De Factuur App, de handige app waarmee u met een swipe naar links of rechts uw facturatieproces up-to-date houdt.
Een factuur goedkeuren of tekenen op het moment en de plaats dat het u het beste uitkomt? Dat kan met de Factuur App! De app is eenvoudig te gebruiken op tablet en smartphone, op ieder tijdstip en iedere locatie.
In de Factuur App staan de facturen uit het Digitale Factuurverwerkingsproces voor u klaar. Het goedkeuren, tekenen en/of afkeuren kan snel gebeuren door de factuur op basis van de meest essentiële factuurgegevens simpelweg naar links of rechts te swipen. Wilt u meer informatie over de factuur, dan kunt u hierop inzoomen. U krijgt dan de beschikking over de status van de factuur, notitie
en factuurhistorie, crediteurgegevens, factuurregels, termijnen, boekingsregels en gekoppelde bijlagen. Het dashboard geeft u inzicht waar welke factuur zich in het proces bevindt.
Wilt u meer weten over de Factuur App en de mogelijkheden die NCCW u biedt? Maak dan snel een afspraak.
Kijk op onze website voor meer informatie. Wilt u persoonlijk contact bel dan 036 539 13 93 of stuur een e-mail naar communicatie@nccw.nl.
“
”
Dit onderwerp houdt me bezig. In een periode dat we er in slagen de belastingdruk op woningcorporaties en de gevolgen daarvan aan de kaak te stellen. Samen. En dan bedoel ik niet alleen Aedes, woningcorporaties, de Woonbond en gemeenten. Ook collega-brancheorganisaties, woningmarktexperts en economen mengen zich in het debat. Iedereen ziet het, corporaties zouden een cruciale rol kunnen spelen bij alle uitdagingen die er nu zijn op de woningmarkt.
Ons punt staat op de politieke agenda: door allerlei belastingmaatregelen worden corporaties keihard geraakt. En dus huurders en woningzoekenden! Een hogere belastingdruk betekent minder nieuwbouw, minder renovatie en minder verduurzaming. En gaat ten koste van betaalbare huren. Zo simpel is het. Niet iedereen zal direct wakker liggen van een belastingverhoging voor woningcorporaties. Maar als je dan op het niveau van huishoudens duidelijk maakt wat dat concreet betekent, begint zo’n op het oog ongrijpbare belastingmaatregel van dit kabinet opeens te leven.
Onze huidige en toekomstige huurders en mensen die een goedkope koop- of vrijesectorhuurwoning zoeken zijn de dupe. Maar het idee dat hun persoonlijke verhalen nog een beetje onderbelicht blijven, laat me niet los. Wat betaalt mevrouw De Vries uit Appingedam maandelijks via de huur aan rijksbelasting? Hoe lang staat Mark uit Amsterdam, die op zichzelf wil gaan wonen, op de wachtlijst? En waarom blijven de woonlasten van meneer Jansen voorlopig stijgen, omdat energiebesparende renovatie nog op zich laat wachten?
De ervaringen van deze mensen wil ik de komende maanden graag in de spotlights zetten. Zij geven een gezicht aan de desastreuze kabinetsmaatregelen voor het wonen in Nederland. Laten we ook daarbij samen blijven optrekken.
Marnix Norder Voorzitter
Eigenlijk moet het in ons werk steeds weer gaan over de huurders en de mensen die een huis zoeken. Hun verhalen. Hun ervaringen. Niet over instituten, over ingewikkelde wetten met moeilijke namen, over akkoorden die we al dan niet op hoog niveau sluiten.
‘Wat betaalt mevrouw De Vries uit Appingedam maandelijks via de huur aan rijksbelasting?’FOTO : JEROEN POORTVLIET
Met verschillende maatregelen verzacht woningcorporatie Thús Wonen in Noordoost-Friesland de gevolgen van krimp en houdt ze de dorpen in haar werkgebied leefbaar. Samen met onder andere de gemeente en de verenigingen Dorpsbelangen. De eerste stappen daarvoor kwamen vanuit de dorpen zelf.
In wijken, dorpen en steden in heel Nederland organiseerden zo’n 50 woningcorporaties in oktober 2018 de vierde Dag van het Huren. Uiteenlopende activiteiten waren een mooie aanleiding om huidige en toekomstige huurders te ontmoeten.
Hoe zorgen woningcorporaties dat medewerkers integer en verantwoord handelen? Ook als het wettelijk kader schuurt? We stellen de vraag aan deelnemers en docenten van de Leergang Compliance.
De Aedes Roadshow De Routekaart: van ambitie naar aanpak streek 16 oktober neer in het kantoor van Woonbedrijf ieder1 in Zutphen. Corporatiebestuurders uit de regio Woonkeus Stedendriehoek brachten er hun regionale verduurzamingsopgave en aanpak in kaart samen met Aedes-adviseur Duurzaamheid Dolf Neilen. De roadshow trekt dit najaar langs alle netwerken van corporatiedirecteuren omdat regionale samenwerking noodzakelijk is voor het halen van het einddoel: alle corporatiewoningen CO2-neutraal in 2050. Deze forse verduurzamingsopgave vraagt om maatwerk. Samen met Aedes onderzoeken de netwerken de mogelijkheden van samenwerking. Niet alleen tussen corporaties onderling, maar ook met gemeenten, netbeheerders en energieleveranciers. Samenwerkende corporaties kunnen collectief meer bereiken dan individueel. Deze Roadshow is een volgende stap in het thema Verduurzaming van de Vernieuwingsagenda. Uitgangspunt is kennisdelenengoedevoorbeeldenuitlichten.Meerinformatie:www.aedes.nl/roadshowroutekaart.
Het team van WIJ aan- en verkoopmanagement heeft Ymere met veel plezier geadviseerd.
Wij hebben een oplossing voor uw duurzame vraagstuk op elk ambitieniveau: all-electric én hybride
Met de ondertekening van ‘Het Betonconvenant’ tussen de Stichting Dakmeester en de Branchevereniging BRBS recycling is de recycling van betonnen dakpannen een integraal onderdeel van Daksysteemgarantie PLUS geworden. Alle bij de Stichting Dakmeester aangesloten dakdekbedrijven bieden de dakpannen aan bij recyclebedrijven die er weer een grondstof van maken voor nieuwe dakpannen. Onze partner en producent van betondakpannen, Monier zal deze grondstof weer zoveel mogelijk in nieuwe dakpannen verwerken. Een echte bijdrage aan de circulaire economie, want hiermee is de cirkel rond.
Daksysteemgarantie PLUS is een product van de Stichting Dakmeester, de kwaliteitsspecialisten in hellende daken. Wij als Dakmeesters vinden het van groot belang dat u ervan uit kunt gaan dat de door ons geleverde daken aan de allerhoogste kwaliteitsnormen voldoen. Samen met onze garantiepartners Monier, Velux en Unilin zorgen wij daarom voor garantie op materialen, functionaliteit en arbeid. Daksysteemgarantie PLUS wordt ondersteund door een uniek digitaal bouwdossier en geldt voor maar liefst 15 jaar!
Daksysteemgarantie PLUS. De maatstaf voor hellende daken.
Onze garantiepartners Stichting Dakmeester is het landelijk netwerk van KOMO-gecertificeerde dakdekkers en producenten van hellende daken. Voor meer informatie over Daksysteemgarantie PLUS zie www.dakmeester.nl
Prangende kwesties op het gebied van de leefbaarheid in wijken en buurten op een vernieuwende manier oplossen met elkaar. Dat is het doel van de Innovatiechallenge 2018-2019. Een uitstekend initiatief, vindt Gerard van Bortel, universitair docent Housing Management aan de TU Delft en lid van de Raad van Inspiratie van de challenge. Helemaal wanneer het concreet iets oplevert. ‘De huurder moet het resultaat zien.’
Tijdens de startbijeenkomst van de Innovatiechallenge vertelden twee huurders in een interview met Aedes-directeur Jeroen Pepers wat zij verstaan onder een fijne woonomgeving. En wat fijn wonen volgens hen in de weg staat. Zes teams met in totaal zo’n 90 enthousiaste bestuurders, beïnvloeders en medewerkers van corporaties en andere maatschappelijke organisaties gaan daarmee aan de slag. Zij gaan het komende jaar op een vernieuwende manier oplossingen zoeken voor zes complexe problemen in de leefbaarheid van wijken.
De startbijeenkomst op 27 september 2018 van de Innovatiechallenge Leefbare Wijken en Buurten 2018-2019 was in elk geval al veelbelovend. Of, in de woorden van gastheer Gerard van Bortel: ‘Een bron van energie.’
Zijn wens: dat de deelnemers het enthousiasme gedurende de rit weten vast te houden. Zodat de ‘oogst’ de samenleving ten goede komt – de huurders voorop. Daar heeft hij goede hoop op, vertelt de universitair docent Housing Management aan de TU Delft en lid van de Raad van Inspiratie van de challenge een paar weken na de aftrap.
Kan Van Bortel, die twee jaar geleden promoveerde op de rol van woningcorporaties in kwetsbare wijken, zich vinden in de keuze voor leefbaarheid als onderwerp voor de challenge?
‘Daar kan ik mij goed in vinden. De bewonerspopulatie verandert. Corporaties krijgen steeds meer te maken met kwetsbare mensen. Dat heeft consequenties voor de leefbaarheid in wijken en buurten. De huidige Woningwet maakt het corporaties minder gemakkelijk om zich daarvoor in te zetten. Dus moeten ze op zoek naar nieuwe vormen om de leefbaarheid te verbeteren. Al was het maar omdat de rol van corporaties in de wijken groot blijft. De politieke aandacht komt en gaat. Die is sterk afhankelijk van incidenten. Corporaties zijn de constante factor. Zij weten als geen ander wat er speelt.’ Ook de vragen/opdrachten waarmee de zes teams aan de challenge zijn begonnen, kan hij goed plaatsen. Die variëren. Van het creëren van nieuwe bestuurlijke arrangementen op het gebied van wonen, zorg en welzijn die zorgen voor een fijne leefomgeving. Tot het vergroten van de leefbaarheid in een wijk met een zeer eenzijdige, overheersende bewonersgroep, waarbij ook criminele ondermijning een rol speelt.
Domeinoverstijgende samenwerking
Stuk voor stuk prangende kwesties, meent Van Bortel, waarbij samenwerking essentieel is. Samenwerking tussen corporaties en bewoners, tussen bewoners onderling, maar vooral ook met alle andere partijen die bij de leefbaarheid in buurten en wijken een rol spelen.
Ook in de samenstelling van de teams en de werkwijze komt die domeinoverstijgende aanpak goed tot uiting. Van corporatiebestuurders tot wethouders, van mensen uit de geestelijke gezondheidszorg en wetenschappers tot een dominee of woonconsulent: tal van disciplines zijn vertegenwoordigd. Roulatie blijft daarbij mogelijk.
Van Bortel: ‘We werken aan de hand van moderne verandermethodes zoals co-creatie en design-denken. Een open en dynamische aanpak waarbij niets in steen gebeiteld staat. Je begint bij de basis, in dit geval de bewoners. Wat willen zij, wat kan er volgens hun beter? Vervolgens ga je op zoek naar partijen die op basis van kennis en ervaring kunnen bijdragen aan een oplossing. Dit is geen lineair proces. Al naar gelang de behoefte kan de vraag worden aangepast en de samenstelling van een team veranderen. Nieuwe
De Innovatiechallenge is een initiatief van Kwaliteitscentrum Woningcorporaties Huursector (KWH), BlomBerg Instituut en Aedes, in het kader van de Vernieuwingsagenda.
Gedurende een jaar gaan zes divers samengestelde teams van 10 tot 15 mensen op zoek naar vernieuwende oplossingen voor leefbaarheidsproblemen in wijken en buurten. Dit gebeurt domeinoverstijgend en niet vanuit het huidige ‘hokje’ of systeem. Het moet uiteindelijk leiden tot een vernieuwende uitkomst die wordt beoordeeld door collega’s vanuit de andere teams én door de Raad van Inspiratie.
www.aedes.nl/innovatiechallenge
‘De politieke aandacht komt en gaat.
Corporaties zijn de constante factor in de wijk, zij weten als geen ander wat er speelt’
deelnemers blijven dus welkom. De oplossingen worden uiteindelijk weer teruggekoppeld naar de bewoners, die daar ook weer hun mening over kunnen geven. Zo kom je uiteindelijk samen tot een afgewogen resultaat dat breed wordt gedragen.’
De startbijeenkomst op 27 september stond vooral in het teken van het scherp krijgen van de vragen. Waar gaan we naartoe? Wanneer zijn we blij met een resultaat? De deelnemende directeur-bestuurders van woningcorporaties zetten hun voorstel kernachtig neer in hun team, deelnemers konden aangeven in hoeverre zij zich daarin herkenden.
Tijdens de tweede bijeenkomst, op 13 december 2018, gaat het vooral over extern onderzoek: ervaringen, drijfveren en belangen ophalen bij de bewoners en bij stakeholders, maar ook: wat is er al aan kennis en ervaring die kan bijdragen aan nieuwe inzichten en ideeën voor oplossingsrichtingen?
Daarna volgen onder meer een hackathon – in de tijd van een dag een innovatieve en creatieve oplossing uitwerken – en natuurlijk de diverse experimenten middenin kwetsbare wijken en verspreid over het land. Tijdens het slotevenement op 26 september 2019 presenteren de teams hun oplossingen.
Van Bortel is lid van de Raad van Inspiratie, een club van vijftien mensen uit onder meer het lokaal bestuur, de zorg, de corporatiewereld en de wetenschap die fungeren als klankbord. Hij vindt de challenge een mooi initiatief en draagt daar als wetenschapper graag aan bij.
Want de leefbaarheid in wijken en buurten mag dan de afgelopen decennia behoorlijk zijn verbeterd, er blijft volgens Van Bortel nog genoeg te doen – al was het maar om terugval te voorkomen. Voor corporaties ligt daar in zijn ogen nog steeds een belangrijke taak weggelegd. De prestatieafspraken met huurders en gemeenten bieden daartoe voldoende ruimte, denkt hij. Mits corporaties goed overleggen. ‘In lokale afspraken is soms meer mogelijk dan in de Woningwet. Bovendien zorgt samenwerking voor legitimiteit.’ Met slimme ideeën kan de Innovatiechallenge volgens de wetenschapper laten zien wat er lokaal zoal mogelijk is.
Van Bortel hoopt op mooie oplossingen. ‘De methodiek, het samenwerken, is belangrijk, maar het is natuurlijk ook fijn als de challenge concreet iets oplevert. Dat de oplossingen niet op de plank blijven liggen, maar maatschappelijk impact hebben.’ Zo’n innovatie kan voor iedereen direct zichtbaar zijn. Zoals de 100 CO2-neutrale verplaatsbare woningen die woningcorporatie Woontij gaat neerzetten op Texel – een van de inzendingen van de vorige Innovatie-challenge. De eerste van deze woningen wordt nog voor het eind van het jaar opgeleverd. Maar het resultaat is dikwijls minder concreet zichtbaar. Geen punt, vindt Van Bortel. ‘Niet alles is te kwantificeren. Waar het om gaat is dat de huurder er iets van merkt.’
Samen met de andere juryleden gaat hij de plannen daarom kritisch bekijken. Tijdens het pitchen, in de finale, en daarvoor, gedurende de challenge. Dit ook om teleurstelling bij de deelnemers te voorkomen. ‘Zij leggen er toch vaak hun hele ziel en zaligheid in. Als je dan pas aan het eind kritiek krijgt, is dat frustrerend. Bovendien bestaat de kans dat de oplossing dan niet breed wordt opgepakt. Daar is het ons uiteindelijk om te doen.’ Het enthousiasme tijdens de start vindt Van Bortel in ieder geval veelbelovend. ‘Het zou mooi zijn als dat enthousiasme bij de implementatie en evaluatie aanhoudt.’
Gerard van Bortel (54) is universitair docent Housing Management aan de faculteit Bouwkunde van de TU Delft, is al 25 jaar actief in de volkshuisvesting. Betaalbaar wonen is zijn passie. Hij studeerde af als bouwkundig ingenieur aan de HTS in Tilburg, werkte daarna in verschillende functies in de volkshuisvesting. Twee jaar geleden promoveerde hij aan de TU Delft op de rol van woningcorporaties in kwetsbare wijken. Naast universitair docent is Van Bortel onder meer huurderscommissaris bij woningcorporatie Rochdale, lid van de Vlaamse Visitatieraad Sociale Huisvesting en bestuurslid van de vereniging voor volkshuisvesting Forum.
‘In lokale afspraken met de gemeente is soms meer mogelijk dan in de Woningwet’
met UbiFit Concentrisch Push-Fit!
Helaas vallen er jaarlijks slachtoffers als gevolg van koolmonoxidevergiftiging, soms zelfs met dodelijke afloop. Bij het los raken van rookgasafvoerbuizen en/of dakdoorvoeren kan er namelijk koolmonoxide vrijkomen. Dat ruik je niet, dat proef je niet en dat zie je niet. Daarom adviseert de vereniging van rookgasafvoerfabrikanten Rogafa om voortaan te kiezen voor concentrische rookgasafvoer voor nieuwbouw én bij renovatie. Concentrische systemen bieden, door de pijp-in-pijp constructie, een extra vangnet bij lekkages. Hierdoor wordt de kans op koolmonoxidevergiftiging sterk gereduceerd.
In de meeste landen in Europa is concentrisch al verplicht. In Nederland is dat niet zo en wordt er vaak nog voor enkelwandige systemen gekozen, omdat die goedkoper waren. Daarom heeft Ubbink UbiFit Concentrisch Push-Fit ontwikkeld dat net zo veel kost als een enkelwandig systeem.
Voordelen
• Veilig
• Eenvoudige installatie
• Ruimte besparend
• Zo scherp geprijsd dat het net zo veel kost als een enkelwandig systeem! Kies
Onze samenleving zit in een transitie. Van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving. Maar dat gaat niet vanzelf. Nu we midden in dat proces zitten, is het hard nodig dat wonen, welzijn en zorg uit hun kokers treden. En zich samen verantwoordelijk voelen voor kwetsbare mensen die zelfstandig thuis willen blijven wonen.
Volgens Hassan Najja, directeur-bestuurder van Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam is dat vooral een kwestie van aandacht voor de bewoners.
Hassan Najja, directeur-bestuurder SORIn onze woongebouwen neemt het aantal verwarde ouderen toe. Verward door beginnende dementie of doordat ze een ‘rugzakje’ hebben. Ze zijn geestelijk net gezond genoeg om zelf-standig te wonen, maar het lukt ze bijvoorbeeld niet altijd om ‘normaal’ te functioneren. Stel op een zaterdagavond om zes uur begint een van die bewoners te schreeuwen naar de buren. Die worden bang en voelen zich onveilig door dat vreemde gedrag. Wie voelt zich dan verant-woordelijk? Wij zorgen voor huisvesting en daar zouden we het bij kunnen laten. Er vloeit geen bloed, dus voor de politie is het niet prioriteit nummer één. De zorg- of welzijnsorganisaties doen ook niets. Wie kan dit oppakken?
Onze samenleving zit in een transitie. De verzorgingsstaat die we hebben opgebouwd, verandert in een participatiesamenleving. Met die verzorgingsstaat was er een samenleving gecreëerd waarbij de staat zorgde voor iedereen die niet helemaal mee kon komen. Zoals onze ouders en andere mensen met lichamelijke of geestelijke problemen. Al die mensen werden netjes ondergebracht in bejaardenhuizen of in woongebouwen in bosrijke omgevingen. Vervolgens ontstond er langzaamaan kritiek op dat ‘wegstoppen’ van mensen die geestelijke of fysieke zorg nodig hebben. Zo’n 20 tot 30 jaar geleden verschenen de eerste opinies die pleitten voor ‘extramuralisering’.
Het duurde daarna nog een hele tijd voordat dit streven in wet- en regelgeving terechtkwam. De WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) trad bijvoorbeeld pas in 2007 in werking. Het duurt lang voordat het DNA van een samen-
leving verandert. Daar is meer voor nodig dan zeggen: ‘We gaan van een verzorgingsstaat naar een participatiesamenleving. Hier is de WMO. Regel het maar met elkaar!’ Want wat is er ondertussen gebeurd? De WMO maakt gemeenten verantwoordelijk om burgers te helpen zo lang mogelijk zelfstandig thuis te kunnen blijven wonen. Zorgorganisaties hebben als primaire taak om mensen met een grote zorgbehoefte in een verpleeghuis of instelling hulp te bieden. En de woningcorporaties zijn het hok ingestuurd door de komst van de Woningwet 2015. Wij mogen huurovereenkomsten afsluiten en ons vooral nergens anders mee bemoeien.
Kortom: de organisaties die een belangrijke rol kunnen en moeten spelen bij het daadwerkelijk vormgeven van de participatiesamenleving zitten allemaal in hun eigen koker. Ondertussen kom ik bij mensen thuis. Als zoon, als kennis, als buurman of als directeur-bestuurder van een stichting voor ouderenhuisvesting. Dan zie ik problemen die niet vanuit die kokers zijn op te lossen. Die problemen zijn niet eendimensionaal. Om echt van betekenis te kunnen zijn bij de wens van ouderen om fijn langer zelfstandig thuis te blijven wonen, is verbinding nodig. Verbinding van wonen, welzijn en zorg.
Waar pleit ik voor? Om te beginnen is het nodig dat we allemaal zeggen: ‘Ik voel me medeverantwoordelijk.’ Dat geldt voor mij als bestuurder van een woningcorporatie, voor de wethouder, voor de bestuurder van een zorginstelling en voor de directeur van een welzijnsorganisatie. Vervolgens moeten we met zijn allen om de tafel gaan om dit maatschappelijke vraagstuk op te lossen.
Om zes uur
Waarschijnlijk volstaat het als iedereen een klein beetje meer doet dan nu is toegestaan. Mijn corporatie kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat de huismeester niet alleen bij onze oudere bewoners langs gaat om een technisch klusje te verrichten, maar ook gewoon voor een praatje. Die huismeester moet, als het nodig is, dan wel de politie kunnen bellen. Met bijvoorbeeld de vraag: ‘Kom even kijken. Er vloeit geen bloed, maar de buren hebben behoefte aan geruststelling.’ Ook de wijkverpleegkundige of de welzijnswerker moet zo nodig even zijn of haar gezicht laten zien.
Met eenvoudig weg wat meer aandacht kunnen we gezamenlijk een hoop
organiseren. Even naar iemand toe, even een praatje. Soms zit de oplossing al in gewoon luisteren. Als het nodig is ook zaterdagavond om zes uur.
‘Waarschijnlijk volstaat het als iedereen een klein beetje meer doet dan nu is toegestaan’
DIDAM – Het kan soms vreemd lopen voordat een corporatie kiest voor resultaatgericht samen werken bij een onderhoudsbedrijf. Zo verstrekte corporatie Plavei in goed vertrouwen onderhouds werk voor € 600.000 aan een onderhoudsbedrijf. ‘Aanvankelijk dachten we er niet goedkoper mee weg te komen’, erkent Rokus van den Akker, manager vastgoed en beheer. ‘Het tegendeel was waar. En zo heeft resultaatgericht samenwerken zich bij ons bewezen.’
Bij Plavei houden ze er bewust twee aanpakken op na bij vier vaste onder houdspartners: regulier aanbe steden én gunnen in een één op één situatie. Zo checkt de corpo ratie of er in het laatste geval wel marktconforme prijzen worden gehanteerd. Op voorhand was bekend dat één onderhoudsbe drijf er qua kwaliteit en aanpak met kop en schouders bovenuit stak maar doorgaans ook een wat hogere prijs hanteerde. “Het liefste werk ik met partners die ik blindelings kan vertrouwen,” erkent Van den Akker ruiterlijk. Maar was die extra kwaliteit de hogere prijs ook waard? “Dit onderhoudsbedrijf gaf ik twee maal € 300.000 om naar eigen inzicht aan de slag te gaan bij de renovatie van 250 huurwonin gen. We legden niets op, maar gaven alleen aan dat we met dit budget de huren niet hoefden te verhogen. Aan het onderhouds bedrijf de taak om de woningen
weer zo lang mogelijk bewoon baar te houden.”
Zo eenvoudig was de opgave echter niet. Waar verderop in de wijk nog een complete renovatie aan de orde was, ging het hier om levensduurverlenging tegen de laagst mogelijke investe ringen. Wat in de praktijk neerkwam op schilderwerk, houtrotherstel, nieuwe neuslat ten en slechte ramen vervan gen. Het was aan de huurders om zelf te willen investeren in dubbelglas. Het project verliep probleemloos. “We hebben geen wanklank gehoord,” zo blikt de manager terug op de aanpak. “Dat is best wel een prestatie als je bedenkt dat deze huurders hadden verwacht dat ze, net als bij een wijk verderop, allemaal nieuwe deuren, ramen, kozijnen en daken zouden krijgen. Het punt is alleen dat dit onder houdsbedrijf altijd buiten de boot valt bij een aanbesteding omdat ze te duur zijn.”
Meer voor minder
Na een gesprek met het on derhoudsbedrijf, een grondige beoordeling van het geleverde werk en de gemaakte kosten bleek dat Plavei zeker meer voor minder had gekregen. Want elf jaar lang was er niets aan de 250 woningen gedaan. Vanwege de resultaatgerichte aanpak was er een grote sprong gemaakt om de onderhoudsachterstand voortva rend in te lopen. “Terwijl de op gave groter was dan een reguliere
‘We hebben met RGS nieuwe grenzen verkend van soberheid en doelmatigheid’
beurt van zo eens in de zes of zeven jaar, waren we desondanks toch zo’n 12 procent goedkoper uit,” concludeerde Van den Akker toen harde cijfers werden over handigd. “We hebben met RGS nieuwe grenzen verkend van so berheid en doelmatigheid. Bij ons
is op deze manier in ieder geval het bewijs geleverd dat resultaat gericht ook qua kosten lonend is. Verder kijken dan één onder houdscyclus heeft het bij ons gewonnen. Voortaan hanteren we resultaatgericht samenwerken als methode.
De winst van RGS voor Plavei
• Besparing op onderhoudskosten van 12%
• Achterstallig onderhoud grotendeels weggewerkt
• Probleemloze uitvoering van onderhoud zonder klachten van bewoners
Met resultaatgericht samenwerken (RGS) kunt u tot wel 20% besparen op directe kosten en tot wel 50% op indirecte kosten. Deze werkwijze leidt ook nog eens tot een betere kwaliteit, een snellere doorlooptijd en een hogere bewonerstevredenheid. Voor vastgoedonderhoudsbedrijven, die de kunst van het resultaatgericht samenwerken verstaan, bestaat een erkend keurmerk. Dat is het VGO-keur. Op www.vgokeur.nl vindt u alle details én de vastgoedonderhoudsbedrijven met het VGO-keur bij u in de buurt.
Nieuwe woningen bouwen, slopen, meedenken, zorgen dat mensen de juiste begeleiding krijgen als dat nodig is. Met dit soort maatregelen probeert woningcorporatie Thús Wonen in NoordoostFriesland de gevolgen van krimp te verzachten en de dorpen in haar werkgebied leefbaar te houden. Samen met onder andere bewoners in de verenigingen Dorpsbelangen en de gemeente.
Woningcorporatie Thús
Wonen, gevestigd in Dokkum, beheert 6.500 woningen in Noordoost-Friesland. De regio heeft te maken met krimp. Enkele jaren geleden overwoog de corporatie nog om zich uit een aantal dorpen terug te trekken.
Verenigingen Dorpsbelangen brachten de corporatie op andere gedachten.
Foto linksboven: In het kantoor van Thús Wonen vertellen woonconsulent Leonie Lammers, coördinator Vastgoedsturing Wim de Vries en directeurbestuurder Jeannette Dekker over het huidige beleid: ‘Als we vier woningen willen bouwen, dan gaan we er ook vier tot zes slopen.’
Enkele jaren geleden nog overwoog Thús Wonen zich terug te trekken uit een aantal dorpen in Noordoost-Friesland. De verenigingen Dorpsbelangen van Morra (250 inwoners) en Lioessens (400 inwoners) lieten zien waar de ‘mienskip’ toe in staat is en brachten de woningcorporatie op andere gedachten. Thús Wonen, gevestigd in Dokkum, beheert in de regio 6.500 woningen verspreid over 40 kernen. Zestien dorpen aan de rand van de Waddenzee hebben te maken met krimp. De bevolking vergrijst en jongeren trekken weg: de gemiddelde leeftijd van de huurders is 55 jaar en een kwart is ouder dan 75. Steeds meer voorzieningen verdwijnen. Tegelijkertijd is de overlevingsdrang sterk. De verenigingen Dorpsbelangen Morra/Lioessens bundelden hun krachten in werkgroep ‘It Nije Doarp’ (het nieuwe dorp). En ze lieten een woononderzoek uitvoeren waarmee ze steun wisten te krijgen van de provincie, de gemeente Dongeradeel en dus ook van Thús Wonen. Het uiteindelijke pilotproject, geldt nu als voorbeeld voor andere krimpdorpen in de regio.
Gerben Teitsma uit Morra en Tettie Stiemsma uit Lioessens zijn duo-voorzitters van It Nije Doarp. Thuis bij Stiemsma vertellen ze over hun jarenlange inspanningen voor hun dorpen. Teitsma: ‘We willen houden wat we hebben. Veel mensen zijn hier geboren en willen hier sterven. Krimp geldt als een negatief begrip, maar het is hier prachtig wonen.’ Stiemsma: ‘Sommige oudere dorpsgenoten zijn noodgedwongen verhuisd naar Dokkum, maar willen het liefst terug. De zorg is goed geregeld. We hebben 24 uur per dag buurtzorg beschikbaar. Bovendien is er veel burenhulp, bijvoorbeeld voor vervoer naar de stad van mensen zonder auto. Iedereen kent elkaar en iedereen kan hier zelfstandig wonen, ook als hij geen familie heeft.’ Maar dan moeten er wel passende woningen zijn. Uit brainstormsessies in beide dorpen bleek behoefte aan moderne woningen voor ouderen uit het dorp. De bestaande ouderenwoningen van Thús Wonen uit de jaren 70 zijn daarvoor niet geschikt. Een deel is al gesloopt of verkocht.
In twee huizen in Lioessens wonen nog huurders die er tot hun laatste snik willen blijven. Als er daarna niemand meer wil wonen, zijn de huizen rijp voor de sloop. Voor toekomstige senioren laat Thús Wonen nu twee levensloopbestendige woningen in Lioessens bouwen door een plaatselijke aannemer. Dat bevordert ook de doorstroming, waardoor er plek komt voor jong én oud. Om de woningen te kunnen toewijzen aan oudere inwoners van Morra-Lioessens, wil Thús Wonen gebruikmaken van de ruimte die de Woningwet biedt voor het maken van afspraken met lokale partners, zoals gemeenten en huurdersorganisaties. Met dergelijke prestatieafspraken kan ze voorkómen dat kandidaten uit andere dorpen of steden voorrang krijgen op grond van hun inschrijftijd als woningzoekende. Uiteraard moeten gegadigden wel voldoen aan de reguliere voorwaarden. Een uitzonderingsbepaling is mogelijk, omdat de gemeente de status van krimpregio heeft. Die heeft bovendien als voordeel dat Thús Wonen een korting krijgt op de verhuurderheffing wat meer investeringsruimte oplevert.
Op de grote foto rechts: Gerben Teitsma uit Morra en Tettie Stiemsma uit Lioessens zetten zich als voorzitters van It Nije Doarp in voor hun dorpen. Er bleek behoefte aan moderne woningen voor ouderen uit het dorp. Thús Wonen laat daarom nu twee levensloopbestendige woningen in Lioessens bouwen.
Foto linksonder: Aan de rand van Lioessens staat een paar sterk verouderde seniorenwoningen. De huidige bewoners willen er blijven tot hun laatste snik. Sloop volgt pas als niemand er meer wil wonen.
‘Bouwen op deze plek in de dorpskern van Lioessens brengt extra kosten met zich mee’, zegt directeurbestuurder Jeannette Dekker. ‘Er gelden extra welstandseisen.’ Met Wim de Vries, coördinator Vastgoedsturing en Leonie Lammers, woonconsulent Projecten, licht zij de plannen toe. Onder de noemer ‘Van Meer naar Beter’ streeft de corporatie naar een geleidelijke daling van 6.500 nu tot 6.000 woningen in 2040. ‘Verdund terugbouwen’, noemt Wim de Vries dat: ‘We weten dat de vraag afneemt. Daarom willen we geen woningen toevoegen aan de voorraad. Als we er vier willen bouwen, gaan we er ook vier tot zes slopen.’
In de toelichting op haar begroting voor 2019 spreekt Thús Wonen van ‘activiteiten om krimp een zachte landing te geven’. Dekker: ‘We willen de krimp niet versnellen. Pas als er geen vraag meer is naar woningen, zetten we in op sloop. We spelen zo flexibel mogelijk in op de ontwikkeling van de markt. Daarbij werken we
‘Er is veel burenhulp. Iedereen kan hier zelfstandig wonen, ook als hij geen familie heeft’
Foto links: In Lioessens bouwde Thús Wonen een paar jaar geleden drie levensloopbestendige woningen toen daar behoefte aan bleek. ‘We weten dat de behoefte afneemt. Dus als we bouwen dan slopen we ook.’
Foto's rechts: Verzorgingshuis Spiker in Ternaard sluit dit jaar. De kappersruimte wordt tot die tijd nog gebruikt door een kapper voor iedereen in het dorp (rechts). Er is nog geen oplossing voor de dagbesteding en sportfaciliteiten voor ouderen in Spiker.
Thús Wonen denkt daarover mee omdat ze veel oudere huurders in Ternaard heeft. Zo verhuurt ze pal naast Spiker zestien vrij recente seniorenwoningen (foto midden onder).
nauw samen met de verenigingen Dorpsbelangen.’ Leonie Lammers: ‘De bewoners die hierin actief zijn, vormen het sociale kapitaal van de kleine kernen en weten precies wat er leeft in de dorpsgemeenschap. Van deze extra schakel maken we dankbaar gebruik. Wij weten alles over onze eigen woningen, maar veel minder over wat zich verder in de gemeenschap afspeelt. Dat doet uiteraard niets af aan het adviesrecht van de huurdersorganisaties, die zijn betrokken bij ons strategisch voorraadbeleid. Nadat de strategie is vastgesteld, leggen we deze voor aan de verenigingen Dorpsbelangen.’
In zorgdorp Ternaard participeert Thús Wonen in een projectgroep die zich over alternatieven buigt voor woonzorgcentrum Spiker, dat eind dit jaar sluit. De Werkgroep Aldereinsoarch van Dorpsbelang heeft hierin een rol. Andere participanten zijn de KwadrantGroep (eigenaar van Spiker), De Friesland Zorgverzekeraar en de gemeente
Dongeradeel. Voor de intramurale zorg zijn alternatieven gevonden in Dokkum en verder, maar Spiker verzorgde ook dagbesteding en sportfaciliteiten voor ouderen die nog zelfstandig wonen. De projectgroep komt binnenkort met voorstellen hoe dit gat wordt opgevuld en de ouderenzorg op langere termijn veiliggesteld kan worden.
Thús Wonen voelt zich medeverantwoordelijk, omdat ze veel oudere huurders heeft in Ternaard. Begin deze eeuw zijn direct naast Spiker en het eerstelijns gezondheidscentrum zestien seniorenwoningen rond een hofje opgeleverd. Andere woningen zijn verkocht, gesloopt of in afwachting van sloop. ‘We stemmen onze plannen voor eventuele nieuwbouw af op die van de projectgroep’, zegt Leonie Lammers.
Terwijl Thús Wonen in het ene dorp bijdraagt aan de leefbaarheid door te zorgen dat mensen er kunnen blijven wonen, heeft ze in het andere dorp te maken met huurders »
linksboven: Een deel van het werkgebied van Thús Wonen aan de rand van de Waddenzee. De dorpen met groene prikkers hebben geen voorzieningen meer.
In de Beijertstraat in Holwerd is Thús Wonen bezig met renovatie. In het verleden zijn er overlastproblemen geweest in deze buurt. Daarom werkt de corporatie nu samen met GGZ, maatschappelijk werk en de politie en voeren ze kennismakingsgesprekken met nieuwe huurders.
die elders niet aan de bak komen. Dat is bijvoorbeeld het geval in de grotere kern Holwerd, vooral bekend als vertrekplaats van de veerboot naar Ameland. De Vries: ‘In onze regio zijn woningen goedkoop en beschikbaar. De gemiddelde huur is 456 euro per maand en het gemiddeld inkomen van onze huurders 21.000 euro per jaar, 2.000 minder dan het landelijk gemiddelde. Van de nieuwkomers is dit met 14.000 euro nog veel lager. We hebben veel huurders met een uitkering of werkzaam in de sociale werkvoorziening.’
Dekker: ‘En af en toe mensen met een rugzakje van buiten de regio. Ook relatief veel statushouders, meer dan de gemeente verplicht is op te nemen. Er is hier nu eenmaal meer ruimte. Als je in nood zit, heb je in ons krimpgebied snel een woning.’ Lammers: ‘De keerzijde daarvan is dat we sociale problemen in huis krijgen. We zijn weliswaar preventief bezig door samenwerking met Vluchtelingenwerk bij de opvang van statushouders en door begeleiding van mensenmet een rugzakje. Maar soms gaat het mis.’
Alie Patrouilje kan daarover meepraten. Zij woont al 40 jaar in de Beijertstraat in Holwerd, waar Thús Wonen veel woningen heeft. ‘Toen we hier kwamen, was het een elitebuurt. De bewoners gingen goed met elkaar om. We groeiden met elkaar op. Maar de laatste jaren is dat erg veranderd. Er zijn asociale types komen wonen, die voor veel overlast hebben gezorgd. Sommige buren durfden niet meer alleen in hun eigen huis te blijven.’
Jikke Woudman, woonconsulent Sociaal en al 30 jaar werkzaam voor Thús Wonen: ‘Er is een tijd geweest dat alle vrijkomende woningen automatisch werden toegewezen. We hadden onvoldoende zicht op de achtergrond van nieuwe huurders. Er zijn incidenten geweest met drugs, criminaliteit en bedreigingen. Dat riep veel boosheid op. Op een gegeven moment is de buurt in opstand gekomen.’ ‘Daarna hebben het sociaal team van de gemeente, de GGZ, het maatschappelijk werk, de politie en wij de handen
Fotoineengeslagen. Tegenwoordig screenen we kandidaathuurders. We voeren kennismakingsgesprekken. Sociaal zwakkeren proberen we met de juiste hulpverlening en zo nodig met waarborg van huurbetaling een passend woningaanbod te doen. De kunst is om een goede verhouding tussen dragers en vragers te krijgen.’
Patrouilje is positief over de nieuwe aanpak. ‘De vroegere gezelligheid komt terug in de buurt. Veel mensen uit de straat hebben meegedaan aan het dorpsfeest. Thús Wonen heeft meebetaald aan de straatversiering.’
Ze vertelt haar verhaal aan tafel in haar huiskamer, tussen de verhuisdozen. Zij moet de woning tijdelijk verlaten voor groot onderhoud. Badkamer, toilet en keukenblok worden vernieuwd. Daarna hoopt ze hier nog lang te kunnen wonen. Directeur-bestuurder Dekker: ‘Corporaties hebben ook een sociale taak. In een krimpgebied vergt die extra aandacht. Daarom hebben wij drie woonconsulenten Sociaal. Zij
voeren gesprekken met huurders, helpen voorkomen dat er huurachterstanden ontstaan, begeleiden bij hulpvragen en bemiddelen bij de gemeente als er behoefte is aan zorg.’
Op de landkaart in haar werkkamer overziet ze het werkgebied. Rode speldjes geven de grootste kernen aan, blauwe de iets kleinere met een beperkte regiofunctie en groene de dorpen zonder voorzieningen. Dekker: ‘Krimp is onvermijdelijk, maar het gaat hier nog niet zo hard als bijvoorbeeld in Noordoost-Groningen. Daarom kunnen we anticiperen. Elke kern is op zoek naar een nieuw evenwicht met een eigen karakter.’
Wim de Vries: ‘Zelfs de kleinste kernen hebben kans op overleving. Misschien daalt de bevolking met 10 tot 20 procent in de komende 20 jaar, maar dan houd je altijd nog 80 tot 90 procent over. Aan ons om bij te dragen aan het levensvatbaar en leefbaar houden van dit gebied.’
‘Als je in nood zit, heb je hier snel een woning (...) de kunst is om een goede verhouding tussen dragers en vragers te krijgen’
Tot 10 jaar systeemgarantie op de houtreparatie inclusief het AkzoNobel verfsysteem. Opgenomen in de Sikkens en Trimetal bestekken.
Totale
100% inspecties en rapportage, technische adviezen en bestekservice. Houtreparatietrainingen op drie niveaus.
De beste reparatie oplossingen voor minerale en houten ondergronden. Volledig afgestemd op de eisen van de professional.
Kijk op poly llapro.nl of neem contact op met een van onze account managers (073 59 993 33).
Een van mijn vorige columns ging over scheefwonen. Ik noemde het de beste per ongelukke uitvinding in de volkshuisvesting. Deze zomer barstte hierover opnieuw discussie los. Het Manifest hield een pleidooi voor inkomensafhankelijke huurverhoging, om de extreme wachttijden voor lage inkomens in steden te beperken. Andere corporaties reageerden daarop met het Pleidooi, vóór het recht op (scheef-)wonen. Mijn eerste gedachte toen ik het Manifest las: daar zal de politiek wel raad mee weten. En jawel. Enkele weken geleden werd een proefballon opgelaten: scheefwonen mag niet van de coalitiepartijen. In de sociale huur, wel te verstaan. Er is nog wat discussie tussen de fracties of we het hebben over inkomens van 41.000 of 100.000 euro, of iets er tussenin. Maar dat zijn details. Het standpunt is: met een te hoog inkomen mag je niet in een sociaal huurhuis wonen, want dat is door de staat gesubsidieerd.
Is het niet eens tijd om de feiten onder ogen te zien? En daar de politieke consequenties van te nemen? In de huurtoeslag gaat 4 miljard om. Dat betalen de corporaties (en dus de huurders) inmiddels volledig terug via de verhuurderheffing, de vennootschapsbelasting en de ATAD. In de hypotheekrenteaftrek gaat meer dan 10 miljard om. Een ‘huiseigenaar’ met een gemiddelde hypotheek van 290.000 euro tegen 4 procent rente, krijgt zo’n 350 euro van de staat. Bij een hypotheek van 500.000 euro loopt dat op tot 700 euro. Maandelijks wel te verstaan. Een bijstandsmoeder in een huis van 700 euro ontvangt 330 euro huurtoeslag. Wie, zo vraag ik u met klem, wordt er nu eigenlijk gesubsidieerd?
Laten we naar het hele woondomein kijken. Als de hypotheekrenteaftrek versneld wordt versoberd, levert dat meer dan voldoende op om de verhuurderheffing te verlagen. Daar kunnen corporaties, vooral in steden, huizen van bouwen. Corporaties hebben meer investeringsruimte voor de gewenste verduurzaming. En scheefwonen in een sociale huurwoning is niet langer een halve misdaad, maar een doodnormaal recht. Ik weet het. Dit is een schreeuw in de leegte. Een proefballon die al heel vaak is opgelaten. Maar waarom zouden alleen politici dat mogen? Deze woondomein-ballon kan niet vaak genoeg worden opgeblazen. Net zo lang totdat ook beleidsmakers en politici zich realiseren dat doorprikken geen optie meer is.
Marco de Wilde is directeur-bestuurder bij Veluwonen in Eerbeek. marco.dewilde@veluwonen.nl
‘In de huurtoeslag gaat 4 miljard om, in de hypotheekrenteaftrek 10 miljard: wie wordt er nu eigenlijk gesubsidieerd?’
Woningcorporaties werken aan goed en betaalbaar wonen in Nederland. Dat doen ze door samen te werken en te innoveren. Dit keer voorbeelden uit Hengelo, Utrecht en Westerbork. Zie ook www.aedes.nl/vernieuwingsagenda.
Sinds begin dit jaar wonen en werken jonge ondernemers in hartje Hengelo. Woningcorporatie Welbions heeft in samenwerkwerking met creatief adviesbureau TriMotion een al langer leegstaand kantoorpand verbouwd tot vier betaalbare woonwerkruimten. De gemeente zorgde ervoor dat de combinatie met wonen juridisch mogelijk werd. Het concept heet Omwonen.
De jonge ambitieuze ondernemers krijgen de kans om te wonen en te werken op een en dezelfde plek. Ze
werken aan de voorkant, waar de grote ramen een mooie etalage vormen. En ze wonen aan de achterkant. Daar is ook plek voor een gezamenlijke werkruimte. De huur ligt rond de 700 euro zodat de ondernemers ook voor huurtoeslag in aanmerking kunnen komen. Robert Olde Heuvel van Welbions: ‘De verbouwingskosten bleven minimaal door een flexibele unit te plaatsen in de woonwerkruimten.’ Daarin zitten keuken, douche, toilet en ruimte voor een wasmachine. Omwonen is een experiment. Het concept moet helpen de levendigheid in het centrum te behouden
door het terugdringen van langdurig leegstaande winkel- en kantoorpanden. Vormen van wonen en bedrijvigheid kunnen mogelijk op meerdere plekken in de binnenstad worden toegepast.Polly Peeters (34) en Frank Szalai (51) zijn blij met hun plek in Hengelo. Ze runnen een ambachtelijke zeefdrukkerij. Een woonwerkruimte is vaak veel te duur. ‘Als we nu tijdens het eten een idee hebben dan kun we er meteen mee aan de slag.’
Meer weten over Omwonen? Mail naar Robert Olde Heuvel van Welbions: r.oldeheuvel@welbions.nl.
Dankzij de ThuisBestlift van Woonservice kunnen mensen met een beperking langer zelfstandig wonen. De lift is ontwikkelt in het programma Slim in bestaande bouw van Aedes en ActiZ. Ze werken samen met Bouwend Nederland en UNETO-VNI aan dit soort concepten.
‘Die lift brengt zoveel geluk voor jezelf terug’, zegt een van de oudere huurders van Woonservice over de huislift. Die is groot genoeg om met z’n tweeën in te staan of om een wasmand in mee te nemen. ‘Wanneer traplopen moeilijker wordt, is dit een mooie oplossing voor huurders om thuis te blijven wonen’, zegt Katja Oude Velthuis, ThuisBest Adviseur van Woonservice. Op 1 oktober 2016 startte Woonservice met het plaatsen van de eerste serie liften. Zo’n twee jaar later zijn 31 woningen van de corporatie van een ThuisBestlift voorzien. Het plaatsen kost ongeveer 25.000 euro, inclusief kleine aanpassingen. Er moet natuurlijk wel verbouwd worden. Zoals een gat in de vloer van de verdieping. Het is de bedoeling dat de huur met maximaal 50 euro omhoog gaat, maar niet boven 540 euro uit komt. Woonservice heeft met enkele gemeenten in haar werkgebied (Groningen en Drenthe) afgesproken dat zij meebetalen aan de liften.
Ditfilmpjelaatmeerzien:www.woonservice.nl/ik-huureen-woning/langer-thuis-wonen/thuisbest-huislift
Woningcorporatie Portaal onderzoekt de mogelijkheden om het complex van Centraal Wonen Klopvaart in Utrecht Overvecht aardgasvrij te maken. Overvecht is een van de 27 proeftuinen aardgas vrije wijk. Om ook bewoners daar vanaf het begin bij te betrekken organiseerde Portaal als start van het proces een breed opgezette studiemiddag.
Een paar jaar geleden zijn de 72 woningen in het complex al flink geïsoleerd. Nu willen bewoners en Portaal samen de volgende stap maken richting volledig aardgasvrij. Centraal Wonen heeft een visie geschreven over duurzaamheid en wil graag een voorbeeldfunctie vervullen samen met de corporatie. Tijdens de studiemiddag maakten zo’n 50 deelnemers waaronder een flink aantal bewoners een eerste verkenning van de voor- en nadelen van de verschillende mogelijkheden: een warmtepomp, reviseren van bestaande zonneboilers met zonnepanelen of misschien toch stadsverwarming of een installatie op biobrandstof.
Voorzitter van de bewonersvereniging Centraal Wonen Klopvaart Fred Vogelzang (tweede van rechts op de foto) vertelt dat het proces om uit te zoeken wat de beste en betaalbaarste oplossing is nu in volle gang is. De vervolgstap is nu uitrekenen wat de verschillende oplossingen zouden kosten. Voor de bewoners is het daarbij ook belangrijk dat de uiteindelijke maatregelen voor hen betaalbaar zijn en zo min mogelijk overlast opleveren. Een duidelijk stappenplan zou daarbij helpen.
In wijken, dorpen en steden in heel Nederland organiseerden zo’n 50 woningcorporaties in oktober 2018 de vierde Dag van het Huren. Uiteenlopende activiteiten waren een mooie aanleiding om huidige en toekomstige huurders te ontmoeten. Variërend van op de koffie bij huurders, een Led’s bingo tot een nieuw wereldrecord cream tea party met 1.000 huurders tegelijk. Motto dit jaar: een duurzame relatie. »
- bewonersinitiatieven - samen leven - meedenken
Iedere corporatie vulde de Dag van het Huren op haar eigen manier in. Zo zette 3B Wonen in Bergschenhoek huurders met een groene en duurzame tuin in het zonnetje. In Boxtel konden 55-plussers zich bij Woningstichting St. Joseph oriënteren op een nieuw huis op een speciaal voor hen georganiseerde woonmarkt.
In Alphen aan den Rijn deed Woonforte tijdens de Dag van het Huren een gooi naar het wereldrecord cream tea party samen met 1.004 huurders. De medewerkers van Woonforte brachten scones met jam en clotted cream en thee rond en gingen tussen de huurders aan tafel zitten voor een praatje.
De Kernen in het Maas en Waal-gebied organiseerde een dag rond de vraag wat mensen nodig hebben om goed te kunnen wonen. Met een aantal regionale samenwerkingspartners ontvingen zij 300 huurders in Appeltern voor een gezellige en informatieve dag.
Zo’n 400 huurders in Hoogeveen, Meppel en Steenwijk kregen bezoek van medewerkers van Woonconcept. Die kwamen langs voor een praatje en om een klein presentje te brengen.
De fuserende corporaties Beter Wonen Vechtdal en De Veste grepen hun aanstaande fusie aan om samen Dag van het Huren te organiseren.
In reacreatiepark de Beerze Bulten viel er voor de bezoekers veel te beleven. Bezoekers konden daarnaast informatie krijgen over bijvoorbeeld de Energiecoach, het Zorgpunt, en de huurdersorganisaties.
In Alkmaar koppelde Woonwaard de dag aan Dag van de Duurzaamheid en maakte tijd voor een goed gesprek met bewoners over dit thema. Zo was er een voorproefje te zien van een plasticrecyclewerkplaats en speelden ze met huurders de Led’s bingo. Winnaars gingen naar huis met een pakket ledlampen.
Corporaties werken hard aan het verduurzamen van de woningen van miljoenen mensen. Daarbij houden zij rekening met de wensen en behoeften van de huurders. De Dag van het Huren bood ook dit jaar weer een mooie gelegenheid om huurders, buurtbewoners en belangrijke samenwerkingspartijen kennis te laten maken met de corporatiemedewerkers en het goede werk dat zij doen.
- brandveiligheid - 55+ - geslaagd
gesprek - luisteren - verrassing
- seniorenconsulenten - maatwerk - informatie
Start de warmte-check, en win schaatstickets op: hetnieuweverwarmen.nl
(bron: agressievrijwerk.nl)
Woningcorporaties kennen verschillende doelgroepen. Een ervan is die van personen met verward gedrag. Kwamen in 2011 via een E33-melding nog 40.000 personen met verward gedrag in aanraking met de politie. In de eerste zes maanden van 2017 waren het al meer dan in heel 2011. Wanneer medewerkers in de corporatiesector in aanraking komen met deze personen, bijvoorbeeld in de wijk of op huisbezoek en het gaat mis... Wat heeft de werkgever dan gedaan voor de veiligheid van de medewerkers?
Veel corporaties hebben agressietraining in het pakket van preventieve maatregelen. Dit is een belangrijk middel voor het herkennen van en omgaan met agressieve personen. Ondanks preventie blijkt in de praktijk dat er nog steeds incidenten voorkomen. Wanneer de medewerker hulp nodig heeft, dan is het de vraag of het positief werkt om zichtbaar hulp in te schakelen via een mobiele telefoon, app of rode noodknop.
Wat als je kunt alarmeren met iets dat er niet uitziet als een alarmknop? SoloProtect biedt meerdere praktische mogelijkheden om te alarmeren met iets dat veel werknemers toch al met zich mee dragen, zoals een ID kaart, een horloge of een sleutelhanger.
Zo is SoloProtect ID een alarmsysteem in de vorm van een houder voor een ID kaart Je kunt deze om je nek dragen, maar ook eenvoudig aan een riem via een oprolmechanisme of lederen hoesje. SoloProtect Watch is een horloge met uitgebreide alarmeringsmogelijkheden en via SoloProtect Go, sla je alarm met een sleutelhanger. Ze hebben alle als overeenkomst dat SoloProtect in geval van nood direct een PRIO1-melding kan maken: de snelste opvolging van de hulpdiensten.
Onze systemen maken gebruik van locatiebepaling, zoals (A)-GNSS, bluetooth bakens, WiFi etc. Want wanneer een werknemer hulp nodig heeft, moeten de hulpdiensten wel zo snel mogelijk naar de juiste locatie toe kunnen. We hoeven dus niet in jullie agenda te kijken om te zien waar iemand is. Dat is ook beter in verband met de privacywetgeving.
Opvallend alarmeren via een telefoon of rode noodknop, kan een nare reactie oproepen. Kies daarom voor een onopvallende manier van alarmeren via een van de systemen van SoloProtect. Bezoek onze website voor meer informatie, of maak een afspraak voor een demonstratie.
Ongeveer 45 procent van de werknemers in de wooncorporatiesector heeft regelmatig te maken met agressie en geweld. Dat zijn zo'n 12.000 werknemers.Selma de Vries
‘Huurders krijgen bekende mensen over de vloer’ ‘Wij hebben onze eigen onderhoudsdienst pas uitgebreid. Met 22 vaklieden en 2 huismeesters doen wij nu het onderhoud en de renovaties van badkamers, keukens en toiletten grotendeels zelf. Meestal ook de spoedeisende klussen buiten kantoortijden. We hebben alleen voor specialistische zaken contracten afgesloten, bijvoorbeeld voor rioolverstoppingen. Wij zijn tevreden met onze onderhoudsdienst. Zeker met de huidige druk in de bouwsector met een tekort aan vakmensen, stijgende prijzen en wachttijden. Maar vooral ook omdat De Woonschakel via onze onderhoudsmedewerkers goed zichtbaar is in deze plattelandsregio. Huurders krijgen bekende mensen over de vloer. Die medewerkers signaleren niet alleen gebreken aan de woning, maar horen ook wat er in wijken en buurten gaande is. Dat vinden we belangrijk omdat de leefbaarheid op sommige plekken steeds meer een aandachtspunt is.’ Albert Gieling, directeur-bestuurder De Woonschakel(5.800woningen),WestFriesland
‘Kunnen we ook de intake uitbesteden?’ ‘Wij onderzoeken momenteel of we het dagelijks onderhoud anders gaan organiseren. Patrimonium heeft al lang geen
Er zijn corporaties die het onderhoud van hun huurwoningen uitbesteden, andere laten het uitvoeren door een eigen onderhoudsdienst. Waarom maken zij die keuze en hoe organiseren ze dat? Dit thema komt ook aan bod in het benchlearningprogramma op basis van de Aedesbenchmark 2018.
eigen buitendienst voor het onderhoud meer. Nu verzorgen eigen medewerkers het eerste klantencontact. Zij noteren reparatieverzoeken, vragen door als dat nodig is en plannen de werkzaamheden in de agenda van de aannemer die voor ons het dagelijks onderhoud uitvoert. De medewerkers van die aannemer zijn door Patrimonium getraind in een goede omgang met bewoners. Zij signaleren ook sociale problemen. De controle van de onderhoudsklus gebeurt weer door onze eigen medewerkers. De vraag is of we de hele intake aan de aannemer kunnen uitbesteden. Houden we dan voldoende grip op het proces? Het belangrijkste is dat huurders er niks van mogen merken. Voor onze medewerkers zal zo’n verandering ingrijpend zijn.
Dit vraagt dus om een zorgvuldige afweging.’
Rob van Oevelen, manager Vastgoed Patrimonium(2.500woningen), Barendrecht
‘Vakspecialisten met brede ervaring’ ‘Wij zijn een kleine corporatie en besteden alle onderhoud uit. Sinds april via resultaatgericht samenwerken. In plaats van de jaarlijkse aanbesteding maken we nu langjarige afspraken met aannemers. Zij doen de intake met de huurder en voeren het dagelijks en planmatig onderhoud uit. Natuurlijk monitort Wonen Wittem de uitvoering. Wij werken met echte vakspecialisten. Zij hebben ervaring bij veel verschillende opdrachtgevers. De langjarige afspraken garanderen de aannemer van werk. Hierdoor weet hij ook hoeveel schilders, loodgieters en andere vaklui hij de komende jaren nodig heeft. Wij denken dat de huurderstevredenheid stijgt door deze manier van werken. Het klopt dat we nu zelf minder achter de voordeur komen. Vroeger ging onze opzichter vaak even kijken om de klacht te beoordelen. Nu weten onze partners dat ze ons moeten inseinen bij twijfel of er meer aan de hand is dan een onderhoudsklus.’
Marc Weusten, manager Bedrijfsvoering en Strategie,WonenWittem(500woningen)Reageer op de volgende stelling via www.aedes.nl/destellingTEKST: MARJON VAN WEERSCH
‘Wij maken afspraken met aannemers’
16 min of meer persoonlijke vragen en 16 vragen over sociale huisvesting. Deze keer beantwoordt Bettina Bock, ruraal en socioloog en bijzonder hoogleraar Bevolkingsdaling en Leefbaarheid voor NoordNederland, 16 van deze vragen.
TKEST: ANNE DE ROOIJ, FOTO: JEROEN VAN KOOTEN
Als u de baas was van Aedes, wat zou u als eerste doen?
‘Ik zou meer aandacht besteden aan de regionale verschillen. Het lijkt nu alsof de woningmarkt in heel Nederland overspannen is, terwijl er ook gebieden zijn waar geen tekort is. Er is meer aan de hand dan te weinig woningen.’
Stel u gaat op proef wonen in een corporatiewoning, waar zou u op letten?
‘Het uitzicht! Dat vind ik belangrijk. Waar kijk je op uit? Ik heb het liefst een weids uitzicht.’
Wat heeft u van uw vader?
‘Analytisch denken en logisch redenen. Dat waardeerde hij in mij. Hij was heel gul, ook dat heb ik van hem. Hij kookte graag en zei áltijd: Er is meer! Je leert het meeste van wat iemand je voorleeft.’
Waar moet de hoogte van de huur van afhangen?
‘Een combinatie van de kwaliteit van de woning en het inkomen van de huurder. Het is een uitdaging om dat met elkaar in verhouding te brengen. Ik ben voorstander van gemengd wonen, segregatie ligt snel op de loer.’
Met wie zou u het liefst een uur in de lift vastzitten?
‘Met iemand van kunstenaarscollectief De Ploeg. Ik zou graag willen weten waarom ze het platteland op die manier schilderden.’
Wat zou u doen aan de wachttijden voor een sociale huurwoning?
‘Het is belangrijk dat corporaties flexibel uitbreiden en verder kijken dan hun huidige woningbestand. Ze kunnen misschien uitbreiden naar leegstaande particuliere woningen, zoals in Limburg is gedaan voor vluchtelingen. Zo kun je wellicht meerdere problemen tackelen.’
Wat vindt u zo belangrijk dat u het wilt meegeven aan de volgende generatie?
‘Het leven draait niet alleen om jezelf, maar om hoe je iets creëert wat voor meer mensen iets betekent. Het gaat zo vaak over voor jezelf het maximale bereiken. Als je dat loslaat, wordt alles lichter.’
Hoe ervaart u uw dagelijkse woon-werkverkeer?
‘Fantastisch. Ik woon op vijf minuten fietsen van mijn werk. Kan niet beter. Eén keer per week moet ik naar Groningen, drie uur heen en drie uur terug. Dat is minder fijn.’
Waar moeten corporaties eens mee ophouden? En waar moeten ze mee doorgaan?
‘Ik ben onder de indruk van hun sociaal-maatschappelijke betrokkenheid. Het is geen taak van woningcorporaties om winst te maken en daar op te focussen; ze moeten hun taak ruim opvatten en altijd vooruitkijken.’
Wanneer was u voor het laatst verschrikkelijk boos?
En waar ging dat over?
‘Ik word niet gauw boos. Ik schrok laatst wel van de discussie over bevolkingsgroei. Daarin had iemand het over: de ontvolking van de autochtone Nederlanders. Volgens mij moet je níet zo praten, denken of formuleren. Je moet geen verschil maken tussen autochtoon en niet-autochtoon; bevolking is bevolking.’
Wat was uw laatste goede voornemen?
‘De trap nemen in plaats van de lift. En geen nieuwe kleren kopen tot de kerst. Dat is mislukt.’
Aan welk huis bewaart u de beste herinneringen en waarom?
‘Mijn huidige woning. Het is echt ons huis, de kinderen zijn hier opgegroeid. Het is eigen en volledig naar onze zin.’
Waar werd u in het afgelopen jaar heel erg blij van? ‘Zingen! Ik heb zangles en zing in projectkoren. Ik was bijvoorbeeld een week op het platteland van Zuid-Frankrijk. We zongen steeds in een andere dorpskerk, met een mix van klassiek en chansons.’
Wat is het grootste probleem van de Nederlandse woningmarkt?
‘Het verschil tussen de oververhitte woningmarkt in de Randstad en de leegstand in krimpgebieden. En het gebrek aan investering, daar worden woningen niet aantrekkelijker van. De nadruk ligt op bouwen en de rest dreigt uit beeld te raken.’
‘Overlast moet aangepakt worden, want het tast ook het leefplezier van anderen aan. Dat maakt de kwestie voor verhuurders ook anders: zij dragen verantwoordelijkheid. Voordat je iemand de wijk uit zet, moeten wel eerst andere oplossingen gezocht worden. En er moet gekeken worden wat er eventueel achter zit.’
Op welk moment was u het moedigst?
‘Ik heb met mezelf een aantal challenges afgesproken voor meer zelfvertrouwen. Bloed doneren was er één. Ik ben niet zo’n held met naalden. Maar ik heb het gedaan! Nadat ik twee keer ben flauwgevallen mocht ik niet meer. Dat was tegelijkertijd een teleurstelling en een opluchting.’
Bettina Bock (58) werkt als ruraal socioloog en bijzonder hoogleraar Bevolkingsdaling en Leefbaarheid voor Noord-Nederland bij Wageningen University en de Rijksuniversiteit Groningen.
Maak kennis met het revolutionaire intercom-systeem van Intratone voor draadloze toegangs controle op afstand, inclusief sleutelbeheer en videobewaking. Eenvoudig te bedienen, veilig en bijzonder gebruikersvriendelijk, zowel voor bewoner als beheerder en installateur.
Bewoners kunnen met de eigen smartphone bezoek te woord staan en toegang verlenen, vanaf elke locatie. Beheerders kunnen op afstand, in real-time, toegang managen via een beveiligd beheer platform.
De aanleg is simpel: geen bekabeling meer, dus geen zwaar installatiewerk, en direct inzetbaar, met een enorme besparing ten opzichte van traditionele systemen.
Bel Alexander Dekker voor een demonstratie en u bent direct fan: telefoon 06 3620 1520. www.intratone-home.nl
Intratone is een merk van Cogelec en is het best verkochte intercomsysteem in Frankrijk.
De Willem en De Zwijger in Best zijn de eerste 5-laags nul-op-de-meter-appartementencomplexen in Nederland. Een uniek project wat tot stand is gekomen door een ketensamenwerking van zes partijen: Woonstichting ’thuis, BAM Wonen, BAM Energy Systems, NBArchitecten, eigenenergie. net en Itho Daalderop.
Olaf van Dijk, projectmanager bij Woonstichting ‘thuis, is enthousiast over het verloop en het resultaat van het project: “Vanuit ‘thuis hebben wij een duidelijk visie op duurzaamheid. Daarnaast vinden wij het belangrijk dat deze ambitie wordt ondersteund door onze huurders. In dit project zijn een aantal duurzaamheidsam bassadeurs onder de bewoners. Als mensen vragen hebben over de werking van het systeem, wisselen van filters of inloggen in hun energieportaal, kunnen zij bij deze ambassadeurs terecht. Naast dat een project duurzaam is, willen we ook borgen dat bewoners niet meer voor hun energie gaan betalen dan in een vergelijkbare gasgestookte woning. Met deze eisen kwamen we bij NBArchitecten en BAM Wonen terecht.”
‘De Willem’ en ‘De Zwijger’ hebben een excellent geïsoleerde schil en voorzien zelf in alle energie die nodig is. Hiervoor zijn niet alleen zonne panelen op het dak geplaatst, maar ook bevestigd op de speciaal hiervoor
ontworpen gevels. Door naast het dak ook de gevel van dunne film-zon nepanelen te voorzien, zijn beide complexen compleet NOM. Vanwege de jarenlange ervaring pleitte NBArchitecten voor een klimaatsysteem van Itho Daalderop. Warmtepompen op basis van bodemenergie en ventilatie met warmteterugwinning vormen het hart van elke woning. Bewoners zijn na de eerste zomer in hun huis zeer te spreken over het comfort. De woning is koel in de zomer en fris door de ventilatie.
Harold van de Ven, directeur-ar chitect bij NBArchitecten: “Ik smeed graag alle duurzaamheidseisen, wensen en randvoorwaarden voor een project tot één harmonisch geheel. Dan mag het wat mij betreft pas ‘duurzaam wonen’ heten. Als een project zoals dit deze beloften waarmaakt en enthousiaste bewoners oplevert, is mijn missie geslaagd!”
Voor meer informatie of een advies kunt u contact met Itho Daalderop opnemen via 010 427 85 30 of via project.ithodaalderop.nl.
tekst : marjon van weersch , illustratie : aad goudappel
»Eigenlijk moeten we het woord compliance niet ge bruiken, zegt oprichter en docent van de Compliance Academie Roland Notermans. ‘De meeste mensen associëren dat met regeltjes en die zijn niet populair.’ Bovendien gaat compliance over meer dan het naleven van wetten en regels. Het gaat over verantwoord handelen.’ Notermans begeleidt al ruim vijftien jaar vooral commerciële bedrijven bij het professionaliseren van hun compliance programma’s. Hij deed dat bijvoorbeeld bij Philips, ASML en Heineken. ‘Of het nu gaat om bedrijven of om organisaties als ziekenhuizen en woningcorporaties, ze hebben allemaal een doel of een op dracht’, legt Notermans uit. ‘Corporaties moeten zorgen voor volwaardige, betaalbare woningen voor hun huur ders. Alle medewerkers – van directeur en commissaris tot verhuurmedewerker en receptionist – moeten naden ken over de vraag: hoe doen we dat op een verantwoorde manier? Dat is de essentie van compliance.’ Ondertussen blijft compliance een veelomvattend begrip. We hebben het over het toepassen van wet en regelge ving, bij corporaties is dat onder (veel) meer de Woning wet. Maar ook over de naleving van interne governance regelingen die de integriteit en betrouwbaarheid van corporaties moeten waarborgen. ‘Dat betekent dat compliance ook gaat over het gedrag van medewerkers’, zegt Renée Hoes, concernjurist van woningcorporatie Mitros in Utrecht. ‘En over risicobeheersing en reputatiemanagement.’ Mitros is een van de grotere corporaties die al enkele jaren structureel aandacht heeft voor compliance. De meeste kleine en middelgrote corporaties zijn nog niet zo ver.
Hoe organiseer je compliance bij een woningcorporatie? Waar moet je beginnen? Omdat het thema voor veel ver
schillende functies belangrijk is, heeft Aedes corpo ratiemedewerkers uit verschillende Aedes netwerken bij elkaar gebracht. Met deze ‘voorlopers’ zijn de dilemma’s en behoeften geïnventariseerd. Vervolgens heeft Aedes met deze leden en expert Notermans een tweedaagse Leergang Compliance ontwikkeld (zie kader). De leergang is bedoeld voor bestuurssecretaris sen, controllers, bedrijfsjuristen en HRM medewerkers. Naast Notermans bestaat de docentengroep uit corpo ratiemedewerkers met praktijkervaring op verschillende onderwerpen. Hoes is één van de docenten.
Menno Steenland, senior bedrijfsjurist en functionaris gegevensbescherming bij woningcorporatie Elkien in Friesland, heeft de leergang dit voorjaar gevolgd. Hij is enthousiast, omdat de docenten uitgaan van vragen die leven in de praktijk en niet van een abstracte juridische invalshoek. ‘Dat helpt mij om mijn collega’s bij Elkien praktisch te adviseren over compliance vraagstukken in plaats van ze op te zadelen met droge, starre regels.’ Met de controller en bestuurssecretaris vormt Steenland een compliance commissie. Ook dat heeft hij geleerd van de leergang: ‘doe het niet alleen’. De commissie doet stelselmatig een compliance check zodat medewerkers gewijzigde en nieuwe wet en regelgeving tijdig in de werkprocessen van Elkien kunnen doorvoeren.
Adviseren over compliance gebeurt bij Elkien met behulp van bijvoorbeeld e learningprogramma’s en workshops. Maar ook in bijpraatsessies met medewerkers. Daarin inventariseert Steenland eerst vragen die bij hen spe len. ‘Als we er vervolgens met elkaar over gaan praten, blijkt vaak dat medewerkers compliance vraagstukken goed aanvoelen. En daar zelf oplossingen voor kunnen bedenken. Maar ze willen dat toetsen aan een juridisch
Hoe zorgen woningcorporaties ervoor dat ze werken in overeenstemming met wet- en regelgeving? Dat medewerkers integer en verantwoord handelen? Aedes ontwikkelde samen met corporatiemedewerkers de Leergang Compliance. Hoe regel je compliance bij een corporatie? We stellen de vraag aan deelnemers en docenten van de leergang.
kader.’ Steenland geeft het voorbeeld van verhuurmedewerkers die twijfelden over de wettelijke bewaartermijn van bewonersgegevens na het eindigen van een huurovereenkomst. Wat te doen als er nog sprake is van een huurschuld? De pragmatische oplossing is om de termijn in te laten gaan op het moment dat alle procedures zijn afgesloten. ‘Ik leg dan uit dat dit goed past in de wettelijke regels’, zegt Steenland. ‘Zo kijken we samen hoe we ons werk op een verantwoorde manier kunnen doen. Die casussen vertalen de teams zelf vervolgens weer in interne procedures.’
Ook Judith Degen, bestuurssecretaris bij Woonbedrijf ieder1 in Deventer maakt enthousiast gebruik van de kennis die ze in de leergang heeft opgedaan. Als ‘compliance-officer’ zit zij samen met de concern controller en een adviseur Financiën in een Complianceteam. Sinds dit jaar nodigt dat team voor elke vergadering een manager uit om dieper in te gaan op de consequenties van komende (veranderingen) in wet- en regelgeving. Binnenkort is dat bijvoorbeeld de manager die te maken krijgt met de nieuwe Omgevingswet. ‘In 2017 lag bij onze corporatie de focus op de wettelijke compliance’, zegt Degen. ‘Daarbij was de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) de grootste klus. Veel werk, maar een traject met duidelijke eisen en heldere deadlines.’ Dit jaar is Woonbedrijf ieder1 ook nadrukkelijk aandacht gaan schenken aan gedragscompliance. ‘We zijn begonnen met een meting van de integriteitsbeleving onder de medewerkers’, zegt Degen. ‘De respons was hoog, 67 procent vulde de vragenlijst in. De vragen hebben bijvoorbeeld betrekking op het gedrag van directie en leidinggevenden. Komen zij hun afspraken na? Gaan ze zorgvuldig om met vertrouwelijke informatie? De overgrote meerderheid van de collega’s blijkt daar positief over.’ Ze vervolgt: ‘Goed voorbeeldgedrag van leidinggevenden is een basisvoorwaarde voor een organisatie die van al haar medewerkers verlangt dat ze integer en verantwoord handelen.’
Met de meting heeft de corporatie ook mogelijke integriteitsrisico’s boven water gekregen. ‘Zo leefde er in één team het gevoel dat vriendjespolitiek soms een rol speelde bij het vervullen van vacatures’, zegt Degen. ‘Onze bestuurder vindt dat zo’n signaal serieus genomen moet worden en heeft mij gevraagd hier met
Deze leergang voor corporatiemedewerkers is vanuit Aedes door en voor corporatie-medewerkers ontwikkeld in samenwerking met De Compliance Academie. ‘Het is mooi om te zien hoe dit werkt’, zegt Marc van Rosmalen, verenigingssecretaris van Aedes. ‘Samen met de leden benutten en delen we elkaars kennis; de vereniging in optima forma.’
Na afloop van de tweedaagse leergang kunnen de deelnemers de compliance bij de corporatie beter organiseren en collega’s adviseren over compliance-onderwerpen. Een pragmatisch plan van aanpak maakt deel uit van het programma.
Inmiddels heeft Aedes de leergang 5 maal aangeboden en hebben er meer dan 70 mensen deelgenomen. Op 5 november 2018 is er weer een leergang gestart. Bij voldoende belangstelling zullen er voorjaar 2019 weer leergangen starten. Interesse? Neem contact op met Marc van Rosmalen, verenigingssecretaris van Aedes, m.vanrosmalen@aedes.nl.
de bewuste afdeling over te praten. Vervolgens heb ik samen met de OR, personeelszaken en iemand van die afdeling onze werving- en selectieprocedure aangescherpt. Zo hebben we de mogelijkheid geschrapt om een voorkeurskandidaat aan te dragen en aan de procedure objectief te beoordelen eisen toegevoegd. Corporaties kunnen op verschillende manieren vorm geven aan een compliance-programma. Hoes adviseert om te beginnen met het vastleggen van het wettelijk kader. ‘Dat geeft structuur.’ De deelnemers aan de leergang werken samen aan een inventarisatielijst van relevante wet- en regelgeving. ‘Een mooi voorbeeld van netwerken’, vindt Steenland van Elkien. De lijst is uitgebreid en gaat van arbeidsvoorwaarden en asbest, via bouwregels en duurzaamheidsmaatregelen, tot de Woningwet en meer. De invoering en naleving van al die regels is deels via ‘hard controls’ te toetsen. Bij Elkien gebeurt dat bijvoorbeeld in een halfjaarlijkse cyclus met de managers. Aan de hand van onder meer een risicoanalyse, het opstellen en wijzigen van procedures, en het bewaken en opvolgen van acties.
Dat is een wat grijpbaarder proces dan de soft-controls die de integriteit van gedrag toetsen en bevorderen. Naast voorbeeldgedrag gaat het dan over zaken als elkaar mogen en durven aanspreken, zegt Steenland.
‘Dat kunnen medewerkers onderling doen. Bijvoorbeeld als je signaleert dat een collega bij de receptie over bewoners praat.’ Maar ook in team-overleggen kunnen managers gedrag aan de orde stellen. ‘Neem bijvoorbeeld onze onderhouds-mensen die meestal de hele dag op pad zijn. Zij zijn in de wijk onze oren en ogen. Niet alleen over de woningen, maar ook over de bewoners. Hoe zorgen zij ervoor dat ze zorgvuldig met die gegevens omgaan? Is hun iPad altijd afgeschermd als ze klaar zijn met een klus? Het is goed om daar samen bij stilte staan.
Er moet een cultuur ontstaan waarin het geaccepteerd is dat mensen hun vinger opsteken en vragen durven stellen over gevoelige onderwerpen, zegt Roland Notermans. De Woningwet komt weer ter sprake. Als het goed is, helpt die wet corporaties bij de maatschappelijke opgaven op het gebied van wonen. Maar stel dat regels uit die wet dat juist belemmeren? Dan kan het naleven van de wet schuren met verantwoord handelen. ‘Ook dat is precies waar compliance over gaat’, zegt Notermans.
‘Compliance-programma’s moedigen medewerkers aan te praten over botsende waarden en normen die ze in het dagelijkse werk ondervinden. Binnen hun afdeling en soms misschien met de directie. Als de Woningwet op bepaalde punten is doorgeschoten, kan Aedes die signalen neerleggen bij de politiek.’
Renée Hoes: ‘Gaandeweg kom ik er steeds meer achter dat compliance gaat over verbinding zoeken.’ Met alle medewerkers uit de organisatie, met de huurders, met de buitenwereld. Op die manier wordt het organiseren van compliance bijna een organisch proces en een onderdeel van het DNA van de corporatie.’ Dat vraagt wel een lange adem, waarschuwt ze. ‘En de steun van de directie. Zonder is een compliance-programma niet effectief.’ Dat geldt ook voor regelmatige aandacht, zegt Notermans. ‘Het is geen project dat na 1 of 2 jaar weer afgevinkt kan worden.’
Eigenlijk past compliance heel goed in de huidige trend om niet de regels en systemen centraal te stellen, maar de bedoeling, besluit Notermans. ‘Datgene waar corporaties echt voor staan. Dat vraagt om een bedrijfscultuur waarin medewerkers weer ruimte krijgen voor hun eigen verantwoordelijkheid.’
‘Gaandeweg kom ik er steeds meer achter dat compliance gaat over verbinding zoeken’
Enserve is specialist in woonruimteverdeling. Wij zetten ons in voor de ontwikkeling van één open en transparante woningmarkt. Onze kracht zit in kennis, maatwerk en service. Door onze uitgebreide en specialistische kennis van de woningmarkt krijgt u op elke vraag een antwoord en voor elk probleem een passende oplossing.
Alles wat wij doen is afgestemd op uw specifieke wensen. Wij werken landelijk en staan onafhankelijk in de markt.
Al meer dan 70 corporaties en gemeenten gingen u voor… wij maken graag ook met u kennis.
Erop toezien dat de woningcorporatie een goede koers vaart en het bedrijf gezond houdt. Daar is de commissaris verantwoordelijk voor. We drinken deze ochtend thee, want: ‘voor een koffieapparaat is geen plek in een studentenkeuken’, bij commissaris Hilde Smits in Enschede. ‘Ik kijk vanuit een ander perspectief.’
TEKST: TANJA COPAL, FOTO’S: INDRA SIMONS
Het was een impulsieve actie, Smits’ reactie twee jaar geleden op de oproep van de huurdersvertegenwoordiging van de Stichting Jongeren Huisvesting Twente (SJHT). Zij zochten een commissaris om hen te vertegenwoordigen in de raad van commissarissen. Kennis van woningcorporaties had Smits, die zelf huurt van de SJHT, toen nog niet. ‘Waar ben ik aan begonnen? Dat heb ik wel eens gedacht in het begin. Het jargon, de vele dossiers en de pittige tijdsinvestering. Maar nu ben ik erin thuis. Het commissariaat is een mooie manier om bij te dragen en iets te doen voor de huurders, de stad en de maatschappij. Mijn positie borgt ook dat de doelgroep van de SJHT direct betrokken is bij de RvC.’
De zevendejaars studente Biomedische Technologie studeert komend jaar af aan de Universiteit Twente op een onderzoek naar flexibele exoskeletten. Dat zijn robotische hulpmiddelen die mensen met een beperkte motoriek ondersteunen bij het bewegen. De van origine Limburgse Smits woont in Enschede op een knusse kamer, met een zelfgemaakte muurschildering op de muur. Met haar twee huisgenoten deelt ze de keuken en de bad-
‘Ik ben niet gepokt en gemazeld in de sector, maar ik heb wel gezond verstand en daar kom ik een heel eind mee’
kamer. ‘Ik ben zelf de doelgroep van de SJHT.’ Toezicht houden gaat voor Smits over veel meer dan financiën. ‘Het gaat erom dat we de goede dingen goed doen. Ik ben niet gepokt en gemazeld in de sector, maar ik heb wel gezond verstand en daar kom ik een heel eind mee. Mijn mening vorm ik op basis van inhoud en argumenten.’ De commissarissen van de SJHT hebben zich het afgelopen jaar gebogen over de realisatie van een duurzaam nieuwbouwplan van 21 zelfstandige woningen. ‘Uit onderzoek blijkt dat studenten meer behoefte hebben aan zelfstandige woonruimte. De SJHT is met zo’n 1.000 wooneenheden een kleine corporatie, dus dat is als investering een groot besluit. Maar wel één die past bij de missie om studenten en jongeren te huisvesten.’
Smits is 24, haar leeftijd belemmert haar niet in haar functie van commissaris: ‘Ik heb dezelfde rol als mijn collega-commissarissen, maar ik kijk vanuit een ander perspectief. We hebben in de RvC bijvoorbeeld een pittige discussie gehad of we de inkomensgrens voor onze huurders moesten verruimen, zodat ook starters in Enschede bij de SJHT kunnen huren. Daar stond ik aanvankelijk sceptisch tegenover. De kern van de SJHT is om studenten en jongeren te huisvesten. Er mag geen sprake zijn van verdringing, dat was voor mij een voorwaarde. Daar hebben we intensief over gepraat
COMMISSARIS BIJ: Stichting Jongeren Huisvesting Twente (RvC: 3 mannen en 2 vrouwen)
STUDIE: Biomedische Technologie aan de Universiteit Twente
WOONT IN: Enschede
REIST: per fiets en met het OV
HOUDT VAN: films en muziek en heeft een passie voor schminken en visagie
en dat wordt nu bij de uitwerking gericht gemonitord.’
Biomedische technologie en volkshuisvesting hebben niet zo heel veel raakvlakken, maar voor Smits maakt dat niet uit. Ze is altijd actief geweest op verschillende terreinen. Op de middelbare school in Limburg schreef ze voor de schoolkrant. Voordat ze startte met haar huidige studie studeerde ze Industrieel Ontwerpen. Ze is nog steeds actief bij de studievereniging van deze opleiding. ‘Als ik mijn onderzoeksvraag heb aangescherpt kan ik starten met afstuderen.’ Met een kleine lach: ‘Ik word natuurlijk begeleid vanuit de universiteit, maar het vraagt wel zelfdiscipline omdat ik nu geen colleges meer heb. In haar rol als commissaris houdt Smits toezicht en signaleert ze zaken. De verouderde website en huisstijl van de SJHT vielen haar op bij haar aanstelling. ‘In de organisatie werd dat ook gezien. In november bestaat de SJHT 50 jaar. Dan is er groot feest en worden ook de nieuwe huisstijl en website onthuld’, vertelt de jonge commissaris enthousiast. En dan is de thee op en de muesli ook. Het is tijd voor zelfdiscipline. Op de fiets. Naar de universiteit. Aan de studie.
Wij laten uw gebouw er van binnen en van buiten weer als nieuw uitzien. Welke opdracht u ook heeft, wij hebben de kennis, ervaring en apparatuur in huis om elke specialistische klus voor u uit te voeren.
Driekwart van de toezichthouders aangesloten bij de VTW vindt het een goede zaak dat zij elk jaar minimaal vijf uur aan hun professionele ontwikkeling besteden. Bijna vier jaar is dat nu een lidmaatschapseis voor de Vereniging Toezichthouders in Woningcorporaties. Wat zijn de ervaringen? En wat kan de volgende stap zijn?
TEKST: LISETTE VOS, FOTO’S: BART VAN DIEKEN
De invoering van de eis om als toezichthouder minimaal vijf uur per jaar te besteden aan de persoonlijke ontwikkeling, leverde in 2015 nog discussie op. De verplichting – gekoppeld aan het lidmaatschap van de VTW – viel niet bij iedereen in goede aarde. Uit onderzoek, bijna vier jaar later, blijkt dat verreweg de meeste VTW-leden (75 procent) het systeem Permanente Educatie belangrijk en nuttig vinden. Bovendien haalt 90 procent meer dan de verplichte vijf punten (uren), met een gemiddelde van 29 punten (uren) over de eerste drie jaar.
Voorzitter Ineke Donkervoort en Anita van der Wal van de VTW-commissie Permanente Educatie (zie kader) zijn positief over de uitkomsten. ‘We zien dat commissarissen hun ontwikkeling serieus nemen. Het gemiddelde aantal uren – 9 uur per jaar – is een mooi cijfer. Al moet een handjevol leden nog wél worden aangesproken om het verplichte aantal uren te halen.’
Er wordt steeds meer van toezichthouders verwacht. Toezichthouden is een vak en niet iets dat een commissaris er even bij doet. Om ontwikkelingen in het werkveld van corporaties bij te houden, inclusief complexe vraagstukken, is continu bijscholing nodig. Naast vakinhoudelijke kennis – zoals over de Woningwet en duurzaamheid – gaat het om vaardigheden, houding en gedrag. ‘Stilstand is achteruitgang’, stelt Van der Wal. Het aantal uren voor permanente educatie is verplicht, maar hoe die uren worden ingevuld is aan de individuele commissaris. Volgens Ineke Donkervoort waarderen de leden die relatief grote vrijheid zeer, zo blijkt uit onderzoek. ‘Juist die vrijheid heeft geleid tot waar we nu staan. Commissarissen zijn over het algemeen ervaren vakmensen die beter in vrijheid hun opleiding kunnen kiezen, dan dat zij al te dwingende regels opgelegd krijgen.’
Volgens Donkervoort en Van der Wal wordt bovendien bij een herbenoeming (na een periode van vier jaar) getoetst of de commissaris voldoet aan wat de raad van commissarissen (RvC) en de corporatie op dat moment nodig hebben.
‘In dat proces wordt expliciet om een oordeel gevraagd van andere RvC-leden, het bestuur, en in het geval van een huurdercommissaris ook van huurdersorganisaties.
De VTW-commissie Permanente Educatie bestaat naast voorzitter Ineke Donkervoort uit de leden Anita van der Wal, Ans Cuijpers en Luurt van der Ploeg. De commissie is ingesteld om de permanente educatie te bevorderen en om te monitoren of de leden zich aan de urennorm houden. Mede op basis van representatief onderzoek onder de VTW-leden heeft de commissie aanbevelingen gedaan over het vervolg van permanente educatie. Eind 2018 draagt de PE-commissie de taken over aan het bureau van de VTW.
Meer informatie: www.vtw.nl/permanente-educatie-commissarissen Ontwikkelkompas: www.vtw.nl/ontwikkelkompas
Leden van de VTW kunnen onder meer opleidingen volgen bij de VTW Academie, verzorgd door Avicenna – Academie voor Leiderschap. De VTW-programmaraad beoordeelt het aanbod en bewaakt de kwaliteit. Ans Cuijpers, lid van de PE-commissie, is voorzitter geworden van de programmaraad.
Meer informatie over de VTW Academie: www.vtw-academie.nl
Dan blijkt ook of de commissaris voldoende heeft gedaan om zich te blijven ontwikkelen. Of dat zijn of haar profiel nog past bij wat er dán nodig is.’
Volgens de PE-commissie gaat het echter niet alleen om de individuele commissarissen, maar ook om de ontwikkeling van de RvC als team.
Volgens Van der Wal, die ook lid is van de VTWbroedplaats van Toezicht met Passie, gaat het dan vaak om vaardigheden. ‘Commissarissen bij woningcorporaties zijn geneigd vooral naar de cognitieve aspecten te kijken.
Maar de vraag is ook hoe je als mens in een team opereert, en in relatie tot de bestuurder. Hoe voer je het goede gesprek? Daar valt nog wel terrein te winnen.’
Daar sluit Donkervoort zich bij aan. Het gaat in de permanente educatie volgens haar om een breed palet van kennis, houding en gedrag.
‘De meeste commissarissen kiezen eerder voor een opleiding om hun kennis te vergroten, bijvoorbeeld over de Woningwet. Andere cursussen die over ‘zachte’ vaardigheden gaan, zijn minder gewild. Dat kan beter.
In de RvC moet je in een team van mensen samenwerken en besluiten nemen. Dat goed doen met mensen afkomstig uit verschillende sectoren en met andere achtergronden vraagt ook bewustwording en opleiding.’
Een belangrijke aanbeveling van de PE-commissie is om de RvC-voorzitter of een ander RvC-lid aan te wijzen die erop toeziet dat de permanente educatie op de agenda staat, in ieder geval bij de zelfevaluatie. Om gestructureerder in kaart te brengen wat de commissaris én de RvC als geheel nodig hebben, heeft de PEcommissie het ontwikkelkompas uitgebracht. Daarin wordt permanente educatie vanuit vier perspectieven belicht: ik (de commissaris zelf), team (RvC als geheel), visie (van RvC op toezichthouden) en context (de corporatie en de omgeving). ‘Het is echt belangrijk dat commissarissen over hun ontwikkeling met elkaar praten, en elkaar ook durven aanspreken als dat nodig is’, stellen Donkervoort en Van der Wal.
De PE-commissie heeft ook naar andere sectoren gekeken. De beroepsvereniging van accountants (NBA) doet bijvoorbeeld onderzoek naar een systeem dat de nadruk legt op het resultaat van de bijscholing, en niet op de behaalde punten. In een pilot maken accountants een persoonlijk leerplan, zij leggen in een dossier vast
wat zij hebben geleerd en hoe zij dat hebben toegepast in hun werk. Vakgenoten beoordelen steekproefsgewijs deze dossiers. ‘Wij pleiten er als commissie voor om in de toekomst een vergelijkbaar systeem, dus meer gericht op resultaat, te onderzoeken,’ aldus Donkervoort en Van der Wal.
Tot die tijd kunnen commissarissen al door het jaar heen delen welke opleiding zij gaan volgen of hebben gevolgd en wat zij hebben geleerd, stelt Van der Wal. ‘Als je dat tijdens een RvC-vergadering aan de orde stelt, dan komt daar ook het gesprek daarover op gang. Dat stimuleert meer dan dat je één keer per jaar vertelt wat je hebt gedaan om de vijf punten te behalen.’ De PE-commissie stelt vooralsnog voor om de urennorm van vijf uur vast te houden, aldus voorzitter Donkervoort. ‘Het gaat niet om de punten, maar om de ontwikkeling van de commissaris én de RvC. Daar gaat het om. De eis van vijf uur is voor een enkeling nog een stok achter de deur.’
Robert Gradus, commissaris bij drie corporaties in Brabant, vindt dat iedere toezichthouder verantwoordelijk is om de ontwikkelingen in het werkveld van woningcorporaties bij te houden. Maar hij vindt niet dat de VTW een urennorm verplicht moet stellen.
Robert Gradus is sinds 2002 toezichthouder, hij is RvC-voorzitter bij de Zaligheden, vicevoorzitter RvT bij Kleine Meierij en RvT-lid bij Tiwos. Voor hem is er sinds de invoering van de urennorm van vijf uur voor perma-
nente educatie, op 1 januari 2015, niet echt iets veranderd. ‘Als het nodig is, laat ik mij bijscholen.’ Volgens Gradus vragen veel ontwikkelingen in de sector om specifieke kennis. Hij heeft bijvoorbeeld dit jaar een tweedaags seminar over zorg en participatie gevolgd, waardoor hij al ruim boven de urennorm zit. ‘Ik heb dit gedaan, omdat ik meer wil weten over de integratie tussen wonen en zorg. Niet om de punten te halen.’ Gradus die als commercieel directeur bij een bedrijf in staalbouw werkt, heeft op eigen initiatief ook een cursus ethiek gevolgd. ‘Ik
werk in de zakenwereld, daar is men wellicht wat minder sensitief. Ik vind het belangrijk om meer te weten over normen en waarden. Welke cultuur past bij een corporatie?’ De VTW moet in zijn ogen in het opleidingsaanbod vooruitlopen op wat op de sector afkomt Denk aan alternatieve bouwvormen om de prijs van de bouw te drukken of duurzaamheid. Gradus plaatst daarbij nog een kritische kanttekening. ‘Er gaat veel geld om in opleidingen. De vraag die je bij elke cursus moet stellen: wordt de huurder er beter van?’
Merel Ruiter is ruim twee jaar huurderscommissaris bij SSH& De Studentenhuisvester in Nijmegen. Ze vindt het erg belangrijk om op de hoogte te zijn wat er speelt in het werkveld van woningcorporaties. ‘Goed dat het PE-systeem bestaat. Wel jammer dat het nodig is om het verplicht te stellen.’
Merel Ruiter, werkzaam als trainee op het Instituut voor Fysieke Veiligheid in Arnhem, haalde in haar eerste jaar als huurders-
commissaris bij SSH& met gemak de verplichte norm van vijf uur. Ze volgde een cursus van een externe financiële adviseur over de Woningwet én de tweedaagse opleiding voor nieuwe commissarissen. ‘Ik heb geen stevige financiële achtergrond, en tijdens de tweedaagse opleiding werd ik klaargestoomd voor mijn werk. Dat was heel leerzaam.’
Ruiter vindt dat iedere commissaris – net begonnen of met ruime ervaring – continu zich moet blijven ontwikkelen. Dit jaar koos ze zelf voor de masterclass De kunst van
het vragen stellen. Tijdens een rollenspel oefende ze onder meer een situatie met een lastige bestuurder. ‘Hoe stel je je stevig op, en leer je kritische vragen te stellen?’
Samen met de andere RvC-leden laat ze zich dit jaar bijscholen op het thema duurzaamheid. Ze vindt dat ze samen met haar collega’s wel beter kan bekijken wie welke bijscholing nodig heeft. ‘Daar kunnen we iets bewuster bij stilstaan. Nu kies ik vooral een cursus die mijn interesse heeft. Maar ik ben enthousiast over het PE-systeem. Ik leer veel en ik krijg er nog voor betaald ook.’
Ad Hoc heeft als leegstandbeheerder meer dan 25 jaar ervaring in het realiseren van een optimaal rendement van uw projecten. Met innovatieve concepten wordt uw project van maatwerkadvies voorzien en vervolgens van A tot Z uitgevoerd. De mix van financieel-, sociaal- of leefbaarheidsrendement wordt samen met u vormgegeven.
Of u nu kiest voor Tijdelijk Verhuur (inclusief Passend Toewijzen), Tijdelijk Beheer of Toezicht en Security, Ad Hoc realiseert uw project succesvol en met aandacht voor rendement.
Groot Hertoginnelaan 41 | 2517 EC Den Haag | T. 070 312 03 33 | www.adhocbeheer.nl
Als woningcorporatie krijgt u te maken met een nieuwe werkelijkheid. Regelgeving verandert en er komt een nieuw stelsel voor woningwaardering. Dat is al reden genoeg om een betrouwbare juridische partner te wensen die u hierbij kan ondersteunen.
Als woningcorporatie krijgt u te maken met een nieuwe werkelijkheid. Regelgeving verandert en er komt een nieuw stelsel voor woningwaardering. Dat is al reden genoeg om een betrouwbare juridische partner te wensen die u hierbij kan ondersteunen.
De woningmarkt staat onder druk. Als woningcorpora tie krijgt u te maken met een nieuwe werkelijkheid. De regelgeving verandert ingrijpend. Op meer dan één gebied. Telkens moeten nieuwe keuzes gemaakt worden. Reden genoeg om een betrouwbare juridi sche partner te wensen die u hierbij kan ondersteunen.
De woningmarkt staat al tijden onder druk. Als woningcorporatie krijgt u voortdurend te maken met nieuwe regels. Op meer dan één gebied. Telkens moeten nieuwe keuzes gemaakt worden. Reden genoeg om een betrouwbare juridische partner te wensen die u hierbij kan ondersteunen. Een partner die u tijdig waarschuwt bij nieuwe ontwikkelingen. En u vertelt hoe u kunt voorsorteren.
Als woningcorporatie krijgt u te maken met een nieuwe werkelijkheid. Regelgeving verandert en er komt een nieuw stelsel voor woningwaardering. Dat is al reden genoeg om een betrouwbare juridische partner te wensen die u hierbij kan ondersteunen.
Als woningcorporatie krijgt u te maken met een nieuwe werkelijkheid. Regelgeving verandert en er komt een nieuw stelsel voor woningwaardering. Dat is al reden genoeg om een betrouwbare juridische partner te wensen die u hierbij kan ondersteunen.
De woningmarkt staat onder druk. Als woningcorpora tie krijgt u te maken met een nieuwe werkelijkheid. De regelgeving verandert ingrijpend. Op meer dan één gebied. Telkens moeten nieuwe keuzes gemaakt worden. Reden genoeg om een betrouwbare juridi sche partner te wensen die u hierbij kan ondersteunen.
Onze advocaten en juristen hebben zich volledig toegelegd op het vastgoed- en huurrecht. Wij kunnen u dan ook met veel kennis van zaken adviseren (en als het moet namens u procederen) over zaken rond (ver)huur, (ver)koop, woonfraude, huurprijzen, algemene huurvoorwaarden, overlast, renovatie, bouw, projectontwikkeling en de regelgeving rond de volkshuisvesting.
Onze advocaten en juristen hebben zich volledig toegelegd op het vastgoed- en huurrecht. Wij kunnen u dan ook met veel kennis van zaken adviseren (en als het moet namens u over zaken rond (ver)huur, (ver)koop, woonfraude, huurprijzen, algemene huurvoorwaarden, overlast, renovatie, bouw, projectontwikkeling en de regelgeving rond de volkshuisvesting.
Onze advocaten hebben zich volledig toegelegd op het vastgoed- en huurrecht. Wij kunnen u dan ook met veel kennis van zaken adviseren (en als het moet na mens u procederen) over zaken rond (ver)huur, (ver) koop, woonfraude, huurprijzen, algemene huurvoor waarden, overlast, renovatie, bouw, projectontwikkeling en de regelgeving rond de volkshuisvesting.
De advocaten van Hielkema & co hebben zich volledig toegelegd op het vastgoed- en huurrecht en overzien het gehele speelveld. Zij kunnen u dan ook met solide kennis van zaken adviseren (en als het moet procederen) over zaken rond (ver)huur, (ver)koop, woonfraude, huurprijzen, algemene huurvoorwaarden, overlast, renovatie, bouw, projectontwikkeling en de regelgeving rond de volkshuisvesting.
Onze advocaten en juristen hebben zich volledig toegelegd op het vastgoed- en huurrecht. Wij kunnen u dan ook met veel kennis van zaken adviseren (en als het moet namens u procederen) over zaken rond (ver)huur, (ver)koop, woonfraude, huurprijzen, algemene huurvoorwaarden, overlast, renovatie, bouw, projectontwikkeling en de regelgeving rond de volkshuisvesting.
Onze advocaten en juristen hebben zich volledig toegelegd op het vastgoed- en huurrecht. Wij kunnen u dan ook met veel kennis van zaken adviseren (en als het moet namens u over zaken rond (ver)huur, (ver)koop, woonfraude, huurprijzen, algemene huurvoorwaarden, overlast, renovatie, bouw, projectontwikkeling en de regelgeving rond de volkshuisvesting.
Onze advocaten hebben zich volledig toegelegd op het vastgoed- en huurrecht. Wij kunnen u dan ook met veel kennis van zaken adviseren (en als het moet na mens u procederen) over zaken rond (ver)huur, (ver) koop, woonfraude, huurprijzen, algemene huurvoor waarden, overlast, renovatie, bouw, projectontwikkeling en de regelgeving rond de volkshuisvesting.
Vertrouwde expertise
Nieuw kantoor. Vertrouwde expertise. Hielkema & co is ontstaan in 2015 uit een afsplitsing van de vastgoedpraktijk van Unger Hielkema advocaten.
Nieuw kantoor. Vertrouwde expertise. Hielkema & co is ontstaan in 2015 uit een afsplitsing van de vastgoedpraktijk van Unger Hielkema advocaten.
Hielkema & co kan bogen op meer dan 25 jaar erva ring in de praktijk van de volkshuisvesting. Wij komen graag bij u langs voor een kennismaking.
Nieuw kantoor. Vertrouwde expertise. Hielkema & co is ontstaan in 2015 uit een afsplitsing van de vastgoedpraktijk van Unger Hielkema advocaten.
Nieuw kantoor. Vertrouwde expertise. Hielkema & co is ontstaan in 2015 uit een afsplitsing van de vastgoedpraktijk van Unger Hielkema advocaten.
Hielkema & co kan bogen op meer dan 25 jaar erva ring in de praktijk van de volkshuisvesting. Wij komen graag bij u langs voor een kennismaking.
Hielkema & co kan bogen op meer dan 25 jaar ervaring in de praktijk van de volkshuisvesting. Wij komen graag bij u langs voor een kennismaking.
Dé vastgoed- en huurrechtadvocaten
Dé vastgoed- en huurrechtadvocaten
De Boelelaan 7, 1083 HJ Amsterdam Tel. 085 782 28 20 www.hielkemaco.nl
De Boelelaan 7, 1083 HJ Amsterdam Tel. 085 782 28 20 www.hielkemaco.nl
U wilt geen half werk. U wilt niet alleen asbest saneren, maar ook weer iets moois opbouwen. En u wilt niet alleen een concurrerende prijs, maar ook vakmensen die hun werk verstaan. Man&Mach is asbestspecialist in Noord- en Midden Nederland en helpt u snel en vakkundig. Bij enkele panden, maar ook bij complete woningblokken. Samen werken we aan een gezonde en veilige woonomgeving.
Meten is weten. Dat heeft Willem Frederik Büchner (1780-1855) geleerd als legerartsin-opleiding tijdens oorlogsexpedities van Napoleon. Büchner komt oorspronkelijk uit Darmstadt, waar zijn vader en opa allebei dokter waren. Zelf gaat hij op zijn 15e in de leer bij een oom die dokter is in Leiden. Als legerarts van begin 20 maakt hij omzwervingen door Europa en ziet hij kans om in Würzberg af te studeren. Terug in de Nederlanden gaat hij als stadsdokter in overheidsdienst in Gouda. Daar ontwikkelt hij zich tot een ongeduldig strijder voor gezondere leefomstandigheden voor de grotendeels arme Gouwenaren. Hij wil niet alleen zieken genezen en epidemische ziekten bestrijden, hij wil ook iets doen aan de oorzaken. Hij loopt voorop met een inentingsprogramma tegen pokken als daarvoor een vaccin is ontwikkeld. Het liefst met toestemming van het gemeentebestuur, maar als het niet anders kan ook zonder. In 1842 maakt hij naar het voorbeeld van Franse legerartsen een medische topografie van Gouda. Zo becijfert hij dat de gemiddelde levensverwachting van een Gouwenaar maar 21,4 jaar is. Schrikbarend laag! Hij wijt dat onder andere aan de vochtige arbeiderswoningen, het opgehoopte afval en het vervuilde drinkwater. Hij stelt het gemeentebestuur medeverantwoordelijk. Het zijn dit soort stemmen in de 19e eeuw die bij politici en beleidsmakers het besef laten doordringen dat de werkende stand ook goed moet wonen in een redelijk schone omgeving. Langzaam maar onontkoombaar. Mensen als Büchner stonden aan de basis van arbeiderswijken met goede en betaalbare woningen. In Gouda is dat bijvoorbeeld de Josephbuurt, gebouwd door Woningbouwvereniging Sint Joseph tussen 1921 en 1923. Een deel van de woningen is tegenwoordig nog in beheer bij Mozaïek Wonen.
Meer over de geschiedenis van de sociale woningbouw op www.canonvolkshuisvesting.nl.
Aedes-Magazine is zowel een gedrukte als een digitale uitgave van Aedes vereniging van woningcorporaties.
Aedes-Magazine is gratis en verschijnt zes keer per jaar.
Aedes is de brancheverenging voor woningcorporaties in Nederland. Zij werken dagelijks aan goed en betaalbaar wonen voor mensen die om welke reden dan ook steun in de rug nodig hebben.
Corporaties beheren 2,4 miljoen huurwoningen, waarin 4 miljoen mensen wonen. 1 op de 3 huishoudens in Nederland
woont in een corporatiewoning. Ongeveer 300 woningcorporaties zijn lid van Aedes, dat zijn vrijwel alle woningcorporaties in Nederland. Aedes berhartigt hun belangen, ondersteunt hen bij het uitvoeren van hun taken en biedt een platform voor kennisuitwisseling en ontmoeting. Aedes is ook de werkgeversvereniging van de corporatiebranche.
Redactie Tinka Hurkmans, Margriet Pflug en Latifa Vonk (hoofd- en eindredactie); Elske Koopman en Marjon van
In combinatie met de GeniaAir lucht/ water warmtepomp het startpunt naar energieneutraal wonen
troeven van AWB
AWB heeft met de ThermoMaster C-XV en de ThermoElegance Advance twee uitstekende ranges HR-ketels voor de projectenmarkt beschikbaar. Beide gericht op betrouwbare verwarming en tapwater, tegen goed beheersbare onderhoudskosten.
• Verkrijgbaar in CW 3/ CW 4/ CW 5
• Verwarmingsvermogens 25, 30 of 35 kW
• Voorzien van optimaal vormgegeven warmtewisselaars
• Zeer aantrekkelijke onderhoudscyclussen
• Maximale grip op beheerskosten
Samen met duurzame warmtepomp
• Te combineren met AWB lucht/ water warmtepomp GeniaAir
• Dé hybride tussenstap in de energietransitie naar aardgasloos
Kijk voor meer informatie op: www.awb.nl
Hofmeier maakt het verschil door onze interim professionals en consultants op innovatieve wijze met onze opdrachtgevers te verbinden en te laten samenwerken.
Het doel: het behalen van continue groei en het verbeteren van de resultaten.
Wij werken met 130 interim professionals en consultants in specialistische teams voor de sectoren Public, Handel, Industrie & Dienstverlening en de sector woningcorporaties. Binnen deze sectoren hebben we een goede naam en bewezen track record.
Wij leveren waarde aan onze klanten door het oplossen van financiële en organisatievraagstukken die gericht zijn op continuïteit, kwaliteit, transitie en capaciteit.
Waar het eerst vooral ging om het puur invullen van de financiële functie, draait het nu om het bieden van totaaloplossingen. De cijfers zijn net zo belangrijk als het verhaal achter de cijfers! Hofmeier helpt ambities waar te maken.
Wij realiseren groei en behalen organisatiedoelen door een optimale inrichting en invulling van de financiële kolom, inclusief fiscaliteit.
Hierbij kunnen wij u onder meer ontzorgen bij de voor bereiding van het fiscale dossier, de fiscale planning en het uitwerken van de fiscale positie ten behoeve van de jaarrekening. De toenemende fiscale druk zorgt ervoor dat u uw zaken op orde moet hebben en gebruik maakt van de fiscale mogelijkheden die er wel zijn!
Hofmeier draagt actief bij aan het toekomstbestendig maken van uw corporatie. Wilt u weten hoe u fiscaal ‘in control’ kunt komen, zijn en blijven? Meer kunnen sturen op uw fiscale positie en planning of wilt u bijgepraat worden over de fiscale actualiteit?
Neem dan contact op met Wobbe van der Meulen, Managing Consultant, w.vandermeulen@hofmeier.nl of 06-307 52 767.
Interim & Consulting
Lammenschansweg 144 2321 JX Leiden 088-572 75 55 info@hofmeier.nl www.hofmeier.nl