5 dagen alles inclusief! Overnachten, eten, drinken en entertainment.
Enjoyhotel Marleen in Siedlinghausen
Ontvangst met lunch of koffie met gebak of iets anders lekkers
4 x overnachting met uitgebreid “Enjoy” ontbijtbuffet
4 x lunch of lunchpakket
4 x driegangen keuzediner of dinerbuffet
Koffiecorner: koffie en thee gehele dag GRATIS
Enjoy Deluxe Wellnesshotel Groningen in Loppersum
SAUERLAND
Enjoyhotel am Kurpark Brilon in Brilon
Gratis gebruik van zwembad en sauna
Inbegrepen bij uw 5-daagse alles-inclusief vakantie:
Dagelijks van 17:00 tot 24:00 uur alle drankjes GRATIS: frisdrank, vruchtensap, bier, wijn, jenever en Apfelkorn Iedere avond vertier en entertainment, met o.a. een wandeling en live muziek. Hierbij wordt regelmatig iets lekkers geserveerd, zoals een bittergarnituur of een hartige snack GRATIS diverse auto-, fiets- en wandelroutes
Enjoy
Vraag ’m nu gratis aan op www.enjoyhotels.nl
De vanaf prijs is de laagste prijs voor een bepaalde aankomstdatum. Prijzen variëren per aankomstdatum.
TOEN IK NOG KIND WAS – WE WOONDEN IN ROZENDAAL BIJ ARNHEM – protesteerde een groepje buurtbewoners tegen de komst van een lagere school in onze buurt. Er waren nogal wat mensen die ertegen waren: gedoe met auto’s van ouders en dan ook nog geschreeuw van kinderen op het schoolplein. Op een inspraakavond pakte mijn vader de microfoon en sprak de zaal streng toe: ‘Als wij geen hart hebben voor de kinderen, wat moet er dan worden van onze buurt?’
In mijn woonplaats De Bilt is er momenteel veel verzet tegen de bouw van een appartementencomplex dat veel ouderen een nieuwe, geschikte woning in hun dorp kan bieden. ‘Het wordt te hoog, er komt overlast van meer auto’s en meer mensen.’
Juist nu het voor de doorstroming zo belangrijk is dat er extra appartementen worden gebouwd, denk ik dat het mooi zou zijn als we niet alleen vanuit eigen perspectief handelen, maar ook denken aan anderen.
Veel mensen willen gelukkig en gezond oud worden in de
‘Veel mensen willen graag oud worden in de gemeente waar ze wonen’
OLDEHOVE, LEEUWARDEN
gemeente waar ze wonen. De Bilt bijvoorbeeld is een mooie plek met veel groen. Er zijn winkels en diensten die juist voor ouderen belangrijk zijn. De gemeente is ook nog eens goed bereikbaar met het ov. Ook fijn: de actieve kerkgemeenschappen bieden mensen volop mogelijkheden om elkaar te ontmoeten. Allemaal zaken die meespelen bij een gelukkige oude dag.
Deze maand leest u in OuderenWijzer het resultaat van ons onderzoek naar seniorvriendelijke woonplaatsen. En hoewel ik goed te spreken ben over mijn eigen postcodegebied, ben ik het ook eens met wat kritiekpunten uit de enquête. De wandelpaden zijn op veel plekken niet optimaal en zeker niet rollatorvriendelijk. En er zouden wel wat meer seniorvriendelijke woonvormen bij kunnen komen. Maar dan moet er wél de mogelijkheid zijn om die te bouwen en daarvoor is onderlinge solidariteit een must Want, vrij naar mijn vader: als we geen hart hebben voor de ouderen, wat moet er dan terechtkomen van onze gemeenten?
Een seniorvriendelijke woonplaats biedt niet alleen goed openbaar vervoer, maar ook veel groen. Anneke Sipkens - Directeur-bestuurder directie@anbo-pcob.nl of Postbus 2012, 3440 DA Woerden
Dossier seniorvriendelijke gemeenten
ANBO-PCOB deed onderzoek
naar wat ouderen vinden van hun woon- en leefomgeving. Welke gemeenten verdienen het stempel ‘seniorvriendelijk’? Lees hier de resultaten van het onderzoek, de reacties en de conclusies.
INHOUD
Anniko van Santen
Ze is al bijna 20 jaar hét gezicht van het televisieprogramma Opsporing Verzocht. Anniko van Santen staat graag in de schijnwerpers, maar ze vindt het ook fijn dat ze met haar werk de wereld iets veiliger maakt. ‘Bijkomen van alle drukte doe ik het liefst in de natuur.’
OOK IN DIT NUMMER
6 Post
8 Nieuws
18 Column Wouke
28 Koel blijven
bij zomerse hitte
30 Bevrijdingsviering
Mooie verhalen en oranjebitter in Zwolle
33 Reizen
Sprookjesachtig Småland
38 De vrijwilliger
Gastvrouw op onze kunstreis
47 De Grote Vraag
Hoe hervind je je levenslust nadat je partner overleden is?
52 Gordelroos
Er is een vaccin!
54 De koopkracht van ouderen
59 Column Jaap
60 Opgelost & geregeld
Hulp na opgelicht te zijn
63 Zon? Smeren!
64 Tegenbewijsregeling
Lang leve de Vierdaagse
Wordt ons vermogen wel juist belast?
67 Trefpunt
Hier ontmoet u elkaar digitaal
68 Uit & thuis
70 Gezegd & gezwegen
Anja werd betrapt op ‘diefstal’
74 Ledenvoordeel
78 Puzzel mee en win…
In 1909 klonk het startschot voor een vierdaagse wandeltocht die de conditie van 296 militairen moest verbeteren. Anno 2025 is deze Nijmeegse Vierdaagse een internationaal evenement met zo’n 45.000 deelnemers, van wie maar liefst 54 procent tussen de 50 en 80 jaar oud is. Ook Hilly, Johny en Ellie gingen heel wat keren over de finish. Lees hier hun verhalen.
een nacht in een wellness-hotel
80 Jong over oud
82 Ledenwerf
83 Servicepagina
Een blik in onze brievenbus en opmerkelijke
berichten die u met ons deelde.
De oriënteringstocht van ANBO-PCOB Leusden was een groot succes!
Op 11 april dit jaar werd door ANBOPCOB Leusden een oriënteringstocht georganiseerd voor de eigen leden én voor leden van andere ouderenbonden. Het werd een prachtige fietstocht in het buitengebied van Leusden onder een stralend zonnetje! De deelnemers moesten met soms raadselachtige schriftelijke instructies hun weg weten te vinden. Door pittige vragen te beantwoorden konden ze punten scoren. Omdat er ook strikvragen tussen zaten, raakten sommige deelnemers af en toe even de weg kwijt. De succesvolle dag werd afgesloten met een gezellige bijeenkomst in Theehuis Mon-Chouette. Daar werden ook de prijzen uitgereikt.
Jaap Ketel
Van een schouderklopje krijgt niemand een blessure
Foppe de Haan
Hoge nood
Er moet mij toch iets van het hart over het artikel Hoge nood in jullie uitgave van april/mei. Al heel lang maak ook ik mij druk over het ontbreken van voldoende toiletgelegenheden in ons land. Het land dat in Europa altijd met het wijze vingertje omhoog staat. In dit geval een vies vingertje! In uw opsomming mis ik wel Portugal, een van de armste landen van Europa. In dat land heb je vrijwel overal, tot in het kleinste dorp, schone openbare toiletten. Ook in supermarkten, winkelcentra en noem maar op.
Jan Althof
Wat vond u van OuderenWijzer nummer 3?
‘Steeds krijg ik uw vragen over wat ik vind van het magazine. Ik heb deze vaak enthousiast beantwoord. Ik was zelf een kranten- en tijdschriftenmens, dus ik kijk naar de opmaak, de geselecteerde onderwerpen, in hoeverre die zijn gericht op de doelgroep, de manier van schrijven, verstopte reclameboodschappen… Kortom, ik kijk goed naar wat jullie allemaal te bieden hebben. En ik heb alleen maar complimenten. Dus voortaan geef ik geen antwoord meer op uw vragen naar mijn mening. Ik wil wel nog zeggen dat uw magazine soms – zelfs vaak – stukken beter is dan andere “enthousiaste” magazines.’
‘Ik heb geen tijd om de hele vragenlijst in te vullen, maar ik wil hierbij wel mijn waardering uitspreken over het artikel dat waarschuwt tegen berovingen van ouderen. Zeer nuttig! Een vriendin van ons werd er laatst nog slachtoffer van.’
‘Meestal ben ik in tien minuten klaar met het blad. Nu viel er meer te lezen. Ga zo door.’
Reacties in lezersonderzoek
WILT U OOK REAGE REN? magazine@ anbo-pcob.nl of schrijf naar
Ouder en Wijzer Post Postbus 2012
3440 DA Woerden
Zíj kregen een lintje
Gerrit Bargeman, secretaris van de ANBO-PCOB-afdeling Zwolle, meldt tot zijn grote vreugde dat deze ANBO-PCOB-leden een koninklijke onderscheiding kregen en benoemd zijn tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau: Janny Borst-Braakman, Wim Docter, Jenny Docter-van Lenthe en Niesje Bredewout-Pelleboer. Van harte gefeliciteerd!
Wij vieren feest!
125 jaar inzet voor ouderen
In september dit jaar zal ANBO-PCOB een bijzondere mijlpaal bereiken: 125 jaar belangenbehartiging voor ouderen in Nederland. Al meer dan een eeuw maken we ons sterk voor een samenleving waarin ouderen meetellen. Dat mag gevierd worden!
Wilt u uw waardering uitspreken of een felicitatie sturen aan iedereen die dit mogelijk maakt? Laat het ons weten via: contact@anbo-pcob.nl De mooiste reacties delen we graag in het jubileumnummer van Ouder en Wijzer.
IN HET NIEUWS
ANBO-PCOB IN DE MEDIA
Blijf in beweging
Tot op hoge leeftijd vitaal en gezond blijven gaat niet vanzelf. Maar onze gezondheid is wel ons grootste goed. Daarom is het ook in de komende zomermaanden van belang om in beweging te blijven. Om u daarbij te ondersteunen hebben we een paar gratis digitale gidsen gemaakt.
• Zo is er de Tipgids Blijf in beweging, met daarin heel veel oefeningen, zodat u kunt kiezen welke oefeningen bij u passen.
• Ook hebben we gidsen over wandelen, fietsen en voeding, die we samen met de Koninklijke Wandelbond Nederland, de Fietsersbond en het Voedingscentrum hebben gemaakt.
Alle gidsen vindt u op www.anbo-pcob.nl/tipgidsen Of scan de QR-code:
MEER SLACHT OFFERS
VAN
DIGITALE OPLICH TING
In Nederland is de online criminaliteit vorig jaar gestegen. In 2024 gaven 2,4 miljoen mensen van 15 jaar of ouder aan er slachtoffer van te zijn geweest. Een toename ten opzichte van 2022. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek op basis van een onderzoek onder ruim 33.000 mensen. Opvallend: jongeren werden vaker getroffen dan ouderen.
Op onze website leest u wat u kunt doen tegen online oplichting. Daar kunt ook luisteren naar onze podcast hierover. Ga naar: www.anbo-pcob.nl/ podcast
Opnieuw zijn we volop in de media geweest. Een kort overzicht.
Kijk voor meer media-uitingen op www.anbo-pcob.nl/ in-de-media
5 MEI – ERIC BRENDEL IS ‘PENSIOENVRAAGBAAK’
BIJ RADAR
In het AVROTROS-programma Radar legde Eric Brendel van ANBO-PCOB haarfijn uit wat mensen met een aanvullend pensioen zoal zelf kunnen doen met betrekking tot de overstap naar het nieuwe pensioenstelsel. Hoe controleer je of alles goed verloopt? Waar klop je aan als je vermoedt dat je bent benadeeld?
29 APRIL – ANBO-PCOB OP RADIO 1: ‘PAS HET VACCINATIEBELEID AAN!’
Een aantal partijen, waaronder ANBO-PCOB, roept de overheid op om het vaccinatiebeleid aan te passen. Onze beleidsadviseur Ger Deleij trekt op Radio 1 aan de bel: ‘De behandeling van een aandoening als gordelroos is veel duurder dan het prijzige vaccin.’ Ofwel: voorkomen is goedkoper dan genezen.
11 APRIL – OOK OUDEREN ZIJN VERGROEID MET HUN SMARTPHONE, SCHRIJFT TROUW
Niet alleen jongeren zijn verslingerd aan hun smartphone, ouderen kunnen er ook wat van volgens dagblad Trouw. Voor het artikel over de schermtijd van senioren leverde ANBO-PCOB de cijfers aan. Onder meer is meegenomen dat een kleine groep ouderen (16 procent) over zichzelf zegt dat ze te vaak online zijn.
Fietsen
Tipgids
Blijf in beweging Tipgids
Wandelen Tipgids
Cash voor noodgevallen
Consumenten moeten voorbereid zijn op situaties waarin het betalingsverkeer 72 uur lang uitvalt. Dan kan er bijvoorbeeld niet gepind worden aan de kassa, doen geldautomaten het niet en kan er ook niet online gebankierd worden.
U kunt voor zo’n noodsituatie het beste rond de 70 euro per persoon (30 euro voor kinderen) aan contant geld achter de hand houden in een mix van biljetten en munten. Dat adviseert het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (MOB). In het MOB werken diverse organisaties samen, waaronder ANBO-PCOB, De Nederlandsche Bank, diverse andere banken, winkeliers en het ministerie van Financiën. De bij het MOB aangesloten instanties roepen op om niet direct massaal naar de pinautomaat te gaan om geld op te nemen. Er is geen aanwijzing voor acute dreiging. Doe het wel ‘t liefst binnen zo’n twee weken. Wilt u meer weten? Ga dan naar www.anbo-pcob.nl/mob
Grijs Goud
In ons magazine van januari hebben we een oproep gedaan voor onze kalender en het fotoboek Grijs Goud van Arnaud Mooij. We zijn bedolven onder de aanmeldingen. Inmiddels zijn we gestart met het maken van de kalender en is het fotoboek te koop. Op de cover van Grijs Goud staat ANBO-PCOB-lid Marion van den Blik.
NOG VOLOP IN HET LEVEN
Met Grijs Goud doorbreekt fotograaf Arnaud Mooij het stereotype beeld van ouderen. In woord en beeld portretteert hij veerkrachtige mensen op leeftijd, die nog volop in het leven staan – mensen die dansen, sporten, werken, creëren en zorgen. Het boek laat zien dat ouder worden geen eindpunt is, maar een rijk en veelzijdig proces vol groei en passie.
EEN GREEP UIT DE VERHALEN
Arnaud Mooij maakt zichtbaar wat ouderen hun medemens kunnen leren over persoonlijke missie, moed, veerkracht en het belang van beweging en groei.
• Een 91-jarige vrouw die zichzelf opnieuw uitvond als ‘Prinses Roosje’.
• Een 77-jarige powerlift-kampioen die pas op 64-jarige leeftijd begon met sporten, haar kracht ontdekte en nu haar kennis met iedereen deelt.
• Een 83-jarige emeritus hoogleraar astronomie, wiens werk nog steeds wereldwijd gelezen wordt.
• Een 81-jarige man die op zijn 80ste is ontslagen vanwege zijn leeftijd en nu weer fulltime aan het werk is.
Het boek is verkrijgbaar via www.grijs-goud.nl
Als u de kortingscode ANBOPCOB gebruikt, hoeft u geen verzendkosten te betalen.
WILT U MEER NIEUWS?
Wilt u op de hoogte blijven van wat er speelt binnen ANBO-PCOB en wat we allemaal voor u doen? Abonneer u dan nu op onze (gratis) digitale nieuwsbrief. Ga naar www. anbo-pcob.nl/ nieuwsbrief en meld u aan. Ook kunt u onderstaande QR-code scannen.
Arnaud Mooij
inspirerende verhalen over lang en gelukkig leven
3
het beste bed kenmerken van
1. Makkelijk op- en schoonmaken
2. Unieke verstelmogelijkheden
3. Persoonlijk aangepast
2
3 voor nu én later
1
Ber & Elly Tweepersoons hoog-laag bed “Ook ná de aankoop zijn ze er voor je.”
Lees ruim 1.100 klantervaringen op
nachten slaapgarantie
Vraag gratis de brochure aan
✓ Boordevol informatie en inspiratie
✓ Lees ervaringen van klanten
✓ Bekijk de uitgebreide collectie
Ga naar well-fair.nl of bel ons: 0341 27 7010
TEKST: SASKIA GROOTEGOED FOTO’S: JANITA SASSEN
ANNIKO VAN SANTEN
‘Hoe beter ik nu voor mezelf zorg, hoe meer plezier ik daar later van heb’
Anniko van Santen (54) is al sinds haar 18e op tv te zien. Ze praat met veel enthousiasme over haar vak, de magie van televisie en het leven in de schijnwerpers. Maar als ze ’s ochtends de gordijnen opentrekt, wordt ze begroet door haar drie schapen.
De dagen van Anniko van Santen, die al bijna twintig jaar het vaste gezicht is van het AVROTROS-programma Opsporing Verzocht , zitten bomvol. Ze is immers sinds 2014 ook als eindredacteur nauw betrokken bij de totstandkoming van het programma. Het is nog betrekkelijk rustig op de redactie als ze aanschuift om te werken aan de volgende live-uitzending. Ze overlegt met de politie over de zaken die in de uitzending behandeld zullen worden, schrijft teksten, maakt afspraken om familieleden van slachtoffers te interviewen. ‘Het klinkt misschien gek’, zegt ze, ‘maar de gesprekken met nabestaanden zijn voor mij het meest zinvolle van mijn werk.
Mensen kennen me van televisie en voelen zich daardoor bij mij eerder op hun gemak om hun verhaal te vertellen. We zijn er bij Opsporing Verzocht niet alleen om een misdrijf op te lossen. Nabestaanden kunnen zo ook een monumentje achterlaten voor hun geliefde die er niet meer is. Maar na zo’n intens gesprek zit ik wel standaard huilend in de auto. Ik voel hoe zwaar het lot is dat mensen treft. Het is vaak zo oneerlijk.’
NIET ANGSTIG UITGEVALLEN
Op de vraag hoe groot de impact van het programma op haar leven is zegt Anniko: ‘Toen ik net begon bij Opsporing Verzocht zag ik overal gevaar. Kijkt die man bij de kassa van de supermarkt nou over mijn schouder? Wat doet dat verdachte autootje bij het pompstation? Mijn wereldbeeld is wel wat verwrongen geraakt zou je kunnen zeggen. Aan het einde van een seizoen ben ik altijd een stuk negatiever over de wereld dan na de zomervakantie. Maar ik weet ook dat de zaken in de uitzending uitzonderingsgevallen zijn. Ik ben verder niet erg angstig. Daar herinnerde mijn
man me laatst aan toen ik op vakantie nogal onoplettend aan het pinnen was. “Nou, jij vráágt er echt om om bestolen te worden”, grapte hij.’
GRAAG IN DE SCHIJNWERPERS
Een verhaal vertellen, het publiek uitleggen wat er aan de hand is in de wereld en mensen oproepen om in actie te komen. Het is Anniko op het lijf geschreven. ‘Ik was vroeger behoorlijk verlegen, maar vond het wel ontzettend leuk om spreekbeurten te houden. Naar de bieb, alles uitzoeken, een verhaal houden, heerlijk. En ondanks het feit dat ik in het dagelijks leven soms wat afwachtend ben, houd ik ook van de schijnwerpers. Dat verwachten mensen misschien niet van mij. Televisie met al die knipperende lichtjes vind ik geweldig.’ Zelf kijkt ze ook graag tv. ‘Het songfestival is mijn absolute favoriet, met al dat vuurwerk en die prachtige showtrappen.’
DE MAGIE VAN HILVERSUM
Toen Anniko als jong meisje bij een lokale televisiezender in Limburg
INTERVIEW
1971 Geboren op 19 april in Zwolle.
1988-1989 Vrijwilligster bij de lokale omroep MelickHerkenbosch.
1989 Omroepster bij RTL Véronique, het latere RTL 4.
1991 Psychologiestudent en presentatrice en redactielid van dieren- en kinderprogramma’s.
1992 Presentatrice van Telekids en Cartoon Express .
2000 Presentatrice van Ranger Report en Wereld Natuur Nieuws (TROS).
2001 Stapt over naar de AVRO.
2005 Presentatrice van het programma Opsporing Verzocht (AVRO).
2014 Eindredacteur van Opsporing Verzocht (AVROTROS).
2020 Ontvangt de koninklijke onderscheiding Ridder in de Orde van Oranje-Nassau voor haar inzet voor Opsporing Verzocht .
2022 Presentatrice van Herinneringen voor het leven –stop dementie, in samenwerking met Alzheimer Nederland.
werkte (waar ze onder andere een reportage maakte over Bart de Graaff en B.O.O.S.), wist ze dat dít was wat ze wilde. Samen met haar collega’s, (‘allemaal jonge honden en net zo bloedfanatiek als ik’) besloot ze een video achter te laten bij Countdown , een muziekprogramma van RTL Véronique. ‘We reden door Hilversum en ik vond het zó magisch. Hier gebeurt het, dacht ik. Dat gevoel heb ik nog steeds. Als ik op het Mediapark iemand zie lopen die bekend is van tv, valt mijn mond soms open van verwondering. Het is gek om te bedenken dat ik inmiddels zelf zo iemand ben.’
Bij RTL Véronique bekeken ze haar video en zochten ze een omroepster. En de rest is geschiedenis.
‘Er zijn plekken op de wereld
waar je voelt: dit is hoe het moet zijn’
GRAAG ZELF HET EINDE BEPALEN
De natuurprogramma’s die Anniko maakte in samenwerking met het Wereld Natuur Fonds, brachten haar over de hele wereld. ‘Ik heb voor die programma’s ontzettend veel gereisd en bijzondere plekken gezien. Daardoor denk ik vaak: als ik nú omval, heb ik gewoon een heel leuk leven gehad. Ik prijs me gelukkig; ik heb
een lijf dat het goed doet, een leuke man en kinderen, een fijn huis en een baan die me voldoening geeft. En mijn moeder leeft nog. Met haar praat ik veel over het einde van het leven. Dat zijn bijzondere gesprekken. Een van de mooiste dingen in mijn werk is de jaarlijkse presentatie van het programma Herinneringen voor het leven , over mensen met de ziekte van Alzheimer. Het laat ook heel duidelijk het verdriet van hun naasten zien. Dement worden is een schrikbeeld voor me. Dat komt denk ik doordat ik altijd erg onafhankelijk ben geweest. Het lijkt me afschuwelijk om dat los te moeten laten. Daarbij, ik ben wie ik ben door hoe mijn hoofd werkt. Als je de diagnose dementie krijgt, weet je dat het alleen maar minder wordt. Dan hoeft het voor mij niet meer. Je bent maar even op deze wereld en die tijd moet je zo fijn mogelijk invullen. Op een gegeven moment gaat het licht uit op het feestje en dat hoort erbij. Het voelt voor mij heel natuurlijk om zelf te bepalen wanneer het genoeg is geweest. Dan is het dus belangrijk om afspraken te maken met je omgeving. Mijn moeder heeft dat ook heel sterk. Doordat ik weet hoe zij het wil als ze komt te overlijden, heb ik straks de tijd om verdrietig te zijn.’
NOG NIET AAN HET AFTELLEN
‘Het is mooi om straks afscheid te nemen van het leven met het idee dat ik iets heb betekend. Ik vind het fijn dat ik met Opsporing Verzocht kan bijdragen aan een iets veiligere wereld, en dat er mede dankzij mij heel wat kinderen de straat op zijn gegaan om geld op te halen voor de orang-oetan. Maar ik ben nog niet
‘Als ik nú omval, heb ik een heel leuk leven gehad’
aan het aftellen hoor. Ik zie leeftijdgenoten die al bezig zijn met het afbouwen van hun carrière. Zelf ben ik er nog helemaal niet aan toe om over veertien jaar te stoppen met werken. Ik heb wel een paar fysieke ongemakken, maar kan voor mijn gevoel nog prima aanhaken bij de dingen van deze tijd.
Ik ben me er wel van bewust dat hoe beter ik nu voor mezelf zorg, hoe meer lol ik daar later van heb. Ik maak bijvoorbeeld tijd om de druk van het werk van me af te laten glijden en ik doe dat het liefst in de natuur.’
DE NATUUR ALS PLEISTER VOOR DE ZIEL
De moeder van Anniko van Santen was tuin- en landschapsarchitect en heeft haar liefde voor de natuur bijgebracht. ‘Ik vond het vroeger onbegrijpelijk dat ze blij werd als de sneeuwklokjes boven de grond kwamen, maar nu ben ik net zo.
Ik heb thuis schapen, honden, kippen en een poes – het is nog net geen kinderboerderij. Op een mooie plek in de natuur schieten de tranen me soms in de ogen. Ik ben niet gelovig, maar er zijn plekken op de wereld waar je voelt: dit is zoals het moet zijn. Alles – mensen, dieren, planten –heeft zijn eigen plekje in het geheel. Het is niet allemaal even lief en leuk, maar als we het niet verstoren houdt het zichzelf perfect in evenwicht. De natuur is de pleister die mijn ziel nodig heeft.’
Je bent maar even op deze wereld en die tijd moet je zo fijn mogelijk invullen
De 6 voor Anniko
1. Ben je een wandelaar?
‘Ja, wandelen is helend voor de ziel. De zon op je gezicht, kijken naar alles wat in bloei staat.’
2. Woon je later liever in de stad of op het platteland?
‘Buiten, op het platteland!’
3. Naar welke podcast luister je graag?
‘In de auto luister ik graag naar Geschiedenis Inside . Pas hadden ze ineens een pauze. Ik dacht bij mezelf: nee, dat mag niet!’
4. Ben je weleens in Zweden geweest?
‘Alleen op stedentrip.’
5. Ben jij ook veel meer kwijt aan de dagelijkse boodschappen?
‘Ja, maar ik prijs me gelukkig dat ik me daar geen zorgen over hoef te maken.’
6. Wat doe je om ‘s zomers de hitte buiten de deur te houden?
‘Ehh, de deur dicht houden…?’
tafel! Aan
Vers aan Tafel is dé maaltijdservice voor als je lekker, gezond en gevarieerd wilt eten. Onze chef-koks bereiden al meer dan twintig jaar de heerlijkste vriesverse maaltijden met natuurlijke ingrediënten – zonder kunstmatige kleur-, geur- en smaakstoffen. Zoals thuis, maar dan in iets grotere pannen.
Van oer-Hollandse favorieten tot wereldse gerechten: met een aanbod van meer dan 170 maaltijden kunt u eindeloos variëren. Bestellen is altijd vrijblijvend en kan al vanaf 6 maaltijden. U zit dus nergens aan vast. Uw bestelling wordt gratis thuisbezorgd door ons eigen bezorgteam. Geen gedoe, geen verplichtingen – gewoon genieten wanneer het u uitkomt.
Als ANBO-PCOB-lid profiteert u altijd van 10% ledenkorting op al onze maaltijden. Dat is nog eens voordelig genieten!
De vriesverse maaltijden in de Proefbox:
Kennismakingsactie
Proef het zelf en ontdek hoe makkelijk lekker eten kan zijn! Bestel de Proefbox onze zes populairste maaltijden voor slechts
Witlofschotel met ham- en kaassaus
Zalmfilet in dillesaus met Parijse worteltjes
Runderlapje in jus met stoofperen
Gehaktschotel met prei à la crème
Zuurkoolstamppot met spekjes en rookworst
Jachtschotel met rode kool
FOTO: JANITA SASSEN
Rammelend
COLUMN
vaccinatiebeleid dupeert ouderen
WOUKE VAN
SCHERRENBURG
is journalist en politiek verslaggever in hart en nieren. Ze werkte jaren in Den Haag voor de NOS en is nog steeds actief als gespreksleider, interviewer en columnist.
COLUMNISTEN
ZIJN VRIJ OM HUN
PERSOONLIJKE
MENING TE UITEN
EN VERWOORDEN
NIET DE MENING
VAN ANBO-PCOB.
Natuurlijk, vergeleken met heel veel arme landen zijn hier zaken (nog wel) prima geregeld. Er zijn vaccinaties voor de kleinsten, voor kwetsbaren en ouderen. En toch, het is niet voor niets dat twintig organisaties verbonden aan de zorg, de immuunstichting, de artsenfederatie, de apothekers, verpleegkundigen en verenigde ouderen bezorgd zijn. Zij riepen begin mei, in de Europese Vaccinatieweek, het kabinet op snel een besluit te nemen over structurele financiering van vaccinatieprogramma’s voor ouderen en kwetsbare mensen, zeg maar een programma zoals dat ook voor kinderen beschikbaar is. Want ons landje blijft beschamend achter bij landen als Groot-Brittannië en Duitsland, waar vaccinatieprogramma’s voor volwassenen succesvol zijn ingevoerd. Hier
komt de politiek niet verder dan eindeloos gedoe over de kosten en pakt het kabinet niet door op dit dossier. Zo is de jaarlijkse griepprik al twee jaar niet meer up to date, in de buurlanden wordt het nieuwe vaccin dat werkt tegen meer griepvarianten al verstrekt. Ouderen en kwetsbaren over de grens zijn beter beschermd dan wij tegen de ernstige gevolgen van een griep, zoals hartproblemen en zelfs overlijden. De Gezondheidsraad heeft maanden geleden al gepleit voor het inzetten van het vernieuwde vaccin, maar Den Haag geeft niet thuis. Net zomin als voor het vaccin tegen gordelroos. Een akelige infectieziekte die vooral ouderen treft. Onlangs las ik het verhaal van een levenslustige fitte oudere die door gordelroos werd getroffen en zulke ondraaglijk pijnen had dat hij uiteindelijk geen andere uitweg zag dan euthanasie. Ouderen die een goed gevulde portemonnee hebben, betalen het vaccin uit eigen zak; de kosten voor de benodigde twee prikken zijn rond de 500 euro. Lang niet iedereen kan dit bedrag opbrengen en ondanks praatjes van Haagse politici dat ‘de zon weer voor alle Nederlanders gaat schijnen’ en dat bestaanszekerheid een belangrijke pijler van het kabinet is, is het een groot onrecht dat iemands portemonnee bepalend is voor de bescherming van zijn gezondheid. Of om met de voorzitter van het verbond Samenwerking Infectieziekten, Schneider, te spreken: ‘Het is een land als het onze onwaardig en niet goed te praten dat kwetsbare groepen, ouderen en mensen met een chronische aandoening, langer moeten wachten op essentiële vaccins.’
Ik vrees dat deze groepen voorlopig de door betrokkenen en deskundigen gewenste vaccins moeten ontberen. Immers, we zitten met een houtje-touwtje-kabinet dat geruzie en besluiteloosheid tot handelsmerk heeft gemaakt. Met een minister van Volksgezondheid die vast wel hart heeft voor de zorg, maar te zwak is om een vuist te maken in dit kabinet. De coalitie haalde zonder Agema (PVV) in te lichten bij de Voorjaarsnota 600 miljoen weg uit haar zorgbudget. In plaats van razend te worden en te eisen dat dat geld subiet terugkomt, verklaart deze bewindsvrouw doodleuk dat het geen bezuiniging was, maar geld dat nog op de plank was blijven liggen en dus, aangemerkt als meevaller, in de algemene middelen is gestort. Nee, die beloofde zon wil maar niet doorbreken.
Noot van de redactie: Vlak voor het ter perse gaan van deze editie werd bekend dat het kabinet is gevallen.
“Dieren zouden niet moeten lijden, voor welk doel dan ook.”
Frank en Marion zijn 45 jaar samen. Ze wonen met hun twee katten in Del .
“We leerden elkaar kennen in de supermarkt waar ik werkte en Frank de geldtransporten deed. Hij had blond haar en blauwe ogen, dat sprak me aan. Onze liefde was snel beklonken, binnen een jaar woonden we samen. Eind jaren tachtig lieten we al een testament opstellen. We waren jong, maar omdat Marion enig kind was, vonden we het belangrijk om het goed te regelen. De Dierenbescherming werd toen al erfgenaam. Inmiddels is Frank ook vrijwilliger in de opvang, en ik help soms mee. Het is waanzin wat mensen dieren kunnen aandoen. Neem dierproeven of de intensieve veehouderij. Vreselijk! Als wij met onze nalatenschap een diervriendelijke wereld een stapje dichterbij kunnen brengen, dan hebben we ons doel bereikt.”
Wilt u ook uw liefde voor dieren laten voortleven?
Vraag onze brochure of een adviesgesprek aan. Wilt u eerst meer lezen over nalaten aan de Dierenbescherming? Kijk dan op dierenbescherming.nl/nalaten.
Geen antwoordkaart?
Vraag onze brochure of een gesprek aan via de QR-code, steun.dierenbescherming.nl/12587, nalaten@dierenbescherming.nl of bel ons op 088 811 3066.
Langer thuis wonen met een op ieder moment aanpasbaar Aldenhuijsen bed
Op hoogte 2x zo snel uw bed opmaken
Prettig in- en uitstappen op de door u gewenste hoogte
de bedden (op
Vandaag vlak, morgen hoog laag.
Of kies direct voor hoog laag.
Pas het bed later aan met nieuwe functionaliteiten
Onderhuids een zorgframe voor bedhulpmiddelen
Diverse modellen, naar smaak samen te stellen
Actie: Nu tot voor uw oude bed
Bezoek één van de winkels
Plan een vrijblijvende thuisafspraak in
Vraag de gratis brochure via de website aan
zelfstandig thuis blijven wonen
Uitstekend beoordeeld 4,8 / 5 op trustpilot
Langer
Extra opties
verstelbaar
Makkelijk
hoogte) uit elkaar schuiven
Elektrisch hoog laag
Onderzoek
‘Seniorvriendelijke gemeenten’
Hoe tevreden zijn wij over waar we leven en wonen?
ANBO-PCOB deed onderzoek naar wat senioren vinden van hun woon- en leefomgeving. Om te weten te komen welke gemeenten het stempel ‘seniorvriendelijk’ verdienen, werd via een online vragenlijst de mening van ruim 7.400 ouderen gepeild. Lees hier de resultaten van het onderzoek, de reacties en de conclusies.
Best tevreden, maar...
Onderzoek van ANBO-PCOB laat zien hoe ouderen aankijken tegen acht verschillende onderwerpen, die samen bepalen hoe seniorvriendelijk onze woon- en leefomgeving is. Over het geheel genomen zijn ouderen – gemiddeld geven ze een 7,3 – best tevreden. Maar per onderwerp zijn er ook grote verschillen tussen diverse groepen ouderen. Conclusie: er valt nog heel wat te verbeteren!
Voor het onderzoek naar seniorvriendelijke gemeenten zijn meer dan 7400 ouderen online naar hun mening gevraagd. De deelnemers kwamen uit het Nationaal Seniorenpanel, waren leden en niet-leden van ANBO-PCOB en lezers van het magazine OuderenWijzer. De vragenlijst werd ontwikkeld met De Haagse Hogeschool en ANBOPCOB, en richtte zich op zowel de fysieke als de sociale aspecten van seniorvriendelijk wonen. Door een weging op leeftijd, geslacht en stedelijkheidsgraad kunnen betrouwbare uitspraken worden gedaan over ouderen in Nederland. De onderzoeksresultaten zijn dan ook representatief voor alle 65-plussers in ons land. Wel goed om te beseffen: ouderen vormen een heel heterogene groep. Zoveel mensen, zoveel meningen, en dat gaat zeker ook op voor 65-plussers. Dus als een uitkomst in dit onderzoek bijvoorbeeld uitwijst dat ouderen
gemiddeld genomen redelijk tevreden zijn over sociale en medische voorzieningen, neemt dat niet weg dat er ook een grote groep ouderen is (ruim 25%) die hier niet echt tevreden mee is. En dit zijn juist vaak de ouderen die het meest op deze voorzieningen zijn aangewezen.
1Toegankelijkheid eigen woning
Begane grond of niet, gelijkvloers of juist verdiepingen: voor ouderen is de toegankelijkheid van de eigen woning echt een punt van aandacht. Mooi nieuws dus dat ouderen de toegankelijkheid van hun eigen woning overwegend positief beoordelen: 94% vindt dat de woning goed toegankelijk is voor zichzelf, 89% zegt dat dit ook geldt voor bezoekers. Wel verwacht 44% aanpassingen nodig te hebben bij een toenemende zorgbehoefte. En dat is dan weer een aandachtspunt voor de gemeenten!
2 Deelnemen en ontmoeten
Als gevraagd wordt naar de mogelijkheid om deel te nemen aan activiteiten in de eigen gemeente, is de helft van de ondervraagden tevreden, één op de drie is neutraal. In het algemeen nemen ouderen vooral incidenteel of maandelijks deel aan activiteiten. In de nietstedelijke gebieden is de wekelijkse deelname het hoogst. Ongeveer 60% van de respondenten vindt dat er genoeg mogelijkheden zijn om anderen te ontmoeten. Zo’n 40% vindt dat dus niet of heeft geen mening.
3 Leeftijdsdiscriminatie
Bijna de helft van de ondervraagden voelt zich gewaardeerd door andere generaties. In de open antwoorden van dit onderzoek worden echter vaak ook schrijnende gevallen van leeftijdsdiscriminatie gemeld. Een deelnemer aan het
ONDERZOEK ‘SENIORVRIENDELIJKE GEMEENTEN’
onderzoek schrijft: ‘Ouderen worden in dit land vriendelijk gedoogd, maar tellen niet mee.’ En veel respondenten benadrukken nog actief en betrokken te zijn, maar desondanks met vooroordelen te worden geconfronteerd. En dat komt overeen met een eerder onderzoek van ANBO-PCOB: bijna één op de drie ouderen ervaart weleens discriminatie op basis van leeftijd.
4 Relatie met de gemeente
Twee derde van de ouderen vindt gemeentelijke informatie goed leesbaar, maar de begrijpelijkheid ervan scoort iets lager (59%). Wel valt op dat een flinke groep (33%) neutraal is over de begrijpelijkheid, en 8% zelfs negatief. De bereikbaarheid van (maatschappelijke) instanties voor vragen of afspraken is beslist voor verbetering vatbaar, zeker in sterk stedelijke gebieden. En slechts een minderheid voelt zich echt gehoord door de gemeente. Er is duidelijk behoefte aan meer inspraak. Al met al best wel wat werk aan de winkel voor gemeenten.
5 Zorg en welzijn
De meeste ouderen in Nederland zijn overwegend tevreden over het aanbod en de bereikbaarheid van zorg- en welzijnsvoorzieningen in hun buurt. Zo geeft ongeveer 50% aan het aanbod voldoende te vinden, en meer dan de helft kan deze voorzieningen makkelijk bereiken. Eén op de vier is echter niet tevreden over aanbod en
bereikbaarheid. Ruim 65% van de ouderen voelt zich digitaal vaardig genoeg voor een online beeldgesprek met een zorg- of hulpverlener. Toch blijft de voorkeur voor contact zonder tussenkomst van technologie sterk aanwezig: een kleine 40% geeft de voorkeur aan een gesprek in persoon.
6
Toegankelijkheid van de leefomgeving
Hoe goed is de toegankelijkheid van winkels en (gemeentelijke) voorzieningen in de eigen leefomgeving voor mensen met een rollator of rolstoel? De bereikbaarheid van openbare gebouwen wordt over het algemeen goed gewaardeerd, maar de waardering voor de toegankelijkheid van de diverse voorzieningen verschilt per regio. In niet-stedelijke gebieden vindt 14% geen enkele voorziening goed bereikbaar. Voor het hele land geldt: de stoep wordt vaak een hindernisbaan genoemd, vol met geparkeerde fietsen, vuilcontainers, winkelborden, enzovoorts.
7 Openbaar vervoer
Gebruik van het ov verschilt sterk per regio. In zeer stedelijke gebieden gebruikt 30% het ov wekelijks of vaker. In niet-stedelijke gebieden is dit slechts 3%. Vaak genoemde reden: dienstregelingen sluiten niet goed aan op de behoeften. Kijken we naar niet-frequent gebruik: in de sterk verstedelijkte gebieden maakt zo’n 80% van de ouderen weleens gebruik van het ov of
de regiotaxi, terwijl dat in nietstedelijke gebieden slechts 14% is. Dit verschil wijst echt op serieuze bereikbaarheidsproblemen in de buitengebieden en dorpen.
8 Financiële draagkracht
De meerderheid van de mensen die aan dit onderzoek meededen, kan goed rondkomen. Maar in bepaalde groepen, zoals de groep ‘financieel kwetsbare senioren’, heeft bijna één op de drie juist moeite met het aan elkaar knopen van de eindjes. Voor deze 33% beïnvloedt dit ingrijpend hun deelname aan activiteiten en hun gebruik van voorzieningen.
HOE ZIT HET MET VEILIGHEID?
Veiligheid is in dit onderzoek niet als apart onderwerp onderzocht, maar kwam wel aan bod. En die veiligheid is wel degelijk een zorg onder ouderen: 13% voelt zich weleens onveilig in de buurt; in stedelijke gebieden loopt dit op tot bijna 20%. In de open antwoorden worden hangjongeren, drugsgebruik, fatbikes, inbraken en een gebrek aan politie genoemd als oorzaken. Een van de respondenten schrijft: ‘Ik durf na zonsondergang niet meer naar buiten.’ Een ander:
‘Er is veel overlast van jongeren op scooters, ik voel me regelmatig opgejaagd.’ Dit laat zien dat ook het thema veiligheid aandacht verdient in gemeentelijk beleid. Veiligheid is immers essentieel voor het welzijn.
Twee reacties van gemeenten
WETHOUDER IN LEEUWARDEN, HEIN DE HAAN:
‘We versterken bewust dat gevoel van erbij horen’
Leeuwarden scoorde goed in het ANBO-PCOB-onderzoek naar seniorvriendelijke gemeenten. Wethouder Hein de Haan vertelt waar dat volgens hem aan ligt en geeft aan waar nog kansen liggen.
‘Ik denk dat de woonkwaliteit hier gewoon hoog is’, zegt De Haan. ‘Veel ouderen in de gemeente Leeuwarden hebben een relatief ruime en vaak afbetaalde woning in een prettige, groene wijk. Ook zie je hier nog die sterke gemeenschapszin. Mensen hebben zicht op elkaar. Dat draagt bij aan het gevoel dat je erbij hoort.’ Een respondent bevestigt dat gevoel van verbondenheid met de opmerking: ‘Leuke straatactiviteiten en buurtvereniging.’
‘We proberen dat gevoel van erbij horen bewust te versterken’, aldus De Haan. ‘Een voorbeeld is het programma Over de Drempel, waarbij cultuurmakers bij mensen thuis langsgaan om ze aandacht te geven en eenzaamheid tegen te gaan. Maar ook grote ouderenbonden spelen een actieve rol, met hen hebben we vaak contact.’ Sociale inclusie krijgt in het onderzoek dan ook de maximale score.
Extra woningen in een gezonde omgeving
Huisvesting in Leeuwarden krijgt ook de maximale score, maar daar ligt volgens De Haan nog wel een opgave. ‘We scoren nu goed, maar we hebben 1.100 extra geclusterde woningen nodig om dat zo te houden. Die zullen we dan zoveel mogelijk rondom voorzieningen als supermarkten en ontmoetingsplekken bouwen, zodat ouderen ernaartoe kunnen verhuizen zonder hun sociale netwerk kwijt te raken. Doorstroming stimuleren dus, maar wel met oog voor de wijk.’ Leeuwarden zet ook in op een gezonde buitenruimte. ‘We zijn bezig met een mobiliteitstransitie volgens het principe: eerst stappen en trappen, dan pas de auto. Dat betekent: voetgangers en fietsers komen op de eerste plaats. In nieuwere wijken is de auto te gast en er is meer groen, er staan meer bankjes en er zijn meer plekken die uitnodigen tot ontmoeting en beweging.’
Formele en informele ondersteuning
Voor zorg en ondersteuning werkt de gemeente samen met onder andere Amaryllis, een organisatie die zich inzet voor een plezierig en onbezorgd leven. ‘We hebben allerlei instrumenten om mensen te laten participeren – van schuldmaatjes tot vitaliteitsgroepen. En informele hulp is net zo belangrijk. In sommige wijken brengen buren elkaar al met een gedeelde buurtauto naar zorgafspraken.’
Ook vrijwilligerswerk krijgt volop aandacht. ‘We hebben vorig jaar allerlei activiteiten georganiseerd om ouderen te enthousiasmeren’, zegt De Haan. ‘Daarnaast kijken we naar mogelijkheden om senioren die op hun eigen tempo en voorwaarden willen blijven werken, daartoe ook de kans te geven.’
WETHOUDER IN RIJSSEN-HOLTEN, BEN BEENS:
‘Kleinschalige
initiatieven brengen jong en oud bij elkaar’
Ook Rijssen-Holten scoorde opvallend hoog in het onderzoek van ANBO-PCOB naar seniorvriendelijke gemeenten in Nederland. Wethouder Ben Beens vertelt wat het geheim is van ‘zijn’ gemeente.
‘Dat we in het onderzoek zo goed scoren op sociale inclusie en participatie, voelt als een bevestiging van onze aanpak’, zegt wethouder Beens. Volgens hem is samenwerken de sleutel. ‘We investeren in goede contacten met de ouderenbonden, vrijwilligers en zorg- en welzijnsorganisaties. Samen organiseren we bijvoorbeeld het Zorg- en Structuurnetwerk, waarin we elk kwartaal een thema bespreken, van ouderenzorg tot eenzaamheid.’
Veilig fietsen en actief blijven
Een recent voorbeeld is de campagne voor fietsveiligheid en ouderen. ‘In Rijssen bleek het aantal fietsongelukken onder ouderen relatief hoog. We hebben toen op pleinen in de stad een voorlichtingsactie opgezet. Daar gaven we tips over veilig fietsen, balans en valpreventie.’
Ook de inzet op verbinding tussen de generaties wordt gewaardeerd. ‘We stimuleren ouderen om actief te blijven, bijvoorbeeld via vrijwilligerswerk. Tijdens bijeenkomsten voor nieuwe inwoners nodigen we verenigingen en stichtingen uit om zich te komen presenteren. Daar komen opvallend veel 65-plussers op af die zich willen inzetten voor de gemeenschap.’
Elkaar kennen en ondersteunen
Huisvesting is in Rijssen-Holten een ander sterk punt. ‘We hebben onder andere een woonvorm gerealiseerd waar men zelfstandig kan wonen met aandacht voor elkaar – een soort “Knarrenhof”. Daarnaast stimuleren we met onze welzijnsorganisatie Wijkkracht de sociale cohesie in buurten, bijvoorbeeld met initiatieven als een openbare tafeltennistafel.’
Een van de deelnemers aan het onderzoek van ANBOPCOB schreef: ‘In Rijssen-Holten heerst nog een echte buurtmentaliteit. Mensen kennen elkaar en er wordt omgekeken naar elkaar. Dat geeft ook een gevoel van veiligheid.’
Toekomstbestendig wonen
Beens: ‘We proberen inwoners ook al vroeg te laten nadenken over hoe ze in de toekomst willen wonen. Bijvoorbeeld: is het huis voorbereid op een traplift? Kun je beneden slapen? Dat soort zaken moet je eigenlijk al bespreken met mensen vanaf hun 55ste. Samen met (bouw)bedrijven geven we daar voorlichting over.’
Wat andere gemeenten van Rijssen-Holten kunnen leren?
‘Wij zijn geen grote stad. Mensen kennen elkaar hier. Die sociale cohesie moet je koesteren en versterken. En: praat met mensen. Alleen zo weet je wat werkt.’
Conclusies en aanbevelingen
Uit het onderzoek kunnen heel wat conclusies worden getrokken. En de ouderen die de vragenlijsten invulden gaven ook nog eens duidelijke aanbevelingen.
In de open antwoorden op de vraag ‘wat zou uw advies zijn aan uw gemeente?’ pleiten de respondenten voor meer betaalbare woningen, betere trottoirs en verlichting en meer ov op loopafstand. Ook vragen ze om ‘een dorpshuis dat open is als je koffie wilt drinken’ en ‘meer openbare toiletten, zodat ik ook wat verder van huis durf te gaan’.
Een vriendelijke benadering door de gemeente is eveneens belangrijk. Zoals een van de respondenten het verwoordt: ‘Het lijkt soms alsof ouderen in de weg lopen. Vraag ons gewoon wat we nodig hebben.’ Kortom, gemeenten moeten beter luisteren naar ouderen, hen meer betrekken bij beleid, meer inspraakmomenten organiseren en helder communiceren. Alleen dan voelen mensen zich serieus genomen. Al deze signalen zijn concreet en waardevol. Het is aan de gemeenten om ze serieus te nemen.
Nog wat duidelijke aandachtspunten
Het onderzoek laat zien dat veel ouderen tevreden zijn over hun woonomgeving, maar er zijn zeker ook verbeterpunten:
• Zorg voor meer passende en betaalbare woningen.
• Veel ouderen wonen nu in huizen die niet toekomstbestendig zijn. Doorstroming naar geschikte woningen kan bijdragen aan een betere woonkwaliteit voor álle generaties.
Met betrekking tot de leefomgeving kunnen uit de antwoorden van de respondenten de volgende aanbevelingen worden gedestilleerd:
• Verbeter de fysieke leefomgeving. Denk aan veilige, goed onderhouden trottoirs en oversteekplaatsen.
• Maak openbaar vervoer toegankelijker. Vooral in de dorpen is het ov vaak beperkt of ontbreekt het helemaal. Denk aan buurtbussen en een betere aansluiting op andere vervoersmiddelen.
Ouderen blijken ook te willen dat de gemeente betere voorwaarden schept voor het opdoen en onderhouden van sociale contacten:
• In niet-stedelijke gebieden wordt vaak gerefereerd aan het gemis aan ontmoetingsplekken: ‘Er is geen buurthuis meer waar je even naartoe kunt.’
• In stedelijke gebieden lijkt de sociale samenhang onder druk te staan door de diversiteit en anonimiteit. Een van de ondervraagden adviseert: ‘Zorg voor meer projecten om mensen van verschillende culturen met elkaar te verbinden.’
Ook het thema veiligheid komt duidelijk naar voren uit het onderzoek:
• In zowel stedelijke als niet-stedelijke gebieden heeft men behoefte aan meer zichtbare handhaving en een verhoogde inzet op het gebied van veiligheid.
• In stedelijke gebieden gaat het vaker over overlast door jongeren, criminaliteit of drugshandel. ‘Meer inzet op straat, niet alleen regels maar ook handhaving.’
• In minder stedelijke gebieden wordt vooral gewezen op het ontbreken van politieaanwezigheid. ‘De wijkagent moet zich laten zien, dat maakt verschil.’
Meer rekening houden met ouderen, graag!
Nederland telt nu 3,7 miljoen inwoners van 65 jaar of ouder. Dat is meer dan één op de vijf mensen. In 2040 loopt het aantal 65-plussers op tot 4,8 miljoen – een kwart van de bevolking! Deze veranderende bevolkingssamenstelling vraagt om belangrijke aanpassingen.
Gemeenten in Nederland zullen in toenemende mate rekening moeten houden met een verouderende bevolking. Gelukkig zijn 65-plussers gemiddeld genomen momenteel best positief over hoe seniorvriendelijk die gemeenten zijn. Om dat zo te houden, is het voor bestuurders noodzakelijk om goed met ouderen in gesprek te blijven. Wat hebben ze nodig? Wat willen ze? Waar lopen ze tegenaan? Alleen zo worden ze in staat gesteld ook nog bij te dragen aan de maatschappij. Mensen worden niet alleen ouder, ze blijven gelukkig ook langer fit. Daar liggen kansen: ouderen kunnen langer blijven meedoen.
Meer woningen voor senioren
Duidelijk is waar senioren zich momenteel zorgen over maken. Voor gemeenten is er zeker nog wat te winnen op het gebied van sociale inclusie, communicatie, transport en veiligheid. Ook zijn er twijfels over de toekomstbestendigheid van woningen. Ouderen blijven het liefst zo lang mogelijk thuis wonen. Dat is niet zo gek, want daarin is vanuit de overheid geïnvesteerd. Als thuis wonen niet meer gaat, heeft een woning met de privacy van een eigen voordeur en zorg dicht bij huis de voorkeur. Aan deze woningen is een gebrek. Hier ligt een uitdaging voor gemeenten.
Breed baan voor ‘langzaam’ verkeer
Een motto als ‘Stappen en trappen, dan pas de auto’ van de gemeente Leeuwarden verdient applaus. Ieder mens is gebaat bij een gezonde en toegankelijke buitenruimte. Wel is het belangrijk om te kijken naar de breedte van trottoirs en fietspaden. Doordat steeds meer snelle tweewielers - zoals elektrische fietsen, snorfietsen en fatbikes - het fietspad in beslag nemen, komen de wat langzamere weggebruikers in het gedrang. Dat binnensteden vaker autoluw zijn, is mooi. Maar het heeft meer drukte op fietspaden en trottoirs tot gevolg. Wellicht is het daarom tijd om na te denken over stroken voor snel en langzamer verkeer?
In actie tegen leeftijdsdiscriminatie
Ruim een kwart van de ondervraagde senioren geeft aan zich niet altijd serieus genomen te voelen. In een eerder onderzoek, van begin 2025, concludeerde ANBO-PCOB al dat leeftijdsdiscriminatie als een groot probleem wordt ervaren. Gemeenten kunnen het voortouw nemen bij de bestrijding hiervan. Bijvoorbeeld door meer ouderen in dienst te nemen en zich
actief in te zetten om het negatieve stigma rond ouderen weg te nemen.
Hoe ANBO-PCOB invloed uitoefent
Met de resultaten van de peiling in de hand en de gemeenteraadsverkiezingen voor de deur (die zullen op 18 maart 2026 plaatsvinden) heeft ANBO-PCOB een gids voor gemeenten gemaakt. Hierin staan concrete handvatten om seniorvriendelijk beleid te maken: van mobiliteit tot zorg, van wonen tot zingeving.
Verder zijn er enorm veel overleggroepen waarbij we zijn aangesloten en waarmee we direct of indirect onze invloed op gemeentelijk niveau laten gelden. Een paar voorbeelden? We schuiven aan bij PostNL om brievenbussen zo bereikbaar mogelijk te houden en we zitten aan tafel met de NS en ProRail om te praten over het openbaar vervoer. De grote banken en Geldmaat (van de pinautomaten) hebben ons toegezegd zich meer in te spannen om het betalingsverkeer ook voor kwetsbare groepen (zoals senioren die digitaal minder makkelijk uit de voeten kunnen) bereikbaar te houden.
De Krachtig ouder worden-bijeenkomsten die we samen met de Seniorencoalitie in het hele land organiseren, zijn ook een mooi moment om in contact te komen met zowel senioren als gemeenten. En dan zijn er ook nog onze afdelingen die door heel Nederland op gemeentelijk niveau laten weten wat echt belangrijk is voor ouderen.
TEKST: ILONA JONGEPIER
ILLUSTRATIES:
Zo biedt u zomerse hitte het hoofd
Als de zomerzon schijnt, wordt het tegenwoordig al snel erg warm. Omdat het voor ouderen moeilijker is om de lichaamstemperatuur goed te regelen, kunnen zomerse temperaturen onaangename gevolgen hebben, zoals vermoeidheid, hoofdpijn en duizeligheid. Neem daarom de nodige maatregelen. Met deze tips houdt u huis, hoofd en lijf aangenaam koel.
TIP 1 HOUD RAMEN
EN GORDIJNEN
OVERDAG GESLOTEN
Houd de warmte buiten de deur. Door ramen, gordijnen of rolluiken overdag gesloten te houden, blijft het binnenshuis een stuk koeler.
TIP 2 VENTILEER IN DE OCHTEND EN AVOND
Zodra het buiten koeler wordt dan binnen, is het goed om het huis te luchten. Zet ramen en deuren tegen elkaar open voor frisse lucht.
TIP 3 GEBRUIK
VENTILATOREN OP EEN SLIMME MANIER
Een ventilator verkoelt de lucht niet, maar zet die wel in beweging. Om de lucht die zo verspreid wordt wat koeler te maken, zet u een bak met ijsklontjes of flessen gevuld met koud water voor de ventilator. ’s Avonds richt u de ventilator naar een open raam.
TIP 4 BEPERK HET
GEBRUIK VAN ELEKTRISCHE APPARATEN
De oven, het fornuis, de wasdroger en zelfs de computer kunnen
veel warmte afgeven. Probeer deze apparaten op warme dagen zo min mogelijk te gebruiken.
TIP 5 HANG ’S AVONDS NATTE HANDDOEKEN VOOR DE RAMEN
Een vochtige handdoek werkt als een natuurlijk koelsysteem. De lucht die erlangs waait, wordt iets koeler.
TIP 6 DRINK STEEDS VOLDOENDE, OOK ZONDER DORST
Ook als u geen dorst hebt, is het toch belangrijk om voldoende te drinken om het vochtgehalte van het lichaam op peil te houden. Denk aan water, kruidenthee of bouillon. Vermijd alcohol en drankjes met cafeïne of suiker, want die kunnen juist vocht aan het lichaam onttrekken.
TIP 7 PAS UW KLEDING
AAN DE WARMTE AAN
Katoen en linnen ‘ademen’ beter dan synthetische stoffen. Kies voor lichte kleuren – die weerkaatsen de zon. Draag ook losse kleding, zodat de lichaamswarmte makkelijk weg kan.
TIP 8 KOEL HET
LICHAAM OP JUIST
DEZE PLEKKEN
In de nek een nat washandje, de voeten in koud water of op de polsen een koelelement. Door juist deze plekjes van het lichaam te koelen, verlaagt u de lichaamstemperatuur sneller.
TIP 9 NEEM LEKKER EEN
LAUWE
DOUCHE
Een lauwwarme douche werkt beter dan douchen met koud water. Lauw water koelt het lichaam af zonder een ‘schrikreactie’ te veroorzaken. Als u onder een ijskoude douchestraal stapt, trekken de bloedvaten samen en versnelt de hartslag. Het lichaam voelt kou en zal daarom warmte vasthouden in plaats van deze af te voeren.
TIP 10 DOE VOORAL
EEN MIDDAGDUTJE
Het helpt niet tegen de hitte, maar wel tegen de vermoeidheid die daarvan een gevolg is. Warme nachten zorgen vaak voor een onrustige slaap of voor te weinig diepe slaap. Na een paar nachten ben je daar -
door echt vermoeider dan normaal. Doe daarom een middagdutje. In veel warme landen is het heel normaal om tussen 13.00 en 16.00 uur (als het buiten het warmst is) zo’n siësta te houden. Met een dutje van maximaal 20 à 30 minuten bestrijd je vermoeidheid. Zorg wel dat u niet langer slaapt, want dat geeft juist een suf gevoel.
TIP 11 HOUD CONTACT MET ANDEREN
Laat iemand weten hoe het met u gaat, zeker tijdens een hittegolf. Bel met familie, buren of vrienden. Zo verzekert u zich van een extra oogje in het zeil. Ook handig: zorg dat er hulp is voor boodschappen, schoonmaak of vervoer als het daarvoor voor uzelf te warm is.
TIP 12 EET LICHTE, FRISSE GERECHTEN
Op warme dagen heeft het lichaam minder behoefte aan zware maaltijden. Kies voor salades, yoghurt, koude soepen en fruit. Komkommer en watermeloen bevatten veel vocht en helpen de vochtbalans in het lichaam op peil te houden.
TIP 13 GEBRUIK EEN KOELMAT OF -KUSSEN
Er zijn speciale matten en kussens te koop die het lichaam afkoelen zonder dat daar vocht bij komt kijken. U legt ze eenvoudig in de koelkast en daarna op uw stoel of in bed voor verkoeling.
TIP 14 DENK OOK AAN UW HUISDIEREN
Hebt u een hond of kat? Zorg dat ook het dier voldoende water en schaduw heeft. Ga niet wandelen
met de hond over asfalt of hete stoeptegels; dat kan pijnlijk zijn voor zijn voetzooltjes.
TIP 15 MAAK UW EIGEN HITTEPLAN
De beste manier om goed voorbereid te zijn op warme dagen, is een eenvoudig persoonlijk hitteplan. Schrijf op wat u kunt doen als het erg warm wordt en leg het hitteplan op een zichtbare plek. Zo hoeft u tijdens een hittegolf niet alles zelf te onthouden of te regelen.
• Welke mensen kunt u bellen als u zich niet lekker voelt?
• Waar in huis is het koelste plekje?
• Op welke momenten drinkt u water? Geen dorst? Zet om het uur de wekker voor een drinkalarm.
• Sommige medicijnen beïnvloeden de lichaamstemperatuur, plaspillen (diuretica) bijvoorbeeld. Overleg met uw arts of apotheker of u de dosering van uw medicijnen beter aan kunt passen.
Meer weten?
Kijk op: www.rivm.nl/ hitte/nationaal-hitteplan
TEKST: ANITA ‘T HART
FOTO’S: ALDO ALESSIE
In Zwolle vierden we de bevrijding met mooie verhalen en oranjebitter
Nederland werd tachtig jaar geleden bevrijd door de geallieerden. Op verschillende momenten en plaatsen wordt dat gevierd en herdacht. In Zwolle deden de plaatselijke afdelingen van ANBO-PCOB en KBO dat op 15 april met een bijzonder feestelijke avond.
Op de bijeenkomst waren heel wat leden aanwezig die op 14 april 1945 de bevrijding van Zwolle hadden meegemaakt. Het hoogtepunt van de avond? De persoonlijke verhalen van drie leden!
‘De dames van The Alluring Ajettes die kwamen zingen vond ik mooi’, zegt Jannie Barkema van de activiteitencommissie, ‘maar de verhalen van die drie 90-plussers vond ik het mooiste van de hele avond.’
Heldere herinneringen
Na een videoboodschap van de Zwolse burgemeester en historische beelden van de bevrijding van Zwolle en Overijssel, beklimmen drie mensen het podium. Zij hebben de oorlog en de bevrijding heel bewust beleefd. Zo heeft meneer
Lammersen (90) nog helder op het netvlies hoe hij zijn moeder zag ‘schreien’ omdat de oorlog was uitgebroken. ‘Dan word je als zesjarige ook zelf verdrietig’, vertelt hij. Ook mevrouw Berends (93) heeft nog scherpe herinneringen aan die tijd en vindt het heel belangrijk om die te delen. ‘We moeten het niet vergeten. Nu heeft iedereen zo’n luxe, maar je hebt zelf niet in de hand dat het ook anders kan zijn.’
Grote inzet van vrijwilligers
De leden van ANBO-PCOB en KBO (‘wij doen alles samen’) zitten deze avond in een andere zaal dan gewoonlijk. ‘Er zijn nu 180 leden’, vertelt Jannie, ‘die hadden nooit in onze vaste ruimte gepast.’ Ze heeft met de zevenkoppige activiteitencommissie veel werk verzet om de avond te organiseren. Bij het rondbrengen van de hapjes, drankjes en oranjebitter (‘om te toosten op de vrijheid en vrede’) worden ze geholpen door acht vrijwilligers én door twee mbostudenten die ervaring willen opdoen als gastvrouw. ‘Daar hebben we bewust voor gekozen’, zegt Jannie. ‘We willen jongeren en ouderen graag verbinden.’
Ook als je jonger bent is het goed om lid te zijn
Lenie Tacken is pas 67 en vindt het ook een prachtige avond. ‘Zó herkenbaar, ook al heb ik het zelf niet meegemaakt. Ik hoorde gewoon mijn moeder weer over de bevrijding praten.’
Lenie is een van de jongere leden en noemt dat een voordeel. ‘Hier kom ik in contact met mensen die ouder zijn dan ik. Ik hoor dingen waar ik zelf nog niet aan toe ben, maar waarvan ik wel kan leren.
En dat is heel mooi.’
Jannie herkent dat wel. ‘Het gaat goed met onze afdeling’, vertelt ze. ‘We zijn heel actief en hebben een vol programma met activiteiten en bijeenkomsten die afwisselend serieus en luchtig zijn. Soms moeten we iets zelfs twee keer organiseren vanwege de vele aanmeldingen.’
Het feest is voor meneer Ottens nog niet afgelopen
Aan het eind van de avond wacht secretaris Gerrit Bargeman op een van de sprekers, de 93-jarige meneer Ottens, om hem naar huis te brengen. Maar als Ottens komt aanlopen, zegt die: ‘Ik hoef nog niet weg hoor, ik zie nog wat bekenden.’
VERENIGING
De zaal luistert aandachtig (foto rechts) naar de drie 90-plussers die herinneringen ophalen aan de oorlog en de bevrijding (foto onder). Ook Lenie Tacken (foto linksmidden) vond het een geslaagde avond.
The Alluring Ajettes (foto rechts) zingen liedjes uit de jaren veertig. Fokke Ottens wordt nog eens bedankt voor zijn verhaal (foto boven) en de leden heffen het glas op de vrijheid (foto rechtsmidden).
Langer thuis wonen met een Otolift traplift
Als traplopen niet meer zo makkelijk gaat, kan uw trap een hindernis worden. Bij Otolift begrijpen wij dat u het liefst zo lang mogelijk in uw eigen huis blijft wonen. Omdat elke situatie anders is, maken wij de traplift helemaal op maat. Hoe uw trap er ook uitziet en wat uw wensen ook zijn; samen zoeken we naar de perfecte oplossing.
Vrijblijvend thuisadvies
Wilt u meer informatie over onze trapliften? Vraag dan gratis ons informatiepakket aan. Of maak een afspraak voor een vrijblijvend thuisadvies. U weet dan precies wat er mogelijk is voor uw situatie.
Uw trapleuning kan blijven
Maatwerk door innovatieve modules
Dunste enkele rail ter wereld
Smart dashboard
Ergonomische stoel
Automatisch opklapbare voetensteun
Automatisch draaibare zitting
Montage op uw treden
LAND VAN TROLLEN, BOSSEN
en duizenden meren
In het Zweedse Småland waan je je geregeld in een sprookje. Naast de overweldigende natuur – bossen, graslanden, glinsterende meren, rivieren en beekjes – vind je er leuke stadjes met oude huizen, modern design en uitstekende restaurants. Schoonheid en smaak gaan in Småland hand in hand.
TEKST EN FOTO’S: MONICA BOSCHMAN
Lang geleden bestond Småland –een landstreek in het zuidoosten van Zweden – uit twaalf kleine grondgebieden: små länder , kleine landen. Die zijn samengevoegd tot één schitterende regio. Mijn rondreis start in Jönköping, een stadje aan een van de grootste meren van Zweden, het Vättern. Jönköping is de geboorteplaats van de beroemde schilder en illustrator John Bauer (1882-1918). In het Jönköpings Läns Museum stap ik zijn betoverende wereld vol trollen en prinsessen binnen. Bauers werk is een ode aan het Scandinavische landschap en de verbeelding. Later op de dag loop ik met gids Erik een deel van de John Bauerleden , een wandelroute in het voetspoor van de kunstenaar. Regelmatig vang ik een glimp op van het Vättern. Wrang genoeg kwamen John, Ester en hun zoontje in dit meer om het leven toen hun boot kapseisde en zonk. Op de kronkelige paden komt een zin in me op die John schreef in een brief aan Ester: ‘Soms ben ik John Bauer, soms ben ik een trol.’
GEPLAVEIDE STRATEN EN HOUTEN HUIZEN
Halverwege de wandeling haalt Erik koffie en kaneelbroodjes uit zijn rugzak. Want ook nu is het belangrijk om een fika , een koffiepauze, te houden. Tijdens een fika wordt het werk (in ons geval de wandeling) stilgelegd om samen te drinken en te praten. Het past bij de aard van de Zweden: saamhorigheid en sociale interactie staan hier hoog in het vaandel. Dat uit zich in grote en kleine dingen, van wekelijks samen zingen op een dorpsplein tot het strijden voor mensenrechten. Ik bezoek Eksjö, een van de best bewaard gebleven houten steden van Europa. Na de verwoesting door brand in de 16de eeuw bleef de stad gespaard van nieuwe grote branden en na de Tweede Wereldoorlog ontkwam deze aan de sloopgolf die Zweden overspoelde. Meer dan vijftig houten gebouwen hebben de tand des tijds doorstaan. De pastelkleurige gevels vormen een prachtig decor voor de markten en concerten die hier worden gehouden. In een café maak ik kennis met de heerlijke plaatselijke lekkernij Eksjöknuten, gemaakt van deeg en bosbessen.
Linksboven
Slenteren door Eksjö.
Links
Ontspannen kun je in het badhuis.
Onder
Museum in de oude luciferfabriek in Jönköping.
Links
Varen door de Tjust-Archipel.
Midden
Het kaneelbroodje heeft zelfs een eigen feestdag.
Onder
Wandelroute in het voetspoor van kunstenaar John Bauer.
‘Met een zeilschip komen we langs kleine en grotere eilanden’
ZEILEND LANGS DE EILANDEN
‘Het ongerepte heeft geen woorden’, schreef de Zweedse dichter Tomas Tranströmer. Deze regel speelt steeds door mijn hoofd wanneer ik met de auto door Småland reis. Ik rijd naar de Oostzee, naar de kustplaats Västervik. Fans van ABBA weten dat Björn hier opgroeide en er tegenwoordig een hotel heeft. Het stadje is de ideale uitvalsbasis voor een boottochtje door de Tjust-archipel. Met een zeilschip komen we langs kleine en grotere eilanden, verspreid langs de kustlijn. Gids Tim vertelt over zijn lange kajaktochten waarop hij zwerfplastic uit het water haalt. Onze gesprekken gaan over één zijn met de natuur, over idealen, over het leven zoals het misschien bedoeld is. In Västervik sta ik de volgende ochtend vroeg op om het aanbreken van de dag mee te maken. De zon geeft het stadje een bijzondere gloed. Later volg ik de kustlijn naar het zuiden. In Kalmar, een historische stad aan de Oostzee, is een imposant renaissancekasteel de blikvanger. Bovendien is hier de brug die naar het eiland Öland voert.
EEN WERELD VAN GLAS
Glasblazen is een van de bekendste Zweedse ambachten. In Glasriket (het Glasrijk) is deze kunst alom aanwezig. Ik bezoek Kosta Boda , de oudste glasfabriek van Zweden. Het jaartal 1742 staat trots in het logo. Maar het zijn de glasblazers van nu die de show stelen; ze blazen glazen, vazen en kunstvoorwerpen. Wellicht nog mooier dan het product is de manier waarop de glasblazers samenwerken. Vervolgens kijk ik mijn ogen uit in de glasgalerie en glaswinkels. In mijn hotel is een blauwe glasbar en op elke kamer staat glaskunst. Zelfs de wasbak is van glas.
LEKKER ETEN!
Mijn reis eindigt in Växjö, een groen stadje aan een mooi meer. De dubbele torens van de rode domkerk vormen een bijzonder baken. Het altaar en doopvont van de kerk zijn van glaskunstenaars van wie ik eerder werk zag bij Kosta Boda .
Växjö wordt niet voor niets ‘de eethoofdstad van Zweden’ genoemd
Op de Ekobacken – een heuvel net buiten de stad –worden ecologische groenten verbouwd die vanaf hier direct hun weg naar de restaurants in de stad vinden. Ook elders is veel aandacht voor regionale producten en lokale tradities, maar Växjö wordt niet voor niets ‘de eethoofdstad van Zweden’ genoemd. Het foodfestival hier, in september, trekt jaarlijks zo’n 50.000 culinaire liefhebbers vanuit de hele wereld.
NÓG NIET ALLES GEZIEN
Småland is een streek om naar terug te keren. Bij een volgend bezoek ga ik zeker ook nog naar Vimmerby, het stadje waar de verhalen van Astrid Lindgren tot leven komen (Pippi Langkous!) en misschien naar het IKEA Museum in Älmhult. Voor een streek die voor meer dan de helft uit bossen bestaat en nauwelijks vruchtbare bodem heeft, is hier veel van de grond gekomen. Småland is veel grootser dan de naam doet vermoeden.
Boven Het slot van Kalmar is een van de best bewaarde renaissancekastelen. Links Kosta Boda is de oudste glasblazerij van Zweden.
NAAR SMÅLAND?
Om een rondreis door Småland voor te bereiden is www.visitsmaland.se/nl de ideale plek. Van Utrecht naar Småland is het ongeveer duizend kilometer rijden. Eerst met de trein of het vliegtuig en dan ter plekke een auto huren kan natuurlijk ook.
OuderenWijzer juli/augustus 2025
Helpt je te leven met diabetes op jouw manier.
De FreeStyle Libre 2 sensor meet je suiker elke minuut.1 Zo maak je ook tijdens een koffiepauze bewust de keuzes2 die je stap voor stap vooruithelpen. This is progress. Meer informatie www.FreeStyleLibre.nl
‘Op reis krijg je vaak bijzondere levensverhalen te horen’
Als reisleidster zag Anna Louwerse (76) al veel van de wereld.
Nu is ze met pensioen, maar onlangs ging Anna als vrijwillige gastvrouw mee met de ANBO-PCOB-kunstreis naar Parijs. Ze zorgde ervoor dat alles soepel verliep en iedereen zich op zijn gemak voelde.
Dag 1 - 6:45
Station Amsterdam Sloterdijk. Terwijl de chauffeur de koffers inlaadt, streept Anna de namen van de deelnemers af. ‘Ik wilde hier als eerste zijn vandaag, zodat ik met iedereen kennis kan maken voordat we vertrekken.’
OP REIS MET DE ANBO-PCOBGASTVROUW OF -HEER
Gaat u met ANBO-PCOB op reis, dan is er altijd een vrijwillige gastvrouw of -heer die ervoor zorgt dat alles op rolletjes loopt. Zo krijgt u uitleg over het programma en het praktische reilen en zeilen op de accommodatie en is er ook altijd iemand om een praatje mee te maken.
Dag 1 - 12:35
Parijs. Anna puft uit bij een beeld van Jean Baptiste Carpeaux, de ‘officiële’ beeldhouwer van keizer Napoleon III. Het Musée d’Orsay is imposant, maar ook ontzettend druk. Gelukkig staan er ook kleinere musea op het programma. ‘Dat zijn echt verborgen schatten, waar soms bijna niemand te bekennen is.’
Dag 2 - 12:30
Ook de Fransen hebben nu vakantie. Daardoor is het gelukkig niet zo druk op straat. ‘Ik heb onze reisleider ingefluisterd hoe Parijs aan zijn naam komt. De stad is vernoemd naar de Parisii, een GallischKeltische stam die hier neerstreek.’
Dag 3- 13:30
Auvers-sur-Oise. In dit dorp woonde Vincent van Gogh de laatste drie maanden van zijn leven. Anna legt een muur met foto’s van werken van de schilder vast. ‘Ik kan er met mijn hoofd niet bij dat hij in die korte tijd nog 74 schilderijen maakte!’
Dag 2 - 13:15
Waar smaakt de koffie beter dan op een Parijs terras? ‘Het is leuk om met een groep op pad te zijn, maar soms wil je ook weleens een een-op-eengesprek met iemand. Op reis krijg je vaak bijzonder levensverhalen te horen.’
Dag 3 - 15:15
Giverny. Anna bewondert op de laatste dag van de reis de prachtige bloemen in de Tuinen van Monet (bij het huis van de schilder Claude Monet). ‘Ik heb ervan genoten om met bijna alle deelnemers van de reis een praatje te maken. De professionele gids wist alles van de kunst en de musea. Samen vormden we een goed team.’
MELD U OOK AAN!
Doet u ook vrijwilligerswerk bij ANBO-PCOB of elders? Vindt u het leuk als de fotograaf een dag met u meeloopt en onze redacteur u telefonisch interviewt? Geef u dan op en vertel in het kort wat u zoal doet. Mail naar: magazine@anbo-pcob.nl of schrijf ons: De Vrijwilliger Postbus 2012
3440 DA Woerden
korting per levensjaar*
Thuis écht
Topkwaliteit uit
✓ Persoonlijk advies
✓ Altijd een winkel in de buurt
✓ Gratis proefzitten aan huis
Wilt u graag écht lekker zitten en lichamelijk perfect ondersteund worden? Onze stoelen worden van top tot teen voor u op maat gemaakt en geven u elke dag opnieuw een ultiem zitcomfort. Zo ontvangt u Duitse degelijkheid voor de beste prijs. Zet nu de eerste stap en vraag meer informatie aan!
De specialist in:
Sta-op-stoelen
Relaxstoelen
Maatwerkstoelen
Relaxbanken
Uitstekend
Vraag onze brochure aan
✓ Bekijk alle collecties stoelen
✓ Relaxstoelen v.a. €795,-
✓ Inclusief prijslijst
Ga naar of bel ons: 085 110 04 56 meubelzorg.nl
Corsica bank
Sublime
Bardos
afzienLopen, en vooral genieten
Meer dan de helft van de Vierdaagse-deelnemers is 50-plus
In 1909 klonk voor het eerst het startschot voor de Nijmeegse Vierdaagse, een wandeltocht die inmiddels is uitgegroeid tot een internationaal sportevenement. Maar liefst 43 procent van de deelnemers is tussen de 50 en 70 jaar en bijna 11 procent is tussen de 70 en 80! Ook Hilly, Johny en Ellie gingen heel wat keren over de finish.
JOHNY VERSLUIJS - 70 JAAR
‘In 1966 ben ik lid geworden van de Jolige Sport Wandelaars in Rotterdam-Zuid. Met de mensen van die vereniging heb ik twee keer de Vierdaagse gelopen en toen had ik het wel een beetje gezien. Ruim veertig jaar later begon het weer te kriebelen.’
‘Ik wilde heel graag die zilveren medaille behalen. Wat veel mensen niet weten is dat zo’n medaille een koninklijke onderscheiding is. De tocht werd namelijk meer dan honderd jaar geleden in het leven geroepen om de conditie van militairen op te bouwen. Die wilden de medaille op hun uniform dragen, maar dat mocht pas toen het een koninklijke onderscheiding werd. Het lopen ging me best goed af, maar zo richting het einde van de loop werd het echt loeizwaar. Maar je moet door, anders word je door de bezemwagen van de weg gehaald en dat wil je natuurlijk niet. Als je er dan bijna doorheen zit, kom je in een soort modus waarbij de finish bereiken nog het enige is dat telt. Alles wat op je afkomt is dan te veel. Zo werd er eens overal langs de route het liedje De Woonboot van Stef Ekkel gespeeld. Ik kon het niet meer hóren en dacht: als er nog één dj is die dat nummer afspeelt, trek ik hem over de draaitafel. Wel heb ik ervaren dat je, ook als het zwaar wordt, toch gewoon door kunt. Je kan altijd meer dan je denkt. Inmiddels ben ik weer aan het trainen. Dit jaar loop ik de Vierdaagse niet alleen voor mezelf, maar ook om
geld op te halen voor hart- en vaatonderzoek van het UMC Maastricht. Ik heb zelf twee keer een longembolie gehad en train daarom op mijn eigen niveau. Ik wil niet alleen aantonen dat ik het kan, maar ook laten zien dat je met zo’n ziekte nog steeds een prestatie kan leveren, dat je er nog toe doet. Het trainen gaat goed, maar soms lukt het even niet. Dan stop ik en denk: volgende keer beter. Maar tijdens de Vierdaagse móét het. Al moet ik op mijn tandvlees over de finish. Op de laatste meters voor de eindstreep, de Via Gladiola, word je onthaald door een uitzinnige menigte. Dat is echt een feest. En dan is het toch weer de moeite waard geweest.’ DE 4DAAGSE
‘Ik wil aantonen dat je met mijn ziekte nog steeds een prestatie kan leveren, dat je er nog toe doet’
DE 4DAAGSE
HILLY YPMA - 81 JAAR
‘Mijn dochter heeft mij aangestoken met het Vierdaagse-virus. Ik was al in de zestig toen ik samen met mijn man naar Nijmegen afreisde om haar te begeleiden. Wat ik toen zag was ongelofelijk. Al die mensen en die geweldige sfeer: dát wilde ik ook meemaken.’
‘Uiteindelijk heb ik de tocht vijftien keer gelopen. Een vriendin had jasjes voor ons gemaakt met de Friese vlag erop. “Hé, daar heb je de Friese vrouwen!”, riepen de mensen vanaf de kant.
Er wordt onderweg ontzettend goed voor je gezorgd. Je krijgt van alles toegestopt: koffie, cake, koekjes. Het is net een lopend buffet. Op de lange stukken tot een volgend dorp is het soms wel echt doorbijten. Maar als je dan een klein dorpje inloopt en de burgemeester staat er om je op te peppen, dan kun je weer door. Ik heb altijd al veel gewandeld, maar de Vierdaagse betekent toch dat je een behoorlijke prestatie moet leveren. Je kunt niet ongetraind beginnen aan zoiets. Ieder jaar rond april zei een stemmetje in mijn hoofd: Hilly, je moet nu wel serieus gaan oefenen, anders wordt het niets. Ik liep dan elke wandeling weer een paar kilometer verder en als ik bij iemand op bezoek ging, nam ik steevast de benenwagen. Ik heb speciale wandelschoenen en sokken van een goede winkel. Van blaren heb ik gelukkig weinig last. Omdat ik uit Friesland kom, verbleef ik altijd vier nachten in een gastgezin. Daar stond een bed voor me klaar om bij te komen en op te laden. ’s Morgens ging ik op de fiets naar de startplek. Na afloop fietste ik terug en dat was de perfecte manier om mijn spieren te ontspannen. De Vierdaagse is eigenlijk presteren en ontspannen tegelijk. Het jaar dat ik moest overslaan omdat ik geen wandelmaatje had, viel me enorm zwaar. Ik heb de tv niet aangezet, want ik kon het niet verdragen om de lopers te zien. Zelf ben ik ook een keer op de buis geweest. Samen met een andere wandelaar sleepte ik toen een dame die niet meer kon letterlijk over de finish. Dat was natuurlijk een mooi plaatje.
Op mijn tachtigste deed ik voor het laatst mee. Ik zag mijn dochters en kleinkinderen langs de route staan met een spandoek om me aan te moedigen en de tranen schoten me in de ogen.’
‘Het jaar dat ik moest overslaan omdat ik geen wandelmaatje had, viel me enorm zwaar’
ELLIE LAST - VAN DEN BERG – 81 JAAR
‘Een vakantieweekje waarin we ook nog wandelen. Dát is voor mij het Vierdaagse-gevoel. Het is natuurlijk ook een enorme inspanning die je levert, maar de ontspanning en de gezelligheid waren voor mij altijd het belangrijkst.’
‘Mijn wandelmaatje werkte bij de post en daardoor konden we bij de wandelgroep van de organisatie aanhaken. Die regelde startbewijzen voor ons en een grote sportzaal waar we met zijn allen in stapelbedjes sliepen. Bij terugkomst stond er ’s avonds een lopend buffet voor ons klaar – alsof je in militaire dienst was. Als je niet op tijd in de ontbijtzaal verscheen, stond er gelijk iemand bij je bed om je te wekken. Je kunt natuurlijk niet je starttijd missen. Toen ik eens de vijftig kilometer liep, moest ik er al om half drie uit.
‘Het is ombijzonder mee te maken hoe fijn al die mensen met elkaar omgaan’
Half drie! En dat terwijl we er nog weleens erg laat in lagen dankzij al die gezelligheid.
Ik begon altijd al in januari met wandelen. Iedere dag minstens twintig kilometer. Je moet wel zes- of zevenhonderd kilometer in de benen hebben om fit genoeg te zijn voor de Vierdaagse. Een maand van tevoren ging ik naar de pedicure om mijn voeten te laten behandelen. Daarnaast nam ik thuis drie keer per week een voetenbadje met soda en smeerde ik mijn voeten in met glycerine. Dat maakt je huid steviger, waardoor die meer kan hebben.
Ik ben een doorgewinterde wandelaar. Ik loop nog altijd de Gooische Vierdaagse. Die start in Laren, een maand voor de landelijke Vierdaagse. Maar dat evenement kan niet tippen aan dat van Nijmegen. De omgeving van Nijmegen is zo groen en je loopt door heel mooie dorpen. Op de laatste dag zijn er niet alleen 45.000 lopers, maar ook evenzoveel mensen langs de kant. Het is bijzonder om mee te maken hoe fijn en gemoedelijk al die mensen met elkaar omgaan. De eerste keer dat ik meedeed vond ik wel enorm spannend. In totaal moest ik honderdtwintig kilometer lopen in vier dagen. Dat had ik nooit eerder gedaan. Toen ik over de finish liep, riep mijn wandelvriendin: “Ellie, je hebt het gered!” Dat is me altijd bijgebleven.’
Laat
Scan de QR-code:
Opmaet, de nieuwe naam van een oer-Nederlands fietsmerk
De vouwfiets Touring van de nieuwe Nederlandse fietsfabrikant
Opmaet is onlangs bekroond met de titel ‘Beste Koop’. Elke fiets wordt volledig met de hand, op maat, in elkaar gezet.
Opmaet is de nieuwe naam van de Nijkerkse fietsfabrikant Spark Bike.
“We bestaan al ruim 3 jaar met veel succes. De Nederlandse naam past beter bij onze doelgroep en het lokale vakmanschap,” vertellen de oprichters, Olivier Parmentier en Stefan Schuurman. “Waar veel fietsen in China worden gemaakt, kiezen wij bewust voor Nederlandse productie en universele, premium onderdelen. Dit zorgt niet alleen voor een betrouwbare, kwalitatief hoogwaardige fiets, maar zorgt er ook voor dat we fietsen Opmaet afleveren. We kiezen er bewust voor om de fiets alleen via onze eigen locatie aan te bieden, zodat we ruim de tijd kunnen nemen voor persoonlijk advies.”
LAGE OPSTAP
Uitgangspunten bij het ontwerp van de Opmaet e-bikes zijn rijcomfort en fietsveiligheid, om mensen zo lang mogelijk te laten fietsen. Op een Opmaet voel je je comfortabeler en veiliger dan op een gewone fiets, dankzij de lage opstap. Het lage zwaartepunt zorgt voor extra stabiliteit. Dankzij de trapondersteuning is het de ideale fiets bij het wegrijden of in de bergen. “Er is dankzij ons veilige ontwerp eigenlijk geen enkele reden waarom je niet tot op late leeftijd kunt blijven
fietsen.” Elke fiets wordt volledig met de hand – op maat – in elkaar gezet en kan met pasklare opties worden aangepast aan de persoonlijke ergonomische wensen. Zo kan met een speciale crank de afstand naar de trapper worden ingekort, zodat je de knie minder diep hoeft te buigen. Een verlengde zadelpen biedt weer extra beenruimte naar de trappers, zonder in te leveren op de zithoogte, waardoor je comfortabel met beide voeten op de grond rust zodra je stilstaat.
“DANKZIJ HET VEILIGE ONTWERP IS ER GEEN ENKELE REDEN OM NIET TOT OP LATE LEEFTIJD TE BLIJVEN FIETSEN”
TWEE MODELLEN
De fiets is er in twee modellen: de volledig opvouwbare Touring, en de Compact met een solide frame (waarvan alsnog stuur en pedalen ingeklapt kunnen worden). De Touring is de ideale vouwfiets voor mee op reis en kan zonder fietsdrager mee in de auto of camper. Wanneer de opvouwbaarheid niet van belang is, heeft u een geweldige fiets aan de Compact. Deze fiets is een stuk compacter en handzamer dan een
reguliere e-bike, zonder in te leveren op rijkwaliteit. De verkoopprijs is met opzet zo laag mogelijk gehouden, zonder dat op de kwaliteit is beknibbeld. Beide modellen zijn al verkrijgbaar vanaf € 1.999. De fietsen zijn voorzien van A-kwaliteit onderdelen van bekende merken, zoals een Shimano-versnelling, Bafang-motor, Samsung-accu en schijfremmen van Tektro.
ONDERHOUD EN REPARATIE AAN HUIS Mede dankzij het gebruik van premium onderdelen heeft Opmaet in Fietsreparatie.nu een perfecte servicepartner met een landelijk dekkend netwerk gevonden. Dit betekent dat u het onderhoud of een reparatie eenvoudig regelt via de Opmaet-website, waarna één van de servicemonteurs van Fietsreparatie.nu met zijn busje bij u thuis voorrijdt.
Benieuwd naar onze prijswinnende fietsen? Scan de QR-code, kijk op Opmaetfietsen.nl, email naar info@opmaetfietsen.nl of bel naar 033- 3030 268
TEKST: RIANNE VAN DER MOLEN
Hoe krijg je weer zin in het leven
nadat je je partner hebt verloren?
Opeens is hij of zij er niet meer. Er breekt een periode van rouw aan – een proces dat vaak in golven gaat. Op den duur zal je het verlies van je partner een plek kunnen geven in je leven. Maar hoe hervind je dan ook weer je levenslust? We vroegen het een filosoof, een rouwdeskundige en een predikant.
FILOSOOF MARC VAN DEN BOSSCHE VERLOOR IN 2011 ZIJN VROUW HILDE
Ik geloof dat je door te sporten je emoties beter kunt verwerken
“Je moet straks verdergaan”, peperde Hilde me voortdurend in. Ze had kanker en wist dat ze dood zou gaan. Maar toen dat gebeurde, was dat ‘verdergaan’ niet iets wat ik zomaar kon. Mijn verdriet was groot. Ik begon wel aan een studie fotokunst. De eerste foto’s die ik maakte waren van de begraafplaats – ik greep de cursus aan om mijn rouw te verbeelden.
De grote ommekeer kwam pas twee jaar later in Indonesië. Ik was al twee uur aan het zwemmen toen het voelde alsof er iets van me afviel. Als filosoof en fanatiek sporter geloof ik dat je door te sporten je emoties beter kunt verwerken. Stukje bij beetje hervond ik daarna mijn levenslust.
Lang voelde ik veel weerstand als het ging om een mogelijke nieuwe relatie, tot ik op de radio iets vertelde over liefde en daarna een e-mail kreeg van Saskia. Zij had ook haar partner verloren. Na eindeloos met elkaar gemaild te hebben, was het bij onze ontmoeting meteen goed. Negen maanden later zijn we getrouwd.
Je kunt niet bepalen wanneer je na het overlijden van een partner weer plezier gaat voelen, maar ik vond wel steun in het stoïcisme, in de wetenschap dat er zaken zijn waaraan je niets kunt veranderen, maar dat je wél kunt veranderen hoe je daar zelf mee omgaat. Die gedachte heeft me geholpen om mezelf wat tijd te gunnen en te zoeken naar dingen waar ik zin in had.’
PEDAGOOG EN ROUWDESKUNDIGE
DAAN WESTERINK VERLOOR OP 14-JARIGE LEEFTIJD HAAR MOEDER
‘Mijn broer, mijn vader en ik zijn doeners. Al snel na het overlijden van mijn moeder waren we weer aan het sporten. “Het gaat vast goed met ze”, hoorde ik andere dorpsbewoners zeggen. Mensen die huilen krijgen vaak aandacht, maar lang niet iedereen uit zijn verdriet op die manier. Dat vele sporten zei niets over onze pijn.
Thuis was het pittig. Mijn broer was alleen in het weekend thuis en mijn vader was ongelooflijk verdrietig. Ik was zijn steunpilaar. Zelfs de oudergesprekken op school nam ik van hem over, ik wilde niet dat hij zich zorgen zou maken. We waren echt aan het overleven.
Elke vrijdag ging ik naar scouting. In een blokhut in het bos zag ik mijn vrienden. We praatten, rookten stiekem sigaretjes en ik kon bij ze uithuilen. Daar keek ik de hele week naar uit. Mijn vrienden van toen zie ik nog steeds. Laatst zei een van hen: “Ik had meer voor je willen doen.” Maar voor mij was het genoeg dat zij er waren, dat ze me lieten lachen en dat ik bij ze kon huilen. Mede dankzij hun steun vond ik naast alle rouw ook weer levenslust.
Verlies kun je geen plek geven, je verweeft het in je leven. Je levenslust begint wanneer je ondanks het verdriet weer durft deel te nemen aan het leven. Of dat nu met scouting, handbal of de boekenclub is.’
Je levenslust begint wanneer je weer durft deel te nemen aan het leven
WAT VINDT U?
Hoe hervind je je levenslust als je er plots alleen voor staat? Praat mee op onze digitale ontmoetingsplaats www.uwtrefpunt.nl (en klik op ‘Doe mee’ en ‘De grote vraag’).
Of schrijf naar: De Grote Vraag, Postbus 2012, 3440 DA Woerden.
PREDIKANT ANNEMARIE SIX-WIENEN
(PROTESTANTSE MAREKERK IN DE MEERN) VERLOOR TWEE KEER EEN PARTNER
Ik voelde me gedragen door God en alle mensen die er voor mij waren
‘Mijn vader vroeg op een zeker moment: “Zou je zelf ook dood willen?” Ik was niet suïcidaal, maar had het op dat moment prima gevonden om dood te gaan. Door zijn open vraag konden we erover praten. Even daarvoor had ik – ik was 22 – mijn verloofde Bert verloren door een tramongeluk. Het voelde alsof mijn leven stopte. Heel lang ben ik intens verdrietig geweest. Pas na vierenhalf jaar voelde ik weer iets van vreugde.
Ik kwam Gerof tegen op een feestje. Hij was een bijzondere en diepgelovige man op wie ik direct verliefd werd. We trouwden en ik werd zwanger van Ruth. Op een dag zong hij tegen mijn buik: “Je hoeft niet bang te zijn, al gaat de storm tekeer. Leg maar gewoon je hand in die van onze Heer.” Die nacht overleed hij in zijn slaap door hartfalen.
Ik was blij met Ruth én ik was een verdrietige moeder. Vaak dacht ik terug aan hoe Gerof op die laatste dag voor haar zong; die herinnering is me zo tot steun geweest. Verdriet en levenslust waren in die jaren met elkaar vermengd. De rouw was diep, maar ik voelde me ook gedragen door God en alle mensen die er voor mij waren.
Het is moeilijk om er te zijn voor iemand die rouwt. Toch was die verbondenheid met anderen voor mij belangrijk. Verdriet kan heel eenzaam zijn en goede vriendschappen kunnen je uiteindelijk helpen om weer stukjes levenslust te vinden.’
Het
Hoog/Laag systeem
Verrijdbaar en deelbaar
Makkelijk in-en uitstappen
Eenvoudig opmaken
365 dagen slaapgarantie
Vrijblijvend advies aan huis
zorg minder voor
Ontdek wat echt goed slapen is
“Heerlijk uitgerust wakker worden, makkelijk uw bed op kunnen maken, eenvoudig onder uw bed stofzuigen, op elke hoogte in en uitstappen en tevens voorbereid zijn op de toekomst? Het kan allemaal met een levensloopbestendig bed van Bedder.”
Profiteer nu van onze lente actie! Ter waarde van € 1.198,-
Tot € 900,- leeftijdskorting
Gratis uitstapverlichting op sensor t.w.v.
Gratis noodstroom voorziening t.w.v.
(Actie loopt van 01-04-2025 tot 30-06-2025)
*vraag naar de voorwaarden
€ 99,-
€ 199,-
“Wilt u onze gratis brochure ontvangen?
Bel dan naar 0561-700224, scan de QR-code of bezoek” www.bedder.nl
TEKST: SUUS RUIS
Hoe zit dat nu met gordelroosvaccineren?en
Gordelroos is een bijzonder pijnlijke huiduitslag die veroorzaakt wordt door het waterpokkenvirus. Ouderen hebben vaker een verminderde weerstand en daardoor zijn zij er extra vatbaar voor. Maar er is een medicijn én een vaccin.
Vrijwel iedereen die als kind waterpokken heeft gehad – en dat zijn bijna alle Nederlanders – draagt nog steeds het virus bij zich dat de ziekte veroorzaakte. Het blijft namelijk levenslang in het lichaam aanwezig, sluimerend in onze zenuwen, verstopt in ‘meterkastjes’, zoals viroloog Georges Verjans ze noemt.
Verjans is hoofdonderzoeker van HerpeslabNL, onderdeel van de afdeling Virologie van het Erasmus Medisch Centrum Rotterdam. ‘Die zogenaamde meterkastjes zijn knooppunten van zenuwcellen langs het ruggenmerg’, legt hij uit. ‘Het virus houdt zich daar jarenlang schuil tot het zijn kans schoon ziet om te ontwaken.’
Op één specifieke plek
baan van de ‘meterkast’ naar de huid en veroorzaakt daar gordelroos: een pijnlijke, branderige uitslag met blaasjes, meestal aan één kant van het lichaam. Omdat het virus via één meterkastje ontsnapt, zit het ook altijd op een specifieke plek – bijvoorbeeld de borst, de rug of het gezicht.
Jaarlijks krijgen zo’n 95.000 Nederlanders gordelroos, en de meeste van hen zijn ouderen. Van al die mensen komen er zo’n 450 in het ziekenhuis terecht.
Snel ingrijpen helpt
Van de mensen die lang leven krijgt één op de drie gordelroos. De kans neemt toe vanaf je 40ste, en boven de 60 stijgt het risico flink. Hoewel gordelroos meestal binnen één à twee weken vanzelf overgaat, is snelle herkenning belangrijk. Antivirale middelen werken het best binnen 72 uur na de eerste ziekteverschijnselen. Huisartsen kunnen deze medicijnen voorschrijven. ‘Ze remmen de vermeerdering van het virus en verkorten het ziekteverloop. Hoe sneller je erbij bent, Viroloog Georges Verjans, hoofdonderzoeker van HerpeslabNL.
Het virus laat zich weer zien als het afweersysteem verzwakt raakt, bijvoorbeeld door ouderdom of een ernstige ziekte. ‘Het afweersysteem begint dan als het ware dingen te vergeten’, legt Verjans uit. ‘En dan wordt het virus weer actief.’ Het verplaatst zich binnen de zenuw -
hoe kleiner de kans op chronische pijn.’ Vooral die pijn is berucht. Soms houdt die maanden of zelfs jaren aan. Verjans: ‘Er zijn mensen die niet meer kunnen slapen of die geen kleding meer kunnen verdragen. In ernstige gevallen leidt het zelfs tot gezichtsverlamming of blijvende oogschade.’
Er is een vaccin
Sinds een jaar of tien is er een zeer effectief vaccin: Shingrix. Het biedt langdurige bescherming – zelfs bij mensen van 80 jaar en ouder. De kans op gordelroos en blijvende
dit moment uit eigen zak worden betaald. ‘Het is niet gek dat het vaccin zo duur is’, aldus Verjans. ‘Er zitten honderden miljoenen euro’s aan onderzoek in. Maar voor mensen met weinig inkomen is het vaak niet op te brengen.’
ANBO-PCOB drong aan op actie
De Gezondheidsraad adviseerde al in 2019 om iedereen vanaf 60 jaar te vaccineren. En ANBO-PCOB verzocht staatssecretaris Vincent Karremans dringend om het gordelroosvaccin op te nemen in het
Met het vaccin Shingrix neemt de kans op gordelroos met meer dan 90 procent af
pijn neemt daarmee met meer dan 90 procent af. ‘Bovendien blijkt uit groot onderzoek dat gevaccineerde ouderen 17 tot 20 procent minder kans hebben om dementie te krijgen’, zegt Verjans. ‘Een fantastisch bijkomend voordeel.’
Toch is het vaccin in Nederland nog niet opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma. De twee benodigde prikken kosten samen zo’n 400 à 500 euro, en dat moet op
Rijksvaccinatieprogramma. Even leek het erop dat het er inderdaad van zou komen, maar met de val van het kabinet is dit weer op losse schroeven komen te staan. Verjans raadt daarom minder kapitaalkrachtige ouderen voorlopig aan om ervoor sparen. ‘Het vaccin is een groot cadeau aan jezelf.’
Meer weten? Ga naar: lci.rivm.nl/ richtlijnen/gordelroos
DIT MOET U WETEN OVER GORDELROOS
• Het varicellazostervirus is een van de negen herpesvirussen. Het veroorzaakt waterpokken en gordelroos.
• Gordelroos is – in tegenstelling tot waterpokken – niet besmettelijk. U krijgt het van uw eigen oude waterpokkenvirus, niet van anderen.
• De ziekteduur varieert en is meestal een à twee weken, maar de zenuwpijn kan maanden aanhouden.
• Helaas herstelt niet iedereen zonder klachten. Bij één op de vijf mensen wordt de pijn chronisch.
• Het vaccin tegen gordelroos werkt ook als u al eens gordelroos hebt gehad. Het verlaagt dan de kans op een volgende uitbraak. Tweede of zelfs derde uitbraken komen voor, maar niet heel vaak.
• Uw huisarts kan het vaccin voorschrijven, maar u moet het momenteel wel zelf betalen.
• Als u eenmaal gordelroos hebt, gaat de vaccinatie de klachten van de uitbraak niet tegen.
ADVIES: laat u vaccineren voordat u klachten krijgt.
TEKST: WILMA VAN HOEFLAKEN FOTO: ANP
Arjan Vliegenthart van het Nibud:
‘Financieel gaat het met de meeste ouderen best goed’
Bijna alles is duurder geworden, maar de aanvullende pensioenen zijn vaak onvoldoende met de prijzen meegestegen. De directeur van het Nibud*, Arjan Vliegenthart, geeft zijn visie op dit koopkrachtverlies van ouderen.
Arjan Vliegenthart
Hoe staat het in 2025 met de koopkracht van gepensioneerden?
‘Koopkracht is dat wat je met je geld kunt doen. Hoeveel kun je kopen met het inkomen dat je elke maand krijgt? Als de prijzen stijgen en de inflatie dus hoog is, maar je inkomen blijft hetzelfde, gaat je koopkracht omlaag en kun je minder kopen dan vorig jaar. Voor de meeste mensen ging de koopkracht dankzij belastingmaatregelen en
stijgende lonen in 2025 een beetje omhoog, variërend van 1 tot 65 euro per maand. Maar voor veel gepensioneerden ging de koopkracht juist iets omlaag: de meeste aanvullende pensioenen gingen wel wat omhoog, maar niet zoveel als de inflatie. Daardoor hebben gepensioneerden met een aanvullend pensioen dit jaar een koopkrachtdaling tussen 0,2 en 1,3 procent. Gepensioneerden met alleen AOW gingen er in koopkracht wel iets op vooruit: alleenstaanden 0,3 procent en stellen 0,9 procent.’
Hoe verliep de koopkracht van ouderen de afgelopen jaren?
‘Allereerst zien we dat het met de meeste ouderen in Nederland financieel best goed gaat. Dat komt doordat we een stelsel hebben met AOW en aanvullend pensioen. Daardoor gaan armoede en ouderdom bij ons gelukkig niet hand in hand. Maar dat wil niet zeggen dat er geen problemen zijn. De AOW is weliswaar elk jaar omhooggegaan, de belastin -
gen zijn verlaagd en de koopkracht van mensen met alleen AOW is daardoor de afgelopen jaren niet gedaald. Maar als je alleen AOW hebt, is het toch puzzelen om rond te komen.
De mensen met AOW én een aanvullend pensioen hebben de afgelopen jaren aan koopkracht verloren doordat de aanvullende pensioenen jarenlang vaak onvoldoende zijn meegestegen met de prijzen in de winkels. Daardoor konden veel gepensioneerden minder kopen dan het jaar ervoor. Dat betreft dus de mensen die altijd al meer te besteden hadden dan de mensen met alleen AOW.’
Kunt u ook al iets zeggen over de koopkracht van gepensioneerden in 2026?
‘Daarvoor is het nog te vroeg. Op de derde dinsdag van september, Prinsjesdag, presenteert het kabinet de Miljoenennota met de plannen voor 2026. Dan maken wij
berekeningen om te zien wat de kabinetsplannen betekenen voor de portemonnee van mensen. In januari volgend jaar, als de plannen ingevoerd zijn, gaan we opnieuw rekenen. We berekenen de koopkracht voor 117 soorten huishoudens. Daardoor weten we goed welke huishoudens erop vooruitgaan en welke niet, en ook hoeveel ze erop voor- of achteruitgaan.’
Welke factoren zijn daarop van invloed?
‘Je koopkracht wordt bepaald door de hoogte van je inkomen uit bijvoorbeeld arbeid, AOW en pensioen, maar ook door de belastingtarieven, de hoogte van belastingkortingen en toeslagen en door de inflatie. Maar als er iets verandert in je leven heeft dat meer effect op je koopkracht dan de maatregelen van het kabinet. Als je bijvoorbeeld weer gaat werken of als je partner komt te overlijden kan dat grote gevolgen hebben voor je koopkracht.’
Wat kunnen gepensioneerden zelf doen om hun inkomen te verbeteren?
‘Je ziet steeds vaker dat mensen die de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt nog steeds willen werken. Dat geeft vaak betekenis aan het leven, het levert sociale contacten op en het inkomen gaat natuurlijk ook omhoog. Maar het is lang niet voor alle gepensioneerden weggelegd om te werken. Een andere mogelijkheid om je inkomen te verbeteren is het aanvragen van toeslagen, zoals zorgtoeslag of huurtoeslag. Er zijn veel mensen (en echt niet alleen gepensioneerden) die recht hebben op een toeslag, maar die toch niet aanvragen.’
Waarom vragen mensen geen toeslagen aan?
‘Ze weten het niet, ze kunnen het niet of ze durven het niet. Er zijn zoveel inkomensregelingen, ook bij gemeenten, dat mensen soms door de bomen het bos niet meer zien.
En je moet ook digitaal vaardig zijn om een toeslag te kunnen aanvragen. Dat is niet iedereen. Bovendien zijn veel mensen sinds de kinderopvangtoeslagenaffaire er bang voor. Ze denken: straks moet ik het geld terugbetalen, krijg ik een boete en kom ik in de problemen. Aan de ene kant begrijp ik dat, maar toch is het goed om je erin te verdiepen. Het is geld waar je mogelijk recht op hebt en het kan het verschil zijn tussen maandelijks wel en niet rondkomen.
Toch is het Nibud geen voorstander van toeslagen. Wij willen liever dat het inkomen hoog genoeg is, zodat mensen geen extra inkomen uit
allerlei verschillende potjes hoeven aan te vragen. Dat betekent dat het minimumloon omhoog moet. Dan stijgt de AOW vanzelf mee, want die is aan het minimumloon gekoppeld.’
Hoe ziet de financiële situatie van gepensioneerden er de komende jaren uit?
‘Mensen die nu met pensioen gaan, hebben over het algemeen een hoger inkomen dan mensen die allang met pensioen zijn. Ze hebben vaak meer aanvullend pensioen opgebouwd. Dat geldt zeker voor vrouwen. Zij zijn de afgelopen decennia steeds vaker gaan werken en dat vertaalt zich nu in een beter pensioen. Ook zien we dat gepensioneerden vermogender zijn dan jongeren. Veel ouderen hebben een koophuis dat vaak fors in waarde is gestegen, terwijl ze hun hypotheek hebben afbetaald. Maar vermogen is natuurlijk niet hetzelfde als inkomen. Als je vermogen in je huis zit, is het niet beschikbaar.
Je kunt wel gebruikmaken van de mogelijkheid om je huis “op te eten”, maar dat gebeurt niet vaak. Nederlanders zijn een spaarzaam volk en veel gepensioneerden zijn nog steeds aan het sparen in plaats van het ontsparen.’
Dus het gaat gepensioneerden financieel voor de wind?
‘Nou, het maakt natuurlijk nogal wat uit of je alleen AOW hebt en woont in een huurwoning waarvan de huur elk jaar omhooggaat, of dat je een goed aanvullend pensioen hebt en een afbetaalde koopwoning. Wat dat betreft zijn ouderen net zo divers als jongeren.’
KOOPKRACHT
Dit
Als het gaat om toeslagen
ANBO-PCOB ziet graag bepaalde veranderingen in het toeslagensysteem. Maar zolang die er niet zijn, steekt ANBO-PCOB graag de helpende hand uit.
Zoals Nibud-directeur Arjan Vliegenthart aangeeft, zijn er diverse redenen waarom mensen geen toeslagen aanvragen. Er is een groep die niet weet dat het kan, een groep die het wel weet, maar digitaal niet vaardig genoeg is om het doen, en een groep die denkt geen recht te hebben op toeslagen. En dan zijn er ook nog mensen die geen toeslagen aanvragen doordat ze een taalachterstand hebben.
ANBO-PCOB helpt
bij de aanvraag
Er is nog tot 1 september dit jaar de tijd voor het aanvragen van bijvoorbeeld een zorg- of huurtoeslag over 2024. Daarna is dit niet meer mogelijk. Vindt u dat lastig? Of wilt u weten of u wel in aanmerking komt voor een dergelijke toeslag?
ANBO-PCOB kan daarbij helpen. Op www.anbo-pcob.nl/belastinghulp krijgt u meer informatie. Of neem contact op met onze Ledenservice via telefoonnummer 0348-46 66 66.
Liever een lagere zorgpremie dan een zorgtoeslag
ANBO-PCOB is overigens net als het Nibud geen voorstander van toeslagen. Het systeem kan tot fraude en misbruik leiden en heeft vaak tot gevolg dat mensen niet de toeslag
aanvragen waar ze recht op hebben. In 2021 hebben mensen ruim een miljard euro onterecht aan huurtoeslag, zorgtoeslag en kindgebonden budget laten liggen! Dat meldde het Centraal Planbureau eerder dit jaar.
ANBO-PCOB vindt daarom dat toeslagen waar mogelijk afgeschaft moeten worden, te beginnen met de zorgtoeslag. Dit kan eenvoudig door de basispremie zoveel te verlagen dat de zorgtoeslag niet langer nodig is. De zorgtoeslag is namelijk een tegemoetkoming voor de hoge basispremie.
Graag een huurtoeslag zonder aanvraag
Bij de huurtoeslag ligt het anders. Gezien de problemen op de woningmarkt is het afschaffen van de huurtoeslag niet gewenst. Er zijn nu eenmaal onvoldoende betaalbare huurwoningen. Dat betekent dat de tegemoetkoming in de kosten van de huur moet blijven. Helaas zien we dat mensen ook deze toeslag niet aanvragen en dus een substantieel deel van hun besteedbaar inkomen mislopen. Wij kiezen dan ook voor een systeem waarbij de huurtoeslag door de Dienst Toeslagen wordt uitgekeerd, maar dan zónder dat er een aanvraag voor nodig is. Wij willen ook dat de huurtoeslag niet langer naar de betrokkene zelf gaat, maar naar de verhuurder. Die kan de toeslag vervolgens in mindering brengen op de verschuldigde huur.
S200 TRAPLIFTVOOR TRAPPEN MET BOCHTEN
TK Home Solutions is marktleider in trap- en huisliften. Al meer dan 60 jaar helpen wij mensen wereldwijd om langer veilig en comfortabel thuis te blijven wonen. De S200 traplift past zich perfect aan uw trap aan. Dankzij slimme technologie en een ergonomisch design biedt deze lift comfort, veiligheid en gebruiksgemak. De geavanceerde draaitechniek zorgt voor een soepele en stabiele rit.
Wat apetito met mij doet
Wat een praatje met mij doet
Wij zijn apetito. Bezorger van maaltijden, maar vooral bezorger van een lach. Onze medewerkers zetten zich met veel plezier in om het voor u zo fijn mogelijk te maken. Een praatje over het weer. Een update over de kleinkinderen. Of de wedstrijd van gisteravond doornemen. Wat het ook is, we nemen er tijdens het bezorgmoment graag de tijd voor. Want aandacht voor elkaar is minstens zo waardevol als een goede maaltijd.
Ontdek wat apetito met ú doet. Ons brede aanbod voldoet aan elke wens en smaak. Heeft u specifieke wensen, zoals een glutenvrij, lactosevrij of eiwitrijk dieet? We helpen u graag bij het selecteren van uw maaltijden.
Bestel een voordelig proefpakket en ontvang 4 maaltijden voor slechts € 19,95.
Deze actie is
Meer weten? Ga naar apetito-shop.nl/proefpakket of bel 088 - 2012 123. Vermeld bij uw bestelling actiecode 202-OEW6P25
COLUMN
Mens, erger je niet!
Nu presentator
JAAP JONGBLOED
(70) op papier met pensioen is, heeft hij tijd om zijn passie voor sport en gezondheid te delen. Met podcasts, webinars en bijeenkomsten hoopt hij ouderen in beweging te krijgen. Kijk op jaapjongbloed.nl
‘Mag ik een espresso van u?’, vraag ik beleefd. ‘English please!’, zegt de ober op bitse toon. Komt het u bekend voor? Het is langzamerhand standaard in de Randstad. Hoe haal je het in je hoofd om koffie te bestellen in het Nederlands?
Ik blijf het toch onprettig vinden, want we zijn in Nederland, toch? Hoezo moet ik me dan aanpassen aan de bediening? (Boomer!, hoor ik mijn kleindochter nu zeggen. In goed Engels).
Tja, je kan je er dood aan ergeren, maar dat gaat niks veranderen. Het lijkt me verstandiger om het maar te zien als een kans om je talenkennis
aan te scherpen. En dat is nuttig, want je verdiepen in een andere taal levert allerlei moois op. In feite is het een effectieve training voor je hersenen. Je blijft langer mentaal scherp en verkleint de kans op geheugenproblemen. Onderzoek wijst uit dat mensen die een nieuwe taal leren vaak later symptomen van dementie ontwikkelen dan mensen die dat niet doen. En of dat nog niet genoeg is: een andere taal leren draagt ook nog eens bij aan een positiever zelfbeeld. En dus aan minder gevoelens van isolatie of depressie. Dus: vorm die onaangename interactie met de ober of serveerster om tot een mentale work-out!
Duiken in de eigenaardigheden van het Nederlands is trouwens ook de moeite waard. In ieder geval voor een taalfanaat als ik. En ook daarbij geldt dat je er beter om kunt lachen dan je eraan storen. Ik geniet bijvoorbeeld van verhaspelde uitdrukkingen. ‘Dat is echt knollen met citroenen vergelijken’, hoorde ik laatst. En: ‘Ik vind dit psychologie van de koude kermis!’ Of de Amsterdammer die over de hoofdstad zei: ‘Ik ben hier geboren en opgetogen!’
Ik kan glunderen bij creatieve taalvondsten van mijn kleindochter. ‘Ik ben ingeënt tegen drifterie!’ Of van mijn dochter, toen ze een kleuter was. ‘Papa kijk, mijn haar is dyslectisch!’, zei ze toen haar pas gewassen haar in de droge lucht alle kanten uitging.
Bij TROS Vermist interviewde ik op een dag een diep ongelukkige echtgenoot die door zijn vrouw verlaten was. ‘Ik begrijp er niks van: ze was ineens met de hoogtezon verdwenen!’
Ik word heel blij van die heerlijke vergissingen. En dat is dan weer goed voor de gezondheid, want met een gelukzalig gevoel leef je langer dan met ergernis.
Dus: lach er maar om. Zo moeilijk is dat niet.
Een blind paard kan de was doen!’
TEKST: RIANNE VAN DER MOLEN
FOTO: SHUTTERSTOCK
MEVROUW HAMERSMA voelt zich nu weer veilig in huis
Als ze merkt dat ze is opgelicht door nepagenten, is de schrik groot bij mevrouw Hamersma. Ze is veel geld kwijt en voelt zich thuis niet meer veilig. ‘Omdat ik daar zoveel last van had, schakelde mijn zus ANBO-PCOB voor mij in.’
Op het moment dat de telefoon gaat, is mevrouw Hamersma niet in haar beste doen. Haar man is opgenomen in een verzorgingstehuis en ze voelt zich somber. Als ze opneemt, gaat de man aan de andere kant van de lijn meteen van start met zijn verhaal. ‘Hij vertelde me van de politie te zijn en liet weten dat er in de buurt was ingebroken. Er was één verdachte opgepakt, maar een andere liep nog rond.’ De ‘politieagent’ waarschuwt haar dat er ook bij haar op elk
deur die uitlegt dat hij een agent in burger is, en dat hij haar waardevolle spullen komt ophalen. ‘Hij nam 3000 euro, wat sieraden en mijn mobieltje mee. Pas toen hij de deur uit was, wist ik: dit klopt niet.’ Bij de buurman belt mevrouw Hamersma de politie en hoort dat ze vermoedelijk is opgelicht. Haar wordt aangeraden om zo snel mogelijk haar pinpas te blokkeren. ‘Ik deed dat meteen, maar er was al 1900 euro opgenomen van de bank.’ De schade is dus behoorlijk en het vervelende is dat de inboedelverzekering deze vaak niet vergoedt.
Veiligheidscheck en goede raad
Ook haar gevoel van veiligheid is mevrouw Hamersma kwijt. ‘Ik had er zoveel last van. De politie raadde me aan om contact op te nemen met Stichting Slachtofferhulp, maar de wachttijd was lang. Mijn zus heeft toen ANBO-PCOB ingeschakeld.’ Consulent Leo Sakko komt langs. Hij controleert alle sloten (‘die zagen er goed uit’) en legt uit hoe babbeltrucs werken. Dat het altijd snel moet,
‘Dankzij ANBO-PCOB weet ik dat ik voortaan eerst de politie moet bellen’
moment ingebroken kan worden. Hij vraagt of ze geld of sieraden in huis heeft en adviseert haar om alles van waarde op tafel te leggen, zodat een andere agent het kan komen ophalen en veilig kan bewaren. ‘Ik kon op dat moment geen nee zeggen, er zat zoveel druk achter.’
Een behoorlijke schadepost
Een paar minuten later wordt er aangebeld. Er staat een man voor de
maar dat je daar nooit akkoord mee moet gaan. Leo: ‘Ik adviseerde haar ook om een volgende keer zo’n gesprek meteen te beëindigen of te zeggen: ik neem eerst contact op met de politie en dan kijk ik of ik u nog verder te woord wil staan.’
Schuldgevoelens zijn onnodig
Leo weet dat dit soort oplichters gehaaid zijn. ‘Kijk ook altijd eerst wie er bij je aanbelt, via een raampje of
WILT U OOK GRAAG ADVIES OF HULP?
Het ANBO-PCOB Adviesteam helpt u graag met vragen en problemen. U kunt ons iedere werkdag van 10.00 tot 15.00 uur bereiken via telefoonnummer 0348-46 66 88. Mailen kan altijd: adviesteam@anbo-pcob.nl
Op onze website kunt u nog meer opgeloste zaken bekijken: www.anbo-pcob.nl/opgelost
camera. En wat ik zelf doe als er een vreemde voor de deur staat, is mijn voet achter de deur zetten zodat die ander de deur niet verder kan openen.’ Maar Leo’s belangrijkste advies is wel om je niet schuldig te voelen. ‘Oplichters zijn zo gewiekst dat het iedereen kan overkomen.’ Mevrouw Hamersma vond het heel prettig dat Leo langskwam, de veiligheidscheck deed, wat meer vertelde over babbeltrucs en een informatiemap achterliet. ‘Daardoor kon ik me weer veilig gaan voelen in mijn huis. En als er nog eens een vreemde met een raar verhaal komt, zal ik eerst de politie bellen. Maar hopelijk overkomt me dit nooit meer.’
Wilt u meer weten over babbeltrucs en andere vormen van oplichting? Luister dan naar onze podcast over veiligheid op: www.anbo-pcob.nl/podcast
TEKST: ILONA JONGEPIER
Veilig genieten van de zon
Zodra het mooi weer is, willen we maar één ding: naar buiten. Lekker de tuin in, een rondje fietsen of genieten op een bankje in het park. Maar let op: zonnebescherming is belangrijk, ook als uw huid al gewend is aan de zon.
Naarmate we ouder worden, wordt de huid dunner, droger en gevoeliger. Daardoor herstelt hij minder goed van zonneschade. Sommige plekken zijn extra kwetsbaar, zoals de neus, jukbeenderen, oren, het voorhoofd en de hoofdhuid. Ook handen en onderarmen kunnen extra gevoelig zijn voor de uvstralen uit zonlicht. Bescherm de huid daarom goed tegen de zon.
Smeren, smeren, smeren
Om zonneschade te voorkomen, gebruikt u een zonnebrandcrème met minstens factor 30. Smeer de huid daarmee geregeld dik in, ook in de schaduw of bij bewolking, en begin daarmee minstens 20 minuten voordat u naar buiten gaat. Kies de bescherming die bij uw huid past. Zo zijn er voor de gevoelige huid producten zonder parfum of met natuurlijke (minerale) uv-filters.
Ook in de schaduw
Veel mensen denken dat je in de schaduw of onder een parasol veilig bent voor de zon, maar dat klopt
niet. De uv-stralen uit zonlicht worden door water, zand en muren weerkaatst en bereiken zo alsnog de huid. Bovendien laat een gewone parasol vaak nog 40 tot 50 procent van de uv-straling door. Goed smeren blijft dus belangrijk.
De zon is ook goed voor u
Zonlicht op de huid zorgt voor de productie van vitamine D. Dat stofje helpt botten en spieren sterk te houden en ondersteunt de weerstand. Zowel het RIVM als het KWF raadt daarom aan om de huid zo’n 15 minuten per dag onbeschermd
Een parasol laat
vaak nog 40 tot 50 procent van de uv-straling door
bloot te stellen aan zonlicht. Doe dat als de zon nog niet te krachtig schijnt: voor 11 uur ’s morgens en na 15 uur ’s middags. Langer dan dat kwartiertje in de zon? Smeren! En wees gerust: een zonnebrandcrème blokkeert de vitamine D-productie niet helemaal.
Zet een hoed of pet op
GRATIS BESCHERMING
Zilveren Kruis heeft in Nederland 120 ‘smeerpalen’ neergezet, die u gratis voorzien van een zonnebrandcrème met factor 30.
En zit u op een terrasje? Bestel naast een drankje ook het tubetje minerale zonnebrandcrème dat Zilveren Kruis bij veel horecagelegenheden heeft neergelegd.
uv-werend materiaal. Extra voordeel: dit houdt ook het hoofd koeler.
Gebruik een app!
• UVLens is een gratis app die vertelt hoe sterk de uv-straling is op de plek waar u zich bevindt en of het al dan niet veilig is om naar buiten te gaan.
• Sunface geeft advies over hoe u zich tegen de zon kunt beschermen en hoe u de huid kunt controleren op tekenen van huidkanker.
• SkinVision controleert moedervlekken en andere verdachte plekjes. De uitslag is niet voor honderd procent betrouwbaar, maar maakt u wel bewust van eventuele huidveranderingen. De app kost € 50 per jaar of € 6,99 per keer en wordt door sommige zorgverzekeraars vergoed.
Advies voor uw (klein)kinderen
Hoofd, gezicht en nek vangen veel zon en dat zijn juist de plekken waar de huid vaak kwetsbaarder is. Draag daarom bij zonnig weer een breedgerande hoed of een pet met klep, bij voorkeur van dichtgeweven of
We smeren bewuster dan vroeger en toch is het aantal nieuwe gevallen van huidkanker nu ruim twee keer zo hoog als dertig jaar geleden. Hoe dat kan? In de jaren 70 en 80 lagen veel mensen vaak langdurig onbeschermd in de zon. De huid ‘onthoudt’ die zonneschade. Preventie werkt helaas pas écht goed als je jong met smeren begint.
TEKST: ALEX VAN SCHERPENZEEL
Komt u in aanmerking voor een teruggave?
WORDT ONS VERMOGEN WEL JUIST BELAST?
Vanaf komende zomer krijgt een groot aantal belastingplichtigen de mogelijkheid om een herziening van hun belastingaanslag aan te vragen. Het gaat hierbij om aanslagen van 2017 en later en het betreft de (her)berekening van het vermogensrendement in Box 3. Ouder en Wijzer gaat in op het best wel ingewikkelde hoe en waarom van deze herberekening, genaamd ‘Opgave werkelijk rendement’.
BOX 3?
WAT IS HET PROBLEEM?
In Box 3 wordt belasting geheven over ieders vermogen. Dit vermogen is de optelsom van bank- en spaartegoeden, beleggingen, de waarde van een tweede (vakantie)huis en vorderingen (uitgeleend geld) minus schulden (geleend geld). Voor de berekening van deze vermogensbelasting hanteerde de Belastingdienst een vaste peildatum (1 januari van elk kalenderjaar). De Belastingdienst past daarop een rendementsberekening toe op basis van fictieve percentages. De Hoge Raad, de hoogste rechter in Nederland, heeft echter in verschillende uitspraken geoordeeld dat de Belastingdienst niet mag rekenen met fictieve percentages als dit voor de belastingplichtige nadelig uitpakt (omdat het daadwerkelijke percentage lager is uitgevallen dan de Belastingdienst heeft aangenomen).
Het is voor de Belastingdienst nu niet mogelijk om af te stappen van het fictieve rendement, omdat de huidige systemen dat niet aankunnen.
WIE KUNNEN ER VERHAAL HALEN BIJ DE BELASTINGDIENST?
Toch moest gehoor worden gegeven aan de uitspraken van de Hoge Raad. Daarom krijgt een groot aantal belastingplichtigen vanaf deze zomer de mogelijkheid om zélf hun werkelijk rendement door te geven aan de Belastingdienst. Dit is de Tegenbewijsregeling Box 3. Diegenen die mogelijk voor een herberekening van hun werkelijk rendement in aanmerking komen, hebben hierover al eind vorig jaar een brief in de bekende blauwe envelop ontvangen. Let wel: voor ieder jaar gelden aparte voorwaarden. Kijk daarvoor op www.anbo-pcob.nl/box3
WAT ZIJN DE SPELREGELS
VOOR HET ‘WERKELIJK RENDEMENT’?
Herziening aanvragen van een Box 3-berekening gaat via het formulier ‘Opgave werkelijk rendement’ dat op de website van de Belastingdienst is te downloaden als daarvoor een uitnodiging is ontvangen van de Belastingdienst. Om het echte rendement op dit formulier te kunnen invullen, zijn twee zaken cruciaal:
1. Wat wordt precies verstaan onder werkelijk rendement ?
2. Zijn álle gegevens er nog om het echte rendement in een bepaald jaar te onderbouwen?
De Hoge Raad heeft een paar belangrijke uitspraken gedaan over het werkelijk rendement en onderscheidt daarbij direct rendement en indirect r endement. Direct rendement is wat het vermogen daadwerkelijk opbrengt. Dus de rente op bank- en spaartegoeden, de obligatierente, het dividend op aandelen, maar ook de inkomsten uit de verhuur van bijvoorbeeld een tweede woning. Indirect rendement is de waardeverandering van het vermogen. Dat kan een waardevermeerdering zijn, maar ook een waardevermindering. De Hoge Raad heeft bepaald dat deze waardeverandering meetelt bij het werkelijk rendement. Dit is echter niet van toepassing op banktegoeden: bijvoorbeeld inflatie kan niet verrekend worden.
Het indirecte rendement is nieuw voor Nederland (en in de meeste Europese landen bepaald niet gebruikelijk). Wat houdt het concreet in? Stel u verhuurt uw vakantiewoning, waarvoor u per jaar € 8.000 aan huur ontvangt. De woning is in dat jaar € 25.000 meer waard geworden. Bij belasting op het werkelijk rendement (dus direct én indirect rendement) betaalt u niet alleen belasting over de ontvangen huur van € 8.000, maar óók over die € 25.000.
Kosten die gemaakt worden voor het behalen van rendement zijn bij de nieuwe werkelijk-rendement-berekening niet aftrekbaar. Voor wat betreft de onderbouwing
van het werkelijk rendement: de Belastingdienst kán om bewijsstukken vragen. Denk aan jaaropgaves, overzichten van aandelenportefeuilles, bankafschriften van inkomsten uit verhuur, enzovoort.
IS HET WEL VOORDELIG OM EEN HERBEREKENING IN TE DIENEN?
Als het echte rendement (dus inclusief waardeveranderingen) precies kan worden onderbouwd, is het helemáál niet zeker dat het werkelijke rendement een lagere belasting oplevert dan het fictieve rendement. Veel mensen verwachten zo’n belastingverlaging vaak wel. Maar bij de Opgave werkelijk rendement wordt niet alleen het nieuwe, indirecte rendement meegenomen, maar er mag bovendien niet meer gerekend worden met een heffingsvrij (=belastingvrij) vermogensdeel. Deze twee wijzigingen ten opzichte van de bestaande, fictieve berekeningsmethode hebben grote gevolgen!
We laten dit zien aan de hand van een rekenvoorbeeld:
Stel een echtpaar had op 1 januari 2020 een banktegoed van € 75.000. Daarnaast € 40.000 aan beleggingen (aandelen). De totale waarde van het vermogen is dus € 115.000 . Op het banktegoed hebben zij € 450 rente ontvangen (0,6%). De aandelen leverden € 2.400 dividend op (6%). Het aandelenpakket is in de loop van 2020 met € 3.700 in waarde gestegen. >
Als direct rendement wordt € 450 en € 2.400 in aanmerking genomen. Het indirect rendement is € 3.700. Totaal: € 6.550.
De verschuldigde belasting op het werkelijk rendement is dan 30% van € 6.550 = € 1.965.
De Belastingdienst ging van de fictieve rendementen uit. Daarbij hoefde dit echtpaar over de eerste € 61.692 geen belasting te betalen. Het fictieve rendement over de rest van het vermogen kwam uit op € 953. De belasting hierover was in de aanslag 2020: € 285 (30%).
Liefst € 1.680 minder dan bij toepassing van het werkelijk rendement.
Conclusie : dit echtpaar laat het invullen van het formulier Opgave
FISCALE VERANDERINGEN
werkelijk rendement wijselijk aan zich voorbijgaan. Het is immers niet verplicht om van de Tegenbewijsregeling gebruik te maken. Maar in andere gevallen kan de herberekening dus misschien wel tot teruggave leiden.
HULP NODIG?
Wilt u weten of u wellicht in aanmerking komt voor een teruggave?
Neem dan contact op met ons Adviesteam: 0348-46 66 88 (bereikbaar op werkdagen van 10.00 tot 15.00 uur).
Als u in aanmerking komt voor teruggave, kunnen wij u met de aanvraag ondersteunen. Onze vrijwilligers kunnen u daarbij helpen.
ABSOLUUT DE BESTE EN MEEST BETROUWBARE TOILETZITTING-MET-ONDERDOUCHE
Je went er in no-time aan en dan wil je nooit meer anders.
• Installatie zonder hakken of breken.
• Eigen technische dienst.
• Zeer hoge tevredenheidsscore.
Inclusief installatie 1.140 euro incl. btw (Installeert u zelf: 795 euro incl. btw)
OPGELET! POLITIEK DEN HAAG NOG STEEDS IN REP EN ROER
Het belasten van indirect rendement vinden veel mensen niet redelijk. De eventuele waardevermeerdering is immers nog helemaal niet gerealiseerd en kan in de toekomst weer omslaan in een waardevermindering. Ook het feit dat je de kosten die je maakt voor je vermogensrendement (bijvoorbeeld de schoonmaakkosten voor het vakantiehuisje dat je verhuurt) niet mag aftrekken, wekt verbazing. Ook in politiek Den Haag! Bij het ter perse gaan van deze editie is niet duidelijk hoe de Tegenbewijsregeling er precies uit komt te zien, terwijl deze de basis vormt voor de Opgave Werkelijk Rendement. Kijk voor het laatste nieuws op www.anbo-pcob.nl.
En altijd:
www.spatoilet.com of bel voor een installatieafspraak 06 53 14 32 34 of 06 29 04 38 12
3 weken gratis op proef en 5 jaar garantie. Niet langer aarzelen; BESTEL NU! Klant beoordeling 9,7
TEKST: SYLVIA AUÉ
ZO WERKT TREFPUNT
Vind hier uw fietsof wandelmaatje
Houdt u van wandelen , fietsen, puzzelen of koken, maar doet u dat liever niet alleen? Of wilt u graag een leesclub starten, iets te koop aanbieden of met leeftijdgenoten ideeën uitwisselen? ANBO-PCOB biedt met Trefpunt haar leden de mogelijkheid om elkaar digitaal te ontmoeten. Bevalt het? Dan kunt u misschien ‘in het echt’ met elkaar afspreken.
ZO KOMT U OP TREFPUNT
Kent u Trefpunt nog niet en wilt u weleens een kijkje nemen? Ga dan naar www.uwtrefpunt.nl en maak een account aan met uw e-mailadres (dat bekend is bij ANBO-PCOB) en een zelfgekozen wachtwoord. Als u al eerder inlogde op de ‘Mijn-omgeving’ van de ANBO-PCOB-website, log dan in bij Trefpunt met hetzelfde wachtwoord.
Als u bijvoorbeeld een wandel- of fietsmaatje zoekt, is het wel zo handig als die persoon niet te ver bij u vandaan woont. Zo zoekt u eenvoudig mensen binnen een straal van bijvoorbeeld 5 of 10 kilometer.
VUL IN HET VAK ‘ZOEK OP POSTCODE OF PLAATS’ uw eigen woonplaats of postcode in. Stel, dat is Utrecht.
KLIK NU OP DE TEKST
DIE DAARONDER
VERSCHIJNT . In dit voorbeeld zou dat ‘Utrecht, Nederland’ zijn.
3
1 2
KLIK IN HET VAKJE ‘ALLE
AFSTANDEN’ OP HET PIJLTJE. En klik dan op ‘Tot 5 km’ of ‘Tot 10 km’. Nu krijgt u mensen te zien die op niet meer dan die 5 of 10 kilometer van Utrecht wonen.
VINDT U IEMAND
DIE U AANSPREEKT?
Klik dan op ‘Bekijk profiel’ en stuur een berichtje om het eerste contact te leggen.
4
Of u nu lekker thuisblijft of eropuit gaat: wij hebben leuke tips voor u!
UIT EIGEN BODEM
De tentoonstel li ng Boven het maaiveld presenteert meer dan vijfhonderd spraakmakende archeologische objecten, die afkomstig zijn van zo’n tweehonderd vindplaatsen in Nederland. De voorwerpen zijn bij opgravingen letterlijk ‘boven het maaiveld’ gekomen en steken er figuurlijk bovenuit door hun betekenis en waarde.
Te zien t/m 7 september 2025 in het Rijksmuseum van Oudheden, Rapenburg 28, Leiden.
Tel. 071-516 31 63 www.rmo.nl
TRAPPEN DOOR BRABANT
Bent u dol op fietsen in de natuur? Dan mag u Rooi Fietst, de fietsvierdaagse van Sint-Oedenrode, niet missen. U kunt dagelijks kiezen uit 30, 45 of 65 kilometer.
Van 15 t/m 18 juli 2025. Inschrijven kan via: www.rooifietst.nl
Buiten genieten van klassiek
Op buitenfestival Wonderfeel kunt u drie dagen lang luisteren naar klassieke muziek met lijntjes naar pop, soul en jazz. Uitgevoerd door meer dan 350 topmusici op zeven verschillende podia.
Van 4 t/m 6 juli 2025 op Landgoed Groeneveld, Baarn. www.wonderfeel.nl
Antiek en ambacht
Op de Landgoedfair , gehouden op een prachtig familielandgoed, kunt u niet alleen demonstraties en workshops bijwonen, er is ook van alles te koop –van ambachtelijke producten, brocante en antiek tot kleding, accessoires en leuke artikelen voor huis en tuin.
Van 21 t/m 24 augustus 2025. Heerlijkheid Mariënwaerdt, Het Klooster 5, Beesd. Kijk op: www. marienwaerdt.nl/landgoedfair
WAAN JE IN AFRIKA!
Het Afrika Festival Hertme is een toonaangevend festival op het gebied van moderne Afrikaanse muziek. Geniet van de ontspannen sfeer, fijne muziek en rijke Afrikaanse cultuur. En proef eens wat van die Afrikaanse hapjes en drankjes op de exotische markt!
Op 5 en 6 juli 2025. Openluchttheater Hertme, Hertmerweg 31, Hertme. www.openluchttheaterhertme.nl
& THUIS
AARDBEIENFRAMBOZEN LIMONADE
Een frisse vruchtenlimonade.
Nodig:
• 3 el honing
• 8 aardbeien
• 16 frambozen
• 3 el citroensap
• 2 takjes citroentijm of munt
• 1 liter bruiswater
• 300 gram ijsblokjes
Maken:
Breng de honing in 100 ml ‘plat’ water aan de kook en laat 10 minuten inkoken zonder deksel. Laat minstens 30 minuten afkoelen. Spoel de aardbeien en de frambozen af en snijd alle vruchten doormidden. Doe ze in een grote karaf, giet er de honingsiroop over en voeg de citroentijm of munt toe. Vul aan met het bruiswater en de ijsblokjes.
Eigentijdse kijk op de tien geboden
In de unieke documentaireserie De tien geboden beschouwen tien makers de eeuwenoude leefregels in het licht van de geseculariseerde wereld van nu. Te zien via NPO Start
3x boeken
1
GAAN
Roxana
Robinson
Wat als je je oude jeugdliefde op latere leeftijd ineens tegenkomt?
Zestigers Sarah en Warren krijgen een tweede kans in de liefde, maar de prijs die ze ervoor moeten betalen is hoog.
Uitgeverij Atlas Contact | € 24,99
DE BOER, DE VROUW EN DE BRANDEWIJN
Jonas Jonasson Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson, de zoon van een varkensboer, en een bonte verzameling mensen. Speelt zich af in de Zweedse regio Småland.
2
Uitgeverij A.W. Bruna | € 24,99
3
JE BENT
PRACHTIG
Ann Napolitano Vier zussen, een onmogelijke liefde en een hartverscheurende familiegeschiedenis. Uitgeverij Luitingh-Sijthoff | € 24,99
50 JAAR ABBA
ABBA viert haar vijftigste verjaardag met een heruitgave van twee lp’s en vier singles uit 1975. Met hits als Mama Mia, SOS en I Do, I Do, I Do, I Do, I Do . Deze Anniversary package is o.a. te koop op www.platenzaak.nl
WIN!
Kans maken op de ABBAheruitgave of een van deze boeken?
Bel vóór 26 augustus 2025 naar 0909-0108 en kies optie 2 (€ 0,60 per gesprek)
Of sms naar 3669 voor: Gaan magazine<spatie>gaan
De boer, de vrouw en de brandewijn magazine<spatie>boer
Je bent prachtig magazine<spatie>prachtig
2 lp’s, 4 singles ABBA magazine<spatie>abba
OPGETEKEND DOOR: MONICA BOSCHMAN
GEZEGD & GEZWEGEN
Ik kreeg een winkelverbod van een jaar
‘Ik ben nog maar een schaduw van wie ik was’, zegt Anja (64). Vier jaar geleden werd bij haar een goedaardige hersentumor verwijderd, maar daar houdt ze wel hersenletsel aan over.
Dan ‘steelt’ ze een pakje batterijen.
‘Elke maand ontmoet ik een vaste groep mensen met niet-aangeboren hersenletsel (NAH). Er is veel vertrouwen, je kan er alles zeggen. Pas vertelde een van de groepsleden dat hij in een winkel per ongeluk iets in zijn zak had gestopt, was betrapt en dat de politie erbij was gehaald. Hij zat er helemaal doorheen. Toen dacht ik: ik kan mijn mond houden of zeggen dat ik precies weet wat hij doormaakt. Voor het eerst vertelde ik aan mensen buiten mijn gezin wat mij in een winkel was overkomen. Het is vast herkenbaar voor meer mensen met NAH.’
‘Maar eerst hoe het begon. Ik viel een paar jaar geleden in slaap tijdens een online overleg. Later kon ik amper meer lopen en had ik enorm veel hoofdpijn. De eerste diagnose van de dokter was een burn-out. Ik kon alleen nog maar slapen, raakte verward en had uitvalverschijnselen. Uiteindelijk werd ik met een ambulance naar het ziekenhuis gebracht. Daar bleek dat een goedaardige hersentumor zorgde voor een enorme druk in mijn hoofd. De operatie om de tumor te verwijderen was vol risico’s, maar is goed verlopen. Heel veel uit die periode weet ik alleen omdat het me later is verteld.’
‘Na die operatie was ik onzeker, bang en verward. Maar op een gegeven moment ging ik het leven weer oppakken. Ik ging weer fietsen en ook weer zelf boodschappen doen. Dan gebruikte ik een boodschappenlijstje omdat het moeilijk voor me was om dingen te onthouden. Op een bepaald moment dacht ik: nu wil ik het weer zonder lijstje proberen. Daar was ik best trots op, ook al liep ik echt van hot naar her door die winkel omdat ik steeds iets vergat.’
‘Op een dag betaalde ik bij de kassa, plakte op mijn gemak de spaarzegeltjes in en liep richting uitgang. Op dat moment werd ik door een beveiliger aan mijn jas getrokken: “U bent vergeten wat te betalen.” Ik keek in de kar en op het bonnetje en zei hem dat ik alles had afgerekend. Hij vroeg me om mijn jaszak leeg te halen. Daarin zat een pakje batterijen. Ik sloeg helemaal dicht. De bewaker voerde me door de winkel waar ik altijd kwam en iedereen mij kende naar achteren. Ik voelde me zo te schande gezet. In het kantoortje moest ik mijn zakken verder leeghalen. Er kwamen nog mijn hondenpoepzakjes en sleutels uit. Ik kon alleen maar janken en
schaamde me rot. Ik zei dat ik hoopte dat hij me wilde aanhoren en dat het niet met opzet was gebeurd. Hij luisterde niet echt naar mijn verhaal. Gelukkig werd de politie niet gebeld. Wel kreeg ik een briefje met een winkelverbod van een jaar voor deze winkel. Ik vond het vreselijk. Ook nu ik het vertel, raakt het me weer.’
‘Mijn man had zich zorgen gemaakt over waar ik bleef. Toen ik mijn verhaal vertelde, wilde hij meteen naar die winkel gaan. Ik vroeg hem dat niet te doen, het was al te veel. Het enige wat ik wilde, was in mijn bed kruipen. We hebben het aan onze kinderen verteld, verder aan niemand. Na die gebeurtenis ben ik in een andere winkel mijn boodschappen gaan doen. Wel weer met briefjes, want mijn zelfvertrouwen was helemaal weg. Ik moest van voor af aan beginnen. Het is nu drie jaar geleden. Ik ben nog één keer teruggeweest naar de winkel waar het gebeurde, dat voelde heel vervelend.’
‘Ooit had ik een mooie baan in de zorg. Ik was een gelukkig mens en hielp altijd anderen. Ik heb na mijn operatie mijn best gedaan om te reintegreren, maar dat is helaas niet gelukt, ook doordat ik te weinig energie had. Inmiddels ben ik afgekeurd. Ik heb 44 jaar heel hard gewerkt. Ik maakte mij nuttig voor de maatschappij. En dan lukt dat niet meer door iets wat me zomaar overkomen is. Mensen kunnen aan
VERTEL
UW VERHAAL!
Hebt u ook een persoonlijk verhaal dat u anoniem wilt delen? Stuur dan een bericht naar: magazine@anbo-pcob.nl of Postbus 2012, 3440 DA Woerden.
de buitenkant niet zien dat ik nog maar een schaduw ben van wie ik was. Mijn leven is anders, ik voel me nutteloos. En dan word je zo behandeld terwijl je totaal geen kwaad in de zin hebt. Dat maakt het extra erg.’
‘Wat ik nu zoal doe? Dat is vooral doseren, want steeds als ik te veel doe, moet ik daarvan weer een paar dagen herstellen. Dat doseren heb ik echt moeten leren, want ik was gewend om de hele dag door te gaan, met mijn werk, mijn gezin en twee honden. Nu neem ik me nog maar
de honden overleden waren, namen we zelfs een nieuwe pup, hoewel ik me afvroeg of ik nog wel de vaardigheid en energie had om een pup op te voeden.’
‘De verwardheid is voor een deel gebleven. Snel schakelen lukt ook niet meer en veel gebeurtenissen landen pas later. Ik moet dus heel geconcentreerd blijven en heel goed nadenken bij alles wat ik doe. Meerdere dingen tegelijk aanpakken, zoals vroeger heel gewoon was, zit er niet meer in. Over het voorval in de winkel denk
‘Hij vroeg me om mijn jaszak leeg te halen. Daarin zat een pakje batterijen’
één ding per dag voor. Als ik daar nog wat naast kan doen, is dat meegenomen. Maar lukt het niet, dan komt het wel de dag daarna. Ik merk dat ik de dingen goed geregeld wil hebben. Daar ben ik veel mee bezig, vooral omdat ik bang ben dat ik iets vergeet. Met NAH ben je vaak in gevecht met jezelf. Dat kost veel energie, maar levert niets op. Ook komen allerlei gebeurtenissen keihard binnen. Op die manier ben je continu bezig weer op te krabbelen en te proberen gezellig te doen.’
‘Met de honden wandelen, dát heeft me echt op de been geholpen. Toen
ik nu dat het een soort kortsluiting was. Ik denk ook: wat kan een mens stomme dingen doen.’
‘Aan mij zie je niets, ook niet wat ik allemaal ondergaan en doorstaan heb. Als je klaar bent met revalideren, moet je opnieuw uitvinden wat voor jou goed is. Mensen zeggen dat ik geluk heb gehad. Ik ben er inderdaad relatief goed uitgekomen, qua motoriek. Maar wat ze vergeten, is dat je een leven krijgt waar je nooit voor gekozen zou hebben.’
De echte naam van Anja is bekend bij de redactie.
‘Ons seksleven hee een geweldige boost gehad’
Deskundige info en handige tips
Stijlvolle erotiekwinkel √ Voor comfort, plezier en ondersteuning
Volledig verzorgde 5-daagse busreizen naar Valkenburg
Vanaf €499 per
pstappen in Rotterdam, Tilburg of Eindhoven
€50kortingp.p. bijeigen vervoer
Hotel Schaepkens van St. Fijt in Valkenburg a/d Geul organiseert in 2025 & 2026 weer 3 volledig verzorgde 5-daagse busreizen. Beleef drie landen in één práchtige vakantie!
Ophalen & brengen met luxe touringcar vanaf Rotterdam, Tilburg & Eindhoven
Dagelijks ontbijt-, lunch- en dinerbuffet met live cooking 2 uitstapjes (NL, BE en/of DE)
Live-muziek in de avond
Veel voor samen genieten
“Wat een fijne website! Eindelijk een site om me eens goed te oriënteren op dit gebied. Veel goede uitleg en advies waar we iets aan hebben. Mijn nieuwe aanwinst inmiddels ontvangen en nog eens extra verrast door de mooie verpakking.”
Fantaseer, Lach en Durf voor een Leven Lang Liefhebben
Uw huis verkopen? Er blijven wonen? Geen huur betalen? Maandelijks geld ontvangen? Dat kan!
Profiteer nu van de mogelijkheden op de woningmarkt
Profiteer nu van de mogelijkheden op de woningmarkt
Graag komen wij bij u langs voor een vrijblijvend en kosteloos intakegesprek.
Graag komen wij bij u langs voor een vrijblijvend en kosteloos intakegesprek. U kunt uw adviesafspraak telefonisch of via de website inplannen. Altijd discreet.
U kunt uw adviesafspraak telefonisch of via de website inplannen. Altijd discreet.
⎷ Een leenstoel direct tot uw beschikking Bezoek de website voor een winkel bij u
Bel voor een afspraak: 0499 - 729 366
LEDENVOORDEEL
GARANTIE VOOR GENIETEN
De Fletcher hotels bieden u alle gelegenheid om optimaal de ontspannen en te genieten. De leden van ANBO-PCOB betalen slechts € 35 (exclusief tax and handling fee ) voor een hotelovernachting voor twee personen in een van de twintig deelnemende 3-sterrenhotels van Fletcher.
Ga naar www.anbo-pcob.nl/fletcher-overnachten of bel 0347-75 04 30
€ 35*
Excl. tax and handling fee (ca. € 3 p.p.p.n.)
minimaal 15% korting
TIJD VOOR EEN NIEUWE
ANBO-PCOB-leden krijgen bij Fietsvoordeelshop minimaal 15 procent korting op de consumentenadviesprijs van een fiets van onder andere de merken Gazelle, Sparta, Batavus, KOGA, Kalkhoff en Cube. De voordelen van Fietsvoordeelshop op een rij:
• Meer dan 30 winkels voor advies en een proefrit
• Gratis rijklare aflevering aan huis
• Betalen bij bezorging of in de winkel
Ga naar www.anbo-pcob.nl/fietsvoordeelshop of bezoek een winkel van Fietsvoordeelshop voor het plaatsen van uw bestelling.
ANBO-PCOB ENERGIE
NIEUW!
Dynamisch-Vast: een nieuw en uniek energiecontract dat extra voordeel kan bieden
VRIJBIJVEND PERSOONLIJK ADVIES?
Neem gerust contact met ons op.
• Bel: 085-486 33 60 (op werkdagen van 09.00 tot 17.00 uur)
• Mail: anbo-pcob@ energiebesteding.nl
• Terugbelverzoek: www.anbo-pcob-energie.nl
UW VOORDELEN
OP EEN RIJTJE
Persoonlijk en vrijblijvend adviesgesprek Maandelijks een duidelijke e-mail met kostenindicatie
Goed bereikbare klantenservice met deskundige medewerkers Voordelige stroom- en gastarieven
Door het grote aanbod van zonne-energie in de maanden april tot oktober en de lage vraag naar stroom zijn de stroomprijzen in de zomer al jaren erg laag – vaak zelfs zo’n nul cent per kWh. Met een dynamisch energiecontract, waarmee u per uur de marktprijs betaalt, profiteert u daarvan optimaal, vooral als u met name overdag stroom verbruikt. In de winter stijgt de prijs juist door een hoge vraag, weinig zon en veel windstille en bewolkte dagen.
Met het nieuwe Dynamisch-Vast-contract van ANBO-PCOB Energie speelt u hier slim op in: dynamisch in de zomer en een vast tarief vanaf oktober. Zo profiteert u van lage zomertarieven en voorkomt u winterse prijspieken. U behoudt maximale keuzevrijheid: dynamisch blijven, variabel blijven of vastzetten. En u krijgt betrouwbaar advies van onze partner Energiebesteding. Zo kiest u voor een slimme en voordelige strategie die past bij de huidige marktsituatie.
LEDENVOORDEEL
10% korting
MAALTIJDEN MET PURE INGREDIËNTEN
Lekker & makkelijk: maaltijden met smaak en zorg Geen zin om te koken, maar wél trek in iets lekkers? Bij Vers aan Tafel wordt op ambachtelijke wijze gekookt met pure ingrediënten. U kiest (zonder abonnement) zelf wat u wilt eten en de maaltijden worden gratis bij u thuisbezorgd door het eigen bezorgteam. Via ANBO-PCOB ontvangt u altijd 10 procent korting op de maaltijden.
Ga naar www.anbo-pcob.nl/versaantafel of bel 085-401 64 44
GA LEKKER PUZZELEN!
Als ANBO-PCOB-lid sluit u een abonnement op een Sanders Puzzelboek af met 20 procent korting. U heeft de keuze uit meer dan twintig titels. Het abonnement stopt automatisch.
Ga naar www.anbo-pcob.nl/ sanders-puzzelboeken of bel 085-888 32 76
20% korting
20% korting
BEZOEK BLOEMENPARK APPELTERN
Of u nu wilt genieten van de bloemen- en plantenpracht of inspiratie wilt opdoen voor uw tuin of terras, u vindt het in Bloemenpark Appeltern. Met maar liefst honderd voorbeeldtuinen. U bestelt uw kaarten met korting online of aan de kassa op vertoon van een geldige ANBO-PCOB-ledenpas.
Ga naar www.anbo-pcob.nl/appeltern of bel 0487-54 17 32
DE WINKEL VAN
Profiteer van exclusieve aanbiedingen op producten met twee jaar fabrieksgarantie. Ze worden bij u thuisbezorgd (€ 6,95 verzendkosten). Betaal eenvoudig en veilig via iDEAL of bankoverschrijving .
69,95 i.p.v.
€ 149,95
AIRCOOLER MET AFSTANDSBEDIENING VAN RM AIRPLUS
• Verkoelt, bevochtigt en ventileert
• Drie ventilatiesnelheden
• Waterreservoir van 4 liter
• Timer tot 4 uur
• Met afstandsbediening en twee ijscontainers
ARTIKELNR. RMAP-3701
MAAK VOORDELIG KENNIS MET
DE WINKEL VAN ANBO-PCOB
BREND STOOMSTRIJKIJZER
MET GENERATOR
• Continue stoomdruk van 8 bar
• Waterreservoir van 1500 ml
• Druppelstopfunctie en antikalksysteem
• Keramische zoolplaat
• Verticale stoomfunctie
ARTIKELNR. BR-2231
Doorlopend ledenvoordeel
OMDAT U ERTOE DOET!
Een selectie van onze partners:
Thuisnotaris
ZilverFitness
OogvoorOren
RCN
Interhome
Medipoint
10% korting op testament en levenstestament
sporten met korting
€ 50 korting per hoortoestel
10% korting bij RCN-vakantieparken
10% korting op uw vakantiewoning
10% korting op koopassortiment
€ 39,95
i.p.v.
€ 89,95
ANBO-PCOB-leden krijgen eenmalig 10 procent korting op een bestelling. Gebruik hiervoor de kortingscode LEDEN10 in het bestelproces. Deze actie is geldig tot en met 31-12-2025. Deze korting is niet van toepassing op de verzendkosten. eenmalig 10% korting
Ga naar www.dewinkelvananbo-pcob.nl of scan de QR-code.
SeniorenTAB
Tworby driewieler
SeniorWeb
50PlusMatch
10% korting
€ 5,50 introductiekorting op het lidmaatschap
€ 175 cashback gratis 1 of 2 maanden daten bij lidmaatschap
Hups geen inschrijfkosten bij huishoudelijke hulp
Kijk voor het complete aanbod doorlopend ledenvoordeel op: anbo-pcob.nl/ledenvoordeel
ALLE AANBIEDINGEN OP DE LEDENVOORDEELPAGINA’S ZIJN GELDIG TOT EN MET 26 AUGUSTUS 2025, TENZIJ ANDERS VERMELD. ANBO-PCOB IS NIET AANSPRAKELIJK EN DRAAGT GEEN FINANCIËLE VERANTWOORDELIJKHEID VOOR DE TOTSTANDKOMING EN UITVOERING VAN DE OVEREENKOMSTEN TUSSEN DE AANBIEDERS VAN LEDENVOORDEEL EN ANBO-PCOB-LEDEN.
OuderenWijzer juli/augustus 2025
BEL & WIN
We hebben voor deze editie weer een prachtige prijs die u kunt winnen als u de oplossing van de puzzel goed hebt. Hoe het werkt? Maak de puzzel, noteer de oplossing en bel of sms de oplossing door. U kunt zo vaak meedoen als u wilt. Succes!
BEL 0909-0108
Bel 0909-0108 (€ 0,60 per gesprek), kies voor optie 1 (puzzelprijs) en spreek de oplossing in. Uw telefoonnummer wordt automatisch genoteerd.
OF SMS NAAR 3669
Sms naar 3669 de tekst: magazine <spatie> <oplossing>
Dus bijvoorbeeld: magazine broodkruimel (€ 0,60 per deelname). Hebt u een geheim nummer?
Sms dan behalve de oplossing ook uw telefoonnummer.
Prijswinnaars krijgen persoonlijk bericht.
Oplossing puzzel editie 4, 2025: adviesbureau
SLUITINGSDATUM
U kunt meedingen naar deze prijs tot 26 augustus 2025.
ZWEEDSE PUZZEL
ZWEEDSE PUZZEL
Zweedse puzzel
bladgroente gekonfijte schil honingwijn versiersel Griekse letter mama zompig gebied
bladgroente gekonfijte schil
strandmeer godshuis
strandmeer godshuis
hoofd van een moskee 1
honingwijn versiersel Griekse letter mama zompig gebied hoofd van een moskee 1
stroomopwekker bijwoord
stroomopwekker bijwoord
soort rolschaats 8 zeker mij brood
soort rolschaats 8 zeker mij
deel van een bureau
roklengte plaaggeest 3
roklengte plaaggeest
nevel vruchtendrank voeg
3 nevel vruchtendrank voeg
geluidsband Griekse letter verhoogde toon gewicht sluw 7 groente ik meegaand
geluidsband Griekse letter verhoogde toon gewicht sluw 7 groente ik meegaand
geruwd weefsel wilde hond rad ieder reeds pausennaam
geruwd weefsel wilde hond rad ieder reeds pausennaam nobel vakbond persoonlijk vnw. 4
nobel vakbond persoonlijk vnw. 4 kreet gebied persoonlijk werk van een kunstenaar 5 hok
kreet gebied persoonlijk werk van een kunstenaar 5 hok functie
functie
door toedoen van makker volksverhaal verbrandingsrest kluitenbreker later
door toedoen van makker volksverhaal verbrandingsrest kluitenbreker later
belijder van islam thans knaagdier uitroep van opluchting omheining klaar slee uitroep plus 2 voormalige Baskische beweging muzieknoot vervoer op spoor pluk 6
belijder van islam thans knaagdier uitroep van opluchting
omheining klaar slee uitroep plus 2 voormalige Baskische beweging muzieknoot
vervoer op spoor pluk 6
Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk.
Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk
Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk. 1 2 3 4 5 6 7 8
Doe mee en win! Een overnachting in Wellness Hotel Thermae 2000, incl. 2 dagen wellness t.w.v. € 289
DAT IS NOG EENS RELAXEN!
In het schilderachtige Zuid-Limburgse Heuvelland, verscholen tussen het groen, schitteren de piramides van Thermae 2000. Na een reis door het idyllische Valkenburg aan de Geul en het trotseren van de bekende Cauberg is daar dé plek om tot rust te komen. Het mooie viersterren-Wellness Hotel Thermae 2000 beschikt over 62 hotelkamers, waaronder de Superior Room. Puzzel mee en ervaar zelf een ontspannen wellness-overnachting in Zuid-Limburg.
Het arrangement voor de winnaar:
• Overnachting op de top van de Cauberg in een Superior Room (met allerlei extra’s)
• Ontbijt op uw hotelkamer of met uitzicht over het Heuvelland
• Twee dagen toegang tot de wellness-faciliteiten
• Gratis deelname aan het belevenissenprogramma
• Gebruik van badjas, handdoek en slippers (die u mee naar huis mag nemen)
De prijs geldt voor aankomst op zondag t/m vrijdag
VOOR AL ONZE LEZERS:
• 35% korting op een dagje Thermae 2000!
• Een dagticket voor Thermae 2000 nu voor € 32,50 i.p.v. € 52,50 p.p.
Kijk op www.thermae.nl/shop en gebruik deze code: AP-25
Het enthousiasme van Jacques is heel aanstekelijk
Iman Maaouane (20) maakt samen met studiegenoten een tijdschrift over het leven van de 79-jarige Jacques. ‘Dat ouderen vooral op de bank koffie zitten te drinken is een misverstand.
Jacques is daarvan het levende bewijs.’
‘Voor een project binnen mijn opleiding Digitale Media bij de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht (HKU) trokken we een tijd op met een ouder iemand. Onze school stimuleert dat generaties bij elkaar komen en elkaar inspireren. Dat spreekt me erg aan. Via dit project leerde ik Jacques kennen. Met hem wisselden we ervaringen uit en we leerden van elkaar. De eindopdracht is het maken van een tijdschrift over wat we allemaal te weten kwamen, en daaraan leggen we nu de laatste hand.’ ‘Het enthousiasme en de levensvreugde van Jacques zijn heel aanstekelijk. Toen hij zich tijdens de introductie voorstelde, riep hij vrolijk: “Ik leef!” En daarvan is geen woord gelogen. Dat ouderen vooral op de bank koffie zitten te drinken is een misverstand. Jacques is daarvan het levende bewijs; hij leidt een vol en rijk leven, komt vaak naar de HKU voor cursussen, heeft een huis vol gitaren en is helemaal thuis in kunstmatige intelligentie. Maar
bovenal is hij een wijze man die zinnige levenslessen voor ons heeft. Zo adviseerde hij om de toekomst niet te serieus te nemen. “Je hoeft niet alles op een rijtje te hebben. Als je maar leeft volgens de waarden die voor jou belangrijk zijn”, zei hij.’
‘Jacques kreeg meerdere malen te maken met ingrijpende gebeurtenissen. Een ernstig ongeluk op jonge leeftijd en een hartinfarct veranderden zijn kijk op het leven drastisch. Hij leerde hoe kwetsbaar wij mensen zijn, en dat familie, vrienden en liefde belangrijker zijn dan wat dan ook. Hij vertelde ons verder dat het in een relatie belangrijk is om te geven en te nemen en om elkaar de ruimte te gunnen. Hij weet dat als geen ander, want binnenkort is hij vijftig jaar getrouwd met zijn vrouw Anja. Dat heeft me aan het denken gezet. De mensen van mijn generatie zijn soms wel erg kritisch ten opzichte van de ander of ze haken in een relatie snel af.’ ‘Dit is overigens niet de eerste keer dat ik een project met oudeTEKST: SASKIA GROOTEGOED
ren doe. Als tiener was ik op zoek naar een bezigheid naast school en ging daarom als vrijwilliger aan de slag in een verzorgingshuis. Ik bracht eten rond, maakte praatjes met de mensen en heb zelfs mijn profielwerkstuk gewijd aan de levenslessen die deze ouderen voor me hadden. Als je oudere mensen beter leert kennen, merk je al snel dat het leuk is om dingen uit te wisselen. Het zou mooi zijn als ouderen wat minder ver van jongeren af zouden staan.’
‘Op aanraden van Jacques hebben we ons tijdschrift Zoome r genoemd, een combinatie van Gen Z (de aanduiding voor mijn genera-
‘Het zou mooi zijn ouderenalswat minder ver van jongeren af zouden staan’
tie) en het woord boomer. Hoewel Jacques echt geen klassieke boomer is, is het leuk dat die titel onze generaties verenigt. We willen met ons tijdschrift andere jongeren inspireren om ook eens in gesprek te gaan met ouderen. Je kunt daarvoor gewoon bij een buurthuis of project van de gemeente langsgaan. Ook al heb je maar weinig tijd, het betekent veel voor oudere mensen. En je pikt meteen wat goede levenslessen mee.’
LIEFDE
“In één woord” – Vergelijk antwoorden van Jacques en studenten: wat één woord?
Toen en nu – Korte reflectie op liefde vroeger vs nu Vergelijking brieven disco vs datingapps en festivals
Liefdeslessen – Ouderen geven advies aan jongeren over liefde & re
Het moment dat ik wist: dit is het
– Een persoonlijk moment uit Jacques liefdesleven?
Fotoshoot?
- 50 jaar liefde in beeld, maar ook om sterke beelde individueel te kunnen maken
Foto boven: twee studiegenoten van Iman leggen vast wat Jacques allemaal te vertellen heeft.
Foto links: Jacques weet alles van kunstmatige intelligentie.
Foto onder: moodboards en brainstormideeën voor het tijdschrift.
CULTU
“Jacques’ Wereldkaart” – kaartje met pins van zijn reizen
“Wat ik leerde in ” – reflectie per land of cultuur (kort verhalen
“Dispuut & Discipline” – Over zijn studentenleven in Tilburg, li “Oase” en wat dat betekende voor zijn ontwi
“Traditie of Transformatie?”
– Wat nemen we mee uit het verleden en w Over normen waarden en veranderingen tu
De ommezwaai/keerpunt
MAAK IEMAND GRATIS* LID
EN KRIJG ZELF EEN VVV CADEAUKAART
HUIDIG ANBO-PCOB LID
JA, ik maak iemand lid en krijg een VVV Cadeaukaart ter waarde van € 15 cadeau
Voornaam Tussenvoegsel
Achternaam
Postcode Huisnr.
Lidnummer
E-mailadres
Telefoonnummer
VOORWAARDEN
Actie geldt tot en met 25 augustus 2025. Eén VVV Cadeaukaart per geworven lid. Hoe meer leden, hoe meer cadeaubonnen. Geef uw gegevens bij voorkeur door via www.anbo-pcob.nl/lidwerftlid
Of vul de bon in en stuur deze naar: ANBO-PCOB o.v.v. ‘LWL’ , Postbus 2012, 3440 DA Woerden. * Per 1 januari 2026 wordt het lidmaatschap automatisch omgezet in een betaald jaarlidmaatschap van € 4 per maand of € 48 per jaar (voor minimaal één jaar).
JA, ik word lid van ANBO-PCOB. Ik ben gratis lid tot eind 2025 en ga pas in 2026 betalen.*
Heer Mevr. Voorletters Tussenvoegsel
Achternaam Geboren op: / /
Straat Huisnr.
Postcode Woonplaats
E-mailadres
Handtekening
OuderenWijzer juli/augustus 2025
Datum: / /
OuderenWijzer is een
uitgave van ANBO-PCOB en verschijnt 8 x per jaar.
Contact met ANBO-PCOB?
Website: www.anbo-pcob.nl
E-mail: contact@anbo-pcob.nl
Telefoon: 0348-46 66 66
Lid worden?
Ga naar anbo-pcob.nl/word-lid
Of bel 0348-46 66 66
Opzeggen?
Leden: schriftelijk 1 maand voor einde lidmaatschapsjaar via: contact@anbo-pcob.nl of www.anbo-pcob.nl/opzeggen
Of per post:
Adres Postbus 2012, 3440 DA Woerden
Hoofdredactie: Ingrid Nies, Studio Room (a.i.)
Eindredactie: Sylvia Aué (a.i.)
Redactiemedewerker: Suzanne Meeboer
Aan dit nummer werkten mee
Aldo Allessie, Jurriën Beerda, Femke van den Berg, Monica Boschman, Eric Brendel, Ger Deleij, Saskia Grootegoed, Egbert Hartman, Anita ‘t Hart, Simon van Herpen, Wilma van Hoe aken, Jaap Jongbloed, Ilona Jongepier, Rianne van der Molen, Suus Ruis, Janita Sassen, Alex van Scherpenzeel, Wouke van Scherrenburg, Yvette Sens.
Concept en vormgeving Studio Room, Hilversum
Druk
Senefelder Misset, Doetinchem
SERVICE
Adverteren
Dock35 Media
Frank Roosenbeek 0314-35 58 30 frank@dock35media.nl
Bladerbare versie
Leden kunnen OuderenWijzer ook gratis online lezen. Ga naar anbo-pcob.nl/magazine
Gesproken versie
OuderenWijzer is via CBB ook beschikbaar in gesproken vorm. Bel: 0348-46 66 66 of mail naar contact@anbo-pcob.nl
Copyright/advertenties
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder toestemming van de uitgever. ANBO-PCOB draagt op geen enkele wijze verantwoordelijkheid voor advertenties en bijsluiters.
Ouder worden doe je niet alleen. Ontmoetingen met anderen en mee blijven doen, zorgen voor vreugde in het leven. Als ANBO-PCOB - de invloedrijkste ouderenverenigingzetten we ons in zodat ouderen gezien en betrokken blijven. We geven ouderen een stem in Den Haag en bieden informatie, voordeel, advies en hulp. Leden ontmoeten elkaar in de ruim tweehonderd lokale afdelingen en online op ons Trefpunt. We werken graag samen met andere partijen.
ANBO-PCOB: SAMEN STERK
HET VOLGENDE NUMMER VERSCHIJNT OP 26 AUGUSTUS
DE OUDERENBOND
BESTAAT 125 JAAR EN DAT VIEREN WE MET DIT JUBILEUMNUMMER
Wat hebben we als bond bereikt? En hoeveel impact hebben we gehad?
VERHALEN VAN ONZE LEDEN
Acht leden vertellen waarom ze lid zijn en hoe zij bijdragen aan ANBO-PCOB.
ANDERS DENKEN OVER OUDER WORDEN
De schrijfster van Ouder worden als ervaring én vier ouderen aan het woord.
