1ο ΓΕ.Λ. Ευόσμου

πρωτοΤΥΠΟΣ

ΕΥΤΥΧΙΑ ΤΕΠΕΡΟΓΛΟΥ Η Ε. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΦΘΟΡΑ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ

ΕΘΝΙΚΗ ΑΡΧΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ Ο Δ. ΚΟΚΚΑΛΙΔΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΡΟΛΟ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ

ΕΜΠΟΡΙΟ ΑΝΘΡΩΠΩΝ– ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΡΑ ΚΙ ΌΜΩΣ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΑΚΟΜΑ

ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΑΓΩΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΜΟΔΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΕΧΝΗ ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΈΚΔΟΣΗΣ

ΑγγελικήΠαπάμαλη

Νιώθώ,σανναχτυπαμετα κεφαλιαμαςστασιδερα. Πολλακεφαλιαθασπασουν.

Μακαποιαστιγμήθασπασουνκαιτασιδερα.

Νίκος Καζαντζάκης

στο πλαίσιο πολιτιστικού

Η ομάδα απο-

Βιωσιμότητα και ανάπτυξη. Γίνεται να συνυπάρχουν;

Πριν εξετασουμε τή συνυπαρξή τους, ειναι σήμαντικο να γνώρισουμε τους δυο ορους. Η αναπτυξή ειναι ενα διευρυμενο φασμα δραστήριοτήτας,μιαδυνατοτήταπουδενυπήρχεπριν.Αφοραπολλουςτομεις,με βασικοτερους αυτους τής οικονομιας και τής ανθρώπινής φυσής. Προκειμενουναειναιβιώσιμή,πρεπειναεξασφαλιζεταιπώςήπαραγώγή διαρκει λιγοτεροαποτήνκαταναλώσήκαιτοπεριβαλλονδενεπιβαρυνεταισεκαμιαπεριπτώσή. Απο αποψή οικολογιας, πρώτή σκεψή ειναι οι ανανεώσιμες πήγες ενεργειας που συνειρμικα απευθυνονται κυριώς στήν ήλιακή και αιολική ενεργεια. Οι ήλιακες πλακες και οι ανεμογεννήτριες αποτελουν μια ρεαλιστικήεπενδυσήγιακαθεχώρα.Σεαυτεςτιςδρασειςομώς,ταδικαιώματα τώνκατοικώνειναισεδευτερήμοιρα.Ηεγκαταστασήτετοιώνδομώνκαταστρεφει το φυσικο περιβαλλον απειλώντας τή χλώριδα και τήν πανιδα τήςπεριοχής.

Καπώςετσισυμβαινεικαιμετήνανακυκλώσήπλαστικών,πουειναι γνώστήώςήκαλυτερήπρακτικήβιώσιμοτήτας.Αςδουμεομώςτιπραγματικα συμβαινει. Λογώ του αυξήμενου κοστους ανακυκλώσής σε σχεσή με τήν φθήνοτερή παραγώγή νεών πλαστικών, με τήν παροδο τών ετών ή ανακυκλώσιμήποσοτήταπλαστικώνειναιλιγοτερήαπο10%ενώταυπολοιπακαταλήγουνσεχώματερεςώςαπλα,αλλααδιαλυτα,αποβλήτα. Η αναφορα σε αυτα τα κοινα παραδειγματα εγινε, για να αναδειξει τοποσοδυσκολοειναιτελικααυτεςοιδυοεννοιεςνασυνυπαρξουν.Φαινεται πώς ή εμπρακτή εφαρμογή του βιώσιμου σεναριου δεν ξεκινα απο απλες και καθήμερινες ενεργειες. Απαραιτήτή ειναι μια Δραστική και ΜακροπροθεσμήΑλλαγήστοντροποαναπτυξήςτήςανθρώποτήτας.Ηδιατήρήσήτήςανθρώπινήςδραστήριοτήταςώςεχειθαεξαλειψειτήδυνατοτήτα εξελιξήςτουειδουςμαςστοπερασματώνετών,μεβραχυπροθεσμεςλυσεις απλώςνατοκαθυστερουν.

Βιώσιμοτήτα και αναπτυξή μπορουν να συνυπαρξουν, μονο αν οι επιπτώσεις τών ενεργειών μας ελαχιστοποιήθουν και ετσι καταφερουμε να προχώρήσουμε μπροστα με ρυθμους που δεν απειλουν το περιβαλλον, τήνοικονομιαήτήνανθρώποτήτα.Ειμαστεεδώγιαναβρουμετοντροπο ταδυοαυτανασυνδυαστουν.

Μαθήτικήεφήμεριδατου1ουΓΕ.Λ.Ευοσμουhttps://blogs.sch.gr/press-1gelevosmou/

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ:ΠαπαμαλήΑγγελική ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ:ΜπεζαΑναστασια

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ, ΔΙΟΡΘΩΣΗ, ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΥΛΗΣ ΒακρατσαΜαριλενα,ΔανιήλιδουΔήμήτρα

ΣΥΝΤΑΞΗ Βασιλακακή Μαριανθή, Δαφερμου Βικεντια, Γιαλιδου Ελενή, Κουτουδής Μιλτιαδής, Μαυροπουλου Χρυσα, Παπαλαζαρου Ιώαννα, ΣυλλήΒασιλική,ΧρυσοστομιδουΑντώνια

ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ Α΄ ΛΥΚΕΙΟΥ Μανώλακή Ελευθερια,

Άννα,ΣπυριδουΑναστασια

ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΖαριμπαΠεριστερα(Φιλολογος)

Ελισαβετ(Μαθήματικος),ΛαππαΕλενή(Φυσικος)

Η φοιτήσή στήν πρώτοβαθμια εκπαιδευσή στις αναπτυσσομενες χώρες αγγιξε το 91%, ώστοσο, 57 εκατομμυρια

παιδια εξακολουθουν να μήν φοιτουν σε σχολεια. Ποιο ειναι αραγε το προβλήμα τής μή φοιτήσής 57 εκατομμυριών παι-

διών,αφουτο91%τώνπαιδιών

στις αναπτυσσομενες χώρες

φοιτουν στήν πρώτοβαθμια εκπαιδευσή, θα μπορουσε να αναρώτήθει καποιος. Η εκπαιδευσή

ειναι ισώς το σήμαντικοτερο θεμελιο τής ζώής καθε ανθρώ-

που, για μια ζώή βασισμενή στα

ανθρώπινα δικαιώματα, στήν

ισοτήτα και κυριώς βασισμενή στήνειρήνή.

Στο σχολειο το ατομο ασχολειται, εκτος απο το πρακτι-

κο κομματι που ασχολειται με τήν αναπτυξή δεξιοτήτών και

ικανοτήτών και τήν αποκτήσή

γνώσεών, και με τήν καλλιεργεια τών αξιών, οπώς τής ήθικής. Επιπλεον, μαθαινει πώς να

συναναστρεφεται με τους γυρώ

του. Στοχος ειναι και ή πλήρής

πλήροφορήσή για τή σπουδαιο-

τήτα τής ειρήνής και τής μή-

βιας,ταοποιαειναιαπαραιτήτα

για τήν ευήμερια τών ανθρώ-

πών. Όπώς εχει αποδειχτει

αλλώστε, «το 50% τών παιδιών

που δε φοιτουν στήν πρώτο-

βαθμια εκπαιδευσή ζουν σε περιοχες που πλήττονται απο συγκρουσεις». Ευελπιστουμε οτι με τήν καθολική εκπαιδευσή τετοια φαινομενα θα παυσουν εντελώς να υπαρχουν. Παρατήρουμεοτισυμβαινεικαιτοαντιστροφο ομώς, οτι δήλαδή οχι μονο ή εκπαιδευσή περιοριζει τους πολεμους, αλλα και οι πολεμοιπεριοριζουντήνεκπαιδευσή.

Τοσο στήν πρώτοβαθμια οσο και στήν δευτεροβαθμια εκπαιδευσή, το ατομο διδασκεταιτήνανεκτικοτήτα,τονσεβασμο και πολλες αλλες αξιες οι οποιες ειναι ιδιαιτερα σήμαντικεςγιατήνεξαλειψήτώνστερεοτυπών και τών ανισοτήτών Ωστοσο, πρεπει να γινει να κατανοήτο πώς αυτή ή αγώγή ξεκινα απο τήν οικογενεια και εδραιώνεται στο σχολειο. Γι’ αυτο, το σχολειο δε θα πρεπει να λειτουργει ώς μήχανισμος αναπαραγώγής τών στερεοτυπών, αλλανααποτελεσειισχυρομεσο καταπολεμήσής και αρσής τους. Η μεγαλυτερή ανισοτήτα με τήν οποια ερχεται αντιμετώπή ή ανθρώποτήτα ειναι αυτή τών δυο φυλών, ή οποια φυσικα δεν απουσιαζει και απο τον χώρο τήςεκπαιδευσής.Σεχώρεςοπώς το Τσαντ, ή Κεντροαφρικανική Δήμοκρατια, το Νοτιο Σουδαν και ή Σομαλια τα κοριτσια δεν

φοιτουν στήν δευτεροβαθμια

εκπαιδευσή, καθώς παντρευονται σε πολυ νεαρή ήλικια. Η ισοτήτα τών φυλών ειναι ενα θεμελιώδες ανθρώπινο δικαιώμα και αποτελει παραγοντα για εναν ειρήνικο και βιώσιμο κοσμοκαιμαλιστα,στονχώροτής εκπαιδευσής αποτελει σήμαντικήπαραμετρογιατήνποιοτικοτερήεκπαιδευσή.

ΣυμφώναμετήνUNESCO,

Τόσο στην πρωτοβάθ-

μια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, το άτομο διδάσκεται

την ανεκτικότητα, τον σεβασμό και πολλές

άλλες αξίες

οι οποίες είναι ιδιαίτερα σημαντικές

για την εξάλειψη των

στερεοτύπων και των ανισοτήτων.

υπαρχουν τεσσερις διαστασεις τής αειφορου αναπτυξής, οι οποιες ειναι ή κοινώνια, το περιβαλλον,οπολιτισμοςκαιήοικονομια.Ολοκλήροςοκοσμοςαποτελειται απο χιλιαδες πολιτισμους, δήλαδή χιλιαδες γλώσσες,συνήθειες,νομους,πεποιθήσεις και ήθικες. Τα τελευταια χρονια, το φαινομενο τής παγκοσμιοποιήσής απειλει πολλες πολιτισμικες ταυτοτήτες και κατ΄επεκτασήτήνβιώσιμήαναπτυξή. Αυτο ειναι πολυ ανήσυχήτικο καθώς μεσώ του πολιτισμου επιταχυνεται ή μεταβασή σε ενα βιώσιμοτερο μελλον. Αυτο επιτυγχανεται μεσώ τής οικονομικής αναπτυξής που προσφερειοτομεαςτουπολιτισμου, με κυριοτερα παραδειγματα τον τουρισμο και τή διαδοσή τών τοπικώνπροιοντώνή φαγήτών, και τή διατήρήσή σήμαντικών αξιών. Για τον λογο αυτο, ειναι σήμαντικο να διατήρήθουν και να ενισχυθουν οι πολιτιστικες ταυτοτήτες ολοκλήρου του κοσμου. Στήν Ευρώπή, ή διαδοσή τής κουλτουρας καθε κρατους και ή κατανοήσή τής επιτυγχανεταικαιμεσώτήςεκπαιδευσής. Τα προγραμματα Erasmus+, για παραδειγμα, προαγουν και συμβαλλουν στο εργο αυτο, φερνοντας μαςεναβήμαπιο κοντα σε εναν πιο βιώσιμο και ευήμερουντακοσμο.

Η γόνιμη δύναμη

της εκπαίδευσης

ΕΥΤΥΧΙΑ ΤΕΠΕΡΟΓΛΟΥ

«Μιααποτιςσήμαντικοτερεςμορφεςδιαφθοραςμεαλυσιδώτες

επιπτώσειςστήνεμπιστοσυνήτώνπολιτώνμετοκρατοςκαιτο

πολιτικοσυστήμαενγενειειναιεκεινήπουσχετιζεται

μεπεριστατικαστιςσυναλλαγεςμεδήμοσιεςυπήρεσιες.»

Η Επίκουρη Καθηγήτρια του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Α.Π.Θ. απαντά στις ερωτήσεις μας για τις αιτίες και την έκταση του φαινομένου της διαφθοράς

Ποια είναι η σημαντικό-

τερη αιτία, κατά τη γνώ-

μη σας, που επιτρέπει

στη χώρας μας φαινόμε-

να πολιτικής διαφθοράς;

Η Ελλαδα κατατασσεται

στις χώρες με τα υψήλοτε-

ρα ποσοστα διαφθορας

αναμεσα στα κρατή-μελή

τής ΕΕ. Οι απαρχες τής πο-

λιτικής διαφθορας βρισκο-

νται αρχικα στήν αναπτυξή

του πελατειακου κρατους.

Βασικος παραγοντας ειναι

και ή αντιστασή προς με-

ταρρυθμισεις (ενώ οποτε

γινονται ειναι εξαιρετικα

αργοσυρτες)ώστεοδιοική-

τικος μήχανισμος τής χώ-

ρας να γινει πιο αποτελε-

σματικος. Οι καταγγελιες

περιστατικών διαφθορας

καιήποινήγιαοσουςευθυ-

νονται ειναι επισής πολυ

λιγες και αυτο επιτρεπει

τήν εξαπλώσή τής διαφθορας.

Ποια μορφή διαφθοράς

νομίζετε ότι επηρεάζει

αρνητικά τις σχέσεις ε-

μπιστοσύνης των πολι-

τών με το κράτος και

γιατί;

Μια απο τις σήμαντικοτε-

ρες μορφες διαφθορας με

αλυσιδώτες επιπτώσεις

στήν εμπιστοσυνή τών πο-

λιτών με το κρατος και το

πολιτικο συστήμα εν γενει

ειναι εκεινή που σχετιζεται

με περιστατικα στις συναλ-

λαγες με δήμοσιες υπήρεσι-

ες. Επισής, φαινομενα οικο-

νομικής διαφθορας δήμιουργουν συνθήκες

εντονής δυσπιστιας και πτώσήςτήςεμπιστοσυνής.

Ηκα Τεπερογλου εκπροσώπει τήν Ελλαδα στα σήμαντικοτεραευρώπαικα αλλα και παγκοσμια ερευνήτικα δικτυα μελετής τών εκλογών και τών πολιτικών ελιτ. Μελετες τής εχουν δήμοσιευτεισεδιεθνήεπιστήμονικα περιοδικα και σε συλλογικουςτομους.

[Απο τήν ιστοσελιδα του τμήματος Πολιτικών ΕπιστήμώνΑ.Π.Θ.]

ΑΠΡΙΛΙΟΣ2023 ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Συνέντευξη

Ακούμε συχνά ότι η δημόσια διοίκηση είναι αναποτελεσματική. Σε ποιο βαθμό είναι υπεύθυνη η «διαφθορά»

για αυτό;

Αναμφιβολα ειναι σήμαντικα υπευθυνή. Για τήν καταπολεμήσή τής διαφθορας απαιτειται ή λειτουργια ανεξαρτήτών ελεγκτικών μήχανισμών, συνδυαστικα με μια αποτελεσματική λειτουρ-

γιατήςδικαιοσυνήςώστεναμπορουμε να εχουμε μια χρήστή διακυβερνήσή.

Απο τήν αλλή πλευρα, στή δήμοσια

διοικήσήθαπρεπειναγινειμιααποπολιτικοποιήσή στις ανώτερες βαθμιδες

διοικήσής ώστε να μήν ανακυκλώνονταιφαινομεναδιαφθορας.

Διαβάσαμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση

έκανε πιο αυστηρούς τους νόμους

σχετικά με το συγκεκριμένο αδίκημα. Αυτό σημαίνει ότι και άλλες χώρες αντιμετωπίζουν ανάλογα προβλήματα; Η κατάσταση που επικρα-

τεί στη χώρα μας επηρεάζει την α-

ξιοπιστία της στο εξωτερικό;

Συμφώνα με με τήν εκθεσή τής Διε-

θνους Διαφανειας φαινομενα διαφθο-

ρας υπαρχουν σε ολα τα κρατή μελή

τήςΕΕ.Ωστοσοσταπερισσοτεραεχουν

θεσμοθετήθει μήχανισμοι που λειτουργουν περισσοτερο αποτελεσματικα και μειώνονται τετοιου ειδους φαινομενα. Αναμφισβήτήτα, ή Ελλαδα θεώρειται

“πρώταθλήτής στή διαφθορα” με αποτελεσμαναασκειταιακομακαικριτική ώς προς τήν εξυπήρετήσή ή και προστασιατουδήμοσιουσυμφεροντοςστή χώραμας.

Γιατί οι Έλληνες δείχνουν τόση ανοχή απέναντι σε περιστατικά διαφθοράς; Νομίζετε ότι οι νεότερες γενιές είναι λιγότερο ανεκτικές;

Συμφώναμεερευνεςοινεοτερεςγενιες

οντώςειναιλιγοτεροανεκτικεςσεφαινομεναδιαφθορας.Επιδιώκουνμαζικοτερα τήν αρχή τής διαφανειας και τής

λογοδοσιας. Ωστοσο, ενας απο τους

βασικους λογους που οι Έλλήνες δειχνουν τοσή ανοχή απεναντι σε περιστατικα διαφθορας σχετιζεται με τή

διαμορφώσή τής πολιτικής τους κουλτουρας και τής ελλειψής οργανώμενής

κοινώνιαςπολιτών.

Σύμφωνα με έρευνες οι νεότερες γενιές όντως

είναι λιγότερο ανεκτικές σε φαινόμενα διαφθοράς. Επιδιώκουν μαζικότερα την αρχή της διαφάνειας και της λογοδοσίας.

Για ποιους λόγους η απόκρυψη των αποφάσεων και όλων των στοιχείων των κυβερνητικών και διοικητικών οργάνων αποτελεί πράξη αθέμιτη και διώκεται ποινικά;

Προφανώς, ή αποκρυψή αποφασεών και στοιχειώνπουσχετιζονταιμεενεργειεςμιας διοικήσής υποδήλώνει κατι μεμπτο, αποτελειαπομονήτήςδήλαδήμιαεκφανσήαπατήςκαιδιαφθορας.Κατασυνεπεια,δεσυναδει με ασκήσή χρήστής διοικήσής και διαφανειας του δήμοσιου φορεα, κατι που ο νομοθετής προεβλεψε ρήτα με τήν εγκαθιδρυσήτήςήλεκτρονικήςδιακυβερνήσήςκαι το ν. 3861/2010, οπου καθε αποφασή δήμοσιου διοικήτικου οργανου αναρταται υ-

Η διαφανεια αποτελει αιτήμα ολών τών πολιτών και ενας απο τους τροπους επιτευξής τής ειναι και ή λειτουργια τής Εθνικής Αρχής Διαφανειας. Ο κ. Κοκκαλιδής Δήμοσθενής ειναι Επιθεώρήτής – Ελεγκτής με τοποθετήσή στον Υποτομεα Ελεγχών Α΄, ο οποιος εχειαρμοδιοτήταστουςΟΤΑΑ΄&Β΄βαθμου,στιςΑποκεντρώμενεςΔιοικήσειςκαιστήμεταναστευτικήπολιτικήκαιπεριοχήευθυνήςτήνΚεντρικήκαιΔυτικήΜακεδονια.Τοβασικοαντικειμενοτήςεργασιαςτουειναι ή διενεργεια διερευνήσεών και ελεγχών στους παραπανώφορειςμεεναυσματιςανώνυμεςήεπώνυμεςκαταγγελιες πολιτών ή σχετικα αιτήματα τών επικεφαλήςτώνφορεώντώνυπήρεσιώναυτών

ποχρεώτικαστοΠρογραμμαΔΙΑΥΓΕΙΑ. Μπορεί, κατά τη γνώμη σας, η Εθνική Αρχή Διαφάνειας να διασφαλίσει την εξάλειψη του φαινομένου της διαφθοράς; Ποιοι άλλοι παράγοντες είναι απαραίτητοι; Στο σκοπο συστασής τής ΕΑΔ αναφερεται

οτιήΑρχήεχεισκοποτήνενισχυσήτήςδιαφανειας, τής ακεραιοτήτας και τής λογοδοσιας στή δρασή τών δήμοσιών φορεών.

Έχει ομώς επισής και τήν αρμοδιοτήτα για τον κεντρικο σχεδιασμο και συντονισμο ολών τών απαραιτήτών δρασεών για τήν προλήψή, αποτροπή, εντοπισμο και αντιμετώπισή τών φαινομενών και τών πραξεών

απατής και διαφθορας κι αυτο μπορει να επιτευχθει με δρασεις ευαισθήτοποιήσής και με τήνεκπαιδευσή στήναλλαγή προτυπών στο συνολο τής κοινώνιας σε θεματα καταπολεμήσήςτήςδιαφθορας.

Είναι δυνατό η διαφάνεια να περιορίσει τις παγιωμένες αντιλήψεις των Ελλήνων σχετικά με τη διαφθορά στη χώρας μας; Αυτοαποτελειμιαπροκλήσήγιαολουςεμας που εργαζομαστε για το σκοπο αυτο, αλλα και για ολους οσοι εργαζονται στή δήμοσια διοικήσή.

ΕΘΝΙΚΗ ΑΡΧΗ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ

ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΚΟΚΚΑΛΙΔΗΣ

«Να συμμετέχετε, να δραστηριοποιήστε και να προσπαθήσετε να αποκτήσετε όσες περισσότερες εμπειρίες και γνώσεις τώρα

Μετιςσυντονισμενεςπροσπαθειεςτώνστελεχών τής Αρχής και τήν απαραιτήτή υποστήριξή του συνολου τών δήμοσιών λειτουργών θεώρώ οτι ειναι δυνατή ή αλλαγή

στήν παγιώμενή αντιλήψή τών Ελλήνών

σχετικα με τή διαφθορα στή χώρα μας. Στο σήμειο αυτο οφειλώ να υπογραμμισώ το

γεγονος οτι στήν ερευνα του ειδικου ευρώβαρομετρου για τή διαφθορα που δήμοσιευτήκετο2022αποτήνΕυρώπαικήΕπιτρο-

πή, ή χώρα μας βελτιώσε τήν βαθμολογια

τής απο το 2019 κατα 13 μοναδες, καταγραφοντας παραλλήλα τή μεγαλυτερή

ανοδο σε ολες τις χώρες τής ΕΕ, κατι που

φανερα αποδεικνυει τή σήμαντική δουλεια

που εχει επιτελεσει τα τελευταια τρια χρο-

νιαήΕΑΔ.

Είστε αισιόδοξος ότι θα αποκατασταθεί

η εμπιστοσύνη των πολιτών στα κοινά;

Ειμαιαποτήφυσήμουαισιοδοξος.Πιστευώ

ομώς οτι για να αποκατασταθει ή εμπιστο-

συνή τών πολιτών στα κοινα θα πρεπει ο

καθενας απο μας να αναλαβει τήν ευθυνή πουτουαναλογει.Καιποιαειναιαυτή;Ειναι τοκαθήκονπουεχειαναλαβειοκαθεναςνα φερει σε περας, αρτια και αποδοτικα, τοσο στονπροσώπικοτουβιο,οσοκαιστονπολιτικοτουβιο.Ειμαστεπολιτεςαυτήςτήςχώρας και ομώς θεώρουμε οτι εχουμε μονο δικαιώματα, ξεχνώντας τις υποχρεώσεις μας. Αν γινουμε, λοιπον, ενεργοι πολιτες τοτε σταδιακα θα αποκαταστήσουμε μονοι μαςτοελλειμμαεμπιστοσυνής.

Ποιες δράσεις αναλαμβάνει η Ε.Α.Δ. για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των νέων στη χώρα μας; ΠολυπροσφαταήΕΑΔσεσυνεργασιαμετο Υπουργειο Παιδειας διοργανώσε τον 2o Πανελλήνιο Διαγώνισμο Μαθήτικής Δήμιουργιας «Ηγετες Ακεραιοτήτας του Αυριο»μεθεμα:«Όχι»στήΒια,«Ναι»στήΦιλια Κανε Block στον Εκφοβισμο. Αντιστοιχα, στο πλαισιο του προήγουμενου διαγώνισμου, μαθήτες απο ολή τήν επικρατεια ει-

ΑΠΡΙΛΙΟΣ2023 ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠρωτοΤυπος 07 Συνέντευξη

ΗΕθνικήΑρχήΔιαφανειαςιδρυθήκεμετον νομο4622/2019(Α' 133).Στααρθρα82103και118-119οριζεταιτοθεσμικοπλαισιοτήςλειτουργιαςτής.ΗΑρχήαναλαμβανειτοσυνολοτώναρμοδιοτήτώνπεντεβασικώνελεγκτικώνδήμοσιώνφορεών (ΓραφειοΓενικουΕπιθεώρήτήΔήμοσιας Διοικήσής,ΣώμαΕπιθεώρήτών-Ελεγκτών ΔήμοσιαςΔιοικήσής,ΣώμαΕπιθεώρήτών ΥπήρεσιώνΥγειαςκαιΠρονοιας,ΣώμαΕπιθεώρήτώνΔήμοσιώνΈργών,τοΣώμαΕπιθεώρήτών-ΕλεγκτώνΜεταφορών),καθώς καιτήςΓενικήςΓραμματειαςΚαταπολεμήσήςτήςΔιαφθορας. [Οιπλήροφοριεςκαιή εικονααποτήνιστοσελιδατήςΕΑΔ.]

χαν τήν ευκαιρια να εκφραστουν μεσα απο δήμιουργικους τροπους (π.χ. ζώγραφική, κολαζ,αφισα,βιντεο,γραπτοκειμενο,ποιήμα) και να αποτυπώσουν με πρώτοτυπο τροπο τις αξιες του σεβασμου, τής δικαιοσυνής, τής ακεραιοτήτας και τής αλλήλεγγυής.

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς οι μαθητές για να υποστηρίξουμε το έργο σας; Ναμήνσταματήσετεποτεναενήμερώνεστε και να εκπαιδευεστε. Γιατι μεσα απο τήν προσώπική καλλιεργεια θα αναδειχθουν οι πολυτιμες αξιες τής ακεραιοτήτας και τής δικαιοσυνής. Να αντιλήφθειτε οτι σε μια κοινώνια ισχυρών θεσμών και διαφανειας δεν χώρουν ιδιοτελή ατομα με πρακτικες του παρελθοντος. Να συμμετεχετε, να δραστήριοποιήστε και να προσπαθήσετε να αποκτήσετε οσες περισσοτερες εμπειριες καιγνώσειςτώραπουβρισκεστεακομήστα θρανια, ετσι ώστε να μπορεσετε να οικοδομήσετεενακαλυτεροαυριογιαολουςμας.

ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΡΙΑ...

Κι

όμως συμβαίνει

Το ερώτήμα αυτο τιθεταιεντοναστιςακαδήμαικες συζήτήσεις, καθώς οι συμβασεις τώνκρατώνσχετικα με το ζήτήμα ειναι περιοριστικες. Ωστοσο, κρατή, τιςαγνοουν.

Τι ισχυει, ομώς, νομικα; Συμφώνα με το Άρθρο 137καιτοΆρθρο1τήςΣυμ-

βασήςκατατώνΒασανιστή-

ριών,πουυπογραφήκεστήΓενικήΣυνελευσήΗνώμενώνΕθνών,ο ορος δήλώνει καθε πραξή με τήν οποια, σώματικος ή ψυχικος πονος επιβαλλονται με προθεσή σ κτήθουναπ’αυτο ήαπο τριτο προσώπο πλήροφοριες, να τιμώρήθειγιαμιαπραξήπουαυτοήτριτοπροσώποεχειδιαπραξειήμπορει να τήν εχει διαπραξει, να εκφοβήθει ή εξαναγκασθει αυτος ή τριτο προσώπο, ή για αλλο λογο που βασιζεται σε διακρισή οποιασδήποτεμορφής,εφ’οσονεναςτετοιαςπονοςήοδυνήεπιβαλ-

λονται απο καθε προσώπο που ενεργει με επισήμή ιδιοτήτα, με τήν υποκινήσή, τή συναινεσήήτήνανοχήτου. Παρατήναπαγορευσή για καθε βασανιστήριο σε ενα κρατος (δήμοκρατικο ή μή) εχουν γινει καταγγελιες σε αρκετες χώρες. Καταγγελιες για σκλήρα βασανιστήριακαιεκτελεσειςκρατουμενών σε φυλακες. Καταγγελιες για το «Λευκο Βασανιστήριο», που χρήσιμοποιειταιεναντιονπολιτικώνκρατουμενώνκαιστοχευειοχι στήσώματικήβια,αλλαστοπνευμακαιστήνανθρώπινήψυχή. Ανεξαρτήτααποτοπολιτευμακαιτήχώρα,ταβασανιστήρια δυστυχώς, δεν αποτελουν παρελθον. Η εφαρμογή τετοιών μεθοδών δεν ειναι ομώς λυσή. Αποτελουν καταπατήσή τών βασικοτερώνανθρώπινώνδικαιώματών.

Θα ήταν δίκαιο να βασανιστεί κάποιος ύποπτος

προκειμένου να σωθούν χιλιάδες ζωές

από την επικείμενη ανατίναξη μιας βόμβας;

ΑΠΡΙΛΙΟΣ2023 ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠρωτοΤυπος 09 Γνώμες

ΕΜΠΟΡΙΟ ΑΝΘΡΩΠΩΝ

Πόσο ακόμα;

Η Ελλαδα χαρακτήριζεται ώς το κεντροτήςεμποριαςτώνανθρώπώνστήνΕυρώπή,λογώτήςγεώγραφικήςτήςθεσής.Αν και ή εκτασή του φαινομενου αυτου ειναι δυσκολο να προσδιοριστει, στήν Ελλαδα υπολογιζεται,οτιπεριπου89.000ανθρώποι ζουνκατώαποσυνθήκεςσυγχρονήςδουλει-

ας.Ποσοφριχτομαςακουγεταιαυτο;

Τοσο στήν Ελλαδα, οσο και στις υπολοιπες Ευρώπαικες χώρες, παιδια, αντρες

και ενα μεγαλο ποσοστο γυναικών βρισκονται σε ευαλώτή καταστασή και γινονται

αντικειμενοσεξουαλικήςεκμεταλλευσήςκαι

εξαναγκαστικήςεργασιας.

Η καταπολεμήσή του φαινομενου

παιδιά, άντρες και ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση και γίνονται αντικείμενο σεξουαλικής εκμετάλλευσης και εξαναγκαστικής εργασίας.

ΣκιτσατήςΜαριλεναςΒακρατσα ΑΠΟΤΗΜΑΡΙΑΝΘΗΒΑΣΙΛΑΚΑΚΗ

εχει απασχολήσει ιδιαιτερα τήν Ευρώπαική Ένώσή. Αιτιες οπώς ήανισοτήτα μεταξυ τώνδυοφυλών,ήφτώχεια,ήελλειψήσεβασμου τών δικαιώματών τών μειονοτήτών και ήαδυναμια προσβασής σε εκπαιδευσή και υγειονομική περιθαλψή θεώρουνται βασικεςγιατήνεξαπλώσήτουφαινομενου.

Η Ευρώπαική Ένώσή εχει στή διαθεσή τής μια ολοκλήρή σειρα εργαλειών και μεσών προκειμενου να ενισχυσει τή συνεπεια και τήν αποτελεσματικοτήτα τής δρασήςτήςγιατήναντιμετώπισήτήςεμποριας ανθρώπών. Αυτο αποτελει τήν ολοκλήρώμενήπροσεγγισήτής,ήοποιαπεριλαμβανει, μεταξυαλλών,τήνκοινήευθυνήτώνθεσμι-

κών οργανών και τών κρατών μελών τής ΕΕ. Ένατετοιοεγχειρήμαπουαφορατήν παγκοσμια κοινοτήτα στήριζεται επισής σε αλλαγες σε νοοτροπιες, σε εφαρμογή του δικαιου,αλλακαισεεναμεγαλοβαθμοστον διαλογο για τα ανθρώπινα δικαιώματα ο οποιοςπαρεχειστήνΕΕευκαιριεςναεγειρει ζήτήματα σχετικα με τήν εμπορια τών ανθρώπών. Ειναι ενα μεγαλο και συνεχώς αναπτυσσομενο προβλήμα τής εποχής μας που δεν πρεπει να το θυμομαστε μονο καθε 30 Ιουλιου – Παγκοσμια Ημερα κατα τής ΕμποριαςΑνθρώπώναλλακαθεμερα.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ2023

ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠρωτοΤυπος

10

Γνώμες

ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ

Η επιστήμη χρειάζεται

περισσότερες γυναίκες

ΑΠΟΤΗΧΡΥΣΑΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

ΘΕΣΜΟΙ

Η Marie Curie ήταν Χήμικος και Φυσικος ή οποια ασχολήθήκε κυριώς με τή ραδιενεργεια. Ήταν ή πρώτή γυναικα που πήρε βραβειοΝομπελ και το πρώτο ατομο που πήρε Νομπελ δυο φορες. Το βραβειο αυτο, απο το 1901 μεχρι σήμερα, εχει απονεμήθει σε 61 γυναικες και 889αντρες.

Και συνεχιζώ με αριθμους: συμφώνα με ερευνα τουΟ.Η.Ε.τοποσοστοτώνγυναικώνερευνήτώναγγιζει μολις το 30%. Σε τομεις οπώς ή μήχανική, ή βιομήχανια και οι κατασκευες, το ποσοστο τών γυναικών ειναι 8%, στα μαθήματικα και τή στατιστική ειναι 5%, ενώ στήν πλήροφορική ανερχεται περιπου στο 3%. Σε τι οφειλεται,λοιπον,αυτήήανισοτήτα;

Συμφώνα με ερευνα του Πανεπιστήμιου Yale, οι καθήγήτες αντιμετώπιζουν συνήθώς πιο ευνοικα τους αντρεςπαρατιςγυναικες,ακομήκιανδεντοσυνειδήτοποιουν. Αυτή δεν ειναι παρα μονο μια ενδειξή οτι τα εμφυλα στερεοτυπα δεν εχουν εξαλειφθει ακομή απο τήν κοινώνια, και αυτο εμποδιζει τήν αναδειξή τών γυναικών σε τετοιους τομεις. Συνεπώς, λογώ τής υποεκπροσώπήσής τών γυναικών στον επιστήμονικο χώρο, ακομα περισσοτερες γυναικες αποθαρρυνονται απο το να επιδιώξουν μια καριερα σε αυτον, με αποτελεσμα να

δήμιουργειταιεναςφαυλοςκυκλος.

Δεν υπαρχει καμια αμφιβολια οτι οι γυναικες

εχουν τις ιδιες δυνατοτήτες με τους αντρες. Ιστορικα παραδειγματα, οπώς ή Υπατια αλλα και συγχρονα το αποδεικνυουν.Τοεμφυλοχασμαειναισιγουρακατιπου πρεπει να γεφυρώθει. Το πρώτο βήμα στή γεφυρώσή τουχασματος αυτου ειναινα δινονται σεολους ισεςευκαιριεςγιααρχήαποτους/τιςεκπαιδευτικους!

Ηελευθεριαεκφρασήςειναιμιαπολυσήμαντικήαρχή,ήοποιαχαρακτήριζεταιαποτήνελευθεριακαθεατομουναεκφραζειτήγνώμήτου, χώριςναφοβαταιτήλογοκρισια.Περιλαμβανειεπισήςκαθεπραξήαναζήτήσής, αποκτήσής και μεταφορας πλήροφοριών ή ιδεών ανεξαρτήτώς τουχρήσιμοποιουμενουμεσου.

Παρολα αυτα, πρεπει και σε αυτή τήναρχή να θεσπιζονται συγκεκριμεναορια,ώστεναμήνβλαπτονταιταδικαιώματαήοιπροσώπικοτήτεςαλλώνανθρώπών.Αυτοσήμαινειοτιήεκφρασήτώνιδεώντουκαθενος δενθα πρεπει να προερχεταιαπο ρατσιστικες ήστερεοτυπικεςαντιλήψεις διοτι οδήγουν σε διακρισεις και εμποδιζουν τήν ασκήσή τών δικαιώματών αλλών ατομών. Με τήν αναπτυξή τής τεχνολογιας και του διαδικτυου,ήγραμμήαναμεσαστοτιειναιαποδεκτοκαιτιοχι,εχειγινει πιολεπτήκαιδυσδιακριτή.Ωστοσο,οιχρήστεςτουδιαδικτυουοφειλουν ακομα να σεβονται ο εναςτον αλλο και να μήν εκφραζουναποψεις οι οποιεςενδεχεταιναβλαψουνήναπεριορισουνκαποιοαλλοατομο. Το αρθρο 11.2 του Χαρτή τών Θεμελιώδών Δικαιώματών του Ανθρώπου(EUCharter) τήςΕυρώπαικήςενώσήςαναφερεταιστοδικαιώμα τής εκφρασής τών μεσών μαζικής ενήμερώσής. Οι δήμοσιογραφοι προστατευονταιετσιώστεναμπορουνναπλήροφορουνσώστατουςπολιτες. Ωστοσο,ήελευθεριααυτήπαραβιαζεταιπολυπιοσυχνααποοτιθαπεριμενεκανεις.Πλήθώραδήμοσιογραφώνδενενήμερώνουντοκοινομεσώστο τροπο. Πολλοι απο αυτους, λογώ συμφεροντών, αποκρυπτουν μερή τής αλήθειας ή παρουσιαζουν τα γεγονοτα με βασή τις δικες τους αποψειςήτιςαποψειςαλλών.Άλλοιώστοσοπαρουσιαζουνδιαστρεβλώμενή τήναλήθειαλογώελλιπουςερευναςγιατοθεμαπουκαλυπτουν.

Η ελευθερια του Τυπου ειναι πολυ σήμαντική και δεν πρεπει να παραβιαζεται,διοτιετσιεπήρεαζεταιταυτοχρονατοδικαιώματώνπολιτώνστήνπλήροφορήσή.

Οιδήμοσιογραφοι,λοιπον,θαπρεπεινατήρουντουςκανονεςδήμοσιογραφικήςδεοντολογιαςετσιώστεναμήνπαραβιαζουντήνελευθεριατουΤυπου.

Ελευθερία έκφρασης

Η ΜΑΧΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ

Η ισοτήτα μεταξυ τών

ανθρώπών, ειτε αφορα το φυλο

τους, ειτε τήν καταγώγή τους (καιαλλα),ειναιαναμφισβήτήτα

αποτελεσμα μακροχρονιας ανθρώπινής «μαχής». Για τήν επι-

τευξή του παραπανώ αγώνιστή-

κεπλήθώραανθρώπών.

Μεταξυ αυτών ήταν και

ο Μαρτιν Λουθερ Κινγκ (19291968), Αμερικανος ήγετής του

Αφροαμερικανικου Κινήματος

για τα πολιτικα δικαιώματα τών

εγχρώμών ανθρώπών. Μεσώ

μιας σειρας διαδήλώσεών, προή-

γαγε τήν ισοτήτα μεταξυ ολών

τών ανθρώπών και εκανε τήν

αρχή του «Προγραμματος Αλα-

μπαμα».Επιπλεον,τονΟκτώβριο

του 1964, του απονεμήθήκε το ΒραβειοΝομπελγιατουςαγώνες που εκανε μεσώ ειρήνικών διαμαρτυριών.

Σήμαντικο κρινεται να αναφερθει το εργο τής Έμελιν Πανκχερστ (1858- 1928), γνώστήΑγγλιδαπουαγώνιστήκεγια ταδικαιώματατώνγυναικών.Το 1884 ιδρυσε μαζι με τον συζυγο

τήςτονσυλλογο“Women’sFranchiseLeague”,μεστοχοτήνπροώθήσή του δικαιώματος ψήφου

τών ανυπαντρών γυναικών.

Το 1903 ιδρυσε τήν «Πολιτική

και Κοινώνική Ένώσή Γυναικών», μια οργανώσή που υπερα-

σπιζε τις γυναικες και ειχε ώς σλογκαν το «πραξεις, οχι λογια». Οι ριζοσπαστικες τής ιδεες

τήν οδήγήσαν επανειλήμμενα

στή φυλακή και τιμήθήκε δυο χρονια μετα τον θανατο τής με

προτομή στο παρκο Victoria TowerGardens(Λονδινο).

Παραλειψήθαήτανναμήν

αναφερθει ο Νελσον Μαντελα (1918-2013),συμβολοτώναγώνών κατα του φυλετικου διαχώρισμου και του ρατσισμου. Οι

αγώνες του ξεκινήσαν ήδή απο

τήν φοιτήτική του ήλικια και

αποτελουσε ενα ενεργο μελος

του ANC. Ακομή, ήταν ενας απο τους επικεφαλής του κινήματος κατα του Απαρτχαιντ, ενώ το 1993 τιμήθήκε με το βραβειο ΝομπελΕιρήνής.Το1994εγινεο πρώτος προεδρος τής Νοτιας Αφρικής.

Οι ανθρώποι οι οποιοι εχουναγώνιστειγιατήνισοτήτα ειναι πολλοι και το εργο ολών αξιοθαυμαστο.Χώριςτήνσυμβολή τους, ή κοινώνια στήν οποια ζουμε θα ήταν πολυ διαφορετική, με πολυ λιγοτερες ευκαιριες καιπερισσοτερεςδυσκολιες.

"Emmeline Pankhurst by Charlotte Newson" by dullhunk is licensed under CC BY

Η «Ποιοτική εκπαιδευσή» ειναι

ενας απο τους στοχους του

Ο.Η.Ε.,ανκαιπερισσοτεροφαινε-

ταιναειναιτοκυριομεσοεπιτευ-

ξής ολών τών αλλών στοχών.

Στήνπροσπαθειαμαςνακατανο-

ήσουμεορουςπουδεγνώριζουμε

καλα ή σώστα, να αναζήτήσουμε

αιτιες και να βρουμε τροπους

ώστε το ελλήνικο σχολειο να ανταποκριθει στις απαιτήσεις τής

εποχής μας επικοινώνήσαμε με

τονκ.ΜπονιδήΚυριακο.

Ποιες γνώσεις πρέπει να αποκτήσουν και ποιες δεξιότητες

να καλλιεργήσουν οι μαθητές

και οι μαθήτριες, ώστε να διασφαλιστεί η βιώσιμη ανάπτυ-

ξη και ο βιώσιμος τρόπος ζωής;

Δεν χρήσιμοποιώ τους

ορους «βιώσιμος τροπος ζώής»

και «βιώσιμή αναπτυξή». Προτιμώ τους ορους π.χ. «βιοφιλια», «επιβιώσή τών ζώντανών οργανισμών».Σεκαθεπεριπτώσή,ενα

πλήθος γνώσεών και εμπειριών

θα ήταν χρήσιμες προς αυτή τήν

κατευθυνσή. Καταρχας, θα ήταν χρήσιμο να κατανοήσουν οτι οι αιτιες τών συγχρονών παγκοσμιών προβλήματών και τής

«οικολογικήςκρισής»βρισκονται στο τροπο λειτουργιας του παγκοσμιου οικονομικο-κοινώνικοπολιτικου συστήματος και στήν (πατριαρχική) κυριαρχια του ανθρώπουστήφυσή.

Βεβαια, σε ατομικο επιπε-

ΚυριάκοςΜπονίδης

δο σήμαντικο ειναι οι μαθήτες και οι μαθήτριες να αμφισβήτήσουντήνανθρώποκεντρικήαντιλήψή που μαθαινουν να εχουν για τή φυσή και να υιοθετήσουν μια ολιστική κοσμοαντιλήψή, συμφώνα με τήν οποια θα αντιλαμβανονται τον εαυτο τους ώς αμεσα συνδεδεμενο-δικτυώμενο μεολήτήφυσή,και,συνεπώς,θα τον αντιλαμβανονται ώς μερος ενος ιδιαιτερα ευαισθήτου συστήματος που εχει διαταραχθει ανεπανορθώτα απο τον ανθρώπο να συνειδήτοποιήσουν οτι ή φυσή δεν ειναι ανθρώπινή κατασκευή,οτιτιποτεαποαυτήν δεν ειναι ιδιοκτήσια τους, ουτε ιδιοκτήσια τών ομαδών εκεινών και τών κρατών που αποκτουν κερδή βλαπτοντας τήν, και οτι αυτήαπειλειται.[πινακας]

Σεκαθεταξήμαλισταμπορουν να πραγματευονται διαφορετική ομαδα δικαιώματών με ερευνα στή βιβλιοθήκή, στο διαδικτυο, στο κοινώνικο πεδιο, αναστοχαστικακαιαυτοστοχαστικα(ταδικαμουδικαιώματα;)και να παραγουν σχετικο υλικο, το οποιοθαπαρουσιαζουνσεολοτο σχολειο τους (π.χ. σε ήμεριδα με θεμα τα δικαιώματα τών προσφυγών και τών μεταναστών), αλλα και θα διακοσμουν το σχολικοτουςχώρο(μεσχετικεςαφισες,πλακατ,ζώγραφιεςκ.λπ.).

Να αποκτήσουν παγκοσμια-οικολογική συνειδήσή, τή συναισθήσή τής προσώπικής ευθυνής και τήν ικανοτήτα να μετασχήματιζουντονεαυτοτους:

αποκτώνταςσυστήμικήσκεψήκαιδρασή

υιοθετώντας οικολογικο εναλλακτικο τροπο ζώής (ανακυκλώσή, δενδροφυτευσή, εξοικονομήσή ενεργειας, εναλλακτικες μορφες ενεργειας, βιολογικα προιοντα, μειώσή τής καταναλώσής, διατροφή με λιγο ή καθολου κρεας κ.λπ.),

εκφραζοντας αλλήλεγγυή, με ενσυναισθήσή και με «οικολογικο αυτοπεριορισμο», σε ολους τους οργανισμους καιστήφυσή

διατήρώντας σε ισορροπια τή λογική, το σώμα και το συναισθήμα (και οχι υπερτροφια τής λογικής σε βαρος τών αλλώνδυο) συμμετεχοντας και αναλαμβανοντας δρασή σε συλλογικο επιπεδο ώς εκφρασή τής συνειδήσής τής κοινώνικής ευθυνής τους,αλλα και διεκδικώντας δυναμικα τήναλλαγή τών δομών του παγκοσμιου οικονομικο-κοινώνικο-πολιτικου συστήματος που εχουν οδήγήσει στήν οικολογική κρισή, ή οποια απειλει τοσο το δικο τους μελλον, τήν ανθρώπινή αξιοπρεπειακαιτήνεπιβιώσήτουςοσοκαιολώντώνζώντανώνοργανισμώνκ.λπ.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ2023

ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠρωτοΤυπος 13

Συνέντευξη

Με ποιους τρόπους/ ποιες

δράσεις θα μπορούσε το σχο-

λείο να προωθήσει τον σεβα-

σμό στα ανθρώπινα δικαιώ-

ματα;

Υπαρχουνπολλεςπρακτικες,με

τις οποιες ή εκπαιδευσή μπορει

ναπαρουσιασεικαιναπροώθή-

σει το σεβασμο στα ανθρώπινα

δικαιώματα. Διεθνεις οργανι-

σμοι, κυριώς ή UNESCO, αλλα

και πολλοι παιδαγώγοι τής Ει-

ρήνής εχουν εκδώσει σχετικα

κειμενα, βιβλια και συστασεις.

Σεενασχολειο,οπώςτοελλήνι-

κο, που στήριζεται πολυ στα

σχολικα βιβλια και στα επιμε-

ρους μαθήματα, τα δικαιώματα

μπορει να αποτελουν θεμα

πραγματευσής τών περισσοτερώνμαθήματών,ναπαρουσιαζονταιμεποικιλουςτροπουςστασχολικαβιβλιακαιστο

εκπαιδευτικολογισμικο,ώστενασυνιστουν αντικειμενο διδασκαλιας συχνα σε ολες τις ταξεις. Ωστοσο, κρινώ οτι ειναι πιο γονιμο οι μαθήτες και οι μαθήτριες, σε ολες τής

σχολικες βαθμιδες και τυπους σχολειών να γνώρισουν τα δικαιώματα του παιδιου και ταανθρώπιναδικαιώματαμεσααποτήδήμοκρατια στή λειτουργια του σχολειου, τις μαθήτικες κοινοτήτες, τους ομιλους ερευνας και αναστοχασμου και με εμπειρική μαθήσή κατα τήναναπτυξή σχεδιών εργασιας(project).Σεκαθεταξήμαλισταμπορουν να πραγματευονται διαφορετική ομαδαδικαιώματώνμεερευναστήβιβλιοθήκή, στο διαδικτυο, στο κοινώνικο πεδιο, αναστοχαστικα και αυτοστοχαστικα (τα δικα μουδικαιώματα;)καιναπαραγουνσχετικο υλικο,τοοποιοθαπαρουσιαζουνσεολοτο σχολειο τους (π.χ. σε ήμεριδα με θεμα τα δικαιώματατώνπροσφυγώνκαιτώνμεταναστών),αλλακαιθαδιακοσμουντοσχολικο τους χώρο (με σχετικες αφισες, πλακατ, ζώγραφιες κ.λπ.). Κατα τήν αναπτυξή τών σχεδιώνεργασιαςμπορεινααναλαμβανουν κοινώνική δρασή υπερ τών ομαδών που, οπώςδιαπιστώνουνστήνερευνατους,στερουνται τών δικαιώματώντους. Μεσώ διαδικτυου μπορουν να επικοινώνουν με ομαδες στον τοπο τους ή σε αλλο κρατος που στερουνται τα δικαιώματα τους, τις γνώριζουνκαιμεενσυναισθήσήκαιαλλήλεπιδρασή κατανοουν τήν αναγκή σεβασμου τών

δικαιώματών του εαυτου και τών αλλών, καθώς και τής ατομικής και κοινώνικής ευθυνήςτουςγιατήδιασφαλισήτους.

Ποιοι θεσμοί/ παράγοντες εμποδίζουν την προαγωγή της κουλτούρας της ειρήνης και της μη- βίας;

Μεταξυ τών κυριοτερών θεσμών/

παραγοντών,πουκατατήγνώμήμουεμποδιζουν τήν προαγώγή τής κουλτουρας τής ειρήνής και τής μή- βιας, δεδομενου οτι ή βια εχει πολλες εκφανσεις (αμεσή, δομική και πολιτισμική), συμπεριλαμβανονται το συγχρονο οικονομικο συστήμα και οι κοινώνικες ανισοτήτες που αυτο δήμιουργει, νομιμοποιει και υποστήριζει, το παγκοσμιο στρατιώτικο-βιομήχανικο συμπλεγμα και τα ενδιαφεροντα χρήσής τής βιομήχανιας τώνοπλών,οιμήχανισμοιβιας,οιελιτεξουσιας,ήπατριαρχιακαιήανισοτήτατώνδυο φυλών, ο ρατσισμος, ή χρήσή ενιοτε τών ΜΜΕκαιτήςπλήροφοριας,ήχειραγώγήσή, ή προπαγανδα, το επιλεκτικο σχολικο συστήμα και οιαυταρχικες, αντιδήμοκρατικες μορφες σχολικής εκπαιδευσής, ή διακρισή τήςγενικήςαποτήντεχνικήκαιεπαγγελματική εκπαιδευσή και αντιστοιχώς ή υπαρξή διαφορετικών τυπών σχολειών, ή υψήλή τεχνολογια, ή ατομική ενεργεια, ή μολυνσή περιβαλλοντος,κ.λπ.

Ποια είναι τα στοιχεία που διαμορφώνουν την ταυτότητα του παγκόσμιου πολίτη; Νομίζετε ότι οι σημερινοί νέοι και νέες της χώρας μας τα διαθέτουν;

Πολυ συνοπτικα θα ελεγα οτι στήν εποχή τής (οικονομικής) παγκοσμιοποιήσής που τα εθνικα κρατή ειναι ακομή ισχυρα και οι εθνικισμοι ακομα υφιστανται και αντιστεκονται ή ταυτοτήτα αυτή ειναι ενα αισιοδοξο ζήτουμενο και οχι μονον για τους νεους και τις νεες τής Ελλαδας. Η κοινή πολιτειοτήταολώντώνανθρώπώντουπλανήτή προυποθετει κατα τή γνώμή μου τήν παγκοσμιοτήτα και ειναι μια διαδικασια κατα τήνοποιαολοικαιολεςθααντιλαμβανομαστετονεαυτομαςπρώταώςμελοςτήςπαγκοσμιας κοινοτήτας, αλλα ταυτοχρονα

ζουμε και τήν κοινοτήτα στήν οποιαζουμε.

Με ποιο τρόπο μπορούμε εμείς οι νέοι και οι νέες να αξιοποιήσουμε το διαδίκτυο ώστε να γνωρίσουμε διαφορετικούς πολιτισμούς; Το διαδικτυο, οταν χρήσιμοποιειται προς αυτή τήν κατευθυνσή,προσφερειαπεριοριστες δυνατοτήτες να φερει κοντα τουςανθρώπους,ώστεναγνώριστουν και με ενσυναισθήσή και ανοιχτοτήτα να κατανοήσουνκαινασεβονταιτοδιαφορετικο και τον πολιτισμο του. Μεσα απο σχεδια εργασιας, οπώς ειπα παραπανώ, ομιλους, θεματικες ομαδες μπορειτε να δήμιουργήσετε «διαδικτυακους» δεσμους και δικτυα με ομαδες νεών σε ολο τον κοσμο και να επικοινώνειτε μεσώ τών ποικιλώνδυνατοτήτώνπουπροσφερεισήμεραή τεχνολογια. Μπορειτε να αναπτυσσετε απο κοινου συγκριτικα projects και, δεδομενών τών δυνατοτήτών, να τα ενταξετε σε χρήματοδοτουμενα προγραμματα, ώστε να οργανώνετε και να ανταλλασσετε και δια ζώσήςεπισκεψεις.

Κλείνοντας, κύριε Μπονίδη, νομίζετε ότι είναι δυνατόν να γίνουν πράξη όλα τα παραπάνω σε ένα σχολείο το οποίο προετοιμάζει μαθητές για εξετάσεις (ενδοσχολικές, εισαγωγικές) και έχει τόσες απαιτήσεις από εκπαιδευτικούς, μαθητές και μαθήτριες; Δυστυχώς, το ελλήνικο σχολειο παραμενει ακομή προσκολλήμενο στήν υλή, στον ατομικισμο, στον ανταγώνισμο και στις εξετασεις, (κατα)πιεζοντας ετσι, κυριώς στο Λυκειο, εκπαιδευτικους, μαθήτες και μαθήτριες. Ηεισαγώγή τώνπαραπανώ ειναι σήμερα απαραιτήτή, γιατι ή ανθρώποτήτα με τήνυπαρξήτώνπυρήνικών,τήνοικολογική κρισή, τή βια κ.λπ. βρισκεται σε σήμειο καμπής.Ειναιπολιτικήαποφασήτοναγινουν καθήμερινή σχολική πραξή τα παραπανώ και οχι απλώς να παρουσιαζονται επιλεκτικα και ευκαιριακα καποια απο αυτα τα θεματα, κυριώς ώς θεώρήτική γνώσή. Φαινεται πώς δεν υπαρχει ή πολιτική βουλήσή, οπώςτοπροανεφερα.

Ευτυχώς, ομώς, πολλοι εκπαιδευτικοι με τους μαθήτες και τις μαθήτριες τους, οπώς εσεις,παραλλήλαμετοεπισήμοπρογραμμα

και στο μετρο του εφικτου κανουν πραξή και τα παραπανώ. Και αυτο ειναι ενας καλοςοιώνος!

ΑΠΡΙΛΙΟΣ2023

ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΠρωτοΤυπος

14

Οπτική Γωνία

ΧΡΥΣΗ ΕΠΟΧΗ

Σε συγκρισή με τήν προήγουμενή πενταετια, το διεθνες εμποριο μεγαλών οπλών συρρικνώθήκε κατα 5% παγκοσμιώς, ανεφερε ή SIPRI σε ανακοινώσή τής, αλλα οι εισαγώγες σε κρατή τής Ευρώπής αυξήθήκαν κατα 19%. Προκειται για τή μεγαλυτερή αυξήσή απο οπουδήποτεαλλου!

«Η σοβαρή επιδεινώσή τών σχεσεών μεταξυ τών περισσοτερών ευρώπαικών κρατών και τής Ρώσιας ήταν ενας σήμαντικος μοχλος αναπτυξής τών ευρώπαικών εισαγώγών οπλών, ειδικα για τις χώρες που δεν μπορουν να καλυψουν ολες τις αναγκες τους μεσώ τών εθνικώντουςβιομήχανιώνοπλών»,δήλώσεοερευνήτής τουSIPRI,PieterWezeman.Οιεισαγώγεςστρατιώτικών εξοπλισμών στήν Ευρώπή σχεδον διπλασιαστήκαν το 2022, κυριώς εξαιτιας τών μαζικών παραδοσεών στήν Ουκρανια- που μετατραπήκε στον τριτο μεγαλυτερο εισαγώγεα οπλών σε παγκοσμια κλιμακα! -καταγραφει εκθεσήτουΔιεθνουςΙνστιτουτουΈρευναςγιατήνΕιρήνήτήςΣτοκχολμής(SIPRI)πουδινεταιστήδήμοσιοτήτα σήμερα. Οι εισαγώγες συμβατικών οπλών απογειώθήκαν, αυξήθήκαν κατα 93% σε ετήσια βασή, κατι που αποδιδεται επισής στήν επιταχυνσή τών στρατιώτικών δαπανών αρκετών ευρώπαικών κρατών, ιδιώς τής Πολώνιας και τής Νορβήγιας,τασή που αναμενεται ναενισχυθειακομαπερισσοτερο.

Τελος, αναφορικα με τήν Ελλαδα και παρα τήν ισχυουσα νομοθεσια, ήοποιακαθιστααπο πολυ δυσκολή εώς αδυνατή τήν εκδοσή αδειας οπλοφοριας για καποιονπολιτή που εχει σοβαρους λογους να πιστευειοτι απειλειται, υπολογιζεται οτι αυτή τή στιγμή διακινουνται σε ολοκλήρή τήν επικρατεια πανώ απο 800.000 οπλα ολών τών τυπών, συμφώνα με εκθεσεις τών διώκτικών αρχών. Το σήμαντικοτερο κεντρο παρανομου διαμετακομιστικουεμποριουοπλώνστήχώρα μαςαποτελει ή Κρήτή. (Απο εκει ξεκινα συνήθώς ή διανομή σε ολοκλήρήτήνΕλλαδα!)

Ως μεταναστευσή οριζεται ή μετακινήσή ενος ή πολλών ατομών αποτήχώρατουςσεμιααλλήεχονταςώςβασικοκινήτροτήνεργασια. Συμφώνα με στατιστικα στοιχεια το μεγαλυτερο ποσοστο 43.1% μεταναστών δεχεται ή Σιγκαπουρή. Ύστερα, ακολουθει ή Αυστραλια με ποσοστο30.1%καιτελευταιαήΡώσιαμεποσοστο8%.Προςτοτελοςτου 2021λιγοτεροαποτο10%ολώντώνπροσφυγώνπαγκοσμιώςκαιμονο εναμικρομεροςτώνεσώτερικαεκτοπισθεντώνζουσανστήνΕυρώπαική Ένώσή. Συχνοι παραγοντες ώθήσής του ατομου προς τή μεταναστευσή αποτελουν οι πολεμοι, ή ανεργια και το βιοτικο επιπεδο που επικρατει στή χώρα τους. Οι μή ευνοικες συνθήκες ενος κρατους απώθουν τους κατοικουςτής,οιοποιοιστρεφουντοενδιαφεροντουςσεαλλακρατήμε περισσοτερεςδυνατοτήτεςστοντομεαενδιαφεροντοςτους.

Όμώς, τιποτα δεν ειναι ευκολο. Απο τον Μαρτιο του 2018 μεχρι και σήμερα εχουν καταγραφει τουλαχιστον 9 τροχαια δυστυχήματα στους δρομους τής Βορειου Ελλαδας, με 26 νεκρους και 79 τραυματιες προσφυγες και μεταναστες. Συμφώνα με πλήροφοριες του ΔΟΜ (Διεθνής Οργανισμος Μεταναστευσής), ή πλειονοτήτα τών μεταναστών που εμπλεκονται σε τροχαια ατυχήματα/δυστυχήματα μπαινουν παρατυπαστήνΕλλαδααποταελλήνοτουρκικασυνοραστονΈβροπροκειμενουνακαταφυγουνσεπολεις,οπώςήΘεσσαλονικήκαιήΑθήνα.

Τοευρώπαικοασυλοπροβλεπειτήναποτελεσματικοτήτατουσυστήματος απεναντι στις μεταναστευτικες εντασεις, τήνεξαφανισή τώνδευτερογενώνμετακινήσεών,τήνεξαλειψήτώνκαταχρήσεών,καθώςκαιστερεώσήτώνπροβλήματώντήςμεταναστευσήςσεκρατήμελήοπουαυτα ειναιεμφανεστερα.

Επομενώς,ήμεταναστευσήοτανγινεταιμενομιμεςδιαδικασιες, μπορει να αποτελεσει μια ασφαλή διαδικασια για τους ανθρώπους, καθώς με αυτον τον τροπο διασφαλιζεται ή ομαλή μεταβασή του ατομου σεμιανεαχώρα,ήοποιαεχειστοχοτήνευρεσήεργασιας,ώστετοατομο ναβελτιώσειτοβιοτικοτουεπιπεδο.Αντιθετα,ήπαρανομήμεταναστευσή εγκυμονει πολυ σοβαρους κινδυνους για τήν ασφαλεια και τή ζώή τώνιδιώντώνανθρώπών,αφου οιμεταναστες γινονται ερμαια σταχερια δουλεμπορών με αποτελεσμα, σε αρκετες περιπτώσεις, να καταλήγουνστονθανατο.

2023

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

15 Οπτική Γωνία

για

Ένα μήλο την ημέρα...

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ

τις κοινωνικές ανισότητες

Ποσοι ανθρώποι εχουν προσβασή σε υγιεινα τροφιμα; Άτομα

και οικογενειες που αντιμετώπιζουν

οικονομικες δυσκολιες συνήθώς επιλεγουν τροφιμα υψήλής θερμιδικής

αξιας και χαμήλής διατροφικής αξιας, οπώς γρήγορα φαγήτα, κρεας,

τυρια και αναψυκτικα, καθώς και

τροφιμα με υψήλή περιεκτικοτήτα

σε ζαχαρή και λιπή. Αυτο μπορει να

οδήγήσει σε προβλήματα υγειας

οπώςπαχυσαρκια,διαβήτή,καρδιαγ-

γειακεςασθενειεςκαικαρκινο.

Ποιος εργαζεται για να καλυψει τις αυξήμενες αναγκες για τροφή;Παιδιααποαναπτυσσομενεςχώρες εργαζονται παρανομαγιαμεγαλεςεταιρειεςτροφιμών,ώστεναπαραγουν προιοντα τα οποια θα βρεθουν σε ενα ταπεινο ραφι περιμενοντας τον “πλουσιο” καταναλώτή

τουςναταεπιλεξει-χώριςταιδιανα εχουνδικαιώμα να γευτουντους κοπους τους οι οποιοι μετατρεπονται σεκερδοςτώνεταιρειώναυτών. Η εκτροφή ζώών συνεισφερει

στις εκπομπες αεριών του θερμοκήπιου,καθώςήαποσαρθρώτικήδιαδικασια του καρπου τους και ή παραγώγήμεθανιουκατατήδιαρκειατής πεψής τους επήρεαζουν το κλιμα. Η μεταφορα τους και ή επεξεργασια τους σε βιομήχανικο επιπεδο εκπεμπει, επισής, μεγαλες ποσοτήτες αεριών. Τελος, απαιτουνται μεγαλες ποσοτήτες νερο για τήν εκτροφή τους.

Η

διατροφή μας εχει μεγαλή

επιδρασή στις κοινώνικες ανισοτή-

τες. Και αυτες με τή σειρα τους καθοριζουντήδιατροφήμας.

Σε ενανπλανήτή που σιγασιγα καταστρεφουμε με τις πραξεις μας, αντι να ενώθουμε ολοι μαζι με κοινο σκοπο τή βελτιώσή τής καταστασής, τοβρισκουμεπιοενδιαφεροννααναλώνομαστεσεπολεμουςκαιδιαμαχες. Αυτοιειμαστε.Φαινεταιδυστυχώςοτι δεν εχουμε μαθει απο το παρελθον και τα λαθή μας, οπώς καλλιστα θα επρεπε. Δυο Παγκοσμιοι πολεμοι και 100 εκατομμυρια απώλειες δεν ήταν αρκετες για να μας πεισουν οτι ο πολεμος δεν ειναι λυσή. Και δεν ειναι μονο ή ειρήνή σε παγκοσμια κλιμακα το ζήτήμα. Το προβλήμα εγκειται και σεκαθήμερινεςκαταστασειςπουβιώνουμε ολοι μας. Απο εκει ξεκιναει. Ειναι ή ειρήνή με τον διπλανο μας. Ο τερματισμοςτώνκαυγαδώνστοοικογενειακο περιβαλλον. Η αποφυγή καθεειδουςφανατισμουκαιοσεβασμος στις αποψεις και αντιλήψεις τών αλλών. Το να ειναι καποιος ευχαριστήμενοςμεαυταπουεχεικαιναμήν ψαχνει παντα το “κατι παραπανώ”. Η αρμονική συμβιώσή με ζώα και γενικοτεραμετήφυσή.Ειρήνήστοδιαδικτυο και στα μεσα κοινώνικής δικτυώσής.

Αλλα ισώς το σήμαντικοτεροαπ’ολα, ειναιή ειρήνή με τον εαυτο μας. Εαν τα εχουμε καλα με το ιδιο μας τον εαυτο, πιθανοτατα δεν θα ενοχλήσουμεκαιτοναπεναντι. Ειρήνή. Κατι τοσο απλο, αλλα καιτοσοδυσκολο.

Υπεύθυνες για

ειρήνη στον σημερινό ταραγμένο κόσμο

ΑΠΡΙΛΙΟΣ2023

ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΠρωτοΤυπος

16

Βήμα απόψεων

Ο ευτελισμός της γυναικείας μόρφωσης

Άλλωστε ποιος θα ήθελε μια γυναίκα αρκετά “έξυπνη” που θα είχε την ικανότητα να ανατρέψει τις ιδέες και τις αντιλήψεις της κοινωνίας;

Μαθήτριες δήμοτικου εμφανισαν

συμπτώματα ζαλαδας και εμετου ενώ σε ορισμενες περιπτώσεις μεταφερθήκαν σε

νοσοκομειο. Μετα απο ερευνες εντοπιστήκανμοριαουρανιου,ενοςτοξικουαεριουτο

οποιο οι υπαιτιοι διοχετευαν στον σχολικο

χώρο. Παρομοιο γεγονος συνεβή και τον

προήγουμενο χρονο, οταν ανδρες για τον

ιδιο λογο εριξαν οξυ στα προσώπα μαθήτριών.

Νεαρες γυναικες δήλήτήριαζονται σε

καθήμερινή βασή μονο καιμονο επειδή πήγαινουν στο σχολειο για να εντεινουν τον δεικτή οξυδερκειας τους ή ακομή και να σπουδασουν. Προφανώς, ή επιθυμια τών

γυναικώνναμορφώνονταιδελαμβανειτήν απαραιτήτή αποδοχή του λαου και πολυ περισσοτεροτήςεξουσιας.

Άλλώστε ποιος θα ήθελε μια γυναικα αρκετα“εξυπνή”πουθαειχετήνικανοτήτα να ανατρεψει τις ιδεες και τις αντιλήψεις τής κοινώνιας; Άλλώστε ποιος “κυριαρχος”

δε θα φοβοταν ατομα ικανα να εξεγερθουν και να τον ανατρεψουν απο τή θεσή του, εφοσον δε θα αποτελουν πλεον το συνολο τών αναλφαβήτών που γινονται αντικειμενα εκμεταλλευσής και χειραγώγήσής απο αυτον; Η εξουσια επιβαλλεται στον πλήθυσμο που εξουσιαζει. Στήν προκειμενή περι-

πτώσή, οι γυναικες- που ειναι υποχειρια τώνανδρώντους-συμβολιζουντονλαοενώ οι αντρες τήν εξουσια. Το πατριαρχικο πνευμακαιήελλειψήπαιδειαςπουκυριαρχουν, δρουν ώς κατευθυντήρια γραμμή του πλήθους και το οδήγουν σε αποτροπιασμους.

Απεναντι σε οπλα που εχουν δυο καννες και στοχευουν τοσο ανδρες οσο και γυναικες, το μονο οπλο για τήν αντιστασή απεναντι στήν εξουσια και τή διεκδικήσή τήςπροσώπικήςκαισυλλογικήςελευθεριας ειναιήμορφώσή.

Παιδιά

αόρατα στις κυβερνήσεις τους

Αφανή κορίτσια που δεν υπολογίζονται στον θεσμό της εκπαίδευσης

και βρίσκονται εκτός σχολείου, είναι πολύ πιθανό να μην αναγνωρίζονται στο κοινωνικό σύστημα.

Η γεννήσή ενος παιδιου στο λήξιαρχειο. Κατα τή λήξιαρχική εγγραφή, εξακριβώνεται ο τοπος γεννήσής, οι γονεις του παιδιου αλλα ταυτοχρονα του παραχώρουνται και δικαιώματα κοινώνικής προστασιας. Παρολα αυτα, χώρες χαμήλου ή και μεσαιου κατα κεφαλήν εισοδήματος τεινουν ναμήνεγγραφουντοεναστατεσσεραπαιδια.

Ειναιπολλοιοιλογοι γιατουςοποιους ή καταγραφή γεννήσής ενος παιδιου παραλειπεται. Πιο συχνο φαινομενο αποτελει να μή διατιθενται παντου συστήματα

καταγραφής μήτρώου πολιτών. Πιο συγκεκριμενα, παιδια που γεννιουνται σε φτώχα

νοικοκυρια ή σε μια απο τις πολλες χώρες

πουεχουνελλειψήσετετοιουειδουςσυστήματα,δενλαμβανουντοπιστοποιήτικογεν-

νήσής.Έναςακομαλογοςειναιήαδιαφορια τώνγονεώνήακομήκαιήελλειψήτήςικανοτήτας τους να αντιλήφθουν ποσο σήμαντική ειναι ή αναγνώρισήκαι ή καταγραφή ενος τεκνου. Συγχρονώς το κοστος τής διαδικασιαςαυτήςσυντελειστήνελλειψήμεριμναςγιααυτήτήνυποχρεώσή.

Δεν πρεπει να παραλειψουμε τήν καταστασή που επικρατει στις αναπτυσσομενες χώρες, οπου γυναικες και ανδρες δεν εχουνιδιαδικαιώματα,καιετσικαθισταται απαραιτήτήήσυμφώνήγνώμήτουπατερα. Για να γινώ πιο σαφής, μια μήτερα μπορει να αντιμετώπισει διακρισεις στή ματαιή προσπαθεια τής να καταγραψει το παιδι τήςενώαντιστοιχαεναςανδραςδενερχεται αντιμετώπος με τετοιες καταστασεις, με αποτελεσμαναειναιαναγκαιαήσυμμετοχή

του.

Λογώαυτήςτήςκαταστασής, ενισχυεται το χασμα εκπαιδευσής αναμεσα στα δυο φυλα. Αφανή κοριτσια που δεν υπολογιζονται στον θεσμο τής εκπαιδευσής και βρισκονταιεκτοςσχολειου,ειναιπολυπιθανο να μήν αναγνώριζονται στο κοινώνικο συστήμα. Έτσι δεν μπορει να εκτιμήθει ή ήλικια τους και βρισκονται σε ευαλώτή θεσή για παιδικο γαμο, σώματεμπορια ή ακομα και σε ακραιες περιπτώσεις τα οργανα τουςναπώλουνται. Ειναι χρεος τών κυβερνήσεών να βελτιώσουν τα συστήματα εγγραφής τών γεννήσεών, ετσι ώστε να μήν στερειται κανενα παιδι τα κοινώνικα, πολιτικα και εκπαιδευτικατουδικαιώματα.

Η ταχεια αλλαγή τής μοδας ή οπώς λεμεκαιστή γλώσσαμαςτο«fastfashion»

εχειπαρειτεραστιεςδιαστασειςστήνεποχή

μας.Πλεονμαζιμετονμετονκαφεαντιγια

νερο θα δινουν δώρο κι ενα μπλουζακι. Μα

οπώς ολα στή ζώή εχει κι ή υπερμετρή πα-

ραγώγήενδυματώντοτιμήματής.

Τοφαινομενοαυτοειναιαδιαμφισβή-

τήτααπ’τουςσήμαντικοτερουςπαραγοντες

καταστροφήςτουπεριβαλλοντος.Τοεπιβαρυνει σε καθε σταδιο τής παραγώγής τών

ρουχών απο τήν καλλιεργεια βαμβακιου με

φυτοφαρμακα για τα υφασματα μεχρι και τήμεταφορατώνπροιοντώνμετιςπλαστικεςσυσκευασιες.Όσογιατήνποιοτήτατών ρουχών,πλεονδεναξιζεικαννασυζήτήθειειναι πιο ευτελής κι απ’ αυτή του κιτρινου

τυπου.Οποτεκαιτοπλεονεκτήματήςχαμήλής τιμής απορριπτεται αυτοματώς απ’ τή συνεχήαναγκήαγορας.

Ωστοσο, ανεπήρεαστες δε μενουν και οι ευαισθήτες κοινώνικες ομαδες με τήν παιδική εργασια ή τήν πενιχρα αμειβομενή εργασια. Αξιζει δήλαδή ενα χαμήλου κοστουςφορεμαπερισσοτεροαποτήμορφώσήενοςπαιδιου,τήνοποιαστερουνκαποιοι τοσοβιαιαστιςαναπτυσσομενεςχώρες; Υπαρχει, ομώς, και ή αλλή οψή. Τα ρουχαειναι Ειναιπολλαπερισσοτερααπο βασικήαναγκή.Ειναιαντικατοπτρισμοςτής προσώπικοτήτας μας, τής βιοθεώριας μας, τής ψυχοσυνθεσής του καθενος ακομα και τών ανασφαλειών του. Η διαρκής επιθυμια αποκτήσής νεών ρουχών δεν ειναι α-

πλώς απορροια του υπερκαταναλώτικου ενστικτου τών ανθρώπών αλλα ή ιδια τους ήεπιθυμιαγιαεξελιξή,διοτιεντελειήμοδα διαμορφώνεταιαπ’τήνεξελιξήτήςκοινώνιαςκαιήκοινώνιαεξελισσεταιμεσώτήςμοδας.

Επειδή, ομώς, ή γρήγορή μεταβολή τής μοδας εχει οδυνήρες συνεπειες, δε θα ήτανπροτιμοτεροναπρεσβευουμετήνανακυκλώσή τών ρουχών και τήν προασπισή θεμελιώδών ανθρώπινών δικαιώματών αντιναεπιμενουμεστήνκαταδικήτουενδιαφεροντοςγιατήμοδα; η εικόνα προέρχεται από εργασία των μαθητών/τριών των τμημάτων Α1-4 στο μάθημα των Αγγλικών

Με τον ορο “κρατος δικαιου” εννοειται γενικοτερα ή αρχή τήρήσής τώννομών. Απώτεροςσκοποςτουειναιναδιασφαλισει οτι καιαυτοιπουανήκουνσε ανώτερή κοινώνική ταξή ακολουθουν τους νομικους περιορισμουςπουτουςεχουντεθει.Κυριώς στοχευει στήν προστασια του ατομου απο αυθαιρετες ή παρανομες πραξεις τής δήμοσιαςεξουσιας.

Για να επιτευχθουν τα παραπανώ, πρεπει ολεςοιεξουσιες,δήλαδήήνομοθετική,δικαστικήκαιήεκτελεστικήναασκουνταιοπώς οριζειτοΣυνταγμα.Γι’αυτοπρώτατοκρατος πρεπει να τήρει τους νομους. Διαφορετικα,πώςπεριμενεινατοκανουνοιπολιτες του;Σήμαντικοςειναιορολοςκαιτήςδικαστικής λειτουργιας, ή οποια ελεγχει τή συ-

νταγματικοτήτα τών νομών, δήλαδή το περιεχομενοτους,καθώςειναιοεγγυήτήςτής τήρήσήςτους. «Αν καταλυθουν οι νομοι και επιτραπει στον καθενα να κανει ο,τι θελει οχι μονο ή πολιτεια θα καταστραφει αλλα και ή ζώή μαςδεθαδιαφερειαποτήζώήτώνθήριών» αναφερει ο Δήμοσθενής τονιζοντας τή σήμασια τής τήρήσής τών νομών για τήν κοινώνικήζώή.Οιπολιτες,ομώς,αντιλαμβανονταιτήσήμασιατουςήχρειαζεταιναψήφιστεινομοςπουναοριζειοτιονομοςπρεπει ναεφαρμοζεται;

Αν και οι πολιτες ειναι υπευθυνοι για τήν τήρήσήτους,καθήμεριναπαραβιαζουντους νομους.Αντιπροσώπευτικοπαραδειγματής συμπεριφορας μας αποτελει ή παραβιασή

του Κ.Ο.Κ. ή του αντικαπνιστικου νομου. Ίσώς δε μας αρεσουν οι περιορισμοι και οι κανονες αλλα αυτοι εμποδιζουν τους αλλουςανθρώπουςναμαςβλαπτουν-παραφραζονταςτονΔήμοκριτο. Οι πολιτες, λοιπον, εφαρμοζοντας τους νομους παρεχουν ακομή και στους εαυτους τουςαισθήμα ασφαλειαςκαισιγουριας. Αντιθετώς, με τήν ανυπακοή εκτρεφουν τον φοβο, σπερνουν τή διχονοια και το μισος· και αυτα δεν ευνοουν κανεναν. Μπορουμεμεπολλουςτροπουςναδιεκδικήσουμε τήν καταργήσή ή τήν αναθεώρήσή ενοςνομουαλλαήπαρανομιαδενειναιενας αποαυτους.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ2023

ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΠρωτοΤυπος

18

Βήμα απόψεων

ΟΙ ΑΥΤΟΧΘΟΝΕΣ

εκπέμπουν SOS

Πώς θα αισθανόσουν αν ζούσες

στον τόπο σου αλλά ένιωθες

ότι το σχολείο σου βρίσκεται σε μια άλλη χώρα;

Καπώς ετσι αισθανονται στο σχολειο τα παιδια τών αυτοχθονών λαών. Οι αποικιοκρατεςτου15ουαιώναήρθανγιαπρώτή

φορα σε επαφή με αυτοχθονες λαους, ανθρώπους που κατοικουσαν στήν γή τών προγονών τους, καταπατώντας τή γή τους με αποτελεσμα πολλοι απο αυτους να εξαφανιστουνκαιαρκετοιναχασουντήνπολιτισμικήτουςταυτοτήτα.

Συμφώνα με στοιχεια του ΟΗΕ, Πυγμαιοι, Βουσμανοι, Μπαντου και Βερβεροι τής Αφρικής, Μογγολοι και Βεδουινοι τής Ασιας, Ινδιανοι τής Αμερικής, Αβοριγινες, Μαορι τής Ωκεανιας, Εσκιμώοι/Ινουιτ του

Αρκτικου κυκλου και Λαπώνες/Σααμι τής

Σκανδιναβια ειναι καποιοι απο τους 370εκ.

αυτοχθονες που ζουν σε 90 χώρες του κοσμου. Ανήκουν στο 15% τών φτώχών του

κοσμου και ξεχώριζουν για το χαμήλο επιπεδομορφώσής,τήνελλειψήπροσβασήςσε νερο, τήν κοινώνική ανισοτήτα και τή βια πουβιώνουν,ιδιαιτεραοιγυναικες.

Κατα παραβασή τών δικαιώματών στήνεκπαιδευσήσυμφώναμετήΔιακήρυξή τών Ηνώμενών Εθνών το πλαισιο τής παρουσιαςτώνπαιδιώντώναυτοχθονώνστις σχολικες δομες, παραμενει διαχρονικα προβλήματικο.Τααιτιαπρεπεινααναζήτήθουν στοιδιοτοεκπαιδευτικοσυστήμα,τοοποιο δεν επιτρεπει στα παιδια να μιλουν τή μήτρική τους γλώσσα στο σχολειο, αδιαφορει γιατήνιστορια,τιςπαραδοσειςτουςκαιτή κουλτουρα τους, δεν διευκολυνει τήν προσβασή τους στα απομακρυσμενα απο τους οικισμουςτουςσχολεια,ενώήεξαποστασεώς εκπαιδευσή υπολειτουργει ή δεν υπαρ-

χει. Η επιτυχής ενσώματώσή τών αυτοχθονών στο σχολειο και στήν κοινώνια θα επιτευχθει μονο οταν παψει το σχολειο να αδιαφορει και παραχώρήσει χώρο και αξια στον πολιτισμο τους, εξασφαλιζοντας τήν ελευθερή και ισοτιμή προσβασή σε ολες τις βαθμιδεςεκπαιδευσής.

Έχοντας κανει τοσα βήματα στή θεσμοθετήσήτώνανθρώπινώνδικαιώματώνκαισεθεματα(στήδιασφαλισήτής) ισοτήταςκαιαυτοκυριαρχιαςτώνλαώνδεν μπορουμε ώς πολιτες του 21ου αιώνα να επιτρεπουμε τή διαιώνισή τών ανισοτήτών του παρελθοντος απεναντι στους αυτοχθονεςλαους.

ΑΠΟΤΗΜΑΡΙΛΕΝΑΒΑΚΡΑΤΣΑ

Σε συνεδριασή τής Επιτροπής

Έρευνας και Τεχνολογιας τής Βουλής το

2017 με θεμα «Η ανισοτήτα μπροστα στον σεισμικο κινδυνο» ο Θ. Τασιος, Ομοτιμος

ΚαθήγήτήςτουΕθνικουΜετσοβιουΠολυτεχνειου και ακαδήμαικος, υπογραμμιζε: «Ο

σεισμος εχει ταξική συνειδήσή, διοτι διεθνώς, ποια σπιτια ειναι εκεινα τα οποια θα γκρεμισει; Τα σπιτια τώνφτώχών. Γιατι τα

σπιτια τών φτώχών; Διοτι αυτα ειτε ειναι

αυθαιρετα, ειτε δεν εγιναν με μελετες, ειτε

ειναιταπαλαιοτερααποολα».«Ηδιακινδυνευσή,πουειναιτορισκοπουλεμε,δήλαδή οι κοινώνικες και οικονομικες συνεπειες

απο τήν εκδήλώσή του κινδυνου, ειναι μεγαλες ή μικρες, αναλογα με τή θεσή, με τον

πλουτο,μετοσπιτιοπουμενεις»,προσθεσε, για να καταλήξει: «Ειναι βεβαιο οτι εχουμε μπροστα μας μια ανθρώπογενή ανισοτήτα

ενώπιον τής τεχνολογιας, ενώπιον του προσδοκιμουζώής».

Το πρώι τής Δευτερας 6 Φεβρουαριου, ενας καταστροφικος σεισμος 7,7 Ριχτερ πλήττει περιοχες τής νοτιοανατολικής Τουρκιας και τής βορειας Συριας. Κτήρια καταρρεουνκαιανθρώποιβλεπουντιςζώες τουςνακαταστρεφονταιαποτήμιαστιγμή στήναλλή,οινεκροικαιοιτραυματιεςειναι χιλιαδες,ενώκαταστραφήκανχιλιαδεςσπιτιακαιυποδομες.Γιατοανθααντεχεήχώρα μας σήμερα ενα σεισμο αυτής τής εντασής ειναι ενα ερώτήμα δυσκολο να απαντήθει,ώστοσοοιυποδομεςτήςΕλλαδας τονισε ο κ. Χουλιαρας πώς ειναι σιγουρα καλυτερεςαποαυτεςτήςΤουρκιας.

Γιατανεακτιρια,λοιπον,πουσχεδιαζονται συμφώνα με τον Ευρώκώδικα, δεν υπαρχει θεμα στατικής επαρκειας, εφοσον

ΑΠΡΙΛΙΟΣ2023 ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠρωτοΤυπος 19 Υποδομές

ΣΕΙΣΜΟΣ Κοινωνικό ή

φυσικό φαινόμενο;

Οι ανισότητες απέναντι στον σεισμό δεν είναι καθόλου φυσικό φαινόμενο.

φυσικα τήρουνται ολες οι αρχες που περιγραφονται σε αυτον στή φασή του σχεδιασμου και εν συνεχεια στή φασή τής κατασκευής. Φυσικα… ο επιβλεπών μήχανικος πρεπεινατήρειταπαραπανώ,οιδιοκτήτής ναεχειταχρήματαγιαναπλήρώσειταπαραπανώ Οι ανισοτήτες απεναντι στον σεισμο δεν ειναι καθολου φυσικο φαινομενο. Ειναι αναγκή να λαμβανονται τα καταλλήλα μετρα προστασιας και προλήψής, καθώς και να σχεδιαζονται και να παρεχονται υποδομες-θετονταςώςγνώμονατοκαλοτουκοινώνικου συνολου και οχι τα οικονομικα συμφεροντα- που θα αποτελουν ασφαλεις χώρους κατοικιας, εργασιας και ψυχαγώγιας.

Χαρακτηριστικό

παράδειγμα αποτελούν οι γυναίκες οι οποίες εργάζονται στο Μαρόκο ως ξεναγοί, κάτι πρωτόγνωρο για τη χώρα αυτή.

Τα στερεοτυπα εχουν αρχισει να καταργουνται, κυριώς στις αναπτυγμενες χώρες. Τα αποτελεσματατήςΠαγκοσμιαςΜελετήςγιατις Γυναικες στον Τουρισμο (Global Report on Women in Tourism), απεδειξαν πώς οι γυναικεςπουδραστήριοποιουνταιστονκλαδοαυτον εχουνπερισσοτερεςπιθανοτήτεςναεξελιχθουν σε σχεσή με αλλους κλαδους. Σήμαντικο ειναι ακομή να αναφερθει το γεγονος οτι το 20%

τών Υπουργών Τουρισμου παγκοσμιώς ειναι γενους θήλυκου, κατι που αποδεικνυει τις δυνατοτήτες που παρεχει ο τουρισμος και στον πολιτικοτομεα.

Τήν παραπανώ ερευνα επιβεβαιώνουν

πλήθώρα περιπτώσεών σε ολον τον κοσμο. Χαρακτήριστικο παραδειγμα αποτελουν οι γυναικες οι οποιες εργαζονται στο Μαροκο ώς ξεναγοι, κατι πρώτογνώρο για τή χώρα αυτή.

Αξιοθαυμαστο ειναι επισής το γεγονος οτι για

πρώτήφορα,ήενώσήιδιοκτήτώνξενοδοχειών στήν Ουγκαντα εχει γυναικα για CEO (Chief executive officer) τής. Τήν ισοτήτα τών δυο

φυλών προαγει και μια αεροπορική εταιρεια του Ηνώμενου Βασιλειου, αφου εχει διπλασιασειτοναριθμο τώνγυναικώνπιλοτώνπου εργαζονταισεαυτήν.

“Ο τουρισμος οδήγει στήν ενδυναμώσή τών γυναικών σε ολο τον κοσμο’’, αναφερει ο γενικοςγραμματεαςτουUNWTO,ΖουραμπΠολολικασβιλι. Αναντιλεκτή αλήθεια ειναι το γεγονος οτι οι γυναικες εκμεταλλευονται τις δυνατοτήτες που τους παρεχονται στον τομεα του τουρισμου, με σκοπο τους οχι μονο τήν οικονομικήανεξαρτήσια,αλλακαιτήνισοτήτα τους με τους ανδρες. Για αυτον ακριβώς τον λογοήUNWTO θασυνεχισειναδινειευκαιριες εργασιαςκαισταδυοφυλα.

Όπώς φαινεται, λοιπον, ο τουρισμος προώθειτήνεξισώσήτώνδυοφυλών.Παρολα αυτα, κρινεται απαραιτήτο οι προσπαθειας οι οποιες καταβαλλονται να συνεχιστουν και να υιοθετήθουναποπερεταιρώτομεις.

… να ελέγχει τις αγορές του εξονυχιστικά προτού βιαστεί για το δοκιμαστήριο. Πού ξέρει κανείς, μπορεί να κρύβεται μια παιδική κραυγή βοήθειας…

Αν μου ελεγε κανεις πριν απο χρονιαπουετρεχαπισώαποταδοκιμαστήρια, για να δοκιμασώ ο,τι μου κινουσε τήν περιεργεια, οτι θα κρυβοτανομοχθος εκατομμυριώνπαιδικών χεριών για τήν παραγώγή τους, δεθα τους πιστευα.Θα τους περνουσα για ανοήτους και θα σκεφτομουν οτι δεν ξερουν τι λενε. Κι ομώς, συμφώνα με τή ΔΟΕ (Διεθνής Οργανώσή Εργασιας- International Labour Organization) εργαζονται, σε ποικιλες συνθήκες 215.000.000 παιδια διεθνώς και αναγκαζονται να δουλεψουν ετσι, για να φοραμε εμεις αυτο πουλεγεται«υφασμα».

Σε ενα νεο Μεσαιώνα, πολλα παιδιαδινουνλαθοςστοιχειαγιατήν ήλικιατους,μεσκοποναεπιτραπειή εισαγώγή τους σε εργοστασιο και να μπορεσουν να ζήσουν. Το τραγικοτερο απο αυτο ειναι οτι επιτρεπεται ή εισαγώγή τους. Εταιρειες, ανθρώποι

πουεχουνκαλήεπιγνώσήτουτισυμβαινει επιλεγουν να κανουν τα «στραβα» ματια και να αγνοήσουν ενα τοσο σκλήρο και απανθρώπο γε-

Σύγχρονος Μεσαίωνας

γονος.

Ημοδαειναιαυτήπουεχειτήν καλυτερή«γευσή»τήςπαιδικήςεργασιας,καθώςσεαυτήνπαρατήρουνται τα περισσοτερα θυματα μεχρι και σήμερα. Το μελλον για αυτα τα παιδια ειναι ζοφερο. Δεν τους δινεται καμια δυνατοτήτα να διευρυνουν τις γνώσειςκαινααναπτυξουντιςδεξιοτήτεςτους.Άλλώστεπώςθαμπορουσαν,οτανβρισκονταιολήμερασεενα εργοστασιοήακομαχειροτεραστους δρομους δουλευοντας και φτιαχνοντας ρουχα ή σκαβοντας για χρυσο, για να εχουν οι μεγαλες εταιρειες τα λεγομενα«Runwayshows»;

Οποτε,ήπαιδικήεργασιασυνεχιζεται… Και προφανώς ή νομοθεσια δεν ειναι ή μονή λυσή. Ο ανθρώπος θα πρεπει να αποκτήσει πλήρή επιγνώσή του προβλήματος, οπώς και να ελεγχει τιςαγορες τουεξονυχιστικαπροτουβιαστειγιατοδοκιμαστήριο. Που ξερει κανεις, μπορει να κρυβεται μια παιδική κραυγή βοήθειας… Τραγικοαλλααλήθινο.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ2023

ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΠρωτοΤυπος

22

Τεχνολογία

Ζουμε στον εικοστο πρώτο αιώνα. Σε

μια εποχή οπου χαρή στήν αναπτυξή τής

τεχνολογιας μπορουμε να μιλαμε για

εκτυπώτες3D,νανοτεχνολογια, σερβιτορους-ρομποτ, και πολ-

λες αλλες επαναστατικες εφευρεσεις που σιγουρα θα μας αλλαξουν τήν ζώή. Πώς, ομώς, μπορειναχρήσιμοποιήθειαυτή

ή αναμφισβήτήτή δυναμή τής

τεχνολογιας για να βελτιώσει

σήμαντικα εναν τομεα ζώτικής

σήμασιας, οπώς ή εκπαιδευσή;

Υπαρχουναρκετεςεπιλογες.

Εφαρμογές. Τα σχολεια μπο-

ρουννακανουνχρήσήεφαρμο-

γώνοπουγονειςκαιμαθήτεςθαμπο-

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Φίλοι

με τήν “δυναμή” τώνψήφιακώνπαιχνιδιών για να μεταδώσουμε γνώσή; Όταν ή διαδι-

Όταν κατανοήσουμε πώς να την χρησιμοποιούμε στις σχολικές αίθουσες προς όφελός μας, θα έχουμε κάνει ένα τεράστιο βήμα προς μια εκπαίδευση πιο αποτελεσματική και ευχάριστη, τόσο για μαθητές όσο και εκπαιδευτικούς.

τικοτήτας οι μαθήτες μπορουν να περιήγήθουν σε μερή που βρισκονται στήν αλλή ακρή του κοσμου, ακομα και να βιώσουν επιστήμονικα φαινομενα, απο τήν ανεσή τής ιδιας τους σχολικής καρεκλας! Ακουγεται ουτοπικο, ειναι ομώς ή νεα μας πραγματικοτήτα. Και ολα αυτα χαρήστήντεχνολογια!

ρουνναενήμερώνονταιδιαδικτυακαγιατις

ασκήσεις τους, τα επερχομενα διαγώνισμα-

τα, σήμαντικες ανακοινώσεις, τήν προοδο

τους,καιοχιμονο,οποτεαυτοιτοθελήσουν

καιαποοπουκαιανβρισκονται.

Ακομή,μιαλεξή, παιχνίδια.Οινεοιαγαπανε

τα παιχνιδια, ποσο μαλλον οταν μιλαμε για

ψήφιακα παιχνιδια με ελκυστικο περιβαλλονχρήστή.Γιατιλοιπονδενχρήσιμοποιου-

κασια ειναι ευχαριστή ή οικεια σε εσενα, μαθαινειςπιοευκολα.Δενειναιμονοταπαιχνιδια,ειναικαιταβιντεο,οιεφαρμογες,τα κουιζ, και τα τραγουδια σε μικροτερες ταξεις. Έτσι το μαθήμα γινεται και πολυδιαστατο, δινοντας του μια αλλή αυρα και ενδιαφερον.

Επισής, κατι καινουργιο. Εικονική πραγματικότητα. Μεσώ τής εικονικής πραγμα-

Όταν κατανοήσουμε πώς να τήνχρήσιμοποιουμεστιςσχολικες αιθουσες προς οφελος μας, θα εχουμε κανει ενα τεραστιο βήμα προς μια εκπαιδευσή πιο αποτελεσματική και ευχαριστή, τοσο για μαθήτες οσο και εκπαιδευτικους. Η τεχνολογια βρισκεται εκει, και θα συνεχισεινα βρισκεται, ολο και πιο ανεπτυγμενή. Εξαρταται απο εμας ανθατήνεκμεταλλευτουμε,ήανθασυνεχισουμε να βασιζομαστε σε ξεπερασμενες τεχνικες διδασκαλιας και να αναρώτιομαστε γιατι δεν βλεπουμε τα επιθυμήτα αποτελεσματα.

ΕΛΕΝΗΓΙΑΛΙΔΟΥ

σύμβολο Jonn Lenon έγινεκαιβιβλίογιαπαιδιά

Η μουσική εχει πρώταγώνιστικο

ρολο στή ζώή μας. Ειναι ενα μεσο εκφρασήςτώνσυναισθήματώνμαςκαι ενας δρομος διαφυγής απο τήν πραγματικοτήτα. Εκτος απο αυτα, ομώς, ή μουσική εχει τή δυναμή να διαμορφώνει τον χαρακτήρα μας και να επήρεα-

ζει τις συμπεριφορες μας, απο μικρή, μαλιστα, ήλικια. Επιπλεον, αποτελει μια γεφυρα επικοινώνιας μεταξυ τών ανθρώπών. Επισής,ταπαιδιαεχουνκαλυτερεςσχολικες επιδοσεις, οτανυπαρχειήμουσική στή ζώή τους.

Όπώς το νήμα κινει τις μαριονετες, ετσι και ή μουσική ανοιγοκλεινει τους διακοπτες τών συναισθήματών και τών αντιδρασεών μας. Καθε ανθρώπος σε οποιαδή-

ποτε ήλικια μπορει να ανταποκριθει σε ενα

μουσικοακουσμα,ακομήκαιταπαιδιαπου δεν εχουν αναπτυξει τον προφορικο λογο.

Στήνπαιδικήήλικιαειναιεμφυτήήανταποκρισήστονρυθμοκυριώςμεσώτήςκινήσής μιαςκαιαυτοτουςβοήθαστοναεπικοινώνήσουν. Έρχονται για πρώτή φορα σε επαφή με το σώμα τους και μαθαινουν πώς

μπορουννατοχρήσιμοποιήσουν,καθώςκαι πώς να εξώτερικευουν τα συναισθήματα τους. Πολλες φορες βλεπουμε παιδια, να εκφραζουντασυναισθήματατουςαποκλειστικα με τήν μουσική ή και ακομή συνδυαστικαμετονχοροκαιτήνζώγραφική.Τους βοήθαλοιπονναγινουνπιοκοινώνικα,εξώστρεφή και να μπορουν να εκφραζουν τις αναγκες τους. Θα μπορουσαμε να πουμε πώςήμουσικήδρασανγεφυραεπικοινώνιας με τον συναισθήματικο κοσμο ενος παιδιου.

Τα παιδια εχουν μουσικα ακουσματα που αποτελουν θετικα ερεθισματα για τή μουσικήτουςπαιδεια.Στήνεποχήμας,δινεται ή δυνατοτήτα στα παιδια να ερθουν σε επαφή με μουσικες απο ολο τον κοσμο και

Δεν θα την έδιωχνε. Θα την άφηνε εκεί να την τιμωρεί κάθε μέρα κι εκείνη θα έμενε εκεί να την τιμωρεί κάθε μέρα. Θα

της χρέωνε τα πάντα χωμένος στην αγκαλιά της. Θα την κατηγορούσε παρηγορώντας την και θα τον κατηγορούσε παρηγορώντας τον.

ΑΠΡΙΛΙΟΣ

ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΕΙΝΑΙ...

να διαλεξουν αυτήν που ταιριαζει σε αυτα. Επιλεγοντας τήν «σώστή» μουσική τα παιδια, αλλα και οι ενήλικες,ερχονται σε ποιοτική επαφή με τήν μουσική, ενώ ταυτοχρονα διαμορφώνεται, ειτε επήρεαζεται, ή παιδεια τους. Αντλώντας τα καταλλήλα ερεθισματα οι ανθρώποι αποκτουν τις βασεις ετσι ώστε να εξελιχθουν σε σώστους πολιτες.

Τελος, τα παιδια που ασχολουνται με τή μουσική εχουν καλυτερες επιδοσεις στο διαβασμα και μεγαλυτερή συγκεντρώσή σε αυτοπουκανουν.Ότανταπαιδιαασχολουνταιαπομικραμετήμουσικήειχανυψήλοτερουςβαθμουςστατεσττώνμαθήματικών και ελυναν τα προβλήματα πολυ γρήγορα. Λιγα πραγματα αρεσουν στα παιδια περισσοτεροαποτοτραγουδικαιτοχοροή, εστώ, απο το να ακουνε απλα μουσική. Εκτος απο τήν διασκεδασή τους, ή μουσική προσφερει σε ολους μας εκατονταδες οφελή αρκει να ξεκλειδώσουμε το καταλλήλο ειδοςμουσικής.

Πιο Πολυ Κι Απο Αγαπή” τήςΦώτιαδουΣταλώειναιμιασυναρπαστική αναγνώσή για οσους αναζήτουν ενα βιβλιο που συνδυαζει τήν αισθήσή του ρομαντισμουμετήνπεριπετειακαιτήνενδιαφερουσαπλοκή.

Η πλοκή επικεντρώνεται γυρώ απο τή ζώή τής Αναστασιας, μιας νεαρής γυναικας που αναζήτα τήναλήθεια για τήνοικογενειακή τής ιστορια. Η Αναστασια ζει στή Θεσσαλονική και εχει εναν ήσυχο και σταθεροβιο.Ωστοσο,ήζώήτήςαλλαζειριζικα, οταν μαθαινει οτι ο πατερας τής, που πιστευε οτι ειχε πεθανει, οταν ήταν ακομα

παιδι,ειναιζώντανος.

Αποφασιζει να αναζήτήσει τον πατερατήςκαιναμαθειτήναλήθειαγιατήνοικογενειακή τής ιστορια. Ακολουθώντας τα ιχνήτουπατερατής,ταξιδευειστονήσιτής Μήλου, οπου συναντα τον Αλεξανδρο, εναν ελκυστικο και μυστήριώδή αντρα που τή βοήθαειστήναναζήτήσήτής.

Η Φώτιαδου Σταλώ δήμιουργει εναν πολυπλοκο κοσμο με γοήτευτικους χαρακτήρες και ζώντανα τοπια, και καταφερνει να αναδειξει τα συναισθήματα τών χαρακτήρώνμεμιαπρώτοτυπήκαικαλογραμμενή γλώσσα. Η πλοκή ειναι εξισου συναρπα-

στική και απροβλεπτή, και κρατα τον αναγνώστή σε αγώνια μεχρι τήν τελευταια σελιδα.Οιανατροπες στήνιστορια ειναιπολυ καλα σχεδιασμενες και απροβλεπτες, προσφεροντας μια πραγματικα επική εμπειρια αναγνώσής.

Συνολικα,τοβιβλιο“ΠιοΠολυΚιΑπο Αγαπή” ειναι μια εξαιρετική επιλογή για τους λατρεις τής λογοτεχνιας, του ρομαντισμουκαιτήςπεριπετειας.ΗΦώτιαδου Σταλώ εχει δήμιουργήσει ενα εντυπώσιακο κοσμογεματοαγαπή,παθοςκαιπεριπετεια.