κλίμακας κοινωνικές. Στο συγκεκριμένο γενικό κλίμα στοχασμού και διεκδικήσεων, λοιπόν, οι μόνες πιθανές ουτοπίες φαίνονται να είναι αυτές που τελειοποιούν/συντηρούν τον καπιταλισμό και τις σημερινές καταναλωτικές διαθέσεις/συμπεριφορές. “...Από μία άποψη, η ουτοπία έχει ήδη πραγματοποιηθεί. Όλοι μπορούν να πάρουν μία πιστωτική κάρτα, όλοι μπορούν να αγοράσουν και να είναι ευτυχείς, τουλάχιστον έως ότου τελειώσουν τα χρήματα της κάρτας τους. Λοιπόν, που είναι η έμπνευση για να φανταστεί κανείς μια άλλη ουτοπία; Οι σημερινοί ηγέτες στον τομέα της αρχιτεκτονικής δεν έχουν βρει ακόμα την απάντηση...”³¹ (Woods) Η αρχιτεκτονική, θεωρία και πράξη, σίγουρα δεν έχει την ικανότητα να μεταρρυθμίσει κάθε περιορισμένη και ολοκληρωμένη κοινωνία. Ακόμα και όταν προτείνει διαφοροποιήσεις στο χώρο, το χρόνο και τις σχέσεις, περιορίζεται στην συμβατική κριτική της εργασίας με εναλλακτικές απαντήσεις που περιλαμβάνονται στο ενεργό καπιταλιστικό πλαίσιο αγορών. Ο Tafuri αναπτύσσει το επιχείρημα πως δεν είναι πλέον δυνατό να κρύψουμε την πραγματικότητα που καθιστά άσκοπα επικίνδυνες τις επιλογές των αρχιτεκτόνων που συνδέονται απεγνωσμένα με πειθαρχικές ιδεολογίες. Άσκοπα επικίνδυνες, γιατί είναι ανώφελος ο αγώνας για διαφυγή όταν η ζωή είναι ολοκληρωτικά εγκλωβισμένη χωρίς έξοδο. Υποστηρίζει ότι η κρίση προτάσεων της σύγχρονης αρχιτεκτονικής δεν είναι αποτέλεσμα ένδειας ιδεών αλλά μάλλον για κρίση της ιδεολογικής λειτουργίας-υποχρέωσης της αρχιτεκτονικής. “...Πόσο πιο κοντά στην ουτοπία μπορούμε να φτάσουμε; Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο καπιταλισμός είναι μια ουτοπία αυτό-ικανοποίησης και ανησυχίας. Ποιος, λοιπόν, χρειάζεται μια καλύτερη κοινωνία; Οι εναλλακτικές ουτοπίες είναι πλέον ξεπερασμένες τη στιγμή που γράφονται ή σχεδιάζονται. Τα ιδανικά και ο ιδεαλισμός μπορούν να μας επιβραδύνουν μόνο. Οι ουτοπίες μπορούν να παρεμποδίσουν μόνο...”³² (Woods)
46










