Sprawiedliwość międzypokoleniowa a zrównoważony rozwój
7 8 9 10 11
pewności). Prognoza utraty wilgoci w glebie w rejonach Morza Śródziemnego, południowo-zachodnich Stanach Zjednoczonych i południowej Afryce jest zgodna z prognozowanymi zmianami w cyrkulacji Hadleya i wzrostem temperatury powierzchni, istnieje więc wysoki stopień pewności, że w regionach tych do końca obecnego stulecia w scenariuszu RCP 8.5 prawdopodobnie nastąpi wysychanie powierzchni. Istnieje średni stopień pewności, że redukcja wymuszania aerozoli nad północnym Atlantykiem co najmniej częściowo przyczyniła się do zaobserwowanego wzrostu aktywności cyklonów tropikalnych od lat 70. XX wieku w tym regionie. W oparciu o opinię ekspertów i oszacowania prognoz wykorzystujących scenariusz SRES A1B (lub podobny). Oszacowanie bazuje na bliskiej zależności pomiędzy obserwowanymi zmianami ekstremalnego i średniego poziomu morza. Istnieje wysoki poziom pewności, że wzrost ekstremalnie wysokiego poziomu morza będzie głównie skutkiem wzrostu średniego poziomu morza. Istnieje niski stopień pewności regionalnych prognoz sztormów i przypływów sztormowych. Jak wyżej.
Źródło: Zmiany klimatu 2013. Fizyczne naukowe podstawy. Podsumowanie dla decydentów. Przyczynek I grupy roboczej do piątego raportu oceny zmian klimatu Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu, IPCC, październik 2013, http://ziemianarozdrozu.pl/artykul/3249/v-raport-ipcc-podsumowanie-dla-decydentow-po-polsku, dostęp 14.11.2018.
Sprawiedliwość międzypokoleniowa a środowisko skać pokaźne korzyści, każąc płacić pozostałej ludzIdea sprawiedliwości międzypokoleniowej jest nie-
kości, obecnej i przyszłej, ogromne koszty degradacji
rozłącznie związana z koncepcją zrównoważonego
środowiska” 131.
rozwoju. Oznacza ona takie postępowanie, które nie
pomniejszy, nie ograniczy dostępności do istotnych
do dzisiejszego rachunku ekonomicznego kategorii
zasobów przyrodniczych kolejnym pokoleniom (sta-
kosztów zaniechania, które miałyby płacić kolejne
nowiących wartość ponad wszelką wątpliwość).
generacje za brak właściwych działań obecnego
Sprawiedliwość międzypokoleniowa odnosi się do
pokolenia, stwierdzić należy, że jak do tej pory nie
korzystania z zasobów nieodnawialnych, ale jej sto-
mamy odpowiednich narzędzi włączenia praw osób
sowanie powinno również uwzględniać czas odtwo-
nadchodzących po nas w obecny proces podejmo-
rzenia w przypadku zasobów odnawialnych, np. takich
wania decyzji. Sprawiedliwość międzypokoleniowa
jak las. Oznacza ona gotowość podzielenia się wybra-
pozostaje więc kwestią odpowiedzialności moralnej,
nymi zasobami z kolejnymi pokoleniami, co rodzi
czyli respektowania prawa naszych następców do
pytanie o związany z tym koszt ponoszony przez bie-
godnego życia.
żące pokolenie i możliwość jego zaakceptowania.
Gdy życie ludzkie było krótkie i było nas niewiele,
Globalnego paktu dla środowiska przedstawiony
dylemat dzielenia się zasobami z następcami nie ist-
publicznie 24 czerwca 2017 roku na Sorbonie, w obec-
niał. Teraz, gdy jest nas coraz więcej i równolegle żyją
ności prezydenta Republiki Francuskiej Emmanuela
często co najmniej trzy pokolenia, kwestia solidarno-
Macrona. W dokumencie tym zasada sprawiedliwo-
Chociaż można wyobrazić sobie wprowadzenie
Na uwagę zasługuje w tym kontekście projekt
ści międzypokoleniowej staje się coraz ważniejsza. Zwraca na to uwagę papież Franciszek, który stwierdza, że nie „możemy być milczącymi świadkami poważnych niesprawiedliwości, kiedy usiłuje się uzy-
131 Encyklika „Laudato si’” ojca świętego Franciszka poświę-
cona trosce o wspólny dom, 24.05.2015, https://opoka.org.pl/ biblioteka/ W/ WP/f ranciszek _i/encykliki/laudato_si_ 24052015.html, dostęp 14.11.2018.
49
