nummer 10 / november 2023
HIER OPENEN
We zijn bewust niet bij een formule aangesloten en bepalen ons eigen assortiment, zonder druk van fabrikanten Jan van Slooten, Bikeshop Urk
Techniek is leuk
Basisschoolleerlingen maken kennis met techniek pagina 14
CSRD
Wat komt er op u af? pagina 18
Op bezoek bij Emiel Stolk
Onafhankelijk Autobedrijf van het Jaar 2023 pagina 24
HIER OPENEN
(ADVERTENTIE)
BEN JIJ AL OPGELADEN VOOR DE TOEKOMST? Ontdek het met onze VR experience Elektrificatie speelt een steeds grotere rol in de autobranche. Wat betekent dit voor jou en je team? OOMT is hét opleidings- en ontwikkelingsfonds voor de mobiliteitsbranche en biedt je, als onafhankelijk autobedrijf, graag een kijkje in de toekomst met de OOMT VR experience. Dit kun je met je gehele team doen.
DE VR EXPERIENCE
Via de 360 graden OOMT VR experience ga je met jouw team op ontdekking in 4 virtual reality werelden. Gezamenlijk gaan jullie in gesprek over een toekomst met elektrificatie. Welke mogelijkheden zien jullie en wat zijn jullie ambities? Bij OOMT staan we klaar om jou en je team hierin persoonlijk te begeleiden.
VRAAG NU DE VR EXPERIENCE AAN
VOORAF
nummer 10 / november 2023
04 EEN KORTE UPDATE
14 LEERLINGEN ENTHOUSIASMEREN
18 KLAARSTOMEN VOOR CSRD
Met het op maat gemaakte garantiemanagementsysteem van Autotrust sluit u binnen no time garanties af.
Ruim achthonderd leerlingen van de basisschool maakten kennis met techniek op de Tech Experience Stichtse Vecht. Drie BOVAG- bedrijven gaven workshops over auto- en trucktechniek.
De Corporate Sustainability Reporting Directive komt eraan. Volgend jaar kunt u al het verzoek krijgen om informatie aan te leveren. Wat komt er op u af? En wat doet BOVAG?
08 TWEE FIETSSPECIALISTEN OP ÉÉN ADRES
17 JURISPRUDENTIE IN PERSONEELSZAKEN
Data van evenementen en bijeenkomsten, plus handige informatie van BOVAG.
Een portret van Jan van Slooten en Teun Loosman die nu samen eigenaar zijn van Bikeshop Urk. Ze weten de ‘dorpse’ service te behouden, ook al verkopen ze tweeduizend fietsen per jaar.
Een medewerker wil meer werken zodat hij op fulltime basis kan deelnemen aan de RVU. Volgens de werkgever is dit misbruik maken van een bevoegdheid. Heeft hij gelijk?
07 OPENWARRANTY
10
30 AGENDA EN SERVICE
24
29
20 Ondernemen is ‘vizier open’
Is er een klik of niet?
“Dit is mijn bedrijf en dit ben ik”
Buitenproportionele schadevergoeding
Marinka Nooteboom van Nooteboom Trailers werd uitgeroepen tot Zakenvrouw van het Jaar. Ze deelt haar ervaringen over zelfsturende teams (‘best wennen’) en eerder naar huis op vrijdagmiddag.
Schadeherstelondernemer Sjoerd Fokkema heeft zijn zoons altijd ontmoedigd om in het bedrijf te komen, maar nu ze het toch doen, is hij er trots op. Tegelijkertijd verkocht hij twee van zijn andere locaties aan dealerbedrijven.
Emiel Stolk draagt de titel BOVAG Onafhankelijk Autobedrijf van het Jaar 2023 vol trots en zelfver trouwen. En, hij staat zeker open voor de verbeterpunten uit het juryrapport. “Die heb ik meteen opgepakt.”
Een consument breekt zijn reis in Europa met een gehuurde camper af vanwege een lekkage. Hij wil € 2.500,– schadevergoeding van het verhuurbedrijf. Mag hij dit eisen? De Geschillencommissie buigt zich hierover.
over de burger. En maar zelden over de ondernemer. En als er geld nodig is voor nieuwe plannen, dan wordt er wél gekeken naar de portemonnee van de consument, maar niet of nauwelijks naar het kasboek van de mkb’er. Sterker nog, het bedrijfsleven wordt heel gemakkelijk extra aangeslagen. Niet voor niets waarschuwen de voorzitters van VNO-NCW en MKB-Nederland al een tijdje dat het eens afgelopen moet zijn om ondernemers in Nederland te behandelen als een pinautomaat. Van alle ondernemingen in Nederland behoort meer dan 99 procent tot het mkb. In dorp, stad of op het platteland
vormen zij het hart van onze samenleving en zorgen zij dat dat blijft kloppen. Deze ondernemers vinden wat ze toevoegen aan maatschappelijke waarde vaak zo vanzelfsprekend, dat het goed is om daar eens bij stil te staan. Op de Dag van de Ondernemer bijvoorbeeld. Dat alles gezegd hebbende: bij BOVAG is het natuurlijk ELKE dag de Dag van de Ondernemer. Dat u het weet! En kunnen we u ergens me helpen? Aarzel dan niet om uw éigen ondernemersclub in te schakelen.
Uw dag!
A Han ten Broeke Algemeen voorzitter BOVAG
ls het goed, is het vandaag, de dag dat u deze BOVAGkrant in handen krijgt, 17 november. De Dag van de Ondernemer. Úw dag. Nou hoor ik u zeggen: er is tegenwoordig voor van alles en nog wat een Dag van … Wat is de meerwaarde? Dat kan ik wel volgen. Op 17 november alleen al, is het naast Dag van de Ondernemer, ook de Dag van het Therapiedier, de Dag van de Student en de Dag van het Autogas. Maar toch denk ik dat de Dag van de Ondernemer, een initiatief van MKB- Nederland, wel degelijk nut heeft. In media en politiek gaat het heel vaak
Bel BOVAG! (030) 659 53 00.
BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023 3
KORT
Branchenormering ruitschadeherstel aangepast
O
m goed te kunnen blijven inspelen op alle huidige en toekomstige ontwikkelingen heeft BOVAG de norm van ruitschade herstelbedrijven geactualiseerd. In de nieuwe normering is een aantal eisen aangescherpt, bijvoorbeeld op het gebied van opleidingen, het werken met ADAS, het invullen van het schadedossier, de reparatievoorschriften en de afleverinstructie. Dankzij deze normering kan de noodzakelijke veiligheid en kwaliteit worden geborgd. Dit betekent dat certificaten met een verloopdatum van 2023 kunnen worden vernieuwd in 2023 en geldig blijven tot de einddatum van twee jaar na de certificeringsdatum.
BOVAG BLIJ:
Vrije toegang tot OBD
Meer informatie: mijn.bovag.nl/ kwaliteitsnorm-ruitschadeherstel.
BOVAG is verheugd dat het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft geoordeeld dat fabrikantsspecifieke beperkingen op de toegang tot het on-board diagnostic (OBD) systeem van voertuigen onwettig zijn.
E OMGEVINGSWET:
Hoe bereidt u zich voor?
D
e nieuwe Omgevingswet gaat in op 1 januari 2024. Nu heeft u nog te maken met verschillende wetten en loketten als het gaat om uw leefomgeving. Dat is straks gebundeld in één wet, die ook geldt voor alle bedrijven in Nederland. Er is vanaf volgend jaar één Omgevingsloket, waarin u al uw vergunningen kunt regelen. Bijvoorbeeld voor het verbouwen van uw bedrijfspand of voor het organiseren van een evenement. Wat moet u doen ter voorbereiding op de Omgevingswet? In principe hoeft u geen actie te ondernemen, als er op dit moment niet iets verandert. De vergunning die uw gemeente, waterschap of provincie aan u heeft verleend, blijft gewoon geldig. Wel kan het raadzaam zijn om voor 1 januari een aantal zaken te regelen.
en gelijk speelveld en vrije toegang tot technische informatie voor iedereen is iets waar BOVAG zich al vele jaren hard voor maakt. “Toegang tot de OBD-poort mag niet belemmerd worden door extra eisen, zoals secure gateways”, reageert Jan-Willem van der Linden, dataspecialist bij BOVAG. “Dit verhaal begon in Duitsland, maar is doorverwezen naar Europa. Daar ligt dus nu een bevredigende uitspraak.”
U heeft nog twee weken!
L
et op: voor 1 december moet u uw energiebesparende maatregelen hebben doorgegeven aan RVO. Dit geldt voor bedrijven die meer dan 50.000 kWh elektriciteit of meer dan 25.000 m3 gas per jaar verbruiken. Nog niet gedaan? Ga dan snel naar mijn.bovag.nl/informatieplicht.
Daar leest u meer over op mijn.bovag.nl/omgevingswet.
CIJFERS | AFTERSALES MONITOR
€ 444,–
was het gemiddelde bedrag dat auto bezitters in de eerste helft van dit jaar uitgaven aan reparatie en onderhoud. Dat is ruim 8% meer dan dezelfde periode vorig jaar.
4 BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023
Meer informatie: mijn.bovag.nl/aftersales.
29%
van de autobezitters noemt de apk/onderhoudsbeurt als de belangrijkste reden om naar de garage te gaan, gevolgd door de losse onderhoudsbeurt (19%), tussentijdse reparatie (18%) en losse apk (10%).
1,4 x
onderging een auto in de eerste zes maanden van dit jaar gemiddeld een reparatie of onderhoud. Een jaar eerder lag dat op 1,3 onder houdsmomenten. In totaal werden 7,11 miljoen onderhoudsmomenten geteld.
BOVAG en bonden akkoord met nieuwe cao MvT De vakbonden en BOVAG hebben een onderhandelings resultaat bereikt over de nieuwe cao Motorvoertuigen- en Tweewielerbedrijf. De achterban van BOVAG en de bonden moeten nog een definitief akkoord geven. Als dat is gebeurd, gaat de nieuwe cao per 1 november 2023 in.
E
r is een loonsverhoging van zes procent afgesproken per 1 januari 2024. Daarnaast volgt er een nominale loons verhoging van € 80,– op 1 oktober 2024. Vooral dat laatste pakt procentueel gunstig uit voor medewerkers in de lagere salarisschalen. BOVAG vindt dat er voor komend jaar een passende cao ligt, gezien de inflatiecijfers. Omdat de inflatie sterk dalende is, is er gekozen voor een eenjarige cao.
Cao-verhoging verkopers In het akkoord is ook rekening gehouden met de wens om de sector aantrekkelijk te houden voor personeel. De jeugdlonen worden extra verhoogd vanaf 1 januari 2024 en afspraak is om ook verkopers de cao-verhoging te geven over hun basissalaris. Daarnaast zijn er afspraken over veilig en gezond werken en proeftuinen om te kijken hoe de cao-afspraken gemoderniseerd kunnen worden, met name op het gebied van flexibilisering. En de werkingssfeer is aangescherpt nadat vorig jaar ten onrechte ‘het importeren van voertuigen’ erin terecht was gekomen. Dat is er nu weer uit.
BOVAG ondertekent City Deal Fietsen voor Iedereen
B
OVAG is een van de maatschappelijke partners die de City Deal Fietsen voor Iedereen omarmt. Doel is om de ‘fietsarmoede’ in Nederland te bestrijden. Twaalf procent van de Nederlanders heeft nu namelijk geen fiets en twintig procent fietst (bijna) nooit. Bij de City Deal - die in oktober is ondertekend – zijn veertien gemeenten, zes maatschappelijke partners, drie ministeries en twee bedrijven betrokken. Zij investeren tijd én geld in deze samenwerking. Voor de komende vier jaar is in totaal bijna drie miljoen euro beschikbaar voor projecten in wijken, steden en landelijk gebied voor het stimuleren van het hebben en kunnen fietsen. BOVAG ondersteunt de City Deal Fiets met de Tweewieler Academy en met het opzetten van Cycle Hubs. Deze locaties worden gebruikt om fietsen op te knappen, dienen als plek waar lokale fietsprojecten samenkomen én als opleidingsplek voor vakmensen. Maarten Mastop, branchemanager BOVAG Fiets bedrijven: “Op deze manier werkt BOVAG op meerdere vlakken mee aan een optimaal fietsklimaat. Met name de mogelijkheid om op deze manier ook lokaal vakmensen op te leiden, technici waar de branche om staat te springen, is voor onze leden van levensbelang.” Scan de QR-code om meer hierover te lezen.
Nieuwe arbocatalogus MvT De arbocatalogus voor werkgevers die onder de cao voor het Motorvoertuigenbedrijf en Tweewielerbedrijf (MvT) vallen, is helemaal aangepast. Daar waar het eerst een vrij lange en soms ook een wat taaie tekst was, is het nu een online check die per thema direct inzicht geeft in arbeids risico’s in uw bedrijf.
O
ok geeft het direct praktische oplossingen. De arbocatalogus is te vinden op de eveneens helemaal vernieuwde arbowebsite oomt.nl/arbo. De checks in de arbocatalogus kunnen makkelijker helpen bij het verminderen van arbeidsrisico’s die bij voorbeeld nog uit de verplichte Risico Inventarisatie & -Evaluatie (RI&E) komen. Ze laten u makkelijker op een onderwerp inzoomen en geven aan welke concrete stappen u kunt zetten. De verbeterslag van de arbocatalogus gaat gefaseerd in. De thema’s Lichamelijke Belasting, Machineveiligheid en DME zijn inmiddels geactualiseerd, goedgekeurd door de NLA en in hun nieuwe jas gestoken. Andere thema’s zoals PSA, gevaarlijke stoffen en schadelijk geluid komen op een later moment in de nieuwe vorm beschikbaar. Tot die tijd is de informatie nog in de oude stijl te vinden.
Najaarscampagne motoronderhoud
O
m motorrijders bewust te maken van de voordelen van onderhoud in het najaar, voert BOVAG weer campagne. Hiermee wil BOVAG consumenten verleiden om in het najaar naar hun BOVAG-motorbedrijf te gaan, zodat zij zonder wachttijd terecht kunnen en de drukte in de werkplaats beter verdeeld is over het jaar. Naast een advertentie in de bladen Promotor en Moto73, verspreidt BOVAG deze boodschap op Facebook en Instagram. Om de campagne een nog groter bereik te geven, kunt u de gratis promotiematerialen gebruiken. Zoals een flyer, voorbeeld-persbericht, websitetekst en een filmpje. Download de toolkit op mijn.bovag.nl/motoronderhoud.
BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023 5
(ADVERTENTIE)
LEIDER IN ELEKTRONICA ONDERDELEN
EXPERIENCE THE POWER!
ERA accu‘s de betrouwbare keuze voor elke toepassing •
• •
AGM-accu’s, voor maximale prestaties in moderne voertuigen met een geavanceerd start- stopsysteem en voertuigen in de middenklasse en hogere segmenten, die vanwege een groot aantal extra verbruikers, een accu met een grotere capaciteit nodig hebben. EFB-accu’s, voor optimale prestaties bij voertuigen met een eenvoudig start- stopsysteem of die, vanwege extra verbruikers, meer capaciteit van de accu vragen. SLI-accu’s, een betrouwbare keuze voor alle toepassingen zonder start- stopsysteem.
Direct te bestellen bij uw automotive grossier.
BOVEMIJ
Van Mossel:
“Door OpenWarranty groeit de binding met onze klanten” Dé one-stop-shop voor automotive klanten, dat wil Van Mossel zijn. Daarom biedt het grootste auto bedrijf van de Benelux alles aan op het gebied van mobiliteit. Van lease tot schadeherstel. Nieuw in dit rijtje is een eigen garantieservice.
S
chadeherstel, lease, onderhoud en carrosseriebouw – het is een kleine greep uit het assortiment van Van Mossel. Maar helemaal compleet was dat aanbod tot voor kort nog niet. Jeffrey Huizing, directeur aftersales bij Van Mossel: “Al langer hadden we de wens om een verlengde garan tievorm aan te bieden. We dachten eraan om dit product zelf te bouwen, alleen hebben we niet genoeg informatie over de risi co’s van oudere auto’s. Door een contactpersoon van Bovemij werd ik getipt om in gesprek te gaan met Autotrust.” Fast forward naar het heden. Inmiddels gebruikt Van Mossel anderhalf jaar OpenWarranty, een op maat gemaakt garantie managementsysteem van Autotrust waarmee je binnen een paar minuten garanties afsluit. “We zijn er heel blij mee, want we kunnen de klant zo verder ontzorgen. Ze komen nu niet voor vervelende verrassingen te staan, want ze betalen één keer een prijs en hoeven zich niet meer druk te maken over onverwachte kosten. Stel dat de waterpomp kapotgaat, dan hoeven ze de auto alleen maar naar de garage te brengen. En de rekening na afloop? Die komt niet.”
Zekerheid en klanttevredenheid Het garantiemanagementsysteem heeft nog meer voordelen. “De binding met onze klanten is gegroeid. Ook fijn: als het tijd is voor een nieuwe auto, weten we zeker dat we een goed onder houden wagen terugkrijgen. En omdat OpenWarranty de klant tevredenheid verhoogt, is de kans groot dat de klant opnieuw kiest voor Van Mossel en een auto bij ons koopt. De cirkel is dan als het ware rond.” Een ander pluspunt vindt Huizing de softwareoplossing van de OpenWarranty. “Deze calculator rekent voor ons uit welk bedrag we bij de klant in rekening moeten brengen voor een totale garantie dekking. Zo weten we zeker dat we de reparaties kostendekkend kunnen houden. Dat Autotrust dit zo goed kan berekenen, komt doordat het systeem landelijk bij veel andere bedrijven wordt gebruikt. Dankzij de data die ze hierdoor hebben verzameld, kun nen ze prijzen realistisch inschatten. Iets wat wij, zeker als het gaat om oudere auto’s gaat, niet op deze manier zelf kunnen.”
Een goedgevulde werkplaats Dat Van Mossel nu ook een garantieservice in haar assortiment heeft, is ook een toekomstgerichte beslissing. “Natuurlijk willen we dat onze werkplaats op de lange termijn gevuld blijft. Om als autobedrijf je continuïteit te garanderen, moet je simpelweg genoeg auto’s blijven verkopen en repareren. Binding houden met je klanten helpt hierbij enorm. En OpenWarranty blijkt daarin een belangrijke schakel.” BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023 7
PORTRET VAN EEN ONDERNEMER
Balans en korte lijnen In 2005 gingen twee fietsspeciaalzaken op Urk op één adres samen verder. Jan van Slooten was bij één ervan bedrijfsleider. Samen met Teun Loosman, de voormalige bedrijfsleider van het andere bedrijf, runt hij nu Bikeshop Urk. Het succes van deze zaak heeft volgens Jan twee pijlers: balans en korte lijnen.
H
“
et samengaan van Profile Fietsbedrijf Klaas Weer stand en Fietswereld Frans Kramer maakte het moge lijk om kosten te delen en de beste locatie te kiezen. Daar zitten we nu nog: goed bereikbaar aan de rand van het dorp. Maar er speelde meer. Frans Kramer verkocht ook bromfietsen. Die handel werd steeds moeilijker. De rij bewijsplicht werd ingevoerd en er kwamen veel goedkope, Chinese merken op de markt. In het nieuwe bedrijf namen, we afscheid van de ‘brommers’. De elektrische fiets was de welkome opvolger. Ik ben altijd in het bedrijf gebleven. In 2007 heb ik mezelf als mede-eigenaar ingekocht. Teun is er even tussenuit geweest. Hij werd mede-eigenaar van een fietsbe drijf in IJsselmuiden. Op het dorp kwamen we elkaar regel matig tegen, het contact is altijd goed gebleven. Natuurlijk hadden we het regelmatig over ‘de handel’. Om een lang verhaal kort te maken: sinds 2018 zijn we samen eigenaar van Bikeshop Urk.”
De aard van Urk “Zeventig procent van alle fietsen die we verkopen is een e-bike. Dat komt door de aard van Urk. Alles gebeurt hier vroeg, vanaf een uur of vier in de ochtend is er al volop actie. Dan is het lekker als je snel en comfortabel naar je werk kunt rijden, ook met tegenwind op de dijk. Bij de dorpscultuur hoort ook dat we tussen één en twee uur ‘s middags thuis warm eten. Wéér op de fiets dus. In onze winkel vind je de dorpscultuur ook terug. Wij kénnen onze klanten. Zij krijgen service op dorpsniveau: je stapt bij ons makkelijk binnen en 8 BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023
we helpen je snel. We merken dat goede service ook buiten het dorp een serieus verkoopargument is. Daardoor hebben we klanten uit de hele Noordoostpolder. We zijn bewust niet aangesloten bij een formule. Daardoor kunnen we ons eigen assortiment bepalen zonder dat er druk van fabrikanten ach ter zit. We verkopen zo’n tweeduizend fietsen per jaar. Dat betekent weer dat we via de inkooporganisatie waar we wel bij zijn aangesloten, goede prijzen kunnen bedingen. Zo rea liseren we een mooie balans van het dorpse karakter en de omvang van het bedrijf.”
Korte lijnen “We hebben een goede en constante personele bezetting, maar nieuw personeel vinden is een uitdaging. Urk is een dorp met korte lijnen en dat komt ook in dit opzicht goed van pas. Zo kunnen we direct schakelen met diverse scholen. Daarbij hebben we meegewerkt aan de lespakketten voor de fietsbranche van BOVAG en verzorgen we zelf gastlessen. Samen met de mogelijkheid tot (snuffel)stages slagen we er goed in om jongeren te triggeren. Twee vaste medewerkers zijn zo binnengekomen. Mede dankzij BOVAG blijven we zelf ook bij. Op de netwerkbijeenkomsten ontmoet je collega’s waar door je weet wat er elders speelt. Het is ook mooi om te zien dat je hier bevestigd kunt worden in de juistheid van de koers van je bedrijf. Bij de laatste ontmoeting kwam duide lijk naar voren dat service in de werkplaats dé manier is om klanten aan je te binden. Dat is precies de kern van Bikeshop Urk: ’koop hem bij de man, die hem ook maken kan’.”
Bikeshop Urk Opgericht: 2005 Eigenaars: Jan van Slooten en Teun Loosman, Klaas Weerstand is tot op de dag van vandaag medeaandeelhouder Locatie: Urk Aantal personeelsleden: 10 Bijzonder: huidige eigenaren waren ieder bedrijfsleider bij de twee bedrijven van waaruit Bikeshop Urk is voortgekomen
Tekst: Norbert Hoogeslag Fotografie: Martin Rijpstra
Service in de werkplaats is dé manier om klanten aan je te binden
Zeventig procent van de fietsen die Jan van Slooten (rechts) en Teun Loosman verkopen is een e-bike
BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023 9
ZAKENVROUW VAN HET JAAR
MARINK A NOOTEBOOM WERD IN 2022 UITGEROEPEN TOT ZAKENVROUW VAN HET JA AR
Ondernemen is ‘vizier open’ Steeds complexere regelgeving, stijgende energieprijzen en toenemende twijfel over het terugverdienen van investeringen in een duurzamere bedrijfs voering. Zo maar een greep uit vraagstukken waar veel ondernemers mee kampen. “Positief blijven, je vizier opengooien en geen angst voor beren op de weg.” Voor iedere ondernemer is en blijft dit het uitgangspunt volgens Marinka Nooteboom, van Nooteboom Trailers.
M
arinka Nooteboom is in 2022 uitgeroepen tot Zakenvrouw van het Jaar en sprak onlangs vol enthousiasme op de sessie ‘Power van vrouwen in de automotive’ op het BOVAG Supercharge-event. Als je haar kijk op onderne merschap aanhoort, moet je denken aan een bekend adagium van Churchill: ‘Never waste a good crisis’. Als CEO van Koninklijke Nooteboom Groep te Wijchen, met in totaal meer dan vijfhonderd werknemers en een internationaal speelveld voor specialistische trailers, heeft ook zij te dealen met groeiende wispelturigheid van de markt. Nog eens aangewakkerd door een reeks snel op elkaar volgende wereldwijde ontwikkelin gen, zoals corona, de oorlog in Oekraïne, tekorten aan onderdelen en chips en nu het conflict in het Midden-Oosten. Over de markt verstorende effecten hiervan kunnen alle BOVAG-leden meepraten. Dichterbij huis spelen de verlammende stikstofproblematiek, con gestie op het elektriciteitsnet en de inspanningsverplichting voor bedrijven om de CO2-uitstoot te reduceren een rol.
10 BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023
Windmolenparken Feit is dat elke crisis inderdaad kansen biedt, zoals ook wordt ervaren door Nooteboom: “25 procent van onze producten gaat naar Nederlandse bedrijven, de rest is bestemd voor bedrijven in heel Europa. De vertraging in de bouw door onder meer de stik stofproblematiek merken wij, maar daartegenover staat de groei van windmolenparken. Daar loopt het juist goed door en in die sector worden onze trailers óók gebruikt. Het bewijst dat het nooit overal tegelijk minder gaat, er liggen altijd kansen. Herken ze en wees bereid en klaar met je bedrijf om er snel op in te spelen.” Nooteboom Trailers focust sterk op innovatie, al sinds de oprich ting in 1881. Altijd rollend materiaal op maat bieden, dat uitblinkt door een zo laag mogelijke cost of ownership. Creatief zijn en flexibel inspelen is uitgegroeid tot de bedrijfscultuur. Nooteboom: “Veranderingsgezindheid noem ik dat. Dat is voor veel mensen en ook ondernemers wel eens lastig. Het vraagt veel van je. Als je bijvoorbeeld nu voor je onderneming een vijfjarenplan maakt, dan
Tekst: Wim Otten Fotografie: Nooteboom en Rianne van den Heuvel
Veranderings gezindheid is de bedrijfscultuur geworden moet je ook de mogelijkheid om bij te sturen incalculeren als marktontwikke lingen daar om vragen.” Dat begint bij actuele bedrijfsdata, juist in zo’n beweeglijke markt. “Bij Noote boom Trailers werken we met data dri ven-management. Ondernemen op basis van onderbuikgevoel is in deze tijd niet verstandig. Ook bij ons moesten verko pers wennen aan deze systematiek. Sommigen kregen aanvankelijk het gevoel in de gaten te worden gehouden, maar ze ontdekten dat die data toch vele voordelen brachten, zoals meer efficiëntie en minder kosten. Natuurlijk mag je je gevoel bij het maken van zake lijke keuzes niet uitschakelen, dat blijft van belang, maar de juiste data helpen je wel.”
Meer verantwoording Nooteboom zegt goede ervaringen te hebben met het leggen van meer verantwoording bij zelfsturende teams. De beslissing dus meer op de werkvloer leggen. “Dat was zeker in het begin best wennen, maar gaandeweg ontstond het inzicht dat teams zelf werk handiger en slimmer kunnen indelen en dat zoiets ook werkt. Om een voor beeld te geven: op maandagochtend is hier altijd veel aanvoer van leveranciers, op vrijdagmiddag veel minder. Dus besloot het betref fende team om op maandag wat eerder te beginnen met zoveel mogelijk menskracht en vrijdagmiddag eerder naar huis te gaan.”
> BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023 11
(ADVERTENTIE)
Ter overname wegens pensioen
GRATIS VOOR BOVAG-LEDEN! Bent u sportsponsor of organiseert u een evenement? Vraag kosteloos veiligheidshesjes en ander promotiemateriaal aan via mijn.bovag.nl/sport
Tunnel van 50 m, 4 wasboxen + busjeswas Alles up-to-date Totaal terrein 11.000 m2 Gelegen in een grensregio (BE) Enorm ontwikkelingspotentieel + vergunning! Unieke kans voor de durver-ondernemer Interesse? Contact via huisirene@gmail.com
SPONSOR VAN SPORTERS ONDERWEG ALLES VOOR EEN BETERE KILOMETER.
Automotive Diagnostic Equipment
AUTOMOTIVE DIAGNOSTIC
WWW.DIAGNOSEAPPARATUUR.NL Tel: 046 - 457 18 80 DIAGNOSEAPPARATUUR
REMOTE EXPERT SERVICE
ADAS KALIBRATIE EN WIELUITLIJNING
DIAGNOSE TRAININGEN
SLEUTEL PROGRAMMEER APPARATUUR
Er moet in onderwijs meer aandacht zijn voor techniek > Het vinden van technisch personeel is ook bij Nooteboom Trailers
al jaren een uitdaging. “Het speelt bij alle technische bedrijven. Wat doe je eraan? Ik denk dat in het onderwijstraject meer aan dacht zou moeten zijn voor techniek. Dat kan al beginnen op de lagere school door kinderen met hun handen wat te laten maken. Techniek verdient op de middelbare school sowieso veel meer aandacht om interesse in en enthousiasme voor een technische carrière aan te wakkeren, bijvoorbeeld met workshops van onder nemers. Niet bij alleen jongens, ook bij meiden.”
BOVAG Supercharge Dus meer vrouwen in de techniek aan het werk zien te krijgen? “Jazeker, ik zie tot genoegen bij ons ook steeds meer vrouwen in technische functies, ook leidinggevend. Ik raakte erg enthousiast en geïnspireerd van de onverwacht grote opkomst van vrouwen, onlangs bij de sessie ‘Power van vrouwen in de automotive’ op het BOVAG Supercharge-event. Het netwerken na afloop was helemaal super. Ik sprak daar ook vrouwen die een autobedrijf runnen met alleen maar vrouwen. Geweldig.” De politiek en de naderende verkiezingen komen ter sprake. Noo teboom breekt een lans voor uniformering van regels, ontheffingen en vergunningen. “Want alles is veel te complex aan het worden voor ondernemingen. Als bijvoorbeeld een transport georganiseerd moet worden naar Spanje, dan hebben we te maken met een onge kende veelheid aan regels. Dan is van één Europa echt geen sprake. Aan overheden de taak om wat aan de complexiteit te doen, ook in Nederland. We zijn aangesloten bij ESTA (European association for the abnormal road transport and mobile crane rental industry, red.) om gezamenlijk Europese (na)druk hierop te leggen.”
Politieke besluitenloosheid De naderende verkiezingen geven weinig zicht op een minder complexe samenleving, afgaande op de wensenlijstjes van de diverse partijen. “Voor mij als ondernemer is een helder landsbe leid belangrijk, in plaats van de huidige besluitenloosheid. Een ondernemer neemt ook wel eens een beslissing die achteraf niet zo goed uitpakt. Maar de ondernemer néémt die wel en dat geeft duidelijkheid, geeft een richting aan voor iedereen in het bedrijf. Als je kijkt naar duurzaamheid, dan lijkt elektrificatie voor nu de
beste weg. Dan zet je daar volledig op in. Ik kan op basis van de kennis van nu ook niet voorspellen of dat over vijftien jaar de beste beslissing was. Door hier echter op te focussen breng je wel initi atieven, creativiteit en processen op gang.” Op het dak van Nooteboom Trailers liggen zonnepanelen, zoals inmiddels bij vele bedrijven. “Die stroom kunnen ook wij niet altijd kwijt op het net. Dan verbruiken we die overdag direct voor onze productie. Je kunt ook kijken naar samenwerking in energiema nagement met bedrijven in je omgeving. Ga het gesprek aan en sta open voor onconventionele ideeën van anderen. Gooi kortom dat vizier open!”
Bancaire kennis en ondernemerschap Het streven naar data driven-management komt bij Marinka Nooteboom voort uit ervaring met bankieren. Zij studeerde Bedrijfskunde voor de Financiële Sector aan de Vrije Universiteit Amsterdam (1991-1997) en startte bij F. van Lanschot Bankiers N.V. in 1997 en was daar van 2004 tot 2007 adjunct-directeur van Kantoor Leiden. Ze heeft tussen 2008-2010 de studie New Board Program voltooid aan de Nyenrode Business Universiteit. En na een functie als lid van de Raad van Commissarissen bij Nooteboom is zij sinds september 2012 de CEO van het familiebedrijf Koninklijke Nooteboom Groep Trailers B.V. Zij won in 2022 de Bold Woman Award met de bijbehorende titel Zakenvrouw van het Jaar.
BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023 13
TECHDAG
“Techniek is leuk” T
Ruim achthonderd leerlingen uit groep “ echniek is leuk, is wat we graag willen dat bij ze blijft hangen”, zeven en acht kregen onlangs de kans vertelt projectleider Rietje Beeren. om kennis te maken met techniek op de Het is de tweede keer dat zij dit Tech Experience Stichtse Vecht. Vieren- evenement organiseert en beide keren twintig bedrijven gaven namelijk work- heeft ze een heel breed palet aan techniek shops waardoor de kinderen interactief bij elkaar weten te krijgen. Van bouwbe met techniek bezig waren. drijven tot installatietechniek, Rijkswa terstaat tot auto-, truck- en fietsbranche. Alle deelnemers hadden iets bedacht dat de kinderen konden doen. Het was dus
Vossestein
“Belangrijk om hier tijd in te steken” “Het is echt leuk om de jeugd te motiveren voor het vak”, vertelt Roelof Lagerweij van Autobedrijf Vossestein uit Nieuwer Ter Aa. “Met deze opzet heb je de hele dag een stand vol kinderen die veelal ook echt geïnteresseerd zijn. Wij stonden daar met drie man en we hadden drie activiteiten voor onze bezoekers: auto-onderdelen in de computer opzoeken met prijzen daarbij, bandenspanning en profiel meten en storingen uitlezen. Kinderen konden zo zien dat de tijd van zwarte handen en olie wel voorbij is en dat we naast mbo’ers ook vwo’ers nodig hebben die goed met computers kunnen omgaan. Je zag op het evenement dat alle deelnemers een gezamenlijk doel hebben: laten zien dat techniek leuk is. We hebben allemaal personeelsproblemen, dus het is belangrijk om hier tijd in te steken ook al kost het wat en levert het niet direct iets op. Ik doe volgend jaar zeker weer mee aan dit evenement.”
14 BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023
niet kijken, maar vooral zelf ondervin den. “In de toekomst willen we ook meer momenten op school gaan organiseren. Zo komen kinderen zonder klussende ouders in aanraking met techniek en kun nen zij er enthousiast over worden.” Drie BOVAG-leden waren bij dit evene ment aanwezig: Van Tilburg Bastianen (truckdealer), Vossestein en Roeleveld (onafhankelijke autobedrijven). Lees hier op de volgende pagina’s meer over.
Tekst: Danielle Rousselet-Waltuch Fotografie: Peter Arno Broer
Van Tilburg Bastianen
”Weinig kinderen hebben een truck thuis” “Trucks werken vaak onder de radar en zeker voor jongeren”, stelt Raimond Sangers van Van Tilburg Bastianen. “Wij deden mee aan de Tech Experience om aan jongeren te laten zien wat het nou inhoudt om truckmonteur te zijn. Kom er eens in zitten. Iedereen heeft wel eens kennisgemaakt met een auto, maar weinig kinderen hebben een truck thuis! Wij doen veel van dit soort dingen. Het is inspirerend om te doen. Het kost zeker geld, maar wij denken dat we alleen op deze manier ons personeelsbestand op peil kunnen houden. We zien dat het werkt, we doen het al geruime tijd. Het resultaat gaat druppelsgewijs. Ons streven is om per werkplaats elk schooljaar twee nieuwe BBL’ers te laten starten. Ervaring leert helaas ook dat er dan nog regelmatig iemand afhaakt.” Bij Van Tilburg Bastianen konden de kinderen op de Tech Experience een lamp aansluiten in een losse verlichtingsunit, in een truck kijken naar uitleesapparatuur en voelen aan onderdelen. Hoe zwaar is nou bijvoorbeeld een remblok van een truck? Ook had het bedrijf een meerassig voertuig neergezet waarover ze met de kinderen in gesprek gingen. Het bedrijf blijft zich inzetten om vanaf een jonge leef tijd enthousiasme op te wekken voor het vak. “Er is bij ons altijd ruimte om eens langs te komen om kennis te maken en zodra we horen dat er ergens een banenmarkt is, dan gaan we er naartoe!”
“Zodra we horen dat er ergens een banenmarkt is, dan gaan we er naartoe. We zien dat het werkt. En als iemand langs wil komen om te kijken bij een van onze vestigingen dan maken we daar altijd tijd en ruimte voor”, aldus Raimond Sangers, Van Tilburg Bastianen.
> BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023 15
>
Roeleveld
“Nadenken over auto’s en het autovak” Marcel de Boer is onder andere aftersales-verantwoordelijke bij Roeleveld uit Maarssen en hij was namens dit autobedrijf aanwezig op het tech-event. “We hadden twee auto’s mee genomen, een oudere Landrover Defender en een Jaguar Ipace. Ik liet de kinderen langs een tafel met losse onderdelen gaan met bijvoorbeeld een accu en een uitlaat. Hier konden ze kijken, voelen en raden of dit voor de oudere auto zou zijn of voor de nieuwe of misschien wel voor beide. Ook vergeleken we de twee auto’s om te bepalen welke beter is voor het milieu, welke is meer aerodynamisch? Ik heb ze laten nadenken of een lampje van € 30,– dat regelmatig moet worden vervangen een betere of minder goede keuze is dan een moderne lamp van misschien wel € 2.000,– die een heel autoleven lang meegaat. Ons hoofddoel is natuurlijk enthousiasmeren. We komen straks handjes tekort en willen graag dat kinderen gaan kiezen voor het autovak. Dan helpt dit soort events, dus dat moet je gewoon doen. Daarnaast pak je ook naamsbekendheid mee. Het zou mooi zijn als ze later met papa en mama eens de showroom in komen lopen!
De kracht van de de Tech Experience Stichtse Vecht is dat elke standhouder activiteiten had voor de kinderen. Kijken, aanraken, beleven, er samen over nadenken. Het laat de techniek leven voor de kinderen. Raden welk onderdeel het is en in welke soort auto het thuishoort (boven) of aan de slag gaan met een verlichtingsunit (rechts).
16 BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023
JURISPRUDENTIE IN PERSONEELSZAKEN Buiten de cao en wetgeving rond personeelszaken, heeft ook jurisprudentie nog al eens invloed op hoe we de details van de wet moeten interpreteren. BOVAG speurt voortdurend naar uitspraken van rechters die van invloed kunnen zijn op uw personeelsbeleid. Deze keer een uitspraak over het verzoek om meer uren te mogen gaan werken, zodat de medewerker op een fulltime basis kan gaan deelnemen aan de RVU. Volgens de werkgever is dit misbruik maken van een bevoegdheid. Heeft hij gelijk?
Kan verzoek om meer uren te werken ‘misbruik van bevoegdheid’ zijn? DE PRAKTIJKCASE Een medewerker werkt sinds 1979 fulltime bij een bedrijf. Wegens gezondheidsredenen is hij per 1 juli 2021 voor vijftig procent met deeltijdpensioen gegaan. Veertien maanden later voerde het bedrijf een eigen RVU (Regeling Vervroegde Uittreding) in. Hierdoor kan personeel met minimaal 45 dienstjaren financieel aantrekkelijk eerder stoppen met werken. De medewerker wil graag op een full time-basis gebruik gaan maken van deze regeling. De werkgever vindt dat dat alleen als parttimer kan omdat de medewerker nog maar voor vijftig procent werkt. Dat is financieel minder aantrek kelijk en daarop vraagt de medewerker een vermeerdering van uren aan. Hij wil weer fulltime gaan werken om op basis van full time deel te kunnen nemen aan de RVU. De werkgever wijst dat verzoek af met de argumentatie dat er sprake is van ‘misbruik van bevoegdheid’. De werknemer ziet dat anders en spant een kort geding aan.
werker zegt dat er geen zwaarwegend belang is om te weigeren, terwijl de werkgever het verzoek een misbruik van bevoegdheid noemt. Voor de kort geding-rechter is het duidelijk dat de wens om meer werken niet voorop staat bij deze aanvraag. Het gaat om de financiële voordelen bij het deelnemen aan de RVU. Volgens de inschatting van de rechter levert dat misbruik van bevoegdheid op en heeft de werkgever het verzoek terecht geweigerd.
DE UITLEG
Een medewerker kan op basis van de Wet Flexibel Werken een aanvraag doen om meer of minder uren te gaan werken. Een werk gever kan het verzoek alleen bij een zwaarwegend bedrijfsbelang weigeren. Deze wet is verplicht bij werkgevers met minimaal tien medewerkers en met dit recht heeft de wet een werknemer willen helpen om de balans werk en privé te kunnen aanpassen. De reden waarom de medewerker de arbeidsduur wil aanpassen, Heeft u nog vragen over de wet flexibel werken? Kijk dan op doet er op zich niet toe. Maar de website van de Rijksoverheid of neem contact op met BOVAG deze uitspraak geeft wel aan dat Ledenadvies via (030) 659 53 00 of via ledenadvies@bovag.nl. als het recht op aanpassing van de arbeidsduur voor een ander Direct naar de doel gebruikt wordt dan het puur website van de Rijks Lees de volledige meer of minder willen werken, overheid over dit uitspraak van de onderwerp. rechter. er sprake kan zijn van misbruik van bevoegdheid.
Vragen?
DE UITSPRAAK De vraag die de rechter moet beantwoorden, is of het verzoek tot ve r me e rde r i n g va n de arbeidsduur op grond van de Wet flexibel werken (Wfw) moet worden toegestaan. De mede
BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023 17
FAQ
Veelgestelde vragen over CSRD De Corporate Sustainability Reporting Directive komt eraan. Voor organisaties van ‘openbaar belang’ – zoals beursgenoteerde bedrijven, banken en verzekeraars – betekent dit dat zij vanaf 2024 in hun jaarverslag moeten rapporteren over duurzaamheid. Daardoor kunt u volgend jaar al het verzoek krijgen om informatie aan te leveren. Wat komt er op u af? En wat doet BOVAG?
1
Wat betekent CSRD? De Corporate
Sustainability Reporting Directive (CSRD) is in november 2022 aangeno men door de Europese Unie. In deze nieuwe richtlijn staat dat vanaf 2024 steeds meer bedrijven verplicht worden te rapporteren over de impact van hun activiteiten op mens en milieu. Voor grote bedrijven betekent dit een extra rapportageplicht op het gebied van duurzaamheid. Kleine(re) bedrijven hebben geen rapportageplicht, maar zij zullen wel vragen krijgen naar cijfers over bijvoorbeeld milieu-impact uit de keten.
2
De meeste BOVAG-leden hebben toch geen CSRD-verplichting, klopt dat? De meeste BOVAG-leden
zijn niet rapportageplichtig, maar dat bete kent niet dat zij niet met de CSRD te maken krijgen. CSRD-plichtige, grotere bedrijven zullen uiteindelijk in de keten data en infor matie gaan vragen die zij moeten opnemen in hun rapportages. Stel dat een bedrijf een groot aantal busjes bij u huurt, dan zal de vraag zijn wat de duurzaamheidsimpact hiervan is, bijvoorbeeld in de vorm de CO2-uitstoot. 18 BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023
3
Welke (soort) bedrijven zijn De CSRD-rapportageplichtig?
richtlijn wordt gefaseerd uitgerold, op basis van bedrijfsgrootte: Beursgenoteerde bedrijven die vallen onder de NFRD moeten in 2025 over boekjaar 2024 gaan rapporteren. Dit zijn bedrijven met meer dan 500 werknemers, banken en verzekeraars. In 2026 moeten ook grote niet-beursge noteerde bedrijven die aan tenminste twee van de drie volgende criteria vol doen, volgens de CSRD-richtlijn rappor teren: een balanstotaal van 20 miljoen euro, netto-omzet van 40 miljoen euro of een personeelsbestand van 250 fte gaan rapporteren over boekjaar 2025. Beursgenoteerde mkb-bedrijven volgen in 2026.
4
Wat houdt de CSRD-rapportage precies in? De CSRD heeft betrek
king op duurzaamheid in brede zin en bevat toelichtingsvereisten voor een groot aantal ESG-aspecten (environmental, social en governance). Het gaat om bijvoor beeld duurzaamheidsontwikkelingen die
kunnen leiden tot financiële risico’s voor het bedrijf. Schaarste van een bepaalde grondstof is daar een voorbeeld van. Ander zijds brengt de CSRD ook de ecologische en sociale materiele impact van het bedrijf op mens en milieu in kaart, zoals biodiver siteitsverlies door de productie of mensen rechtenschendingen in de keten.
5
Wat vindt BOVAG van de CSRD-richtlijnen? De CSRD-richtlijn
is onderdeel van de Green Deal, afspra ken op Europees niveau die moeten zorgen voor een groene transitie met als einddoel een klimaatneutraal Europa in 2050. BOVAG staat achter de Green Deal, we vinden het belangrijk om deze planeet ook nog voor generaties na ons leefbaar te houden en daarom zijn deze maatregelen nodig. Maar, belangrijk voor BOVAG is dat regels wel haalbaar en uitvoerbaar moeten zijn voor de aangesloten ondernemers. Op dit moment
Tekst: Stephanie van Woensel/Linda in ’t Hout
Justin Post Director marine sales bij Volvo Penta
Voor het eerst meten BOVAG-lid Volvo Penta levert motoren en aandrijvingssystemen voor marine, industrie en land(bouw) in de Benelux.
onderzoeken wij welke meetwaarden belangrijk zijn voor de bij BOVAG aangeslo ten branches én de te verwachten vragen van bijvoorbeeld banken en verzekeraars.
6
Hoe helpt BOVAG kleine bedrijven op CSRD-gebied? Kleinere
bedrijven kunnen vragen verwachten van hun leveranciers en relaties over de duurzame impact van door hun geleverde goederen of diensten. Denk aan banken, leasemaatschappijen, verzekeraars en andere cruciale partijen in de keten. BOVAG is in gesprek met deze partijen om te komen tot een brancheformat. We willen daarmee de data die zij straks moeten aanleveren zo behapbaar mogelijk houden en bij voor keur één format voor diverse partijen.
7
Hoe helpt BOVAG grote bedrijven op CSRD-gebied? Grote bedrijven
form CSRD vanaf 2026 over boekjaar 2025. Voor rapportageplichtige bedrijven zijn twee elementen in de rapportage cruciaal: De zogenaamde dubbele materialiteitsa nalyse, daarbij wordt de impact twee kanten op getoetst: de impact óp uw bedrijf en de impact ván uw bedrijf. De waardeketen in beeld en/of tekst, waarbij alle activiteiten en hun onder linge relatie in beeld gebracht worden. BOVAG werkt op dit moment aan aanpas bare formats die helpen bij het opstellen van zowel de dubbele materialiteitsanalyse als de waardeketen. We gaan deze formats ook toetsen met een aantal bedrijven. Alle informatie over CSRD vindt u ook terug op mijn.bovag.nl/csrd.
Volvo Penta valt onder de Volvo Group. Omdat dit een beursgenoteerd bedrijf is, moeten wij vanaf volgend jaar al gaan rapporteren volgens CSRD. Wij krijgen dus eerder te maken met de rapportageplicht dan de meeste BOVAG-bedrijven. CSRD is een universele standaard waarin je vastlegt hoe duurzaam je bezig bent op het gebied van klimaat, grondstoffen en personeel. Deze onderdelen zitten al een tijd in het Volvo-DNA. Met CSRD kunnen we nu ook echt kwantificeren wat de impact van onze acties is. Dat biedt een eerlijk speelveld voor bedrijven. En het maakt het mogelijk, ook voor klanten, om appels met appels te vergelijken. We zien CSRD als een positieve ontwikkeling. Het imago van de sector is niet altijd positief, we worden gezien als vervuilend. Terwijl we op deze manier kunnen laten zien wat wij wél doen. We hebben nu een redelijk beeld van hoe we moeten rapporteren, er is een raamwerk. Volgend jaar gaan we voor het eerst ‘meten’ volgens CSRD en de benodigde informatie uit alle plukken van de organisatie samenvoegen. 2024 wordt voor ons een aanloopjaar naar de eerste rapportage. Omdat we een grote organisatie zijn, hebben we de capaciteit om dit intern op te pakken. Het is alsnog een hele klus en ook spannend om als eerste groep aan CSRD te moeten voldoen. Tuurlijk, CSRD is een last. Maar ik zou ook tegen ondernemers willen zeggen: zie het als een kans. Om aan de buitenwereld te laten zien hoe we als mobiliteitsbranche ons steentje bijdragen aan duurzaamheid. Kijk niet alleen naar de regels, maar pak ook het moment om na te denken over hoe je je bedrijf in de toekomst ziet en hoe duurzaamheid daarin een rol speelt. Je ontkomt er niet aan om hier iets mee te doen.
zijn verplicht zelf te rapporteren con BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023 19
BEDRIJFSOVERDRACHT
DEALERBEDRIJF EN ZOONS NEMEN BEDRIJF OVER VAN SJOERD FOKKEMA
Is er een klik of niet
Zoons Fokkema:
“We snappen elkaar” Al stuurde hun vader Sjoerd Fokkema er nooit op aan dat ze het bedrijf zouden overnemen, zijn beide zonen Stephan en Léjon wel in het bedrijf terecht gekomen. “We zijn opgegroeid in het bedrijf en we woonden er ook vlak naast”, vertellen ze. “Dan zie je wat er allemaal bij komt kijken, de lange dagen en de verantwoordelijkheid, maar ook het mooie van het zelfstandig ondernemerschap.” Zelf beslissingen kunnen nemen en keuzes kunnen maken is wat ze met elkaar gemeen hebben, aldus de zoons. Een nuchtere, hardwerkende, no-nonsense instelling en de dingen vooral niet moeilijker maken dan ze zijn, is kenmerkend voor de Fokkema’s. “Dat herkennen we in elkaar. Daardoor begrijpen we elkaar ook zo goed en hebben we weinig woorden nodig. We praten over de meest uiteenlopende dingen, leren veel van elkaar en delen onze ervaringen. Hoe processen beter en efficiënter georganiseerd kunnen worden bijvoorbeeld. Sjoerd luistert naar ons, peilt onze visie over zaken en neemt ons serieus. We hebben vertrouwen in elkaar, dat is het allerbelangrijkste.”
20 BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023
Tekst: Ivonne Vermeulen Fotografie: Peter Arno Broer
et, daar draait het om Goede dingen komen snel, daarvan is Sjoerd Fokkema overtuigd. Snel denken en handelen is kenmerkend voor zijn onder nemersstijl. Hij had vier schadeherstelbedrijven, maar wil meer regie over zijn eigen agenda. Dus verkocht hij twee van zijn locaties aan dealerbedrijven en draagt hij de andere twee over aan zijn zoons. Keuzes maken en hup aan de bak, zo simpel is het.
S
joerd Fokkema (61) had geen uitgestippelde uitbrei dingsplannen of ambitieuze expansiedrang, maar telde op een gegeven moment vier schadeherstelbedrijven in de cirkel Breukelen, Amsterdam Zuid-Oost, Bodegra ven en Utrecht. Hij startte veertig jaar geleden als eenmans zaak in Breukelen, ‘de moedervestiging’, en rolde de laatste jaren als bijna vanzelf van de ene in de andere overname. “Het ging goed in Breukelen. Het bedrijf was uitgegroeid tot een allround schadeherstelbedrijf met een mooie klantenkring. Maar ondertussen was ik na al die jaren wel toe aan een nieuw avontuur. In 2013 kreeg ik de kans om schadeherstelbedrijf ASN in Amsterdam Zuid-Oost over te nemen, dat heb ik toen gedaan”, vertelt Fokkema. “Dat was best een uitdaging en grote omschakeling. Van een onderneming op het platteland naar een vestiging in de hoofdstad. Gelukkig kon ik al mijn aandacht op Amsterdam richten, omdat mijn zoon Stephan toen al in het bedrijf in Breukelen werkte. Vervolgens kon ik in 2017 ASN Utrecht overnemen, omdat de vorige eigenaar met pensioen ging en daarna heb ik in 2020 ASN Bodegraven overgenomen, doorgestart en verbouwd.”
Tropenjaren
Sjoerd Fokkema ontmoedigde zijn zoons Léjon (links) en Stephan (rechts) om in het bedrijf te komen, maar is trots nu ze hem opvolgen
Nu, najaar 2023, heeft Fokkema twee van de vier bedrijven verkocht aan dealerbedrijven. Dealerbedrijf Janssen Van Kouwen kocht vorig jaar Amsterdam Zuid-Oost en Mulder Mazda nam afgelopen september de ASN-vestiging in Bode graven over. En Fokkema heeft besloten om zijn twee andere bedrijven elk naar een van zijn zoons over te doen. Stephan is sinds vorig jaar eigenaar van Breukelen en zoon Léjon werkt sinds twee jaar in Utrecht en maakt zich op om straks die vestiging over te nemen. Als je je kinderen in het bedrijf haalt, zijn er volgens Fokkema maar twee dingen cruciaal: willen ze het en kunnen ze het? “Daar moet je rationeel over nadenken. Als een van die aspec ten niet klopt, moet je het niet doen, want daar wordt niemand gelukkig van in de familie”, aldus Fokkema, die vooraf niet direct had bedacht dat zijn zoons hem zouden opvolgen. > BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023 21
> “Ik heb mijn kinderen altijd ontmoedigd om in het bedrijf of
in autoschadeherstel te gaan werken. Zelfstandig ondernemen is hard werken onder dynamische omstandigheden. Niemand weet precies hoe de veranderende markt voor mobiliteit zich de komende jaren gaat ontwikkelen. Natuurlijk zal het ver anderen, maar ik ben ervan overtuigd dat herstel altijd blijft.” Ondertussen is Fokkema zichtbaar trots dat zijn beide zoons in zijn voetsporen treden. “Het overdrachtsproces met Step han is heel vloeiend en natuurlijk verlopen. Hij runt het bedrijf in Breukelen geheel zelfstandig, daar heb ik geen omkijken meer naar. Op dezelfde manier doen we dat in Utrecht met Léjon. Ik geloof niet dat er voor zulke processen echt een uitgestippeld plan of tijdspad is. Bij ons werkt dat in ieder geval niet zo.”
Punt erachter
Jeroen Dols Eigenaar Mulder Mazda
Eerst het gevoel, dan de ratio “In dit soort overnameprocessen gaat het eerst om het gevoel en daarna de ratio. Heb je een goed gevoel bij de ondernemer en het bedrijf, dan ga je over de cijfers praten en goed bekijken wat het kan toevoegen”, vertelt Jeroen Dols, directeur Mulder Mazda met vier dealervestigingen, die ASN Bodegraven heeft overgenomen en eerder al ASN Krimpen aan den IJssel overnam. “We waren actief op zoek naar een schadeherstelbedrijf dat goed bereikbaar is voor ons dealerbedrijf in Waddinxveen. We waren er snel uit met Sjoerd. Via via kwamen we met hem in contact en maakten we eerst een eetafspraak met hem als ondernemers onder elkaar. Wat voor type ondernemer ben je? Hoe zie je de toekomst? Over dat soort dingen hebben we het allemaal gehad. We voelden al snel een klik en maakten een vervolgafspraak in het bedrijf. Wij vinden het bijvoorbeeld belangrijk dat iemand goed is voor zijn medewerker en serieus effort in zijn bedrijf heeft gestoken. Sjoerd is een hardwerkende ondernemer met passie voor zijn vak, een echte aanpakker. Iets anders waar we erg op letten is het team en de onderlinge sfeer. Zodra je een bedrijf binnenkomt, merk je meteen op dat dit goed zit.” Een ‘goede vent op de tent’, ook dat is volgens Dols belangrijk bij een bedrijfsovername. “De financiën en administratie hebben we gecentraliseerd, de rest moeten de vestigingen echt zelf doen, dus een bekwame vestigingsmanager en hecht team zijn belangrijk. Het plan is om de vestiging in Bodegraven op te schalen en uit te breiden van drie tot zeven medewerkers. Schadeherstelwerk is er genoeg.”
Veel met elkaar overleggen, open het gesprek voeren, goed naar elkaar luisteren en niet bang zijn voor discussie, is de mores van vader en zoons Fokkema. Maar wat vooral belangrijk is: niet eindeloos in dingen blijven hangen. “We gaan discussies niet uit de weg, maar zetten er ook een punt achter als we eruit zijn. Dan is het klaar, afgehandeld en gaan we verder.” “Mijn zoons moeten de vrijheid voelen dat ze hun eigen invulling aan het ondernemerschap kunnen geven. Het moet geen kwestie van ‘copy-paste’ zijn. Dat zou ik niet willen. Ik ben misschien een control freak, maar zit ontspannen en vol vertrouwen in dit proces, mede omdat er geen pressie of financiële druk is. Als je moet verkopen, is dat natuurlijk een heel ander verhaal.” Tijdens de verkoop van twee van zijn vestigingen aan dealer bedrijven ging hij in eerste instantie ook op zijn gevoel af, daarna de cijfers en feiten. “Is er een klik en voel je onderling vertrouwen? Als ik dat niet voel, heb ik er ook geen zin in en ga ik er niet mee door. Goede dingen komen altijd snel en dat is hiermee ook zo. Je moet alles goed overdenken en over wegen, maar hoe langer je over dingen nadenkt, hoe inge wikkelder het kan worden. Als ondernemer moet je beslissingen durven nemen en ervoor gaan.” Wat hij gaat doen, als hij Utrecht aan Léjon heeft overgedra gen, weet hij nog niet precies. “Ik kan niet stilzitten en hou niet van een doelloos leven”. Zelf is hij dan ook nog druk bezig om de benodigde opleidingen te volgen die nodig zijn voor de Plusnorm-certificering van het bedrijf. “Dat vind ik gewoon heel leuk en ik wil graag bijblijven.”
BOVAG helpt Denkt u erover om uw bedrijf over te dragen, te verkopen of te beëindigen? In de brochure ‘Stoppen en doorgaan?’ vindt u voor elke situatie aandachtspunten. Bijvoorbeeld op fiscaal, juridisch en financieel gebied. U vindt de brochure op mijn.bovag.nl/stoppenendoorgaan.
BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023 23
WINNAAR VERKIEZING
ONAFHANKELIJK AUTOBEDRIJF VAN HET JA AR 2023 EMIEL STOLK
“Dit ben ik en dit Emiel Stolk mag zichzelf Onafhankelijk Autobedrijf van het Jaar 2023 noemen en dat doet hij met veel trots en zelfvertrouwen. De BOVAGkrant sprak hem over de lovende woorden uit het juryrapport, ondernemerschap en verbeterpunten uit het rapport. “Die heb ik meteen opgepakt. Ik luister graag naar goed gefundeerde feedback.” Over de verkiezing en jury “De dag dat de jury hier in mijn bedrijf op bezoek kwam vond ik een hele grote eer, een heerlijke dag. Het gekke was dat ik er helemaal niet zenuwachtig voor was. Ik was vooral heel blij en vereerd dat ik kon vertellen hoe mijn bedrijf in elkaar zit en waar ik voor sta. Het bedrijf weerspiegelt precies wie ik ben en wat mijn stijl is: open, eerlijk, alles goed doordacht en met de nodige humor. Ik ben heel blij dat het BOVAG en de jury is opgevallen wat ik hier allemaal doe en wat er zo anders is aan mijn bedrijf. Dat ik de verkiezing heb gewonnen, voelt als een grote bevestiging en persoonlijke erkenning. Het doet me erg veel.”
Over de verbeterpunten uit het juryrapport “Ik ben misschien heel eigenwijs, maar ik sta altijd open voor gefundeerde kritiek die op goede argumenten en feiten is gebaseerd. Zo merkte de jury op dat de klantruimtes wat onrustig ogen doordat er zoveel spullen staan in een relatief kleine ruimte. Daar ben ik het mee eens. Ik heb het dezelfde dag nog aangepast. Ik wilde misschien te veel aan mijn klanten laten zien bij de ontvangstbalie en heb de nodige
24 BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023
folders en promotiemateriaal weggehaald zodat er wat meer rust is in deze ruimte. Een ander verbeterpunt was de online- presentatie van het bedrijf. Je hebt hier zoveel professionele foto’s hangen, waarom staan die niet online? Dat geldt ook voor de Tesla-specialisatie; laat zien waar je allemaal mee bezig bent, was de opmerking van jury lid Paul de Vries. Daar had hij helemaal gelijk in, dus ook dat heb ik meteen gedaan.”
Tekst: Ivonne Vermeulen Fotografie: Jeroen Koeten
is mijn bedrijf” Over de branche “Ik vind dat ondernemers in automotive soms te veel doemdenken en bang zijn voor alle toekomstige ontwikkelingen. Daar wil ik niet in meegaan. Ik neem niet zomaar iets van iemand aan en zet overal vraagtekens bij. Dat is dan weer het grote voordeel dat ik zo eigenwijs ben. Dus toen de elektrische auto opkwam, zag ik dat niet meteen als een bedreiging zoals veel onafhankelijke autobedrijven dat ervaarden. Ik wilde eerst zelf precies ontdekken of het kansen zou kunnen bieden. Zodra de eerste Tesla’s op de weg verschenen, ben ik die auto meteen in de werkplaats helemaal gaan ontleden en onderzoeken. Toen kwam ik erachter dat er nog best mogelijkheden waren in EV-onderhoud en inspectie, bijvoorbeeld aan de remmen, het onderstel en de airco. Als je op die manier omgaat met de vraag ‘waar zit het werk wél’, geeft dat niet alleen jezelf energie, maar motiveer je ook je eigen medewerkers.”
Het bedrijf weer spiegelt precies wie ik ben en wat mijn stijl is: open en eerlijk
Over het personeels- en aannamebeleid “Ik geloof in een stevig inwerkprogramma, waarbij zeker niet alleen de technische kennis, maar vooral de communicatie met de klanten centraal staat. Tijdens een sollicitatiegesprek leg ik een kandidaat een werkorder voor met de vraag wat ze ervan vinden. Ik vind namelijk dat je een klant met overtuiging en tot in detail moet kunnen uitleggen wat, hoe en waarom iets gerepareerd moest worden aan een auto. Wij hebben een gemiddeld hoog factuurbedrag dus dat moet je wel goed en serieus bij je klanten kunnen verantwoorden. In de arbeidsovereenkomst spreek ik ook meteen een traject van permanente educatie en opleidingen af. Als jouw medewerkers de techniek goed begrijpen en doorzien, dan snappen ze ook veel beter waar ze tijdens hun werk op moeten letten en waar de risico’s zitten. Ik ben ervan overtuigd dat je dan kwalitatief beter en efficiënter kunt werken, daarom steek ik er ook veel tijd en energie in. Als monteur moet je vooral leren om verder te kijken en te anticiperen op wat gaat komen zodat mensen zo min mogelijk voor onverwachte reparaties komen te staan.”
> BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023 25
>
Over ondernemerschap “Ik ben voor mezelf begonnen in de avonduren, naast mijn fulltime baan. Het voordeel daarvan is dat je goed leert inschatten hoeveel tijd een bepaalde klus zal gaan kosten. Creatief en flexibel plannen heb ik vooral ook geleerd in de schadeherstelbranche toen ik bij Autoschade Roks Hoogeveen werkte. Autoschadeherstel valt namelijk lastig in te plannen, omdat er altijd onverwacht werk tussendoor komt. Dat betekent dat je moet kunnen improviseren en snel en flexibel moet kunnen denken en plannen. Vooruitdenken, zorgen voor een goede werkvoorbereiding en de juiste timing en levering van onderdelen en materialen. Het is allemaal belangrijk om het werk goed te kunnen doen. Ik streef naar een ‘luchtige’ planning en let erop dat we de dagelijkse acht werkuren goed verkopen. En we streven naar een dusdanig efficiënte planning dat er geen vervolgafspraken meer nodig zijn. Dat is wel zo prettig voor onze klanten, dan zijn ze er in één keer van af.”
Over klanten en vertrouwen “Ik ben geen goede autoverkoper, maar weet wel dondersgoed hoe ik onderhoud en reparaties moet verkopen en hoe ik aantoonbaar kan maken waarom iets zoveel moet kosten. Ik ben heel eerlijk en duidelijk tegen mensen. Als ik denk dat het niet veel zin meer heeft om veel geld uit te geven aan een bepaalde reparatie, dan spreek ik dat uit. Ik ga geen dingen
26 BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023
repareren waar ik zelf geen fiducie in heb, daar ben ik heel eerlijk in. Dat wekt vertrouwen. Als je als eenpitter begint, voel je direct persoonlijk hoeveel klanten voor je betekenen. Ik ben er wel achter dat transparante communicatiewaarden met je klanten doorslaggevend zijn. Kennis van de techniek is natuurlijk cruciaal, maar het geld komt uit de portemonnee van de klant, daar moet je altijd in je ach-
terhoofd houden. Ik heb wel het nodige leergeld betaald om nu te weten dat je de voldoende marge moet berekenen en de juiste uren moet factureren, zodat je zelf niet voor weggelekte uren opdraait. In de beginjaren wilde ik mijn klanten koste wat het kost behouden waardoor ik mezelf wel eens tekort deed en de klant soms te veel heb verwend.”
Over de werkplaats “Om open met je klanten te kunnen communiceren, heb je feiten en cijfers uit de werkplaats nodig. Meten, weten, melden en vastleggen roep ik dan ook altijd tegen mijn monteurs. Je moet altijd zor gen dat je goed beslagen ten ijs komt bij je klanten. Zelf heb ik een geheugen als een olifant, maar voor de meeste monteurs is het echt het handigste om alles zorgvuldig vast te leggen. Het mooiste is als je alle vragen van de klanten voor kunt zijn.”
“Ik hoop dat onze klanten en berijders in de regio zien dat ze voor alles bij ons terecht kunnen. De komende jaren wil ik de bedrijfsvoering nog verder finetunen. Uitbreiding van onze activiteiten zie ik vooral in de camperwerkzaamheden. Ik werk echt met passie aan het bedrijf, maar als ik thuis ben, kan ik niet meer inloggen en ben ik er niet mee bezig. Als je tussen zeven uur ’s ochtends en zeven uur ’s avonds je geld niet kan verdienen als ondernemer, dan moet je bij jezelf te rade gaan.”
Ik ben misschien heel eigenwijs, maar ik sta altijd open voor gefundeerde kritiek
De jury over Emiel Stolk Emiel Stolk bewijst dat je met niets kunt
beginnen en een prachtige onderneming kan opbouwen. Onderscheidend voor Emiel is dat hij kansen ziet waar veel collega-ondernemers bedreigingen zien. Zij hechten daarbij extreem veel waarde aan transparantie voor klanten. Zo besteden zij veel aandacht aan uitleg over uitgevoerde werkzaamheden, bijvoorbeeld aan de hand van een vitrinekast met auto-onderdelen. Emiel heeft veel aandacht voor talentont wikkeling en training en opleiding. Dit wordt zelfs vastgelegd in arbeidsovereenkomsten. Verbeterpunten zijn er voor Stolk ook. Zo is de online-presentatie voor verbetering vatbaar. Daarnaast viel ons op dat de klanttoegankelijke ruimtes soms wat onrustig ogen doordat er veel spullen in een relatief kleine ruimte staan.
BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023 27
(Uit het juryrapport Onafhankelijk Autobedrijf van het Jaar 2023)
Over ondernemerschap en de toekomst
(ADVERTENTIE)
Grip op garantie met Autotrust Na de verkoop van een auto het risico op garantiekosten beperken? Speciaal voor BOVAG-leden hebben wij een oplossing ontwikkeld waarbij u het risico op garantiekosten grotendeels kan verleggen naar Autotrust. Zo kunt u zich richten op waar u echt in uitblinkt: het verkopen van auto’s.
Voordelen van Autotrust
De meest uitgebreide garantiedekking Duidelijkheid over garantiekosten Landelijk netwerk of omzet uit uw eigen werkplaats Ervaren claimspecialisten met jarenlange werkplaatservaring
Onderdeel van
Garantiedienstverlening is een specialisme, ons specialisme!
HET GESCHIL
Buitenproportionele schadevergoeding? Een consument maakt een lange reis door Europa met een gehuurde camper. Door een lekkage breekt hij zijn vakantie eerder af. Hij wil € 2.500,– schadevergoeding van het verhuurbedrijf. De Geschillencommissie Voertuigverhuur buigt zich over de vraag of hij dit bedrag mag eisen. DE ZAAK De consument huurt voor ruim vier maan den een camper om een rondreis mee te maken. Drie weken voordat hij teruggaat naar huis ontstaat er een lekkage, waar door de camper blank komt te staan. Het verhuurbedrijf is op dat moment gesloten vanwege vakantie. De ondernemer is niet te bereiken, ook niet via het telefoon nummer voor noodgevallen. Om verdere schade te voorkomen laat de consument al het water uit de camper en de boiler lopen, waardoor hij geen stromend water of verwarming meer heeft. Hij koopt een elektrische kachel voor de warmte. Hij durft de camper niet ter plekke te laten repareren zonder afstemming met de verhuurder, omdat dit volgens de alge mene voorwaarden niet mag en kosten dan niet worden vergoed. De consument past zijn reisplannen aan en gaat naar huis. De consument vindt dat de camper niet heeft voldaan aan zijn verwachtingen.
Hij vindt dat hij recht heeft op compen satie van de materiële, maar ook van de immateriele schade. Hij heeft namelijk zijn vakantie moeten verkorten, had geen water of verwarming en miste ‘huurgenot’ doordat hij een niet-deugdelijke camper had. Hij begroot de schade in op een kwart van de huursom, en eist € 2.500,– van de ondernemer.
DE UITSPRAAK De Geschillencommissie Voertuigverhuur stelt dat de camper in de laatste drie weken van de huurperiode een gebrek vertoonde, die het huurgenot heeft beperkt. De com missie berekent op basis van het totale huurbedrag van de camper een huurprijs per dag. Dit bedrag van € 70,– vermenig vuldigt zij met de periode waarin het pro bleem zich heeft voorgedaan. De commissie komt uit op een bedrag van € 1.500,–. Dit is de compensatie waar de consument vol gens de Geschillencommissie recht op heeft. Dat de consument schade heeft geleden die groter van omvang is dan dit bedrag, kan de consument niet aantonen.
DE ONDERNEMER Als de ondernemer de consument spreekt, biedt hij zijn welgemeende excuses aan. Hij biedt de optie aan om alsnog een garage op te zoeken en te kijken of het euvel ter plekke gerepareerd kan worden. De consument is echter al op weg naar huis. In overleg spreken ze af de reparatie bij terugkomst door de ondernemer uit te laten voeren. De ondernemer biedt na de klacht alsnog aan om een deel te ver goeden, maar de consument aanvaardt dat aanbod niet.
DE CONCLUSIE De ondernemer moet de consument een vergoeding van € 1.500,– betalen, als compensatie voor de geleden schade.
BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023 29
BOVAG-AGENDA
Kijk voor meer informatie en om u aan te melden op mijn.bovag.nl/evenementen.
20
november • BOVAG Rijinstructeursdag (Bunnik) Speciale WRM-bijscholingsdag voor rijinstructeurs, waarbij de kwaliteitsverbetering van rijscholen centraal staat en daarmee het verbeteren van de verkeersveiligheid.
11
december • Ledenbijeenkomst Energiesystemen en Revisie (Den Haag) Bijeenkomst aansluitend op het BOVAG Brandstofdebat, waarin verder wordt gesproken over de impact van de ‘Visie op energiedragers van de toekomst’ op de branche. Ook CSRD staat op de agenda.
22
november • Regiobijeenkomst BOVAG Verhuuren Deelautobedrijven (Bunnik) Bijeenkomst over de netwerkstudie van BOVAG en KPMG voor de verhuurbranche. Ook staan de onderwerpen elektrificatie, financierbaarheid en duurzaam personeelsbeleid op de agenda.
27
november • Jaarcongres Kampeerbranche (Utrecht) Naast de algemene ledenvergadering van BOVAG Caravan- en Camperbedrijven is er een gezamenlijk programma van BOVAG en KCI. Thema’s als impact van elektrificatie, duurzaam personeelsbeleid en veranderend consumentengedrag komen aan bod.
28
november • Regiobijeenkomst BOVAG Verhuuren Deelautobedrijven (Zwolle) Bijeenkomst over de netwerkstudie van BOVAG en KPMG voor de verhuurbranche. Ook staan de onderwerpen elektrificatie, financierbaarheid en duurzaam personeelsbeleid op de agenda.
11
december • BOVAG Brandstofdebat (Den Haag) BOVAG organiseert een debat over de energie-aandrijf technieken van de toekomst, aan de hand van verschillende inzichten uit de nieuwe BOVAG-visie.
1
t/m 31 januari • WinterWasWeken (heel Nederland) In januari maakt elke klant die zijn of haar auto bij een deelnemend BOVAG-autowas- of poetsbedrijf laat wassen of poetsen kans op mooie prijzen. De hoofdprijs is een cheque voor een auto € 10.000,-, te verzilveren bij een BOVAG-autobedrijf. BOVAG zorgt voor de nodige promotie van de WinterWasWeken-actie.
26
februari • Ledenbijeenkomst BOVAG Fietsbedrijven (’s-Hertogenbosch) Tijdens het B2B Festival in de Brabanthallen houdt BOVAG Fietsbedrijven een ledenbijeenkomst, waar onder andere de resultaten van het nieuwste Relatie Onderzoek Dealer Importeur (RODI) worden gepresenteerd. Daarnaast kunt u op 25 én 26 februari in contact komen met BOVAG op het BOVAG/ENRA/Bovemij-ondernemersplein.
Vergaderen bij BOVAG
Handige websites
Van kleine besloten bijeenkomsten tot grote presentaties of congressen. Iedereen is welkom om te vergaderen in het BOVAGhuis in Bunnik.
mijn.bovag.nl Laatste branchenieuws, achtergrondinformatie in dossiers, praktische tools en hulpmiddelen.
C entraal in Nederland Z alen voor 4 tot 250 personen G ezonde, verse en ambachtelijke maaltijden uit de BOVAGkeuken Ruim atrium biedt ruimte voor uw event of afterparty Ruime, eigen parkeergelegenheid Nieuwsgierig? Doe de virtuele tour door het BOVAGhuis op www.bovag.nl/vergaderen. Daar vindt u ook informatie over zalen, catering en tarieven. Reserveren kan via de site, maar ook via (030) 65 95 212 of vergaderen@bovag.nl.
COLOFON 17 NOVEMBER, JAARGANG 29, NR. 10 De BOVAGkrant is het officiële ledenmagazine van BOVAG en verschijnt 11 keer per jaar. UITGEVER BOVAG, Kosterijland 15, 3981 AJ Bunnik. Postbus 1100, 3980 DC Bunnik (030) 65 95 211 bovagkrant.nl HOOFDREDACTIE Danielle Rousselet-Waltuch daniellerousselet@bovag.nl
REDACTIE Linda in ’t Hout, Ivonne Vermeulen redactie@bovag.nl
30 BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023
PROJECTBEGELEIDING & VORMGEVING Clog-Work.com – Martijn Ubink ADVERTENTIES Advertentieverkoop vindt plaats via SGNM (traffic@sgnm.nl). Meer informatie via bovagkrant.nl of neem contact op met Marsha Martens (marsha@sgnm.nl / 06 25 226 352) of Oscar van den Bosch (oscar@sgnm.nl) DRUK Drukkerij Zalsman, Zwolle BOVAGKRANT niet ontvangen? Mail naar traffic@bovagkrant.nl
mijn.bovag.nl/ledenadvies Advies over cao en personeel, juridische zaken, arbo en veiligheid, milieuzaken en fiscale zaken. bovagkrant.nl Alle edities online teruglezen, plus informatie voor adverteerders. bovag.nl Informatie voor consumenten, inclusief zoekmachine waarin alle BOVAG-leden terug te vinden zijn. bovagledenwinkel.nl Profiteren van collectief inkoopvoordeel, exclusief voor BOVAG-leden.
ABONNEMENTEN Opgave, adreswijzigingen en vragen: Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest. (025) 125 79 24 klantenservice@aboland.nl aboland.nl Abonnementsprijs: € 118,– per jaar excl. btw. (Losse nummers op aanvraag.) MEDEWERKERS AAN DEZE UITGAVE Marjan Schimmel (traffic), Han ten Broeke, Peter Arno Broer, Rianne van den Heuvel, Norbert Hoogeslag, Jeroen Koeten, Wim Otten, Martin Rijpstra, Paul de Waal, Adobe Stock.
De redactie van BOVAG is bij de samenstelling van deze uitgave zorgvuldig te werk gegaan. Ondanks dat kan het toch mogelijk zijn dat gepubliceerde informatie onvolledig of onjuist is. BOVAG stelt het op prijs om daarvan op de hoogte te worden gesteld. Hergebruik van artikelen uit de BOVAGk rant is toegestaan, mits BOVAG daarvoor vooraf toestemming heeft gegeven. Op sommige artikelen en beelden rust copyright. BOVAG kan (tenzij sprake is van opzet en/of grove schuld van BOVAG of haar medewerkers) geen aansprakelijkheid aanvaarden voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het (her)gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie.
SERVICE Het BOVAG-verenigingsbestuur
Branchemanagers Autodealers
Peter Niesink
algemeen voorzitter
algemeen directeur, bestuurslid
hantenbroeke@bovag.nl
peterniesink@bovag.nl
Han ten Broeke
Geert Brummelhuis geertbrummelhuis@bovag.nl (030) 659 52 42
George de Booij
bestuurslid
financieel directeur, bestuurslid
verenigingsbestuur@bovag.nl
georgedebooij@bovag.nl
Jan Lenters
bestuurslid
directeur strategie & innovatie, bestuursadviseur
verenigingsbestuur@bovag.nl
hansbresser@bovag.nl
Jan Paul Kerkhof
Fietsbedrijven en Gemotoriseerde Tweewielerbedrijven
Maarten Mastop maartenmastop@bovag.nl (030) 659 52 30
Tankstations en Autowas- & Poetsbedrijven Truckdealers en Truck- & Trailerbedrijven
Hans Bresser
Erik Stern Frank Ruygrok frankruygrok@bovag.nl (030) 659 53 52
erikstern@bovag.nl (030) 659 52 16
Verhuur- & Deelautobedrijven Schadeherstelbedrijven en Ruitschadeherstelbedrijven
Thijs Bochane
bestuurslid Martijn Smid
verenigingsbestuur@bovag.nl
martijnsmid@bovag.nl
Stephan Griffioen
(030) 65 95 374
stephangriffioen@bovag.nl
BOVAG-adviseurs
Onafhankelijke Autobedrijven, Dutch Car Restorers en Autogroothandelaren
(030) 659 53 85
BOVAG-werkgeverscoaches Algemeen*
Onafhankelijke Autobedrijven, Dutch Car Restorers en Truck- en Trailerbedrijven
Frans Bastiaansen (west) fransbastiaansen@bovag.nl 06 51 35 50 57
Jaap Verweij
Martine Stolker (zuid) martinestolker@bovag.nl 06 33 04 37 13
Jolanda Hofman jolandaverwoert@bovag.nl
Claudia van Engelenburg claudiavanengelenburg@bovag.nl
06 22 19 62 35
(030) 659 52 57
Rachelle Kock rachellekock@bovag.nl
Rijscholen
(030) 65 95 268
Stefan Niesink (midden) stefanniesink@bovag.nl
Hannie Tak
Sonja van der Schaaf
hannietak@bovag.nl
René Lamers (oost) renelamers@bovag.nl 06 20 44 11 67
Jan Pieter van der Meulen (west)
remcovanrijn@bovag.nl
Energiesystemen & Revisie
06 22 39 14 32
Michel Voorwinde
Remco van Rijn (zuidwest)
michelvoorwinde@bovag.nl (030) 659 54 93
06 20 05 32 50 * Aanhangwagenbedrijven, Autowas- & Poetsbedrijven, Caravan- en Camperbedrijven, Fietsbedrijven, Gemotoriseerde Tweewielerbedrijven, Rijscholen, Verhuur- en Deelautobedrijven, Energiesystemen & Revisie, Tankstations.
sonjavanderschaaf@bovag.nl (030) 659 52 62
(030) 659 52 27
Maarten van Hoof (zuidoost) maartenvanhoof@bovag.nl
Levien Meiresonne (noord)
06 82 25 59 79
Jos Overmars (noordoost) josovermars@bovag.nl
06 13 98 46 33
06 22 55 57 58
renatevanrijnsoever@bovag.nl
Caravan- & Camperbedrijven en Aanhangwagenbedrijven
Autodealers en (ruit)schadeherstelbedrijven
janpietervandermeulen@bovag.nl
Renate van Rijnsoever
(030) 659 52 58
06 21 93 79 09
Maerten Boenders (noordwest) maertenboenders@bovag.nl
06 13 95 60 09
Hendri Dierkes (noordoost) hendridierkes@bovag.nl 06 30 27 81 72
jaapverweij@bovag.nl
BOVAG Ledenwinkel
levienmeiresonne@bovag.nl
Deze uitgave is geprint op papier dat het FSCkeurmerk draagt. De gebruikte zwarte inkt is biologisch en minimaal negentig procent van de inkt bestaat uit plantaardige dragerolie. Onze huisdrukker compenseert de CO2-uitstoot door het planten van bomen.
06 20 58 04 89
Aäron Waarsing aaron.waarsing@elgersma.nl
Anton Abelen antonabelen@bovag.nl 06 53 62 90 80
Jelle Bruyn jellebruyn@bovag.nl 06 12 02 37 71
06 38 55 71 64
BOVAG-partners
Bovemij Takenhofplein 2 6538 SZ Nijmegen (024) 751 21 31 info@bovemij.nl bovemij.nl
BOVAG werkt nauw samen met een aantal BOVAG-partners, op het gebied van verzekeringen, onderwijs en data.
Innovam Structuurbaan 2 en 19 3439 MB Nieuwegein (030) 608 77 22 info@innovam.nl innovam.nl
RDC Groep De Boelelaan 7 1083 HJ Amsterdam (020) 549 71 71 servicedesk@rdc.nl rdc.nl
Autotrust Korenmaat 1a 9405 TL Assen (0592) 340 018 autotrust.nl
100% Onderhouden Lange Dreef 8 4131 NH Vianen (0347) 238 001 info@100procentonderhouden.nl 100procentonderhouden.nl
BOVAGkrant NUMMER 10 / NOVEMBER 2023 31
TESTWINNAAR 15-16 inch
EV BAND
NIEUW
17-22 inch
17-20 inch
JAAR DE ALL SEASON EXPERT