Innovatieve conceptengeven ruimte aan water

Innovatieve concepten geven ruimte aan water

De gevolgen van droge zomers en intense regenbuien in het in grote mate verharde Vlaanderen zijn genoegzaam gekend. Water kan niet in de bodem dringen en zorgt voor overlast. Tegelijkertijd droogt de bodem uit. Innovatieve technieken helpen om regenwater slim te benutten op de plaats waar het valt.

SCHELPEN ZUIVEREN REGENWATER

In het Oost-Vlaamse Wetteren zorgde Het project is mede gefinancierd uit de een pilootproject van Aquafin voor Toeslag voor Topconsortia voor Kennis een primeur. Voor het eerst in en Innovatie (TKI’s) van het Nederlandse Vlaanderen werd er een innovatieve ministerie van Economische Zaken. techniek geïnstalleerd die regenwater opvangt en zuivert voor hergebruik. “In Wetteren hebben we het Onder een lokale speeltuin werd een regenwater van de winkelzone achter de zogenaamd Urban Rainshell (URS®) speeltuin, voornamelijk afkomstig van systeem van het Nederlandse EWB parkings, opritten en daken, afgekoppeld geplaatst. Dat is een gepatenteerde van de riolering,” zegt Birgit De Bock, techniek waarbij de buffering en studieverantwoordelijke bij Aquafin. zuivering van regenwater gebeurt met “Vervolgens werd het aangesloten natuurlijke, hernieuwbare en circulaire op een aanvoerverdeeldrain naar de materialen: gewassen zeeschelpen en schelpenbuffer met een mix van schelpen mineralen. De zuivering zorgt ervoor en mineralen. Het teveel aan regenwater dat het regenwater veilig kan gebruikt gaat via een overloop naar een infiltratie worden. kom waar het in de bodem kan dringen en bij hevige regen overloopt naar de VEILIG HERGEBRUIKEN regenwaterafvoer. Het gezuiverde In dit pilootproject – TKI Circular Rain – onderzoekt Aquafin samen met het wateronderzoeksinstituut KWR in welke mate met deze innovatie hevige regenbuien opgeslagen en gezuiverd kunnen worden voor veilig hergebruik als blus-, sproei-, speel- of proceswater. Een 15-tal partners werken samen in verschillende pilots in Nederland én België. regenwater wordt ingezet als speel water voor kinderen in de speeltuin. We voorzien ook een handpomp, zodat het regenwater ook nuttig hergebruikt kan worden in de volkstuintjes die naast de speeltuin liggen en de tuinen van omwonenden. Als de onderzoeks resultaten gunstig zijn, kan er op termijn nog een tweede pomp aangesloten worden zodat de volkstuintjes nog beter gebruik kunnen maken van deze regenwatervoorraad.”

Het nieuwe concept in opbouw in Staden.

INFILTRERENDE ONDERFUNDERING VOOR HET EERST TOEGEPAST IN STADEN

Ongeveer twee derde van alle ver harding in Vlaanderen is toe te schrijven aan verharde wegen en opritten. Regenwater dat op zo’n verhard oppervlak valt toch laten infiltreren, zou een grote impact kunnen hebben. Aquafin ontwierp daarom een weg opbouw met infiltrerende onderfundering die dat mogelijk maakt in combinatie met een klassiek, verhard wegdek. In het West-Vlaamse Staden wordt dit nieuwe concept momenteel voor het eerst toegepast.

“In deze opbouw van een rijweg blijft de toplaag uit asfalt of beton bestaan, maar voorzien we een permeabele fundering en onderfundering uit steenslag en zand,” verduidelijkt Rik Debusschere, projectmanager bij Aquafin. “Het regen water stroomt van het wegdek in een extra grote infiltratiekolk die ook als filter dient voor het vervuilde water. Het propere water loopt vervolgens via een U-goot in de onderfundering. De onderfundering geeft het water dan langzaam af naar de bodem.”

BREED TOEPASBAAR

Het volume van de U-goot is belangrijk omdat ze stortbuien moet kunnen bufferen die ze langzaam naar de onderfundering laat infiltreren. Een belangrijk aspect in het hele concept is dat de volledige wegopbouw stabiel genoeg is om veel of zwaar verkeer aan te kunnen. Want dat is net de bedoeling, dat ze kan gebruikt worden met een toplaag in asfalt of beton voor alle wegen tot met bouwklasse 7. Waterdoorlatende verharding kan namelijk alleen maar gebruikt worden voor private opritten of voor rustige wegen in bijvoorbeeld wijken. Deze nieuwe klimaatrobuuste wegopbouw kan piekbuien opvangen en maakt rechtstreekse infiltratie van het hemelwater in de bodem mogelijk voor een pak meer wegen.

Aquafin werkte voor de ontwikkeling van de nieuwe wegopbouw samen met Anne Beeldens, professor aan het Departement Burgerlijke Bouwkunde van de KU Leuven. Haar berekeningen toonden aan dat de draagkracht van de weg zelfs in verzadigde toestand Rik Debusschere kan verzekerd worden, ook bij hogere grond waterstanden, zo lang de juiste opbouw wordt gerespecteerd.

GEVALIDEERD IN SB250

De eerste toepassing in het project in Staden komt er na tests op een parkeer terrein van het Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw (OCW). In die test werd nauwlettend gekeken naar de stabiliteit en de infiltratie snelheid. “De specifieke samenstelling van de gebruikte materialen en de manier van wegopbouw is sinds vorig jaar opgenomen als norm in het standaardbestek voor de wegenbouw (Standaardbestek 250) en kan sinds dan dus in de praktijk gebruikt worden. Dat nooit eerder nieuwe standaardbepalingen zo snel in deze ‘bijbel voor de wegenbouw’ werden opgenomen, bewijst dat ook de sector vertrouwen heeft in dit nieuwe concept om regenwater ter plaatse te laten infiltreren op een rijweg. De efficiëntie en de draagkracht zijn dan ook uitgebreid berekend en getest door gerenommeerde partners”, zegt Rik Debusschere. l