TARİHİN KARA BİR SAYFASI: MENEMEN OLAYI*
* Ece YÜCE | ODTÜ Atatürkçü Düşünce Topluluğu
“Düştü Kubilay’ın başsız gövdesi Bir zeytin dalı gibi yere, Düştü cebinden bir kitap Açıldı göklere…”**
odtuadt.com
Menemen’deki Kubilay Anıtı’nın önünde “İnandılar, dövüştüler, öldüler” yazar. Öğretmen Mustafa Fehmi Kubilay, Bekçi Şevki ve Hasan cumhuriyeti, laikliği ve devrimleri korumak için kendilerini tehlikeye atmaktan çekinmeyen üç kişidir. Olayın gerçekleştiği 1930 yılının Aralık ayının 23’ü sıradan bir gün değil, aksine Kubilay, Hasan ve Şevki’nin hazin öyküsünü anlatan önemli bir gündür.
23 Aralık’a Giden Yol Tarihte yapılan her devrimci hareketin bir karşı tezini doğurduğu göz önünde bulundurulduğunda, Türk Devrimi’nin gerçekleştiği süreçte, devrim karşıtı hareketlerin doğması şaşırtıcı değildir. Menemen Olayı da yapılan devrimler sırasında karşılaşılan gerici hareketlerden birisidir. Olayın yaşanmasına kadar geçen süreçte; saltanat kaldırılmış, cumhuriyet ilan edilmiş, halifeliğe son verilmiş, eğitimde, hukukta ve kılık kıyafette devrimler yapılmış kısaca çağdaş bir Türkiye’nin temelleri atılmıştır. Fakat tüm bunlar gerçekleştirilirken, birtakım çevreler ya-
** Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın “Kubilay Destanı” adlı şiirinden alınmıştır.
düşün, Güz’11 77