40
Paulina Sobiesiak-Penszko
mających na celu docenienie nieodpłatnej opieki
w Polsce podejmowane, a jeżeli już tak się dzieje,
i pracy w domu.
przekaz wiedzy jest silnie nacechowany ideologicz-
Praktycznie od lat nie zmienia się też sytuacja
nie. Za przykład może posłużyć podstawa progra-
i reprezentacja kobiet w biznesie. Świat elity biznesu
mowa przedmiotu szkolnego wychowanie do życia
w Polsce od lat jest zdominowany przez mężczyzn.
w rodzinie, w której brakuje istotnych treści związa-
Według badań przeprowadzonych przez Fundację
nych ze zdrowiem reprodukcyjnym, stereotypami
Liderek Biznesu udział kobiet we władzach spółek
płciowymi, poszanowaniem praw człowieka, rów-
(notowanych na warszawskiej giełdzie, zarówno na
nym traktowaniem kobiet i mężczyzn, a także tole-
rynku głównym, jak i na NewConnect) jest niższy od
rancją wobec inności i różnorodności sposobów
średniej europejskiej (w zarządach wynosi około 12%,
życia104. Polska nie prowadzi także żadnych działań
a w radach nadzorczych 14–17%) i, co więcej, od lat się
mających na celu podniesienie wiedzy na temat
nie zmienia. Jeszcze bardziej pesymistyczne dane
chorób roznoszonych drogą płciową (wyjątkiem jest
dotyczą stanowisk na szczeblach najwyższych –
prowadzony w Polsce krajowy program zapobiega-
wśród prezesów kobiety stanowią jedynie 7–8%.
nia zakażeniom HIV i zwalczania AIDS). W 2016 roku
Podobny obraz wyłania się z analizy spółek. Firmy,
zlikwidowano też program leczenia niepłodności
w których władzach były co najmniej trzy kobiety,
(zastąpił go narodowy program prokreacyjny), odcho-
w 2014 roku stanowiły jedynie 13,5%, a spółki, w których
dząc od metody in vitro na rzecz naprotechnologii,
władzach nie było żadnej kobiety – aż 35% wszystkich
co w praktyce oznacza likwidację wsparcia finanso-
notowanych na rynku głównym i NewConnect.
wego ze strony państwa dla par starających się
o dziecko.
Innym nierozwiązanym problemem jest kwestia
przeciwdziałania i zwalczania przemocy wobec kobiet. Polska 18 grudnia 2012 roku podpisała co prawda konwencję Rady Europy dotyczącą zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet, a potem ratyfikowała ją 27 kwietnia 2015 roku, ale jak do tej pory nie rozpoczęto wdrażania jej zapisów. Nie wyznaczono również urzędu to koordynującego. Wprost przeciwnie – cofnięcie przez Ministerstwo Sprawiedliwości w 2016 roku finansowania organizacjom zajmującym się wsparciem ofiar przemocy domowej nie
W jaki sposób w kontekście równości płci możemy budować w Polsce zrównoważone społeczeństwo przyszłości?
wróży dobrze implementacji i realizacji postanowień konwencji.
Kolejną sferą istotną z punktu widzenia równych
praw kobiet i mężczyzn są kwestie reprodukcyjne. Zgodnie z prawem unijnym i szeregiem aktów międzynarodowych kobiety i mężczyźni powinni mieć wolność w podejmowaniu osobistych decyzji odnoszących się do ich zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego. Ważna jest wiedza dotycząca chorób przenoszonych drogą płciową, w tym profilaktyki związanej z HIV/AIDS i HPV. Ponadto istotne znaczenie ma wiedza o planowaniu rodziny, która umożliwia kontrolę nad własną płodnością, pozwala zapobiegać niechcianej ciąży i uczy mężczyznę współodpo wiedzialności za podejmowane decyzje prokreacyjne
Na wstępie warto zwrócić uwagę, że ani kwestia wyrównywania szans kobiet i mężczyzn, ani zagadnienie zrównoważonego rozwoju nie są obszarami poważnego zainteresowania decydentów, o czym świadczy chociażby fakt, że żaden z rządów nie umieszczał kwestii równouprawnienia kobiet i mężczyzn wśród priorytetów swojej agendy politycznej.
Po pierwsze kwestie te bywają traktowane jako
nieistotne i szkodliwe fanaberie narzucane Polsce na przykład przez Unię Europejską (często w publicznej debacie sprawa równości szans kobiet i mężczyzn sprowadza się do tajemniczej „ideologii gender”,
i seksualne, co jest kluczowym zagadnieniem w odniesieniu do zdrowia reprodukcyjnego obu płci. Działania dotyczące tych kwestii właściwie nie są
104
M. Druciarek, B. Łaciak, Kwestia płci w nowych podstawach programowych i wybranych podręcznikach szkolnych, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2018.
