Rozmowa. przygoda zwana muzyką

sławoMir dąBrowski Kapelmistrz Białobrzeskiej orkiestry dętej działającej przy osp w Białobrzegach

orkiestra strażacka, ok. 1935 rok, zdjęcie z archiwum Białobrzeskiej orkiestry dętej

Grzegorz kacprzak: Białobrzeska orkiestra Dęta ma już ponad wiekową historię... sławomir dąbrowski: o tak! Długą i ciekawą, bo wplecioną w historię polski. proszę sobie wyobrazić, że gdy nasza orkiestra powstała, to polski nie było na oficjalnych mapach europy. Dopiero powstawały we lwowie Drużyny strzeleckie... W Warszawie zmarł aleksander Głowacki – publikujący pod literackim pseudonimem Bolesław prus – twórca „lalki”, „faraona”, a karol szymanowski, ignacy jan paderewski i artur rubinstein odnosili muzyczne sukcesy w Wiedniu i usa. zapewne wszyscy pamiętamy, że utworzenie straży ogniowych datuje się na połowę XiX wieku. oprócz zadań statutowych były organizacją ukrytej edukacji patriotycznej, świadomości narodowej i walki społeczeństwa polskiego z zaborcami. nasza jednostka straży ogniowej powstała w 1911 roku, a uroczyste powołanie orkiestry nastąpiło rok później – w 1912 r., czyli świętujemy jubileusz 110-lecia. W gablotach przechowujemy stare sztandary, które były i są niemymi świadkami naszej działalności. to już ponad wiek służby dla społeczeństwa naszego regionu. Wyjątkiem była przerwa w okresie okupacji niemieckiej 1939-45 r., gdy niemcy rozwiązali wszystkie jednostki na terenach polskich, w tym naszą w Białobrzegach. Wszystkie dokumenty, sztandar oraz część instrumentów muzycznych zostały ukryte przez ówczesnego prezesa straży rudolfa Bautscha. mamy w Białobrzegach ulicę noszącą jego imię. powracając do naszej jubilatki – orkiestry, to przez ten czas koncertowała, uświetniała wszystkie ważne uroczystości państwowe i religijne w naszym mieście, poszerzała repertuar, wymieniała instrumenty na nowe, pozyskiwała i nauczała nowych adeptów i adeptki tej trudnej muzycznej dziedziny jaką jest muzyka i granie w orkiestrze dętej. obecnie prezesem naszej jednostki jest druh Henryk Bernat, wymagający człowiek z pasją i wielkim zrozumieniem dla potrzeb orkiestry. Dobrze to wróży dla zespołu na kolejne sto lat.

Gk: orkiestra zawsze dysponowała wyłącznie instrumentami dętymi? sd: Generalnie tak, to wynika z charakterystyki takiego zespołu, ale są też wyjątki potwierdzające regułę. W naszym składzie jest elektryczna gitara basowa oraz dzwonki. muzycy naszej orkiestry umieją grać na innych instrumentach np. akordeonie czy skrzypcach, lecz w zespole gramy wyłącznie na „dęciakach”. obecnie orkiestra liczy 26 muzyków, są trębacze, tubiści, saksofoniści, flecistki, klarneciści, puzoniści, perkusiści.

Gk: czy może pan coś powiedzieć na temat repertuaru orkiestry? sd: repertuar jest bogaty: muzykia rozrywkowa, popularna, marszowa, w tym duży repertuar marszy żałobnych. cały czas poszerzamy nasz repertuar. sięgamy po lekką klasykę i muzykę filmową. mamy około 200 utworów od chorałów jana sebastiana Bacha po eleni. nasi trębacze w każdą niedzielę o 12.00 wykonują hejnał Białobrzegów z okna ratusza . Gk: Gdzie i jak często odbywają się próby orkiestry? sd: próby odbywają się raz w tygodniu, a w razie potrzeby przed ważnymi uroczystościami czy koncertami – częściej. spotykamy się zawsze w poniedziałek o 18.00 na sali prób orkiestry osp w Białobrzegach.

Gk: pana podopieczni są muzycznymi samoukami? sd: nie wszyscy, niektórzy mają podstawowe wykształcenie muzyczne. są też uczniowie szkół i ognisk muzycznych. prowadzimy też zajęcia nauki gry w orkiestrze, by pozyskać nowych muzyków instrumentalistów. zapewniamy nieodpłatnie instrumenty, naukę i materiały muzyczne.

Gk: czy orkiestra koncertuje regularnie? czy lokalne władze wspierają jej działania?

Ślub członka orkiestry piotra Malczewskiego, 2020 r., zdjęcie z archiwum Białobrzeskiej orkiestry dętej

orkiestra przed kościołem podczas jubileuszu 90-lecia powstania, 2002 r.

sd: oczywiście, bez koncertowania nie byłoby orkiestry. Do tego jesteśmy powołani. nie będę mówił o ostatnim dziwnym „okresie pandemicznym”, bo wszyscy jesteśmy świadomi, że kultura przechodziła w tym czasie bardzo ciężki okres. koncertujemy cyklicznie, bierzemy udział w ważnych świętach państwowych i kościelnych. W ramach umowy partnerskiej z umiG Białobrzegi realizujemy wspólne wydarzenia i projekty kulturalne. uczestniczymy w cyklu wydarzeń plenerowych „kulturalnej ławeczki”. W przyszłym sezonie artystycznym planujemy udział w przeglądach orkiestr dętych województwa mazowieckiego. razem z burmistrzem adamem Bolkiem staramy się pozyskiwać wsparcie oraz granty finansowe od władz samorządowych województwa czy ministerstw. ostatnio z mon pozyskaliśmy nieodpłatnie kilkanaście dobrej klasy profesjonalnych instrumentów muzycznych. mamy duży komfort pracy, bo do naszej dyspozycji są dwie sale prób: w ochotniczej straży pożarnej i w Białobrzeskim centrum kultury „Białe Brzegi”.

Gk: czy łatwo jest namówić młodych ludzi do wstąpienia w szeregi orkiestry? sd: zdaję sobie sprawę, że aktualnie młodzi nie są zainteresowani ciężką, systematyczną nauką gry na instrumentach. niestety orkiestry przegrywają z instagramem, „pudelkami”, „tiktokami”, etc. niemniej wszystkich zainteresowanych rozpoczęciem przygody ze sztuką orkiestrową i lubiących muzykę serdecznie zapraszamy! instrumenty czekają na Was!

Gk: Dziękuję za rozmowę. ●