4.1 Burn-out is eigen schuld

4.1

Burn-out is eigen

schuld Een burn-out heb je niet van de ene op de andere dag. Het is het resultaat van langdurige misbruik van je eigen lichaam en geest. Een burn-out ontstaat door meer te doen dan je aankunt. De symptomen zijn heel herkenbaar: een voortdurend onrustig gevoel, slecht slapen (of alleen maar slapen), blijven malen … Het begint klein en het wordt steeds groter. Om burned-out te kunnen raken moet je dus deze symptomen negeren. Moet je je eigen behoefte aan rust ontkennen en dat wat je aankunt overschatten. Als je burned-out raakt, had je het kunnen zien aankomen. Je hebt er alleen niets aan gedaan.

Dit klinkt hard en dat is het ook. Van alle werknemers ervaart 17 procent burn-outklachten. Ongeveer 60 procent van de beroepsziektes is van psychische aard, waarvan bijna 75 procent een burn-out heeft. Hiermee is burn-out verreweg beroepsziekte nummer één.

Burn-out is dus een ziekte die je kunt zien aankomen. Die je daardoor ook kunt afwenden. Maar we hebben op school niet geleerd op deze manier met onze professionaliteit om te gaan. Professionaliteit is, althans zo is het ons geleerd, doorzetten, niet zeuren, niet te kleinzerig doen.

Maar als zoveel mensen uitvallen door burn-out, dan moet professionaliteit iets anders betekenen. Professionaliteit in de 21e eeuw betekent: weten wat je nodig hebt.

Het negeren van burn-outverschijnselen is onprofessioneel gedrag. Het is onzorgvuldig omgaan met je belangrijkste gereedschap: je lichaam.

Maar eigen schuld geldt niet alleen voor de mensen die uiteindelijk ziek worden. Ook de signalen voor de omgeving zijn overduidelijk, maar blijkbaar grijpt niemand in. Collega’s zien iemand zich in de nesten werken en doen niets. Een leidinggevende heeft iemand in het team die duidelijk burn-outverschijnselen vertoont en negeert dat. Ook dat is allemaal bijzonder onprofessioneel gedrag. Professionaliteit betekent goed voor jezelf én voor anderen zorgen.

Zolang we niet leren de verantwoordelijkheid te nemen voor de signalen die ons eigen lichaam of die onze collega’s ons geven, zijn we professioneel nog niet volwassen. De verplichting burn-out te voorkomen is onderdeel geworden van onze professionaliteit. Wie burn-out negeert is een slechte leidinggevende, collega of professional.