Column
Circulair ondernemen: een kernwaarde of gebakken lucht? In ons dagelijks huishouden scheiden we allerlei soorten afval: groente, plastic, batterijen, tuinafval, bouwafval, et cetera. De gemeenten haalt het afval gescheiden op en o wee als u de verkeerde bak buiten zet. Mijn vrouw wordt er wel eens kierewiet van. We beginnen ons dus steeds bewuster te worden van de noodzaak om duurzame grondstoffen nog beter te beschermen zodat we van een lineaire economie naar een circulaire economie gaan. De vraag is: is het bedrijfsleven, met name onze bedrijfstak, zich hier ook bewust van? Veel bedrijven pretenderen groen te zijn, want ‘daar kun je zo lekker mee scoren in het veld.’ Maar als je je hier verder in verdiept, blijkt het gebakken-lucht-verhaal de kop op te steken. Ik kom weleens op een openbaar toilet en ik ga er vanuit u vast ook. Ik vraag mij regelmatig af wat er met de sanitaire producten als handdoekautomaten en zeepdispensers – meestal uit kunststoffen gemaakt – gebeurt als zij het einde van hun levensduur bereiken. Negen van de tien producenten of distributeurs hebben geen idee en het antwoord is meestal: ‘We gooien het gewoon weg. Het komt waarschijnlijk op een vuilnisbelt terecht of het wordt verbrand.’ Dat laatste hoop ik dan maar, want ondanks de CO2-uitstoot is dat de minst slechte optie. Ik vind het erger dat sommige producenten en distributeurs hier helemaal geen aandacht aan geven, laat staan hun verantwoordelijkheid ervoor nemen. Wel aan de inhoud van het papier- of detergentengebruik, want ‘daar zijn bomen voor nodig of er is een directe belasting van het milieu mee gemoeid. Dus we zorgen dat we bossen creëren voor ons papiergebruik en milieu-aspecten goed voor het voetlicht brengen, want tenslotte zijn dit onze herhaalgebruiksproducten.’ U denkt: er zijn toch wel een paar (inter)nationale bedrijven die hun huiswerk gedaan hebben? Dat klopt, maar ze zijn op één hand te tellen. Ik noem geen namen, maar nodig u uit om op sommige bedrijfssites een kijkje te nemen en te zien welke oplossingen ze ontwikkeld hebben. Kwalitatief uitermate teleurstellend, is mijn conclusie. In Brussel zijn ze zich ervan bewust dat dit de spuigaten uitloopt. Met meer dan vier miljoen dispenserproducten die jaarlijks hun weg naar de eindgebruiker in Europa vinden, diende regelgeving hierover tot stand te komen. In 2018 dient vijfenveertig procent van de materiaalproductie voor nieuwe producten te komen uit gerecycled materiaal. Richtlijnen hiervoor zijn onder andere vastgelegd in: • de richtlijn 08/98/EG van de Raad van de Europese Gemeenschap op afval • de richtlijn 91/156/EEG van de Raad van de Europese Gemeenschap op de niet-gevaarlijke afvalstromen Het reinigende effect op de reinigingsindustrie, hoe toepasselijk, komt daarmee in een nieuwe fase terecht. Het antwoord op de vraag of duurzaamheid en de circulaire gedachte in de kernwaarden van elke zichzelf respecterende en maatschappelijk verantwoorde onderneming is opgenomen, is dat het veel beter kan en moet. Directies, management, beleids- en uitvoeringsmedewerkers dienen razendsnel hier een speerpunt van te maken, om zich te kunnen blijven onderscheiden. Gebakken lucht is al te lang gepredikt.
André Vonk is directeur van het recyclinginitiatief European Cleaning Machines Recycling (ECMR); een organisatie die bedrijven helpt bij het terugnemen van afgedankte machines en aanverwante materialen, om deze vervolgens te ontmantelen voor nieuwe grondstoffen en hergebruik. Informatie: andre. vonk@ecmr.nu, Twitter @ECMR1
•
37