Dodatek: port lotniczy Babimost by Adam Fularz

From Blog to Book.

WWW. BABIMOST. IE . ORG . PL

Contents 1 2013

1.1 styczeD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.1.1

Nasila si proces likwidacji maBych portรณw lotniczych. Kielce, Jelenia Gรณra, Legnica, Koszalin&. (2013-01-05 10:31) . . . . .

2 2012

7 13

2.1 pazdziernik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.1.1

W Rzeszowie buduj kolej na lotnisko (2012-10-07 03:45) . . .

2.2 sierpieD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2.2.1

Olsztynie

koDcz lini kolejow do portu Szymany (2012-08-17 01:43) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2.3 maj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2.3.1

10 lat montowania ILS-u, dekada tworzenia spรณBki zarz dzaj cej... (2012-05-30 05:42) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3 2011

14 15

3.1 grudzieD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.1.1

W sprawie portu lotniczego (2011-12-02 08:55) . . . . . . . . .

3.2 listopad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3.2.1

W Olsztynie powstaje szybka kolej do uruchamianego portu (2011-11-21 16:18) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Z czasopisma "Stosunki" o nowym porcie -hubie w regionie: Berlin Brandenburg International (2011-11-21 14:04) . . . . .

3.2.3

Opracowania i dokumenty n/t portu (2011-11-21 05:41) . . .

3.2.4

Portal "Zlikwidujmy lubuskie" krytycznie o kosztach dofinansowania poB czeD (2011-11-21 00:00) . . . . . . . . . . . . . . .

Internauta EPZG na forum lotnictwo.net.pl o dotowaniu lotรณw (2011-11-20 23:36) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3.2.2

3.2.5

3.3 sierpieD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.3.1

Nowe opBaty w Niemczech szans dla portu w Ziel. Gรณrze? (2011-08-24 10:00) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

20 20 3

3.4 maj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.4.1 3.4.2

Port lotniczy Babimost – czynnik miastotwórczy czy kula u nogi Zielonej Góry (2011-05-31 06:38) . . . . . . . . . . . . . . . . .

wie[ci z Rzeszowa- 451 tys. pasa|erów za 2010 r. Z. Góra- 3,64 tys. pas. w 2010 (2011-05-01 01:28) . . . . . . . . . . . . . . .

3.5 marzec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.5.1

Czy w Zielonej Górze lub Gorzowie te| mo|e powsta poB czenie kolejowe do portu w Babimo[cie? (2011-03-02 00:03) . . . . .

3.6 luty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3.6.1 3.6.2 3.6.3

21 21 22

Stacja kolejowa najwi ksz szans dla portu lotniczego? (2011-02-02 04:12) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Poprawa skomunikowania portu lotniczego z miastami regionu (2011-02-02 04:10) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Propozycja

wykorzystania bocznicy do portu lotniczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

(2011-02-02 04:06)

3.6.4

Co z portem lotniczym? (2011-02-02 04:00) . . . . . . . . . . .

3.6.5

Czy dotowanie lotów do Warszawy byBo ekonomicznie uzasadnione? (2011-02-02 03:58) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3.6.6

Port na którym nikomu nie zale|y (2011-02-02 03:56) . . . . .

3.6.7

Odpowiedz na list. 10 lat instalowania ILS i powoBywania spóBki samorz dowej? (2011-02-02 03:46) . . . . . . . . . . . . . . . .

3.6.8

ILS: czy potrzebny? (2011-02-02 03:44) . . . . . . . . . . . . .

3.6.9

Kolej do portu lotniczego? (2011-02-02 03:35) . . . . . . . . . .

3.6.10 Z prasy: Na diabBa nam lotnisko? (2008 r.) (2011-02-02 03:28)

3.6.11 WBadzom regionu si pomyliBo? (2011-02-02 03:13) . . . . . . .

3.6.12 FiDski port lotniczy powinien by wzorem dla portu lotniczego w Zielonej Górze (2011-02-02 03:11) . . . . . . . . . . . . . . . . .

3.6.13 Airport link dla portu lotniczego (2011-02-02 03:04) . . . . . .

3.6.14 2004, 2005: zmarnowane lata (2011-02-02 03:01) . . . . . . .

3.6.15 (2011-02-02 02:56) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3.6.16 Babimost- stracony 2005 rok (2011-02-02 02:52) . . . . . . . .

3.6.17 Komunalny port lotniczy z bliska (2011-02-02 02:47) . . . . .

3.6.18 Dekada lat straconych (2011-02-02 02:39) . . . . . . . . . . . .

3.6.19 Lata przekonywania wBadz w sprawie portu (2011-02-02 02:33)

3.6.20 Port- pora|ka (2011-02-02 02:29) . . . . . . . . . . . . . . . . .

3.6.21 W sprawie portu lotniczego: okres zarz du PPL byB tragedi (2011-02-02 02:26) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3.6.22 Szanse portu lotniczego w Zielonej Górze (2011-02-02 02:22) .

3.6.23 Lata bezruchu w sprawie portu (2011-02-02 02:04)

. . . . . .

3.6.24 Trupy polskiej gospodarki z bliska- port lotniczy Zielona Gรณra (2011-02-02 01:55) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3.6.25 Mniejsze porty lotnicze szans dla regionรณw (2011-02-02 01:54)

3.6.26 Drugorz dne porty lotnicze- szanse rozwoju (2011-02-02 01:52)

3.6.27 Uruchommy port lotniczy koBo Zielonej Gรณry! (2011-02-02 01:49)

3.6.28 Port lotniczy szans dla regionu (2011-02-02 01:45) . . . . . .

3.6.29 Zmarnowane lata (2011-02-02 01:43) . . . . . . . . . . . . . . .

Chapter 1 2013 1.1 1.1.1

styczeD Nasila si proces likwidacji maBych portów lotniczych. Kielce, Jelenia Góra, Legnica, Koszalin&. (2013-01-05 10:31)

[1] Z racji moich pasji zawodowych co jaki[ czas zwracam si ku tematowi infrastruktury. A tutaj- maBo co si dzieje. Potrzeby komunikacyjne takiego kraju jak Polska wydawaBo by si i| s znaczne, tymczasem ekonomista analizuj cy rynki obserwuje raczej marnotrawstwo infrastruktury. Ró|ne szacunki pozwalaj stwierdzi przepeBnienie portu lotniczego. Tymczasem budowa kolejnej drogi startowej przy ju| istniej cym porcie potrafi by kosztowna- szacunki dla portu w Glasgow mówi o 1,3 miliarda USD. Kilka portów

regionalnych w Polsce zmierza w tym kierunku. Port lotniczy Kraków-Balice obsBu|yB w 2012 roku 3 mln 438 tys. 758 pasa|erów, a jego dalsza rozbudowa w celu sprostania rozwojowi ruchu pasa|erskiego pochBonie ok. 1 miliard PLN. W porcie Pyrzowice koBo Katowic planowana jest budowa drogi startowej kosztem ok. 400 mln PLN. Tymczasem w bezpo[rednim pobli|u s inne opustoszaBe porty (np. odlegBy o 20- 30 km od Pyrzowic port w Cz stochowie-Rudnikach, zagadkowo "sprywatyzowany"). Nawet w samej MaBopolsce nie wykorzystuje si istniej cej infrastruktury. Od lat marnuje si jedyny du|y, czynny port lotniczy mi dzy Krakowem i TarnowempoBo|ony w pobli|u miasta Mielec, ok. 35 km na póBnocny wschód od Tarnowa. Port w Mielcu bez obaw mo|e by portem dla Tarnowa, i nie jest to lokalizacja idealna, ale podobnie jest np. w Szczecinie (port w Goleniowie, 40 km), Katowicach (port w Pyrzowicach, 60 km) czy w Zielonej Górze (port w Babimo[cie, 34 km). MaBopolska jednak|e buduje oddzielny port dla Tarnowa (port w Mielcu znajduje si na granicy innego województwa). Dokument "Strategia Transportu Lotniczego" województwa maBopolskiego zakBada budow portu lotniczego w okolicach Tarnowa, lotnisko o kodzie 4D ma by regionalnym portem lotniczym mog cym obsBugiwa samoloty Boeing 737, odrzutowe od 108 d0 189 miejsc i ruch cargo. WBadze gminy Skrzyszów w planie zagospodarowania przestrzennego zarezerwowaBy teren dla niewielkiego poru pasa|erskiego. Dokument analizowaB 7

najlepsze lokalizacje portów lotniczych w o[ciennych (Litwie- dla regionu SuwaBk i regionie MaBopolski i okolica Tarnowa EBku, Popradzie- dla regionu Zakopanego, zyskaBa 1. miejsce. PotencjaB de- Berlina- dla regionu woj. lubuskiego). mograficzny Tarnowa (liczba ludno[ci w Znaczne obszary kraju nie maj ju| 60- minutowej strefie oddziaBywania) jest portów lotniczych, mimo |e dziaBaBy one porównywalny ze stref oddziaBywania jako pasa|erskie ju| przed II wojn [wiaRzeszowa, Lublina czy Kielc. (por. tow i za czasów PRL i pocz tków III RP http://www.malopolskie.pl/Pliki/2008/Str-(jak np. Olsztyn, SBupsk, Koszalin). Inne ategia _Transportu %20Lotniczego.pdf porty lotnicze nie funkcjonuj poprawnie, ) Pytani o szczegóBy tych decyzji, jak np. port lotniczy w Ziel. Górze, zwykle milcz lub wskazuj na anon- którego terminal jest nadal wBasno[ci imowych urz dników "ukr caj cych" paDstwow i nie jest zdolny do obsBugi szanse mniejszych portów lotniczych w np. samolotów tanich linii, przez co jego konkurencji z gigantami, coraz lepiej zara- rynek przej By porty lotnicze w Berlinie. biaj cymi w tym biznesie. Wnioskuj c Z nieznanych przyczyn rozbierane s z opowie[ci, istnieje swego rodzaju mity- porty lotnicze tu| przy granicy z RFN, czny panel urz dników, staraj cych si w otoczeniu aglomeracji Berlina. Ju| regulowa , czy ogranicza sztucznie liczb niemal rozebrano port lotniczy w Jeleportów lotniczych, tak aby dominuj cy niej Górze (w Krzywej koBo BolesBawca), w danym regionie port lotniczy nie miaB cho ongi[ obsBugiwano z niego nawet konkurencji. Rzekomo ma to obroni mi dzynarodowe loty pasa|erskie do przed generowaniem strat w tym biznesie. Moskwy, na potrzeby pracowników woTrudno oprze si wra|eniu |e prawda jsk sowieckich. Przedsi biorcom nadal jest do[ odmienna. Mniejsze, prowincjon- korzystaj cym z portu lotniczego koBo alnie ulokowane porty s cz sto jedyn Jeleniej Góry udaBo si ocali jedynie maBy szans na sprawn i korzystn dla kon- fragment pasa startowego. PoBo|one tu| sumentów konkurencj w tym sektorze. przy berliDskiej aglomeracji lotnisko powoPresja konkurentów mo|e poprawi bez- jskowe w Chojnej staje si elektrowni pieczeDstwo rozBadowuj c tBok w du|ych sBoneczn . portach, a tak|e tworz c alternatyw dla Rzut oka na reszt lotnisk ka|e zastygn tych portów które nie traktuj serio zagad- w przera|eniu. Ongi[ zaskoczony byBem nieD bezpieczeDstwa. Obecnie niektóre g st lini drzew wokóB trawiastego portu wielkie porty mi dzynarodowe potrafi w jednym z polskich kurortów, z którego funkcjonowa miesi cami bez podsta- oferowano poB czenia pasa|erskie do wowych systemów nawigacyjnych, na poBo|onych w pobli|u du|ych portów lotsprz cie cz stokro daj cym mniejsze bez- niczych. Niby tego typu poB czenia nie s pieczeDstwo ni| przysBowiowy ju| radar lot- w peBni legalne, ale funkcjonowaBy na zaniska w SmoleDsku- Siewiernyj. Brak jest sadzie taksówki powietrznej, tymczasem innowacji technologicznych: nowoczesne samo lotnisko nie miaBo nawet przyci tych systemy podej[cia precyzyjnego taDsze ni| drzew na progu pasa, cho znajdowaBo si kosztowny system ILS nie zostaBy jeszcze w strefie porywistych wiatrów. Po prostu certyfikowane w Polsce. mimo |e ju| na progu pasa nagle wyrastaB las drzew byBy w Polsce testowane, i s standard- wysokich na kilkana[cie metrów. "Start owym wyposa|eniem mniejszych portów z kompletem pasa|erów i du| ilo[ci lotniczych w USA. paliwa, mo|e skoDczy si tragicznie"W Polsce rynek lotniczy nadal jest w fazie przestrzegaj si nawzajem piloci. Port lotrozwoju, ale rozwój ten jest ograniczony niczy w tej lokalizacji ma z pewno[ci racj maB liczb lotnisk komunikacyjnych. bytu, szczególnie w sezonie turystycznym. Istniej regiony dla których jedyne Przegl d innych lotnisk trawiastych to porty lotnicze funkcjonuj w krajach zadanie dla osób o mocnych nerwach. 8

Nierzadkie s linie energetyczne przebiegaj ce w poprzek lotnisk stworzonych i utrzymywanych przez osoby prywatne. Premier kraju swoim rz dowym samolotem l dowaB w porcie lotniczym Katowice- Muchowiec. Ten dawny mi dzynarodowy port lotniczy w sercu 3,5milionowej aglomeracji zostaB opuszczony po tym jak szkody górnicze uszkodziBy pas startowy. Jak wida , nie na tyle by odstraszy czBonków rz du, nawet bezpo[rednio po katastrofie innego samolotu rz dowego. Plany przywrócenia portu dla ruchu, cho by krajowego, s jak najbardziej sensowne z ekonomicznego punktu widzenia nawet mimo krótkiej drogi startowej. Istnieje model biznesowy dla tego typu portów z krótkimi drogami startowymi (tzw. City- Airport, Stol-port). Niemniej, w Polsce tego typu portów z regularnym ruchem pasa|erskim obecnie brak. Jedynym czynnym stolportem byB port lotniczy w Aodzi- Lublinku w okresie przed przedBu|eniem drogi startowej. OferowaB poB czenia zagranicznych i polskich linii wykorzystuj cych mniejsze samoloty i byB zorientowany pod ruch biznesowy. Rocznie obsBugiwano 6-7 tys. pasa|erów. Tymczasem Wielka Brytania czy Norwegia to kraje sprawnie funkcjonuj cych stol-portów, spo[ród których najwi kszy, Londyn- City Airport obsBu|yB 3,2 mln pasa|erów w 2008. W Norwegii w caBo[ci oparto lotnictwo lokalne i regionalne na stolportach. W latach 1965 do 1987 zbudowano ok. 30 stolportów celem obsBugi odlegBych miejscowo[ci. Norweskie stolporty maj pasy o dBugo[ci zwykle 800 metrów. W zwi zku z tym |adne samoloty nie l duj w póBmilionowym ZagB biu Miedziowym, pozbawionym czynnego portu. Tutejsze lotnisko Lubin posiada asfaltobetonow drog startow (o wymiarach 1000 m x 30 m), mog ca przyjmowa planowe loty krajowe. Loty pasa|erskie [wiadczono tutaj dla koncernu KGHM, ale brak oferty dla zwykBych podró|nych. W s siedniej Legnicy na serio likwiduje

si tamtejszy port pasa|erski, maj cy wzgl dnie krótk drog startow - 1600 metrów. Mimo to port mógBby przyjmowa samoloty np. okre[lonych tanich linii lub znalez inwestora mog cego sfinansowa rozbudow . S siedni port lotniczy WrocBaw-Strachowice w 2012 roku obsBu|yB ok. 2 mln pasa|erów. Oba miasta poB czone s autostrad , przed II wojn [wiatow poci gi pokonywaBy dystans mi dzy miastami w 30 minut. Samorz dy straszy si wielusetmilionowymi wydatkami na budow lotniska. W Radomiu na powojskowym pasie startowym stanie wart 2 mln PLN u|ywany terminal portu lotniczego. Ów u|ywany terminal pochodzi z lotniska w Aodzi, gdzie miaB charakter tymczasowy. Jego budowa kosztowaBa ok. 3 mln PLN i trwaBa 2 miesi ce. Za kwot 2 mln PLN zakupiono kompletny terminal z centralami grzewczymi, urz dzeniami do transportu baga|u, aparatami do prze[wietlania baga|y, ta[moci gami, kasami, wyposa|eniem, meblami etc. Zakup oraz przewiezienie i zestawienie w nowej lokalizacji ma wynie[ 4,5 miliona PLN. Powstaj ce porty lotnicze mog mie spore szanse biznesowe- ju| obecnie wiele banków dobrze wycenia ich szanse biznesowe, w zwi zku z czym mog finansowa dziaBania rozwojowe poprzez emisj obligacji, i nie prowadz c jeszcze dziaBalno[ci, mog uzyska nawet do kilkudziesi ciu mln PLN na dziaBalno[ , je[li maj odpowiednie zabezpieczenia i umowy. Wielu portów najwyrazniej nie udaje si przywróci do ruchu. Taka sytuacja wyst puje w Koszalinie, SBupsku czy KoBobrzegu. Mimo |e w 2 z wymienionych portów l duj sporadycznie samoloty cywilne, to port lotniczy Koszalin-Zegrze Pomorskie definitywnie zlikwidowano w 1991 roku, likwiduj c tak|e terminal pasa|erski, mimo do[ dobrej frekwencji w minionych dekadach (prasa donosiBa nawet o braku miejsc w samolotach). Niemniej problemem jest brak zainteresowania samorz dów. Dla przykBadu, 9

wBadze Przemy[la nie s nijak zainteresowane o|ywieniem oddalonego o ok. 35 km portu lotniczego w ArBamowie, zdolnego do obsBugi poB czeD krajowych, podobnie zreszt jak wBadze miasta Aom|a. WBadze regionalne wydaj si zainteresowane jedynie o|ywianiem portów lotniczych wokóB stolic regionów. Lotniska takie jak Koszalin czy PiBa spadaj na barki lokalnych samorz dów, cz sto niezdolnych finansowo do inwestycji mog cych pochBon np. 25 mln PLN, jak cho by uruchomienie przewozów pasa|erskich w porcie lotniczym Radom- Sadków. Wydaje si , |e sytuacja jest patowa. Z jednej strony brak jest zainteresowania lokalnych wBadz, z drugiej strony obecni wBa[ciciele tych nieruchomo[ci sprzedaj je i parceluj na mniejsze dziaBki, jak to ma miejsce np. z byBym portem mi dzynarodowym pod Jeleni Gór . Inne porty s rozbierane: ten los spotkaB port w SzprotawieWierchlicach koBo GBogowa, czy w Brzegu pod WrocBawiem. Mimo niewielkiej liczby portów lotniczych infrastruktura znika (np. w poBo|onym nieopodal WrocBawia Brzegu-Skarbimierzu mimo zamkni cia portu lotniczego, nadal notuje si wypadki lotnicze). Ostatnio bankructwo ogBosiB port lotniczy Kielce- MasBów. Jeszcze niedawno, gdy dziaBaBy linie OLT Express, zaproponowaBy one wprowadzenie poB czeD pasa|erskich do tego miasta organizuj cego popularne imprezy targowe. Port maj cy drog startow o dBugo[ci 1160 metrów miaB warunki do przyjmowania lotów krajowych (np. ATR-42 mog ce pomie[ci 46-48 pasa|erów). Wg artykuBu prasowego z miejscowego wydania Gazety Wyborczej ("Polecimy z MasBowa nad morze? Jeszcze w tym roku?") Linie postawiBy warunki: modernizacji o[wietlenia oraz budowy systemu pomocy nawigacyjnych pozwalaj cych na ruch w trudnych warunkach atmosferycznych. Lotnisko skompletowaBo projekt o[wietlenia, kBopotem byBa sprawa systemu nawigacji- najtaDsze rozwi zania 10

nie byBy dost pne w Polsce. Konieczne inwestycje dla uruchomienia przewozów krajowych kosztowaByby to dotychczas sportowe lotnisko ok. 10 mln zB. Jednocze[nie nie mo|na zauwa|y dziaBalno[ci regulatora rynku- Urz du Lotnictwa Cywilnego. Nauki ekonomiczne znaj poj cie regulatory capture- przej cia urz du regulatora rynku przez interesy i agend najsilniejszych graczy na tym rynku. Mimo dziaBalno[ci regulatora rynku, nie wida jej efektów w strukturze rynku portów lotniczych, a jedynie ok. 10 z caBej masy portów i lotnisk w Polsce na wyposa|enie nawigacyjne lepsze od tak wykpiwanego lotniska SmoleDskSiewiernyj, pozwalaj ce na procedur podej[cia np. we mgle. Tanie metody na popraw bezpieczeDstwa- np. procedura APV-I oparta o sensor nawigacyjny GNSS (GPS/EGNOS), nie s w Polsce dopuszczone do u|ytku przez ów urz d. Kontrola NIK w Urz dzie Lotnictwa Cywilnego ujawniBa szereg dramatycznych zaj[ . Rynek jest nadal zdominowany przez podmiot paDstwowy- Przedsi biorstwo PaDstwowe Porty Lotnicze, posiadaj ce nie tylko port lotniczy Ok cie w stolicy kraju, ale tak|e - skrajnie niewykorzystanyport w Zielonej Górze, jak tez i udziaBy w wi kszo[ci lotnisk na terenie kraju. S to aktywa które nie musz tkwi w rz dowym r ku. Jak dotychczas, prywatne podmioty s jedyn siB która przywraca do u|ytku te najbardziej zapomniane porty lotnicze, nierzadko ratuj c (cho by tylko ich cz [ci, jak w Krzywej koBo Jeleniej Góry) od caBkowitego demonta|u. To sektor paDstwowy, jakby sztucznie chroniony, wydaje si by hamulcowym dla konkurencji w tym sektorze. Adam Fularz, 2012 tekst ukazaB si w czasopi[mie "Transport Wolnorynkowy", por. [2]http://www.transport.ie.org.pl/ Tabela 1. UdziaBy paDstwowe w portach lotniczych (udziaBy nale| ce do przeds. paDstwowego PPL) Porty Warszawa - Ok cie oraz Zielona Góra s paDstwowe w 100 % Port Lotniczy

Rzeszów-Jasionka Sp. z.o.o. - 47.41 % Mi dzynarodowy Port Lotniczy im. Jana PawBa II Kraków-Balice Sp. z o.o.76.19 % udziaBów Port Lotniczy SzczecinGoleniów Sp. z o.o. - 49.51 % udziaBów Port Lotniczy PoznaD-Aawica Sp. z o.o. 45.50 % udziaBów Port Lotniczy GdaDsk Sp. z o. o. - 31.44 % udziaBów Mazowiecki Port Lotniczy Warszawa - Modlin Sp. z o.o. - 30.39 % udziaBów Port Lotniczy WrocBaw S.A. - 20.23 % udziaBów Górno[l skie Towarzystwo Lotnicze S.A. - 16.41 % udziaBów Porty Lotnicze Mazury Sp. z o.o. - 12.67 % udziaBów Port Lotniczy Bydgoszcz S.A. - 8.06 % udziaBów Wyspecjalizowane firmy [wiadcz ce obsBug pasa|erów, towarów i samolotów na polskich lotniskach:SZZ Airports Services Sp. z o.o. - 100 % udziaBów Welcome Airport Sp. z o.o. (WAS) - 100 % udziaBów POZ Airport Services Sp. z o.o - 100 % udziaBów GDN Airports Services Sp. z o.o. - 100 % udziaBów KRK Airport Services Sp. z o.o. - 100 % udziaBów Lotniczy Dworzec Towarowy WrocBaw Sp. z o.o. - 59.30 % udziaBów Firmy zajmuj ce si prowadzeniem dziaBalno[ci pozalotniczej:PORT HOTEL Sp. z o.o. - 100. % udziaBów Casinos Poland Sp. z o.o. - 33.33 % udziaBów PHZ BALTONA S.A. 12.75 % udziaBów zródBo: BIP Przed. PaDstw. Porty Lotnicze, dost p 2-01-2013 http://bip.polish-airports.com/pl/menuprzedmiotowe/organizacja/inne jednostki-organizacyjne Fot. Port lotniczy ArBamów koBo Przemy[la odradza si dzi ki inwestorowi prywatnemu. Zdj cia pochodz z profilu inwestora w sieci Facebook

Fot.

Monta|

wie|y

kontroli

lotów

1. http://upload.wikimedia.org/wikipedia/ commons/thumb/6/60/Polskie_ lotniska-mapa_%282008%29.jpg/ 552px-Polskie_lotniska-mapa_%282008%29. jpg 2. http://www.transport.ie.org.pl/

Chapter 2 2012 2.1 2.1.1

pazdziernik W Rzeszowie buduj kolej na lotnisko (2012-10-07 03:45)

A w Rzeszowie buduj poB czenie kolejowe do tamtejszego portu lotniczego.... wg http://www.rynek-kolejowy.pl/30056/Rzeszow _Powstanie _linia _kolejowa _na _lotnisko _w _Jasionce.htm

2.2 2.2.1

sierpieD W Olsztynie koDcz lini kolejow do portu Szymany (2012-08-17 01:43)

W Olsztynie maj podobny problem jak w Ziel. Górze- port odlegBy od centrum miasta. Jak go rozwi zano? PoB czenie kolejowe Olsztyna z Lotniskiem Szymany - inwestycja na póBmetku

W ci gu roku na trasie licz cej ponad 50 km wykonano ju| ponad poBow zaplanowanych prac, po ich zakoDczeniu czas przejazdu kolej z

Olsztyna do Szyman wyniesie okoBo 45 minut. Na linii kolejowej Olsztyn - Szymany trwaj intensywne prace, których zakoDczenie pozwoli na sprawny i szybki dojazd poci giem na lotnisko w Szymanach. Sprawna organizacja prac i nowoczesne maszyny pozwalaj na wymian nawet 1 km torów dziennie. Od maja trwaj prace zwi zane z wymian nawierzchni torowej mi dzy Marcinkowem i Olsztynem. ZakoDczono ju| monta| toru na odcinku Marcinkowo - Pasym, a nast pnie ruszaj prace mi dzy Pasymiem a Szczytnem. Wymieniane s równie| rozjazdy i tory na stacjach. Ponadto prowadzone s roboty na obiektach mostowych - wymieniono ju| 15 z 50 przepustów. Wykonawca ma przed sob jeszcze prace zwi zane z budow siedmiu nowych peronów, budow samoczynnej sygnalizacji na przejazdach kolejowych - B cznie zmodernizowanych zostanie 12 przejazdów. Zaplanowano równie| modernizacj urz dzeD sterowania ruchem kolejowym na stacji Pasym, a tak|e roboty zwi zane z uBo|eniem kabli teletechnicznych na caBym odcinku z Olsztyna do Szyman. Dzi ki realizacji projektu pr dko[ poci gów na odcinku Olsztyn - Szczytno zwi kszy si z 70 km/h do 100 km/h, a na odcinku ze Szczytna do Szyman do 110 km/h, co skróci czas przejazdu z terenów podmiejskich i stworzy sprawne poB czenie kolejowe Olsztyna z Lotniskiem Szymany. Pracami na linii zajmuje si wBoska firma 13

Salcef Costruzioni Edili E Ferroviarie S.p.A z któr umow PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. podpisaBy w lipcu 2011 roku. Projekt zakoDczy si w marcu przyszBego roku, a caBkowita warto[ prac wynosi 91,5 mln zB. (|ródBo: pkp.pl)

2.3 2.3.1

maj 10 lat montowania ILS-u, dekada tworzenia spóBki zarz dzaj cej... (2012-05-30 05:42)

Mija 10 lat odk d w porcie lotniczym zamierza si zainstalowa system naprowadzania samolotów ILS, (tymczasem brak cho by najprostszego i taniutkiego systemu [1]APV-I, który umo|liwia l dowanie samolotów i [migBowców w warunk[3][3

widoczno[ci[2][2]

ach ograniczonej x! ). Ponad dekad mówi si o stworzeniu spóBki samorz dowej zarz dzaj cej portem, tymczasem terminal dworca jest nadal paDstwowy. Nie obsBuguje lotów poza biznesowymi, dotowanymi kwotami rz du 60- 800 PLN na pasa|era. Jako ekonomi[ci próbowali[my t sytuacj zmieni . Nawet 8 lat temu znalazBem przewoznika- tanie linie Ryanair, wówczas zainteresowane tym portem, komentuj ce wielko[ portu i wzgl dn przepastno[ terminala, nijak niewykorzystanego, tak|e po dzi[ dzieD... Co za problem dostawi tam 3 stanowiska odpraw by osi gn odpowiedni przepustowo[ ? Jak wida problem, skoro po dekadzie naszych staraD terminal portu jest nadal upaDstwowiony, jako jedyny (sic!) w Polsce. Odnosz wra|enie |e nic si nie zmienia w sprawie tutejszego portu lotniczego. W wykazach prac na Euro 2012 mog przeczyta i| wykonano ogrodzenie lotniska i wartowni Stra|y Ochrony Lotniska. Pi knie, przynajmniej l duj ce 14

samoloty nie zderz si z zabB kanymi zwierz tami. Ale to niemal nic, drastycznie maBo, zwBaszcza |e wkrótce pod bokiem rusza transkontynentalny port BBI, poB czony szybk kolej m.in. z Frankfurtem nad Odr . Co[ jest zepsute w caBej strukturze która doprowadziBa do takiego stanu rzeczy, jak mniemam. W dotowanie portu wpakowano kilkakrotnie wi cej pieni dzy ni| w zadbanie o to, by byB on w stanie dziaBa bez dotacji i wyj[ na prost . S dz c z tej i podobnych sytuacji, województwo lubuskie przypomina twór pozbawiony odpowiedniej jako[ci doradców, odpowiedniej jako[ci wiedzy gospodarczej. Inne samorz dy mog nieco jednak lepiej- zreformowa koleje (Dolny Zl sk, Kujawsko- Pomorskie) czy zadba o porty lotnicze (to port w Ziel. Górze jest absolutnym hitem i ewenementem w statystykach ruchu w skali kraju, in minus naturalnie). 1. http://pl.wikipedia.org/w/index.php? title=APV&action=edit&redlink=1 2. http://pl.wikipedia.org/wiki/Lotnisko_ Mielec#cite_note-apv_testy-2 3. http://pl.wikipedia.org/wiki/Lotnisko_ Mielec#cite_note-apv_wynik-3

Chapter 3 2011 3.1 3.1.1

grudzieD W sprawie portu lotniczego (2011-12-02 08:55)

W taki sposób funkcjonuje wiele podobnych portów w regionach Europy Zachodniej.

Airport rail link” powstaje nawet w Olsztynie, gdzie port lotniczy jest oddalony a| o 60 km od centrum miasta. Szybki autobus szynowy ma dowiez pasa|erów w kilkadziesi t minut. I wystarczyBo tylko kilka listów do tamtejszych wBadz, wyja[niaj cych ekonomiczne zalety takiego rozwi zania, zwi kszaj cego zasi g oddziaBywania portów lotniczych. By mo|e te| tamte[1] Niektórzy politycy regionu zwrócili si jsze wBadze uczestniczyBy w konferencjach, przeciwko planom doinwestowania portu na których wielu mi dzynarodowych panlotniczego. Wiceprezydent Gorzowa elistów opisywaBo jak poB czenia kolejowe burzy si na dofinansowanie portu który do portów lotniczych zwi kszaj ich obnie zaBatwia problemu komunikacyjnego szar oddziaBywania do tego stopnia, |e porty zaczynaj konkurowa mi dzy sob mieszkaDców caBego województwa”. o pasa|erów, zamiast mie monopolistyIFRAME: czne pozycje w swoich obszarach odd[2]http://www.youtube.com/embed/OWKoH1VqUVM ziaBywania. Na konferencje o portach lotniczych na Polskie porty lotnicze których wygBaszam swoje prelekcje (takie przy granicy niemieckiej maj szans odejak Airports 2010) decydenci zwykle bra ruch cargo, który w samej aglomnie trafiaj . Raz tylko na jednej z eracji berliDskiej jest porównywalny z konferencji po raz pierwszy w |yciu ruchem cargo w caBej Polsce. Szans mo|e spotkaBem dyrektora portu w Zielonej by baza serwisowa czy remontowa dla Górze. Nie mam poj cia na podsamolotów cargo. Jest ponadto nadzieja, stawie jakich danych politycy podejmuj |e port, tn c opBaty lotniskowe dla tanich swoje decyzje. WygBaszam prelekcje na linii do poziomu najni|szego w caBym retemat obecnie bardzo chwytliwy: B czenia gionie, mo|e przyci gn kilka do kilkuportów lotniczych z systemami transnastu lotów tygodniowo. Zwykle te gorzej portu zbiorowego w jeden spójny sysulokowane porty szukaj szansy na takich tem. Gorzów mógBby mie port lotniczy rynkach jak rynek poB czeD czarterowych w zasi gu 40- 50 minut dojazdu szybkim (realizuj c sezonowe poB czenia na zleceszynobusem z centrum miasta (zwBaszcza nie turoperatorów). |e nasz tutejszy le|y tu| przy linii kolejowej, ba, ma jeszcze dodatkow bocznic ). Gdyby port wystartowaB te 5 czy 6 15

lat temu, dzi[ miaBby ju| wyrobion pozycj na rynku. Jest blisko granicy, a Polska kusi ni|szymi kosztami pracy ni| w Unii Europejskiej. Zasobem, ktรณrego brakuje, jest jednak odpowiedni know-how. Trudno rozwija port lotniczy w oparciu o know-how urz dnikรณw i politykรณw. Do osi gni cia sukcesu nale|y pozyska specjalistรณw, managerรณw z do[wiadczeniem. Ju| obecnie ten port lotniczy mรณgBby funkcjonowa lepiej. Mo|liwa jest te| cz [ciowa prywatyzacja (np. ยผ udziaBรณw) tego portu lotniczego. Samorz d mรณgBby wyszuka inwestora realizuj cego model biznesowy portu cargo, i pozyska w ten sposรณb kadr z niezb dn wiedz gospodarcz . Od co najmniej 7 lat port mรณgBby dziaBa na rynku tanich linii lotniczych, ale uniemo|liwiaj to niespecjalnie wielkie braki w wyposa|eniu. MรณgBby sta si drugim portem lotniczym Poznania, ktรณry posiada tylko jeden port lotniczy zlokalizowany w centrum miasta. Obecnie odchodzi si od takiej lokalizacji portรณw lotniczych. Port lotniczy w Babimo[cie mรณgBby reklamowa si i funkcjonowa jako drugi port lotniczy dla Wielkopolski z racji jego poBo|enia na granicy obu regionรณw. ProponowaBem nawet zmian jego nazwy na: Wielkopolska/ Zielona Gรณra, albo na PoznaD- Zielona Gรณra. Takie przebrandowanie jest esencj modelu biznesowego znanego jako low-cost airportโ . Zmienia si nazwy portรณw na nawi zuj ce do wielkich aglomeracji (nierzadko oddalonych o ponad 100 km), ogranicza si koszty i obni|a opBaty lotniskowe. Dzi[, gdy rozmawia si w mi dzynarodowym [rodowisku na temat biznesu lotniczego, sBycha pogl d |e w bran|y zarabia si na portach lotniczych, za[ prowadzenie linii lotniczych to coraz trudniejszy biznes. W woj. lubuskim celem wBadz lokalnych powinno by przede wszystkim samo uruchomienie portu, osi gni cie puBapu portu regionalnego- ok. 250 tys. pasa|erรณw odprawianych rocznie. 16

Jest to mo|liwe, ale wymaga definitywnego przeorientowania regionalnej polityki: poszukania partnerรณw z sektora prywatnego, postawienie na utalentowanych managerรณw [ci gni tych z innych regionรณw kraju. Ten region nie posiada odpowiedniego know-how dla uruchomienia takiego przedsi wzi cia, zasoby intelektualne musz zosta importowane. 1. http://4.bp.blogspot.com/-A6R7OmytGbQ/ Tr_BmUXur6I/AAAAAAAAOhI/N_M-VXEKyLo/ s1600/listopad_2011+130.JPG 2. http://www.youtube.com/embed/OWKoH1VqUVM

3.2 3.2.1

listopad W Olsztynie powstaje szybka kolej do uruchamianego portu (2011-11-21 16:18)

[1] W 2013 roku powinni[my ju| pojecha zmodernizowan lini kolejow z Olsztyna do Szczytna i dalej do Szyman. Lini przebuduj WBosi z pomoc polskich firm. W pi tek w Olsztynie szefowie Polskich Linii Kolejowych podpisali z wBosk firm Salcef Costruzioni Edili E Ferroviarie umow na przebudow linii Olsztyn Szczytno Szymany. Inwestycja wedBug zaBo|eD miaBa kosztowa 188 mln zB, z tego Unia Europejska wykBada prawie trzy czwarte tej kwoty. O kontrakt staraBo si a| jedena[cie firm. PLK wybraBy ostatecznie wBosk firm Salcef. WBosi zaoferowali, |e zaprojektuj i zmodernizuj te dwie linie, w sumie 55 kilometrรณw torรณw za 115 mln zBotych.

Maj na to dwadzie[cia miesi cy od podpisania umowy, a wi c w 2013 obie linie powinny by ju| zrewitalizowane mówi Jerzy MietliDski, zast pca dyrektora centrum realizacji inwestycji PLK. Dzi[ z Olsztyna do Szczytna jedzie si okoBo godziny. Po przebudowie trasy czas przejazdu z Olsztyna do Szczytna skróci si do 30-35 min. A z Olsztyna do Szyman mamy dojecha poci giem w trzy kwadranse. WedBug kolejarzy jest to mo|liwe, bo po modernizacji pr dko[ na linii Olsztyn Szczytno wzro[nie do stu na godzin , a na odcinku ze Szczytna do Szyman nawet do 110 kilometrów na godzin . yródBo: [2]Gazeta OlsztyDska foto: cc wikimedia 1. http://2.bp.blogspot.com/-TqbI-O1_ 6EY/TUlN7AOdYNI/AAAAAAAAFFA/qi-NJr9M4as/ s1600/290px-Port_lotniczy-Zielona_G% 25C3%25B3ra.jpg 2. http://olsztyn.wm.pl/59298, Wlosi-zbuduja-nam-szybkie-tory-do-Szyman. html

3.2.2

Z czasopisma "Stosunki" o nowym porcie -hubie w regionie: Berlin Brandenburg International (2011-11-21 14:04)

Dr Krzysztof Tokarz

BBI. Umiejscowiony we wschodnich Niemczech, b dzie bram na [wiat nie tylko dla Niemców, ale i dla caBej zachodniej Polski. Buduj ce si u bram Berlina lotnisko jest oddalone zaledwie o ok. 70 km od polskiej granicy zachodniej. To bardzo blisko. Berlin Brandenburg International b dzie zlokalizowany na powierzchni blisko póBtora tysi ca hektarów. Terminal b dzie mie sze[ poziomów i 16 r kawów dla pasa|erów. W ci gu godziny b dzie w stanie obsBu|y ponad 6 tysi cy ludzi. Lotnisko b dzie dysponowaBo dwoma pasami startowymi. Jak poinformowaB rzecznik BerliDskich Portów Lotniczych Eberhard Elie - Koszt budowy caBego kompleksu szacuje si na 2,2 mld euro. Nierzadko sByszy si gBosy krytyki, i| jest to zbyt kosztowne przedsi wzi cie. I chocia| lotnisko ma pochBon tyle pieni dzy, to wielko[ci nie pokona najwi kszych europejskich portów lotniczych. Jego powstanie przyczyni si natomiast do zlikwidowania istniej cych w Berlinie lotnisk takich jak Tegel, Tempelhof czy nawet Shönefeld. Z drugiej strony wiadomo ju| te|, i| nie b dzie ono nawet zapowiadan konkurencj dla innego wielkiego lotniska w Niemczech, znajduj cego si we Frankfurcie nad Menem. Nie wspominaj c ju| o wielkich europejskich portach lotniczych.W budowie bior udziaB firmy gBównie z Niemiec. Stworzono specjalny program maj cy zach ca do udziaBu w przetargach i pózniejszym wykonawstwie firm z Brandenburgii. Oblicza si , i| budowa da prac B cznie okoBo 40 tysi com ludzi. Taka inwestycja w znacz cy sposób przyczyni si do polepszenia sytuacji firm w caBym regionie. Nie tylko da nowe miejsca pracy, ale i b dzie powodowaBa wzrost zamo|no[ci firm. Tak|e i polskie przedsi biorstwa mog wzi udziaB w przetargach i ubiega si o prace budowlane.

Berlin Brandenburg International b dzie gBównym portem lotW 2012 roku (...) ma wystartowa niczym dla mieszkaDców zachodniej Polnowy port lotniczy Berlin Brandenburg ski - oznajmiB rzecznik BerliDskich Portów International, bardziej znany pod nazw Lotniczych Eberhard Elie. WedBug jego 17

opinii, ju| teraz pasa|erowie z Polski stanowi ok. 10 procent wszystkich korzystaj cych z berliDskich lotnisk. UdziaB Polaków w wylotach z Niemiec, zdaniem Eberharda Elie, b dzie si w przyszBo[ci zwi ksza . Ju| dzi[ widoczny jest znaczny odsetek mieszkaDców Szczecina, Poznania i WrocBawia, którzy ch tniej korzystaj z berliDskich lotnisk Tegel, Schönefeld i Tempelhof, ni| z warszawskiego Ok cia. Niemcy ciesz si szczególn popularno[ci w[ród Polaków lataj cych do Anglii czy Irlandii. Po powstaniu BBI nasi obywatele b d mogli wybiera te| trasy do krajów Azji. Ju| dzi[ mówi si o Bangkoku czy by mo|e Chinach i Korei PoBudniowej. Czy wrocBawskie lotnisko powinno si ba BBI?Eberhard Elie zapewnia, i| lokalne porty lotnicze nic nie strac i nowe niemieckie lotnisko nie b dzie dla nich konkurencj . Mówi nawet o mo|liwo[ci wspóBpracy, a nawet uzyskaniu dodatkowego dochodu. Polskie porty lotnicze we WrocBawiu, Poznaniu czy w Szczecinie oferowaByby loty na berliDskie lotnisko. Przede wszystkim dla tych, którzy chcieliby lecie z BBI dalej. Ale nawet rzecznik BBI przyznaB, i| coraz wi cej Polaków b dzie ch tniej lataBo na urlopy, czy podró|owaBo do Ameryki i Azji z Berlina ni| z Warszawy. Powstanie BBI jest szans na polepszenie wspóBpracy polsko-niemieckiej – uwa|a attache Daniel Lissner. Poci giem czy samochodem tras z WrocBawia do Berlina pokonuje si dzi[ w ci gu 5-6 godzin. To ma si ju| niedBugo zmieni . Na BBI b dzie mo|na si dosta wprost z poci gu, gdy| dworzec kolejowy b dzie umiejscowiony w centrum budowanego portu lotniczego. Jak przyznaj przedstawiciele Berlin Brandenburg International trwaj rozmowy z kierownictwem niemieckich kolei, aby czas podró|y ze stolicy Dolnego Zl ska na lotnisko skróci do 3 godzin. Je|eli porównamy ile trwa podró| PKP z WrocBawia do Warszawy, a pózniej dodamy koszty przejazdu i czas, który stracimy jad c na Ok cie, to wniosek nasuwa si sam. Autostrada w kierunku Niemiec jest 18

w budowie, ale do 31 pazdziernika 2011 roku, czyli do daty oddania do u|ytku portu BBI – b dzie w caBkiem niezBym stanie nawet po stronie polskiej. W Niemczech ju| teraz budowane s B czniki i zjazdy umo|liwiaj ce Batwy i wygodny dojazd na BBI od strony Polski. Pytanie zatem, ilu b dzie ch tnych, aby skorzysta z ewentualnej usBugi wrocBawskiego lotniska proponuj cego dolot do Berlina? Raczej niewielu - je[li spojrzymy na dzisiejsze koszty przelotów i wzrastaj ce ceny paliwa. No i pytania do naszych decydentów. Czy b d jedynie zbija polityczny kapitaB na protestach, kiedy to berliDskie lotnisko b dzie czerpaBo zyski z polskich pasa|erów? Czy by mo|e postaraj si , aby dojazd do Warszawy byB tak samo szybki i komfortowy jak do Berlina? Aby sprosta konkurencji Polska musiaBaby wybudowa drog ekspresow lub autostrad z WrocBawia do Warszawy i zmodernizowa linie kolejow na tej samej trasie. Tak, aby podró| polskiego pasa|era na warszawskie Ok cie zabieraBa tyle samo czasu co na BBI. Wtedy nie trzeba b dzie si odwoBywa do patriotyzmu”, wystarczy zdrowa konkurencja. Znaj c polsk rzeczywisto[ ten drugi scenariusz jest raczej mniej prawdopodobny. Lotnisko Berlin Brandenburg International ma zosta oddane do u|ytku pod koniec pazdziernika 2011 roku. Na razie budowa idzie zgodnie z planem. PojawiBy si nawet opinie, i| b dzie obsBugiwa mistrzostwa Europy w piBce no|nej, które odb d si w Polsce w 2012 roku. Tak, wi c Niemcy zd | na pewno. yródBo:http://www.stosunki.pl

3.2.3

Opracowania i dokumenty n/t portu (2011-11-21 05:41)

[1]ZaBo|enia Strategii Rozwoju Portu Lotniczego Zielona Góra/Babimost do 2040

roku [2]Streszczenie Raportu w zakresie sporz dzenia Strategii Rozwoju Portu Lotniczego Zielona Góra/Babimost do roku 2040 [3]Szacunek wpBywu portu lotniczego Zielona Góra Babimost na gospodark woj. lubuskiego – pryzmat zarz dzania strategicznego [4]Analiza SWOT dla Portu Lotniczego Zielona Góra/Babimost 1. http://lubuskie.pl/uploads/pliki/ Biuro_prasowe/Zalozenia%20strategii% 20Sejmik%2013102011_dp_publikacji.pdf 2. http://lubuskie.pl/uploads/pliki/ Biuro_prasowe/Streszczennie%20SRPL% 20ZG-B_2011-09-16_v_End.doc 3. http://lubuskie.pl/uploads/pliki/ Biuro_prasowe/SRPL_EPZG-IEG%20wplyw% 20na%20gospodarke%20regionu_2011-07-22_ SCz.doc 4. http://lubuskie.pl/uploads/pliki/ Biuro_prasowe/ANALIZA%20SWOT%20DLA%20PL% 20ZG.doc

3.2.4

Portal "Zlikwidujmy lubuskie" krytycznie o kosztach dofinansowania poB czeD (2011-11-21 00:00)

czele! Na czele rankingu wysoko[ci kwoty dotacji na jednego pasa|era. Jedno z najbiedniejszych polskich województw wydaje najwi cej na loty, którymi nie byli zainteresowani dotychczas zwykli mieszkaDcy.

[1] Wysoko[ dopBaty w przeliczeniu na pasa|era (przy maksymalnym obBo|eniu; dla przetargu w województwie kujawskopomorskim warto[ przybli|ona)." fragment, wg: http://lubuskie.blogspot.com/2011/06/tajne-przez-poufne-czyli-spalic -przed.html Wg portalu Infogorzów: Wg portalu Infogorzow.com w ci gu caBego roku 2010 lotnisko w Babimo[cie obsBu|yBo zaledwie 4176 pasa|erów, z czego 2051 byBo pracownikami UMWL, jednostek podlegBych, zale|nych od UM stowarzyszeD i organizacji pozarz dowych. Babimost byB na ostatnim miejscu wg ruchu w Polsce, ruch na drugiej najgorszej w kraju Bydgoszczy byB 60 razy wi kszy (266 tys. pasa|erów w 2010 r.).

"O lotach z Babimostu pisze bran|owy portal pasazer.com. Dominik SipiDski http://www.pasazer.com/temp/wykres1. pisze: Ponad 350 zBotych za pasa|era 1. jpg - tyle dopBaci samorz d województwa lubuskiego do poB czeD lotniczych z Zielonej Góry (Babimost) do Warszawy. Od 20 czerwca na trasie lata Sprint 3.2.5 Internauta EPZG na forum lotAir. Za obsBug tej trasy do koDca roku dostanie z bud|etu województwa 3,7 nictwo.net.pl o dotowamiliona zBotych. Kwota 350 zBotych to i niu lotów (2011-11-20 23:36) tak optymistyczny rachunek. ZakBada Prawd mówi c jestem on wypeBnienie ka|dego samolotu w za|enowany t ofert . Prawie 100 procentach, czyli 33 pasa|erów na 4 miliony zBotych za jedno kralocie. Przez póB roku to ponad 10 tysi cy jowe poB czenie w takim maBym przewiezionych osób. Tymczasem w 30-osobowym g**, za przeproszecaBym 2010 roku liczba pasa|erów w niem? To| to olbrzymia niegospoZielonej Górze wyniosBa ok. 3600. Lubski darno[ pieni dzmi publicznymi! samorz d dzi ki dotacji znalazB si na 19

Wojewรณdztwo podkarpackie ma osiem zagranicznych kierunkรณw (Barcelona, Birmingham, Bristol, Dublin, East Midlands, Frankfurt, Londyn Luton i Stansted) za 6 mln zBotych rocznie! I lataj komfortowymi i nowoczesnymi Boeingami 737-800! Je|eli taki niekorzystna umowa dojdzie do skutku, to b d pierwsz osob , ktรณra powiadomi o tym NIK i inne wBa[ciwe organy. Za te pieni dze, co ma da marszaBek lubuski, Babimost powinien bez Baski dosta 4-5 poB czeD zagranicznych w 180-miejscowym Boeingu.

3.3

3.3.1

sierpieD

Nowe opBaty w Niemczech szans dla portu w Ziel. Gรณrze? (2011-08-24 10:00)

[1]

W RFN wprowadzono dodatkowe opBaty dla pasa|erรณw, i lotniska granicz ce z por. http://lotnictwo.net.pl/5Niemcami prze|ywaj boom. poszczegolne _lotniska/91-zielona _gora por. _babimost _epzg _ieg/9148-o _epzg _w http://www.spiegel.de/international/euro_mediach-15.html pe/0,1518,781059,00.html

[2] [3]Running for the Border: Flight Tax Pushes Germans to Tiny Dutch Airport - SPIEGEL ONLINE - News [4]www.spiegel.de The recent introduction of a flight tax has inspired hundreds of thousands of Ge... Foto: cc wikimedia [1] 1. http://2.bp.blogspot.com/-jSARQNrdepg/ R-y0Sc9B2UI/AAAAAAAABDA/bBg_tgQ2EDk/ s1600/epzg.jpg Fot. Lotnisko Mielec 2. http://www.spiegel.de/international/ europe/0,1518,781059,00.html 1. http://4.bp.blogspot.com/-Obbse_g25B4/ 3. http://www.spiegel.de/international/ R_Nhqs9B3RI/AAAAAAAABKo/az8kO9cACQM/ europe/0,1518,781059,00.html s1600/lotnisko_mielec5.jpg 4. http://www.spiegel.de/

3.4 3.4.1

maj

3.4.2

Port lotniczy Babimost – czynnik miastotwórczy czy kula u nogi Zielonej 3.5 Góry (2011-05-31 06:38) 3.5.1

wie[ci z Rzeszowa- 451 tys. pasa|erów za 2010 r. Z. Góra- 3,64 tys. pas. w 2010 (2011-05-01 01:28)

marzec Czy w Zielonej Górze lub Gorzowie te| mo|e powsta poB czenie kolejowe do portu w Babimo[cie? (2011-03-02 00:03)

Jak obliczaj internauci na internetowym forum radia Zachód: "W 2010 r Urz d MarszaBkowski dopBacaB do poB czenia 1.400 000,- zB. Masto 400,Zielonogórskie Perspektywy” tys. zB rocznie. St d ceny biletów wynosiBy ma zaszczyt zaprosi na XXXV spotkanie od 350,- zB do 490,- zB.. W 2010r. Urz d otwarte dopBaca do biletów 8.700 000,-zB Miasto 2.000 000,-. Cena biletu 149,- zB. (...) Port lotniczy Babimost – czynnik mias- Inny gBos krytyczny: "w 2010 r. dopBata totwórczy czy kula u nogi Zielonej Góry” B czna 1 mln 800 tys. daBa 3 tys. pasa|erów. DopBata do jednego pasa|era Wprowadzaj cy: – 600 zB. W 2011 r. dopBata B czna 10 mln 700 tys. prof. dr hab. BogusBaw Liberadzki daBa 12 tys. pasa|erów. DopBata do jednego pasa|era – 890 zB." Prowadzenie Konrad Stanglewicz [1] Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Miasta

15 czerwca 2011, godzina 17.00, sala nr 2 (parter), Uniwersytet Zielonogórski, Campus A WydziaB Matematyki, Ekonometrii

Informatyki

(budynek A-29, ul. Prof. Szafrana 4a) [1] Kolej na pograniczu czesko- niemieckim, for. M. Stancl.By mo|e konieczna jest [2]http://lotnisko-zielonagora.blogspotzmiana polityki wBadz wobec portu. Pro.com/ ponuj najpierw umo|liwienie dojazdu do 1. http://2.bp.blogspot.com/-wEf1TA6knOo/ portu w szybkim czasie, wzorem inwestR_nnnM9B3lI/AAAAAAAABNE/1XLL-8ZYtLg/ ycji wBadz woj.warmiDsko- mazurskiego. Oto co uruchamia si mi dzy portem lots1600/swidniklotnisko.jpg 2. http://lotnisko-zielonagora.blogspot. niczym Szymany a Olsztynem. Podobne rozwi zanie jest mo|liwe np.mi dzy Gorcom/ Zapraszamy tak|e na stron www:

zowem a Babimostem- bocznica do portu lotniczego."" lotn. istnieje i dziaBaBa do niedawna depesza wg PAP/ wnp.pl obsBuguj c ruch towarowy. "PAP - 01-03-2011 19:59 Przetarg na zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych przy rewitalizacji i modernizacji linii kolejowych Olsztyn Szymany, które w przyszBo[ci poB cz stolic regionu z modernizowanym lotniskiem, ogBosiBy PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zmodernizowane linia kolejowa o dBugo[ci ponad 50 km ma w przyszBo[ci poB czy Olsztyn z regionalnym lotniskiem w Szymanach pod Szczytnem. WBadze samorz dowe województwa licz , |e nie tylko uBatwi to podró|owanie mieszkaDcom, ale tak|e przyci gnie turystów i inwestorów. Poci g z lotniska do Olsztyna ma jecha okoBo 49 min., wliczaj c w to postoje na wszystkich stacjach. Jak poinformowaBa we wtorek Ewa Symonowicz-Ginter z PKP Polskich Linii Kolejowych, modernizacj linii kolejowej podzielono na dwa etapy. W pierwszym, na który ogBoszono wBa[nie przetarg, ma by wyremontowany odcinek ze Szczytna do linii kolejowej nr 219 Olsztyn - EBk oraz odcinek z Szyman do Szczytna. W drugim etapie ma powsta poB czenie kolejowe z Szyman do terminalu Portu Lotniczego "Mazury". Projekt jest wspóBfinansowany ze [rodków unijnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury 2007-2013. Zarz d województwa przeznaczyB na ten cel ponad 112 mln zB, co stanowi 73 proc. warto[ci projektu. Dawne wojskowe lotnisko w Szymanach funkcjonowaBo do 2004 r., brakowaBo jednak funduszy na jego modernizacj . Od trzech lat 60 proc. udziaBów ma w nim European Buisness Partners. Pozostali udziaBowcy to firmy prywatne, samorz d wojewódzki, Polska Agencja {eglugi Powietrznej i miasto Szczytno. Jesieni 2010 r. port zostaB ponownie otwarty dla ruchu 22

1. http://1.bp.blogspot.com/-H8-Msq30Hr4/ R-zFVc9B2lI/AAAAAAAABFI/3PpU7ZnD05I/ s1600/artyku1.jpg

3.6 3.6.1

luty Stacja kolejowa najwi ksz szans dla portu lotniczego? (2011-02-02 04:12)

Przeje|d|aBem wBa[nie poci giem w okolicach portu lotniczego Ziel. Góra- Babimost. Dziwi si dlaczego w ramach modernizacji linii kolejowej, która aktualnie ma miejsce, nie powstaje przystanek w pobli|u wsi Nowe Kramsko. Poci gi mogByby obsBu|y ruch pasa|erski do wsi Nowe Kramsko jak i do portu lotniczego. Jest ten port na tyle blisko |e budynki terminalu portu s widoczne z toru kolejowego. Dogodne miejsce na usytuowanie przystanku znajduje si przy utwardzonej drodze Laski- Nowe Kramsko. Przystanek mo|na wykona przenosz c jedynie progi peronowe innego nieczynnego przystanku na tej trasie, w stron Ziel. Góry widziaBem dwa takie opuszczone przystanki, w tym jeden caBkiem niedaleko. Rozbierana jest te| infrastruktura innej stacji w pobli|u. S dz |e wykonanie takiego przystanku jest uzasadnione ekonomicznie- w Olsztynie budowana jest nawet specjalna linia kolejowa w ramach reaktywacji tamtejszego portu lotniczego. Przystanek powinien nosi nazw portu lotniczego. ApelowaBem do zarz du województwa lubuskiego o zawarcie tych prac w obecnym zakresie modernizacji tej linii kolejowej. W pi[mie DG.V.8064.19.2012z 17 lipca 2012 r. poinformowano mnie jednak|e i| "projekt modernizacji linii nr 358 na odcinku Zb szynek – CzerwieDsk nie przewiduje

budowy dodatkowego przystanku kolejowego. Remont infrastruktury kolejowej jest projektem realizowanym przez PKP Polskie Linie Kolejowe SA, który z uwagi na regionalny charakter inwestycji uzyskaB dofinansowanie z Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego". Obwiam si |e jeste[my tak zbiurokratyzowanym narodem, |e przeBo|enie progów peronowych z innej, nieczynnej, przedwojennej stacji nie jest wykonalne. "Budowa nowego przystanku kolejowego wymaga projektu budowlanego z uwzgl dnieniem najnowszych standardów obsBugi podró|nych, zatem z pewno[ci nie wystarczy przeBo|enie starych progów peronowych ze zlikwidowanych przystanków."

na odcinku od stacji Olsztyn GBówny do stacji Szymany. W etapie II dobudowany zostanie odcinek linii do terminala lotniczego. Cel ten zostanie osi gni ty poprzez:

• Zwi kszenie pr dko[ci poci gów na odc. Olsztyn – Szczytno z 70 km/h do 100 km/h i uruchomienie linii ze Szczytna do Szyman, na której poci gi b d mogBy osi ga pr dko[ 110 km/h. • Popraw warunków podró|owania i obsBugi pasa|erów poprzez modernizacj nawierzchni (mniejsze oddziaBywanie dynamiczne na szlakach, rozjazdach), przebudow peronów i budow urz dzeD informacji podró|nych. • Podniesienie poziomu bezpieczeDstwa ruchu drogowego na przejazdach (budowa telewizji u|ytkowej i urz dzeD samoczynnej sygnalizacji przejazdowej ostrzegaj cej o zbli|aj cym si poci gu).

Informuje si te| i| wci | nie zadecy- GBównym efektem realizacji I etapu indowano, czy port lotniczy winien mie westycji b dzie: poB czenie kolejowe. WBadze informuj i| "decyzja dotycz ca przyszBej obsBugi • Uzyskanie kolejowego poB czenia portu lotniczego transportem kolejowym stacji Olsztyn ze stacj w Szymanach. powinna zosta poprzedzona dodatkow analiz , która wyka|e optymalne usy• Uzyskanie czasu przejazdu z Olsztyna tuowanie przystanku." W Olsztynie zadedo Szyman wynosz cego ok. 45 min cydowano na tak: "Rewitalizacja i modern(bez zatrzymania poci gu na przysizacja linii kolejowych Olsztyn - Szczytno tankach le| cych na trasie przejazdu, - Szymany (odcinek Olsztyn - Szczytno za wyj tkiem postoju technicznego linia kolejowa nr 219 i odcinek Szymany poci gu wynosz cego ok. 5 min - Szczytno - linia kolejowa nr 35) jako na stacji w Szczytnie, wynikaj cego kolejowe poB czenie modernizowanego lotze zmiany kierunku jazdy poci gu). niska w Szymanach z Olsztynem Dla poci gów zatrzymuj cych si na CELE PROJEKTU wszystkich przystankach czas ten Celem projektu jest zapewnienie szywydBu|y si do ok. 49 min. bkiego i bezpiecznego transportu kolejowego pasa|erów z lotniska w Szymanach KOSZT CAAKOWITY PROJEKTU do stolicy województwa. W I etapie projektu zostanie przeprowadzona modernizacja linii kolejowych nr 219 i 35 • etap I – 98 293 915,11 PLN 23

• etap II – 10 000 000 PLN CZAS REALIZACJI PROJEKTU

• Umo|liwi wy|sz dost pno[ rynku pracy i edukacji dla mieszkaDców miejscowo[ci poBo|onych w s siedztwie modernizowanych linii kolejowych.

• etap I - 2011 – 2013 • etap II – 2012 - 2014 KONTRAKTY ZAKOCCZONE Studium Wykonalno[ci i dokumentacja przedprojektowa (decyzja [rodowiskowa, program funkcjonalno-u|ytkowy) dla I etapu inwestycji. OBSZARY CHRONIONE Projekt przebiega przez obszary NATURA 2000-Puszcz Napiwodzko-Ramudzk i Ostoj Napiwodzko-Ramudzk . KORZYZCI DLA SPOAECZECSTWA I ZRODOWISKA

• Pozwoli tak|e na zrównowa|ony rozwój obszarów miejskich i wiejskich, umo|liwi wyprowadzenie uci |liwego przemysBu i usBug na obszary podmiejskie oraz przyspieszy wzrost atrakcyjnych lokalizacji dla nowych inwestycji, w tym z sektora turystyki wakacyjnej i weekendowej."

• Uzyskanie kolejowego poB czenia Olsztyna ze stacj w Szymanach i czasu przejazdu na tym odcinku ok.45 min. • Atrakcyjniejsza oferta przewozowa (krótszy czas jazdy, wi ksza punktualno[ poci gów). • Poprawa warunków ekologicznych regionu - przej cie przez kolej cz [ci Propozycja ta byBa dyskutowana na spotkaniu redakruchu samochodowego. tora witryny z wBadzami samorz dowymi odpowiedzialnymi za port lotniczy w • Zmniejszenie zanieczyszczenia [rodowiska i haBasu, Urz dzie MarszaBkowskim przed kilku poprawa bezpieczeDstwa na drogach, laty. Przystanek od terminalu (póBnocnozmniejszenie kosztów eksploatacji po- zachodnie usytuowanie wzgl dem drogi startowej) dzieli dystans ok. 1200 metrów. jazdów. Mo|liwe jest uruchomienie przystanku • Poprawa zBego stanu infrastruktury kolejowego oraz wykonanie utwardzonego kolejowej linii 219 i 35 przyczyni si chodnika do budynku terminalu w przydo usprawnienia poB czeD padku rozwoju portu do rangi lotniska rewewn trz województwa i poprawi jego gionalnego dla regionu Zachodniej Polski oraz drugiego portu dla Poznania. dost pno[ komunikacyjn . Ponadto port ma bocznice kolejow zaz• Realizacja przedmiotowej naczon cieDk czerwon linia. Jej stan wg inwestycji istotnie przyspieszy inte- opinii osób za to odpowiedzialnych jest zBy gracj przestrzenn i gospodarcz woj. i raczej wymaga ona modernizacji przed warmiDsko - mazurskiego. ewentualnym wprowadzeniem ruchu. 24

3.6.2

Poprawa skomunikowania portu lotniczego z miastami regionu (2011-02-02 04:10)

[1] Poci g regionalny, fot. M. Stancl Poprawa skomunikowania portu lotniczego z miastami regionu Z uwagi na niezbyt korzystne poBo|enie portu lotniczego wzgl dem infrastruktury transportowej oraz znaczn odlegBo[ (34 km) do centrum Zielonej Góry priorytetem dziaBaD maj cych na celu zakoDczone sukcesem reaktywowanie portu lotniczego jest zapewnienie jak najlepszego powi zania lotniska z istniej c i planowan infrastruktur komunikacyjn .

Proponowane s nast puj ce dziaBania

[2] Lotnisko z pasem asfaltowym, Polska 1. Zrezygnowanie z wprowadzenia kursów autobusu szynowego na trasie Gorzów WielkopolskiZb szynekSulechów-

CzerwieDsk- Zielona Góra i wprowadzenie kursów tylko w relacji Gorzów Wlkp.Zb szynek – Port Lotniczy Zielona Góra/ Wielkopolska, a podró| do Zieloenj Góry kontynuowana b dzie autobusem, na który pasa|erowie si przesi d . W tym celu zostanie wykorzystana bocznica kolejowa dochodz ca na teren portu lotniczego. Bocznica zostanie zmodernizowana je[li b dzie to konieczne dla uzyskania wysokiej pr dko[ci handlowej (cho na ogóB nie powinno by problemem wykorzystanie jej w obecnym stanie) oraz zbudowany zostanie tymczasowy krótki peron pozwalajacy na przyj cie autobusu szynowego oraz przesiadk pasa|erów na autobus do Zielonej Góry. Wraz z rozwojem lotniska zaleca si przedBu|enie bocznicy pod budynek portu (przed przedBu|eniem bocznicy podró|ni po dotraciu kolej b d podwo|eni autobusem pod sam terminal) oraz budow staBego peronu. Jak ju| wspomniano, na terenie portu lotniczego nast pi przesiadka na autobus do Zielonej Góry. Pozwoli to na osi gni cie jednym ruchem dwóch celów: a) skomunikowania lotniska, b) szybkiego poB czenia stolic obu województw. Wprowadzenie kursów szynobusu przez CzerwieDsk niepotrzebnie wydBu|a czas podró|y o okoBo 30 minut i czyni je nieatrakcyjnym dla podró|nych, którzy mog skorzysta z licznych autobusów pospiesznych na tej trasie. Szybka przesiadka w porcie lotniczym z autobusu szynowego z Gorzowa na autobus do Zielonej Góry skróci czas podró|y autobusem szynowym o 30 minut i uczyni podró| z przesiadk atrakcyjn czasowo wobec autobusów pospiesznych. Proponowane przykBadowe poB czenie: Autobus z Zielonej Góry 7:55 do Portu Lotniczego Babimost 8:25, przesiadka na autobus szynowy (odj 8:31) - Zb szynek8:45 – Mi dzyrzecz 9:31 – Skwierzyna 9:54 – Gorzów Wlkp. 10:27

[3] Autobus regionalny, Opole, Fot. M. SzpirkoTylko wykorzystanie bocznicy kolejowej lotniska umo|liwi zaoferowanie poB czeD do Gorzowa Wielkopolskiego. Brak odpowiedniej infrastruktury drogowej utrudnia bowiem wprowadzenie wygodnego poB czenia autobusowego w tej relacji. Ponadto w ten sposób uniknie si dofinansowywania z pieni dzy samorz dowych dubluj cych si relacji transportu zbiorowego bez potrzeby dofinansowywania pustych” kursów jakie mogByby wyst pi w szczególno[ci na pocz tku rozruchu lotniska. Nale|y wprowadzi co najmniej 3 poB czenia portu z Gorzowem dziennie, skomunikowane z autobusem z Zielonej Góry. PoB czenia te winny by ogBaszane w rozkBadzie jazdy PKP na stacjach kolejowych jako poB czenia do Zielonej Góry, nie za[ tylko do portu lotniczego. Autobus do Zielonej Góry winien zatrzymywa si bezpo[rednio przed dworcem PKP, tak by umo|liwiaB dalsz przesiadk na kolej. 2. Wykorzystanie bocznicy kolejowej lotniska umo|liwi tak|e wprowadzenie we wspóBpracy z samorz dami Wielkopolski bezpo[redniego poB czenia LesznoWolsztyn- Zb szynek- Port Lotniczy i obj cia komunikacj zbiorow trzeciego najwi kszego miasta regionu bliskiej okolicy portu lotniczego. Nale|y zdecydowanie wykorzysta fakt |e inne lotniska z braku infrastruktury nie mog mie poB czenia kolejowego (szczególnie PoznaD) i przez to s w pewnym sensie komunikacyjnie upo[ledzone w obsBudze podró|nych 26

chc cych dotrze bezpo[rednio na lotnisko bez niedogodnych przesiadek. 3. Kolejnym krokiem jest poprawa lokalnego skomunikowania Portu Lotniczego. Konieczne jest zapewnienie tego, by port miaB wiele poB czeD do dworca kolejowego w Zb szynku (docelowo co najmniej 5 kursów dziennie) oraz poB czenia do Sulechowa, Zwiebodzina, Wolsztyna, Nowego Tomy[la etc. 4. Komunikacja autobusowa z Zielonej Góry musi mie charakter komunikacji miejskiej, oferowa znaczn ilo[ kursów na trasie na lotnisko oraz obsBugiwa gBówne przystanki w mie[cie. Autobus powinien posiada udogodnieniaspecjalne stojaki wewn trz pojazdu do przewozu baga|u podró|nych na lotnisko. Pojazd winien by przystosowany do rozwijania du|ych pr dko[ci na drodze krajowej nr 3, czas przejazdu do terminalu winien wynosi 25 – 30 minut. Operator mo|e by dowolny, nie musi by nim MZK. Wa|ne jest jednak by byB on uj ty w ruchu miejskim (proponowany numer linii komunikacyjnej to 7. Proponowana relacja: Port Lotniczy- Sulechów (I przystanek) - Sulechowska- Wiadukt- Staszica (II przystanek)- Dworzec PKP (III przystanek, koDcowy), ewentualnie dalej z postojami na wszystkich przystankach na trasie: Dworzec PKS- ul. Boh. Westerplatte- ul. Wojska Polskiego- ul. WyszyDskiego – ul. Zawadzkiego-P tla. 5. Proponuje si nawet rozwa|enie skrócenia kursów cz [ci poci gów osobowych do Zielonej Góry tylko do Babimostu (ewentualnie do Portu Lotniczego, lecz brak elektryfikacji linii to utrudnia) oraz przewo|enie podró|nych od stacji Babimost do Zielonej Góry autobusem przez terminal lotniska, co spowoduje skrócenie czasu podró|y o okoBo 35 minut wzgl dem trasy kolejowej przez CzerwieDsk oraz umo|liwi lepsze skomunikowanie portu lotniczego bez konieczno[ci finansowania pustych kursów”. Proponuje si

rozwa|enie elektryfikacji bocznicy do lotniska w dalszej perspektywie oraz koDczenie kursów poc. regionalnych z Poznania przy terminalu portu, a nast pnie dowo|enie podró|nych do Zielonej Góry autobusami z portu. Pozwoli to na jak najlepsze skomunikowanie lotniska w pocz tkowym okresie jego funkcjonowania po wznowieniu lotów, oraz skróci pasa|erom kolei czas podró|y o okoBo 30- 40 minut. 6. Zmiana nazwy handlowej (nie za[ prawnej) portu pozwoli na przyci gniecie szerszego grona klientów ni| dotychczas. ReguB w przypadku lotnisk regionalnych jest, |e drugim czBonem nazwy jest nazwa regionu obsBugiwanego przez port. W przypadku portu w Babimo[cie jest to Wielkopolska, tam tak|e mieszka wi kszo[ potencjalnych pasa|erów tego portu (m.in z uwagi na wy|sz g sto[ zaludnienia) wobec czego postulowana nazwa handlowa to Port Lotniczy Wielkopolska/ Zielona Góra”, Zielona Góra/ PoznaD” lub Zielona Góra/ Wielkopolska”.

s dowego, który to lotnisko niskokosztowe wygraBo. Niemniej, ostatnia propozycja (Zielona Góra/ Wielkopolska) wydaje si budzi relatywnie najmniej kontrowersji, jako |e lotnisko jest poBo|one niemal na granicy województw i na obszarze który historycznie jest cz [ci Wielkopolski. 7. Konieczna jest generalna zmiana sposobu oznaczenia kierunku do Portu Lotniczego na znakach drogowych regionu. W niemal wszystkich miastach maj cych lotniska ten fakt jest uwidoczniony na du|ej cz [ci tablic kierunkowych przed skrzy|owaniami, a kierunek na Port Lotniczy jest wskazywany takimi samymi literami jak kierunek na inne miasta Polski (np. PoznaD albo WrocBaw.). W Zielonej Górze znalez mo|na kilka niewielkich rozmiarów tabliczek wskazuj cych podró|nym i potencjalnym pasa|erom kierunek na port lotniczy, i wygl daj one raczej jak tabliczki wskazuj ce drog do atrakcji turystycznych lub hoteli. Brak jest oznakowania drogi do portu typowego dla tego stosowanego w innych miastach Polski. 8. Proponuje si podj cie próby przyci gni cia przewoznika niskokosztowego na trasie do Wielkiej Brytanii (obecnie najpopularniejsza relacja tanich linii typu low-cost w polskich portach regionalnych) poprzez przekonanie go do wprowadzenia lotów docelowych lub mi dzyl dowania w porcie lotniczym w drodze np. na lotnisko w Poznaniu. Krótki dystans w linii powietrznej pomi dzy oboma portami powoduje |e samolot nie potrzebuje ponownie wznosi si na peBn wysoko[ i mo|e pokona ten dystans lec c wolniej na ni|szym puBapie. Tak zreszt odbywaBy si loty do Warszawy z mi dzyl dowaniem w Poznaniu. Do Poznania z Londynu od 23 wrze[nia lata b d linie Ryanair, a od 18 wrze[nia loty uruchamia Wizzair.

Taka nazwa gwarantuje te| lepsze postrzeganie lotniska przez potencjalnych przewozników, szukaj cych zwykle znacznego kr gu potencjalnych pasa|erów, wobec czego nazwa powinna odnosi si do wi kszego obszaru terytorialnego ni| tylko Zielona Góra. W przypadku nastawienia na przyci gni cie przewozników niskokosztowych i realizacji formuBy lotniska low-cost, z niskimi opBatami lotniskowymi, wówczas nazwa portu ma gigantyczne znaczenie, jest podstawowym elementem decyduj cym o powodzeniu portu jako celu podró|y w[ród pasa|erów i jest zwykle nazw aglomeracji w jego pobli|u. W przypadku portu w Babimo[cie nazwa taka musiaBaby brzmie Zielona Góra/ PoznaD”. Budzi to jednak pewne kontrowersje, i w przypadku portu lotniczego nosz cego nazw Frankfurt (Hahn), oddalonego od samego Frankfurtu nad Menem o ponad Linia Wizzair jest tak|e tani lini ”, i 140 km, byBo nawet przyczyn procesu ma ju| spore do[wiadczenie w organi27

zowaniu mi dzyl dowaD. Niemniej linie Ryanair z pewno[ci byByby gwarancj ni|szych cen biletów ni| linie Wizzair i przyciagn Byby na lotnisko wi cej potencjalnych podró|nych. Tania linia lotnicza jest konieczna, by przyci gn do portu pasa|era masowego, i pokaza , |e Zielona Góra-Wielkopolska te| mo|e by portem lotniczym oferuj cym atrakcyjne poB czenia dla regionu. Posiadanie poB czeD typu low-cost z Europ Zachodni jest w wielu miastach czynnikiem sprzyjaj cym lokowaniu przez inwestorów w nich oddziaBów swych firm. Mo|liwo[ taniego transportu jest wa|na zarówno dla zwykBych mieszkaDców, jak i dla potencjalnych inwestorów, dla których oznacza to obni|enie kosztów dziaBalno[ci zwi zanych z przejazdami pracowników. Niemniej jedno jest pewne- przewoznicy zechc korzysta z naszego portu, tylko je[li b dzie on bardzo dobrze skomunikowany z regionem i b dzie (przynajmniej z nazwy) wydawaB si atrakcyjny dla pasa|erów z caBego regionu Zachodniej Polski. Dlatego jego poprawne poB czenie z miastami regionu jest spraw priorytetow . Adam Fularz

3.6.3

Propozycja wykorzystania bocznicy do portu lotniczego (2011-02-02 04:06)

[1] Poci g Lub. Kolei Regionalnej w Aagowie Lub.Samorz dy powoli zaczynaj dostrzega znaczenie portów lotniczych dla rozwoju regionów. Niestety- cz [ portów lotniczych jest trudno dost pna z centrów du|ych miast, i dlatego w celu umo|liwienia ich rozwoju konieczna jest poprawa ich skomunikowania z regionem. Ma to ogromne znaczenie w obecnej sytuacji narastania konkurencji o pasa|era pomi dzy portami lotniczymi w Polsce. Porty gorzej skomunikowane, odci te od reszty systemu transportowego, maj znacznie mniejsze perspektywy rozwoju ni| porty poB czone z systemem komunikacyjnym. ArtykuB opisuje próby poprawy dost pno[ci portów lotniczych w Polsce za pomoc airport links- specjalnych linii kolejowych dowo| cych pasa|erów do portów lotniczych. Wst p Wa|n cz [ci systemów komunikacji miejskiej s poB czenia na lotniska, tzw. airport links. Porty lotnicze s ogromnym generatorem ruchu miejskiego i regionalnego, a udziaB transportu lotniczego 1. http://2.bp.blogspot.com/-PhV8bMR9oss/ wkrótce zwi kszy si kilkakrotnie. Polityka Unii Europejskiej w zakresie transR-zGts9B2pI/AAAAAAAABFo/dd2JkFrlrkU/ portu lotniczego jest znana od lat i polega s1600/Vlak+030529.JPG 2. http://3.bp.blogspot.com/-8Gwu_HZviDY/ na zlikwidowaniu monopoli przewozników narodowych i liberalizacji rynku, która SARl4uRoo5I/AAAAAAAABVY/FCq8JnGxlr4/ ju| jest faktem w Europie, a od ponad s1600/lotnisko_mielec4.jpg Przyci gn Bo 3. http://1.bp.blogspot.com/-f32otp49hxE/ roku tak|e w Polsce. to licznych nowych klientów masowych, R-A-E1Z8qsI/AAAAAAAAA-U/7J2Lmvdguws/ a ekspansja tanich przewozników lots1600/dworz.jpg

niczych spowodowaBa zwielokrotnienie potokรณw pasa|erskich do portรณw lotniczych. W Polsce tanie linie lotnicze ju| wypieraj z rynku mi dzynarodowe przewozy autokarowe do Francji, Niemiec i innych krajรณw europejskich, oferuj c lot np. z Krakowa do Pary|a za jedynie 90- 120 PLN. Liczba pasa|erรณw linii lotniczych wg prognoz ekspertรณw zwi kszy si dalej, wzrastaj c z blisko 9 mln rocznie w 2005 roku do 20,77 mln podrรณ|nych w 2008 roku. W zwi zku z tym rola portu lotniczego jako generatora ruchu w regionie ogromnie wzro[nie przez najbli|sze 10 lat i infrastruktura transportowa miast powinna przystosowa si do nowych warunkรณw. Szczegรณlnie wa|na rola przypada w tym procesie komunikacji zbiorowej, ktรณrej zadaniem jest powi zanie nowego [rodka transportu z caBo[ci systemu komunikacji regionalnej. Zazwyczaj najlepsze efekty osi gane s tam, gdzie poB czenie to obsBuguje szybka kolej miejska lub metro. Airport links w praktyce Poprawnie zorganizowane poB czenie kolejowe z centrum miasta do portu lotniczego mo|e przej 30 procent rynku dowozowego do portu lotniczego i zdoby licznych nowych klientรณw dla kolei. W Europie (wg statystyk Eurostat i danych Komisji Europejskiej, DG Energy and Transport) istniej 34 poB czenia typu airport links- koleje na lotniska. Typow formuB organizacyjn w Europie jest obsBuga lotniska lini obsBugiwan przez przewoznika kolei miejskiej taborem o podwy|szonym standardzie. Poci gi te kursuj z cz stotliwo[ci od 10 do 30 minut. Siedem lotnisk obsBugiwanych jest ponadto przez poci gi dalekobie|ne, a na 4 lotniska europejskie kursuj tak|e poci gi TGV (Pary| CDG, Lyon- Satolas) lub ICE (Frankfurt nad Menem) albo specjalna superszybka prywatna kolej, jak Arlanda Express w Sztokholmie. Istnieje nawet specjalna organizacja takich przewoznikรณw- jest to International Air Rail Organisation. WedBug danych tej organizacji, na [wiecie istnieje obecnie 70

kolei na lotniska, a 230 kolejnych jest w planach. W najwi kszym tempie koleje na lotniska powstaj w RFN, w ci gu ostatnich dwรณch lat kolejowy "Anschluss" uzyskaBy lotniska w Kolonii i Lipsku, a kolejne poB czenie powstaje w Hamburgu. UdziaB w rynku UdziaB kolei w strukturze przewozรณw na lotniska jest relatywnie wysoki, je[li zostaBa ona poprawnie zintegrowana z komunikacj regionaln i miejsk . Mocno zale|y on od jako[ci oferty przewoznikรณw kolejowych. Najwy|szy udziaB - 31 % wyst puje w Amsterdamie, gdzie lotnisko obsBugiwane jest przez poci gi miejskie, regionalne i dalekobie|ne, a linia prowadzi w tunelu pod terminalem. UdziaB kolei w Monachium wynosi 30 %, w Londynie odpowiednio: port lotniczy Gatwick: 20 % , Stansted 19 %, Heathrow: 16 % (tak|e metro). W Pary|u na lotnisko Charlsa de Gaulea podrรณ|uje kolej 18 % pasa|erรณw (koleje RER i TGV), w Brukseli- Zaventem jest to 14 % podrรณ|nych. W Birmingham i Manchesterze kolej do lotniska doje|d|a zaledwie 5 % podrรณ|nych, mimo |e lotnisko obsBugiwane jest zarรณwno przez poci gi dalekobie|ne, jak i lokalne. Stansted Express w Lonynie obsBuguje 25 % pasa|erรณw lotniska Stansted. Najbardziej obl |on lini jest niew tpliwie Piccadilly Line do portu Heathrow, maj ca 20 % udziaBu w tym ogromnym rynku. Najlepszy udziaB w rynku ma Hong Kongโ s Airport Express Line, ktรณra przewozi a| 51 % pasa|erรณw do portu lotniczego Chek Lap Kok. Kolej Airport Expressโ w Oslo uzyskaBa niezwykle wysoki udziaB w rynku (38 %) w zaledwie dwa miesi ce po otwarciu. W tych trzech ostatnich miastach niew tpliw przyczyn sukcesu kolei jest fakt, i| miejskie drogi s pBatne poprzez tzw. myto kordonowe. Airport links w Polsce Tak|e w Polsce rozwรณj tych poB czeD jest planowany, a linie kolei miejskich obsBuguj cych porty lotnicze s mo|liwe ekonomicznie w wielu polskich aglomeracjach. Najdalej posuni te prace koncepcyjne 29

i planistyczne maj miejsce w Krakowie i Warszawie, gdzie takie poB czenia ju| funkcjonuj albo s na etapie budowy. PoB czenie w Krakowie jest obsBugiwane wagonem motorowym, poniewa| bocznica do lotniska jest niezelektryfikowana. Ponadto istniej koncepcje dla WrocBawia, Poznania, Szczecina, GdaDska, Aodzi, Górno[l skiego Okr gu PrzemysBowego i innych mniejszych o[rodków. Zielona Góra WBadzom samorz du woj. Lubuskiego, które chc doprowadzi do reaktywacji portu lotniczego Zielona Góra (Babimost) zaproponowano zrezygnowanie z wprowadzenia planowanych kursów wagonu motorowego (autobusu szynowego) na trasie Gorzów Wielkopolski- Zb szynekSulechów- CzerwieDsk- Zielona Góra i wprowadzenie kursów tylko w relacji Gorzów Wlkp.- Zb szynek – Port Lotniczy Zielona Góra, a podró| do Zielonej Góry kontynuowana b dzie autobusem, na który pasa|erowie si przesi d . W tym celu zostanie wykorzystana bocznica kolejowa dochodz ca na teren portu lotniczego. Bocznica zostanie zmodernizowana je[li b dzie to konieczne dla uzyskania wysokiej pr dko[ci handlowej (cho na ogóB nie powinno by problemem wykorzystanie jej w obecnym stanie) oraz zbudowany zostanie tymczasowy krótki peron pozwalaj cy na przyj cie autobusu szynowego oraz przesiadk pasa|erów na autobus do Zielonej Góry. Wraz z rozwojem lotniska zaleca si przedBu|enie bocznicy pod budynek portu (przed przedBu|eniem bocznicy podró|ni po dotarciu kolej b d podwo|eni autobusem pod sam terminal) oraz budow staBego peronu. Wprowadzenie poB czenia kol. do Zielonej Góry nie jest mo|liwe z uwagi na brak odpowiedniej infrastruktury, a istniej ca obecnie linia pozwala na czas podró|y dwukrotnie dBu|szy ni| czas przejazdu autobusem. By mo|e sytuacj t zmieni planowana obwodnica kolejowa CzerwieDska. Adam Fularz 30

[2]

[3]

[4]

[5] 1. http://4.bp.blogspot.com/-5Trv1-7NC-Y/ R_yEEM9B3xI/AAAAAAAABOk/vfuJbMSdqcI/

s1600/lkr5.h23.jpg 2. http://2.bp.blogspot.com/-WjEZU1kLKPI/ Tr_BL_6L0oI/AAAAAAAAOgA/OMwGjVR7Sp0/ s1600/listopad_2011+121.JPG 3. http://4.bp.blogspot.com/-UDHIXWmygoY/ Tr_BRtlbIRI/AAAAAAAAOgI/_0KctHOBM0s/ s1600/listopad_2011+124.JPG 4. http://2.bp.blogspot.com/-JEOyYx-8O5w/ Tr_BbwtRgAI/AAAAAAAAOgo/NMq4QV7IRXk/ s1600/listopad_2011+127.JPG 5. http://4.bp.blogspot.com/-A6R7OmytGbQ/ Tr_BmUXur6I/AAAAAAAAOhI/N_M-VXEKyLo/ s1600/listopad_2011+130.JPG

3.6.4

Co z portem lotniczym? (2011-02-02 04:00)

Brakuje ILS, wi c loty do Warszawy s wg mnie niepewne. Bez ILS nie ma sensu, jak pokazyje casus Aodzi z lat 1999- 2002, gdzie wznowione poB czenie do Warszawy jednak padBo z powodu braku ILS wBa[nie i zwiazanej z tym niepewno[ci. A poza tym za t sam albo i mniejsz sum dopBat Zielona Góra miaBaby boeingi tanich linii (np. Ryanaira), który zamiast 18 osób woziBby 189. Ale na ten temat nikt nie dyskutowaB. Poza tym nasz port jest jedynym portem w Polsce bez ILS-u i kilku innych "drobiazgów", wi c |adna szanuj ca si linia chc ca oferowa kursy bez ich odwoBywania z powodu mgBy tutaj lata nie b dzie. Kosztuj ce podatnika co najmniej 3,5 mln rocznie lotnisko sBu|y b dzie politykom i nic nie wskazuje na to by to miaBo si zmieni w przyszBo[ci. Poza tym zdaje si |e droga koBowania "A" jest o kilka metrów za w ska dla boeinga czy innego samolotu [redniej wielko[ci. Wi c lata b d "drzazgi" a lotnisko zawsze b dzie przynosi straty, póki kto[ si nie wezmie i nie przerobi je na normalne, takie jak pozostaBe 10 lotnisk regionalnych w Polsce. Bo na razie mamy jakie[ cudo z zupeBnie innym wyposa|eniem ni| normalna reszta. Adam Rys. Schemat portu wg AIP

3.6.5

Czy dotowanie lotów do Warszawy byBo ekonomicznie uzasadnione? (2011-02-02 03:58)

[1] Na forum dyskusyjnym Gazety Wyborczej internauci w po[cie na temat portu lotniczego w Zielonej Górze w kontek[cie planów lokalizacji bazy linii Ryanair, przeliczyli liczb miejsc oferowanych przez t lini w przeliczeniu na | dane subwencje,i doszli do wniosku |e za poB czenie do Warszawy oferowane przez LOT samorz d pBaci kilkakrotnie wi cej w przeliczeniu na jedno miejsce (ok. 180 PLN) ni| pBaciBby w wypadku gdyby samoloty lataBy do Wlk. Brytanii (ok. 2 euro za miejsce). Koszt sprowadzenia linii Ryanair szacowano na ok. 150 tys. 31

euro (ok. 580 tys. PLN) rocznie, nato- 3.6.6 Port na ktรณrym nikomu miast koszt subwencjonowania linii LOT nie zale|y (2011-02-02 03:56) oszacowano na 1,8 mln PLN rocznie. Zauwa|ono |e loty do Londynu byByby w tej samej rozpi to[ci cen co loty do Warszawy mimo rรณ|nych dystansรณw dziel cych nasz port od obu tych miast. Krytyk zakoDczono stwierdzeniem i| staBo si tak dlatego i| regionalne wBadze nie lataj do Londynu, lecz do Warszawy.[1] Na forum Radia Zachรณd w 2012 roku internauci publikowali nast puj ce wyliczenia: "W 2010 r Urz d MarszaBkowski dopBacaB do poB czenia 1.400 000,- zB. Miasto 400,- tys. zB [1] rocznie. St d ceny biletรณw wynosiBy od Ostatnie publikacje prasowe ka| w 350,- zB do 490,- zB.. W 2010r. Urz d czarnych barwach widzie przyszBo[ jedopBaca do biletรณw 8.700 000,-zB Miasto dynego w woj. lubuskim portu lotniczego. 2.000 000,-. Cena biletu 149,- zB. Wzrost Fakty s nieubBagane: do Warszawy lata pasa|erรณw". niewiele osรณb Inne obliczenia: "w 2010 r. dopBata B czna Port w Babimo[cie ma gigantycznego 1 mln 800 tys. daBa 3 tys. pasa|erรณw. pecha - nie ma kompetentnego wBa[ciciela. DopBata do jednego pasa|era โ 600 zB. Wobec czego jako jedyny port lotniczy w W 2011 r. dopBata B czna 10 mln 700 Polsce ma wyposa|enie uniemo|liwiaj ce tys. daBa 12 tys. pasa|erรณw. DopBata do przyjmowanie samolotรณw klasy C, czyli jednego pasa|era โ 890 zB.[2] tych boeingรณw i airbusรณw, ktรณre obecnie wg generuj lwi cz [ ruchu lotniczego w [1] Polsce. Od wielu lat wiadomo, |e port Forum GW, dost p 26.01.2006, por. ten mรณgBby przyjmowa samoloty [redniej http://forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?fwielko[ci, i na przykBad obsBugiwa tanie =73 &w=35463064 &v=2 &s=0 linie, ale cรณ| z tego, skoro wymagaj [2] one od portu lotniczego posiadania czego[ http://www.zachod.pl/2012/04/pplwi cej ni| zwykBej radiolatarni, zreszt bedzie-inwestowac-w-rozwoj-lotniska dopiero niedawno znรณw zamontowanej w -w-babimoscie/ naszym porcie. Brakuje systemu ILS, ktรณry maj wszystkie pozostaBe porty lotnicze w Polsce, i ktรณry jest wymagany przez wi kszo[ przewoznikรณw. System ma powsta ok. 2014 roku ("System ILS na lotnisku w Babimo[cie najprawdopodobniej za rok. Przeszkod jest budowa nowej stacji meteo na terenie portu, ktรณra jest zaplanowana w harmonogramie dopiero na 2014 rok." [1]) Ponadto prawdopodobnie konieczne b dzie poszerzenie jednej z drรณg 1. http://2.bp.blogspot.com/-EJD6w-_ubYY/ koBowania. Tyle |e nikt nawet nie mรณwi o tym, |eby ten port wreszcie doprowadzi Tr_BXPgS9EI/AAAAAAAAOgg/9SvB1FG8QXQ/ do standardu, jaki maj pozostaBe porty s1600/listopad_2011+125.JPG 32

w Polsce. Dzi[ ten port dziaBa w zasadzie jako chyba bardziej budowla presti|owa ni| co[ rzeczywi[cie sBu| cego szerszemu gronu mieszkaDców regionu. Ten port mógBby by portem dla tanich linii lotniczych i, oferuj c niskie opBaty lotniskowe, przyci gn tanie linie lotnicze. Maj c w swej strefie oddziaBywania ok. 3 mln mieszkaDców woj. lubuskiego i zachodniej Wielkopolski, nie powinien mie |adnych problemów z pozyskaniem pasa|erów na loty. Ulokowanie wzgl dem du|ych o[rodków miejskich ma jeszcze spore znaczenie w lotach krajowych, natomiast w lotach mi dzynarodowych dystans do portu ju| nie ma tak decyduj cego znaczenia. Dlatego te| wiele mniej atrakcyjnie ulokowanych portów lotniczych Europy bez wi kszych problemów |yje z tanich linii lotniczych, których formuBa zakBada wBa[nie korzystanie z taDszych, mniej korzystnie ulokowanych portów lotniczych. Nasz port, poza kilkoma szczegóBami wyposa|enia, ma w zasadzie wszystko, co potrzeba, by by normalnym mi dzynarodowym portem lotniczym, w tym posiada najdro|szy element infrastruktury, 2,5-kilometrowy pas startowy. Zainstalowanie systemu ILS kosztuje w sumie najwy|ej 4-6 mln zB, do tego dochodzi ewentualne poszerzenie drogi startowej . Dlaczego jednak nikt nie wspomina, by ten port doprowadzi do stanu umo|liwiaj cego przyjmowanie najpopularniejszych typów samolotów? Do stanu umo|liwiaj cego przyjmowanie tanich linii? Tak naprawd nie byBo dyskusji, komu i czemu ma sBu|y ten port. Lokalne elity najwyrazniej nie dostrzegBy, |e ukBad geopolityczny si zmieniB i boom ruchu nast piB na kierunku zachodnim. Dzi[ w relacjach w gB b Europy Zachodniej notowany jest najwi kszy wzrost ruchu. Wzrost ruchu, który omin B tylko jeden port w Polsce: nasz. Nasze wBadze wedBug wielu nie do koDca sBusznie postawiBy najpierw na poB czenia do Warszawy, gdzie ruch si nie tylko nie zwi ksza, ale nawet

i zmniejsza, i to w caBej Polsce. StaBo si to mimo tego, |e najwi kszy boom ruchu byB i nadal trwa w poB czeniach do Europy Zachodniej. Ale to tylko jeden ze szczegóBów otaczaj cych nieudan reaktywacj tutejszego portu. O tym, |e b dzie to pora|k , wiadomo byBo od dawna. Jak mo|e sukcesem rynkowym by port lotniczy, który nie ma ani jednego wBa[ciciela, ani kompetentnej osoby zajmuj cej si marketingiem, a jedynie jakiego[ paDstwowego naczelnika - urz dnika z innej epoki (obecnie port jest ju| skomunalizowany- przypis autora). NiedBugo nadejdzie chwila ekonomicznej prawdy dla tego portu, bowiem wszystkie mo|liwe poB czenia odbior mu s siednie porty. Rynek lotniczy jest po prostu rynkiem, a nie gospodark planow , i skrajnie nieudolne podmioty, takie jak nasz port, s po prostu bezlito[nie omijane przez przewozników. (...) Najbardziej jednak przejmuje oboj tno[ lokalnych elit. Ani posBowie, ani te| wBadze samorz dowe nie rozwi zaBy problemu portu lotniczego w sposób definitywny mimo ponad póBtora roku staraD. Parlamentarzy[ci tak|e zawiedli na caBej linii. Mimo |e posBowie z Mazur, Kielecczyzny czy z Podkarpacia dwoili si i troili, by dosta cz [ [rodków z bud|etu na rozbudow lub reaktywacj lokalnych lotnisk, posBowie z Lubuskiego o tym temacie chyba nawet nie sByszeli. Gdzie byli, gdy dzielono bud|et, z którego skorzystaBy inne regiony, ale nie nasz? Rzeszów za 60 mln z bud|etu wybudowaB sobie port transkontynentalny, maj c chrapk na loty do USA. Lubuskie nawet nie mo|e doprowadzi swojego portu do stanu umo|liwiaj cego jego normaln egzystencj na rynku lotniczym i konkurowanie z innymi portami, które po prostu inwestuj , zamiast zarasta traw . Ale one maj wBa[cicieli, i to zwykle do[ kompetentnych w tym temacie. (A. Fularz, 2006-2012 r.) [1] za: "Babimost lotnisko"18 maja 2012 15:07, autor: Karolina KamiDska 33

1. http://2.bp.blogspot.com/-WjEZU1kLKPI/ Tr_BL_6L0oI/AAAAAAAAOgA/OMwGjVR7Sp0/ s1600/listopad_2011+121.JPG

3.6.7

Odpowiedz na list. 10 lat instalowania ILS i powoBywania spóBki samorz dowej? (2011-02-02 03:46)

Port im. F. [1] Chopina odpowiedziaB na nasze pytanie odno[nie pytania o podlegBy mu port w Zielonej Górze! Oto fragmenty listu: "Szanowny Panie, W zwi zku z Pana w tpliwo[ciami dotycz cymi dziaBalno[ci Portu Lotniczego w Zielonej Górze, uprzejmie informujemy, |e zmiana struktury wBasno[ciowej jest planowana od roku 2001. Z racji, i| pozostaje nierozwi zane zagadnienie wBasno[ci wi kszo[ci gruntów koniecznych do prowadzenia dziaBalno[ci lotniczej, aktualnie pozostaj cych w dyspozycji Agencji Mienia Wojskowego, pod znakiem zapytania jest ogólne funkcjonowanie portu. Drugim istotnym powodem braku post pu w dziaBaniach przeksztaBceniowych jest ogólnie znany brak rozwoju ruchu lotniczego, a wi c mo|liwo[ci stworzenia warunków do samodzielnego funkcjonowania podmiotu. W roku 2003/2004 byBa planowana instalacja urz dzenia ILS, jednak|e w tym czasie gBówna cz [ lotniska tj. pola startów i l dowaD byBy u|ytkowane przez MON. Brak perspektyw na rozwój komunikacji w tym rejonie oraz przeprowadzona analiza spowodowaBa zaniechanie realizacji przedsi wzi cia. Bior c pod uwag wszystkie fakty, ILS tylko w niewielkim stopniu poprawi warunki operacyjne na 34

tym lotnisku. W uzupeBnieniu informujemy, |e pomimo niedoskonaBo[ci lotnisko w Babimo[cie posiada "podstawowe" wyposa|enie nawigacyjne, umo|liwiaj ce wykonywanie operacji lotniczych. Dowodem na to jest uruchomienie poB czeD przez PLL LOT. PPL prowadziB negocjacje w sprawie uruchomienia na tym lotnisku nowych poB czeD lub obsBugi komunikacji CARGO jednak|e bran|a lotniskowa nie jest zainteresowana uruchomieniem poB czeD z tego portu, wi c negocjacje zakoDczyBy si niepowodzeniem. (...) Mamy nadziej , |e nasza odpowiedz b dzie dla Pana satysfakcjonuj ca. DziaB Public Relations i Promocji P.P. "Porty Lotnicze" Port Lotniczy im. Fryderyka Chopina w Warszawie ilustracje cc wikimedia 1. http://2.bp.blogspot.com/-TqbI-O1_6EY/ TUlN7AOdYNI/AAAAAAAAFFA/qi-NJr9M4as/ s1600/290px-Port_lotniczy-Zielona_G% 25C3%25B3ra.jpg

3.6.8

ILS:

czy

potrzebny?

(2011-02-02 03:44)

Aby przyci gn tanie linie nasz port musiaBby chyba mie ILS. Wg komunikatów METAR na naszym lotnisku wyst piBo w 2005 roku B cznie 20 dni, w których przez klika godzin widoczno[ byBa gorsza ni| 550 metrów lub podstawa chmur byBa ni|sza ni| 200 stóp, czyli ok. 67 metrów, czyli brak byBo wystarczaj cych warunków dla odprawiania samolotów nie posiadaj c ILS. Daje to ok. 1,67 dnia miesi cznie w którym samolot nie odleci. Nie jest to maBo, i wi kszo[ linii ma zastrze|enie |e mog lata tylko na lotniska z ILS-em. Ja wyliczyBem |e roczne staty dla linii lotniczej z tytuBu braku ILS-u i odwoBania lotów z tym prawdopodobieDstwem wyniosByby wg szacunkowych danych nt. obBo|enia i cen biletów minimum 720 tys. PLN.

Monta| i zakup ILS to koszt 4-6 mln PLN wg ostatnich danych, roczne koszty utrzymania i konserwacji to ok. 230 tys. PLN. Teraz pytanie: co robi dalej z lotniskiem? Rozwija je w oparciu o tanie linie, czy dopBaca nie wiem ile mln PLN rocznie do poB czenia z Warszaw ? Za sum potrzebn na subwencjonowanie przez dwa lata lotów do Warszawy mo|na zamontowa ILS i dopBaca do jednej mi dzynarodowej relacji tanimi liniami (standardowa stawka to 150 tys. euro rocznie za 7 lotów tygodniowo). A mo|e portu lotniczego nie potrzebujemy? Zach cam do dyskusji.

Z prasy o systemie ILS. 18 maja 2012 15:07, autor: Karolina KamiDska Babimost lotnisko System ILS na lotnisku w Babimo[cie najprawdopodobniej za rok. Przeszkod jest budowa nowej stacji meteo na terenie portu, która jest zaplanowana w harmonogramie dopiero na 2014 rok. ILS, czyli system nawigacyjny wspomagaj cy l dowanie samolotu wedBug pierwszych zapowiedzi miaB zosta uruchomiony ju| w tym roku. PoseB Bo|enna Bukiewicz zapewniaBa dzi[ na konferencji prasowej, |e nie dopu[ci do tego, by opóznienia w monta|u ILS trwaBy dwa lata. – Razem z marszaBek El|biet Polak spotkaBy[my si w tym tygodniu z przedstawicielami Polskiej Agencji {eglugi Powietrznej – dodaje Bukiewicz. W przyszBym tygodniu odb dzie si tak|e spotkanie z ministrem [rodowiska. Koszt budowy stacji meteo to okoBo 2 milionów zBotych. – Je[li w ten sposób przyspieszymy rozwój lotniska, to Urz d MarszaBkowski jest gotowy wybudowa stacj

z wBasnych pieni dzy – mówi marszaBek El|bieta Polak. Zakup systemu ILS w 85 procentach ma wspóBfinansowa samorz d województwa. Na ten cel przeka|e okoBo 4 milionów zBotych.

z Wikipedii: ILS (od [1]ang. Instrument Landing System) – radiowy system [2]nawigacyjny wspomagaj cy [3]l dowanie [4]samolotu w warunkach ograniczonej widzialno[ci i niskiego zachmurzenia[5][1][6][2]. System umo|liwia precyzyjne prowadzenie [7]samolotu od granicy zasi gu do – w zale|no[ci od kategorii systemu – pewnego punktu na [8][cie|ce schodzenia lub do punktu przyziemienia na [9]pasie startowym. S 3 klasy – "kategorie" systemu ILS ró|ni ce si minimaln widzialno[ci , przy której mo|liwe jest l dowanie. Kategoria IIIC daje mo|liwo[ l dowania nawet przy warunkach 0/0 – 0 widzialno[ci, 0 wysoko[ci do chmur (zakrywaj cych wi cej ni| poBow nieba). System zapewnia kontrol poBo|enia w pBaszczyznie pionowej (k t podej[cia) i poziomej (kierunek), dodatkowo wyposa|ony jest w trzy [10]radiolatarnie okre[laj ce poBo|enie samolotu na dBugo[ci [cie|ki schodzenia, s to tzw. markery: zewn trzny, [rodkowy i wewn trzny. Cz sto system ILS wyposa|a si , zamiast markerów, w dodatkow [11]radiolatarni [12]DME sBu| c do pomiaru odlegBo[ci od progu pasa. 35

uwzgl dniBem poB czenie z portu do Zielonej Góry. Czas przejazdu winien wynosi 25- 27 minut. Obwodnica kolejowa CzerwieDska, która wg doniesieD mediów miaBa ju| powstawa , cho obecnie dost pno[ [rodków nie jest pewna, jeszcze bardziej skróci czas przejazdu. Oto schemat (niestety, [ródmiejskie odcinki toru w Ziel. Górze rozebrano):

[13]

1. http://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4% 99zyk_angielski 2. http://pl.wikipedia.org/wiki/Nawigacja 3. http://pl.wikipedia.org/wiki/L%C4% 85dowanie 4. http://pl.wikipedia.org/wiki/Samolot 5. http://pl.wikipedia.org/wiki/ Instrument_Landing_System#cite_note-0 6. http://pl.wikipedia.org/wiki/ Instrument_Landing_System#cite_note-1 7. http://pl.wikipedia.org/wiki/Samolot 8. http://pl.wikipedia.org/wiki/%C5% 9Acie%C5%BCka_podej%C5%9Bcia 9. http://pl.wikipedia.org/wiki/Droga_ startowa 10. http://pl.wikipedia.org/wiki/ Radiolatarnia 11. http://pl.wikipedia.org/wiki/ Radiolatarnia 12. http://pl.wikipedia.org/wiki/ Distance_Measuring_Equipment 13. http://upload.wikimedia.org/ wikipedia/commons/thumb/7/79/ILS_ illustration.jpg/250px-ILS_illustration. jpg

3.6.10

Z prasy: Na diabBa nam lotnisko? (2008 r.) (2011-02-02 03:28)

TAK i NIE - Na diabBa nam lotnisko?

Sporu o Babimost ci g dalszy Lipcowe przedpoBudnie 1972 r. Na zb szyDskiej pla|y odbywaBem praktyk " z budowy zamków z piasku. Beztrosk przerwaB pot |ny grzmot - fal dzwi kow czu byBo a| w |oB dku. Pami tam jak babcia 3.6.9 Kolej do portu lot- mówiBa, |e to Ruskie z Babimostu lataj , niczego? (2011-02-02 03:35) a za te grzmoty to Pan Bóg ich do piekBa po[le. Pami tam, jak w trakcie niedzielnej W koncepcji Szybkiej Kolei Miejskiej homilii proboszcz zb szyDskiej parafii MieczysBaw Pohl nie przebieraB Trójmiasta Lubuskiego sprzed kilku lat - ks. 36

w sBowach pod adresem lotników. Od tamtego czasu min Bo ponad trzydzie[ci lat, a nad lotniskiem dalej przetacza si grzmot... dziennikarski.

[1] Fot. Siatka lotów krajowych w Polsce z koDca lat 90-tych Po II wojnie [wiatowej lotnisko w Babimo[cie peBniBo gBównie funkcj wojskow . Od 1977 r. lotnisko udost pniono tak|e LOT-owi. W epoce PRL-u bodaj najwa|niejszym cywilem, który l dowaB w Babimo[cie, byB Piotr Jaroszewicz, ówczesny szef polskiego rz du. Premier upatrzyB lubuskie lasy do polowaD. Kiedy mur berliDski run B - wiatr nad lotniskiem zmieniB kierunek. W 1992 r. 45 PuBk Lotnictwa My[liwskiego opu[ciB lotnisko. Zaprzestano tak|e lotów rejsowych do Warszawy. Wznowiono je dopiero w 2002 r. Za kadencji marszaBka Andrzeja BocheDskiego samorz d województwa otrzymaB mo|liwo[ wykupienia lotniska, ale transakcja nie doszBa do skutku. O lataniu do Warszawy Dlaczego Urz d MarszaBkowski promuje tras do stolicy? Odpowiedz jest prosta - bez wsparcia finansowego nie byBoby szybkiego poB czenia z Warszaw . Problem bowiem nie w tym, |e z Zielonej Góry do Warszawy jedzie si poci giem czy samochodem 6 godzin, lecz w tym, |e w stolicy trzeba by najcz [ciej o 9 rano. Bilety komercyjne na poranne loty Jet Air ciesz si coraz wi kszym powodzeniem, a im wi cej sprzedanych biletów, tym - zgodnie z umow - mniejsze dofinansowanie ze [rodków publicznych. Dysponuj c blok-

iem [rednio 5-ciu miejsc na ka|dy rejs, Urz d MarszaBkowski i wspóBfinansuj cy poB czenie Urz d Miasta Zielona Góra wykorzystuj je dla swoich potrzeb oraz udost pniaj nieodpBatnie regionalnym instytucjom i organizacjom pozarz dowym. Bilety z tego bloku stanowi te| nagrody w konkursach i rankingach obj tych patronatem marszaBka województwa. Je[li przewoznik wkrótce - jak zapowiada - podpisze porozumienie z LOT-em w sprawie wspólnej dystrybucji biletów, to loty przez Warszaw w [wiat b d tak|e atrakcyjne cenowo dla tzw. pasa|erów tranzytowych. Chc c dodatkowo zarobi na pasa|erach, firma Jet Air b dzie musiaBa pomy[le - a wBa[ciwie ju| mocno my[li - o wi kszym samolocie do obsBugi trasy. Porozumienie z LOT-em rozwi |e te| caBkowicie problem z elektroniczn rezerwacj miejsc z Zielonej Góry do wybranego miejsca cho i teraz mo|na jej dokona poprzez serwisy internetowe: [2]www.aero.pl, [3]www.weco.com.pl, [4]www. line4you.pl oraz [5]www.pasazer.com. Urz d MarszaBkowski podj B te| starania o ustanowienie poB czenia do Warszawy jako trasy po|ytku publicznego (ang. Public Service Obligation - PSO). Mo|liwo[ taka wynika z art. 197 ustawy prawa lotniczego. W du|ym skrócie: trasa, która uzyska taki status, b dzie finansowana z bud|etu paDstwa. PSO jest powszechn form wsparcia regionów peryferyjnych i trudnodost pnych w ramach UE. Obecnie w UE ustanowiono ju| B cznie ponad 200 PSO. Na diabBa nam to lotnisko? Parafrazuj c Leo Beenhakkera - for money. Lotnisko w Babimo[cie to ogromny regionalny kapitaB. Kto uzmysBowi sobie jego blisko[ do planowanego w zBa drogowego w Jordanowie (A2/S3), ten zrozumie szans dla rozwoju regionu. PoBo|enie jest najwi kszym potencjaBem lotniska. Je[li komu[ maBo, to dodam: 385 ha bezkolizyjnej lokalizacji i fakt, |e teren ten nie jest obj ty normami haBasu (port mo|e by u|ytkowany caBodobowo). To tak|e teren, na którym mo|e powsta 37

nowa infrastruktura pod potrzeby biznesu zwi zanego z transportem lotniczym. O takich atutach mog sobie tylko pomarzy lotniska w Poznaniu i WrocBawiu. Pas startowy o dBugo[ci 2,5 km i szeroko[ci 60 m potrafi przyj praktycznie ka|dy samolot. Bocznica kolejowa, 18 hangarów samolotowych o powierzchni 320 m2 ka|dy, budynki zabezpieczenia technicznego - wszystko to do wykorzystania. Odnowiony w 2001 r. terminal mo|e obsBu|y 150 tys. pasa|erów rocznie. Fakt ten ju| doceniBa komisja UEFA, która w maju br. po szczegóBowej wizytacji zakwalifikowaBa Babimost jako lotnisko zapasowe na Euro 2012. Samoloty l duj ce z kibicami we WrocBawiu i Poznaniu b d nast pnie oczekiwaBy na pBycie postojowej w Babimo[cie. A wcale niewykluczone, |e b d te| realizowane odprawy kibiców. To wszystko jednak ma mniejsze znaczenie w obliczu rzeczy najwa|niejszej. GBówna batalia województwa lubuskiego toczy si obecnie o wpisanie ZrodkowoEuropejskiego Korytarza Transportowego CETC (Central European Transport Corridor) do sieci Transportowych Korytarzy Paneuropejskich. CETC ma poB czy Szwecj z Adriatykiem. Elementami szlaku na polskim odcinku s : linia kolejowa CE 59 - tzw. Odrzanka", rzeka Odra, droga ekspresowa S3, lotniska (Goleniów, Babimost, WrocBaw). Wygranie tej bitwy oznacza b dzie dodatkowe grube miliony unijnych euro na rozwój infrastruktury w Lubuskiem. W obliczu tych kokosów, zaoranie" naszego lotniska byBoby krokiem wyj tkowo bezmy[lnym, osBabiaj cym nasze szanse na rzecz konkurencyjnego niemieckiego projektu - korytarza SCANDRIA. Jaka przyszBo[ ? W UE lotniska stanowi istotny element rozwoju regionalnego. Maj c do dyspozycji ogromny maj tek, a zarazem niemaBy potencjaB, mo|na w Babimo[cie rozwin szereg usBug zwi zanych z biznesem lotniczym, które mog promieniowa na znaczny obszar. W krajach zachodnich na lotniskach regionalnych ulokowaBy si takie usBugi jak: szkoBy lotnicze, o[rodki szkoleniowe 38

dla stra|y po|arnej, antyterrorystów i technicznej obsBugi baga|u, obsBuga techniczna samolotów (przegl dy, naprawy itp.), usBugi wykoDczeniowe w cyklu produkcyjnym budowy samolotów (np. malowanie). Lotniska regionalne s te| coraz cz [ciej miejscem spotkaD przedstawicieli biznesu oraz przystankiem lub parkingiem dla samolotów. W tym kontek[cie lotnisko w Babimo[cie ju| jest obiektem zainteresowaD firm z bran|y lotniczej. Szansa na [ci gni cie prywatnego kapitaBu do Babimostu jest tym wi ksza, im bardziej b dzie rozwini ta infrastruktura w regionie i na samym lotnisku. Nie ma te| mowy o tanim lataniu bez rozwoju infrastruktury w porcie. A co z cargo? Jedna szansa ju| nam uciekBa. Firma DHL wybraBa Drezno. Dlaczego nie nas? A dlatego, |e prywatny kapitaB nie kupi kota w worku. Tu kBania si zmiana ustawy o gospodarowaniu niektórymi skBadnikami mienia skarbu paDstwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego, która pozwoli samorz dom lokalnym przej lotniska od AMW i rozwin na nich dziaBalno[ komercyjn . Ustaw przegBosowano w Sejmie. Pozostaje jeszcze poczeka na zgod Senatu i prezydenta. Niestety, bez sensu zmarnowano ponad rok, debatuj c nad projektem zmian ustawy, na czym niew tpliwie skorzystali nasi s siedzi zza miedzy. Najbli|sze plany Polityka samorz du województwa jest jednoznaczna i stanowcza: lotnisko w Babimo[cie stanowi jeden z gBównych filarów rozwoju gospodarki regionu. Po przej ciu lotniska od AMW powoBana zostanie spóBka z udziaBem samorz du województwa, zainteresowanych gmin oraz kapitaBu prywatnego, która b dzie zarz dzaBa jego przyszB dziaBalno[ci . Loty do Warszawy b d cz [ci bardziej kompleksowego produktu oferowanego przez lotnisko. Nadal jest mo|liwe pozyskanie mi dzynarodowej firmy kurierskiej zainteresowanej lokalizacj swej bazy lotniczej w Europie ZrodkowoWschodniej. Stosowne zaproszenie zostaBo ju| przesBane. Nawi zano te|

kontakt z mi dzynarodow firm doradcz zajmuj c si planowaniem inwestycji i rozwojem lotnisk regionalnych. A co sBycha w samym porcie? Obecne prace to: budowa zbiornika na paliwo dla Jet A1, modernizacja budynku odpraw cargo, zakup i instalacja systemu nawigacji DVOR DME, budowa gara|u na sprz t handlingowy, budowa ogrodzenia terenu lotniska, rozbudowa terminalu odpraw pasa|erskich, remont wie|y, remont remizy stra|ackiej, remont drogi startowej, zakup ta[moci gu baga|owego. Na ciut dalszym planie: modernizacja o[wietlenia nawigacyjnego dróg koBowania, o[wietlenia pByty postojowej samolotów, rozbudowa parkingów samochodowych, zakup urz dzeD rentgenowskich typu Heimann, zakup sprz tu handligowego, rozbudowa pBaszczyzny postoju samolotów przed terminalem, zakup samochodu po|arniczego, zakup systemów bezpieczeDstwa, zakup instalacji ILS. A czna warto[ inwestycji - ok. 40 mln zB. Na modernizacj infrastruktury lotniska samorz d dysponuje w ramach LRPO kwot 3,8 mln euro. Dzi ki zabiegom zarz du województwa, wszystko, co si obecnie dzieje w porcie, nie anga|uje naszych" publicznych pieni dzy. Uruchomione projekty finansuj Polskie Porty Lotnicze i Polska Agencja {eglugi Powietrznej. Z ostatniej chwili Port Lotniczy Zielona Góra otrzyma wkrótce status staBego przej[cia granicznego. Stosowne rozporz dzenie czeka na podpis premiera. Stra| Graniczna umiejscowi si na staBe na lotnisku, b dzie mo|na odprawia pasa|erów spoza UE. W maju br. unormowano te| kwesti komercyjnych przelotów posBów i senatorów. W efekcie podpisania umowy z kancelari Sejmu, Urz d MarszaBkowski otrzymaB zwrot kosztów tego typu przelotów za okres od stycznia 2008. Zamiast komentarza Po kilkudziesi ciu sekundach od startu w Babimostu spod skrzydBa samolotu wyBania si Jezioro Zb szyDskie. Dostrzegam pla| , na której niegdy[

mozolnie budowaBem piaskowe fortece. Widz rodzinny dom, w którym sp dziBem dzieciDstwo i ko[cióB, który przetrwaB tysi ce grzmotów. Ale przede wszystkim widz przyszBo[ tego lotniska bez wzgl du na to, ile jeszcze cierpkich komentarzy opublikuj o nim lubuscy dziennikarze. W przeciwieDstwie do mojej babci, nikomu piekBa nie |ycz i napisz tak: nie trzeba by Einsteinem, by zrozumie prost rzecz, |e w kwestii tego lotniska, aby zobaczy dalej, trzeba wznie[ si ponad - dosBownie i w przeno[ni. WiesBaw MigdaBek (dyrektor Departamentu Gospodarki i Infrastruktury Urz du MarszaBkowskiego Województwa Lubuskiego) tekst z czasopisma PULS lipiec/sierpieD 2008 1. http://3.bp.blogspot.com/-DcLpnaaLF-M/ R-yyLs9B2TI/AAAAAAAABC4/iZfceWMRXCs/ s1600/lotnictwo3.jpg 2. http://www.aero.pl/ 3. http://www.weco.com.pl/ 4. http://www.line4you.pl/ 5. http://www.pasazer.com/

3.6.11

WBadzom regionu si

pomyliBo?

(2011-02-02 03:13)

(List z 2010 r.)

[1]

z 39

archiwum. Samoloty wojskowe w pordu|ego pokoju. cie SBupskPaDstwu co[ si z tym portem Gdyby polskie wBadze tak jak pomyliBo. Maj PaDstwo port w Babimo[cie Skandynawowie podchodzili do kilkakrotnie wi kszy od tego ktรณry ostatkwestii portรณw lotniczych, nio odwiedziBem. To port w ktรณrym na raz mo|naby uruchomi co najmniej mo|na obsBu|y kilka boeingรณw. Jakie[ 20-30 nowych portรณw w skali kilka Ryanairรณw jednocze[nie. kraju. Wsz dzie tam s pasy starOstatnio byBem w Finlandii. Po powrocie towe jak te| i rozmaite budynki stwierdziBem |e moje mieszkanie jest takie zwykle wi kszych rozmiarรณw ni| samo albo i wi ksze jak port na ktรณrym ten odwiedzony przeze mnie port, wysiadBem (a miaB 3 stanowiska odpraw! jeden z wielu podobnych lotniskW tym 2 dla Ryanaira). ObsBugiwaB 5 kioskรณw [wiata." czy 6 relacji tanich linii. Miasto- 60 tysi cy. Wi ksza poBowa portu to w dodatku byBa kawiarnia- w portach Finlandii pasa|erowie czekaj po odprawie na lot w 1. http://4.bp.blogspot.com/-f24b-5shwFo/ kawiarni. R_MwJ89B2_I/AAAAAAAABIY/ABns5V9pRiI/ ZaB czam fragment opisu tego portu: s1600/zegrze4.JPG

"Bilety, w cenie [redniej jak na รณw rynek (ok. 600-800 PLN za dystans jak z Warszawy do Aten), kupiBem na dzieD czy dwa przed wylotem. UdaBo mi si te| zmieni bB dnie zrobion rezerwacj bez |adnych opBat dodatkowych. Linia obsBugiwaBa lot do interesuj cego mnie miasta 16-tysi cznego (sic!) w Skandynawii. ObsBuguje kuriozalne porty w ktรณrych za terminal robi kiosk lub budka, z wepchni t za szyb reklam Ryanaira. Tak|e i ten tani przewoznik lata do tak wstrz saj cych kioskรณw na przedmie[ciach jak port lotniczyโ Lappeenranta, maj cy rocznie 4,5 tysi ca mi dzynarodowych pasa|erรณw. Jego malutka budka szczyci si bodaj|e tym |e pochodzi sprzed 90 lat. Salon odlotรณw przypomina pokรณj go[cinny wi kszego mieszkania, w ktรณrym upchni to trzy stanowiska odpraw, za[ sala odbioru baga|u nie ma karuzeli, lecz dziur w [cianie i rolki, po ktรณrych baga|e zje|d|aj do pomieszczenia ledwie nieco wi kszego od zwykBego 40

3.6.12

FiDski port lotniczy powinien by wzorem dla portu lotniczego w Zielonej Gรณrze (2011-02-02 03:11)

Problemem portu w Babimo[cie od wielu lat byB nieuregulowany status wBasno[ciowy- taka byBa przynajmniej wymรณwka rozmaitych decydentรณw (cho identyczny status prawny miaB port lotniczy w Krakowie). Przez lata lokalne wBadze oraz paDstwowy monopol infrastrukturalny Polskie Porty Lotniczeโ twierdziBy |e jedyn i gBรณwn blokad jego rozwoju jest nie ekonomia, ile stanowisko Agencji Mienia Wojskowego, ktรณra od lat nie chciaBa przekaza , sprzeda , wynaj tego terenu komukolwiek. Uniemo|liwia to miaBo zamontowanie na terenie portu urz dzenia ILS ju| dekad temu, oraz rozbudow terminalu pasa|erskiego, po to by pomie[ciB on jednorazowo kilkaset osรณb- a tyle si mie[ci w typowym samolocie tanich linii.

[1] cc wikimedia Sama idea rozbudowy i tak ju| relatywnie du|ego, cho tragicznie zle rozplanowanego budynku jest do[ dziwna. Niedawno moim czytelnikom przypomniaBem port lotniczy” Lappeenranta, maj cy rocznie 4,5 tysi ca mi dzynarodowych pasa|erów. Jego pawilon szczyci si bodaj|e tym |e pochodzi sprzed 90 lat. Salon odlotów przypomina pokój go[cinny wi kszego mieszkania, w którym upchni to trzy stanowiska odpraw, za[ sala odbioru baga|u nie ma karuzeli, lecz dziur w [cianie i rolki, po których baga|e zje|d|aj do pomieszczenia ledwie nieco wi kszego od zwykBego du|ego pokoju. Rynek lotniczy we Polsce jest ju| rozwini ty tak bardzo, |e wystarczy zBama jaki[ dziwny opór materii urz dniczej by pojawiBy si takie poB czenia. Ten ostatni nieskomercjalizowany regionalny port lotniczy Polski byB jeszcze niedawno typowym urz dem, w którym nie da si ”. Obecnie- tanie linie nie mog zawija do tego portu, jego zarz d (dyrektor) twierdziB niedawno |e nie jest w stanie obsBu|y samolotów tanich linii w ci gu 20 minut na ziemi. Ten brak mo|liwo[ci miaB swoje przyczyny wBa[nie w paDstwowym statusie portu, i tego |e tak naprawd ten port nie musiaB przyjmowa samolotów. Czy si stoi, czy si le|y- nie ma to wpBywu na pBace zarz du. Za[ wi kszy ruch w porcie spowoduje wi cej pracy dla jego pracowników. Jego dyrektor jest obra|ony ilekro krytykuj go za to, |e maj c tak du|y port nie

jest w stanie przyj samolotu tanich linii. Owszem, takie samoloty- du|e boeingi i airbusy l duj i startuj z tego portu, ale cz sto jest on jedynie wykorzystywany jako baza treningowo-szkoleniowa albo zapasowy port lotniczy dla poznaDskiej Aawicy”. Tymczasem, nawet mimo braku odpowiednio szerokiej drogi koBowania czy placu przed terminalem, mo|na pasa|erów wysadzi gdzie[ dalej (port ma gigantyczne pByty postojowe), a pod terminal podwiez autobusem. Tamniemal wszystko podstawowe ju| jest! Wystarczy tylko przerobi ukBad terminalu odpraw, doda wi cej check-inów, stanowisk odpraw. W przypadku uruchomienia mo|liwo[ci przyjmowania tanich linii mo|liwe |e nie trzeba si specjalnie martwi o to czy do portu b d zawija tanie linie: te ju| si zgBaszaBy, i raczej mo|na by pewnym |e przynajmniej do Londynu i Dublina loty b d miaBy wzi cie, a z zapeBnieniem samolotów pasa|erami czy to z Lubuskiego czy z zachodniej Wielkopolski nie powinno by problemu. Nawet z samego ruchu pasa|erskiego i czarterów port ju| powinien pokry swoje koszty. Port w Rzeszowie, mie[cie o porównywalnej wielko[ci do Trójmiasta Zielona Góra-Sulechów-Nowa Sól, obsBuguje 57-krotnie wi kszy ruch... Ruch cargo tak|e nie powinien stanowi problemu, wbrew temu co twierdzi raport PricewaterhouseCoopers. Istotnie, zapotrzebowanie na lotnicze cargo z lubuskiego i okolic jest znikome, ale przecie| s siedni Berlin (ok. 150 km dystansu) i Brandenburgia generuj gigantyczny ruch cargo- 37 tys. ton rocznie. Tutejszy port jest najbli|szym tej 4,5- milionowej aglomeracji polskim portem lotniczym. Dobrze zarz dzany port oferuj cy konkurencyjne opBaty lotniskowe z pewno[ci mógBby przej cho by nawet i znikom cz [ tego ruchu, co ju| zapewni spore dochody. Do tego trzeba jednak kompetentnej kadry i wyposa|enia. Niestety, jak na razie marnotrawi si 41

tylko cenny czas. Port przynosi straty, a wszyscy czekaj . Uchwalono po ok. 4-5 latach biurokratycznych planów ustaw o przekazaniu portów powojskowych samorz dom. Mimo to sprawa wydaje si wi c odwleka coraz bardziej. Mo|na rozbudowa terminal pasa|erski, dodaj c terminal tanich linii, taki jak np. ostatnia inwestycja w Aodzi (koszt: 4,8 mln PLN). Nie jest to jednak niezb dne- przykBadowy port w Lappenrancie, kilkukrotnie mniejszy, obsBuguje kilka relacji tanich linii, w tym Ryanaira. Wydaje si , |e przy tej okazji wBadze powinny dokBadnie przeanalizowa zmian lokalizacji dla nowego terminalu je[li dojdzie do takiej inwestycji. Najrozs dniej byBoby stary terminal przeksztaBci w dworzec cargo lub zaplecze techniczne, a nowy budynek wybudowa mo|liwie najbli|ej linii kolejowej Zielona Góra-PoznaD, w miejscu gdzie tory tej gBównej linii przechodz najbli|ej portu lotniczego. Wówczas wystarczy budowa prostego przystanku na tej linii, by rozwi za w przyszBo[ci problemy z dotarciem do tego portu. Wszak w Europie standardem jest poB czenie kolejowe na lotniska, tak|e w tych mniejszych miejscowo[ciach, zwBaszcza gdy przy samym porcie prowadzi gBówna linia kolejowa. Takie rozwi zanie umo|liwi w przyszBo[ci szybszy rozwój tego portu . Po planowanej i cz [ciowo realizowanej modernizacji linii kolejowej do Zielonej Góry, to kolej b dzie najszybszym sposobem na dotarcie z miasta do tego portu, i warto by ju| teraz si do tego przygotowa . Lata lec , wkrótce minie 8 lat rozmów o przystosowaniu tego portu do przyjmowania samolotów tanich linii oraz kilka lat od podpisania umowy z rz dowym monopolem "PPL" o tworzeniu tutaj portu cargo dla zachodniej cz [ci Polski i wschodniej cz [ci RFN. Nie wiadomo jaki jest los spóBki samorz dowej maj cej zarz dza tym portem- dzi[ upaDstwowionym urz dem. Wielka szkoda, |e lubuskie wBadze zdaj 42

si nie rozumie , |e czas to pieni dz, na spraw lotniska patrz za[ nie rozumiej c |e jest to biznes, i on po prostu ucieka. Uciekaj tak|e stracone szanse, tury[ci, biznesmeni. Ta sytuacja nie zmienia si od dobrych 7 lat, podczas których port lotniczy w Rzeszowie zwi kszyB liczb obsBugiwanych pasa|erów z 69 tysi cy do 383 184. W pierwszym kwartale 2012 r. Rzeszów- Jasionka odprawiB 109 tys. pasa|erów. Za[ port Zielona Góra zostaB na dawnym poziomie kilku tys. pasa|erów rocznie. Ile jeszcze b dziemy czeka na to, by ten port normalnie zafunkcjonowaB zamiast by najwi kszym kuriozum polskiego rynku lotniczego? Marginalna liczba pasa|erów (np. 6,7 tys. rocznie), kategoryzuj ca go w dziedzinie ekonomicznych dziwadeB, mimo blisko 3 mln mieszkaDców w caption area? Niemal nikt go nie wykorzystuje- port obsBugiwaB do grudnia 2010 r. jedynie lini biznesow Jet Air, w której niewielkich samolotach wi kszo[ miejsc wykupywaB Urz d MarszaBkowski dla miejscowych urz dników. Dotowanie tego poB czenia odbywa si na dziwnych zasadach- ich efektem nie s ni|sze ceny biletów, jak w typowym modelu dotowania poB czeD, ale miejsca zarezerwowane dla urz dników. Jedno z nich otrzymaB mój przyjaciel, który owym samolotem leciaB... sam. Za[ zwykBy bilet kosztuje ok. 500 PLN. By mo|e poB czenie do Warszawy mo|e by ju| powoli zbytecznie, po planowanym skróceniu czasu dojazdu kolej do Warszawy. Port ma przyszBo[ w lotach czarterowych, lotach tanich linii, lotach do innych miast Polski- np. GdaDska (w 2011 r. funkcjonowaBo tylko jedno poB czenie tygodniowo, i tylko w jedn stron , z GdaDska do Zielonej Góry) czy Krakowa. Linia kolejowa do portu powinna by uruchomiona jako airport link (np. do Gorzowa Wlkp.), zamiast zarasta krzakami. Zarz dzaj cy portem, którzy twierdz |e si nie da, cho tanie linie s skutecznie obsBugiwane przez porty

poB czenia B cz cego miasto z lotniskiem. GBówny terminal odprawiaj cy wi kszo[ pasa|erów powstaBby wówczas na cz [ci dworca PKP w Zielonej Górze, a ju| odprawionych pasa|erów dowo|ono by autobusami bezpo[rednio na pByt lotniska, pod oczekuj cy samolot. PomysB na taki rodzaj obsBugi pasa|erskiej nie jest nowy- gdy remontowano port lotniczy w Poznaniu-Aawicy, w taki sam sposób zorganizowano obsBug portu w Babimo[cie. Wówczas dowo|ono autobusami ju| odprawionych pasa|erów bezpo[rednio na pByt lotniska, pod [2] samoloty. zdj cie ze strony zarz dcy Finavia Rozwi zanie to jest identy1. http://upload.wikimedia.org/wikipedia/ czne z tymi stosowanymi obecnie na zachodzie Europy- przy wielu portach lotcommons/4/48/Babimost.JPG 2. http://www.finavia.fi/files/finavia2/ niczych funkcjonuj terminale w centrach miast powi zane zwykle bezpo[rednim lappeenranta/LPP200.jpg poB czeniem kolejowym z portem lotniczym, a poB czeniami tymi cz sto przewozi si ju| odprawionych pasa|erów. 3.6.13 Airport link dla portu lotniczego Odprawa ta mo|liwa jest tylko w jedn stron - do samolotu, z uwagi na brak (2011-02-02 03:04) mo|liwo[ci technicznych by prowadzi j w obie strony. Pasa|erowie przylatuj cy odbieraj wi c swój baga| bez wyj tku w porcie lotniczym, za[ pasa|erowie odlatuj cy mog go nada albo w terminalu w centrum miasta, albo w porcie lotniczym. Rozwi zanie takie, sprawdzone np. w Wiedniu, planowane przez szereg portów w Polsce (GdaDsk, Kraków) mo|e funkcjonowa tak|e w Zielonej Górze.

kilkukrotnie mniejsze? W mojej opinii jest to wina wieloletniego upaDstwowienia tego portu. Od lat cicho i spokojnie sobie egzystuj cego na uboczu. Kupcy ch tni do nabycie portu pojawiali si co najmniej trzykrotnie. Nikt nie chciaB go sprzeda . Poni|ej: Port lotniczy Lappeenranta obsBuguje tanie linie, w tym Ryanaira

[1] Reklamówka uruchamianego portu w Koszalinie- ZegrzuPropozycja obsBugi tanich linii poprzez zorganizowanie terminalu pasa|erskiego na dworcu PKP w Zielonej Górze i dowóz odprawionych pasa|erów bezpo[rednio na samolot Problemem portu lotniczego Zielona GóraBabimost jest brak terminalu zdolnego jednorazowo odprawi np. 189 osób (pojemno[ typowego boeinga tanich linii). Niniejsze krótkie opracowanie proponuje zorganizowanie airport linku- specjalnego

Propozycja systemu airport link w Zielonej Górze Pasa|erowie s odprawiani do samolotów na terenie dworca PKP Zielona Góra. W tym celu wykorzysta mo|na np. dwa du|e, nieu|ywane pomieszczenia byBych poczekalni we wschodniej cz [ci dworca, dzi[ sBabo wykorzystanego. Odprawieni pasa|erowie gromadz si w poczekalniach, sk d s dowo|eni autobusem bezpo[rednio pod samolot oczekuj cy na pasie startowym. Oddzielnie dowo|ony jest ich baga|. 43

Dodatkowo pasa|erowie z póBnocy regionu maj mo|liwo[ dokonania odprawy w porcie lotniczym. Pasa|erowie przylatuj cy odbieraj bez wyj tku swój baga| na terenie terminalu portu lotniczego. Sposób dowozu Pasa|erowie dowo|eni byliby autobusami. Umiejscowienie terminalu na dworcu kolejowym powoduje |e w przyszBo[ci, po zmodernizowaniu linii do Poznania i budowie obej[cia CzerwieDska, Batwe b dzie wykorzystanie linii kolejowej i bocznicy do portu w celu dowozu pasa|erów do portu lotniczego. Tak samo, dowo|eni byliby ju| odprawieni pasa|erowie.

to byB rok dla lubuskiego portu lotniczego, maj cego wreszcie tak ogromn szans ? ByB to rok zmarnotrawienia kilku milionów zBotych z kieszeni podatnika wpompowanych w nieprzynosz ca niemal |adnego po|ytku pust budowl presti|ow , pomnik w tpliwej pot gi gospodarczej regionu, jak gdyby nigdy nic zatrudniaj cy mimo zawieszenia lotów spor kadr , obsBuguj c pojawiaj ce si z rzadka przypadkowe samoloty.

[1]

Fot. Dworzec PKP w Zielonej Górze. Jego niewykorzystana wschodnia cz [ (1/3 dworca po prawej stronie fotografii) mie[ciBaby miejski terminal portu lotniczego. Fot. PKP i wikimedia 1. http://1.bp.blogspot.com/-UWOUYZKVYP0/ SARmceRoo8I/AAAAAAAABVw/el3MUWSzszY/ s1600/image002.png

3.6.14

2004, 2005: zmarnowane lata (2011-02-02 03:01)

W 2005 roku min B rok odk d nieczynny byB port lotniczy w Babimo[cie. A có| to by za rok dla polskiego lotnictwa. By to rok szturmu polskich lotnisk przez przewozników, gBównie tanie linie, które zwietrzyBy tutaj miliony klientów i drugi najlepszy rynek [wiata po Chinach. A jaki 44

Port w Kramsku pod Zielon Gór , bo o nim mowa, caBy ten boom na rynku dosBownie przespaB. W zasadzie miaB wszystko czego mu brakuje- wart kilkadziesi t milionów drog startow , terminal pasa|erski etc etc. BrakowaBo pBotu, systemu ILS pozwalaj cego na l dowanie we mgle, i kilku innych wa|nych rzeczy potrzebnych by ten port wreszcie mógB przyj typowy samolot rejsowy. Ale nade wszystko brakowaBo wizji, koncepcji, po co w ogóle jest ten port lotniczy i komu on ma sBu|y . Trudno bowiem inaczej racjonalnie wytBumaczy obecne dziaBania wBadz regionu , które, maj c lotnisko, planuj je wykorzysta do mocno subwencjonowanych przewozów krajowych do nie a| tak odlegBej (440 km) Warszawy, podczas gdy szansy na to aby ten port wreszcie odpracowaB wydatki na jego utrzymanie (jego funkcjonowanie kosztuje podatnika ok. 3-4 mln PLN rocznie), nale|y upatrywa raczej w tym, |e przyci gnie kogo[ wi cej ni| tylko klientów na poB czenia do stolicy. Czy ten port si opBaca? Oczywi[cie |e przy

poB czeniu do Warszawy nie za bardzo. Proste przeliczenie liczby korzystaj cych z portu w okresie jego przeszBego” szczytu przewozowego kiedy równie| obsBugiwano 2 poB czenia do Warszawy dziennie, przez koszty jego utrzymania pokazuje bowiem, |e do ka|dego pasa|era tu odprawionego dopBaconych b dzie okoBo tysi ca zBotych. Doliczaj c koszty subwencji do biletów, i zakBadaj c nawet niewielki wzrost obBo|enia, to i tak ka|dy pasa|er kosztowa b dzie podatnika ok. 1250 PLN. Ale czy tyle samo zostawi w regionie? W tpliwe. Dopiero poB czenia mi dzynarodowe pozwol na to, by ten port przestaB wreszcie by kBopotliwym balastem, budowl presti|ow o w tpliwych korzy[ciach dla regionu, wymienian co prawda w folderach, ale dziaBaj c w rzeczywisto[ci jak obBudne kartonowo- pil[niowe paBace Potiomkina, faBsz który Batwo odkryje ka|dy inwestor ch tny do inwestycji w tym regionie, je[li si tym tematem zechce zainteresowa . MiaB jednak racj ten kto w latach 70tych zadecydowaB o ulokowaniu tutaj tej infrastruktury. Ten port jest najbardziej warto[ciowym, i jednocze[nie najbardziej marnotrawionym elementem infrastruktury w regionie. Lotnictwo wsz dzie indziej jest motorem nap dowym lokalnych gospodarek, bo pozwala tanio i szybko przemierza ogromne dystanse. Pozwoli on licznym mBodym ludziom regionu zarobi na swe studia za granic , a na przykBad mieszkaDcom Anglii pozwoli na wakacyjn ucieczk z maj cej niemal caBy czas psi pogod wyspy. Czy s dz PaDstwo |e port lotniczy, je[li miaBby atrakcyjn marketingowo nazw (np. Zielona Góra/ Wielkopolska) i byBby poprawnie skomunikowany z miastami regionu (nade wszystko Poznaniem) to nie przyci gn Bby tylu pasa|erów by przewoznikom opBacaBo si go doda do siatki poB czeD? Wnosz c z dotychczasowych wyników sprzeda|y biletów tanich linii, jest to mo|liwe. Port

lotniczy winien rozpocz swój powrót na rynek od przyci gni cia tanich linii, które pozyska najtrudniej, ale które przywo| turystów, zostawiaj cych spore sumy w hotelach i restauracjach. Niestety- na ten temat jakie powinny by priorytety rozwoju portu na rynku, nikt nie dyskutowaB. Nie wiedzie czemu zadecydowano o Warszawie, kierunku który mo|na doda do oferty portu w ka|dej chwili, ale który przecie| fortuny hotelarzom i restauratorom nie przyniesie i nakBadów na utrzymanie portu nie odpracuje. O kim my[l wi c wBodarze regionu? Czy o interesie jego mieszkaDców? A mo|e pomy[lano o gospodarce regionu? Jacy inwestorzy przylec ze [wiata przez Warszaw ? Warszawa jest licz cym si portem przesiadkowym jedynie w relacjach do Moskwy i do dwóch miast w USA, reszty poB czeD albo nie ma w ofercie z Warszawy, albo podró| przez Warszaw wymaga dodatkowych przesiadek i nadBo|enia kilku godzin. Dla zdecydowanej wi kszo[ci podró|y w Europie Zachodniej Warszawa zupeBnie si nie nadaje jako port przesiadkowy- lot przez ten port gdziekolwiek w Europie to nadBo|enie kilku godzin, wobec czego logicznym jest korzystanie z portów Berlina. Dla kogo wi c, poza lokalnymi politykami, zrobiono to poB czenie? Ale przecie| tak niewiele potrzeba by ten port wreszcie zacz B poprawnie funkcjonowa , bez czekania a| wszyscy przewoznicy podziel polski rynek mi dzy siebie. Za cz [ sumy wpompowanej w jego zupeBnie bezu|yteczn egzystencj przez 15 miesi cy okres zamkni cia (20042005), mo|na byBo zakupi konieczne wyposa|enie i sprawi , |e port wreszcie nadawaBby si do przyjmowania poB czeD rejsowych wi kszo[ci europejskich linii (dzi[ nie jest w stanie). Niestety- wybrano wariant bli|ej bezcelowego czekania na nie-wiadomo-kogo, bo typowi przewoznicy w tym porcie nie pojawi si , cho by z braku odpowiednich urz dzeD nawigacyjnych umo|liwiaj cych bezproblemowe l dowanie bez wzgl du na warunki atmos45

feryczne, albo z braku jakichkolwiek dziaBaD marketingowych ze strony zarz dcy portu. Wybrano subwencjonowanie przewoznikaLOT, a pózniej JetAir czy Sprintair) i star metod gospodarki planowej: po prostu by co[ byBo, bez zadawania sobie |adnego trudu analizy tego, co byBoby bardziej korzystne dla regionu. Nowa, samorz dowa spóBka zarz dzaj ca portem powstawaBa 6 lat, jej powoBanie zapowiadano ju| od okoBo 2004 roku. Takie spóBki powoBaBo wiele samorz dów dopiero decyduj cych si na port lotniczy, po to by one kierowaBy inwestycjami i gromadziBy konieczne know how. Sam nawet znalazBem jedn ch tn tani lini na poB czenia do Zielonej Góry- ale wida wBadze województwa, którym list ch tnego przewoznika przekazaBem, tematu nie podj By, bo inwestor ów przypominaB jeszcze ze dwa razy o tym |e nikt mu nie odpisaB, a potem zamilkB. Port w Kramsku mo|e i powinien sta si portem regionalnym dla caBej zachodniej Wielkopolski, z czasem mógBby zacz odgrywa rol drugiego portu lotniczego dla Poznania, jak to ma miejsce w przypadku wielu aglomeracji europejskich, pozbywaj cych si uci |liwego ruchu lotniczego z centrów miast. Nie jest to a| takie trudne: wystarczy wykorzysta bocznic kolejow do portu lotniczego oraz zmodernizowan do pr dko[ci 160 km/h lini Zb szynek- PoznaD, by osi gn czas przejazdu z centrum Poznania do portu lotniczego porównywalny z dostaniem si na pozbawion Batwego dojazdu poznaDsk Aawic . Ale to raczej pie[D przyszBo[ci, cho bez wielkich inwestycji mo|liwa i dzi[. CaBy 2004 i 2005 rok to okres zmarnowany dla lubuskiego lotniska. W siB rosBy okoliczne porty lotnicze, znajduj ce nowych przewozników, rozbudowuj ce swe terminale. Pozyskano jedynie lini w relacji, gdzie walki o przewozników pomi dzy portami nie ma |adnej, i gdzie perspektywy na to by port odpracowaB poprzez dochody z tu46

rystyki pieni dze podatników Bo|one na jego utrzymanie, s |adne. W mojej opinii [wiadczy to bardzo zle o kompetencji wBadz odpowiedzialnych za polityk transportow regionu, które pieni dze przeznaczone na ten cel wydaBy w sposób najmniej korzystny z mo|liwych. 1. http://2.bp.blogspot.com/-JEOyYx-8O5w/ Tr_BbwtRgAI/AAAAAAAAOgo/NMq4QV7IRXk/ s1600/listopad_2011+127.JPG

3.6.15

(2011-02-02 02:56)

Nie tak dawno min B rok odk d nieczynny jest port lotniczy w Babimo[cie. A có| to by za rok dla polskiego lotnictwa. By to rok szturmu polskich lotnisk przez przewozników, gBównie tanie linie, które zwietrzyBy tutaj miliony klientów i drugi najlepszy rynek [wiata po Chinach. A jaki to byB rok dla lubuskiego portu lotniczego, maj cego wreszcie tak ogromn szans ? ByB to rok zmarnotrawienia kilku milionow zBotych z kieszeni podatnika wpompowanych w nieprzynoszac niemal |adnego po|ytku pust budowl presti|ow , pomnik w tpliwej pot gi gospodarczej regionu, jak gdyby nigdy nic zatrudniaj cy mimo zawieszenia lotów spor kadr , obsBugujac pojawiaj ce si z rzadka przypadkowe samoloty. Port w Kramsku pod Zielon Gór , bo o nim mowa, caBy ten boom na rynku dosBownie przespaB. W zasadzie ma wszystko czego mu brakuje- wart kilkadziesi t milionów drog startow , terminal pasa|erski etc etc. Brakuje pBotu, systemu ILS pozwalaj cego na l dowanie we mgle, i kilku innych wa|nych rzeczy potrzebnych by ten port wreszcie mógB przyj typowy samolot rejsowy. Ale nade wszystko brakuje wizji, koncepcji, po co w ogóle jest ten port lotniczy i komu on ma sBu|y . Trudno bowiem inaczej racjonalnie wytBumaczy obecne dziaBania wBadz regionu , które, maj c lotnisko, planuj je wykorzysta do mocno subwencjonowanych przewozów krajowych do nie a| tak odlegBej (440 km) Warszawy,

podczas gdy szansy na to aby ten port wreszcie odpracowaB wydatki na jego utrzymanie (jego funkcjonowanie kosztuje podatnika ok. 3-4 mln PLN rocznie), nale|y upatrywa raczej w tym, |e przyci gnie kogo[ wi cej ni| tylko klientów na poB czenia do stolicy. Czy ten port si opBaca? Oczywi[cie |e przy poB czeniu LOT-u do Warszawy ne za bardzo. Proste przeliczenie liczby korzystaj cych z portu w okresie jego przeszBego” szczytu przewozowego kiedy równie| obsBugiwano 2 poB czenia do Warszawy dziennie, przez koszty jego utrzymania pokazuje bowiem, |e do ka|dego pasa|era tu odprawionego dopBaconych b dzie okoBo tysi ca zBotych. Doliczaj c koszty subwencji do biletów, i zakBadajac nawet niewielki wzrost obBo|enia, to i tak ka|dy pasa|er kosztowa b dzie podatnika ok. 1250 PLN. Ale czy tyle samo zostawi w regionie? W tpliwe. Dopiero poB czenia mi dzynarodowe pozwol na to, by ten port przestaB wreszcie by kBopotliwym balastem, budowl presti|ow o w tpliwych korzy[ciach dla regionu, wymienian co prawda w folderach, ale dziaBaj c w rzeczywisto[ci jak obBudne kartonowo- pil[niowe paBace Potiomkina, faBsz który Batwo odkryje ka|dy inwestor ch tny do inwestycji w tym regionie, je[li si tym tematem zechce zainteresowa . MiaB jednak racj ten kto w latach 70tych zadecydowaB o ulokowaniu tutaj tej infrastruktury. Ten port jest najbardziej warto[ciowym, i jednocze[nie najbardziej marnotrawionym elementem infrastruktury w regionie. Lotnictwo wsz dzie indziej jest motorem nap dowym lokalnych gospodarek, bo pozwala tanio i szybko przemierza ogromne dystanse. Pozwoli on licznym mBodym ludziom regionu zarobi na swe studia za granic , a na przykBad mieszkaDcom Anglii pozwoli na wakacyjn ucieczk z maj cej niemal caBy czas psi pogod wyspy. Czy s dz PaDstwo |e port lotniczy, je[li miaBby atrakcyjn marketingowo nazw

(np. Zielona Góra/ Wielkopolska) i byBby poprawnie skomunikowany z miastami regionu (nade wszystko Poznaniem) to nie przyci gn Bby tylu pasa|erów by przewoznikom opBacaBo si go doda do siatki poB czeD? Wnosz c z dotychczasowych wyników sprzeda|y biletów tanich linii, nie ma z tym wi kszych problemów. Port lotniczy winien rozpocz swój powrót na rynek od przyci gni cia tanich linii, które pozyska najtrudniej, ale które przywo| turystów, zostawiaj cych spore sumy w hotelach i restauracjach. Niestety- na ten temat jakie powinny by priorytety rozwoju portu na rynku, nikt nie dyskutowaB. Nie wiedzie czemu zadecydowano o Warszawie, kierunku który mo|na doda do oferty portu w ka|dej chwili, ale który przecie| fortuny hotelarzom i restauratorom nie przyniesie i nakBadów na utrzymanie portu nie odpracuje. O kim my[l wi c wBodarze regionu? Czy o interesie jego mieszkaDców? A mo|e pomy[lano o gospodarce regionu? Jacy inwestorzy przylec ze [wiata przez Warszaw ? Warszawa jest licz cym si portem przesiadkowym jedynie w relacjach do Moskwy i do dwóch miast w USA, reszty poB czeD albo nie ma w ofercie z Warszawy, albo podró| przez Warszaw wymaga dodatkowych przesiadek i nadBo|enia kilku godzin. Dla zdecydowanej wi kszo[ci podró|y w Europie Zachodniej Warszawa zupeBnie si nie nadaje jako port przesiadkowy- lot przez ten port gdziekolwiek w Europie to nadBo|enie kilku godzin, wobec czego logicznym jest korzystanie z portów Berlina. Dla kogo wi c, poza lokalnymi politykami, zrobiono to poB czenie? Ale przecie| tak niewiele potrzeba by ten port wreszcie zacz B poprawnie funkcjonowa , bez czekania a| wszyscy przewoznicy podziel polski rynek mi dzy siebie. Za 1/3 sumy wpompowanej w jego zupenie bezu|yteczn egzystencj przez ostatni rok, mo|na byBo zakupi konieczne wyposa|enie i sprawi , |e port wreszcie nadawalby sie do przyjmowania poB czeD 47

rejsowych wi kszo[ci europejskich linii (dzi[ nie jest w stanie). Niestety- wybrano wariant bli|ej bezcelowego czekanai na niewiadomo-kogo, bo typowi przewoznicy w tym porcie nie pojawi si , cho by z braku odpowiednich urz dzeD nawigacyjnych umo|liwiaj cych bezproblemowe l dowanie bez wzgl du na warunki atmosferyczne, albo z braku jakichkolwiek dziaBaD marketingowych ze strony zarz dcy portu. Wybrano subwencjonowanie paDstwowego przewoznika- LOT i star metod gospodarki planowej: po prostu by co[ byBo, bez zadawania sobie |adnego trudu analizy tego, co byBoby bardziej korzystne dla regionu. Nowa, samorz dowa spóBka zarz dzaj ca portem, jakiej powoBanie zapowiadano ju| od okoBo roku, mo|e rozpocz dziaBalno[ nawet ju| dzi[, bez czekania na decyzje Warszawy, by podj negocjacje z przewoznikami, i pozyska partnerów po to, by móc zadecydowa o koniecznych inwestycjach. Takie spóBki powoBaBo wiele samorz dów dopiero decyduj cych si na port lotniczy, po to by one kierowaBy inwestycjami i gromadzily konieczne know how. Sam nawet znalazBem jedn ch tn tani lini na poB czenia do Zielonej Góry- ale wida wBadze województwa, którym list ch tnego przewoznika przekazaBem, tematu nie podj ly, bo inwestor ów przypomiaB jeszcze ze dwa razy o tym ze nikt mu nie odpisaB, a potem zamilkB. Port w Kramsku mo|e i powinien sta si portem regionalnym dla caBej zachodniej Wielkopolski, z czasem mógBby zacz odgrywa rol drugiego portu lotniczego dla Poznania, jak to ma miejsce w przypadku wielu aglomeracji europejskich, pozbywaj cych si uci |liwego ruchu lotniczego z centrów miast. Nie jest to a| takie trudne: wystarczy wykorzysta bocznic kolejow do portu lotniczego oraz zmodernizowan do pr dko[ci 160 km/h lini Zb szynek- PoznaD, by osi gn czas przejazdu z centrum Poznania do portu lotniczego porównywalny z 48

dostaniem si na pozbawion Batwego dojazdu poznaDsk Aawic . Ale to raczej pie[D przyszBo[ci, cho bez wielkich inwestycji mo|liwa i dzi[. CaBy ubiegBy rok to okres zmarnowany dla lubuskiego lotniska. W siB rosBy okoliczne porty lotnicze, znajduj ce nowych przewozników, rozbudowuj ce swe terminale. Pozyskano jedynie lini w relacji, gdzie walki o przewozników pomi dzy portami nie ma |adnej, i gdzie perspektywy na to by port odpracowaB poprzez dochody z turystyki pieni dze podatników Bo|one na jego utrzymanie, s |adne. W mojej opinii [wiadczy to bardzo zle o kompetencji wBadz odpowiedzialnych za polityk transportow regionu, które pieni dze przeznaczone na ten cel wydaBy w sposób najmniej korzystny z mo|liwych.

3.6.16

Babimoststracony 2005 rok (2011-02-02 02:52)

2004 rok byB rokiem szturmu tanich linii, które zwietrzyBy w Polsce miliony klientów. Na dwóch polskich lotniskach - w Krakowie i w Katowicach, liczba pasa|erów ulegBa nawet podwojeniu. A jaki to byB rok dla portu lotniczego w Babimo[cie? ByB to rok wpompowania czterech milionów zBotych w utrzymanie lotniska obsBuguj cego z rzadka pojawiaj ce si samoloty. Port w Babimo[cie pod Zielon Gór dosBownie przespaB boom. W zasadzie miaB niemal wszystko - wart kilkadziesi t milionów drog startow i terminal pasa|erski. BrakowaBo mu np. pBotu i systemu ILS pozwalaj cego na l dowanie przy zBej pogodzie. Ale nade wszystko brakowaBo mu wizji - po co w ogóle istnieje i komu ma sBu|y . Na tym tle trudno racjonalnie wytBumaczy dziaBania wBadz regionu, które wykorzystuj Babimost wyB cznie do przewozów krajowych. Czy ten port si opBaca? Przy poB czeniach tylko z Warszaw ruch w Babimo[cie jest zbyt maBy, by port mógB na siebie zarobi .

Dopiero poB czenia mi dzynarodowe pozwol na zwi kszenie finansowej efektywno[ci lotniska. Racj miaB jednak ten, kto w latach 70. zadecydowaB o stworzeniu lotniska cywilnego wBa[nie w tym miejscu. Dzi[ port w Babimo[cie jest najbardziej warto[ciowym i jednocze[nie najbardziej marnotrawionym elementem komunikacyjnej infrastruktury w regionie. Babimost winien rozpocz swój powrót na rynek od przyci gni cia tanich linii, które pozyska najtrudniej, ale które przywo| turystów, zostawiaj cych spore sumy w hotelach i restauracjach. Niestety - na temat najwa|niejszych kierunków ekspansji portu w Babimo[cie nikt w Zielonej Górze nie dyskutuje. Pozyskano jedynie lini biznesow , nakierowan na klientów biznesowych i maj c za wysokie ceny dla zwykBych [miertelników.

wencjonowanie przewoznika i spraw uznano za zaBatwion . Nowa samorz dowa spóBka maj ca zarz dza portem powstawaBa ju| od 2004 roku, i wci | brak byBo zgody ró|nych ministrów. O dacie technicznego doprowadzenia lotniska do standardu oferowanego przez porty w caBej Polsce nikt nawet nie wspomina. Nie wiem tylko dlaczego. Przecie| pieni dze na to s , korzystaj z nich inne lotniska. Port w Rzeszowie w pierwszej poBowie ubiegBej dekady otrzymaB z bud|etu paDstwa okoBo 60 mln zB, a w 2006 roku dosta miaB kolejne 30 mln na rozbudow terminalu. Tak samo pieni dze z bud|etu centralnego dostaBy porty: w Szczytnie na Mazurach, nowopowstaj cy w Kielcach, port w Aodzi i ponownie port w Reszowie.

A mo|e postawienie na biznesowego przewoznika podyktowane zostaBo trosk o lubusk gospodark ? W tpi . Warszawa jest licz cym si portem przesiadkowym tylko dla poB czeD do Moskwy i do dwóch miast w USA. PozostaBych wa|nych poB czeD albo nie ma w ofercie warszawskiego Ok cia, albo wymagaj od pasa|erów dodatkowych przesiadek i kilku dodatkowych godzin podró|y. Dla pasa|erów z Europy Zachodniej znacznie atrakcyjniejszy jest Berlin. Dla kogo wi c, poza zielonogórskimi politykami, uruchomiono w Babimo[cie poB czenie z Warszaw ?

Port w Babimo[cie mo|e sta si portem regionalnym dla zachodniej Wielkopolski, a z czasem drugim portem lotniczym dla Poznania, jak to ma miejsce w wielu aglomeracjach europejskich, usuwaj cych uci |liwy ruch lotniczy z centrów miast. To nie jest a| takie trudne: wystarczy wykorzysta kolejow bocznic prowadz c do portu w Babimo[cie oraz zmodernizowan lini kolejow Zb szynek-PoznaD, która umo|liwia poci gom rozwin pr dko[ do 160 km/h. Dzi ki temu czas przejazdu z centrum Poznania do portu w Babimo[cie staBby si porównywalny z czasem dojazdu Na domiar zBego tak niewiele potrzeba, do poznaDskiej Aawicy. by port w Babimo[cie wreszcie zacz B poprawnie funkcjonowa . Z milionów wpompowanych w jego dot d zupeBnie Marazm panuj cy wokóB lotniska w bezu|yteczn egzystencj mo|na byBo za- Babimo[cie zle [wiadczy o kompetencjach kupi regionalnych wBadz. Wci | brak kompekonieczne wyposa|enie. Dzi[ bowiem z tentnego zarz dcy, wci | nie uzupeBniono powodu braku typowych urz dzeD naw- wielu wa|nych braków w wyposa|eniu igacyjnych nie jest brany pod uwag portu, nie zapadaj te| decyzje w wielu przez powa|nych przewozników. Równie| innych sprawach. Realia ka| widzie tanie linie nie pojawi si w Babimo[cie przyszBo[ naszego regionalnego portu w Rynek jest dzi[ z powodu braku jakichkolwiek dziaBaD czarnych barwach. marketingowych ze strony zarz dcy portu. dzielony i wkrótce zabraknie dla naszego Po prostu star metod wybrano sub- portu na nim miejsca. 49

3.6.17

Komunalny wartego ok. 4 mln PLN. port lotniczy z bliska Ten (2011-02-02 02:47)

[1]

Jako prowadz cy Klub PrzyjacióB Lubuskiego Portu Lotniczego w Zielonej Górze oraz witryn internetow z informacjami na temat tego portu (http://lotnisko), jako zielonagora.blogspot.com/[2] beznadziejn oceniam sytuacj portu lotniczego Zielona Góra (Babimost). Moim zdaniem, port nie ma szans na rozwój w najbli|szej przyszBo[ci z racji braku kompetentnego wBa[ciciela posiadaj cego nale|yte bran|owe know-how. Jest to port w 180-tysi cznej aglomeracji, nieco podupadBej gospodarczo, ale wci | jest to port lotniczy który mógBby odgrywa tak rol w regionie jak np. port w Rzeszowie, i obsBugiwa okoBo 200- 250 tys. pasa|erów rocznie. Tymczasem on obsBuguje zaledwie 6- 8 tys. pasa|erów rocznie, mimo |e w obszarze oddziaBywania tego portu le|y i PoznaD, i Zielona Góra, i Gorzów, w sumie okoBo 3 milionów ludzi. Moim, spiritus movens zastoju portu jest jego wBa[ciciel- spóBka komunalna, oraz lokalni politycy. Gdyby port byB prywatny, z pewno[ci wBa[ciciel dbaBby by zarobi na nim jak najwi cej. Komunalny wBa[ciciel nic nie musi, zyski i straty nie s gBówn zasad jego dziaBalno[ci. Port mógBby obsBugiwa np. tanie linie lotnicze, ale brakuje np. systemu nawigacyjnego ILS, 50

port mógB mie swoje 5 minut w momencie liberalizacji polskiego rynku lotniczego. MógB tanimi stawkami przyci gn tanie linie, wypromowa poB czenia, ustabilizowa sw pozycj na rynku. Dzi[ karty s ju| rozdane, a ten port jako jedyny w kraju na tym rozwoju nic nie skorzystaB. Aby mógB normalnie zafunkcjonowa na rynku, brakowaBo ledwie kilku milionów PLN, a to |adna suma na tym rynku. Przecie| ten port w swej historii normalnie ju| przyjmowaB boeingi i airbusy. Do szcz [cia zabrakBo mu kompetentnego wBa[ciciela. Moim zdaniem, win ponosz w du|ej mierze wBadze samorz dowe, które wykazaBy si ogromn naiwno[ci . Tutaj trzeba byBo organizowa twardy lobbing, wydBuba ten port od paDstwowych PPL, które poci gn By go na dno w minionej dekadzie. Wiara w PPL to dyletantyzm, to [lepota na oczywisto[ci. Wiara w to |e port o|ywi komunalna firma jest wg mnie naiwna. Spójrzmy na obecn pozycj portu w statystykach- jak mocno ten port odstaje od drugiego najgorszego w kraju. Najbardziej martwi |e tutejsze wBadze nie maj kompletnie |adnego know-how, nie zatrudniaj absolutnie nikogo kto znaBby si na rynku lotniczym, tkwiB w bran|y i znaB rynek i jego mo|liwo[ci. S one wi c Batwe do manipulacji. Tutejsze wBadze s zielone w tym temacie, do tego nie maj wBasnego zdania. Aby wydoby ten port z upadku, trzeba zdolnych managerów z polotem i ambicjami. Tego ten port zbytnio nie ma, obecny dyrektor nie dobija si o fundusze, jest pasywny. Nie ma te| takich osób ze znajomo[ci tej bran|y w regionie. Musz to wg mnie by managerowie spoza tego terenu. Nie ma szans na szybk popraw sytuacji tego portu. Wci | nie ma pomysBu na ten port, konkretnych planów. Wci | s to tylko dyskusje, w dodatku na bardzo nieprofesjonalnym poziomie. Brakuje gBosu niezale|nych, uznanych ekspertów, brakuje zdecydowania. Wci | nawet nie

wiadomo, czy port b dzie jednak typowym portem pasa|ersko-towarowym, czy tylko towarowym. Brak staBych planów, harmonogramów, padaj tylko kolejne puste deklaracje. W takim tempie porz dnego portu tu nie b dzie przez najbli|sz dekad , mimo |e brakuje naprawd bardzo niewiele. Zwiadczy to o upadku klasy politycznej tego regionu- wszak w innych regionach tamtejsza klasa polityczna ambitnie buduje porty lotnicze od zera, tutaj nawet od lat nie potrafi wykorzysta infrastruktury któr ju| maj , podaj c przy tym rozmaite wymówki. Dochodzi do absurdalnej sytuacji, w której to linie lotnicze kilkakrotnie bezowocnie upominaj si o to by lata do naszego portu, cho przecie| wsz dzie indziej to porty lotnicze zabiegaj o to by dana linia lotnicza zechciaBa do nich zawija . Tak oto wygl da komunalny port lotniczy z bliska. 1. http://upload.wikimedia.org/wikipedia/ commons/thumb/4/48/Babimost.JPG/ 300px-Babimost.JPG 2. http://lubuskielotnisko.blox.pl/

3.6.18

Dekada lat straconych

si reaktywacja portu?

[3] Jako zaBo|yciel "Klubu PrzyjacióB Lubuskiego Portu Lotniczego" s dz i| nasze miasto ma najgorzej zarz dzany port lotniczy w kraju, o czym [wiadcz dobitnie jego wyniki ekonomiczne, takie jak zagadkowa, rekordowo niska w skali kraju liczba obsBugiwanych w nim pasa|erów, kilkadziesi t razy ni|sza ni| w innych miastach porównywalnej wielko[ci (np. Rzeszowie- tam w 2007 r. odprawiono 273 tys. podró|nych, u nas 6,7 tys.). Rok[4]

Pasa|erowie[5]

Cargo

[6]kg[7] Operacje lotnicze[8] 19991980100200020703620015624061520027598068120037813012372004394904 0020054270163200683160110720076739071420085 0614200929553929642

(2011-02-02 02:39)

• yródBa Nasz port lotniczy jest i byB przez – 2004-2006:[9][3] ostatni dekad bez dwóch zdaD najgorszym w Polsce, o czym dobitnie [wiadcz statystyki. por. Moim zdaniem, mitem jest rzekome oddalenie portu. Po otwarciu obwodnicy Suledane:[1]http://pl.wikipedia.org/wiki/Polskie _porty _lotnicze, chowa czas przejazdu do portu lotniczego wynosi 20-25 minut, a to z racji tego [2]http://www.ulc.gov.pl/ |e w tym kierunku prowadzi droga szy_download/wiadomosci/01 bkiego ruchu. Czas przejazdu do portu _2008/port2007.pdf W 2007 roku obsBugiwaB ów port jedynie lotniczego w Zielonej Górze jest nawet 1/2860 cz [ ruchu lotniczego w Polsce, krótszy niz w innych miastach kraju. ( 6,7 tys. pasa|erów spo[ród 19 mln Wina le|y w niekompetencji lokalnych 166 tysi cy odprawionych w roku 2007) wBadz, które nie zadbaBy o to by port mógB mimo|e powinien obsBugiwa co najmniej przyjmowa tanie linie lotnicze (jako je1/20- 1/15 tego ruchu, czyli od 800 dyny w Polsce- nie mo|e) i nie zabiegaBy tys. pasa|erów okoBo do 1,2 mln rocznie. o to by fundusze na konieczne kilkuDzi[ obsBuguje on... 120-krotnie mniejsz milionowe inwestycje w ILS i popraw liczb podró|nych. Dlaczego nie powiodBa czasu odprawy zostaBy zapisane w planie 51

bud|etowym czy to jego zarz dcy- Portów by ta sytuacj zmieni . Miano ju| w Lotniczych p.p., czy to w bud|ecie 2005 roku l powoBa spóBk zarz dzaj c paDstwa, w poprzednich latach. portem (nasz port do koDca dekady byB Zielonogórski port w ostatnich 10 lat- ostatnim wci | paDstwowym portem reNiestety, o tych planach ach w ogóle nie korzystaB z mo|liwo[ci gionalnym). pozyskania [rodków na iunwestycje z in- lokalne samorz dy zapomniaBy, a caBy nych zródeB, mimo |e tak robi wszystkie rozwój rynku lotniczego omin B nasz retego typu porty lotnicze. Nic tak|e nie gion. zrobiB samorz d zielonogórski. W innych regionach to wBa[nie aglomeracje le| ce przy portach dbaj o to by te dziaBaBy jak najlepiej, aktywnie walcz o [rodki na inwestycje, to one staraj si [ci gn przewozników- tanie linie do obsBugi miasta. W Zielonej Górze nasz samorz d nie kiwn B nawet palcem. Efekt to najgorzej zarz dzany port w kraju.

Moim zdaniem, rozwojem portu lotniczego byBy bardziej zainteresowane wBadze Nowej Soli, ni| Zielonej Góry, które w mojej ocenie nie zrobiBy zupeBnie nic by to miasto miaBo poB czenia lotnicze nie tylko w relacjach krajowych, ale tak|e i do innych krajów. Dla kontrastu podaj przykBady wBadz Kielc, BiaBegostoku, Lublina, RzesJako przykBad tego |e reaktywacja portu zowa, Olsztyna, które z sukcesami walcz mo|e si powie[ , pokazuj przykBad portu o rozwój istniej cych portów lub o budow w Rzeszowie. Tamtejszy port rozwija si nowych. [wietnie, jest zarz dzany przez kompetentnych managerów maj cych wizj jak go rozwija na tym Strona Klubu PrzyjacióB Lubuskiego Portu lokalnym rynku. W 2008 roku Rzeszów Lotniczego miaB bezpo[rednie poB czenie ze Stanami Zjednoczonymi, dzi[ z Rzeszowa dolecimy ju| bezpo[rednimi lotami do Dublina czy http://lotnisko-zielonagora.blogspot.com/ Londynu. Moim zdaniem, to samo jest mo|liwe w Zielonej Górze, cho bez lotów transatlantyckich. Mamy dobr infrastruktur , terminal, tylko |e to wszystko jest niewykorzystane dla ruchu mi dzynarodowego, który teraz generuje najwi ksze liczby pasa|erów. Pami tam |e zgBosiB si przewoznik któremu bardzo podobaB si i sam port, i terminal. ChciaB on realizowa loty do Londynu 3-4 razy w tygodniu. Na przeszkodzie stan B brak urz dzenia ILS, czyli bardzo typowej pomocy nawigacyjnej, któr maj wszystkie pozostaBe porty w Polsce wB cznie z Olsztynem i Rzeszowem. Niestety- do dzi[ si nic nie zmieniBo- wci | nie mamy tego urz dzenia, i wci | nie mo|na obsBugiwa lotów mi dzynarodowych. Win za zaistniaB sytuacj ponosz samorz dy, które toleruj to |e port jest fatalnie zarz dzany, i od lat nic nie robi 52

1. http://pl.wikipedia.org/wiki/Polskie_ porty_lotnicze 2. https://docs.google.com/viewer?url= http%3A%2F%2Fwww.ulc.gov.pl%2F_download% 2Fwiadomosci%2F01_2008%2Fport2007.pdf 3. http://1.bp.blogspot.com/_48KdaA3aHEA/ R7rny9r98qI/AAAAAAAAAko/mmCanU6CIss/ s1600-h/epzg.jpg 4. http://pl.wikipedia.org/wiki/Port_ lotniczy_Zielona_G%C3%B3ra-Babimost 5. http://pl.wikipedia.org/wiki/Port_ lotniczy_Zielona_G%C3%B3ra-Babimost 6. http://pl.wikipedia.org/wiki/Kilogram 7. http://pl.wikipedia.org/wiki/Port_ lotniczy_Zielona_G%C3%B3ra-Babimost 8. http://pl.wikipedia.org/wiki/Port_ lotniczy_Zielona_G%C3%B3ra-Babimost 9. http://pl.wikipedia.org/wiki/Port_ lotniczy_Zielona_G%C3%B3ra-Babimost# cite_note-stat-2

3.6.19

Lata przekony- paDstwowych molochów, które od lat s wania wBadz w sprawie jak psy ogrodnika. Popatrzmy na to co dzieje si z Polskimi Portami Lotportu (2011-02-02 02:33)

niczymi i Agencj Mienia Wojskowegodwie paDstwowe firmy, latami posiadaBy Od siedmiu bodaj lat bezskutecznie tytuB wBasno[ci do portu lotniczego w usiBuj wytBumaczy tutajszym wBadzom Zielonej Górze, ale nic z nim nie robiBy. i| toleruj c obecn sytuacj w porcie lotniczym (pasywny zarz d bez |adnej kon- Nie chciaBy go przekaza innym podcepcji rozwoju, od wielu lat stagnacja miotom (byBo kilku ch tnych kupców), nie na rynku) powoduj pogB bianie si cy- wystawiaBy go te| na sprzeda|, ani te| nie wilizacyjnej zapa[ci tego regionu. W in- inwestowaBy ani zBotówki, wobec czego ten nym regionie po prosatu dogadanoby si port jest bezsensem nie mog cym przyji wreszcie wykorzystanoby ta infrastruk- mowa samolotów wi kszo[ci linii. Ostattur , natomiast u nas od lat trwa pat, a nio dowiedziaBem si |e port w Berlinie port nie ma podstawowego wyposa|enia obsBuguje milion polskich pasa|erów jak np. ILS. My mamy ogrom szans - rocznie z terenów pogranicza. Ja chc blisko[ Berlina który nie ma portu tanich co[ zupeBnie przeciwnego- |eby[my to my w Polsce obsBugiwali niemieckich linii. My tej szansy nie wykorzystujemy. pasa|erów. Nasz port w opinii zachodnioeuropejskich konsultantów z ITS powinien nastawi Tyle politycy mówi o patriotyzmie, polsi na obsBug tanich linii dla Wielkopol- skiej gospodarce, a efektem jak na raski, Berlina. Stworzonoby tysi ce miejsc zie jest to |e aby skorzysta z portu lotpracy. Od lat ten gigantyczny rynek niczego trzeba jecha do Berlina. A przeprzechodzi nam koBo nosa, a w porcie cie| powinno by odwrotnie, u nas s nie dzieje si nic. Jest to przykre, |e ni|sze koszty pracy. Z regionu uciekaj w regionie tak ubogim brakuje osób po- pieni dze, z samych opBat lotniczych jest trafi cych doprowadzi do zmian tej sytu- to kilkadziesi t mln PLN rocznie! Ten acji. port trzeba jak najszybciej wystawi na sprzeda|. Przecie| mowa o tej sprawie jest od Badnych paru lat i nic, absolutnie nic nie zrobiono. 1. http://2.bp.blogspot.com/_48KdaA3aHEA/ R9EoqbhlAQI/AAAAAAAAAu4/I0yPALgBU8Y/ s1600-h/epzg.jpg

Od sied[1] miu lat bezowocnie apeluj o lepsze wykorzystanie przygranicznego portu na Ziemi 3.6.20 Portpora|ka Lubuskiej do obsBugi tanich linii i pod(2011-02-02 02:29) kradania pasa|erów z portów Berlina. Jestem z wyksztaBcenia ekonomist transMamy wg statystyk najgorszy port w portu, od lat doradzam samorz dom i Polsce, liczba pasa|erów to istny absurd, znam ten rynek. kilkadziesi t razy mniejsza od portu w Rzeszowie, maj cego podobny potencjaB. Takie tanie porty dziaB j wokóB wszyst- Od paru lat nic tu si nie dzieje, |adnych kich wi kszych aglomeracji Europy, ale inwestycji, a now spóBk tworzono chyba jeszcze nie ma ani jednego wokóB Berlina. ze 3 lata (w Rzeszowie jednak utworzyli j U nas jest port który mógBby obsBugiwa szybciej). Inne miasta wywalaj setki miltakie linie, tylko |e nale|aB ionów zBotych na nowe porty (Aódz, Kielce, latami do dwóch fatalnie zarz dzanych Olsztyn, Lublin, BiaBystok), u nas maj tek 53

warto[ci ok. niszczeje.

220 mln PLN po prostu mógBby mie takie samo wyposa|enie jak pozostaBe porty lotnicze w Polce i rozwija si na tym rosn cym rynku. Wszystko w tej sprawie zamarBo, od 2-3 Siedz zawodowo w temacie transportu lat lat i po prostu mi |al, |e przez niekompenie ma jakichkolwiek zmian w sprawach tencj wBadz taki maj tek, zamiast kotego portu, poza zmian wBasno[ciow (komukolwiek sBu|y , si marnuje. Sam co munalizacja). Ratunkiem dla tego portu, jaki[ czas latam do Londynu i po prostu który jako jedyny w kraju nie obsBuguje wiem ile osób z tego regionu korzysta z poB czeD mi dzynarodowych mimo istportu w Berlinie. Nasz port miaBby spokoniej cego popytu w tym regionie (wobec jnie popyt pozwalaj cy mu osiagn renczego ponad 0,5 mln pasa|erów odtowno[ ju| przy tej skali ruchu jaka jest latuje z s siedniego portu Schoenefeld w Polsce obecnie (co 3-ci mieszkaniec raz po niemieckiej stronie granicy) wydawaBa w roku wsiada do samolotu, w 2008 roku si zmiana wBa[ciciela. Ale i to niewiele odbyto 20,77 mln podró|y z i do polskich zmieniBo. portów). Wszak ch tnych do nabycia naszego lotniska byBo ju| wielu, inwestorzy z USA czy te| samorz d lokalny który chce 3.6.21 W sprawie je przeksztaBci w dochodowy port lotportu lotniczego: okres niczy. Agencja Mienia Wojskowego, zarz du PPL byB tragedi która podlega Ministerstwu Obrony Narodowej, | daBa od lokalnych samorz dów (2011-02-02 02:26) pieni dzy za te lotniska, mimo |e s one obiektami zbudowanymi za pieni dze podatników. Dlaczego przekazano infrastruktur transportow , a tak bez w tpienia jest lotnisko, jakiej[ paDstwowej agencji, której jedynym efektem dziaBania jest to |e tego typu lotniska regionalne (oprócz Zielonej Góry ten sam los dotkn B Od czasu [1] lotniska w Szymanach pod Olsztynem) wyborów parlamentarnych w 2005 roku nie dziaBaj ? Przecie| |aden samorz d i obj cia rz dów przez PiS a potem PO nie zapBaci jeszcze raz milionów za lotnie ulegBa |adnym zmianom tragiczna niska zbudowane z publicznych pieni dzy sytuacja transportu lotniczego w woj. bowiem wszystkie one wymagaj kilkumilLubuskim. ionowych nakBadów na doprowadzenie ich Na terenie tego województwa znajduje si do stanu u|yteczno[ci przez np. samoloty ostatni regionalny port lotniczy, który do tanich linii. Okres PPL-u byB okresem bardzo niedawna byB portem paDstwowym bardzo zBym w historii tego portu. zarz dzanym przez Polskie Porty Lotnicze przedsi biorstwo paDstwowe. Jest to najwi ksz tragedi tego portu, nic bowiem gorszego nie mogBo go spotka , jak tak dBugi okres zarz du PPL. Taki port kosztuje okoBo 220 mln w kosztach budowy, niemniej tutejszy port, mimo |e praktycznie gotowy do przyjmowania ruchu lotniczego, nie posiada urz dzenia 1. http://3.bp.blogspot.com/_48KdaA3aHEA/ nawigacyjnego ILS kosztuj cego wraz z R9r6UlZ8pJI/AAAAAAAAAyE/tUUnwgWjhxw/ monta|em ok. 950 tys. euro. Wówczas s1600-h/szczenin-przylryanair.jpg 54

3.6.22

Szanse portu lotniczego koBowania i postojowych, by jaka[ tania w Zielonej Górze linia albo przewoznik cargo zainstalowaB (2011-02-02 02:22)

Kiedy [1] na trwaBa ostra walka przewozników o |ywioBowo rozwijaj cy si rynek (40 % wzrostu w pierwszej poBowie 2005 r.), nasz port byB upaDstwowiony. Porty lotnicze, które o przewozników w tym epokowym momencie w ogóle nie zabiegaBy, pozostaBy na uboczu, nie maj c jakiegokolwiek ruchu, z niewielkimi szansami na poprawienie swej pozycji w przyszBo[ci.

tutaj swoj polsk baz , oczywi[cie gdy dostanie odpowiednio atrakcyjne warunki cenowe. Tego typu linie s jedyn szans dla naszego portu, i jest mo|liwy jego szybki rozwój w oparciu o starategi rynkow znan jako LOW-COST-AIRPORT.

Port przyci gaBby przewozników bardzo niskimi opBatami lotniskowymi, atrakcyjn nazw okre[lajac caBy region oddziaBywania lub jego najwi ksze aglomeracje (np. "Zachodnia Polska" albo Wielkopolska/ Zielona Góra”, ponadto atrakcyjna nazwa portu, gwarantuj ca przyci gni cie pasa|erów jest zreszt kluczowym warunkiem sukcesu w tym biznesie i to ona powoduje |e miejsca w samolotach si sprzedaj , a port jest popularny w[ród pasa|erów).

Przyci gaBby bardzo dobrym skomunikowaniem transportem zbiorowym z najwa|niejszych miast regionu (Zielonej Góry, Gorzowa, Poznania, Leszna). Nasz port ma szans zaistnie w kontek[cie Wielkopolska- Ziemia Lubuska, a nie tylko w wycinku ograniczonym do samej Zielonej Góry i okolic jak to byBo do tej pory. To w kontek[cie ponDo naszego portu mogliby kursowa tani adregionalnym nale|y ten port rozwija . przewoznicy lotniczy, i uwzgl dniliby go w swojej siatce poB czeD jako desty- Nasz port speBnia niemal wszystkie wymanacji o nazwie Zachodnia Polska/ Zielona gania dla samolotów tanich linii lotGóra lub Zielona Góra/ Wielkopolska. niczych, cho brak jest odpowiedniej szeNasz port jest oddalony o ok. 10 roko[ci dróg koBowania czy odpowiedkm od póBnocnego kraDca Trójmiasta nio przystosowanego wn trza terminalu. Lubuskiego (180 tys. mieszkaDców), jest Niestety- w porcie brakuje systemu ILS poBo|ony na granicy Wielkopolski, i ma (Instrument Landing System), czyli rajakie[ 3 mln mieszkaDców w obszarze diowego systemu nawigacyjnego wspomaoddziaBywania (promieD 100 km dystansu gaj cego l dowanie samolotów w warunkwokóB portu, spo[ród których wi kszo[ ach ograniczonej widoczno[ci. mieszka w s siedniej Wielkopolsce). Takie systemy w wi kszo[ci polskich Do takich portów nale|y port lotniczy w Zielonej Górze. Nie istnieje jego PR ani marketing. Ten port, jedyny w naszym regionie, po prostu trwa, egzystuje w bli|ej niewiadomym celu, bo ruch na nim jest minimalny i korzy[ci z niego dla regionu s z pewno[ci mniejsze ni| koszty jego utrzymania (ok. 3,5- 4 mln PLN rocznie).

W rozmowach z przewoznikami lotniczymi w okresie owego ogromnego rozwoju (2005 rok) pojawiBa si z ich strony propozycja lotów z Londynu (3 -4 razy x tydzieD) do naszego portu. Ponadto w dalszej przyszBo[ci mo|liwe byByby loty do Frankfurtu (Hahn). Nasz port posiada wystarczajac infrastruktur dróg

portów lotniczych zamontowano w latach 90-tych. Nasz port te| miaB mie taki system, który miaB by przeBo|ony z portu w Szymanach, ale nie byBo to mo|liwe. Postuluj o jak najszybsze zamontowanie takiego systemu, po to by nasz port mógB obsBugiwa samoloty tanich linii lotniczych. Szacunkowy koszt monta|u 55

takiego urz dzenia to 1mln PLN, natomi- stalowaniu konieczne s obloty, testy, ast dokBadnych kosztów jego zakupu nie zgody ULC, publikacja map w systemie znamy- jest to ok. 3- 4 mln PLN. Airac itp. Zajmie to du|o czasu, a w przyW obecnej sytuacji ekonomicznej pro- padku monta|u ILS nawet do póB roku. ponujemy by powoBa spóBk o nazwie np. Mi dzynarodowy Port Lotniczy Zielona Góra/ Wielkopolska” lub MPL Wielkopolska/ Zielona Góra”, która zacznie dziaBalno[ od zainwestowania w sprz t pozwalaj cy na jak najszybsze peBne wykorzystanie potencjaBu naszego portu lotniczego. Niewydolno[ struktur PPL pokazywaBy te| statystyki. Ruch pasa|erski w portach podlegBych PPL wzrósB w okresie 20032004 tylko o 17 %, podczas gdy w portach nie podlegBych PPL, ale innym zarz dcom, a| o 49 %. W portach nienale| cych do PPL w tym|e okresie ruch cargo wzrósB o 23 %, podczas gdy w portach PPL nawet nieznacznie zmalaB o 0,4 %. Usamodzielnienie od PPL jest wielk szans dla naszego portu. Sytuacja naszego portu w tej chwili wygl da tragicznie: nawet Rzeszów pozyskaB ju| poB czenia do Londynu i Dublina (linki do informacji o tym:[2]http://www.rzeszow) podczas gdy nasz port airport.pl/ jako jedyny w Polsce nawet nie ma kompetentnego zarz dcy, co jest w ogóle podstaw jakichkolwiek kroków. Nasz port planuje obsBug maBo obBo|onych lotów krajowych, zorientowanych pod administracj , podczas gdy inne porty ju| dawno sBu| mieszkaDcom regionów poB czeniami mi dzynarodowymi. Domagam si zmiany tej sytuacji i lepszego wykorzystania portu. Zamiast fachowo zarz dza i pozyskiwa nowych przewozników dla naszego portu, co jak pokazaBy ostatnie komunikaty, jest mo|liwe nawet w przypadku portów lotniczych w miastach wielko[ci Zielonej Góry, doprowadzono do sytuacji w której port nie mo|e nawet bezpiecznie przyjmowa ruchu planowego. Brak jest podstawowych systemów nawigacji (np. ILS), nie wspominaj c |e nawet po ich zain56

PaDstwowe przedsi biorstwo PPL, z przyczyn bli|ej nie znanych, wolaBo rozwija tylko porty w Warszawie i Rzeszowie, natomiast o tym w Zielonej Górze kompletnie zapomnie . Port w Rzeszowie te| do niedawna byB paDstwowy i nale|aB do PPL (na szcz [cie ju| dziaBa spóBka z samorz dami), ale jednak miaB w ofercie i Nowy Jork, i Chicago liniami tradycyjnymi oraz Londyn, i Dublin tanimi liniami. Ale tamte porty s bardziej fachowo zarz dze, podczas gdy nasz port nawet nie ma ani walcz cego o rozwój portu zarz du ani potrzebnych urz dzeD, ani jako[ciowo dobrej witryny internetowej, pokazuj cej dane ekonomiczne, takie jak liczba potencjalnych pasa|erów mieszkaj ca w promieniu 100 km wokóB portu. To, co jest o naszym porcie w internecie, to raczej odstasza wszelkich potencjalnych przewozników i jest zdecydowanie najgorsza spo[ród wszystkich portów Polski. Port lotniczy jest szans dla naszego sBabo skomunikowanego regionu, poBo|onego w sercu Europy, ale tak trudno dost pnego. W port lotniczy jak dotychczas zainwestowano wg szacunków Klubu PrzyjacióB Portu okoBo 200- 300 mln PLN (zbudowano terminal, zmodernizowany pas startowy jakiego nie ma nawet np. w Aodzi, gigantyczne drogi koBowania, zainstalowano o[wietlenie nawigacyjne) ale ten kapitaB sie marnuje, poniewa| brakuje jeszcze kilku elementów aby móc przyjmowa np. tanie linie, i |eby ten port naprawd czemu[ sBu|yB poza presti|em. {e to jest mo|liwe, pokazuje przykBad mi dzynarodowego portu w Rzeszowie, który pozyskaB przewoznika Ryanair z lotami do Dublina i Londynu, albo podobne sukcesy portu w Bydgoszczy. Mamy nadziej |e wBadze wojewódzkie zaczn dziaBania w celu podniesienia

naszego portu lotniczego z jego obecnego 3.6.24 upadku. Nasz port jako JEDYNY port regionalny w Polsce nie pozyskaB |adnych nowych przewozników mi dzynarodowych i grozi mu mo|e nawet likwidacja, i to w chwili gdy inne miasta wielko[ci Zielonej Góry porty lotnicze buduj od podstaw.

Trupy polskiej gospodarki z bliska- port lotniczy Zielona Góra (2011-02-02 01:55)

1. http://3.bp.blogspot.com/_48KdaA3aHEA/ SAR14ORopAI/AAAAAAAABWQ/16FKySOjXSY/ s1600-h/epzg.jpg 2. http://www.rzeszow-airport.pl/

3.6.23

WBa[nie odpaliBem stron niedawno skomunalizowanego portu lotniczego w Zielonej Górze, pod wzgl dem bezpieczeDstwa gorszego nawet od feralnego portu w SmoleDsku. Jak poinformowaB mnie program antywirusowy, zostaBem z owej witryny zaatakowany Lata bezruchu w sprawie wirusem Tweet. Tre[ci na tej stronie oczywi[cie nie u[wiadczymy. portu (2011-02-02 02:04)

W sprawie tego portu absolutnie nic si nie dzieje. Jak podawaBo 2008 roku czasopismo "Przegl d Komunikacyjny" (nr. 3/2008), byB to ostatni paDstwowy port lotniczy w którym paDstwowe przedsi biorstwo lotnicze, dawny monopolista PPL miaB 100 % udziaBów. Nawet w Rzeszowie, który dBugi czas byB ostatnim portem paDstwowym poza naszym, udziaB PPL wynosiB wówczas tylko 49,8 %. Port w Rzeszowie, mie[cie o podobnej liczbie ludno[ci (ok. 150 tys. wobec naszych 118 tys.) obsBugiwaB 274,3 tys. pasa|erów rocznie, port w Zielonej Górze- Babimo[cie- 6,7 tysi ca (dane za 2007 rok). Jako ekonomista transportu win za niedorozwój naszego portu obarczam zaniedbania wBadz, brak wizji rozwoju. WBasno[ drogi startowej nie jest istotna, ILS mo|e by zainstalowany, przecie| w Krakowie tak|e droga startowa jest wBasno[ci wojska i ILS zainstalowano. Uwa|am za konieczne podj cie debaty o prywatyzacji tego portu, jego sprzeda|y. Nowy wBa[ciciel zadba o to, aby port byB w stanie odprawia samoloty tanich linii lotniczych, które generuj najwi kszy ruch w portach regionalnych i pozwalaj im osi ga niewielkie zyski. Biznesplan portu, jaki przygotowaBem przed dwoma laty, mog udost pni na |yczenie.

Oto jak zarz dzany jest maj tek o wielusetmilionowej warto[ci w Polsce. Gospodarka z bliska. Port oczywi[cie nie dziaBa, powoBano jak [ dysfunkcyjn spóBk komunaln . WBadze za nic miaBy gBosy ekspertów, w tym mój, by spóBk jak najszybciej skomercjalizowa . Nie sByszaBem o ekspertach w zarz dzaniu portami lotniczymi mieszkaj cych w Zielonej Górze, ale wida jacy[ si pr dko znalezli. SpóBka zapBaci za koncepcj rozwoju, jakby nie pro[ciej byBo znalez w konkursie managera który wyprowadzi port na prost . Absurdalna strategia rozwoju miejscowych wBadz polegaBa na dopBacaniu biznesowej linii lotniczej by ta obsBugiwaBa loty do Zielonej Góry. Zamiast ten port po prostu lepiej wyposa|y : na dopBaty wydano wi cej [rodków niz na zakup brakuj cych urz dzeD nawigacyjnych, bez których ten port jest wi ksz puBapk ni| SmoleDsk- Siewiernyj. Polska hoduje wiele podobnych, podobnie zarz dzanych przedsi biorstw paDstwowych i komunalnych. W tej kwestii nic, albo bardzo niewiele si zmienia. 57

3.6.25

Mniejsze porty lotnicze nakBadem [rodków inwestycyjnych mo|na szans dla regionów zbudowa system o pr dko[ci handlowej (2011-02-02 01:54)

W Polsce na 38 milionów mieszkaDców przypada liczba 12 portów lotniczych, z czego poprawnie dziaBa tylko 10 (pozostaBe 2, w Zielonej Górze- Babimo[cie i Szczytnie-Szymanach maj nieuregulowany status wBasno[ciowy, pewne braki w podstawowym wyposa|eniu a przede wszystkim zarz dzane s przez niedokapitalizowane i mniej kompetentne podmioty). Liczba tych portów nie zapewnia poprawnej obsBugi kraju, przyczynia si do pogB biania dysproporcji mi dzy posiadajacymi porty aglomeracjami oraz nieposiadaj cymi ich innymi o[rodkami. Jednak|e w Polsce znajduje si okoBo 84 utwardzonych dróg startowych [5] mog cych, po stworzeniu odpowiedniego modelu ich wykorzystania, zapewni dostep do korzysci pByn cych z lotnictwa równie| dla mniejszych o[rodków i pozbawionych lotnisk regionów.

podró|y równej osi gom kolei wyskokich pr dko[ci, tym popularnym w wielu krajach poci gom TGV czy ICE. Ob dzie si przy tym bez wielomiliardowych inwestycji, pr dko[ handlowa b dzie podobna, a system transportowy b dzie mógB obj swoim zasi giem tak|e mniejsze o[rodki, zwykle posiadajace niewykorzystane porty lotnicze, które nigdy by nawet nie miaBy szans skorzysta z dobrodziejstw szybkiej kolei.

Jak podaje Puls Biznesu [3], w Niemczech dziaBaj 502 lotniska, we Francji - 460, w Anglii - 390, a w Stanach Zjednoczonych - 19,5 tys. Podobne obserwacje poczynimy po analizie zawarto[ci serwisu internetowego Airports in Europe” [1]. Polska na tym tle jest pustyni , i to nie z powodu braku infrastruktury- marnuje si bowiem okoBo 50 lotnisk powojskowych i kilkana[cie innego pochodzenia, posiadaj cych utwardzon nawierzchni . Dzieje si to raczej z braku odpowiednich przepisów prawnych Fot. Czynny i funkcjonuj cy port lotniczy i nade wszystko koncepcji, w jakim celu w Mielcu mógBby od razu obsBugiwa ruch taka sie lotnisk drugorz dnych miaBaby pasa|erski dla Stalowej Woli, Tarnowa etc. powsta . Polska, mimo zBego stanu dróg i infrastruktury kolejowej, posiada dobre Obecnie nie obsBuguje lotów planowych. warunki do rozwoju lotnictwa, które cho kosztowne i energochBonne, jest w stanie zapewni tak szybki czas podró|owania, jak gdyby nasz kraj byB spi ty sieci kolei szybkiej. Powstanie takiego systemu wymaga jednak zwi kszenia ilo[ci portów lotniczych, a wykorzystanie istniej cej infrastruktury jest chyba najprostszym rozwi zaniem pozwalaj cym zminimalizowa koszty jej powstania.

Po co wi cej lotnisk? Po co rozwijac sie portów lotniczych? Cho by po to by stworzy alternatyw dla nieudanie zreformowanych kolei oraz sieci drogowej zaliczaj cej si do jednych z najniebezpieczniejszych na [wiecie. Niewielkim 58

Polskie lotnictwo prze|ywa obecnie najwi kszy rozkwit w swojej historii wg danych ULC [2]. Niemniej, rozwój ten jest nierówny, a beneficjentami rozwoju tej gaB zi transportu zostaj tylko du|e o[rodki miejskie, co pogB bia terytorialne dysproporcje w naszym kraju. Jednocze[nie w Europie Zachodniej i w USA rozwija si liczna kategoria dru-

gorz dnych portów lotniczych, zorientowanych na ruch krajowy oraz General Aviation. Do tego celu [wietnie mogBaby zosta wykorzystana pozostaBa po epoce zimnej wojny infrastruktura kilkudziesi ciu lotnisk powojskowych i wojskowych. Potrzeba centralnego programu Niestety- aby taka sie portów mogBa powsta , konieczne jest zorganizowanie centralnego, rz dowego programu rozwoju lotnisk drugorz dnych. Dotychczasowe do[wiadczenia autora ze wspóBpracy z samorz dami pokazuj bowiem, i| samorz dy zwykle nie s na tyle kompetentne by znalez partnerów gospodarczych mog cych o|ywi porty. PrzykBadem tego jest kazus tureckiego biznesmena Vahapa Toya maj cego rzekomo dostosowa lotnisko w BiaBej Podlaskiej do lotów transkontynentalnych szans jednak ze region póBnocnej Polski Wschodniej do dzi[ nie posiada czynnego portu lotniczego. Ba, samorz dowcy bardzo cz sto posiadaj tylko do[ abstrakcyjne wyobra|enie o tym i| port mógBby przyjmowa ruch lotniczy, jednak|e zupeBnie nie s w stanie podj konkretnych decyzji. Przyczyn tego jest brak specyficznej wiedzy fachowej, obawa popeBnienia bB dów. Wydaje si |e rz dowy program maj cy na celu wypromowanie kategorii lotnisk drugorz dnych i zorientowany na wsparcie finasowe lokalnych samorz dów jest nieodzowny. Je[li samorz dy same pozostan z problemem reaktywacji lotnisk, wówczas pozyskiwanie specyficznej wiedzy b dzie trwaBo wiele lat, mo|liwe s te| liczne nietrafione inwestycje. Centralizacja tych wysiBków, przy zachowaniu zaanga|owania samorz dów w procesy decyzyjne, przyspieszy znacznie ten proces. Koszty Teoretycznie dla uruchomienia przewozów pasa|erskich i cargo na powojskowym lotnisku potrzebne s podstawowe urz dzenia nawigacyjne (radiolatarnia etc), budynek ter-

minalu, system ochrony pzeciwpo|arowej etc. NakBady na terminal i urz dzenia nawigacyjne szacowane s wg dotychczasowych projektów w wersji minimalnej na kilka- kilkana[cie milionów PLN (niewielki terminal na kilknana[cie-kilkadziesi t pasa|erów, zainstalowanie podstawowego sytemu radionawigacyjnego), a w wersji maksymalnej (kompletna modernizacja drogi startowej, budowa du|ego terminalu mi dzynarodowego, ILS etc.) na nawet ponad 200 mln PLN, jak w przypadku podwarszawskiego Modlina. Niemniej, koszty budowy drugorz dnego portu lotniczego z krótkim pasem w zasadzie od podstaw (odliczaj c koszty wykupu gruntów i zakBadaj c wykorzystanie terenu lotniska sportowego) wynosz ok. 25 mln PLN (niedawny kosztorys dla BiaBegostoku). Inne kosztorysy podaj ten koszt w zale|no[ci od skali portu na od 17,6 mln zB do 40,5 mln zBotych (szacunki dla Kielc). Koszty prac projektowych dla takiego maBego portu wynosz ok. 650 tys. PLN. DokBadnych szacunków kosztów dostosowania takiego portu do przyjmowania regularnego ruchu nie prowadzono, lecz podobnie jak w przypadku Zielonej Góry, wynosz one ok. 15 - 20 mln PLN. Niemniej reaktywacja powojskowego portu lotniczego jest chyba najBatwiejsz i najtaDsz opcj , która szybko przynosi wymierne korzy[ci. Konieczne jest jednak|e przeprowadzenie kompleksowych szacunków nakBadów koniecznych dla przystosowania lotnisk powojskowych do przyjmowania ruchu. Utworzenie sieci ok. 20 drugorz dnych portów lotniczych które mogByby zapewni lepsze skomunikowanie regionów, kosztowaBoby wg dotychczas zebranych przez autora danych okoBo 400 mln PLN w skali 20 portów. S to inwestycje relatywnie niewielkie w porównaniu do mo|liwego do osiagni cia efektu, i s one równe kosztom ok. 15 km autostrady. Zcentralizowana realizacja programu pozwoli zrealizowa oszcz dno[ci przy pracach projektowych 59

prowadzonych zbiorczo dla wszystkich lotnisk obj tych programem, priorytetowego uregulowania ich statusu prawnego, oszcz dno[ci przy zakupie wyposa|enia, i unifikacji standardów technicznych. TaDsze systemy radionawigacyjne Mo|liwe jest zast pienie kosztowego systemu ILS (kosztuje on ok. 4 mln PLN) taDszym systemem LPV, je[li jego wprowadzenie b dzie dotyczy ogóBu lotnisk drugorz dnych i b dzie stanowiBo nowy standard ich wyposa|enia. W celu obni|enia nakBadów inwestycyjnych w portach drugorz dnych USA, stosuje sie tanie, cho niewiele mniej bezpieczne techniki radionawigacji umo|liwiajace bezpieczne l dowanie, o standardzie procedur podej[cia precyzyjnego kat. I. W Stanach Zjednoczonych lokalne porty nie maj kosztownego systemu ILS, ale to nie znaczy |e s mniej bezpieczne, lub te| |e korzystanie z nich w czasie zBej pogody jest niemo|liwe. W Polsce zalecane jest wzorowanie si na rozwi zaniu amerykaDskim, kosztuj cym okoBo 60 tys. PLN we wdro|eniu, czyli urz dzeniu GPS wspomaganym (ze wzgl du na jego niedokBadno[ w podawaniu wysoko[ci nad poziomem morza) sygnaBami ze stacji naziemnych. System ten jest zwany LPV (localizer performance with vertical guidance) i znajduje zastosowanie na 292 amerykaDskich portach regionalnych. MógBby si tak|e sta standardem dla mniejszych portów w Polsce przy odrobinie politycznego wsparcia dla jego szerszego wdro|enia, tak by pojawiBy si korzy[ci skali z jego standardowego stosowania w caBym kraju. Oszcz dno[ kosztów ekspoatacji Lotniska drugorz dne maj zdecydowanie regionalny charakter i cz sto stosuja poliwalencj personelu, zatrudniaj c go niekiedy rekordowo maBo. Dla przykBadu, w niemieckim porcie Bayreuth wg znalezionych przez autora relacji pracuje tylko jedna osoba, która tak|e obsBuguje pasa|erów po dokonaniu zadaD kontrolera lotów. W przy60

padku portów drugorz dnych konieczne s caBo[ciowe rozwi zania prawne które zapewni mo|liwo[ obni|enia kosztów ich dziaBania do poziomu który byBby zrówowa|ony wpBywami z dziaBalno[ci, a jednocze[nie nie rzutowaBby na bezpieczeDstwo ruchu. Konkluzje Cz sto tego typu operuj w opaciu o poB czenia do portu przesiadkowegohubu. Typowy polski port miejski lub regionalny b dzie miaB w ofercie zwykle jedn lub dwie relacje do du|ych portów przesiadkowych, obsBugiwane niewielkimi samolotami mieszcz cymi od 18 do kilkudzisi ciu pasa|erów, na przykBad 18miejscowymi samolotami Jetstream 32, które obsBuguj ju| m.in. poB czenie Warszawa- Bydgoszcz. Pracowa b dzie pocz tkowo na mniej kosztownym podstawowym systemie nawigacyjnym (bez np. kosztownego ILS). Prezes Urz du Lotnictwa Cywilnego [4] zapowiadaB ongi[ i| jego urz d rozpoczaB prac nad przepisami uBatwiaj cymi powstanie ogólnopolskiej sieci lotnisk lokalnych, co umo|liwi sprawne funkcjonowanie portów o maBym lub nawet bardzo maBym nat |eniu ruchu”. ByBy one nazwane roboczo „portami lokalnymi” lub „lotniskami lokalnymi”. Wg sBów Krzysztofa Kapisa, ówczesnego prezesa ULC, stworzone miaBy by mo|liwo[ci prawne do wykonywania z nich komercyjnych operacji lotniczych: lotów taksówek powietrznych, czarterów, przewozów dowo| cych pasa|erów do hubów. Jednak|e powstanie sieci takich lotnisk nastapiBoby szybciej i sprawniej gdyby w ich powstawanie wB czyBy si wBadze centralne. Fatalny stan zdekapitalizowanej infrastruktury polskiej kolei, zniszczona i niebezpieczna sie drogowa- to wszystko powoduje, |e niedostateczne wykorzystanie istniej cej infrastruktury lotnisk powojskowych przyczynia si do dalszego rozwarstwienia pomi dzy obszarami szybkiego rozwoju i obszarami

stagnacji. Lepsza dost pno[ do oferty transportu lotniczego cz sto oznacza wyrównywanie szans ludno[ci mieszkajacej na tych terenach. Stworzenie realnej mo|liwo[ci obsBugi ruchu lotniczego cz sto stanowi warunek lokalizacji inwestycji zagranicznych w danych regionach.

Dlatego te| nale|y d |y do zwi kszenia liczby portów lotniczych w Polsce i poprawy dost pno[ci transportu lotniczego. Wprowadzenie nowej kategorii drugorz dnych portów lotniczych wydaje si byc dobrym krokiem w tym kierunku. Wa|ne jest jednak by re|im prawny ich obsBugi gwarantowaB przyszB stabilno[ finansow , a wymagania dotycz ce bezpieczeDstwa nie powodowaBy ich chronicznej nierentowno[ci. Szczególnie w przypadku portów regionalnych nale|y normy bezpieczeDstwa rozpatrywa pod k tem intensywno[ci ruchu jakiemu te normy miaByby sBu|y . Do[wiadczenia Polski w zarz dzaniu portami drugorz dnymi (np. portem w Szczytnie- Szymanach) jak dotychczas skupiaBy si na pasywnym zarz dzaniu oraz nadmiernym zatrudnieniu powoduj cym narastaj ce zadBu|enie. Dlategote| nale|y da|y do wypracowania w ramach zcentralizowanego programu takich metod zarz dzania i prowadzenia dziaBalno[ci, by porty te mogBy by samofinansujacymi si , co jak pokazuj do[wiadczenia Europy Zachodniej i USA, jest mo|liwe i realne nawet w przypadku bardzo maBych portów lotniczych.

Opr. wBasne autora yródBa: [1] Airports in Europe”, http://www.aircraft-charterworld.com/ai rports/europe/index.htm [2] por. http://www.ulc.gov.pl [3] MaBy port - du|a korzy[ ”, Puls Biznesu, 5.11.2004 [4] Wywiad z Prezesem Urz du Lotnictwa Cywilnego”, Lotnictwo nr 10/2005, str. 14 i nast. [5] por. CIA Factbook, http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/pl.html

3.6.26

Drugorz dne porty lotnicze- szanse rozwoju (2011-02-02 01:52)

Adam Fularz Przed wielu laty zaproponowaBem inn polityk indla Polski. ZaproTabela 2. Mo|liwo[ci wykorzystania frastrukturaln lotnisk powojskowych i wojskowych w ponowaBem szereg systemów kolei regionalnych rozpi tych wokóB sieci portów Polsce. 61

lotniczych. ZaproponowaBem o|ywienie tak|e tych nieu|ywanych portów lotniczych: w Zielonej Górze czy w SzczytnieSzymanach na Mazurach. Jest wi cej portów lotniczych które nie dziaBaj , a mogByby obsBugiwa caBkiem spory ruch pasa|erski. Polskie niebo zostaBo w maju roku 2004 otwarte dla konkurencji. ZakoDczono tym samym epok ograniczonych umowami bilateralnymi duopoli na polskim rynku lotniczym. W szybkim okresie czasu polski rynek lotniczy zacza B nadrabia ogromne zalegBo[ci i przez pewien okres byB 2 najszybciej rozwijaj cym si rynkiem lotniczym po Chinach. Równocze[nie na rynek weszli przewoznicy oferuj cy regularne poB czenia lotnicze samolotami o pojemno[ci 18 miejsc. Stwarza to szans na uzyskanie pol czenia lotniczego nawet dla [redniej wielko[ci miast. Niestetysposób w jaki polskie samorz dy te starania rozpoczynaj , wola o reakcj . Burzliwy rozwój rynku lotniczego w Polsce stwarza mo|liwo[ci dla zwi kszenia liczby regionalnych portów lotniczych w kraju. Obecnie jest ich tylko 11. W Niemczech dziaBaj 502 lotniska, we Francji 460, w Anglii - 390, a w Stanach Zjednoczonych - 19,5 tysi ca. WedBug standardów Organizacji Mi dzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO), w Polsce mogBoby dziaBa 170 lotnisk.[1] Powstanie nowych portów lotniczych mo|liwe jest poprzez zagospodarowanie infrastruktury okoBo 50 powojskowych portów lotniczych. Teoretycznie dla uruchomienia przewozów pasa|erskich i cargo na powojskowym lotnisku potrzebne s urz dzenia nawigacyjne (radiolatarnia etc.), budynek terminalu, system ochrony pzeciwpo|arowej etc. NakBady na terminal i urz dzenia nawigacyjne szacowane s w wersji minimalnej na kilka milionów PLN (niewielki terminal na kilknana[cie-kilkadziesi t pasa|erów, podstawowe urz dzenia nawigacyjne), w wersji maksymalnej (kompletna modernizacja drogi startowej, budowa terminalu, etc) na nawet ponad 200 mln PLN, jak w przypadku podwarsza62

wskiego Modlina. Niemniej, koszty utworzenia lokalnego portu lotniczego w zasadzie od podstaw (odliczaj c koszty wykupu gruntów) wynosz ok. 20- 25 mln PLN. Niemniej reaktywacja portu lotniczego przynosi wymierne korzy[ci. Skracaj c czas dotarcia na miejsce umo|liwia inwestorom lokowanie ich inwestycji w miastach posiadajacych porty lotnicze. Posiadanie portu lotniczego wB cza miasto w krwioobieg ktorym podró|uj inwestorzy. Samorz dy wielu polskich miast i regionów wci | jednak nie rozumiej specyfiki rynku lotniczego. Na rynku jest bowiem miejsce dla dwóch typów portów: portu lokalnego (miejskiego) przyjmuj cego maBe samoloty, oraz portu regionalnego, przyjmujacego [rednie samoloty mi dzynarodowe, ujmuj c to w du|ym uogólnieniu. Typowy port kategorii miejsko- lokalnej (tzw. City-Airport) to port z krótkim pasem l dowania (np. 1400 metrów), przystosowany do obsBugi niewielkich samolotów rejsowych typu STOL (krótkiej drogi startu i l dowania). DziaBa on w oparciu o tradycyjny system hubowy i z reguBy oferuje tylko poB czenia do jednego lub dwóch du|ych portów przesiadkowych. Norm tradycyjnego systemu lotniczego jest system hubowy, oparty na szprychach- poB czeniach dowo| cych pasa|erów z regionów do piasty- gBównego portu przesiadkowego z ofert przelotów w ró|nych relacjach. Wylom w tej strukturze tworz tanie linie, niemniej system piasty i szprych (ang. hub-and-spoke) jest wci | dominuj cy. Umo|liwia on korzystanie z poBaczeD w wi kszo[ci relacji wszystkim pasa|erom, którzy dolatuj do portu przesiadkowego i dopiero w tym|e porcie przesiadkowym dokonuj przesiadki na wybran relacj mi dzynarodow . Dlatego polski port miejski lub lokalny b dzie miaB w ofercie zwykle jedn lub dwie relacje do du|ych portów przesiadkowych, obsBugiwane niewielkimi samolotami mieszcz cymi od 18 do kilkudziesi ciu pasa|erów. Pracowa b dzie pocz tkowo na mniej kosztownym systemie nawiga-

cyjnym (bez np. kosztownego ILS). Inn kategori portów, których wyposa|enie i uruchomienie jest dro|sze, stanowi porty regionalne mog ce obsBugiwa poB czenia mi dzynarodowe, czyli przede wszystkim tanie linie (w przypadku wielu polskich nowopowstaj cych portów s one z reguBy ich pierwszym klientem). Tutaj, z uwagi na wi ksze typy samolotów, jak te| i wi ksze obci |enie samolotu paliwem, konieczne s dBu|sze i szersze pasy startowe. Ta kategoria portów, wymaga dBugo[ci pasa minimum 2100 metrów i szeroko[ci minimum 30 metrów, przy czym 56- 60 metrów szeroko[ci jest reguB . Wymagane s tak|e szerokie drogi koBowania- 23 metry jest reguB . Cz sto konieczne jest postawienie wi kszego budynku terminalu pasa|erskiego o przepustowo[ci ok. 150- 300 tys. pasa|erów rocznie. Koszt takiej konstrukcji to ok. 3-5 mln PLN. Typowy polski port dla miasta od 70 do 100 tys. mieszkaDców mo|e powsta na bazie lotniska powojskowego z utwardzonym pasem ju| za kilkana[cie mln PLN (kompletny nowy port kategorii City-Airport to koszt 25 mln PLN wg kosztorysu dla BiaBegostoku). DokBadne oszacowanie kosztów nie jest mo|liwe, zale| one od jako[ci drogi startowej, jak te| istniej cego wyposa|enia pozostaBego po lotnisku wojskowym. W wielu przypadkach (port w D blinie dla Lublina, w Malborku dla Elbl ga), gdy lotnisko jest u|ytkowane wci | przez wojsko, konieczne jest wywalczenie zasad wspóBu|ytkowania oraz budowa budynku termianalu, bowiem porty wojskowe zwykle posiadaj potrzebne urz dzania radonawigacyjne. Typowy polski port lotniczy powstaBy z przebudowy portu powojskowego b dzie dodatkowo mógB niekiedy nawet obsBugiwa poB czenia tanich linii, które oferuj c niskie ceny [miaBo poczynaj sobie na rynku lotniczym. Linie te obsBuguj najpopularniejsze relacje oferuj c niskie ceny na bilety zakupione z du|ym wyprzedzeniem i cz sto niewiele taDsze bilety | linii tradycyjnych je[li s kupione na krótko przed odlotem. Do obsBugi

tanich linii potrzebne jest niemniej lepsze wyposa|enie portu - terminal na min. ok. 200 osób, wy|szej klasy urz dzenia nawigacyjne. SpeBnione musz by wymogi infrastrukturalne takie jak dBugo[ pasa startowego (min. 2100 metrów), okre[lona szeroko[ dróg koBowania, oraz okre[lona kategoria bezpieczeDstwa. W przypadku wi kszo[ci portów powojskowych ich uzyskanie jest mo|liwe po do[ znacznych inwestycjach szacowanych na niekiedy kilkadziesi t mln PLN. Polskie samorz dy powinny wybra , jakiego typu chc mie port lotniczy, zwaszcza gdy ten winien na siebie zarobi . Regul zwykle jest, |e porty poBo|one blisko centrów miast maj szanse w ruchu krajowym, podczas gdy te od nich oddalone ju| w relacjach krajowych nie s tak atrakcyjne i swoj nisz odnajduj dopiero w ruchu mi dzynarodowym. Ciekaw nauk jest przypadek Zielonej Góry i jej portu w Babimoscie, który mimo swych gigantycznych rozmiarów (2 najwi kszy port w Polsce pod wzgl dem systemu dróg koBowania) byB dostosowany tylko do przyjmowania lotów krajowych. PoB czenie krajowe do Warszawy, z racji oddalenia tego portu od centrum miasta o 34 km, byBo niekonkurencyjne, nieatrakcyjne, zwBaszcza gdy lot samolotem trwaB wraz z transferem 2:35 h, a poci g na równolegBej trasie kolejowej Zb szynekWarszawa pokonywaB dokBadnie ten sam dystans w 4 godz. 33 minuty. PoB czenie lotnicze do Warszawy, 2-krotnie wznawiane, ka|dorazowo miaBo krótki |ywot, cho dzi[ znów jest obsBugiwane przez wyBonionego w drodze przetargu przewoznika. Oczywi[cie szanse portu w ruchu regionalnym rosn , gdy ten jest blisko centrum miasta, i gdy brak jest równolegBej linii kolejowej, a docelowy port przesiadkowy istotnie ma znaczenie dla podró|nych i zachodzi prawdopodobieDstwo, i| w istocie jest po drodze w wi kszo[ci obieranych relacji. W przypadku podró|y z Zielonej Góry port Warszawa Ok cie jest bezu|yteczny jako port przesiadkowy, poniewa| oznacza 63

wydBu|enie podró|y o kilka godzin do wi kszo[ci europejskich relacji krótkiego zasi gu. Wówczas zalecany jest wybór innego portu przesiadkowego- Kopenhagi, Amsterdamu, Wiednia, Frankfurtu czy Monachium, i zabieganie o uruchomienie poB czenia regionalnego, tej szprychy” (spoke) do tamtego hubu. W przypadku portu w Zielonej Górze, oddalonego od centrum miasta, wynika i| zle obrano w zeB przesiadkowy obsBugiwany z tego portu (byBa to decyzja polityczna a nie ekonomiczna) a sam port sprawdziBby si chyba najlepiej w ruchu mi dzynarodowym jako port tanich linii dla zachodniej Polski. Niestety, z powodu niezbyt trafnych decyzji jego wci | paDstwowych wBa[cicieli port dzi[ nie obsBuguje |adnych poB czeD, poza ofert lotów do Warszawy. Szanse portu na sukces w ruchu regionalnym rosn , gdy port jest blisko centrum miasta. Wówczas ruch regionalny odgrywa znacz c rol z racji swej wygody i szybko[ci dotarcia na miejsce. Dlategote| wiele miast, w obliczu du|ej konkurencji kolei w popularnych relacjach krajowych, wci | mo|e postawi na lotnictwo. PoBo|one blisko centrów miast lotniska regionalne z krótkim pasem startowym zaoferuj wystarczaj c infrastruktur do obsBugi cz stych lotów maBymi samolotami do du|zego portu przesiadkowego. Du|e lotniska powojskowe, zwBaszcza w Polsce zachodniej i póBnocnej poBo|one s zwykle w pewnym oddalniu od wi kszych miast (20- 50 km). Dzi ki odpowiedniej infrastrukturze dobrze nadaj si na porty mi dzynarodowe, gdzie dystans do portu nie gra takiego znaczenia, cho przy braku dobrych i szybkich poB czeD kolejowych znakomicie sprawdz si tak|e w poB czeniach krajowych. Niemniej, trudno wskaza przypadki gdzie port lotniczy ewidentnie miaBby trudno[ci z zaistnieniem tylko jako sBabiej wyposa|ony i doinwestowany port miejski lub regionalny. Kryterium sukcesu to raczej wybór odpowiedniego hubu, portu przesiadkowego ni| brak ewentualnych pasa|erów. Polacy bowiem 64

wreszcie zaczynaj podró|owa masowo, i jeszcze wiele lat upBynie nim popyt zostanie zaspokojony. Fot. Propozycje reaktywacji portów lotniczych w Polsce

3.6.27

Uruchommy port lotniczy koBo Zielonej Góry! (2011-02-02 01:49)

[1] Od wielu lat dopominam si o uruchomienie 11. portu lotniczego w Polsce jako peBnego portu mi dzynarodowego. W porcie lotniczym w Zielonej Górze, bo o nim mowa, wszystko wydaje si by dost pne, poza wBa[cicielem. To ostatni port regionalny do niedawna caBkowicie w paDstwowym wBadaniu, a ostatnio skomunalizowany. Port lotniczy, jak podaje prasa, infor-

muje i| nie jest w stanie: speBni warunków stawianych przez przewoznika. Czas obsBugi samolotu z pewno[ci byBby dBu|szy” ni| 25 minut jakich domagaj si tanie linie. Ale tak naprawd ci ludzie w tym porcie wszystko w zasadzie maj . Ale nie chc . I co im zrobicie? To port komunalny, a pensje przylatuj niezale|nie od ruchu&. Z tego co mi wiadomo jako osobie prowadz cej stron internetow z informacjami prasowymi na temat portu lotniczego w Zielonej Górze, ów port jest peBnowymiarowym portem lotniczym, z drog startow o dBugo[ci 2 500 m oraz z terminalem o przepustowo[ci 150 tys. pax rocznie. Niestety, jako jedyny w kraju nie skorzystaB na boomie wywoBanym wej[ciem na rynek tzw. tanich linii lotniczych (low-cost carriers). Ba, statystyki wskazuj dodatkowo na spadek liczby pasa|erów do poziomu 3 tys. pasa|erów rocznie, ka| cego pyta o sens przedsi wzi cia- jest to liczba o stokilkadziesi t razy mniejsza ni| dla portu w Rzeszowie (383 tys. pas. rocznie), maj cego podobn liczb ludno[ci co aglomeracja Zielonej Góry. Nie obsBuguje si te| ruchu cargo, mimo blisko[ci Berlina. PróbowaBem t spraw wyja[ni , i natkn Bem si na informacj , i| linie lotnicze Ryanair kilkukrotnie wyra|aBy ch latania do tego portu lotniczego, nawet przy braku systemu nawigacyjnego ILS, ale nie mogBy uzyska czasu obsBugi naziemnej poni|ej 20 czy te| 25 minut typowego dla tych linii [1]. Z tego co usByszaBem nieformalnie, szefowie linii Ryanair mieli wyra|a swoje zdziwienie tym jak Badny i spory jest terminal w Zielonej Górze. W mojej ocenie konieczna jest jedynie reorganizacja wn trza terminalu, zwi kszenie liczby stanowisk odpraw podró|nych np. do trzech, by na tym terminalu daBo si obsBu|y ilo[ pasa|erów mieszcz c si w boeingu. Przecie| w Aodzi pasa|erowie

oczekuj cy na odpraw tBocz si nawet na powietrzu przed wej[ciem do terminalu. Zgadza si , rozbudowa terminalu byBaby po| dana, ale nie jest wg mnie konieczna by ruszy z lotami. Jak wygl daj lotniska w Finlandii, obsBuguj ce tanie linie? S nawet kilkakrotnie mniejszymi kioskami” z ledwie pokojami peBni cymi funkcj hallu odpraw czy odbioru baga|u. Odnosz wra|enie |e obecnie zakonserwowaB si w porcie lotniczym w Zielonej Górze komunizm. Zarz dca nie sprawia w mojej ocenie wra|enia kompetentnego managera, nie ma |adnej wizji ani koncepcji tego portu, przynajmniej nie zdradzono jej publicznie. Mimo ch tnych nabywców, portu te| nie sprzedano. Gdy rozmawiaBem z wBadzami województwa lubuskiego, podaBem przykBad portu Shannon (3,2 mln pax w 2005) oraz Frankfurt Hahn (3,7 mln pax w 2006) na potwierdzenie tezy |e tylko uprzedzeniem jest jakoby porty lotnicze musiaBy le|e w pobli|u wi kszych aglomeracji by si rozwija . Nie wspomniaBem jednak w rozmowie z tamtejszymi wBadzmi o mo|liwo[ci obsBugi przez ten port Badunków cargo dla zachodnich Niemiec- wszak w Polsce stawki s znacznie ni|sze, przy dobrym marketingu niemieckie cargo z Berlina i Brandenburgii lataBoby do Polski. Jest to 4 mln ton tylko w I póBroczu 2007- tyle odlatuje z oddalonych o 140 km portów Berlina [2]. Polski rynek cargo w tym regionie jest marginalny na tyle |e mo|na go pomin przy analizie mo|liwo[ci tego portu. S dz , |e tylko niekompetencja kadry le|y na przeszkodzie rozwoju tego portu w sektorze cargo, bowiem rynek lotniczy jest wystarczaj co silny dzi ki blisko[ci Niemiec. Adam Fularz Przypisy [1] http://lubuskielotnisko.blox.pl/2007/02/Ryanair-chce-latac-zlotni ska-w-Babimoscie.html 65

[2]

Szanse na rynku

[2]http://www.berlinairport.de/DE/UeberUns/Verkehrsstatistik/ Monatlich/SXF/2007/06.html 1. http://upload.wikimedia.org/wikipedia/ commons/thumb/4/48/Babimost.JPG/ 290px-Babimost.JPG 2. http://www.berlin-airport.de/DE/ UeberUns/Verkehrsstatistik/Monatlich/ SXF/2007/06.html

3.6.28

Burzliwy rozwój rynku lotniczego w Polsce

Port lotniczy szans dla stwarza mo|liwo[ci dla zwi kszenia liczby regionu (2011-02-02 01:45) regionalnych portów lotniczych w kraju.

Polskie niebo zostaBo w maju roku 2004 otwarte dla wolnej konkurencji wszystkich przewozników z UE. ZakoDczono tym samym epok ograniczonych umowami bilateralnymi duopoli na polskim rynku lotniczym. W szybkim okresie czasu polski rynek lotniczy zaczal nadrabia ogromne zalegBo[ci. Przez pewien czas byB 2 najszybciej si rozwijaj cym si rynkiem lotniczym po Chinach. Do nadrobienia wci | jest du|o, na jednego mieszkaDca kraju przypada 0.5 podró|y lotniczej rocznie, wobec czego dynamiczny wzrost mo|e si utrzyma . Równocze[nie na polski rynek weszli przewoznicy oferuj cy tanie poB czenia mi dzynarodowe (tzw. LowCost Carriers) oraz regularne regionalne poB czenia lotnicze samolotami o pojemno[ci 18 miejsc. Stwarza to szans na uzyskanie poB czenia lotniczego nawet dla [redniej wielko[ci miast, posiadaj cych porty lotnicze z krótkimi drogami startowymi. Niestety- sposób w jaki polskie samorz dy te starania rozpoczynaj , wymaga krytyki.

Obecnie jest ich tylko 12. Jak podaje Puls Biznesu (05.11.2004), w Niemczech dziaBaj 502 lotniska, we Francji - 460, w Anglii - 390, a w Stanach Zjednoczonych - 19,5 tysi cy. Sugerowano, by w Polsce powstaBo 170 nowych portów lotniczych, by wyrówna dysproporcje. Niestety- na polskim rynku szans na zyskowno[ finansow ma w chwili obecnej tylko kilkana[cie najwi kszych portów. Niemniej kryterium decyduj ce o budowie portów to rachunek nie finansowy, ale ekonomiczny, uwzgl dniaj cy tak|e dalsze efekty gospodarcze wywoBane powstaniem portu lotniczego: popraw dost pno[ci, obni|enie kosztów prywatnych podró|y biznesowych etc.

Fot. G sto[ portów lotniczych na [wiecie, ciemniejszy kolor oznacza wi ksz g sto[ portów na jednostk powierzchni. Cc wikimedia. Tabela 1. Tabela 1 Wskazniki obrazuj ce nasycenie lotnicz infrastruktur portow w wybranych krajach Europy i w Polsce Kraj

Powierzchnia kraju / 1 lotnisko Liczba mieszkaDców kraju / 1 lotnisko Wskaznik lotniczych przewozów pasa|. w pkm/ 1 mieszk. Polska 28,4 tys. km²/ 1 lotnisko 3,51 mln mieszk./ 1 lotnisko 120 pkm Austria 7,6 tys. km²/ 1 lotnisko 0,73 mln mieszk./ 1 lotnisko 767 pkm Francja 11,5 tys. km²/ 1 lotnisko 1,21 mln mieszk./ 1 lotnisko 848 pkm Niemcy 6,9 tys. km²/ 1 lotnisko 1,57 mln mieszk./ 1 lotnisko 753 pkm Portugalia 18,5 tys. km²/ 1 lotnisko 2,16 mln mieszk./ 1 lotnisko 787 pkm Rumunia 39,7 tys. km²/ 1 lotnisko 3,78 mln mieszk./ 1 lotnisko 114 pkm WBochy 7,3 tys. km²/ 1 lotnisko 1,40 mln mieszk./ 1 lotnisko

Wiele polskich samorz dów, na terenie których znajduj si opuszczone lotniska powojskowe i inne, podj Ba starania o ich reaktywacj . Z uwagi na dost pn infrastruktur pasów startowych, nowe porty regionalne mog powsta m.in. w: Toruniu, Mielcu (port dla Tarnowa i Tarnobrzegu), Malborku (port dla Elbl ga i Trójmiasta), Kielcach- MasBowie, Gdyni, D blinie (port dla Lublina), Radomiu, Sochaczewie (port dla Aodzi i Warszawy), Szczecinku, Aasku (port dla Sieradza, BeBchatowa i Aodzi), BiaBej Podlaskiej, Koszalinie-Zegrzu Pomorskim, SBupskuRedzikowie, Katowicach-Muchowcu, Koninie-Kaziemierzu Biskupim, KoniniePowidzu, Gorzowie (wspólny z Berlinem w Neuhardenberg), Opolu-Górnym Zl sku w Kamieniu Zl., Pile, Legnicy, Cz stochowieRudnikach, KoBobrzegu, Wierchlicach k. GBogowa (dla Legnicko-GBogowskiego Okr gu Miedziowego), Krajnej k. Przemy[la SochaczewieBielicach (dla Aodzi/Warszawy), Pruszczu GdaDskim oraz w Krzywej na Dolnym Zl sku. Niektóre samorz dy planuj budow portów od podstaw, jak np. w Nowym Targu (dla Zakopanego), SuwaBkach, Lublinie- Zwidniku, CheBmieDepuBtyczach, Ostrowie WielkopolskimMichaBkowie, PBocku, Kro[nie, SuwaBkach, Nowym Targu czy BiaBymstoku- Krywlanach. Powstanie nowych portów lotniczych mo|liwe jest poprzez zagospodarowanie infrastruktury okoBo 50 powojskowych portów lotniczych oraz lotnisk sportowych. Teoretycznie dla uruchomienia przewozów pasa|erskich i cargo na powojskowym lotnisku potrzebne s urz dzenia nawigacyjne (radiolatarnia etc), budynek terminalu, system ochrony pzeciwpo|arowej etc.

553 pkm

NakBady na terminal i urz dzenia nawyródBo: Raport: "OddziaBywanie Re- igacyjne szacowane s w wersji minigionalnego Portu Lotniczego Kielce na malnej na kilka- kilkana[cie milionów gospodark miasta Kielce i regionu PLN (niewielki terminal na kilknana[cie[wi tokrzyskiego" kilkadziesi t pasa|erów, zainstalowanie 67

sytemu radionawigacyjnego), w wersji maksymalnej (kompletna modernizacja drogi startowej, budowa terminalu mi dzynarodowego, ILS etc) na nawet ponad 200 mln PLN, jak w przypadku podwarszawskiego Modlina. Niemniej, koszty budowy portu lotniczego z krótkim pasem w zasadzie od podstaw (odliczaj c koszty wykupu gruntów i zakBadaj c wykorzystanie terenu lotniska sportowego) wynosz ok. 25 mln PLN (kosztorys dla BiaBegostoku). Inne kosztorysy podaj ten koszt w zale|no[ci od skali portu na od 17,6 mln zB do 40,5 mln zBotych (szacunki dla Kielc). Koszty prac projektowych dla takiego maBego portu wynosz ok. 650 tys. PLN. Niemniej reaktywacja powojskowego portu lotniczego jest chyba najBatwiejsz i najtaDsz opcj , która szybko przynosi wymierne korzy[ci.

orzy. Ponadto, z uwagi na wolny rynek w lotnictwie (w przeciwieDstwie do np. wci | zupeBnie zmonopolizowanych kolei) pasa|erowuie dostaj coraz lepsz ofert b d c wynikiem zawzi tej walki na niebie, czego przykBadem s zorietnowane na klienta masowego tanie linie.

Stowarzyszenie Lotnisko dla Aodzi” przytacza w swych dokumentach tezy, i| dobry dost p do rynków, zarówno krajowych, jak i mi dzynarodowych za pomoc dogodnych poB czeD transportowych jest uwa|any za absolutnie podstawowy warunek do podejmowania decyzji o lokowaniu nowych inwestycji. Wg tego dokumetu o korzy[ciach pByn cych z posiadania lotniska, dobry dost p dotyczy zwBaszcza firm zwi zanych z zaawansowanymi technologiami. Nast puj ce bran|e s w sposób istotny oparte na transporcie lotniczym: ubezpieczenia, Korzy[ci z portu bankowo[ i finanse, transport, przemysB OddziaBywanie ekonomiczne portów lot- paliwowy, media, usBugi biznesowe, badaniczych skBada si z kilku nast puj cych nia i rozwój (R &D), informatyka, przemysB czynników: wpByw bezpo[redni (czyli precyzyjny. miejsca pracy i przychód, stworzone w wyniku dziaBalno[ci operacyjnej lotniska), Wg danych stowarzyszenia Lotnisko dla wpByw po[redni (miejsca pracy i przychód, Aodzi”, region w promieniu 30 minut jazdy wytworzone w wyniku [wiadczenia usBug od lotniska do[wiadcza niezwykle szydla lotniska i dostaw towarów dla niego), bkiego wzrostu gospodarczego. Przytacza wpByw wynikowy (miejsca si na przykBad, i| 31 % przedsi biorstw pracy i przychód, wytworzony w wyniku zlokalizowanych w strefie oddziaBywania wydawania dochodów pracowników za- portu lotniczego w Monachium wskazaBo trudnionych w firmach powstaBych w czynnik blisko[ci lotniska jako kluczowy wyniku oddziaBywania bezpo[redniego i dla lokalizacji firmy. 80 % podmiotów propo[redniego lotniska) oraz maj cy na- dukcyjnych w Hamburgu okre[liBo wpByw jwi ksze znaczenie wpByw katalityczny, portu lotniczego jako istotny w pozyskiczyli miejsca pracy i przychód wytwor- waniu nowych klientów. Ponadto porty zone w gospodarce caBego regionu poprzez lotnicze s cz sto wyznacznikiem atrakszerok rol lotniska we wspieraniu pro- cyjno[ci |ycia w danym mie[cie, której duktywno[ci przedsi biorstw i sprzyja- cze[ci skBadow jest tak|e dost p do ofety niu napBywowi nowych inwestycji oraz poB czeD lotniczych. Nawet niewielkie lotniska mog mie znacz cy wpByw na liczb zwi kszeniu ruchu turystycznego. inwestycji i rozwój firm w danym regionie. Skracaj c czas dotarcia na miejsce, port lotniczy umo|liwia inwestorom lokowanie Dwa typy portów ich inwestycji w miastach je posi- Samorz dy wielu polskich miast i readaj cych i szybkie do nich dotarcie gionów wci | jednak nie rozumiej specycelem ich lepszego nadzoru. Posiadanie fiki rynku lotniczego. Na rynku regionportu lotniczego wB cza miasto i region alnym, ujmuj c to w du|ym uogólnieniu, w krwioobieg którym podró|uj inwest- jest bowiem miejsce dla dwóch typów 68

portów: portu lokalnego (miejskiego) przyjmuj cego maBe samoloty w ruchu krajowym i dowozowym do du|ych hubów, oraz maBego portu mi dzynarodowego, przyjmujacego [rednie samoloty. Wiele polskich samorz dów tych ró|nic nie zna. A s one istotne, je[li port ma w przyszBo[ci zarobi na swoje utrzymanie. Typowy port lokalny kategorii miejsko- regionalnej (tzw. City-Airport) to port z krótkim pasem l dowania, przystosowany do obsBugi niewielkich samolotów rejsowych typu STOL (krótkiej drogi startu i l dowania). DziaBa on w oparciu o tradycyjny system hubowy i z reguBy oferuje tylko poB czenia do jednego lub dwóch du|ych portów przesiadkowych. Port taki przyjmowaBby loty krajowe wykonywane niewielkimi samolotami (z ATR-ami wB cznie) oraz niektóre loty mi dzynarodowe wykonywane mniejszymi maszynami i zorientowany byBby pod obsBug ruchu regionalnego, mi dzynarodowego poprzez przesiadk w du|ym hubie, oraz biznesowego. Jak podaj dane spóBki Port Lotniczy Aódz Lublinek’, rosn cemu znaczniu tej kategorii portów sprzyja rozwijaj ca si dynamicznie nowa generacja samolotów [redniego zasi gu, zabieraj cych na pokBad do 70 pasa|erów, operuj cych z krótkich pasów startowych i speBniaj cych ostre kryteria przepisów, dotycz cych ochrony [rodowiska. S to samoloty kategorii STOL (krótkiej drogi startu i l dowania, short take off and landing): ATR42, rodzina samolotów BAe146 i Avro RJ, BAe Jetstream 41, DHC6 Twin Otter, DHC Dash 7, DHC Dash 8Q, Dorniery 228 i 328, Fokkery 50 i 70, Saaby 340 i 2000 oraz Shorts 360-300 i inne. Lotniska takie maj zdecydowanie regionalny charakter i cz sto operuj w opaciu o port przesiadkowy- hub. Cz sto stosuja poliwalencj personelu, zatrudniajac go rekordowo maBo. Dla przykBadu, w niemieckim porcie Bayreuth pracowaBa wg zebranych przez autora doniesieD tylko

jedna osoba, która tak|e obsBugiwaBa maBy terminal pasa|erski. Stosuje sie tanie, cho niewiele mniej bezpieczne techniki radionawigacji umo|liwiajace bezpieczne l dowanie, o standardzie procedur podej[cia precyzyjnego kat. I. W wielu krajach lokalne porty nie maj kosztownego systemu ILS, ale to nie znaczy |e s mniej bezpieczne, lub te| |e korzystanie z nich w czasie zBej pogody jest niemo|liwe. W Polsce zalecane jest wzorowanie si na rozwi zaniu amerykaDskim, kosztuj cym okoBo 60 tys. PLN we wdro|eniu, czyli urz dzeniu GPS wspomaganym (ze wzgl du na jego niedokBadno[ w podawaniu wysoko[ci nad poziomem morza) sygnaBami ze stacji naziemnych. System ten jest zwany LPV (localizer performance with vertical guidance) i znajduje zastosowanie na 292 amerykaDskich portach regionalnych. MógBby si tak|e sta standardem dla mniejszych portów w Polsce przy odrobinie politycznego wsparcia dla jego szerszego wdro|enia, tak by pojawiBy si korzy[ci skali z jego standardowego stosowania w caBym kraju. Na rynek wchodzi europejska wersja tego systemu. Czym jest hub?

Aby zrozumie dziaBanie portów lokalnych, trzeba pami ta |e norm tradycyjnego systemu lotniczego jest system hubowy, oparty na szprychach- rozchodz cych si gwiazdzi[cie poB czeniach dowo| cych pasa|erów z regionów do hubu- czyli piasty, gBównego portu przesiadkowego z ofert przelotów w wielu relacjach i infrastruktura dostosowan do obsBugi ruchu przesiadkowego. WyBom w tej strukturze tworz co prawda tanie linie oferuj ce poB czenia point- to- point, niemniej system piasty i szprych (ang. hub-and69

spoke) jest wci | dominuj cy. Umo|liwia on korzystanie z poBaczeD lotniczych w wi kszo[ci relacji pasa|erom z regionalnych portów, którzy dolatuj do portu przesiadkowego i dopiero w tym|e porcie przesiadkowym dokonuj przesiadki na wybran relacj mi dzynarodow .

Fot. Frankfurt nad Menem jako port hubowy, cc wikimedia Na rynku lotniczym pojawiaj si tanie linie lotnicze operuj ce na zasadzie piasty i szprych. PrzykBadami takich przewozników s linie Air Baltic czy Air Berlin. Umo|liwia to tak|e mniejszym portom lotniczym korzystanie z rozwoju konkurencji na rynku. Dlatego typowy polski port miejski lub regionalny b dzie miaB w ofercie zwykle jedn lub dwie relacje do du|ych portów przesiadkowych, obsBugiwane niewielkimi samolotami mieszcz cymi od kilkunastu do kilkudziesi ciu pasa|erów, na przykBad 18-miejscowymi samolotami Jetstream 32, które obsBugiwaBy ju| m.in. poB czenie Warszawa- Bydgoszcz. Pracowa b dzie pocz tkowo na mniej kosztownym podstawowym systemie nawigacyjnym (bez np. kosztownego ILS).

Inn kategori portów, których wyposa|enie i uruchomienie jest du|o dro|sze, stanowi porty mog ce obsBugiwa poB czenia mi dzynarodowe, czyli przede wszystkim tanie linie (w przypadku wielu nowopowstaj cych polskich portów regionalnych s one z reguBy ich pierwszym klientem, | dajacym nierzadko subwencji na promocj poB czenia przy jego uruchamianiu). Tutaj, z uwagi na wi ksze typy samolotów (boeingi, airbusy), jak te| i wi ksze obci |enie samolotu paliwem, konieczne s dBu|sze i szersze pasy startowe. Ta kategoria portów wymaga dBugo[ci pasa minimum 1852 metrów i szeroko[ci minimum 45 metrów (wymagania dla Boeinga 737-800), przy czym 5060 metrów szeroko[ci jest reguB . Wymagane s tak|e szerokie drogi koBowania23 metry jest reguB . Cz sto konieczne jest postawienie wi kszego budynku terminalu pasa|erskiego o przepustowo[ci ok. 150- 300 tys. pasa|erów rocznie. Koszt takiej konstrukcji to ok. 3 mln PLN. Ciekawostk jest |e nowy terminal dla tanich linii w Aodzi, mog cy jednocze[nie obsBu|y 200 podró|nych, powstaB w rekordowym czasie 70 dni, a koszt jego budowy i wyposa|enia wyniósB ok. 7,5 mln zB.

Prezes Urz du Lotnictwa Cywilnego w czasopi[mie Lotnictwo (nr 10/2005, str. 14) zapowiadaB przed laty, i| jego urz d rozpoczaB prac nad przepisami uBatwiaj cymi powstanie ogólnopolskiej sieci lotnisk lokalnych, co umo|liwi sprawne funkcjonowanie portów o maBym lub nawet bardzo maBym nat |eniu ruchu” S one nazwane roboczo „portami lokalnymi” lub „lotniskami lokalnymi”. Wg sBów Krzysztofa Kapisa, prezesa ULC, stworzone b d mo|liwo[ci prawne do wykonywania z Typowy polski port dla miasta od 70 do nich komercyjnych operacji lotniczych: 100 tys. mieszkaDców mo|e powsta na lotów taksówek powietrznych, czarterów, bazie lotniska powojskowego z utward70

zonym pasem ju| za kilka-kilkana[cie mln PLN. Dokladne oszacowanie kosztów nie jest mo|liwe, zale| one od jako[ci drogi startowej, jak te| istniej cego wyposa|enia pozostaBego po lotnisku wojskowym. W wielu przypadkach (port w D blinie dla Lublina, w Malborku dla Elbl ga), gdy lotnisko jest u|ytkowane wci | przez wojsko, konieczne jest wywalczenie zasad wspóBu|ytkowania oraz budowa budynku terminalu, bowiem porty wojskowe zwykle posiadaj ju| potrzebne podstawowe urz dzania radionawigacyjne. Typowy polski port lotniczy powstaly z przebudowy portu powojskowego b dzie dodatkowo mógB obsugiwa poB czenia tanich linii, które oferuj c niskie ceny [miaBo poczynaj sobie na rynku lotniczym, maj c ju| w nim 26,7-procentowy udziaB. Linie te osBuguj najpopularniejsze relacje korzystajac jednak z lotnisk peryferyjnych, oddalonych od du|ych aglomeracji (ale wykorzystuj cych mimo to nazw aglomeracji oddalonych nierzadko o ponad 100 km) i oferuj niskie ceny na bilety zakupione z du|ym wyprzedzeniem oraz zwykle zwykBe ceny na bilety kupione na krótko przed odlotem. Do obsBugi tanich linii potrzebne jest niemniej lepsze wyposa|enie portu – wi kszy terminal, wy|szej klasy urz dzenia nawigacyjne. SpeBnione musz by wymogi infrastrukturalne takie jak dBugo[ pasa startowego, okre[lona szeroko[ dróg koBowania, oraz okre[lona kategoria bezpieczeDstwa. W przypadku wi kszo[ci portów powojskowych ich uzyskanie jest mo|liwe po do[ znacznych inwestycjach szacowanych na niekiedy kilkadziesi t mln PLN.

jach krajowych nie s tak atrakcyjne i swoj nisz odnajduj dopiero w ruchu mi dzynarodowym. Ciekaw nauk jest przypadek Zielonej Góry i jej oddalonego od centrum portu w Babimo[cie, który mimo swych gigantycznych rozmiarów (2. najwi kszy port w Polsce pod wzgl dem wielko[ci systemu dróg startowych) byB dostosowany tylko do przyjmowania lotów krajowych i obsBugiwaB loty Zielona GóraWarszawa. PoB czenie krajowe do Warszawy, z racji oddalenia tego portu od centrum miasta o 34 km, byBo niekonkurencyjne, nieatrakcyjne, zwBaszcza gdy lot samolotem trwaB wraz z mi dzyl dowaniem 2 godziny, a poci g na równolegBej trasie kolejowej Zb szynek- Warszawa pokonywaB ten sam dystans w 3 godz. 41 minut. PoB czenie lotnicze do Warszawy zostaBo otwarte po raz trzeci z pomoc samorz dowych dotacji dla przewoznika. Trwaj spekulacje czy loty si utrzymaj - kolej na równolegBej trasie kolejowej skróciBa czas przejazdu o ponad godzin . Jednak|e port ten swój rozwój winien oprze raczej na tanich liniach by wykorzysta sw gigantyczn infrastruktur .

Oczywi[cie szanse portu w ruchu regionalnym rosn , gdy ten jest blisko centrum miasta, i gdy brak jest równolegej linii kolejowej, a docelowy port przesiadkowy istotnie ma znaczenie dla podró|nych i zachodzi prawdopodobieDstwo, i| w istocie jest po drodze w wi kszo[ci obieranych relacji. W przypadku podró|y z Zielonej Góry do wi kszo[ci europejskich relacji krótkiego zasi gu port Warszawa Ok cie jest bezu|yteczne jako port przesiadkowy, poniewa| oznacza wydu|enie podró|y o kilka godzin. Wówczas zalecany jest wybór innego portu przesiadkowegoKonieczy wybór Kopenhagi, Amsterdamu, Wiednia, FrankPolskie furtu czy Monachium, i zabieganie o urusamorz dy powinny wybra , jakiego typu chomienie polaczenia regionalnego, tej chc mie port lotniczy, zwaszcza gdy ten szprychy” (ang. spoke) do tamtego hubu. winien na siebie zarobi . ReguB zwykle jest, |e porty poBo|one blisko centrów mi- Z ast maj szanse w ruchu krajowym, pod- analizy przypadku portu w Zielonej Górze, czas gdy te od nich oddalone ju| w relac- oddalonego o ponad 30 km od centrum 71

miasta, wynika i| zle obrano w zeB przesiadkowy obsBugiwany z tego portu (byBa to decyzja polityczna a nie ekonomiczna) a sam port sprawdziBby si chyba najlepiej w ruchu mi dzynarodowym jako port tanich linii dla zachodniej Polski. Niestety, z powodu niezbyt trafnych decyzji jego wBa[cicieli (obecnie powstaBa samorz dowa spóBka zarz dzaj ca portem) port ten przez pocz tkowy okres najwi kszego boomu rozwojowego w historii polskiego lotnictwa cywilnego nie obsBugiwaB |adnych poB czeD, a wznowienie lotów do Warszawy nast piBo dopiero 28 listpodada 2005.

westowany port miejski lub regionalny.

Kryterium sukcesu na rynku to raczej wybór odpowiedniego hubu, portu przesiadkowego, ni| brak ewentualnych pasa|erów. Polacy bowiem wreszcie zaczynaj podró|owa masowo, polskie porty niekiedy nawet podwajaBy w ci gu roku liczby obsBu|onych pasa|erów, a nasz rynek lotniczy jest wci | nienasycony. Warto, by tak|e pozbawione dost pu do lotnictwa regiony wreszcie staraBy si go uzyska , zwBaszcza |e jest to niekiedy jedyna mo|liwo[ omini cia wci | nierozbitego paDstwowego monopolu w transporcie kolejowym i Szanse portu na sukces w ruchu re- uzyskania szybkiego poB czenia do danego gionalnym rosn , gdy port jest blisko regionu, tak wa|nego dla jego rozwoju na centrum miasta. Wówczas ruch re- wspóBczesnym rynku. gionalny odgrywa znacz c rol z racji Adam Fularz swej wygody i szybko[ci dotarcia na miejsce. Dlategote| wiele miast, w Literatura: obliczu du|ej konkurencji kolei w popularnych relacjach krajowych, wci | mo|e • Memorandum w sprawie inwestypostawi na lotnictwo, zwBaszcza w opariu cji w rozwój Portu Lotniczego Aódz o loty do atrakcyjnego hubu. PoBo|one Lublinek”, por. http://www.rotwl.pl/ blisko centrów miast lotniska regionalne (opracowane przez: Stowarzyszenie z krótkim pasem startowym zaoferuj Lotnisko dla Aodzi”na podstawie rawystarczaj c infrastruktur do obsBugi portu OddziaBywanie spoBeczne i ekocz stych lotów maBymi samolotami do nomiczne portów lotniczych w Eudu|ego portu przesiadkowego. ropie”, wydanego przez ACI Europe Du|e lotniska powojskowe, wystepuj ce Airports Council International w styzwBaszcza w Polsce zachodniej i póBnocnej, czniu 2004 r.) poBo|one s zwykle w pewnym oddaleniu od centrów wi kszych miast (20- 50 km). • Witryna internetowa Dzi ki odpowiedniej infrastrukturze doStowarzyszenia Lotnisko dla Aodzi”, brze nadaj si na porty mi dzynarodowe, http://www.lotniskodlalodzi.org gdzie dystans do portu nie gra takiego znaczenia, natomiast w ruchu krajowym • Projekt kluczem do lotniska”, s ju| mniej konkurencyjne z uwagi na artykuB Gazety Wyborczej (dodatek konieczno[ dBu|szego dojazdu do nich. biaBostocki) z dnia 7 listpoada 2005, Niemniej, przy braku dobrych i szybkich http://miasta.gazeta.pl/bialystok/1,3523poB czeD kolejowych znakomicie sprawdz 5,3005251.html si tak|e w poB czeniach krajowych. W Polsce infrastruktura drogowa i kole• Wywiad z Prezesem Urz du Lotnictwa jowa jest w tak opBakanym stanie, i| Cywilnego, Lotnictwo nr 10/2005, str. trudno wskaza przypadki gdzie port lot14 i nast. niczy powstaBy z lotniska powojskowego ewidentnie miaBby trudno[ci z zaistnieniem tylko jako sBabiej wyposa|ony i doin- Ilustracje: Wikimedia 72

3.6.29

Zmarnowane

lata wydaje si wi c odwleka coraz bardziej.

(2011-02-02 01:43)

Port lotniczy Zielona Góra - Babimost to jedyny peBnowymiarowy port lotniczy mi dzy Poznaniem a Berlinem. PoBo|ony na granicy Wielkopolski i woj. lubuskiego, winien mie wszelkie predyspozycje by zaistnie szerzej na rynku. Tak jednak nie jest. Przez caB ostatni dekad problemem portu w Babimo[cie byB nieuregulowany status wBasno[ciowy. Przez lata Agencja Mienia Wojskowego nie chciaBa go przekaza , sprzeda , wynaj tego terenu komukolwiek. Uniemo|liwiaBo to zamontowanie na terenie portu urz dzenia ILS czy rozbudow terminalu pasa|erskiego, po to by pomie[ciB on jednorazowo kilkaset osób- a tyle si mie[ci w typowym samolocie tanich linii. Rynek lotniczy we Polsce jest ju| rozwini ty tak bardzo, |e nikt nie martwi si specjalnie o to czy do portu b d zawija tanie linie: te ju| si zgBaszaBy w przeszBo[ci. Byc mo|e przynajmniej do Londynu i Dublina loty miaByby wzi cie, a z zapeBnieniem samolotów pasa|erami czy to z Lubuskiego czy z zachodniej Wielkopolski nie powinno by problemu. Wydaje si |e z samego ruchu pasa|erskiego i czarterów port ju| powinien pokry swoje koszty. Ruch cargo tak|e nie powinien stanowi problemu, wbrew temu co twierdzi raport PricewaterhouseCoopers. Istotnie, zapotrzebowanie na lotnicze cargo z lubuskiego i okolic jest znikome, ale przecie| s siedni Berlin i Brandenburgia generuj gigantyczny ruch cargo- 37 tys. ton rocznie. Dobrze zarz dzany port z pewno[ci mógBby przej cho by nawet i znikom jego cz [ , co ju| zapewni spore dochody. Do tego trzeba jednak kompetentnej kadry i wyposa|enia. Niestety, jak na razie marnotrawi si tylko cenny czas. Port przynosi straty, a wszyscy czekaj . Obiecana ustawa o przekazaniu portów powojskowych samorz dom zostala juz uchwalona, a mimo to sprawa

Trzeba albo przemeblowa ukBad terminalu pasa|erskiego, albo wr cz dobudowa terminal tanich linii, taki jak np. ostatnia inwestycja w Aodzi (koszt: 4,8 mln PLN). Wydaje si , |e przy tej okazji wBadze powinny dokBadnie przeanalizowa zmian lokalizacji dla nowego terminalu je[li dojdzie do takiej inwestycji. Najrozs dniej byBoby stary terminal przeksztaBci w dworzec cargo lub zaplecze techniczne, a nowy budynek wybudowa mo|liwie najbli|ej linii kolejowej Zielona Góra-PoznaD, w miejscu gdzie tory tej gBównej linii przechodz najbli|ej portu lotniczego. Wówczas wystarczy budowa prostego przystanku na tej linii, by rozwi za w przyszBo[ci problemy z dotarciem do tego portu. Wszak w Europie standardem jest poB czenie kolejowe na lotniska, tak|e w tych mniejszych miejscowo[ciach, zwBaszcza gdy przy samym porcie prowadzi gBówna linia kolejowa. Takie rozwi zanie umo|liwi w przyszBo[ci szybszy rozwój tego portu. Po planowanej w przyszBo[ci modernizacji linii kolejowej do Zielonej Góry, to kolej b dzie najszybszym sposobem na dotarcie z miasta do tego portu, i warto by ju| teraz si do tego przygotowa . WBadze powinny ju| teraz rozpisa konkurs architektoniczno-urbanistyczny na koncepcj rozbudowy portu. Tutejsi politycy z caBego regionu powinni wB czy si w walk o umo|liwienie inwestowania na tym terenie. SpóBka maj ca zarz dza tym portem powinna zatrudniac bardziej kompetentnych specjalistów. Wielka szkoda, |e tutejsze wBadze zdaj si nie rozumie , |e czas to pieni dz, na spraw lotniska patrz za[ nie rozumiej c, |e jest to biznes, i on po prostu ucieka. Uciekaj tak|e stracone szanse, tury[ci, biznesmeni. Ta sytuacja nie zmienia si od dobrych paru lat. Ile jeszcze b dziemy czeka na to, by ten port normalnie zafunkcjonowaB zamiast by najwi kszym kuriozum polskiego rynku lotniczego?

BlogBook v0.4, LATEX 2Îµ & GNU/Linux. http://www.blogbooker.com Edited: January 5, 2013