11.4 De kunst van het afkijken

11.4

De kunst van het

afkijken Als we op cursus gaan, komen we meestal in een klaslokaal terecht: iedereen kijkt dezelfde kant op, een lerares vertelt een verhaal, je mag wat zeggen als je je hand opsteekt. We hebben allemaal jarenlang in een klaslokaal doorgebracht. We weten precies hoe we ons daar moeten gedragen.

Het gekke is, als we van school zijn leren we op een wijze die ze ons in het klaslokaal hebben proberen af te leren. Namelijk door af te kijken.

Je leert verreweg het meest, naast het zelf doen, door af te kijken. We leren door aan elkaar te vragen hoe de ander iets aanpakt, door mee te kijken, door te kopiëren wat we een ander zien doen. Dat mocht niet op school. Je moest met je neus in de boeken zitten en naar de meester luisteren.

Afkijken is verreweg de meest effectieve didactiek. Het is de manier waarop de mens al millennia lang leert. De leerling kijkt af bij de meester. De meester vertelt niet hoe hij het moet doen, de meester doet gewoon haar werk.

Als je bewust leert afkijken, word je nóg veel effectiever. Jouw werk bestaat uit heel veel aspecten. In sommige aspecten is een van je collega’s veel beter: in onderhandelen, in empathie, in iets verwoorden of in handig ordenen. Als je bewust afkijkt probeer je erachter te komen in welke aspecten van jouw vak anderen beter zijn, om dan vervolgens te bestuderen hoe zij het aanpakken.

Dat kun je natuurlijk doen door ze gewoon te observeren, je maakt ze tenslotte bijna dagelijks mee. Maar als je je collega bijvoorbeeld bijna alleen maar via Zoom treft, is dat best lastig. Het aspect waar hij goed in is hoeft niet noodzakelijkerwijs zichtbaar te worden op Zoom. Onderhandelen met klanten doet hij niet tijdens de vergadering. Daarom is het slim om het afkijken bewust op te zoeken. Bijvoorbeeld door iemand te bevragen hoe zij iets doet. Vrijwel alle mensen vinden het leuk als je interesse hebt voor wat ze doen.

Verder kun je natuurlijk het afkijken plannen. Vraag eens iemand die altijd van die schitterende PowerPoints heeft of je een uurtje naast haar mag zitten als ze er een maakt. Vraag die gast die bij de klant zo makkelijk een deal sluit gewoon of je een ochtend mee mag lopen.

Door bewust af te kijken, leer je dubbel zoveel. Het is nog leuk om te doen ook.