Bunlar ise ateş, toprak hava ve su 4 kutsal element, ilkbahar, sonbahar, yaz ve kış şeklinde 4 mevsim ile sembolize edilir. Hun ve Uygur Türklerinde 9 defa 4 güneş yılı yaşayan insan artık yetişkindir. 18 defa 4 güneş yılı yaşayan insan ise, bedeninden artık yaşam enerjisinin çekildiği güçsüz bir bireydir. Bunlarda 9, 4 ve 36 ve onların çarpılmasından oluşan sayılar çeşitli şekilde mitolojik motiflerde görülür. 36; aslında doğumdan itibaren her yıl bir burcu temsil ederek ulaşılan 36 yaş ile ilgilidir. 36 bunları temsil ederken; 9 güneş sistemindeki gezegen sayısını, 4 ise gökyüzünde güneşin kendisini göstermiş olduğu 4 evreyi yani mevsimleri temsil eder. Bunun yanında eski Hun kayıtları 9 ve 4 sayısı ve 36’nın çocuk doğumu ve ay döngüsü ile de alakalı olduğunu gösterir. Bildiğimiz bir şey vardır; insan annesinin karnında 36 hafta yani 4x9 ay kalmaktadır. Gördüğünüz gibi İslam öncesi Türk kültürü, çok derin anlamları olan arketiplere ve mitolojik değerlere sahiptir. Bazı astronomik gerçeklikler mitolojik bilgilerin ışığı altında gizlenmiş, kulaktan kulağa yayılarak tüm toplumun bilincine kazınmıştır. Kültürümüzün derinliklerini incelediğimizde buna benzeyen pek çok ilginç detay ile karşılaşırız. Sıra dışı gelen; kültürümüzün tarihsel motiflerinde var olan mitolojik karakterlerin, astronomik ve astrolojik semboller ile örtüşmesidir. Bugün hala elimizde yazılı kayıtlar çok kısıtlı olmak ile birlikte, toplumsal hafızalara kazınmış bir şekilde bazı gelenekleri takip eden Yakut Türkleri, geçmişten gelen geleneklerimizi devam ettirmekte. Sibirya ötesi halkları diye nitelendirdiğimiz gizemli ve kadim uygulamalara sahip bu halkın aynı gökyüzü hareketlerini incelemeye devam ettiği, eski Hun sistemi ile aynı kozmolojiyi kullandığı bilinmektedir. Öyle ki, Yakut kam’ları (Şamanları) bizler ile eş zamanlı olarak bazı astrolojik gezegen döngülerini kullanmaktadır. Şimdi soruyorum; atalarımızın binlerce yıl önceki bilgisi ile şu an bilimsel diye nitelendirdiğimiz gözlemler ile bile
2000’li yılların ortalarında ancak bulduğumuz ve Sedna diye nitelendirdiğimiz gök cismini bilmeleri, Uranüs’ün rotasyonları hakkında kayıt tutmaları ( ki Uranüs gözle görülememektedir ) 1900’lerin başında tüm dünyayı ayağa kaldıran dünyanın ikinci uydusu ile ilgili bilgileri bilmeleri nasıl mümkündür? Hun Türkleri ayrıca karanlıkta olan ve ancak Kuzey’den belli dönemlerde görülen ve göründüğü dönemlerde ise, çok büyük felaketlere sebebiyet veren karanlıkta kalan bir gökcisminden bahsetmişler. Hun Türklerinde Güneş döngülerinin yanında Ay döngüleri de çok iyi bilinmektedir. 12 ana burç ve 12 aya karşılık gelmektedir. Ocak’a Başil, Şubat’a Bayrım, Mart’a Ayuznu, Nisan’a Toturnu, Mayıs’a Hıçakay veya Karaçay lisanı ile Hıçauman, Haziran’a Rukkul, Temmuz’a Eliya, Ağustos’a Kırkar, Eylül’e Kırkauz, Ekim’e Etıyık, Kasım’a Abentonkuk veya Karaçayca Abıstol, Aralık’a Endreyük denir. Bunlar 12 burç ve 12 dolunayı temsil eder. Her bir dolunay diğerinden daha farklı sosyal etkilere sahiptir ve her bir dolunayın önemli etkileri vardır. Bunlar Çinlilerdeki 12 yıllık döngüye sahip olan ve Feng Shui’de kullanılan hayvan takvim sistemindeki gibi, ileriye dönük bireyden ziyade sosyal ve coğrafik nitelikleri, doğa olaylarını, doğa ile ilgili konuları temsil ettiği için kullanmışlardır. Cıl veya Çil yıl demektir. Hun dilinde 12 yıllık takvim devirleri Ciçhan, İynek, Kaplan, Koyan, Çabak, Cilan, At, Koy, Maymul, Kuş, İt ve Tonnuz olarak nitelendirilmektedirler. Örnek olarak 14 Şubat 2010’da tüm Çin ve Taoist Asya, Kaplan yılını kutlar iken, Hun takviminde de aynı dönem Kaplan yılına karşılık gelmektedir. Bu yıllar kişilerin doğum karakterini temsil ederken, 36 burçluk, yani 12 burcun her birinin 3 parçaya ayrılmasından ortaya çıkan döngüler de bu dönemdeki etkilerin bireye indirgenmesine imkan verir. Eski Türkler’de ve Hun’larda gezegenlerin rotasyonları neredeyse Arap-İslam ve modern
27