Ποικιλίες κερασιάς

Λεπτομερής περιγραφή & αξιολόγηση ποικιλιών

ΚΕΡΑΣΙΆΣ & ΒΥΣΣΙΝΙΆΣ

Συλλογή άρθρων αρχείου (2008 - 2025) του περιοδικού Γεωργία - Κτηνoτροφία

Η συνεργασία του πρώην Ινστιτούτου Φυλλοβόλων Δένδρων του ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. και νυν Τμήματος Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων Νάουσας του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων (Γενική Διεύθυνση Αγροτικής Έρευνας / ΕΛ.Γ.Ο. “ΔΗΜΗΤΡΑ”) με τον ΑγροΤύπο Α.Ε., ανάγεται πολλά χρόνια πίσω, από την ίδρυση ακόμη του περιοδικού “Γεωργία – Κτηνοτροφία” (1993) από τον αείμνηστο Κωνσταντίνο Ν. Γιαννοπολίτη, λόγω της κοινής ανησυχίας για τη συμβολή στην ανάπτυξη και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής γεωργίας. Από το 2008 όμως, εγκαινιάστηκε μια άτυπη συνεργασία μεταξύ των δύο ως άνω, που σκοπό είχε την ενημέρωση των επιστημόνων, των γεωπόνων, των φυτωριούχων και κυρίως των καλλιεργητών κερασιάς, για τα ακριβή χαρακτηριστικά που παρουσίασαν οι ποικιλίες κερασιάς που ελέγχθηκαν μακροχρονίως και κατά καιρούς στις συλλογές του Τ.Φ.Ο.Δ. στη Νάουσα. Βάσει του ότι η χώρα μας έχει σίγουρα διαφορετικές εδαφοκλιματικές συνθήκες από τις άλλες χώρες και άρα χρειάζεται έλεγχος του καλού εγκλιματισμού ή του ότι πολλές ποικιλίες κερασιάς εισάγονται στη χώρα μας με λανθασμένα καλλιεργητικά στοιχεία ή του ότι κάποιες ποικιλίες έχουν κάποια ιδιαίτερα εμπορικά ή καλλιεργητικά χαρακτηριστικά που δεν αποδίδουν στην καλλιεργητική κουλτούρα της χώρα μας, γεννήθηκε αυτή η ανάγκη λεπτομερούς παρουσίασης των ποικιλιών στο γεωργικό κοινό της Ελλάδας. Στην παρούσα ιστορική συλλογή άρθρων από το 2008 έως σήμερα, περιλαμβάνονται 16 άρθρα αναλυτικής περιγραφής και αξιολόγησης ποικιλιών κερασιάς και βυσσινιάς, τα οποία παρουσιάζουν 82 ποικιλίες κερασιάς (εκ των οποίων οι 11 εγχώριας προέλευσης) και 7 ποικιλίες βυσσινιάς ως άκρως συγγενικό είδος με την κερασιά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα εμπεριεχόμενα άρθρα της ιστορικής αναδρομής των εγχώριων ποικιλιών κερασιάς.

ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ ΚΕΡΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΒΥΣΣΙΝΙΑΣ ΠΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΣΥΛΛΟΓΗ ΑΡΘΡΩΝ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΚΕΡΑΣΙΑΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ 2e 48-28 Primulat Adriana Rana Cherne Edra Big Lory Red Pacific Big Star Regina Bigarreau Burlat Rita Bigarreau Stark Hardy Giant Rocket Black Star Rosii di Bistrita Blaze Star Royal Lee Brooks Royal Lynn Burlat e1 Sabrina Canadian Red Samba Ciliefio If Roma BB2 Satin Ciliegio If Roma T-57 Skeena Cristalina Starkrimson Early Bigi Sunburst Early Korvik Sweet Aryana Early Lory Sweet Gabriel Early Star Sweet Lorenz Fercer Sweet Saretta Ferrovia Sweet Stephany Ferrovia Spur Sweet Valina Firm Red Sweetheart Frisco Tamara Germersdorfer Tieton Grace Star Τούρκικα Kordia Valerij Tschkalov Kosara Van Lala Star Verdel Ferbolus Lapins Vogue Larian Ziraat Lory Bloom Moneembegi Negre Di Bistrita Nero II clone 52 P3 Nero II clone 78 P2 Nero II e1 8 New Star 26-3-7 Nimba Noire De Meched Oktavia Precoce Bernard

ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΚΕΡΑΣΙΑΣ ΕΓΧΩΡΙΑΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ Βασιλειάδη Γκιλίον Κοέν Κόκκινα Αναστασιάς Λεμονίδη Λούση Μαύρα Αναστασιάς Μητσανέικα Μπακιρτζέικα Τραγανά Εδέσσης Τσολακέικο

ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΒΥΣΣΙΝΙΑΣ Βύσσινο Επισκοπής Érdi Bôtermo Heimann Rubin Ilva Κωνσταντινουπόλεως N 15 Rubin

Τεύχος 03|2008 agrotypos.gr

Τεύχος 03|2008 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Χαρακτηριστικά των κυριότερων καλλιεργούμενων ποικιλιών κερασιάς Εισαγωγή

Ιωάννης Χατζηχαρίσης, Αναπληρωτής Ερευνητής, Κωνσταντίνος Καζαντζής, Τεχνολόγος Γεωπονίας Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων, Νάουσα

Καινούριες ποικιλίες οπωροφόρων δημιουργούνται συνεχώς σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες του κόσμου, από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς που ασχολούνται με τη βελτίωση ποικιλιών, με στόχο την προσαρμογή των καλλιεργούμενων ποικιλιών στις εκάστοτε απαιτήσεις των καλλιεργητών, του εμπορίου και των καταναλωτών. Τελευταίοι στόχοι στη βελτίωση ποικιλιών κερασιάς, είναι η δημιουργία νέων ποικιλιών με τα εξής χαρακτηριστικά: υψηλή παραγωγικότητα, εξαιρετική ποιότητα καρπού, αντοχή στους εχθρούς, τις ασθένειες, τις αντιξοότητες του περιβάλλοντος και τη διακίνηση, τον σχηματισμό μικρότερου μεγέθους δένδρων, την παραγωγή μεγαλύτερου μεγέθους καρπού και αν είναι δυνατόν, αυτογονιμοποιούμενες. Όλες όμως οι ποικιλίες με τα παραπάνω πλεονεκτήματα διατίθενται στην αγορά με πατέντα και ως εκ τούτου,

αγοράζουν οι φυτωριούχοι της χώρας μας την πατέντα και διαθέτουν τις εν λόγω ποικιλίες στους παραγωγούς, χωρίς να προηγηθεί αξιολόγηση και έλεγχος της προσαρμοστικότητας αυτών, στο ελληνικό εδαφοκλιματικό περιβάλλον. Αποτέλεσμα αυτού είναι, σε πολλές περιπτώσεις, οι εν λόγω ποικιλίες να μην εμφανίζουν τα χαρακτηριστικά των προδιαγραφών, που δίνονται από τους δημιουργούς τους και οι παραγωγοί να ρισκάρουν την επιτυχία της καλλιέργειας. Τα χαρακτηριστικά των ως άνω ποικιλιών, είναι γνωστά από τη βιβλιογραφία, γιατί δεν έχουν προλάβει να αξιολογηθούν στη χώρα μας από το Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων και ως εκ τούτου δεν περιγράφονται στο εν λόγω κείμενο. Στο εν λόγω κείμενο περιγράφονται τα χαρακτηριστικά των ποικιλιών κερασιάς που έχουν αξιολογηθεί στις συνθήκες της χώρας μας και παρουσιάζουν εμπορικό και καλλιεργητικό ενδιαφέρον.

Οι κυριότερες ποικιλίες που διατίθενται τελευταία στη χώρα μας και οι ημέρες ωρίμανσής τους.

Precoce Bernard

Rita Sweet Early-Panaro 1 Primoula Early Lory Early Star-Panaro 2 Sweet Early Early Star Giorgia Graze Star Blaze Star

-8 Samba -4 αυτογόν. Black Star -3 Canada Giant -2 Kordia +2 αυτογόν. Skeena +2 αυτογόν. Lala Star +5 αυτογόν. Regina +9 Sweetheart +10 αυτογόν. Sabrina +12 αυτογόν. Satin

+15 αυτογόν. +16 αυτογόν. +18 +20 +22 αυτογόν. +22 αυτογόν. +25 +27 αυτογόν.

* Δίνονται κατά σειρά ωρίμανσης. Η εποχή ωρίμανσης δίνεται σε σύγκριση με τη Bigarreau Burlat, σε ημέρες πριν ή μετά αυτής, (ανάλογα με το πρόσημο).

28

Γενικά: Κόκκινη, ημιτραγανή ποικιλία, υπερπρώιμης εποχής ωρίμανσης, με μέτριο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Γαλλική ποικιλία. Προέρχεται από την περιοχή της κοιλάδας του Rhone κοντά στο Lyons.

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2008

Δένδρο: Μεγάλου μεγέθους, ορθόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες. Φύλλο: Επίμηκες ελλειπτικό, πολύ μεγάλου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Ο μίσχος έχει μεγάλο μήκος και είναι παχύς. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν δυνατό χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η φυλλόπτωση το φθινόπωρο είναι μέσης περιόδου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται συνήθως δύο άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. Άνθος: Τα άνθη είναι μεγάλα, έχουν πέταλλα ριπιδοειδή, έλοβα, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος των στημόνων. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει δύο μέρες νωρίτερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι μικρά, τουλάχιστον στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ., 12,8% κατά μέσο όρο από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ. Καρπός: Καρδιόσχημος πεπλατυσμένος, μέτριου προς μικρού μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας σκούρου κόκκινου. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι δυσδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό όμοιο με της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσμένο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και εμφανίζει φελλώδη ιστό μέσου μεγέθους. Η σάρκα του είναι ημιτραγανή, σκούρου κόκκινου χρώματος, με γεύση ενδιάμεση, με καλή προς πολύ καλή γευστικότητα. Ο χυμός έχει σκούρο κόκκινο χρώμα. Μένει ελάχιστη σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι πολύ ισχυρή, ενώ παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στα μέσα Μαΐου, δύο με τρεις ημέρες πριν από την B. Burlat. Παρουσιάζει ανθεκτικότητα στο σχίσιμο συγκριτικά με την B. Burlat, μεγάλη ανθεκτικότητα στο κυλινδροσπόριο, αλλά ευαισθησία στη μονίλια. Επίσης δεν παρουσιάζει δίδυμους καρπούς. Πυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει τριπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μεγάλη και μεγέθους πυρήνα προς καρπού, μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ενδιάμεση. Επικονιαστές: Δεν έχουν γίνει πειράματα από το Ι.Φ.Δ. Φαίνεται να επικονιάζεται καλά από τη Lapins, με την οποία συνανθίζει. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως καλοί επικονιαστές της, οι ποικιλίες Guillaume, B. Napoleon, Hedelfingen, B.S. Hardy Giant, Ulster, Van και Τραγανά Εδέσσης. Συμπεράσματα: Ενδιαφέρουσα ποικιλία λόγω της πρώιμης εποχής ωρίμανσής της, με καλής ποιότητας καρπό για την εποχή του, ανθεκτικό στο σχίσιμο σε σύγκριση με τη B. Burlat, αλλά με μέτριες αποδόσεις. Από τις υπερπρώιμες ποικιλίες, θεωρείται η καλύτερη.

Bigarreau Burlat

Συνώνυμα: Burlat, Bigarreau Hatif Burlat, Early Burlat. Γενικά: Κόκκινη, ημιτραγανή ποικιλία, πρώιμης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού, κατάλληλο για νωπή κατανάλωση. Έχει πολύ μεγάλη εμπορική και καλλιεργητική αξία. Καταγωγή και εξάπλωση: Είναι γαλλική ποικιλία από άγνωστους γονείς. Ανακαλύφτηκε το 1915 σαν ένα τυχαίο σπορόφυτο κοντά στο Lyons της Γαλλίας, από τον Leonard Burlat, δενδροκόμο στο Loire της περιοχής Rhone. Καλλιεργείται στην Ουγγαρία, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και σε πολλές άλλες χώρες και κατέχει την έκτη θέση στον κόσμο. Στη χώρα μας διαδόθηκε την τελευταία εικοσιπενταετία, σαν πρώιμη ποικιλία σε πρώιμες κυρίως περιοχές ή πεδινές. Δένδρο: Μεγάλου μεγέθους, κανονικού σχήματος, με πυκνή προς μέτρια κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι πολύ ζωηρή. Εισέρχεται σε κανονική παραγωγή από τον έκτο με έβδομο χρόνο. Οι αποδόσεις του είναι μεγάλες. Είναι ευαίσθητο στη μονίλια, αλλά ανθεκτικό στο κορύνεο και την ανθράκωση (Coccomyges beijerinkii). Δεν παρουσιάζει συμφωνία με το P. mahaleb. Φύλλο: Αντωειδούς σχήματος, μεγάλου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Ο μίσχος έχει μέσο μήκος και μεγάλο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν δυνατό χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι όψιμη. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο ως τρία άνθη. Άνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα κυκλικού σχήματος, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι ίσος ή μεγαλύτερος από τους στήμονες. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει το πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Νεφροειδής ως καρδιόσχημος ή μηλοειδής, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, πολύ μεγάλου μεγέθους. Η σάρκα του είναι ημιτραγανή, ροζ προς κόκκινου χρώματος, με καλά γευστικά χαρακτηριστικά. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή προς ενδιάμεση και το χρώμα αυτού είναι ροζ προς κόκκινο. Παραμένει λίγη ως καθόλου σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο μήκος και η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2008

29

Τεύχος 03|2008 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ είναι ισχυρή. Ωριμάζει στις αρχές του τρίτου δεκαημέρου του Μαΐου. Παρουσιάζει μέτρια προς μεγάλη ευαισθησία στο σχίσιμο, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην εποχή της ωρίμανσης. Η ξένη βιβλιογραφία την παρουσιάζει ως ελαφρώς ευαίσθητη στο σχίσιμο. Σχίζεται συνήθως γύρω από τον ποδίσκο. Αντέχει στις μεταφορές, αλλά είναι πολύ ευαίσθητος στη μονίλια. Πυρήνας: Σχήματος ωοειδούς προς επιμήκους, μεγάλου προς μέτριου μεγέθους. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι μέτρια έως χαλαρή. Επικονιαστές: B. Marmotte, B.S. Hardy Giant, Van, Cuigne Early Rivers (από πειράματα του Ι.Φ.Δ.). Στη βιβλιογραφία αναφέρονται και οι ποικιλίες B. Napoleon και B.G. D’Hedelfingen. Σπάνια όμως συνανθίζουν με την B. Burlat στις συνθήκες της περιοχής Ναούσης και πιθανόν της χώρας μας. Άλλοι επικονιαστές που αναφέρονται στη βιβλιογραφία είναι οι ποικιλίες Durone della Marca, Bing, Larian, Rainier, Sue, Stella και Ulster. Συμπεράσματα: Η B. Burlat είναι η πιο πρώιμη αξιόλογη ποικιλία, με ικανοποιητικές και σταθερές κατ’ έτος αποδόσεις, με καρπό μεγάλου μεγέθους και ζωηρό δένδρο, όχι πολύ μεγάλου ύψους. Ενδείκνυται η διάδοσή της σαν πρώιμη ποικιλία σε πρώιμες περιοχές. Έχει το μειονέκτημα ότι σχίζεται ο καρπός με τις βροχές και προσβάλλεται από μονίλια. Πρέπει να αποφεύγεται η καλλιέργειά της σε περιοχές με βροχερό Μάιο, γιατί είναι δυνατό να εκμηδενίζεται η παραγωγή της. Η δυνατότητά της σε παραγωγή είναι μεγαλύτερη από ότι έδειξε στη συλλογή, αφού δένδρα απέδωσαν μέχρι 150 kgr.

Larian

Γενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μεσοπρώιμης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε από τον G. L. Phil στο Agric. Experiment Station, California των Η.Π.Α., το 1946. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Lambert x UCD 50 (Bing x Bush Tartarian). Δένδρο: Μέτριου μεγέθους, ορθόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι μέτρια. Εισέρχεται σε κανονική παραγωγή από τον έκτο με έβδομο χρόνο. Οι αποδόσεις του είναι πολύ μεγάλες. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μικρού προς μέσου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Ο μίσχος έχει μικρό μήκος και μέσο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν δυνατό χρωματισμό με ανθο30

κυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πολύ όψιμη. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο ως τρία άνθη. Εμφανίζει την ίδια τάση σχηματισμού καρποφόρων οργάνων με την ποικιλία Van. Άνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα καρδιόσχημα, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος από τους στήμονες. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει μία μέρα νωρίτερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Καρδιόσχημος, χρώματος επιδερμίδας σκούρου κόκκινου, πολύ μεγάλου μεγέθους. Η σάρκα του είναι τραγανή, κόκκινου χρώματος, με καλά γευστικά χαρακτηριστικά. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση προς υψηλή και το χρώμα αυτού είναι ροζ προς κόκκινο. Παραμένει λίγη σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο μήκος και η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι μέτρια. Ωριμάζει στις αρχές του Ιουνίου, επτά ημέρες μετά από την B. Burlat. Παρουσιάζει πολύ μικρή ευαισθησία στο σχίσιμο. Πυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μεγάλου προς μέσου μεγέθους. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι μέτρια. Επικονιαστές: B. Burlat, B.S. Hardy Giant, Van, Bing, B. Napoleon. Συμπεράσματα: Η ποικιλία Larian παρουσιάζει εξαιρετικά μεγάλο εμπορικό και γενετικό ενδιαφέρον, λόγω των χαρακτηριστικών του καρπού, των μεγάλων αποδόσεων, της τάσης καρποφορίας και του μεγέθους του δένδρου. Ωριμάζει μία περίοδο που δεν υπάρχουν άλλες αξιόλογες ποικιλίες, μεταξύ της B. Burlat και της B.S. Hardy Giant. Ενδείκνυται η διάδοσή της σε όλες τις περιοχές της χώρας μας, τόσο για τα καλά της χαρακτηριστικά, όσο και για την απρόσκοπτη διαδοχή της συγκομιδής του καρπού. Έχει συμπεριληφθεί στα προγράμματα βελτίωσης ποικιλιών του Ι.Φ.Δ.

Sunburst

Γενικά: Κόκκινη, ημιτραγανή ποικιλία, αυτογόνιμη, μέσης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε από τους K. O. Lapins και W. D. Lane στο Agric. Res. Station, Summerland, British Columbia του Καναδά, το 1965. Είναι διασταύρωση

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2008

των ποικιλιών Van x Stella. Δένδρο: Μέτριου μεγέθους, ορθόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι ζωηρή. Εισέρχεται σε κανονική παραγωγή από τον πέμπτο με έκτο χρόνο. Οι αποδόσεις του είναι μεγάλες. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου προς μικρού μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Ο μίσχος έχει μέτριο μήκος και είναι παχύς. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως τρεις, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν μέτριο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο και στην άκρη του ελάσματος. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιμη. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται συνήθως στη βάση των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μεγάλος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται τρία με τέσσερα συνήθως άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. Άνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα κυκλικά, έλοβα, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος ή ίσος με τους στήμονες. Η άνθηση είναι μεσοπρώιμη, ανθίζει δύο μέρες αργότερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη. Με τη χρησιμοποίηση όμως κατάλληλων επικονιαστών δίνει πιο σταθερές παραγωγές. Η ίδια είναι καλός επικονιαστής των περισσότερων ποικιλιών που συνανθίζουν μαζί της. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι κανονικά, 38,4% κατά μέσο όρο από πειράματα του Ι.Φ.Δ. Καρπός: Σφαιρικός, χρώματος επιδερμίδας λαμπρού κόκκινου, πολύ μεγάλου μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μεγάλου μεγέθους. Η σάρκα του είναι ημιτραγανή, ανοιχτού κόκκινου χρώματος, με πολύ καλά γευστικά χαρακτηριστικά. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού είναι πορφυρό. Παραμένει αρκετή ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο μήκος, αποσπάται εύκολα από τον καρπό και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου, οκτώ με εννέα ημέρες μετά από την B. Burlat. Παρουσιάζει ελαφρά ως μεγάλη ευαισθησία στο σχίσιμο, ανάλογα και με τις εκάστοτε καιρικές συνθήκες. Πυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει τριπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού και η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού, είναι πολύ μεγάλη. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. Συμπεράσματα: Η ποικιλία Sunburst παρουσιάζει εξαιρετικά μεγάλο εμπορικό και γενετικό ενδιαφέρον, λόγω των χαρακτηριστικών του καρπού, των σταθερών αποδόσεων και φυσικά λόγω του αυτογόνιμού της. Το μόνο μειονέκτημά της είναι ότι, μετά την πλήρη ωρίμανση ο καρπός μαλακώνει γρήγορα και χρειάζεται να

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ τελειώνει η συγκομιδή μέχρι αυτό το στάδιο. Ενδείκνυται η διάδοσή της σε όλες τις περιοχές της χώρας μας. Έχει συμπεριληφθεί στα προγράμματα βελτίωσης ποικιλιών του Ι.Φ.Δ.

Lapins

Γενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, αυτογόνιμη, μέσης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε από τον K. O. Lapins στο Agric. Res. Station, Summerland, British Columbia του Καναδά, το 1965. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Van x Stella. Δένδρο: Μέτριου μεγέθους, ορθόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι μέτρια. Εισέρχεται σε κανονική παραγωγή από τον πέμπτο με έκτο χρόνο. Οι αποδόσεις του είναι μεγάλες. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Ο μίσχος έχει μέτριο μήκος και μέσο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν δυνατό χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η έκπτυξη των φύλλων την Άνοιξη προηγείται της άνθισης. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι μέσης περιόδου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται τρία συνήθως άνθη. Άνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα καρδιόσχημα, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος από τους στήμονες. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει δύο μέρες νωρίτερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη. Με τη χρησιμοποίηση όμως κατάλληλων επικονιαστών δίνει πιο σταθερές παραγωγές. Η ίδια είναι καλός επικονιαστής των περισσότερων ποικιλιών που συνανθίζουν μαζί της. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι κανονικά, 39,2% κατά μέσο όρο από πειράματα του Ι.Φ.Δ. Καρπός: Καρδιόσχημος, χρώματος επιδερμίδας κόκκινου, πολύ μεγάλου μεγέθους. Η σάρκα του είναι τραγανή, κόκκινου χρώματος, με καλά γευστικά χαρακτηριστικά. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού είναι σκούρο κόκκινο. Παραμένει λίγη ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο μήκος και η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή. Ωριμάζει το πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου, εννέα ημέρες

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2008

31

Τεύχος 03|2008 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ μετά από την B. Burlat. Παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα στο σχίσιμο και ευαισθησία στη μονίλια. Πυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μέσου μεγέθους. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι μέτρια. Συμπεράσματα: Η ποικιλία Lapins παρουσιάζει εξαιρετικά μεγάλο εμπορικό και γενετικό ενδιαφέρον, λόγω των χαρακτηριστικών του καρπού, των σταθερών αποδόσεων και φυσικά λόγω του αυτογόνιμού της. Ενδείκνυται η διάδοσή της σε όλες τις περιοχές της χώρας μας. Έχει συμπεριληφθεί στα προγράμματα βελτίωσης ποικιλιών του Ι.Φ.Δ.

Cristalina

Συνώνυμα: 2c-61-22 (πειραματική ονομασία), Sumnue. Γενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μέσης εποχής ωρίμανσης, με μέτριο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε από τους K. O. Lapins και H. Schmidt στο Pacific Agri-Food Research Centre, Summerland, British Columbia του Καναδά, το 1968. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Star x Van. Στην Ευρώπη εισήχθη το 1995 με το όνομα Sumnue και αργότερα μετονομάστηκε σε Cristalina. Δένδρο: Μεγάλου μεγέθους, ορθόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες μέχρι μεγάλες. Φύλλο: Ελλειπτικό, πολύ μεγάλου μεγέθους, με οδόντωση τριπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Ο μίσχος έχει μικρό μήκος και είναι παχύς. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν δυνατό χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι μέσης περιόδου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται συνήθως στην κορυφή των βλαστών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο με τρία άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. Άνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα καρδιόσχημα, μέσου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος ή ίσος των στημόνων. Η άνθηση είναι κανονικής περιόδου, ανθίζει τέσσερις με πέντε ημέρες μετά την B. Burlat και τρεις περίπου ημέρες νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι μικρά προς κανονικά, τουλάχιστον στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ., 32

20,1% κατά μέσο όρο από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ. Καρπός: Νεφροειδής, μέτριου προς μεγάλου μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας μαονιού. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, αυλακοειδής, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και εμφανίζει φελλώδη ιστό μεγάλου μεγέθους. Η σάρκα του είναι πολύ τραγανή, ροζ χρώματος, με γεύση γλυκιά προς ενδιάμεση, με μέτρια προς καλή γευστικότητα. Ο χυμός έχει ροζ χρώμα. Μένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μικρό προς μέσο μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό αλλά και από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου, εννέα με δέκα ημέρες μετά από την B. Burlat. Παρουσιάζει ανθεκτικότητα στο σχίσιμο. Πυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού προς μέτριου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μεγάλη και μεγέθους πυρήνα προς καρπού, μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. Επικονιαστές: Δεν έχουν γίνει πειράματα από το Ι.Φ.Δ. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως καλοί επικονιαστές της, οι ποικιλίες Summit και Sunburst. Συμπεράσματα: Αξιόλογη ποικιλία, με καλής ποιότητας καρπό, ανθεκτικό στο σχίσιμο και μέτριες έως μεγάλες αποδόσεις. Ενδείκνυται και για μηχανική συγκομιδή του καρπού.

Bigarreau Stark Hardy Giant

Συνώνυμα: Stark Hardy Giant, Bigarreau Starking Hardy Giant, Starking Hardy Giant, Hardy Giant. Γενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μέσης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Χρησιμοποιείται για νωπή κατανάλωση και για μετάπλαση. Έχει μεγάλη εμπορική και καλλιεργητική αξία. Καταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από την Αμερική και οι γονείς της είναι άγνωστοι. Επισημάνθηκε στο Cedarburg, Wisconsin των Η.Π.Α., από τον Ottilie R. Mayer το 1925, και μετονομάστηκε με το σημερινό όνομα από τους φυτωριούχους Stark, που άρχισαν να τη διαδίδουν το 1948 πατενταρισμένη, με τον κωδικό Νο 764. Δεν είναι πολύ διαδομένη στην Ευρώπη, ίσως επειδή ήταν πατενταρισμένη και καλλιεργείται μόνο στην Τουρκία. Στη χώρα μας έχει εισαχθεί, την τελευταία εικοσιπενταετία, από το Ι.Φ.Δ., το οποίο την έφερε από τους φυτωριούχους George Delbard

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2008

για να την δοκιμάσει. Δένδρο: Μέτριου μέχρι μικρού μεγέθους πάνω σε μαχαλέπι, μεγάλου πάνω σε αγριοκέρασο, κανονικού σχήματος ως κρεμοκλαδούς στους βλαστούς δεύτερης και τρίτης τάξης, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι ζωηρή. Εισέρχεται σε κανονική παραγωγή από τον έκτο, συνήθως όμως τον έβδομο χρόνο, είτε είναι εμβολιασμένο σε μαχαλέπι είτε σε αγριοκέρασο. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες μέχρι μεγάλες. Αντέχει στους παγετούς και τις ασθένειες. Παρουσιάζει μερική συμφωνία με το P. mahaleb. Φύλλο: Ελλειπτικού έως αντωειδούς σχήματος, μεγάλου προς μέσου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Ο μίσχος έχει μέσο μήκος και μεγάλο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν δυνατό χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται στον μίσχο και στην άκρη του ελάσματος. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι μέσης περιόδου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται τρία άνθη. Άνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα καρδιόσχημα επιμήκη, μέσου προς μικρού μεγέθους και ο ύπερος είναι ίσος των στημόνων. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει μαζί με την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Σφαιρικός, πολύ μεγάλου μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας σκούρου κόκκινου, στιλπνού, που έλκει τον αγοραστή. Η σάρκα του είναι πολύ τραγανή, κόκκινου προς ροζ χρώματος, με γεύση γλυκιά, υπόξινη, πολύ ευχάριστη και αρωματική. Ο χυμός έχει ροζ χρώμα. Δε μένει σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο προς μικρό μήκος και η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή. Ωριμάζει στις αρχές του Ιουνίου, δέκα ημέρες μετά από την B. Burlat. Παρουσιάζει πολύ μικρή ευαισθησία στο σχίσιμο. Αντέχει στις μεταφορές και τη μονίλια. Πυρήνας: Σχήματος σφαιρικού, μέσου προς μικρού μεγέθους. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι χαλαρή. Επικονιαστές: B. Reverchon, B. Burlat, B. Moreau, Van, Lambert, μέχρι ποσοστό 40%, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως επικονιαστές και οι ποικιλίες B. Marmotte, Early Rivers, Stella, Rainier, Guillaume, Hedelfinger, B. Napoleon, Ulster και Τραγανά Εδέσσης. Συμπεράσματα: Πρόκειται για μια εξαιρετική ποικιλία, μέσης ως μεσοπρώιμης εποχής ωρίμανσης, με μεγάλη εμπορική αξία. Το δένδρο είναι παραγωγικό, ανθεκτικό και η ποιότητα καρπού εξαιρετική. Ενδείκνυται η διάδοσή της και επιβάλλεται για την κλιμάκωση της καλλιέργειας. Μπορεί να εμβολιαστεί και σε μαχαλέπι, αλλά τα δένδρα ζουν λιγότερα χρόνια. Τα φύλλα παρουσιάζουν ευαισθησία στα οργανοφωσφορικά εντομοκτόνα και χρειάζεται προσοχή στους ψεκασμούς.

Ferrovia

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Συνώνυμα: Ferovia, Feroviere, Filovia. Γενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μέσης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Χρησιμοποιείται για νωπή κατανάλωση και έχει μεγάλη εμπορική και καλλιεργητική αξία. Καταγωγή και εξάπλωση: Ιταλική ποικιλία. Προέρχεται από την περιοχή Comune di Turi του Bari. Η καλλιέργειά της είναι πολύ εξαπλωμένη στην κερασοπαραγωγική περιοχή του Bari της Ιταλίας. Τελευταία δείχνει μια ισχυρή δυναμική φυτεύσεων και στην Ελλάδα. Δένδρο: Μεγάλου μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με μέτριας πυκνότητας κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες μέχρι μεγάλες. Φύλλο: Αντωειδούς σχήματος, πολύ μικρού μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Ο μίσχος έχει μικρό μήκος και είναι λεπτός. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι όψιμη προς μέσης περιόδου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται συνήθως τρία άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι ωοειδές. Άνθος: Τα άνθη είναι μεγάλα, έχουν πέταλλα κυκλικά, έλοβα, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι ίσος ή μικρότερος των στημόνων. Η άνθηση είναι κανονικής περιόδου, ανθίζει τέσσερις με πέντε ημέρες μετά την B. Burlat και τρεις περίπου ημέρες νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι μικρά, τουλάχιστον στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ., 14,3% κατά μέσο όρο από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ. Καρπός: Καρδιόσχημος, πολύ μεγάλου μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας μαονιού. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και εμφανίζει φελλώδη ιστό μικρού μεγέθους. Η σάρκα του είναι τραγανή, ροζ χρώματος, με γεύση ενδιάμεση προς γλυκιά, με καλή γευστικότητα. Ο χυμός έχει ροζ χρώμα. Μένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο προς μικρό μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ενδιάμεση

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2008

33

Τεύχος 03|2008 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ προς ισχυρή και η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ενδιάμεση, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στις αρχές του Ιουνίου, έντεκα ημέρες μετά από την B. Burlat και εννέα ημέρες πριν την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα στο σχίσιμο. Όταν σχίζει, σχίζει στο κάτω μέρος του καρπού. Πυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού και μεγέθους πυρήνα προς καρπού, είναι πολύ μεγάλη. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. Επικονιαστές: Δεν έχουν γίνει πειράματα από το Ι.Φ.Δ. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως επικονιαστές οι ποικιλίες Sunburst, Lapins και Van. Συμπεράσματα: Παραγωγική ποικιλία, με καλής ποιότητας καρπό και σταθερές αποδόσεις, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις στη χώρα μας αναφέρεται ότι υστερεί σε αποδόσεις, πράγμα που πιστεύουμε ότι οφείλεται στην έλλειψη κατάλληλων επικονιαστών. Τα πρώτα χρόνια της ανάπτυξης των δενδρυλλίων στον οπωρώνα, τα κατώτερα κυρίως φύλλα και τα εσωτερικά της κόμης, εμφανίζουν ποικιλοχρώσεις και αποχρωματισμούς, που ομοιάζουν με συμπτώματα προσβολών από ιώσεις. Είναι όμως χαρακτηριστικό της ποικιλίας και εξαφανίζεται με την πάροδο των ετών.

Van

Γενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μέσης εποχής ωρίμανσης, με μέτριο μέγεθος καρπού. Είναι επιτραπέζια ποικιλία και χρησιμοποιείται κυρίως για νωπή κατανάλωση. Έχει μεγάλη εμπορική και καλλιεργητική αξία. Καταγωγή και εξάπλωση: Είναι σπορόφυτο ελεύθερης γονιμοποιήσεως της ποικιλίας Empress Engenie. Δημιουργήθηκε στον Πειραματικό Σταθμό του Dominion στο Summerland, British Columbia του Καναδά, το 1936. Επιλέγηκε το 1942 και διαδόθηκε το 1944. Το όνομά της το πήρε προς τιμήν του J.R. Van Haarlem, ερευνητή του Σταθμού Vineland, Ontario του Καναδά. Καλλιεργείται σε όλες τις χώρες και κατέχει την πρώτη θέση σε έκταση καλλιέργειας. Στη χώρα μας διαδόθηκε την τελευταία εικοσιπενταετία. Δένδρο: Μεγάλου μεγέθους, κανονικού προς ορθόκλαδου σχήματος, με μέτρια προς πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι πολύ ζωηρή. Εισέρχεται σε κανονική παραγωγή από τον έκτο με έβδομο χρόνο. Οι αποδόσεις του είναι πολύ μεγάλες. Παρουσιάζει μέση ευαισθησία στους παγετούς και αντέχει στις ασθένειες. Δεν παρουσιάζει συμφωνία με το P. mahaleb. Φύλλο: Ελλειπτικού έως ρομβοειδούς σχήματος, μέσου 34

μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Ο μίσχος έχει μικρό μήκος και μέσο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι μέσης περιόδου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μεγάλος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο ως τρία άνθη, συνήθως δύο. Άνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα κυκλικού σχήματος, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι ίσος ή μεγαλύτερος από τους στήμονες. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει μαζί με την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Νεφροειδής ως μηλοειδής, χρώματος επιδερμίδας σκούρου κόκκινου, μέσου μεγέθους. Για να διατηρείται το μέγεθος του καρπού σε ικανοποιητικά επίπεδα, πρέπει να διατηρείται το δένδρο ζωηρό, με ειδικά κλαδεύματα και να μην υπερφορτώνεται. Η σάρκα του είναι τραγανή, κόκκινου αιματώδους χρώματος, με γεύση γλυκιά, ευχάριστη. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού σκούρο κόκκινο. Δε μένει σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μικρό μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό, αλλά και από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή. Ωριμάζει στις αρχές του Ιουνίου, έντεκα ημέρες μετά από την B. Burlat. Παρουσιάζει ευαισθησία στο σχίσιμο. Αντέχει στις μεταφορές και το σχίσιμο περισσότερο από την Τραγανά Εδέσσης. Πυρήνας: Σχήματος σφαιρικού, μικρού προς μέσου μεγέθους. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι χαλαρή. Επικονιαστές: Bing, Lambert, B. Napoleon και Durone Nero I, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. Η βιβλιογραφία αναφέρει ως επικονιαστές και τις ποικιλίες B. Burlat, Rainier, B.S. Hardy Giant, Sue, Summit, Hedelfinger, B. Moreau, και Vittoria. Συμπεράσματα: Η ποικιλία Van έχει πολλά καλά χαρακτηριστικά. Υψηλές αποδόσεις, καρπό τραγανό ικανοποιητικού μεγέθους, ανθεκτικό. Δένδρο όχι πολύ μεγάλο, που εγκλιματίζεται εύκολα. Υπερέχει από την Τραγανά Εδέσσης σε αποδόσεις, αλλά υστερεί σε τραγανότητα. Ενδείκνυται η διάδοσή της στη χώρα μας, γιατί εκτός του ότι έχει πιο υψηλές αποδόσεις από την Τραγανά Εδέσσης, μπαίνει και νωρίτερα στην καρποφορία, σχηματίζει μικρότερο δένδρο και ωριμάζει νωρίτερα.

Vogue

Γενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μεσοόψιμης εποχής ωρίμανσης, με μεγάλο μέγεθος καρπού.

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2008

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ Καταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε στο Ontario Horticultural Experiment Station, Vineland, Ontario του Καναδά, το 1974. Είναι διασταύρωση της ποικιλίας Victor x Άγνωστη. Δένδρο: Μεγάλου μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι πολύ ζωηρή. Εισέρχεται σε παραγωγή από τον τέταρτο χρόνο και σε πλήρη απόδοση από τον πέμπτο με έκτο χρόνο, σχετικά πρώιμα. Οι αποδόσεις του είναι πολύ μεγάλες και σταθερές κατ’ έτος. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Ο μίσχος έχει μικρό μήκος και μέσο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα σφαιρικό, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι μέσης περιόδου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται τρία ως τέσσερα άνθη. Άνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα πεπλατυσμένα καρδιόσχημα, μέσου μεγέθους και ο ύπερος είναι ίσος ή μεγαλύτερος από τους στήμονες. Η άνθηση είναι κανονικής περιόδου, μεγάλου εύρους και ανθίζει τρεις ημέρες αργότερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Καρδιόσχημος, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, στιλπνού, μεγάλου μεγέθους. Το ένα ήμισυ του καρπού, προς την πλευρά της ραφής, είναι πιεσμένο, ενώ το άλλο ήμισυ είναι εξογκωμένο, με αποτέλεσμα να χαλάει την καλή του εμφάνιση. Η σάρκα του είναι τραγανή, κόκκινου χρώματος, με καλά γευστικά χαρακτηριστικά. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση και το χρώμα αυτού κόκκινο. Παραμένει λίγη σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο μήκος και η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή προς μέτρια. Ωριμάζει το πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου, δεκατρείς ημέρες μετά από την B. Burlat. Παρουσιάζει μικρή προς μέτρια ευαισθησία στο σχίσιμο. Πυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μέσου μεγέθους. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι μέτρια. Επικονιαστές: Stella, Τραγανά Εδέσσης, Van, B.S. Hardy Giant, Hudson, Guillaume. Συμπεράσματα: Η ποικιλία Vogue δίνει πολύ μεγάλες και σταθερές αποδόσεις, καρπό μεγάλου μεγέθους, με πολύ καλά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά και ανθεκτικότητα στο σχίσιμο. Συνιστάται η διάδοσή της σε όλες τις περιοχές της χώρας μας, εις αντικατάσταση της ποικιλίας Van, με την οποία συνωριμάζει. Η ποικιλία Van δίνει πιο τραγανό καρπό, αλλά συχνά υπερφορτώνεται και αποκτά μικρότερο μέγεθος και παρουσιάζει μεγαλύτερη ευαισθησία στο σχίσιμο. Παρουσιάζει επίσης ιδιαίτερο γενετικό ενδιαφέρον γιατί, εκτός των παραπάνω, εισέρχεται πρώιμα στην παρα36

γωγή και έχει συμπεριληφθεί στα προγράμματα βελτίωσης ποικιλιών του Ι.Φ.Δ.

Germersdorfer

Συνώνυμα: Germersdorfi, Germersvore. Γενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, όψιμης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Ουγγρική ποικιλία. Καλλιεργείται σε όλες τις χώρες της κεντρικής Ευρώπης με διάφορα ονόματα. Επίσης καλλιεργούνται πολλοί κλώνοι της ποικιλίας αυτής. Δένδρο: Μεγάλου μεγέθους, ορθόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου προς μικρού μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Ο μίσχος έχει μεγάλο μήκος και μέσο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πολύ όψιμη. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μέτρια προς μεγάλη. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μεγάλος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται τρία ως τέσσερα άνθη. Άνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα κυκλικού σχήματος, έλοβα, μέσου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος ή ίσος των στημόνων. Η άνθηση είναι πολύ όψιμη, ανθίζει δέκα ημέρες αργότερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Καρδιόσχημος, χρώματος επιδερμίδας λαμπρού κόκκινου, πολύ μεγάλου μεγέθους. Η σάρκα του είναι τραγανή, ροζ προς κόκκινου χρώματος, με καλά γευστικά χαρακτηριστικά. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση και το χρώμα αυτού κόκκινο. Παραμένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει πολύ μεγάλο μήκος και η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή προς μέτρια. Ωριμάζει στις αρχές του δεύτερου δεκαημέρου του Ιουνίου, στις συνθήκες του Ι.Φ.Δ., είκοσι ημέρες μετά από την B. Burlat και σχεδόν μαζί με την Τραγανά Εδέσσης. Από τη βιβλιογραφία αναφέρεται ότι στην Κεντρική Ευρώπη, ωριμάζει τριάντα με τριανταπέντε ημέρες μετά από την B. Burlat και δέκα ημέρες μετά από την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει ανθεκτικότητα στο σχίσιμο.

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2008

Τεύχος 03|2008 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ Πυρήνας: Σχήματος επιμήκους, μέσου προς μεγάλου μεγέθους. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. Επικονιαστές: Τραγανά Εδέσσης και Μπακιρτζέικα, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. και Hedelfinger και Techlo 2, από τη βιβλιογραφία. Συμπεράσματα: Η Germersdorfer είναι μια αξιόλογη ποικιλία, με μεγάλη ικανότητα προσαρμογής σε διάφορα εδαφοκλιματικά περιβάλλοντα, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού και πολύ καλές οργανοληπτικές ιδιότητες. Υστερεί σε αποδόσεις, οι οποίες όμως μπορούν να βελτιωθούν, εάν καλλιεργηθεί σε κατάλληλες συνθήκες. Ενδείκνυται για καλλιέργεια στη χώρα μας και κυρίως σε ημιορεινές και ορεινές περιοχές, μαζί με την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει και ιδιαίτερο γενετικό ενδιαφέρον, λόγω του μεγάλου μεγέθους του καρπού και της ικανότητας προσαρμογής της και έχει συμπεριληφθεί στα προγράμματα βελτίωσης ποικιλιών, του Ινστιτούτου Φυλλοβόλων Δένδρων.

Τραγανά Εδέσσης

Συνώνυμα: Ρουπκόβου, Ρούπκα, Τσουβάλ. Γενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, όψιμης εποχής ωρίμανσης, με μεγάλο μέγεθος καρπού. Χρησιμοποιείται για νωπή κατανάλωση και μετάπλαση. Έχει μεγάλη εμπορική αξία. Καταγωγή και εξάπλωση: Η καλλιέργειά της ξεκίνησε από τα ορεινά της περιοχής Εδέσσης, από όπου θεωρείται και ότι κατάγεται. Καταλαμβάνει τη μεγαλύτερη έκταση στη χώρα μας. Καλλιεργείται κυρίως στην περιοχή Εδέσσης και σ’ όλη την έκταση των ανατολικών κλιτύων του Βερμίου, ενδιάσπαρτα δε σε όλη τη χώρα, με περισσότερη διάδοση στη Θεσσαλία. Δένδρο: Μεγάλου μεγέθους, κανονικού σχήματος, με μέτρια κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι ζωηρή. Εισέρχεται σε παραγωγή από τον έβδομο κυρίως χρόνο, αλλά αργεί να μπει σε πλήρη απόδοση. Είναι ανθεκτικό στους παγετούς και στις ασθένειες. Παρουσιάζει μερική συμφωνία με το P. mahaleb και συνιστάται να εμβολιάζεται σε P. avium. Οι αποδόσεις του είναι μεγάλες. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι μέση προς χαμηλή. Ο μίσχος έχει μέσο μήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν δυνατό χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι μέση. Η φυλλόπτωση το Φθι-

νόπωρο είναι όψιμη. Καρποφόρα όργανα: Η έκπτυξη των καρποφόρων οργάνων γίνεται σε όλο το μήκος των βλαστών. Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο ως τρία άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. Άνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα ρομβοειδούς σχήματος, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι ίσος ή μικρότερος από τους στήμονες. Η άνθηση είναι όψιμη, ανθίζει το δεύτερο δεκαήμερο του Απριλίου. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Νεφροειδής, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, μεγάλου προς πολύ μεγάλου μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μικρού μεγέθους και πολύ πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσμένο, βρίσκεται στο μέσον του άκρου και σχηματίζει φελλώδη ιστό μέσου μεγέθους. Η σάρκα του είναι πολύ τραγανή, σκούρου κόκκινου χρώματος, με γεύση πλούσια. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση και το χρώμα αυτού αιματώδες. Παραμένει λίγη σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μεγάλο έως μέσο μήκος, η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή, ενώ η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι πολύ μικρή που μειώνεται προοδευτικά με την πορεία της ωρίμανσης, με αποτέλεσμα στην πλήρη ωρίμανση να αποκόπτεται ο καρπός από τον ποδίσκο. Στο σημείο αποκοπής σχηματίζεται αφοριστικός ιστός, που προστατεύει τον καρπό από τη διείσδυση μυκητολογικών μολυσμάτων. Ωριμάζει στις αρχές του δεύτερου δεκαημέρου του Ιουνίου. Παρουσιάζει σχετική ευαισθησία στο σχίσιμο, όταν ο καιρός είναι βροχερός και ιδιαίτερα στο στάδιο της αλλαγής του κόκκινου χρώματος του καρπού. Αντέχει στις μεταφορές, τη συντήρηση και τη μονίλια. Πυρήνας: Σχήματος σφαιρικού, μικρού προς μέσου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή του σχηματίζει τριπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μεγάλη, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μικρή προς μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι μέτρια. Επικονιαστές: Μπακιρτζέικα, Germersdorfer, B. Napoleon, Lambert, Di Mauria, B. Reverchon, Corniola. Συμπεράσματα: Η ποικιλία Τραγανά Εδέσσης, με τη ζωηρότητα του δένδρου, τις ικανοποιητικές αποδόσεις και προπαντός με την εξαιρετική ποιότητα καρπού σε γεύση, τραγανότητα και αντοχή, θεωρείται μια από τις καλύτερες ποικιλίες. Επιπλέον είναι εγκλιματισμένη στο ελληνικό περιβάλλον. Συνιστάται η διάδοσή της και μάλιστα σε περιοχές πρωιμότερες ή οψιμότερες από την περιοχή Εδέσσης, ώστε να διευρυνθεί ο χρόνος διαθέσεώς της στην αγορά. Το μειονέκτημά της είναι ότι σχηματίζει μεγάλου μεγέθους δένδρο, που δυσχεραίνει τη συγκομιδή και σχίζεται ο καρπός με τις βροχές. Συνιστάται η φύτευσή της να γίνεται σε υψόμετρα άνω

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2008

37

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ των 300 μέτρων, όπου εμφανίζει τα καλύτερα χαρακτηριστικά. Μπορεί να καλλιεργηθεί και σε υψόμετρα άνω των 1000 μέτρων.

Μπακιρτζέικα

Συνώνυμα: Όψιμο Τραγανό Εδέσσης - Άγρα, Άγρα, Πέλλα. Γενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, όψιμης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Επισημάνθηκε στην περιοχή Άγρα του Νομού Πέλλας, σε οπωρώνα του ιδιώτη Μπακιρτζή, από το Ι.Φ.Δ., το 1986. Επιλέχθηκε και αξιολογήθηκε σε συλλογές του Ι.Φ.Δ., το οποίο είχε επιφυλάξεις όσον αφορά τη διάδοσή της, λόγω της ξυνοπικρόγλυκης (πικάντικης) γεύσης του καρπού, που δεν προτιμάται στην ελληνική αγορά. Οι πρώτες εξαγωγές του καρπού, σε διάφορες χώρες της Ε.Ε., διαμόρφωσαν υψηλές τιμές και άρχισε η διάδοσή της στην περιοχή Εδέσσης, το 1990 και κατόπιν και σε άλλες περιοχές των Νομών Πέλλας και Ημαθίας. Δένδρο: Πολύ μεγάλου μεγέθους, ορθόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι πολύ ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι πολύ μεγάλες. Εισέρχεται σε κανονική παραγωγή από τον έκτο με έβδομο χρόνο. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μεγάλου μεγέθους με οξύληκτη οδόντωση. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος έχει μεγάλο μήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν δυνατό χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι μέση προς υψηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πολύ όψιμη. Καρποφόρα όργανα: Η έκπτυξη των καρποφόρων οργάνων γίνεται σε όλο το μήκος των βλαστών. Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μεγά-

38

λος προς μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται τρία άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. Άνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα κυκλικού σχήματος, έλοβα, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος από τους στήμονες. Η άνθηση είναι όψιμη, ανθίζει μία μέρα νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Καρπός: Καρδιόσχημος πεπλατυσμένος, χρώματος επιδερμίδας λαμπρού κόκκινου, πολύ μεγάλου μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μικρού μεγέθους και αραιά και εμφανίζει μεγάλη στιλπνότητα, που έλκει τον αγοραστή. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, εξογκωμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσμένο, βρίσκεται στο μέσον του άκρου και εμφανίζει φελλώδη ιστό μέσου μεγέθους. Η σάρκα του είναι πολύ τραγανή, κόκκινου χρώματος με πλούσια, πικάντικη γεύση. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση προς υψηλή και το χρώμα αυτού κόκκινο. Παραμένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μεγάλο μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει το δεύτερο δεκαήμερο του Ιουνίου, λίγες ημέρες μετά την Τραγανά Εδέσσης. Η εποχή ωρίμανσής της παρουσιάζει μεγάλη διακύμανση, από έτος σε έτος και από περιοχή σε περιοχή. Παρουσιάζει ανθεκτικότητα στο σχίσιμο. Πυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μέσου προς μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μεγάλη, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι υψηλή προς μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. Επικονιαστές: Τραγανά Εδέσσης, Germersdorfer, B. Napoleon. Συμπεράσματα: Αξιόλογη εμπορική ποικιλία, που άρχισε να διαδίδεται σε διάφορες περιοχές της χώρας μας. Ο καρπός της προορίζεται για εξαγωγή, με επιφυλάξεις όσον αφορά την εγχώρια αγορά, λόγω της πικάντικης γεύσης του. Κατάλληλη για ορεινές περιοχές και ως επικονιαστής της Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει ιδιαίτερο γενετικό ενδιαφέρον λόγω της εποχής ωρίμανσης, της αντοχής του καρπού στο σχίσιμο, του μεγέθους αυτού, της εξαιρετικής εμφάνισής του και της παραγωγικότητας των δένδρων. Έχει συμπεριληφθεί στα προγράμματα βελτίωσης ποικιλιών του Ι.Φ.Δ. Πολλαπλασιαστικό υλικό διατίθεται από το Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων και τις εμπορικές φυτείες, όπου καλλιεργείται.

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2008

Τεύχος 02|2009 agrotypos.gr

Τεύχος 02|2009 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Αξιολόγηση και περιγραφή πέντε νέων ποικιλιών βυσσινιάς Ιωάννης Α. Χατζηχαρίσης και Κωνσταντίνος Α. Καζαντζής ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε., Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων Νάουσας

Παρουσιάζονται 5 ποικιλίες βυσσινιάς, οι οποίες εισήχθησαν από διάφορες χώρες και αξιολογούνται ως προς την προσαρμοστικότητά τους στις εδαφοκλιματικές συνθήκες της χώρας μας. Οι ποικιλίες αυτές έχουν εγκατασταθεί σε συλλογές αξιολόγησης ποικιλιών του Ινστιτούτου Φυλλοβόλων Δένδρων, στη Σκύδρα από το 1989-90 και στη Νάουσα από το 1994.

Π

ειραματικές συλλογές αξιολόγησης ποικιλιών κερασιάς και βυσσινιάς εγκαταστάθηκαν σε δύο Αγροκτήματα του Ινστιτούτου Φυλλοβόλων Δένδρων, στο Αγρόκτημα του Παραρτήματος Σκύδρας τα έτη 1989 και 1990 και στο Κεντρικό Αγρόκτημα Ναούσης το 1994. Όλες οι ποικιλίες κερασιάς και βυσσινιάς ήταν εμβολιασμένες σε σπορόφυτα αγριοκερασιάς (Prunus avium L.) και φυτεύθηκαν σε δύο επαναλήψεις, από τρία δένδρα στην κάθε επανάληψη. Οι αποστάσεις φύτευσης των δένδρων ήταν 6,5x6,5 m στο Κεντρικό Αγρόκτημα και 7x7 m στο Αγρόκτημα Σκύδρας και η διαμόρφωση της κόμης αυτών ήταν σε ανοιχτό κύπελλο. Οι καλλιεργητικές φροντίδες ήταν οι ίδιες και στις δύο συλλογές. Οι παρατηρήσεις λαμβάνονταν σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και τα χαρακτηριστικά αυτών καταγράφονταν σύμφωνα με τις λίστες της UPOV, του IPGRI, του Ευρωπαϊκού Δικτύου Γενετικού Υλικού Πυρηνοκάρπων και του Ινστιτούτου Ελέγχου Ποικιλιών της χώρας μας. Οι 5 ποικιλίες βυσσινιάς που αξιολογήθηκαν στις παραπάνω πειραματικές συλλογές παρουσιάζονται στο άρθρο αυτό, ενώ οι 24 νεότερες ποικιλίες κερασιάς, που αξιολογήθηκαν επίσης στις ίδιες συλλογές, θα παρουσιασθούν σε επόμενο τεύχος.

οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι μέση. Ο μίσχος έχει μεγάλο μήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως ένας ανά φύλλο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν έντονο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται στην άκρη του ελάσματος. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι μέση. Η φυλλόπτωση το φθινόπωρο είναι πρώιμη. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε λεπτοκλάδια και ροζέττες, οι οποίες εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μεγάλος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται τρία ως τέσσερα άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι ωοειδές.

Ποικιλία Érdi Bôtermo fΣυνώνυμα: Abbondante di Érdi. fΓενικά: Μαύρη ή σκούρη κόκκινη ποικιλία, υπερπρώιμης εποχής ωρίμανσης, με μικρό μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από την Ουγγαρία. Δημιουργήθηκε από τους P. Maliga και J. Apostol στο Research Institute for Fruitgrowing and Orcnamentals της Βουδαπέστης το 1970. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Pándy Meggy 38 x Nagy Angol. Καλλιεργείται στην Κεντρική Ευρώπη. fΔένδρο: Μέτριου μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι μέτρια. Οι αποδόσεις του είναι μεγάλες μέχρι πολύ μεγάλες. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μεγάλου μεγέθους, με 46

fΆνθος: Τα άνθη είναι αυτογόνιμα, έχουν πέταλα κυκλικά, πτυχωτά, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μεγαλύτερος ή ίσος με τους στήμονες. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει επτά ημέρες νωρίτερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι μικρά, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο στο 10,1% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Σχήματος σφαιρικού, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, μικρού μεγέθους. Η επιδερμίδα του δεν φέρει στίγματα. Η κοιλιακή ραφή είναι δυσδιάκριτη, πιεσμένη, με

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 2/2009

χρωματισμό όμοιο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσμένο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μεγάλου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι μαλακή, σκούρου κόκκινου χρώματος, με χαμηλή περιεκτικότητα σε οξέα και υπόγλυκη γεύση, πολύ καλής γευστικότητας. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση και το χρώμα αυτού κόκκινο. Παραμένει λίγη σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μικρό προς μέσο μήκος και η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι μικρή, ενώ παρουσιάζει πολύ λίγα βράκτια φύλλα (συνήθως ένα). Ωριμάζει πολύ πρώιμα, στα τέλη του Μαΐου, 19 ημέρες πριν από την Φλωρίνης. Προσφέρεται και για μηχανική συγκομιδή. Παρουσιάζει ευαισθησία στη μονίλια. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, πολύ μεγάλου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει απλή

Σχεδιαγράμματα 1-4. Περίοδος άνθησης (1), Περίοδος ωρίμανσης (2), Περίοδος φυλλόπτωσης (3) και Αποδόσεις (χγρ/δένδρο) (4) των πέντε ποικιλιών βυσσινιάς (μέσοι όροι δεκαετίας).

τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μικρή, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μικρή προς μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ενδιάμεση έως αδύνατη. fΣυμπεράσματα: Η ποικιλία Érdi Bôtermô παρουσιάζει ενδιαφέρον λόγω της πολύ πρώιμης εποχής ωρίμανσής της, των μεγάλων αποδόσεών της και της δυνατότητας μηχανικής συγκομιδής της. Ο καρπός μπορεί να χρησιμοποιηθεί για νωπή κατανάλωση και για μεταποίηση σε γλυκά, σιρόπια, ηδύποτα και μαρμελάδες.

Ποικιλία Heimann Rubin fΣυνώνυμα: Heimanns Rubin, Heymann Rubin, Heym-

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 2/2009

47

Τεύχος 02|2009 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ anns Rubin. fΓενικά: Μαύρη ή σκούρη κόκκινη ποικιλία, πρώιμης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μικρό μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από την πρώην Τσεχοσλοβακία. Καλλιεργείται στην Κεντρική Ευρώπη. fΔένδρο: Μέτριου μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέτριου προς μικρού μεγέθους, με οδόντωση τριπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι μέση. Ο μίσχος έχει μικρό μήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα σφαιρικό, εμφανίζουν δυνατό χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται στην άκρη του ελάσματος.Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι χαμηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιμη.

fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε λεπτοκλάδια και ροζέττες, οι οποίες εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μέτρια. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μικρός προς μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται τρία ως τέσσερα άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι σφαιρικό. fΆνθος: Τα άνθη είναι αυτογόνιμα, έχουν πέταλα κυκλικά, έλοβα, μέσου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος από τους στήμονες. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει τέσσερις ημέρες νωρίτερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι κανονικά, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, στο 44,8% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Σχήματος σφαιρικού, χρώματος επιδερμίδας κόκκινου, πολύ μικρού μεγέθους. Η επιδερμίδα του δεν φέρει στίγματα. Η κοιλιακή ραφή είναι δυσδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό όμοιο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι ελαφρώς κοίλο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μικρού μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι μαλακή, σκούρου κόκκινου χρώματος, με ξινή γεύση, φτωχής γευστικότητας. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση και το χρώμα αυτού κόκκινο. Παραμένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα.

48

Ο ποδίσκος του καρπού έχει μικρό μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι μικρή και η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή, ενώ παρουσιάζει πολλά βράκτια φύλλα. Ωριμάζει πρώιμα, στις αρχές του Ιουνίου, 14 ημέρες πριν από την Φλωρίνης. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, πολύ μεγάλου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει απλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού και η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μικρή. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΣυμπεράσματα: Η ποικιλία Heimann Rubin δεν παρουσιάζει κανένα ιδιαίτερο εμπορικό ενδιαφέρον.

Ποικιλία Ilva fΓενικά: Κόκκινη ποικιλία, μέσης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μικρό μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από τη Ρουμανία. Το Ι.Φ.Δ. την έφερε και την εγκατέστησε στις πειραματικές του συλλογές το 1994. fΔένδρο: Μικρού μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με μέτριας πυκνότητας κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι μέτρια. Οι αποδόσεις του είναι πολύ μικρές. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μικρού μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι ανοιχτό πράσινο και η επιφάνεια θαμπή.Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος έχει μικρό μήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως ένας ανά φύλλο, έχουν σχήμα σφαιρικό, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται στην άκρη του ελάσματος. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι χαμηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πολύ πρώιμη.

μη, ανθίζει τρεις ημέρες αργότερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι κανονικά, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, στο 35,9% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Σχήματος καρδιόσχημου έως σφαιρικού, χρώματος επιδερμίδας σκούρου κόκκινου, πολύ μικρού μεγέθους. Η επιδερμίδα του δεν φέρει στίγματα. Η κοιλιακή ραφή είναι δυσδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσμένο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και εμφανίζει φελλώδη ιστό μέσου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι μαλακή, ροζ χρώματος, με υψηλή περιεκτικότητα σε οξέα και ξινή γεύση, φτωχής γευστικότητας. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση και το χρώμα αυτού ροζ. Παραμένει λίγη σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο προς μεγάλο μήκος και η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό αλλά και από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή, ενώ παρουσιάζει πολύ λίγα βράκτια φύλλα (συνήθως ένα). Ωριμάζει το δεύτερο δεκαήμερο του Ιουνίου, πέντε ημέρες πριν από την Φλωρίνης. Παρουσιάζει ανθεκτικότητα στη μονίλια. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μέσου μεγέθους. Το άκρο του είναι ελαφρώς αιχμηρό και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μικρή, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μικρή προς μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ενδιάμεση έως αδύνατη. fΣυμπεράσματα: Η ποικιλία Ilva δεν παρουσιάζει κανένα εμπορικό ενδιαφέρον και το γενετικό της ενδιαφέρον περιορίζεται στο μικρού μεγέθους δένδρο. Αξίζει να μελετηθεί η δυνατότητα χρησιμοποίησής της σαν υποκείμενο κερασιάς.

Ποικιλία N 15

fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε ετήσιους βλαστούς αλλά κυρίως σε λεπτοκλάδια και ροζέττες, οι οποίες εκφύονται συνήθως στη βάση των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος έως μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο ως τέσσερα άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι ωοειδές. fΆνθος: Τα άνθη είναι μεγάλα, αυτογόνιμα, έχουν πέταλα πεπλατυσμένα ελλειπτικά, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος από τους στήμονες. Η άνθηση είναι όψι-

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 2/2009

fΓενικά: Μαύρη ή σκούρη κόκκινη ποικιλία, υπερπρώιμης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. fΔένδρο: Μέτριου μεγέθους, κανονικού προς πλαγιόκλαδου σχήματος, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μεγάλες. fΦύλλο: Αντωειδούς σχήματος, μέσου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι υψηλή. Ο μίσχος έχει μικρό μήκος και είναι παχύς. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν δυνατό χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στο μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι μέση. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιμη. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί κυρίως σε ροζέττες, οι οποίες εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως στην κορυφή των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μεγάλος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται τρία συνήθως άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι ωοειδές. fΆνθος: Τα άνθη είναι αυτογόνιμα, έχουν πέταλα κυκλικά, έλοβα, μέσου προς μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μεγαλύτερος ή ίσος των στημόνων. Η άνθηση είναι μεσοπρώιμη, ανθίζει τρεις ημέρες νωρίτερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι μικρά, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο στο 14,8% του αριθμού των ανθέων στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ.

fΚαρπός: Σφαιρικού πιεσμένου σχήματος, χρώματος επιδερμίδας λαμπρού κόκκινου, πολύ μεγάλου μεγέθους. Η επιδερμίδα του δεν φέρει στίγματα. Η κοιλιακή ραφή είναι δυσδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό όμοιο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μεγάλου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι μαλακή, κόκκινου χρώματος, με χαμηλή περιεκτικότητα σε οξέα αλλά και σε σάκχαρα, με υπόξινη γεύση και μέτρια γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση και το χρώμα αυτού ροζ. Παραμένει λίγη σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού είναι μακρύς και η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι πολύ ισχυρή, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Η κοιλότητα του ποδίσκου είναι κλειστή και χαρακτηριστικά βαθιά. Ωριμάζει πολύ πρώιμα, στο τρίτο δεκαήμερο του Μαΐου, 22 ημέρες πριν από την Φλωρίνης. fΠυρήνας: Σχήματος σφαιρικού, πολύ μεγάλου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει τριπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μικρή, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μέση προς μικρή. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ενδιάμεση. fΣυμπεράσματα: Η ποικιλία N 15 παρουσιάζει ενδιαφέρον λόγω της πολύ πρώιμης εποχής ωρίμανσής της, των μεγάλων αποδόσεών της και του μεγάλου μεγέθους καρπού. Υστερεί όμως στα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του καρπού.

Ποικιλία Rubin fΓενικά: Μαύρη ή σκούρη κόκκινη ποικιλία, πρώιμης

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 2/2009

49

Τεύχος 02|2009 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ Συγκριτικός πίνακας αριθμητικών στοιχείων των ποικιλιών βυσσινιάς

Συγκριτικά στοιχεία

Érdi Bôtermô

Heimann Rubin Ilva

Τύπος Ζωηρότητα βλάστησης Σχήμα

κανονικός μέτριο πλαγιόκλαδο

Δένδρο κανονικός ζωηρό πλαγιόκλαδο

κανονικός μέτριο πλαγιόκλαδο

Παραγωγικότητα (kgr / δένδρο)

65

45

25

Τύπος

λεπτοκλάδια, ροζέττες σε όλο το μήκος πυκνή 6

Καρποφόρα όργανα λεπτοκλάδια, λεπτοκλάδια, ροζέτροζέττες τες, ετ. βλαστοί σε όλο το μήκος στη βάση μέτρια πυκνή 3–4 2–5

Κατανομή στους βλαστούς Πυκνότητα Αριθμός ανθοφ. οφθαλμών / καρποφόρο όργανο

Σχήμα ελάσματος ελλειπτικό Μέγεθος ελάσματος μεγάλο Μέσο μήκος ελάσματος (cm) 10,9 Μέσο πλάτος ελάσματος (cm) 5,81 Αναλογία μήκους ελάσματος / πλάτος 1 / 0,53 Μέσο μήκος μίσχου (cm) 2,36 Μέσο πάχος μίσχου (cm) 0,21 Αναλογία μήκος μίσχου / 1 / 4,62 μήκος ελάσματος Συνήθης αριθμός νεκτάριων αδένων 1

N 15

Rubin

κανονικός ζωηρό κανονικό προς πλαγιόκλαδο 60

κανονικός ζωηρό πλαγιόκλαδο

ροζέττες σε όλο το μήκος πυκνή 5–7

λεπτοκλάδια, ετ. βλαστοί, ροζέττες σε όλο το μήκος πυκνή 3–4

55

Φύλλο ελλειπτικό μέσο προς μικρό 9,15 4,82 1 / 0,53 1,86 0,14 1 / 4,92

ελλειπτικό μικρό 9,15 4,25 1 / 0,46 1,35 0,13 1 / 6,77

αντωειδές μέσο 10,9 6,49 1 / 0,59 3,78 0,19 1 / 2,88

ελλειπτικό μέσο 10,6 5,03 1 / 0,47 1,52 0,15 1 / 6,97

2

1

2

1

2–4 πεπλατυσμένο ελλειπτικό μικρότερος

3 στρόγγυλο

3–4 στρόγγυλο

μεγαλύτερος ή ίσος

ίσος ή μεγαλύτερος

καρδιόσχημο έως σφαιρικό 16,2 18,9 15,8 πολύ μικρό 3,5 σκούρο κόκκινο 15,4 24,0 1 / 0,6 4,9

σφαιρικό πιεσμένο 17,2 22,4 20,4 πολύ μεγάλο 5,9 λαμπρό κόκκινο 11,9 8,6 1 / 1,4 5,5

σφαιρικό 15,3 15,7 13,9 πολύ μικρό 2,6 μαόνι 16,1 22,8 1 / 0,7 3,6

ωοειδές 10,3 8,1 6,9 μέτριο 0,32 1 / 10,9 1 / 8,4

σφαιρικό 9,7 10,7 8,5 πολύ μεγάλο 0,46 1 / 12,8 1 / 8,9

ωοειδές 9,6 7,4 5,9 πολύ μικρό 0,27 1 / 9,6 1 / 8,0

Άνθος Αριθ. ανθέων / ανθοφόρο οφθαλμό Σχήμα πετάλλων

3–4 στρόγγυλο

3–4 στρόγγυλο

Ύπερος σε σχέση με στήμονες

μεγαλύτερος ή ίσος

μικρότερος

Σχήμα καρπού

σφαιρικό

Καρπός σφαιρικό

Μέσο μήκος καρπού (mm) Μέσο πλάτος καρπού (mm) Μέσο πάχος καρπού (mm) Μέγεθος καρπού Μέσο βάρος καρπού (gr) Χρώμα επιδερμίδας Σάκχαρα Οξέα Αναλογία οξέων / σακχάρων Μέσο μήκος ποδίσκου (cm)

17,4 19,5 17,6 μικρό 4,4 μαόνι 16,1 8,8 1 / 1,8 4,0

17,5 18,1 16,1 πολύ μικρό 3,9 κόκκινο 14,2 16,6 1 / 0,85 3,2 Πυρήνας

Σχήμα πυρήνα Μέσο μήκος πυρήνα (mm) Μέσο πλάτος πυρήνα (mm) Μέσο πάχος πυρήνα (mm) Μέγεθος πυρήνα Μέσο βάρος πυρήνα (gr) Σχέση βάρους πυρήνα / καρπού Σχέση μεγέθους πυρήνα / καρπού

50

ωοειδές 10,6 9,2 7,2 πολύ μεγάλο 0,37 1 / 11,9 1 / 8,5

ωοειδές 10,7 9,2 7,3 πολύ μεγάλο 0,46 1 / 8,5 1 / 7,1

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 2/2009

εποχής ωρίμανσης, με πολύ μικρό μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από την πρώην Τσεχοσλοβακία. Καλλιεργείται στην Κεντρική Ευρώπη. fΔένδρο: Μέτριου μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστησή του είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μεγάλες. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου μεγέθους, με οδόντωση τριπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι ανοιχτό πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος έχει μικρό μήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως ένας ανά φύλλο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται στην άκρη του ελάσματος. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι χαμηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πολύ πρώιμη. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε λεπτοκλάδια και σε ετήσιους βλαστούς κυρίως αλλά και σε ροζέττες, οι οποίες εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μικρός προς μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται τρία ως τέσσερα άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι ωοειδές. fΆνθος: Τα άνθη είναι αυτογόνιμα, έχουν

πέταλα κυκλικά, μικρού μεγέθους και ο ύπερος είναι ίσος ή μεγαλύτερος των στημόνων. Η άνθηση είναι μεσοπρώιμη, ανθίζει τρεις ημέρες νωρίτερα από την Φλωρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι κανονικά, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο στο 43,3% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Σχήματος σφαιρικού, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, πάρα πολύ μικρού μεγέθους. Η επιδερμίδα του δεν φέρει στίγματα. Η κοιλιακή ραφή είναι δυσδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό όμοιο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μικρού μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι μαλακή, κόκκινου χρώματος, με ξινή γεύση και φτωχή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού κόκκινο. Παραμένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μικρό μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ενδιάμεση και η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή, ενώ παρουσιάζει λίγα βράκτια φύλλα (συνήθως δύο). Ωριμάζει πρώιμα, στις αρχές του Ιουνίου, 13 ημέρες πριν από την Φλωρίνης. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, πολύ μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μικρή, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μικρή προς μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΣυμπεράσματα: Η ποικιλία Rubin παρουσιάζει ενδιαφέρον όσον αφορά την παραγωγικότητα του δένδρου και την υψηλή περιεκτικότητα του καρπού σε χυμό.

Η Ελληνική Εταιρεία της Επιστήμης των Οπωροκηπευτικών οργανώνει το 24ο Πανελλήνιο Επιστημονικό της Συνέδριο, υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, σε συνεργασία με το ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. – Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων Νάουσας, τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ημαθίας και το Δήμο Βέροιας, στη Βέροια, από τις 20 έως και 23 Οκτωβρίου 2009. Οργανωτική Επιτροπή: Ε. Σγουρού-Καραγιάννη (πρόεδρος, ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.-Ι.Φ.Δ.), Μ. Βασιλακάκης (αντιπρόεδρος, Α.Π.Θ., Ε.Ε.Ε.Ο.), Θ. Σωτηρόπουλος (γραμματέας, ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.-Ι.Φ.Δ.), Π. Δρογούδη (ταμίας, ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.-Ι.Φ.Δ.), Α. Ισαακίδης (μέλος, ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.-Ι.Φ.Δ.), Θ. Θωμίδης (μέλος, Α.Τ.Ε.Ι.Θ.), Κ. Παπαοικονόμου (μέλος, Δ/νση Γεωργίας Ημαθίας), Κ. Τσιτλακίδης (μέλος, Δ/νση Γεωργίας Ημαθίας), Ι. Χατζηχαρίσης (μέλος, τ. ερευνητής ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε-ΙΦΔ), Κ. Τσιπουρίδης (μέλος, τ. ερευνητής ΕΘΙΑΓΕ-

ΙΦΔ).

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 2/2009

51

Τεύχος 03|2009 agrotypos.gr

Τεύχος 03|2009 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Νεότερες ποικιλίες κερασιάς 1. Περιγραφή των χαρακτηριστικών και αξιολόγηση 12 ποικιλιών Ιωάννης Α. Χατζηχαρίσης και Κωνσταντίνος Α. Καζαντζής ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε., Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων Νάουσας

Σε πειραματικές συλλογές του Ινστιτούτου Φυλλοβόλων Δένδρων αξιολογήθηκαν 24 ποικιλίες κερασιάς διαφόρων κατηγοριών και τόπων προέλευσης. Από αυτές, δύο ποικιλίες είναι ελληνικές, που καλλιεργούνται σε διάφορες περιοχές της χώρας μας και παρουσιάζουν τοπικό, εμπορικό ή γενετικό ενδιαφέρον. Οι ποικιλίες αυτές έχουν επισημανθεί και αξιολογηθεί από το Ιστιτούτο και περιγράφονται τα χαρακτηριστικά τους για πρώτη φορά. Οι υπόλοιπες 22 ποικιλίες κερασιάς έχουν εισαχθεί από διάφορες χώρες και περιγράφονται τα χαρακτηριστικά που εμφάνισαν και η προσαρμοστικότητά τους στις εδαφοκλιματικές συνθήκες της χώρας μας. Οι αξιολογότερες από αυτές έχουν ήδη πολλαπλασιασθεί και συμπληρώνουν τον κατάλογο ποικιλιών κερασιάς που συνιστώνται για καλλιέργεια σε εμπορική κλίμακα ή συμπεριλαμβάνονται στα προγράμματα αναδιάρθρωσης ποικιλιών κερασιάς του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Με δύο άρθρα που δημοσιεύονται, ένα στο τεύχος αυτό και ένα στο επόμενο, γίνεται αναλυτική παρουσίαση των 24 ποικιλιών που αξιολογήθηκαν.

Π

ειραματικές συλλογές αξιολόγησης των ποικιλιών, που παρουσιάζονται εδώ, εγκαταστάθηκαν σε δύο Αγροκτήματα του Ινστιτούτου Φυλλοβόλων Δένδρων, στο Αγρόκτημα του Παραρτήματος Σκύδρας τα έτη 1989 και 1990 και στο Κεντρικό Αγρόκτημα Ναούσης το 1994. Όλες οι ποικιλίες ήταν εμβολιασμένες σε σπορόφυτα αγριοκερασιάς (Prunus avium L.) και φυτεύθηκαν σε δύο επαναλήψεις, από τρία δένδρα στην κάθε επανάληψη. Οι αποστάσεις φύτευσης των δένδρων ήταν 6,5x6,5 m στο Κεντρικό Αγρόκτημα και 7x7 m στο Αγρόκτημα Σκύδρας και η διαμόρφωση της κόμης αυτών, σε ανοιχτό κύπελλο. Οι καλλιεργητικές φροντίδες ήταν οι ίδιες και στις δύο συλλογές. Οι παρατηρήσεις λαμβάνονταν σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και τα χαρακτηριστικά αυτών καταγράφονταν σύμφωνα με τις λίστες της UPOV, του IPGRI, του Ευρωπαϊκού Δικτύου Γενετικού Υλικού Πυρηνοκάρπων και του Ινστιτούτου Ελέγχου Ποικιλιών της χώρας μας. Εχουν καταγραφεί λεπτομερή εδαφολογικά και μετεωρολογικά δεδομένα για τα δύο αγροκτήματα και για όλη την περίοδο αξιολόγησης των ποικιλιών τα οποία τηρούνται στο Ινστιτούτο, μαζί με τα πλήρη στοιχεία της αξιολόγησης, και είναι στη διάθεση των ενδιαφερομένων. Όλες οι ποικιλίες κερασιάς που περιγράφονται ανήκουν στο είδος Prunus avium. Περιλαμβάνονται όλες οι κατηγορίες αυτών, ως προς το χρώμα του καρπού και την τραγανότητα της σάρκας, που επικράτησε να διαχωρίζονται για πρακτικούς λόγους: Κόκκινες ή μαύρες ποικιλίες, με κόκκινου έως μαύρου χρώματος επιδερμίδα και κόκκινη σάρκα. Μία γαλανή ή ωχροέρυθρη, με κίτρινο χρώμα βάσεως στην επιδερμίδα και σκούρο κόκκινο επίχρωμα, ενώ το χρώμα της σάρκας του καρπού είναι κρεμ-κίτρινο. Μαλακόσαρκες ποικιλίες, που ανήκουν στην Ιουλιανή παραλλαγή και τραγανόκαρπες, που ανήκουν στην παραλλαγή Duracina ή ελληνιστί Τραγανά. Ο καρπός των τραγανών ποικιλιών κερασιάς χρησι42

μοποιείται κυρίως για νωπή κατανάλωση και μεταποίηση σε κομπόστα, ενώ των μαλακόσαρκων για μεταποίηση σε χυμό και μαρμελάδες και δευτερευόντως για νωπή κατανάλωση. Για μεταποίηση σε κομπόστα, ζαχαροπλαστική χρήση και λοιπά παρασκευάσματα, που απαιτείται ολόκληρος ο καρπός, προτιμούνται οι γαλανές τραγανόκαρπες ποικιλίες, που δεν χρειάζονται αποχρωματισμό. Όσον αφορά στις αποδόσεις της κερασιάς, οι ποικιλίες ταξινομήθηκαν στις εξής κατηγορίες, με βάση τις μέγιστες αποδόσεις ανά δένδρο: Πολύ μεγάλων αποδόσεων (100 kg και άνω), μεγάλων αποδόσεων (75–100 kg), μέτριων αποδόσεων (50–75 kg), μικρών αποδόσεων (40–50 kg) και πολύ μικρών αποδόσεων (κάτω των 40 kg).

Περιγραφή των 12 ποικιλιών

2e 48-28

fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μέσης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μικρό μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε στο Pacific AgriFood Research Centre, Summerland, British Columbia του Καναδά. Το Ι.Φ.Δ. την έφερε και την εγκατέστησε στις πειραματικές του συλλογές το 1989. fΔένδρο: Μέσου μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι μέτριας ζωηρότητας. Οι αποδόσεις του κυμαίνονται από μέτριες μέχρι μεγάλες. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μικρού προς μέσου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή και οξύληκτη. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια του φύλλου είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια του στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος έχει μέτριο μήκος και μέσο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν δυνατό χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μή-

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2009

Περίοδοι ωρίμασης (1) και Αποδόσεις (χγρ/δένδρο) (2) των περιγραφόμενων ποικιλιών κερασιάς (μέσοι όροι δεκαετίας). Οι ποικιλίες που δεν περιλα,βάνονται στο άρθρο αυτό παρουσιάζονται στο δεύτερο άρθρο που δημοσιεύεται στο επόμενο τεύχος. κος ελάσματος είναι υψηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιμη. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μεγάλος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο με τρία άνθη.Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι ωοειδές.

fΆνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλλα ωοειδή, ελαφρώς επιμήκη, μέσου προς μικρού μεγέθους και ο ύπερος είναι μεγαλύτερος των στημόνων. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει τρεις ημέρες νωρίτερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ., είναι μικρά και ανέρχονται στο 10,4% των ανθέων κατά μέσο όρο, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειρα-

ματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Σφαιρικού σχήματος, πολύ μικρού μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας σκούρου κόκκινου. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μικρού μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι δυσδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μεγάλου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι πολύ τραγανή, σκούρου κόκκινου χρώματος, με καλά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή προς ενδιάμεση και το χρώμα αυτού σκούρο κόκκινο. Μένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μικρό μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στα τέλη Μαΐου, 6 περίπου ημέρες μετά από την B. Burlat και 15 περίπου ημέρες πριν τη Τραγανά Εδέσσης. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού προς μέτριου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει τριπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μικρή και μεγέθους πυρήνα προς καρπού, μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Από παρατηρήσεις όμως, φαίνεται να επικονιάζεται από τη Lapins, με την οποία συνανθίζει. fΣυμπεράσματα: Αξιόλογη ποικιλία όσον αφορά την τραγανότητα της σάρκας του καρπού, ο οποίος όμως είναι πολύ μικρού μεγέθους. Παρουσιάζει μόνο γενετικό ενδιαφέρον. Δεν ενδείκνυται η διάδοσή της στη χώρα μας.

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2009

43

Τεύχος 03|2009 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

BROOKS

fΓενικά: Κόκκινη, ημιτραγανή ποικιλία, πρώιμης εποχής ωρίμανσης, με μεγάλο μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε από τους P. E. Hansche, W. Beres, J. Doyle και W. C. Micke στο Dept. of Pomology, του University of California των Η.Π.Α., το 1969. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Rainier x B. Burlat. Στην Ευρώπη εισήχθη το 1988. fΔένδρο: Μετρίου μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με μέτριας πυκνότητας ως πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή. Εισέρχεται νωρίς στην καρποφορία. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μικρού μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια του φύλλου είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια του στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι μέση. Ο μίσχος έχει μέτριο μήκος και είναι λεπτός. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν μέσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι υψηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο επέρχεται στα μέσα της περιόδου. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως στη βάση των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο με τρία άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη είναι μεγάλα, φέρουν πέταλλα επιμήκη καρδιόσχημα, έλοβα, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μεγαλύτερος ή ίσος με τους στήμονες. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει μία ημέρα νωρίτερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ., είναι μικρά και ανέρχονται στο 16,6% των ανθέων κατά μέσο όρο, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ.

fΚαρπός: Σχήματος νεφροειδούς, μεγάλου μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας μαονιού. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μεγάλου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι ημιτραγανή, ροζ προς κόκκινου χρώματος, με γλυκιά, πλούσια γεύση και πολύ καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού ροζ. Μένει αρκετή προς μέση ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μικρό μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ενδιάμεση προς αδύνατη, ενώ από το καρποφόρο όργανο ισχυρή και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει το τρίτο δεκαήμερο του Μαΐου, μία ημέρα μετά από την B. Burlat και 19 ημέρες

44

περίπου πριν από την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα στο σχίσιμο. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μεγάλη και η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού, μεγάλη. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή προς ενδιάμεση. fΕπικονιαστές: Σχετικά πειράματα δεν έχουν γίνει στο Ι.Φ.Δ. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως επικονιαστές της οι ποικιλίες B. Burlat, B. S. Hardy Giant και Van. fΣυμπεράσματα: Η Brooks παρουσιάζει καλά χαρακτηριστικά καρπού, αν και στη βιβλιογραφία αναφέρεται ότι δίνει μεγαλύτερου μεγέθους καρπό, πλεονεκτεί στο ότι μπαίνει νωρίς στην παραγωγή και αντέχει στο σχίσιμο, αλλά δίνει μικρές αποδόσεις.

BURLAT e1

fΣυνώνυμα: Bigarreau Burlat e1. fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, πρώιμης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Είναι κλώνος της B. Burlat που επιλέχθηκε στο Istituto Sperimentale per la Frutticoltura di Roma της Ιταλίας, το 1968. Το Ι.Φ.Δ. την έφερε και την εγκατέστησε στις πειραματικές του συλλογές το 1989. fΔένδρο: Μεγάλου μεγέθους, ημιορθόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι μέτριας ζωηρότητας. Οι αποδόσεις του είναι μικρότερες από της B. Burlat. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μικρού μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια του φύλλου είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια του στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος έχει μέτριο μήκος και μέσο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν έντονο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στο μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι μέση. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι όψιμη. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των

καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται ένα με δύο άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλλα καρδιόσχημα, επιμήκη, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μεγαλύτερος των στημόνων. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει μία ημέρα νωρίτερα ή μαζί με την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ., είναι μικρά και ανέρχονται στο 15,6% των ανθέων κατά μέσο όρο, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Σχήματος νεφροειδούς, πολύ μεγάλου μεγέθους,

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2009

χρώματος επιδερμίδας μαονιού. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και μέτριας πυκνότητας. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, αυλακοειδής, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μικρού μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι τραγανή, σκούρου κόκκινου χρώματος, με υπόγλυκη γεύση και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι πολύ υψηλή και το χρώμα αυτού κόκκινο. Μένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μικρό μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει το δεύτερο δεκαήμερο του Μαΐου, τέσσερις περίπου ημέρες πριν από την B. Burlat. Παρουσιάζει ευαισθησία στο σχίσιμο και σχηματίζει πολλούς δίδυμους καρπούς. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μέτριου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μεγάλη και η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού, μικρή προς μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΕπικονιαστές: Σχετικά πειράματα δεν έχουν γίνει στο Ι.Φ.Δ. Από παρατηρήσεις όμως, φαίνεται να επικονιάζεται από τους τις ποικιλίες που επικονιάζουν την B. Burlat. fΣυμπεράσματα: Ο κλώνος δίνει αποδόσεις μικρότερες της B. Burlat, καρπό όμοιου μεγέθους και σχήματος, αλλά περισσότερο τραγανό, που ωριμάζει λίγο πρωιμότερα.

CILIEGIO IF ROMA BB2

fΓενικά: Κόκκινη, ημιτραγανή ποικιλία, πρώιμης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε στην Ιταλία. Το Ι.Φ.Δ. την έφερε και την εγκατέστησε στις πειραματικές του συλλογές το 1989. fΔένδρο: Πολύ μεγάλου μεγέθους, κανονικού προς πλαγιόκλαδου σχήματος, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι πολύ ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μεγάλες. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μικρού προς μέσου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην

επάνω επιφάνεια του φύλλου είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια του στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι μέση. Ο μίσχος είναι μακρύς και μέσου πάχους. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως ένας ανά φύλλο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν έντονο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι υψηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι όψιμη. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι αραιή. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως στην κορυφή των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο συνήθως άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλλα τετραγωνικά, επιμήκη, μεγά-

λου μεγέθους και ο ύπερος είναι μεγαλύτερος των στημόνων. Η άνθηση είναι μεσοπρώιμη, ανθίζει δύο μέρες αργότερα από την B. Burlat και πέντε ημέρες νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ., είναι κανονικά και ανέρχονται στο 37,5% των ανθέων κατά μέσο όρο, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Σχήματος νεφροειδούς, πολύ μεγάλου μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας σκούρου κόκκινου. Η επιδερμίδα του φέρει δυσδιάκριτα στίγματα, μικρού μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, αυλακοειδής, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μικρού μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι ημιτραγανή, μαύρου κόκκινου χρώματος, με υπόγλυκη γεύση και καλή προς πολύ καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού κόκκινο προς σκούρο κόκκινο. Μένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μικρό μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ενδιάμεση προς ισχυρή, ενώ παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει το δεύτερο δεκαήμερο του Μαΐου, τρεις περίπου ημέρες πριν από την B. Burlat. Παρουσιάζει ανθεκτικότητα στο σχίσιμο, συγκριτικά με την B. Burlat. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μεγάλη και η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού, μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΕπικονιαστές: Σχετικά πειράματα δεν έχουν γίνει στο Ι.Φ.Δ. Από παρατηρήσεις όμως, φαίνεται να επικονιάζεται από την B. Burlat. fΣυμπεράσματα: Η Ciliegio If Roma BB2 ωριμάζει τρεις περίπου ημέρες πριν από την B. Burlat, δίνει μεγάλες αποδόσεις και καρπό μεγαλύτερου μεγέθους από της B. Burlat. Μειονέκτημά της είναι ότι σχηματίζει πολύ μεγάλου μεγέθους δένδρο.

CILIEGIO IF ROMA T-57

fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, όψιμης εποχής ωρίμανσης, με μικρό μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε στην Ιταλία. Το Ι.Φ.Δ. την έφερε και την εγκατέστησε στις πειραματικές του συλλογές το 1989. fΔένδρο: Μεγάλου μεγέθους, ορθόκλαδο, με μέτριας πυκνότητας κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι πολύ ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μικρές. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου προς μικρού μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια του φύλλου είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια του θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι μέση. Ο μίσχος είναι μέσου μήκους και πάχους. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν έντονο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο και στη βάση του ελάσματος. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι υψηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι όψιμη. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο με τρία άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό.

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2009

45

Τεύχος 03|2009 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ fΆνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλλα καρδιόσχημα προς κυκλικά, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μεγαλύτερος των στημόνων. Η άνθηση είναι μεσοόψιμη, ανθίζει τέσσερις ημέρες μετά την B. Burlat και τρεις ημέρες νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ., είναι πολύ μικρά και ανέρχονται στο 7,2% των ανθέων κατά μέσο όρο, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. Η μικρή καρπόδεση δεν οφείλεται σε έλλειψη κατάλληλων επικονιαστών, αλλά σε άλλους λόγους και κατά πάσα πιθανότητα, στην ιδιαιτερότητα της ποικιλίας. fΚαρπός: Καρδιόσχημος, μικρού μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας κόκκινου. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μέσου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, αυλακοειδής, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι ελαφρώς κοίλο, βρίσκεται προς το μέρος της

κοιλίας και εμφανίζει φελλώδη ιστό μέσου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι τραγανή, υπόλευκου χρώματος, με υπόγλυκη γεύση και πολύ καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση προς υψηλή και το χρώμα αυτού ροζ. Μένει μικρή ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μεγάλο προς μέσο μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι αδύνατη προς ενδιάμεση, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει το πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου, 16 περίπου ημέρες μετά από την B. Burlat και πέντε ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει τριπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μέση και η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού, μικρή. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι μικρή. fΕπικονιαστές: Σχετικά πειράματα δεν έχουν γίνει στο Ι.Φ.Δ. Συμπεράσματα: Η Ciliegio If Roma T-57 είναι μια μικρής παραγωγικότητας ποικιλία με μικρό μέγεθος καρπού. Δεν ενδείκνυται η διάδοσή της.

CRISTALINA

fΣυνώνυμα: Sumnue. fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μέσης εποχής ωρίμανσης, με μέτριο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε από τους K. O. Lapins και H. Schmidt στο Pacific Agri-Food Research Centre, Summerland, British Columbia του Καναδά, το 1968 και αξιολογήθηκε σε πρώτη φάση, με τον κωδικό 2c-61-22. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Star x Van. Στην Ευρώπη εισήχθη το 1995 με το όνομα Sumnue και αργότερα μετονομάστηκε σε Cristalina. fΔένδρο: Μεγάλου μεγέθους, ορθόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες μέχρι μεγάλες. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, πολύ μεγάλου μεγέθους, με οδόντωση τριπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια του φύλλου είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια

46

του στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι μέση. Ο μίσχος έχει μικρό μήκος και είναι παχύς. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν δυνατό χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι χαμηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο επέρχεται στα μέσα της περιόδου. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται συνήθως στο κορυφαίο τμήμα των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως στην κορυφή των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο με τρία άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη φέρουν καρδιόσχημα πέταλλα, μέσου με-

γέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος ή ίσος των στημόνων. Η άνθηση είναι μεσοόψιμη, ανθίζει τέσσερις με πέντε ημέρες μετά την B. Burlat και τρεις περίπου ημέρες νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ., είναι μικρά προς κανονικά, ανέρχονται στο 20,1% των ανθέων κατά μέσο όρο, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Σχήματος νεφροειδούς, μέτριου προς μεγάλου μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας μαονιού. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, αυλακοειδής, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι ελαφρώς κοίλο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και εμφανίζει φελλώδη ιστό μεγάλου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι πολύ τραγανή, ροζ χρώματος, με γεύση γλυκιά προς ενδιάμεση και μέτρια προς καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση και το χρώμα αυτού ροζ. Μένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μικρό προς μέσο μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό αλλά και από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου, εννέα με δέκα ημέρες μετά από την B. Burlat και δώδεκα ημέρες περίπου πριν από την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει ανθεκτικότητα στο σχίσιμο. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού προς μέτριου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μεγάλη και μεγέθους πυρήνα προς καρπού, μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως καλοί επικονιαστές, οι ποικιλίες Summit και Sunburst. fΣυμπεράσματα: Αξιόλογη ποικιλία, με καλής ποιότητας καρπό, ανθεκτικό στο σχίσιμο, που δίνει μέτριες έως μεγάλες αποδόσεις. Ενδείκνυται η διάδοσή της στη χώρα μας.

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2009

FERCER

fΣυνώνυμα: Arcina. fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μέσης εποχής ωρίμανσης, με πάρα πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε στο Institut National pour la Recherche Agronomique (INRA), Grande Ferrade, Bordeaux της Γαλλίας και αξιολογήθηκε σε πρώτη φάση, με τον κωδικό C 95. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών B. S. Hardy Giant x Άγνωστη. fΔένδρο: Μετρίου προς μεγάλου μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μικρές μέχρι πολύ μικρές. Παρουσιάζει πολύ μεγάλη ευαισθησία στους ανοιξιάτικους παγετούς. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, πολύ μεγάλου μεγέθους, με οδόντωση τριπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια του φύλλου είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια του θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι υψηλή. Ο μίσχος έχει μικρό μήκος και είναι παχύς. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν έντονο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι χαμηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο επέρχεται στα μέσα της περιόδου. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι αραιή. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως στην κορυφή των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο με τρία άνθη (συνηθέστερα τρία). Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι ωοειδές. fΆνθος: Τα άνθη είναι μεγάλα, φέρουν κυκλικά πέταλλα, έλοβα, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος των στημόνων. Η άνθηση είναι μεσοπρώιμη, ανθίζει δύο μέρες αργότερα από την B. Burlat και πέντε ημέρες νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροε-

πικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ., είναι πολύ μικρά, ανέρχονται στο 8,4% των ανθέων κατά μέσο όρο, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. Η μικρή καρπόδεση δεν οφείλεται σε έλλειψη κατάλληλων επικονιαστών, αλλά σε άλλους λόγους και κατά πάσα πιθανότητα, στην ιδιαιτερότητα της ποικιλίας. fΚαρπός: Σχήματος νεφροειδούς, πάρα πολύ μεγάλου μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας μαονιού. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, αυλακοειδής, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσμένο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μετρίου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι τραγανή, υπόλευκου προς ροζ χρώματος, με γεύση πλούσια, μέτρια γλυκιά και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση προς χαμηλή και το

χρώμα αυτού πορφυρό. Μένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού είναι μακρύς, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι πολύ ισχυρή, ενώ από το καρποφόρο όργανο είναι μέτρια. Παρουσιάζει πολύ λίγα βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου, δέκα ημέρες μετά από την B. Burlat και έντεκα ημέρες περίπου πριν από την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα στο σχίσιμο. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μεγάλου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μικρή και μεγέθους πυρήνα προς καρπού, μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως καλοί επικονιαστές, οι ποικιλίες Van, B. Napoleon, B. Burlat, B. S. Hardy Giant, Sunburst και Stella. fΣυμπεράσματα: Η Fercer (Arcina) εκτός από τον εξαιρετικά μεγάλου μεγέθους καρπό και την τραγανότητα της σάρκας αυτού, δεν έχει κανένα άλλο πλεονέκτημα.

FERROVIA

fΣυνώνυμα: Ferovia, Feroviere, Filovia. fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μεσοόψιμης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Χρησιμοποιείται για νωπή κατανάλωση και έχει μεγάλη εμπορική και καλλιεργητική αξία. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Ιταλική ποικιλία, άγνωστης προέλευσης. Επισημάνθηκε στην περιοχή Comune di Turi του Bari, όπου και καλλιεργείται σε μεγάλη έκταση. Τελευταία εμφανίζει ισχυρή δυναμική φυτεύσεων και στη χώρα μας. fΔένδρο: Μεγάλου μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με μέτριας πυκνότητας προς πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες μέχρι μεγάλες. fΦύλλο: Αντωειδούς σχήματος, πολύ μικρού μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι μέση. Ο μίσχος έχει μικρό μήκος και είναι λεπτός. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως

δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στο μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι μέση. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι όψιμη. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται συνήθως τρία άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι ωοειδές. fΆνθος: Τα άνθη είναι μεγάλα, φέρουν πέταλλα κυκλικού σχήματος, έλοβα, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι ίσος ή μικρότερος των στημόνων. Η άνθηση είναι μεσοόψιμη, ανθίζει 4 με 5 ημέρες μετά την B. Burlat και τρεις περίπου ημέρες νωρίτερα

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2009

47

Τεύχος 03|2009 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι μικρά, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, μόλις στο 14,3% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. Τα μικρά ποσοστά καρπόδεσης δεν έχουν μεγάλες επιπτώσεις στην παραγωγικότητα των δένδρων, λόγω του ότι η ποικιλία εκπτύσσει πάρα πολύ μεγάλο αριθμό ανθέων. fΚαρπός: Καρδιόσχημος, πολύ μεγάλου μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας μαονιού. Η επιδερμίδα του είναι λαμπερή, φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι ελαφρώς κοίλο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και δημιουργεί φελλώδη ιστό μικρού μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι τραγανή, ροζ χρώματος, με γεύση ενδιάμεση προς γλυκιά, καλής γευστικότητας. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή προς ενδιάμεση και το χρώμα αυτού ροζ. Μένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο προς μικρό μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ενδιάμεση προς ισχυρή και η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ενδιάμεση, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στις αρχές του Ιουνίου, έντεκα ημέρες μετά από την B. Burlat και εννέα ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα στο σχίσιμο. Όταν σχίζει, σχίζει συνήθως στο κάτω μέρος του καρπού. Αντέχει στις μεταφορές. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού και μεγέθους πυρήνα προς καρπού, είναι πολύ μεγάλη. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Παρατηρήθηκε όμως ότι, όπου συγκαλλιεργείται με τις ποικιλίες B. S. Hardy Giant και Van στη χώρα μας, δεν παρουσίασε προβλήματα γονιμοποίησης. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως επικονιαστές οι ποικιλίες Sunburst, Lapins και Van. fΣυμπεράσματα: Παραγωγική ποικιλία, με καλής ποιότητας καρπό και σταθερές αποδόσεις, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις στη χώρα μας αναφέρεται ότι υστερεί σε αποδόσεις, πράγμα που πιστεύουμε ότι οφείλεται στην έλλειψη κατάλληλων επικονιαστών. Τα πρώτα χρόνια της ανάπτυξης των δενδρυλλίων στον οπωρώνα, τα κατώτερα κυρίως φύλλα και τα εσωτερικά της κόμης, εμφανίζουν ποικιλοχρώσεις και αποχρωματισμούς, που ομοιάζουν με συμπτώματα προσβολών από ιώσεις. Είναι όμως χαρακτηριστικό της ποικιλίας και εξαφανίζονται με την πάροδο των ετών. Ενδείκνυται η διάδοσή της.

FERROVIA SPUR

fΣυνώνυμα: Ferovia spur. fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μεσοόψιμης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Είναι κλώνος της standard Ferrovia. fΔένδρο: Τύπου spur, μετρίου προς μεγάλου μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με πυκνή προς μέτριας πυκνότητας, συμπαγή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες μέχρι μεγάλες. fΦύλλο: Αντωειδούς σχήματος, μέσου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι μέση. Ο μίσχος έχει μέσο μήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη

48

και εκπτύσονται πάνω στο μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι υψηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο επέρχεται στα μέσα της περιόδου. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών, με μικρά μεσογονάτια διαστήματα. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται συνήθως τρία άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι ωοειδές. fΆνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλλα κυκλικού σχήματος, έλοβα, μικρού μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος των στημόνων. Η άνθηση είναι όψιμη, ανθίζει 6 ημέρες μετά την B. Burlat και μία περίπου ημέρα νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα

ποσοστά καρπόδεσης είναι πολύ μικρά, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, μόλις στο 5,6% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. Τα μικρά ποσοστά καρπόδεσης δεν έχουν μεγάλες επιπτώσεις στην παραγωγικότητα των δένδρων, λόγω του ότι η ποικιλία εκπτύσσει πάρα πολύ μεγάλο αριθμό ανθέων. fΚαρπός: Καρδιόσχημος, πολύ μεγάλου μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας μαονιού. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσμένο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και δημιουργεί φελλώδη ιστό μικρού μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι τραγανή, υπόλευκου προς ροζ χρώματος, με γεύση ενδιάμεση, καλής γευστικότητας. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση προς υψηλή και το χρώμα αυτού ροζ. Μένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού είναι μακρύς, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή προς ενδιάμεση και η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ενδιάμεση, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στις αρχές του Ιουνίου, δώδεκα ημέρες μετά από την B. Burlat και οκτώ ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα στο σχίσιμο. Όταν σχίζει, σχίζει συνήθως στο κάτω μέρος του καρπού. Παρουσιάζει μέτρια ευαισθησία στη μονίλια (Monilinia laxa). fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού προς μέσου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μεγάλη, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. fΣυμπεράσματα: Οι κύριες διαφορές της Ferrovia spur από τη standard ποικιλία είναι ότι έχει μικρότερου μεγέθους δένδρο, με συμπαγή κόμη και ο καρπός παρουσιάζει μεγαλύτερη ευπάθεια στις προσβολές από μονίλια. Για τη χώρα μας συνιστάται η standard ποικιλία.

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2009

LAPINS

fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή, αυτογόνιμη ποικιλία, μέσης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε από τον K. O. Lapins στο Agricultural Research Station, Summerland, British Columbia του Καναδά, το 1965 και αξιολογήθηκε σε πρώτη φάση, με τον κωδικό 13S-28-26. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Van x Stella. Τα τελευταία χρόνια άρχισε να φυτεύεται σε μεγάλη έκταση στη χώρα μας. fΔένδρο: Μέτριου μεγέθους, ορθόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι μέτριας ζωηρότητας. Εισέρχεται σε κανονική παραγωγή από τον πέμπτο με έκτο χρόνο. Οι αποδόσεις του είναι μεγάλες έως πολύ μεγάλες. Παρουσιάζει μεγάλη ευαισθησία στις προσβολές από τη μαύρη ψείρα της κερασιάς (Myzus cerasi). fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος έχει μέτριο μήκος και μέσο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν έντονο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μί-

σχου προς μήκος ελάσματος είναι υψηλή. Η έκπτυξη των φύλλων την Άνοιξη προηγείται της άνθισης. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι μέσης περιόδου. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται συνήθως στο κορυφαίο τμήμα των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται τρία συνήθως άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα καρδιόσχημα έως κυκλικά, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος ή ίσος με τους στήμονες. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει 2 ημέρες νωρίτερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη. Με τη χρησιμοποίηση όμως κατάλληλων επικονιαστών δίνει πιο σταθερές παραγωγές. Η ίδια είναι καλός επικονιαστής των περισσότερων ποικιλιών που

συνανθίζουν μαζί της. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι κανονικά, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, στο 39,2% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Καρδιόσχημος, χρώματος επιδερμίδας κόκκινου, πολύ μεγάλου μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι δυσδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσμένο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό πολύ μεγάλου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι τραγανή, κόκκινου χρώματος, με υπόγλυκη γεύση και καλά γευστικά χαρακτηριστικά. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού σκούρο κόκκινο. Παραμένει λίγη ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο προς μεγάλο μήκος και η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή προς μέτρια, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου,9 ημέρες μετά από την B. Burlat και δώδεκα ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα στο σχίσιμο και ευαισθησία στη μονίλια (Monilinia laxa). fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μέσου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μεγάλη, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι μέτρια. fΣυμπεράσματα: Η ποικιλία Lapins παρουσιάζει εξαιρετικά μεγάλο εμπορικό και γενετικό ενδιαφέρον, λόγω των χαρακτηριστικών του καρπού, των μεγάλων και σταθερών αποδόσεων και φυσικά λόγω του αυτογονίμου της. Ενδείκνυται η διάδοσή της σε όλες τις περιοχές της χώρας μας. Έχει συμπεριληφθεί στα προγράμματα βελτίωσης ποικιλιών του Ι.Φ.Δ.

MONEEMBEGI

fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, υπερπρώιμης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μικρό μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Εισήχθη από τη Ρουμανία το 1989 και εγκαταστάθηκε στις συλλογές αξιολόγησης του Ι.Φ.Δ. το 1990. fΔένδρο: Μέτριου έως μεγάλου μεγέθους, ορθόκλαδο, με μέτριας πυκνότητας κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι πολύ ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μεγάλου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος έχει μέτριο μήκος και μέσο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι χαμηλή. Η έκπτυξη

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2009

49

Τεύχος 03|2009 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ των φύλλων την Άνοιξη προηγείται της άνθισης. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιμη. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μέτρια. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως στην κορυφή των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο ως τέσσερα άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό.

fΆνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα ριπιδοειδή, έλοβα, μέτριου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος των στημόνων. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει 2 ημέρες νωρίτερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι μικρά προς κανονικά, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μ.ό. στο 21,8% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές που βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Καρδιόσχημος, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, πολύ μικρού μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, εξογκωμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσμένο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μέσου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι πολύ τραγανή, κόκκινου χρώματος, με ενδιάμεση, υπόγλυκη γεύση και μέτρια γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι χαμηλή και το χρώμα αυτού πορφυρό. Παραμένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο μήκος και η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό, αλλά και από το καρποφόρο όργανο είναι μέτρια, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει πολύ πρώιμα, στα μέσα Μαΐου, έντεκα ημέρες πριν από την B. Burlat. Παρουσιάζει μεγάλη ευαισθησία στο σχίσιμο. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μικρή, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μικρή προς μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Από παρατηρήσεις όμως, φαίνεται να επικονιάζεται από τη Lapins, με την οποία συνανθίζει. fΣυμπεράσματα: Το μόνο πλεονέκτημα της ποικιλίας Moneembegi είναι η πολύ πρώιμη περίοδος ωρίμανσης του καρπού. Ο καρπός όμως είναι πάρα πολύ μικρού μεγέθους, παρουσιάζει μεγάλη ευαισθησία στο σχίσιμο και δεν συμφέρει η συγκομιδή του.

NEGRE DI BISTRITA

fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, πρώιμης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μικρό μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Εισήχθη από τη Ρουμανία το 1989 και εγκαταστάθηκε στις συλλογές αξιολόγησης του Ι.Φ.Δ. το 1990. fΔένδρο: Μεγάλου μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι εξαιρετικά ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες έως μεγάλες.

50

fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή και οξύληκτη. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι υψηλή. Ο μίσχος είναι μακρύς και έχει μέσο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν έντονο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι υψηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο επέρχεται στα μέσα της περιόδου. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μέτρια. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο ως τρία άνθη (συνηθέστερα δύο). Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό.

Συγκριτικά στοιχεία

2e 48-28

Brooks

Burlat e1

Ciliegio If Roma BB2

Ciliegio If Roma T-57

Cristalina

Τύπος Ζωηρότητα βλάστησης Σχήμα

κανονικός ενδιάμεσο πλαγιόκλαδο

κανονικός ζωηρό πλαγιόκλαδο

κανονικός ζωηρό ορθόκλαδο

κανονικός πολύ ζωηρό ορθόκλαδο

κανονικός ζωηρό ορθόκλαδο

Παραγωγικότητα (kgr / δένδρο)

80

65

90

κανονικός πολύ ζωηρό κανονικό προς πλαγιόκλαδο 90

50

80

μπουκέτα Μαΐου σε όλο το μήκος πυκνή 8 με 9

μπουκέτα Μαΐου σε όλο το μήκος πυκνή 3 με 4

μπουκέτα Μαΐου σε όλο το μήκος πυκνή 5 με 6

μπουκέτα Μαΐου σε όλο το μήκος αραιή 5 με 6

μπουκέτα Μαΐου σε όλο το μήκος πυκνή 6

μπουκέτα Μαΐου στην κορυφή

ελλειπτικό μικρό προς μέσο Μέσο μήκος ελάσματος (cm) 12,3 Μέσο πλάτος ελάσματος (cm) 5,32 Αναλογία μήκους ελάσματος / πλάτος 1 / 0,43 Μέσο μήκος μίσχου (cm) 4,74 Μέσο πάχος μίσχου (cm) 0,17 Αναλογία μήκος μίσχου/μήκος ελάσματος 1 / 2,59 Συνήθης αριθμός νεκτάριων αδένων 2

ελλειπτικό μικρό

ελλειπτικό μικρό 11,7 5,47 1 / 0,47 4,06 0,17 1 / 2,88 2

ελλειπτικό μέσο προς μικρό 11,7 5,94 1 / 0,51 4,95 0,14 1 / 2,36 2

ελλειπτικό πολύ μεγάλο

10,8 5,15 1 / 0,48 4,75 0,13 1 / 2,27 2

ελλειπτικό μικρό προς μέσο 11,6 5,80 1 / 0,50 5,23 0,14 1 / 2,22 1

16,0 7,9 1 / 0,49 3,61 0,20 1 / 4,43 2

2 ως 3 καρδιόσχημο, επίμηκες μεγαλύτερος ή ίσος

1 ως 2 καρδιόσχημο

2 ως 3 καρδιόσχημο

2 ως 3 καρδιόσχημο

μεγαλύτερος

2 τετραγωνικό, επίμηκες μεγαλύτερος

μεγαλύτερος

μικρότερος ή ίσος

σφαιρικός 18,4 20,1 17,7 πολύ μικρό 4,4 μαύρο κόκκινο πολύ τραγανή 22,3 10,1 1 / 2,2 3,6

νεφροειδής 20,4 26,1 21,0 μεγάλο 7,5 μαόνι ημιτραγανή 18,4 10,0 1 / 1,9 3,4

νεφροειδής 23,6 25,6 20,0 πολύ μεγάλο 8,35 μαόνι τραγανή 15,9 5,8 1 / 2,7 3,8

νεφροειδής καρδιόσχημος 22,2 21,0 25,4 21,7 19,7 18,6 πολύ μεγάλο μικρό 8,3 5,7 σκούρο κόκκινο κόκκινο ημιτραγανή τραγανή 13,3 15,9 5,9 7,0 1 / 2,2 1 / 2,3 3,6 5,0

νεφροειδής 22,3 24,0 18,9 μέτριο 6,9 μαόνι πολύ τραγανή 14,1 6,9 1 / 2,0 3,8

ωοειδές 10,1 7,7 5,8 μικρό προς μέτριο 0,40 1 / 11,0 1 / 14,5

ωοειδές 8,9 8,2 6,4 μικρό

ωοειδές 12,3 9,7 7,8 μέτριο

ωοειδές 11,3 8,4 6,2 μικρό

ωοειδές 11,5 8,8 6,5 μικρό

0,29 1 / 25,9 1 / 23,9

0,42 1 / 19,75 1 / 13,0

0,32 1 / 26,0 1 / 18,9

0,32 1 / 17,8 1 / 12,9

ωοειδές 10,7 8,2 6,6 μικρό προς μέτριο 0,38 1 / 18,15 1 / 17,5

Δένδρο

Καρποφόρα όργανα Τύπος Κατανομή στους βλαστούς Πυκνότητα Αριθμός ανθοφόρων οφθαλμών / σπερ

Φύλλο Σχήμα ελάσματος Μέγεθος ελάσματος

fΆνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα καρδιόσχημα, μικρού μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος ή ίσος των στημόνων. Η άνθηση είναι μεσοπρώιμη, ανθίζει δύο μέρες αργότερα από την B. Burlat και πέντε ημέρες νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι κανονικά, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, στο 34,3% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Καρδιόσχημος, χρώματος επιδερμίδας σκούρου κόκκινου, πολύ μικρού μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει δυσδιάκριτα στίγματα, μικρού μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, εξογκωμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό πολύ μικρού μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι τραγανή, σκούρου κόκκινου χρώματος, με υπόγλυκη γεύση και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση προς υψηλή και το χρώμα αυτού κόκκινο. Παραμένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού είναι κοντός και η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή, ενώ παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει το δεύτερο δεκαήμερο του Μαΐου, μία με δύο ημέρες πριν από την B. Burlat. Παρουσιάζει μεγάλη ευαισθησία στο σχίσιμο και σχίζει συνήθως κατά μήκος του καρπού. fΠυρήνας: Επιμήκης ωοειδής, μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει απλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μικρή, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Από παρατηρήσεις όμως, φαίνεται να επικονιάζεται από τη Sunburst, με την οποία συνανθίζει. fΣυμπεράσματα: Η Negre di Bistrita ωριμάζει την ίδια περίοδο με την B. Burlat, αλλά έχει μικρότερες αποδόσεις και πολύ μικρό μέγεθος καρπού.

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2009

πυκνή 3 με 5

Άνθος Αριθμός ανθέων / ανθοφόρο οφθαλμό Σχήμα πετάλλων

2 ως 3 ωοειδές

Ύπερος σε σχέση με στήμονες

μεγαλύτερος

Καρπός Σχήμα καρπού Μέσο μήκος καρπού (mm) Μέσο πλάτος καρπού (mm) Μέσο πάχος καρπού (mm) Μέγεθος καρπού Μέσο βάρος καρπού (gr) Χρώμα επιδερμίδας Τραγανότητα σάρκας Σάκχαρα Οξέα Αναλογία οξέων / σακχάρων Μέσο μήκος ποδίσκου (cm)

Πυρήνας Σχήμα πυρήνα Μέσο μήκος πυρήνα (mm) Μέσο πλάτος πυρήνα (mm) Μέσο πάχος πυρήνα (mm) Μέγεθος πυρήνα Μέσο βάρος πυρήνα (gr) Σχέση βάρους πυρήνα / καρπού Σχέση μεγέθους πυρήνα / καρπού

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2009

51

Τεύχος 04|2009 agrotypos.gr

Τεύχος 04|2009 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Νεότερες ποικιλίες κερασιάς

2. Περιγραφή των χαρακτηριστικών 12 ακόμα ποικιλιών Ιωάννης Α. Χατζηχαρίσης και Κωνσταντίνος Α. Καζαντζής ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε., Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων Νάουσας

Το άρθρο αυτό αποτελεί τη συνέχεια άλλου άρθρου με τον ίδιο τίτλο που δημοσιεύθηκε στο προηγούμενο τεύχος του περιοδικού (τεύχος 3/2009, σελ. 42-52) και ολοκληρώνει την παρουσίαση των 24 νεότερων ποικιλιών κερασίας που αξιολογήθηκαν σε πειραματικές συλλογές του Ινστιτούτου Φυλλοβόλων Δένδρων Νάουσας. Από αυτές, δύο ποικιλίες είναι ελληνικές, που καλλιεργούνται σε διάφορες περιοχές της χώρας μας και παρουσιάζουν τοπικό, εμπορικό ή γενετικό ενδιαφέρον. Οι ποικιλίες αυτές έχουν επισημανθεί και αξιολογηθεί από το Ιστιτούτο και περιγράφονται τα χαρακτηριστικά τους για πρώτη φορά. Περιγραφή των 12 ποικιλιών

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ ποικιλίας Durone Nero II ή Durone di Vignola II. Εισήχθη από την Ιταλία το 1988 και εγκαταστάθηκε στις συλλογές αξιολόγησης του Ι.Φ.Δ. το 1989. fΔένδρο: Μετρίου μεγέθους, ορθόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι μέτρια. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι μέση. Ο μίσχος έχει μέσο μήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν δυνατό χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι υψηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο επέρχεται στα μέσα της περιόδου. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των

είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μεγάλη, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μέση προς μικρή. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι μέτρια. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Σαν κλώνος της Durone Nero II, πρέπει να επικονιάζεται από τους ίδιους επικονιαστές, που είναι η Hedelfingen, η B. Napoleon και η Durone Nero I. fΣυμπεράσματα: Η Nero II clone 78 P2 είναι μια μικρής παραγωγικότητας ποικιλία, με μέτριου μεγέθους καρπό και δένδρο. Ωριμάζει σε μια περίοδο όμως που ωριμάζουν άλλες αξιολογότερες ποικιλίες. Δεν ενδείκνυται η διάδοσή της.

καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο ως τρία άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα καρδιόσχημα έως κυκλικά, μέτριου προς μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μεγαλύτερος των στημόνων. Η άνθηση είναι μεσοόψιμη, ανθίζει 4 ημέρες αργότερα από την B. Burlat και 3 ημέρες νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι μικρά, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, στο 12,0% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Καρδιόσχημος, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, μετρίου μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσμένο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και εμφανίζει φελλώδη ιστό μεγάλου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι τραγανή προς ημιτραγανή, ροζ χρώματος, με υπόγλυκη γεύση και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση προς υψηλή και το χρώμα αυτού ανοιχτό ροζ. Παραμένει μέτρια ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού είναι μακρύς, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ενδιάμεση προς ισχυρή και η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ενδιάμεση προς μικρή, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει τις πρώτες μέρες του Ιουνίου, έντεκα ημέρες μετά από την B. Burlat και δέκα ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του

ποικιλίας Durone Nero II ή Durone di Vignola II. Εισήχθη από την Ιταλία το 1988 και εγκαταστάθηκε στις συλλογές αξιολόγησης του Ι.Φ.Δ. το 1989. fΔένδρο: Μετρίου μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες. fΦύλλο: Επιμήκους ελλειπτικού σχήματος, μικρού μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος έχει μέσο μήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο και στη βάση του ελάσματος. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι μέση. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο επέρχεται στα μέσα της περιόδου. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι αραιή. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο συνήθως άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα κυκλικά, μέτριου προς μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μεγαλύτερος των στημόνων. Η άνθηση είναι μεσοπρώιμη, ανθίζει μία ημέρα αργότερα από την B. Burlat και 6 ημέρες νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι μικρά, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, στο 10,0% του αριθμού των ανθέων,

NERO II e1 8 fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μέσης εποχής ωρίμανσης, με μεγάλο μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Είναι κλώνος της γνωστής ιταλικής

NERO II clone 52 P3 fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μεσοόψιμης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Είναι κλώνος της γνωστής ιταλικής ποικιλίας Durone Nero II ή Durone di Vignola II. Εισήχθη από την Ιταλία το 1988 και εγκαταστάθηκε στις συλλογές αξιολόγησης του Ι.Φ.Δ. το 1989. fΔένδρο: Μετρίου μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με μέτριας πυκνότητας κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι μέτρια. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος είναι μακρύς και παχύς. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα σφαιρικό, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο και στη βάση του ελάσματος. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι υψηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο επέρχεται στα μέσα της περιόδου προς όψιμα. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι αραιή. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο ως τρία άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα πεπλατυσμένα, καρδιόσχημα έως κυκλικά, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μεγαλύτερος των στημόνων. Η άνθηση είναι μεσοόψιμη, ανθίζει 4 ημέρες αργότερα από την B. Burlat και τρεις ημέρες νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι μικρά, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, στο 10,2% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Καρδιόσχημος, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, πολύ μεγάλου μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα,

42

μικρού μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι ελαφρώς κοίλο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και εμφανίζει φελλώδη ιστό μεγάλου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι πολύ τραγανή, ροζ χρώματος, με υπόγλυκη γεύση και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή προς ενδιάμεση και το χρώμα αυτού ροζ. Παραμένει μέτρια ποσότητα προς αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού είναι μακρύς, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή και η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή προς ενδιάμεση, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει τις πρώτες μέρες του Ιουνίου, έντεκα ημέρες μετά από την B. Burlat και δέκα ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μέσου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει τριπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μεγάλη, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μικρή προς μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι μέτρια προς ισχυρή. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Σαν κλώνος της Durone Nero II, πρέπει να επικονιάζεται από τους ίδιους επικονιαστές, που είναι η Hedelfingen, η B. Napoleon και η Durone Nero I. fΣυμπεράσματα: Η Nero II clone 52 P3 είναι μια μικρής παραγωγικότητας ποικιλία, με μέτριου μεγέθους δένδρο, που πλεονεκτεί έναντι της standard ποικιλίας μόνο ως προς το μέγεθος του καρπού. Ωριμάζει σε μια περίοδο όμως που ωριμάζουν άλλες αξιολογότερες ποικιλίες. Δεν ενδείκνυται η διάδοσή της.

NERO II clone 78 P2 fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μεσοόψιμης εποχής ωρίμανσης, με μέτριο μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Είναι κλώνος της γνωστής ιταλικής

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 4/2009

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 4/2009

43

Τεύχος 04|2009 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Καρδιόσχημος, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, μεγάλου μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μέσου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι ελαφρώς κοίλο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και εμφανίζει φελλώδη ιστό μέσου προς μεγάλου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι τραγανή, ροζ χρώματος, με υπόγλυκη γεύση και μέτρια προς καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού πορφυρό. Παραμένει μέτρια ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού είναι κοντός προς μέσου μήκους, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στα τέλη του Μαΐου, εννέα ημέρες μετά από την B. Burlat και δώδεκα ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μεγάλη, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι μέτρια. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Σαν κλώνος της Durone Nero II, πρέπει να επικονιάζεται από τους ίδιους επικονιαστές, που είναι η Hedelfingen, η B. Napoleon και η Durone Nero I. fΣυμπεράσματα: Η Nero II e1 8 είναι μια μέτριας παραγωγικότητας ποικιλία, με μεγάλου μεγέθους καρπό και μέτριου μεγέθους δένδρο. Ωριμάζει σε μια περίοδο όμως που ωριμάζουν άλλες αξιολογότερες ποικιλίες. Δεν ενδείκνυται η διάδοσή της.

και ο ύπερος είναι μεγαλύτερος ή ίσος των στημόνων. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει 4 ημέρες νωρίτερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση, σε αντίθεση με τη standard ποικιλία που είναι αυτογόνιμη. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι μικρά, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, στο 17,1% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Νεφροειδούς σχήματος, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, μεγάλου προς μέτριου μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό πολύ μεγάλου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι πολύ τραγανή, ροζ χρώματος, με γεύση ενδιάμεση, καλής γευστικότητας. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση προς υψηλή και το χρώμα αυτού ροζ. Παραμένει λίγη ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού είναι κοντός, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή και η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή προς ενδιάμεση, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει το τρίτο δεκαήμερο του Μαΐου, τρεις ημέρες μετά από την B. Burlat και 18 ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει σχετική ευαισθησία στο σχίσιμο, ανάλογα με τις εκάστοτε καιρικές συνθήκες και σχίζει συνήθως στην κοιλότητα του ποδίσκου.

fΦύλλο: Σχήματος επιμήκους ελλειπτικού, πολύ μεγάλου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος έχει μεγάλο μήκος και είναι παχύς. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν έντονο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι υψηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο επέρχεται στα μέσα της περιόδου. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι αραιή. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως στην κορυφή των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται συνήθως δύο άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη είναι μεγάλα, έχουν πέταλλα ριπιδοειδή, έλοβα, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος των στημόνων. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει 2 ημέρες νωρίτερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι μικρά, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, μόνο στο 12,8% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ.

fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μέσου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μέση, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μέση προς μικρή. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι αδύνατη. Επικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Από παρατηρήσεις όμως φαίνεται να επικονιάζεται από τις πρωιμανθείς ποικιλίες με τις οποίες συνανθίζει, όπως η Precoce Bernard. fΣυμπεράσματα: Η New Star 26-3-7 έχει όμοιο περίπου μέγεθος καρπού και ίδιες περίπου αποδόσεις με την B. Burlat, αν ληφθεί υπόψη το μέγεθος του δένδρου. Ο καρπός είναι περισσότερο τραγανός και ωριμάζει την ίδια περίπου περίοδο. Παρουσιάζει εμπορικό ενδιαφέρον, αλλά δεν είναι γνωστή η προσαρμοστικότητά της στα διάφορα εδαφοκλιματικά περιβάλλοντα.

fΚαρπός: Καρδιόσχημος πεπλατυσμένος, μικρού προς μέτριου μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας σκούρου κόκκινου. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι δυσδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό όμοιο με της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσμένο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και εμφανίζει φελλώδη ιστό μέσου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του καρπού είναι ημιτραγανή, σκούρου κόκκινου χρώματος, με γεύση ενδιάμεση, πολύ καλής γευστικότητας. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση προς υψηλή και το χρώμα αυτού σκούρο κόκκινο. Μένει ελάχιστη σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι πολύ ισχυρή, ενώ παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στα μέσα Μαΐου, έξι ημέρες πριν από την B. Burlat. Παρουσιάζει μεγαλύτερη αντοχή στο σχίσιμο από την B. Burlat, μεγάλη ανθεκτικότητα στο κυλινδροσπόριο (Cylindrosporium pruni-cerasi), αλλά ευαισθησία στη μονίλια (Monilinia laxa). Δεν σχηματίζει δίδυμους καρπούς. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει τριπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μεγάλη και μεγέθους πυρήνα προς καρπού, μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι αδύνατη. Επικονιαστές: Δεν έχουν γίνει πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Από παρατηρήσεις όμως, φαίνεται να επικονιάζεται από τη Lapins, με την

οποία συνανθίζει. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως επικονιαστές της, οι ποικιλίες Guillaume, B. Napoleon, Hedelfingen, B.S. Hardy Giant, Ulster, Van και Τραγανά Εδέσσης. fΣυμπεράσματα: Ενδιαφέρουσα ποικιλία λόγω της πρώιμης εποχής ωρίμανσής της, με καλής ποιότητας καρπό για την εποχή του, ανθεκτικό στο σχίσιμο σε σύγκριση με τη B. Burlat, αλλά μετρίων αποδόσεων. Από τις υπερπρώιμες ποικιλίες, θεωρείται η καλύτερη.

RANA CHERNE EDRA fΓενικά: Γαλανή, ημιτραγανή ποικιλία, μέσης εποχής ωρίμανσης, με μικρό προς μέτριο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από τη Βουλγαρία. Εισήχθη το 1988 και εγκαταστάθηκε στις συλλογές αξιολόγησης του Ι.Φ.Δ. το 1989. fΔένδρο: Μετρίου μεγέθους, ορθόκλαδο, με μέτριας πυκνότητας κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι μέτρια. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες. fΦύλλο: Αντωειδούς σχήματος, μικρού προς μέσου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος έχει μέσο μήκος και είναι παχύς. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα σφαιρικό, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο

NEW STAR 26-3-7 fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, πρώιμης εποχής ωρίμανσης, με μεγάλο προς μέτριο μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Είναι κλώνος της γνωστής ποικιλίας New Star, που επιλέχθηκε στο Pacific Agri-Food Research Centre, Summerland, British Columbia του Καναδά. Εισήχθη το 1989 και εγκαταστάθηκε στις συλλογές αξιολόγησης του Ι.Φ.Δ. το 1990. fΔένδρο: Μετρίου έως μεγάλου μεγέθους, πλαγιόκλαδο προς κανονικού σχήματος, με μέτριας πυκνότητας έως πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος έχει μέσο μήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι μέση. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιμη. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται 3-4 άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα καρδιόσχημα, μικρού μεγέθους

44

PRECOCE BERNARD fΓενικά: Κόκκινη, ημιτραγανή ποικιλία, υπερπρώιμης εποχής ωρίμανσης, με μικρό έως μέτριο μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Γαλλική ποικιλία. Προέρχεται από την περιοχή της κοιλάδας του Rhone κοντά στο Lyons. fΔένδρο: Μεγάλου μεγέθους, ορθόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες.

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 4/2009

και στη βάση του ελάσματος. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι υψηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο επέρχεται στα μέσα της περιόδου. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο με τρία άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη είναι μεγάλα, έχουν πέταλλα κυκλικά, έλοβα, μέσου προς μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος ή ίσος των στημόνων. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει 2 ημέρες νωρίτερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι κανονικά, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, στο 41,5% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Καρδιόσχημος, μικρού προς μέτριου μεγέθους, χρώματος βάσεως επιδερμίδας κίτρινου, με επίχρωμα σκούρου κόκκινου χρώματος, το οποίο κατά τη διάρκεια της ωρίμανσης καλύπτει όλη την επιφάνεια του καρπού και δίνει την εντύπωση κόκκινης ποικιλίας. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα,

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 4/2009

45

Τεύχος 04|2009

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσμένο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μέσου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι ημιτραγανή προς τραγανή, κρεμ-κίτρινου χρώματος, με πλούσια γεύση, καλής γευστικότητας. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση και αυτός είναι άχρωμος. Παραμένει μέτρια έως αρκετή ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού είναι μέσου μήκους, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ενδιάμεση προς ισχυρή, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει το τρίτο δεκαήμερο του Μαΐου, 7 ημέρες μετά από την B. Burlat και 14 ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μέση, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μέση προς μικρή. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ενδιάμεση έως ισχυρή. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Από παρατηρήσεις όμως φαίνεται να επικονιάζεται από τις πρωιμανθείς ποικιλίες με τις οποίες συνανθίζει, όπως η Lapins και η Precoce Bernard. Η ίδια φαίνεται να είναι πολύ καλός επικονιαστής των ποικιλιών που συνανθίζουν μαζί της. fΣυμπεράσματα: Η Rana Cherne Edra δεν παρουσιάζει κανένα ιδιαίτερο πλεονέκτημα, σε σύγκριση με άλλες αξιολογότερες γαλανές ποικιλίες που ωριμάζουν την ίδια περίοδο.

άνθηση είναι μεσοπρώιμη, ανθίζει μία ημέρα αργότερα από την B. Burlat και 6 ημέρες νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη. Με τη χρησιμοποίηση όμως κατάλληλων επικονιαστών δίνει πιο σταθερές αποδόσεις. Η ίδια είναι καλός επικονιαστής των περισσότερων ποικιλιών που συνανθίζουν μαζί της. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι κανονικά, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, στο 44,5% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Καρδιόσχημος, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, πολύ μεγάλου μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι συσδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό όμοιο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσμένο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μέσου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι ημιτραγανή έως τραγανή, κόκκινου χρώματος, με υπόγλυκη γεύση και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι πολύ υψηλή και το χρώμα αυτού σκούρο κόκκινο. Παραμένει μέτρια έως αρκετή ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού είναι κοντός, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ενδιάμεση, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει το τρίτο δεκαήμερο Μαΐου, πέντε ημέρες μετά από την B. Burlat και 16 ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει ευαισθησία στο σχίσιμο. Σχίζει συνήθως κάθετα, στο μάγουλο του καρπού. Παρουσιάζει ευαισθησία στη μονίλια (Monilinia laxa) και σχετική ευαισθησία στο κυλινδροσπόριο (Cylindrosporium pruni-cerasi).

με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι μέση. Ο μίσχος έχει μέσο μήκος και είναι παχύς. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως τρεις, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο και στη βάση του ελάσματος. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι υψηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιμη. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται συνήθως στη βάση του μήκους των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται τρία με τέσσερα συνήθως άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα κυκλικά, έλοβα, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος ή ίσος με τους στήμονες. Η άνθηση είναι μεσοπρώιμη, ανθίζει 2 ημέρες αργότερα από την B. Burlat και 2 ημέρες νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη. Με τη χρησιμοποίηση όμως κατάλληλων επικονιαστών δίνει πιο σταθερές αποδόσεις. Η ίδια είναι καλός επικονιαστής των περισσότερων ποικιλιών που συνανθίζουν μαζί της. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι κανονικά, από πειράματα του

μεγάλο εμπορικό και γενετικό ενδιαφέρον, λόγω των χαρακτηριστικών του καρπού, των μεγάλων και σταθερών αποδόσεων και φυσικά λόγω του αυτογονίμου της. Το μόνο μειονέκτημά της είναι ότι, μετά την πλήρη ωρίμανση ο καρπός μαλακώνει γρήγορα και χρειάζεται να τελειώνει η συγκομιδή μέχρι αυτό το στάδιο. Αυτό το μειονέκτημα αντισταθμίζεται από το ότι, μόλις αρχίζει ο περκασμός του καρπού μπορεί να ξεκινήσει η συγκομιδή, γιατί αποκτά ικανοποιητικά σάκχαρα και μπορεί να καταναλωθεί. Ενδείκνυται η διάδοσή της σε όλες τις περιοχές της χώρας μας. Έχει συμπεριληφθεί στα προγράμματα βελτίωσης ποικιλιών του Ι.Φ.Δ.

VALERIJ TSCHKALOV fΣυνώνυμα: Valerij Cskalov. fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, πρώιμης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από τη Ουγγαρία. Εισήχθη το 1989 και εγκαταστάθηκε στις συλλογές αξιολόγησης του Ι.Φ.Δ. το 1990. fΔένδρο: Μεγάλου μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μεγάλες έως μέτριες. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, πολύ μεγάλου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι υψηλή. Ο μίσχος είναι

STARKRIMSON fΣυνώνυμα: Dandeecher, Zaicrimson. fΓενικά: Κόκκινη, ημιτραγανή, αυτογόνιμη ποικιλία, μέσης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Στις Η.Π.Α. λόγω του τύπου του δένδρου, χρησιμοποιήθηκε στην αρχή για φύτευση σε κήπους. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε από τον Floyd Zeiger στο Modesto, California των Η.Π.Α. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Garden Bing x Stella. Στην Ευρώπη εισήχθη το 1980. fΔένδρο: Τύπου compact, μικρού μεγέθους, κανονικού προς ορθόκλαδου σχήματος, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι πολύ μεγάλες. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μικρού μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι μέση. Ο μίσχος έχει μέσο μήκος και πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι υψηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο επέρχεται στα μέσα της περιόδου. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται συνήθως στη βάση του μήκους των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο συνήθως άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι ωοειδές. fΆνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα καρδιόσχημα έως κυκλικά, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μεγαλύτερος των στημόνων. Η

46

fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μεγάλη και η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού, είναι μεγάλη. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ενδιάμεση έως ισχυρή. fΣυμπεράσματα: Η ποικιλία Starkrimson εμφανίζει εξαιρετικά χαρακτηριστικά. Είναι αυτογόνιμη, πολύ παραγωγική, δίνει μικρού μεγέθους δένδρο, μεγάλου μεγέθους καρπό και προσαρμόζεται πολύ καλά σε διάφορα εδαφοκλιματικά περιβάλλοντα. Ενδείκνυται η διάδοσή της στη χώρα μας.

SUNBURST fΓενικά: Κόκκινη, ημιτραγανή, αυτογόνιμη ποικιλία, μέσης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε από τους K. O. Lapins και W. D. Lane στο Agricultural Research Station, Summerland, British Columbia του Καναδά, το 1965. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Van x Stella. fΔένδρο: Μέτριου μεγέθους, ορθόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή. Εισέρχεται σε κανονική παραγωγή από τον πέμπτο με έκτο χρόνο. Οι αποδόσεις του είναι μεγάλες. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου προς μικρού μεγέθους,

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 4/2009

Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, στο 38,4% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Σφαιρικός, χρώματος επιδερμίδας λαμπρού κόκκινου, πολύ μεγάλου μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μεγάλου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι ημιτραγανή, ανοιχτού κόκκινου χρώματος, με πολύ καλά γευστικά χαρακτηριστικά. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού πορφυρό. Παραμένει αρκετή ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο μήκος, αποσπάται εύκολα από τον καρπό και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου, οκτώ με εννέα ημέρες μετά από την B. Burlat και δώδεκα ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει ελαφρά ως μεγάλη ευαισθησία στο σχίσιμο, ανάλογα με τις εκάστοτε καιρικές συνθήκες και σχετική ευαισθησία στη μονίλια του καρπού. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει τριπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού και η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού, είναι πολύ μεγάλη. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΣυμπεράσματα: Η ποικιλία Sunburst παρουσιάζει εξαιρετικά

μακρύς και έχει μέσο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν έντονο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι υψηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι μεσοπρώιμη. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μέτρια. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως στην κορυφή των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο ως τρία άνθη (συνηθέστερα δύο). Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό έως ωοειδές. fΆνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα ωοειδή, έλοβα, μέσου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος ή ίσος με τους στήμονες. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει μαζί με την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι μικρά, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, στο 15,8% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Σχήματος νεφροειδούς, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, πολύ μεγάλου έως μεγάλου μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλι-

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 4/2009

47

Τεύχος 04|2009 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ ακή ραφή είναι δυσδιάκριτη, εξογκωμένη, με χρωματισμό όμοιο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και εμφανίζει φελλώδη ιστό μεγάλου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι τραγανή, κόκκινου χρώματος, με πλούσια, γλυκιά γεύση και πολύ καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση προς υψηλή και το χρώμα αυτού πορφυρό. Παραμένει αρκετή ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού είναι κοντός, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό αλλά και από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή και παρουσιάζει λίγα βράκτια φύλλα (συνήθως δύο). Ωριμάζει στα μέσα του Μαΐου, πέντε ημέρες πριν από την B. Burlat. Παρουσιάζει μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στο σχίσιμο, συγκριτικά με την B. Burlat. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μέσου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει τριπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μεγάλη και η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού, είναι μέση προς μικρή. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Από παρατηρήσεις όμως φαίνεται να επικονιάζεται από την B. Burlat και τη Starkrimson με τις οποίες συνανθίζει. fΣυμπεράσματα: Η ποικιλία Valerij Tschkalov για την εποχή της ωρίμανσής της, είναι μια από τις πιο αξιόλογες ποικιλίες, με μεγάλο μέγεθος καρπού και καλές αποδόσεις. Το μόνο μειονέκτημά της είναι το μεγάλο μέγεθος του δένδρου. Ενδείκνυται η διάδοσή της σαν πρώιμη ποικιλία, σε πρώιμες περιοχές της χώρας μας.

ΚΟΚΚΙΝΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ fΣυνώνυμα: Αναστασιάς. fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μεσοόψιμης εποχής ωρίμανσης, με μέτριο προς μικρό μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Άγνωστης προέλευσης. Καλλιεργείται στο Νομό Σερρών, όπου επισημάνθηκε από το Ι.Φ.Δ. και θεωρείται ντόπια ποικιλία. Μπορεί όμως να έχει εισαχθεί από την Τουρκία κατά το παρελθόν. fΔένδρο: Μεγάλου μεγέθους, ορθόκλαδο, με μέτριας πυκνότητας κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες, τουλάχιστον στην περιοχή των πειραματικών οπωρώνων του Ι.Φ.Δ. fΦύλλο: Αντωειδούς σχήματος, μέσου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι μέση. Ο μίσχος έχει μέσο μήκος και μέτριο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν έντονο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι υψηλή. Η έκπτυξη των φύλλων την Άνοιξη είναι πολύ όψιμη. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιμη. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως στην κορυφή των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο με τρία άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα καρδιόσχημα, μέσου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος από τους στήμονες. Η άνθηση

48

είναι μεσοόψιμη, ανθίζει 4 ημέρες μετά από την B. Burlat και 3 ημέρες νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι πολύ μικρά, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, μόνο στο 4,8% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Σχήματος νεφροειδούς, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, μέτριου προς μικρού μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μέσου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και εμφανίζει φελλώδη ιστό μέσου προς μεγάλου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι τραγανή, ροζ προς κόκκινου χρώματος, με πλούσια, γλυκιά γεύση και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό

θοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι μέση. Η έκπτυξη των φύλλων την Άνοιξη είναι πολύ όψιμη. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο επέρχεται στα μέσα της περιόδου. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως στην κορυφή των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος προς μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται 2 συνήθως άνθη. Σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα κυκλικά, έλοβα, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος ή ίσος των στημόνων. Η άνθηση είναι μεσοόψιμη, ανθίζει τέσσερις ημέρες μετά από την B. Burlat και τρεις ημέρες νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η

αυτής, γι’ αυτό και καταχωρήθηκε στα αρχεία μας ως Τούρκικα, μέχρι να γίνει δυνατή η ταυτοποίησή της. fΔένδρο: Μετρίου έως μεγάλου μεγέθους, ορθόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες. fΦύλλο: Αντωειδούς σχήματος, μέσου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος έχει μικρό μήκος και μέτριο πάχος. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως στην κορυφή των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο

είναι υψηλή και το χρώμα αυτού πορφυρό. Παραμένει μέτρια έως λίγη ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο προς μικρό μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό, αλλά και από το καρποφόρο όργανο, είναι ισχυρή και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στις αρχές Ιουνίου, στο μέσο του διαστήματος μεταξύ της B. Burlat και της Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα στο σχίσιμο. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μεγάλη, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ενδιάμεση προς αδύνατη. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Συμπεράσματα: Είναι ποικιλία η οποία δίνει καλή ποιότητα καρπού αλλά μέτριες αποδόσεις. Στον τόπο όπου καλλιεργείται και είναι καλά εγκλιματισμένη, δίνει υψηλότερες αποδόσεις.

ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι μικρά ανερχόμενα κατά μέσο όρο, μόνο στο 17,3% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Σχήματος νεφροειδούς, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, μεγάλου μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει δυσδιάκριτα στίγματα, μέσου μεγέθους και αραιά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, αυλακοειδής, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και εμφανίζει φελλώδη ιστό μικρού μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι τραγανή, ροζ χρώματος, με υπόγλυκη γεύση και πολύ καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού πορφυρό. Παραμένει λίγη έως μέτρια ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό, αλλά και από το καρποφόρο όργανο, είναι ισχυρή και παρουσιάζει πολύ λίγα βράκτια φύλλα (συνήθως ένα). Ωριμάζει στις αρχές Ιουνίου, 13 ημέρες μετά από την B. Burlat και 8 ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει ανθεκτικότητα στο σχίσιμο. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του παρουσιάζει μικρή αιχμή και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μεγάλη, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μέση προς μεγάλη. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι αδύνατη προς ενδιάμεση. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. fΣυμπεράσματα: Τα Μαύρα Αναστασιάς σε σύγκριση με τα Κόκκινα Αναστασιάς, δίνουν καρπό μεγαλύτερο και με καλύτερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά, αλλά με μικρότερες αποδόσεις.

είναι μέτριος προς μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται 23 άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη έχουν πέταλλα ριπιδοειδή, έλοβα, μέσου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος από τους στήμονες. Η άνθηση είναι μεσοόψιμη, ανθίζει 4 ημέρες μετά από την B. Burlat και 3 ημέρες νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι πολύ μικρά, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, μόνο στο 9,4% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Σχήματος νεφροειδούς, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, πολύ μεγάλου μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, αυλακοειδής, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και εμφανίζει φελλώδη ιστό μέσου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι τραγανή, κόκκινου χρώματος, με υψηλή περιεκτικότητα σε οξέα και σάκχαρα και πλούσια, υπόξινη γεύση. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση προς μικρή. Ο ποδίσκος είναι κοντός, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή και η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο ενδιάμεση προς ισχυρή. Ωριμάζει στις αρχές Ιουνίου, 11 ημέρες μετά από την B. Burlat και 10 πριν από την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει ευαισθησία στη μονίλια και σχετική ευαισθησία στο σχίσιμο. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει τριπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μεγάλη, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μεγάλη προς μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. fΣυμπεράσματα: Τα Τούρκικα δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερο εμπορικό ενδιαφέρον, λόγω των μέτριων αποδόσεων, σε σύγκριση με άλλες ποικιλίες που ωριμάζουν την ίδια περίοδο και δίνουν όμοια ή καλύτερη ποιότητα καρπού.

ΜΑΥΡΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μεσοόψιμης εποχής ωρίμανσης, με μεγάλο μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Άγνωστης προέλευσης. Καλλιεργείται στο Νομό Σερρών, όπου επισημάνθηκε από το Ι.Φ.Δ. και θεωρείται ντόπια ποικιλία. Μπορεί όμως να έχει εισαχθεί από την Τουρκία κατά το παρελθόν. fΔένδρο: Μεγάλου μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες, τουλάχιστον στην περιοχή των πειραματικών οπωρώνων του Ι.Φ.Δ. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μεγάλου μεγέθους, με οδόντωση τριπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι μέση. Ο μίσχος έχει μέσο μήκος και μέτριο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν έντονο χρωματισμό με αν-

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 4/2009

ΤΟΥΡΚΙΚΑ fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μεσοόψιμης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Εισήχθη από την Τουρκία από δενδροκαλλιεργητές της χώρας μας, χωρίς να είναι γνωστό το όνομα

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 4/2009

49

Τεύχος 04|2009 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ Συγκριτικά στοιχεία

Nero II clone 52 P3

Nero II clone 78 P2

Nero II e1 8

New Star 26-3-7

Precoce Bernard

Rana Cherne Edra

κανονικός ενδιάμεσο πλαγιόκλαδο 55

κανονικός ενδιάμεσο ορθόκλαδο 55

κανονικός ζωηρό πλαγιόκλαδο 65

κανονικός ζωηρό κανονικό 65

κανονικός ζωηρό ορθόκλαδο 65

κανονικός ενδιάμεσο ορθόκλαδο 70

Καρποφόρα όργανα Τύπος

μπουκέτα Μαΐου σε όλο το μήκος αραιή 7

μπουκέτα Μαΐου σε όλο το μήκος πυκνή 6 με 7

μπουκέτα Μαΐου σε όλο το μήκος αραιή 4 με 5

μπουκέτα Μαΐου σε όλο το μήκος πυκνή 4 με 7

μπουκέτα Μαΐου σε όλο το μήκος αραιή 4

μπουκέτα Μαΐου σε όλο το μήκος πυκνή 4 με 5

Σχήμα ελάσματος ελλειπτικό Μέγεθος ελάσματος μέσο Μέσο μήκος ελάσματος (cm) 13,4 Μέσο πλάτος ελάσματος (cm) 6,12 Αναλογία μήκους ελάσματος / πλάτος 1 / 0,46 Μέσο μήκος μίσχου (cm) 5,40 Μέσο πάχος μίσχου (cm) 0,20 Αναλογία μήκος μίσχου/μήκος ελάσματος 1 / 2,48 Συνήθης αριθμός νεκτάριων αδένων 2

ελλειπτικό μέσο 11,9 5,93 1 / 0,50 4,66 0,16 1 / 2,55 2

ελλειπτικό μικρό 11,9 5,03 1 / 0,42 4,11 0,16 1 / 2,90 2

ελλειπτικό μέσο 13,5 6,27 1 / 0,46 4,68 0,165 1 / 2,88 2

ελλειπτικό πολύ μεγάλο 15,2 6,96 1 / 0,46 6,22 0,19 1 / 2,44 2

αντωειδές μικρό προς μέσο 12,2 5,51 1 / 0,45 4,42 0,19 1 / 2,76 2

2 ως 3 καρδιόσχημο μεγαλύτερος

2 στρόγγυλο μεγαλύτερος

3 ως 4 καρδιόσχημο μεγαλύτερος ή ίσος

2 ριπιδοειδές μικρότερος

2 ως 3 στρόγγυλο μικρότερος ή ίσος

Κατανομή στους βλαστούς Πυκνότητα Αριθμός ανθοφόρων οφθαλμών / σπερ Φύλλο

καρδιόσχημος 22,1 22,5 19,8 μέτριο

καρδιόσχημος 23,1 23,9 19,7 μεγάλο

Μέσο βάρος καρπού (gr) Χρώμα επιδερμίδας

6,5 μαόνι

7,3 μαόνι

Τραγανότητα σάρκας

πολύ τραγανή

τραγανή

Σάκχαρα Οξέα Αναλογία οξέων / σακχάρων Μέσο μήκος ποδίσκου (cm)

16,2 8,3 1 / 1,95 5,3

τραγανή προς ημιτραγανή 15,2 6,5 1 / 2,3 5,3

15,5 6,0 1 / 2,6 4,0

νεφροειδής 20,7 24,7 20,4 μεγάλο προς μέτριο 7,2 μαόνι

Μαύρα Τούρκικα Αναστασιάς

compact ζωηρό κανονικό προς ορθόκλαδο 110

κανονικός ζωηρό

κανονικός ζωηρό

κανονικός ζωηρό

κανονικός ζωηρό

ορθόκλαδο

πλαγιόκλαδο ορθόκλαδο

πλαγιόκλαδο ορθόκλαδο

85

75

65

55

70

Κατανομή στους βλαστούς

μπουκέτα Μαΐου στη βάση

μπουκέτα Μαΐου στη βάση

Πυκνότητα Αριθμός ανθοφόρων οφθαλμών / σπερ

πυκνή 4 με 5

πυκνή 6

μπουκέτα Μαΐου σε όλο το μήκος μέτρια 3 με 5

μπουκέτα Μαΐου σε όλο το μήκος πυκνή 4 με 7

μπουκέτα Μαΐου σε όλο το μήκος πυκνή 3 με 5

μπουκέτα Μαΐου σε όλο το μήκος πυκνή 3 με 4

ελλειπτικό ελλειπτικό μέσο προς μικρό πολύ μεγάλο 11,9 13,9 5,80 7,85 1 / 0,49 1 / 0,56 4,56 5,16 0,19 0,17 1 / 2,61 1 / 2,69 3 2

αντωειδές μέσο 12,65 6,16 1 / 0,49 4,67 0,16 1 / 2,71 2

ελλειπτικό μεγάλο 13,5 6,98 1 / 0,52 4,72 0,16 1 / 2,86 2

αντωειδές μέσο 13,0 5,79 1 / 0,44 3,86 0,16 1 / 3,36 2

2 καρδιόσχημο μεγαλύτερος

3 ως 4 στρόγγυλο μικρότερος ή ίσος

2 ως 3 ωοειδές μικρότερος ή ίσος

2 ως 3 2 καρδιόσχημο στρόγγυλο μικρότερος μικρότερος ή ίσος

2 ως 3 ριπιδοειδές μικρότερος

νεφροειδής 21,8 23,9 19,3 μεγάλο

νεφροειδής 22,7 26,9 21,6 πολύ μεγάλο

7,1 μαόνι

9,1 μαόνι

Τύπος Ζωηρότητα βλάστησης Σχήμα Παραγωγικότητα (kgr / δένδρο)

κανονικός ζωηρό

Καρποφόρα όργανα Τύπος

Σχήμα ελάσματος ελλειπτικό Μέγεθος ελάσματος μικρό Μέσο μήκος ελάσματος (cm) 11,1 Μέσο πλάτος ελάσματος (cm) 5,69 Αναλογία μήκους ελάσματος / πλάτος 1 / 0,51 Μέσο μήκος μίσχου (cm) 4,42 Μέσο πάχος μίσχου (cm) 0,15 Αναλογία μήκος μίσχου/μήκος ελάσματος 1 / 2,51 Συνήθης αριθμός νεκτάριων αδένων 2 Αριθμός ανθέων / ανθοφόρο οφθαλμό Σχήμα πετάλλων Ύπερος σε σχέση με στήμονες

πολύ τραγανή 16,9 11,0 1 / 1,5 3,2

καρδιόσχημος 20,4 23,0 19,0 μικρό

καρδιόσχημος 20,6 21,9 19,5 μικρό

Σχήμα καρπού Μέσο μήκος καρπού (mm) Μέσο πλάτος καρπού (mm) Μέσο πάχος καρπού (mm) Μέγεθος καρπού

καρδιόσχημος 24,6 27,2 21,4 πολύ μεγάλο

σφαιρικός 23,3 26,1 21,9 πολύ μεγάλο

νεφροειδής 23,2 25,2 21,1 πολύ μεγάλο

6,0 σκούρο κόκκινο ημιτραγανή

6,0 κόκκινο επίχρωμα σε κίτρινο βάσης ημιτραγανή προς τραγανή 16,9 9,9 1 / 1,7 4,6

Μέσο βάρος καρπού (gr) Χρώμα επιδερμίδας

9,9 μαόνι

7,9 μαόνι

Τραγανότητα σάρκας

ημιτραγανή προς τραγανή 17,7 8,0 1 / 2,2 3,9

8,5 φωτεινό κόκκινο ημιτραγανή

νεφροειδής 20,8 23,25 18,7 μέτριο προς μικρό 6,3 μαόνι

τραγανή

τραγανή

τραγανή

τραγανή

13,8 6,1 1 / 2,3 4,3

16,8 8,9 1 / 1,9 3,4

17,7 13,2 1 / 1,3 4,1

19,3 9,4 1 / 2,0 4,2

18,8 14,1 1 / 1,3 3,3

ωοειδές 9,3 8,4 6,4 μικρό 0,27

ωοειδές 10,4 9,4 8,1 μέτριο 0,43

ωοειδές 10,0 8,2 6,7 μικρό 0,31

ωοειδές 10,6 7,9 6,2 μικρό 0,30

ωοειδές 10,1 8,5 7,0 μικρό 0,37

9,6 3,7 1 / 2,6 4,6

Σάκχαρα Οξέα Αναλογία οξέων / σακχάρων Μέσο μήκος ποδίσκου (cm) Πυρήνας

Πυρήνας

50

Κόκκινα Αναστασιάς

Καρπός καρδιόσχημος 23,4 25,9 21,6 πολύ μεγάλο 8,5 μαόνι

Σχήμα πυρήνα Μέσο μήκος πυρήνα (mm) Μέσο πλάτος πυρήνα (mm) Μέσο πάχος πυρήνα (mm) Μέγεθος πυρήνα Μέσο βάρος πυρήνα (gr) Σχέση βάρους πυρήνα / καρπού Σχέση μεγέθους πυρήνα / καρπού

Valerij Tschkalov

Άνθος 2 ως 3 καρδιόσχημο μεγαλύτερος

Καρπός Σχήμα καρπού Μέσο μήκος καρπού (mm) Μέσο πλάτος καρπού (mm) Μέσο πάχος καρπού (mm) Μέγεθος καρπού

Sunburst

Φύλλο

Άνθος Αριθμός ανθέων / ανθοφόρο οφθαλμό Σχήμα πετάλλων Ύπερος σε σχέση με στήμονες

Starkrimson

Δένδρο

Δένδρο Τύπος Ζωηρότητα βλάστησης Σχήμα Παραγωγικότητα (kgr / δένδρο)

Συγκριτικά στοιχεία

ωοειδές 12,3 9,7 8,0 μέτριο 0,45 1 / 18,9 1 / 13,7

ωοειδές 11,4 8,6 6,5 μικρό 0,35 1 / 18,6 1 / 15,4

ωοειδές 11,8 8,8 6,0 μικρό 0,35 1 / 20,8 1 / 17,45

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 4/2009

ωοειδές 10,5 9,5 7,3 μέτριο 0,44 1 / 16,4 1 / 14,3

ωοειδές 9,5 8,1 6,2 μικρό 0,30 1 / 20,0 1 / 18,7

ωοειδές 10,2 8,8 6,7 μικρό 0,36 1 / 16,7 1 / 14,6

Σχήμα πυρήνα Μέσο μήκος πυρήνα (mm) Μέσο πλάτος πυρήνα (mm) Μέσο πάχος πυρήνα (mm) Μέγεθος πυρήνα Μέσο βάρος πυρήνα (gr)

ωοειδές 10,6 8,6 6,9 μικρό 0,28

Σχέση βάρους πυρήνα / καρπού

1 / 35,3

1 / 31,5

1 / 18,4

1 / 20,3

1 / 23,7

1 / 24,6

Σχέση μεγέθους πυρήνα / καρπού

1 / 22,8

1 / 26,6

1 / 15,6

1 / 16,5

1 / 19,4

1 / 21,95

52

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 4/2009

Τεύχος 03|2010 agrotypos.gr

Τεύχος 03|2010

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ απόσπασής του από τον καρπό, αλλά και από το καρποφόρο όργανο, είναι ισχυρή και παρουσιάζει λίγα βράκτια φύλλα, συνήθως ένα. Ωριμάζει στα τέλη Μαΐου, 8 ημέρες μετά από την B. Burlat και 11 ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα στο σχίσιμο. Όταν σχίζει, σχίζει στα πλάγια του καρπού συνήθως.

Περιγραφή και αξιολόγηση δύο εγχώριων ποικιλιών κερασιάς, «Βασιλειάδη» και «Λεμονίδη» Ιωάννης Α. Χατζηχαρίσης και Κωνσταντίνος Α. Καζαντζής ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε., Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων

Δύο νέες ποικιλίες κερασιάς, οι οποίες επισημάνθηκαν στην περιοχή Ροδοχωρίου Νάουσας, καλλιεργούνται τα τελευταία χρόνια στους Νομούς Ημαθίας και Πέλλας και επιτυγχάνουν καλές τιμές στην αγορά. Οι ποικιλίες έχουν εγκατασταθεί στις συλλογές αξιολόγησης ποικιλιών κερασιάς του Ινστιτούτου Φυλλοβόλων Δένδρων και περιγραφή τους μαζί με αποτελέσματα της αξιολόγησης παρουσιάζονται στο άρθρο αυτό.

Ο

ι δύο ποικιλίες κερασιάς που περιγράφονται παρακάτω, έχουν επισημανθεί σε οπωρώνες της αγροτικής περιοχής Ροδοχωρίου Νάουσας, που ήταν φυτεμένοι με την ποικιλία Τραγανά Εδέσσης, από τους καλλιεργητές αυτών. Η ποικιλία Βασιλειάδη από τον Βασιλειάδη Παναγιώτη και η ποικιλία Λεμονίδη από τον Λεμονίδη Ιωάννη. Οι καλλιεργητές αυτών διαπίστωσαν τη διαφορά των χαρακτηριστικών τους, όταν τα δένδρα εισήλθαν στην παραγωγή. Εντυπωσιάστηκαν από το μέγεθος του καρπού, τις εμβολίασαν σε σπορόφυτα αγριοκερασιάς και τις καλλιέργησαν για εμπορικούς σκοπούς. Το Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων τις εγκατέστησε σε συλλογή αξιολόγησης, τις μελέτησε και τις σύγκρινε με άλλες γνωστές ποικιλίες. Από την καταγραφή και μελέτη των μακροσκοπικών χαρακτηριστικών που εμφάνισαν και τη σύγκριση αυτών με τα χαρακτηριστικά των άλλων ποικιλιών, διαπιστώθηκε ότι παρουσιάζουν χαρακτηριστικά ποικιλίας. Η ποικιλία Βασιλειάδη πρέπει να προήλθε από σπορόφυτο αγνώστων γονέων, ενώ η ποικιλία Λεμονίδη πρέπει να ήταν άγνωστη ποικιλία, η οποία φυτεύτηκε από λάθος που έγινε στο πολλαπλασιαστικό υλικό. Οι εν λόγω ποικιλίες διαδόθηκαν και σε άλλους παραγωγούς από τους καλλιεργητές αυτών. Περιγραφή, καταγραφή χαρακτηριστικών και μετρήσεις αριθμητικών στοιχείων των ποικιλιών, όπως προέκυψαν από ετήσιες παρατηρήσεις των δένδρων μέχρι την ηλικία των δέκα ετών, δίδεται παρακάτω.

Η ποικιλία «Βασιλειάδη» Γενικά: Κόκκινη, ημιτραγανή ποικιλία, μεσοόψιμης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Επισημάνθηκε στην περιοχή Ροδοχωρίου Νάουσας του Νομού Ημαθίας, σε οπωρώνα του ιδιώτη Βασιλειάδη Παναγιώτη. Το Ι.Φ.Δ. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 1999. Καλλιεργείται κυρίως στο Νομό Ημαθίας και 34

Πυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού προς μέσου μεγέθους. Το άκρο του είναι αιχμηρό, μικρό και η ραφή σχηματίζει τριπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού Γράφημα 1. Περίοδος ανθοφορίας των ποικιλιών Βασιλειάδη και Λεμονίδη.

τελευταία άρχισε να εξαπλώνεται και στο Νομό Πέλλας. Διαμορφώνει ικανοποιητικές τιμές στις αγορές. Δένδρο: Μεγάλου μεγέθους, ορθόκλαδο, με πυκνή έως μέτριας πυκνότητας κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή έως πολύ ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι πολύ μεγάλες και σταθερές. Παρουσιάζει πολύ μεγάλη ευαισθησία στους ανοιξιάτικους παγετούς.

Γράφημα 2. Περίοδος ωρίμανσης του καρπού των ποικιλιών Βασιλειάδη και Λεμονίδη.

Φύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, πολύ μεγάλου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος έχει μικρό μήκος και είναι παχύς. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι χαμηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιμη. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται τρία με τέσσερα άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό έως ωοειδές. Άνθος: Τα άνθη έχουν πέταλα καρδιόσχημα, έλοβα, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μεγαλύτερος ή ίσος με τους στήμονες. Η άνθηση είναι μεσοόψιμη, ανθίζει 4 ημέρες μετά από την B. Burlat και 3 ημέρες νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι κανονικά, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2010

και μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μεγάλη. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή προς ενδιάμεση. Επικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Παρατηρήθηκε όμως ότι όπου συγκαλλιεργείται με τις ποικιλίες Τραγανά Εδέσσης, Μπακιρτζέϊκα, Ferrovia και Germersdorfer στη χώρα μας, δεν παρουσίασε προβλήματα γονιμοποίησης. Γράφημα 3. Περίοδος φθινοπωρινής φυλλόπτωσης των ποικιλιών Βασιλειάδη και Λεμονίδη.

όρο, στο 30% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. Καρπός: Σχήματος νεφροειδούς, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, πολύ μεγάλου μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και εμφανίζει φελλώδη ιστό μεγάλου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι ημιτραγανή, ροζ χρώματος, με υπόγλυκη γεύση και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού πορφυρό. Παραμένει αρκετή έως μέτρια ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο μήκος, η δύναμη

Συμπεράσματα: Παραγωγική ποικιλία, με σταθερές κατ’ έτος αποδόσεις που μπορούν να φτάσουν και τα 150 kgr ανά δένδρο. Ο καρπός της είναι πολύ μεγάλου μεγέθους, με καλά ποιοτικά χαρακτηριστικά, υστερεί όμως σε τραγανότητα. Ενδείκνυται η καλλιέργειά της στις όψιμες ορεινές περιοχές, λαμβάνοντας υπόψη την ευαισθησία της στους ανοιξιάτικους παγετούς.

Η ποικιλία «Λεμονίδη» Συνώνυμα: Λέμον. Γενικά: Κόκκινη, ημιτραγανή ποικιλία, όψιμης εποχής ωρίμανσης, με πάρα πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Επισημάνθηκε στην περιοχή Ροδοχωρίου Νάουσας του Νομού Ημαθίας, σε οπωρώνα του ιδιώτη Λεμονίδη Ιωάννη.

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2010

35

Τεύχος 03|2010

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ Πίνακας 1. Συγκριτικά αριθμητικά στοιχεία των ποικιλιών Συγκριτικά στοιχεία Δένδρο Τύπος Ζωηρότητα βλάστησης Σχήμα Παραγωγικότητα (kg / δένδρο) Καρποφόρα όργανα Τύπος Κατανομή στους βλαστούς Πυκνότητα Αριθμός ανθοφόρων οφθαλμών / σπερ Φύλλο Σχήμα ελάσματος Μέγεθος ελάσματος Μέσο μήκος ελάσματος (cm) Μέσο πλάτος ελάσματος (cm) Αναλογία μήκους ελάσματος / πλάτος Μέσο μήκος μίσχου (cm) Μέσο πάχος μίσχου (cm) Αναλογία μήκος μίσχου / μήκος ελάσματος Συνήθης αριθμός νεκτάριων αδένων Άνθος Αριθμός ανθέων / ανθοφόρο οφθαλμό Σχήμα πετάλλων Ύπερος σε σχέση με στήμονες Καρπός Σχήμα καρπού Μέσο μήκος καρπού (mm) Μέσο πλάτος καρπού (mm) Μέσο πάχος καρπού (mm) Μέγεθος καρπού Μέσο βάρος καρπού (gr) Χρώμα επιδερμίδας Τραγανότητα σάρκας Σάκχαρα Οξέα Αναλογία οξέων / σακχάρων Μέσο μήκος ποδίσκου (cm) Πυρήνας Σχήμα πυρήνα Μέσο μήκος πυρήνα (mm) Μέσο πλάτος πυρήνα (mm) Μέσο πάχος πυρήνα (mm) Μέγεθος πυρήνα Μέσο βάρος πυρήνα (gr) Σχέση βάρους πυρήνα / καρπού Σχέση μεγέθους πυρήνα / καρπού

36

«Βασιλειάδη»

«Λεμονίδη»

κανονικός πολύ ζωηρό ορθόκλαδο 110

κανονικός ζωηρό ορθόκλαδο 25

μπουκέτα Μαΐου σε όλο το μήκος πυκνή 1-3

μπουκέτα Μαΐου σε όλο το μήκος αραιή 1-2

ελλειπτικό πολύ μεγάλο 15,6 6,99 1/0,45 3,34 0,20 1/4,67 2

ελλειπτικό μεγάλο 14,5 6,75 1/0,47 3,92 0,16 1/3,70 4-6

3-4 καρδιόσχημο μεγαλύτερος ή ίσος

2 ριπιδοειδές μικρότερος ή ίσος

νεφροειδής 22,5 26,95 21,7 πολύ μεγάλο 9,0 μαονιού ενδιάμεση 17,3 11,0 1/1,6 4,2

νεφροειδής 26,6 27,95 24,0 πάρα πολύ μεγάλο 11,3 μαονιού ενδιάμεση 18,7 14,3 1/1,3 4,0

ωοειδές 9,8 8,9 7,3 μικρό 0,39 1/23,1 1/20,7

ωοειδές 11,7 9,0 7,75 μεγάλο 0,52 1/21,7 1/21,9

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2010

Το Ι.Φ.Δ. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 1996. Καλλιεργείται κυρίως στο Νομό Ημαθίας και στο Νομό Πέλλας. Διαμορφώνει πολύ ικανοποιητικές τιμές στις εγχώριες αγορές, λόγω του μεγέθους της. Δένδρο: Μεγάλου μεγέθους, ορθόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μικρές έως πολύ μικρές και ασταθείς κατ’ έτος. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μεγάλου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος έχει μικρό μήκος και μέτριο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως τέσσερις έως έξι, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν έντονο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στο μίσχο και στην άκρη του ελάσματος. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι χαμηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιμη. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μικρή. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως στην κορυφή των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο συνήθως άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό έως ωοειδές. Άνθος: Τα άνθη έχουν πέταλα ριπιδοειδή, έλοβα, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος ή ίσος με τους στήμονες. Η άνθηση είναι μεσοόψιμη, ανθίζει 4 ημέρες μετά από την B. Burlat και 3 ημέρες νωρίτερα από την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι πάρα πολύ μικρά, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, μόνο στο 2% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ., ίσως λόγω έλλειψης κατάλληλων επικονιαστών. Καρπός: Σχήματος νεφροειδούς, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, πάρα πολύ μεγάλου μεγέθους. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μικρού μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσμένο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μέσου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι ημιτραγανή, σκούρου κόκκινου χρώματος, με πλούσια, ενδιάμεση έως γλυκιά γεύση και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού σκούρο κόκκινο. Παραμένει αρκετή ποσότητα σάρκας στον πυρήνα.

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ Ο ποδίσκος του καρπού έχει μικρό προς μέσο μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό, αλλά και από το καρποφόρο όργανο, είναι ισχυρή και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στις αρχές Ιουνίου, στο μέσο του διαστήματος μεταξύ της B. Burlat και της Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει ευαισθησία στο σχίσιμο και στη μονίλια (Monilinia laxa). Πυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μεγάλου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού και μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μεγάλη. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή.

Επικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Παρατηρήθηκε όμως ότι, όπου συγκαλλιεργείται με τις ποικιλίες Τραγανά Εδέσσης, Τραγανά Εδέσσης-Ναούσης, Μπακιρτζέϊκα, και Ferrovia στη χώρα μας, παρουσιάζει συμβατότητα. Συμπεράσματα: Πρόκειται για την πλέον μεγαλόκαρπη ποικιλία κερασιάς και ως εκ τούτου, ο καρπός της είναι πολύ εμπορεύσιμος και διαμορφώνει υψηλές τιμές, τουλάχιστον στην εγχώρια αγορά όπου προτιμάται το μεγάλο μέγεθος. Το μεγάλο της πρόβλημα είναι η παραγωγικότητά της, η οποία είναι μικρή και πολύ ασταθής κατ’ έτος. Υπάρχουν και χρονιές στις οποίες παρουσιάζει ακαρπία. Δεν έχει εντοπιστεί που οφείλεται αυτό το πρόβλημα. Σίγουρα πάντως δεν οφείλεται μόνο στην έλλειψη κατάλληλων επικονιαστών. Στις συλλογές του Ι.Φ.Δ. έδειξε όλα τα χρόνια της αξιολόγησής της, τη μικρότερη παραγωγικότητά της. Το πάρα πολύ μεγάλο μέγεθος του καρπού της, ίσως οφείλεται στις μικρές αποδόσεις της.

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 3/2010

37

Τεύχος 09|2010 agrotypos.gr

Τεύχος 09|2010

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Περιγραφή χαρακτηριστικών και αξιολόγηση έξι ποικιλιών κερασιάς και μιας ποικιλίας βυσσινιάς Ιωάννης Α. Χατζηχαρίσης & Κωνσταντίνος Α. Καζαντζής Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων, Νάουσα

Παρουσιάζονται τα αποτελέσματα αξιολόγησης για έξι ποικιλίες κερασιάς και μια ποικιλία βυσσινιάς που έχουν εγκατασταθεί από το 1999-2000 στο Κεντρικό Αγρόκτημα του Ινστιτούτου Φυλλοβόλων Δένδρων στη Νάουσα. Τρεις από τις ποικιλίες κερασιάς, οι Adriana, Kordia και Regina, αξιολογούνται ως προτεινόμενες για καλλιέργεια στη χώρα μας επειδή έδειξαν αρκετά ικανοποιητικά χαρακτηριστικά. Και οι τρεις είναι τραγανόσαρκες με καλή ποιότητα καρπού. Είναι αυτοασυμβίβαστες, γι’ αυτό θα πρέπει να συγκαλλιεργηθούν με ποικιλίες που συνανθίζουν και τις επικονιάζουν. Η Adriana ωριμάζει 6 ημέρες μετά τη B. Burlat (15 πριν από Τραγανά Εδέσης) και έχει καλή ανθεκτικότητα στο σχίσιμο. Η Kordia ωριμάζει 15 ημέρες μετά τη B. Burlat (6 πριν από Τραγανά Εδέσης) και έχει μέτρια ανθεκτικότητα στο σχίσιμο. Η Regina ωριμάζει 16-17 ημέρες μετά τη B. Burlat (4-5 πριν από Τραγανά Εδέσης) και έχει σχετική ανθεκτικότητα στο σχίσιμο. Το Βύσσινο Επισκοπής, επίσης, αξιολογήθηκε ως μια πολύ καλή αυτογόνιμη ποικιλία βυσσινιάς με άριστο εγκλιματισμό στη χώρα μας και καλοσχηματισμένο δένδρο που δίνει καλές αποδόσεις και πολύ καλή ποιότητα καρπού. Θεωρείται εφάμιλλη των ποικιλιών Τριπόλεως και Φλωρίνης με τις οποίες μπορεί να συγκαλλιεργηθεί αφού ωριμάζει περίπου δέκα ημέρες νωρίτερα.

Ο

ι περιγραφόμενες ποικιλίες εγκαταστάθηκαν στις πειραματικές συλλογές αξιολόγησης των ποικιλιών στο Κεντρικό Αγρόκτημα Ναούσης το 2000, πλην της ποικιλίας Adriana που εγκαταστάθηκε το 1999. Όλες οι ποικιλίες κερασιάς και βυσσινιάς ήταν εμβολιασμένες σε σπορόφυτα αγριοκερασιάς (Prunus avium L.) και φυτεύθηκαν σε δύο επαναλήψεις, από δύο δένδρα στην κάθε επανάληψη. Οι αποστάσεις φύτευσης των δένδρων ήταν 6,5 x 6,5 m και η διαμόρφωση της κόμης αυτών, σε ανοιχτό κύπελλο. Οι παρατηρήσεις λαμβάνονταν σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και τα χαρακτηριστικά αυτών καταγράφονταν σύμφωνα με τις λίστες της UPOV, του IPGRI, του Ευρωπαϊκού Δικτύου Γενετικού Υλικού Πυρηνοκάρπων και του Ινστιτούτου Ελέγχου Ποικιλιών της χώρας μας.

Έδαφος: Από την εδαφολογική μελέτη που έκανε το Ινστιτούτο Εδαφολογίας Θεσσαλονίκης (Ι.Ε.Θ.) στα αγροκτήματα του Ινστιτούτου πάρθηκαν τα στοιχεία εκείνα που αφορούν το αγροτεμάχιο στο οποίο φυτεύθηκαν οι συλλογές κερασιάς. Το έδαφος του Κεντρικού Κτήματος έχει βάθος 150 cm. Το υπέδαφος αποτελείται από μαργώδη ασβεστόλιθο ή από στρώσεις λίθων και χαλίκων, με λίγο μόνο λεπτόκοκκο υλικό μεταξύ τους. Η μηχανική σύσταση είναι βαριά, αλλά υπάρχει σαφής δομική συγκρότηση σε κόκκους, που εξασφαλίζει μέχρι ένα σημείο τη στράγγιση. Η αντίδραση του εδάφους είναι σε όλη τη μάζα ουδέτερη, μέχρι ελαφρά αλκαλική. Κλίμα: Το κλίμα της περιοχής του Κεντρικού Αγροκτήμα-

Πίνακας 1. Αποτελέσματα αναλύσεως εδαφοδειγμάτων, από ορύγματα παρατηρήσεων, του αγροτεμαχίου του Κεντρικού Κτήματος Ναούσης. Τομή

pH

Οργανική ουσία

1

41,4

25,0

33,6

Χαρακτηριστικά μηχανικής σύστασης* CL

7,60

-

2

0-95

30,4

25,2

44,4

C

0

7,50

0,88

73

65

<3

-

95-130

32,4

29,2

38,4

CL

7,8

7,80

0,55

49

59

<3

3

0-40

36,4

29,8

33,8

CL

0

7,15

1,77

120

51

<3

Μηχανική ανάλυση άμμος ιλύς

άργιλος

Ελεύθερο CaCO3 % 4,7

* C: Άργιλος, CL: Αργιλοπηλός.

54

Ολικό άζωτο mg/100gr -

Βάθος στρώσεως (cm) 0-40

Νερό κορεσμού % -

Υπόλοιπο σε 25oC ECx103 εκχ. κορ.

-

Πίνακας 2. Μετεωρολογικά δεδομένα Κεντρικού Αγροκτήματος Ι.Φ.Δ. Υψόμετρο

145 m

Γεωγραφικό πλάτος

40ο 62'

Γεωγραφικό μήκος

22ο 11'

Μέση ετήσια βροχόπτωση

684,5 mm

Μέση ετήσια θερμοκρασία αέρος

16,6o C

Θερμότερος μήνας Ψυχρότερος μήνας Μέση μεγίστη θερμοκρασία αέρος θερμότερου μήνα Μέση ελαχίστη θερμοκρασία αέρος ψυχρότερου μήνα

Αύγουστος Ιανουάριος 31,9o C

Ετήσιο θερμομετρικό εύρος

31,0o C

Απόλυτη μέγιστη θερμοκρασία

43,5o C

Απόλυτη ελάχιστη θερμοκρασία

-12,5o C

Βιοκλιματικός όροφος:

0,7o C

Υποϋγρός με μέτρια ψυχρούς χειμώνες

τος Νάουσας που εγκαταστάθηκε η συλλογή παρουσιάζει τα γενικά χαρακτηριστικά των πεδινών περιοχών της Βόρειας Ελλάδας, που γειτνιάζουν με μεγάλους ορεινούς όγκους ή βρίσκονται στις υπώρειές τους. Από τα μετεωρολογικά στοιχεία της τελευταίας εικοσαετίας που κρατά το Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων (Ι.Φ.Δ.), προκύπτουν τα δεδομένα του Πίνακα 2 για το κλίμα του Κεντρικού Αγροκτήματος. Εκτός των παραπάνω στοιχείων που χαρακτηρίζουν το κλίμα της περιοχής Ναούσης, για το μικροκλίμα του Κεντρικού Αγροκτήματος θα πρέπει να σημειωθούν και τα παρακάτω στοιχεία που καταγράφηκαν από τα μετεωρολογικά δεδομένα στα τελευταία 25 χρόνια: – Οι θερμοκρασίες κυμάνθηκαν κατά τους θερινούς μήνες, από 8o C οι ελάχιστες μέχρι 43,5o C οι μέγιστες και κατά τους χειμερινούς, από -12,5o C οι ελάχιστες μέχρι 23o C οι μέγιστες. Απόλυτη ελάχιστη -12,5o C (Δεκέμβριος 2001), απόλυτη μέγιστη 43,5o C (Ιούλιος 2007). Θερμοκρασίες άνω των 38o C το καλοκαίρι και κάτω των -10o C, το χειμώνα σημειώθηκαν οκτώ έτη από τα εικοσιπέντε.

– Μέση σχετική υγρασία 30-70% κατά τους θερινούς μήνες και 70-90% κατά τους χειμερινούς.

– Οι βροχοπτώσεις, από χρονιά σε χρονιά, κυμάνθηκαν από 418 mm την πιο ξηρή χρονιά (1989), μέχρι 1132 mm την πιο βροχερή χρονιά (2002).

– Ανοιξιάτικοι παγετοί κατά τη βλαστική περίοδο των δένδρων σημειώθηκαν εννιά χρονιές, εκ των οποίων τα έτη 1996, 1998, 2003 και 2005 ισχυροί, κάτω των -4o C με σοβαρές επιπτώσεις στην παραγωγή.

– Άνεμοι πνέουν ασθενείς, σπάνια ισχυροί.

– Συχνά κατά το Μάιο και τον Ιούνιο σημειώνονται βροχοπτώσεις με δυσμενείς επιπτώσεις στον καρπό.

– Η εξάτμιση κυμαινόταν από 80 mm μέχρι 150 mm το χρόνο.

Γενικά στοιχεία για τις ποικιλίες που αξιολογήθηκαν

Όλες οι ποικιλίες κερασιάς που περιγράφονται ανήκουν

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 9/2010

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ στο είδος Prunus avium και της βυσσινιάς στο είδος Prunus cerasus. Στις ποικιλίες κερασιάς περιλαμβάνονται οι παρακάτω κατηγορίες αυτών, ως προς το χρώμα του καρπού και την τραγανότητα της σάρκας, που επικράτησε να διαχωρίζονται για πρακτικούς λόγους: – Όλες ανήκουν στις κόκκινες ή μαύρες ποικιλίες, με κόκκινου έως μαύρου χρώματος επιδερμίδα και κόκκινη σάρκα.

– Μία ανήκει στις μαλακόσαρκες ποικιλίες, που ανήκουν στην Ιουλιανή παραλλαγή και πέντε τραγανόκαρπες, που ανήκουν στην παραλλαγή Duracina ή ελληνιστί Τραγανά. Όσον αφορά την ποικιλία βυσσινιάς, αυτή ανήκει στις μαύρες ή σκούρες κόκκινες ποικιλίες, που έχουν σκούρου κόκκινου χρώματος καρπό, με σκούρη κόκκινη σάρκα και κόκκινο χυμό. Όλες οι ποικιλίες αυτής της κατηγορίας είναι αυτογόνιμες. Ο καρπός των τραγανών ποικιλιών κερασιάς, χρησιμοποιείται κυρίως για νωπή κατανάλωση, ενώ των μαλακόσαρκων για μεταποίηση σε χυμό και μαρμελάδες και δευτερευόντως για νωπή κατανάλωση. Ο καρπός των μαύρων ποικιλιών, που ανήκει η περιγραφόμενη ποικιλία βυσσινιάς, προτιμάται για χυμούς και ποτά. Μεγάλη σημασία έχει η περιεκτικότητα του καρπού βυσσινιάς σε οξέα και σάκχαρα. Όσον αφορά στις αποδόσεις της κερασιάς, οι ποικιλίες ταξινομούνται στις παρακάτω κατηγορίες, με βάση τις μέγιστες αποδόσεις ανά δένδρο, εμβολιασμένες σε υποκείμενο αγριοκερασιάς: – πολύ μεγάλων αποδόσεων (100 kg και άνω), – μεγάλων αποδόσεων (75 – 100 kg), – μέτριων αποδόσεων (50 – 75 kg), – μικρών αποδόσεων (40 – 50 kg) και – πολύ μικρών αποδόσεων (κάτω των 40 kg). Όσον αφορά στις αποδόσεις της βυσσινιάς, οι ποικιλίες ταξινομούνται βάση των μέγιστων αποδόσεων ανά δένδρο, εμβολιασμένες σε υποκείμενο αγριοκερασιάς, στις εξής κατηγορίες: – Πολύ μεγάλων αποδόσεων (60 kg και άνω), – μεγάλων αποδόσεων (50 – 60 kg), – μέτριων αποδόσεων (40 – 50 kg), – μικρών αποδόσεων (30 – 40 kg) και – πολύ μικρών αποδόσεων (κάτω των 30 kg).

Α. Συγκριτικά χαρακτηριστικά περιγραφόμενων ποικιλιών Μια συγκριτική παρουσίαση των χαρακτηριστικών των περιγραφόμενων ποικιλιών δίνεται στα Σχεδιαγράμματα 1-4 όσον αφορά την περίοδο άνθησης, ωρίμασης και φυλλόπτωσης, καθώς και την απόδοση. Στoν Πίνακα 3 συνοψίζονται τα συγκριτικά χαρακτηριστικά των ποικιλιών όσον αφορά το δένδρο, τα καρποφόρα όργανα, το φύλλο, το άνθος, τον καρπό και τον πυρήνα, τα οποία πιο αναλυτικά περιγράφονται παρακάτω.

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 9/2010

55

Τεύχος 09|2010 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Σχεδιαγράμματα 1-4: Η περίοδος άνθησης, ωρίμασης και φυλλόπτωσης, και η απόδοση των περιγραφόμενων ποικιλιών (μέσοι όροι δεκαετίας).

Β. Περιγραφή και αξιολόγηση περιγραφόμενων ποικιλιών

Ποικιλία Adriana fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μεσοπρώιμης εποχής ωρίμανσης, με μεγάλο μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε από τον G. Bargioni στο Instituto Sperimentale Frutticoltura di Verona της Ιταλίας, το 1964. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών ISF 123 x Mora di Cazzano. Το Ι.Φ.Δ. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 1999. Καλλιεργείται στη χώρα καταγωγής της και σε μικρές εκτάσεις στους Νομούς Ημαθίας και Πέλλας. fΔένδρο: Μεγάλου μεγέθους, ημιορθόκλαδο, με μέσης 56

πυκνότητας κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι πολύ ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μεγάλες και η παραγωγή ομοιόμορφου μεγέθους. Το ανεπτυγμένο δένδρο χρειάζεται αυστηρό κλάδευμα, για να μην ξεφύγει η ζώνη καρποφορίας από τους κεντρικούς άξονες τροφοδοσίας με θρεπτικά στοιχεία. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μεγάλου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια του φύλλου είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια του θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος έχει μέτριο μήκος και είναι παχύς. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν αδύνατο προς ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στο μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι μέση. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο επέρχεται στα μέσα της περιόδου. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται στη βάση των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μέτρια. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως στην κορυφή των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο ως τρία άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλα επιμήκη καρδιόσχημα, έλοβα, μέτριου προς μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 9/2010

μικρότερος των στημόνων. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει μία ημέρα αργότερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ., είναι μικρά και ανέρχονται στο 17,3% των ανθέων κατά μέσο όρο, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Σχήματος νεφροειδούς, μεγάλου και ομοιόμορφου μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας μαονιού. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μέσου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, εξογκωμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και εμφανίζει φελλώδη ιστό μικρού μεγέθους στο άκρο. Η κοιλότητα του ποδίσκου αποκτά, με την πάροδο της ωρίμανσης, μια σκουρότερη απόχρωση, χαρακτηριστικό της ποικιλίας. Η σάρκα του είναι τραγανή, κρεμ έως ροζ χρώματος, με υπόγλυκη γεύση και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση προς υψηλή και το χρώμα αυτού ροζ. Μένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού είναι κοντός προς μέσου μήκους, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή και η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή προς ενδιάμεση, ενώ παρουσιάζει λίγα βράκτια φύλλα. Ωριμάζει το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαΐου, έξι ημέρες μετά από την B. Burlat και 15 ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. Ο καρπός μπορεί να μείνει ανηρτημένος στο δένδρο, μετά την ωρίμανση, για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να ζημιωθεί σοβαρά. Παρουσιάζει ανθεκτικότητα στο σχίσιμο και μέτρια ανθεκτικότητα στη μονίλια (Monilinia laxa). fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μεγάλου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μικρή και η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού, μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΕπικονιαστές: Σχετικά πειράματα δεν έχουν γίνει στο Ι.Φ.Δ. Από παρατηρήσεις όμως, φαίνεται να επικονιάζεται από την B. Burlat, τη Lapins και τη Van. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως καλοί επικονιαστές της οι ποικιλίες Ferrovia, Vittoria, Giorgia, Mora di Cazzano και Van. fΣυμπεράσματα: Αξιόλογη ποικιλία όσον αφορά την εποχή ωρίμανσής της, την ποιότητα του καρπού και την αντοχή του στο σχίσιμο. Το Ι.Φ.Δ. λαμβάνει αντιφατικές πληροφορίες, όσον αφορά τις αποδόσεις της, από τους παραγωγούς που την καλλιεργούν. Ίσως θα πρέπει να προσεχτεί το ότι χρειάζεται αυστηρά κλαδεύματα για να μην ξεφεύγει η ζώνη καρποφορίας από τους κεντρικούς άξονες τροφοδοσίας με θρεπτικά στοιχεία. Ίσως πάλι να μην επικονιάζεται κατάλληλα στις περιοχές που εμφανίζει πρόβλημα καρπόδεσης. Οι παραγωγικές δυνατότητές της ξεπερνούν αυτές που έδειξε στις συλλογές αξιολόγησης του Ι.Φ.Δ. Προτείνεται για καλλιέργεια, αρκεί να συγκαλλιεργηθεί με ποικιλίες οι οποίες αποδεδειγμένα συνανθίζουν μαζί της και την επικονιάζουν.

Ποικιλία Kordia fΣυνώνυμα: Attika, Techlo, Techlo II, Teclovicka II. fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μεσοόψιμης εποχής ωρίμανσης, με μεγάλο μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Είναι σπορόφυτο αγνώστων γονέων. Επισημάνθηκε από το Research Institute for Fruit Growing and Breeding of Holovousy, στο Techlovice της ανατολικής Βοημίας της πρώην Τσεχοσλοβακίας και νυν Τσεχίας, το 1963. Το πρώτο της όνομα ήταν Teclovicka II. Καλλιεργείται στην κεντρική Ευρώπη. Τελευταία παρουσιάζει μεγάλη δυναμική φυτεύσεων και στη χώρα μας. fΔένδρο: Μετρίου έως μεγάλου μεγέθους, πλαγιόκλαδου σχήματος, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή και πολύ ζωηρή στα νεαρά δένδρα. Οι αποδόσεις του είναι μεγάλες. Παρουσιάζει ευαισθησία στους ανοιξιάτικους παγετούς. Έχει πολύ καλή συμπεριφορά στα υποκείμενα της σειράς Gisela. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μεγάλου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια του φύλλου είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια του θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος είναι μέσου μήκους και πάχους. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν έντονο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι χαμηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιμη. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως στην κορυφή των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο ως τέσσερα άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλα κυκλικά, έλοβα, μετρίου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος ή ίσος των στημόνων. Η άνθηση είναι όψιμη, ανθίζει οκτώ ημέρες αργότερα από την B. Burlat, σχεδόν μαζί με την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ., είναι πολύ μικρά και ανέρχονται κατά μέσο όρο μόλις στο 8,5% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. Στο σημείο που είναι εγκατεστημένη η ποικιλία, δεν υπάρχουν οψιμανθείς ποικιλίες και ίσως αυτό να δικαιολογεί τα χαμηλά ποσοστά καρπόδεσης.

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 9/2010

57

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ fΚαρπός: Καρδιόσχημος, μεγάλου μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας μαονιού. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσμένο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και εμφανίζει φελλώδη ιστό μικρού μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι πολύ τραγανή, κόκκινου χρώματος, με ενδιάμεση προς γλυκιά γεύση και μέτρια προς καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση προς χαμηλή και το χρώμα αυτού πορφυρό. Μένει μέτρια έως αρκετή ποσότητα σάρκας στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού είναι μέσου μήκους έως μακρύς, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή και η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ενδιάμεση, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στα τέλη Μαΐου, 15 ημέρες μετά από την B. Burlat και έξι ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει μέτρια ανθεκτικότητα στο σχίσιμο και σχετική ευαισθησία στο κυλιδροσπόριο (Cylindrosporium pruni-cerasi). Εμφανίζει κατά καιρούς μικρό ποσοστό δίδυμων καρπών. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μέσου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μεγάλη και η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού, μέση προς μικρή. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι μέτρια προς ισχυρή. fΕπικονιαστές: Σχετικά πειράματα δεν έχουν γίνει στο Ι.Φ.Δ. Από παρατηρήσεις όμως, φαίνεται να επικονιάζεται από τη Ferrovia, τη Regina και την Cristalina. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως καλοί επικονιαστές της οι ποικιλίες Regina, Hedelfinger και Van. fΣυμπεράσματα: Ποικιλία με μεγάλη εμπορική αξία, που παρουσιάζει μεγάλη δυναμική φυτεύσεων και στη χώρα μας. Συνδυάζεται πολύ καλά με τα υποκείμενα της σειράς Gisela, δίνει καλής ποιότητας καρπό, μεγάλου μεγέθους, που απορροφάται εύκολα από τις αγορές. Προτείνεται για καλλιέργεια, αρκεί να συγκαλλιεργηθεί με οψιμανθείς ποικιλίες που αποδεδειγμένα την επικονιάζουν.

Ποικιλία Regina fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, όψιμης εποχής ωρίμανσης, με μεγάλο προς μέτριο μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε στη Γερμανία από το Jork Experiment Station, το 1957. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Schneiders Spate Knorpelkirsche x Rube. Καλλιεργείται στην Κεντρική Ευρώπη. Τελευταία παρουσιάζει δυναμική φυτεύσεων και στη χώρα μας. fΔένδρο: Μετρίου έως μεγάλου μεγέθους, ημιορθόκλαδο, με μέτριας πυκνότητας κόμη. Σχηματίζει πυραμιδοειδή κόμη από μόνο του, εάν δεν του γίνουν παρεμβάσεις διαμόρφωσης. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι μέτριας ζωηρότητας. Οι αποδόσεις του είναι μεγάλες. Έχει πολύ καλή συμφωνία με νάνα υποκείμενα. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, πολύ μεγάλου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος 58

Τεύχος 09|2010 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Πίνακας 3. Συγκριτικά στοιχεία περιγραφόμενων ποικιλιών Ποικιλίες

Adriana

Kordia

Regina

Rosii di Bistrita

Verdel Ferbolus

Ziraat

Βύσσινο Επισκοπής

Τύπος

κανονικός

κανονικός

Ζωηρότητα βλάστησης

πολύ ζωηρό

ζωηρό

κανονικός

κανονικός

κανονικός

κανονικός

κανονικός

ενδιάμεσο

ζωηρό

ζωηρό

ζωηρό

πολύ ζωηρό

Σχήμα

κανονικό προς ορθόκλαδο

Παραγωγικότητα (kgr / δένδρο)

90

πλαγιόκλαδο

ημιορθόκλαδο

ορθόκλαδο

ορθόκλαδο

ορθόκλαδο

πλαγιόκλαδο

100

95

55

50

60

50

Τύπος

μπουκέτα Μαΐου

μπουκέτα Μαΐου

μπουκέτα Μαΐου

Κατανομή στους βλαστούς

στη βάση

σε όλο το μήκος

σε όλο το μήκος

μπουκέτα Μαΐου

μπουκέτα Μαΐου

μπουκέτα Μαΐου

λεπτοκλάδια, ροζέττες

σε όλο το μήκος

σε όλο το μήκος

σε όλο το μήκος

στη βάση

Πυκνότητα

μέτρια

πυκνή

πυκνή

Αριθμός ανθοφόρων οφθαλμών / σπερ

2 ως 3

4 ως 6

5 ως 7

πυκνή

πυκνή

πυκνή

αραιή

4 ως 5

3

6 ως 7

1

Σχήμα ελάσματος

ελλειπτικό

ελλειπτικό

ελλειπτικό

αντωειδές

αντωειδές

ελλειπτικό

ελλειπτικό

Μέγεθος ελάσματος

μεγάλο

Μέσο μήκος ελάσματος (cm)

14,2

μεγάλο

πολύ μεγάλο

μεγάλο

πολύ μεγάλο

πολύ μεγάλο

μέσο

14,9

15,9

13,7

15,8

15,7

10,7

Μέσο πλάτος ελάσματος (cm) Αναλογία μήκους ελάσματος / πλάτος

6,65

6,63

6,84

6,18

7,6

7,29

5,45

1 / 0,47

1 / 0,44

1 / 0,43

1 / 0,45

1 / 0,48

1 / 0,46

1 / 0,51

Μέσο μήκος μίσχου (cm) Μέσο πάχος μίσχου (cm)

4,24

4,06

3,88

5,16

5,12

4,29

2,59

0,19

0,18

0,19

0,15

0,20

0,19

0,15

Αναλογία μήκος μίσχου / μήκος ελάσματος

1 / 3,35

1 / 3,67

1 / 4,09

1 / 2,66

1 / 3,09

1 / 3,66

1 / 4,13

Συνήθης αριθμός νεκτάριων αδένων

2

2

2

2

2

2 ως 5

1

2 ως 3

2 ως 4

3 ως 4

2 ως 3

3 ως 4

3 ως 4

2 ως 3

Σχήμα πετάλλων

καρδιόσχημο επίμηκες

στρόγγυλο

στρόγγυλο

ριπιδοειδές

ριπιδοειδές

στρόγγυλο

στρόγγυλο

Ύπερος σε σχέση με στήμονες

μικρότερος

μικρότερος ή ίσος

ίσος ή μεγαλύτερος

ίσος ή μεγαλύτερος

μικρότερος ή ίσος

ίσος ή μικρότερος

ίσος ή μεγαλύτερος

Συγκριτικά στοιχεία Δένδρο

Καρποφόρα όργανα

Φύλλο

Άνθος Αριθμός ανθέων / ανθοφόρο οφθαλμό

Καρπός Σχήμα καρπού

νεφροειδής

καρδιόσχημος

καρδιόσχημος

νεφροειδής

νεφροειδής

καρδιόσχημος

σφαιρικός πιεσμένος

Μέσο μήκος καρπού (mm)

21,5

24,9

22,6

22,3

21,2

24,5

18,2

Μέσο πλάτος καρπού (mm)

25,6

24,45

23,6

23,0

24,0

27,1

21,1

Μέσο πάχος καρπού (mm)

20,95

20,6

20,2

19,9

20,3

22,7

18,3

Μέγεθος καρπού

μεγάλο

μεγάλο

μεγάλο προς μέτριο

μεγάλο προς μέτριο

μεγάλο προς μέτριο

πολύ μεγάλο

μεγάλο

Μέσο βάρος καρπού (gr)

7,9

8,0

7,1

7,2

7,1

9,75

5,45

Χρώμα επιδερμίδας

μαόνι

μαόνι

μαόνι

μαόνι

κόκκινο

μαόνι

μαόνι

Τραγανότητα σάρκας

τραγανή

πολύ τραγανή

τραγανή

μαλακή

τραγανή

ενδιάμεση

μαλακή

Σάκχαρα

16,2

16,8

16,3

20,9

19,5

15,8

15,0

Οξέα

8,8

7,6

7,1

15,8

12,5

7,3

15,4

Αναλογία οξέων / σακχάρων

1 / 1,8

1 / 2,2

1 / 2,3

1 / 1,3

1 / 1,6

1 / 2,2

1 / 0,97

Μέσο μήκος ποδίσκου (cm)

4,0

4,8

4,9

4,6

4,4

4,7

5,3

Σχήμα πυρήνα

ωοειδές

ωοειδές

ωοειδές

ωοειδές

ελλειπτικό

ωοειδές

σφαιρικό

Μέσο μήκος πυρήνα (mm)

10,1

12,9

12,2

11,5

11,0

11,8

10,3

Μέσο πλάτος πυρήνα (mm)

9,8

9,0

9,7

8,6

9,1

9,5

10,0

Μέσο πάχος πυρήνα (mm)

7,4

7,15

7,7

6,5

7,4

7,9

7,8

Μέγεθος πυρήνα

μεγάλο

μέτριο

μεγάλο προς μέτριο

μικρό

μέτριο

μέτριο

πολύ μεγάλο

Μέσο βάρος πυρήνα (gr)

0,56

0,43

0,49

0,36

0,42

0,47

0,42

Σχέση βάρους πυρήνα / καρπού

1 / 14,1

1 / 18,6

1 / 14,5

1 / 20,0

1 / 16,9

1 / 20,7

1 / 13,0

Σχέση μεγέθους πυρήνα / καρπού

1 / 15,7

1 / 15,1

1 / 11,8

1 / 15,9

1 / 13,9

1 / 17,0

1 / 8,75

Πυρήνας

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 9/2010

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 9/2010

59

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ στην επάνω επιφάνεια του φύλλου είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια του στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος είναι βραχύς και παχύς. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι χαμηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιμη. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται τρία με τέσσερα άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό έως ωοειδές. fΆνθος: Τα άνθη είναι πολύ παραγωγικά, φέρουν πέταλα κυκλικά, έλοβα, μεγάλου προς μέσου μεγέθους και ο ύπερος είναι ίσος ή μεγαλύτερος των στημόνων. Η άνθηση είναι όψιμη, ανθίζει επτά ημέρες μετά την B. Burlat, μαζί με την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ., είναι μεγάλα και ανέρχονται στο 48,0% των ανθέων κατά μέσο όρο, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Καρδιόσχημος έως επιμήκης καρδιόσχημος, μεγάλου προς μέτριου μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας μαονιού. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μέσου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη,

εξογκωμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι ελαφρώς κοίλο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μέσου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι τραγανή, ροζ χρώματος, με γλυκιά γεύση και μέτρια προς καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση προς χαμηλή και το χρώμα αυτού ροζ. Μένει ελάχιστη ποσότητα σάρκας στον πυρήνα έως καθόλου. Πρόκειται για εκπύρηνη ποικιλία. Ο ποδίσκος του καρπού είναι μακρύς έως μέσου μήκους, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι πολύ ισχυρή και η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου, 16 με 17 ημέρες μετά από την B. Burlat και τέσσερις με πέντε ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα στο σχίσιμο και σχετική ευαισθησία στη μονίλια (Monilinia laxa).

60

Τεύχος 09|2010

fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μεγάλου προς μέσου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού και μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μικρή. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι αδύνατη έως χαλαρή. fΕπικονιαστές: Σχετικά πειράματα δεν έχουν γίνει στο Ι.Φ.Δ. Από παρατηρήσεις όμως, φαίνεται να επικονιάζεται από τη Ferrovia, την Kordia, την Cristalina και την Τραγανά Εδέσσης. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως καλοί επικονιαστές της οι ποικιλίες Kordia, Summit και Sam. fΣυμπεράσματα: Αξιόλογη ποικιλία όσον αφορά την εποχή ωρίμανσης του καρπού, την πολύ καλή συμφωνία της με νάνα υποκείμενα, την παραγωγικότητα και τον καλής ποιότητας καρπό της, που απορροφάται εύκολα από τις αγορές. Οι παραγωγικές δυνατότητές της ξεπερνούν αυτές που έδειξε στις συλλογές αξιολόγησης του Ι.Φ.Δ. Τελευταία παρουσιάζει μεγάλη δυναμική φυτεύσεων στη χώρα μας. Προτείνεται για καλλιέργεια. Μπορεί να συγκαλλιεργηθεί με την Kordia, με την οποία αλληλεπικονιάζονται και έχουν διαδοχική ωρίμανση καρπού με διαφορά δύο ημερών περίπου.

Ποικιλία Rosii di Bistrita fΓενικά: Κόκκινη, μαλακόσαρκη ποικιλία, πρώιμης εποχής ωρίμανσης, με μεγάλο προς μέτριο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Κατάγεται από τη Ρουμανία απ’ όπου και εισήχθη. Εγκαταστάθηκε στις συλλογές αξιολόγησης του Ι.Φ.Δ. το 2000. fΔένδρο: Μετρίου μεγέθους, ορθόκλαδο, με μέτριας πυ-

κνότητας κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή έως μέτρια ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες. Φύλλο: Αντωειδούς σχήματος, μεγάλου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια του φύλλου είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια του θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος είναι μακρύς και έχει μέσο πάχος. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν ενδιάμεσο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι υψηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο επέρχεται στα μέσα της περιόδου. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συ-

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 9/2010

νήθως στην κορυφή των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο με τρία άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη φέρουν ριπιδοειδή πέταλα, έλοβα, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι ίσος ή μεγαλύτερος των στημόνων. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει μαζί με την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ., είναι μικρά προς κανονικά, ανέρχονται στο 21,4% των ανθέων κατά μέσο όρο, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Σχήματος νεφροειδούς, μεγάλου προς μέτριου μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας μαονιού. Η επιδερμίδα του φέρει δυσδιάκριτα στίγματα, μικρού μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι δυσδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό όμοιο με την επιδερμίδα. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μέσου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι μαλακή, κόκκινου χρώματος, με γεύση ενδιάμεση, πλούσια και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού πορφυρό. Μένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ενδιάμεση προς αδύνατη και η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ενδιάμεση, ενώ παρουσιάζει πολύ λίγα βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στα μέσα Μαΐου με αρχές Ιουνίου, μαζί ή μία μέρα μετά από την B. Burlat. Παρουσιάζει μέτρια ανθεκτικότητα στο σχίσιμο, καλύτερη από της B. Burlat. Σχίζει δακτυλιωτά στον ποδίσκο, σε μικρά ποσοστά όμως. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μεγάλη και μεγέθους πυρήνα προς καρπού, μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Από παρατηρήσεις όμως, φαίνεται να επικονιάζεται από την B. Burlat και τη Lapins. fΣυμπεράσματα: Η Rosii di Bistrita είναι μια μαλακόσαρκη ποικιλία, μετρίων αποδόσεων και μέτριας ποιότητας καρπού, που ωριμάζει σε μία περίοδο που τροφοδοτείται η αγορά με καλύτερης ποιότητας καρπό από άλλες, αξιολογότερες ποικιλίες. Παρουσιάζει μόνο γενετικό ενδιαφέρον λόγω του μετρίου μεγέθους, συμμαζεμένο δένδρο που σχηματίζει. Δεν προτείνεται η διάδοσή της.

Ποικιλία Verdel Ferbolus fΣυνώνυμα: Ferbolus Verdel. fΓενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, μεσοόψιμης εποχής ωρίμανσης, με μεγάλο προς μέτριο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε στο Institut National pour la Recherche Agronomique (INRA), Grande

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ Ferrade, Bordeaux της Γαλλίας. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Reverchon x Hedelfinger. Καλλιεργείται στη χώρα καταγωγής της, όπου και παρουσιάζει πολύ καλά ποιοτικά στοιχεία. fΔένδρο: Μετρίου μεγέθους, ορθόκλαδο, με πυκνή κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή. Δεν δείχνει να έχει παραγωγική τάση. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες. Φύλλο: Αντωειδούς σχήματος, πολύ μεγάλου μεγέθους, με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια του φύλλου είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια του στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι μέση. Ο μίσχος είναι μακρύς και παχύς. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως δύο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν έντονο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στον μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι μέση. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο επέρχεται στα μέσα της περιόδου. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μικρός προς μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται τρία με τέσσερα άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. fΆνθος: Τα άνθη είναι παραγωγικά, μεγάλα, φέρουν ριπιδοειδή πέταλα, έλοβα, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι μικρότερος ή ίσος των στημόνων. Η άνθηση είναι όψιμη, ανθίζει εννέα με δέκα ημέρες αργότερα από την B. Burlat.

Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ., είναι μεγάλα και ανέρχονται στο 47,0% των ανθέων κατά μέσο όρο, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Σχήματος νεφροειδούς, μεγάλου προς μέτριου μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας κόκκινου. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μικρού μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Στην περιοχή της κοιλιακής ραφής, η επιδερμίδα έχει συνήθως ανοιχτότερο χρωματισμό από τον υπόλοιπο καρπό. Το ακροκάρπιο είναι κοίλο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μετρίου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι τραγανή, ροζ χρώματος, με γεύση γλυκιά και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού πορφυρό. Μένει αρκετή σάρκα στον πυ-

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 9/2010

61

Τεύχος 09|2010 ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ ρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό, αλλά και από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή, ενώ δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στα τέλη Μαΐου, 15 ημέρες μετά από την B. Burlat και έξι ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει σχετική ευαισθησία στη μονίλια (Monilinia laxa). Σχηματίζει πολλούς διπλούς καρπούς. fΠυρήνας: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου μεγέθους. Το άκρο του είναι ελαφρώς αιχμηρό και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι μέση και μεγέθους πυρήνα προς καρπού, μικρή προς μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως καλοί επικονιαστές, οι ποικιλίες Fercer (Arcina), Duroni 3, B. S. Hardy Giant, Ulster και Stella. fΣυμπεράσματα: Η Verdel Ferbolus είναι μια γαλλική ποικιλία, η οποία μας έρχεται με πολύ καλές περγαμηνές, όσον αφορά την παραγωγικότητά της και την ποιότητα καρπού. Ωστόσο δεν προσαρμόστηκε ικανοποιητικά στο ελληνικό εδαφοκλιματικό περιβάλλον, με αποτέλεσμα να εμφανίσει μέτρια παραγωγικότητα και μέτρια ποιότητα καρπού, η ωρίμανση του οποίου συμπίπτει με την ωρίμανση άλλων, αξιολογότερων ποικιλιών στη χώρα μας. Δεν ενδείκνυται η διάδοσή της.

Ποικιλία Ziraat fΣυνώνυμα: Zero 900, 0900 Ziraat, Ziraat 0900. fΓενικά: Κόκκινη, ημιτραγανή ποικιλία, μεσοόψιμης εποχής ωρίμανσης, με πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού.

fΚαταγωγή και εξάπλωση: Τούρκικη ποικιλία, άγνωστης προέλευσης. Καλλιεργείται σε μεγάλη έκταση στη χώρα καταγωγής της και σε πολύ μικρές εκτάσεις στη χώρα μας. Το Ι.Φ.Δ. την εγκατέστησε στις συλλογές αξιολόγησής του το 2000. Σε προγενέστερο χρονικό διάστημα το Ι.Φ.Δ. εγκατέστησε στις συλλογές του μια άλλη ποικιλία τούρκικης προέλευσης, αγνώστου ονόματος, την οποία αξιολόγησε και περιέγραψε με το όνομα Τούρκικα. Τα χαρακτηριστικά αυτής της ποικιλίας ομοιάζουν πάρα πολύ με αυτά της Ziraat, με εξαίρεση μικροδιαφορές στο σχήμα του καρπού. Υποθέτουμε ότι πρόκειται για την ίδια ποικιλία. fΔένδρο: Μετρίου μεγέθους, ορθόκλαδο, με μέτριας πυκνότητας κόμη. Η ετήσια βλάστηση του δένδρου είναι ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μέτριες. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, πολύ μεγάλου μεγέθους, 62

με οδόντωση διπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι σκούρο πράσινο και η επιφάνεια στιλπνή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι χαμηλή. Ο μίσχος έχει μέσο μήκος και είναι παχύς. Οι νεκτάριοι αδένες είναι δύο έως πέντε, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν έντονο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται πάνω στο μίσχο και στην άκρη του ελάσματος. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι χαμηλή. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιμη. fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου, τα οποία εκφύονται σε όλο το μήκος των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μεγάλη. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι μέτριος και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται τρία με τέσσερα άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι κωνικό. Άνθος: Τα άνθη είναι μεγάλα, φέρουν πέταλα κυκλικού σχήματος, έλοβα, μεγάλου μεγέθους και ο ύπερος είναι ίσος ή μικρότερος των στημόνων. Η άνθηση είναι όψιμη, ανθίζει οκτώ ημέρες αργότερα από την B. Burlat, σχεδόν μαζί με την Τραγανά Εδέσσης. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι μικρά, από σχετικά πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, μόλις στο 11,1% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. fΚαρπός: Καρδιόσχημος, πολύ μεγάλου μεγέθους, χρώματος επιδερμίδας μαονιού. Η επιδερμίδα του φέρει ευδιάκριτα στίγματα, μεγάλου μεγέθους και πυκνά. Η κοιλιακή ραφή είναι ευδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό σκουρότερο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσμένο, βρίσκεται προς το μέρος της κοιλίας και δημιουργεί φελλώδη ιστό μεγάλου μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι ημιτραγανή, ροζ χρώματος, με γεύση γλυκιά και μέτρια προς καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή προς ενδιάμεση και το χρώμα αυτού ροζ. Μένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού έχει μέσο μήκος, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ενδιάμεση και η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ισχυρή, ενώ παρουσιάζει πολύ λίγα βράκτια φύλλα. Ωριμάζει το τρίτο δεκαήμερο του Μαΐου, δεκατρείς ημέρες μετά από την B. Burlat και οκτώ ημέρες πριν από την Τραγανά Εδέσσης. Παρουσιάζει ευαισθησία στο σχίσιμο. fΠυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μετρίου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μεγάλη, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μέση. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΕπικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Ι.Φ.Δ. Από παρατηρήσεις όμως, φαίνεται να επικονιάζεται από την Kordia και τη Regina. fΣυμπεράσματα: Η Ziraat δεν παρουσιάζει ιδιαίτερο εμπορικό ενδιαφέρον, λόγω των μέτριων αποδόσεων, σε σύγκριση με άλλες ποικιλίες που ωριμάζουν την ίδια περί-

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 9/2010

οδο και δίνουν όμοια ή καλύτερη ποιότητα καρπού. Ίσως να πρέπει να ελεγχθεί περισσότερο όσον αφορά την εξεύρεση των κατάλληλων επικονιαστών της. Δεν ενδείκνυται η διάδοσή της.

Βύσσινο Επισκοπής fΓενικά: Μαύρη ή σκούρη κόκκινη ποικιλία βυσσινιάς, πρώιμης εποχής ωρίμανσης, με μεγάλο μέγεθος καρπού. fΚαταγωγή και εξάπλωση: Επισημάνθηκε από το Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων στην περιοχή Επισκοπής Νάουσας του Νομού Ημαθίας, σε οπωρώνα του ιδιώτη Χαραλαμπίδη Παρασκευά. Πρωτοεπισημάνθηκε από τον φυτωριούχο Αβραάμ Αντώνιο στην περιοχή Αιγινίου Πιερίας. Πρόκειται μάλλον περί ελληνικού γενότυπου. Το Ι.Φ.Δ. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 2000. fΔένδρο: Μέτριου μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με πυκνή κόμη. Σχηματίζει όμορφη και συμμαζεμένη σφαιρική κόμη από μόνο του, εάν δεν του γίνουν παρεμβάσεις διαμόρφωσης. Η ετήσια βλάστησή του είναι πολύ ζωηρή. Οι αποδόσεις του είναι μεγάλες. fΦύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου μεγέθους, με οδόντωση τριπλά πριονωτή. Το χρώμα του ελάσματος στην επάνω επιφάνεια είναι μέσο πράσινο και η επιφάνεια θαμπή. Η σχέση μήκους προς πλάτος του ελάσματος είναι μέση. Ο μίσχος είναι μακρύς και λεπτός. Οι νεκτάριοι αδένες είναι συνήθως ένας ανά φύλλο, έχουν σχήμα νεφροειδές, εμφανίζουν έντονο χρωματισμό με ανθοκυανίνη και εκπτύσονται στην άκρη του ελάσματος ή στο μίσχο. Η σχέση μήκους μίσχου προς μήκος ελάσματος είναι μέση. Η έκπτυξη των φύλλων την Άνοιξη προηγείται της άνθησης. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιμη.

fΚαρποφόρα όργανα: Καρποφορεί κυρίως σε λεπτοκλάδια αλλά και σε ροζέττες, οι οποίες εκφύονται στη βάση των βλαστών. Η πυκνότητα των καρποφόρων οργάνων επί των βλαστών είναι μικρή. Η έκπτυξη των ετήσιων βλαστών γίνεται συνήθως σε όλο το μήκος των διετών. Ο αριθμός των ανθοφόρων οφθαλμών ανά καρποφόρο όργανο είναι πολύ μικρός και από κάθε οφθαλμό εκπτύσονται δύο ως τρία άνθη. Το σχήμα των ανθοφόρων οφθαλμών είναι ωοειδές. fΆνθος: Τα άνθη είναι μεγάλου μεγέθους, αυτογόνιμα, έχουν πέταλα κυκλικά, μεγάλου μεγέθους, πολλά εκ των οποίων εμφανίζουν μεγάλη σχισμή κατά μήκος και ο ύπερος είναι ίσος ή μεγαλύτερος των στημόνων. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει οχτώ ημέρες νωρίτερα από την Φλω-

ΕΙ∆ΙΚΑ ΑΡΘΡΑ ρίνης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη και δεν χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης είναι μικρά, από πειράματα του Ι.Φ.Δ. ανέρχονται κατά μέσο όρο, στο 12,6% του αριθμού των ανθέων, στις περιοχές όπου βρίσκονται οι πειραματικοί του Ι.Φ.Δ. Ωστόσο αυτό δεν δείχνει ικανό να επηρεάσει τις αποδόσεις του δένδρου. fΚαρπός: Σχήματος σφαιρικού πιεσμένου, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, μεγάλου μεγέθους. Η επιδερμίδα του δεν φέρει στίγματα. Η κοιλιακή ραφή είναι δυσδιάκριτη, πιεσμένη, με χρωματισμό όμοιο της επιδερμίδας. Το ακροκάρπιο είναι πιεσμένο, βρίσκεται στο μέσον του καρπού και εμφανίζει φελλώδη ιστό μικρού μεγέθους στο άκρο. Η σάρκα του είναι μαλακή, σκούρου κόκκινου χρώματος, με υπόξινη γεύση, καλής γευστικότητας. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού σκούρο κόκκινο. Παραμένει αρκετή σάρκα στον πυρήνα. Ο ποδίσκος του καρπού είναι μακρύς, η δύναμη απόσπασής του από τον καρπό είναι ισχυρή προς ενδιάμεση και η δύναμη απόσπασής του από το καρποφόρο όργανο είναι ενδιάμεση, ενώ παρουσιάζει πολλά βράκτια φύλλα. Ωριμάζει πρώιμα, στις αρχές του Ιουνίου, 14 ημέρες πριν από την Φλωρίνης. Παρουσιάζει μικρό ποσοστό διπλών καρπών. fΠυρήνας: Σχήματος σφαιρικού, πολύ μεγάλου μεγέθους. Το άκρο του είναι πιεσμένο και η ραφή σχηματίζει διπλή τρόπιδα. Η σχέση βάρους πυρήνα προς καρπού είναι πολύ μικρή, ενώ η σχέση μεγέθους πυρήνα προς καρπού είναι μέση προς μικρή. Η σύμφυσή του με τη σάρκα είναι ισχυρή. fΣυμπεράσματα: Το Βύσσινο Επισκοπής είναι μια πολύ αξιόλογη ποικιλία βυσσινιάς, όσον αφορά τον εγκλιματισμό της στο ελληνικό εδαφοκλιματικό περιβάλλον, το καλοσχηματισμένο δένδρο που δίνει, τις αποδόσεις της και την πολύ καλή ποιότητα καρπού που παράγει. Ο καρπός της ενδείκνυται να χρησιμοποιηθεί για παραγωγή χυμού και σπιτικών παρασκευασμάτων. Θεωρείται εφάμιλλη των ποικιλιών Τριπόλεως και Φλωρίνης και μπορεί να συγκαλλιεργηθεί μ’ αυτές, καθότι ωριμάζει περίπου δέκα ημέρες νωρίτερα. Ενδείκνυται η καλλιέργειά της σε μεμονωμένα δένδρα για την κάλυψη τοπικών αναγκών. Πολλαπλασιαστικό υλικό διατίθεται από το Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων.

Διόρθωση στο προηγούμενο τεύχος Στο προηγούμενο τεύχος του περιοδικού, δηλαδή στο τεύχος 8/2010 και στο άρθρο του κ. Βασίλη Κουκουργιάννη με τίτλο “Ροδάκινα 2010” ο δαίμονας του τυπογραφείου έβαλε το χέρι του και γράψαμε ότι οι νέες φυτεύσεις συμπύρηνων είναι ασήμαντες τα τελευταία 20 χρόνια ..., ενώ το σωστό είναι τα τελευταία 2 χρόνια. .. Ζητάμε συγγνώμη και παρακαλούμε στη σελίδα 29, 8η γραμμή από επάνω, αλλάξτε το 20 σε 2.

Γεωργία - Κτηνοτροφία, τεύχος 9/2010

63

Τεύχος 01|2019 agrotypos.gr

Τεύχος 01|2019

ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑ - Κερασιά

Αξιολόγηση και περιγραφή ποικιλιών κερασιάς

Αξιολόγηση και περιγραφή ποικιλιών κερασιάς 1. Οι 5 ποικιλίες που αποδείχθηκαν σταθερές αξίες Παρουσιάζονται πέντε ποικιλίες κερασιάς που αξιολογήθηκαν την περίοδο 2007-2018, μαζί με άλλες 11 ποικιλίες, στην περιοχή της Νάουσας, στο αγρόκτημα του Ινστιτούτου και επιβεβαίωσαν τη σταθερή μεγάλη αξία τους στις συνθήκες της χώρας μας. Πρόκειται για τις ποικιλίες Early Bigi (υπερπρώιμη, αυτοασυμβίβαστη), Early Lory (υπερπρώιμη, αυτοασυμβίβαστη), Grace Star (μεσοπρώιμη, αυτογόνιμη), Skeena (όψιμη, αυτογόνιμη) και Sweetheart (πολύ όψιμη, αυτογόνιμη). Για κάθε ποικιλία δίνεται μια συνοπτική περιγραφή με τα χαρακτηριστικά του δένδρου, του φύλλου, του άνθους, του καρπού και του πυρήνα, οι απαιτήσεις ή μη για επικονιαστές και ένα γενικό συμπέρασματα σχετικά με τα πλεονεκτήματα ή και τα μειονεκτήματά της. Εισαγωγή

Κωνσταντίνος Καζαντζής ΕΛ.Γ.Ο. “ΔΗΜΗΤΡΑ”, Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης & Φυτογενετικών Πόρων, Τμήμα Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων Νάουσας

Περιγραφή και αξιολόγηση των 5 ποικιλιών Ποικιλία Early Bigi

5/6

4/6

3/6

2/6

1/6

31/5

30/5

29/5

28/5

27/5

26/5

25/5

24/5

23/5

22/5

21/5

20/5

19/5

18/5

17/5

Αγρόκτημα Ναούσης το 2007 και το 2008. Οι ποικιλίες κερασιάς ήταν εμβολιασμένες σε διάφορης ζωηρότητας υποκείμενα και φυτεύθηκαν σε δύο επαναλήψεις, από δύο δένδρα στην κάθε επανάληψη. Λόγω της χρησιμοποίησης διάφορων υποκειμένων, οι αποδόσεις των δένδρων υπολογίστηκαν με την επικρατούσα διεθνώς μέθοδο, της αναγωγής της παραγωγής των δένδρων στο εμβαδόν της επιφάνειας της τομής του κορμού, διαιρώντας την παραγωγή με το εμβαδόν (kg/cm2). Οι αποστάσεις φύτευσης των δένδρων ήταν 6,5 x 6,5 m και η διαμόρφωση της κόμης αυτών, σε ανοιχτό κύπελλο.

16/5

15/5

14/5

13/5

12/5

11/5

9/5

10/5

8/5

7/5

6/5

5/5

4/5

3/5

2/5

1/5

30/4

Κατά το χρονικό διάστημα 2007-2018, διεξήχθησαν οι εργασίες αξιολόγησης 16 ποικιλιών κερασιάς, στις συλλογές αξιολόγησης του Τμήματος Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων Νάουσας του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων. Οι αξιολογότερες από αυτές έχουν διαδοθεί στη χώρα μας και συμπληρώνουν τον κορμό σύνθεσης των ποικιλιών κερασιάς, που συνιστώνται για καλλιέργεια σε εμπορική κλίμακα ή συμπεριλαμβάνονται στα προγράμματα αναδιάρθρωσης ποικιλιών κερασιάς του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Στο άρθρο αυτό γίνεται η περιγραφή 5 ποικιλιών εκ των 16, οι οποίες έχουν αποδείξει στην πράξη ότι είναι αξιόλογες καλλιεργητικά, εμπορικές, με ζήτηση στις αγορές και προς επιβεβαίωση αυτών, ήδη τις έχουν εμπιστευτεί σε μεγάλο βαθμό οι κερασοκαλλιεργητές της χώρας μας. Οι περιγραφόμενες ποικιλίες εγκαταστάθηκαν στις πειραματικές συλλογές αξιολόγησης ποικιλιών στο Κεντρικό

Early Bigi Early Lory B. Burlat Grace Star Skeena Sweetheart

Διάγραμμα 1. Περίοδος ωρίμανσης των 5 περιγραφόμενων ποικιλιών, σε σύγκριση με την B. Burlat (Μέσοι Όροι παραγωγικής πενταετίας).

40 Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 1/2019

© ΑγροΤύπος

Λεπτομέρειες για τα εδαφοκλιματικά στοιχεία του Κεντρικού Αγροκτήματος Ναούσης, καθώς και πρόσθετα στοιχεία σχετικά με τις 16 ποικιλίες που αξιολογήθηκαν, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βρουν σε συμπληρωματικό παράρτημα του άρθρου που είναι διαθέσιμο στη διεύθυνση bibliography. agrotypos.gr, επιλέγοντας έτος 2019 και τεύχος 01. Στο Διάγραμμα 1 φαίνεται ο χρόνος ωρίμασης των 5 ποικιλιών που περιγράφονται στο άρθρο, σε σχέση με την ποικιλία B. Burlat.

© ΑγροΤύπος

Συνώνυμα: BiGi Sol. Γενικά: Κόκκινη, ημιτραγανή ποικιλία, υπερπρώιμης εποχής ωρίμανσης, με μέτριο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Επιλέχθηκε από τον ιδιώτη βελτιωτή Paul Argot στην Avignon της Γαλλίας, τη δεκαετία του ’90, άγνωστης γενετικής καταγωγής. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 2007, εμβολιασμένη σε υποκείμενο Maxma 14. Καλλιεργείται αρκετά στην ευρωπαϊκή ήπειρο και έχει μεγάλη δυναμική φυτεύσεων και στη χώρα μας. Δένδρο: Μεγάλου μεγέθους, πλαγιόκλαδο, με μέτριας πυκνότητας κόμη. Οι αποδόσεις του είναι μεγάλες (0,13 kg/cm2 τομής κορμού), παρόμοιες με εκείνες της B. Burlat. Έχει συγκεντρωμένη ωρίμανση σε περιορισμένο χρονικό διάστημα και δεν χρειάζεται πολλά χέρια συγκομιδής. Φύλλο: Ωοειδούς σχήματος, πολύ μεγάλου μεγέθους. Η φυλλόπτωση το φθινόπωρο είναι μέσης περιόδου, επέρχεται το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου έως τις αρχές Δεκεμβρίου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου (σπερ). Άνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλα καρδιόσχημα, μεγάλου μεγέθους. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει δύο ημέρες αργόΓεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 1/2019 41

Τεύχος 01|2019

Αξιολόγηση και περιγραφή ποικιλιών κερασιάς

ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑ - Κερασιά

τερα από τη B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., είναι κανονικά και ανέρχονται στο 29,8% των ανθέων κατά μέσο όρο, στη συλλογή αξιολόγησης που εγκαταστάθηκε. Καρπός: Νεφροειδής, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, μετρίου μεγέθους (6,8 g), που ωριμάζει όμως σε μια εποχή που δεν παίζει ιδιαίτερο εμπορικό ρόλο το μέγεθος καρπού λόγω του ότι είναι το πρώτο νωπό φρούτο της χρονιάς. Η σάρκα του είναι ημιτραγανή, κόκκινου χρώματος, με γλυκιά/γλυκόξινη γεύση (ανεβασμένα οξέα) και πολύ καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού κόκκινο. Ο ποδίσκος του καρπού είναι μέσου μήκους (4,3 cm) και παρουσιάζει μέτριο αριθμό βράκτιων φύλλων (2 ως 3). Ωριμάζει στις αρχές Μαΐου, δύο έως τρεις ημέρες πριν από την B. Burlat. Παρουσιάζει ευαισθησία στο σχίσιμο από παρατηρήσεις αγρού, γεγονός που αποτυπώθηκε και στα τεστ Christensen που υποβλήθηκε επί του εργαστηρίου (δείκτης Christensen: 50,0), μιας και στην εποχή ωρίμανσής του συνήθως εμφανίζονται βροχοπτώσεις στον ελλαδικό χώρο. Δεν παρουσιάζει ή εμφανίζει πολύ λίγους δίδυμους καρπούς. Πυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μέτριου μεγέθους (0,45 g).

42 Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 1/2019

γεγονός που την καθιστά ευάλωτη στην απώλεια παραγωγής από σχίσιμο αλλά από την άλλη, αφήνει καλές απολαβές στους καλλιεργητές. Ίσως θα πρέπει να εξετάζεται και το ενδεχόμενο καλλιέργειάς της υπό αντιβρόχινη κάλυψη. Υπερτερεί από το αντίπαλο δέος της, την άλλη υπερπρώιμη εμπορική ποικιλία Early Lory, στο ότι παρουσιάζει πιο συγκεντρωμένη ωρίμανση και δεν χρειάζεται πολλά χέρια συγκομιδής, καθώς και στο ότι κατά χρονιές ωριμάζει μία με δύο ημέρες νωρίτερα. Ενδείκνυται η διάδοση και καλλιέργειά της στις πρώιμες περιοχές της χώρας μας.

Ποικιλία Early Lory Επικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. Από παρατηρήσεις φαίνεται να επικονιάζεται από την Lapins και τις περισσότερες ποικιλίες της σειράς Star. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως καλοί επικονιαστές, οι ποικιλίες Lapins, Sweetheart, Staccato, Garnet, New Star και B. Burlat (με την οποία είναι μερικώς ασυμβίβαστες λόγω ενός κοινού S αλληλόμορφου γονιδίου). Η διεθνής βιβλιογραφία την κατατάσσει στο γκρουπ επι-

© ΑγροΤύπος

κονίασης XVIII, με S1S9 ομάδα αλληλόμορφων γονιδίων, που καθιστά την Early Bigi ασυμβίβαστη με τις ποικιλίες Early Lory, Sweet Early, Valerij Tschkalov και Firm Red, ασχέτως αν συνανθίζουν ή όχι. Συμπεράσματα: Η Early Bigi είναι μια εμπορικότατη υπερπρώιμη ποικιλία, με ισχυρή δυναμική φυτεύσεων στη χώρα μας. Ωριμάζει στη συνήθη περίοδο βροχών στην Ελλάδα,

© ΑγροΤύπος

Συνώνυμα: Rivedel, Erlise, Earlise. Γενικά: Κόκκινη, ημιτραγανή ποικιλία, υπερπρώιμης εποχής ωρίμανσης, με μεγάλο προς μέτριο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Επιλέχθηκε από τον ιδιώτη βελτιωτή Paul Argot στην Avignon της Γαλλίας, τη δεκαετία του ’70. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών B.S. Hardy Giant x B. Burlat. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 2008, εμβολιασμένη σε υποκείμενο Maxma 14. Καλλιεργείται αρκετά στην ευρωπαϊκή ήπειρο και είναι η ναυαρχίδα της υπερπρώιμης παραγωγής κερασιών της χώρας Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 1/2019 43

Τεύχος 01|2019

Αξιολόγηση και περιγραφή ποικιλιών κερασιάς

ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑ - Κερασιά μας. Δένδρο: Μεγάλου μεγέθους, ημιορθόκλαδο, με πυκνή κόμη. Οι αποδόσεις του είναι μεγάλες (0,12 kg/cm2 τομής κορμού). Φαίνεται να του δείχνει μια ιδιαίτερη προτίμηση, όσον αφορά τις αρχικές προσβολές, η μαύρη ψείρα της κερασιάς (Myzus cerasi). Φύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μεγάλου μεγέθους. Η φυλλόπτωση το φθινόπωρο είναι μεσοόψιμη, επέρχεται το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου έως τις αρχές Δεκεμβρίου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου (σπερ). Άνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλα καρδιόσχημα, μεγάλου μεγέθους. Η άνθηση είναι πρώιμη, ανθίζει την τελευταία εβδομάδα του Μαρτίου μαζί με την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., είναι κανονικά και ανέρχονται στο 30,2% των ανθέων κατά μέσο όρο, στη συλλογή αξιολόγησης που εγκαταστάθηκε. Καρπός: Νεφροειδής, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, μεγάλου προς μετρίου μεγέθους (7,1 g), που ωριμάζει όμως σε μια εποχή που δεν παίζει ιδιαίτερο εμπορικό ρόλο το μέγεθος καρπού λόγω του ότι είναι το πρώτο νωπό φρούτο της χρονιάς. Η σάρκα του είναι ημιτραγανή, κόκκινου χρώματος, με γλυκιά/γλυκόξινη γεύση (ανεβασμένα οξέα) και πολύ καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού κόκκινο. Ο ποδίσκος του καρπού είναι μέσου μήκους προς βραχύς (4,1 cm) και παρουσιάζει πολλά βράκτια φύλλα (4 ως 5). Ωριμάζει στις αρχές Μαΐου, δύο ημέρες πριν από την B. Burlat, αλλά κάποιες χρονιές παρουσιάζει παρατεταμένη (ανομοιόμορφη) χρονική διάρκεια ωρίμανσης. Παρουσιάζει ευαισθησία στο σχίσιμο από παρατηρήσεις αγρού, γεγονός που αποτυπώθηκε και στα τεστ Christensen που υποβλήθηκε επί του εργαστηρίου (δείκτης Christensen: 46,0), μιας και στην εποχή ωρίμανσής του συνήθως εμφανίζονται βροχοπτώσεις στον ελλαδικό χώρο. Δεν παρουσιάζει ή εμφανίζει λίγους δίδυμους καρπούς, κατά χρονιές. Πυρήνας: Σχήματος πεπλατυσμένου ωοειδούς, μέτριου μεγέθους (0,48 g). Επικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράματα στο Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. Από παρατηρήσεις φαίνεται να επικονιάζεται από τις Lory Bloom, Samba, Lapins και τις περισσότερες ποικιλίες της σειράς Star. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως καλοί επικονιαστές, οι ποικιλίες Lory Bloom, Samba, Lapins, Giorgia, Primulat, Sweetheart και Celeste. Η διεθνής βιβλιογραφία την κατατάσσει στο γκρουπ επικονίασης XVIII, με S1S9 ομάδα αλληλόμορφων γονιδίων, που καθιστά την Early Lory ασυμβίβαστη με τις ποικιλίες Early Bigi, Sweet Early, Valerij Tschkalov και Firm Red, ασχέτως αν συνανθίζουν ή όχι. Συμπεράσματα: Η Early Lory είναι μια εμπορικότατη υπερπρώιμη ποικιλία, με ισχυρή δυναμική φυτεύσεων στη χώρα μας και αποτελεί τη ναυαρχίδα της υπερπρώιμης παραγωγής κερασιών της Ελλάδας. Ωριμάζει στη συνήθη περίοδο βρο44 Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 1/2019

χών στην Ελλάδα, γεγονός που την καθιστά ευάλωτη στην απώλεια παραγωγής από σχίσιμο αλλά από την άλλη, αφήνει καλές απολαβές στους καλλιεργητές. Ίσως θα πρέπει να εξετάζεται και το ενδεχόμενο καλλιέργειάς της υπό αντιβρόχινη κάλυψη. Ομοιάζει σε αρκετά στοιχεία με το αντίπαλο δέος της, την άλλη υπερπρώιμη εμπορική ποικιλία Early Bigi, αλλά από τις παρατηρήσεις μας και τις μικροδιαφορές τους καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για διαφορετικές ποικιλίες. Ενδείκνυται η καλλιέργειά της στις πρώιμες περιοχές της χώρας μας, με προσοχή στους επικονιαστές που θα χρησιμοποιηθούν.

Ποικιλία Grace Star Γενικά: Κόκκινη, αυτογόνιμη, τραγανή ποικιλία, μεσοπρώιμης εποχής ωρίμανσης, με μεγάλο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε από τους S. Lugli και S. Sansavini στο Bologna University, Department of Agricultural Sciences της Ιταλίας και κατοχυρώθηκε το 2001 με δικαιοπάροχο το CRPV. Είναι σπορόφυτο ελεύθερης επικονίασης της ποικιλίας B. Burlat. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 2007 (εμβολιασμένη σε υποκείμενο Piku 1), χρονιά κατά την οποία βραβεύτηκε στην Ιταλία ως η καλύτερη ποικιλία κερασιάς. Είναι αρκετά διαδεδομένη ποικιλία στην Ευρώπη και στη χώρα μας. Δένδρο: Μετρίου έως μεγάλου μεγέθους, ημιορθόκλαδο. Οι αποδόσεις του είναι πολύ μεγάλες (0,16 kg/cm2 τομής κορμού) και σταθερές. Φύλλο: Λογχοειδές, μεγάλου προς μέσου μεγέθους. Η φυλλόπτωση το φθινόπωρο είναι πρώιμη, επέρχεται στο δεύτερο δεκαήμερο του Νοεμβρίου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου (σπερ). Άνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλα καρδιόσχημα, μετρίου μεγέθους. Η άνθηση είναι μέσης εποχής, ανθίζει μία εβδομάδα αργότερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη. Η διεθνής βιβλιογραφία την κατατάσσει στο αυτογόνιμο γκρουπ επικονίασης SC, με S4’S9 ομάδα αλληλόμορφων γονιδίων. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., είναι κανονικά και ανέρχονται στο 34,2% των ανθέων κατά μέσο όρο, στη συλλογή αξιολόγησης που εγκαταστάθηκε. Καρπός: Νεφροειδής, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, πολύ μεγάλου μεγέθους (8,3 g). Η σάρκα του είναι τραγανή, ροζ/κόκκινου χρώματος, με γλυκιά έως γλυκόξινη γεύση (ανεβασμένα οξέα) και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση και το χρώμα αυτού πορφυρό. Ο ποδίσκος του καρπού είναι μέσου μήκους (4,7 cm) και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει στα μέσα του Μαΐου, 10 ημέρες μετά από την B. Burlat. Παρουσιάζει ευαισθησία στο σχίσιμο από παρατηρήσεις αγρού και σχίζει συνήθως στην κοιλότητα του ποδίσκου αρχικά και στα μάγουλα του καρπού σε προχωρημένες καταστάσεις. Στα τεστ Christensen που υποβλήθηκε επί του εργαστηρίου εμφάνισε μεγάλη ευαισθησία (δείκτης Christensen: 62,4). Τα ιταλικά στοιχεία την κατατάσσουν από μέτρια ανθε-

© ΑγροΤύπος

γοί και έχει ισχυρή δυναμική φυτεύσεων στην Ελλάδα. Κάνει φανταστικό δίδυμο διαδοχικής ωρίμανσης με την ποικιλία Black Star την οποία υποστηρίζει και από πλευράς επικονίασης. Πρέπει να προσεχθεί μόνο η έφεση που έχει στην παραγωγή δίδυμων καρπών, ειδικά σε συνθήκες υδατικών και θερμικών στρες. Επίσης θα πρέπει να προσεχθεί η λίπανση των παραγωγικών δένδρων πάνω σε υποκείμενο Maxma 14, που θα πρέπει να είναι λελογισμένη, για αποφυγή φαινομένων μειωμένης παραγωγικότητας από παράταση της περιόδου νεανικότητας των δένδρων. Ενδείκνυται για καλλιέργεια και διάδοση στη χώρα μας, εκτός από τις πολύ θερμές περιοχές.

Ποικιλία Skeena

κτική έως πολύ ανθεκτική στο σχίσιμο ποικιλία. Παρουσιάζει πολλούς δίδυμους καρπούς, ιδιαίτερα σε καταστάσεις θερμικών και υδατικών στρες. Πυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μικρού μεγέθους (0,35 g). Συμπεράσματα: Η ποικιλία Grace Star είναι μια αυτογόνιμη, εμπορικότατη, πολύ παραγωγική, με καλά ποιοτικά στοιχεία καρπού, γι’ αυτό και την έχουν εμπιστευτεί πολλοί παραγω-

© ΑγροΤύπος

Συνώνυμα: 13 S 43-48 (πειραματική ονομασία). Γενικά: Κόκκινη, αυτογόνιμη, τραγανή ποικιλία, όψιμης εποχής ωρίμανσης, με μέτριο έως μεγάλο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε το 1976 από τους D.W. Lane και H. Schmidt στο Agricultural Research Station του Summerland του Καναδά και κατοχυρώθηκε το 1997 με δικαιοπάροχο το IPS. Είναι διασταύρωση των επιλογών [2 N 60-07 (Bing x Stella)] x [2 N 38-22 (Van x Stella)]. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 2007, εμβολιασμένη σε υποκείμενο Gisela 6. Είναι αρκετά διαδεδομένη ποικιλία παγκοσμίως και στη χώρα μας. Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 1/2019 45

τιώνεται αισθητά στις ορεινές περιοχές που καλλιεργείται συνήθως. Πυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μέσου μεγέθους (0,41 g).

Τεύχος 01|2019

ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑ - Κερασιά ρατηρήσεις αγρού (δείχνει την καλύτερη εικόνα από όλες τις όψιμες ποικιλίες στις συλλογές του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν.), γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τα τεστ Christensen που υποβλήθηκε επί του εργαστηρίου (δείκτης Christensen: 10,4). Όταν σχίζει, σχίζει στη βάση του καρπού σε μικρά ποσοστά. Η διεθνής βιβλιογραφία επιβεβαιώνει επίσης την αντοχή της στο σχίσιμο. Παρουσιάζει δίδυμους καρπούς στη συλλογή αξιολόγησης του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. (υψόμετρο: 145 m), φαινόμενο που βελτιώνεται αισθητά στις ορεινές περιοχές που καλλιεργείται συνήθως. Πυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μέσου μεγέθους (0,41 g). Συμπεράσματα: Η ποικιλία Skeena είναι μια αυτογόνιμη, παραγωγικότατη, πολύ εμπορική, με καλά ποιοτικά στοιχεία καρπού, γι’ αυτό και την έχουν εμπιστευτεί πολλοί παραγωγοί και έχει ισχυρή δυναμική φυτεύσεων στην Ελλάδα. Ωριμάζει όψιμα, γεγονός που την καθιστά πολύ ελκυστική για καλλιέργεια στις ορεινές, όψιμες περιοχές της χώρας μας, στις οποίες ενδείκνυται για καλλιέργεια και διάδοση.

Ποικιλία Sweetheart

Δένδρο: Μεγάλου μεγέθους, ημιορθόκλαδο έως πλαγιόκλαδο. Οι αποδόσεις του είναι πάρα πολύ μεγάλες (0,17 kg/ cm2 τομής κορμού). Φύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου προς μεγάλου μεγέθους. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιμη, ξεκινά από το δεύτερο δεκαήμερο και αποπερατώνεται στο τρίτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου (σπερ). Άνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλα κυκλικά, έλοβα, μεγάλου 46 Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 1/2019

μεγέθους. Η άνθηση είναι όψιμη, ανθίζει δέκα ημέρες αργότερα από την B. Burlat. Στη διεθνή βιβλιογραφία αναφέρεται από μέσης έως και πρώιμης εποχής άνθισης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη. Η διεθνής βιβλιογραφία την κατατάσσει στο αυτογόνιμο γκρουπ επικονίασης SC, με S1S4’ ομάδα αλληλόμορφων γονιδίων. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., είναι κανονικά και ανέρχονται στο 29,8% των ανθέων κατά μέσο όρο, στη συλλογή αξιολόγησης που εγκαταστάθηκε. Καρπός: Μηλοειδής έως και καρδιόσχημος σε μερικές περιπτώσεις, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, μετρίου προς μεγάλου μεγέθους (7,0 g). Κάποιες χρονιές που η παραγωγικότητά της δεν ανέρχεται στα συνήθη υπερβολικά υψηλά επίπεδα, ο καρπός της είναι σαφώς μεγάλου μεγέθους. Η σάρκα του είναι πολύ τραγανή, σκούρου κόκκινου χρώματος, με γλυκιά γεύση και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι ενδιάμεση και το χρώμα αυτού σκούρο κόκκινο. Ο ποδίσκος του καρπού είναι βραχύς (3,9 cm) και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει το τρίτο δεκαήμερο του Μαΐου, 18 ημέρες μετά από την B. Burlat. Στις όψιμες ορεινές περιοχές που καλλιεργείται συνήθως, συγκομίζεται εντός του Ιουνίου. Η διεθνής βιβλιογραφία μας προσδιορίζει την ωρίμανση 25 με 34 ημέρες αργότερα από την B. Burlat. Παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα στο σχίσιμο από πα-

© ΑγροΤύπος

Συνώνυμα: Sumtare, Sweet Heart, 13 S 22-8 (πειραματική ονομασία). Γενικά: Κόκκινη, αυτογόνιμη, τραγανή ποικιλία, όψιμης εποχής ωρίμανσης, με μεγάλο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε το 1975 από τους K.O. Lapins και D.W. Lane στο Agricultural Research Station του Summerland του Καναδά και κατοχυρώθηκε το 1992 με δικαιοπάροχο το IPS. Στην αμερικανική ήπειρο κυκλοφορεί με την ονομασία Sumtare. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Van x New Star. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 2007, εμβολιασμένη σε υποκείμενο Maxma 14. Στη χώρα μας έχει εγκατασταθεί σε αρκετές εκμεταλλεύσεις. Δένδρο: Μεγάλου έως μετρίου μεγέθους, πλαγιόκλαδο. Οι αποδόσεις του είναι πολύ μεγάλες (0,15 kg/cm2 τομής κορμού). Φύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου μεγέθους. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι μεσοόψιμη, ξεκινά το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου και αποπερατώνεται την πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου (σπερ). Άνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλα ριπιδοειδή, έλοβα, μέσου μεγέθους. Η άνθηση είναι μεσοόψιμη, ανθίζει εννέα ημέρες αργότερα από την B. Burlat. Στη διεθνή βιβλιογραφία η άνθησή της τοποθετείται ελαφρώς νωρίτερα και αναφέρεται ως μέσης εποχής άνθισης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη. Η διεθνής βιβλιογραφία την κατατάσσει στο αυτογόνιμο γκρουπ επικονίασης SC, με S3S4’ ομάδα αλληλόμορφων γονιδίων. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., είναι πολύ μεγάλα και ανέρχονται στο 52,4% των ανθέων κατά μέσο όρο, στη συλλογή αξιολόγησης που εγκαταστάθηκε. Καρπός: Μηλοειδής έως και καρδιόσχημος σε μερικές πε-

© ΑγροΤύπος

Συμπεράσματα: Η ποικιλία Skeena είναι μια αυτογόνιμη, παραγωγικότατη, πολύ εμπορική, με καλά ποιοτικάκερασιάς στοιχεία Αξιολόγηση και περιγραφή ποικιλιών καρπού, γι’ αυτό και την έχουν εμπιστευτεί πολλοί παραγωγοί και έχει ισχυρή δυναμική φυτεύσεων στην Ελλάδα. Ωριμάζει όψιμα, γεγονός που την καθιστά πολύ ελκυστική για καλλιέργεια στις ορεινές, όψιμες περιοχές της χώρας μας, στις οποίες ενδείκνυται για καλλιέργεια και διάδοση.

Ποικιλία Sweetheart Συνώνυμα: Sumtare, Sweet Heart, 13 S 22-8 (πειραματική ονομασία). Γενικά: Κόκκινη, αυτογόνιμη, τραγανή ποικιλία, όψιμης εποχής ωρίμανσης, με μεγάλο μέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δημιουργήθηκε το 1975 από τους K.O. Lapins και D.W. Lane στο Agricultural Research Station του Summerland του Καναδά και κατοχυρώθηκε το 1992 με δικαιοπάροχο το IPS. Στην αμερικανική ήπειρο κυκλοφορεί με την ονομασία Sumtare. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Van x New Star. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 2007, εμβολιασμένη σε υποκείμενο Maxma 14. Στη χώρα μας έχει εγκατασταθεί σε αρκετές εκμεταλλεύσεις. Δένδρο: Μεγάλου έως μετρίου μεγέθους, πλαγιόκλαδο. Οι αποδόσεις του είναι πολύ μεγάλες (0,15 kg/cm2 τομής κορμού). Φύλλο: Ελλειπτικού σχήματος, μέσου μεγέθους. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι μεσοόψιμη, ξεκινά το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου και αποπερατώνεται την πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε μπουκέτα του Μαΐου (σπερ). Άνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλα ριπιδοειδή, έλοβα, μέσου μεγέθους. Η άνθηση είναι μεσοόψιμη, ανθίζει εννέα ημέρες αργότερα από την B. Burlat. Στη διεθνή βιβλιογραφία η άνθησή της τοποθετείται ελαφρώς νωρίτερα και αναφέρεται ως μέσης εποχής άνθισης. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη. Η διεθνής βιβλιογραφία την κατατάσσει στο αυτογόνιμο γκρουπ επικονίασης SC, με S3S4’ ομάδα αλληλόμορφων γονιδίων. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράματα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., είναι πολύ μεγάλα και ανέρχονται στο 52,4% των ανθέων κατά μέσο όρο, στη -συλλογή αξιολόγησης που εγκαΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑ Κερασιά ταστάθηκε. Καρπός: Μηλοειδής έως και καρδιόσχημος σε μερικές περιπτώσεις, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, μεγάλου μεγέθους (7,5 g). Η σάρκα του είναι τραγανή, κόκκινου χρώματος, © ΑγροΤύπος με γλυκιά γεύση και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυμό είναι υψηλή και το χρώμα αυτού σκούρο κόκκινο. Ο ποδίσκος του καρπού είναι μέσου μήκους (4,2 cm) και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριμάζει το τρίτο δεκαήμερο του Μαΐου, 20 ημέρες μετά από την B. Burlat. Στις όψιμες ορεινές περιοχές που καλλιεργείται συνήθως, συγκομίζεται εντός του Ιουνίου και θεωρείται η τελευταία αξιόλογη εμπορική ποικιλία. Η διεθνής βιβλιογραφία μας προσδιορίζει την ωρίμανση 30 με 35 ημέρες αργότερα από την B. Burlat. Παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα στο σχίσιμο από παρατηρήσεις αγρού, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τα τεστ Christensen που υποβλήθηκε επί του εργαστηρίου (δείκτης Christensen: 15,2). Όταν σχίζει, σχίζει κυρίως στη βάση

Χαρακτηριστικά Δένδρο

του κα βεβαιώ Πα σης το μούς α τά στις Πυ

Συμπε παραγ ται η τ μανση καθιστ περιοχ εμπορ καλλιέ

Συγκεντρωτικός αρισθμητικών και άλλ Γεωργία – Κτηνοτροφία •πίνακας τεύχος 1/2019 47 Early Bigi Early Lory

Τεύχος 01|2019

ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑ - Κερασιά ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑ - Κερασιά καρπού σε σε μικρά ποσοστά. Η διεθνής βιβλιογραφία επι-επιριπτώσεις, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, μεγάλου μεγέκαρπού μικρά ποσοστά. Η διεθνής βιβλιογραφία ριπτώσεις, χρώματος επιδερμίδας μαονιού, μεγάλου μεγέ- τουτου επίσης τη τη σχετική ανθεκτικότητά τηςτης στοστο σχίσιμο. θους (7,5 g).g). Η σάρκα τουτου είναι τραγανή, κόκκινου χρώματος, βεβαιώνει επίσης σχετική ανθεκτικότητά σχίσιμο. θους (7,5 Η σάρκα είναι τραγανή, κόκκινου χρώματος, βεβαιώνει Παρουσιάζει δίδυμους καρπούς στηστη συλλογή αξιολόγημε με γλυκιά γεύση καικαι καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε σε Παρουσιάζει δίδυμους καρπούς συλλογή αξιολόγηγλυκιά γεύση καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σηςσης τουτου Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. (υψόμετρο: 145145 m),m), σε σε διάφορους βαθχυμό είναι υψηλή καικαι το το χρώμα αυτού σκούρο κόκκινο. Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. (υψόμετρο: διάφορους βαθχυμό είναι υψηλή χρώμα αυτού σκούρο κόκκινο. ανάλογα τη τη χρονιά, φαινόμενο που βελτιώνεται αισθηΟ ποδίσκος τουτου καρπού είναι μέσου μήκους (4,2 cm) καικαι μούς μούς ανάλογα χρονιά, φαινόμενο που βελτιώνεται αισθηΟ ποδίσκος καρπού είναι μέσου μήκους (4,2 cm) τά τά στιςστις ορεινές περιοχές που καλλιεργείται συνήθως. δενδεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. ορεινές περιοχές που καλλιεργείται συνήθως. παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Πυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μέσου μεγέθους (0,48 g).g). Ωριμάζει το το τρίτο δεκαήμερο τουτου Μαΐου, 20 20 ημέρες μετά Πυρήνας: Σχήματος ωοειδούς, μέσου μεγέθους (0,48 Ωριμάζει τρίτο δεκαήμερο Μαΐου, ημέρες μετά από τηντην B. B. Burlat. ΣτιςΣτις όψιμες ορεινές περιοχές που καλλιεραπό Burlat. όψιμες ορεινές περιοχές που καλλιερΗ ποικιλία Sweetheart είναι μιαμια αυτογόνιμη, γείται συνήθως, συγκομίζεται εντός τουτου Ιουνίου καικαι θεωρείΣυμπεράσματα: Η ποικιλία Sweetheart είναι αυτογόνιμη, γείται συνήθως, συγκομίζεται εντός Ιουνίου θεωρεί- Συμπεράσματα: με με καλά ποιοτικά στοιχεία καρπού καικαι θεωρείταιται η τελευταία αξιόλογη εμπορική ποικιλία. ΗΗ διεθνής βι-βι- παραγωγική, παραγωγική, καλά ποιοτικά στοιχεία καρπού θεωρείη τελευταία αξιόλογη εμπορική ποικιλία. διεθνής η τελευταία εμπορική ποικιλία από πλευράς εποχής ωρίβλιογραφία μαςμας προσδιορίζει τηντην ωρίμανση 30 30 με με 35 35 ημέρες η τελευταία εμπορική ποικιλία από πλευράς εποχής ωρίβλιογραφία προσδιορίζει ωρίμανση ημέρες ταιται μανσης τουτου καρπού. Ωριμάζει πολύ όψιμα, γεγονός που τηντην αργότερα από τηντην B. B. Burlat. μανσης καρπού. Ωριμάζει πολύ όψιμα, γεγονός που αργότερα από Burlat. πολύ ελκυστική γιαγια καλλιέργεια στιςστις ορεινές, όψιμες Παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα στοστο σχίσιμο από πα-πα- καθιστά καθιστά πολύ ελκυστική καλλιέργεια ορεινές, όψιμες Παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα σχίσιμο από τηςτης χώρας μας, γιαγια λόγους διεύρυνσης τουτου χρόνου ρατηρήσεις αγρού, γεγονός που επιβεβαιώνεται καικαι από τα τα περιοχές περιοχές χώρας μας, λόγους διεύρυνσης χρόνου ρατηρήσεις αγρού, γεγονός που επιβεβαιώνεται από διάθεσης κερασιών, στιςστις οποίες ενδείκνυται γιαγια τεστ Christensen που υποβλήθηκε επίεπί τουτου εργαστηρίου (δείεμπορικής διάθεσης κερασιών, οποίες ενδείκνυται τεστ Christensen που υποβλήθηκε εργαστηρίου (δεί- εμπορικής καικαι διάδοση. κτης Christensen: 15,2). Όταν σχίζει, σχίζει κυρίως στηστη βάση καλλιέργεια διάδοση. κτης Christensen: 15,2). Όταν σχίζει, σχίζει κυρίως βάση καλλιέργεια Συγκεντρωτικός πίνακας αρισθμητικών καικαι άλλων στοιχείων τωντων 5 ποικιλιών Συγκεντρωτικός πίνακας αρισθμητικών άλλων στοιχείων 5 ποικιλιών Χαρακτηριστικά Χαρακτηριστικά Δένδρο Δένδρο Τύπος Τύπος Ζωηρότητα βλάστησης Ζωηρότητα βλάστησης Σχήμα Σχήμα 2 τομής Παραγωγικότητα (kg/cm κορμού) 2 τομής Παραγωγικότητα (kg/cm κορμού) Καρποφόρα όργανα Καρποφόρα όργανα Τύπος Τύπος Κατανομή στους βλαστούς Κατανομή στους βλαστούς Πυκνότητα Πυκνότητα Αριθμός ανθοφόρων οφθαλμών / σπερ Αριθμός ανθοφόρων οφθαλμών / σπερ Φύλλο Φύλλο Σχήμα ελάσματος Σχήμα ελάσματος Μέγεθος ελάσματος Μέγεθος ελάσματος Μέσο μήκος ελάσματος (cm) Μέσο μήκος ελάσματος (cm) Μέσο πλάτος ελάσματος (cm) Μέσο πλάτος ελάσματος (cm) Αναλογία μήκους ελάσματος / πλάτος Αναλογία μήκους ελάσματος / πλάτος Μέσο μήκος μίσχου (cm) Μέσο μήκος μίσχου (cm) Μέσο πάχος μίσχου (cm) Μέσο πάχος μίσχου (cm) Αναλογία μήκος μίσχου / μήκος ελάσματος Αναλογία μήκος μίσχου / μήκος ελάσματος Συνήθης αριθμός νεκτάριων αδένων Συνήθης αριθμός νεκτάριων αδένων Άνθος Άνθος Αριθμός ανθέων / ανθοφόρο οφθαλμό Αριθμός ανθέων / ανθοφόρο οφθαλμό Σχήμα πετάλων Σχήμα πετάλων Ύπερος σε σε σχέση με στήμονες Ύπερος σχέση με στήμονες Καρπός Καρπός Σχήμα καρπού Σχήμα καρπού Μέσο μήκος καρπού (mm) Μέσο μήκος καρπού (mm) Μέσο πλάτος καρπού (mm) Μέσο πλάτος καρπού (mm) Μέσο πάχος καρπού (mm) Μέσο πάχος καρπού (mm) Μέγεθος καρπού Μέγεθος καρπού Μέσο βάρος καρπού (g) (g) Μέσο βάρος καρπού Χρώμα επιδερμίδας Χρώμα επιδερμίδας Τραγανότητα σάρκας Τραγανότητα σάρκας Σάκχαρα Σάκχαρα Οξέα (σε(σε μηλικό οξύ) Οξέα μηλικό οξύ) Αναλογία οξέων/σακχάρων Αναλογία οξέων/σακχάρων Μέσο μήκος ποδίσκου (cm) Μέσο μήκος ποδίσκου (cm) Πυρήνας Πυρήνας Σχήμα πυρήνα Σχήμα πυρήνα Μέσο μήκος πυρήνα (mm) Μέσο μήκος πυρήνα (mm) Μέσο πλάτος πυρήνα (mm) Μέσο πλάτος πυρήνα (mm) Μέσο πάχος πυρήνα (mm) Μέσο πάχος πυρήνα (mm) Μέγεθος πυρήνα Μέγεθος πυρήνα Μέσο βάρος πυρήνα (g) (g) Μέσο βάρος πυρήνα Σχέση βάρους πυρήνα / καρπού Σχέση βάρους πυρήνα / καρπού Σχέση μεγέθους πυρήνα / καρπού Σχέση μεγέθους πυρήνα / καρπού 48 48Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 1/2019 Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 1/2019

Early BigiBigi Early

Early Lory Early Lory

Grace Star Grace Star

Skeena Skeena

Sweetheart Sweetheart

κανονικός κανονικός πολύ ζωηρό πολύ ζωηρό πλαγιόκλαδο πλαγιόκλαδο 0,13 0,13

κανονικός κανονικός πολύ ζωηρό πολύ ζωηρό ημιορθόκλαδο ημιορθόκλαδο 0,12 0,12

κανονικός κανονικός ζωηρό ζωηρό ημιορθόκλαδο ημιορθόκλαδο 0,16 0,16

κανονικός κανονικός πολύ ζωηρό πολύ ζωηρό ημιορθόκλαδο ημιορθόκλαδο 0,17 0,17

κανονικός κανονικός ζωηρό ζωηρό πλαγιόκλαδο πλαγιόκλαδο 0,15 0,15

σπερ σπερ σε σε όλοόλο το μήκος το μήκος μεγάλη μεγάλη 3 με 35 με 5

σπερ σπερ σε σε όλοόλο το μήκος το μήκος μεγάλη μεγάλη 2 με 23 με 3

σπερ σπερ σε σε όλοόλο το μήκος το μήκος μεγάλη μεγάλη 4 με 46 με 6

σπερ σπερ σε σε όλοόλο το μήκος το μήκος μεγάλη μεγάλη 4 με 46 με 6

σπερ σπερ σε σε όλοόλο το μήκος το μήκος μεγάλη μεγάλη 5 με 57 με 7

ωοειδές ωοειδές πολύ μεγάλο πολύ μεγάλο 15,5 15,5 7,06 7,06 1/0,46 1/0,46 3,04 3,04 0,17 0,17 1/5,10 1/5,10 2 2

ελλειπτικό ελλειπτικό μεγάλο μεγάλο 14,6 14,6 6,84 6,84 1/0,47 1/0,47 3,36 3,36 0,17 0,17 1/4,35 1/4,35 2 2

3 με 35 με 5 καρδιόσχημο καρδιόσχημο μεγαλύτερος μεγαλύτερος

3 με 34 με 4 καρδιόσχημο καρδιόσχημο μεγαλύτερος ή ίσος μεγαλύτερος ή ίσος

3 με 35 με 5 καρδιόσχημο καρδιόσχημο μεγαλύτερος μεγαλύτερος

5 5 4 με 45 με 5 κυκλικό ριπιδοειδές κυκλικό ριπιδοειδές ίσος ή μικρότερος ή ίσος ίσος ή μικρότερος μικρότερος μικρότερος ή ίσος

νεφροειδής νεφροειδής 20,2 20,2 13,4 13,4 18,7 18,7 μέτριο μέτριο 6,86,8 μαόνι μαόνι ημιτραγανή ημιτραγανή 13,3 13,3 11,3 11,3 1/1,2 1/1,2 4,34,3

νεφροειδής νεφροειδής 20,7 20,7 24,45 24,45 19,3 19,3 μεγάλο προς μέτριο μεγάλο προς μέτριο 7,17,1 μαόνι μαόνι ημιτραγανή ημιτραγανή 15,2 15,2 13,0 13,0 1/1,2 1/1,2 4,14,1

νεφροειδής νεφροειδής 22,6 22,6 24,7 24,7 19,6 19,6 πολύ μεγάλο πολύ μεγάλο 8,38,3 μαόνι μαόνι τραγανή τραγανή 16,9 16,9 10,85 10,85 1/1,6 1/1,6 4,74,7

μηλοειδής μηλοειδής 22,5 22,5 23,9 23,9 20,4 20,4 μέτριο προς μεγάλο μέτριο προς μεγάλο 7,07,0 μαόνι μαόνι πολύ τραγανή πολύ τραγανή 20,9 20,9 11,9 11,9 1/1,8 1/1,8 3,93,9

μηλοειδής μηλοειδής 22,6 22,6 24,2 24,2 20,7 20,7 μεγάλο μεγάλο 7,57,5 μαόνι μαόνι τραγανή τραγανή 18,7 18,7 10,3 10,3 1/1,8 1/1,8 4,24,2

ωοειδές ωοειδές 9,99,9 10,0 10,0 7,35 7,35 μέτριο μέτριο 0,45 0,45 1/15,1 1/15,1 1/12,15 1/12,15

πεπλατυσμένο ωοειδές πεπλατυσμένο ωοειδές 10,3 10,3 10,5 10,5 7,57,5 μέτριο μέτριο 0,48 0,48 1/14,8 1/14,8 1/12,0 1/12,0

ωοειδές ωοειδές 10,25 10,25 8,48,4 6,46,4 μικρό μικρό 0,35 0,35 1/23,7 1/23,7 1/19,9 1/19,9

ωοειδές ωοειδές 11,0 11,0 8,68,6 7,27,2 μέτριο μέτριο 0,41 0,41 1/17,1 1/17,1 1/16,1 1/16,1

ωοειδές ωοειδές 11,0 11,0 8,78,7 7,27,2 μέτριο μέτριο 0,48 0,48 1/15,6 1/15,6 1/16,4 1/16,4

λογχοειδές ελλειπτικό λογχοειδές ελλειπτικό μεγάλο προς μέσο προς μεγάλο μεγάλο προς μέσο μέσο μέσο προς μεγάλο 14,9 14,4 14,9 14,4 5,95 5,99 5,95 5,99 1/0,40 1/0,42 1/0,40 1/0,42 3,80 3,78 3,80 3,78 0,17 0,18 0,17 0,18 1/3,92 1/3,79 1/3,92 1/3,79 2 2 3 3

ελλειπτικό ελλειπτικό μέσο μέσο 13,9 13,9 5,83 5,83 1/0,42 1/0,42 3,51 3,51 0,17 0,17 1/3,96 1/3,96 2 2

©© ΑγροΤύπος ΑγροΤύπος

Τεύχος 02|2019 agrotypos.gr

Τεύχος 02|2019

ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑ - Κερασιά

Αξιολόγηση και περιγραφή ποικιλιών κερασιάς, Μέρος 2ο

Εισαγωγή

Αξιολόγηση και περιγραφή ποικιλιών κερασιάς

Big Star

Κατά το χρονικό διάστηµα 2007-2018, διεξήχθησαν οι εργασίες αξιολόγησης 16 ποικιλιών κερασιάς, στις συλλογές αξιολόγησης του Τµήµατος Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων Νάουσας του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων. Οι αξιολογότερες από αυτές έχουν διαδοθεί στη χώρα µας και συµπληρώνουν τον κορµό σύνθεσης των ποικιλιών κερασιάς, που συνιστώνται για καλλιέργεια σε εµπορική κλίµακα ή συµπεριλαµβάνονται στα προγράµµατα αναδιάρθρωσης ποικιλιών κερασιάς του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων. Στο άρθρο αυτό γίνεται η περιγραφή 5 ποικιλιών εκ των 16, οι οποίες έχουν αποδείξει στην πράξη ότι είναι αξιόλογες καλλιεργητικά και εµπορικές, µε κάποιες αδυναµίες όµως που αποτρέπουν την κατάταξή τους στην κατηγορία των ποικιλιών σταθερής αξίας (παρουσιάστηκαν στο προηγούµενο τεύχος, Γ-Κ 1/2019, σελ. 40-48). Ξεχωρίζει η περίπτωση της Lory Bloom, που δεν θεωρείται αξιόλογη καλλιεργητικά αλλά θεωρείται απαραίτητη στην περίπτωση καλλιέργειας της Early Lory, ναυαρχίδας της υπερπρώιµης παραγωγής κερασιών της χώρας µας, για την αξιόπιστη υποστήριξη της επικονίασής της. Οι περιγραφόµενες ποικιλίες εγκαταστάθηκαν στις πειραµατικές συλλογές αξιολόγησης ποικιλιών στο Κεντρικό Αγρόκτηµα Ναούσης το 2007 και το 2008. Οι ποικιλίες κερασιάς ήταν εµβολιασµένες σε διάφορης ζωηρότητας υποκείµενα και φυτεύθηκαν σε δύο επαναλήψεις, από δύο δένδρα στην κάθε επανάληψη. Λόγω της χρησιµοποίησης διάφορων υποκειµένων, οι αποδόσεις των δένδρων υπολογίστηκαν µε την επικρατούσα διεθνώς µέθοδο, της αναγωγής της παραγωγής των δένδρων στο εµβαδόν της επιφάνειας της τοµής του κορµού, διαιρώντας την παραγωγή µε το εµβαδόν (kg/cm2). Οι αποστάσεις φύτευσης των δένδρων ήταν 6,5 x 6,5 m και η διαµόρφωση της κόµης αυτών, σε ανοιχτό κύπελλο. Λεπτοµέρειες για τα εδαφοκλιµατικά στοιχεία του Κεντρικού Αγροκτήµατος Ναούσης, καθώς και πρόσθετα στοιχεία σχετικά µε τις 16 ποικιλίες που αξιολογήθηκαν, οι ενδιαφερόµενοι µπορούν να βρουν σε συµπληρωµατικό παράρτηµα του άρθρου που είναι διαθέσιµο στη διεύθυνση bibliography. agrotypos.gr, επιλέγοντας έτος 2019 και τεύχος 01. Ο χρόνος ωρίµασης των 5 ποικιλιών που περιγράφονται στο άρθρο, σε σχέση µε την ποικιλία B. Burlat, καθώς και των υπόλοιπων από τις 16 που αξιολογήθηκαν, φαίνεται στο Διάγραμμα 1.

Blaze Star

Περιγραφή και αξιολόγηση των 5 ποικιλιών

2. Οι 5 ποικιλίες που αποδείχθηκαν αξιόλογες (ή απαραίτητες) αλλά με αδυναμίες Στο άρθρο αυτό, το δεύτερο της σειράς των άρθρων για την περιγραφή και αξιολόγηση των ποικιλιών κερασιάς, παρουσιάζονται 5 ποικιλίες που δεν κρίθηκαν ως σταθερής αξίας επειδή παρουσίασαν κατά περίπτωση ορισμένες αδυναμίες. Και οι ποικιλίες αυτές, όμως, μπορεί να έχουν εμπορικό ενδιαφέρον και να είναι χρήσιμες για χρονική κλιμάκωση της παραγωγής, ως επικονιαστές ή και για άλλους λόγους. Πρόκειται για δύο αυτογόνιμες ποικιλίες (Big Star και Sabrina), δύο ποικιλίες (Black Star και Samba) που ενώ αρχικά διατέθηκαν ως αυτογόνιμες αποδείχθηκαν κατά την αξιολόγηση ως αυτοασυμβίβαστες και μια εξ αρχής αυτοασυμβίβαστη ποικιλία (Lory Bloom). Κωνσταντίνος Καζαντζής

Early Bigi Early Lory B. Burlat Tieton Early Star Samba Grace Star Satin Sabrina Black Star

Canadian Red

Ποικιλία Big Star

Lara Star Lory Bloom Skeena Sweetheart

Διάγραμμα 1. Περίοδος ωρίμανσης των 5 περιγραφόμενων ποικιλιών, σε σύγκριση με την B. Burlat, και τις υπόλοιπες 48 Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 2/2019

5/6

4/6

3/6

2/6

1/6

31/5

30/5

29/5

28/5

27/5

26/5

25/5

24/5

23/5

22/5

21/5

20/5

19/5

18/5

17/5

16/5

15/5

14/5

13/5

12/5

11/5

9/5

10/5

8/5

7/5

6/5

5/5

4/5

3/5

2/5

1/5

30/4

ΕΛ.Γ.Ο. “ΔΗΜΗΤΡΑ”, Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης & Φυτογενετικών Πόρων, Τµήµα Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων Νάουσας

Δένδρο: Μεγάλου µεγέθους, πλαγιόκλαδο. Οι αποδόσεις του είναι πολύ µεγάλες (0,16 kg/cm2 τοµής κορµού). Μπαίνει εντυπωσιακά στην παραγωγική διαδικασία, µε µεγάλες παραγωγές από την πρώτη χρονιά. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήµατος, µέσου µεγέθους. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιµη, επέρχεται στο δεύτερο δεκαήµερο του Νοεµβρίου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε µπουκέτα του Μαΐου (σπερ). Άνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλα καρδιόσχηµα, µέτριου µεγέθους. Η άνθηση είναι µεσοπρώιµη, ανθίζει πέντε ηµέρες αργότερα από την B. Burlat. Τα ιταλικά στοιχεία µας προσδιορίζουν την άνθηση µία µε δύο ηµέρες αργότερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη. Η διεθνής βιβλιογραφία την κατατάσσει στο αυτογόνιµο γκρουπ επικονίασης SC, µε ταυτοποίηση της ύπαρξης του S4’ αλληλόµορφου γονιδίου στην οµάδα γονιδίων της. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά

από τις 16 ποικιλίες που αξιολογήθηκαν (Μέσοι Όροι παραγωγικής πενταετίας).

© ΑγροΤύπος

Γενικά: Κόκκινη, αυτογόνιµη, τραγανή ποικιλία, µέσης εποχής ωρίµανσης, µε µεγάλο µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δηµιουργήθηκε από τους S. Lugli και S. Sansavini στο Bologna University, Department of Agricultural Sciences της Ιταλίας και κατοχυρώθηκε το 2008 µε δικαιοπάροχο το CRPV. Είναι διασταύρωση της ποικιλίας Lapins x Lapins. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 2007, εµβολιασµένη σε υποκείµενο Piku 1. Πρόκειται περί της νεότερης ποικιλίας της σειράς Star και σήµερα είναι πλέον καλλιεργητικά διαδεδοµένη.

© ΑγροΤύπος

Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 2/2019 49

Τεύχος 02|2019

ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑ - Κερασιά

Αξιολόγηση και περιγραφή ποικιλιών κερασιάς, Μέρος 2ο

πειράµατα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., είναι κανονικά και ανέρχονται στο 37,5% των ανθέων κατά µέσο όρο, στη συλλογή αξιολόγησης που εγκαταστάθηκε. Καρπός: Νεφροειδής, χρώµατος επιδερµίδας µαονιού, µεγάλου µεγέθους (7,8 g). Η σάρκα του είναι τραγανή, κόκκινου χρώµατος, µε πολύ γλυκιά γεύση και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι ενδιάµεση και το χρώµα αυτού πορφυρό προς ροζ. Ο ποδίσκος του καρπού είναι βραχύς (3,65 cm) και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριµάζει το δεύτερο δεκαπενθήµερο του Μαΐου, 12 ηµέρες µετά από την B. Burlat. Τα ιταλικά στοιχεία µας προσδιορίζουν την ωρίµανση 24 µε 25 ηµέρες αργότερα από την B. Burlat. Παρουσιάζει µέτρια ευαισθησία στο σχίσιµο από παρατηρήσεις αγρού, αν και στα τεστ Christensen που υποβλήθηκε επί του εργαστηρίου εµφάνισε µεγάλη ευαισθησία (δείκτης Christensen: 92,0). Τα ιταλικά στοιχεία αντιθέτως την κατατάσσουν στις ανθεκτικές στο σχίσιµο ποικιλίες. Η συµπεριφορά της ποικιλίας στο σχηµατισµό δίδυµων καρπών είναι ποικίλη ανάλογα τη χρονιά, από µεγάλα ποσοστά (2015), έως µέτρια (2017) και µικρά ποσοστά (2016). Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µικρού µεγέθους (0,37 g).

Παρουσιάζει µέτρια ευαισθησία στο σχίσιµο από παρατηρήσεις αγρού και σχίζει συνήθως στην κοιλότητα του ποδίσκου. Στα τεστ Christensen που υποβλήθηκε επί του εργαστηρίου εµφάνισε όµως σχετική ανθεκτικότητα (δείκτης Christensen: 18,0). Τα ιταλικά στοιχεία την κατατάσσουν στις ανθεκτικές στο σχίσιµο ποικιλίες. Εµφανίζει λίγους δίδυµους καρπούς. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µεγάλου µεγέθους (0,52 g). Επικονιαστές: Σύµφωνα µε πειράµατα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. µε εγκλωβισµούς κλάδων επί τριετίας (2015-2017), εξάγεται το συµπέρασµα ότι δεν είναι αυτογόνιµη ποικιλία, αλλά πρόκειται περί αυτοασυµβίβαστης ποικιλίας και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Η διεθνής βιβλιογραφία την κατατάσσει στο γκρουπ επικονίασης ΙΙ, µε S1S3 οµάδα αλληλόµορφων γονιδίων, στοιχείο που επιβεβαιώνει τα αποτελέσµατα των πειραµάτων επικονίασης του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. Στην Ελλάδα έχει εγκατασταθεί κατά κόρον σε συγκαλλιέργεια µε την ποικιλία Grace Star, που µάλλον τη βοηθάει στην επικονίασή της, γι’ αυτό και δεν έχουν παρουσιαστεί ιδιαίτερα και εκτεταµένα προβλήµατα επικονίασης.

Συμπεράσματα: Αξιόλογη ποικιλία όσον αφορά την παραγωγικότητά της, το µέγεθος και την ποιότητα καρπού, καθώς φυσικά και της αυτογόνιµης ιδιότητάς της. Ωριµάζει όµως σε µια περίοδο που ωριµάζουν πολλές άλλες αξιόλογες ποικιλίες και ο ανταγωνισµός είναι σκληρός. Προτείνεται για καλλιέργεια, όσον αφορά το σκεπτικό της κλιµάκωσης της παραγωγής µιας εκµετάλλευσης σε µεγαλύτερο χρονικό εύρος.

Συμπεράσματα: Ποικιλία µε µεγάλη εµπορική αξία, που παρουσιάζει µεγάλη δυναµική φυτεύσεων και στη χώρα µας, συνήθως συνδυασµένη ως συγκαλλιέργεια µε την Grace Star. Ο καρπός της συνοδεύεται από πολύ καλά χαρακτηριστικά. Προτείνεται για καλλιέργεια, αρκεί να προσεχτεί ο τρόπος επικονίασής της. Πιθανή εγκατάσταση µόνη της, χωρίς επικονιαστές, ιδιαιτέρως σε περιοχές χωρίς την έντονη παρουσία κερασοκαλλιέργειας, θα δηµιουργήσει προβλήµατα καρπόδεσης.

Ποικιλία Black Star

Ποικιλία Lory Bloom

Γενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, µέσης εποχής ωρίµανσης, µε µεγάλο µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δηµιουργήθηκε από τους S. Lugli και S. Sansavini στο Bologna University, Department of Agricultural Sciences της Ιταλίας και κατοχυρώθηκε το 2001 µε δικαιοπάροχο το CRPV. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Lapins x B. Burlat. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 2007, εµβολιασµένη σε υποκείµενο Piku 1. Είναι αρκετά διαδεδοµένη ποικιλία στην Ευρώπη και στη χώρα µας. Δένδρο: Μετρίου µεγέθους, πλαγιόκλαδο. Οι αποδόσεις του είναι πολύ µεγάλες (0,16 kg/cm2 τοµής κορµού). Φύλλο: Σχήµατος ωοειδούς, µικρού προς µέσου µεγέθους. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο επέρχεται στα µέσα της περιόδου, κατά το δεύτερο δεκαπενθήµερο του Νοεµβρίου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε µπουκέτα του Μαΐου (σπερ). Άνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλα καρδιόσχηµα, µεγάλου µεγέθους. Η άνθηση είναι µεσοπρώιµη, ανθίζει τέσσερις ηµέρες αργότερα από την B. Burlat. Τα ιταλικά στοιχεία µας προσδιορίζουν την άνθηση ελαφρώς αργότερα, κατατάσσοντάς την στις µέσης περιόδου ποικιλίες από πλευράς άνθησης. Η ποικιλία διατίθεται ως αυτογόνιµη αλλά από πειράµατα 50 Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 2/2019

του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. µε εγκλωβισµούς κλάδων επί τριετίας (20152017), εξάγεται το συµπέρασµα ότι πρόκειται περί αυτοασυµβίβαστης ποικιλίας και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράµατα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., είναι κανονικά και ανέρχονται στο 32,2% των ανθέων κατά µέσο όρο, στη συλλογή αξιολόγησης που εγκαταστάθηκε. Καρπός: Νεφροειδής, χρώµατος επιδερµίδας µαονιού, πολύ µεγάλου µεγέθους (8,05 g). Η σάρκα του είναι τραγανή, ροζ/κόκκινου χρώµατος, µε πολύ γλυκιά γεύση και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι υψηλή και το χρώµα αυτού ροζ. Ο ποδίσκος του καρπού είναι µέσου µήκους (4,2 cm) και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριµάζει το δεύτερο δεκαπενθήµερο του Μαΐου, 12 ηµέρες µετά από την B. Burlat. Τα ιταλικά στοιχεία µας προσδιορίζουν την ωρίµανση 16 µε 18 ηµέρες αργότερα από την B. Burlat. Ο καρπός µπορεί να µείνει ανηρτηµένος στο δένδρο, µετά την ωρίµανση, για αρκετές ηµέρες χωρίς να ζηµιωθεί σοβαρά. Φαίνεται να είναι λίγο ανθεκτικότερος απ’ ό,τι άλλων ποικιλιών σε προσβολές από µονίλια.

© ΑγροΤύπος

Συνώνυμα: SV 11. Γενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, µεσοόψιµης εποχής ωρίµανσης, µε µικρό ως µέτριο µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Επιλέχθηκε από τον ιδιώτη βελτιωτή Paul Argot στην Avignon της Γαλλίας, τη δεκαετία του ’60. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Ulster x Gobet. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 2008, εµβολιασµένη σε υποκείµενο Gisela 6. Είναι αρκετά διαδεδοµένη, όχι όµως ως κύρια καλλιεργούµενη ποικιλία αλλά ως καλός επικονιαστής της υπερπρώιµης Early Lory. Δένδρο: Μεγάλου µεγέθους, πλαγιόκλαδο µε κρεµοκλαδείς δευτέρας τάξεως βλαστούς. Οι αποδόσεις του είναι µέτριες (0,11 kg/cm2 τοµής κορµού), αν και στα νάνα υποκείµενα της σειράς Gisela φαίνεται να είναι πολύ παραγωγικό. Φύλλο: Ωοειδούς σχήµατος, µεγάλου µεγέθους. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιµη, ξεκινά από την πρώτη εβδοµάδα του Νοεµβρίου και αποπερατώνεται λίγο µετά τα µέσα του ίδιου µήνα. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε µπουκέτα του Μαΐου (σπερ). Άνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλα πεπλατυσµένα καρδιόσχηµα, µεγάλου µεγέθους. Η άνθηση είναι µεσοόψιµης εποχής, ανθίζει οχτώ ηµέρες αργότερα από την B. Burlat και συµπίπτει µε την άνθιση της Early Lory κατά τρεις µε τέσσερις

© ΑγροΤύπος

ηµέρες. Η ποικιλία είναι αυτοασυµβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράµατα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., είναι µέτρια και ανέρχονται στο 24,7% των ανθέων κατά µέσο όρο, στη συλλογή αξιολόγησης που εγκαταστάθηκε. Καρπός: Καρδιόσχηµος έως µηλοειδής, χρώµατος επιδερµίδας µαονιού, µικρού µεγέθους (6,0 g). Η σάρκα του είναι τραγανή, κόκκινου χρώµατος, µε γλυκιά γεύση και πολύ καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι υψηλή προς ενδιάµεση και το χρώµα αυτού πορφυρό. Ο ποδίσκος του καρπού είναι µέσου µήκους (4,4 cm) και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριµάζει το δεύτερο δεκαπενθήµερο Μαΐου, 14 ηµέρες αργότερα από την B. Burlat. Παρουσιάζει µέτρια ευαισθησία στο σχίσιµο από παρατηρήσεις αγρού, γεγονός που αποτυπώθηκε και στα τεστ Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 2/2019 51

ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑ - Κερασιά

ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑ - Κερασιά Ποικιλία Sabrina

Christensen που υποβλήθηκε επί του εργαστηρίου (δείκτης Christensen: 38,8). Όταν σχίζει, συνήθως σχίζει στα µάγουλα του καρπού. Εµφανίζει λίγους δίδυµους καρπούς, κατά χρονιές. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µέτριου µεγέθους (0,47 g). Επικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράµατα στο Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. Από παρατηρήσεις φαίνεται να επικονιάζεται από τις Sweetheart, Lala Star, Sabrina, Satin, Grace Star και φυσικά από την Early Lory. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως καλοί επικονιαστές, οι ποικιλίες Early Lory, Big Lory, Lory Strong και Feu5. Συμπεράσματα: Η Lory Bloom είναι µια µετρίων χαρακτηριστικών ποικιλία χωρίς ιδιαίτερη εµπορική αξία, αλλά έχει βρει τη θέση της στην ελληνική κερασοκαλλιέργεια, ως ο πιο αξιόπιστος, απαραίτητος και κύριος επικονιαστής της ευρέως καλλιεργούµενης, εµπορικότατης, υπερπρώιµης ποικιλίας Early Lory.

52 Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 2/2019

Συνώνυμα: Sumn314Ch. Γενικά: Κόκκινη, αυτογόνιµη, τραγανή ποικιλία, µέσης εποχής ωρίµανσης, µε µεγάλο µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Είναι δηµιουργία του Agricultural Research Station του Summerland του Καναδά (σύµφωνα µε στοιχεία ευρωπαϊκών πηγών), άγνωστης γενετικής καταγωγής και κατοχυρώθηκε το 2005 µε δικαιοπάροχο το IPS. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 2007, εµβολιασµένη σε υποκείµενο Gisela 6. Στη χώρα µας έχει εγκατασταθεί σε αρκετές εκµεταλλεύσεις. Δένδρο: Μετρίου έως µεγάλου µεγέθους, πλαγιόκλαδο. Οι αποδόσεις του είναι µέτριες κατά µέσο όρο (0,11 kg/cm2 τοµής κορµού), λόγω του ότι παρουσιάζει κατά χρονιές ανεξήγητη πτώση της παραγωγικότητας. Διαφορετικά θα µιλούσαµε για µια πολύ παραγωγική ποικιλία. Φύλλο: Ελλειπτικού σχήµατος, µέσου προς µεγάλου µεγέθους. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιµη, ξεκινά από το πρώτο και ολοκληρώνεται στο τρίτο δεκαήµερο του Νοεµβρίου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε µπουκέτα του Μαΐου. Άνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλα κυκλικά, έλοβα, µετρίου µεγέθους. Η άνθηση είναι όψιµη, ανθίζει δέκα ηµέρες αργότερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτογόνιµη. Η διεθνής βιβλιογραφία την κατατάσσει στο αυτογόνιµο γκρουπ επικονίασης SC, µε S1S4 οµάδα αλληλόµορφων γονιδίων.Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράµατα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., είναι υψηλά σε νάνα υποκείµενα και ανέρχονται στο 45,7% των ανθέων κατά µέσο όρο, στη συλλογή αξιολόγησης που εγκαταστάθηκε. Καρπός: Νεφροειδής, χρώµατος επιδερµίδας µαονιού, µεγάλου µεγέθους (8,0 g). Η σάρκα του είναι τραγανή, κόκκινου χρώµατος, µε πολύ γλυκιά γεύση και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι υψηλή και το χρώµα αυτού πορφυρό. Ο ποδίσκος του καρπού είναι µέσου µήκους (4,8 cm) και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριµάζει στα µέσα του Μαΐου, 12 ηµέρες µετά από την B. Burlat. Παρουσιάζει µέση ευαισθησία στο σχίσιµο από παρατηρήσεις αγρού και σχίζει συνήθως στα µάγουλα του καρπού. Στα τεστ Christensen που υποβλήθηκε επί του εργαστηρίου εµφάνισε σχετική ανθεκτικότητα (δείκτης Christensen: 10,8). Η διεθνής βιβλιογραφία την κατατάσσει στις ανθεκτικές έως µέτρια ανθεκτικές στο σχίσιµο ποικιλίες. Κάποιες χρονιές παρουσιάζει λίγους δίδυµους καρπούς (π.χ. 2015) και κάποιες δεν εµφανίζει καθόλου δίδυµους καρπούς (π.χ. 2016). Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µικρού µεγέθους (0,34 g). Συμπεράσματα: Η ποικιλία Sabrina είναι µια αυτογόνιµη, εµπορική, παραγωγική, µε καλά ποιοτικά στοιχεία καρπού, γι’ αυτό και έχει εγκατασταθεί σε πολλές γεωργικές εκµεταλλεύσεις στην Ελλάδα. Το µόνο θέµα που µας προβληµατίζει είναι η ανεξήγητη πτώση της παραγωγικότητάς της κάποιες χρονιές, παρόλο που είναι αυτογόνιµη. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. θα διεξάγει περαιτέρω ελέγχους τα επόµενα χρόνια ως προς αυτή την κατεύθυνση, για να εντοπίσει αν πρόκειται περί καλλιεργητικής φύσεως φαινόµενο και να προτείνει κατάλληλους χειρισµούς. Μια πρώτη σκέψη που µας διαπερνά είναι οι πιθανώς υψηλές

© ΑγροΤύπος

Τεύχος 02|2019

απαιτήσεις της σε ώρες ψύχους, για να διασπαστεί ο λήθαργος. Προτείνεται για καλλιέργεια, όσον αφορά το σκεπτικό της κλιµάκωσης της παραγωγής µιας εκµετάλλευσης σε µεγαλύτερο χρονικό εύρος.

Ποικιλία Samba Συνώνυμα: Sumste, 13 S 36-18 (πειραµατική ονοµασία). Γενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, µεσοπρώιµης εποχής ωρίµανσης, µε µεγάλο µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δηµιουργήθηκε το 1978 από τον D.W. Lane στο Agricultural Research Station του Summerland του Καναδά και κατοχυρώθηκε το 1995 µε δικαιοπάροχο το IPS. Στην αµερικανική ήπειρο κυκλοφορεί µε την ονοµασία Sumste. Είναι διασταύρωση των επιλογών 2S 84-10 (σπορόφυτο ελεύθερης επικονίασης της επιλογής Stella 35 A) x Stella 16 A7. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 2007, εµβολιασµένη σε υποκείµενο Gisela 6. Στη χώρα µας έχει εγκατασταθεί σε αρκετές εκµεταλλεύσεις. Δένδρο: Μετρίου έως µεγάλου µεγέθους, ορθόκλαδο. Οι αποδόσεις του είναι πολύ µεγάλες (0,14 kg/cm2 τοµής κορµού). Φύλλο: Ελλειπτικού σχήµατος, µεγάλου προς µέσου µεγέθους. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιµη, ξεκινά από την πρώτη εβδοµάδα του Νοεµβρίου και αποπερατώνεται λίγο µετά τα µέσα του ίδιου µήνα. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε µπουκέτα του Μαΐου. Άνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλα κυκλικά, έλοβα, µέσου µεγέθους. Η άνθηση είναι πρώιµη, ανθίζει τρεις ηµέρες αργότερα από την B. Burlat. Η ποικιλία διατίθονταν ως αυτογόνιµη, βάσει και των πρώτων χαρακτηριστικών που τη συνόδευαν, αλλά από πειράµατα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. µε εγκλωβισµούς κλάδων επί τριετίας (2013-2015), εξήχθη το συµπέρασµα ότι πρόκειται περί αυτοασυµβίβαστης ποικιλίας και χρειάζεται σταυροεπικονίαση, γεγονός που ασπάστηκε και η δικαιοπάροχος επιχείρηση που τη διακινεί στη χώρα µας. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράµατα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., είναι σχεδόν κανονικά και ανέρχονται στο 28,9% των ανθέων κατά µέσο όρο, στη συλλογή αξιολόγησης που εγκαταστάθηκε. Καρπός: Μηλοειδής έως καρδιόσχηµος µε πεπλατυσµένη βάση, χρώµατος επιδερµίδας µαονιού, πολύ µεγάλου µεγέθους (8,2 g). Η σάρκα του είναι πολύ τραγανή, ροζ χρώµατος, µε γλυκιά έως γλυκόξινη γεύση και πολύ καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι ενδιάµεση και το χρώµα αυτού πορφυρό. Ο ποδίσκος του καρπού είναι µέσου µήκους (4,3 cm) και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριµάζει στα µέσα του Μαΐου, 10 ηµέρες µετά από την B. Burlat. Η διεθνής βιβλιογραφία µας προσδιορίζει την ωρίµανση 16 µε 25 ηµέρες αργότερα από την B. Burlat, διαφορά που καταδεικνύει τις διαφορές των εδαφοκλιµατικών συνθηκών της Ελλάδας µε τις άλλες χώρες. Παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα στο σχίσιµο από παρατηρήσεις αγρού, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τα τεστ Christensen που υποβλήθηκε επί του εργαστηρίου (δείκτης Christensen: 10,0). Η διεθνής βιβλιογραφία την παρουσιάζει από ανθεκτική έως µέτρια ανθεκτική στο σχίσιµο.

54 Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 2/2019

Δεν παρουσιάζει ή εµφανίζει πολύ λίγους δίδυµους καρπούς κατά χρονιές. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µέτριου µεγέθους (0,41 g). Επικονιαστές: Σύµφωνα µε πειράµατα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. µε εγκλωβισµούς κλάδων επί τριετίας (2013-2015), εξάγεται το συµπέρασµα ότι δεν είναι αυτογόνιµη ποικιλία, αλλά πρόκειται περί αυτοασυµβίβαστης ποικιλίας και χρειάζεται σταυροεπικονίαση.Η διεθνής βιβλιογραφία την κατατάσσει στο γκρουπ επικονίασης ΙΙ, µε S1S3 οµάδα αλληλόµορφων γονιδίων, στοιχείο που επιβεβαιώνει τα αποτελέσµατα των πειραµάτων επικονίασης του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. Ανήκει στο ίδιο γκρουπ επικονίασης µε τη Satin και τη Black Star και δεν µπορεί να επικονιαστεί από αυτές, παρόλο που συµπίπτει η άνθισή τους για κάποιες ηµέρες. Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράµατα στο Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. αλλά από παρατηρήσεις φαίνεται να επικονιάζεται από τις Grace Star, Sabrina, B. Burlat, Tieton, Early Star και Big Star. Συμπεράσματα: Ποικιλία µε εµπορική αξία, παραγωγική, πολύ καλή συµπεριφορά στο σχίσιµο και καλά ποιοτικά χαρακτηριστικά καρπού. Προτείνεται για καλλιέργεια, όσον αφορά το σκεπτικό της κλιµάκωσης της παραγωγής µιας εκµετάλλευσης σε µεγαλύτερο χρονικό εύρος, αρκεί να προσεχτεί ο τρόπος επικονίασής της. Πιθανή εγκατάσταση µόνη της, χωρίς επικονιαστές, ιδιαιτέρως σε περιοχές χωρίς την έντονη παρουσία κερασοκαλλιέργειας, θα δηµιουργήσει προβλήµατα καρπόδεσης. 

© ΑγροΤύπος

Τεύχος 08|2019 agrotypos.gr

Τεύχος 08|2019

ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑ - Κερασιά

5/6

4/6

3/6

2/6

1/6

31/5

30/5

29/5

28/5

27/5

26/5

25/5

24/5

23/5

22/5

21/5

20/5

19/5

18/5

17/5

16/5

15/5

14/5

13/5

12/5

11/5

9/5

10/5

8/5

7/5

6/5

5/5

4/5

3/5

2/5

Αξιολόγηση και περιγραφή ποικιλιών κερασιάς

1/5

30/4

Αξιολόγηση ποικιλιών κερασιάς στο Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., Μέρος 3ο

Early Bigi Early Lory B. Burlat

3. Οι 6 ποικιλίες που δεν δικαίωσαν τις προσδοκίες

Tieton Early Star

Στο άρθρο αυτό, το τρίτο της σειράς των άρθρων για την περιγραφή και αξιολόγηση των ποικιλιών κερασιάς, παρουσιάζονται 6 ποικιλίες που απογοήτευσαν, ή τουλάχιστον δεν δικαίωσαν τις προσδοκίες, στις εργασίες αξιολόγησης (2007-2018) και για το λόγο αυτό δεν προτείνεται η διάδοσή τους. Πρόκειται για τις ποικιλίες Blaze Star, Canadian Red, Early Star, Lala Star, Satin και Tieton. Στο άρθρο γίνεται και μια σύντομη αναφορά στις 10 ποικιλίες που διακρίθηκαν και είναι προτεινόμενες (λεπτομερής περιγραφή τους έγινε στα δύο προηγούμενα άρθρα).

Samba Grace Star Satin Sabrina Black Star Big Star Blaze Star Canadian Red

Εισαγωγή Κατά την περίοδο 2007-2018, διεξήχθησαν οι εργασίες αξιολόγησης 16 ποικιλιών κερασιάς στις συλλογές αξιολόγησης του Τµήµατος Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων Νάουσας (Τ.Φ.Ο.Δ.Ν.) του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων. Οι αξιολογότερες από αυτές έχουν ήδη περιγραφεί σε δύο προηγούµενα άρθρα σ’ αυτό το περιοδικό και είναι αυτές που διαδίδονται στη χώρα µας συµπληρώνοντας τον κορµό σύνθεσης των ποικιλιών κερασιάς που συνιστώνται για καλλιέργεια σε εµπορική κλίµακα ή συµπεριλαµβάνονται στα προγράµµατα αναδιάρθρωσης ποικιλιών κερασιάς του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων. Στο άρθρο αυτό, το τελευταίο της σειράς, γίνεται η περιγραφή 6 ποικιλιών εκ των 16, οι οποίες είτε δεν απέδωσαν στη χώρα µας όσα αναµένονταν µε βάση τη συµπεριφορά τους σε άλλες χώρες είτε έδειξαν κάποιες σηµαντικές αδυναµίες έναντι άλλων µε τον ίδιο χρόνο ωρίµασης, και συνεπώς δεν προτείνεται η διάδοσή τους. Στο τέλος του άρθρου γίνεται και µια σύντοµη υπενθύµιση των 10 ποικιλιών που διακρίθηκαν στην αξιολόγηση, για όσους δεν διάβασαν τα προηγούµενα άρθρα. Οι περιγραφόµενες ποικιλίες εγκαταστάθηκαν στις πειραµατικές συλλογές αξιολόγησης ποικιλιών στο Κεντρικό Αγρόκτηµα Ναούσης το 2007 και το 2008. Οι ποικιλίες κερασιάς ήταν εµβολιασµένες σε διάφορης ζωηρότητας υποκείµενα και φυτεύθηκαν σε δύο επαναλήψεις, από δύο δένδρα στην κάθε επανάληψη. Λόγω της χρησιµοποίησης διάφορων υποκειµένων, οι αποδόσεις των δένδρων υπολογίστηκαν µε την επικρατούσα διεθνώς µέθοδο, της αναγωγής της παραγωγής των δένδρων στο εµβαδόν της επιφάνειας της τοµής του κορµού, διαιρώντας την παραγωγή µε το εµβαδόν (kg/cm2). Οι αποστάσεις φύτευσης των δένδρων ήταν 6,5 x 6,5 m και η διαµόρφωση της κόµης αυτών, σε ανοιχτό κύπελλο. Λεπτοµέρειες για τα εδαφοκλιµατικά στοιχεία του Κεντρικού Αγροκτήµατος Ναούσης, καθώς και πρόσθετα στοιχεία σχετικά µε τις 16 ποικιλίες που αξιολογήθηκαν, οι ενδιαφερόµενοι µπορούν να βρουν σε συµπληρωµατικό παράρτηµα του άρθρου που είναι διαθέσιµο στη διεύθυνση bibliography.

42 Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 8/2019

Κωνσταντίνος Καζαντζής

Lara Star

ΕΛ.Γ.Ο. “ΔΗΜΗΤΡΑ”, Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης & Φυτογενετικών Πόρων, Τµήµα Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων Νάουσας

Lory Bloom Skeena Sweetheart

agrotypos.gr, επιλέγοντας έτος 2019 και τεύχος 01. Μία γραφική απεικόνιση της περιόδου ωρίµασης και των 16 ποικιλιών που αξιολογήθηκαν, σε σχέση µε την ποικιλία B. Burlat, δίνεται στο Διάγραµµα 1.

Περιγραφή και αξιολόγηση των 6 ποικιλιών που δεν προτείνονται Ποικιλία Blaze Star Γενικά: Κόκκινη, αυτογόνιµη, ηµιτραγανή ποικιλία, µέσης εποχής ωρίµανσης, µε µεγάλο µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δηµιουργήθηκε από τους S. Lugli και S. Sansavini στο Bologna University, Department of Agricultural Sciences της Ιταλίας και κατοχυρώθηκε το 1997 µε δικαιοπάροχο το CRPV. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Lapins x Durone. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. την εγκατέστησε στις συλλο-

© ΑγροΤύπος

Διάγραμμα 1. Περίοδος ωρίμασης των 16 ποικιλιών που αξιολογήθηκαν (Μέσοι Όροι παραγωγικής πενταετίας).

γές του αξιολόγησης το 2007, εµβολιασµένη σε υποκείµενο Maxma 14. Δεν είναι αρκετά διαδεδοµένη ποικιλία στη χώρα µας. Δένδρο: Μεγάλου µεγέθους, πλαγιόκλαδο. Οι αποδόσεις του είναι πολύ µεγάλες (0,16 kg/cm2 τοµής κορµού) και σταθερές. Φαίνεται να του δείχνει µια ιδιαίτερη προτίµηση, όσον αφορά τις αρχικές προσβολές, η µαύρη ψείρα της κερασιάς (Myzus cerasi). Φύλλο: Σχήµατος ωοειδούς, µεγάλου µεγέθους. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο επέρχεται στα µέσα της περιόδου, κατά το δεύτερο δεκαπενθήµερο του Νοεµβρίου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε µπουκέτα του Μαΐου (σπερ). Άνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλλα πεπλατυσµένα καρδιόσχηµα, µεγάλου µεγέθους. Η άνθηση είναι µέσης εποχής, ανθίζει 6 ηµέρες αργότερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη. Η διεθνής βιβλιογραφία την κατατάσσει στο αυτογόνιµο γκρουπ επικονίασης SC, µε S4’S6 οµάδα αλληλόµορφων γονιδίων. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράµατα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., είναι κανονικά και ανέρχονται στο 31,9% των ανθέων κατά µέσο όρο, στη συλλογή αξιολόγησης που εγκαταστάθηκε. Καρπός: Νεφροειδής, χρώµατος επιδερµίδας µαονιού, πολύ µεγάλου µεγέθους (8,25 g). Η σάρκα του είναι ηµιτραγανή έως τραγανή, κόκκινου/ροζ χρώµατος, µε γλυκόξινη γεύση (ανεβασµένα οξέα) και πολύ καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι υψηλή και το χρώµα αυτού πορφυρό. Ο ποδίσκος του καρπού είναι βραχύς (3,9 cm) και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριµάζει το δεύτερο δεκαπενθήµερο του Μαΐου, 12 ηµέρες µετά από την B. Burlat. Παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα στο σχίσιµο από πα-

© ΑγροΤύπος

ρατηρήσεις αγρού, αν και στα τεστ Christensen που υποβλήθηκε επί του εργαστηρίου εµφάνισε µέτρια ευαισθησία (δείκτης Christensen: 22,4). Τα ιταλικά στοιχεία την κατατάσσουν στις ανθεκτικές στο σχίσιµο ποικιλίες. Δεν παρουσιάζει δίδυµους καρπούς ή εµφανίζει πολύ λίγους. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µικρού µεγέθους (0,34 g). Συμπεράσματα: Η ποικιλία είναι πολύ παραγωγική και διαθέτει πολύ καλά γευστικά χαρακτηριστικά καρπού αλλά υστερεί σε τραγανότητα και άλλα καλλιεργητικά στοιχεία. Επίσης ωριµάζει σε µία περίοδο που συγκοµίζονται και πολλές άλλες εµπορικότερες ποικιλίες κερασιάς.

Ποικιλία Canadian Red Γενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, µεσοόψιµης εποχής ωρίµανσης, µε µέτριο µέγεθος καρπού.

Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 8/2019 43

Τεύχος 08|2019

ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑ - Κερασιά

Αξιολόγηση ποικιλιών κερασιάς στο Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., Μέρος 3ο

Οι 10 ενδιαφέρουσες ποικιλίες που διακρίθηκαν στην αξιολόγηση

Ποικιλία

Α

πό τις 16 ποικιλίες που αξιολογήθηκαν στο Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., πέντε χαρακτηρίστηκαν ως «σταθερές αξίες» και είναι αυτές που φυτεύονται περισσότερο στη χώρα µας. Αναλυτική περιγραφή αυτών των ποικιλιών οι ενδιαφερόµενοι θα βρουν στο τεύχος 1/2019 του περιοδικού Γ-Κ, σελ. 40-48. Πέντε άλλες ποικιλίες χαρακτηρίστηκαν ως «αξιόλογες (ή απαραίτητες) αλλά με κάποιες αδυναμίες». Αυτές οι ποικιλίες έχουν αναλυτικά περιγραφεί στο τεύχος 2/2019, σελ. 48-54, για όσους θέλουν όλες τις λεπτοµέρειες. Στον Πίνακα 1 δίνονται συνοπτικά ορισµένα βασικά χαρακτηριστικά των 10 παραπάνω ποικιλιών και στο κείµενο στη συνέχεια αναφέρονται τα συµπεράσµατα της αξιολόγησης για καθεµιά ποικιλία.

Ποικιλίες «σταθερές αξίες» Η Early Bigi είναι µια εµπορικότατη υπερπρώιµη ποικιλία, µε ισχυρή δυναµική φυτεύσεων στη χώρα µας. Ωριµάζει στη συνήθη περίοδο βροχών στην Ελλάδα, γεγονός που την καθιστά ευάλωτη στην απώλεια παραγωγής από σχίσιµο αλλά από την άλλη αφήνει καλές απολαβές στους καλλιεργητές. Ίσως θα πρέπει να εξετάζεται και το ενδεχόµενο καλλιέργειάς της υπό αντιβρόχινη κάλυψη. Υπερτερεί από το αντίπαλο δέος της, την άλλη υπερπρώιµη εµπορική ποικιλία Early Lory, στο ότι παρουσιάζει πιο συγκεντρωµένη ωρίµανση και δεν χρειάζεται πολλά χέρια συγκοµιδής, καθώς και στο ότι κατά χρονιές ωριµάζει µία µε δύο ηµέρες νωρίτερα. Ενδείκνυται η διάδοση και καλλιέργειά της στις πρώιµες περιοχές της χώ-

ρας µας. Aυτοασυµβίβαστη, χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Από παρατηρήσεις φαίνεται να επικονιάζεται από την Lapins και τις περισσότερες ποικιλίες της σειράς Star. Η Early Lory είναι µια εµπορικότατη υπερπρώιµη ποικιλία, µε ισχυρή δυναµική φυτεύσεων στη χώρα µας και αποτελεί τη ναυαρχίδα της υπερπρώιµης παραγωγής κερασιών της Ελλάδας. Ωριµάζει και αυτή στη συνήθη περίοδο βροχών στην Ελλάδα, γεγονός που την καθιστά ευάλωτη στην απώλεια παραγωγής από σχίσιµο και ίσως θα πρέπει να εξετάζεται και το ενδεχόµενο καλλιέργειάς της υπό αντιβρόχινη κάλυψη. Ο καρπός της, όπως και της προηγούµενης είναι µετρίου µεγέθους αλλά και οι δύο ωριµάζουν σε µια εποχή που δεν παίζει ιδιαίτερο εµπορικό ρόλο το µέγεθος καρπού λόγω του ότι είναι το πρώτο νωπό φρούτο της χρονιάς. Κάποιες χρονιές παρουσιάζει παρατεταµένη (ανοµοιόµορφη) χρονική διάρκεια ωρίµανσης. Η Grace Star είναι µια αυτογόνιµη ποικιλία, εµπορικότατη, πολύ παραγωγική, µε καλά ποιοτικά στοιχεία καρπού, γι’ αυτό και την έχουν εµπιστευτεί πολλοί παραγωγοί και έχει ισχυρή

Καταγωγή και εξάπλωση: Η καταγωγή της συγκεκριµένης ποικιλίας είναι γρίφος. Δεν αναφέρεται στη διεθνή βιβλιογραφία. Πιθανολογούµε, λόγω ονοµασίας, ότι πρόκειται για δηµιουργία του Agricultural Research Station του Summerland του Καναδά. Μπορεί να είναι η ονοµασία κάποιου υβριδίου της σειράς 13 ή της σειράς SPC, µπορεί να είναι όµως και κάποια άλλη καναδέζικη ποικιλία µετονοµασµένη, για ευνόητους εµπορικούς λόγους, όπως π.χ. η Sonnet, µε την οποία οµοιάζει σε κάποια χαρακτηριστικά. Δεν είναι παραφθορά της γνωστής Canada Giant. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 2007, εµβολιασµένη σε υποκείµενο Gisela 6. Στη χώρα µας έχει εγκατασταθεί σε πολύ 44 Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 8/2019

Πίνακας 1. Οι 10 ενδιαφέρουσες ποικιλίες, με σειρά πρωιμότητας - οψιμότητας, και ορισμένα χαρακτηριστικά τους.

δυναµική φυτεύσεων στην Ελλάδα. Κάνει φανταστικό δίδυµο διαδοχικής ωρίµανσης µε την ποικιλία Black Star την οποία υποστηρίζει και από πλευράς επικονίασης. Πρέπει να προσεχθεί µόνο η έφεση που έχει στην παραγωγή δίδυµων καρπών, ειδικά σε συνθήκες υδατικών και θερµικών στρες. Επίσης θα πρέπει να προσεχθεί η λίπανση των παραγωγικών δένδρων πάνω σε υποκείµενο Maxma 14, που θα πρέπει να είναι λελογισµένη, για αποφυγή φαινοµένων µειωµένης παραγωγικότητας από παράταση της περιόδου νεανικότητας των δένδρων. Ενδείκνυται για καλλιέργεια και διάδοση στη χώρα µας, εκτός από τις πολύ θερµές περιοχές. Η Skeena είναι µια αυτογόνιµη ποικιλία, παραγωγικότατη, πολύ εµπορική, µε καλά ποιοτικά στοιχεία καρπού, γι’ αυτό και την έχουν εµπιστευτεί πολλοί παραγωγοί και έχει ισχυρή δυναµική φυτεύσεων στην Ελλάδα. Ωριµάζει όψιµα, γεγονός που την καθιστά πολύ ελκυστική για καλλιέργεια στις ορεινές, όψιµες περιοχές της χώρας µας, στις οποίες ενδείκνυται για καλλιέργεια και διάδοση. Η Sweetheart είναι µια αυτογόνιµη ποικιλία, παραγωγική, µε καλά ποιοτικά στοιχεία καρπού και θεωρείται η τελευταία εµπορική ποικιλία από πλευράς εποχής ωρίµανσης του καρπού. Ωριµάζει πολύ όψιµα, γεγονός που την καθιστά πολύ ελκυστική για καλλιέργεια στις ορεινές, όψιµες περιοχές της χώρας µας, για λόγους διεύρυνσης του χρόνου εµπορικής διάθεσης κερασιών, στις οποίες ενδείκνυται για καλλιέργεια και διάδοση.

περιορισµένο αριθµό εκµεταλλεύσεων. Δένδρο: Μετρίου µεγέθους, πλαγιόκλαδο. Οι αποδόσεις του είναι µέτριες (0,10 kg/cm2 τοµής κορµού). Φύλλο: Ελλειπτικού σχήµατος, µέσου προς µικρού µεγέθους. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιµη, επέρχεται στο δεύτερο δεκαήµερο του Νοεµβρίου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε µπουκέτα του Μαΐου (σπερ). Άνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλλα καρδιόσχηµα, µεγάλου µεγέθους. Η άνθηση είναι µέσης εποχής, ανθίζει µία εβδοµάδα αργότερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυ-

© ΑγροΤύπος

Early Bigi Early Lory Grace Star Samba Big Star Black Star Sabrina Lory Bloom Skeena Sweetheart

Αυτογονιμότητα

Επικονιαστές που προτείνονται Lapins, σειρά Star Lory Bloom, Samba. Lapins

+ Grace Star, Sabrina, Burlat, Tieton, Early Star,ι Big Star + Grace Star + Early Lory, Grace Star, Sabrina, Sweetheart κ.ά. + +

Μέγεθος καρπού (γρ) 6,8 7,1 8,3 8,2 7,8 8,05 8,0 6,0 7,0 7,5

Ποικιλίες «αξιόλογες (ή απαραίτητες)» Η Big Star είναι µια αξιόλογη ποικιλία όσον αφορά την παραγωγικότητά της, το µέγεθος και την ποιότητα καρπού, καθώς φυσικά και την αυτογόνιµη ιδιότητά της. Ωριµάζει όµως σε µια περίοδο που ωριµάζουν πολλές άλλες αξιόλογες ποικιλίες και ο ανταγωνισµός είναι σκληρός. Προτείνεται για καλλιέργεια, όσον αφορά το σκεπτικό της κλιµάκωσης της παραγωγής µιας εκµετάλλευσης σε µεγαλύτερο χρονικό εύρος. Η Black Star είναι ποικιλία µε µεγάλη εµπορική αξία, που παρουσιάζει µεγάλη δυναµική φυτεύσεων και στη χώρα µας, συνήθως σε συγκαλλιέργεια µε την Grace Star. Ο καρπός της έχει πολύ καλά χαρακτηριστικά. Προτείνεται για καλλιέργεια, αρκεί να προσεχτεί ο τρόπος επικονίασής της. Πιθανή εγκατάσταση µόνη της, χωρίς επικονιαστές, ιδιαιτέρως σε περιοχές χωρίς την έντονη παρουσία κερασοκαλλιέργειας, θα δηµιουργήσει προβλήµατα καρπόδεσης. Δεν είναι αυτογόνιµη ποικιλία, όπως πιστευόταν, αλλά πρόκειται περί αυτοασυµβίβαστης ποικιλίας και χρει-

άζεται σταυροεπικονίαση. Στην Ελλάδα έχει εγκατασταθεί κατά κόρον σε συγκαλλιέργεια µε την ποικιλία Grace Star, που µάλλον τη βοηθάει στην επικονίασή της, γι’ αυτό και δεν έχουν παρουσιαστεί προβλήµατα επικονίασης. Η Lory Bloom είναι µια µετρίων χαρακτηριστικών ποικιλία χωρίς ιδιαίτερη εµπορική αξία, αλλά έχει βρει τη θέση της στην ελληνική κερασοκαλλιέργεια, ως ο πιο αξιόπιστος, απαραίτητος και κύριος επικονιαστής της ευρέως καλλιεργούµενης, εµπορικότατης, υπερπρώιµης ποικιλίας Early Lory. Η άνθηση είναι µεσοόψιµης εποχής, ανθίζει οχτώ ηµέρες αργότερα από την B. Burlat και συµπίπτει µε την άνθιση της Early Lory κατά τρεις µε τέσσερις ηµέρες.

ροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράµατα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., είναι µέτρια και ανέρχονται στο 22,5% των ανθέων κατά µέσο όρο, στη συλλογή αξιολόγησης που εγκαταστάθηκε. Καρπός: Μηλοειδής έως καρδιόσχηµος µε πεπλατυσµένη βάση, χρώµατος επιδερµίδας µαονιού, µετρίου µεγέθους (6,8 g). Η σάρκα του είναι τραγανή, ροζ χρώµατος, µε γλυκόξινη γεύση (ανεβασµένα οξέα) και πολύ καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι ενδιάµεση και το χρώµα αυτού πορφυρό. Ο ποδίσκος του καρπού είναι µέσου µήκους (4,2 cm), χαρακτηριστικά παχύς και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριµάζει το δεύτερο δεκαπενθήµερο του Μαΐου, 13

© ΑγροΤύπος

Χρόνος ωρίμασης Ημέρες πριν (-) ή μετά (+) Burlat -3 -2 +10 +10 +12 +12 +12 +14 +18 +20

Η ποικιλία Sabrina είναι µια αυτογόνιµη, εµπορική, παραγωγική, µε καλά ποιοτικά στοιχεία καρπού, γι’ αυτό και έχει εγκατασταθεί σε πολλές γεωργικές εκµεταλλεύσεις στην Ελλάδα. Το µόνο θέµα που προβληµατίζει είναι η ανεξήγητη πτώση της παραγωγικότητάς της κάποιες χρονιές, παρόλο που είναι αυτογόνιµη. Μια πιθανή αιτία είναι ίσως οι υψηλές απαιτήσεις της σε ώρες ψύχους, για να διασπαστεί ο λήθαργος. Η Samba είναι ποικιλία µε εµπορική αξία, παραγωγική, πολύ καλή συµπεριφορά στο σχίσιµο και καλά ποιοτικά χαρακτηριστικά καρπού. Προτείνεται για καλλιέργεια, όσον αφορά το σκεπτικό της κλιµάκωσης της παραγωγής µιας εκµετάλλευσης σε µεγαλύτερο χρονικό εύρος, αρκεί να προσεχτεί ο τρόπος επικονίασής της. Πιθανή εγκατάσταση µόνη της, χωρίς επικονιαστές, ιδιαιτέρως σε περιοχές χωρίς την έντονη παρουσία κερασοκαλλιέργειας, θα δηµιουργήσει προβλήµατα καρπόδεσης. Η ποικιλία αρχικά θεωρήθηκε ως αυτογόνιµη αλλά µε πειράµατα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. αποδείχθηκε ότι είναι αυτοασυµβίβαστη.

ηµέρες µετά από την B. Burlat. Παρουσιάζει ευαισθησία στο σχίσιµο από παρατηρήσεις αγρού (σχίζει στην κοιλότητα του ποδίσκου και στα µάγουλα), αν και στα τεστ Christensen που υποβλήθηκε επί του εργαστηρίου εµφάνισε µέτρια ευαισθησία (δείκτης Christensen: 36,8). Δεν παρουσιάζει ή εµφανίζει πολύ λίγους δίδυµους καρπούς. Αντέχει στις µεταφορές. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µικρού µεγέθους (0,35 g). Επικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράµατα στο Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. Από παρατηρήσεις όµως, φαίνεται να επικονιάζεται από την Grace Star, την Satin, την Early Star, την Blaze Star και την Tieton. Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 8/2019 45

Τεύχος 08|2019

ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑ - Κερασιά Συμπεράσματα: Η Canadian Red υστερεί σε µέγεθος καρπού και στις αντοχές της στο σχίσιµο και ωριµάζει σε µία περίοδο που ωριµάζουν άλλες καλύτερες ποικιλίες κερασιάς. Παρουσιάζει γενετικό ενδιαφέρον λόγω του χαρακτηριστικά χοντρού ποδίσκου που σχηµατίζει και την καθιστά ανθεκτική στις µεταφορές. Δεν προτείνεται η διάδοσή της.

Ποικιλία Early Star Συνώνυμα: Panaro 2. Γενικά: Κόκκινη, αυτογόνιµη, τραγανή ποικιλία, µεσοπρώιµης εποχής ωρίµανσης, µε µεγάλο µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δηµιουργήθηκε από τους S. Lugli και S. Sansavini στο Bologna University, Department of Agricultural Sciences της Ιταλίας και κατοχυρώθηκε το 1997 µε δικαιοπάροχο το CRPV. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών B. Burlat x Stella. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 2007, εµβολιασµένη σε υποκείµενο Piku 1. Ενώ ξεκίνησε µε ισχυρή δυναµική φυτεύσεων όταν πρωτοεισήχθη στη χώρα µας, λόγω προβληµάτων που παρατηρήθηκαν στην πράξη, υποχώρησε η διάδοσή της. Δένδρο: Μεγάλου µεγέθους, ορθόκλαδο. Οι αποδόσεις του είναι κατά µέσο όρο µέτριες (0,10 kg/cm2 τοµής κορµού) και ασταθείς κατ’ έτος από πολύ κακές (2015 και 2016) έως καλές (2017). Φύλλο: Λογχοειδές, µέσου µεγέθους. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιµη, επέρχεται στο δεύτερο δεκαήµερο του Νοεµβρίου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε µπουκέτα του Μαΐου (σπερ). Άνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλλα πεπλατυσµένα καρδιόσχηµα, µεγάλου µεγέθους. Η άνθηση είναι µέσης εποχής, ανθίζει 6 ηµέρες αργότερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτογόνιμη. Η διεθνής βιβλιογραφία την κατατάσσει στο αυτογόνιµο γκρουπ επικονίασης SC, µε S4’S9 οµάδα αλληλόµορφων γονιδίων. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράµατα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., είναι χαµηλά και ανέρχονται στο 22,3% των ανθέων κατά µέσο όρο (αδικαιολόγητα χαµηλά για αυτογόνιµη ποικιλία), στη συλλογή αξιολόγησης που εγκαταστάθηκε.

46 Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 8/2019

Αξιολόγηση ποικιλιών κερασιάς στο Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., Μέρος 3ο

Καρπός: Νεφροειδής, χρώµατος επιδερµίδας µαονιού, µεγάλου µεγέθους (7,4 g). Η σάρκα του είναι τραγανή, κόκκινου χρώµατος, µε γλυκιά γεύση και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι ενδιάµεση προς υψηλή και το χρώµα αυτού πορφυρό. Ο ποδίσκος του καρπού είναι βραχύς (3,0 cm) και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριµάζει το δεύτερο δεκαήµερο Μαΐου, επτά ηµέρες µετά από την B. Burlat. Παρουσιάζει ευαισθησία στο σχίσιµο από παρατηρήσεις αγρού και σχίζει συνήθως στη βάση του καρπού. Στα τεστ Christensen που υποβλήθηκε επί του εργαστηρίου εµφάνισε εξαιρετική ευαισθησία (δείκτης Christensen: 97,2). Τα ιταλικά στοιχεία την κατατάσσουν στις µέτρια ανθεκτικές στο σχίσιµο ποικιλίες. Εµφανίζει λίγους δίδυµους καρπούς, τις χρονιές που η παραγωγικότητα είναι ικανοποιητική. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µεγάλου µεγέθους (0,54 g). Συμπεράσματα: Η Early Star ενώ εισήχθη µε πολύ καλές περγαµηνές (αυτογόνιµη, µε καλής ποιότητας καρπό που φαίνεται να έχει και αντοχές στη συντήρηση, σε µια πολύ ενδιαφέρουσα περίοδο ωρίµανσης), απογοήτευσε όσον αφορά την παραγωγικότητά της και τη σταθερότητα απόδοσης, γεγονός που διέκοψε την καλή αρχική δυναµική φυτεύσεών της στη χώρα µας. Θα πρέπει να µελετηθούν και να εξευρεθούν τα αίτια της χαµηλής παραγωγικής της τάσης για να αντιµετωπιστούν κατάλληλα, αν είναι καλλιεργητικής και όχι γενετικής φύσεως.

Ποικιλία Lala Star Γενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, µεσοόψιµης εποχής ωρίµανσης, µε µεγάλο προς µέτριο µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Δηµιουργήθηκε από τους S. Lugli και S. Sansavini στο Bologna University, Department of Agricultural Sciences της Ιταλίας και κατοχυρώθηκε το 1997 µε δικαιοπάροχο το CRPV. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Compact Lambert x Lapins. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 2007, εµβολιασµένη σε υποκείµενο Maxma 14. Δεν είναι αρκετά διαδεδοµένη ποικιλία στη χώρα µας. Δένδρο: Μεγάλου µεγέθους, ορθόκλαδο. Οι αποδόσεις του είναι πολύ µεγάλες (0,14 kg/cm2 τοµής κορµού).

© ΑγροΤύπος

Φύλλο: Ελλειπτικού σχήµατος, µεγάλου µεγέθους. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι µέσης περιόδου, επέρχεται το δεύτερο δεκαπενθήµερο του Νοεµβρίου έως τις αρχές Δεκεµβρίου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε µπουκέτα του Μαΐου (σπερ). Άνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλλα πεπλατυσµένα καρδιόσχηµα, µεγάλου µεγέθους. Η άνθηση είναι µεσοόψιµη, ανθίζει εννέα ηµέρες αργότερα από την B. Burlat. Η ποικιλία διατίθεται ως αυτογόνιµη, σε αντίθεση µε τα δεδοµένα της διεθνούς βιβλιογραφίας που την κατατάσσει στο γκρουπ επικονίασης ΙΙ, µε S1S3 οµάδα αλληλόµορφων γονιδίων. Από πειράµατα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. µε εγκλωβισµούς κλάδων επί τριετίας (2016-2018), εξάγονται διφορούµενα αποτελέσµατα. Πιθανώς να είναι μερικώς αυτογόνιμη επειδή εµφανίζει ισχνά ποσοστά καρπόδεσης εντός των κλωβών. Είναι ένα θέµα που χρειάζεται περαιτέρω µοριακή διερεύνηση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράµατα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., είναι κανονικά και ανέρχονται στο 38,2% των ανθέων κατά µέσο όρο, στη συλλογή αξιολόγησης που εγκαταστάθηκε. Καρπός: Νεφροειδής, χρώµατος επιδερµίδας µαονιού, µεγάλου προς µέτριου µεγέθους (7,1 g). Η σάρκα του είναι τραγανή, ροζ χρώµατος, µε γλυκόξινη γεύση (υψηλά σάκχαρα και υψηλή περιεκτικότητα οξέων) και καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι µέτρια και το χρώµα αυτού πορφυρό. Ο ποδίσκος του καρπού είναι πολύ βραχύς (3,05 cm) και δεν παρουσιάζει βράκτια φύλλα. Ωριµάζει το δεύτερο δεκαπενθήµερο του Μαΐου, 13 ηµέρες µετά από την B. Burlat. Διάφορες ιταλικές πηγές µας προσδιορίζουν την ωρίµανση από 16 έως 24 ηµέρες αργότερα από την B. Burlat. Παρουσιάζει ευαισθησία στο σχίσιµο από παρατηρήσεις αγρού και σχίζει συνήθως στο ακροκάρπιο. Στα τεστ Christensen που υποβλήθηκε επί του εργαστηρίου εµφάνισε εξαιρετική ευαισθησία (δείκτης Christensen: 99,2). Τα ιταλικά στοιχεία την κατατάσσουν στις ελαφρώς ευαίσθητες στο σχίσιµο ποικιλίες. Δεν παρουσιάζει ή εµφανίζει λίγους δίδυµους καρπούς, κατά χρονιές. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µικρού µεγέθους (0,34 g). Επικονιαστές: Σύµφωνα µε πειράµατα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. µε εγκλωβισµούς κλάδων επί τριετίας (2016-2018), φαίνεται να είναι µερικώς αυτογόνιµη ποικιλία, επειδή εµφανίζει ισχνά ποσοστά καρπόδεσης εντός των κλωβών αλλά χρειάζεται και σταυροεπικονίαση, για φυσιολογικά ποσοστά καρπόδεσης. Η διεθνής βιβλιογραφία την κατατάσσει στο γκρουπ επικονίασης ΙΙ, µε S1S3 οµάδα αλληλόµορφων γονιδίων, οπότε τίθεται θέµα ασυµβατότητας της ποικιλίας µε τις Satin, Samba, Black Star και Octavia, µε τις οποίες συνέπιπτε η άνθισή της για κάποιες µέρες, στη συλλογή που εγκαταστάθηκε. Αντιθέτως, φαίνεται να επικονιάζεται πολύ καλά από τη Sweetheart µε την οποία συνανθίζει. Συμπεράσματα: Παραγωγική ποικιλία µε καλά ποιοτικά χαρακτηριστικά καρπού, που ωριµάζει όµως σε µια περίοδο που συγκοµίζονται πολλές άλλες αξιόλογες εµπορικές ποικιλίες κερασιάς, οπότε αντιµετωπίζει ισχυρό ανταγωνισµό. Ένα όπλο της που θα µπορούσε να αξιοποιηθεί, είναι η γεύση του καρπού µε υψηλά σάκχαρα και υψηλά οξέα επίσης, που την κατατάσσει αυτόµατα στις ποικιλίες µε εξαγωγικό προσα-

© ΑγροΤύπος

νατολισµό, µιας και διαθέτει τα χαρακτηριστικά που προτιµά το καταναλωτικό κοινό της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης. Παρουσιάζει και µεγάλο επιστηµονικό ενδιαφέρον για µελέτη, λόγω του ότι εµφανίζει ισχνή καρπόδεση σε εγκλωβισµένους κλάδους, ενώ κατατάσσεται από τη διεθνή βιβλιογραφία σε γκρουπ επικονίασης αυτόστειρων ποικιλιών.

Ποικιλία Satin Συνώνυμα: Sumele, 13 N 6-49 (πειραµατική ονοµασία). Γενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, µεσοπρώιµης εποχής ωρίµανσης, µε µεγάλο προς µέτριο µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Είναι δηµιουργία του Agricultural Research Station του Summerland του Καναδά και κατοχυρώθηκε το 1995 µε δικαιοπάροχο το IPS. Στην αµερικανική ήπειρο κυκλοφορεί µε την ονοµασία Sumele. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Lapins x [2 N 39-05 (Van x Stella)]. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 2007, εµβολιασµένη σε υποκείµενο Gisela 6. Στη χώρα µας έχει εγκατασταθεί σε περιορισµένο αριθµό εκµεταλλεύσεων. Δένδρο: Μετρίου έως µεγάλου µεγέθους, ηµιορθόκλαδο. Οι αποδόσεις του είναι µέτριες (0,11 kg/cm2 τοµής κορµού). Φύλλο: Ωοειδούς σχήµατος, µέσου µεγέθους. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιµη, ξεκινά από το πρώτο και ολοκληρώνεται στο δεύτερο δεκαήµερο του Νοεµβρίου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε µπουκέτα του Μαΐου (σπερ). Άνθος: Τα άνθη φέρουν πέταλλα κυκλικά, έλοβα, µέσου µεγέθους. Η άνθηση είναι µέσης εποχής, ανθίζει µία εβδοµάδα αργότερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράµατα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., είναι µέτρια και ανέρχονται στο 24,8% των ανθέων κατά µέσο όρο, στη συλλογή αξιολόγησης που εγκαταστάθηκε. Καρπός: Καρδιόσχηµος, χρώµατος επιδερµίδας µαονιού, µεγάλου προς µέτριου µεγέθους (7,1 g). Η σάρκα του είναι τραγανή, κόκκινου χρώµατος, µε γλυκιά έως γλυκόξινη γεύση και πολύ καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι υψηλή και το χρώµα αυτού κόκκινο. Ο ποδίσκος του καρπού είναι βραχύς (3,5 cm) και δεν παρουσιάζει βράκτια

Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 8/2019 47

Τεύχος 08|2019

ΔΕΝΔΡΟΚΟΜΙΑ - Κερασιά φύλλα. Ωριµάζει στα µέσα του Μαΐου, 11 ηµέρες µετά από την B. Burlat. Η διεθνής βιβλιογραφία µας προσδιορίζει την ωρίµανση 14 µε 24 ηµέρες αργότερα από την B. Burlat. Παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα στο σχίσιµο από παρατηρήσεις αγρού, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τα τεστ Christensen που υποβλήθηκε επί του εργαστηρίου (δείκτης Christensen: 10,0). Η διεθνής βιβλιογραφία επιβεβαιώνει επίσης την αντοχή της στο σχίσιµο. Δεν παρουσιάζει ή εµφανίζει πολύ λίγους δίδυµους καρπούς κατά χρονιές. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, µικρού µεγέθους (0,33 g). Επικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράµατα στο Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. Από παρατηρήσεις φαίνεται να επικονιάζεται από τις Sweetheart, Tieton, B. Burlat και τις περισσότερες ποικιλίες της σειράς Star. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως καλοί επικονιαστές, οι ποικιλίες B. Burlat, B.S. Hardy Giant και Staccato. Η διεθνής βιβλιογραφία την κατατάσσει στο γκρουπ επικονίασης II, µε S1S3 οµάδα αλληλόµορφων γονιδίων, που καθιστά τη Satin ασυµβίβαστη µε τις ποικιλίες Samba, Black Star και Lala Star, ασχέτως αν συνανθίζουν ή όχι. Συμπεράσματα: Η Satin εµφανίζει καρδιόσχηµο καρπό, σχήµα το οποίο απολαµβάνει ιδιαίτερης προτίµησης στις αγορές, καθώς και πολύ καλή αντοχή στο σχίσιµο. Τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά της είναι µέτρια και ωριµάζει σε µια περίοδο που ωριµάζουν πολύ καλές και εµπορικότατες ποικιλίες.

Ποικιλία Tieton Συνώνυμα: PC 7144-6. Γενικά: Κόκκινη, τραγανή ποικιλία, πρώιµης εποχής ωρίµανσης, µε πολύ µεγάλο µέγεθος καρπού. Καταγωγή και εξάπλωση: Είναι δηµιουργία του Washington State University των Η.Π.Α. και κατοχυρώθηκε το 1997 µε δικαιοπάροχο τη Star Fruits. Είναι διασταύρωση των ποικιλιών Stella x B. Burlat. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. την εγκατέστησε στις συλλογές του αξιολόγησης το 2008, εµβολιασµένη σε υποκείµενο Maxma 14. Δεν έχει εξαπλωθεί στη χώρα µας. Δένδρο: Μεγάλου µεγέθους, ορθόκλαδο. Οι αποδόσεις του είναι µικρές (0,07 kg/cm2 τοµής κορµού) πάνω στο ζωηρό υποκείµενο Maxma 14. Η βιβλιογραφία αναφέρει ότι η παραγωγικότητά της βελτιώνεται αισθητά όταν εµβολιάζεται σε πιο νάνα υποκείµενα. Φύλλο: Ωοειδούς σχήµατος, µεγάλου µεγέθους. Η φυλλόπτωση το Φθινόπωρο είναι πρώιµη, ξεκινά από το δεύτερο δεκαήµερο και αποπερατώνεται στο τρίτο δεκαήµερο του Νοεµβρίου. Καρποφόρα όργανα: Καρποφορεί σε µπουκέτα του Μαΐου (σπερ). Άνθος: Τα άνθη είναι µεγάλα, φέρουν πέταλλα πεπλατυσµένα καρδιόσχηµα, µεγάλου µεγέθους. Η άνθηση είναι µέσης εποχής, ανθίζει έξι ηµέρες αργότερα από την B. Burlat. Η ποικιλία είναι αυτοασυμβίβαστη και χρειάζεται σταυροεπικονίαση. Τα ποσοστά καρπόδεσης, από σχετικά πειράµατα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., είναι µέτρια προς χαµηλά και ανέρχονται στο 22,9% των ανθέων κατά µέσο όρο, στη συλλογή αξιολόγησης που εγκαταστάθηκε. Καρπός: Νεφροειδής, χρώµατος επιδερµίδας µαονιού, πολύ µεγάλου µεγέθους (8,2 g). Η σάρκα του είναι πολύ τραγανή, ροζ χρώµατος, µε γλυκιά γεύση και πολύ καλή γευστικότητα. Η περιεκτικότητα σε χυµό είναι ενδιάµεση προς 48 Γεωργία – Κτηνοτροφία • τεύχος 8/2019

υψηλή και το χρώµα αυτού ροζ. Ο ποδίσκος του καρπού είναι βραχύς (3,4 cm) και δεν εµφανίζει ή εµφανίζει πολύ λίγα βράκτια φύλλα. Ωριµάζει σε µια ενδιαφέρουσα περίοδο, την πρώτη εβδοµάδα του Μαΐου, δύο ως τρεις ηµέρες µετά από την B. Burlat, αλλά εµφανίζει ανοµοιοµορφία ωρίµανσης (απαιτεί πολλά “χέρια” συγκοµιδής). Η διεθνής βιβλιογραφία µας προσδιορίζει την ωρίµανση 7 µε 14 ηµέρες αργότερα από την B. Burlat. Παρουσιάζει ευαισθησία στο σχίσιµο από παρατηρήσεις αγρού, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τα τεστ Christensen που υποβλήθηκε επί του εργαστηρίου (δείκτης Christensen: 96,8). Η διεθνής βιβλιογραφία την προσδιορίζει από µέτρια ευαίσθητη έως πολύ ευαίσθητη στο σχίσιµο. Παρουσιάζει λίγους δίδυµους καρπούς κατά χρονιές. Πυρήνας: Σχήµατος ωοειδούς, πολύ µεγάλου µεγέθους (0,69 g). Επικονιαστές: Δεν έχουν γίνει σχετικά πειράµατα στο Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. Από παρατηρήσεις φαίνεται να επικονιάζεται από τις Satin, Canadian Red και τις περισσότερες ποικιλίες της σειράς Star. Στη βιβλιογραφία αναφέρονται ως καλοί επικονιαστές, οι ποικιλίες Van, Lapins και Sweetheart. Η διεθνής βιβλιογραφία αναφέρει δύο πιθανές κατατάξεις ως προς την οµάδα επικονίασης, δηλαδή ότι ανήκει στο VII γκρουπ, µε S3S5 οµάδα αλληλόµορφων γονιδίων ή ότι ανήκει στο XVI γκρουπ, µε S3S9 οµάδα αλληλόµορφων γονιδίων. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. ασπάζεται τη δεύτερη εκδοχή (XVI – S3S9) που προέρχεται από αµερικάνικες πηγές, όπως και η καταγωγή της ποικιλίας, οµάδα στην οποία ανήκει και η B. Burlat. Συμπεράσματα: Η ποικιλία Tieton (προφορά: Τάϊετον) εµφανίζει πολύ καλά χαρακτηριστικά καρπού, σε µια πολύ ενδιαφέρουσα εµπορική περίοδο, γεγονός που την έχει καταστήσει µια δηµοφιλή ποικιλία στην αµερικανική ήπειρο. Στις συλλογές του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. όµως έδειξε χτυπητές αδυναµίες όσον αφορά την παραγωγικότητα (σε ζωηρά υποκείµενα τουλάχιστον) και την αντοχή της στο σχίσιµο. 

© ΑγροΤύπος

Τεύχος 07|2021 agrotypos.gr

4/11 5/11 6/11 7/11 8/11 9/11 10/11 11/11 12/11 13/11 14/11 15/11 16/11 17/11 18/11 19/11 20/11 21/11 22/11 23/11 24/11 25/11 26/11 27/11 28/11 29/11 30/11 1/12 2/12 3/12 4/12

0,00 0,01 0,02 0,03 0,04 0,05 0,06 0,07 0,08 0,09 0,10 0,11 0,12 0,13 0,14 0,15 0,16 0,17 0,18

10/4 11/4 12/4 13/4 14/4 15/4 16/4 17/4

1/4 2/4 3/4 4/4 5/4 6/4 7/4 8/4 9/4

22/3 23/3 24/3 25/3 26/3 27/3 28/3 29/3 30/3 31/3

Τεύχος 07|2021

Τεύχος 07|2021

Τεύχος 07|2021

Τεύχος 08|2021 agrotypos.gr

0,00 0,01 0,02 0,03 0,04 0,05 0,06 0,07 0,08 0,09 0,10 0,11 0,12 0,13 0,14 0,15 0,16 0,17 0,18

4/11 5/11 6/11 7/11 8/11 9/11 10/11 11/11 12/11 13/11 14/11 15/11 16/11 17/11 18/11 19/11 20/11 21/11 22/11 23/11 24/11 25/11 26/11 27/11 28/11 29/11 30/11 1/12 2/12 3/12 4/12

30/4 1/5 2/5 3/5 4/5 5/5 6/5 7/5 8/5 9/5 10/5 11/5 12/5 13/5 14/5 15/5 16/5 17/5 18/5 19/5 20/5 21/5 22/5 23/5 24/5 25/5 26/5 27/5 28/5 29/5 30/5 31/5 1/6 2/6 3/6 4/6 5/6 6/6 7/6 8/6 9/6 10/6 11/6 12/6 13/6 14/6

22/3 23/3 24/3 25/3 26/3 27/3 28/3 29/3 30/3 31/3 1/4 2/4 3/4 4/4 5/4 6/4 7/4 8/4 9/4 10/4 11/4 12/4 13/4 14/4 15/4 16/4 17/4

Τεύχος 08|2021

Τεύχος 08|2021

Τεύχος 10|2022 agrotypos.gr

50 15/4

14/4

13/4

12/4

11/4

10/4

9/4

8/4

7/4

6/4

5/4

4/4

3/4

2/4

1/4

31/3

30/3

29/3

28/3

27/3

26/3

25/3

24/3

Τεύχος 10|2022

B. Burlat

Primulat

Frisco

Firm Red

Tamara

Rocket

Early Korvik

51

52 0,18

0,17

0,16

0,15

0,14

0,13

0,12

0,11

0,10

0,09

0,08

0,07

0,06

0,05

0,04

0,03

0,02

0,01

0,00

Frisco

Firm Red 18/5

17/5

16/5

15/5

14/5

13/5

12/5

11/5

10/5

9/5

8/5

7/5

25/5

7/12

6/12

31/5

30/5

29/5

28/5

4/12 5/12

27/5

3/12

2/12

1/12 26/5

24/5

30/11

29/11

23/5

28/11

22/5

27/11

26/11

25/11

23/11 21/5

Primulat

24/11

Early Korvik 20/5

B. Burlat 19/5

Rocket

22/11

Tamara

21/11

20/11

19/11

18/11

17/11

16/11

15/11

14/11

13/11

12/11

11/11

10/11

9/11

8/11

7/11

6/11

5/11

4/11

3/11

Τεύχος 10|2022

Primulat

B. Burlat

Rocket

Firm Red

Frisco

Early Korvik

Tamara

Early Korvik

Frisco

Tamara

B. Burlat

Primulat

Firm Red

Rocket

53

Τεύχος 10|2022

54

55

Τεύχος 10|2022

56

57

Τεύχος 10|2022

58

Τεύχος 03|2023 agrotypos.gr

Τεύχος 03|2023

46

47

Τεύχος 03|2023

48

49

Τεύχος 03|2023

50

Τεύχος 08|2023 agrotypos.gr

Τεύχος 08|2023

46

47

Τεύχος 08|2023

48

49

Τεύχος 08|2023

50

51

Τεύχος 08|2023

52

53

Τεύχος 10|2024 agrotypos.gr

50 26/5

25/5

24/5

23/5

22/5

21/5

20/5

19/5

18/5

17/5

16/5

15/5

14/5

13/5

12/5

11/5

10/5

9/5

Royal Lynn 0,19

0,18

0,17

0,16

0,15

0,14

0,13

0,12

0,11

0,10

0,09

0,08

0,07

0,06

0,05

Kosara

0,04

Royal Lee

0,03

Nimba

0,02

B. Burlat

8/11 9/11 10/11 11/11 12/11 13/11 14/11 15/11 16/11 17/11 18/11 19/11 20/11 21/11 22/11 23/11 24/11 25/11 26/11 27/11 28/11 29/11 30/11 1/12 2/12 3/12 4/12 5/12 6/12 7/12 8/12 9/12 10/12 11/12 12/12 13/12 14/12 15/12 16/12 17/12 18/12 19/12 20/12 21/12 22/12 23/12 24/12

Royal Lee

0,01

0,00

14/4

13/4

12/4

11/4

10/4

9/4

8/4

7/4

6/4

5/4

4/4

3/4

2/4

1/4

31/3

30/3

29/3

28/3

27/3

26/3

25/3

24/3

23/3

22/3

21/3

20/3

19/3

18/3

17/3

16/3

15/3

14/3

13/3

12/3

11/3

10/3

Τεύχος 10|2024

Red Paci

Kosara

Nimba

B. Burlat

Royal Lynn

Royal Lynn

Red Paci

Royal Lee

Kosara

Nimba

B. Burlat Red Paci

Nimba Kosara

Red Paci B. Burlat

Royal Lynn

Royal Lee

51

Τεύχος 10|2024

52

53

Τεύχος 10|2024

54

55

Τεύχος 10|2024

56

57

Τεύχος 04|2025 agrotypos.gr

Τεύχος 04|2025

56

57

Τεύχος 04|2025

58

59