De Zonnebloem is er voor mensen met een lichamelijke beperking en vooral voor hen die hierdoor in een sociaal isolement dreigen te komen. We houden hen aangesloten bij de samenleving door langdurig en persoonlijk contact. We denken in oplossingen.
Er kan zoveel meer dan je denkt.
Alstublieft! In dit bakboekje vindt u de heerlijkste recepten, klaargemaakt door onze vrijwilligers en bijzondere koks.
De vrijwilligers van de Zonnebloem staan elke dag weer klaar om mensen met een lichamelijke beperking aangesloten te houden bij de samenleving. Dat doen ze op uiteenlopende manieren. Een telefoontje, een wandeling in de buurt, een gezellige activiteit of een uitstapje. Toen het tijdens corona minder eenvoudig was om alle activiteiten door te laten gaan, zijn er vaak smakelijke traktaties uitgedeeld aan mensen die wel wat steun konden gebruiken. Om hen te laten merken dat ze er niet alleen voor staan, en dat er ook aan hen wordt gedacht. Met deze gedachte is dit mooie bakboekje ontstaan.
In dit bakboekje staan elf recepten van chef-koks, bakkers en patissiers. Sommige ken je misschien van televisie, zoals Danny Jansen van 24Kitchen of de winnaars van Heel Holland Bakt. Maar ook ‘onze eigen’ chef-kok op MPS de Zonnebloem, Ronald Oosterveld, deelt zijn favoriete recept. De chef-koks en Zonnebloem Ambassadeur Frans Duijts hebben deze recepten alvast samen met een vrijwilliger van de Zonnebloem gebakken om hun bijdrage in dit boekje te kunnen schrijven.
Hiermee geven we u als donateur op een bijzondere manier een kijkje in onze keuken. En geven we u meteen wat inspiratie, als dank voor wat u voor onze deelnemers en vrijwilligers mogelijk maakt!
Hartelijk bedankt en veel bakplezier.
Hartelijke groet, Marc Damen Directeur
“We zijn met onze Zonnebloemafdeling in Waalwijk heel actief, maar iets met koken of bakken hebben we zo ver ik weet nog niet eerder gedaan”, vertelt vrijwilliger Mia van Helden. Samen met Anouk Glaudemans, winnares van Heel Holland Bakt in 2020, maakte ze appelkruimelkoek voor deelnemer Annie Burmanje. “We hebben zo genoten, van het bakken, het samenzijn, gezellig kletsen, de verhalen van Anouk over Heel Holland Bakt en van de appelkruimelkoek zelf. Het lijkt me hartstikke leuk om dit vaker samen met Annie of met meer mensen van onze afdeling te doen. Ik ga dat zeker voorstellen.”
• Bakpapier
• Rechthoekige bakvorm van 18 x 28 cm. • Grove rasp
• 200 g boter
• 200 g donkerbruine basterdsuiker
• 125 g havermout
• 250 g zelfrijzend bakmeel
• 2 jonagold appels
• 1 tl kaneel
175°C 40 min.
Verwarm de oven (boven- en onderwarmte) voor op 175°C. Vet de bakvorm in met boter en leg een stuk bakpapier op de bodem. Smelt de boter op laag vuur in een middelgrote pan. Haal de pan van het vuur. Roer de basterdsuiker door de gesmolten boter, gevolgd door de havermout. Roer het zelfrijzend bakmeel erdoor.
Verdeel de helft van het deeg over de bodem van de ingevette bakvorm en druk goed aan. Zorg dat de bodem gelijkmatig bedekt is. Rasp de (ongeschilde) appels grof. Breng op smaak met de kaneel. Verdeel de appel gelijkmatig over de deegbodem en druk licht aan. Verkruimel het overige deeg grof, verdeel deze grove kruimels over de geraspte appel en druk licht aan. Zet de bakvorm op het rooster in het midden van de oven en bak de koek in ongeveer 40 minuten goudbruin en gaar. Laat afkoelen in de vorm. Haal uit de vorm en snijd daarna in vierkantjes om te serveren.
“In alle hectiek zijn we vergeten het recept op te schrijven, want we willen het thuis ook een keer maken. Gelukkig hebben we nu dit bakboekje.”
• Zijn de appels heel vochtig, knijp dan de geraspte appel uit, voordat het de bakvorm in gaat.
• In aluminiumfolie is de koek 3 dagen houdbaar.
• De koek invriezen kan in aluminiumfolie en vervolgens in een diepvrieszakje (voor gebruik buiten de koelkast ontdooien).
“Het ging eigenlijk helemaal niet zozeer om het bakken”, vertelt vrijwilliger Ria de Klein van de afdeling Zeeland over de gevulde speculaastaartjes die ze samen met Marco Reijnen van Soulutions pastry & deserts in Cuijk maakte. “Ik ben niet zo’n bakSTER, maar het was zo leuk om te doen, de warme ontvangst, de gezelligheid, de leuke gesprekken, de humor en het gesnoep van de pepernoten.” En, niet te vergeten, het genieten van het eindresultaat samen met dorpsgenoot en deelnemer Jose Hoevenaars, die vroeger zelf Zonnebloemvrijwilliger was. “We hebben een geweldige middag gehad.”
TIP • Maak van het overgebleven deeg speculaaskoekjes: rol uit, snijd op 4 mm en bak ongeveer 15 minuten op 180°C.
GROEP 1
• 250 g roomboter
• 125 g witte basterdsuiker
• 100 g bruine basterdsuiker
• 5 g citroenrasp
• 5 g zout
GROEP 2
• 75 g karnemelk
GROEP 3
• 450 g Zeeuwse bloem
• 20 g speculaaskruiden
• 7 g baking soda
VULLING
• 600 g amandelspijs
• 40 g roomboter
• 5 g citroenrasp
• 30 g heel ei
180°C 25 min.
Zorg dat alle ingrediënten op een temperatuur van 15 à 20 graden zijn. Zeef de grondstoffen uit groep 3 klontvrij bij elkaar. Maak het deeg met de hand of met de machine. Meng de ingrediënten van groep 1 tot alles goed door elkaar zit. Voeg daarna groep 2 toe en meng alles goed. Voeg groep 3 toe en meng kort tot een zanddeeg. Koel het deeg voor het uitrollen 20 minuten in de koelkast. AIs het deeg erg slap is, koel het dan wat langer. Meng tijdens het koelen de ingrediënten voor de vulling in een schaal tot een homogene massa. Dek af met plastic folie en laat staan tot we de bodems gaan vullen.
Kneed het deeg kort door, zodat het helemaal dezelfde stevigheid heeft en rol uit tot het 4 mm dik is. Steek het uit of snijd het op de gewenste maat en leg het in de bakring/vorm. Zorg dat de wanden tot 1 a 1,5 cm hoog bekleed zijn. Maak ook een plak deeg voor de bovenzijde.
Vulling aanbrengen
Weeg de vulling af op 300 g en verwerk tussen 2 plastic of bakpapieren vellen tot een dikte en grootte die past in de met deeg beklede bakvorm. De plak spijs zal ongeveer 1 cm dik zijn. Als de vulling is aangebracht, leg er dan een plak deeg op en druk aan de rand licht aan. Bestrijk met (koffie-) melk of heel ei en bestrooi met amandelschaafsel. Bak de gevulde speculaastaartjes ongeveer 25 minuten op 180°C. De baktijd is afhankelijk van de oven.
“Ik zou het heel leuk vinden om thuis ook eens met Ria iets lekkers te bakken.”
“Voor de foto heb ik drie kwartier slagroom staan te kloppen”, vertelt Amy Sprengers, vrijwilliger van de Zonnebloem Jong Amsterdam lachend. Samen met TV-kok Andy McDonald (24kitchen) maakte ze typisch Engelse scones voor deelnemer Chloe Landstra. “We hebben veel lol gehad. Telkens ging het weer over die slagroom. Echt grappig. Amy en Chloe hebben sowieso een goede klik met elkaar. “Via Instagram en Facebook hebben we veel contact en bij activiteiten zoeken we elkaar altijd op. We hebben dezelfde interesses, zoals lekker eten……” En dan na een pauze lachend: “Alles draait bij Chloe om lekker eten.”
VOOR
• 250 g bloem
• 1 pak bakpoeder
• 60 g boter
• 150 ml karnemelk
• 1 ei
• Snuf zout
• Eventueel rozijnen of cranberry’s als variatie
• Potje jam, of zelf maken:
- 250 g rood fruit (buiten het seizoen uit de diepvries)
- 250 g suiker - 1 citroen
• Geklopte slagroom
220°C 14 min.
Verwarm de oven voor op 220°C hete lucht. Kruimel de bloem, boter en bakpoeder tot zanderig. Voeg de karnemelk toe en vorm een deeg van 3 cm dik. Steek 6 scones uit met een ring en plaats alle scones op een bakplaat bekleed met bakpapier. Bestrijk met geklutste eidooier en bak circa 14 minuten af in de oven tot de scones goudbruin zijn. Serveer met jam en geklopte slagroom.
“Mijn moeder dacht dat ik de scones niet zou lusten, want er zit veel fruit in en dat eet ik nooit. Maar ze waren zo lekker, dat ik er wel twee op heb.”
Zingen gaat Zonnebloem Ambassadeur Frans Duijts over het algemeen beter af dan bakken en koken. Maar de chocoladekoeken volgens het recept van Anouk Glaudemans (zie pag. 4), die hij samen met Ton Versluis, voorzitter van de Zonnebloemafdeling Tiel, heeft gebakken, gaan er in als …… Ook bij deelnemer Petra Martens. “De koffie met koek vormde een smaakvol slot van een bijzonder geslaagde middag”, vertelt Ton Versluis. “Het was erg gezellig bij Frans thuis en na de hartelijke ontvangst hebben we veel plezier gehad met elkaar. We hebben Frans van een heel andere kant leren kennen; wat een sympathieke man is dat zeg!”
• Snijplank die in de koelkast past • Bakpapier TIPS
• Gebruik chocoladecallets in plaats van repen chocolade die je grof hakt.
• Hazelnoot kun je vervangen door een andere noot of weglaten.
• Vries de deegballetjes in, zodat je altijd à la minute verse koekjes kunt bakken. Verpak ze in een plastic zak. Leg de bevroren deegballetjes op een bakplaat met bakpapier en verleng de baktijd met ongeveer 3 minuten.
• 110 g gezouten boter op kamertemperatuur
• 175 g lichtbruine basterdsuiker
• 1 ei (maat M)
• 225 g bloem
• 1/2 tl bakpoeder
• 1/4 tl baking soda
• 140 g chocolade (puur, melk, wit of gemengd), grof gehakt
• 35 g ongezouten gebrande hazelnoten, grof gehakt
Klop met de mixer de boter in een paar minuten zacht en romig. Voeg de basterdsuiker toe en mix door. Doe het ei erbij en mix kort door. Meng in een andere kom de bloem, het bakpoeder en de baking soda. Voeg toe aan het boterbeslag. Mix niet langer dan nodig: gemengd is gemengd! Roer de gehakte chocolade en hazelnoten door het deeg. Draai van het deeg 16 balletjes van ongeveer 40 g en leg deze op een snijplank met daarop een stuk bakpapier. Leg de snijplank met de balletjes een halfuur in de koelkast. Verwarm de oven (boven- en onderwarmte) voor op 180°C. Leg bakpapier op een bakplaat. Leg de 16 balletjes op de bakplaat. Laat er voldoende ruimte tussen, want het beslag vloeit uit. Bakken Schuif de bakplaat in het midden van de oven en bak de koekjes 13 tot 15 minuten. Haal de bakplaat uit de oven, laat 5 minuten staan op het aanrecht en schuif dan het bakpapier op een rooster. Na 5 minuten kun je ook het bakpapier verwijderen en de koekjes volledig laten afkoelen op het rooster. De koekjes zijn 3 dagen houdbaar in een afgesloten trommel.
“De hond had ook wel zin in koek, maar we hebben ze lekker zelf opgegeten.”
Vijf jaar is Nel Mulder nu vrijwilliger bij de Zonnebloemafdeling Spijkenisse en helpt ze mee bij activiteiten. Deelnemer Mien Bogers, die vroeger ook vrijwilliger was, is dan meestal ook van de partij. “Ondanks het leeftijdsverschil zijn we hartsvriendinnen”, vertelt Nel. “Dat waren we al vóór de Zonnebloem. We vinden het leuk om samen dingen te doen.” Zoals bakken met plaatsgenoot Elizabeth Lopez, winnares van de laatste Heel Holland Bakt in 2021. “Mien vond het helemaal leuk om mee te maken. Koken en bakken is haar hobby. Zij is van het koken, ik ben van het opeten.”
• Tulbandvorm van ø 25 cm • Staafmixer • Zeef • Staande mixer met toebehoren • Handmixer • Rasp • Spuitzak • Spuitmondje 8 • Garde
• Verwarm de oven voor op 175˚C.
• Vet de tulbandvorm in.
CAKE POMPOEN
• 227 g roomboter (kamertemp)
• 207 g kristalsuiker
• 67 g bruine basterdsuiker
• 5 eieren (maat L)
• 1 stuk pompoen
• 85 g karnemelk
• 1 tl vanille-extract
• 410 g patentbloem
• 2 tl bakpoeder
• 1 tl baking soda
• 2 tl kaneel
• 1 tl speculaaskruiden
• 0,25 tl nootmuskaat
• 0,5 tl gemberpoeder
• 0,25 tl kruidnagelpoeder
• 0,5 tl zout
• 200 g walnoten
• 100 g pecannoten
• 3 biologische sinaasappels
• 100 g fijne kristalsuiker
• 110 g eiwit
• 220 g roomboter
• 0,25 tl zout
• 1 tl vanille-extract
• 15 ml sinaasappelsap
• 25 g sinaasappel (rasp)
• 25 g poedersuiker
175°C 55 min.
Schil de pompoen en snijd hem in kleine blokjes. Kook de blokjes in water tot ze zacht zijn. Giet af en pureer met een staafmixer tot pompoenpuree. Schep 400 g apart. Dit heb je nodig voor de cake. Laat afkoelen. Klop de boter met de suiker tot een luchtig beslag. Voeg 1 voor 1 de eieren toe. Meng de bloem, bakpoeder, baksoda, zout en alle kruiden. Meng de pompoenpuree met de karnemelk en het vanille-extract. Voeg de bloem en de pompoen om en om aan het beslag toe. Begin en eindig met de bloem. Mix tot alles goed is gemengd en stop dan direct met kloppen. Spatel de noten en de rasp van 2 sinaasappels door het beslag. Giet alles in de bakvorm en klop de lucht uit het beslag door met de bakvorm een paar keer op het aanrecht te kloppen. Bak de cake in ongeveer 55 minuten gaar. Controleer de taart bij 40 minuten elke 5 minuten tot een prikker er droog uitkomt. Laat de cake 10 minuten afkoelen in de vorm. Stort de cake voorzichtig op een rooster en laat verder afkoelen.
Voor de botercrème Klop de eiwitten met het zout en de suiker in een vetvrije kom au bain-marie op tot 65°C. De suiker moet volledig opgelost zijn. Haal de kom van de au bain-marie en klop verder tot het beslag is afgekoeld. Voeg de boter in blokjes toe. Voeg het vanille-extract en de sinaasappelsap en -rasp toe. Doe de crème in een spuitzak met spuitmondje. Spuit rozetten botercrème op de bovenkant van de tulband. Strooi de rasp van de laatste sinaasappel over de botercrème als garnering. Als je nog pompoenpuree over hebt, kun je de cake daarmee garneren.
“We hadden meteen een klik met Elizabeth Lopez en met de cake pompoen. Machtig, maar erg lekker.”
“Ik ben ooit begonnen met iets lekkers bakken voor bij de bingo van mijn afdeling HaarlemSchalkwijk”, vertelt de van oorsprong Estse bezoekvrijwilliger Liis Lulla. “Tegenwoordig zetten ze mijn bakkunsten regelmatig in voor een bijeenkomst of activiteit. Bakken is een hobby van me geworden. Maar ja, ik kan moeilijk alles zelf opeten. Daarom maak ik met alle plezier koeken, taarten en andere lekkernijen klaar voor de ‘proefpersonen’ van mijn afdeling. Zoals voor An de Goeij, die ik al drie jaar regelmatig bezoek. Ik neem graag af en toe wat lekkers mee voor bij de koffie.”
VOOR DE TAART
• 175 g donkere chocolade
• 113 g ongezouten roomboter
• 150 g kristalsuiker
• 3 grote eieren
• 60 g puur cacaopoeder
• 1,5 g zout
• 1 theelepel vanille-extract
VOOR DE DECORATIE
• Slagroom
• Poedersuiker
• Fruit (wat je zelf wil)
• Gesmolten chocolade (optioneel)
175°C 25 min.
Verwarm de oven tot 175°C. Spuit een 18 cm cakevorm met verwijderbare bodem in met kookspray of wrijf het in met boter. Gebruik een springvorm als je geen cakevorm hebt. Bekleed de bodem van de cakevorm met bakpapier en spuit of wrijf het in met roomboter. Breek/hak de chocolade in kleine stukjes en smelt deze samen met boter in een pan met een dikke bodem op middelhoog vuur. Roer tot de chocolade en boter gesmolten zijn en het een egaal geheel is. Voeg de suiker en het zout toe en zet op een laag vuur. Kook al roerend ongeveer 1 minuut door tot de suiker begint op te lossen. Haal de pan van het vuur. Klop de eieren één voor één door het mengsel. Voeg het vanille-extract toe. Het mengsel dient er glad en glanzend uit te zien. Gebruik een zeef om cacaopoeder over het mengsel te zeven en dit er doorheen te roeren. Het zeven voorkomt klontjes. Blijf roeren tot het cakebeslag glad is. Giet het beslag in de voorbereide cakevorm en zet deze ongeveer 25 minuten in de voorverwarmde oven. Het midden van de cake moet net stevig genoeg aanvoelen. Pas op dat je de cake niet te lang bakt, anders wordt hij te droog. Laat de cake in de cakevorm 15 minuten afkoelen op een rooster. Haal hem daarna uit de vorm en laat verder afkoelen.
Doe de slagroom in een kom en voeg wat poedersuiker toe. Klop of mix, totdat de room stijf is. Als de cake is afgekoeld, decoreer hem dan met de opgeklopte slagroom en het gewenste fruit. Optioneel: versier nog extra met wat gesmolten chocolade die je uit een lepel kunt laten druipen.
“Het is altijd weer feest als Liis op bezoek komt met een zelfgebakken lekkernij voor bij de koffie.”
Precies 10 jaar is Annemarie Rijkers regelduizendpoot bij de Zonnebloem: eerst bij de regio Eindhoven en nu bij jongerengroep Zonnebloem Actief Eindhoven. Daar leerde ze Ariane Meijer kennen en sindsdien zijn de twee goede vrienden. “We bellen om de dag, gaan regelmatig bij elkaar op bezoek en we doen mee aan activiteiten, zoals kooklessen.” Bakken met TV-kok Mounir Toub (24kitchen: Grenzeloos koken, Kook mee met Max, Kitchen Impossible) past helemaal in hun straatje. “Het was zo leuk, we hebben zo gelachen. Gewoon lekker ontspannen, nergens aan denken. Heerlijk! En de baklava was de lekkerste die ik ooit heb gehad.”
• Gebruik ongezouten pistachenoten in plaats van walnoten.
• Gebruik een sinaasappelschil en een steranijs in de siroop voor een andere smaak.
VOOR 42 STUKS • 600 g walnoten • 200 g roomboter
• 1 pak baklavadeeg (14 vellen) • 400 g honing • 40 ml oranjebloesemwater • 3 g kaneel • 70 g roomboter • Zout • 100 ml water
190°C 25 min.
Verwarm de oven voor op 190°C. Maal de walnoten heel fijn in een keukenmachine. Smelt 200 g roomboter in een pannetje. Snijd het baklavadeeg op dezelfde breedte als de ovenplaat en bewaar het deeg in een droge theedoek om uitdroging tegen te gaan. Meng 500 g gemalen walnoten (bewaar 100 g voor de garnering!) in een bekken met 300 g honing, 20 g oranjebloesemwater, kaneelpoeder, 70 g roomboter en een snufje zout goed met elkaar. Deel het mengsel in 7 gelijke delen. Breng 200 g honing, 100 ml water en 20 ml oranjebloesemwater aan de kook en houd warm.
Smeer een vel baklavadeeg in met een beetje gesmolten roomboter. Leg hier nog een vel baklavadeeg op. Neem 1/7e van het walnotenmengsel en verdeel onderaan het baklavadeeg. Rol het walnotenmengsel in het baklavadeeg tot een staaf en leg in de bakvorm (of ovenplaat). Doe dit bij de andere 6 staven, zodat je in totaal 7 staven hebt. Smeer de staven in met de overgebleven gesmolten roomboter. Snijd de staven met een scherp mes meteen in 6 gelijkmatige porties per staaf (zodat je 42 stukjes hebt). Bak de baklava 25 minuten in de voorverwarmde oven goudbruin en krokant. Haal de ovenplaat met baklava uit de oven en giet er de siroop gelijkmatig overheen. Strooi er meteen het restant van de fijngemalen walnoten (100 g) over. Laat de baklava zeker 3 uur afkoelen, voordat je ervan gaat genieten.
“Als we weer samen kooklessen gaan volgen, maken we deze baklava met oranjebloesemwater in plaats van suiker zeker nog eens klaar.”
“Thuis zeiden ze: ‘dat wordt niks jij en bakken’, want ik ben niet zo’n keukenprinses, maar het was erg leuk om te doen”, vertelt Lenny Wondergem, bezoekvrijwilliger en secretaris van de afdeling Strijen. Samen met Marjolein Poel, oud-Zonnebloemmedewerker en tegenwoordig eigenaar van kookstudio Dames de Jong in Mijnsheerenland, bakte ze “superlekkere havermoutkoeken met rozijnen” voor deelnemer Teuntje Andeweg. “Teuntje is altijd overal voor in, want ze kan niet gemakkelijk van huis. Ze heeft genoten. Met al die flitslampen en aandacht voelde ze zich een koningin. Misschien doen we het samen nog eens dunnetjes over. Zoiets kleinschaligs bij iemand thuis past helemaal in deze tijd.”
170°C 20 min. • 150 g patentbloem • 8 g kaneel • 8 g bakpoeder • 4 g zout • 150 g bruine basterdsuiker • 50 g fijne suiker • 160 g ongezouten roomboter • 1 groot ei • 160 g havervlokken • 160 g rozijnen
Doe in een kom de droge stoffen bij elkaar: bloem, bakpoeder, kaneel en zout. Voeg in een andere kom de suikers bij elkaar. Mix de boter licht stevig in een keukenmachine of met een mixer. Voeg de suikers toe en mix het geheel 2 minuten verder. Voeg het ei toe en mix weer 1 minuut. Voeg het droge mengsel toe en mix weer 2 minuten. Roer als laatste de havervlokken en de rozijnen door het mengsel. Maak met een ijsschep gelijke bolletjes op het bakpapier op de bakplaat. Zorg dat er voldoende ruimte tussen de bolletjes is, want de koeken zetten door de warmte uit. Het worden ook grote koeken! Bak de koeken 20 minuten in een heteluchtoven op 170˚C. In een gewone oven kunnen de koeken op 180˚C gebakken worden.
“Ze hebben me moeten tegen houden, want ik had de koeken al bijna op, voordat de foto werd gemaakt.”
“Kokkerellen staat nog niet als vaste activiteit op onze afdelingsagenda”, vertelt coördinator bezoekwerk van de afdeling Almkerk-Nieuwendijk, Juditha Sterkenburg. “Maar gezamenlijk eten, koffie met iets lekkers erbij en high tea-en staan bij ons in de top 3.” Toch ziet ze heus wel Zonnebloempotentie in het samen koken en bakken. Zeker nadat ze samen met de bekende chef patissier en TV-kok (24kitchen) Danny Jansen kokoskoekjes met een Indonesische inslag bakte voor deelnemer Gerrie de Ruijter. “Het samenspel, de interactie, samenwerken aan dat ene doel en dat dan lekker samen oppeuzelen…… Dat smaakt naar meer.”
• 2 blaadjes jeruk perut uit de vriezer • 250 g suiker • 250 g kokosrasp • 1 tl kurkuma • 3 eieren • 1 eidooier
180°C 10 min.
Verwarm de oven voor op 180°C. Snijd de jeruk perut heel fijn. Meng de suiker, kokosrasp en kurkuma door elkaar. Meng er dan de eieren en eidooier door. Vorm bollen met je handen of met een ijsknijper en leg de bollen op een met bakpapier beklede bakplaat. Bak de koekjes in de oven in circa 10 minuten goudbruin en gaar.
“Voor mij was deze ochtend één grote verrassing, een bijzondere ervaring en een welkome onderbreking van het dagelijkse stramien.”
“De glimlach op het gezicht van een vakantiegast.” Daarvoor gaat verpleegkundige Bernadet Hendriksen uit Dodewaart sinds 2016 regelmatig als vrijwilliger met de Zonnebloem op vakantie. Die glimlach kreeg ze ook te zien toen ze tijdens haar laatste vaarreis met MPS de Zonnebloem samen met scheepskok Ronald Oosterveld apfelstrudel mocht bakken voor deelnemer Sandra Oskam uit Schijndel. “Sandra kan nauwelijks praten, maar ik kon aan haar twinkelende ogen zien dat ze genoot van het samenzijn en van het samen bakken in de kombuis. Met als toetje een heerlijke apfelstrudel met ijs en vanillesaus.”
• 3 zure appels, bijv. goudrenet
• Sap van 0,5 citroen
• 20 g suiker
• 100 g gewelde rozijnen, uitgelekt
• 1 tl kaneel
• 2 el custardpoeder
• 1 el aardappelzetmeel
• 1 plak bladerdeeg (30 x 30 cm) of 1 pakje bladerdeeg
• 1 eidooier, losgeklopt
• 250 ml melk
• 250 ml slagroom
• 1 vanillestokje
• 1 tl maïzena
• 1 el koud water
• 2 eidooiers
200°C 25 min.
Schil de appels, verwijder het klokhuis en snijd ze in blokjes. Meng het citroensap met de suiker. Meng de appelstukjes en rozijnen door het citroen-suikermengsel. Meng de kaneel met de custardpoeder en het aardappelzetmeel. Meng de appelblokjes met het kaneelmengsel. Verwarm de oven voor op 200°C. Leg het bladerdeeg op een stuk bakpapier (of verwijder eerst de plastic velletjes tussen de plakjes bladerdeeg, leg ze op elkaar en rol er een lap van 30 x 30 cm van en leg deze op een stuk bakpapier). Leg het appelmengsel in het midden van het deeg. Vouw de ene deeghelft over het appelmengsel. Bestrijk de bovenkant van het deeg met een beetje water en vouw de andere deeghelft erover. Druk de zijkanten goed dicht, zodat de vulling er niet uit kan lopen. Rol de strudel m.b.v. het bakpapier om, zodat de naad aan de onderkant zit. Bestrijk de bovenkant met eidooier en bak de strudel in 20 tot 25 minuten gaar en goudbruin in de oven. Laat iets afkoelen en snijd de strudel met een scherp mes in 4 à 6 porties.
Verhit de melk en slagroom in een pan met een opengesneden vanillestokje. Houd dit 5 minuten tegen de kook aan. Klop de maïzena los met 1 el koud water en klop er vervolgens de eidooiers en het hele ei en de suiker bij tot een romige massa.
Haal het vanillestokje uit de melk. Schenk nu de hete vanillemelk al roerend bij het eimengsel, verwarm nog even al roerend op middelhoog vuur tot de saus bindt (70°C). Even zeven en direct serveren.
“We kenden elkaar nog niet, maar door het bakmoment hebben we een hele goede band gekregen!”
“Uit de losse pols bakken, is niets voor mij. Maar als ik het recept heb, vind ik het erg leuk om te doen”, vertelt Stephanie van Dijk van de Zonnebloem jong Groningen en Drenthe. Samen met de van oorsprong Italiaanse Sarena Solari, winnares van Heel Holland Bakt in 2015, bakte ze een traditionele Italiaanse ‘taart van oma’ voor deelnemer Sanne van der Vlis. “Dan ervaar je dat samen bakken echt verbindt. Het ijs was in een mum van tijd gebroken. En al snel voelde het alsof we familie waren, een hecht clubje van toffe mensen. Toen iedereen naar huis was, zei Sanne tegen me: ‘Dat was gaaf zeg’. Dat zegt toch genoeg?”
• 500 ml volle melk
• 100 g kristalsuiker
• Rasp van 1 onbespoten citroen
• 1/2 vanillestokje
• 4 eidooiers
• 30 g aardappelzetmeel
DEEG
• 400 g bloem
• 2 tl bakpoeder
• 200 g koude boter, in blokjes
• 130 g fijne kristalsuiker
• 1 el vanillesuiker
• 1 mespunt zout
• 2 eieren
• 1 eiwit, losgeklopt
• 80 g pijnboompitten
• Poedersuiker, om te bestrooien
180°C 50 min.
Begin met de roomvulling. Doe de melk met de helft van de suiker en de citroenrasp in een pannetje. Snijd het vanillestokje in lengte open, schraap het merg eruit en doe het samen met het vanillestokje in de melk. Verwarm op middelhoog vuur. Haal, zodra de melk kookt, van het vuur en laat wat afkoelen. Meng de eidooiers (bewaar het eiwit voor later) met de andere helft suiker en aardappelzetmeel in kom. Giet al kloppende de warme melk hierop. Giet terug in de pan en breng roerend op middelhoog vuur aan de kook. De room dikt nu in. Laat het 1 minuut zachtjes koken en giet op bord of ondiepe schaal. Dek af met plastic folie (folie moet contact maken met room, zodat er geen vel op komt) en laat wat afkoelen. Koel de room minstens 1 uur goed af in de koelkast.
Nu het deeg. Zeef de bloem op een schoon werkblad of in een kom en meng de boter erdoor. Wrijf het tot een zanderige structuur. Voeg suiker, vanillesuiker, zout en eieren toe en kneed tot egaal en soepel deeg. Maak een bal, druk plat, verpak in plastic folie en zet minstens 1/2 uur in de koelkast. Verwarm oven op 180°C. Vet een ronde bakvorm van ø 24 cm in en bestuif deze met bloem. Haal het deeg uit de koelkast en haal er 2/3 af. Rol uit tot de cirkel wat groter is dan de bakvorm, zodat hij ook de randen bedekt, en bekleed de bakvorm. Snijd deeg langs randen af. Prik met een vork gaatjes in de deegbodem. Haal de roomvulling uit de koelkast en verwijder het vanillestokje. Roer de room even door, schep het in de vorm en strijk het glad. Rol het overgebleven deeg uit, leg het over de roomvulling en snijd het langs de randen af.
Bestrijk de taart met losgeklopt eiwit en strooi de pijnboompitten erover. Bak de taart 45-50 minuten net onder het midden van de voorverwarmde oven tot de bovenkant goudbruin kleurt. Wordt de bovenkant te donker, dek dan af met aluminiumfolie. Haal de taart uit de oven en laat op rooster helemaal afkoelen, voordat je hem uit de vorm haalt. Bestrooi voor serveren met poedersuiker.
“Het was smullen geblazen van de traditionele ‘taart van oma’. Ik proefde Italië.”
Andy McDonald www.24kitchen.nl/chefs/andy-mcdonald
Anouk Glaudemans www.anoukbaktdoor.nl
Danny Jansen www.dannyjansen.tv
Elizabeth Lopez www.midushicakes.nl
Liis Lulla
Marco Reijnen www.pastry-soulutions.com
Marjolein Poel www.damesdejong.nl
Mounir Toub www.mounirtoub.nl
Ronald Oosterveld
Sarena Solari www.lamiaitalia.nl
Speciale dank aan Zonnebloem Ambassadeur Frans Duijts voor zijn hartelijke inzet en medewerking
Amy Sprengers An de Goeij Annemarie Rijkers Annie Burmanje Ariane Meijer
Bernadet Hendriksen Chloe Landstra Gerrie de Ruijter Jose Hoevenaars Juditha Sterkenburg
Lenny Wondergem
Mia van Helden Mien Bogers Nel Mulder Petra Martens Ria de Klein Sandra Oskam Sanne van der Vlis Stephanie van Dijk Teuntje Andeweg Ton Versluis
Colofon Fotografie: Igor Swinkels
Vormgeving: Studio Bastiaan, Vught
Redactie: Alexander van Zijp, Kiki de Klerk
Eindredactie: René Rijkers
Met dank aan Denise Brune Henk de Klein Jeanette Zeelenburg René Brummel
