mei 2021
informatie van de
Stof tot nadenken Stof is en blijft een probleem in de bouw De vorming van “zichtbaar stof” is bijna onvermijdelijk bij de diverse werkzaamheden die een tegelzetter uitvoert, uit het oogpunt van gezonde arbeidsomstandigheden is het echter onwenselijk. Wat zijn de gevaren van stof voor de gezondheid en wat is er aan te doen om de belasting door stof zo veel als mogelijk te reduceren? Stof is een verzamelnaam voor een groot aantal materialen die als zeer kleine deeltjes in de lucht kunnen zweven. Op elke bouwplaats is stof aanwezig en bij iedere bouwactiviteit komt wel stof vrij. Waar tegelzetters vanuit hun werkzaamheden voornamelijk mee te maken zullen hebben is kwartsstof. Kwartsstof kan vrijkomen bij allerlei werkzaamheden die de tegelzetter uitvoert. Hierbij moet gedacht worden aan boren, hakken, slijpen en frezen, maar ook het simpelweg vegen van een dekvloer kan een enorme hoeveelheid stof “doen opwaaien”. Daarnaast herkent iedereen het ontstaan van stof bij het mengen van een cementgebonden egalisatie, uitvlak- of lijmmortel. Het inademen van kwartsstof kan ernstige longaandoeningen veroorzaken: • Eenmaal ingeademd kunnen de fijnste stofdeeltjes diep in de longen bindmiddelweefselschade veroorzaken (de zgn. “stoflongen”). Deze schade kan onder meer leiden tot hoesten en of kortademigheid bij inspanning. Deze schade is onomkeerbaar. • Kwartsstof is kankerverwekkend; blootstelling er aan kan longkanker veroorzaken. De hoeveelheid respirabel (lees: inadembaar) stof die in een ruimte aanwezig mag zijn is uiteraard aan regels gebonden. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen respirabel stof en respirabel kwartsstof. Het voert in dit kader te ver om de exacte grenswaarden te noemen maar als vuistregel wordt meestal aangehouden dat de grenswaarde voor respirabel kwartsstof wordt overschreden als er zichtbaar stof vrijkomt bij werkzaamheden.
In Nederland is de Inspectie SZW belast met de controle of werkgevers en werknemers zich houden aan de verschillende wetten, besluiten en regelingen op het terrein van arbeidsomstandigheden. Het toezicht op de Arbo-gerelateerde wetgevingen door de Inspectie SZW vindt onder meer plaats door middel van inspecties op de bouwplaats, waarbij gekeken wordt naar het voorkomen van blootstelling aan kwartsstof bij het bewerken van bouwmaterialen met handgereedschap.
49
