Spotter 1 - 2018

Alles wat geschoten wordt moet ook opgegeten worden.

eens. We hebben eind vorige eeuw iets niet goed gedaan.

Natuurbeheer sloot de ogen voor de realiteit. Emotie boven ratio, zo was het. Zinvol beheer werd blind verzorgen.

Overlast en schade van ganzen moesten we maar betalen.

Het is uit de hand gelopen. En nu zitten we met de gebakken peren. Een probleem dat bijna onbeheersbaar is. De overheid moet ingrijpen.

In vijf jaar tijd zal de ganzenstand in de zomer, de ganzen die hier het hele jaar zijn, teruggebracht zijn met ten minste 500.000 exemplaren. Jagers en beheerder, die moeten de klus klaren.

Ganzen gooi je niet weg. Goed voedsel gooi je niet weg.

De gans is eerlijk, wild en duurzaam. De gans is heerlijk op het bord. Lekkernijen, lunchgerechten, tussendoortjes, slow food snacks en nog meer lekkers. Makkelijke recepten voor heerlijke gerechten. Een smakelijk boek van Donald Buijtendorp en Ed van de Schootbrugge. Š Uitgave: Groen & Grijs Communicatie voor Stad en Land.

Eerlijk, wild & duurzaam.

De

gans opeten Donald Buijtendorp en Ed van de Schootbrugge

Donald Buijtendorp en Ed van de Schootbrugge

NEDERLANDSE BOND VAN POELIERS EN WILDHANDELAREN

Alles wat geschoten wordt moet ook opgegeten worden.

Je gooit voedsel niet weg. Daar is iedereen het toch wel over

Eerlijk, wild & duurzaam. De gans opeten

gans gooi .

je niet weg, eten gooi je niet weg

ISBN 978-90-819156-1-8

HERDRUK_COVER2016ganzenboek.indd 1

21-11-16 09:10

nr. 1 - april 2018

ADVIES- EN BELANGENORGANISATIE VOOR AMBACHTELIJKE PLUIMVEE- EN WILDBEDRIJVEN

Vakblad van NBPW

Spotter Jan Willem de Jong: afscheid na bijna dertig jaar dienstverband p4

AVG, wat houdt dat voor u in? p12

Laat uw klanten intens genieten van een Bewuste BBQ

Barbecueën wordt een healthy pleasure met Verstegen: van Pure producten tot sauzen zonder toegevoegde suikers Verras uw klanten dit seizoen met geweldige smaken om onbezorgd van te genieten, met het verantwoorde BBQ-assortiment van Verstegen. Van een fosfaatvrije alles-in-één mix voor BBQ worsten tot intense smaakbelevingen die u creëert met onze Rich Taste Marinades.

En omdat geen barbecue compleet is zonder heerlijk sausje: onze Guilt Free sauzen zónder toegevoegde suikers of zoetstoffen, maar mét een geweldige smaak.

Zo maakt u van barbecueën een healthy pleasure.

Verstegen Spices & Sauces b.v., Telefoon: +31 (0)10 245 51 00, E-mail: freshservices@verstegen.nl, www.verstegen.eu

voorwoord

NEDERLANDSE BOND VAN POELIERS EN WILDHANDELAREN

“

Thomas van Meel - Voorzitter NBPW

GEZOCHT: BETROKKEN POELIERS (m/v)

De afgelopen jaren is er veel veranderd voor de NBPW; Een verandering van secretariaat, wisselingen in het bestuur en de invoer van segmenten. Dit alles afgezet tegen een voorzichtig herstellende economie is dit hét moment om onze positie als poeliers in te nemen op een manier die het vak verdient.

Poelier zijn is een uniek beroep, waarbij gespecialiseerde kennis, vaardigheid en vakmanschap nodig is. Wij vormen een kleine wereld, een niche, waarin iedereen zijn vak verstaat.

Een belangrijke taak voor de NBPW is ervoor te zorgen de branche één gezicht te geven waarmee we voor onze gezamenlijke belangen naar buiten kunnen treden. We hebben samenwerking binnen de bond nodig om een stem te hebben in belangrijke zaken als regelgeving, de hygiënecode, opleidingen, cao en richting de NVWA. De komende periode hebben de volgende onderwerpen een hoge prioriteit: De hygiënecode, de door het ministerie erkende code zal worden aangepast. Hierdoor zal onze voedselveiligheid in orde blijven en discussies hierover met de NVWA tot het verleden gaan behoren. Net als de hygiëne is veiligheid op de werkvloer belangrijk. We werken aan een voor de poelier erkende Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E), zodat veilig werken voor alle poeliers met minder dan 25 werknemers, vanzelfsprekend is.Als derde project staat een e-learning tool op de agenda, een online leeromgeving voor nieuwe medewerkers in de poeliersbranche.

Jos Wolters en ik vormen het dagelijks bestuur van de vereniging, maar hebben jullie kennis en inzet hierbij nodig. Het behoeft geen nadere uitleg dat voor het verwezenlijken van de projecten die ons allen aangaan niet slechts twee leden verantwoordelijk kunnen zijn. Wij hebben jullie nodig.

Wij zoeken nog minimaal één bestuurslid, maar ook leden die zich voor een van de projecten willen inzetten. Meld je vandaag nog aan bij Jos of mij, of rechtstreeks bij het secretariaat.

Samen zetten wij de poelier op de kaart!

Inhoud

Pagina

Jan Willem de Jong.

Afscheid na bijna dertig jaar dienstverband

4

Gelezen in de media

7

NVWA nekt zelfslachtende poelier

8

Recepten 11 Algemene Verordering Gegevensbescherming (AVG)

12

Nieuwe ganzenvleesproducten vergoot de vraag bij consumenten

14

Jan van Zundert. De goede weg…Sla ‘m in

16

10 tips bij financiële tegenslag

18

De Gooise Poelier. ‘Wij maken andere beslissingen’

20

Jos Wolters: ‘Verjongen en verenigen’

23

Colofon 36

Pagina 3

Jan Willem de Jong Afscheid na bijna dertig jaar dienstverband

De NBPW nam in augustus 2017 afscheid van Jan Willem de Jong, die bijna dertig jaar een zeer betrokken en attent algemeen secretaris is geweest van de Nederlandse bond van Poeliers en Wildhandelaren (NBPW).

De taak van een algemeen secretaris is kort samengevat: de verslaglegging van de activiteiten van de vereniging, door het notuleren van alle vergaderingen en het voeren van de ledenadministratie. Hij of zij zorgt ervoor dat de vereniging wettelijk in orde blijft, door de relevante wetgeving op te volgen.

Om deze functie binnen een branchevereniging als de NBPW, goed ten uitvoer te kunnen brengen, komt daar nog een scala aan onderwerpen bij en blijft het niet bij het maken van aantekeningen tijdens een vergadering. Het is de kunst om de kennis die uit het team van de bestuursleden, de diverse overheidsinstanties, de media en uit aanverwante branches tot het secretariaat komt, naar de leden terug te brengen en hen daarmee zo goed mogelijk op de hoogte te houden van alle ontwikkelingen. Jan Willem de Jong verstond deze kunst uitstekend en zette zich altijd in om alle binnen gekomen informatie te bestuderen, analyseren en waar nodig te bekritiseren voordat de achterban werd geĂŻnformeerd.

De achterban van de NBPW bestaat uit bedrijven met diverse onderscheidene activiteiten. Hierin zijn er bijna geen twee gelijke te vinden. Onder de vlag van de Nederlandse Bond van Poeliers en Wildhandelaren zijn in het verleden niet alleen diverse slachters, be- en verwerkers, handelaren en detaillisten van wild, pluimvee en aanverwante producten ingeschreven als lid, maar van veel leden zijn de bedrijfsactiviteiten ook continu aan ontwikkelingen en tendensen onderhevig geweest. Jan Willem kende nagenoeg alle leden persoonlijk en spande zich tot het uiterste in om de diverse belangen in ogenschouw te nemen bij alle activiteiten die vanuit de NBPW werden ontplooid.

Ontwikkeling In de voorbije 25 jaar heeft de organisatie van de NBPW ook een enorme ontwikkeling meegemaakt. Het internet

Pagina 4

alleen al heeft voor een onverwachte versnelling gezorgd, op diverse vlakken. Nieuws en actuele ontwikkelingen kwamen met grote snelheid binnen, wat resulteerde in een mix van digitaal nieuws en het vakblad Spotter per post. Internet draagt nu bij aan de informatievoorziening naar de consument (Wildplaza.nl, Poelier.nl en Wildkopen.nl).

Om een professionele organisatie te kunnen borgen, schakelde Jan Willem derden in. Zo verwerkte Lansigt accountants de aangeleverde financiële boekhouding en stelde de jaarcijfers op en werd Verhoef & Co als communicatiebureau ingehuurd om het bestuur en het secretariaat te kunnen voorzien van een planmatige communicatiestrategie en het up-to-date houden van de websites.

De inzet van externe krachten, zoals een redactioneel medewerker, relatie- en of debiteurenbeheerder of een telefoniste, hielpen Jan Willem als secretaris om de focus te kunnen houden op het onderhouden van contacten met de leden en het behartigen van hun belangen. Een sterke en krachtige vereniging komt niet alleen voort uit de stroom van informatie, die door het secretariaat wordt verstrekt aan de leden, maar kan alleen optimaal functioneren indien er ook voldoende terugkoppeling plaats vindt vanuit de leden.

Samenwerking is van levensbelang Voor ambachtelijke beroepsgenoten wordt een onderlinge samenwerking van de achterliggende organisaties van steeds groter belang. Door het steeds kleiner worden van de ledenaantallen van de diverse versbranches onderling, nemen de zorgen hierover bij elke beroepsvereniging toe. Elke inspanning die er nu kan worden ondernomen om het tij te keren, of een halt toe te roepen, moet worden aangegrepen en bekeken op zijn haalbaarheid. De ontwikkeling dat ondernemers hun assortiment verbreden met producten welke buiten de ‘eigen’ branche liggen, omdat de consument dit prettig vindt, is niet van de laatste jaren. Bij het ‘versbreed’ gaan in het ondernemerschap door ondernemers, is het van belang dat de achterliggende organisaties bereid zijn een platform te creëren wat ertoe bijdraagt dat de ondernemer in alle rust moet kunnen blijven ondernemen en alle verschillende beroepscompetenties en belangen beschermd weet. Voor de brancheorganisaties ligt daarom nu de uitdaging op tafel om voor de betrokken ondernemers richting toekomst een kli-

maat te scheppen, waarin dit mogelijk blijft. Op verenigingsniveau moet onderzocht worden hoe en of daarvoor een juiste verdeelsleutel in de financiën kan worden gevonden Bij elke vorm van samenwerking moet voorop blijven staan dat elke branche zich goed geborgd weet. Daarbij is het fijn als het inzicht van jij en ik verandert in wij. Elk initiatief daarin moet serieus worden bekeken en de ondernomen acties hierin uit het verleden, moeten daar waar nodig, mogelijk worden herhaald. Immers; niet alleen de tijd verandert, soms ook de inzichten. Soms is de brenger of de ontvanger van de boodschap ook van stoel veranderd, waardoor er weer andere en nieuwe contacten ontstaan, welke de nodige kansen kunnen bieden.

Cao Diverse ontwikkelingen in de afgelopen jaren hebben ertoe geleid dat het sociale handboek richting toekomst niet toereikend en afdoende meer is. In 2012 werd duidelijk dat er een reële dreiging ontstond dat alle werkzame personen in de poeliersbranche mogelijk zouden gaan vallen onder de cao van de Pluimvee Industrie. De lonen en de arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden weken onderling fors af en een dergelijke ontwikkeling zou voor veel leden van de NBPW een financieel pijnlijke operatie gaan worden. De enige optie was een eigen cao. Om dit op de rit te krijgen is de medewerking hierbij van vakbonden een wettelijk en noodzakelijk vereiste. Samen met het bestuur en de sociale commissie is deze onontbeerlijke medewerking tot stand gekomen.

Gezamenlijk is gewerkt aan een omschrijving/formulering van de bedrijven welke onder de werkingssfeer van deze cao komen te vallen. Het Sociaal handboek Sector Poeliers en Wildhandelaren heeft gediend als uitgangspunt voor de nieuwe cao.

Jan Willem kenmerkte zich als een zeer betrokken en attent secretaris die het belang van alle leden van de NBPW in al zijn handelen voorop heeft gesteld. Wij hopen dat hij nog een groot aantal jaren in zo goed mogelijke gezondheid met zijn echtgenote zal kunnen doorbrengen.

Pagina 5

Alles over wild vinden, kopen en bereiden Koop een vermelding en wordt beter vindbaar!

Bel voor informatie 0172 – 490490, of kijk op de website bij ‘adverteren’

Wildplaza.com geeft uitgebreide, open en laagdrempelige informatie over wild aan iedereen die iets over wild wil weten.

Wildplaza.com is een initiatief van ondernemers en organisaties uit de wild- en pluimveesector.

G ELE ZEN I N DE M EDIA Vroeger Tekst: Donald Buijtendorp

gans gooi je niet weg, eten gooi je niet weg.

Het vergeten wild

&

gop anetsen Donald Buijtendorp en Ed van de Schootbrugge

brugge

Donald Buijtendorp en Ed van de Schoot

HERDRUK_COVER2016ganzenboek.indd

Eerlijk, wild duurzaam.

De

opeten

Met Kerstmis aten velen de kerstgans, volgestopt met een lekkere vulling en dan een paar uur de oven in. Door de uitbanning van demoet gans, 27 jaar geleden, is dat stuk wild in de Alles wat geschoten wordt ook opgegeten worden.

Alles wat geschoten wordt moet ook opgege ten worden . vergetelheid geraakt.

Als er geen aanbod meer is, dan raakt het Je gooit voedsel niet weg. Daar is iederee n het toch wel over eens. hebben uitWehet systeem.

Koks weten er niet meer mee te werken, de eind vorige eeuw iets niet goed gedaan .

Natuurbeheer sloot de ogen voor de realiteit. Emotie boven consument kan zich de smaak niet meer herinneren. ‘Ik ken ratio, zo was het. Zinvol beheer werd blind verzorgen.

Overlas en schade hett niet, dusvanikganzen hoefmoeste het niet. n we’maar betalen.

Het is uit de hand gelopen. En nu zitten we met de Daten peren. de uitbanning gevolgen heeft gehad, hoef ik u niet te gebakk Een probleem dat bijna onbeheersbaar is. De overheid moet ingrijpe n. een aanzienlijk probleem, en dat is: vertellen. We zitten nu met tejaar veel ganzen.

Vooral dezomer, grauwe gans en brandgans leven in In vijf tijd zal de ganzen stand in de de ganzen die hier het hele jaar zijn, teruggebracht zijnvoet met ten minste 500.000melkveehouders en de zomer op gespannen met boeren, exemplaren. Jagers en beheerder, die moeten de klus klaren.

Ganzen gooi je niet weg. GoedDe recreatiegebieden. aantallen wringen met maatschappelijke voedsel gooi je niet weg.

De gans is eerlijk, wild en duurzaam.

De gans is heerlijk op het belangen.

Overlast, vliegveiligheid.

Mag het minder?! De bord. Lekkernijen, lunchgerechten, tussend oortjes, slow food snacks en nog meer lekkerservoor . Makkelijkezorgen jagers moeten datheerlijk de aantallen gereduceerd recepten voor e gerechten. Een smakelijk boek van Donald Buijtendorp worden.

Kregen de jagers vroeger in de kersttijd maar liefst en Ed van de Schoot brugge.

8 gulden voor een gans, nu zijn ze de koning te rijk met een © Uitgave: Groen & Grijs Communicatie voor Stad en Land.

ISBN bedrag dat1-8boven de 1 euro ligt.

978-90-819156Het wordt beter, maar de verkrijgbaarheid van de wilde gans is slecht. Weinig poeliersbedrijven nemen de gans nog aan.

Geen vraag naar, is de reden die wordt aangegeven. Jagers gaan zelf voor afzet zorgen. Of dat een goede ontwikkeling is, is arbitrair.

Eerlijk, wild & duurzaam. De gan s

Was vroeger alles beter dan nu? Nee, natuurlijk niet. Maar als ik kijk naar de verkrijgbaarheid van wild en vooral de verschillende soorten, dan was het vroeger stukken beter. Toen lagen er nog zomertalingen en watersnippen in de koelvitrine van de poelier. En in de wintermaanden niet te vergeten de vele soorten wilde ganzen. De kleine rietgans, dat was wel de allerlekkerste.

1

De gans opeten Gans vraagt om een goede ingangscontrole om kwaliteit te waarborgen. Zo snel mogelijk na het schieten moet deze in de koeling. Daarin moeten de jagers gefaciliteerd worden.

Er is ontwikkeling, het gaat de goede kant op. Poeliers kunnen helpen. Wat echt helpt, is zorgen dat de wilde gans zijn weg naar de consument vindt. U heeft het liggen, bij u kunnen ze het kopen.

Nu nog, wat ga je met de gans klaarmaken? De gerookte ganzenborst is lekker maar als aanbod wel erg beperkt. Er is nog veel meer. Om dat te stimuleren, schreef ik het boek Eerlijk, wild & duurzaam. De gans opeten. Gans is geen moeilijk wild om te bereiden. Een paar voorwaarden zijn

21-11-16 09:10

belangrijk: versheid en niet op te hoge temperatuur werken.

Leuke kleine gerechten, borrelhappen, daarmee maak je de gans weer populair. Neem nu filet canadien, de ganzenvariant van filet americain. Echt heerlijk. Kroketjes, bitterballen, kleine sateetjes in teriyakisaus of een traditionele tartaar.

Super. Een ganzenstoofpotje op Noord-Afrikaanse wijze is ook zo’n fijn gerecht uit het boek. Mijn vriend en chef Ed van de Schootbrugge is verantwoordelijk voor de recepten. Geen recept is ingewikkeld. Ze zijn eerlijk en puur. Alleen dat al maakt het een aantrekkelijk boek. Het boek is te krijgen in de boekhandel ISBN 978-90-819156-1-8 en bij het secretariaat van de NBPW. Consumentenprijs is 20 euro.

Meer over dit onderwerp op pagina 14 ‘Nieuwe ganzenvlees­ producten vergroten vraag bij consument’

Pagina 7

Bedrijfsreportage

NVWA nekt zelfslachtende poelier Geert van der Kaa is de enige in Nederland die alle – van oorsprong Brabantse – pluimvee nutrassen fokt. Onder andere de Chaamse Hoen die men in 2000 nog uitgestorven waande, maar die nu wordt verkocht aan exclusieve restaurants. Helaas dreigt de fokker nu zelf een uitgestorven soort te worden; door NVWA-regelgeving staat Van der Kaa op het punt ‘de stekker eruit te trekken’. Hij heeft besloten zijn EG-nummer in te leveren.

Tekst: Inga van Uchelen • foto’s: Judith Dirven / YouDidith fotografie in samenwerking met de Walnoothoeve(n)

‘NVWA stelt strenge eisen en die zijn terecht’, stelt Geert van der Kaa, fokker van Brabantse pluimvee nutrassen zoals de Chaamse Hoen, Noord Hollands Hoen, de Brabanter en de Kraaikop. Rassen die vaak al honderden jaren bestaan. Samen met zijn vrouw Joke runt hij boerderij De Walnoothoeve(n) in Hoeven.

‘Het probleem zijn de keuringen. NVWA rekent 60 euro voorrijkosten en 30 euro per kwartier met een minimale afname van twee kwartier. En dat zijn alleen nog maar de kosten op de slachtdag, in ons geval gemiddeld één keer per week.’

Daar komen nog kwartaalcontroles en andere controles bij. ‘Op dit moment zijn er bovenop de slachtkeuringen nog 18 NVWA-keuringen per jaar. Met die van andere instanties erbij, ben ik 10.000 euro per jaar kwijt. Daardoor moet ik 1 euro per kip extra rekenen.’

Van der Kaa illustreert ter vergelijking dat een grote slachterij van 5.000 tot 450.000 kippen per dag slacht. ‘Die hebben elke dag iemand van NVWA over de vloer, maar zetten zoveel om dat de kip hierdoor niet veel duurder wordt. Het is nu onmogelijk om op bedrijfsmatige manier oude rassen te houden. Als de situatie zo blijft, trek ik de stekker eruit.’

Uitgestorven Dat Van der Kaa zo betrokken is bij de Chaamse Hoen, is pas sinds 2006 en is min of meer toeval. In 2000 werd de Chaamse Hoender zelfs nog uitgestorven gewaand, tot liefhebbers op zoek gingen naar overgebleven originele exemplaren en begonnen met fokken. Voor shows en voor consumptie in exclusieve restaurants.

Pagina 8

Joke en Geert van der Kaa

‘Ik had in die tijd nog een glastuinbedrijf in Zevenbergen. Het houden van hoenders van oude rassen was slechts een hobby.

Ik leverde met mijn bedrijf aan The Greenery en hun vraag naar mijn producten nam toe. Ze vroegen of ik wilde investeren in uitbreiding van het bedrijf zodat ik meer kon leveren.

Maar terwijl ik op zoek was naar een compagnon om die investeringen te kunnen doen, kwam er iemand die mijn bedrijf en de grond graag wilde kopen, onder andere vanwege de uitbreidingsmogelijkheden.

‘De kinderen waren de deur uit en het leek ons een mooie gelegenheid om het iets rustiger aan te doen. De verkoop ging door en we spraken af dat we één jaar de tijd kregen om iets anders te zoeken. Dat was in 2006 en het werd deze boerderij in Hoeven.’

In de jaren daarvoor was Van der Kaa inmiddels betrokken geraakt bij de groep liefhebbers die streden voor het behoud van Chaamse Hoenders. ‘We richtten de Chaamse Hoender Club op en ik werd penningmeester. We sloten ons aan bij Slow Food. Onderdeel hiervan is de Slow Food Chefs Alliantie, een netwerk van koks die zich sterk maken voor het gebruik van authentieke en duurzaam geproduceerde, regionale ingrediënten. De kwaliteit van het vlees van de Chaamse Hoender werd zelfs zo goed dat experts bij een test het verschil niet proefden tussen Chaamse Hoen en Poule de bres, een exclusief kippenras uit Frankrijk.’

‘ Bijna geen poelier in Nederland slacht nog zelf’ Gesloten slachtmethode Om het fokken van de Chaamse Hoen te professionaliseren, moest er een fokkerij/slachterij komen. ‘Wij hadden net deze boerderij gekocht en zouden klein fruit gaan telen en een boerderijwinkel starten. Ik dacht: als we daarnaast gaan fokken en slachten, dan heb ik iets om handen.’ Het is nu ruim tien jaar later en op dit moment slacht Van der Kaa 150 tot 300 kippen en hoenders per week, waarvan ongeveer 10 procent Chaamse Hoen is.

Van der Kaa slacht volgens de traditionele gesloten slachtmethode. Dit is een ambachtelijke slachtmethode met een oude techniek waarbij het dier niet lijdt. Na verdoving wordt via de bek de slagader doorgesneden waardoor de kip leegbloedt.

Het karkas blijft dicht en het vlees sterft in gedurende 1 tot 14 dagen af in een koelcel van 4 graden Celsius. >

Pagina 9

Bedrijfsreportage

‘Bijna geen poelier in Nederland slacht nog zelf ’, zegt Van der Kaa, ‘90 tot 95 procent van de poeliers verkoopt alleen nog bewerkte producten, gebraden of met een sausje. Bij ons gaat het echt om de smaak van het vlees.’

De Chaamse Hoen is een seizoensproduct: ‘In het voorjaar leggen de kippen eieren, die komen uit waarna de hoenders minimaal zes maanden oud moeten worden en van een vrije uitloop van acht vierkante meter per dier kunnen genieten. De eerste dieren worden in oktober/november geslacht. Dat is in het wildseizoen maar restaurants die zich profileren met wild zullen niet snel Chaamse Hoen op de kaart zetten. Het blijft een kip, en kip is maar kip wordt vaak nog gedacht.’

Toch is er genoeg belangstelling van toprestaurants – Van der Kaa levert bijvoorbeeld aan Bolinius, Merkelbach, Toscaninie, Pianeta Terra en van Meer en aan het restaurant van het Rijksmuseum.

Hopen op gebaar van NVWA Van der Kaa vertelt dat de Walnoothoeve(n) financieel al een tijdje niet meer uit kan. De ophokplicht die begin 2017 maanden duurde hielp ook niet mee. Hij hoopt op een gebaar van NVWA. ‘Op de slachtdag is er een AM-keuring (ante mortem – voor de dood, red.) waarbij ze kijken of de dieren die we gaan slachten gezond zijn. Vóór die tijd heb ik dan al een VKI-formulier (voedselketeninformatie, red.) ingevuld en opgestuurd met alle gegevens over de kippen. ‘’s Avonds komen ze terug om te kijken of er goed is geslacht, en gelden dezelfde kosten. Gelukkig kun je nu zelf assistent

Pagina 10

keurmeester worden en mag je die post-mortemkeuring zelf doen. Ik pleit ervoor dat je als kleine boer met het certificaat assistent keurmeester en de cursus Dieren Welzijn op zak, de AM-keuring ook zelf kan doen. Dat scheelt enorm in de kosten. Maar als ze ons daarin vrijlaten zullen de grote slachterijen protesteren.

‘Aan de andere kant van het spectrum zitten de boerderijslachterijen, die mogen maximaal 200 kippen per week slachten (en verkopen) met een max van 2.000 per jaar, en die hebben helemaal geen controle. Ik zit er tussenin.’

‘Er zijn nog maar een paar zelfslachtende poeliers in Nederland, maar als NVWA zo doorgaat zijn deze met tien jaar allemaal weg’, vreest Van der Kaa. ‘Mijn wens is dat die groep van kleine boerderijslachterijen en onze groep één categorie worden. Je wordt dan assistent keurmeester, volgt de cursus Dieren Welzijn, en je meldt als je gaat slachten en wat je gaat slachten. Vervolgens doe je zelf de AM- en PM-controle, met een max van 10 grootvee-eenheden (1.200-1.300) per week.

NVWA kan steekproefsgewijs controles blijven uitvoeren.’

Dat er een oplossing moet komen voor de kleine groep zelfslachtende poeliers is duidelijk. Het is dankzij de emotionele én financiële betrokkenheid van Van der Kaa dat restaurants de Chaamse Hoen nog op het menu hebben staan. Een situatie die niet langer is vol te houden. Het is nu afhankelijk van de overheid hoe belangrijk zij het behoud van oorspronkelijke pluimvee nutrassen, en zelfslachtende poeliers, vindt. Zonder ingrijpen raken zij beide in de vergetelheid.

Recepten

Kip-peer BBQ-worst Ingrediënten 900 gram kippendijen (mel vel, zonderbeen) 100 gram water 100 gram (gedroogde) peer 10 gram Verstegen Gamsa Medina 821981 16 gram Verstegen Colorozozout 344005 80 gram mix voor barbecueworst Schapesnaren 22x24

Bereiding • Kippendijen met vel één keer malen door de 3 mm plaat.

• Meng de kippendijen met Colorozozout, mix voor barbecueworst, Gamsa Medina en water tot voldoende binding.

• Snijd de gedroogde peer in kleine blokjes en meng door het deeg tot een homogene massa.

• Afstoppen op het gewenste gewicht in goed uitgewaterde schapensnaren.

• Een nacht laten rusten.

• Afkoken op 78°C tot een kern van 68°C. • Terugkoelen en opslaan in de koeling.

Kip-spinaziespies

Bereiding

Ingrediënten 4 stuks kipfilet 8 plakken beenham (vleeswaar) 8 plakken kaas (belegen) 18 bladeren spinazie (vers) 80 gram Verstegen World Grill chicken classic 449602 deco Verstegen Spicemix del Mondo Mediterrane 582974

Bereidingsadvies Grill de kip-peer BBQ-worst op de BBQ in 5 minuten bruin.

• Snijd de kipfilet in en plet deze als een schnitzel.

• Leg hierin 2 plakjes kaas, 2 plakjes ham en de spinazie.

• Let hierbij op dat de randen vrij zijn.

• Rol deze stevig op en leg twee rollen achter elkaar. Zet vast met spiesen.

• Snijd tussen de spiesen door en marineer de kipfilets met de World Grill Chicken classic.

• Decoreer af met de Spicemix del Mondo Mediterrane.

Bereidingsadvies Gaar de kip-spinaziespies af op de BBQ in 4 minuten.

Pagina 11

Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) Wat houdt dat voor u in?

Er is veel te doen rondom privacywetgeving op dit moment, dat komt mede door de komst van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) per 25 mei 2018. Welke verplich­ tingen brengt deze regelgeving met zich mee en wat betekent dit voor uw poeliersbedrijf?

Wij zetten het in grote lijnen voor u op een rijtje.

Als de algemene verordening gegevensbescherming (AVG) op 25 mei 2018 van toepassing is, heeft u als organisatie meer verplichtingen bij het verwerken van persoonsgegevens. De AVG legt namelijk meer nadruk op de verantwoordelijkheid van u als organisatie om aan te tonen dat u zich aan de wet houdt.

Dit heet de verantwoordingsplicht.

Wees bewust van het belang van privacy en zorg dat uw medewerkers op de hoogte zijn wat er van hen wordt verwacht.

Verwerken van persoonsgegevens Verwerken van persoonsgegevens is een heel ruim begrip. Zo valt het opslaan, inzien, wijzigen et cetera van persoonsgegevens onder het begrip verwerken van persoonsgegevens.

Voor het verwerken van persoonsgegevens dient altijd een grondslag aanwezig te zijn. Dit kan zijn: • Toestemming • Ter waarborging van vitale belangen • Wettelijke verplichting • Ter uitvoering van een overeenkomst • Algemeen belang • Gerechtvaardigd belang Wij verwachten dat voor u met name de grondslagen overeenkomst en toestemming van belang zijn. Zo verwerkt u persoonsgegevens van uw personeel (voor het uitvoeren van een (arbeids-overeenkomst) en van klanten. Indien u bijvoorbeeld gegevens verwerkt in verband met het sturen van nieuwsbrieven, dan dient u te beschikken over toestemming (voor het versturen van nieuwsbrieven gelden ook regels, gebaseerd op de ePrivacy Directive, die momenteel wordt herzien).

In algemene zin geldt dat u niet meer gegevens mag verwerken

Pagina 12

dan dat u nodig heeft en dat u die persoonsgegevens ook niet langer bewaart dan nodig is.

U dient de betrokkenen op voorhand te informeren dat u persoonsgegevens gaat verwerken. Dit kunt u bijvoorbeeld doen in een privacystatement. Aan de inhoud van een privacystatement worden eisen gesteld.

Beveiliging van persoonsgegevens De AVG verplicht u, overigens net als in de huidige wetgeving, om passende technische en organisatorische maatregelen te nemen om te zorgen dat de door u verwerkte persoonsgegevens goed zijn beschermd. Hoe u hier exact invulling aan kunt te geven is in algemene zin moeilijk te bepalen. Het is in ieder geval raadzaam hierover na te denken en de genomen maatregelen tegen het licht te houden en zo nodig te actualiseren.

Daarbij adviseren wij u om een en ander vast te leggen in een beveiligingsbeleid, zodat u kunt aantonen dat u over de beveiligingsmaatregelen heeft nagedacht en dat u van mening bent dat de door u genomen maatregelen passend zijn.

Daarnaast dient u binnen uw organisatie aantoonbaar afspraken te maken over de wijze van melden van datalekken. Dit zijn situaties waarbij persoonsgegevens bijvoorbeeld in verkeerde handen zijn gevallen of hebben kunnen vallen.

Rechten van betrokkenen Hoewel er ook al onder de huidige wetgeving het een en ander geregeld is ten aanzien van de rechten van betrokkenen, dat zijn de mensen waarvan u gegevens verwerkt, breidt de AVG deze rechten uit. U kunt daarbij denken aan een recht op inzage, recht op correctie en verwijdering en, in enkele gevallen,

het recht op dataportabiliteit. Ook kunnen betrokkenen een klacht indienen bij de Autoriteit Persoonsgegevens.

Verwerkersovereenkomst Wisselt u gegevens uit met derden, bijvoorbeeld doordat u gebruik maakt van digitale systemen, waar een ICT-bedrijf toegang tot heeft? Dan is het aan te raden om afspraken te maken waarbij u ervoor zorgt dat dit ICT-bedrijf de verplichtingen die voortvloeien uit de AVG nakomt. U kunt hierbij denken aan het nemen van passende technische en organisatorische maatregelen teneinde de gegevens te beschermen en het aan u melden van datalekken.

Functionaris van de gegevens­ bescherming?

U kunt verplicht zijn een Functionaris voor de gegevensbescherming (ook wel Data Protection Officer) aan te stellen.

Deze verplichting geldt in ieder geval voor overheidsinstanties en publieke organisaties, indien u op grote schaal individuen volgt (profiling), als u bijzondere persoonsgegevens verwerkt (dit zijn gegevens over iemands gezondheid, ras, politieke opvatting, geloofsovertuiging of strafrechtelijk verleden).

Moet u een Data protection impact assessment (DPIA) uitvoeren?

U kunt verplicht zijn een Data protection impact assessment (DPIA) uit te voeren. U moet dit in ieder geval uitvoeren indien de door u beoogde gegevensbescherming een hoog privacy risico met zich meebrengt. Vervolgens dient u maatregelen te nemen om die risico’s te beperken.

Bij het op de markt brengen van nieuwe producten en diensten dient u rekening te houden met de verplichte uitgangspunten Privacy by design (rekening houden met bescherming persoonsgegevens) en Privacy by default (alleen die gegevens verwerken die noodzakelijk zijn voor het door u beoogde doel van de verwerking).

Moet u een verwerkingenregister aanleggen?

U dient uw gegevensbeschermingen in kaart te brengen tenzij een uitzondering op u van toepassing is. Of dat zo is kunt u beoordelen aan de hand van de beslisboom die wij voor u hebben gemaakt. Bent u aan de hand van de beslisboom tot de conclusie gekomen dat u de gegevensbescherming moet vastleggen, dan adviseren wij u hier niet te lang mee te wachten.

Ondersteuning Dit artikel is een beknopte weergave van de gevolgen van de AVG. Het is onmogelijk om alle gevolgen in algemene zin in één artikel te vatten. Doel van dit artikel is om u bewust te maken van het feit dat u in actie zult moeten komen. APPR Hét Brancheburo, het verenigingsmanagementbureau van de NBPW, kan u verder ondersteunen bij de implementatie van de AVG. NBPW leden die naar aanleiding van dit artikel vragen hebben, kunnen deze sturen naar info@avg-assistent.nl

Pagina 13

Nieuwe ganzenvlees­ producten vergroot vraag bij consument Stichting Natuurlijk Gans wil duurzame oplossing voor geschoten gans

Stichting Natuurlijk Gans (SNG) heft zichzelf drie jaar na de oprichting op. Dat klinkt dramatisch, maar het is eigenlijk goed nieuws. De missie van de stichting, een duurzame en rendabele oplossing voor geschoten wilde ganzen, is namelijk geslaagd. Daarmee is het voortbestaan van de stichting overbodig. Eind dit jaar presenteert SNG tijdens een groot persmoment een serie ganzenvleesproducten, die de vraag naar gans zal doen toenemen.

Nog even kort de geschiedenis: de oorsprong van het ontstaan van Stichting Natuurlijk Gans (SNG) in 2014, ligt in de enorme toename van de ganzenpopulatie de afgelopen jaren, en daarmee de toename van overlast. Voor ganzen die worden geschoten om de ganzenpopulatie in te perken, is op grote schaal nog geen goede bestemming. Er is te weinig vraag naar ganzenvlees waardoor er geen sprake kan zijn van een echte opbrengst. Veel consumenten die bij de poelier vragen naar wilde gans, krijgen te horen dat het er niet is. Dat hoeft komend wildseizoen niet meer. Poeliers kunnen een graantje meepikken van een product dat in hun winkel thuishoort.

De gedachten van SNG was: als poeliers aantrekkelijke ganzenvleesproducten aanbieden, neemt de vraag naar ganzenvlees bij consumenten toe. Zo krijgen geschoten wilde ganzen een nuttige bestemming. Kortom: een duurzame oplossing voor het ganzenoverschot en financieel aantrekkelijk voor jagers en poeliers. De wilde gans krijgt weer economische waarde.

Met deze missie nam de NBPW in 2014 deel aan de Stichting Natuurlijk Gans. De stichting wilde samen met betrokken partijen – jagers, poeliers en horeca – een systeem creëren om de gans weer op het bord van de consument te krijgen.

Ad Berkelmans zat namens de NBPW in de Stichting Natuur-

Pagina 14

lijk Gans: ‘Het marktmechanisme werkte niet. Nu de wilde gans door de activiteiten van de stichting weer economische waarde krijgt, ontvangt de jager weer geld voor ganzen en wordt het weer aantrekkelijk om ganzen bij een poelier te brengen.’

Van gans naar product ‘Producten als snacks, snijwaren, conserven en stoofpotjes, zijn door food-professionals nu uitontwikkeld’, aldus Berkelmans. Het zijn deze producten die afgelopen najaar, tijdens een groots persmoment bij Verstegen Spices & Sauces in Rotterdam, aan poeliers zijn gepresenteerd. Er zijn al proefsessies geweest en iedereen is enthousiast en vol vertrouwen dat de producten zullen aanslaan.

Bij de ontwikkeling van de recepturen zijn B&P Special Foods (producent van hoogwaardige vleeswarenproducten), Ruig & Zn (specialist op het gebied van kip, kalkoen, wild en gevogelte), Verstegen Spices & Sauces, horecagroothandel Sligro en NBPW nauw betrokken geweest.

De producten mochten niet droog zijn, niet te veel naar lever smaken, en ze moeten een herkenbare ganzensmaak hebben.

De smaak moet als prettig en aangenaam verrassend worden ervaren, bovendien moet het voor de voor de retail lang

houdbaar zijn.‘De meeste producten zijn enkele maanden tot een jaar houdbaar. Dit geeft poeliers meer tijd en kans om de producten te verkopen. En dat biedt daarmee de consument meer kansen aan de producten te wennen. Poeliers kunnen de producten na de lancering direct als eerste bestellen, tijdig voor het aanbreken van het wildseizoen.’

Behalve de poeliers, gaat ook Sligro een deel van de producten verkopen. Zij hebben toegezegd zich sterk te willen maken om de producten hun weg naar de consument te laten vinden

Geld en provincies Het verliep niet allemaal op rolletjes. Een van de doelen van SNG lag al bij het begin van de keten: het verantwoord in ontvangst nemen van de geschoten gans. ‘Met andere woorden: snel de koeling in’, licht Berkelmans toe. ‘Hiervoor was het inrichten van een landelijk dekkend koelcellennetwerk, gefinancierd door aan te boren Europese subsidies, noodzakelijk. SNG heeft daar onderzoek naar gedaan en essentieel was daarbij de eis dat vijftig procent van de financiën uit eigen middelen zou komen. Gevolg was dat er op provincieniveau behoorlijk moest worden gelobbyd. SNG heeft immers geen eigen vermogen.

Berkelmans: ‘De provincies schoven financiële beslissingen voor zich uit. Ze kozen liever voor het blijven vergoeden van de alsmaar toenemende schade, veroorzaakt door ganzen, dan voor investeren in een terugverdienmodel voor de geschoten wilde gans.’ Dit had deels te maken met de dierenbelangenorganisaties waar provincies mee te maken hebben. Bij hen ligt dat onderwerp erg gevoelig.

‘En daar kwam nog bij dat de eerste pilot in Friesland, die hoopvol begon toen de Provincie Friesland flink investeerde, niet van de grond kwam omdat jagers in de praktijk niet bereid bleken de ganzen geregistreerd aan te gaan leveren’, vertelt

Berkelmans. Gevolg was dat andere provincies hier in gesprek met SNG naar verwezen en daarom afhaakten. Het subsidieverhaal ging daarmee onderuit.

Nieuwe wet De zaken met betrekking tot afschot van wilde ganzen zijn veranderd sinds de intreding van de Wet natuurbescherming op1 januari 2017. Deze vervangt de Flora- en Faunawet, de Boswet en de Natuurbeschermingswet 1998. De nieuwe wet bevat minder regels en is overzichtelijker. De uitvoering van de Wet natuurbescherming komt grotendeels in handen van de provincies. Zij bepalen wat wel en niet mag in hun natuurgebied binnen de provinciegrenzen. En ze zijn verantwoordelijk voor de vergunningen en ontheffingen. Daarmee wordt een groot deel van de taken van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, overgedragen aan de provincies. (Bron: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, rvo.nl) Berkelmans: ‘Men is het met elkaar eens geworden dat het beheer van de ganzenpopulatie pragmatischer benaderd dient te worden. Een van de eerste maatregelen daarbij is het verstrekken van algemene machtigingen, waarmee meer jagers meer ganzen kunnen en mogen schieten, zonder aan allerlei rare nadere voorwaarden te moeten voldoen.

‘Het kan best zijn dat onze lobby en de confrontaties daarover met de Provincies een kleine bijdrage heeft geleverd aan de totstandkoming van deze nieuwe wet’, denkt Berkelmans. ‘Ondertussen heeft SNG op eigen kracht een economisch vliegwiel ontwikkeld voor de wilde gans.’ De productie en het in de handel brengen van wildproducten is immers een basisaangelegenheid van en voor leden van NBPW. SNG zal dit voorjaar nog in een aparte nieuwsbrief, met een prijslijst en productfoto’s, naar de leden komen. Tevens zal worden aangegeven waar de ontwikkelde producten dan te bestellen zijn.

Pagina 15

De goede weg…

Sla ‘m in Tekst: Jan van Zundert

Op 31 december 2017 trad Jan van Zundert af als voorzitter van de Nederlandse Bond van Poeliers en Wildhandelaren. Zijn taak zit erop. Hij heeft het stokje doorgegeven aan Thomas van Meel.

Zo’n vier jaar geleden alweer, werd ik de zogenaamde ‘transitie voorzitter’ van de NBPW. NBPW en de branche stonden toen nogal voor een aantal beslissende vraagstukken en keuzes, waarbij een begeleider van ‘buiten’, die kon adviseren en de vereniging van punt a naar b brengen, welkom leek. Het bleek een hele klus, waarbij het onderzoeken of de vereniging nog levensvatbaar is, de belangrijkste taak was.

Toen ik begon bleek er geen antwoord te zijn op de basisvragen als: waar zijn jullie naar op weg, wanneer wil je dat bereikt hebben en is er een financieel dekkingsplan voor de NBPW als organisatie. Dit alles afgestemd op wat is de marktpositie in de komende jaren en hoe kan volgens jullie de brancheorganisatie, dus de bedrijven gezamenlijk, initiatieven nemen om die te optimaliseren en de gevaren daarbij te minimaliseren.

Het zogeheten visiedocument is toen opgesteld hetgeen basis vormde voor keuzes en prioriteiten voor de komende jaren.

Veel van de daarin genoemde onderwerpen en activiteiten zijn uitgewerkt en enkele zoals de cao, - kosten van arbeid zijn immers circa vijftig procent van onze kostprijs- ook doorgevoerd. Al vrij snel bleek helaas dat een aantal zaken alleen uitwerkingen op papier bleven, zoals de ontworpen branchemarketing, bedoeld als fundament voor de leden bedrijfsaanpak van de detaillisten onder ons.

Segmenten In persoonlijke contacten bleek dat een van de hoofdoorzaken daarvoor en dus een van de belangrijkste onderliggende problemen in de vereniging, de communicatie op alle niveaus is.

Hierdoor kwamen boodschappen niet aan; werden vergaderingen mager bezocht, waren bovendien onderwerpen op bijeenkomsten per definitie voor een belangrijk deel van de leden niet van toepassing door de diversiteit in de bedrijven.

Hierdoor kwam overleg niet tot stand. Dit moest eerst opgelost worden voordat het visiedocument alsnog voldoende in praktijk kon worden omgezet. Daarnaast moest de financiële

Pagina 16

situatie voor de langere termijn worden gezekerd.

Dit is het laatste half jaar aangepakt door het invoeren van segmenten afgestemd op de verschillende marktsegmenten en de afspraak op financieel vlak steeds stappen te zetten op basis van benodigde financiële middelen voor de onderwerpen waarop voor de komende tijd de focus is gezet plus de inwerkingtreding van de segmentprogramma’s. Hiermee is mijns inziens een transitieperiode afgesloten en dus ook mijn taak beëindigd.

De toekomst Voor zover een terugblik op een taai proces, dan nu waar het om gaat, de toekomst.

In potentie zijn de marktomstandigheden nog nooit zo gunstig geweest, denk maar aan de vraag naar regionale producten en eerlijke en natuurlijke producten. Duurder mag, maar dan wel met service, informatie, recepten en beleving. De ambachtelijke wildbranche kan een weergaloze toekomst tegemoet gaan.

De bedrijven en de sector als geheel moet daarvoor nog wel een markt- en bedrijfscultuur en structuur (verder) verbeteren en meer gewicht geven. De ambachtelijke slachterijen én relatief kleine slachterijen moeten meer gaan beseffen dat zij primair een Nederlandse kwaliteitsmarkt bedienen die grotendeels uit detaillisten/specialisten bestaat.

De groothandelsbedrijven zullen steeds meer een divers product (moeten) gaan leveren. De detaillist moet beseffen dat hij in een nichemarkt opereert in de top van de marktpiramide.

Voor ieder segment betekent dat sowieso al verdere aanpassingen op zowel productaanbod als personele inzet maar verder zullen daarbij de handen nu echt ineengeslagen moeten worden, omdat de nodige structuren er anders niet of te laat of tegen hoge offers komen.

Enkele voorbeelden: • De verbinding tussen markt- en arbeidsvoorwaarden en marktomstandigheden is opleiding. Dit is bijvoorbeeld al

heel duidelijk voor de detaillisten; deze kunnen een markt die uit moet stijgen boven de supermarkt, alleen goed invullen met beter opgeleid en gekwalificeerd personeel die kennis met persoonlijke service verbindt op gebied van informele, open productkenmerken, bereidingsmogelijkheden van het product, garanties op basiszaken als hygiëne et cetera.

• De krapper wordende arbeidsmarkt is nog een andere reden om te zorgen voor opleidingen en loopbaanvooruitzichten om werk in onze branche interessanter en aantrekkelijker te maken.

• De kleinere slachterijen, die de Nederlandse markt bedienen en ook in het ledenbestand zitten en de groothandelaren dienen meer als groep in gesprek te komen met de detaillistengroep om het bovengenoemde proces te ondersteunen. Dit omdat de detaillist de laatste verbinding naar de consument is en vooral ook omdat het goed uit de verf komen van de niche-

positie van de detaillist ook voor hen van levensbelang is.

• Bedrijven in de diverse segmenten moeten een houding vinden en keuze maken in de toenemende branchevervaging met andere versspecialisten.

• Het meer en meer verdwijnen van de poelier/detaillist uit het straatbeeld gecombineerd met het ontbreken van een gezamenlijk beeldmerk eventueel gekoppeld aan een kwaliteit (garantie) systeem is een negatief punt voor marktbehoud.

Het spreekt voor zich dat dit allemaal processen zijn die niet door enkele individuele bedrijven tot een goed einde gebracht kunnen worden, maar dat juist een belangenorganisatie het meest geschikte middel is, dus als NBPW nog niet bestond moest die daar nu voor worden opgericht!

Ik hoop dat deze weg, die mij de goede lijkt, nu echt ingeslagen wordt en veel voldoening en succes brengt!

Pagina 17

10 tips bij financiële tegenslag Als ondernemer, en dus ook als poelier en wildhandelaar, kun je te maken krijgen met (financiële) tegenwind. Bert Wams, MKB-adviseur bij de Kamer van Koophandel beschrijft tien manieren om in actie te komen.

Tekst: Bert Wams, met dank aan Sprout

Als ondernemer krijg je weleens te maken met financiële tegenslag. Als het incidenteel is en om een relatief klein bedrag gaat, is het meestal eenvoudig op te lossen. Is de financiële tegenslag structureel en gaat het om grotere bedragen, kom dan in actie.

Oorzaken kunnen persoonlijk van aard zijn zoals arbeidson-

Pagina 18

geschiktheid en ziekte of een scheiding; of meer bedrijfsmatig zoals slecht betalende klanten, terugloop in klanten, ziekte van personeel, conflicten met zakenpartners, brand- en waterschade, diefstal en politieke conflicten in het buitenland.

Voor ondernemers met financiële tegenslag zet ik een aantal

stappen op een rij. De stappen kunnen deels na elkaar, maar deels ook tegelijkertijd gezet worden.

1

Ondersteuning zoeken en uw situatie bespreken

Bespreek uw zorgen en financiële situatie met familie, vrienden, andere ondernemers, boekhouder, accountant of een coach. Financiële zorgen leveren stress op en bespreken met anderen, die er met een frisse blik naar kijken, helpt om samen tot een oplossing te komen. Ledenbijeenkomsten bieden de ideale mogelijkheid om zorgen met collega-poeliers te delen.

aanvulling op het inkomen. U kunt hier onder meer terecht als u als gevestigde ondernemer in tijdelijke financiële problemen zit.

6

Financiering organiseren

Zorg dat uw administratie en boekhouding op orde zijn en maak een gedetailleerd, actueel overzicht van inkomsten en uitgaven, achterstanden en schulden. Een liquiditeitsprognose met een overzicht van de maandelijkse inkomstenen en uitgaven op uw zakelijke rekening kan hierbij een handig hulpmiddel zijn om inzicht te krijgen.

Bekijk de mogelijkheden voor het verkrijgen van financiering. De BBZ-regeling biedt onder voorwaarden voor gevestigde ondernemers financiering tot maximaal een bedrag van 193.784 euro.

Een tweede mogelijkheid is om te kijken naar financiering uit het eigen bedrijf. Naast kosten besparen, debiteurenbeheer, crediteurenbeheer en voorraadbeheer, zijn er wellicht fiscale mogelijkheden. Denk daarbij aan afschrijvingstermijn versnellen, auto privé of zakelijk, btw op onbetaalde facturen terugvorderen, optimale benutting door check drempelbedragen en rechtsvormkeuze heroverwegen.

Speciaal voor de bv zijn er extra mogelijkheden zoals winst niet uitkeren, emissie nieuwe aandelen, bestaande aandeelhouders aanspreken hun investering uit te breiden en inlossen rekening courant door bestuurder aan bv.

3

7

2

Financiële situatie in kaart brengen

Inkomsten vergroten

Onderneem actie om de inkomsten te vergroten. Denk aan het verhogen van omzet door extra in te zetten op verkoopactiviteiten en kijk kritisch naar de prijzen van producten en diensten om in te schatten of verhoging een optie is.

Besteed daarnaast aandacht aan debiteurenbeheer om facturen snel betaald te krijgen en zo uw cash-positie te verbeteren.

Wellicht bieden de nieuwe ganzenvleesproducten (pagina 14), een kans om extra omzet te creëren.

4 • • •

•

•

Kosten verlagen

Kijk kritisch naar zakelijke kosten en verlaag ze waar mogelijk.

Personeelskosten: via beperken arbeidsvoorwaarden en werken met zzp’ers.

Huisvesting: overweeg verhuizing naar een kleinere ruimte en of onderverhuur Bedrijfsmiddelen: bekijk de mogelijkheden bedrijfsmiddelen te huren in plaats van in bezit te hebben. Verkoop uw bedrijfspand of bedrijfsmiddelen en huur ze terug via sale en leaseback.

Inkoop: zorg voor een minimale voorraad, gebruik de maximale betalingstermijn en check of leverancierskrediet mogelijk is. Overweeg uw magazijn af te stoten.

Herfinanciering: onderzoek de mogelijkheid om dure leningen goedkoper te herfinancieren.

5

Inkomensondersteuning zoeken

Onderzoek de mogelijkheden voor inkomensondersteuning via de BBZ-regeling (Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen). Deze regeling wordt uitgevoerd door de gemeenten in Nederland. Onder voorwaarden kunt u in aanmerking komen voor een lening, een krediet of een

Schuldenregelingen onderzoeken

Bij vrijwillige schuldsanering maakt u op basis van vrijwilligheid afspraken met schuldeisers, vaak met behulp van een schuldhulporganisatie. Tip is om bij de gemeente waarin u woont te informeren naar mogelijkheden.

Als vrijwillige schuldsanering niet lukt, kunt u een beroep doen op wettelijke schuldsanering. Via de WSNP (Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen) kunt u een aanvraag bij de rechtbank indienen.

Bij surseance van betaling vraagt u tijdelijk uitstel van betaling van schulden.

8

Vooruitkijken met een plan en scenarioplanning

Onder punt 2 werd al aangeraden de actuele situatie in kaart te brengen. In vervolg hierop is het handig een lange termijnplanning te maken, zowel financieel als organisatorisch.

9

Parttime in loondienst, verkopen en stoppen afwegen

Denk na over tijdelijk parttime ondernemen naast een baan in loondienst om uw onderneming te ontlasten en uzelf van een extra inkomen te voorzien. Overweeg de verkoop van het bedrijf als oplossing voor de problemen. En onderzoek of stoppen de beste optie is.

10

Leren van ervaringsverhalen van andere ondernemers

Lees meer informatie over wat u kunt doen als uw onderneming in financiële problemen raakt op: www.kvk.nl/advies-en-informatie/financiering/financiele-problemen/ of scan de QR.

Pagina 19

Bedrijfsreportage

‘ Wij maken andere beslissingen’ Over de de nieuwe generatie in een familiebedrijf

Half maart 2017 vierden Chris en Renske Mook de overname van De Gooise Poelier van Renske haar ouders. Bijzonder, want Renske had geen enkele intentie haar ouders op te volgen. Ze rondde een hbo-opleiding voor toerisme af en werkte voor een reisbureau.

Toch veranderde zij van gedachten.

Tekst: Inga van Uchelen

‘Op woensdag staan Chris en ik allebei op een andere markt.

Samen met de collega’s gaan we de strijd aan en proberen we de beste omzet te halen. ’s Avonds wordt er druk ge-appt over wie heeft gewonnen’, vertelt Renske Mook (33) van de Gooise Poelier uit Spakenburg lachend. Tegen de verwachtingen in kwam zij zo’n tien jaar geleden in het poeliersbedrijf van haar vader werken. ‘Ik had een toeristische opleiding gevolgd en droomde ervan op Schiphol te werken. Onze ouders lieten ons daar heel vrij in en stimuleerden dat wij gingen studeren. Wel moest ik mijn aanhangerrijbewijs halen. Ik zei nog tegen de instructeur: “Ik ga hier toch nooit iets mee doen hoor, mijn vader wil graag dat ik dit doe”. Tegenwoordig rij ik met een verkoopwagen naar de markt.’

Melkboer In 1979 begon Arian van Diermen zijn bedrijf De Gooise Poelier. Voor die tijd was hij melkboer. Hij ging langs de huizen en bood na verloop van tijd ook kipproducten aan, daar was vraag naar. Arian zag al snel in dat daar meer handel in zat en hij besloot op markten kip te gaan verkopen.

Op de markt staan was niet helemaal nieuw voor Arian. Zijn broer deed het ook maar dan met vis, en zijn zus met kaas. De ondernemer liet op een bedrijventerrein een schuur bouwen en later een huis erbij. In 1981 ging hij daar wonen. De schuur is inmiddels een moderne productieomgeving voor kipproducten.

Pagina 20

Al snel komt zijn vrouw Gerrie haar man in het bedrijf helpen.

Het stel krijgt twee kinderen, een zoon en dochter. Beiden hebben geen enkele ambitie om de zaak over te nemen en dat stimuleren Arian en Gerrie ook niet. Ze worden aangespoord om te studeren, waarna Renske een HBO-opleiding in toerisme volgt in Utrecht en Arjen een opleiding luchtvaarttechniek in Delft. Arjen werkt inmiddels voor een Spakenburgs bedrijf in koeltechniek en is voor dat bedrijf samen met zijn vrouw geëmigreerd naar Amerika.

Eerst kinderen Renske: ‘Ik werkte na mijn studie op een reisbureau dat zakelijke reizen verzorgde, maar vond dat niet zo leuk. Er waren allemaal regeltjes, ik had behoefte dingen zelf te bepalen. Op een gegeven moment ben ik gestopt en koos ik ervoor om mijn ouders te gaan helpen.’ Haar vriend Chris Mook (36) werkte op dat moment nog bij zijn oom in de slagerij: ‘Dat deed ik al sinds mijn veertiende. Ik zou de slagerij ooit overnemen maar hij werd ziek en ik was nog te jong. Ik heb nog een tijdje voor de nieuwe eigenaar gewerkt, maar toen mijn schoonvader vroeg om voor hem te komen werken, heb ik dat gedaan.

Dat is nu elf jaar geleden.’ Met het oog op een overname haalt Renkse in anderhalf jaar haar MBO-diploma Detailhandel.

Beiden gaan de jaren daarna mee naar de markt en daarnaast verwerkt en bereidt Chris alle producten in het bedrijf zelf.

‘We wilden eerst kinderen’, vertelt Renske. ‘En mijn ouders wilden nog een tijdje doorwerken. We hebben nu drie kinderen en de timing voor overname was precies goed. Het bedrijf moest ook verbouwd worden, dus dachten we, laten we die twee dingen maar tegelijk doen dan zijn we in één keer klaar.’

Renske en Chris hebben twee verkoopwagen en staan op dinsdag, woensdag, vrijdag en zaterdag allebei met een van haar ouders of met een of meer collega’s op een markt. Arian en Gerrie werken nog altijd mee, al bouwen zij hun werk langzaam af. Verder zijn twee jongens fulltime in dienst en werken er vier parttimers die naast school of studie op de markt staan.

Had de vader van Renske geen moeite met loslaten? Chris: ‘We drukten onze stempel al op het bedrijf. Zo sta ik op woensdag op de markt in Heemstede. We verkochten daar alleen rauwe producten en geen gare of bereide producten. Maar volgens mij was daar wel vraag naar, dus ging ik experimenteren met kipnuggets. Die bood ik in het begin op grote schalen aan, onder andere aan scholieren van de middelbare scholen uit de buurt. Tegenwoordig verkoop ik op zo’n middag 6.000 tot 6.500 kipnuggets.’

Verbouwing Vader Arian heeft dan ook blind vertrouwen in zijn dochter en schoonzoon. ‘En het gaat goed, dat ziet hij’, vertelt Chris. ‘Bo-

“Toen kwam het besef: je leeft nu” vendien vindt hij het fijn dat wij de zaak hebben overgenomen.

Daar had hij al lang niet meer op gerekend.’

Toch maken Renske en Chris wel andere beslissingen. Renske: ‘Mijn vader zou bijvoorbeeld langer met een verkoopwagen doorrijden want “Die kan nog wel even mee”, terwijl wij kiezen voor een nieuwe. En laatst kocht ik nieuwe reclameborden voor in de kraam, dan zegt hij “De andere waren toch nog prima?” Maar we hebben nooit woorden. En we hebben veel aan zijn adviezen, bijvoorbeeld over inkoop.’

Tegelijk met de overname moderniseerden Renske en Chris ook het pand. ‘Sinds de verbouwing hoeven we op zaterdagavond niet meer met het personeel bij mijn ouders binnen te eten, dat is een vaste gewoonte op zaterdagavond na het werk.

We hoeven niet meer de boekhouding op de slaapkamer te doen en geen schorten meer in hun huis te wassen. Met de extra verdieping op het pand hebben we een kantine, kantoorruimte,

Pagina 21

Bedrijfsreportage

wasruimte en opbergruimte. Ook beneden is alles vernieuwd: de productieruimte, de keuken, en de vries- en koelruimte.’

Lange dagen ‘Zo’n mooi bedrijf, dat mocht gewoon niet stoppen’, licht Renske haar keuze voor de overname toe. ‘Ik vind het contact met klanten het allerleukst. Er zijn veel vaste klanten die elke week naar de kraam komen. Met elke klant heb je een andere band.’

Wel was het een voorwaarde dat zij het met Chris kon doen, hij is slager en kent het vak. Bovendien, zeggen ze allebei, dit kan je niet alleen.

Het is hard werken, vertelt Chris. Lange dagen, geen pauze.

En toch pakt het stel ook dit net iets anders aan dan hun voorgaande generatie. ‘We willen allebei ook thuis met de kinderen zijn’, vertelt Chris. ‘We hebben daar twee marktmiddagen voor opgegeven. Mijn moeder overleed een paar jaar geleden, net op het moment dat mijn vader minder wilde gaan werken.

Toen kwam het besef: je leeft nu.’

Toch lukt het niet altijd om op elk belangrijk moment van de kinderen vrij te zijn. Vorig jaar zwom vlak voor Pasen zijn jongste dochter af en had zijn oudste dochter een selectiewedstrijd voor turnen. ‘Normaal gesproken regel ik dan vervanging, maar net voor Pasen lukte dat niet, dan is iedereen nodig. Bovendien was Renske er wel bij.’

Faceboook De producten van De Gooise Poelier komen rechtstreeks bij de slachterij vandaan, de kwaliteit moet goed zijn. Renske: ‘Wij zijn denk ik pietluttig, ik wil geen harde stukjes aan de vleugel.’ Er is

Pagina 22

wel vraag naar biologisch, vrije uitloop en scharrelkip, maar – zeker in dorpen – nauwelijks. Het is ongeveer 10 procent van ons aanbod. Al onze producten zijn goed, we verkopen geen plofkip.’

De Gooise Poelier is nog altijd een goedlopende zaak. ‘Je kunt er goed van leven’, zeggen Renske en Chris daarover, al maken zij ook veel uren. Toch zijn er meer poeliers met goede producten en een klantvriendelijke houding. Hoe onderscheiden zij zich dan toch van de rest? Chris: ‘Wij doen alles voor klanten. We snijden hun bestelling in gewenste porties, verkopen alleen verse producten en we maken alles zelf. Dat is uniek.

We roken zelf de rookworst, maken zelf gehakt en shoarma, en we maken kant-en-klare roerbakproducten.’

Tegelijkertijd komt er steeds meer nadruk op buffetten en catering bij mensen thuis. Renske: ‘Dit is de laatste jaren verder uitgebreid en gebeurt nu zeker drie keer per week. Ook daarvoor maken we alle gerechten zelf.’

Opvallend is ook de frisse moderne website. ‘Daar hebben we een professional voor ingehuurd. We hebben een contract, als wij iets doorgeven zet hij het erop. Daarnaast houdt hij alles bij: waar klikken mensen op? Staat een button op de juiste plek? En we gebruiken facebook. Elke donderdag zet ik de reclames van vrijdag en zaterdag online en we hebben deellike-en-win-acties. Ook plaats ik foto’s, bijvoorbeeld van de opening of van een dag op de markt.’

Voor iemand die altijd heeft gezegd nooit het poeliersbedrijf van haar ouders over te nemen, heeft Renske, samen met Chris, een duidelijke visie. Overal is over nagedacht. ‘Het is goed dat ik eerst ergens anders heb gewerkt’, zegt Renske daar zelf over. ‘Dan maak je daarna bewustere keuzes.’

Jos Wolters: ‘Verjongen en verenigen’ De poeliersbranche vergrijst. ‘Wil je verder in de branche dan moet je verjongen en vooral verenigen’, vindt Jos Wolters (36) van Versspecialist Wolters Poelier Harreveld. Om die reden trad hij onlangs dan ook toe tot het bestuur van de NBPW. Tekst en foto’s: Saskia Dijkstra

Opa Wolters schreef in krulletters keurig de bestellingen op.

Kleinzoon Jos investeerde onlangs in de nieuwste computerprogramma’s. Jos Wolters is samen met zijn broers eigenaar van Versspecialist Wolters Poelier Harreveld, in Harreveld.

Het bedrijf beslaat een flink terrein met ruimtes om te koelen, verpakken, marineren, slachten. En er is een winkeltje.

‘Die nieuwe programma’s kunnen alles. Van het bijhouden van de voorraad tot het maken van de labels en stickers op de producten die naar de klant gaan.’ Hij wil graag delen wat dit soort investeringen je kunnen opleveren om ook anderen vooruit te helpen. Tegelijkertijd leert hij zelf nog elke dag en wil hij op de hoogte blijven van ontwikkelingen. Reden om actief te worden binnen het bestuur de NBPW.

Neuzen dezelfde kant op Binnen de beroepsgroep is Wolters (36) jong. Door op deze leeftijd in het bestuur te stappen, wil hij een signaal afgeven: wil je verder dan moet je verjongen en verenigen. Dat laatste is een heet

hangijzer. Het betekent namelijk de concurrentie even laten voor wat het is en opkomen voor gemeenschappelijke belangen.

Wolters: ‘Neem de bondsvergaderingen en de bijeenkomsten.

Als er dertig man aanwezig is, is dat veel. Dat vind ik absurd.

Er is toch niks interessanter dan te weten wat er in de maatschappij en bij je collega’s leeft? Je moet samenwerken, er zijn al zo weinig poeliers. Kijk hoe de slagers het doen. Ze lopen ons inmiddels al onder de voet. Natuurlijk is er onderling concurrentie. Maar je kunt elkaar ook versterken.’

Wolters’ langetermijnvisie voor de branche is de poelier weer op de kaart bij de consument zetten. ‘Maar dan moeten de neuzen eerst dezelfde kant op want de branche is aan het segmenteren. Breng de winkelpoeliers en de marktpoeliers eens bij elkaar. Ze hebben daar allemaal baat bij, bijvoorbeeld met inkopen. Ik vraag me af hoeveel poeliers nog wild verwerken, ik denk steeds minder. Dus hoe ga je dan concurreren? Alleen als mensen met elkaar in gesprek gaan, kom je daar achter en kun je verder als bedrijf.’ >

Pagina 23

Jos Wolters

Samenwerken Jos Wolters geeft meer voorbeelden om aan te geven dat je samen sterk staat: ‘Voor kleinere poeliers is reclame maken kostbaar. Maar kun je dat met collega’s uit de regio combineren, dan wordt het kostenplaatje interessant. Weer andere ondernemers worstelen met de vraag hoe ze zich kunnen onderscheiden. Vraag het eens een ander! Of neem de situatie van de ouder wordende poelier. Hoe kun je je zaak overdragen? De NBPW kan hierover informeren. Hoeveel bedrijven dit soort vragen hebben, is bij ons niet bekend omdat er te weinig met elkaar wordt gesproken.’

Op het gebied van opleiden van personeel ziet Wolters een kans voor de NBPW. ‘In mijn bedrijf is het drie maanden van het jaar heel erg druk. Het wildseizoen. Vlak voor die periode komen we met het personeel bij elkaar en bespreken wat we klanten over de producten kunnen vertellen. Waar komt mijn vlees vandaan? Waar is het geschoten? Waar heeft het dier geleefd en hoe wordt het verwerkt? Hoe moet je het bereiden of bakken? Dit soort thema’s vinden consumenten steeds belangrijker.’

Segmentatie Behalve dat het aantal poeliers afneemt, is er volgens Wolters nog een verschuiving: segmentatie. Volgens hem valt de branche uiteen in drie grote brokken: de particulieren, de markten

Pagina 24

en de handel en de wildverwerkers (zowel de EG-gecertificeerde als niet-EG gecertificeerde bedrijven), uitsnijders en slachthuizen. Die segmenten moeten eerst met elkaar proberen te formuleren waar behoefte aan is. Dan kan vast gesteld worden waar versterking van elkaar mogelijk is. De NBPW heeft een overkoepelende rol. ‘Om vragen te inventariseren moet je eigenlijk letterlijk de boer op, naar ze toe. Een voorbeeld: als de uitsnijders een product ontwikkelen, waar geen vraag naar is, dan blijven de poeliers ermee zitten. Dat kun je samen voorkomen.’

Broodje kip Plannen genoeg dus. Maar ook met hun eigen bedrijf zitten Wolters en zijn broers niet stil. Hij heeft van opa en vader geleerd te investeren en vooruit te denken. Wolters heeft nog een stokpaardje wat betreft bedrijfsvoering: ‘Exclusief blijven.’

Momenteel biedt hij vier soorten kippenrassen aan. ‘Je moet de mensen keuze geven. Het personeel in de winkel en op de markt vertelt de consument details van het ras en zo blijft de nieuwsgierigheid van de consument geprikkeld.’

We hebben een felrode, fonkelnieuwe verkoopwagen. Die is meer gericht op de snelle food-market. Mensen nemen tussendoor of als lunch een visje, maar waarom geen kip? In België is dat wel het geval. Daar zie je minder de viskramen en meer de kipkramen.’

‘Als het loopt, dan biedt dat kansen voor andere poeliers. De

Tekst

NBPW kan een lid met vragen koppelen aan een andere ondernemer die hem kan helpen.’

Bakfiets ‘Versspecialist Wolters Poelier’ bestaat sinds 1938. Opa Joop Wolters begon met een bakfiets in de levendige pluimveehandel. Zoon Bennie was vijftien toen hij in het bedrijf begon.

Vader Joop overleed al vroeg en samen met zijn moeder en zijn vrouw runde Bennie daarna het bedrijf.

Rob is de oudste zoon van Bennie en zit alweer zo’n twintig jaar bij zijn vader in de zaak. Hij is verantwoordelijk voor de particulieren, catering en markt. De jongste zoon van Bennie, Erik, kwam bijna gelijk met de middelste zoon Jos in het bedrijf. Erik regelt de productie voor de particuliere en gewone handel en Jos neemt de horeca, groothandel, inkoop, en de administratie voor zijn rekening. Samen beslissen de drie broers over de belangrijke zaken.

Jos Wolters: ‘Ik wilde altijd een eigen bedrijf hebben maar het bedrijf van mijn vader overnemen was ik niet van plan. Mijn vader stond op de markt en kende iemand die zijn oliebol-

lenkraam wilde verkopen. Hoewel mijn interesse bij de groothandel lag, heb ik die zaak toch overgenomen. In 2011 werd ik ernstig ziek. Net in de drukste tijd van het jaar, december.

Gelukkig is alles goed gekomen. Ik ging weer aan de slag, maar kreeg een terugslag. De arts zei dat het misschien wel een jaar ging duren, eer ik klaar zou zijn met revalideren. Dat betekende een jaar geen inkomen; ik moest de oliebollenkraam verkopen. Ik heb met mijn vader en broer gesproken en zij hebben mijn kraam overgenomen en ik ben voor hen gaan werken.

Zo ben ik in het familiebedrijf gekomen. Inmiddels zijn we gegroeid en zo gemoderniseerd, dat ik niet anders meer wil.’

Tussen de broers gaat het onderling heel goed. Vader Bennie heeft vorig jaar afstand genomen en Jos complimenteert hem: ‘Hij vertrouwt het ons helemaal toe. Bemoeit zich er zelden of nooit mee, maar staat altijd klaar met goede raad. Hij is de echte vakman. Hij weet alles van het wild en de kippen. Hij is ook jager. Een klein nadeel is er wel: ook op verjaardagen gaat het gesprek altijd over het bedrijf.’ Inmiddels hebben de drie broers samen acht kinderen. Het is alleen nog niet bekend of daar een opvolger bij zit!

Drie generaties Wolters

Pagina 25

(Advertentie)

NEDERL ANDSE BOND VAN POELIERS EN WILDHANDEL AREN

Contactgegevens: NBPW (opgericht op 1 mei 1934) Advies- en belangenorganisatie voor ambachtelijk pluimvee- en wildbedrijven

Nieuwsbrief ontvangen?

Postbus 5135, 1410 AC Naarden

Kent u de nieuwsbrieven van Wildplaza, Wildkopen

Colofon

T 0172 490 490 E info@nbpw.nl I www.nbpw.nl

0,8%

en Poelier nog niet, en wilt u deze ontvangen? Stuur dan een e-mail met dit verzoek aan info@nbpw.nl

0,2%

Volg ons op:

Partners van NBPW

1,0 0,8% 0,2%

TrendSetzer in smaak!

Pagina 26

1,0%

0,8% lin

(Advertentie)

NBPW Risk, Postbus 5135, 1410 AC Naarden, T (0172) 477 944, risk@nbpw.nl

NEDERL ANDSE BOND VAN POELIERS EN WILDHANDEL AREN

ADVIES- EN BELANGENORGANISATIE VOOR AMBACHTELIJKE PLUIMVEE- EN WILDBEDRIJVEN