en creativiteit hoog in het vaandel staan. Dat zijn in termen van drijfveren (of ‘denkvoorkeuren’ – de theorie van de Amerikaanse psycholoog Clare W. Graves, red.) ‘geelgedreven’ mensen. ‘Blauwgedreven’ mensen, die van structuur en zekerheid houden, zal het bijvoorbeeld minder aanspreken. Dat betekent niet dat bepaalde mensen niet op afstand kunnen werken, maar ze zullen minder snel het initiatief nemen. Als de situatie zich toch voordoet, dan zullen blauwgedreven mensen zich anders en vooral meer voorbereiden dan geelgedreven mensen.’
183
DAGENWat voor type je ook bent, enige voorbereiding om langere tijd vanuit het buitenland te werken is handig en soms noodzakelijk. Zo stellen sommige organisaties eisen aan (of maken zelfs bezwaar tegen) de tijdsduur en werktijden. Verder kan het in sommige landen nodig zijn om een visum aan te vragen en zo’n aanvraag kan ook nog eens ingewikkeld of duur zijn. Ook is het belangrijk om na te gaan welke invloed het heeft op je fiscale rechten en plichten. In de meeste gevallen geldt dat je maximaal 183 dagen per jaar in een ander land mag verblijven. Als je langer blijft, kan het gebeuren dat je voor beide landen belasting moet betalen. Tot slot is het goed om je verzekeringen te controleren. Wel heeft iedereen die een Nederlandse zorgverzekering heeft, werelddekking. Meestal blijf je ook verzekerd voor de Nederlandse sociale verzekeringen.
Wie het kantoor of de eigen keukentafel tijdelijk inruilt voor een ander land of continent, heeft dus meer nodig dan een laptop en een internetverbinding. Bij langere tijd werken vanuit een ander land komt meer kijken dan je in eerste instantie misschien denkt. Dat begint met jezelf de vraag stellen waarom je het wilt en of het bij je past. Kun je goed zelfstandig werken en de benodigde discipline opbrengen? Daarbij is het goed om je te verdiepen in de financiële en fiscale gevolgen. Een vakantie van een paar weken combineren met werken in een ander land kan leuk en aantrekkelijk zijn, maar ook relatief duur. Of je moet bijvoorbeeld je huis in Nederland tijdelijk kunnen verhuren. Maar voor wie vervolgens de stap waagt, lonkt een unieke ervaring, jaloerse collega’s en een nóg vrijer werkend leven. ●
Roos (20) en Isa van Duin (20) zijn tijdens hun studie gestart met het ondersteunen van ondernemers op social media. Met hun bedrijf ROZIZA helpen ze hen met het up-to-date houden van het onlinevisitekaartje. Roos en Isa zijn echte digital natives – opgegroeid met online platforms – en maakten van hun passie voor onlinemedia en ondernemen hun werk. In FORCE delen ze kennis waardoor jij ook uitblinkt op de socials.
LINKEDIN IN 3 STAPPEN
LinkedIn is het grootste professionele sociale netwerk ter wereld en biedt talloze mogelijkheden om je professionele netwerk te vergroten of je carrière naar een hoger niveau te tillen.
3 stappen die ervoor zorgen dat jij LinkedIn optimaal gebruikt:
1. ZORG VOOR EEN
PROFESSIONELE LOOK
VAN JE PROFIEL
Het optimaal inrichten van je LinkedIn-account is van groot belang. De eerste indruk moet goed zijn. Volg onderstaande stappen voor een optimale professionele look.
• Voeg een zakelijke
profielfoto toe. Zorg dat de foto van goede kwaliteit is en de achtergrond rustig, zodat je gezicht duidelijk te zien is.
• Voeg een relevante
headline toe. Een headline is het stukje tekst dat mensen als eerste lezen als ze je account bereiken. Het is daarom van belang om kort en krachtig je huidige werkfunctie te beschrijven. Bijvoorbeeld:
‘Marketeer FORCE’.
• Voeg al je relevante
ervaringen toe aan je account. Een relevante ervaring is een ervaring waarbij je iets hebt geleerd wat jou zakelijk meerwaarde geeft.
• Voeg je educatie toe. Vermeld niet alleen de opleidingen die je hebt afgerond, maar ook cursussen en meerdaagse
events. Heb jij bijvoorbeeld een Cambridge examen of een cursus Adobe Photoshop succesvol afgerond? Dit valt allemaal onder relevante certificaten en diploma’s die belangrijk zijn om op je account te vermelden.
• Voeg je skills toe. Waar ben jij goed in? Wat zijn je sterke punten? Probeer hier zowel fysieke vaardigheden als mentale vaardigheden te noemen. Denk aan creatief schrijven, presenteren en het beschikken over doorzettingsvermogen en zelfvertrouwen.
• Voeg de talen toe die je spreekt. Hierbij is het key dat je eerlijk bent. Wees transparant over wat je taalniveau is. Mocht je internationaal (willen) werken, maak dan je hele profiel in het Engels.
2. BREID JOUW
NETWERK UIT
Een groot netwerk zorgt ervoor dat je beter zichtbaar bent en dus meer kans maakt op een nieuwe baan of klanten. Toch kan het lastig zijn om een groot, uitgebreid netwerk op te bouwen. Vier hulpvolle tips:
• Stuur direct na een ontmoeting een connectieverzoek. Check ook elke week de ‘people you may know’pagina om te kijken of er mensen zijn die je kent of interessant vindt om mee te linken.
• Neem deel aan LinkedIn-
Waar ben jij goed in? Wat zijn je sterke punten? Probeer hier zowel fysieke als mentale vaardigheden te noemen
groepen. In deze groepen ontmoet je mensen met dezelfde interesses; superhandig dus om zo meer mensen te leren kennen.
• Like en reageer onder de posts. Als je waardevolle comments plaatst onder LinkedIn posts, checken mensen eerder je profiel, wat leidt tot meer connectieverzoeken.
• Volg interessante bedrijven of instanties. Is er een bedrijf waar je graag wilt werken of dat je als klant wilt hebben? Volg dit bedrijf dan! Zo leer je waar het mee bezig is en welke uitdagingen het heeft. Hier kun je mooi op inspelen in je voorstel of sollicitatie, wat jou kan onderscheiden van de rest.
3. BOOST JE PROFIEL EN KLANTBESTAND MET LINKEDIN-ADVERTENTIES
LinkedIn biedt ook de mogelijkheid om betaald te adverteren. Dit is een goede tool om als ondernemer nieuwe klanten te vinden. Er wordt nog relatief weinig gebruik van gemaakt, een mooie kans dus! De volgende keer leggen we je hier alles over uit. ●
Papier en karton produceren met organische reststromen, zoals gemaaid bermgras of cacaodoppen. Het is niet alleen technisch mogelijk, bij Waardewenders gebeurt het ook. ‘Wij maken van afval weer grondstof,’ zo vat initiatiefnemer en directeur Herrejan Veenema van het twee jaar jonge Alphense bedrijf het samen.
CORRIE
Herrejan Veenema weet alles van papier. Hij is sinds 1995 werkzaam in de grafische industrie en sinds 2018 directeur-eigenaar van Drukkerij Holland. ‘Een prachtig en boeiend vak,’ zegt hij enthousiast. Hij was altijd al geïnteresseerd in innovatie en in duurzaamheid. Toen zijn drukkerij benaderd werd door Rijkswaterstaat om bermgras te verwerken in papier, stond hij daar meteen voor open. ‘Bermgras wordt doorgaans gecomposteerd. Dat is niet zo duurzaam als het misschien lijkt. Het gras gaat broeien, wordt 60 tot 70 graden, en daarbij gaat een hoop CO2 de lucht in. Als je het gebruikt voor papierproductie, houd je die CO2 vast.’
De samenwerking met Rijkwaterstaat was een mooi startpunt, maar ging Herrejan wat circulariteit en duurzaamheid betreft niet ver genoeg. ‘Ik wilde alleen gras van lokale, ecologisch beheerde bermen gebruikten en de hele keten inzichtelijk hebben zodat afnemers precies weten waar het papier vandaan komt.’
In de coronatijd was het op de drukkerij rustiger dan normaal. Aan de ene kant heel vervelend, aan de andere kant gaf het Herrejan de ruimte om zijn ideeën verder te ontwikkelen en uit te werken. En zo ging op 1 februari 2021 Waardewenders officieel van start. Een bedrijf met als doel organische reststromen te verwerken en “verwaarden”.
Een belangrijke stap werd gezet toen Waardewenders stalruimte kon huren bij boerderij Beukenhof in Hazerswoude, waar de verwerking van maaisel in eigen beheer kan gebeuren. Met een subsidie werd de stal verbouwd en een grote maalinstallatie aangeschaft.
Waardewenders gebruikt voor haar bermgraspapier het gras van twee ecologisch beheerde bloemrijke bermen in Zoeterwoude en Alphen aan den Rijn. Tweemaal per jaar gaat de maaimachine eroverheen. Het gras-kruiden-bloemenmengel droogt in de zon, wordt verhakseld en daarna in Hazerswoude vermalen tot vezels van een halve millimeter. Om papier te maken wordt een mix gebruikt die met name bestaat uit gerecycled papier uit Nederland aangevuld met het lokale bermgras en virgin vezels van bomen uit de Belgische Ardennen. ‘De afstand die de grondstoffen afleggen is gemiddeld niet meer dan 83 kilometer,’ zegt Herrejan trots. Het eindproduct is lichtbeige – want ongebleekt – en licht gespikkeld door de bermgrasvezels. Het papier heeft verschillende toepassingen. De gemeenten Zoeterwoude en Leiderdorp drukken er bijvoorbeeld hun GOED-kranten op.
Herrejans ideaalbeeld is dat overheden, organisaties en bedrijven via Waardewenders hun eigen organische reststromen verwerken tot producten die ze zelf weer gebruiken. ‘Papier met een boodschap,’ noemt hij dat. Zo is er een samenwerking met het Groene Cirkel Bijenlandschap om het bloemrijke maaisel uit bijvriendelijke bermen te gebruiken als grondstof voor voorBIJ© papier. Het idee is dat de vele partners van het Bijenlandschap – waaronder gemeenten, bedrijven, natuur- en milieuorganisaties – dat weer afnemen. Maar niet alleen maaisel is geschikt als grondstof. De gedreven directeur is met nog veel meer projecten bezig. Hij laat papier zien dat is gemaakt met cacaodoppen. Perfect om te gebruiken in een chocolaterie.
Sommige projecten zijn nog in het ontwikkelstadium. ‘Laatst heb ik bij de Plus een doos met sinaasappelschillen meegenomen die naast de machine stond waar je zelf sinaasappels kunt persen. Daar ben ik nog mee aan het experimenteren. Best lastig, want er zit veel vocht in. Maar hoe mooi zou het zijn als je daar verpakkingen voor producten van de supermarkt van kunt maken.’
Bij de Holland Drukkerij aan de Magazijnweg 8 in Alphen aan den Rijn wordt momenteel hard gewerkt aan een belevingsruimte waar de producten van Waardewenders worden getoond. En op 1 september opent een informatiecentrum bij de werkruimte in Hazerswoude. Houd daarvoor de website waardewenders.nl in de gaten. ●
FORCE wordt gedrukt op papier met het FSC-keurmerk. FSC staat voor Forest Stewardship Council. Dit internationale keurmerk stelt strenge eisen voor duurzaam en sociaal bosbeheer. De redactie is telkens op zoek naar mogelijkheden om zo duurzaam mogelijk te produceren. De huidige look-and-feel is nog niet mogelijk op papier van lokaal bermgras, maar wie weet in de toekomst wel.
De bijna 1900 stoelen in de theaterzaal en overweldigende shows kenmerken Duitslands grootste theater, het FriedrichstadtPalast in Berlijn. Het theater staat enerzijds bekend om zijn extravagante shows, anderzijds om zijn stevige ideaal voor een respectvolle en inclusieve omgeving, zowel op de speelvloer en achter de schermen als in het publiek.
‘Vrijheid is geen gewoon gegeven en gaat sneller verloren gaat dan men denkt,’ vertelt Natascha Lecki, een van de managers van het Palast. De theatergeschiedenis van het Berlijnse theater speelt hier een belangrijke rol in en gaat terug tot 1919, tot het Grobe Schauspielhaus. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het Palast het grootste nationaalsocialistische propagandatheater van Duitsland. Oprichters Max Reinhardt, Erik Charell en Hans Poelzig hebben onder de nazidictatuur geleden, omdat zij van joodse afkomst waren, homoseksueel of hun architectuur als ‘ontaard’ gold. In de jaren van de Koude Oorlog stond het Palast bekend als het grootste model-amusementstheater van de DDR. Vandaag de dag is dit theater hét symbool van Berlijns’ culturele en artistieke identiteit.
Als toonaangevende speler in de toneelwereld, gebruikt het Friedrichstadt-Palast theater juist de kracht van kunst om mensen samen te brengen en te inspireren tot positieve veranderingen in de maatschappij. Zo bevatten de producties die in het Palast worden vertoond vaak een maatschappelijke boodschap over inclusie en acceptatie: ze inspireren het publiek om kritisch na te denken over belangrijke onderwerpen en geven de toeschouwers mee diversiteit en verschillen te omarmen. Naast de show zelf moedigt het theater ook een bepaalde beleefdheid aan vanuit de bezoekers in de
zaal, waarbij acteurs en acrobaten dus ook met respect worden behandeld. Ook wordt er ingezet op het creëren van een werkcultuur waarin diversiteit, creativiteit en innovatie een belangrijke rol spelen. Dit betekent dat alle personen die met het theater zijn verbonden, met respect worden behandeld. Ongeacht hun achtergrond, geslacht, etniciteit of andere persoonlijke kenmerken.
In Palasts nieuwste show ARISE werkt een aantal prestigieuze namen uit de theaterwereld samen, onder wie de Oostenrijkse zanger Thomas Neuwirth. In 2011 creeerde hij de podiumpersoonlijkheid Conchita Wurst, als wie hij in 2014 voor Oostenrijk het Eurovisie Songfestival in Kopenhagen won. Zijn winnende boodschap ‘We are unstoppable’ maakte hem van de ene op de andere dag een wereldwijd fakkeldrager voor de LGBTQ+-gemeenschap.
Het Palast zet zich ook in voor de minderbedeelden in de samenleving; een speciaal aangestelde respect manager werkt daaraan. ‘Onze respect manager heeft dagelijks contact met hulporganisaties en maatschappelijke instellingen om te bespreken of we een bezoek aan het Palast mogelijk kunnen maken,’ vertelt Natascha Lecki.
‘Of het nu een verpleegkundige is met haar patiënten, een jongerenwerker met een groep tieners of een groep mensen die racisme heeft ervaren. Zo hebben we aan het begin van de oorlog een actie voor Oekraïense vluchtelingen opgezet. Zij konden een show bezoeken door enkel hun Oekraïense paspoort te laten zien. Met dit soort acties willen wij laten zien dat iedereen welkom is in ons theater.’
De Bell boy bar biedt een onvergetelijke speakeasyervaring met zijn verborgen locatie, vintage jaren 20-sfeer en fantastische cocktailsBELL BOY BAR DUDU 31 KADEWE
DUDU 31 serveert heerlijke sushi met verse ingredienten en de presentatie is oogstrelend. De smaakcombinaties zijn verrassend en het vriendelijke personeel maakt de ervaring compleet. Een absolute must-visit voor sushi-liefhebbers!
Bleibtreustrasse 31 in de wijk Charlottenburg
URBAN NATION is een museum dat een brug slaat tussen streetart en moderne kunst. De indrukwekkende collectie omvat kunstwerken van lokale en internationale artiesten. Een inspirerende plek die niet mag ontbreken op de lijst van kunstliefhebbers en urban explorers.
Bülowstrasse 7 in de wijk Schöneberg
Laat je, na het winkelen, verleiden door de sprankelende sfeer van de champagnebars op de bovenste etage van KADEWE (Kaufhaus des Westens). Geniet van een uitgebreide selectie aan champagnes en proef heerlijke hapjes, terwijl je uitkijkt over de stad. Een onvergetelijke ervaring die je niet wilt missen tijdens een bezoek aan Berlijn.
Tauentzienstraße 21-24 in de wijk Schöneberg
KANAAN, het veganistische restaurant in Berlijn, heeft een unieke kaart vol gerechten met invloeden uit het Midden-Oosten en de mediterrane keuken. Het restaurant wordt gerund door een groep Palestijnen en Israëli’s die samenwerken om een boodschap van vrede en samenwerking te delen. Een must-try voor elke foodie die op zoek is naar innovatieve en heerlijke veganistische gerechten.
Schliemannstraße 15 in de wijk Prenzlauer Berg
PLANET WEIN in Berlijn is een paradijs voor wijnliefhebbers en biedt een uitgebreide selectie aan (biologische) wijnen. In het stijlvolle interieur kun je zowel genieten van een glas wijn als van heerlijke hapjes. Deskundig personeel staat klaar om je te adviseren en hun passie voor wijn te delen.
Charlottenstraße 30 in de wijk Mitte
CHOCOLADEHUIS RAUSCH in Berlijn is een bekroonde chocolatier en patisserie, gelegen aan de Gendarmenmarkt. Ze bieden een uitgebreid assortiment aan handgemaakte chocolade, gebak en pralines. Hun specialiteit is het creëren van indrukwekkende chocoladesculpturen en kunstwerken, waaronder een
levensgrote chocoladebeer en een replica van de Brandenburger Tor. Charlottenstraße 60 in de wijk Mitte
De bar van het REGENT HOTEL in Berlijn ademt de sfeer van de oude wereld met zijn warme houten lambrisering, zachte verlichting en met leer beklede stoelen. Hier genieten gasten van overheerlijke cocktails en bespreken ze de avonturen van hun dag in de stad. Charlottenstraße 49 in de wijk Mitte
Bij restaurant 1990 VEGAN LIVING genieten gasten van overheerlijke, 100 procent veganistische gerechten in een ontspannen en eigentijdse sfeer. Chef-kok Duc Ngo creëert innovatieve, seizoensgebonden gerechten die de smaakpapillen verrassen en de geest voeden. Het restaurant bevindt zich in een levendige en trendy wijk in het oosten, bekend om zijn vele bars, restaurants, winkels en uitgaansgelegenheden.
Krossenerstrasse 19 in de wijk Friedrichshain
De BELL BOY BAR biedt een onvergetelijke speakeasy-ervaring met zijn verborgen locatie, vintage jaren 20-sfeer en fantastische cocktails. Het is de perfecte plek om te genieten van een avondje uit in stijl. Mohrenstrasse 30 in de wijk Mitte
FREE NOW is de ideale taxidienst voor de budgetbewuste reiziger. Met voordelige prijzen en professionele chauffeurs, is het de perfecte keuze voor iedereen die een veilige, betrouwbare en betaalbare rit nodig heeft. Bovendien is het bewezen dat Free Now voordeliger is dan Uber. ●
REGENT HOTEL
URBAN NATION
KANAAN
FREE NOW
Huis en haard tijdelijk verruilen voor de woning van een ander kan een aantrekkelijke manier zijn om goedkoop je vakantie te organiseren. In eigen land, maar ook verder weg. Het leek Mariska en Maarten Hennis uit Noordwijk ook wel wat. Ze registreerden zich op een website voor home exchange en snuffelden door het aanbod.
Mariska en Maarten zijn dol op reizen en ontdekten al veel bijzondere plekken in de wereld. Mariska: ‘Als stewardess bij KLM heb ik het voordeel om voordelig te vliegen als er op het laatste moment stoelen vrij zijn op een vlucht. Maar omdat we zelf praktisch aan zee wonen, zijn we best kritisch over de locatie waar we terechtkomen. Een zomervakantie in hartje Frankrijk zonder water in de buurt is bijvoorbeeld niets voor ons.’ Maarten herinnert zich een mooie aanbieding van een statig landhuis aan de Engelse kust, dat ze wél echt zaten zitten. ‘Het leek wel een kasteel, compleet met twee grote wolfshonden. Helaas waren we net te laat met reageren en ging dat aanbod aan onze neus voorbij.’
Het gezin is inmiddels anderhalf jaar op de website geregistreerd, maar vond nog geen passende match. Wel kwam het gezin in contact met een Noordwijker die voor zijn werk naar Bonaire is verhuisd en graag een paar keer per jaar zijn moeder en broers in Noordwijk wil bezoeken. Het bleek een gouden match en Maarten, Mariska en hun dochter Tirza van tien genoten zo al twee keer van een zon,
zee en strandvakantie in zijn huis op Bonaire. ‘Een gezellig mannenhuishouden,’ lacht Mariska, ‘met een grote veranda en zwembad op loopafstand. Omdat zijn hond Motje nauwelijks het erf af durft, is het beter als hij op het eiland blijft. Dat vond vooral onze dochter Tirza geen straf. En met ons ging Motje wel mee naar het strand. Ze ging zelfs de zee in om samen te zwemmen en te snorkelen. Supergezellig!’
Dat je bij huizenruil ook je privacy tijdelijk weggeeft, vinden Maarten en Mariska geen enkel probleem.
‘We zijn helemaal niet materialistisch ingesteld en als iemand in onze papieren wil neuzen, so be it. En beddengoed kun je wassen, toch? Het is een unieke ervaring en we hadden er ook nog een auto en een trouwe viervoeter erbij. We hebben zelfs geen kasten of ruimtes afgesloten toen hij bij ons in huis kwam. En nog steeds onderhouden we goed contact: als ik voor mijn werk op Bonaire ben, geef ik hem een belletje en spreken we af om bij te kletsen. En als we zelf ergens anders vakantie zouden gaan vieren, zal ik hem een seintje geven zodat hij in die tijd ons huis en auto kan gebruiken.’
Tips van Suzan
Huizenruil is een goedkope manier om op basis van wederzijds vertrouwen je huis tijdelijk te verruilen voor dat van iemand anders. Zo ontdek je unieke plekken midden in de lokale samenleving. Huizenruil is duurzaam en biedt je meer ruimte en vrijheid dan een hotel. Bovendien is het avontuurlijk om een tijdje tussen de locals te leven. Alleen de registratie op een website kost geld. De woningruil zelf is gratis.
Suzan heeft veel ervaring met huizenruil. Zo vierde ze al eens vakantie vanuit een prachtig appartement in Harlem, New York en in een fraai landhuis in Zweden. Ze ging op stedentrip naar Deventer en Amsterdam, en ze logeerde in een schitterende villa met veel grond en een zwembad in Bretagne. Haar tips en adviezen:
• Ruil je ook je auto? Check dan de verzekering.
• Kun je jouw parkeervergunning tijdelijk overzetten op de naam van je gasten?
• Maak goede afspraken over schoonmaken.
• Sluit eventueel een kast of kamer met privé-eigendommen af en berg spulletjes met emotionele waarde goed op.
• Start een app-groep met je gasten.
• Blijft je huisdier in de woning? Neem de nodige maatregelen.
• Maak kennis met de buren en informeer jouw buren over de huizenruil.
• Regel iets voor de sleuteloverdracht (sleutelkastje met code, sleutel ophalen bij de buren of anders).
• Bekende websites voor huizenruil: homeexchange.com (de grootste keus), woningruil24.nl, nationalehuizenruil.nl en homeswap.nl.
Tot slot: het kost iets meer tijd om je huis klaar te maken voor vertrek, maar je krijgt er veel voor terug! ●
Initiatieven die gemeenschappen samenbrengen en een positieve impact hebben op de samenleving inspireren altijd. Een bijzonder voorbeeld hiervan is het team van cliënten van ’s Heeren Loo Woonzorgpark Willem van den Bergh dat de bezorging van FORCE Magazine op zich neemt.
Ze zien het als een kans om betrokken te zijn bij de samenleving en hun vaardigheden te verbeteren. Deze cliënten zijn zeer toegewijd aan de taak en zorgen ervoor dat elke uitgave op tijd en op de juiste plaats wordt bezorgd.
Het bezorgen van het magazine door een team van cliënten is niet alleen een praktische oplossing voor de uitgevers, maar ook een belangrijke stap in het bevorderen van maatschappelijke betrokkenheid en inclusie. FORCE is zich bewust van zijn rol in de samenleving en is vastbesloten om bij te dragen aan een betere wereld.
Door bewust te kiezen voor een bezorgteam van ’s Heeren Loo, laat de uitgever zien niet alleen winst als oogmerk te hebben, maar juist en vooral ook andermans welzijn. Het bezorgen van FORCE Magazine door deze cliënten is een mooi voorbeeld van hoe dit kan worden gerealiseerd en hoe een bedrijf zijn rol in de maatschappij kan vervullen.
’s Heeren Loo helpt mensen met een verstandelijke en/of andere beperking in het hele land met begeleiding, ondersteuning en behandeling. Dat doen ze met 17.000 medewerkers voor 14.000 cliënten. Via een landelijk netwerk van poliklinieken behandelen ze nog eens ruim 3.000 extramurale cliënten.
’s Heeren Loo stimuleert de emancipatie en participatie van cliënten, onder andere met de Academie voor Zelfstandigheid en met behandeling en advies vanuit expertisecentrum Advisium. Daar werken ruim duizend medische, paramedische en gedragswetenschappelijke specialisten. Met ruim 130 jaar aan kennis en ervaring uit de praktijk en de nieuwste inzichten uit wetenschappelijk onderzoek en innovaties helpen ze mensen verder.
sheerenloo.nl
Op een minuutje rijden vanaf de bebouwde kom van Haarlem, of, zo je wilt, op vijf minuten
fietsen, ligt Buurtboerderij Nieuweweg. Vlak
bij de stad, maar als je er eenmaal bent, lijkt
het drukke stadsleven mijlenver weg.
Enthousiast leidt Ruben Heineman (26) ons rond op de buurtboerderij, die in 2020 nog een vervallen manage was. ‘Sinds 2018 wordt het hier antikraak verhuurd en twee jaar geleden mochten wij hier komen wonen.’ Ruben is dan nog werkzaam in de evenementenbranche, maar vanaf het moment dat hij ‘buiten’ woont gaat het bij hem kriebelen. Samen met vrienden Youp Vermeulen (26, timmerman en ondernemer) en Coen Lambriex (27, ondernemer, surfboardbouwer) die ook in de boerderij wonen, vat hij het plan op om van het perceel een buurtboerderij te maken. Daarnaast is er een groot team van vrijwilligers dat wekelijks meehelpt. De enthousiaste
Fardau van der Meulen (23, fotograaf) is daar één van.
‘Op deze plek hebben we twee hectare landbouwgrond tot onze beschikking. Die wilden we graag met anderen delen. Hoe mooi is het om een ontmoetingsplek te creëren vlak bij de stad, waar iedereen betaalbaar kan genieten van ecologisch geteelde groenten, fruit, paddenstoelen en bloemen.’ De jongeren gaan in hun vrije tijd voortvarend aan de slag. Hun doel: mensen verbinden met elkaar én met het voedsel dat ze telen en eten. ‘We weten niet hoelang we hier mogen zitten, dus willen we elke dag zo mooi mogelijk maken.’
Ruben vond inspiratie tijdens een verblijf op een biologische boerderij in Frankrijk. ‘Het leven was daar eenvoudig en alles kwam van het land. Zo leerden we met en van de natuur leven. Toen de kans kwam om op deze boerderij te gaan wonen, viel alles op zijn plek. Ik wilde dat “samen delen van alles wat de natuur ons geeft” ook hier beleven.’
Hij merkt dat hij op de juiste plaats is op het juiste moment. ‘Er is, zeker ook onder jongeren, behoefte aan een plek als deze. Een locatie waar de natuur dichtbij is, je je bewust bent van hoe de aarde werkt, maar waar je ook met elkaar kleinschalige culturele activiteiten kunt organiseren.’
Dat ze het buitenleven zo mogen ontdekken, voelt voor de twintigers als een cadeautje. ‘Niets is fout, en we kunnen met methodes experimenteren.’ Dat doen ze dan ook uitgebreid. ‘Zo gebruiken we schapenwol die anders vernietigd wordt als onder- en bovenlaag in onze zaaibedden – perfect voor isolatie en vochtregulering. Ook experimenteren we met koeienharen als vorm van compost. Dat zijn we na onderzoek zelf gaan doen,’ lacht Ruben. ‘Het liefst worden we zelfvoorzienend, maar dan zullen we nog veel vaardigheden moeten leren. Ook kost het tijd voordat je bijvoorbeeld van fruitbomen de vruchten kunt plukken.’ Om de grote lappen veengrond op het terrein vruchtbaar te maken wordt de bodem door de jonge boeren met de “no dig-methode” als een soort lasagne in laagjes klaargemaakt om vrucht te dragen. ‘We wisselen schapenwol af met compost en daar groeien gewassen prima op.’ Ruben heeft zich verdiept in de biodynamische groenteteelt. ‘Er is zo veel meer mogelijk dan wij hier doen.’
Voor driehonderd euro kan een gezin van twee personen zich inschrijven voor een seizoen lang eerlijk en ecologisch voedsel. Ook kunnen ze meehelpen op de boerderij. ‘Ongeveer 35 weken kunnen we hier oogsten. De andere maanden zijn voor de voorbereiding van het nieuwe seizoen. We willen doorgroeien naar een coöperatie en een gemeenschap creëren waarin gezond lokaal voedsel toegankelijk is voor iedereen.’
De toekomst voor Buurtboerderij Nieuweweg is ongewis, maar voor de komende jaren is de visie duidelijk. ‘We willen ons bedrijfsplan nog verder verbeteren en meer aan crowdfunding gaan doen. Ik geloof dat onze buurtboerderij echt toekomst heeft en daarom hopen we dat ons plan ook in de toekomstvisie van de gemeente Haarlem past.’
Ruben hoopt, samen met zijn team en huisgenoten, dat Buurtboerderij Nieuweweg kan uitgroeien tot een groene, creatieve plek waar alle mensen zich thuis
kunnen voelen. ‘Hoe mooi zou het zijn als onze boerderij over een jaar of vijf winstgevend is en er allerlei activiteiten worden ondernomen. Denk aan kinderworkshops, muziekoptredens, cursussen van creatieve ambachten en wellicht ook vormen van dagbesteding voor groepen mensen die in een omgeving als deze tot bloei komen.’
Samen met zijn vrienden geniet Ruben van het buitenleven, hoewel het ook ‘heel veel werk is om een boerderij te runnen’. ‘Mensen kunnen zich inschrijven voor een oogstabonnement, waarbij ze drie keer per week, ongeveer 35 weken per jaar, zelf groenten, fruit, kruiden en bloemen kunnen oogsten. Daarbij scharrelen er ook kippen rond voor kakelverse eieren.’
Ruben en zijn vrienden voelen van alle kanten steun terwijl ze hun droom najagen. ‘En ook al verdienen we nu niets, we doen iets waar we gelukkig van worden. Dit voelt als buitenspelen.’ ●
Info: buurtboerderijnieuweweg.nl
TEKST WILLEMIEN TIMMERS FOTOGRAFIE MONIQUE SHAW
2 T/M 4 JUNI
SMAAK VAN ITALIË
KASTEEL DE HAAR, HAARZUILENS
Het grootste Italië Evenement van de Benelux. Struin door prachtige kasteeltuinen en kom genieten van heerlijke pasta’s, wijnen en delicatessen. Laat je inspireren door livemuziek, mode, decoratie, vakantiestreken en al het andere moois dat Italië te bieden heeft.
3 JUNI
KLEVERPARKFESTIVAL HAARLEM
Een dikke aanrader voor iedereen die houdt van livemuziek, foodtrucks en een gezellige rommelmarkt.
3 JUNI
FIETS ZOEKT GROEN
Inspirerende fietstocht die je zelf kunt samenstellen langs de groene, soms nog verborgen, pareltjes in de Duin- en Bollenstreek. Laat je inspireren en stel je vragen aan gepassioneerde groen liefhebbers.
9 JUNI
LEZING ILJA LEONARD PFEIJFFER
Boekhandel Wagner. De Tuinzaal van De Tol, Hoofdstraat 147, Sassenheim. Ilja Leonard Pfeijffer vertelt over zijn nieuwste boek Alkibiades
10 JUNI
VEERPLAS FESTIVAL
Op het mooiste plekje tussen Haarlem en Amsterdam: de Veerplas. Op het Veerplas Festival kunnen bezoekers genieten van muziek, feest, lekker eten en ‘gekkigheid’.
10 EN 11 JUNI
MARKT ONDER DE LINDEN
Noordwijk Binnen. Liefhebbers van tuinen, lifestyle en delicatessen kunnen volop inspiratie opdoen tijdens de 36ste editie van ‘Markt onder de Linden’.
14 JUNI
INTERACTIEVE LEZING MET LEX NOTEBOOM
Boekhandel Wagner, Hoofdstraat 181, Sassenheim
De man met duizend gezichten is het debuut van de auteur. Hij werkte ruim drie jaar aan het boek.
21 JUNI
MIDSUMMERNIGHT CONCERT
KASTEEL OUD POELGEEST OEGSTGEEST
Te horen is een klassieke vertolking van de Midzomernachtdroom van Mendelssohn, uitgevoerd door het klassieke Practicum Musicae Orkest.
25 JUNI
FEELGOOD FESTIVAL
Boekhandel Wagner, Hoofdstraat 181, Sassenheim. Auteurpresentaties, hapjes en drankjes, boeken, signeren, borrel
7 & 8 JULI HARINGROCK FESTIVAL Strand Katwijk
8 JULI & 21 OKTOBER, IN DE OCHTEND, NATUURWANDELING
LANDGOED TESPELDUYN.
Om je mee te laten genieten van alles wat bloeit en groeit organiseert Tespelduyn (gratis) natuurwandelingen onder leiding van een deskundige gids.
15 JULI
10:00-14:00 UUR
KINDERROMMELMARKT
Centrum Lisse, op het plein achter de Gewoonste Zaak Deelname is gratis, maar je moet je wel vooraf inschrijven. Inschrijven kan alleen per familie.
15 JULI & 5 AUGUSTUS
VANAF 18:00 UUR
CIRCQUE DES DUNES EN LASERSHOW.
Twaalf spectaculaire acts. Voor en rondom de duinen aan de Koningin Wilhelmina Boulevard, Noordwijk. Het festival wordt op 15 juli afgesloten met een lasershow. Gratis toegang.
15 JULI
STRAATTHEATER NOORDWIJKERHOUT
Noordwijkerhout Centrum. Een gezellige dag vol entertainment in Noordwijkerhout Centrum.
23 JULI, 20 AUGUSTUS
13:00-17:00 UUR
LEVENDE BEELDEN FESTIVAL
Koningin Wilhelmina Boulevard en in de Hoofdstraat, Noordwijk.
VRIJDAG 28 JULI
EN ZATERDAG 29 JULI
TAPT FESTIVAL HAARLEM. BURGEMEESTER REINALDAPARK.
Met heel veel mooie biertjes, maar ook wijn, lekker eten, spelletjes, chillen in het gras is het uiteindelijk één groot feest.
3, 4, 5 EN 6 AUGUSTUS
HAARLEM CULINAIR
13.00 TOT 23.00 UUR (DONDERDAG VANAF 17.00)
Grote Markt in Haarlem. Genieten van proeverijen van regionale restaurants. De toegang is gratis.
5 AUGUSTUS
10:00-17:00 UUR
MIDZOMERMARKT
Lisse Kanaalstraat
12 AUGUSTUS
VANAF 13:00 UUR
FLOWER PARADE
Zomers Bloemencorso Rijnsburg, Katwijk en Noordwijk. Twaalf prachtige praalwagens en andere versierde voertuigen vol met zomerbloemen.
12 AUGUSTUS
BOLLENSTREEK IN BEDRIJF
Noordwijk – het Langeveld. De agrarische bedrijven in het Langeveld zetten hun deuren open voor bewoners en bezoekers van de Bollenstreek.
16 TOT EN MET 20 AUGUSTUS,
HAARLEM JAZZ & MORE
Haarlem Centrum. Geniet van je favoriete muziek en meer tijdens dit unieke evenement in de oude binnenstad van Haarlem.
26 AUGUSTUS
REUZE DAHLIA MOZAÏEK
Ter ere van 825 jaar Lisse ’t Vierkant, Lisse
2 EN 3 SEPTEMBER
PROEFPARK HAARLEM
KENAUPARK HAARLEM
De negende zomereditie van dit nazomerfestival valt bij iedereen in de smaak vanwege de hoofdrol die voor de foodtrucks is weggelegd.
9 & 10 SEPTEMBER
OPEN MONUMENTENDAGEN
thema ‘Levend erfgoed’
16 EN 23 SEPTEMBER
CULTUURMARKT GEMEENTE NOORDWIJK
Diverse culturele amateurverenigingen presenteren zich. Podium met optredens, informatiemarkt met activiteiten en kleine workshops.
25 SEPTEMBER
9:00-17:00 UUR, JAARMARKT LISSE
12 T/M 15 OKTOBER
DUIN- EN BOLLEN VIERDAAGSE
Vier dagen wandelen door alle dorpen van de Duin- en Bollenstreek
IEDERE ZONDAG T/M 29 OKTOBER
NOORDWIJK
De vuurtoren is open voor zelfstandig bezoek op zondagen van 11:00 tot 16:00 uur. Kom langs en geniet
ELKE WOENSDAG
VAN 18.15 TOT 19.30 UUR
ASS Voetbal Voor kinderen van 8-18 jaar met Autisme Spectrum Stoornis bij VV Noordwijk voetbaltrainingen.
DONDERDAG OM DE WEEK
VAN 10:30-12:00 UUR
CREADO, VOLKSUNIVERSITEIT OEGSTGEEST
Creatieve workshops op de Volksuniversiteit Oegstgeest met elke keer een ander thema. Meer informatie en aanmelden kan via de Bibliotheek Bollenstreek.
WEBINARS EN TRAININGEN
VAN HET CJG
Het Centrum voor Jeugd en Gezin in Hollands Midden organiseert dit jaar weer een aantal webinars met diverse onderwerpen voor ouders en verzorgers. Alle trainingen en webinars zijn te vinden op www.cjgcursus.nl
Podcasts zijn niet meer weg te denken. Je luistert ernaar in de auto, tijdens het wandelen, sporten, schoonmaken of op de bank. Leuk, leerzaam en lekker makkelijk. FORCE selecteert leuke en leerzame podcasts voor jou.
BizzNizzTalk is de podcast van Dennis van der Voort van en voor ondernemers in de regio’s Haarlemmermeer, Bollenstreek, Haaglanden en Kennemerland. In samenwerking met FORCE haalt Dennis precies die kennis naar boven waar jij wat aan hebt.
In deze podcast praten wij met Pim van der Klauw en Ronny Grimbergen. Goodnight zien wij als de Bijenkorf onder de beddenzaken. Onlangs sloten zij een partnership met Hästens. Een prachtig bedrijf uit Zweden, dat duurzaamheid hoog in het vaandel heeft staan. In deze podcast vertellen zij onder andere waarom zij trots zijn op hun duurzame partnership met Hästens.
Julian Jonker, Qwintess is sinds het najaar 2022 officieel partner van het platform Zero CO2 voor de regio Zuid-Holland. Zero CO2 helpt ondernemers tegen relatief lage kosten te verduurzamen. Zij bieden een integraal adviesrapport, ontzorgen, helpen bij de aanvraag van subsidies en koppelen de bedrijven aan specialisten die zij nodig hebben. In deze podcast deelt hij belangrijke tips.
Wil jij ook een podcast?
De redactie van FORCE selecteert en maakt podcasts die passen bij onze thema’s Wij, Wereld of Werken. Hierin interviewen wij specialisten, ervaringsdeskundigen en ondernemers.
Zo vind je nog meer verdieping naast de artikelen in dit magazine. Wil jij ook een podcast opnemen of promoten? Laat het ons weten via mail@forceforyou.nl
MET DE FOUNDERS
In deze podcast vertellen Brian en Suzan over hun drive om FORCE te starten. En wat FORCE allemaal doet voor lezers en partners.
ART2CHANGE: DE KUNST VAN
GEDRAGSVERANDERINGEN IN ORGANISATIES
Linda en Marianne van Art2Change gaan in deze podcast in gesprek met verschillende bekende organisatiedeskundigen.
Uit hun eigen kennis en die van hun gesprekspartners ontstaan mooie inzichten hoe je binnen organisaties culturen duurzaam verandert.
WERKPROFESSOR VAN BNR: WERKEN ALS
EEN COMMANDO, DAT KAN JIJ OOK
Richard Bergmans van ThreeFront en Daan Dohmen, bijzonder hoogleraar Digitale transformatie in de zorg, leggen uit hoe je in het ondernemerschap trainingsprincipes van de Special Forces kunt toepassen. Met als resultaat meer impact, meer efficiency en heel blije werknemers.
GEZOND GESPREK:
HOE HOUD JE JE BREIN GEZOND?
Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder legt in deze podcast op inspirerende wijze uit hoe we ons brein zo lang mogelijk gezond houden.
ONDERNEMERSSPIRIT INTERVIEWT
PAUL OPDAM VAN PAULIES GINGER
Dry January met drankjes van Paulies Ginger. Het mooie, persoonlijke verhaal van Paul, Yvonne en Eric uit Haarlem over het ontstaan van Paulies Ginger.
In 2014 kreeg initiatiefnemer en ontwikkelingspsycholoog Suzanne van den Broek - Dietz het idee voor het Surf Project. Ze had niet kunnen vermoeden dat het zo’n succes zou worden. Dat er in 2023 ruim 200 kinderen met Down, autisme of ADHD onder begeleiding van zo’n 400 vrijwilligers op 4 locaties in Nederland golfsurfen is indrukwekkend. Het is een droom dat golfsurfen onderdeel kan gaan worden van de reguliere zorg. Suzanne vertelt vol enthousiasme over het effect dat het surfen heeft op de kinderen.
“We geven nu op vier plekken aan de Nederlandse kust surfles aan kinderen met een beperking. In Zandvoort, Ouddorp, Camperduin en Ter Heijde krijgen kinderen met Down, autisme en ADHD in kleine, overzichtelijke teams drie tot zes surflessen van gecertificeerde instructeurs. Daarnaast worden ze één op één in en om het water begeleid door onze enthousiaste en bevlogen vrijwilligers. Ik heb bewust gekozen voor een gemengde doelgroep, zodat er niet meteen een label op de kinderen geplakt wordt. Ik wil juist een teamgevoel creëren waar iedereen wel wát heeft en waar je van elkaar kunt leren. Surfen is een individuele sport, maar doordat ze wel in teams worden ingedeeld kunnen ze elkaar aanmoedigen. Hierdoor ontwikkelen de kinderen sociale vaardigheden.”
De beperking valt weg in het water
“Een ouder zei een keer tegen mij dat het bij de surflessen lijkt alsof de beperking helemaal wegvalt. De intense ervaring van het water en de golven heeft een enorm positieve invloed op de kinderen. Na drie lessen is er vaak al duidelijk verschil bij ze te merken. Ze zitten beter in hun vel, krijgen meer zelfvertrouwen en zijn enorm trots op zichzelf. Dit zorgt er dan weer voor dat ze beter contact krijgen met leeftijdgenootjes en dat het soms zelfs beter gaat op school. Ik geniet nog elke keer met volle teugen als de deelnemers hun diploma krijgen uitgereikt. Die glunderende gezichten, met een glimlach van oor tot oor, dat ontroert me nog steeds. Dat je door die uren in het water iets hebt kunnen toevoegen in hun leven, maakt me trots.”
Kijk voor meer informatie op surfproject.nl
“Het Surf Project bestaat dankzij de vrijwilligers. Zij zorgen voor die onvergetelijke ervaring die ik graag wil doorgeven, daar kan ik ze niet dankbaar genoeg voor zijn. Het is bijzonder dat we elk jaar weer nieuwe mensen mogen verwelkomen. De doelgroep spreekt aan, maar ik denk ook dat de stoere, uitdagende en laid-back surfwereld er een rol in speelt. Naast ons team van fantastische vrijwilligers hebben we inmiddels ook een fijne groep ambassadeurs en sponsoren aan ons weten te binden. Denk aan grote ondernemingen als Protest en Rabobank, lokale bedrijven als Rapa Nui en Boardshortz en mensen met een groter (media) bereik zoals Diggy Dex en topsurfer Kaspar Hamminga. Deze ondersteuning is van heel grote waarde voor het Surf Project en voor onze surfers, want als de kinderen eenmaal aan de sport geroken hebben, strepen ze de dagen op de kalender af tot ze weer mogen.”
Financiële ruimte en dromen voor de toekomst
“Voor de toekomst heb ik een aantal dromen. Ik vertrouw erop dat we blijven groeien, zodat meer kinderen kunnen profiteren van het surfen. Daarnaast is vervolgonderzoek belangrijk. We hebben inmiddels wetenschappelijk aangetoond dat het surfen effect heeft op de doelgroep. Met vervolgonderzoek willen we uitvinden welke onderdelen van ons programma dat effect nou precies veroorzaken. En in mijn dromen groeien we uiteindelijk door naar een officiële therapeutische interventie. Daar is, zoals met alles, geld voor nodig. Daarom is het cruciaal dat we sponsoren voor meerdere jaren aan ons binden. Meer financiële ruimte geeft ook rust. Ik vind niet dat het Surf Project een enorme organisatie moet worden, maar het is belangrijk om zorg te dragen voor continuïteit. Dat ik tegen ouders kan zeggen dat we zeker weten de komende vijf jaar doorgaan. Ik weet inmiddels wat die mededeling voor hen en vooral voor de kinderen betekent, dus dat is echt een doel. Mijn persoonlijke doel: tijdens het seizoen zoveel mogelijk in het water liggen met de kinderen. Dat geeft me elke keer weer zo’n geluksgevoel, daar kan niks tegenop!”
Het Surf Project is nog op zoek naar vrijwilligers!
Lijkt het jou ook leuk om samen met deze kinderen een paar onvergetelijke dagen in het water te beleven? Kom dan ons team versterken als begeleider of (hobby) fotograaf. Surfervaring of ervaring met de doelgroep is niet nodig. Voorafgaand aan het project word je uitvoerig geïnstrueerd en krijg je een training.
ENTHOUSIAST? Meld je vrijblijvend aan via: www.surfproject.nl/aanmelden/
FM2
P A K N E M M E W Z R D E K Z
O B G R A S B A D U O N L U I
V L I N D E R A U G L N A L N
E O Z L S M B V R O U
BADMINTON BAL
BADMINTON BAL
BARBECUE BIKINI BLOEIEN BLOEMEN BLIJ BOS
STRAND SUNDOWN
TUIN
BARBECUE BIKINI
VAKANTIE VLIEGER
BLOEIEN
VLINDER
BLOEMEN
BLIJ BOS
VREUGDE
VROLIJK
STRAND
SUNDOWN
TUIN
VAKANTIE
VLIEGER
VLINDER
VREUGDE
Oplossing
WARM
VROLIJK
WATERPISTOOL
COCKTAIL
GELUK
GRAS
COCKTAIL GELUK GRAS HANGMAT KAMPEREN KAMPVUUR PARASOL RANJA SLIPPERS SPROEIER
WARM
ZANDKASTEEL
ZEE
ZON
ZONNEBRIL
HANGMAT
KAMPEREN
ZWEMBAD ZWEMBROEK
KAMPVUUR
PARASOL
RANJA
ZWEMMEN IJS
SLIPPERS SPROEIER
WATERPISTOOL
ZANDKASTEEL
ZEE
ZON
ZONNEBRIL
ZWEMBAD
ZWEMBROEK
ZWEMMEN IJS
WOORDZOEKEN IS ALS SCHATZOEKEN. SPEUREN EN STREPEN. DENKEN IN ALLERLEI RICHTINGEN.
Oog voor detail combineren met oog voor overzicht. Ligt daar jouw kracht en los je de puzzel op?
Dan maak je kans op één van de vijf gratis toegangscodes naar de prachtige en krachtige documentaire van Jalou Langeree, geregisseerd door Michael Zomer.
Stuur de oplossing van de woordzoeker voor 1 juli 2023 naar mail@forceforyou.nl.
Daarna maken wij de prijswinnaars bekend en wie weet ben jij een van de gelukkigen!
Door mee te doen aan deze winactie word je automatisch vriend van FORCE en geef je toestemming om de nieuwsbrief te ontvangen. Over de uitslag kan niet worden gecommuniceerd.
Nu de zachte, vrijblijvende aanpak van de overheid
plaatsmaakt voor dwingende wet- en regelgeving, voelen veel mkb-ondernemers de groeiende druk om te verduurzamen. Maar als je wilt verduurzamen, hoe doe je dat dan? Wat betekent dit voor de dagelijkse gang van zaken én je portemonnee?
Platform Zero CO2 helpt je snel en betaalbaar aan inzicht. Voor een investering van 1000 euro heb je binnen vier weken een concreet, haalbaar en uitvoerbaar plan.
WAT STAAT ER IN HET PLAN?
De basis van het plan is ingegeven door Europese regelgeving. Vanaf 2024 moeten grotere bedrijven rapporteren over zaken als CO2-uitstoot, sociaal kapitaal, impact op biodiversiteit en werkomstandigheden. Dit gaat doorwerken in de keten, het mkb inbegrepen. Direct of indirect beïnvloeden de richtlijnen veel aspecten van je bedrijf. Negeer je ze, dan kan het je business kosten. Maak je er werk van, dan gaan er juist deuren open.
Het plan van Zero CO2 bevat vier pijlers: huisvesting, mobiliteit, bedrijfsprocessen en een duurzaamheidsrapportage. Het geeft concreet inzicht in de maatregelen die je kunt of misschien wel moet treffen – en hoe je deze financiert tegen de beste voorwaarden.
OP MAAT GEMAAKT DOOR ZERO CO2
Ieder bedrijf is uniek en daarom vereist elk plan een op maat gemaakte aanpak en de expertise van diverse specialisten. Om deze reden is het door de overheid gecertificeerde platform Zero CO2 opgericht, waar Qwintess deel van uitmaakt. Qwintess treedt op als mkb-adviseur en zorgt voor een gestroomlijnde coördinatie van de planvorming.
OOK DE EERSTE 2500 EURO SUBSIDIE VRAGEN
WIJ VOOR JE AAN
Het plan kost 3500 euro. Omdat Zero CO2 door de overheid is gecertificeerd, krijg je 2500 euro subsidie en betaal je maar 1000 euro. In het plan zie je precies welke verduurzamende stappen jouw bedrijf kan zetten en welke subsidies hiervoor beschikbaar zijn. Als je actie onderneemt, vragen wij deze eerste subsidie voor je aan. Ook bij concrete vervolgstappen kan Zero CO2 je begeleiden. Samen met jou maken we je bedrijf klaar voor een toekomst waarin duurzaamheid groeiende impact heeft bij het nemen van economische beslissingen.
LATEN WE PRATEN
Het plan maken gaat snel. De uitvoering heeft wel impact op je bedrijf. Hoe eerder je begint, hoe minder je daar last van hebt. Geinteresseerd? Neem vrijblijvend contact op met Julian Jonker, Eline Berg of Joeri de Jong van Qwintess.
Bij Het Tussenstation draait alles om vers en seizoensgebonden. U kunt bij ons heerlijk ontbijten, lunchen, genieten van een high tea, vergaderen of vier hier uw feestje!
Ook kunt u bij ons terecht voor een lekkere koffie of lunch to go.
nieuw
Het Tussenstation
Openingstijden
woensdag t/m zondag 9:00-17:00 uur
Stationsweg 59 2161 AM Lisse 0252-42 22 02 hettussenstationlisse.nl info@hettussenstationlisse.nl
Logo